ﺒﺳ رد اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ طﺎﺒﺗرا ﻚ
ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﺪﺟ ﻳ ﻏﻼﺑ و ﺪ نآﺮﻗ ﻲﺘﻨﺳ ﺖ
:
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺳآ ﻴ ﺐ ﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﺔ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺘﺴﺟ ﺪﻨﭼ
ﮓﻨﺷﻮﻫ ﻳ
ﻧادﺰ
*ﻲ
دﺎﺘﺳا ﻳ رﺎ ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎﺑز شزﻮﻣآ ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎﺑز هوﺮﮔ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﻴﺑدا ةﺪﻜﺸﻧاد
هﺎﮕﺸﻧاد
ارا
،ك
،كارا ناﺮﻳا
ﻠﻋ ﻲ ﺎﺟر
**ﻲﻳ
دﺎﺘﺳا ﻳ ﻧﺎﻤﻟآ نﺎﺑز رﺎ ﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎﺑز هوﺮﮔ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﻴﺑدا ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲ
،ﻲ ارا هﺎﮕﺸﻧاد
،ك
،كارا ناﺮﻳا
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
30 / 02 / 96 ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ، :
01 / 05 / 96 پﺎﭼ ﺦﻳرﺎﺗ ، :
رﻮﻳﺮﻬﺷ 1396 (
هﺪﻴﻜﭼ
ﻄﺑار ﺔ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ مﺮﻓ و اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻜﻳ زا لﻮﺻا ﻟوا ﻴ ﻪ ﻢﻫ رد ﺒﺳ ﻚ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ نرﺪـﻣ ـﺑﺮﻏ ﻲ و ﻢـﻫ رد ﺖـﻏﻼﺑ
ﺘﻨﺳ ﻲ ﻣﻼﺳا ﻲ
، ﻪﺑ و ﻳ هﮋ رد ﺮﻈﻧ ﺔﻳ ﻢﻈﻧ ﺮﻫﺎﻘﻟاﺪﺒﻋ ﻧﺎﺟﺮﺟ ﻲ
، ﺖﺳا . ﻖﺒﻃ اﻳ ﻦ ا
،ﻞﺻ مﺮﻓ و اﻮﺘﺤﻣ ي ﻦﺘﻣ ﻪﻧ ود
ﺮﺼﻨﻋ اﺰﺠﻣ ﻠﺑ ﻜ ﻪ ود ﻪﺒﻨﺟ زا ﺪﭘ ﻳ هﺪ ا ي
،ﺪﻧﺪﺣاو ﻛ ﻪ نﺎﻤﻫ
» ﻦﺘﻣ
« ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﻋﺎﻨﺻ ﺎـﻫ و ﺎﻫدﺮﮕـﺷ ي ﻧﺎـﺑز ﻲ -
ﺑدا ﻲ ار ﺎﺒﻧ ﻳ ﺪ
ًﺎﻓﺮﺻ ﻪﺑ
» ارآ ﻳ ﻪ
« ﺎﻫ ي ﻦﺘﻣ وﺮﻓ ﻛ
،ﺖﺳﺎ ز ﻳ اﺮ نآ ﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﻤﻬﻣ ﻲ زا دﺮﮔاﺮﻓ زادﺮﭘﺎﻨﻌﻣ ي ﻦﺘـﻣ ﺪـﻧا
،و زا نآ ﺎﺟ ﻛ ﻪ زا ﺮﻈﻨﻣ نﺎﺑز ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﻫ ﻴ ﭻ ود ﻣﺮﻓ ﻲ ﻢﻫ ﺎﻨﻌﻣ و ﻢﻫ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ ﻧﻴ
،ﺪﻨﺘﺴ ﻛ ﭼﻮ ﻚ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﻐﺗ ـﻴﻴ ﺮ رد مﺮـﻓ
ﻦﺘﻣ ﺐﺟﻮﻣ ﻐﺗ ﻴﻴ ﺮ رد اﻮﺘﺤﻣ ي نآ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ . رد اﻳ ﻦ
،رﺎﺘﺴﺟ اﺪﺘﺑا ا ـﻳ ﺪ ة ﻳ ﮕﻧﺎـﮕ ﻲ مﺮـﻓ و اﻮـﺘﺤﻣ زا ﻪـﺳ
د ﻳ هﺎﮔﺪ ﻠﺤﺗ ﻴ ﻞ و ﺮﺸﺗ ﻳ ﺢ ﻣ ﻲ دﻮﺷ : د ﻳ هﺎﮔﺪ ﻔﺴﻠﻓ ﻲ
، د ﻳ هﺎﮔﺪ ﻪﻧادﺎﻘﻧ و نﺎﺑز
،ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ و د ﻳ هﺎﮔﺪ ﻏﻼﺑ ﻲ .
،ﺲﭙـﺳ
ﺎﺑ ﺄﺗ ﻴﻛ ﺪ ﺮﺑ تروﺮﺿ هﺎﮕﻧ ﺳآ ﻴ ﺐ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي ترﻮﺻ ﻪﺘﻓﺮﮔ رد زﻮﺣ ة ﺖﻏﻼﺑ و ﺒـﺳ ﻚ ـﺳﺎﻨﺷ ﻲ
،نآﺮﻗ اﺮﺑ ي
،ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺳ ﻟﺎﻘﻣ ﺔ ﻤﻠﻋ ﻲ - ﺸﻫوﮋﭘ ﻲ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ اﻳ ﺪ ة تﺪـﺣو مﺮـﻓ و اﻮـﺘﺤﻣ رد نآﺮـﻗ ـﺳرﺮﺑ ﻲ و
زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ﺎﺗ ﺺﺨﺸﻣ دﻮﺷ رﺪﻘﭼ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻟﻮﺻا ﻲ و ﺤﺻ ﻴ ﺢ و ﻔﻣ ﻴ ﺪ رد اﻳ ﻦ ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﻪﻠﺻﺎﻓ راد ﻳ ﻢ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﺣو:
مﺮﻓ ،اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ تﺪ
ﺮﮕﻧ ي يِا ، . ﻲﺳ . ﭘ ،ﻲﻟدﺮﺑ ﻴ ﺮﺘ رﺎﻣﻻ ك ﻳﺮﻈﻧ ، ﺔ ﺮﻫﺎﻘﻟاﺪـﺒﻋ ﻢـﻈﻧ
ﺖﻏﻼﺑ ،ﻲﻧﺎﺟﺮﺟ نآﺮﻗ
.
________________________________
________________________________
__
* h-yazdani@araku.ac.ir
** a-radjaie@araku.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ نآﺮﻗ ﻛ ﺮ ﻳ ﻧﺎﻣز ﻢ ﻲ ﺪﺷ لزﺎﻧ بﺮﻋ مﻮﻗ ﺮﺑ ﻛ
ﻪ نﺎﻧآ
ﺎﻧاﻮﺗ جوا رد ﻲﻳ
ـﺑدا ﻲ ﺮﻌـﺷ و ي
ﺑﺎـﻄﺧ و ﻲ
ﺪﻧدﻮﺑ ) ﺼﻧ ﻴ ﺮ ﻳ ،نﺎ 1385 : 3 ـﻨﭽﻤﻫ ؛ ﻴ ر ،ﻦ . ك :.
ﻫﺎﺸـﻣﺮﺧ ﻲ ، 1389 : 31 ( نآ زا و ، ﺎـﺟ ـﻛ ﻪ
» ﻲـﻜﻳ زا
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي
ﮕﻨﻫﺎﻤﻫ هﺰﺠﻌﻣ ﻲ
ﻌﺿو ﺎﺑ نآ ﻴ
ﺖﺳا ﻪﻧﺎﻣز ﺖ «
) ﺼﻧ ﻴ ﺮ ﻳ ،نﺎ 1385 : 1 (
ـﻏﻼﺑ زﺎﺠﻋا ، ﻲ
و
ﺑدا ﻲ نآﺮﻗ ﻛ ﻣﺎ زﺎﺠﺣ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻀﻓ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ًﻼ
ـﻨﭼ ﻪـﻧﺮﮔو ،دﻮﺑ نارود نآ ﻴ
زﺎـﺠﻋا ﻦ ي د ﻳ ﺮـﮕ
ﻔﻄﻟ ﻲ ﻤﻧ ﻲ ﺖﺷاد .
ﺪﻣﺎﺣ ﺮﺼﻧ زﻮﺑا
ﻳ ﺪ ) 1387 ( ا رد ﻳ ﻣ هرﺎﺑ ﻦ ﻲ ﻮﻧ ﻳ ﺪﺴ :
» هﺰﺠﻌﻣ ا ي ﻛ ﻟد ﻪ ـﻴ قﺪـﺻ ﻞ
ﺣو ﻲ ﺖﺳا ﺎﺒﻧ ﻳ
ﮕﻨﻫﺮﻓ بﻮﭼرﺎﭼ زا ﺪ ﻲ
ﻛ ﺣو ﻪ ﻲ
ﻣ لزﺎﻧ نآ رد ﻲ
ﺪﺷﺎﺑ اﺪﺟ دﻮﺷ [...] .
ﺎﻣ ﺔﻳ ﺮﺗﺮﺑ ي
ﻣ رد قﻮﻔﺗ و ﻴ
بﺮﻋ نﺎ ﺎﻫ ﻲﻳ ﻛ ﻣ لزﺎﻧ نﺎﻧآ ﺮﺑ نآﺮﻗ ﻪ ﻲ
ﺮﻋﺎﺷ و ﺮﻌﺷ ،ﺪﺷ ي
ا ﻪـﺑ و دﻮـﺑ ـﻳ
ﺖـﻬﺟ ﻦ
ﺰﺠﻌﻣ ة ﭘ ﻴ ﻨﺘﻣ ﺮﺒﻣﺎ ﻲ ﻧﺎﺑز ﻲ دﻮﺑ ﻛ
ﺣو ﻦﺘﻣ نﺎﻤﻫ ﻪ ﻲ
ﻧ ﻴ دﻮﺑ ﺰ « ) 243 - 242 .(
گرﺰﺑ ﺮﺗ ﻳ ﺮﺗﺮﻫﺎـﻣ و ﻦ ﻳ
ﻦ
ارﻮﻨﺨﺳ و ناﺮﻋﺎﺷ
ﻧ بﺮﻋ مﻮﻗ ن ﻴ
ﺪﻧﺪﺷ ﺰﺟﺎﻋ نآﺮﻗ ﺖﻏﻼﺑ و ﺖﺣﺎﺼﻓ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺰ :
» زﺎـﺠﻋا تﻮﺒﺛ
ﺖﺳور نآ زا نآﺮﻗ ﻛ
مﻮﻗ ﻪ ] بﺮﻋ [ ﻤﻫ ﺎﺑ ﺔ ترﺎﻬﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ رد ﺎﻫ ﻛ
ا و مﻼ ﻳ ﻠﺑ داﺮ ﻴ ﻎ ﺮﺗ ﻳ و ﻦﺨـﺳ ﻦ
ﻤﻫ ﺎﺑ و ﺔ ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ي ﺋارا رد ﺔ ﻄﻟ ﻴ ﻒ ﺮﺗ ﻳ ﻧﺎﻌﻣ ﻦ ﻲ ز ﺎﺑ ﻳ ﺮﺗﺎﺒ ﻳ
نآ ،ظﺎﻔﻟا ﻦ
هﺎﮔ ﻛ نآﺮـﻗ نﺎﻨﺨـﺳ ﺎﺑ ﻪ [...]
مﺎﻤﺗ ،ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ
ﻌﺿ نآ ﺮﺑاﺮﺑ رد ار دﻮﺧ نﺎﻧآ ﻴ
ﺰﺟﺎﻋ و ،ناﻮﺗﺎﻧ ،ﻒ ﻳ
ﺪـﻨﺘﻓﺎ « ) ﺼـﻧ ﻴ ﺮ ﻳ ،نﺎ 1385 :
13 .(
ﻪﺑ ﻳ
ﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﺎ ﻴ
ﻢ ﻛ ژاو ﻪ ة
» زﺎﺠﻋا «
ﺑﺮﻋ نﺎﺑز رد ﻲ
»
ـﻨﻌﻣ ﻪﺑ لﺎﻌﻓا بﺎﺑ زا ﻲ
و ﺰـﺠﻋ تﺎـﺒﺛا
ﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻲ د ﻳ ﺖﺳا ناﺮﮕ «
) ﺼﻧ ﻴ ﺮ ﻳ ،نﺎ 1385 : 1 .(
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻛ
ﺿﻮﺗ ﺮﺗﻮﻠﺟ ﻪ ﻴ
ﻫاﻮـﺧ ﺢ ﻴ و ،داد ﻢ ﻳ ـﮔﮋ ﻲ
ﺑدا ﻦﺘﻣ ﻲ ﻢﻫرد بﺎﻧ ﻨﺗ
ﻴ ﮔﺪ ﻲ اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻳ
ﺎﻨﻌﻣ و ﻆﻔﻟ ﺎ ي
ا نآ ـﺳ رﻮـﻃ ،ﺖ ي ـﻛ ناﻮـﺘﻧ ﻪ ﻲـﻜﻳ ار
د زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻳ
ﺮﮕ ي ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻛ دﺮ . اﻳ و ﻦ ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺑ ﻴ
د ﻦﺘﻣ ﺮﻫ زا ﺶ ﻳ
ﺮﮕ ي نآﺮﻗ رد ـﻛ ﺮ ﻳ هﻮـﻠﺟ ﻢ ﻳ ﻪـﺘﻓﺎ
ﺖﺳا :
» ﺳﺪﻨﻫ ﺔ ﻛ
ﺑ نآﺮﻗ رد تﺎﻤﻠ ﻲ
ﻈﻧ ﻴ ﺖﺳا ﺮ . ﻪﻧ ﻛ ﺴ ﻲ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻚﻳ ﻛ ﻪﻤﻠ ] زا [
ﺲﭘ ار نآﺮﻗ
ﭘو ﻴ ﺶ
ﻛ
ﻧآ نوﺪﺑ ﺪﻨ ﻜ
ز ﻪﺑ ﻪ ﻳ ﺎﺒ ﻲﻳ ﺎﻫ ي نآ ﻪﻧ و دزﺎﺳ دراو ﻪﻤﻄﻟ ـﻛ
ﺴ ﻲ
دزﺎﺴـﺑ نآ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﺖـﺳا ﻪﺘﺴـﻧاﻮﺗ «
) ﻀﻓ ﻴ ،ﺖﻠ 1386 : 29 .(
ﻤﻫ ﻪﺑ ﻴ ﺖﺳا ﺐﺒﺳ ﻦ ـﻛ
ﺠﻣ نآﺮـﻗ رد دﻮـﺧ ﺪـﻧواﺪﺧ ﻪ ـﻴ
ﻨﻣ ﺪ ـﻜ ﻪـﺑ ار ناﺮ
دروﺎﻤﻫ ي ﺒﻠﻃ ﻴ هﺪ )
»
ﺪﺤﺗ ي
« (
ﺖﺳا هدﻮﻣﺮﻓ و :
»
و ْاﻮُﺗْﺄـَﻓ ﺎَﻧِﺪـﺒﻋ ﻰـَﻠﻋ ﺎـَﻨْﻟﱠﺰَﻧ ﺎـﻤﻣ ٍﺐﻳر ﻲِﻓ ﻢُﺘﻨُﻛ نِإ
ٍةرﻮﺴِﺑ
ِﻣ ﻦﻣ
و ِﻪِﻠْﺜ
َﻦﻴِﻗِدﺎﺻ ﻢُﺘْﻨُﻛ ْنِإ ِﻪّﻠﻟا ِنود ﻦﻣ ﻢُﻛءاﺪﻬُﺷ اﻮﻋدا «
/
» نآ رد ﺮﮔا و
ﺪـﻨﺑ ﺮـﺑ ﻪﭼ ة
دﻮـﺧ
هدﺎﺘﺳﺮﻓوﺮﻓ
اﻳ دﺮﺗ ﻢ ﻳ ﺪ ي راد ﻳ نﺎﻨﭼ ،ﺪ
ﻣ ﺖﺳار ﻪﭼ ﻲ
ﻮﮔ ﻴﻳ هرﻮﺳ ،ﺪ ا ي
ﺑ نآ نﻮﮕﻤﻫ ﻴ
روﺎ ﻳ و ﺪ ) ا رد ﻳ ﻦ
ﻛ رﺎ ( ار دﻮﺧ نﺎﻫاﻮﮔ )
ﻧﻴ ﺰ (
ﻧاﻮﺧاﺮﻓ ﺪﻧواﺪﺧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ـﻴ
ﺪ « ) هﺮـﻘﺑ : 23 ﺮﺗ ؛ ـﻤﺟ ﺔ ـﺳ ﻴ ﻠﻋﺪ ﻲ يﻮـﺳﻮﻣ
يدورﺎﻣﺮﮔ .(
يﺪﺤﺗ ،ﺖﻘﻴﻘﺣ رد
ﺑدا ﺮﻫﻮﮔ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ نآﺮﻗ ﻖﻟﺎﺧ ﻲ
ﺮﻨﻫ و ي
ز ،ﺖﺳا نآ ﻳ
اﺮ
» زا نآﺮﻗ
ﺣ ﻴ ﺒﺳ و نﺎﺑز ﺚ ﻚ
ﺖﺳا ﻛ ﺗ ﻪ ﻲﻣ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧﺪﻴﻠﻘ ﺪﻳﺎﻤﻧ
« ) ،ﺮـﻴﻣ 1390 : 185 .(
ـﻃ ﻲ
ـﻧﺮﻗ ﺪـﻨﭼ ﻲ
ـﻛ زا ﻪ
ﻣ نآﺮﻗ لوﺰﻧ ﻲ
دا و ناﺮﺴﻔﻣ ،درﺬﮔ ﻳ
ﺮﻫ نﺎﻤﻠﺴﻣ نﺎﺒ ﻚﻳ
دﻮﺧ ﻊﺳو ﻪﺑ ﻛ
ﺷﻮ ﻴ هﺪ ـﭘ ﺪـﻧا زا هدﺮ راﺮـﺳا
ﺪﻧرادﺮﺑ نآﺮﻗ ﺖﻏﻼﺑ
ا دﻮﺟو ﺎﺑ ؛ ﻳ
ﺎﻓرژ ﺮﺑاﺮﺑ رد نآ ﻞﺻﺎﺣ ،ﻦ ي
ﺑ ﻲ
ﭼﺎـﻧ نآﺮـﻗ ﺪﺣ ﻴ
ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﺰ .
ﻲﻜﻳ ﻻد زا ﻳ
ﺷ نوﺪﺑ ،نآ ﻞ ﻚ
ﺎﻧ ﻛ ﺪﻣارﺎ ي شور ﺗ ،ﺎﻫ ﻜ راﺮ ي ﻠﺤﺗ ندﻮﺑ ﻴ ﻞ ا و ،ﺎﻫ ﻳ ﺎﺘﺴ ﻲﻳ ﺮﻈﻧ ﻳ ﻪ ﺎـﻫ ي
ﺘﻨﺳ ﺖﻏﻼﺑ ﻲ
ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﻤﻫ ﻪﺑ ﻴ
اﺮﺑ ،ﺖﻠﻋ ﻦ ي
ﻧ ،نآﺮﻗ زﺎﺠﻋا تﺎﺒﺛا ﻴ
ﺪﻨﻣزﺎ ﻛ نﺎـﺑز دﺮﺑرﺎ ـﺳﺎﻨﺷ
ﻲ و
ﺒﺳ ﻚ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﺮﻈﻧ و ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي ﺪﺟ ﻳ ﺑدا ﺪﻘﻧ ﺪ ـﻴ
ﻫاﻮـﺧ تﺎ ﻴ
دﻮـﺑ ﻢ ـﻛ ﺧ زا ﻪ ﻴ ـﻠ ﻲ
مﺎـﻈﻧ تﺎـﻬﺟ
،ﺮﺗﺪـﻨﻣ
ﻤﻠﻋ ﻲ ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ ،ﺮﺗ ،ﺮﺗ
و ﺘﻨﺳ ﺖﻏﻼﺑ زا ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ ﻲ
ﺪﻧا .
ﻲﺳﺎﺳا زا ﻲﻜﻳ
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا لﻮﺻا ﻦﻳﺮﺗ
ود ﻦﻳا ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺔﻄﺑار ﺎﻳ اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻲﮕﻧﺎﮕﻳ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﻦﺘﻣ عاﻮﻧا مﺎﻤﺗ رد زا ﺮﺘﺸﻴﺑ و صﻮﺼﺧ
ﻲﺑدا نﻮﺘﻣ رد ﻪﻤﻫ -
يزادﺮﭘﺎـﻨﻌﻣ ياﺮـﺑ ﻪـﻛ يﺮﻨﻫ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ زا ار هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻳﺎﻬﻧ اﻮﺘﺤﻣ نﺎﻴﺑ ﺎﻳ
ﻲﻣ ﻲﻧﺎﺑز و يرﺎﺘﺧﺎﺳ و ﻲﻣﺮﻓ يﺎﻫ
ﺪﻧﺮﺑ . ﺮـﺿﺎﺣ رﺎﺘﺴـﺟ
مﻮﻬﻔﻣ و اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻲﮕﻧﺎﮕﻳ ةﺪﻳا
نﺎـﺑز ،تﺎﻴﺑدا ﺔﻔﺴﻠﻓ هﺎﮔﺪﻳد زا ار نآ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ
و ،ﻲـﺳﺎﻨﺷ
ناور
ﻲﻣ ﺢﻳﺮﺸﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷ
و ﻞﻘﻧ زا ﺲﭘ و ﺪﻨﻛ ﻢﻫ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا ﺔﻧﺎﺠﻨﺳ ﻲﺼـﺨﺸﻣ بﻮﭼرﺎـﭼ ﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﻦﺘﻣ ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ
نآﺮﻗ ةزﻮﺣ رد هﮋﻳو
ﻲﻣ ﺶﻴﭘ ،ﻲﻫوﮋﭘ
ﺪﻬﻧ . ﺮـﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ياﺮﺑ ،ﺎﻬﺘﻧا رد
ﻦﺘﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﺪﻘﻧ رد ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا دﺮﺑرﺎﻛ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ندﺮﻛرﺎﻜـﺷآ ياﺮـﺑ ،ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ،و نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ يﺎﻫ
هﻮﻴﺷ يﺪﻣارﺎﻛﺎﻧ
ﺖﻏﻼﺑ ﻲﺘﻨﺳ يﺎﻫ
ﻧ ،نآﺮﻗ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻧﻮﻤ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ زا ﻲﻳﺎﻫ
نآﺮـﻗ ﺖـﻏﻼﺑ ﻲﺘﻨـﺳ يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ةﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻢﻳﺮﻛ
ﺪﻧﻮﺷ . رد ﻢﻴﻫﺪـﺑ نﺎﺸـﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا يدﺎﻘﺘﻧا هﺎﮕﻧ ﻦﻳا فﺪﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺐﻠﻏا ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ لﻮﻔﻐﻣ اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ تﺪﺣو ﻢﻬﻣ ﻞﺻا ﻲﺘﻨﺳ يﺎﻫ
.
ﻄﺑار ﺔ ﺑدا رﺎﺛآ ﺪﻘﻧ رد اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻲ
- ﺮﻨﻫ ي
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻛ رﺎﻔﻏ ﺪﻤﺤﻣ ﻪ ي
) 1393 ( ﻮﺗ ﺿ ﻴ ﻣ ﺢ ﻲ ،ﺪﻫد ﻲﻜﻳ ﺒﺳ لﻮﺻا زا ﻚ
ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ا نرﺪﻣ ـﻳ ﻦ
ﺖﺳا ﻛ ﻪ
»
ﻳاﺪـﺟ ﻦﺘـﻣ ىاﻮـﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻲ
ﺪـﻧﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ] و [
ﻪـﺘﻔﮔ ﻰﮕﻧﻮـﮕﭼ نﺪـﺷ
اﺰﺴـﺑ ﺶـﻘﻧ ﻲﻳ
رد
دراد ىزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ﺎﻳ ىزادﺮﭘﺎﻨﻌﻣ «
) 12 .(
ﻪﺑ ﻚﺒﺳ روﺎﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷ نﺎﺑز ،سﺎﻨﺷ
» ﻚﺒﺳ [...]
ﺺﺘﺨﻣ ًﺎﻓﺮﺻ
ﻦﺘﻣ
ﺖﺴﻴﻧ ﻰﺑدا ىﺎﻫ .
ﺑ ﺮﻌﺷ ﻪﭼ ــ ﻰﻨﺘﻣ عﻮﻧ ﺮﻫ ،ﻊﻗاو رد ﻪـﭼ ،نﺎﻣر ﻪﭼ ،ﻰﺳﺎﻴﺳ ﺔﻴﻧﺎﻴﺑ ﻪﭼ ،ﺪﺷﺎ
رﺎﻀﺣا ﺔﻳ ﺪﻠﺟ ﺖﺸﭘ حﺮﺷ ﻪﭼ ،هﺎﮔداد ﻛ
هدﺎـﺟ رد ﻪـﻛ ىراﺪﺸـﻫ ﻪﭼ و ،ىﺰﭙﺷآ رﻮﺘﺳد ﻪﭼ ،بﺎﺘ
ﻧﺎﺑز ﻚﺒﺳ و نﺎﻴﺑ ةﻮﻴﺷ ــ هﺪﺷ ﺐﺼﻧ ﻲ
ﻢـﻠﻋ ﻪـﻛ ﻰﻳﺎـﻫراﺰﺑا و ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺎﺑ ،و دراد ار دﻮﺧ ِصﺎﺧ
نﺎﺑز ﻰﺳﺎﻨﺷ
هزﻮﺣ و ﺪﻳﺪﺟ
ﺎﻫ ي
ﻣ ﺎﻣ رﺎﻴﺘﺧا رد نآ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻲ
،ﺪﻧراﺬﮔ ﻣ ﻲ ﻤﻫ ناﻮﺗ ﺔ ﻦﺘﻣ ﻦﻳا ار ﺎﻫ
ﻪﺑ
ﺻﻮﺗ نﺎﺑز و ﻚﺒﺳ ظﺎﺤﻟ ﻴ
ﺴﻔﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻒ ﻴ
دﺮﻛ ﺮ « ) رﺎﻔﻏ ي ، 1393 : 12 .(
اﻳ ﻦ ـﻛ ﺣ رد رﺎ ﻴ ـﻄ ﺔ
» ﺒﺳ ﻚ ﺳﺎﻨﺷ ﻲ « ﺎﺟ ي ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ ﻛ ﭘ ﻪ ﻴ ﻧادرو ﺮﺘ ﻚ ) 1393 ( ا ار نآ ﻳ ﻦ ﺮﻌﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻳ ـﻣ ﻒ ﻲ ﻛ ﺪـﻨ :
» ﻠﺤﺗ ـﻴ ﻞ
ﺑﻴ نﺎ صﺎﺧ ﻲﻨﺘﻣ ِﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﻲﻧﺎﺑز =]
» ﻚﺒﺳ « ﻦﺘﻣ نآ [ ﻮﺗ و ﻒﻴﺻ
ﻪﺑ زا فﺪﻫ ـﻛ
رﺎ ﮔ ﻴ ﺮ ي ا ـﻳ ﺑ ﻦ ـﻴ و نﺎ
ﺛﺄﺗ ﻴ
ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺮﺑ نآ ﺮ «
) 22 .(
نﺎﺑز ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺮﺻﺎﻌﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﻛ
ﻪ
» ،نﺎﺑز رﻮﺘﺳد رد [...]
و اﻮـﺘﺤﻣ ﻢـﻫ
ﺑ ﻢﻫ ﻴ نﺎ ] ودﺮﻫ [ ﺰﮔ ﻳ ﻣ ﺶﻨ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . ﺰﮔ ﻳ
ﺰـﮔ ﻞﻣﺎﺷ اﻮﺘﺤﻣ ﺶﻨ ﻳ
ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺶﻨ ي
ﺎـﻨﻌﻣ ﻲﻳ و ،ﺖـﺳا
ﺰﮔ ﻳ ﺑ ﺶﻨ ﻴ نﺎ
ﺰﮔ ﻳ ﺶﻨ ﻛ رﺎ ﻛ ﺎﻫدﺮ ي ﻧﺎﻤﺘﻔﮔ ﻲ و و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﺘﻓﺎـﺑ ﻲ رد ار
ـﻣ ﺮـﺑ ﻲ ﮔ ـﻴ دﺮ « ) درو ـﻧا ﻚ ،
1393 : 137 - 136 .(
اﻳ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻦ ﻛ
ﻪﺑ ﻦﺘﻣ رد ﻪ و
ﻳ ﺑدا ﺮﮔا هﮋ ﻲ ﻳ ﺑﺎﻄﺧ ﺎ ﻲ ،ﺪﺷﺎﺑ ـﻛ ـﻫ دﺮﺑرﺎ ﻴ ﭻ
ﺮﺼﻨﻋ ﻳ هزﺎﺳ ﺎ ا ي ﻓدﺎﺼﺗ ﻲ ﻧ ﻴ و ،ﺖﺴ
»
ﭘ ﺐـﺟﻮﻣ مﺮﻓ رد توﺎﻔﺗ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ـﻴ
اﺪ ﻳ ﺎـﻨﻌﻣ رد توﺎـﻔﺗ ﺶ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ « ) ﻧادرو ﻚ ، 1393 : 137 ( ز ، ﻳ ﭼ مﺮﻓ اﺮ ﻴ ﺰ ي ﻧ اﻮﺘﺤﻣ زا اﺪﺟ ﻴ
ﺖﺴ .
ﻠﺌﺴﻣ ﺔ
» مﺮﻓ « رد نآ ﺶﻘﻧ و
» ﺑدا ﺖﻴ
1« ﺑدا رﺎﺛآ ﻲ اوا ﻳ ﺑ نﺮﻗ ﻞ ﻴ
مﺮـﻓ ﺶﺒـﻨﺟ رﻮﻬﻇ ﺎﺑ ﻢﺘﺴ ﺮـﮕﻧ
ي
ﺳور
2ﻲ ) ﻟﺎﻣﺮﻓ ﻴ ﻢﺴ (
مﺎﻈﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﺑدا رد ﺪﻨﻣ ﻴ تﺎ ﻫوﮋﭘ ﻲ
ﺪﺷ حﺮﻄﻣ .
ﻳا زا ﻲﻜﻳ
دراو يﺎـﻫداﺮ ﺮـﺑ
مﺮﻓ ناﺮﮕﻧ اﻳ ﺖﺳا ﻦ ﻛ ا ﻪ ﻳ
ﺮﻨﻫ ﻦﺘﻣ نﺎﺸ ي
ﻣز زا ار ﻴﻨ ﺔ ﺮﻓآ ﻳ
ـﻣ اﺪـﺟ ﺶﺸﻨ ﻲ
ﻛ ﻸـﺧ رد ار نآ و ﺪـﻨﻨ
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻣ ﻲ ﻛ ﺪﻨﻨ . ﺖﺳا ﺖﺳرد ـﻛ
مﺮـﻓ ﻪ ﺮـﮕﻧ ﻪـﺑ نا
» ﺑدا ـﻴ ﺖ «
ـﺷ و ﻦﺘـﻣ ﻴ
ﻮ ة
» ﺎﻨـﺷآ ﻲﻳ ادز ﻲـﻳ
3« شا
ﻣ ﻲ
ا ﺎﻣا ،ﺪﻧزادﺮﭘ ﻳ
ﻧ ﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻦ ﻴ
ﺖﺴ ﻛ
و و ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﻂﻘﻓ ﻪ ﻳ
ـﮔﮋ ﻲ ﺎـﻫ ي ـﻧورد ﻲ رﻮـﺻ و ي ار ﻦﺘـﻣ
ﻣ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺢﻤﻄﻣ ﻲ
ﺪﻨﻫد .
» مﺮﻓ « ا رد ﻳ ﺮﻈﻧ ﻦ ﻳ ﻟﻮﻟﺪـﻣ ﻪ ﻲ ﺴـﺑ ﻴ ـﺳو رﺎ ﻴ ﻊ ﻮﭘ و ﺮـﺗ ـﻳ دراد ﺮﺗﺎ . د زا ـﻳ ﺪ
مﺮﻓ ﻦﺘﻣ ،ناﺮﮕﻧ
» ﺑدا ﻲ « ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻞﺑﺎﻘﺗ رد
» ﺑداﺎﻧ ﻲ « ا ﺖﺳ ﻛ
دﻮﺟﻮﻣ و ﺎﻨﻌﻣ ﻪ ﻳ
ـﻣ ﺖ ﻲ ﻳ
ودﺮـﻫ و ،ﺪـﺑﺎ ي
اﻳ
ﻦﺘﻣ عﻮﻧ ﻦ
لﻮﺼﺤﻣ ﺎﻫ
ﺎﻫ ﻲﻳ ﻧﺎﺑز ﻲ
ﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲ ﺪﻧا . نﺎﻤﻫ ﻪـﻧﻮﮔ ـﻛ
ﺖـﻨﺑ ورﺪـﻧا ﻪ ) 4
2003 ( حﺮـﺷ
ﻣ ﻲ ﻨﺘﻣ ،ﺪﻫد ﻲ ﻛ ﺎﻣ ﻪ
» ﺑدا ﻲ « ﻣ ﻲ ﻣﺎﻧ ﻴ ﻢ
ور نآ زا
ﺑدا ﺪﺟاو ﻴ ﺖﺳا ﺖ ﻛ مﺮﻓ ﻪ ﺎﻫ ي ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ د ﻳ ﺮـﮕ ي ار
نﻮﮔﺮﮔد ﻛ
ﻀﻌﺑ و هدﺮ ﻲ
دﺎﻋ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ي
ﺪﺷ ة نآ ار ﺎﻫ
» ﺮﻏ ﻳ ﺐ
5« ﺖـﺳا هداد هﻮﻠﺟ )
40 .(
اﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻳ ،ﻦ
ﺎﻨﺷآ ﻲﻳ
فﺮﺻ ﻪﺑ طﻮﻨﻣ ﻪﻧ ﻲﺑدا ﻦﺘﻣ ﻲﻳادز ﺼﺧ
ﻴ ﻪﺼ ﺎـﻫ ي ـﻧورد ﻲ رﻮـﺻ و ي ﻠﺑ نآ ـﻜ ﻪـﺑ طﻮـﻨﻣ ﻪ
ﺗﺎﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲ ﺖﺳا ﻛ ﺼﺧ نآ ﻪ ﻴ ﻪﺼ ﺎﺳ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻳ مﺮﻓ ﺮ ﺎﻫ ي ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ ا و ﻳ ژﻮﻟﻮﺋﺪ ﻚﻳ ﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﻲ ﻛ ﺪـﻨﻨ . ،ﺲـﭘ
ﺑدا نﻮﺘﻣ رد ﻲ
ﺎﻨﺷآ زا فﺪﻫ ، ﻲﻳ
ادز ﻲﻳ ا ﻂﻘﻓ ﻳ
ﻨﺘﻣ عﻮﻨﺗ دﺎﺠ ﻲ
ﻳ ز ﺎ ﻳ ﺎﺒ ﻲﻳ ﻧ ﻴ ﻠﺑ ،ﺖﺴ ـﻜ ﻮﻧ ﻪ ـﻳ ﺎـﺑ هﺪﻨﺴ
ﺎﻨﺷآ ﻲﻳ ادز ﻲﻳ ﺮﻏ و ﻳ هﻮﻠﺟ ﺐ ﻌﻗاو نداد ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي
ﻌﺳ ﺎﻨﺷآ ﻲ ا رد ﻳ ﺛﺄﺗ دﺎـﺠ ﻴ ﺎـﻫﺮ ي ﻧﺎـﻤﺘﻔﮔ ﻲ ـﺻﺎﺧ ﻲ
دراد :
» ﺛﺄﺗ ﻴ راﺬﮔﺮ ي ﺎﻨﺷآ ﻲﻳ ادز ﻲﻳ
ﺎﻫدﺮﮕﺷ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ي
ﻪﺑ ﻛ
ﻧ ﻦﺘـﻣ رد ﻪـﺘﻓررﺎ ـﻴ
ﻠﺑ ،ﺖﺴ ـﻜ ﻪـﺑ ﻪﺘﺴـﺑ ﻪ
ﻛ رﺎ ﻛ
ﺖﺳﺎﻫدﺮﮕﺷ نآ دﺮ [...] .
ﺑدا ﻦﺘﻣ نﺎﺑز توﺎﻔﺗ ﻲ
ﺑداﺎﻧ ﻦﺘﻣ نﺎﺑز و ﻲ
اﺮﺑ ، ي ا ،لﺎﺜﻣ ـﻳ ﻧ ﻦ ـﻴ ﺖﺴ
ﻛ ﻟوا رد ﻪ ﻲ
ﺖﻋﺎﻨﺻ و هرﺎﻌﺘﺳا
ﺎﻫ ي د ﻳ
ﻣود رد و ﺪﻧراد دﻮﺟو ﺮﮕ ﻲ
ﻠﺑ ،ﻪﻧ ﻜ نآ توﺎﻔﺗ ﻪ لﻮـﻠﻌﻣ ﺎـﻫ
ﻛ رﺎ ﻛ ﺎﻫدﺮ ي ﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲ ﺖﺳا ﻛ
ﺖﻋﺎﻨـﺻ و هرﺎﻌﺘﺳا زا ﻪ
ﺎـﻫ ي د ﻳ ا رد ﺮـﮕ ـﻳ ﻊـﻗﻮﺗ ﻦﺘـﻣ عﻮـﻧ ود ﻦ
ﻣ ﻲ دور « ) ،ﺖﻨﺑ 2003 : 40 .(
________________________________
________________________________
__
1. literariness 2. Russian Formalism 3. defamiliarization 4. Andrew Bennett 5. strange
ا ﺮﺑ ﻳ ،سﺎﺳا ﻦ
» مﺮﻓ « ﺑز رد نﺎ مﺮﻓ ،ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻚﺒﺳ و ،يﺮﮕﻧ ﺎﻨﺷ
ﻲﺳ ﻪـﺑ نرﺪﻣ
» مﺮـﻓ « ﺑﻴ ـﻧوﺮ ﻲ ـﻳ ﺎ
ترﻮﺻ / ﺷ ﻜ
ﻤﻧ دوﺪﺤﻣ ﻦﺘﻣ ﻞ ﻲ
دﻮﺷ . ﻦﺘﻣ مﺮﻓ ،نرﺪﻣ ناﺪﻗﺎﻧ ﺮﻈﻧ زا
» ﻧﺎﮔرا ﻚﻴ « ) ماﺪﻧا راد ( ،ﺖﺳا
ا ﻪﺑ ﻳ ﻨﻌﻣ ﻦ ﻲ ﻛ
اﺰﺟا زا مﺮﻓ ﻪ ﻲﻳ
ﺸﺗ ﻴﻜ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞ ﻛ
ﺎﺑ ﻪ ﻜﻳ ﺪ ﻳ ﻄﺑار و ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺮﮕ ﺔ
ﺪـﻧراد ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ .
رد
ا ،ﻊﻗاو ﻳ ا ﻦ ﻳ ﻣ هﺪ ﻴ
ﺘﻧﺎﻣر ناﺪﻗﺎﻧ ثاﺮ ﻚﻴ
ﻪﺑ و ﻳ ﻤﺳ هﮋ ﻴ ﺗ ﻞﺋﻮ ﻴ رﻮﻠ ﻛ ﺮﻟﻮ ﻳ
1ِﺞ ﻠﮕﻧا ﻴ ﺴ ﻲ ،ﺖﺳا ـﻛ ﺪـﻘﺘﻌﻣ ﻪ
ا دﻮﺑ ﻳ
ِمﻮﻬﻔﻣ ﻦ
ﺎﻤﻧزﺎﺑ مﺮﻓ ﻳ
ﺪﻨ ة رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻛ ﺖـﺳا نﺎـﻬﺟ ِﻞ )
رﻮـﮔ ﻳ د و ﻦ ﻳ ناﺮـﮕ ،2
2011 : 87 .(
ﺮـﻫ
ﺠﺗ
ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ ﻲﺑدا ﺔﺑﺮ
ﺮﻳﺰﮔﺎﻧ و ﺖﺳا دﺮﻓ ﻣﺮﻓ
ﻲ ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ
ـﻣ دﻮﺧ ﺮﻫﻮﮔ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ و دﺮﻓ ﻲ
ﮔ ـﻴ ؛دﺮ
د ﻦﺨﺳ ﻪﺑ ﻳ
،ﺮﮕ
»
ﻌﺑﺎﺗ مﺮﻓ و ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲ
زا ﻜﻳ ﺪ ﻳ ﺪﻧﺮﮕ « ) رﻮـﮔ ﻳ د و ﻦ ﻳ ناﺮـﮕ ، 2011 : 87 .(
ﺘﻧ رد ﻴ ،ﻪـﺠ
ﺑ مﺮﻓ ﻴ ﻧوﺮ ﻲ ﭼ ﻴ ﺰ ي
ﻧورد مﺮﻓ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ و اﺪﺟ ﻲ
ﻳ ﻧ اﻮﺘﺤﻣ ﺎ ﻴ ﺖﺴ . نآ
ﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭼ ﻲ
ﮕﻧﻮﮕﭼ ﺎﺑ دﻮﺷ ﻲ
ﻪﺘﻔﮔ ﭘ ﺶﻧﺪﺷ ﻴ ﺪﻧﻮ ي ﻨﺘﺴﺴﮔﺎﻧ ﻲ دراد : ﻮـﺤﻧ ة ﺑ ـﻴ ﺖـﺳا نﺎ ـﻛ ار ﺎـﻨﻌﻣ ﻪ ﻳ
ـﻣ صﺎـﺧ و ﻪـﻧﺎﮕ ﻲ
ﻛ ﺪـﻨ .
ﭘﻴ ﺶ ا ضﺮﻓ ﻳ ﻘﻋ ﻦ ﻴ
ﻧ نﺎﻤﻫ هﺪ ﻜ
ﻪﺘ ا ي ﺖـﺳا ـﻛ
ﺴـﻣﺎﭼ مﻮـﻧ ﻪ
3ﻲﻜ
ﺮﻈﻧ رد ﺔـﻳ
»
رﺎﺘﺸـﮔ رﻮﺘـﺳد ي
-
از ﻳ ﺸ ﻲ
4« حﺮﻄﻣ دﻮﺧ ﻛ
ﺖـﺳا هدﺮ :
اﺮـﺑ ي ﺑ ـﻴ
ﺎـﻨﻌﻣ رﺎﺘﺧﺎـﺳ نﺎ ﻲﻳ
ـﻳ اﻮـﺘﺤﻣ ﺎ ي ـﻋاﺰﺘﻧا ﻲ هﻮﻘﻟﺎـﺑ و
)
» فرژ ﺖﺧﺎﺳ
5« ( ﻮﮔ ﻳ هﺪﻨ / ﻮﻧ ﻳ ﺴ ﻲﻣ هﺪﻨ ﻲﻧﺎـﺑز يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ زا ﺪﻧاﻮﺗ نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ﻞـﻌﻔﻟﺎﺑ
) ـﺟاو ﻲ و
ﻓﺮﺻ ﻲ - ﻮﺤﻧ ي ( هدﺎﻔﺘﺳا ﻛ ﺪﻨ )
» ﺖﺧﺎﺳور
6« ( ، ﻛ ﺮﻫ ﻪ ﻛ
ﻪـﺑ ترﻮـﺻ ﺎﺑ ماﺪ
ﺻﻮﺼـﺧ ﻲ ـﻛ دﻮـﺧ ﻪـﺑ ﻪ
ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ ﺶﺨﺑ ﺪﻧﺮ ﺎﻫ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ
ﺆﻣ ار اﻮﺘﺤﻣ زا ﻛ
ـﻣ ﺪ ﻲ ﻛ
فرژ تﺎـﻋﻼﻃا رﺎﺘﺧﺎـﺳ و ﺪـﻨﻨ
ﺘﺧﺎـﺳ ﻲ ار
ﻪﺑ ﺷ ﻜ ﺎﻤﺘﻣ ﻞ ﻳ
ﻣ ﻪﺿﺮﻋ ﺰ ﻲ
ﻛ ﺪﻨﻨ ) ،ﺮﻟوﺎﻓ 1390 : 24 .(
ﻤﻫ ﻪﺑ ﻴ
ﻫ ،ﺖﻠﻋ ﻦ ﻴ
ﻨﺘﻣ ود ﭻ ﻲ ﻫ ﻴ ﭻ ﺛﺄـﺗ هﺎﮔ ﻴ ﺮ ي
ﻜﻳ
ﻤﻧ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺮﺑ نﺎﺴ ﻲ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،و ﺪﻧراﺬﮔ ﻛ
رﺎ ﻛ ﺗوﺎﻔﺘﻣ دﺮ ﻲ ﻛ
ﺖـﻓﺎﺑ رد ﻪ ﺎـﻫ
ي ﭘ نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ـﻴ
اﺪ
ﻣ ﻲ ﻛ ﻫ ،ﺪﻨﻨ ﻴ ﭻ ﻢﻫ هﺎﮔ ﺎﻨﻌﻣ ) اﺮﺘﻣ فد ( دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ .
نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻛ ﭘ ﻪ ﻴ ﺮﺘ ﻴﻛ ﻮ
7ي ) 1997 ( ﻣ هرﺎﺷا ﻲ ﻛ ﺪﻨ ) 84 ( ﺘﺴـﺨﻧ ، ﻴ ﻦ ـﻛ ﺴ ﻲ ـﻛ ﺪـﺳ رد ﻪ ة ﺑ ـﻴ ﻢﺘﺴ
ﻪﺑ ﺪﺟ رﻮﻃ ي ﺮﻈﻧ ﺔﻳ اﺪﺟ ﻲﻳ ﺬﭘﺎﻧ ﻳ ﺮ ي ﻳ
ﺑدا نﻮﺘﻣ رد اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ تﺪﺣو ﺎ ﻲ
/ ﺮﻨﻫ ي حﺮﻄﻣ ار ـﻛ
دﺮ
ﻠﮕﻧا ﺪﻗﺎﻧ ﻴ ﺴ ﻲ
ِا ي . ﺳ ﻲ . ﻟدَﺮِﺑ
8ﻲ ،دﻮﺑ ﻛ لﺎﺳ رد ﻪ 1901
رد ﻲﻜﻳ
ﻧاﺮﻨﺨﺳ زا ﻲ
ﺎﻫ ي رد دﻮﺧ هﺎﮕﺸﻧاد
آ ﻛ رﺎﺑرد درﻮﻔﺴ ة
ﻫﺎﻣ ﻴ
ﺖﺧادﺮﭘ ناﺪﺑ ﺮﻌﺷ ﺖ .
ﻟدﺮﺑ ﻲ ) 1963 ( ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻛ
ﺮﻌﺗ رد ﻪ ﻳ ـــ ﺮﻌـﺷ ﻒ
________________________________
________________________________
__
1. Samuel Taylor Coleridge 2. Guerin et al.
3. Noam Chomsky
4. transformational-generative grammar 5. deep structure
6. surface structure 7. Peter Kivy 8. A. C. Bradley
ﻛ ﺑدا ﻪ ﻲ ﺮﺗ ﻳ ﻦﺘﻣ عﻮﻧ ﻦ ﻳ
ﻼﻋا لﺎﺜﻣ ﺎ ي
ﺑدا ﻦﺘﻣ ﻲ - ﺮﻨﻫ ي
نآ ــ ﺖﺳا
ﻤﻫا ﻪﭼ ﻴ ﺎﻨﻌﻣ ﻪﻧ دراد ﺖ ي
ﺮﻌﺷ
ﻠﺑ ﻜ
ـﻃ ﻢـﻫ ﺮﻌـﺷ شزرا و ،ﺖﺳا ﺮﻌﺷ شزرا ﻪ ﻲ
ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺎـﺑ ﺶﻧاﻮـﺧ دﺮـﮔاﺮﻓ ـﻛ
ندﺮ ﻳ ﮕﻧﺎـﮕ ﻲ و
ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ ﻓ ــ ﺮﻌﺷ ندﻮﺑ دﺮ ﻳ
ﺑ ﻪﺑ ،ﺎ ﻴ د نﺎ ﻳ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺎﺑ ،ﺮﮕ ـﻛ
ﻪـﺑ ﺮﻌـﺷ ندﺮ ﺺﺨﺸـﻣ ـــ ﺮﻌـﺷ ﻪـﺑﺎﺜﻣ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ
1. ا شزرا ﻳ
ﻧورد ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻦ
2ﻲ
دﻮﺧ و ﺖﺳا
ﻣ بﻮﺴﺤﻣ فﺪﻫ ﻲ
ـﺳو ﻪـﻧ ،دﻮـﺷ ﻴ
ﻪﻠ ا ي اﺮـﺑ ي
ﺳر ﻴ
ﻓاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪ ﻲ
د ﻳ ﺮﮕ ) ﻗﻼﺧا ﻲ ﻋﺎﻤﺘﺟا ، ﻲ دﺎﻘﺘﻧا ، ي ﻔﺴﻠﻓ ، ﻲ نآ ﺰـﺟ و ، ) (
4 .(
ـﻫ ﻴ ﭻ ﻚـﻳ ا زا ـﻳ ﻦ
ﺮﻌﺷاﺮﻓ فاﺪﻫا ي
ﺑ و ﻴ ﻧوﺮ ﻲ ﻧ ﻤ ﻲ
ﻌﺗ ار ﺮﻌـﺷ شزرا ﺪـﻨﻧاﻮﺗ ﻴـﻴ
ﻦ ﻛ ﺪـﻨﻨ ﻪـﻛ
»
ﻲﻟﺎـﻴﺧ ﺔـﺑﺮﺠﺗ ﻲﻋﻮـﻧ
ﺪﻨﺳﺮﺧ ﻛ هﺪﻨﻨ «
ِنورد زا و ﺖﺳا ﻣ ﺖﺌﺸﻧ ﺮﻌﺷ ِدﻮﺧ
ﻲ ﮔ ﻴ ﻤﻣ ﺪﻨﭼﺮﻫ ،دﺮ ﻜ
ا ﺖﺳا ﻦ ﻳ ﺮـﺗاﺮﻓ فاﺪﻫا ﻦ
ﺎﺟ رد ي
ﻋﻮﻧ دﻮﺧ ﻲ
ﻮﻧﺎﺛ شزرا ﻳ
و ﻪ ﻛ دﺮﺑرﺎ ي ﺪﻧﻮﺷ بﻮﺴﺤﻣ )
5 .(
ﻧاﺪﻗﺎﻧ ﻲ ﻛ
ﺎـﻨﻌﻣ ﺪﻧراد ﺎﻋدا ﻪ ي
رد ار ﺮﻌﺷ ﻳ
ﻪﺘﻓﺎ ﺎﺑ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺪﻧا
» ﺎﻨﻌﻣ ﻛ ندﺮ
3« ) ﻳ ﺎ
» ﻪﻧﻮﮔﺮﮔد ﻮﮔ ﻲﻳ
« ( ﺎﻨﻌﻣ ﺮﻌﺷ ي ﻮﮔزﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ
ﻣ ﻲ ﻛ
ﻟدﺮﺑ ﺎﻣا ،ﺪﻨﻨ ﻲ
ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﻛ
ﻧﺪﺷﺎﻨﻌﻣ ﺮﻌﺷ ﻪ ﻲ
نآ ﺮﻌـﺷ ياﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ اﺮﻳز ،ﺖﺴﻴﻧ
نﺎـﻨﭼ رد
ﻨﺗ ﻢﻫ ﻴ هﺪ ﺪﻧا ﻛ ﻣا ﻪ ﻜ مﺮﻓ زا ار اﻮﺘﺤﻣ ناﻮﺘﺑ دراﺪﻧ نﺎ هﮋﻳو
ﺟ شا اﺪ ﻛ د مﺮﻓ ﺎﺑ و دﺮ ﻳ
ﺮﮕ ي ﺖﻔﮔزﺎﺑ .
ا ﻪﺑ ﻳ ﺗﺮﺗ ﻦ ﻴ ﻪﺑ ،ﺐ ﻟدﺮﺑ نﺎﻤﮔ ﻲ ، ا رد ﻳ اﺮﻓ ﻦ ﻳ ﺎﻫﺪﻨ ي ﺎـﻨﻌﻣ ﻛ
نآ ،ﺮﻌـﺷ ندﺮ
ـﻣ ﻪـﺿﺮﻋ ﻪـﭼ ﻲ
دﻮـﺷ
ًﺎﻓﺮﺻ
» عﻮﺿﻮﻣ
4« ،دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻌﺷ ﻛ
ﭼ ﻪ ﻴ ﺰ ي ﺑ ﻴ ﺎﻨﻌﻣ ﻪﻧ ،ﺖﺳا ﺮﻌﺷ نوﺮ ﻳ
اﻮﺘﺤﻣ ﺎ ﻳ نورد ﺎ ﺎﻣ ﺔﻳ ،نآ
ﻛ
ﺖﺳا ﺮﻌﺷ نورد ﻪ .
ﺮﻌﺷ ِدﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﻌﺷ عﻮﺿﻮﻣ
ﺑ ﻴ ﻧوﺮ ﻲ ـﻘﻠﺗ ﻲ ـﻣ ﻲ ز ،دﻮـﺷ ـﻳ ا اﺮ ـﻳ ﻦ ﺒﻗ ـﻴ ﻞ
عﻮﺿﻮﻣ ﺎﻫ ي ﺮﻌﺷ ي ﻣ ار ﻲ
ﺷ ﻪﺑ عﺎﺟرا نوﺪﺑ ناﻮﺗ ﺮﻌ
ي ﺎﺳﺎﻨﺷ صﺎﺧ ﻲﻳ
رﺎـﺑرد و ة نآ ﺖﺒﺤـﺻ ﺎـﻫ
ــﻛ دﺮ ) رﺎــﻣﻻ
5ك ، 2010 : 32 .(
ﻪــﺑ ــﻟدﺮﺑ ﺮــﻈﻧ ﻲ
) 1963 ( ،
» ﻪــﺑ ﺮﻌــﺷ عﻮــﺿﻮﻣ ــﻫ
ﻴ ﭻ ﻫ ﻪــﺟو ــﻴ ﻻﻮ ي
________________________________
________________________________
__
1 . كرﺎﻣﻻ ﺮﺘﻴﭘ (Peter Lamarque)
) 2010 ( ﻲﻣ ﺢﻴﺿﻮﺗ ،ﻲﻟدﺮﺑ ةﺪﻳا حﺮﺷ رد ، ﻪـﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻫد
ﺖـﻴﻫﺎﻣ ﺐﺒـﺳ
ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ
ﻲﻣ قﺮﻓ هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﺮﻫ رد و ﺮﻌﺷ ﺮﻫ رد شدﺮﻓ ﺪﻨﻛ
. ﺶﻧاﻮﺧ دﻮﺟو ﻞﻴﻟد ﻲـﺘﺣ و نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ يﺎﻫﺮﻴﺴـﻔﺗ و ﺎـﻫ
ﺘﻣ هﺎﮔ
ﻲﺑدا نﻮﺘﻣ زا ضرﺎﻌ -
ﺶﻨﻛ ﻦﻴﻤﻫ ﺰﻴﻧ ﺦﻳرﺎﺗ لﻮﻃ رد ،ﻢﻳﺮﻛ نآﺮﻗ سﺪﻘﻣ ﻦﺘﻣ ﻪﻠﻤﺟزا ،يﺮﻨﻫ
يﺎـﻫدﺮﮔاﺮﻓ و ﺎﻫ
ﻲﺑدا ﻦﺘﻣ ﺔﺑﺮﺠﺗ ﻲﺒﺴﻧ و توﺎﻔﺘﻣ -
ﺖﺳا يﺮﻨﻫ . دﺎـﺑ مﻮﻜﻟﺎﻣ ﺮﻈﻧ ،ﺲﭙﺳ ،كرﺎﻣﻻ (Malcolm Budd)
زا ﺮـﮕﻳد ﻲـﻜﻳ ،
ﻲﻣ ﻞﻘﻧ هرﺎﺑ ﻦﻳا رد ار ،ﺮﺻﺎﻌﻣ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ نﺎﻓﻮﺴﻠﻴﻓ
ﺪﻨﻛ : ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻦﻳا ﻲﺘـﺷﺮﺳ ،ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧ ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﻪﻜﻨﻳا
»
ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷراﺪﻳﺪﭘ و ﻲﺴﺣ «
ﺐـﺟﻮﻣ ﺖـﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،دراد
»
ﻪـﺘﻜﻧ ،دﻮـﺷ نﺎﺴـﻧا ﻲﻫﺎـﮔآ ﺖـﻳﻮﻘﺗ بﺎـﺑ رد ﻲـﻔﻳﺮﻇ يﺎـﻫ
ﺖﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﺣور يﺎﻫ - ،ﺪـﻫﺪﺑ ﻲـﻗﻼﺧا ﺶﻨﻴﺑ وا ﻪﺑ ،ﺪﻨﻛ ﻞﻘﺘﻨﻣ وا ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﻳ ﺮﺸﺑ ﻲﻧاور
ﺮﮕﻳد لﺎﻜﺷَا ﺎﺑ ار دﻮﺧ يو دﻮﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻳ
هﺎﮔﺪﻳد ﺎﺑ ﺎﻳ ﻲﮔﺪﻧز
ﻢﻫ دﻮﺧ هﺎﮔﺪﻳد زا ﺮﻴﻏ ﻲﻳﺎﻫ ﺪﻨﻛ رﻮﺼﺗ لد
« ) ،كرﺎـﻣﻻ
2010 : 30 ،دﺎﺑ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ، 1995
: 4 .(
ﺑﺮﺠﺗ ﺔ ﺎﺷ ﺮﻌﺷ ﻳ ﻤﻫ ﻞﻣﺎﺷ ﺪ ﺔ ا ﻳ ﻦ
» ﺎﻓ ﻳ هﺪ
« و ﺎﻫ
» ﻛ رﺎ ﻛ دﺮ
« ﺎـﻫ ـﻳ ﻀـﻌﺑ ﺎ ﻲ نآ زا ﺎـﻫ
ﻫ ﺎﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ ﻴ ﭻ ﻛ ماﺪ ) ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻳ ( ﺮﻌﺷ مزﻻ طﺮﺷ ﻳ
ﻧ ﺖ ﻴ ﺎﺒﻧ و ﺪﻨﺘﺴ ﻳ ﺤﻣ ﺪ ﻚ ز ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﻌﺷ شزرا ﻳ
ﻧ اﺮ ﺮﻌـﺷ دﻮـﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴ
يراﺰﺑا شزرا ﻲﻋﻮﻧ و ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻲﻧوﺮﻴﺑ (instrumental)
ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺪﻧﻮﺷ
. 2. intrinsic
3. to paraphrase 4. subject (matter) 5. Lamarque
=]
ياﻮﺘﺤﻣ [
ﺖـﺳا ﺮﻌﺷ ﻞﻛ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻌﺷ ِمﺮﻓ ﺎﻳ ترﻮﺻ ﻢﻫ نآ ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺔﻄﻘﻧ ؛ﺖﺴﻴﻧ نآ «
) 9 .(
ﺮﻌﺷ ﺖﻴﻠﻛ رد ﺮﻌﺷ شزرا ،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ )
ﻌﻣ و ﻆﻔﻟ ﺎﻳ اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ تﺪﺣو ترﻮﺻ و ﻻﻮﻴﻫ ﺎﻳ ﺎﻨ
(
نآ عﻮﺿﻮﻣ رد ﻪﻧ ،ﺖﺳا .
ﻲﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺮﺑ ار يﺮﻴﺛﺄﺗ نﺎﻤﻫ ﺮﻌﺷ ندﺮﻛﺎﻨﻌﻣ ﺮﮔا
ﺮﻌﺷ ﻞﺻا ﻪﻛ ﺖﺷاﺬﮔ
ﻲﻣ نآ ،دراﺬﮔ ﻲﻣ هﺎﮔ ﺮـﮕﻳد ﻲﻧﺎـﺑز ﻪﺑ ﺮﻌﺷ عﻮﺿﻮﻣ ﻲﻳﻮﮔزﺎﺑ ﺎﻳ ﺮﻌﺷ ندﺮﻛﺎﻨﻌﻣ ﻪﻛ ﻢﻴﻳﻮﮕﺑ ﻢﻴﺘﺴﻧاﻮﺗ
ﺖﺳا ﺮﻌﺷ شزرا ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ )
ر . ك :.
،كرﺎﻣﻻ 2010 : 28 - 27 .(
ﻮﺿﻮﻣ ﺮﮔا ،ﻊﻗاو رد ع
ﺖﻳﺮﻌـﺷ رﺎـﻴﻌﻣ
نآ ،دﻮﺑ ﺮﻌﺷ شزرا ﺎﻳ ﻲﻋﻮـﺿﻮﻣ ةرﺎـﺑرد ﻒﻌـﺿ و تﻮـﻗ نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ تﺎﺟرد ﺎﺑ ﺮﻌﺷ ﻪﻤﻫ ﻦﻳا هﺎﮔ
ﻲﻤﻧ دﻮﺟو ﺪﺣاو
ﺪﻨﺘﺷاد ) ،ﻲﻟدﺮﺑ 1963 : 10 .(
ﭻﻴـﻫ ﻪـﻛ ﺖـﺳا روﺎـﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻲﻟدﺮﺑ ،ﺐﺒﺳ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
ﻲﻤﻧ يﺮﻋﺎﺷ
ﺖﺳا ﻦﺘﻔﮔ ﺮﻌﺷ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻦﻴﻌﻣ ﻞﺒﻗ زا ﺪﻧاﻮﺗ )
10 .(
ﻪﺑ ،ﻪﺘﺒﻟا ـﻋز ﻢ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا وا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﻜﻠﺑ ،دراﺪﻧ ﻲﺷزرا ﺎﻳ ﺖﻴﻤﻫا ﭻﻴﻫ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ﻦﻳا ،ﻲﻟدﺮﺑ
ﻲﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ار نآ شزرا ﺮﻌﺷ ِعﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﻛ
: عﻮﺿﻮﻣ ﻲﻀﻌﺑ ،ﻲﻛﺎـﺧ ﻦﻴـﻣز ﻪـﺑ مدآ طﻮـﺒﻫ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ،ﺎﻫ
عﻮﺿﻮﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﺸﺷزرا
ﻲـﺘﺣ و ﺪـﻧراد دﻮﺟو هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻞﻴﺨﺗ رد ﺶﻴﭘ زا اﺮﻳز ،ﺖﺳا ﺮﮕﻳد يﺎﻫ
ﻦﻜﻤﻣ
هدوﺮﺳ زا ﻞﺒﻗ ﺖﺳا
ﺮﻌـﺷ ﺖـﺳا مﻮـﻠﻌﻣ ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا ؛ﺪﻨﺷﺎﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺎﻳ سرﺎﻧ يﺮﻌﺷ نﺪﺷ
ﺶﻴﭘ يﺰﻴﭼ ﺶﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻛ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺎﻳ هدﺎﺘﻓاﺎﭘ
ﻢﻛ ﺮﻫﺎﻇ
نوﺪـﺑ ﺪـﺷﺎﺑ نزﻮـﺳ ﻪـﺗ ﻞـﺜﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﻚـﺷ
ﺖﺳا هدﺮﻛ نﻮﮔﺮﮔد ار دﻮﺧ عﻮﺿﻮﻣ مدآ طﻮﺒﻫ ةرﺎﺑرد ﻲﺑﻮﺧ ﺮﻌﺷ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻠﻴﺧ )
،ﻲـﻟدﺮﺑ 1963 :
12 .(
ﺎﺠﻣ زا ﻲﮔرﺰﺑ ﺶﺨﺑ فﺮـﻃ ﻚﻳ زا مﺮﻓ و اﻮﺘﺤﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ ﻂﻠﺧ رد ﻪﺸﻳر اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﺮﺳ ﺮﺑ ﻪﻟد
دراد ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا ﺮﻌﺷ و عﻮﺿﻮﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ و :
» مﺮﻓ مﺮـﻓ فﻮـﻄﻌﻣ ار نﺎﺸـﻬﺟﻮﺗ ﺔﻤﻫ ﻲﻃاﺮﻓا ناروﺎﺑ
ﻲﻣ
ﻲﻣ نﺎﻤﮔ ﻪﻛاﺮﭼ ﺪﻨﻨﻛ
ﻪـﺟﻮﺗ ﻦـﻳا زا يدﺎـﻋ ةﺪـﻨﻧاﻮﺧ و ،ﺖـﺳا عﻮـﺿﻮﻣ ﺶﻠﺑﺎـﻘﻣ ﺔـﻄﻘﻧ ﺪـﻨﻨﻛ
ﺶﻴﺑ
ﻲﻣ ﻪﺘﺧوﺮﻓاﺮﺑ مﺮﻓ ﻪﺑ هزاﺪﻧازا
ﻮﺷ
ﺐﻜﺗﺮﻣ ﺎﺑ ،اﺮﻳز د
رد ﻪـﻛ ار ﻲـﺘﻴﻤﻫا ،ﻪﺑﺎﺸـﻣ ﻲﻫﺎﺒﺘـﺷا نﺪـﺷ
ﻲﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﻌﺷ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺳاﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻞﺻا
ﺪﻫد « ) ،ﻲﻟدﺮﺑ 1963 : 13 .(
روﺎﺑ ﻦﻳا ﺎﺑ ،ﻲﻟدﺮﺑ
ﻲﻳاﺪﺟ اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻪﻛ
ﻲﻣ دودﺮﻣ ار ﺮﻌﺷ ﺮﻫﻮﮔ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﺑ ﻲﻃاﺮﻓا هﺎﮔﺪﻳد ود ﻦﻳا ،ﺪﻧﺮﻳﺬﭘﺎﻧ
درﺎﻤﺷ
هﺎﮔﺪـﻳد ــ كرﺎـﻣﻻ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫ )
2010 ( نآ زا ﻪـﺑ ﺎـﻫ
» مﺮـﻓ
هدﺎـﺳ يروﺎـﺑ ﻪﻧﺎﺸـﻳﺪﻧا
1« و
» ﻲﻫﺎـﻛوﺮﻓ
هدﺎﺳ اﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ ﺮﻌﺷ ﺔﻧﺎﺸﻳﺪﻧا
2« ﻲﻣ ﺮﻴﺒﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﻳ ﺪﻨﻛ
) 30 .(
ﻤﻣ ﻜ
ﺗﺪـﻣ ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ ﺖﺳا ﻦ ﻲ
ـﺑﺮﺠﺗ زا ﺔ ﻚـﻳ ﻪـﺑ ار نآ ﺮﻌـﺷ ـﻳ
ﺑ دﺎ ـﻴ روﺎ ﻳ ا رد و ،ﻢ ـﻳ ﻦ
ﻳ روآدﺎ ي
ﺰﺠﺗ ار نآ تﺪﺣو ﻳ
ﻪ ﻛ ﻨﻴ و ﻢ ﻛ ﺑﺎﻤ ﻴ ﻪﺑ ﺶ ﻲﻜﻳ ،نآ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﻳ
ﻨﻌ ﻲ ﻳ مﺮﻓ ﺎ ﻳ ﻣ ﺎ ﻪﺟﻮﺗ ،اﻮﺘﺤ
ﻛ ﻨﻴ ا ﺎﻣا ،ﻢ ﻳ ﺰﺠﺗ ﻞﻤﻋ ﻦ ﻳ
ﻪ ﻛ ﻗﺎﻔﺗا ندﺮ ﻲ ﺖﺳا ﻛ ﻪ
» ﻠﺤﺗ ﻦﻫذ رد ﻴ
ﻞ ـﻣ خر ﺎﻣ ﺮﮔ ﻲ
دﻮـﺧ رد ﻪـﻧ ﺪـﻫد
________________________________
________________________________
__
1. naïve formalism
2. naïve content reductionism
،ﺮﻌﺷ ﻛ
ﺑﺮﺠﺗ ﻞﺻا ﻪ ﺔ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﻌﺷ
« و ،
» اﺮﺑ ي ﻪﺑﺮﺠﺗزﺎﺑ ﻛ
ﻊﻤﺟ ﺮﻌﺷ نآ ندﺮ ﻛ
ﺮﺻﺎﻨﻋ دﺪﺠﻣ ندﺮ
ﺰﺠﺗ ﻳ ﻪ هﺪﺷ ﻛ ﻓﺎ ﻲ ﻧ ﻴ ﻠﺑ ،ﺖﺴ ﻜ ﺎﺑ ﻪ ﻳ
ﺑﺮﺠﺗ دﻮﺧ ًﺎﻤﺘﺣ ﺪ ﺔ
ﺗ ﺮﻌﺷ ﺶﻧاﻮﺧ ﻜ
دﻮـﺷ راﺮ « ) ـﻟدﺮﺑ ﻲ ، 1963 :
15 .(
فدﺎﺼﺗ ﺮﺼﻨﻋ ) 1
ﻳ ﻪﻓﺪﺻ ﺎ ( ﺎﺟ ﻲﻳ ﺮﻌﺷ رد ) ﺑدا ﻦﺘﻣ ﻲ ( دراﺪﻧ :
» ﻲﻜﻳ رد اﻮـﺘﺤﻣ و مﺮـﻓ ندﻮـﺑ
ﻗﺎﻔﺗا ﺮﻌﺷ ﻲ ﻧ ﻴ ﻠﺑ ،ﺖﺴ ﻜ
ﺖﺳا ﺮﻌﺷ ﻮﻫ ﺎﻣ ﻪﺑ ﺮﻌﺷ ﺮﻫﻮﮔ ﻪ «
) 15 .(
ـﻟدﺮﺑ ﻲ ا ـﻳ مﺎـﻤﺗ ﻪـﺑ ار هﺪـﻋﺎﻗ ﻦ
ﺮﻨﻫ نﻮﺘﻣ عاﻮﻧا ي
قﻼﻃا ،ﺮﻌﺷ ﻂﻘﻓ ﻪﻧ و ، ﺬﭘ
ﻳ ﻣ ﺮ ﻲ ﺪﻧاد : اﺮﺑ ي ،ﻪﻧﻮﻤﻧ
» ﺷﺎﻘﻧ رد ﻲ ا ـﻳ ﻦ ﻧ ﻪـﻧﻮﮔ ـﻴ ﺖﺴ
ﻛ ﻪ ﺎﻨﻌﻣ ﺮﺑ نوﺰﻓاﻲﻳ ﮓﻧر
ﻠﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺎﻫ ﻜ
ﺎﻨﻌﻣ ﻪ ردﻲﻳ ﮓﻧر
ﺖـﺳا دﻮﺟﻮﻣ ﺎﻫ «
) 16 - 15 ؛
ﺄﺗ ﻴﻛ
ﻞﺻا رد ﺪ (
ﻤﻫ ﻪﺑ ؛ ﻴ ﻗ ﻦ ﻴ ﺮﻌﺷ رد ،سﺎ )
ﺑدا رد ًﺎﻌﺳﻮﺗ و ﻴ
تﺎ ( اﻳ ﻦ ﻧ رﻮﻃ ﻴ ﺖﺴ ﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻪ ﻲﻳ هوﻼـﻋ
مﺮﻓ ﺮﺑ ﻛ ﻣﻼ ﻲ ) هژاو ﺎﻫ (
ﻠﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﻜ
مﺮﻓ دﻮﺧ رد ﺎﻨﻌﻣ ﻪ ﻛ
ﻣﻼ ﻲ ﺖﺳا . ـﻤﻫ ﺮـﺑ ﻴ ،ﺎـﻨﺒﻣ ﻦ
ﻣﻻ رﺎ ك ) 2010 ( ار اﻮﺘﺤﻣ
» نآ عﻮﺿﻮﻣ
ﻪﻧﻮﮔ ﻛ
ﺮﻌﺷ رد ﻪ ي ﻖـﻘﺤﺗ صﺎﺧ ﻳ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎ «
ار مﺮـﻓ و
» ﻴﻛ ﻔ ﻴ ﻖﻘﺤﺗ ﺖ ﻳ
صﺎﺧ ﺮﻌﺷ نآ رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﺘﻓﺎ «
ﻣ ﻲ درﺎﮕﻧا ) 33 .(
ﺒﺳ ﻚ ﻳ ﭼ مﺮـﻓ ﺎ ـﻴ ﺰ ي
ﺑ زا اﺪﺟ ﻴ ﻧ نﺎ ﻴ ﺑ و ،ﺪﻨﺘﺴ ﻴ اﻮﺘﺤﻣ زا اﺪﺟ ﻢﻫ نﺎ ي
ﺑ ـﻴ نﺎ ﻧ هﺪـﺷ ـﻴ ﺖﺴ . ﺘﻧ رد ﻴ ،ﻪـﺠ
»
ـﻌﻗاو ﺮﻌـﺷ رد ﻲ
،
ﻤﻣ ﻜ ﻧ ﻦ ﻴ
ﻣ ناﻮﺘﺑ ﺖﺴ
ﻧﺎﺑز ﺎﺑ ار ﺎﻨﻌ ﻲ
ﺑ ﺮﻌﺷ دﻮﺧ نﺎﺑز ﺰﺟ ﻴ
نﺎ ﻛ دﺮ ﻳ هژاو ﺎ ﺎـﻫ ي
ﻐﺗ ار ﺮﻌـﺷ ـﻴﻴ
داد ﺮ
ﻧآ نوﺪﺑ ﻜ ﻐﺗ ﺎﻨﻌﻣ ﻪ ﻴﻴ ﺮ ﻳ ﺪﺑﺎ
« ﻤﻫ زا ؛ ﻴ ،ور ﻦ
» ﻤﺟﺮﺗ ﺔ ﻨﭼ ﻴ ﺮﻌﺷ ﻦ ي
ﻪـﻣﺎﺟ ﻪﻧ ًﺎﻌﻗاو
ا ي ﺖـﻣﺎﻗ ﺮـﺑ ﻮـﻧ
ﻠﺑ نﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﺎﻨﻌﻣ نﺎﻤﻫ ﻜ
ﻟﻮﺼﺤﻣ ﻪ ﻲ ﻪﺑ ﻛ ﺪﺟ ﻞ ﻳ ﺖﺳا ﺪ ﻛ ﻪﺑ ﻪ ﺖﻫﺎﺒـﺷ اﻮﺘﺤﻣ ظﺎﺤﻟ ﺎـﻫ
ﻲﻳ ﺮﻌـﺷ ﺎـﺑ
ﻠﺻا ﻲ دراد « ) ﻟدﺮﺑ ﻲ ، 1963 : 19 .(
ﻣﺎﮕﻨﻫ ﻲ ﻛ حﻼﻄﺻا ود زا ﻪ
» مﺮﻓ « و
» اﻮﺘﺤﻣ «
ـﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲ ﻛ ـﻨ ﻴ ،ﻢ
ﻘﺣ رد ﻴ راد ﺖﻘ ﻳ ﭼ ﻪﺑ ﻢ ﻴ ﺰ ي
ـﻣ هرﺎـﺷا توﺎﻔﺘﻣ ﺮﻈﻨﻣ ود زا ﺪﺣاو ﻲ
ﻛ ـﻨ ﻴ ﻢ :
ـﺒﻨﺟ ود اﻮـﺘﺤﻣ و مﺮـﻓ ﺔ
اﺰﺠﻣ ﺮﺼﻨﻋ ود ﻪﻧ ،ﺪﻧﺮﻌﺷ ي
ﺮﻌـﺷ ) رﺎـﻣﻻ ك ، 2010 : 32 ( ـﻫ و ، ﻴ ﭻ ﻚـﻳ ا زا ـﻳ ـﻤﻧ ار ود ﻦ ﻲ
ناﻮـﺗ
د زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻳ
ﺮﮕ ي ﺺﺨﺸﻣ ﻳ
ﻠﺤﺗ ﺎ ﻴ ﻞ ﻛ دﺮ ) 35 .(
ﻣزﻻ ،ﻞﺻا رد ﺔ
ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻛ
ﻪـﺑ ﺮﻌﺷ ندﺮ
ﺮﻌـﺷ ﻪـﺑﺎﺜﻣ
) ﻳ رد ،ﺎ ﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ ،ﻞ ﻛ
ﺑدا ﻦﺘﻣ ندﺮ ﻲ
ﻪﺑ
ﺑدا ﻦﺘﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻲ
( ﻲﻜﻳ
اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﻦﺘﺷﺎﮕﻧا ي
ﻪـﺑ ؛ﺖـﺳا ﺮـﺛا
ﻤﻫ ﻴ
ﭼ اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ تﺪﺣو ،ﺐﺒﺳ ﻦ ﻴ
ﺰ ي ﻧ ﻴ ﺖﺴ ﻛ
ـﺷآ ﻦﺘـﻣ رد ﺎـﻣ نﺪـﻧاﻮﺧ ﻞﻤﻋ ﺎﺑ ﻪ ﻜ
،دﻮـﺷ رﺎ
ﻠﺑ ﻜ ﭼ ﻪ ﻴ ﺰ ي ﺖﺳا ﻛ
ﺑدا ﻦﺘﻣ نﺪﻧاﻮﺧ ﻞﻤﻋ دﻮﺧ ﻪ ﻲ
ﻣ د ﻦﺘﻣ نآ ﻪﻧﺮﮔو ،ﺖﺳا نآ مﺰﻠﺘﺴ ﻳ
ـﺑدا ﺮﮕ ﻲ -
ﺮﻨﻫ ي دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ )
ﺷ ﻴ ﻮ ة
ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﺶﻧاﻮﺧ ﻛ
ﺑدا ﻦﺘﻣ ندﺮ ﻲ
نآ دﻮـﺧ ﺖـﺷﺮﺳ ﺎـﺑ ﺖـﺳا ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ
ﻦﺘﻣ ) ( رﺎﻣﻻ ك ، 2010 : 37 .(
ﻲﻜﻳ
لﺎﺜﻣ زا ﺎﻫ ﻲﻳ ﻛ ﻟدﺮﺑ ﻪ ﻲ ) 1963 : 20 ( اﺮﺑ ي
ﺎﻋﺪﻣ تﺎﺒﺛا ي
ﻣ دﻮﺧ ﻲ
ﻪـﻌﻄﻗ ﺪﻧز ا ي زا ﺖـﺳا
اور ﺮﻌﺷ ﻲﻳ ﺎﭘزﺎﻣ دوﺮﺳ 2
ة ﺎﺑ دﺮﻟ ﻳ
3نﺮ ) 1788 - 1824 ( ﺘﻧﺎﻣر ﺮﻋﺎﺷ ، ﻚﻴ
ﻠﮕﻧا ﻴ ﺴ ﻲ :
________________________________
________________________________
__
1. contingency 2. Mazeppa 3. Lord Byron
“Bring forth the horse!” The horse was brought:
In truth he was a noble steed!
هژاو ﺮﮔا ﺎﻫ ي horse”
“
“steed” و ﺪﻋﺎﻗ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ فداﺮﺘﻣ ﻪﺑ ار قﻮﻓ ﺔﻌﻄﻗ ﻢﻴﻧاﻮﺘﺑ ﺪﻳﺎﺑ ًﺎﺗ
ترﻮﺻ
ز ﻳ ﻮﻧزﺎﺑ ﺮ ﻳ ﺴ ﻲ ﻛ ﻨﻴ ﻢ :
“Bring forth the steed!” The steed was brought:
In truth he was a noble horse!
ا ،ﺎﻣا ﻳ
ﻠﺻا ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ًﻼﺻا ﻪﺘﺷﻮﻧزﺎﺑ ترﻮﺻ ﻦ ﻲ
ﻢﻫ ﺮﻌﺷ ﻧ ﺎﻨﻌﻣ ﻴ ز ،ﺖﺴ ﻳ ژاو ود اﺮ ة ﺬﻣ ﻛ ﺮﻈﻧ زا رﻮ
ز ﻳ ﺎﻨﻌﻣﺮ ) 1
ﻳ ﺎﻨﻌﻣ ﺎ ي ﻨﻤﺿ ﻲ ( ﻋاﺪﺗ و ﻲ ﺎﻫ ي رﺎﺗ ﻳ ﺨ ﻲ
ﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲ
ﺸﺣﺎﻓ توﺎﻔﺗ ﻲ
ﺎﺑ ـﻜﻳ ﺪ ﻳ
ﺪـﻧراد ﺮﮕ .
هاﻮﮔ ﻪﺑ درﻮﻔﺴﻛآ ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا ﮓﻨﻫﺮﻓ ژاو ،2
“steed”ة ، ﻛ ر ﻪ ﻳ ﻠﮕﻧا نﺎﮔژاو رد ﻪﺸ ﻴ
ﺴ ﻲ و دراد نﺎﺘـﺳﺎﺑ
ﺑدا نﻮﺘﻣ رد ﻲ
رﺎﺗ و ﻳ ﺨ ﻲ
ﻄﺳو نوﺮﻗ ﻲ
ز جاور ﺲﻧﺎﺴﻧر نارود و ﻳ
دﺎ ي
ﺒﺳا ﻪﺑ ،ﺖﺷاد ﻲ
و هﺪﻧزﺮﺳ
ﻣ ﺖﻟﻻد راﻮﻫﺎﺷ و زﺎﺘﻤﻣ ﻲ
ﻛ ﺪﻨ ﻛ ﺐﺣﺎﺻ ﻪ
ﻟاﻮﺷ و نﺎﺒﺼﻨﻣ ﻴ
ﻪ اﺮﺑ ﺎﻫ ي راﻮﺳ ي ﻳ ﺮـﺷ ﺎ ﻛ ﮓـﻨﺟ رد ﺖ
ﻣ راﻮﺳ ﻲ
ا زا و ،ﺪﻧﺪﺷ ﻳ
هژاو ﺮﻈﻧ ﻦ
ا ي سﺎﺴﺣا ﮕﻧاﺮﺑ ﻴ ﻪﻧاﺮﻋﺎﺷ و ﺰ و
ﻛ ﻦﻬ
3اﺮﮔ ) ـﻳ شزرا روآدﺎ ﺎـﻫ
ي
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ
ﻄﺳو نوﺮﻗ ﻲ
( ﻪﺑ ﻣ بﺎﺴﺣ ﻲ آﻳ
ﺗرﻮﺻ رد ،ﺪ ﻲ
ﻛ
“horse” ﻪ هژاو ا ي ﺜﻨﺧ ﻲ دﺎـﻋ و ي ﺖـﺳا
ﻛ
ﻤﻠﻋ نﻮﺘﻣ و هﺮﻣزور رﺎﺘﻔﮔ رد ﻪ ﻲ
ﻪﺑ ﻛ ﻣ رﺎ ﻲ ز نآ ﺪﻗﺎﻓ و دور ﻳ
ﻋاﺪـﺗ و ﺎﻫﺎﻨﻌﻣﺮ ﻲ
ﺎـﻫ ي رﺎـﺗ ﻳ ﺨ ﻲ و
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ ﺖﺳا . اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ
ﻌﻄﻗ ود ،ﻦ ﺔ
ﺬﻣ ﻛ ﻪﻧ رﻮ ﻢﻫ ﺎﻬﻨﺗ ﻧ ﺎﻨﻌﻣ ﻴ ﻠﺑ ،ﺪﻨﺘﺴ ﻜ ﻪ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺮ ﻲ و هﺪـﻨﻧاﻮﺧ ﺮﺑ
ﺑﺮﺠﺗ ﺔ ﻣ ﻦﺘﻣ زا وا ﻲ
ﺪﻧراﺬﮔ .
ﻟدﺮﺑ ﻲ ) 1963 ( ﻣ لﻻﺪﺘﺳا ﻲ ﻛ ﺪﻨ ﻛ
ﺘﻗو ﺮﻌﺷ ﻪ ﻲ
ﺖـﺳا ﺮﻌـﺷ ـﻛ
اﻮـﺘﺤﻣ و مﺮـﻓ ﻪ ي
ﻢـﻫ ﺎـﺑ نآ
ﺘﻧ رد ،و ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﻴ
،ﻪﺠ ﻲﻜﻳ ﺪﻨﺷﺎﺑ :
» ﺮﻌﺷ ﻳ
ﺘﻗو بﺎﻧ ﺖ ﻲ
ﻋ ﻴ ﻣ نﺎ ﻲ دﻮـﺷ ـﻛ ﺒﺑ ﻪ ﻴ ـﻨ ﻴ ﺛﺄـﺗ ﻢ ﻴ ﺮﻌـﺷ ﺮ ـﻳ ﺎ
ﻪﻌﻄﻗ ا ي
ﻣﺮﻓ ﺮﻫ رد نآ زا ﻲ
ﻠﺻا مﺮﻓ ﺰﺟ ﻲ
ﻣ زا نآ ـﻴ ﺎ
ﺖـﻓر ﺪـﻫاﻮﺧ ن «
) 22 .(
ِنﺪـﻧاﻮﺧ ﻮﮔزﺎـﺑ ﻲﻳ
ﻫ ﺮﻌﺷ ِرﻮﺜﻨﻣ ﻴ
ﭻ
زاﺪﻧا ﻪﺑ هﺎﮔ ة
ﻗﻼﻋ و ﻪﺟﻮﺗ ﺮﻌﺷ دﻮﺧ نﺪﻧاﻮﺧ ﺔ
ـﻤﻧ ﺐـﻠﺟ ار ﺎﻣ ﻲ
ﻛ ﺪـﻨ ) رﺎـﻣﻻ ك ،
2010 : 37 .(
ﺎﻨﻌﻣ ﺮﻌﺷ ﻛ ﻧدﺮ ﻲ ﻧ ﻴ
ا ﺮﮕﻣ ،ﺖﺴ ﻳﻨ
ﻜ
ﻠﻌﺗ ِﺮﻌﺷ ﻪ ﻴ
ﻤ ﻲ ﻔﺴـﻠﻓ ، ﻲ دﺎـﻘﺘﻧا ، ي ) ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲ ( ، ـﻳ ﺎ
ﭼ ﻴ ﺰ ي ﺒﺷ ﻴ ا ﻪﺑ ﻪ ﻳ ﻦ
ز ،ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ ﻳ
ا رد اﺮ ﻳ
ﺮﻓ هﺎﮔ ﺎﻫﺮﻌﺷ عﻮﻧ ﻦ
ﺣ ًﺎﻓﺮﺻ م ﻜ ز ﻢ ﻳ رﻮ ﻳ ارآ ﺎ ﻳ ﻪ ا ي ﭘ ار ـﻴ اﺪ
ﻣ ﻲ ﻛ ﺪﻨ ﻛ
ﻘﺣ نآ ﺎﺑ ﻪ ﻴ
،ﺎﻨﻌﻣ ،ﺖﻘ ﻳ
ا ﺎ ﻳ هﺪ ا ي ﭘ زا ﻴ ﻌﺗ ﺶ ﻴﻴ ﻦ ﻣ ار هﺪﺷ ﻲ ﺪﻨﻧﺎـﺷﻮﭘ ) ـﻟدﺮﺑ ﻲ ، 1963 : 23 .(
بﺎﻧ ﺮﻌﺷ
» ﺶﺷﻮﺟ زا ﻪﺘﺳﺎﺧﺮﺑ
ﻲﻟﺎـﻴﺧ ةدﻮـﺗ قﻼـﺧ
ـﻤﻬﺒﻣ ﻲ ﺖـﺳا ـﻛ اﺮـﺑ ﻪ ي ـﺷ ﻜ ﻞ و ﻦﺘﻓﺮـﮔ
ﺪﺤﺗ ﻳ
ﻣ ﻼﻘﺗ نﺪﺷﺪ ﻲ
ﻛ ﺪﻨ
« اﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ ﻳ ﺎﻨﻌﻣ ،ﻦ ي
ـﺘﺣ ،ﺮﻌـﺷ ﻲ
اﺮـﺑ ي
ـﺷ دﻮـﺧ
ـﺘﻗو ﻂـﻘﻓ ،ﺮﻋﺎ ﻲ
ﻗد ﻴ ًﺎـﻘ
________________________________
________________________________
__
1. connotation
2. Oxford English Dictionary (OED) 3. archaic
ﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻲ
دﻮﺷ ﻛ
ﺎﭘ ﻪﺑ نآ ندوﺮﺳ ﻪ ﻳ
ﺪﺳﺮﺑ نﺎ ) ﻟدﺮﺑ ﻲ ، 1963 : 23 .(
ا ﻪﺑﺎﺸﻣ ـﻳ ﻧ ﻦ ﻜ ار ﻪـﺘ ﻛ ﻠﻴ ﺖـﻨ
وﺮﺑ ﻛ
1ﺲ ) 1960 ( ، ﻲﻜﻳ ﭘ زا ﻴ ﺶ نﺎﻣﺎﮔ
» ﻮﻧ ﺪﻘﻧ
« ي ﻠﮕﻧا ـﻴ ﺴ ﻲ - ﺮﻣا ـﻜﻳ ﺎ
2ﻲﻳ ﻧ ، ـﻴ ﺑ ﺰ ـﻴ نﺎ ـﻛ ﺖـﺳا هدﺮ :
» اﻳ ﻦ ﻧ رﻮﻃ ﻴ ﺖﺴ ﻛ ار دﻮﺧ عﻮﺿﻮﻣ اﺪﺘﺑا ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻪ ﻛ
ﻒﺸ ﻛ ﻧﺎﺳر لﺎﺒﻧد ﺪﻌﺑ و ﺪﻨ ﺔ
ﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲ اﺮﺑ ي ﺑ ﻴ نﺎ
ﻠﺑ ،ددﺮﮕﺑ نآ ﻜ
ﻪﻧﺎﺳر رد ﻪ
ا ي ﻛ ﻣﺮﺑ ﻪ ﻲ ﺰﮔ ﻳ
ﺮﻃ زا و ﺪﻨ ﻳ
ﺖﺳا نآ ﻖ ﻛ
ار عﻮـﺿﻮﻣ ﺪـﻨﻣﺮﻨﻫ ﻪ ـﻛ
ﻒﺸ
ﻣ ﻲ ﻛ ﺪﻨ « ) 183 .(
وﺮﺑ ﻛ ﺲ ) 1960 ( ﻧاﺪﻗﺎﻧ زا ﻲ ﻛ ﻠﺤﺗ رد ﻪ ﻴ
ـﻣ اﺪﺟ ار اﻮﺘﺤﻣ و مﺮﻓ ﺮﻌﺷ ﻞ ﻲ
ﺪـﻧراﺪﻨﭘ
ﻣ دﺎﻘﺘﻧا ﻲ ﻛ ا و ﺪﻨ ﻳ ﻦ ﻛ ار رﺎ
»
ﺎـﻨﻌﻣ ﺖﻋﺪﺑ ﻛ
ﺮﻌـﺷ ندﺮ
3« ـﻣ ﻲ ﺪـﻣﺎﻧ ) 184 .(
ا ـﻳ ﻦ ژاو ،ﺎـﺟ ة
» ـﺑ ﺖﻋﺪ «
(“heresy”)
ﺒﻫﺬﻣ رﺎﺑ ﻲ
ﭘ و ،دراد ﻴ
وﺮﺑ فﺮﺣ ﺪﻣﺎ ﻛ
ا ﺲ ﻳ ﺖـﺳا ﻦ ـﻛ
رﺎﮕﻧااﺪـﺟ ﻪ ي
اﻮـﺘﺤﻣ و مﺮـﻓ
ﺑ زا ار ﺮﻌﺷ ﻦﺘﻣ مﺎﺠﺴﻧا و شزرا و ﺖﺳاﺪﻗ ﻴ
ـﻣ ﻦ ﻲ
و ﺪـﻨﭼﺮﻫ ،دﺮـﺑ ي
دراد نﺎـﻋذا ﻪـﻣادا رد ـﻛ
ﻪ
ﺎﻨﻌﻣ ﻛ
ﻓ ﺮﻌﺷ ندﺮ ﻲ
ﺷا ﻪﺴﻔﻧ ﻜ
ﻣادﺎﻣ ﺎﻣا ،دراﺪﻧ لﺎ ﻲ
ﻛ ا ﻪ ﻳ ﺎﻨﻌﻣ ﻦ ﻛ اﻮـﺘﺤﻣ ﺎـﺑ ﺮﻌﺷ ندﺮ ـﻳ
نورد ﺎ ﺎﻣ ﺔـﻳ
ﻌﻗاو ﻲ دﻮﺸﻧ ﻂﻠﺧ نآ )
188 .(
ﻴﻛ ﻮ ي ) 1997 ( اﻳ ﺮﻌﺗ ﻦ ﻳ ،ار ﺮﻌﺷ ﻒ ﻛ
ـﻨﺘﺒﻣ ﻪ ﻲ ﺮـﺑ ﻳ ﮕﻧﺎـﮕ ﻲ و مﺮـﻓ
،ﺖــﺳاﻮﺘﺤﻣ
» ﺮﻈﻧ ﺔــﻳ ﻒــﺻو ﺬــﭘﺎﻧ ﻳ ﺮ ي اﻮــﺘﺤﻣ ي ﺮﻌــﺷ
4« ــﻣ ﻲ ﺪــﻣﺎﻧ ) 89 ( ﻟد ﺖــﺳا ﺪــﻘﺘﻌﻣ و ــﻴ
ﻞ
ﻒﺻو ﺬﭘﺎﻧ ﻳ ﺎﻨﻌﻣ ندﻮﺑ ﺮ ي
ا ﺮﻌﺷ ﻳ ﺖﺳا ﻦ ﻛ ﻣ ﺎﻋدا ناﺮﻋﺎﺷ ﻪ ﻲ
ﻛ ﺘﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﻨ ﻲ
و ﻳ ﺖﺳد هﮋ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺪـﻧا
ﻛ ﺑ مﺎﻈﻧ ﺎﺑ ﻪ ﻴ
ﻧﺎ ﻲ ﺎﻋ ﺖﻓﺮﻌﻣ د
ي ﻞﺑﺎﻗ ﺑﻴ ﻧ نﺎ ﻴ ﺖﺴ ) 90 .(
ا ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻳ ﺚﺤﺑ ﻦ د زا ﺎﻫ ﻳ ﻣﻼﺳا ﺖﻏﻼﺑ رد زﺎﺑﺮ ﻲ
ﻧ ﻴ ،ﺰ ﻛ ﻪ ماو راد ﺖـﻏﻼﺑ ﻳ ،هدﻮـﺑ نﺎﺘـﺳﺎﺑ نﺎـﻧﻮ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو :
ﻫوﺮﮔ ﻲ
ﺮﺗﺮﺑ ﺎﻨﻌﻣ ﺮﺑ ار ﻆﻔﻟ ي
ﻣ ﻲ ﻫوﺮﮔ و ﺪﻧداد ﻲ
د ﻳ ﺎـﻣا ،ﻆـﻔﻟ ﺮـﺑ ار ﺎﻨﻌﻣ ﺮﮕ
ﻛ ﻧﺎﺴ ﻲ ﺪﻧدﻮﺑ ﻢﻫ ﻛ
ا ﻪ ﻳ ﻻ ار ود ﻦ ﻳ
ﻔﻨ ﻚ ﺖﻣﺪـﺧ رد و ـﻜﻳ
ﺪ ﻳ ـﻣ ﺮﮕ ﻲ ﺪﻨﺘـﺷﺎﮕﻧا ) اﺮـﺑ ي ﺣﺮـﺷ ﻲ زا
رﺎﺗ ﻳ ﻟدﺎﺠﻣ ﺦ ﺔ
ﻣﻼـﺳا ﺖـﻏﻼﺑ رد ﺎـﻨﻌﻣ و ﻆﻔﻟ ﻲ
ر ، . ك :.
ﻌﻣ ﻴ ـﻨ ﻲ ، 1392 : 200 - 130 ﻣ و ﻴ ﺟﺎـﺣﺮ ﻲ ،
1389 .(
ﺑ ﻲ
ﻌﻣ ﺎﺑ ،نﺎﻤﮔ ﻴ
ﺎﻫرﺎ ي زوﺮﻣا ي ﻢﻬﻣ ، ﺮﺗ ﻳ ﺖﺳد ﻦ ﻳ
ﻣﻼـﺳا ﺖﻏﻼﺑ ﺖﻓﺎ ﻲ
ﻪﺘـﺷﺬﮔ نوﺮـﻗ رد
» ﺮﻈﻧ ﺔﻳ
ﻟﺄﺗ و ﻢﻈﻧ ﻴ ﻒ « ﻧﺎﺟﺮﺟ ﺮﻫﺎﻘﻟاﺪﺒﻋ ﻲ
دﻮﺑ
ﺟرا بﺎﺘﻛ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ه شﺪﻨﻤ
ﻲـﻓ زﺎﺠﻋﻹا ﻞﺋﻻد
نآﺮﻘﻟا ) ﺪﺳ ة ﻢﺠﻨﭘ ( هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .
ﭘ فﻼﺧﺮﺑ ﻴ
ﺸ ﻴﻨ ﻴ دﻮﺧ نﺎ ﻛ ﻣ ﻪ ﻴ ﺎﻨﻌﻣ و ﻆﻔﻟ نﺎ ـﻳ
اﻮـﺘﺤﻣ و مﺮـﻓ ﺎ
هراﻮﻤﻫ ﻲﻜﻳ
د ﺮﺑ ار ﻳ ﺮﮕ ي ﺟﺮﺗ ﻴ ﻣ ﺢ ﻲ ًﺎﻓﺮﺻ و ﺪﻧداد
» ﻪﺟﻮﺘﻣ
"
"ءﺰﺟ
ـﻳ ﺎ ﻛ ـﭼﻮ ﻚ ﺮـﺗ ﻳ ،و ﺪـﺣاو ﻦ
ﻪﺑ ﺒﻌﺗ ﻴ ،نﺎﺷدﻮﺧ ﺮ
"
تادﺮﻔﻣ
"
ﻚﻳ ﺑدا ﺮﺛا ﻲ « ﻧﺎﺟﺮﺟ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﻲ
ﺎﺑ
» ﺑﻴ ﻞﻣﺎﺷ و مﺎﻋ ﺶﻨ «
اﻳ ﺮﻈﻧ ﻦ ـﻳ ار ﻪ
ﭘﻴ ﺶ دﺎﻬﻧ ﻛ ﻪ
» ز ﻳ ﺎﺒ ﻲﻳ ﻚﻳ
ﺮﺗ رد ﺮﺛا ﻴﻛ
ﻣﺎﻈﻧ و ﺐ ﻲ ﺖﺳا ﻛ اﺰﺟا ﻪ ي
د ﺮﺛا نآ و ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ر
ﻲﻠﻛ حﺮﻃ رد
ﺪﻧراد نآ رﺎﺘﺧﺎﺳ «
) ﻔﺷ ﻴ ﻌ ﻲ ﻛ ﺪ ﻛ ﻨ ﻲ ، 1391 ب : 305 ( ا و ، ـﻳ
ﺮﺘﺸـﻣ زﺮـﻣ نﺎـﻤﻫ ﻦ ك
________________________________
________________________________
__
1. Cleanth Brooks
2. Anglo-American New Criticism 3. the heresy of paraphrase 4. the ineffability thesis
ﺮﻈﻧ ﺔﻳ ﻧﺎﺟﺮﺟ ﻲ ﺮﻈﻧ و ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي
ﺑﺮﻏ نرﺪﻣ ﻲ
ﻪﺑ و ﻳ
نﺎﺑز رد هﮋ ﻨﺷ ﻲﺳﺎ ﺮﮕﻧرﺎﺘﺧﺎﺳ 1
ﺶﻘﻧ و
2ﺮﮕﻧ ﺖﺳا
3.
ﻧﺎﺟﺮﺟ ﻲ ) 1368 (
ا ار دﻮﺧ رﻮﻈﻨﻣ ﻳ
ﻦ ﺒﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻴﻴ ﻣ ﻦ ﻲ ﻛ ﺪﻨ :
» ﻢﻈﻧ زا دﻮﺼﻘﻣ ﻛ
ﻧ نآ تﺎـﻤﻠ ـﻴ
ﺖﺴ ـﻛ ﻪ
ﮕﺑ راﺮﻗ ﻢﻫ لﺎﺒﻧد رﺎﺘﻔﮔ رد ظﺎﻔﻟا ﻴ
ﻠﺑ ،ﺪﻧﺮ ﻜ
ا دﻮﺼﻘﻣ ﻪ ﻳ
ﺖﺳا ﻦ ﻛ ﻪـﺑ ﺖـﻟﻻد رد ظﺎـﻔﻟا ﻪ ـﻜﻳ
ﺪ ﻳ ﺮﮕ
ﮕﺘﺴﺑاو ﻲ
ﻧﺎﻌﻣ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲ
ﻛ ﻪﺑ تﺎﻤﻠ ﺗرﻮﺻ ﻲ ﻛ ﺣ ﻞﻘﻋ ﻪ ﻜ ﻢ ﻛ ﻪﺑ ﺪﻨ ﻜﻳ ﺪ ﻳ
ﺪﻧﻮـﺷ طﻮـﺑﺮﻣ ﺮﮕ «
) 93 .(
ا ،ﻊﻗاو رد ﻳ ﻦ ﺎﻫ و نﺎﻤﻫ ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ﻲﻳ ﺪﻧا ﻛ نﺎﺑز ﻪ ﺶﻘﻧ نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺮﮕﻧ
» ﻢﻫ ﺒﺴﭼ ﻲ
4« =) مﺎﺠﺴﻧا ( و
» ﻢﻫ يزﺎﺳ
5« =) ﻲﮕﺘﺳﻮﻴﭘ (
ﻣ ﻦﺘﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻲ
نآ و ﺪـﻨﻣﺎﻧ
ﻟﻮﺗ مزﻻ طﺮـﺷ ار ﺎـﻫ ـﻴ
ـﻨﺘﻣ ﺪ ﻲ و ﻢﺠﺴـﻨﻣ
ﻣ ﺮﺛﺆﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ﻲ
ﺪﻧرﺎﮕﻧا . ا رد ار ﺖﺴﺨﻧ حﻼﻄﺻا ﻳ
ﺘﺴﺨﻧ ﺎﻨﻌﻣ ﻦ ﻴ
ﺎﻣ رﺎﺑ ﻦ ـﻜﻳ ﻠﻫ ﻞ ـﻴ ﺪ
6ي ﻪـﺑ ـﻛ رﺎ
ر مود حﻼﻄﺻا و ﺖﺳا هدﺮﺑ ﺮﻨﻫ ا
ي و ﻳ
7ﻦﺳوﺪ ) و ﻳ
8ﺰﻠ ، 2014 : 67 .(
ﻢﻫ ﺒﺴﭼ ﻲ ، ﻛ ﺮﻈﻧ رد ﻪ ﺔﻳ ﻠﻫ ﻴ ﺪ ي ﻪﺑ
» ﺶﻘﻧاﺮﻓ ﻲﻨﺘﻣ
9« ـﻣ طﻮﺑﺮﻣ نﺎﺑز ﻲ
زا ﺖـﺳا ترﺎـﺒﻋ ،دﻮـﺷ
ﻛ
اﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﺎﻫراﺰﺑا دﺮﺑرﺎ ي
ﭘ ﻴ اﺮﺟا ندادﺪﻧﻮ ي
ﻦﺘﻣ ) ترﺎﺒﻋ ﻪﻠﻤﺟ و ﺎﻫ فاﺮﮔارﺎﭘ و ﺎﻫ
ﺎﻫ (
ﻪﺑ ﻜﻳ ﺪ ﻳ ا و ﺮﮕ ﻳ ﻨﺘﻣ دﺎﺠ ﻲ ﻢﺠﺴﻨﻣ ﻛ ﻮﮔ ﻪ ﻳ هﺪﻨ / ﻮﻧ ﻳ
ﺑ نآ ﺎﺑ هﺪﻨﺴ
ﻪﺑ ار دﻮﺧ رﻮﻈﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺘ رﻮﻃ
ﻛ و ﻞﻣﺎ
ﻛ ﺑﺎﻤ ﻴ
ﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ﺶ ﻴ
هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﺑ ﺖ /
ﻬﻔﺗ هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻴ
ﻢ ﻛ رﻮﻃ ،ﺪﻨ ي ﻛ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪ /
ا ﻪﺟﻮﺘﻣ ﻢﻫ هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻳ
ﻦ
ﭘ و مﺎﺠﺴﻧا ﻴ
ﮕﺘـﺳﻮ ﻲ
نﺎﻣزﺎـﺳ و ـﻳ
ﮕﺘﻓﺎ ﻲ دﻮﺸـﺑ ) ﻦﺴـﻣﺎﺗ ،10
2014 : 215 .(
ﻮـﮕﻟا ﻖـﺒﻃ ي
ﻠﻫ ـﻴ ﺪ ي
) 2014 ( ﻢﻫ ، ﺒﺴﭼ ﻲ
وزﺎﺳ ــ ﻦﺘﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻛ
رﺎ ي ﻛ ﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻪ ﻲ ﻮﮔ دﻮﺷ ﻳ زا هﺪﻨ
ﺗ زﺮﻣ ﻚ ﻪﻠﻤﺟ ﺮﺗاﺮﻓ ﺎﻫ
ﻦﺘﻣ و دوﺮﺑ ﺎﻫ
ي گرﺰﺑ ﺮﺗ ي ﻟﻮﺗ ﻴ ﺪ ﻛ ﻣﺄﺗ هار رﺎﻬﭼ زا ــ ﺪﻨ ﻴ
ﻣ ﻦ ﻲ دﻮﺷ : 1 ( ،ﻂﺑر فوﺮﺣ 2
( ،عﺎـﺟرا
3 ( فﺬﺣ ) ﺮﻗ ﻪﺑ ﻳ ﻪﻨ ( ﺸﻧﺎﺟ و ﻴ ﻦ زﺎﺳ ي ،ﺮﺻﺎﻨﻋ 4 ( نﺎﻣزﺎﺳ ﻫد ﻲ هژاو ﺎﻫ ) 603 .(
ﻪـﺑ ﻦﺴـﭙﻣﺎﺗ نﺎـﻤﮔ
) 2014 (
ﻠﻫ حرﺎﺷ ، ﻴ
ﺪ ي ﻢﻫ ، زﺎﺳ ي
ﻢﻫ فﻼﺧ ﺮﺑ ــ
ﺒﺴﭼ ﻲ اﺮﻓ ــ ﻳ ﺪﻨ ي ﺖﺳا ﻛ ﻪ
ﻮﻧ ﻦﻫذ رد ﻳ
هﺪﻨﺴ
ﻳ
ﻣ هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﺎ ﻲ
،درﺬﮔ ﻳ ﻨﻌ ﻲ ﺪﭘ ﻳ هﺪ ا ي ﻨﻫذ ﻲ
ـﻨﺘﻣ ﻪـﻧ و ﻲ
) ﺘﺧﺎـﺳور ﻲ (
ا رد ﺎـﻣا ،ﺖـﺳا ﻛ
دراﻮـﻣ ﺮـﺜ
________________________________
________________________________
__
1. Structuralist 2. Functional(ist)
3 . دﺪﻌﺘﻣ نﺎﮔﺪﻨﻫوﮋﭘ ي
ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻲ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺎﻫ ي ﺮﻈﻧ ﺔﻳ ﻧﺎﺟﺮﺟ ﻲ ﺮﻈﻧ و ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي ﺪﺟ ﻳ ﺑﺮﻏ ﺪ ﻲ ﺣ رد هزﻮ ﺎﻫ ي نﺎـﺑز ـﺳﺎﻨﺷ ﻲ
ﺑدا ﺪﻘﻧ و ﻴ ﻪﺘﺧادﺮﭘ تﺎ اﺮﺑ ؛ﺪﻧا ي ر ،لﺎﺜﻣ . ك :.
ﻔﺷ ﻴ ﻌ ﻲ ﻛ ﺪ ﻛ ﻨ ﻲ ، 1391 و ﻒﻟا 1391 ،سﺎﺒﻋ ؛ب 1387
داﻮﺑا ؛ ﻳ ﺐ ، 1394 ؛
،ﻢﺳﺎﻗﺪﻴﺳ و يدﺎﻫ 1392
؛ ﺳ ﻴ دﺎﻫ و ﻢﺳﺎﻗﺪ ي
، 1393 ،يﺪﻳﺰﻣ و ؛ 1392
. 4. cohesion
5. coherence
6. Michael A. K. Halliday 7. Henry Widdowson 8. Wales
9. textual meta-function 10. Thompson
