آموزش کل‌گرا رویکردی نوین، همسو با برخی مولفه‌های آموزش سنتی هنر ایرانی اسلامی

یاه هفلوم یخرب اب وسمه نیون یدرکیور ،ارگ ﻞک شزومآ

*

یملاسا یناریا رنه یتنس شزومآ

3هدازدمحم یدهم ،²یهﻗ یراخلب نسح ،^1**یفیس ادن

.ناﺮﯾا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ﻰﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻰﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ ىﺮﺘﮐد ىﻮﺠﺸﻧاد ¹ .ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺎﺒﯾز ىﺎﻫﺮﻨﻫ ﺲﯾدﺮﭘ ،ﻰﻤﺴﺠﺗ ىﺎﻫﺮﻨﻫ هﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯿﺸﻧاد ² .ناﺮﯾا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ﻰﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻰﻣﻼﺳا ىﺎﻫﺮﻨﻫ هﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا ³ (95/2/8 :ﻰﯾﺎﻬﻧ شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ ،94/3/20 :ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ)

هدیکچ ﻰﻠﻤﻌﻟا ﺲﮑﻋ ،ﺶﺒﻨﺟ ﻦﯾا .دﺮﮐ رﻮﻬﻇ ﻰﻟﺎﻤﺷ ىﺎﮑﯾﺮﻣآ رد 1980 ﻪﻫد ﻂﺳاوا زا شزﻮﻣآ ﺚﺤﺑ رد ﻪﮐ دﻮﺑ ﻰﻧﺎﯾﺮﺟ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﺎﺑ ار ﻰﺷزﻮﻣآ تﺎﯾﺮﻈﻧ دراد شﻼﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﺷزﻮﻣآ ﻢﯾادارﺎﭘ ﮏﯾ ﻞﺻا رد ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ .دﻮﺑ ﺎﯿﻧد رد شزﻮﻣآ ﻰﻠﺻا نﺎﯾﺮﺟ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺲﭘ ىﺎﻫ ناﺮﺤﺑ و ﻢﺴﯿﻧرﺪﻣ زا ﻰﺷﺎﻧ ىﺎﻫ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺖﺳا دﺪﺻرد نﺎﯾﺮﺟ ﻦﯾا ىﺎﻫ هزﻮﻣآ .ﺪﻧﺰﺑ ﺪﻧﻮﯿﭘ تﺎﯾﻮﻨﻌﻣ و ﻪﻔﺴﻠﻓ ،ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ ،دﺮﮑﯾور ﻦﯾا دﺪﻣ ﻪﺑ .دﺰﯿﺧﺮﺑ ،ىﻮﻨﻌﻣ و ﻰﺘﻨﺳ ىﺎﻫ شزرا ﻪﺑ ﻰﻬﺟﻮﺗ ﻰﺑ و ﻰﺘﻨﺳ ﻊﻣاﻮﺟ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ﻪﻠﻤﺟ زا نآ زا دﺮﮑﯾور ﻦﯾا ﺮﺗ ﻖﯿﻤﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ .ﺖــﺳا ﺖﯿﻤﻫا ىاراد ،ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﺶﮐﺎــﺸﮐ رد "ﻞﮐ" هﺎﮕﯾﺎﺟ و مﻮﻬﻔﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ﻪﻤﻫ ىﺎﻫ ﻰﮔﮋﯾو ﻰﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﻰﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﯿﺨﻨــﺳ ،ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور ﻦﯾا ىﺎﻫ ﻪﺼﺧﺎﺷ و ﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻪﮐ دﻮــﺷ ﻰﻣ ﺺﺨــﺸﻣ ،نآ لﻮﺻا و ﻪﺑ ﻮﻧ ﻰﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ ،نآ ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ و اﺮﮔ ﻞﮐ دﺮﮑﯾور ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻰﻓﺮﻌﻣ زا ﺲــﭘ ،رﺎﺘﻔﮔ ﻦﯾا رد .ﺪﻧراد ناﺮﯾا رد ﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨــﺳ شزﻮﻣآ ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﺘﻨﺳ ﺮﻨﻫ شزﻮﻣآ ﺪﻧور ﺎﺑ اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور تﺎﯾﺮﻈﻧ ﺖﺑاﺮﻗ و هﺪــﺷ هﺪﻨﮑﻓا ىﺮﻈﻧ ناﺮﯾا رد ﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨــﺳ شزﻮﻣآ ﺖﺳا ﻰﻔﯿﮐ عﻮﻧ زا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ هزﻮﺣ ود ﻦﯾا لﻮﺻا ﻰﺧﺮﺑ ﻰﯾﻮﺴﻤﻫ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ ﻪﮐ دﺮﯿﮔ ﻰﻣ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻣ .ﺖﺳا تﻻﺎﻘﻣ و دﺎﻨﺳا ،ﺐﺘﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا تﺎﻋﻼﻃا ىروآ ﻊﻤﺟ و

یدیلک یاه هژاو .ﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ،ﺮﻨﻫ شزﻮﻣآ ﻰﺘﻨﺳ مﺎﻈﻧ ،اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور ،ﺮﻨﻫ شزﻮﻣآ

"ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد ﻰﻣﻼﺳا ﻰﻧاﺮﯾا ﺮﻨﻫ شزﻮﻣآ رد ىدﺮﮔﺎﺷ و دﺎﺘﺳا مﺎﻈﻧ ءﺎﯿﺣا نﺎﮑﻣا رد ﻰﺸﻫوﮋﭘ" ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ لوا هﺪﻧرﺎﮕﻧ ىﺮﺘﮐد ﻪﻟﺎﺳر زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ^* .ﺖﺳا مﺎﺠﻧا ﺖﺳد رد ﺰﯾﺮﺒﺗ ﻰﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ هﺎﮕﺸﻧاد رد ،مﻮﺳ و مود نﺎﮔﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻰﯾﺎﻤﻨﻫار ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا .E-mail: n.seifi@tabriziau.ac.ir ،041-35419700 :ﺮﺑﺎﻤﻧ ، 09122051407 :ﻦﻔﻠﺗ :لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ^**

ﺖﻟاﺪﻋ و ﻰﮔﺪﻧز حور ،ﺖــﯾﻮﻨﻌﻣ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪــﺑ ¹اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮــﻣآ ،ﻞﯿﺨﺗ ،ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺶﺨﺑ مﺎﻬﻟا دراد شﻼﺗ و ﺖﺳا ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺑ .ﺪــﺷﺎﺑ دﺮﻓ ﻰﻔﻃﺎﻋ ﺖﻣﻼــﺳ و ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎﻫ ترﺎﻬﻣ ،ﺖﻓﻮﻄﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖــﺳا دﺮﻓ ﺖﯿﻠﮐ شزﻮﻣآ ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ ،ﺮﮕﯾد نﺎــﯿﺑ ﺎﺑ ﺐــﺳﺎﻨﺘﻣ ىدﺮﮑﯾور ،ﺖﯾﺎﻏ و ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ،حور نﻮــﭽﻤﻫ ﻰﻠﻣاﻮﻋ ﻞﺑﺎﻗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ ﺶﻧاد و ﺎﻫ ﻪﻨﯿﻣز رد و ﺖــﺳاﺮﮔ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ شزﻮﻣآ دﻮﺟﻮﻣ ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﺶﮐﺎﺸﮐ رد اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ .ﺖﺳا لﺎﻤﻋا ﻰﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ ﺖﻓﺎﺑ رد ﻪﮐ ﻰﻟﻮﺻا ﻪﺑ ىﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ﺎﺑ ،ﺪﯾﺪﺟ ىﺎﯿﻧد رد دزﺎﺳ ﻰﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ىا ﻪﻨﯿﻣز ،ﺖــﺳا ىﺮﯿﮕﯿﭘ ﻞﺑﺎﻗ و ﺎﻨــﺷآ ﺰﯿﻧ ﺎﻣ .دﻮﺷ ﻰﻣ هﺪﯿــﺸﮐ ﺪﻘﻧ ﻪﺑ ،دوﺪﺤﻣ و ﻰﻠﯿﻤﺤﺗ ىﺎﻫ شور نآ رد ﻪﮐ هراﻮﻤﻫ ﺮﻨﻫ ،ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﺘﻨــﺳ ﺮﻨﻫ روﺎﺑ رد شﺮﮕﻧ ﻦﯿﻤﻫ ﺎﺑ ﻮــﺴﻤﻫ ردﺎﻗ دﻮﺧ ىدﻮﺧ ﻪﺑ ﺰﮔﺮﻫ ﺪــﻨﻣﺮﻨﻫ .ﺖــﺳا سﺪﻘﻣ و اﺮﮔ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺺﺧﺎﺷ ﻰﮔﮋﯾو ود .ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺛا ﻖﻠﺧ ﻪﺑ ذﻮﺧﺎﻣ ،ﺮﻨﻫ ﻖﻠﺧ هﺪﯾا هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ و ﺎﺸﻨﻣ ًﻻوا ﻪﮐ ﺖــﺳا راﺮﻗ ﻦﯾﺪﺑ و ﺖﺳا ﻰﻗﻼﺧا و ىﻮﻨﻌﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ىﺎﻫ مﺎﯿﭘ و ﺎﻫ شزرا ىﺮــﺳ ﮏﯾ زا رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و ﺖﺑﺎﺛ ﻰﻨﯿﻧاﻮﻗ و ﺪﻋاﻮﻗ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ىﺮﻨﻫ ﻦــﯿﻨﭼ ﻪﮑﻨﯾا ًﺎﯿﻧﺎﺛ ﻦﯾا شزﻮﻣآ .دﻮﺷ ﻰﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ دﺮﮔﺎﺷ ﻪﺑ دﺎﺘﺳا زا ﺎﯾ و ﺮﺴﭘ ﻪﺑ رﺪﭘ زا ﻰﺘﻨﺳ ﺮﻨﻫ رد .ﺖﺳا دﺎﺘﺳا هﺪﻬﻋ ﺮﺑ زﻮﻣآﻮﻧ دﺮﮔﺎﺷ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﻘﻋ و بادآ

ﻪﻟﺎﺳ هد ﺪﻨﭼ هار ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺰﮔﺮﻫ ﻪﮐ ﺪﻧاد ﻰﻣ دﺮﮔﺎﺷ ،ﻰﻧاﺮﯾا ،ﻰﻣﻼﺳا -ﻰﻧاﺮﯾا قﻼﺧا و نﺎﻓﺮﻋ رد .ﺪﻨﮐ ﻰﻃ ﻪﺒﺷ ﮏﯾ ار ىدﺎﺘﺳا رد و ﺖــﺳا ﻰﯾﻻﺎﺑ ﺖﻟﺰﻨﻣ و جرا ىاراد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ىﺎﻫ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻰﻃ ﻦﯾا ﺮﮐذ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧ تﻮﺘﻓ ﺎــﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻰﺑدا نﻮﺘﻣ زا ﻰــﻔﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫﺎﺟ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻞﺣاﺮﻣ و ﺎﻫ ىداو ،ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ شﺮــﮕﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و شزﻮــﻣآ هﻮــﺤﻧ ﻦﯾا هزوﺮــﻣا ﻰﯾﺎﻨﺷآ ،ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا هﺪﺷ فﺮﮕﺷ ﻰﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ شﻮﺧ ﺖﺳد ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰــﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور نﻮﭽﻤﻫ ﻦﯾﻮﻧ ىﺎﻫدﺮﮑﯾور ﺎــﺑ ىﺎﯿﺣا ﺖﻬﺟ رد ﻰﺷزﻮﻣآ ﺢﯿﺤﺻ ىﺎﻫ شور بﺎﺨﺘﻧا و ﻒــﺸﮐ ﻪﺑ و ﻰﻓﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﻪــﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد .ﺪﻣﺎﺠﻨﯿﺑ ﻰﺘﻨــﺳ شزﻮﻣآ تﻮﻗ طﺎــﻘﻧ و تﺎﻬﺑﺎﺸﻣ ﻪﺑ ،اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰــﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﺐﻟﺎﻏ ﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ ﺮﺑ ﻪﮐ ﻰﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ دﺮﮑﯾور ﻦﯾا ﻰﻧاﻮﺧ ﻢﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻰﻔﯿﮐ شور زا ،ﺮﯿﺴﻣ ﻦﯾا رد .ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ،دﻮﺑ هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ تﻻﺎﻘﻣ و نﻮﺘﻣ ،دﺎﻨﺳا ﻰــﺳرﺮﺑ و ىا ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻰﺧﺮﺑ ،ﻰﻠﯿﻠﺤﺗ ىﺪﯾد ﺎﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ،ﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﺗ دﻮﺷ ﻰﻣ .دﺮﯿﮔراﺮﻗ ﻖﯿﺒﻄﺗ درﻮﻣ هزﻮﺣ ود ﻦﯾا ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ

همدقم

ارگ ﻞک یشزومآ درکیور .1

هعماج زاین اب ماگمه ﺶبنج ﻞماکت و ﺶیادیپ .1-1 قاﺮﺘﻓا و ﺲﮐودارﺎﭘ زا رﺎــﺷﺮﺳ ﻪﮐ شزﻮﻣآ ﻰﻧﻮﻨﮐ ﺖــﯿﻌﺿو رد تﺎﯿﻌﻗاو ،ﻞﻤﻋ زا ﻪﯾﺮﻈﻧ ،ﺐﻠﻗ زا ﻞﻘﻋ ﻰﯾاﺪﺟ ﺐﺟﻮﻣ و ﺖﺳﺎﻫ هﺪﯾﺪﭘ شزﻮﻣآ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ زا ﺲﯾرﺪﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و تﺎــﺳﺎﺴﺣا زا زا ،²ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ هژاو .(^Palmer,¹⁹⁹⁸,⁶⁶) دروآ ﻰﻣ نوﺮﺑ ﺮﺳ اﺮﮔ ﻞﮐ هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ ﻪﮐ ﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ ﻖﺘﺸﻣ "³نﻮﻟﻮﻫ" ﻰﻧﺎﻧﻮﯾ مﻮﻬﻔﻣ ﻰﺷزﻮﻣآ ﺶﺒﻨﺟ ،اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ .ﺖﺳا ءﺰﺟ ﮏﯾ و ﻞﮐ ﮏﯾ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻰﻟﺎﻤﺷ ىﺎﮑﯾﺮﻣآ رد 1980 ﻪﻫد ﻂﺳاوا زا ﻪﮐ ﺖﺳا ىﺪﯾﺪﺟ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ صﺎﺧ لﺪﻣ ﮏﯾ ﻪﺋارا ﻰﭘ رد ﻪﮐ نآ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺶﺒﻨﺟ ﻦﯾا .ﺪﻣآ ﺪﯾﺪﭘ بﺎﺑ رد ⁴ﻰﻠﺻا نﺎﯾﺮﺟ ﮏﯾ ىزﺎﺳﺎﭘﺮﺑ ىﻮﺠﺘﺴﺟ رد ،ﺪﺷﺎﺑ ﻰﺷزﻮﻣآ ىاﺮﺑ شﻼﺗ رد ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ىﺎﻫ شﺮﮕﻧ ﻢﯾادارﺎﭘ" ﻰﻨﻌﯾ ؛ﺖــﺳا شزﻮﻣآ

5ﺮﻠﯿﻣ نار .(^Nakagawa, ²⁰⁰⁰,⁷¹) "ﻰــﺷزﻮﻣآ ىﺎﻫ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﯿﺴﻔﺗ ﺎﯾ شور ﮏﯾ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ" :ﺪﯾﻮﮔ ﻰﻣ ﺶﺒﻨﺟ ﻦﯾا ناﺮﺒﻫر زا ﻰﮑﯾ و تﺎﯿﺿﺮﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﯾادارﺎﭘ ﮏﯾ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ صﺎﺧ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ هار رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﯾاﺪﺘﺑا لﻮﺻا ىﺰﯿﭼ ار ﻢﺘﺴﯿﺳ ،ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ ﻊﻗاو رد .(^Miller,¹⁹⁹², ²¹) "ﺪﻧﻮــﺷ ﺮﺑ شﺪﯿﮐﺎﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﻧاد ﻰﻣ نآ ﻪﻠﮑﺸﺘﻣ ىاﺰﺟا عﻮﻤﺠﻣ زا ﺶﯿﺑ ىﺪﯾﺪﺟ هﺪﯾﺪﭘ ىراﺪﯾﺎﭘ و ﺶﯾاﺪﯿﭘ ﺮﺑ اﺰﺟا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻰﮕﻧﻮﮕﭼ ﺖﺧﺎﻨﺷ ىﺮﯿﮕﯿﭘ رد .(20 ،1391 ،نﻮﺴﮑﺟ) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﻧ ﻞﮐ ﻪﮐ ﺖــﺳا دﺮﮐ هرﺎﺷا 1970 ﻪﻫد ﺮﺧاوا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻰﻣ شزﻮﻣآ عﻮﻧ ﻦﯾا ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ

8سﺮﯿﭘ فزﻮﺟ ،⁷درﺎﻧﻮﺌﻟ جﺮﺟ ،⁶كازور رودﻮﺌﺗ نﻮﭽﻤﻫ ىداﺮﻓا ﻪﮐ ﻦﯾا .ﺪﻧداد ﻞﯿﮑﺸﺗ ار اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﻪﮑﺒﺷ ،ﻪﯿﻘﺑ و ⁹نﺎﯿﻟﺎﮔ ﻰﻟرﻮﺑ و

دﺎﺠﯾا ﻰﺑﻼﻘﻧا ﺖﺴﯾﺎﺑ ﻰﻣ ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ هوﺮﮔ ﻪﺑ ماﺪﮐ ﺮﻫ ﺪﻌﺑ لﺎــﺳ ﺪﻨﭼ و ﺪﯿﯾﺎﭙﻧ ىﺮﯾد نﺎﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺘﺒﻟا .ﺪﻨﮐ .(^Miller,¹⁹⁹⁰, ²⁰¹) ﺪﻨﺘﻓر ﺪﯾﺪﺟ ىا هژوﺮﭘ لﺎﺒﻧد داد ﻪﻣادا دﻮﺧ تﺎﯿﺣ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻞﮐ هﺎﮔﺪﯾد ﺮﺑ ﻰﻨﺘﺒﻣ تﺎــﯾﺮﻈﻧ ﺮﺧاوا ﺎﺗ .ﺪــﺷ حﺮﻄﻣ ىﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ "اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ" ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ و ﺖﻓﺎﯾ جاور ﻰﻟﺎﻤﺷ ىﺎﮑﯾﺮﻣآ رد ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور ﻦﯾا ،1980 ﻪﻫد ىاﺮﺑ ﻪﮐ ىداﺮﻓا .ﺖــﺷاﺪﻧ دﻮﺟو نآ زا ﻰﻘﯿﻗد ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻢﻫ زﺎﺑ ﻰﻟو ﺶﺒﻨﺟ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﻒﯿﺻﻮﺗ ىاﺮﺑ رﺎﺑ ﻦﯿﺘــﺴﺨﻧ رد ﺮﻠﯿﻣ نﺎﺟ .ﺪﻧدﻮﺑ ¹⁰ﺮﻠﯿﻣ نﺎﺟ و ﺮﻠﯿﻣ نار ،ﺪﻧدﺮﮐ ماﺪﻗا ﻞﻘﺘﺴﻣ نار و دﺮﮐ پﺎﭼ ار "اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰﺳرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ" ،ادﺎﻧﺎﮐ رد 1988 لﺎــﺳ ود .ﺖﺧﺎﺳ ﺮــﺸﺘﻨﻣ ﺎﮑﯾﺮﻣآ رد ار "ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ" ﻪﻠﺠﻣ ﺮﻠﯿﻣ

و "¹¹؟ﺪﻧرﻮﺨﯿﻣ درد ﻪﭼ ﻪﺑ سراﺪﻣ" ﺮﻠﯿﻣ نار ،1990 رد ﺪﻌﺑ لﺎﺳ

تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ پﺎﭼ ار "¹²ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ"

ﻪﺑ .داد ﻰﻣ ﻪﺋارا ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪــﺑ ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ درﻮﻣ رد ﻰــﻠﻣﺎﮐ و تﻻﺎﻘﻣ ،داد ﻪﻣادا دﻮﺧ ﺪــﺷر ﻪﺑ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ترﻮﺻ ﻦﯿﻤﻫ ىﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ىاﺮﺑ ﻰﺗﺎﺴﺳﻮﻣ و ﻪﺘــﺷﺎﮕﻧ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﻰﯾﺎﻫ بﺎﺘﮐ ﺢﻄﺳ رد ﻪﮐ تﺎﺴﺳﻮﻣ ﻦﯾا داﺪﻌﺗ و ﺪــﺷ حﺎﺘﺘﻓا شزﻮﻣآ عﻮﻧ ﻦﯾا ناﻮﺗ ﻰﻣ ﺎﻬﻧآ ﻪﻠﻤﺟ زا .دﻮــﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ور ،ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﻨﮐاﺮﭘ نﺎــﻬﺟ ادﺎﻧﺎﮐ ىﻮﺘﻧرﻮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد رد¹³ﻮﯾرﺎﺘﻧا ﻰﺷزﻮﻣآ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺴﺳﻮﻣ ﻪﺑ .ﺪﺷ ﻰﻣ ىﺮﺒﻫر و هرادا ﺮﻠﯿﻣ نﺎﺟ رﻮﺴﻓوﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎــﺷا

ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﺪﻋاﻮﻗ و لﻮــﺻا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻰﻣ عﻮﻤﺠﻣ رد ،¹⁵ﻮﺳور كاژ ناژ ،نﻮﻃﻼﻓا ¹⁴ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ نﺎﺴﻧا تﺎﯾﺮﻈﻧ رد ناﻮﺗ ﻰﻣ ار نﺎﯾﺮﺟ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ناﺮــﮕﯾد و ¹⁶ىزﻮﻟﺎﺘــﺴﭘ ﺶﯾﺮﻧﺎﻫ نﺎﻫﻮﯾ هﺎﮔﺪﯾد رد رﻮﻃ ﻦﯿﻤﻫ و ،ﺶــﻧاوﺮﯿﭘ و ¹⁸ﻰﯾﻮﯾد ¹⁷ﻰﯾاﺮﮔ ﺖﻓﺮــﺸﯿﭘ وﺪﯿﺟ ،²⁰ﺮﻨﯾﺎﺘﺷا ﻒﻟودور ،¹⁹ىرﻮــﺴﺘﻧﻮﻣ نﻮﭽﻤﻫ ﻰﻧازادﺮﭘ ﻪﯾﺮﻈﻧ .ﺖﻓﺎﯾ ²²ﺖﻟﻮﻫ نﺎﺟ و ،²¹ﻰﺗرﻮﻣ ﺎﻨﺸﯾﺮﮐ ﺶﻧاد ﺐــﺴﮐ ىﺎﻫ هار زور ﺮﻫ و زور ﺮــﻫ ،نرﺪﻣ ﻪــﻌﻣﺎﺟ رد لدﺎﻌﺘﻣﺎﻧ ىﺪﯿﮐﺎﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ شزﻮﻣآ ،ﺎﻨﺛا ﻦﯾا رد .دﻮﺷ ﻰﻣ ﺮﺗ ﻰﺋﺰﺟ ىﻮﺟ دﺎﺠﯾا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ هﺪﻣآرد ﻰﯾاﺮﮔ فﺮﺼﻣ و ىدﺎﺼﺘﻗا فاﺪﻫا ﺮﺑ ﻪﺘﺷاد زﺎﺑ دﻮﺧ ﻰﻌﯿﺒﻃ ﺪــﺷر زا ار ﺎﻬﻧآ و هﺪــﺷ داﺮﻓا ﻦﯿﺑ ﻰﺘﺑﺎﻗر ىﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﺎﺑ اﺮــﮔ ﻞﮐ شزﻮــﻣآ .(^Watson, ²⁰⁰⁶, ²⁵³) ﺖــﺳا ﺎﻫ ﺶﻧاد طﺎﺒﺗرا ﺮﺑ و هدﺮــﮐ درﻮﺧﺮﺑ ﺎﻫ شزﻮﻣآ عﻮﻧ ﻦﯾا زا ﻰــﺷﺎﻧ ﻪﮑﺒــﺷ" ﻪﮐ ﺖــﺷاد ﺮﻈﻧ رد ﺪﯾﺎﺑ دراد هﺪﯿﻘﻋ ﻪﮐ اﺮﭼ ؛دراد ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺎﺑ ﻢﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺰﯿﻣآراﺮﺳا ىا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ "²³ﻰﮔﺪﻧز ،دﻮﺧ ﻰﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﻪﮐ ﻰــﺳراﺪﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا .(^Hill,¹⁹⁹⁸,⁵⁸) ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻰﻣ ،ﺪﻧراد اﺮــﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ لﻮﺻا ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﻰــﯾﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ لﺎﺳ رد فروﺪﻟاو ﻪــﺳرﺪﻣ ﻦﯿﻟوا .دﺮﮐ هرﺎــﺷا ²⁴فروﺪﻟاو سراﺪﻣ ترﺎﮕﺗﻮﺘﺷا رد ²⁵ﺮﻨﯾﺎﺘﺷا ﻒﻟودور ﻰﺸﯾﺮﺗا فﻮﺴﻠﯿﻓ ﻂﺳﻮﺗ 1919 ﻪﺳ ﻪﺑ ار ﺪــﺷر ،فروﺪﻟاو سراﺪﻣ رد شزﻮﻣآ .ﺪــﺷ حﺎﺘﺘﻓا نﺎﻤﻟآ ﻪﻧﺎﯿﻣ ،(لﺎﺳ7-0) ﻰﮐدﻮﮐ ﺖﺴﺨﻧ ىﺎﻫ لﺎﺳ :ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ هرود شزﻮﻣآ ﻰﻠﺻا ﻪﺘﮑﻧ .(لﺎﺳ 21-14) غﻮﻠﺑ ،(لﺎــﺳ 14-7) ﻰﮐدﻮﮐ ىا ﻪﻨﯿﻣز ﺪﯾﺎﺑ ﻦــﯾﺪﻟاو و نﺎﻤﻠﻌﻣ .ﺖــﺳا ²⁶ﺪﯿﻠﻘﺗ لوا ﻪــﻠﺣﺮﻣ رد .دزادﺮﭙﺑ اﺮﭼ و نﻮﭼ ﻰﺑ ﺪﯿﻠﻘﺗ ﻪﺑ كدﻮــﮐ نآ رد ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﻢﻫاﺮﻓ دراد شﻼﺗ و ﺖﺳا ﻰﺘﺧﺎﻨــﺷ ﻰﯾﺎﺒﯾز ﺲﺣ دﺎﺠﯾا ﻰﭘ رد ،مود هرود و ﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ،ﺮﯾوﺎﺼﺗ زا هدﺎﻔﺘــﺳا .دزاﺪﻨﯿﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ار كدﻮﮐ ﻞﯿﺨﺗ .ﺖﺳا ﻰﻣاﺰﻟا ﻰﻗﻼﺧا ﻞﺋﺎﺴﻣ نداد راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ىاﺮﺑ ﺎﻫ هرﻮﻄﺳا .دزادﺮﭘ ﻰﻣ دﺮﻓ ﻰﻨﻫذ ىوﺮﯿﻧ و ﻞﻘﻌﺗ ،ﺮﮑﻔﺗ ﺪــﺷر ﻪﺑ مﻮــﺳ هرود ﺪﻧﻮــﺷ ﻰﻣ ﺲﯾرﺪﺗ ﻰﺒﻫﺬﻣ سورد ،سراﺪﻣ عﻮﻧ ﻦﯾا رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻰﺧﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﺑ .ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ،داﺮﻓا ﻰﺒﻫﺬﻣ هﺎﮔﺪﯾد ﻪﺑ ﻪﺘــﺴﺑ ﻪﮐ ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻪﺑ ار كدﻮــﮐ ﺎﺗ دﺮﯿﮔ ﻰﻣ ترﻮــﺻ ﺎﻫ ﻦﯿﯾآ و تﺎﻔﯾﺮــﺸﺗ ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﻰﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد .ﺪﻨﮐ ﮏﯾدﺰﻧ ﺶﯾﻮﺧ .ﻢﯾزادﺮﭘ ﻰﻣ اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور

اه هفلوم .2-1

27یراگنا تیاغ .1-2-1 شزﻮﻣآ ﻰﻓﺮﻌﻣ ﺚﺤﺑ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ هﺎﮔﺪﯾد و تﺎﯾﺮﻈﻧ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻦﯾا ﺪﻧراد ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا نآ ﺮﺑ نازادﺮﭘ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻪﻤﻫ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ،اﺮﮔ ﻞﮐ نﺎﮑﻣا و ﻪﻨﯿﻣز ﻦﺘﺧﺎﺳ ﻢﻫاﺮﻓ ،اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﻰﻠﺻا فﺪﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﯿﮔرد ﻪﮐ نآ زا ﺶﯿﭘ اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور .ﺖﺳا ﺮﺸﺑ ﺪﺷر ﻰﺗاذ ،ﻰﻤﺴﺟ) دﺮﻓ ﻰﻠﮐ ﺪﺷر ﻪﺑ ،ﺪــﺷﺎﺑ ترﺎﻬﻣ ﺖﻓﺎﯾرد و ﻰﯾاﺪﺘﺑا ﺶﻧاد نازادﺮﭘ ﻪﯾﺮﻈﻧ زا ﻰــﺧﺮﺑ .دراد ﺪﯿﮐﺎﺗ (ىﻮﻨﻌﻣ و ﻰــﺳﺎﺴﺣا ،ﻰﻨﻫذ

-دﻮﺧ" ار شزﻮﻣآ عﻮﻧ ﻦﯾا ﻰﯾﺎﻏ فﺪﻫ ،²⁹ﺰﺑرﺎﻓ و ²⁸اوﺎﮔﺎﮐﺎﻧ نﻮﭽﻤﻫ

شزﻮﻣآ ﻰﻠﺻا فﺪﻫ دراد هﺪــﯿﻘﻋ اوﺎﮔﺎﮐﺎﻧ .ﺪﻨﻧاد ﻰﻣ "³⁰ﻰــﻧﻮﮔﺮﮔد ﺖﺳا ﺮﺗﻻاو "دﻮﺧ" ىﻮﺠﺘﺴﺟ رد دﺮﻓ ﺖﯿﻠﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﻰﻗﺮﺷ ىاﺮﮔ ﻞﮐ ﺪﯿﮐﺎﺗ درﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ "ﺖﯾﺎﻏ" هژاو ﻊﻗاو رد .(^Nakagawa, ²⁰⁰⁰, ⁶⁸)

هﺪﻣآ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ىﺎــﻫ هﺎﮔﺪﯾد ﻒﯾﺮﻌﺗ رد ﻪﮐ ىرﻮﻃ ﻪﺑ .ﺖــﺳا ﺖﯾﺎﻏ ﻪﺑ ﻰﺑﺎﯿﺘﺳد ،اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور فﺪﻫ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا دﺮﻓ ﮏﯾ ﻪﮐ ﺖــﺳا ىا ﻪﺟرد ﻦﯾﺮﺗﻻاو ىﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﯾﺎﻏ ﻦﯾا .ﺖــﺳا دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻦﯿﻣز قﺮﺸﻣ رد ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ .ﺪﺑﺎﯾ ﺖﺳد نآ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺟﻮﻣ ،دراد دﻮﺟو ﻢﮑﺤﺘﺴﻣ ﻰﻨﯾد و ىﻮﻨﻌﻣ لﻮﺻا و ﺪﺷﺎﺑ ³¹ﺮﮑﻔﺗ و ﻖﻤﻌﺗ ﻰﭘ رد ،ﺎﻫ ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﻦﯾا رد ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ .ﺪﻧﻮﺷ "دﻮﺧ" ﻰﻧﻮﮔﺮﮔد ﻪﺑ ﻰﺑﺎﯿﺘﺳد ىاﺮﺑ ىا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺎﻫﺮﻨﻫ نﻮﻃﻼﻓا رﺎﻏ ﻞﯿﺜﻤﺗ ﺮﺑ ﻖــﺒﻄﻨﻣ ار ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ ﻞﯿﺜﻤﺗ ﺎﻨﻌﻣ ﻦــﯾا رد .(118 ،1391 ،ﺪﯿﻣا) ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاد

32تیونعم .2-2-1 هزﻮﺣ ﻦﯾا نازادﺮﭘ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻪﯿﻠﮐ ﻖﻓاﻮﺗ درﻮﻣ ﻪــﮐ ﻰﻟﻮﺻا ﺮﮕﯾد زا ﺪﻨﻧﺎﻣ اﺮﮔ ﻞﮐ ناﺮﻈﻧ ﺐﺣﺎﺻ زا ىرﺎﯿﺴﺑ .ﺖﺳا ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﻪﻟﺎﺴﻣ ،ﺖﺳا ىﺰﯿﭼ نﺎﻤﻫ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﮐ ﺪﻧراد هﺪﯿﻘﻋ ﺮﻠﯿﻣ نﺎﺟ و ﺮﻠﯿﻣ نار ىﺎﻫدﺮﮑﯾور ﺮﮕﯾد ﺎــﺑ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ نﺎﯿﻣ قرﺎﻓ ﻂﺧ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﮏﯾ ﻪﺋارا ﻪﺘﺒﻟا .(^Miller,¹⁹⁹⁰, ²⁵) ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﺺﺨﺸﻣ ار ﻰﺷزﻮﻣآ .ﺖﺳا ﻞﮑﺸﻣ هژاو ﻦﯾا ﻰﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ زا ﻊﻣﺎﺟ ىﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄــﺳ ﺖــﺴﯾﺎﺑ ﻰﻣ ﻰــﺷزﻮﻣآ فاﺪﻫا رد مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا دﺮﺑرﺎﮐ ىاﺮﺑ و تاﺪﻬﻌﺗ ،ﺎﻫ شزرا ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نآ زا ﻰﻌﯿــﺳو ﻦﯾا .(^Schreiner, ²⁰¹⁰, ²) ﺖﺳا ﻰﺘﺧﺎﻨــﺷ ﻰﯾﺎﺒﯾز ىﺎﻫ ﻪﻏﺪﻏد :ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاد ﻰﻠﺻا ﻪﻔﻟﻮﻣ رﺎﻬﭼ ىاراد ار ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ،ﺎﯿــﺷا ﻪﻤﻫ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو سﺪﻘﻣ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﮏــﯾ ﻪﮐ ﻦﯾا روﺎــﺑ - .دﺮﯿﮔ ﻰﻣ ﺮﺑ رد ار رﺎﮑﻓا و ﺎﻫ ﻰﮔﺪﻧز زا ﻰــﺸﺨﺑ و ﻢﯾا ﻪﺘــﺴﺑاو و ﻞﺼﺘﻣ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺎﻣ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ هﺪﯿﻘﻋ ﻦﯾا - .ﻢﯿﺘﺴﻫ ﻰﮔﺪﻧز هﺪﯿﭽﯿﭘ ﻪﮑﺒﺷ .دراد دﻮﺟو ﻰﻓﺪﻫ ﻰﮔﺪﻧز ﺮﻫ ىاﺮﺑ تﺎﻨﺋﺎﮐ رد ﻪﮐ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا - ﻰﺸﺨﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻣ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو نﺎﻬﺟ رد ﻞﻣﺎﮑﺗ زا ﻰﻧﺎﯾﺮﺟ ﻪﮐ ﻦﯾا - .(^TellesRudge, ²⁰⁰⁸,¹⁴)ﻢﯿﻧآ زا ﺎﻨﻌﻣ ىاراد ﺎﻣ ﻰﮔﺪﻧز ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ لﻮﺻا زا ﻰﮑﯾ ﻦﯾا ﻰﯾوﺮﯿﻧ ﭻﯿﻫ و ﺖﺳا ﺾﺤﻣ مﻮﻠﻋ ﻢــﺴﯿﻧﺎﮑﻣ زا ﺮﺗﻻاو ﻰﻓﺪﻫ و ﺎﺸﻨﻣ و ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ .ﺪﻬﻧ شﻮﭘﺮــﺳ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﮐ دراﺪﻧ ار هزﺎﺟا ﻰــﺷزﻮﻣآ ىﺎﻫ شﻼﺗ مﺎﻤﺗ و ﺖــﺳا ﺮﺗﺮﺑ ﻰﻧﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻰﮔﺪﻧز ﺶﯾﻮﺧ ىﻮﻨﻌﻣ ﻞﺻا ﻪﺑ ار نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ﺖﺴﯾﺎﺑ ﻰﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺮﺸﺑ ﻰﮔﺪﻧز رد هراﻮﻤﻫ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﻦﯾا .ﺪﻧادﺮﮔ زﺎﺑ ﺮﺑ ،ﺮﻠﯿﻣ نار .ﺪــﺑﺎﯾ ﻰﻣ رﻮﻬﻇ ﻰﻠﮑــﺷ ﻪﺑ ﻰﻨﯾد و ﺐﻫﺬﻣ ﺮﻫ رد و ﺮﺑ ىو ﻪﺘﺒﻟا .دراد ﺪﯿﮐﺎﺗ رﺎﯿﺴﺑ شزﻮﻣآ ﺶﺨﺑ رد ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ ﻰﻣ و هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﺐﻫﺬﻣ و ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﺰﯾﺎﻤﺗ ًﺎﻘﯿﻗد و ﺖــﺴﯿﻧ ﺺﺨــﺸﻣ ﺐﻫﺬﻣ ﮏﯾ ﺺﺘﺨﻣ ًﺎﻣوﺰﻟ ،ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﺮﺑ ﺎﻫ ﻦﯿﯾآ و ﺐﻫاﺬﻣ ﻦﯿﺑ ﻰﻓﻼﺘﺧا ﺎﺗ دﻮــﺷ ﻰﻣ ﺚﻋﺎﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﻦﻨــﺳ و بادآ و ﺐﻫﺬﻣ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻰﻬﯾﺪﺑ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ .ﺪﻨﮑﻧ زوﺮﺑ ﺮﻣا رﻮﺼﺗ و ﺖﺳا ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﻒﺸﮐ ىاﺮﺑ ىا ﻪﻠﯿﺳو ،ﻰﺒﻫﺬﻣ

Miller, ²⁰⁰⁶,) ﺖﺳا ﻞﮑﺸﻣ ﻰﺒﻫﺬﻣ لﻮﺻا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نوﺪﺑ ىﻮﻨﻌﻣ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻰﮔﺪﻧز ﺮﺑ وا هﺎﮔﺪﯾد ﺮﺑ دﺮﻓ شزﻮــﻣآ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ .(⁷ .داد ﺪﻫاﻮﺧ راﺮﻗ عﺎﻌــﺸﻟا ﺖﺤﺗ ار ىو ﻰﻧورد ﻰﮔﺪﻧز و ﺖــﺷاﺬﮔ

ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ .ﺖــﺳا ﺮﮕﻧ ﻞﮐ دﺮﮑﯾور رد ﻰﻤﻬﻣ ﻪﺼﯿﺼﺧ ،ﻰﯾاﺮﮔﺎﻨﻌﻣ هﺪﻧﺮﯿﮔﺮﺑرد ،ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ و ﺖــﺳا ³³دﺎﺤﺗا و ﻖﯿﻔﻠﺗ ىﻮﺳ ﻪﺑ ﻰــﺷﻼﺗ و ﺢﻠﺻ ،ﻊﺿاﻮﺗ ،ﺖــﺒﺤﻣ ،ﻖــﺸﻋ نﻮﭽﻤﻫ ﻰﯾﺎﻫ شزرا و ﻢــﯿﻫﺎﻔﻣ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا كرد ار ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ،ﻞﺑوﺮﻓ .ﺖــﺳا ﺖﻟاﺪﻋ ﻰﺗاذ ﺖﻘﯿﻘﺣ و ﻰﯾﺎﺒﯾز ،ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ .ﺖﺳا ﻞﮐ ﮏﯾ زا ﻰﺸﺨﺑ دﺮﻓ ﻪﮐ .ددﺮﮔ ﻰﻣ طﺎﺒﺗرا و تﺬﻟ ،ﻪﻔﻃﺎﻋ ،ﻖــﺸﻋ رﻮﻬﻇ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﺖــﺳاﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ نﺎﯿﻨﺑ و ﻰﺘــﺴﻫ زا ﻰﻗﻼﺧ ىژﺮﻧا ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﻞﮑﺷ ار ﺎﻫ هﺪﯾﺪﭘ ﻪﺑ ﻊﺟار ﺎﻣ رﻮﺼﺗ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ .(^Nava, ²⁰⁰¹, ³⁹) ﺎﻤﺗﺎﻬﻣ .دﺮﺑ ﻰﻣ ﺶﯿﭘ داﺮﻓا ﻰﮔﺪﻧز ﺲﻤﻟ ﺖﻤــﺳ ﻪﺑ ار ﺎﻣ و ﺪﻫد ﻰﻣ ﻦﻫذ ﺪــﺷر ﻪﮐ ﻰﺘﻗو ﺎﺗ" :ﺪﯾﻮﮔ ﻰﻣ ىﻮﻨﻌﻣ شزﻮﻣآ بﺎﺑ رد ىﺪﻧﺎﮔ لدﺎﻌﺘﻣﺮﯿﻏ ﺪﺷر ﻦﯾا ،دﺮﯿﮕﻧ ترﻮﺻ حور ىراﺪﯿﺑ ﺎﺑ مﺎﮕﻤﻫ ﻢﺴﺟ و شزﻮﻣآ ىﻮﻨﻌﻣ شزﻮــﻣآ زا ﻦﻣ رﻮﻈﻨﻣ .دﻮــﺑ ﺪﻫاﻮﺧ شزرﺎــﯿﺑ و عﻮﻧ ﻦﯾا رد هراﻮﻤﻫ ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ .(^Gandi,¹⁹⁸⁰,¹³⁸) "ﺖــﺳا ﺐﻠﻗ زا ﻰﺤﻄــﺳ ﺮﻫ ﺎﺑ هﺪﯾﺪﭘ ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻦﯾا ،ﺖــﺳا حﺮﻄﻣ شﺮﮕﻧ اﺪﯿﭘ ﺎﻨﻌﻣ ﺎﺗ ﺖــﺳا ﺮﺗ گرﺰﺑ ﻦﺘﻣ ﮏﯾ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ،ﺖﯿﻠﮐ و ﻰﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻪﭼ ،ىا هﺪﯾﺪﭘ ﺮﻫ زا ﺮﺗاﺮﻓ .دﻮﺷ رﺎﮑــﺷآ ًﻼﻣﺎﮐ نآ ﺖﻘﯿﻘﺣ و هدﺮﮐ دﻮﺟو ﺖﻘﯿﻘﺣ و ﺎﻨﻌﻣ زا ﻰﯾﺎﻏ ﻰﯾﺎــﺸﻨﻣ ،هرﺎﯿﺳ ﮏﯾ ﻪﭼ و نﺎــﺴﻧا .(^Miller, ²⁰⁰³,¹⁵) ﺖــﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﺑ رد ار ﻦﯾﺮﯾز ﻦﺘﻣ ﻪــﮐ دراد ﻞباقتم هطبار و ³⁴تیلک .3-2-1 ﻞﻣﺎﺗ ﻞﺑﺎﻗ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ نﺎﯿﺑ رد ﻪﮐ ىﺮﮕﯾد ﻞﻣﺎﻋ طﺎﺒﺗرا و ﺖﯿﻠﮐ ﺖﺧﺎﻨــﺷ ،ﺖــﺳا ﺚﺤﺒﻣ ﻦﯾا ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ لﻮﺻا زا و و ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ ،اﺮــﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﺚﺤﺑ رد ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻦﯾا .ﺖــﺳا ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ طﺎﺒﺗرا رد ًﺎﺳﺎﺳا ﻰﺘــﺴﻫ ﻦﯾا رد ﺎﻫﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖــﺳا ىروﺮﺿ ﺶﺨﺑ ﭻﯿﻫ .ﺖــﺳا ﺖﯿﻠﮐ ﮏﯾ زا ﻰــﺸﺨﺑ دﻮﺧ ﻪﺘﺒﻟا و ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﺪﯾﺎﺑ ،ىﺰﯿﭼ ﺮــﻫ كرد ىاﺮﺑ و دراﺪﻧ دﻮﺟو ﺖــﯿﻌﻗاو زا ﻰــﯾاﺰﺠﻣ .(^Forbes,¹⁹⁹⁶, ⁵) دﺮﮐ كرد ار ﺮﺗ گرﺰﺑ ى"ﺎﻫ ﻞﮐ" ﺎﺑ نآ ﻂﺑاور ﻞﺻﺎﺣ زا ﻰﻠﮐ و ﺖــﺳا ﺮﯾﺬﭘ نﺎﮑﻣا ﻰﺋﺰﺟ دﻮﺟو نوﺪﺑ ﻰﻠﮐ مﻮﻬﻔﻣ رد ،تﺎﯿﺋﺰﺟ ﻪﺑ ﻰﻠﮐ ﻢﯿﺴﻘﺗ رد .ﺪﯾآ ﻰﻤﻧ ﺖــﺳد ﻪﺑ تﺎﯿﺋﺰﺟ ﻊﻤﺟ ﻰﻠﮐ و ﺪﻧﺎﻣ ﻰﻣ ﻰﻗﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﻰﻠﮐ ،تﺎﯿﺋﺰﺟ زا ﮏﯾ ﺮــﻫ هاﺮﻤﻫ و ﻦﻤﺿ ﻰﻠﮐ تﺎﯿﺋﺰﺟ و ﻖﯾدﺎﺼﻣ .دور ﻰﻤﻧ ﻦﯿﺑ زا تﺎﯿﺋﺰﺟ نداد ﺖﺳد زا ﺎﺑ رد اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ .(117 ،1391 ،ﺪﯿﻣا) ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ دوﺪﺤﻣ و رﻮﺼﺤﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻪﻄﺑار و ﻰﮔﺪﻧزﺮﺳ ﻦﯿﻋ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﺴﯾرﺪﺗ ىﺎﻫ شور ﻰﭘ ﻰﺷزﻮﻣآ تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ ﺮﮕﯾد و ﻰﺳرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ .ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ،نﺎﻬﯿﮐ ﺎﺑ نﺎﻤﻫ ،ﻰﺼﺨﺷ ﺮﯿﻤﺿ ﻦﯾا .ﺪﻨﺘﺴﻫ دﺮﻓ ﻰﺼﺨﺷ ﺮﯿﻤﺿ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﮏﻤﮐ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ³⁵ىدﺮــﻓ نورد ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻂﺑاور .ﺖــﺳا حور ﺪﻨﮐ ىﺮﯿﮔ ﻢﯿﻤﺼﺗ ،ﺪﻨﮐ ﻞﺣ ار ﻞﺋﺎﺴﻣ ،ﺪــﺳﺎﻨﺸﺑ ار شدﻮﺧ ﺪﻨﻨﮐ ىﺎﯿﻧد ،ﻖﻄﻨﻣ و ﺶﻧاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ،سﺎﺴﺣا و دﻮﻬﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و دﺮﻓ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﻰﻣ ﺐﺟﻮﻣ ³⁶ىدﺮﻓ ﻦﯿﺑ ﻂﺑاور .ﺪــﺳﺎﻨﺸﺑ ار ﺶﯾﻮﺧ ار دﻮﺧ ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎﻫ ترﺎﻬﻣ و ﺪﺳﺎﻨﺸﺑ ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ار دﻮﺧ .ﺪﺑﺎﯾ ﺪﺷر ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻰﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و ﻪﻄﺑار رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻰﻋﻮﻧ ﻪﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ دزﺎﺳ ﻰﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﮑﻣا ﻦﯾا ،³⁷ىدﺮﻓاﺮﻓ ﻂﺑاور ﻪﮐ ﻦﯾا ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﯿﻧد ،ﻰــﺷزﻮﻣآ ىﺎﻫ ﻪﺑﺮﺠﺗ ىﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﻧﺎﻬﺟ شزﻮﻣآ ﻪﯿﺒﺷ ،ﻦﯾا .دﻮﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ

John- )دراﺬﮔ ﻰﻣ ﺮﺛا نﺎﻬﺟ ﺮﺳ ﺎﺗ ﺮﺳ رد ﻪﯿﻘﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ دﺮﻓ ﺮﻫ :دراد ﻰﻣ نﺎﯿﺑ ار ﺖﯿﻠﮐ زا ﺢﻄــﺳ ﺞﻨﭘ ﺮﻠﯿﻣ نار .(^son, ²⁰⁰⁵, ³⁸

ﺮﻫ ﺖﯿﻠﮐ ،هﺎﮕﻧ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ³⁸نﺎﻬﯿﮐ و هرﺎﯿﺳ ،عﺎﻤﺘﺟا ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ،دﺮﻓ دﺎﻌﺑا و تﺎﯿﺣ ﻰﻣﺎﻤﺗ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا ﺮﺑ اﺮﮔ ﻞﮐ تﺎﯾﺮﻈﻧ .ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ماﺪﮐ .(^Miller, ²⁰⁰³,¹⁴-¹⁵) دراد ﺪﯿﮐﺎﺗ ىﺮﺸﺑ ﻰﮔﺪﻧز ىﻮﻨﻌﻣ هبرجت تیمها .4-2-1

39ﻰﺑﺮﺠﺗ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺑ ىا هﮋــﯾو ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ اﺮﮔ ﻞﮐ سراﺪﻣ دﺎﺠﯾا ﺎﯿﻧد و نﺎــﺴﻧا ﻦﯿﺑ لﺎﻌﻓ ﻪﻄﺑار ﮏﯾ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺑﺮﺠﺗ .ﺪــﻧراد .دزﺎﺳ ﻰﻣ ﮏﯾدﺰﻧ نﺎﻬﺟ ﻰﻘﯿﻘﺣ ىﺎﻨﻌﻣ كرد ﻪﺑ ار ىو ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺑ شزﻮﻣآ فﺪﻫ و ﺖﺳا ﻞﻣﺎﮑﺗ لﺎﺣ رد هراﻮﻤﻫ ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﻧ و ﺪﻨﮐ ﻦﯿﻤﻀﺗ ار ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻦﯾا ﻢﻟﺎﺳ ﺪﺷر ﻪﮐ ﺪــﺷﺎﺑ

Mah- ﺪﯾﺎﻤﻧ حﺮﻄﻣ ار ىا هﺪــﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﯿﭘ زا و دوﺪﺤﻣ ﻰﺳرد) .(^moudi, ^Jafari, ^{Nasrabadi & Liaghatdar}, ²⁰¹²,¹⁸⁴ .دﺮﯿﮔ ﻰﻣ دﺎﯾ ،رﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﻖﯾﺮﻃ زا شزﻮﻣآ ﻪﯿﻟوا ﻦﯿﻨــﺳ رد كدﻮﮐ شزﻮﻣآ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار ﻒﺸﮐ ىاﺮﺑ زﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻪﺑ ﮏﻤﮐ ،رﺎﮐ ﻦﯾا فﺪﻫ ﺎﻬﻨﺗ طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا .ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻰﮔﺪﻧز نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﯾﺎﯿﻧد و ﮏﯿﻣدﺎﮐآ .دﺮﯿﮔ ﻰﻣﺮﺑرد ار نﺎﻬﺟ ﻞﮐ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ دﺮﻓ ﻰﺼﺨﺷ ىﺎﻫ ﻪﺑﺮﺠﺗ نﺎﯿﻣ ىاﺮﺑ دﺮﮔﺎــﺷ ﻰﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺖﯾﻮﻘﺗ ،اﺮﮔ ﻞﮐ ﻢــﻠﻌﻣ فﺪﻫ ﻪﮐ ﻰــﯾﺎﺠﻧآ زا ،ﺖﺳا ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﺰﯿﻣآ ﺖﺒﺤﻣ و ﺰﯿﻣآ ماﺮﺘﺣا ،ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ طﺎﺒﺗرا ىراﺮﻗﺮﺑ ﻰﮔﺪﻧز تاذ و ﺖﻌﯿﺒﻃ ،ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا زﺮﻃ ىو دﻮــﺷ ﻰﻣ شﻼﺗ ﻦﮑﻤﻣ دﺮﮔﺎﺷ حور ﻪﺑ ﻰﺑﺎﯿﺘــﺳد ﻖﯾﺮﻃ زا ﻂﻘﻓ رﺎﮐ ﻦﯾا .دزﻮﻣﺎﯿﺑ ار اﺮﺟا ⁴⁰نوﺮﯿﺑ ﻪﺑ نورد زا و ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ زا ًﻼﻣﺎﮐ ﻪﮐ شور ﻦﯾا .ﺖﺳا ﻰﻨﻌﯾ ﺎﻫ هﺎﮕﺸﻧاد و سراﺪﻣ رد لﻮﻤﻌﻣ ىﺎﻫ شور ﺎﺑ دﺎﻀﺗ رد ،دﻮﺷ ﻰﻣ .(^Miller, ²⁰⁰³,¹²) ﺖــﺳا ⁴¹نورد ﻪﺑ نوﺮﯿﺑ و ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﻻﺎﺑ شور ﻰﺳرد داﻮﻣ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺎﺗ ىﺎﺟ ﻪﺑ دﻮﺷ ﻰﻣ شﻼﺗ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻦﯾا .دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ دﺮﻓ ﻰﻧورد ىﺎﻫ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪﺑ ،تﺎﻇﻮﻔﺤﻣ ًﺎﻓﺮﺻ و فﺪﻫ ﻰﺑ ﺮﺸﺑ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا راﻮﺘــﺳا ﻰﻟﻮﺻا ﺮﺑ ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻞﮐ ﻪﭼرﺎﭙﮑﯾ هﺎﮔﺪﯾد :ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﺳا هﺪﯿﭽﯿﭘ ىدﻮﺟو هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ ،ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﻰﻤﺴﺟ ،ﻰﻔﻃﺎﻋ ،ﻰﻨﻫذ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا رد نﺎﺴﻧا ﺪﺷر - .ﺪﻫد ﻰﻣ خر ىﻮﻨﻌﻣ و ﻰﺘﺧﺎﻨﺷ ﻰﯾﺎﺒﯾز ﺲﺣ ﻦﺘﺷاد ىاﺮﺑ نادﺮﮔﺎــﺷ ىزﺎــﺳراﺪﯿﺑ ىﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ - .ﺖﺳا ﺖﺒﯿﻫ و تﺮﯿﺣ .دﺮﮐ دوﺪﺤﻣ ﻰﮑﯿﻨﮑﺗ ﭻﯿﻫ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻰﻤﻧ ار اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ -

Schrenier, ^Banev&) ﺖــﺳا ىﺪﯿﻠﮐ ﻞﺻا ﮏﯾ ﻪﻄﺑار دﺎﺠﯾا - .(^Oxly, ²⁰⁰⁵, ⁴ دﺮﮑﯾور رد دﺮﮔﺎﺷ و ﻢﻠﻌﻣ ﺶﻘﻧ درﻮﻣ رد ﻪﮐ ﻰﺒﻟﺎﺟ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﺘﮑﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ،طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا هﺪﺷ ﺮﮐذ اﺮﮔ ﻞﮐ و ﻰﺑﺮﻣ ،ﻮﮕﻟا ﺶﻘﻧ رد ﻢﻠﻌﻣ و ﺖﺳا ⁴²ىزﻮﻣآرﺎﮐ و ندﺮﮐ ىدﺮﮔﺎﺷ .(^{Delacruz& Dunn}, ¹⁹⁹⁶, ⁶⁹) ﺖﺳا ﺪﺷﺮﻣ دادعتسا هب هجوت .5-2-1 دﺮﮔﺎﺷ ⁴³ندﻮﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﺮﺑ اﺮﮔ ﻞﮐ نﺎﻤﻠﻌﻣ ﺪﯿﮐﺎﺗ ،ﺮﮕﯾد ﻢﻬﻣ ﻪﺘﮑﻧ ﻰﺗارﺎﺒﻋ ،هرﺎﺑ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا ﺮﯿﻈﻧ ﻰﺑ و ﻪﻧﺎﮕﯾ ﻰﻋﻮﻧ ﻪﺑ دﺮﻓ ﺮﻫ .ﺖﺳا ﻞﮔ رﺬﺑ زا ﻰﯾﺎﻫ ﺖﮐﺎﭘ نﻮﭽﻤﻫ نﺎﮐدﻮــﮐ ﺪﯾﻮﮔ ﻰﻣ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﺎﻣ .ﺖﺴﯿﻧ ﺎﻬﻧآ ﺪﻠﺟ ىور ىﺮﯾﻮﺼﺗ ﭻﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﻨﺳر ﻰﻣ ﺎﻣ ﺖــﺳد ﻪﺑ

ﺪﻨﻫاﻮﺧ رﻮﻄﭼ ،ﺖﺷاد ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻰﻠﮑﺷ ﻪﭼ هﺪﻨﯾآ رد ﺎﻬﻧآ ﻢﯿﻧاد ﻰﻤﻧ نﺎﺒﻏﺎﺑ ﮏﯾ ﻞﺜﻣ ﺎــﻣ ﻪﻔﯿﻇو .دﺮﮐ ﺪﻨﻫاﻮﺧ رﺎــﺘﻓر ﻪﻧﻮﮕﭼ ﺎﯾ ،ﺪــﺷ ﺎﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﺖﺴﯾﺎﺑ ﻰﻣ .ﺖﺳا نﺎﮑﻣا ﺪﺣ ﺎﺗ ﺎﻬﻧآ ىﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﻰﮔﺪﯿــﺳر رد .(^Clark,¹⁹⁹⁷,¹⁶) ﻢﯿﻨﮐ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﯿﻣا و ﺖﺒﺤﻣ ،ﻪﺟﻮﺗ ،ﻖــﺸﻋ و ﺲﻔﻧ ﻪﺑ ﺪﻤﺘﻌﻣ ،ﺪﻘﺘﻨﻣ دﺮﻓ ﮏﯾ دﺮﮔﺎــﺷ ،ﻰﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور ﻦﯾا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﮏﯾ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﮐ دراد ﻦﻫذ رد هراﻮﻤﻫ و ﺖــﺳا ﻞﻘﺘــﺴﻣ زا ىرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﻰﯾﻮﯾد نﺎﺟ .(^Patel, ²⁰⁰³, ²⁷⁴) ﺖﺳا ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا دﺮﻓ ﻰﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﮐ دراد هﺪﯿﻘﻋ ،ﺖﺳا راﻮﺘﺳا ﻞﺻا ﻦﯾا ﺮﺑ ىو تاﺮﮑﻔﺗ دراد ﻰﮕﺘــﺴﺑ ﻂﯿﺤﻣ نﻮﭽﻤﻫ ﻰﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ،ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ىاﺮﺑ رد ىو .(^Hammond, ^Austin, ^Orchut&Rosso, ²⁰⁰¹, ⁸) ،ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ﻪﻔﺴﻠﻓ رد ﻢﻨﮐ ﻰﻣ ﺮﮑﻓ" ﻪﮐ هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﺮﮕﯾد ﻰﯾﺎﺟ رد هﺪﻧﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺖﮐرﺎــﺸﻣ ﺮﺑ نآ ﺪﯿﮐﺎﺗ زا ﺮﺗ ﻢﻬﻣ ىﺮﻈﻧ ﻪﻄﻘﻧ ﭻﯿﻫ .(^Dewey,¹⁹⁶³, ⁶³) "ﺖﺴﯿﻧ ﻰﺷزﻮﻣآ فاﺪﻫا ىﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ نآ هب مارتحا و ⁴⁴یگدنز میرکت ،ﻖشع .6-2-1 .ﺪﻨﺘــﺴﻫ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺮﮕﯾد زا ماﺮﺘﺣا و ﻖــﺸﻋ رد ﺮﻠﯿﻣ نار .ﺖﺳا دﺮﻓ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻰﺗﺎﯿﺣ ىﺎﻫزﺎﯿﻧ زا ﺖﺒﺤﻣ و ﻖﺸﻋ (كرﻮﯾﻮﯿﻧ ﻰﺘﻟﺎﯾا هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﯿﺸﻧاد) ⁴⁵ﻞﮔﻮﮐ بار ﺎﺑ ﻪﮐ ىا ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ داﺮﻓا شزﻮﻣآ .ﺪﻧاد ﻰﻣ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ﺰﮐﺮﻣ ار ﻖــﺸﻋ ،هداد مﺎﺠﻧا دﺮﻓ ﺖﯿﻠﮐ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻰﻣ ﺐﺟﻮﻣ ﺰﯿﻣآ ﺖﺒﺤﻣ و ﻰﻔﻃﺎﻋ ىﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ رد شزﻮﻣآ ىﺎﺘﺳار رد نﺎﻣز ﻢﻫ وا ﻦﻫذ و ﻢــﺴﺟ ،ﺐﻠﻗ و هدﺮﮐ ﺪﺷر ﻞﺜﻣ ﻰﺟرﺎﺧ ﻞﯿﻟد ﭻﯿﻫ ﻪﺑ دﺮﻓ شزﻮﻣآ ،هﺎﮔﺪﯾد ﻦﯾا رد .دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﻂﻘﻓ و ﻂﻘﻓ دﺮﻓ شزﻮﻣآ .ﺖﺴﯿﻧ ﻪﺘﺴﺑاو ﻰــﺳﺎﯿﺳ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﻪﻔﻃﺎﻋ و ﻖﺸﻋ دﻮﺟو .(^Miller, ²⁰⁰³, ¹¹) دﺮﯿﮔ ﻰﻣ مﺎﺠﻧا وا دﻮﺧ ﻢﯾﺮﮑﺗ .ﺖﺳا هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﺎﯿــﺴﺑ ﻢﻠﻌﻣ و دﺮﮔﺎــﺷ نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار رد ىﺮﯿﮔ هﺮﻬﺑ .ﺖــﺳا ﻰﮔﺪﻧز ﻪﺑ ندﺎﻬﻧ شزرا ىﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻰــﮔﺪﻧز نﺎﻤﻠﻌﻣ .ﺖــﺴﯿﻧ ﻦﮑﻤﻣ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺖــﯾﺎﻋر نوﺪﺑ ﺎﻫ ﻞﯿــﺴﻧﺎﺘﭘ زا ﻰﯾﺎﻫوﺮﯿﻧ ﺎﻬﻨﺗ داﺮﻓا ،ماﺮــﺘﺣا ﻦﯾا نوﺪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧراد هﺪﯿﻘﻋ اﺮــﮔ ﻞﮐ نوﺪﺑ .ﺪﻧراد رﻮﻀﺣ حور ﻰﺑ ﻰﺗﺎــﺴﺳﻮﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﺖﯾﻮﻫ ﻰﺑ داﺮﻓا ﻪﮐ ﺖــﺳا كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻞﮕﻨﺟ ﮏﯾ ﻞﺜﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﻰﮔﺪﻧز ﻢﯾﺮﮑﺗ .(^Ibid,¹⁶) ﺪﻧروآ ﻰﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ روز ﻪﺑ ار ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻰﻣ ﻪﭼ ﺮﻫ نآ رد رکفت و ﻞقعت .7-2-1 ﺖﯿﻤﻫا ،دﻮﺷ ﻰﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ناﺪﺑ لﺎﺠﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ىا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾﺮﺧآ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﮑﻔﺗ ﻦﯾا .ﺖﺳا ىدﺎﻘﺘﻧا ﺮﮑﻔﺗ شروﺮﭘ ﺶﻘﻧ و ﻞﻘﻌﺗ درﻮﺧﺮﺑ ﺮﮕــﺷوﺎﮐ و لﺎﻌﻓ ﻰﻨﻫذ ﺎﺑ ﺎﻫ هﺪﯾﺪﭘ ﺎﺑ ﺖــﺴﯾﺎﺑ ﻰﻣ دﺮﻓ ﻪﮐ ﻰﭘ رد ﻂﻘﻓ دﺮﮔﺎﺷ .ﺪﻨﮐ ﺲﺣ شزﻮﻣآ زا ﻰﻧﺎﯾﺮﺟ رد ار دﻮﺧ و ﺪﻨﮐ ىو .ﺖﺳا ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺑ ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ ًﺎﻌﻗاو ﻪﮑﻠﺑ ﺖــﺴﯿﻧ كرﺪﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﻦﺘﺸﯾﻮﺧ ﺪﺷر و ﻒــﺸﮐ ىاﺮﺑ ﻰﻫار ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار دزﻮﻣآ ﻰﻣ ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﻢﻬﻣ ىﺎﻫ ﻰﮔﮋﯾو زا ار ﻪﺼﯿﺼﺧ ﻦﯾا اﺮﮔ ﻞﮐ دﺮﮑﯾور .دﺮﯿﮔ ﻰﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ ىﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ و شروﺮﭘ ىاﺮﺑ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد زا تﻮﻋد .ﺪﻧاد ﻰﻣ ﻰﺷزﻮﻣآ ىﺎﯿﻧد ﻪﺑ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪــﺑ ﺎﻬﻧآ ﻖﯾﻮــﺸﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺮﮑﻔﺗ ترﺎﻬﻣ و هﻮﻗ .⁴⁶ﺖﺳاﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ىﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ زا ،ﺪﻨﻫﺪﺑ ﺖﯿﻤﻫا دﻮﺧ نﻮﻣاﺮﯿﭘ رد ناﻮﺗ ﻰﻣ ار اﺮﮔ ﻞﮐ ﻰــﺷزﻮﻣآ دﺮﮑﯾور ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻦــﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ

.دﻮﻤﻧ ﻪﺻﻼﺧ 1 رادﻮﻤﻧ ﻪﺑ ،اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ ىﺎﻫ ﻪﺼﯿﺼﺧ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﻰﻓﺮﻌﻣ زا ﺲﭘ ﮏﻨﯾا

ﻢﯾراد شﻼﺗ و ﻢﯾزادﺮﭘ ﻰﻣ ناﺮﯾا رد ﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨــﺳ شزﻮﻣآ ﺚﺤﺒﻣ مﺎﻈﻧ ﻦﯾا ﻪﻧاﺮﮕﻧ ﻞﮐ ىﺎــﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻰﺧﺮﺑ ﻪﺑ ،اﺮﮔ ﻞﮐ هﺎﮕﻧ ﻪــﭽﯾرد زا .ﻢﯾزادﺮﭙﺑ ﻰﺷزﻮﻣآ

یملاسا یناریا یاهرنه یتنس شزومآ .2

و دﺎﺘــﺳا مﺎﻈﻧ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﮐ ﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨــﺳ شزﻮﻣآ مﺎــﻈﻧ ﻰﻔﯾﺮﻇ تﺎﮑﻧ و ﻰﻨﯿﺑ نﺎﻬﺟ ﻞﻣﺎﺣ ،ﺖــﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ىدﺮﮔﺎﺷ ﻖﯿﻤﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ و رﻮﻏ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﺎﻬﻧآ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻪﮐ ﺖــﺳا و ﺖــﺳا حﺮﻄﻣ مﺎﻈﻧ ﻦﯾا رد ﺐﻟﺎﻏ ﻢﯾادارﺎﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ .دراد ﻰﺸﺨﺑ تﺪﺣو و ﺮﮕﻧ ﻞﮐ هﺎﮕﻧ ،دﺮﮐ دﺎﻨﺘــﺳا ناﺪﺑ تأﺮﺟ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻰﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ .درﻮﺧ ﻰﻣ ﻢــﺸﭼ ﻪﺑ ﻰﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ رد ﻪﮐ ﺖــﺳا لﺎﻘﺘﻧا و شزﻮﻣآ ﻪﮐ ﺖــﺳا ىﺮﻨﻫ ﻦﯿﻨﭼ ﻰﻧﺎﺒﻣ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ و سﺎــﺳا زا و ﺮﺴﭘ ﻪﺑ رﺪﭘ زا ،ﻪﻨﯿﺳ ﻪﺑ ﻪﻨﯿﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ نﻮﻨﻓ رﺎﻨﮐ رد ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ،ىدﺮﮔﺎﺷ و دﺎﺘﺳا مﺎﻈﻧ رد .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻰﻣ ترﻮﺻ دﺮﮔﺎﺷ ﻪﺑ دﺎﺘﺳا ﻦﯿﺣ رد و دﻮــﺑ صﺎﺧ ﻰﻠﺣاﺮﻣ و ﺎــﻫ هرود ﻰﻃ ﻪــﺑ مﺰﻠﻣ دﺮﮔﺎــﺷ ﺶﯾﻮﺧ ﻰﻗﻼﺧا نﺎﻤﯿﭘ و ﺪﻬﻋ ﻪﺑ ،ﺖﻓﺮــﺸﯿﭘ ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﯾا نﺪﻧارﺬﮔ ﺎﻫ ﺢﻄﺳ ﺖﺴﯾﺎﺑ ﻰﻣ ىدﺎﺘﺳا مﺎﻘﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ىاﺮﺑ وا .ﺪﻧﺎﻣ ﻰﻣ ﺪﻨﺒﯾﺎﭘ ﻦﯾا ﻪﻤﻫ زا ﻪﮐ هﺎﮕﻧآ و ﺖﺷاﺬﮔ ﻰﻣ ﺮﺳ ﺖــﺸﭘ ار ىدﺪﻌﺘﻣ ﻞﺣاﺮﻣ و ،رﺎﮐ ﻦﯾا و دﻮﺑ لﻼﻘﺘﺳا ﻪﺑ زﺎﺠﻣ ،ﺪﻣآ نوﺮﯿﺑ ﻖﻓﻮﻣ و ﺪﻨﻠﺑﺮﺳ ،ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﻈﻧ رد ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ .ﺪﺷ ﻰﻣ ﺮﺴﯿﻣ دﺎﺘﺳا زا "ﻪﻣﺎﻧ هزﺎﺟا" ﺖﻓﺎﯾرد ﺎﺑ هﺎﮔ دﺮﮔﺎﺷ ﺖﯿﺑﺮﺗ صﺎﺧ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻰﮑﯾ ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ ىدﺮﮔﺎﺷ و دﺎﺘــﺳا .ﺪﺷ ﻰﻣ مﺎﺠﻧا ندﺮﮐ ىدﺮﮔﺎﺷ و ىزﻮﻣآرﺎﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ رد ﻰﻫﺎﮔ و ﺪﻧدﺮﮐ ﻰﻣ بﺎﺨﺘﻧا ار ﺶﯾﻮﺧ دﺎﺘﺳا ،نادﺮﮔﺎﺷ شور ﻦﯾا رد ﻰﻗﻼﺧا و ﻰﺣور داﺪﻌﺘﺳا .ﺪﯾﺰﮔ ﻰﻣﺮﺑ ار ﺶﯾﻮﺧ دﺮﮔﺎﺷ ،دﺎﺘــﺳا ﺰﯿﻧ ﺖﯿﻤﻫا ىاراد رﺎﯿﺴﺑ دﺎﺘﺳا ىاﺮﺑ ىو ﻰﻨﻓ ﻰﯾآرﺎﮐ رﺎﻨﮐ رد دﺮﮔﺎــﺷ ﻰﺘﯿﺑﺮﺗ مﺎﻈﻧ رد ﺖﺴﯾﺎﺑ ﻰﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ ﮏﻟﺎﺳ ﮏﯾ ﻰﻋﻮﻧ ﻪﺑ دﺮﮔﺎﺷ .دﻮﺑ ،ﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ و نﻮﻨﻓ شزﻮﻣآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ىدﺮﮔﺎــﺷ و دﺎﺘﺳا ﻰﺷزﻮﻣآ و

.ارگ ﻞک شزومآ یاه هفلوم نیرت هتسجرب -1 رادومن

ىﺎﺟ ﻪﺑ دﺎﺘــﺳا .دزﻮﻣﺎﯿﺑ ﺰﯿﻧ ار ﻰﻗﻼﺧا و ىﻮﻨﻌﻣ ﺖــﻘﯾﺮﻃ و بادآ ﻰﻫﺎﮔ و ﺪﺷ ﻰﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻮﺟﺮﻨﻫ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ ،فﺮﺻ هﺪﻨﻫد شزﻮﻣآ ﻰﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﻰﻧﺎﻣز ﺎﺗ هوﻼﻋ ﻪﺑ .دﻮﻤﻧ ﻰﻣ ﺶﻘﻧ ىﺎﻔﯾا ﻦﯾﺪﻟاو ىﺎﺟ ﻪﺑ ،دﻮﺑ هﺪﺸﻧ زاﺮﺣا ىو ﻂــﺳﻮﺗ دﺮﮔﺎــﺷ ىﻮﻨﻌﻣ و ﻰﻗﻼﺧا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و .(35 ،1386 ،ىزردﻮﮔ) ﺪــﺷ ﻰﻤﻧ هداد شزﻮﻣآ وا ﻪﺑ ىﺮﻨﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ زا ىﺪﯿﻠﻘﺗ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻰﻣ مﺎﺠﻧا ىﺮﻈﻧ ﻖﺸﻣ ،ىدﺮﮔﺎﺷ ﻪﯿﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻖﺸﻣ ﺎﻣا" .دﻮﺑ رﺎﮐ تﻻاﻮﺣا و لاور ﺎﺑ ﻰﯾﺎﻨﺷآ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ دﺎﺘﺳا ﻞﻤﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ وا هﺪﯾﺎﻓ و ﺖﺳا دﺎﺘــﺳا ﻂﺧ ندﺮﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نآ ،يﺮﻈﻧ ﺖﺑﺎﺘﮐ زا ﺪﺳﺎﻓ ﻞﻘﻧ و ﺪﻨﮐ ﺎﻨــﺷآ ﻂﺧ ﻰﻧﺎﺣور تﺎﯿﻔﯿﮐ ﻪﺑ ار ﺐﺗﺎﮐ ﻰﻟوا و دﺪﻧﻮﯿﭘ لﻮﺼﺣ ﻪﺑ نآ زا ﺖﺑﺎﺘﮐ ﺖﻋﺮــــﺳ و ﺪﻨﮐ ﻞﯾاز ﺐﺗﺎﮐ ﻪﺑ وا ﻊﺒﻃ ﺎﺗ ﺪﻨﯾﺎﻣﺮﻔﺑ ﻖﺸﻣ ﻦﯾا ﺪﻨﭼ ﮏﯾ ار يﺪﺘﺒﻣ ﻪﮐ ﺖــﺳا نآ نآ زا ﺲﭘ .(152 ،1372 ،ﻰﻧﺎﻬﻔﺻا) «دﻮــﺷ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻰﻧﺎﺣور تاﺬﻟ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ار دﺮﮔﺎﺷ ،ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﻰﻟﺎﯿﺧ ﻖــﺸﻣ و ﻰﻤﻠﻗ ﻖﺸﻣ شزﻮﻣآ ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد ﺪﺷر ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ .دﻮﻤﻧ ﻰﻣ ﮏﯾدﺰﻧ لﻼﻘﺘﺳا ﻰــﺷزﻮﻣآ تﺎﯾﺮﻈﻧ ﻪﮐ ﺎﻔﺼﻟا ناﻮﺧا ﻪﮐ ىرﻮﻃ ﻪﺑ ؛دﻮﺑ ﺖﯿﻤﻫا ىاراد ﺖﯿﻌﻤﺟ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫﺮﻨﻫ و ﻊﯾﺎﻨﺻ شزﻮﻣآ دﺎﻨﺳا ﻦﯾﺮﺗﺮﺒﺘﻌﻣ زا ﺎﻬﻧآ ﻪﮐ ﻰﻧﺎــﺴﮐ و نﺎﯾﺪﺘﺒﻣ -1 :ﺪﻧدﺮﮐ ﻰﻣ ىﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ار دﻮﺧ ،ﻰﺷﻮﻫﺰﯿﺗ ،تاذ ىﺎﻔﺻ ىاراد ،ﺪﻨﺘﺷاد ﻦﺳ لﺎﺳ ﻰﺳ ﺎﺗ هدﺰﻧﺎﭘ ﻦﯿﺑ ﻰﺳ ﻦﯿﺑ -2 ءﺎﻤﺣﺮﻟا راﺮﺑﻻا ناﻮﺧﻻا ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ،لﺎﻘﺘﻧا ﺖﻋﺮﺳ ﺖﻤﺣر ،ﺖﻘﻔﺷ ،ﻰﺸﺨﺑ ﺾﯿﻓ ،توﺎﺨﺳ ﺖﯾﺎﻋر ﻪﺑ مﺰﻠﻣ ،لﺎﺳ ﻞﻬﭼ ﺎﺗ ءﻼﻀﻔﻟا و رﺎﯿﺨﻟا ناﻮﺧﻻا ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ ﺐﺴﺘﻨﻣ ،ناﺮﮕﯾد ﺮﺑ ىزروﺮﻬﻣ و ،نﺎﻨﻤــﺷد ﻪﯿﻠﻋ مﺎﯿﻗ ،ﻰﻬﻧ و ﺮﻣا ﻪﺑ زﺎﺠﻣ ،لﺎــﺳ هﺎﺠﻨﭘ ﺎﺗ ﻞﻬﭼ -3 ﺶﯿﺑ -4 ماﺮﮑﻟا ءﻼــﻀﻔﻟا ناﻮﺧﻻا ﻪﺒﺗﺮﻣ مﺎﻧ ﺎﺑ ،توﺎــﻀﻗ و ىرواد و ﺖﻣﺎﯿﻗ هﺪﻫﺎــﺸﻣ ،تﻮﮑﻠﻣ ﻪﺑ جوﺮﻋ ترﺪﻗ ىاراد ،لﺎــﺳ هﺎﺠﻨﭘ زا ﺖﯾﺎﻋر ﺮﺑ راﺮﺻا و ىرﺎﺸﻓﺎﭘ .(10 ،1382،ﻰﺘﯾآ) ﻖﻟﺎﺧ تاذ تروﺎﺠﻣ ﻊﻣﺎﺟ و ﺮﮕﻧ ﻞﮐ هﺎﮕﻧ ﺪﻫاﻮﺷ ﺮﮕﯾد زا ،ﺮﻨﻫ و ﻪﻓﺮﺣ رد فﺎﺼﻧا و قﻼﺧا ﻰﺑﺮﻏ ىﺎﻫدﺮﮑﯾور دورو ﺎﺑ ﺞﯾرﺪﺗ ﻪﺑ مﺎﻈﻧ ﻦﯾا ﻪﺘﺒﻟا .ﺖﺳا مﺎﻈﻧ ﻦﯾا ،ﺪﻨﺘــﺷاد شزﻮﻣآ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻰﻫﺎﮕﻧ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﮐ ﻰﺗادراو ﻪﮐ دراد هﺪــﯿﻘﻋ ﺮﺼﻧ .ﺪــﺷ رود ﺶﯾﻮﺧ ﻞﺻا زا و هﺪــﺷ لﻮﺤﺘﻣ هﺪﺷ نرﺪﻣ ﺖﺴﭘ ﻰﺘﺣ و نرﺪﻣ ﺮﮑﻔﺗ زا ﻰﯾﺰﺟ و ﺶﺨﺑ ،ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﯿﻠﻘﺗ ﺖﺴﯿﻧ اﺰﺟا ﻦﯾا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺰﺟ ىﺰﯿﭼ ﻞﮐ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ مدﺮﻣ ...ﺖﺳا درﻮﻣ رد هﺪــﺷ ﻪﺋارا ىﻮﮕﻟا ﻪﺑ ﻰﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ نﻮﻨﮐا .(319 ،1392،ﺮﺼﻧ) ﻢﯾراد ﻰﻫﺎﮕﻧ ﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ىﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻪﺑ اﺮﮔ ﻞﮐ شزﻮﻣآ .ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ ﻰﺳرﺮﺑ ار هزﻮﺣ ود ﻦﯾا تﺎﻬﺑﺎــﺸﺗ و تﺎﮐاﺮﺘــﺷا ﻢﯿﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ

شزومآ یاه هفلوم یــخرب ییوــسمه .3 هنایارگ ﻞک شزومآ اب اهرنه یتنس

ىاﺮﺑ داﺮﻓا صﺎﺧ داﺪﻌﺘﺳا ﻪﺑ هراﻮﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﺘﻨــﺳ ﺮﻨﻫ رد ﻞﺋﺎﺳر ﻪﮐ ﺎﻔﺼﻟا ناﻮﺧا .ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺮﻨﻫ ﺎﯾ ﻪﺸﯿﭘ ﮏﯾ ىﺮﯿﮔاﺮﻓ ﺰﯿﻧ ،ﺖﺳا ﻰﺷزﻮﻣآ تﺎﮑﻧ ﻦﯾﺮﺗ هﺪﻧزﻮﻣآ و ﻦﯾﺮﺗ ﻖﯿﻤﻋ ىوﺎﺣ هﺎﮔ ﺎﻬﻧآ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ رد ﺺﺨﺷ ﺮﻫ داﺪﻌﺘﺳا ﺎﻬﻧآ .ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ هرﺎﺷا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ دﺮﻓ ﺮﻫ ﻰﮕﺘﺴﯾﺎﺷ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻊﻗاو رد و ﻪﺘــﺴﻧاد ﻢﻬﻣ رﺎﯿــﺴﺑ ار ﻊﺒﻃ توﺎﻔﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻦﯾا و ﺖﺴﯿﻧ ﺐــﺳﺎﻨﻣ ﺖﻌﻨﺻ ﺮﻫ مﺎﺠﻧا ىاﺮﺑ و ﻪﻓﺮﺣ ﺪﻧدﺮﮐ ﻰﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ نﺎﮕﻤﻫ ﻪﺑ ناﻮﺧا ور ﻦﯾا زا .ﺖــﺳا مدﺮﻣ ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﻊﺒﻃ ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ نﻮﭼ ﺪﻧﺮﯿﮔ ﺶﯿﭘ رد ار دﻮﺧ داﺪﺟا ﻪﺸﯿﭘ

ىﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،نﺎﮔرﺰﺑ لاﻮﻗا نﺎﯿﻣ رد .(194-190 ،1380 ،ﻰﻧوﺪﯾﺮﻓ) ؛ﺪﻧﺮﮐذ ﻞﺑﺎﻗ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ رد داﺮﻓا داﺪﻌﺘﺳا و تاذ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ زا ىرﺎﯿــﺴﺑ ﻦﯾزﺎﻏآ ىﺎﻫ ﻪﯾﺎﭘ و نآﺮﻗ ﻦــﺘﺧﻮﻣآ زا ﺲﭘ ىﺮــﺴﭘ ﺮﻫ" :لﺎﺜﻣ ىاﺮﺑ ﻪﺸﯿﭘ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ وا .ﺪﺑﺎﯾ شزﻮﻣآ شداﺪﻌﺘﺳا ﺮﺑاﺮﺑ ﻰﺘﺴﯾﺎﺑ ،نﺎﺑز ﺖﺳا ﻢﻠﻌﻣ ﻪﻔﯿﻇو ﻦﯾا ﺲﭘ ...ﺖــﺳوا رﻮﺧ رد ًﺎﻌﺒﻃ ﻪﮐ دوﺮﺑ ﻰﻨﻓ و ﻦﯾﺮﺗرﻮﺧرد ﻪﺑ ار وا و ﺪﻨﮐ ﻰــﺳرﺮﺑ ار زﻮﻣآ ﺶﻧاد ىﺎﻫداﺪﻌﺘــﺳا ﺎﺗ ﻰﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ رد .(270 ،1363 ،ﺎﻨﯿﺳ ﻦﺑا) "ﺪﻧﺎﺸﮑﺑ ﻰﻠﯿﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر ﺪﺷ ﻰﻣ هداد ﺺﯿﺨﺸﺗ نادﺮﮔﺎﺷ داﺪﻌﺘﺳا ،ﺎﻫ ﺐﺘﮑﻣ رد ﻰﺘﺣ و ﺎﻫﺮﻨﻫ ،ﺮﺼﻧ) دﻮﻤﻧ ﻰﻣ فﻮﻄﻌﻣ ﺎﻫداﺪﻌﺘــﺳا نﺎﻤﻫ ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﻢﻠﻌﻣ و ﺖﯿﻤﻫا ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﺑ ناﺮﯾا رد ﻰﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ ،ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا .(59 ،1359 .ﺖﺳا كﺮﺘﺸﻣ ﻰﯾاﺮﮔ ﻞﮐ نﺎﯾﺮﺟ رد داﺪﻌﺘﺳا ﻪﺑ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺰﯿﻧ ﺎﻔﺼﻟا ناﻮﺧا ﺖﯿﻌﻤﺟ تﺎــﯾﺮﻈﻧ و ءارآ دﺎﯿﻨﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺮﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ رﺎﯿﺴﺑ ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﺘﻨﺳ ىﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺷزﻮﻣآ رﺎﺘﺧﺎــﺳ ﺾﯿﻓ هﺪﻋﺎﻗ ﻪﺑ ،ﻢﻟﺎﻋ ﺐﺗاﺮﻣ رد ﺎﻬﻧآ .ﺖﺳا راﻮﺘــﺳا ىﺮﮕﻧ ﺖﯾﺎﻏ ﻪﯾﺎﭘ ﺪﻨﺘــﺷاد روﺎﺑ ار تﺪﺣو زا تﺮﺜﮐ رﻮﻬﻇ و ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻰﻧﻮﻃﻼﻓاﻮﻧ ﻪﮐ ﻰﻔﺨﻣ ﺰﻨﮐ ﺚﯾﺪﺣ و ﻰﻠﺠﺗ ﻪﺑ دﺎــﻘﺘﻋا .(77 ،1388 ،ىرﺎﺨﻠﺑ) رد ،ﺪﻧاد ﻰﻣ ﺶﯾﻮﺧ نﺪﻧﺎــﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ رﺎﮔدروﺮﭘ هدارا ار ﺖﻘﻠﺧ ﻞــﯿﻟد ﻰﺳﺎﺳا ﺖﯾﺎﻏ ،ﻖﺣ ﻪﺑ لﻮﺻو .ﺖﺳا هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﺘﻨﺳ ﺮﻨﻫ ﻢﻟﺎﻋ ،ﺮﮕﻧ ﻞﮐ ﻰﻫﺎﮔﺪﯾد زا ىﺮﯿﮔ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ىو و هدﻮﺑ ﻰﺘﻨــﺳ ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻪﺑ و ءﺰﺟ ﺮﻫ ىاﺮﺑ و ﺪﻨﯿﺑ ﻰﻣ ءاﺰﺟا زا ﻞﮑﺸﺘﻣ ﻰﻠﮐ و ﺪﺣاو ار دﻮﺟو ،1385 ،هداز ﻰﻘﻧ) ﺖﺳا ﻞﺋﺎﻗ ﻰﺘﯾﺎﻏ و فﺪﻫ نﺎﻬﺟ ﻞﮐ ىاﺮﺑ نآ ﻊﺒﺗ ﺖﺳا ﺐﺟاو" ﻪﮐ هﺪﻣآ ﺎﻔﺼﻟا ناﻮﺧا ﻞﺋﺎﺳر ﻦﺘﻣ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(138 ﺪﺼﻗ و ﺪﺷﺎﺑ تﺮﺧآ ىﻮﺳ ﻪﺑ ﻰﻫار (ﺮﻨﻫ و ﺖﻌﻨﺻ ﻞﻣﺎﺷ) ﺶﻧاد ﻪﮐ ﻰﻣﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻰﻨﻌﯾ تﺮﺧآ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﻦﯿﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﺶﻧاد نﺪﻧاﻮﺧ وﺮﻓ زا ﻪﺘﺷاد ﺰﯿﻧ ﻰﻗﻼﺧا شزرا ﮏﯾ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﺐﺟاو ﺲﭘ ...ﺖــﺳا ﻮﮑﯿﻧ .(46 ،1385 ،ﻰﺒﻠﺣ) "دﻮﺷ ﻰﻣ نآ هﺪﻨﯾﻮﺟ ندﺮﮔ لﺎﺑو ﻪﻧﺮﮔو ﺪﺷﺎﺑ ،ناﺮﯾا رد ﺎﻫ ﻪﺸﯿﭘ و ﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺘﻨﺳ شزﻮﻣآ ﺖﺣﺎﺳ رد ،ﺮﮕﯾد نﺎﯿﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نﺎــﺴﻧا لﺎﻤﮐ و ﻰﻟﺎﻌﺗ ﻪﺑ ،تﺎﯿﻗﻼﺧا و ﺮﻨﻫ ﺐﯿﮐﺮﺗ و ﻦﺘﺨﯿﻣآ ؛ﺖﺳا ﻰﺘﻌﻨﺻ و ﺮﻨﻫ ﺮﻫ ﻰﯾﺎﻬﻧ ﺖﯾﺎﻏ ،ﮏــﺷ ﻰﺑ ﻦﯾا و ﺪــﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .ﻖﺣ كرﺎﺒﻣ تاذ ﻪﺑ لﺎﺼﺗا ﻰﻨﻌﯾ ﺮﺗﻻاو ﯽﯾﺎﯿﻧد دﻮﺟو ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﺰﯿﻧ ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﺘﻨــﺳ ﺮﻨﻫ ﺮﮑﻔﺗ رد ﻦﯾا ﻪﮐ ﺎﺠﮐ ﺮﻫ رد وا و ﺖﺳا ﻪﺘــﺷاد دﻮﺟو ﻪــﺸﯿﻤﻫ هدﺎﻣ ﻢﻟﺎﻋ زا هﺪﺷ ﯽﻣ تﺎﯿﻧﺎﺣور و ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ نﺎﻣاد ﻪﺑ ﺖﺳد ،دﺮﮐ ﯽﻣ ﺲﺣ ار زﺎﯿﻧ ار ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ،ﻢﯾﺮﮕﻨﺑ ﻪﮐ ناﺮﯾا ﻪﺘﺷﺬﮔ رد .ﺖﺳا ﺖﺤﺗ ﺶﯿﭘ لﺎﺳ يﺎﻫ لﺎﺳ زا ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ .ﺪﯾد ﻢﯿﻫاﻮﺧ يﺮﻨﻫ رﺎﺛآ رد و دﺎﻘﺘﻋا ناﺰﯿﻣ يﺎﯾﻮﮔ دﻮﺧ ،ﺖــﺳﺎﻣ يور ﺶﯿﭘ يﺮﻨﻫ ﺮﺛا ناﻮﻨﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ نﺎﻤﻫ ﺶﯾﺎﻤﻧ ،ﺮﻨﻫ .ﺖــﺳا ﯽﻧاﺮﯾا ﺮﻨﻫ ﺖﯿﻧﺎﺣور يرﺎﮐ نآ زا ﺎﻨﻌﻣ ندﺮﮐاﺪﺟ ﺲﭘ .ﺖﺳا هﺪــﺷ تﻮﻋد هدﺎﻣ ﻢﻟﺎﻋ ﻪﺑ ﺲﻔﻧ ﻪﯿﮐﺰﺗ و ﺖﺿﺎﯾر رﺎﻨﮐ رد ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﺮﮑﻔﺗ ﺖﺣﺎﺳ .ﺖــﺳا ﻞﻃﺎﺑ هﺎﮕﻧ نﺎﻤﻫ ﺎﺑ ﺰﺟ نآ ﻪﺑ دورو ﻪﮐ هدﺮﮐ ﻢــﮐﺎﺣ ﺮﺛا ﺮﺑ ار ﯽــﻤﻟﺎﻋ ،وا ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ .(165 ،1384 ،هداز ﯽﻘﻧ) ﺖــﺴﯿﻧ ﺰﯾﺎﺟ ﯽﻧﺎﺣور و يﻮﻨﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻨﻫ .ﺖــﺳا نآ ﻖﻟﺎﺧ ﺮﮑﻔﺗ و ﯽــﻨﯿﺑ نﺎﻬﺟ نﺎﻤﻫ ،ﺮــﻨﻫ ﻒﯾﺮﻇ و سﺎﺴﺣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽــﺸﻘﻧ ياراد ،نﺎﻣدﺮﻣ ﯽﮔﺪﻧز زا يا ﻪﻨﯾآ يﺎﻨﻓ و طﻮﻘــﺳ ،ﯽﻫاﺮﻤﮔ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺢﯿﺒﻗ و يدﺎﻣ ﺮﻨﻫ .ﺖــﺳا

ﯽﻓﺮﻃ زا و دﺮﺑ وﺮﻓ ﯽﻫﺎﯿــﺳ ياﺮﻘﻬﻗ ﺎﺗ ار وا و دﻮﺷ ﺮﺠﻨﻣ نﺎــﺴﻧا و ﺖﯾاﺪﻫ ﻞﻣﺎﻋ و ﺪﺸﺨﺑ ﯽﻣ ﻼﺟ ار حور ،ﺪﻬﻌﺘﻣ و يﻮﻨﻌﻣ ﺮﻨﻫ ﺮﮕﯾد ﺖﺳا يﻮﻨﻌﻣ ﻪﺸﯿﻤﻫ ﯽﺘﻬﺟ زا ﻪﮐ دراد ﯽﺘﻟﺎﺳر ،ﺮﻨﻫ .ﺖﺳا ﯽﻟﺎﻌﺗ ﯽﯾﺎﺒﯾز ﺖﻘﯿﻘﺣ تاذ ﻪﺑ نداد عﺎﺟرا ﺎــﺑ ار ﯽﯾﺎﺒﯾز و ﻖﯾﺎﻘﺣ نﻮﭼ ﻪﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﮐذ ،لﺎﺜﻣ ىاﺮﺑ .(16 ،1383 ،ناﻮــﺷ) ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ و ﺮﻨﻫ ﻢﮑﺤﺘــﺴﻣ ﺪﻧﻮﯿﭘ ،ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧ تﻮﺘﻓ رد ﺚﯾدﺎﺣا و تﺎﯾآ ﻪــﻠﺣﺮﻣ :ﻪﮐ هﺪﻣآ نﺎﯾﺎﻨﺑ ﻪﻣﺎﻧ تﻮﺘﻓ رد ﻪﻠﻤﺟ زا .ﺪﻫد ﻰﻣ نﺎــﺸﻧ ار ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﻰﺴﮐ ﻪﭼ نﺎﺸﯾا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ و ﺪﻧا هدﻮﺑ ﺎﻨﺑ دﺎﺘﺳا ﺪﻨﭼ ﻪﮐ ﺪﻨﺳﺮﭘ ﺮﮔا"

مﺎﻣا ﻖﻃﺎﻧ ﻖﺤﺑ مﺎــﻣا ﻪﮐ نﺎﻨﭼ ﺪﻧدﻮﺑ ﻦﺗ هدزاود ﻪﮐ ﻮﮕﺑ ،ﺖــﺳا ﻞﻣﺎﮐ دﺎﺘﺳا ﻦﺗ هدزاود ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﻣﺮﻓ مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ قدﺎﺻ ﺮﻔﻌﺟ مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ ﻰﻠﻋ ﻦﯿﻨﻣﻮﻤﻟاﺮﯿﻣا تﺮﻀﺣ نﺎﺸﯾا ﻪﻤﻫ ﺮﯿﭘ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﺖﻓﺎﺑ رد و ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻞــﺳﻮﺗ .(15 ،1371 ،ىﺪﻤﺤﻣ نﺎﺧ) "دﻮﺑ .ﺪﻧز ﻰﻣ جﻮﻣ ﺎﻫﺮﻨﻫ ىﺎﺟ ىﺎﺟ رد ،ﺐﻫﺬﻣ ،ﻰﻧاﺮﯾا ﻪﻌﻣﺎﺟ هراﻮﻤﻫ ﺎﻫ ﻪﺘﺷر نﺎﯿﻣ طﺎﺒﺗرا ،ﻰﺘﻨــﺳ ﺮﻨﻫ هﺎﮔﺪﯾد رد هوﻼﻋ ﻪﺑ ﻦﯿﻤﻫ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﯿﺟﻮﺗ ًﻼﻣﺎﮐ ﻪﺸﯿﭘ و ﺮﻨﻫ نﺎﯿﻣ ﺖﺒﺴﻧ و هدﻮﺑ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﺮﻨﻫ نﺎﯿﻣ ﻰﻨﺷور توﺎﻔﺗ ،ﺎﻫﺮﻨﻫ ﻰﺨﯾرﺎﺗ ﻪﺘﺷﺬﮔ رد .ﺖــﺳا ﺐﻠﻄﻣ هدﻮﺒﻧ اوﺰﻧا رد ﺰــﮔﺮﻫ ﻰﺘﻨــﺳ ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هدﻮﺒﻧ ﺖﻌﻨﺻ و ،نﺎﻓﺮﻋ ،ﻪﻔﺴﻠﻓ ،ﺖﻤﮑﺣ نﺎﯿﻣ طﺎﺒﺗرا ،ﺎﻔﺼﻟا ناﻮﺧا ﺶﻨﯿﺑ رد .ﺖﺳا ،تادﻮﺟﻮﻣ ﺎﺑ رﺎﮔﺪﯾﺮﻓآ ﺖﺒﺴﻧ .ﺖﺳا ﻦﺷور هﺮﯿﻏ و ﻪﺳﺪﻨﻫ ،ﻰﻘﯿﺳﻮﻣ ﻪﺸﯾر و دﺪﻋ ﻞﺻا ﺪﺣاو ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ﻢﻫ و ﺖﺳا دﺪﻋ ﺎﺑ ﺪﺣاو ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﯿﻧ اﺪﺧ ،دراﺪﻧ ﻰﺋﺰﺟ ﺪــﺣاو ﻪﮐ نﺎﻨﭼ ﻢﻫ و ﺖــﺴﻧآ مﺎﺠﻧا و زﺎﻏآ و ﻰﻣﺎﻤﺗ رﻮﻬﻇ ﻞﻣﺎﻋ ،نﺎﻧآ ﺪﯾد زا .(43 ،1360 ،ﻰﺒﻠﺣ) ﺖــﺳا ﻦﯿﻨﭼ ىﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﮐ ىﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ ﺮﻫ .ﺖﺳا ﻪﯿﻠﮐ ﺲﻔﻧ ،ﻢﻟﺎﻋ رد رﻮﺻ لﻮﺼﺤﻣ ،دﺎﺠﯾا و ﻖﻠﺧ ﻦﯾا ﺲﻔﻧ ،ﺪﻨﮐ دﺎﺠﯾا ار ﻰﺘﻋﺎﻨﺻ ﺎﯾ ﻖﻠﺧ ار سﺎﺳا ﺮﺑ .ﺖﺳوا ىﺮــﺸﺑ ﻰﺋﺰﺟ ﺲﻔﻧ ﺮﺑ ﻰﮑﻠﻓ ﺲﻔﻧ رﻮﺻ سﺎﮑﻌﻧا ﺮﯿﺒﮐ نﺎــﺴﻧا ﻢﻟﺎﻋ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ ناﺪﺑ ﺎﻔﺼﻟا ن اﻮﺧا ﻪﮐ ﺮﻇﺎﻨﺗ ﻞــﺻا ﺖﺒﺴﻧ وا ﺲﻔﻧ و نﺎﺴﻧا نﺎﯿﻣ ﺖﺒﺴﻧ .ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺻ ﻢﻟﺎﻋ ،نﺎﺴﻧا و ﺖﺳا ىرﺎﺳ ،ﻢﻟﺎﻋ ﻢﺴﺟ رد ﻪﯿﻠﮐ ﺲﻔﻧ نﻮﭼ و ﺖــﺳا ﻪﯿﻠﮐ ﺲﻔﻧ و ﻢﻟﺎﻋ ﻰﻧﺎﺴﻧا ﺲﻔﻧ ،ﺖﺳا ﻢﻟﺎﻋ ىاﺰﺟا هﺪﻨﻫد ﻞﮑﺷ ،ﺮﮕﯾد ىﻮﺳ زا و ﺖﺳا ،ىرﺎﺨﻠﺑ) ﺖﺳا تﺎﻋﺎﻨﺻ ﻖﻠﺧ و داﻮﻣ ﻪﺑ ﻰــﺸﺨﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺰﯿﻧ رد دﺪﻋ ،مﻮﺠﻧ رد تﺎﯿﺿﺎﯾر درﻮﻣ رد ﺚﺤﺑ ﻪﺑ نﺎــﺸﯾا .(87 ،1388 و ىﺮﻈﻧ ﺖﻤﮑﺣ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻰﭘ رد و ﺪﻧا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺑﺎﺸﻣ دراﻮﻣ و ﻰﻘﯿﺳﻮﻣ ﻰﺧا ﺎﯾ ﻢﻠﻋإ" :ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﻣآ نﺎﻧآ ﻞﺋﺎﺳر رد .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻰﻠﻤﻋ ﺖﻤﮑﺣ ﺶﯿﻌﯾ نأ رﺪﻘﯾﻻ ﺪﺣاﻮﻟا نﺎﺴﻧﻻا نأ – ﻪﻨﻣ حوﺮﺑ ﺎﻧﺎﯾر و ﷲا ﮏﯾﺪﯾا"

؛ﺎﻬﻠﮐ ﺎﻬﻐﻠﺒﯾ نأ ﺪﺣاﻮﻟا نﺎﺴﻧﻻا ﻦﮑﻤﯾ ﻻ و ،ﻰﺘﺷ ﻊﺋﺎﻨﺻ مﺎﮑﺣأ ﻦﻣ ﻞﮐ ﻰﻓ ﻊﻤﺘﺟا اﺬﻫ ﻞﺟأ ﻦﻤﻓ ،هﺮــﯿﺜﮐ ﻊﺋﺎﻨﺼﻟا و ﺮﯿﺼﻗ ﺮﻤﻌﻟا نﻷ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ناﺪﺑ :ًﺎﻀﻌﺑ ﻢﻬﻀﻌﺑ ﻪﻧوﺎﻌﻤﻟ نوﺮﯿﺜﮐ سﺎﻧأ ﻪﯾﺮﻗ وأ ِﮥﻨﯾﺪﻣ ﻰﺘﺨﺳ ﺎﺑ ترﻮﺻ ﻦﯾا رد وا ﻰﮔﺪﻧز و ﺖﺴﯿﻧ ﻰﮔﺪﻧز ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻰﯾﺎﻬﻨﺗ دراد ﻰﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ،ﺖﺣار ﻰﮔﺪﻧز ىاﺮﺑ وا اﺮﯾز ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ و هﺎﺗﻮﮐ ﺮﻤﻋ نﻮﭼ ﺖﺴﯿﻧ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر نﺎﮑﻣا ﺎﻬﻨﺗ نﺎــﺴﻧا ىاﺮﺑ و ﺎﻫﺎﺘﺳور و ﺎﻫﺮﻬــﺷ رد ىدﺎﯾز نﺎﻣدﺮﻣ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻧدﺎﯾز ﻊﯾﺎﻨﺻ "ﺖﺳا ﺮﮕﯾﺪﻤﻫ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ نﺪﻧﺎﺳر ىرﺎﯾ ،عﺎﻤﺘﺟا ﺖﻠﻋ و ﺪﻧدﺮﮐ عﺎﻤﺘﺟا نارداﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا راواﺰﺳ" :ﺮﮕﯾد ﻰﯾﺎﺟ رد ﺎﯾ و .(134 ،1363 ،ﺮﯿﻤﻗ) و ﺪﻧزرﻮﻧ ﻰﻨﻤﺷد ﺎﻫ ﺶﻧاد زا ﻰــﺸﻧاد ﭻﯿﻫ ﺎﺑ -ﻰﻟﺎﻌﺗ ﷲا ﻢﻫﺪﯾا- ﺎﻣ ﺎﻣ ﺐﻫﺬﻣ و هﺪﯿﻘﻋ اﺮﯾز ؛ﺪﻨﻬﻨﻧ ﺖــﺳد زا ار ﺎﻫ بﺎﺘﮐ زا ﻰﺑﺎﺘﮐ ﭻﯿﻫ .(34،نﺎﻤﻫ) ﺖﺳا مﻮﻠﻋ مﺎﻤﺗ ﻊﻣﺎﺟ و دﺮﯿﮔ ﻰﻣﺮﺑرد ار ﺐﻫاﺬﻣ مﺎﻤﺗ

ﺮﻨﻫ ﻖﻤﻋ رد هراﻮﻤﻫ ﺮــﮕﻧ نﻼﮐ هﺎﮕﻧ و ﺎﻫ ﺶﻧاد نﺎﯿﻣ طﺎــﺒﺗرا ﻦﯾا و شﺮﮕﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﻬﯾﺪﺑ .ﺖــﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﻰﻣﻼــﺳا ﻰﻧاﺮﯾا نآ ﻞﯿﻟد و ﺖﺳا ﻢﯿﻤﻌﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺎﻫﺮﻨﻫ و ﺎﻫ ﺶﻧاد ﻰﻣﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﻰﻨﯿﺑ نﺎﻬﺟ هﺪﯿﻘﻋ هرﺎﺑ ﻦﯾا رد ﺮﺼﻧ .ﺖﺳا ىﺮﮕﻧ ﻞﮐ ﺢﻄﺳ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ طﺎﺒﺗرا ﻦﯿﻤﻫ ﻢﻠﻋ ﺰﮔﺮﻫ نﺎﯿﺳرﻮﻏﺎﺜﯿﻓ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ نﺎﻤﻠــﺴﻣ نﺎﻧاد ﻰﺿﺎﯾر ﺮﺜﮐا" :دراد ﺰﯿﻧ و ﺪﻧدﺮﮐ ﻰﻤﻧ لﺎﺒﻧد ﺾﺤﻣ ﻰّﻤﮐ عﻮﺿﻮﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻰﺿﺎﯾر ،دزﺎﺳ ﻰﻣ رﻮﺼﺗ ﻞﺑﺎﻗ ار ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﮐ ﻰﺳﺪﻨﻫ لﺎﮑﺷا زا ار داﺪﻋا تﺎﯿﺿﺎﯾر ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد ﻰﻫﺎﮔآ بﻮﺧ ﺮﻣا ﻦﯾا زا .ﺪﻧا هدﺮﻤــﺷ ﻰﻤﻧ اﺪﺟ "ﺖﺳا نﺎﻤﺳآ ىﻮﺳ ﻪﺑ ﻰﻧﺎﺑز نﻮﭽﻤﻫ دﻮﺧ ﻰﻧورد ﺖﯿﺒﻄﻗ ظﺎﺤﻟ زا ﺮﮑﻔﺗ رد ﻰﺘﻌﻨﺻ و ﻪﻓﺮﺣ ﺮﻫ ،ﺮﮕﯾد نﺎــﯿﺑ ﻪﺑ .(136 ،1359 ،ﺮﺼﻧ) ندﺮﮐاﺪﺟ ،نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد .درﻮﺧ ﻰﻣ هﺮﮔ تﺎﯿﻗﻼﺧا ﺎﺑ ﻰﻧاﺮﯾا ىﻮــﻨﻌﻣ ﻪﮐ اﺮﭼ ﺪﯾآ ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻖﻄﻨﻣ ﻰﺑ ﻰﺘﺣ و ﻞﮑﺸﻣ ﻰﻤﮐ ﺖﻌﻨﺻ و ﺮﻨﻫ نﺎﻤﻫ ىوﺎﻤﺳ ىﺎﯿﻧد ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻂﺳﻮﺗ ﻰﺘﻨــﺳ ﺮﮕﺘﻌﻨﺻ ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﺮﮕﯾد و دور ﻰﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﺪــﻨﻣﺮﻨﻫ ﮏﯾ زا ﻪﮐ هدﺮﮐ ﻰﻣ ﻖﻠﺧ ار ىﺮــﺛا .ﺖﺴﯿﻧ ىﺮﮔرﺎﮕﻧ و ىرﺎﻤﻌﻣ ،ىﺮﮕﻨﻫآ نﺎﯿﻣ ﻰﺗوﺎﻔﺗ ﺖﺣﺎــﺳ ﻦﯾا رد ﺐﻠﻏا رد ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ و رﺎﮑــﺘﻌﻨﺻ ﺎﯾ و ﺮﮕﺘﻌﻨﺻ هژاو ،ﻰــﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد ﺮﺧاوا ﻦﯿﻤﻫ ﺎﺗ ﻪﮐ ﻰﯾﺎﺟ ﺎﺗ ؛ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻰﻧﺎــﺴﮑﯾ ىﺎﻨﻌﻣ ىاراد دراﻮﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ ار ﺎﺒﯾز ىﺎﻫﺮﻨﻫ و ﺮﮕﺘﻌﻨﺻ ار ﻒﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ ﻪﺘــﺷر ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ .(6 ،1341،ىﺪﯾﻮﺠﺗ) ﺪﻧﺪﯿﻣﺎﻧ ﻰﻣ ﻪﻓﺮﻈﺘﺴﻣ .ﺖﺳا دﻮﺟو ﺖﻠﻋ و ﻰﺘــﺴﻫ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﻖــﺸﻋ ،ﺮﮕﯾد ﻰﺒﻧﺎﺟ زا خر ﻰﻟﺎﻌﺗ ىرﺎﺑ تاذ ﻰﻠﺠﺗ و ﺪﯾآ ﻰﻣ ﺪﯾﺪﭘ ﻖﻠﺧ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻖــﺸﻋ زا ﻪﮐ اﺮﭼ ﺪﻧا ﻪﺘــﺴﻧاد ﻪﺒﻧﺎﺟ ود ﻰﻘــﺸﻋ ار ﻰﻧﺎﻓﺮﻋ ﻖــﺸﻋ .ﺪﻫد ﻰﻣ ار موﺰﻠﻣ ﻪﺑ ﻖــﺸﻋ ارﺪﺻﻼﻣ .(54 ﻪﯾآ هﺪﺋﺎﻣ) "ﻪﻧﻮﺒﺤﯾ و ﻢــﻬﺒﺤﯾ"

دﻮﺧ لﻮﻠﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻰﺘﻠﻋ ﺮﻫ ﺲﭘ ﺪﻧاد ﻰﻣ مزﻻ ﻪﺑ ﻖــﺸﻋ نﺎﻤﻫ تﻻﺎﻤﮐ و تاذ ﻖﺷﺎﻋ ىدﻮﺟﻮﻣ ﺮﻫ ﻢﻫ فﺮﻃ ﻦﯾا زا و دراد ﻖــﺸﻋ ىدﻮﺟو ﻪﺒﺗﺮﻣ نﺎﻤﻫ ﻰﻟﻮﻠﻌﻣ ﺮﻫ ىدﻮﺟو لﺎﻤﮐ و ﺖﺳا ﺶﯾﻮﺧ تاذ ﻦﯾﺪﻟارﺪﺻ) ﺖﺳا ﺶﯾﻮﺧ ﺖﻠﻋ ﻖﺷﺎﻋ ﻰﻟﻮﻠﻌﻣ ﺮﻫ ﺲﭘ .ﺖــﺳا ﺖﻠﻋ ﻰﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد دﺮﮔﺎﺷ و دﺎﺘﺳا نﺎﯿﻣ ﻪﻄﺑار .(7 ،1410 ،ىزاﺮﯿﺷ هﺪﻤﻋ ﺶﺨﺑ ناﻮﺗ ﻰﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﺘﯿﻤﻫا نﺎﻨﭼ ىاراد ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﺘﻨــﺳ ﺪﯿﮐﺎﺗ .ﺖﺴﻧاد ناﺪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ار ﻰﺘﻨﺳ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ غﻮﺒﻧ و ﺶــﺸﺧرد بﺎﺨﺘﻧا موﺰﻟ ﺮﺑ ﻰﻧاﺮﯾا ﻰﻗﻼﺧا و ﻰﻤﮑﺣ ،ﻰﺒﻫﺬﻣ ﻢﯿﻟﺎﻌﺗ دﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ زا .ﺖﺳا ىدﺎﯾز ﻊﺑﺎﻨﻣ و تاﺪﻨﺘﺴﻣ ىاراد رﻮﺧرد و ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ىدﺎﺘﺳا هﻮﺤﻧ هرﺎﺑرد ﻦﯿﻤﻠﻌﺘﻤﻟا ب ادآ رد ﻰــﺳﻮﻃ ﻦﯾﺪﻟاﺮﯿﺼﻧ ﻪﺟاﻮﺧ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾﺮﺗاﻮﻘﺗﺎﺑ و ﻦﯾﺮﺗﺎﻧاد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﻨﺒﯾز ﻪﮐ ﻪﺘﺷاد نﺎﯿﺑ دﺎﺘﺳا بﺎﺨﺘﻧا زا ﻰﮑﯾ ﻪﮐ دراد هﺪﯿﻘﻋ ىو ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﯾﺰﮔﺮﺑ ار دﺎﺘﺳا ﻦﯾﺮﺗ ﻦﺴﻣ و ﮏﯿﻨﮑﺗ نﺎﻤﻫ ﺎﯾ ﺮﻨﻫ ،دراد ﻰﯾﺎﺒﯿﮑﺷ و ىراﺪﯾﺎﭘ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﻪﮐ ىدراﻮﻣ ىﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺑ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ﺪﯾﺎﺑ دﺮﮔﺎﺷ ﺎﺘﺳار نآ رد ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻦﻓ و و بادآ ﺖﯾﺎﻋر رد ...دزادﺮــﭙﻧ ﺮﮕﯾد نﻮﻨﻓ ﻪﺑ ﻦــﻓ نآ رد ترﺎــﻬﻣ و ﺖﻨﺳ زا ،ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻰﺘﺴﺳ بادآ رد ﻪﮐ ﺮﻫ نﻮﭼ ﺪﻨﮑﻧ ﻰﺘﺴﺳ ﺎﻫ ﺖﻨﺳ رد ،ﺪﻨﮐ ﻰﺘﺴﺳ ﺎﻫ ﺖﻨــﺳ رد ﻪﮐ نآ ﺮﻫ و ددﺮﮔ ﻰﻣ موﺮﺤﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﻪﺑ بﻮﺴﻨﻣ ار ﺚﯾﺪﺣ ﻦﯾا .ﺪﻧﺎﻣ ﻰﻣ موﺮﺤﻣ تﺮﺧآ مود بﺎﺑ رد ﺰﯿﻧ ﻰﻧﺎﻄﻠﺳ ﻪﻣﺎﻧ تﻮﺘﻓ رد .(81 و 54 ،1388 ،ﻰﺳﻮﻃ) ﻂﯾاﺮﺷ و هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺪﯿﮐﺎﺗ درﻮﻣ داﺮﻣ و ﺮﯿﭘ بﺎﺨﺘﻧا تروﺮﺿ و ﺖﯿﻤﻫا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺪﻧا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﻞﯿﺼﻔﺗ ﻪﺑ ىداﺮﻣ و ىﺪﯾﺮﻣ بادآ و ﻰﺨﯿــﺷ