ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
7 / 6 / 1389 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
2 / 5 / 1390
رد ﻲﺸﻛﺎﻫدژا ةﺪﻧﻮﺷراﺮﻜﺗ ﺔﻳﺎﻣ ﻦﺑ و ﺮﻴﻃﺎﺳا
ﻲﻤﺋﺎﻗ دازﺮﻓ ﺮﺘﻛد 1
هﺪﻴﻜﭼ ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ،نآ ﺎﺑ نﺎﻣﺮﻬﻗ ةزرﺎﺒﻣ و ﺎﻫدژا هﺪﻧﻮﺷراﺮﻜﺗ و ﻦﻳﺮﺗ
ﻪﻳﺎﻣ ﻦﺑ ﻦﻳﺮﺗ تﺎﻳاور رد ﺎﻫ
ﺖﺳا نﺎﻧاﻮﻠﻬﭘ و نادﺰﻳا فّﺮﺸﺗ ﻲﺳﺎﻤﺣ و يﺮﻴﻃﺎﺳا ﺮﻓ ﺐﻠﻏا رد نآ يﺎﻫدﻮﻤﻧ ﻪﻛ
ﮓـﻨﻫ يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳ نﺎﻬﺟ يﺮﻴﻃﺎﺳا
ﺪﻘﻣ ﻲﺷﻼﺗ يﻮﮕﻟا راﺮﻜﺗ ،نآ راﺮﻜﺗ و دﻮﺷ نﺪﻴـﺸﺨﺑ ﻢﻈﻧ ياﺮﺑ س
نﺎﻬﺟ ﻪﺑ
،نآ رد يزوﺮﻴﭘ ﻪﻛ ﻲﺷﻼﺗ ؛ﺖﺳا ﻲﮕﺘﻔﺷآ ﺮﺼﻋ رد
ﻤﻀﺘﻣ نارﺎـﺑ و رﻮـﻧ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﻦ
ـﻴﻨﻣا و ﻲﻧاواﺮﻓ و ﺖﻛﺮﺑ ةﺪﻨﻫد ترﺎﺸﺑ و ﺖﻌﻴﺒﻃ ﻪﺑ
ﺖـﺳا مدﺮـﻣ ياﺮـﺑ ﺖ .
،رﺎﺘـﺴﺟ ﻦـﻳا رد
ود رد ﺎﻫدژا ةرﻮﻄﺳا
ﺑ ﺖﺧﺎﺳ ﺪﻌ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻧورد و ﻲﻧوﺮﻴﺑ
ا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖـﺳ : ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﺪـﻌﺑ
ﺮﺑ ،ﺎﻫدژا ةرﻮﻄﺳا ﻪﻧﺎﺸﻧ سﺎﺳا
ﺔﻳﺎﻤﻧ يرﻮﺤﻣ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ ،ﻲﺨﻳرﺎﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ
"
"رﺎﻣ - ﻪـﺑ
يدﻮﺑﺎﻧ و گﺮﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺔﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ -
نﺎـﺸﻔﺸﺗآ و ﻪـﻟﺰﻟز ،نﺎـﻓﻮﺗ نﻮﭼ ﻲﺛداﻮﺣ يرﺎﮕﻧاراﺪﻧﺎﺟ و
نآ ﻲﻧورد ﺪﻌﺑ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ناور ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﻪﻴﻜﺗ ﺎﺑ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﺴﻧا يﺮﻈﻨﻣ زا ،
،هرﻮﻄﺳا ﻦﻳا زا ﮓﻧﻮﻳ ةﺪﻨﻳﺎﻤﻧ
ﻚﻳرﺎﺗ ﺔﻤﻴﻧ نﺎﺴﻧا هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﻲﻧوﺮﻴﺑ ةﻮﻠﺟ ﻪﻛ ﺖﺳا .
نﺎﻣﺮﻬﻗ ﺮﺑ ﺶﻳﻮﺧ نورد ﺔﻳﺎﺳ هﺮﻴﭼ
ﻮﺷ ﻲﻣ د
ﻳدﺮﻓ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ﻦﻤﺿ ﺎﺗ ،يﺮـﺸﺑ لﺎﻤﻛ و ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ ﺖ
ﻓ ﺰﻴﻧ ار دﻮﺧ مدﺮﻣ و ﺖﻌﻴﺒﻃ تﺎﺠﻧ ﺔﻨﻴﻣز دزﺎﺳ ﻢﻫاﺮ
.
هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ : ،نﺎﻣﺮﻬﻗ ،ﺎﻫدژا هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ
ﺤﺿ ،هرﻮﻄﺳا ، ﮓﻧﻮﻳ ،كﺎ
.
ﺪﻣآرد ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ،نآ ﺎﺑ نﺎﻣﺮﻬﻗ ﻞﺑﺎﻘﺗ و ﺎﻫدژا هﺪﻧﻮﺷ راﺮﻜﺗ و ﻦﻳﺮﺗ
ﻪـﻳﺎﻣ ﻦـﺑ ﻦﻳﺮـﺗ ﺮﻴﻃﺎـﺳا رد ﺎـﻫ
ﺖﺳا نﺎﻬﺟ و ناﺮﻳا .
يﻮﮕﻟا ﻦﻬﻛ
"
نﺎﻣﺮﻬﻗ
"
ﻴﺑدا رد ،2
ﻲﻠـﺻا و يﺪﻴﻠﻛ ﻲﻳﻮﮕﻟا ﻦﻬﻛ ،ﻲﺳﺎﻤﺣ تﺎ
1 . هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳرﺎﻓ تﺎﻴﺑدا و نﺎﺑز
2. Hero
ﻲﺑدايﺎﻫرﺎﺘﺴﺟةرﺎﻤﺷ،ﻲﺸﻫوﮋﭘـﻲﻤﻠﻋﺔّﻠﺠﻣ171،نﺎﺘﺴﻣز1389
نآ ﺖﻳاور و ﺖﺳا
، رﺎﻴﺴﺑ ةﺮﻃﺎﺨﻣ و شﻼﺗ ﺎﺑ نﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻌﻳﺎﻗو و ﺎﻫاﺮﺟﺎﻣ زا هﺪﻨﮔآ
، ﺎـﻬﻧآ
ﻲﻣ ﺮﺳ ﺖﺸﭘ ار
ﻮﺤﺗ ﻦﻤﺿ ﺎﺗ دراﺬﮔ ﻲﻳاور يﻮﮕﻟا ﻦﻳا ﻲﻟﺎﻌﺗ ﺔﻄﻘﻧ ﻪﺑ ،ﻞﻣﺎﻜﺗ و ﻦﻳﻮﻜﺗ و ل
- ﻪـﻛ
ﺖـﺳا يزوﺮـﻴﭘ و فﺪـﻫ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر -
ﺪـﺑﺎﻳ ﺖـﺳد .
نﺎـﻣﺮﻬﻗ ﻲﻧﺎـﻬﺟ ةرﻮﻄـﺳا
، ﺮـﻴﺒﻌﺗ ﻪـﺑ لرﺎـﻛ
ﮓﻧﻮﻳوﺎﺘﺳﻮﮔ ،1
ناور ﺳ ﺮﻴﻬﺷ سﺎﻨﺷ ﻲـﺴﻴﺋﻮ
) 1875 - 1961 (م ، ﻪـﺑ ار نﺎـﺴﻧا ترﺪـﻗ زا يﺮﻳﻮـﺼﺗ
ﻲﻣ ﺶﻳﺎﻤﻧ و ّﺮﺷ ﻪﻛ دراﺬﮔ
يﺪﺑ ار ﺐﻟﺎﻗ رد نﻮﭼ ﻲﻳﺎﻫ ﺎﻫدژا
, ،نﺎﻄﻴﺷ رﺎﻣ گرﺰﺑ يﺎﻫ
، ﺎـﻫﻻﻮﻴﻫ و
ناﻮﻳد ﻲﻣ ﺖﺴﻜﺷ ،ﺪﻨﻛ ﺪﻳﺪﻬﺗ يدﻮﺑﺎﻧ ﺎﻳ گﺮﻣ ﻪﺑ ار ﺶﻣدﺮﻣ ﻪﻛ ﻲﻨﻤﺷد عﻮﻧ ﺮﻫ و ﺪﻫد
ﻦﻴـﺣ ﺎـﺗ
ﻲﻘﻴﻘﺣ يزوﺮﻴﭘ ﻪﺑ ،ﻞﺻا ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ و
ةﺮﻫﻮﺟ لﺎﻤﻛ
ﺪـﺑﺎﻳ ﺖـﺳد دﻮﺧ يدﻮﺟو )
،ﮓـﻧﻮﻳ 1979 :
238 و 2008 : .(382
ﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ ،ﺮﻴﻃﺎﺳا رد ﻲﺸﻛﺎﻫدژا ةﺪﻧﻮﺷراﺮﻜﺗ ﺔﻳﺎﻣ ﻦﺑ ﻦﻳﻮـﻜﺗ ﺖـﻳاور زا ﻲ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻢﻫ زا رود و توﺎﻔﺘﻣ ماﻮﻗا و ﻞﻠﻣ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد ار نﺎﻣﺮﻬﻗ هداد
ﺲـﭘ رﺎﺘﺴﺟ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ زا ﻪﻛ يدﺮﻛرﺎﻛ نﺎﻴﺑ و نآ ﻲﻧﺎﻬﺟ فوﺮﻌﻣ يﺎﻫ
ﮓـﻨﻫﺮﻓ رد هرﻮﻄـﺳا ﻦﻳا يﺎـﻫ
ﺖﺳا ﻦﻬﻛ )
ﺶﺨﺑ رد (1
هرﻮﻄـﺳا ﻦﻳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﺴﻧا ﻞﻳوﺄﺗ و ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ، هﺪـﺷ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ
ﺖﺳا . ﺮﮔا هرﻮﻄﺳا ﺮﻫ فرژ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ماو ﻲـﻧوﺮﻴﺑ تﺎﻋﻮـﺿﻮﻣ زا ار دﻮـﺧ ﺖﺧﺎـﺳور ﻪـﭼ
وﺮﻴﺑ ﻞﻜـﺷ ياﺰـﺟا ﺎـﻬﻨﺗ و دراد ﻲﻣدآ ﻦﻫذ قﺎﻤﻋا رد ﻪﺸﻳر ﻪﻛ دراد ﻲﻧاور و ﻲﻧورد ﻲﺘﺧﺎﺳ ﻲـﻧ
ﻦـﻫذ ﺔـﻨﻴﻳآ رد ﻲﺨﻳرﺎـﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺔﻧﺎﻫﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ و ﻲﺠﻳرﺪﺗ ﺔﻟﺎﺤﺘﺳا زا ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ار دﻮﺧ ﺪﺷﺎﺑ هداد ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺮﺸﺑ ﻲﻌﻤﺟ .
ﻲﻧورد و ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﺖﺧﺎﺳ ﺪﻌﺑ ود رد ﺎﻫدژا ةرﻮﻄﺳا ،ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ :
ﺎـﻫدژا مﻮـﻬﻔﻣ زا ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔ نوﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ دﺪﻣ ﻪﺑ ،ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﺪﻌﺑ رد
) ﻪﻧﺎﺸﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﺨﻳرﺎﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ
( ﻪﻳﻻ ، ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻳوﺄﺗ هرﻮﻄﺳا ﺖﺧﺎﺳور ةﺪﻨﻫد ﻞﻜﺷ يﺎﻫ
) ﺶﺨﺑ 2 ( ﺮـﺸﺑ ﻲﻌﻤﺟ ناور زا هﺪﻣآﺮﺑ ﻪﻛ هرﻮﻄﺳا ﻲﻳﻮﮕﻟا ﻦﻬﻛ ﺖﺧﺎﺳ فرژ ،ﻲﻧورد ﺪﻌﺑ رد و
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ،ﻪﻳﺎﻣ ﻦﺑ ﻦﻳا زا ﮓﻧﻮﻳ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ناور ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﻪﻴﻜﺗ ﺎﺑ ،ﺖﺳا ) ﺶﺨﺑ .(3
1.
1 - ﻦﺑ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد ﻲﺸﻛﺎﻫدژا ةﺪﻧﻮﺷراﺮﻜﺗ ﺔﻳﺎﻣ
ﻪﻳﺎﻤﻧ ﺎﻫدژا ،ﻞﻠﻣ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد ﻲﻜﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﺸﺑ يﺎﻫدﺎﻤﻧ ﻦﻳﺮﺗدﻮﻟآﺰﻣر زا ﻲﻜﻳ و ﻲﻧﺎﻬﺟ يا
ﻢﻬﻣ زا
ّﺘﺣ و ﻲﺳﺎﻤﺣ نﺎﻧاﻮﻠﻬﭘ و نﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ﻞﻣﺎﻜﺗ ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﺖـﺳا نآ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ،نادﺰﻳا ﻲﺧﺮﺑ ﻲ
.
،يﺪﻨﻫ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد
"
هرﺪﻨﻳا
"
،1
بر
ّﻨﻟا ﺪﻋر عﻮ
ّﻠﻋ ﻪﺑ ، ﺒﻠﻏ ﺖ ﺮﺳ ﻪﺳ يﺎﻫدژا ﺮﺑ ﻪ
"
هَﺮﺗرو
"
-2
مﻮﺳﻮﻣ
"ﻪﺑ ﺪﻧرادزﺎﺑ يﺎﻫدژا ة
"ﺎﻬﺑآ ) ﻞﻧوﺪﻜﻣ ،3
1995 : (59 -
" ﻪﺑ ﺎﻫادو بﻮﻠﻄﻣ ياﺪﺧ
"
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ .
رد وا ﺐﻘﻟ ادو ﮓﻳر
)4
يﻻاﺪﻧﺎﻣ 4 / دوﺮﺳ (19
"
ﺶﻛﺎﻫدژا
"
ﺖﺳا5
و ﻪﻘﻋﺎﺻ ﺖﺳد رد ﻪـﻛ دراد يا
ﺖﺳﺎﻫدژا ﺎﺑ وا دﺮﺒﻧ راﺰﺑا )
گﺮﺒﻧزور ،6
1993 : .(331
ﻮـﺼﺗ ﻦـﻳا ﺮﻳ
، ﺔـﻌﻗاو يرﺎﮕﻧاراﺪـﻧﺎﺟ ﻞـﺻﺎﺣ
ﺖﺳا قﺮﺑ و ﺪﻋر ﻲﻌﻴﺒﻃ .
ﻪﻧﺎﺧدور ﺮﺑ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻲﻳودﺎﺟ ترﺪﻗ ﺐﺣﺎﺻ ﻪﻛ ﺎﻫدژا ﻦﻳا ﻦﺘﺸﻛ يﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ ،ﺖﺳا ﻢﻴﻈﻋ رﺪﻨﻳا
ه ﺖﺴﻫ ﺰﻴﻧ رﻮﻧ ةﺪﻨﻨﻛدازآ ﻪﻛ ﺎﻬﺑآ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ، )
ﻲﻟواﺮﻓ ،7
1993 : (.314
ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد
ﺤﺿ ، لدﺎﻌﻣ و ﻲﺳﺎﻤﺣ ﺮﺛا ﻦﻳا ﻲﻨﻤﻳﺮﻫا دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗ يرﻮﺤﻣ كﺎ
"
ا يژ كﺎـﻫد
"
8
ﺎﺘﺳوا ﻲﻳ - ﻲﻧاﺮﻳا و ﺪﻨﻫ ﺮﺳ ﻪﺳ يﺎﻫدژا -
رﺎﻜﻧﺎﻳز تادﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫدﺎﻤﻧ ﻦﻳﺮﺗزرﺎﺑ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا
ﻪﺘﺷﻮﻧ رد دور ﻲـﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﺎﻨﺴﻳدﺰﻣ يﺎﻫ .
ﺤـﺿ نﺎﺘـﺳاد رد رد كﺎ
ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ دراﻮـﻣ يرﺎﻴـﺴﺑ رد
ﺤﺿ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻬﻧ ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻫدژا ﺎﺑ كﺎ :
ﺎﻫدژا ﺪـﺑ زا دﻮـﺑ ﻪﺘﺸﮔ نﺎـﻬﻧ
وز ﻢﻫ مﺎـﺟﺮـﻓ ﻪـﺑ ﺪﻣﺎـﻴﻧ
ﺎـﻫر
) ،ﻲﺳودﺮﻓ 1385 : 1 / 49 / (181
ﺖﺳﺎﻬﺑ يﺎﺟ و ﻲﮔرﺰﺑ يﺎﺟ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻫدژا ﺔﻧﺎﺧ نﺎـﻛ ﺖﺴﻧاﺪﺑ
) نﺎﻤﻫ : 1 / 68 / (297
1. Indra
2. Vrtra 3. MacDonnell 4. Rig Veda 5. Dragon-Slayer 6. Rosenberg 7. Frawley 8. Azi Dahaka
يژا زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ،كﺎﻫد
"
"يژا
ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ
"
"رﺎﻣ
" و
"كﺎﻫد
مود ﺶﺨﺑ درﻮﻣ رد ؛ﺖﺳا مﺎـﻧ ﻦـﻳا
ﺪﻧا هدز ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺳﺪﺣ :
ﺑ ﺧﺮ ﻲ ﺪﻨﺘﻔﮔ ﻲﻣ :
ﺤﺿ
ّﺮﻌﻣ كﺎ
" ب كآ هد
"
" و
"كآ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ
"
ﻋ ﻴ
"ﺐ
و ﻨﻨﻛ ﻮﮔزﺎﺑ هژاو ﻦﻳا ﺪ
هد ة ﻋ ﻴ وا ﺐ هدﻮﺑ ﺖﺳا ) ،نﺎﻴﻘﻳﺪﺻ 1375
: (128
ّﺘﺒﻟا ﻪﻛ نﺎﺑز ﻪﻴﺟﻮﺗ ناﺪﻨﭼ ﻪ
دراﺪﻧ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ .
هزوﺮﻣا ا ـﻳ ﻦ ژاو ه
هﺪـﻣآﺮﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ار
" زا
"ساد
ﺮﻜـﺴﻨﺳ1
ﻳ
ﻲـﻨﻌﻣ ﻪـﺑ ﺖ ﺮـﻫا
ﻳ ﻦﻤ
،
ﻲــﺸﺣو هﺪــﻧﺰﮔ و ﻧاد ﻲــﻣ
ﺪــﻨ ) وادرﻮــﭘ و د ، 2536 : 2 / 57
؛ نﻮــﺳرﻻ و2
...
، 1974 : (197
، ﻪــﺑ ار نآ ﺎــﻳ
ﻦﻴﻣزﺮﺳ مﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻫ
"
"ﻲﻫاد
ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد )
3ﺮﻟﻮﻣ ، 2004 : 227 و (369 .
"
ﺔَﺘﻳﺮﺗ
"
ﺮﺴﭘ ،ﻲﻳادو4
"
ﻪﻴﺘﭘآ
"
يﺎـﻫدژا ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﺪـﻨﻫ ﺮﻴﻃﺎـﺳا رد ﻲﺸﻛﺎﻫدژا ﺮﮕﻳد ﺔﻧﻮﻤﻧ ،5
"
ﻪﭘورﻮﺸﻳو
"
]6
نﺎﺴﻤﻫ هَﺮﺗرو [ يژا لدﺎﻌﻣ و ﻢﺸﭼ ﺶﺷ و ﺮﺳ ﻪﺳ ﺐﺣﺎﺻ ﻪﻛ ار كﺎﻫد
ﺎﺘﺳوا ﻲﻳ
ﺖﺸﻛ ،دﻮﺑ )
هاﺮـﻔﻳا ،7
2000 : .(446
ﺤـﺿ لدﺎـﻌﻣ هﺮـﺗرو نوﺪـﻳﺮﻓ لدﺎـﻌﻣ ﻪـﺘﻳﺮﺗ و كﺎ
ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ و
"
َنﻮﺌﺘﺋاﺮﺗ
"
ﺎﺘﺳوا8
ﺖﺳا ﻲﻳ ]
1 .[
ﺎـﺑ ،ﺮـﻧ يوﺎـﮔ يﺎﻤﻴﺳ ﻪﺑ ،ﻲﻧﺎﻤﺳآ يﺎﻳاز ياﺪﺧ ،ﺪﻨﻫ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد
ﻪﻬﻟا
دﺎﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ يا ﻬﻴﻛ دﺎﻌﺑا ﻪﻛ يوﺎﮔ ه
ﻲﻣ شﺰﻴﻣآ ،دراد ﻲﻧﺎ
دﺎﻣ ﻦﻳا ؛ﺪﻨﻛ رد ﻲﻧﺎﻬﻴﻛ وﺎﮔ ه
ﮓـﻳر
ادو ) دوﺮﺳ ،ﻢﻫد يﻻاﺪﻧﺎﻣ (38
رد و ﺪﺸﺨﺑ ﻲﻣ نﺎﺟ ﺰﻴﭼ ﻪﻤﻫ ﻪﺑ و ﺖﺳا ﺰﻴﭼ ﻪﻤﻫ ةﺪﻨﻳاز ادووﺮﺗا
9
ادووﺮﺗا )9
ﻢﻫد دوﺮﺳ (
رد نﺎﻳاﺪﺧ ﺔﻤﻫ ﺎﺑ ﻲﻣ
ﻲﻣ ار نﺎﻴﻣدآ و نﺎﻳاﺪﺧ و نﺎﻬﻴﻛ و دﺰﻴﻣآ ﺪﻳاز
.
ﺤﺿ ،كﺎ
ﺤﺿ ﻦﻴﺘﺑآ ةﺪﻨﺸﻛ ،كﺎ )
نوﺪﻳﺮﻓ رﺪﭘ (
ﻪﻳﺎﻣﺮﺑ وﺎﮔ و )
وا ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ ﻢﺗﻮﺗ و ﻪﻳاد (
نوﺪﻳﺮﻓ و ﺖﺳا هدﻮﺑ
ﺖﻳﺎﻨﺟ ﻦﻳا ناوﺎﺗ ﻪﺑ
، ﻲﻣ ار وا ﻲﻣ دازآ ،ﺪﻧﺪﻴﺸﻤﺟ ناﺮﺘﺧد ﻪﻛ ار ﺶﻧاﺮﺴﻤﻫ و ﺪﺸﻛ ﺪﻨﻛ
. ـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪ
يژا ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ كﺎﻫد
ﺎﺘﺳوا
ّﻠﺠﺗ زا ﻲﻳ يﺎـﻫﺮﺑا زا يدﺎـﻤﻧ ،وﺎـﮔ و ﺖـﺳاز نﺎﻓﻮﺗ هﺎﻴﺳ يﺎﻫﺮﺑا تﺎﻴ
ﻴﺼﺨﺷ ﻖﻴﺒﻄﺗ زا ﺲﭘ ،از نارﺎﺑ يﺎﻳاز
ﺤﺿ ﺖ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷكﺎ
ﻪﺘـﺸﻛ ﻪﺘﻳﺮﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﻲﻳادو يﺎﻫدژا ﺎﺑ
ﻲﻣ ،دﺮﻛ دازآ ار وا رﺎﻤﺷ ﻲﺑ يﺎﻫوﺎﮔ و نﺎﺒﺳا ﻪﺘﻳﺮﺗ و ﺪﺷ لدﺎـﻌﻣ ﺰﻴﻧ ار ﻪﭘورﻮﺸﻳو يﺎﻫوﺎﮔ ناﻮﺗ
1. Dasa-
2. Larson 3. Muller 4. Trita 5. Aptya 6. Vishvarupa 7. Ifrah 8. Thraetaona 9. Atharva veda
ﺤﺿ ناﺮﺴﻤﻫ نﺎﻤﻫ يﺎـﻫوﺎﮔ ،ﺎـﻫادو رد اﺮـﻳز ؛ﺪﻧدﺎﺘﻓا نوﺪﻳﺮﻓ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺴﻧاد شودرﺎﻣ كﺎ
ﺪﻧروآ نارﺎﺑ يﺎﻫﺮﺑا دﺎﻤﻧ ود ﺮﻫ ،نﺎﻧز و هدﺮﻴﺷ .
د نوﺪﻳﺮﻓ ﻊﻗاو ر )
ﺎـﻫدژا ﻦﺘﺸﻛ ﺎﺑ (
نارﺎـﺑ يﺎـﻫﺮﺑا
ﺤﺿ ﻪﻛ ار يروآ دﺮﻛ دازآ ،دﻮﺑ هدﺮﻛ ﻲﻧاﺪﻧز كﺎ
) ،رﺎﻬﺑ 1373 : .(83 ﺐـﺴﻛ ياﺮـﺑ ،ﻞـﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
ﻲﻣ ار ﺮﺳوﺎﮔ زﺮﮔ ﻦﺘﺧﺎﺳ نﺎﻣﺮﻓ نوﺪﻳﺮﻓ ،گرﺰﺑ يزوﺮﻴﭘ ﻦﻳا
ﺪﻘﻣ حﻼﺳ ؛ﺪﻫد عﺎـﻓد راﺰﺑا ﻪﻛ ﻲﺳ
نﺎﻤﺳآ ﻲﺸﺨﺑ ﺖﻛﺮﺑ و ﻲﻳﺎﻳاز زا )
ﻪﻳﺎﻤﻧ ﺎﺑ ﺮﺳ زا يا (وﺎﮔ
ﻲﻟﺎـﺴﻜﺸﺧ و ﻲﻫﺎﻴـﺳ يﺎـﻫدژا ﺮﺑاﺮﺑ رد
ﺖﺳا ) هرﺪﻨﻳا ﺔﻘﻋﺎﺻ نﺎﺳ ﻪﺑ .(
ﺎﻨـﺸﻳﺮﻛ ياﺪﺧ ،ناوﺪﻨﻫ نﺎﻴﻣ رد ﺖـﺳا ﺶـﻛ ﺎـﻫدژا ﻚـﻳ ﺰـﻴﻧ1
) ﮓـﻧﻻرﻮﻓ ،2
2008 : (.413 رد
ﺮﻴﻃﺎﺳا ﺮﺼﻣ ياﺪﺧ ي
"
"عر ،3
رد ﺎﻫدژا ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ
" ي ﺲﻴﻓﻮﭘآ
"
ﻲـﻣ ﻲﮔﺮﻴﭼ ﻪﺑ4
ﺪـﺳر ) ﺲﻳرﻮـﻣ ،5
1980 : (.6 ﺎﺘﺳﺎﺑ مور و نﺎﻧﻮﻳ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﻴﻧ ن
ﻪﻠﻤﺟ زا ؛ﺖﺳا رﺎﻴﺴﺑ ﻲﺸﻛﺎﻫدژا يﺎﻫ اﺪـﺧ
ي
نﻮﻟﻮﭘآ ﻪﻛ6
ﺮﺑ نﻮﺘﻴﭘ -7
ﻦﻴﻣز يﺎﻫدژا -
دﻮﺷ ﻲﻣ هﺮﻴﭼ )
ﻦﺴﻧﺎﻫ ،8
2005 : (18
؛ ﺎﻳ سﻮﺋز ﺎﻫدژا ﻪﻛ -
ﺎﻫدژا - يﻻﻮﻴﻫ
"
نﻮﻔﻴﺗ
"
رد ﺎﭘزا ار9
ﻲﻣ ﻢﻈﻧ ﺎﺗ دروآ ﻧﺎﻬﻴﻛ
ﺪﻧادﺮﮔزﺎﺑ ناﺪﺑ ار ﻲ )
نﺎﻤﻫ : (5 ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ؛
نﻮﭼ ﻲﻧﺎﻧاﻮﻠﻬﭘ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
"
سﻮﻣدﺎﻛ
"
و10
"
سﻮﺌﺳﺮﭘ
"
ﻛ11
هزرﺎـﺒﻣ ﻢﻴـﻈﻋ ﻲﻳﺎـﻫﻻﻮﻴﻫ و ﺎﻫدژا ﺎﺑ ﻪ
ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ) نﺎﻤﻫ : 18 و (262 . ﺲﻠﻛاﺮـﻫ يﺎﻫدﺮﺒﻧ
،12
گرﺰـﺑ
ﻪﻧﺎـﺴﻓا رد يﺮـﺸﺑ ناﻮـﻠﻬﭘ ﻦﻳﺮـﺗ يﺎـﻫ
،نﺎﻧﻮﻳ نﺎﻳاﺪﺧ يﺎﻫدژا ود ﺎﺑ
"
نﻮﻳﺮﮔ
"
و13
"
ارﺪﻴﻫ
"
ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و14
"
ﻪﭙـﺳﺎﺳﺮﻛ
"
)15
ﭗـﺳﺎﺷﺮﮔ (
و
1. Krishna
2. Forlong 3. Ra 4. Apophis 5. Morris 6. Apollon 7. Python 8. Hansen 9. Typhon 10. Kadmos 11. Perseus 12. Heracles 13. Geryon 14. Hydra 15. Krsaspa
"
ارﻮﺋوﺮﺳ
"
-1
ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ راﺪﺧﺎﺷ ﻲﻳﺎﻫدژا
"
ارﻮﺋوﺮﺳ يژا
"
-2
ار تﺎﻳاور رد ﺪـﻳﺎﺑ ﻲـﻧاﺮﻳا و ﺪـﻨﻫ
دوﺰﻓا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ )
ﺰﻨﻴﻜﺗاو ،3
1995 : 298 .(
ﺪﻘﻣ ﻪﺸﻴﻤﻫ ،ﺎﻫدژا ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ﻪﻣ
ﺖﺳا ﺖﻌﻴﺒﻃ تﺎﺠﻧ ياﺮﺑ يا .
هرﺪﻨﻳا يﺎﻫدژا ﻟﺎﺴﻜﺸﺧ ﻲ هﺮﺘﻳرو
ار ﻲﻟﺎﺴﻜﺸﺧ دﺎﻤﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻪﻛ
، هﺎﻴﺳ يﺎﻫﺮﺑا دﺎﻤﻧ ﻪﻜﻠﺑ نﺎﻓﻮﻃ
،ﺖﺳاز ﻲﻨﺷور و نارﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﺸﻛ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ دازآ ﺲﺒﺣ زا ار .
اﺮﻳا رد ن
، اﺮﺘﻴﻣ ﻮـﻨﻴﻣ هﺮﮕﻧا ،ﻲﻜﻳرﺎﺗ حور ﺮﺑ 4
ﺪـﻨﻛ ﻲـﻣ ﻪـﺒﻠﻏ ، .
ﮓـﻨﻫﺮﻓ رد
ﻗ ﺰﻴﻧ ﻲﺘﻠﺳ و ﻲﻧﺎﻧﻮﻳ نﺎﻳﺎﻫدژا عاﻮﻧا ﺮﺑ يﺪﻴﺷرﻮﺧ نﺎﻧﺎﻣﺮﻬ
يﺎـﻫدژا ﺮـﺑ ﻪـﺒﻠﻏ ﺎـﺑ و ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﻪﺒﻠﻏ
ﻲﻟﺎﺴﻜﺸﺧ و ﻲﻜﻳرﺎﺗ
، و لدﺎﻌﺗ يﺰﻴﺨﻠﺻﺎﺣ
ﻲـﻣﺮﺑ ﺖـﻌﻴﺒﻃ ﻪﺑ ار ةﺪـﺷ ﺪـﻛار ﺔـﺧﺮﭼ و ﺪـﻨﻧادﺮﮔ
زاﺪﻧا ﻲﻣ نﺎﻳﺮﺟ ﻪﺑ هرﺎﺑود ار ﻲﮔﺪﻧز ﻧ
ﺪ ) زورﺪﻧا ،5
2000 : .(57 رد ﻧﺎﺴﻓا ﺔ ﻲﻠﺑﺎﺑ ﺶﻨﻳﺮﻓآ ﺰﻴﻧ
، نﺎـﻬﺟ
ﺎﺑ يزوﺮﻴﭘ ياﺪﺧ يﺎﻧاﻮﺗ
"
ودﺮﻣ
"ك ﺮﺑ6
لﻮﻏ - ﺎﻫدژا
"ي ﻣﺎﻴﺗ
"ﺖ
ﺴﺠﺗ ﻪﻛ7
رﻮﺷ يﺎﻬﺑآ ﻢ ﺖـﺳا
و
وا ﻞﺘﻗ و
، ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ نﺎﻣﺎﺳ )
درﻮﻔﻧرﻮﻛ و8
...
، 1971 : (226 .
ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻴﺑدا رد ،يﺮﻴﻃﺎﺳا يﺎﻫ دژا ﺔـﻳﺎﻣ ﻦﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻨﻳد يﺎﻫروﺎﺑ و تﺎ
هدﺮـﻛ ذﻮـﻔﻧ ﺎـﻫ
ﺖﺳا . ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﺧﺮﺑ رد ﺐـﻟﺎﻗ رد ﺖـﻘﻠﺧ ﻦﻳزﺎـﻏآ ﻲـﻤﻈﻧ ﻲـﺑ ،هﺪـﺷ ﻲﻳادز هرﻮﻄﺳا ﻲﻨﻳد يﺎﻫ
ﻢـﻈﻧ يﺎـﻨﺒﻣ ﻪﻧﺎﮕﻳ ياﺪﺧ ﻂﺳﻮﺗ نآ ﻲﺷﺎﭘوﺮﻓ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻨﻜﻓاﺮﻓ ﺎﻫدژا نﻮﭼ ﺮﻳﺮﺷ ﻲﻳﻻﻮﻴﻫ ﻲﻣ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ دﻮﺷ
. ﻖﻴﺘﻋ ﺪﻬﻋ رد
ﺪﻘﻣ ﻲﺸﻛ ﺎﻫدژا ، ﺖـﺳا ﻪﺠﻟ و ﻲﻬﺗ زا كﻼﻓا ﺶﻨﻳﺮﻓآ ﺔﻣ
.
ا ﻖﺑﺎﻄﻣ يﺮﺒﻋ ﻦﻬﻛ ﺮﻴﻃﺎﺳ )
رﻮﻣﺰﻣ 74 واد ﺮﻴﻣاﺰﻣ زا و د ﻪﻳآ ، يﺎﻫ 12 - (17
" ،
"هﻮﻬﻳ
،تارﻮـﺗ ياﺪـﺧ ،9
بآ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ﺶﻛﺎﺸﻛ رد ﺎﻫدژا ،ﺎﻫ
- ﮓﻨﻬﻧ
"
"ﺐﻫر
ﺎﻳ10
"
نﺎﺗﺎﻳﻮﻟ
"
ار ﺮـﺳ ﺪﻨﭼ11
- رد ﻪـﻛ ﺮﻔـﺳ
1. Sruuara
2. azi sruuara 3. Watkins 4. azi sruuara 5. Andrews 6. Marduk 7. Tiāmat 8. Cornford 9. Yahweh 10. Rahab 11. Leviathan
ﺶﻳاﺪﻴﭘ ) ﺔﻳآ ،لوا بﺎﺑ (2
مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ
"
بآ ﺔﺠﻟ
"ﺎﻫ 1
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓر رﺎﻛ ﻪﺑ -
ﻲـﻣ ﻢـﻫ رد زا ﺎـﺗ ﺪـﺑﻮﻛ
رد وا ﻲﻧاﺮﻳو ﻞﺼﻓ ﺐﻴﺗﺮﺗ و ﻲﻧﺎﻤﺳآ ماﺮﺟا و ﺐﺷ و زور نﺪﻳﺮﻓآ
نﺎﻤﻫ ؛ﺪﻳﻮﺠﺑ يرﺎﻳ ﺎﻫ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ
يﺎﻨﺑ و ﻢﻟﺎﻋ مﺎﻈﺘﻧا ﻪﺑ ﺖﻣﺎﻴﺗ يﺎﻫدژا ﻦﺘﺸﻛ زا ﺲﭘ كودﺮﻣ
"
ﻞﻴﮕﺳا
"
]2
3 [ ﺖﺧادﺮﭘ . ،ﺎـﻫدژا ﻦﻳا
ﻦﻳزﺎﻏآ ﻲﻬﺗ ﺰﻣر )
سﻮﺋﺎﺧ (3
ﻦﺘـﺸﻛ و ﺖـﺳا گﺮـﻣ ﺎﻫدژا اﺮﻳز ؛ﺖﺳا نآ گﺮﻣ ﺔﺠﻴﺘﻧ ،ﺶﻨﻳﺮﻓآ و
ندروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻳ ،گﺮﻣ ﻲﮔﺪﻧز
) ،ياﺮﻓ 1379 : .(226
ﻴﺑدا ﻪﻧﺎﺴﻓا و ﻲﻄﺳو نوﺮﻗ يﺎﺴﻴﻠﻛ تﺎ -
ﺰﻳﺮﺒﻟ ﺰﻴﻧ ﻲﺤﻴﺴﻣ يﺎﻫ نﺎﻳﺎﻫدژا زا
ﻲـﻣ ﻲﮔﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ ار ﻲﻧﺎﻄﻴـﺷ ﻲﻧﺎـﻌﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻴﺜﻤﺗ رد ؛ﺪـﻨﻨﻛ
ﺎّﻨﺣﻮﻳ تﺎﻔﺷﺎﻜﻣ بﺎﺘﻛ )
ﻢﻫدزاود بﺎﺑ (
هﺪـﻣآ ﻲﻳﺎﻫدژا حﺮﺷ ،هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧا ﻪﻧﺎﮕﻳ ﻦﻤﻳﺮﻫا و ﺎﻫدژا
ﻓ ﺖﺳد ﻪﺑ نﺎﻣّﺰﻟاﺮﺧآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ دﻮﺑﺎـﻧ ،ﻞـﻴﻳﺎﻜﻴﻣ ،ﺪـﻧواﺪﺧ بّﺮـﻘﻣ ﺔﺘﺷﺮ
] ﻪﺑﺎـﺸﻣ
يژا يدﻮﺑﺎﻧ ﻲﺘﺸﺗرز نﺎﻬﺟ نﺎﻳﺎﭘ رد ﺖﻧﺎﻴﺷﻮﺳ ﺖﺳد ﻪﺑ كﺎﻫد
.[
ﻴﺑدا رد ﺰـﻴﻧ ﻲـﺳرﺎﻓ ﻲﻧﺎـﻓﺮﻋ تﺎ
ﺖﺳا نﺎﺴﻧا ﻲﻧورد نﺎﻄﻴﺷ ياﺮﺑ ﺎﻨﺷآ ﻲﻠﻴﺜﻤﺗ ،ﺎﻫدژا .
و ﺎـﻫدژا نﺎﺘـﺳاد رد ،ﺎـﻧﻻﻮﻣ ﻞﻴﺜﻤﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﻣا ﺲﻔﻧ زا ﻲﻠﻴﺜﻤﺗ ار ﺎﻫدژا ﻪﻛ ،ﺮﻴﮔرﺎﻣ ﻲﻣ هرﺎ
ﺪﻧاد :
ﺖﺳا هدﺮـﺴﻓا ﻲﺘﻟآ ﻲﺑ و ﻢـﻏ زا ﺖﺳا هدﺮﻣ ﻲﻛ وا ﺖﺳﺎﻫردژا ﺖﺴﻔﻧ
) ،يﻮﻟﻮﻣ 1379 : 3 / 53 / (1053
هرﻮﻄﺳا ﻪﭼ ،ﺎﻫدژا
ﻴﻔﻴﻛ زا ﻲـﻋاﺰﺘﻧا يﺮﻴـﺴﻔﺗ ﻪـﭼ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻌﻴﺒﻃاﺮﻓ و ﻲﻧوﺮﻴﺑ دﻮﻤﻧ ﺎﺑ يا ﻲـﺘ
ﻪﺑ دورو ﺔﻣﺪﻘﻣ ،نآ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻌﻧﺎﻣ ،ﻲﻧورد نﺎـﻣﺮﻬﻗ ﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺳ ياﺮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ يﻮﻨﻌﻣ ﺔﻠﺣﺮﻣ
ﺖﺳا . هدﺎﻴﻟا روﺎﺑ ﻪﺑ
" : ﺖـﺳا يﺰﻣر و ﻲﺘﻴﮔ يﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﻌﺗ زا ﺶﻴﭘ ﺖﻟﺎﺣ ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ زا يدﺎﻤﻧ ﺎﻫدژا
" زا
"ﺪﺣاو
ﺶﻨﻳﺮﻓآ زا ﻞﺒﻗ ﻲﻟزا مﻮﺴﻘﻣﺎﻧ ...
" ﻪﻛ ﻦﻳدراو هزﺎﺗ
"
" و ﻦﻴﺤﺗﺎـﻓ
"
ﺪـﻳﺎﺑ ﻪـﻛ ﻲﻧﺎـﺴﻛ و
ﺑ دﺮﺒﻧ ﻪﺑ نآ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ،ﺪﻨﻫد ﻞﻜﺷ ار هدﻮﺸﮔﻮﻧ ﻲﺣاﻮﻧ ﺪﻧزادﺮﭙ
". ) ،هدﺎﻴﻟا 1365 : 225 - (.6
1. abyss of waters
2. Esagil 3. Chaos
2 - هرﻮﻄﺳا ﺖﺧﺎﺳور :
ﺎﻫدژا يﺮﻴﻃﺎﺳا ﺔﻳﺎﻤﻧ رد ﻲﻨﻴﻋ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺶﻘﻧ
ﻲﻣ هرﻮﻄﺳا ﻚﻳ نﺎﺴﻧا نﻮﻣاﺮﻴﭘ نﺎﻬﺟ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻲﻨﻴﻋ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ار دﻮﺧ ﺖﺧﺎﺳور ﺪﻧاﻮﺗ
ﻴﻨﻴﻋ ؛ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ماو يرﺎﮕﻧاراﺪـﻧﺎﺟ ﺪﻧور رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎ
دﻮﺧﺎﻧ1
آ ﻲﻠﻜـﺷ ،يوﺪـﺑ ﺮـﺸﺑ ناور ﺔـﻧﺎﻫﺎﮔ
ا ﻲﻧﺎﺴﻧ ﻲﻣ يو ﻦﻫذ رد ﺪﻨﺘﻓﺮﻳﺬﭘ
. ﺮﺑ ،كﻼـﻓا و كﺎـﺧ رد ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﺮـﺻﺎﻨﻋ زا يرﺎﻴـﺴﺑ ،ﺎﻨﺒﻣ ﻦﻴﻤﻫ
ّﺘﺣ و نﺎﻫﺎﻴﮔ ،نارﻮﻧﺎﺟ ﻲﻧﺎﻛ ﻲﺧﺮﺑ و ﺎﻫراﺰﺑا نﻮﭼ ﻲﺗادﺎﻤﺟ ﻲ
ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ،ﺎﻫ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ يﺎﻫ
ﻪﻳﺎﻣ ﻦﺑ ﺎﻳ ﻲﻨﻤﻳﺮﻫا تادﻮﺟﻮﻣ ،ﻲﻣﻮﻗ نﺎﻴﻣﺎﺣ ،نﺎﻳاﺪﺧ ﻪﺑ ﻪـﻛ ﺪﻧﺪـﺷ ﻲـﻣ ﻲﻳودﺎﺟ و ﻦﻳدﺎﻤﻧ يﺎﻫ
ﻌﻣ ﻲﻨﻜﻓاﺮﻓ ﻲﻧﺎ
ﺖﺧﺎﺳ فرژ ،يﺮﺸﺑ ﺔﻧﺎﻫﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ
داد ﻲـﻣ ﻞﻴﻜـﺸﺗ ار ﺎـﻬﻧآ ﻲﻧورد
" . ﻲـﻨﻜﻓاﺮﻓ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ناور
"
ﻚـﻳ ،2
"
ﻲﻋﺎـﻓد ﻢـﺴﻴﻧﺎﻜﻣ
"
3
نﺎـﺴﻧا ،نآ نﺎـﻳﺮﺟ رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا يوﺎـﻛ ناور رد
،
ﻳﻮﺘﺤﻣ هداد بﺎﺗزﺎﺑ ﺶﻳﻮﺧ ﻲﮔﺪﻧز رد ﻢﻴﻬﺳ ﻲﻧوﺮﻴﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺮﺑ ار ﺶﻳﻮﺧ ﻦﻫذ هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ تﺎ
و هﺰﻴﮕﻧا ﻪﺑﺮﺿ ،ﺎﻫ ﺎﺴﺣا و بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﻲﺟرﺎـﺧ ﻲﺌﻴـﺷ ﺎـﻳ ﺺﺨـﺷ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﺔﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ تﺎﺳ
ﺪﻫد ﻲﻣ ﺖﺒﺴﻧ )
ﻲﺳودرﺎﻛ ،4
2009 : .(89 يرﺎﮕﻧا راﺪﻧﺎﺟ ﺔﻟﻮﻘﻣ و5
ﻮﺼﺗ
ﻴﺼﺨﺷ ر ﻧﺎـﺴﻧا ﺖ ﻲ ىاﺮـﺑ
ﺰﻴﭼ ي ) رﺎﮕﻧا نﺎﺴﻧا (ي
ﺖﺳﺎﺠﻧآ ﺎﺗ طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا ؛ﺖﺳا ﻲﻌﻤﺟ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﻞﺼﺣﺎﻣ ،6
ﻲﻣﺎﻈﻧ ياراد ار يرﺎﮕﻧاراﺪﻧﺎﺟ هﺎﮔ ﻪﻛ
"
ﻲﻨﻜﻓاﺮﻓ ﻪﺒﺷ
"
ﺗ7
هدﺮﻛ ﻒﻴﺻﻮ ﺪﻧا
) ﻞﻴﺘﻨﻣﻮﻛ ،8
2006 : .(220
.(220
ﻳﻮﺘﺤﻣ ﻲﻨﻜﻓاﺮﻓ ﺎﺑ ،يرﺎﮕﻧا راﺪﻧﺎﺟ ﻞﻳﺪـﺒﺗ ار يﺮﺸﺑ ﺮﻴﻏ رﺎﻜﺷآ ﺮﺻﺎﻨﻋ ،ﻲﻧاور رﺎﻜﺷآﺎﻧ تﺎ
هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﺑ ﻲﻣ يﺮﺸﺑ نﺎﻬﻨﭘ و فﻮﺸﻜﻣﺎﻧ ﺮﺻﺎﻨﻋ ياﺮﺑ يﺮﻳﺬﭘ ﻞﻳوﺄﺗ يﺎﻫ
ﺪﻨﻛ ] 3 .[
ﺮﺑ ﺎـﻫدژا ةرﻮﻄـﺳا ﺖﺧﺎـﺳور ﻒﻴـﺻﻮﺗ ﻪـﺑ اﺪﺘﺑا ،رﺎﺘﺴﺟ ﻦﻳا ﺔﻣادا رد ،ﺎﻨﺒﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﺔﻠﻴـﺳو ﻪـﺑ
ﺎﻫدژا مﻮﻬﻔﻣ زا ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔ نوﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ -
ﻪﻧﺎﺸﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﺨﻳرﺎﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ
- ﻲـﻣ و ﻢﻳزادﺮـﭘ
ود رد ار نآ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ يﺎﻫﺮﻴـﺴﻔﺗ و ﺎﻫدژا يﺮﻴﻃﺎﺳا ﺔﻳﺎﻤﻧ يزادﺮﭘدﺎﻤﻧ رد ﻞﻤﺘﺤﻣ ﻲﻨﻴﻋ ﺮﺻﺎﻨﻋ
1. Animism
2. psychological projection 3. defense mechanism 4. Carducci
5. animism
6. anthropomorphism 7. quasi-psychological system 8. Comentale
ﻢﻴﻨﻛ ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﺨﺑ :
ﻢﻬﻣ ،ﺖﺴﺨﻧ ﺶﺨﺑ رد ﻦـﻳا يﺮـﻴﮔ ﻞﻜﺷ رد ﻞﻴﺧد يرﻮﻧﺎﺟ ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻳﺮﺗ
دﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫدژا و رﺎﻣ نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا لﺎﻤﺘﺣا رد ار مود ﺶـﺨﺑ رد و ﻢﻴﻨﻛ
، ﻲـﻨﺘﺒﻣ يﺎﻫﺮﻴـﺴﻔﺗ
ـﻳﻮﺘﺤﻣ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و ﻲـﻌﻴﺒﻃ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺮﮕﻳد و ﺎﻫدژا نﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا لﺎﻤﺘﺣا ﺮﺑ ار ﻲﺨﻳرﺎـﺗ ﻲـﻌﻗاو تﺎ
دﺮﻛ ﻢﻴﻫاﻮﺧ ﻞﻴﻠﺤﺗ .
2 - 1 : زا يﺮﻴﻃﺎﺳا ﻢﺴﺠﺗ ﻦﺑ
ﺎﻫدژا يزادﺮﭘدﺎﻤﻧ رد نآ ﺶﻘﻧ و رﺎﻣ ﺔﻳﺎﻣ
ﺗ رد ﻪﻛ يرﻮﻧﺎﺟ
ﺴﺠ ،دراد ار ﻲﻠﺻا ﺶﻘﻧ ﺎﻫدژا ﻲﻋاﺰﺘﻧا ﺔﻳﺎﻣ ﻦﺑ ﻢ
"
"رﺎﻣ ﺎﻣﺪـﻗ ﺮﻈﻧ رد ؛ﺖﺳا
ﻲﻋاﺰﺘﻧا و ﻲﻌﻴﺒﻃ دﻮﺟﻮﻣ ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا نﺪﺷ ﻞﺋﺎﻗ ﺰﻴﻧ
، ﺖـﺳا ﻪﺘﺷاد ﻪﻘﺑﺎﺳ .
ﺪـﻤﺣا ﻪـﻠﻤﺟ زا
رد ﻲﺳﻮﻃ
،تﺎﻗﻮﻠﺨﻤﻟا ﺐﻳﺎﺠﻋ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ دﺎﻳ ﻦﻴﻨﭼ ﺎﻫدژا ﻪﺑ نآ ﻞﻳﺪﺒﺗ و رﺎﻣ ﺪﺷر ﺖﻳﺎﻬﻧ زا
" : رﺎﻣ
ناﻮﺟ ،ﺪﻳآﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﭼﺮﻫ
وا ،ددﺮﮔ ﺮﺗ ل
] ﻪﺟرد
" [
"ﻪﻴﺣ ﻪﺟرد مود ،دﻮﺑ
"
"نﺎﺟ
ﻪـﺟرد مﻮـﺳ ،دﻮـﺑ
"
نﺎﺒﻌﺛ
"
] ﺎﻫدژا [ ددﺮﮔ
". ) ،ﻲﻳﺎـﺴﻓ رﺎﮕﺘﺳر زا ﻞﻘﻧ 1369
: .(30 دﺎـﻳ ﻦﻴـﻨﭼ دﺎـﻘﺘﻋا ﻦﻳا زا ﺰﻴﻧ ﻲﻣﺎﻈﻧ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ : ﺎﻫدژا دﻮﺷ رﺎﻣ ﻲﻨﻬﻛ زو ﺎﻴﺗﻮﺗ دﻮﺑ رﻮﮕﻧا يﻮﻧ زا
) ،ﻲﻣﺎﻈﻧ 1363 : (149
آﺮﺑ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا
ـّﺜﺠﻟا ﻢﻴـﻈﻋ هﺎﻴـﺳ رﺎـﻣ ﻪـﺑ نآ ﻪﻴﺒـﺸﺗ و ﻦﻴﻣز ﺮﻳز ﺎﻳ ﺎﻳرد زا ﺎﻫدژا نﺪﻣ رد ﺰـﻴﻧ ﻪ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺞﻳار ﻪﻧﺎﻴﻣﺎﻋ يﺎﻫروﺎﺑ .
رد يدﻮﻌﺴﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
ّﺬﻟا جوﺮﻣ ﺐﻫ
ﻲـﻣ ﻞـﻘﻧ مدﺮـﻣ لﻮـﻗ زا ،
ﺪﻨﻛ
" : هﺪﻨﺒﻨﺟ ﺎﻫدژا
دﻮـﺷ ﻲـﻣ گرﺰﺑ و ﺪﻳآ ﻲﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﺎﻳرد ﺮﻌﻗ رد ﻪﻛ ﺖﺳا يا ...
ﻞﻜـﺷ ﻪـﺑ و
قﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺎﻴﺳ يرﺎﻣ نآ ،ﺪﺳر ﻲﻫﻮﻛ ﺎﻳ ﺖﺧرد ﺎﻳ گرﺰﺑ يﺎﻨﺑ ﺮﻫ ﻪﺑ نآ مد و دراد ﻲﻳاﺪﺻ و
ﺪﺑﻮﻛ ﻢﻫرد ار )
،ﻲﻳﺎﺴﻓ رﺎﮕﺘﺳر زا ﻞﻘﻧ 1369
: .(10 رﺎﻣ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ )
ﺎـﻫدژا نآ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ و (
ﺮـﻌﻗ ﺎـﺑ
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻣز ﺮﻳز ﻚﻳرﺎﺗ يﺎﻴﻧد و ﺎﻳرد .
،رﺎـﻣ ﺰـﻴﻧ ﻲـﻳاﺮﺘﻴﻣ ﻦﻴـﻳآ رد و ﻲﻧﺎﻧﻮﻳ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد
ﺖﺳا ﻦﻴﻣز دﺎﻤﻧ )
ﺿر ،ﻲ 1371 : .(219 ﻪﻧﺎﮔود مﻮﻬﻔﻣ ،ﻞﻠﻣ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد رﺎﻣ -
ﻲﻔﻨﻣ و ﺖﺒﺜﻣ -
و دراد
ﻴﻔﻴﻛ ﺐﺣﺎﺻ ﻪﻳﻮﺳ ود يﺰﻣر تﺎ
ﺖﺳا يرﻮﻧﺎﺟ ﻲﺘﻬﺟ زا ؛ﺖﺳا يا ار ﻞﻳاذر و نﺎﻫﺎﻨﮔ ﺔﻤﻫ رﺎﺑ ﻪﻛ
ﺮﺑ دراد هدﺮﮔ ]
ﺶﻳاﺪﻴﭘ نﺎﺘﺳاد رد اﻮﺣ و مدآ ﻦﺘﻔﻳﺮﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا [
و ﻲـﻬﻟا يرﻮﻧﺎﺟ ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و
ﺖﺳا ﻮﻧ ﻲﺗﺎﻴﺣ يﺎﻤﻨﻫار
ّﻈﻨﻣ ﻞﻜﺷ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻛ اﺮﭼ ؛ راﻮـﻧا زا ﻲﻛﺎﺣ ،نآ ﻲﻤﻳاد و ﻢ
و ﻲﻫﺎـﮔآدﻮﺧﺎﻧ
ﺖﺳا ﻲﻧاور ﺪﺷر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ .
و ،ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ناﻮﺟ هرﺎﺑود ،ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺖﺳﻮﭘ ﺎﺑ رﺎﻣ نﺎﻤﻫ ﻊﻗاو رد ﻲﻟ
دﻮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا :
ﺎﻨﺑ ﻦﻳاﺮﺑ
"
تﺎﻴﺣ ﺪﻳﺪﺠﺗ
"
ﺖﺳا ) ،رﻮﻛﻮﺑود 1373 : 7 و .(64
لﻮﻤﻌﻣ زا ﻲﻜﻳ ار رﺎﻣ ﺰﻴﻧ ﮓﻧﻮﻳ يﺎﻫدﺎﻤﻧ ﻦﻳﺮﺗ
"
ﻲﻟﺎﻌﺗ
"
رﺎـﻣ ؛ﺪـﻧاد ﻲـﻣ ﻲـﻣدآ يﺎـﻫﺎﻳؤر رد
دﺎﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ
"
"ﺎﻔﺷ
" رد سﻮﻴﭘﻻﻮﻜﺴﻳا
"
زﻮﻨﻫ ،هﺪﺷ هﺪﻧﺎﻳﺎﻤﻧ ،مور ﻲﻜﺷﺰﭘ ياﺪﺧ ،1
ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺔﻓﺮﺣ ﺖﻣﻼﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .
رﺎﻣ ﻦﻳا ةﺮﻈﻨﻣ -
ﻲـﺘﺧرد رﺎـﻣ ﻚﻳ ﻞﺻا رد ﻪﻛ
هدﻮﺑ ﺮﻫز ﻲﺑ -
ﺪـﻴﭽﻴﭘ هﺪـﻨﻫد ﺎﻔـﺷ ياﺪـﺧ ﻚـﻳ رود ﻪـﻛ ترﻮـﺻ نآ ﻪﺑ ﻲﻋﻮـﻧ ،ﺖـﺳا هﺪـﺷ ه
ﻲﻣ ﺎﻘﻟا ﺮﻈﻧ رد ار نﺎﻤﺳآ و ﻦﻴﻣز نﺎﻴﻣ يﺮﮕﻴﺠﻧﺎﻴﻣ ﺪﻨﻛ
. ﻲﻌﻓا ،ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد ﺮﮕﻳد ﻢﻬﻣ دﺎﻤﻧ ﻚﻳ -
نﺎﺘﺳﺎﺑ ﺪﻨﻫ رﻮﻬﺸﻣ يﺎﻫ
"-
"ﺎﮔﺎﻧ -2
بر يﺎـﺼﻋ يﺎـﻬﺘﻧا رد ﺰـﻴﻧ نﺎـﻧﻮﻳ رد ار نآ ﺔﻧﻮﻤﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا
عﻮّﻨﻟا
"
"ﺲﻣﺮﻫ
ﺪﻳد ناﻮﺗ ﻲﻣ )
،ﮓـﻧﻮﻳ 1352 : .(239 رﺎـﻣ ﺰـﻴﻧ يﺮـﻬﻣ ﻦﻴـﻳآ رد )
ﺎـﻤﻧ ﻦﻴـﻣز د ( رد ،
و ﻲﻨﺘـﺴﺑآ و يرورﺎـﺑ ﻪـﺑ ﻦﻴﺘـﺴﺨﻧ وﺎﮔ نﻮﺧ نﺪﻴﺴﻴﻟ ﺎﺑ و ﺖﺳوا هاﺮﻤﻫ ،ﻲﻳاﺮﺘﻴﻣ شﻮﻘﻧ يرﺎﻴﺴﺑ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻚﻤﻛ ﺖﻌﻴﺒﻃ رد ﺖﻛﺮﺑ و ﺮﻴﺧ ﻲﻧوﺰﻓ )
،ﻲﺿر 1371 : .(219 ـﻗﺮﻓ زا ﻲﻜﻳ ﻪ
ﻲـﺳﻮﻨﮔ يﺎـﻫ
مﺎﻧ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﺤﻴﺴﻣ
"
ﺖﻴﻓُا
"
3ﺎﻫ ] 4 [ ﺪﻨﺘـﺷاد ﻲـﻣ مﺮﺘﺤﻣ ﻲﻬﻟا دﺮﺧ ﺮﻬﻈﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار رﺎﻣ ، )
،ﮓـﻧﻮﻳ
1373 : .(212 دﺮﮕﻧﺎـﺑﺎﻴﺑ ﻒـﻳاﻮﻃ ﻲـﺧﺮﺑ و نﺎـﻴﻨﻴﭼ ﻞـﺜﻣ ،ماﻮـﻗا ﻲـﺧﺮﺑ ﺮﻴﻃﺎـﺳا رد ﻪﻛ ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا
ﻪﺒﻌﺷ ﻲﺧﺮﺑ و لﻮﻐﻣ و يﺪﻳوارد ﺪـﻨﻳآﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ،ﺖﺳا ﺖﺒﺜﻣ يدﺮﻛرﺎﻛ ياراد ﺎﻫدژا ،وﺪﻨﻫ يﺎﻫ
ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ رﺎﻣ يﺮﻴﻃﺎﺳا ﺪﻴﻔﻣ ﺔﻳﻮﺳ ﻦﻴﻤﻫ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ماﻮـﻗا زا ﻲـﺧﺮﺑ نﺎﻴﻣ رد و ﺎﻫ
ﺪﻘﻣ ﻢﺗﻮﺗ دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﻪﻠﻴﺒﻗ س .
قﺮﻴﺑ نﺎﻴﻣ رد ﺶﻓرد و ﺎﻫ
نﺎﻧاﻮﻠﻬﭘ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ
دﻮـﺟو ﺰـﻴﻧ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد جاور ﻲﻤﺗﻮﺗ ﻦﻴﻨﭼ :
رز ﺮﻴﺷ و ﺪﻣآ ﺪﻳﺪﭘ شﺮﻜﻴﭘ ﺎﻫدژا ﺪﻳﺪﺑ ﻲﺸﻓرد شﺮﺳ ﻦﻳ
) ،ﻲﺳودﺮﻓ 1385
: 4 / 170 / 860 (
رد ﻫدژا و رﺎﻣ ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻳﻮﺳ ،ﻲﻧاﺮﻳا ﺮﻴﻃﺎﺳا رد ،لﺎﺣﺮﻫ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﻳ دﻮـﻤﻧ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺎ .
ﺖـﻳاور رد
يﻮﻠﻬﭘ ناﺮﺘﺴﻓﺮﺧ زا رﺎﻣ ، )
رﺎﻜﻧﺎﻳز تادﻮﺟﻮﻣ (
ﻴـﻌﻣ ﻲﺷادﺎﭘ نآ ﻦﺘﺸﻛ ياﺮﺑ ،هﺪﻣآ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ هﺪـﺷ ﻦ
1. Aesculaphus
2. Naga 3. Ophites
ﺖﺳا ) 1367 : 33 - .(49
ﺶﻫﺪﻨﺑ
ّﺘﺒﻟا ﻪﻛ ﺪﻧاد ﻲﻣ مدﺮﻣ گﺮﻣ ﺐﺟﻮﻣ ار رادﺮﭘ رﺎﻣ ﺰﻴﻧ ﺶﻨﻳﺮـﻓآ ﺎـﺑ ﻪ
ﺪﺳر ﻲﻣ اﺮﻓ نآ يدﻮﺑﺎﻧ ،ﺪﻴﭙﺳ زﺎﺑ )
،ﻲﮔداد 1369 : 99 و .(103 هﺪـﻧﺮﭘ ،بﺎﻘﻋ ﺎﻳ زﺎﺑ ﻪـﺑ ﻪﺘـﺴﺑاو يا
ﻦﻴﻣز ﺮﻳز ﻚﻳرﺎﺗ يﺎﻴﻧد زا يدﻮﺟﻮﻣ ،رﺎﻣ و ﺪﻴﺷرﻮﺧ )
ﺎﻫﺎﻳرد قﺎﻤﻋا ﺎﻳ (
ﺖـﺳا . ،ﺮﻴﻃﺎـﺳا رد رﺎـﻣ
و نﺎﻤﺳآ دﺎﻤﻧ ،رﺎﻣ فﻼﺧ ﺮﺑ و ناﺮﻛ ﻲﺑ يﺎﻀﻓ ﻲﻳاﺪﺧ دﺎﻤﻧ ،بﺎﻘﻋ ﺎﻳ ﻦﻴﻫﺎﺷ و ﻦﻴﻣز ﻲﻠﺻا دﺎﻤﻧ ﺖﺳا ﺪﻴﺷرﻮﺧ و اﻮﻫ .
ﻮﺼﺗ ،ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻛ ﻲﺑﺎﻘﻋ ﺮﻴﮕﻤﻟﺎﻋ ر
،دراد رﺎﻘﻨﻣ ﺎﻳ لﺎﮕﻨﭼ رد ار يرﺎﻣ ﻪ
ترﺪﻗ رﺎﻜﻴﭘ زا يدﺎﻤﻧ
ّدﺎﻀﺗ و ﻲﺧزود ياﻮﻗ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﻤﺳآ يﺎﻫ ﻦﻴـﻣز و نﺎﻤﺳآ و ﺐﺷ و زور نﺎﻴﻣ
ّﺮﺷ و ﺮﻴﺧ و ﺖﺳا
) ،رﻮﻛﻮﺑود 1373 : 43 ، 46 و .(58 رد ،بﺎﻴـﺳاﺮﻓا باﻮﺧ رد دﺎﻤﻧ ﻦﻳا ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ
،
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﮔ هﻮﻠﺟ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ :
اﻮﺧ ﻪﺑ مﺪﻳد رﺎﻣ زا ﺮﭘ نﺎﺑﺎﻴﺑ بﺎﻘﻋ ﺮﭘ نﺎﻤﺳآ دﺮﮔ ز ﺮﭘ نﺎﻬﺟ ب
)
،ﻲﺳودﺮﻓ 1385 : 3 / 49 / 725 (
يدﺎﻤﻧ ﺎﻫدژا و رﺎﻣ ، هﺪﺷ يﺪﻨﻤﻫﺮﻓ و هّﺮﻓ زا يﺰﻣر ناﺮﻳا ﺮﻴﻃﺎﺳا رد زﺎﺑ ﺎﻳ بﺎﻘﻋ ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا ﻲﻨﻤﻳﺮﻫا يﺎﻳﻼﺑ و ﻲﻄﺤﻗ ،گﺮﻣ زا .
هرﻮﻄﺳا دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻢﺴﺠﻣ مﻮـﻬﻔﻣ ﻦـﻳا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يا
ﺿ ،ناﺮﻳا ﺮﻴﻃﺎﺳا رد
ﺤ ﺖﺳا كﺎ .
ﺤﺿ ﺔﻧﺎﺷ زا ﻪﻛ يرﺎﻣ ود ﻪﺘﺳر كﺎ
ﺪﻧا ) يﺎـﻫدژا ﺔـﺘﻓﺎﻳ ﻞﻜﺷ ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﻦﻬﻛ ﺮﺳ ﻪﺳ (
ّﺘﺣ ار ﺎﻫدژا و رﺎﻣ دﺎﻤﻧ ﻲﻨﻤﻳﺮﻫا ﺔﺒﻨﺟ ﻦﻴﻤﻫ ، هدﺮﻛ ﻆﻔﺣ دﻮﺧ ﻲﻧﺎﺑز دﺎﻌﺑا رد ﻲ
ﺪـﻧا :
رﺎﻣ ةژاو ] ﺎﺑ ﻪﺸﻳر ﻢﻫ
"
"ندﺮﻣ
[
ﺤـﺿ مﺎﻧ ﺔﺸﻳر رد كﺎ
) يژا كﺎـﻫد ] ( يژا = رﺎـﻣ [ شرﺪـﭘ مﺎـﻧ و
"
سادﺮﻣ
"
) رﺎﻣ + (ساد ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ )
،يزاّﺰﻛ 1370 : 10 - .(11 زا ﻪـﻛ ،راﻮﺧ مدﺮﻣ يﺎﻫرﺎﻣ ﻦﻳا
ﻪﺳﻮﺑ ﻪﻧﺎﺷ ﺮﺑ ﺲﻴﻠﺑا هﺎﮔ هﺪﻴﻳور يزﺎﺗ هﺎﺷ يﺎﻫ
ﺔﻴـﺻﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا نﺎﻧاﻮﺟ ﺮﺳ ﺰﻐﻣ نﺎﺸﻛارﻮﺧ ،ﺪﻧا
ﺲﻴﻠﺑا
، ﺪﻨﺸﺨﺑ ﻲﻳﺎﻫر ﺞﻧر زا ار ﻲﻨﻤﻳﺮﻫا هﺎﺷ :
ﭘ ﻦﻳا زا ﺪﻧﺮﻴﻤﺑ دﻮﺧ ﺮﮕﻣ شرﻮﺧ نﺎﺷ هﺪﻣ مدﺮﻣ ﺰﻐﻣ ﺰﺟ ﻪﺑ شروﺮ
) نﺎﻤﻫ : 1 / 48 / (162
"
ﻲﺸﻛ ناﻮﺟ
"
ﺖﺨﺳ ، ﻪـﺑ يدﻮﺑﺎـﻧ دﺎﻤﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫدژا يرﺎﻜﺸﻳﻮﺧ و ﺖﻳﺎﻨﺟ ﻞﻜﺷ ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور . ﺖـﺳا ﻲﻧﺎـﺴﻧا ﻲﻧﺎـﺑﺮﻗ نﺎﻫاﻮﺧ ،ﺎﻫدژا ﺰﻴﻧ ﻦﭘاژ ﺮﻴﻃﺎﺳا رد )
،تﻮـﮕﻴﭘ 1373 : .(174
ﻲﻨﻤﻳﺮﻫا دﺎﻤﻧ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺪﻳﺎﺑ نوﺪﻳﺮﻓ
، ﺪـﻧز و ﺖﻛﺮﺑ ﺎﺗ ﺪﻳآ ﺐﻟﺎﻏ ،ﺖﺳا ﻲﻄﺤﻗ و گﺮﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﻛ ﻲﮔ
ددﺮﮔ زﺎﺑ ناﺮﻳا ﻪﺑ .
2 - 2 : ﺎﻫدژا ةرﻮﻄﺳا زا ﻲﺨﻳرﺎﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ﺮﮕﻳد
ﻪﻧﺎﺸﻧ و ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺮﺼﻨﻋ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،رﺎﻣ يرﻮﻧﺎﺟ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ نوﺰﻓا ،هﺪﻨـﺸﻛ يدﻮـﺟﻮﻣ ياﺮﺑ يا
يژا ةرﻮﻄﺳا درﻮﻣ رد ،هرﻮﻄﺳا ﻦﻳا يزادﺮﭘدﺎﻤﻧ رد ،ﻲﻳودﺎﺟ و زﻮﻣﺮﻣ ﺮـﮕﻳد سﺎـﺳا ﺮـﺑ ،كﺎـﻫد
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ )
زا ﻢﻋا ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﺎﻳ ﻲﻌﻴﺒﻃ (
ﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺰﻴﻧ يﺮﮕﻳد د
. هوﻼﻋ
ساﺮـﻫ ار ﺎـﻫدژا ةرﻮﻄـﺳا يﺮـﻴﮔ ﻞﻜـﺷ رد ﻞﻴﺧد ﺔﻳﺎﻣ ﻦﺑ ،ﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ﻲﺧﺮﺑ ،رﺎﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺔﻳﺎﻤﻧ ﺮﺑ هﺪﻳﺪﭘ زا نﺎﺴﻧا ﻪﺘﺴﻧاد نﺎﺸﻔﺸﺗآ و ﻪﻟﺰﻟز ،نﺎﻓﻮﺗ ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ
ﺪﻧا . ﺶﺨﺑ رد ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ 1
،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ
رد ﺳا ﺎ
،ﻲﻧاﺮﻳاوﺪﻨﻫ ﺮﻴﻃ ﺗ
ﺮﻳﻮﺼ ژا ﺎﻫد يرﺎﮕﻧاراﺪﻧﺎﺟ زا هﺪﻣآﺮﺑ ﺮﺑا
يﺎﻫ ﺳ ﻴ ﻮﺗ هﺎ أ و نارﻮﺑ ﺎﺑ م ﺗ
نﺎﻓﻮ
ﭘ راﺰﻫ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻴ
بﺎﺗ و ﭻ ﻪﻧﺎﻨﻴﮕﻤﺸﺧ
ﻪﺑ ﻦﺗ ﻲﻣ نﺎﻤﺳآ ﭽﻴﭘ
ﺪ ﻲﻣ ار نارﺎﺑ و رﻮﻧ و ﺪﻳﺎﺑر
. هوﻼﻋ
ﺴﻔﻣ ﻲﺧﺮﺑ ،نﺎﻓﻮﺗ ﺮﺑ ار ﺶﻨﻴـﺸﺗآ مﺎـﻛ و ﻪـﻟﺰﻟز زا هﺪﻣآﺮﺑ ار ﺎﻫدژا ﺪﻨﻧﺎﻣ رﺎﻣ تﺎﻛﺮﺣ ﺮﻳﻮﺼﺗ ،ناﺮ
ﺠﻔﻧا زا يﺮﻬﻈﻣ ﻪّﻠﻗ رﺎ
ﻪﺘﺴﻧاد نﺎﺸﻔﺸﺗآ يﺎﻫ ﺪﻧا
.
ﺟﻮﺗ ﺎﺑ رد ،رﺎـﻣ ﻲـﻨﻌﻣ ﻪـﺑ ،يژا ةژاو ﻪـﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪ
ﺎﺘﺳوا ،ادو و
ﻪﻧﺎـﺸﻧ و ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓر رﺎـﻛ ﻪﺑ ،هدﻮﺑ نﺎﺸﻔﺸﺗآ هﻮﻛ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﺟﺮﻫ عﻮـﻗو ياﺮـﺑ ﻲﻳﺎـﻫ
نﺎﺸﻔﺸﺗآ دﻼﻴﻣ زا ﺶﻴﭘ مﻮﺳ ةراﺰﻫ رد ﻦﻴﮕﻤﻬﺳ يﺎﻫ
، ﻪـﻟﺰﻟز ﻪﻛ لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ ﺰـﻴﻧ ار يﺪﻳﺪـﺷ يﺎـﻫ
،دراد دﻮﺟو ،ﻪﺘﺷاد
ّﻘﺤﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺪﻧا هدﺮﻛ حﺮﻄﻣ ار ﻲﺳﺪﺣ ﻦﻴﻨﭼ نﺎﻘ
. ـّﺘﺣ هزﻮـﭘ ﻪـﺳ درﻮـﻣ رد ﻲ
هدﺮﻛ ضﺮﻓ ،دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻳا ندﻮﺑ ،دﻮـﺧ يﻮـﺳ ود رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻧﺎﺸﻔﺸﺗآ ﻲﻫﻮﻛ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺪﻳﺎﺷ ،ﺪﻧا
ﻚﭼﻮﻛ ﺔﻧﺎﻫد ود
ﺤـﺿ نﺪﻴـﺸﻛﺪﻨﺑ ﻪﺑ و دراد ﺮﺗ ﺶـﻣارآ زا يدﺎـﻤﻧ ،ﺪـﻧوﺎﻣد رد ﻲﻫﺎـﭼ رد ار كﺎ
ّﻗﻮﻣ ﻣ و ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻲﺷوﺮﺧ زا ﺲﭘ ﻦﻴﻣز ﺖ ﻪﺘـﺴﻧاد رﺎﺒﮔﺮ
ﺪـﻧا ) كر : يﺪـﻴﻨﺟ 1358 : 104 - 6 ؛ ،ﻪـﻧازﺮﻓ
1369 : 30 - .(38
ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻲﺧﺮﺑ ،ﺰﻴﻧ
ﻲـﻣ ﻪﻴﺒـﺸﺗ نﺎـﺸﻔﺸﺗآ ﻪـﺑ ار نآ ،ﺎـﻫدژا زا ﺎﻫ ﺪـﻨﻛ
. ﻪـﻠﻤﺟ زا
ﻞﻴﺜﻤﺗ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻫدژا زا ﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ياﺮﺑ مﺎﺳ ﻪﻛ راو
زا ﻢﻴـﻈﻋ ﻲﻫﻮـﻛ نﺎﻨﭼ يرﺎﮔزور ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻔﻛ و دﻮﺑ هدروآﺮﺑ ﺮﺳ ﻒَﺸَﻛ دور ـّﺘﺣ ،نآ ﻦﻴﺸﺗآ مد زا ،هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ار ﻲﺘﻴﮔ ﺶ
نﺎﻤـﺳآ نﺎﮔﺪـﻧﺮﭘ ﻲ
ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﺒﻧ رد ﻪﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﻪﺑ نﺎﺟ ]
5 :[
و ﺪـﻣآ نوﺮـﺑ ﻒَﺸَﻛ دور ز وﺎـﻛ ،ﺎـﻫدژا نﺎـﻨﭼ ﻛ
ﻛ ﻮـﭼ ﻲﺘﻴﮔ دﺮ ـ
ﻒ
وا يﺎـﻨﻬﭘ ﺮـﻬﺷ ﺎـﺗ ﺮـﻬﺷ ﻦـﻴﻣز وا يﻻﺎـﺑ هﻮــﻛ ﺎﺗ هﻮــﻛ نﺎـﻤﻫ
...
ﺧوﺮﻓ ﺮﺑ ﻲﻤﻫ شﺮﻫز ﺮﻳز ﻦﻴﻣز ﺖﺧﻮﺴﺑ ﺲﻛﺮﻛ ّﺮﭘ ﻲﻤﻫ ﺶﱠﻔَﺗ ز ـ
ﺖ
ژد ﮓـﻨﻬـﻧ بآ ز يﺪـﻴﺸﻛﺮــﺑ م
ﻋ نودﺮﮔ ز يﺪـﻴﺸﻛرد مد ﻪﺑ ــ
بﺎﻘ
) نﺎﻤﻫ : 1 / 202 - 3 / 1016 - 17 و 1020 - (21
ﻲﻣ ﻒﺻو ﻲﻳﺎﻫدژا ﺰﻴﻧ رﺎﻳﺪﻨﻔﺳا نﺎﺘﺳاد رد ﺑ مد ﺎﻳرد زا ارﺎﺧ زا ﻲﻫﻮﻛ نﻮﭼ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺮ ﻲﻣ دروآ
ﻲﻣ ﺶﺗآ و دزوﺮﻓا
:
ـﻫدژا ﻲـﻜﻳ مژد ﺪــﻳآ ﺖﺸﻴﭘ ﺎــ
ﻳرد ز درآ ﺮـﺑ ﻲﻫﺎـﻣ ﻪـﻛ ـ
مد ﻪﺑ ﺎـ
يوا ماﺪــﻧا ﺖـﺳارﺎـﺧ هﻮـﻛ ﻲﻜﻳ يوا مﺎﻛ زا دزوﺮــﻓا ﺶﺗآ ﻲـﻤﻫ
) نﺎﻤﻫ : 6 / 174 و 133 - (4
ﺳا زوﺮﻓا ﺶﺗآ ﻲﻫﻮﻛ ،ﺎﻫدژا ﺰﻴﻧ رﺪﻨﻜﺳا نﺎﺘﺳاد رد ﺖ
و ﻲﻣ نﺎﻤﺳآ ﻪﺑ شدﻮﻟآ گﺮﻣ دود ﺮﻫز
ﺶﺗآ زا ﻲﻧاﻮﺴﻴﮔ و دور )
هزاﺪﮔ (ﺎـﻫ
هﺪـﻨﺒﻨﺟ ﺮـﻫ ياﺮـﺑ هﺪﻨﺸﻛ ﻲﻣاد ﻪﻛ دﺮﺘﺴﮔ ﻲﻣ ﻦﻴﻣز ﺮﺑ ار يا
ﺖﺳا : ﺮــﺑ هار وا ﺮـﺑ ﻲﺘﺷﺬـﮔﺮـﺑ ﺮـﮔا رﺬﮔ يدﻮﺑ هﻮﻛ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻦﺘﻓر ﻪﺑ
ﻛ يور ناز ﺖﺴﻳﺎﻫدژا ﻲﻜﻳ هﻮـ
ﻪﻛ هﻮﺘﺳ شﺮﻫز ﺞﻧر زا ﺪﻳآ غﺮﻣ
ﺮـﺑ وا ﺮـﺑ ﻦﺘﺷﺬﮔ درﺎـﻴﻧ هﺎـﭙﺳ
ﻣ ﻪﺑ ﺪﻳآﺮـﺑ شﺮـﻫز دود ﻲﻤﻫ ـ
هﺎ
يوا مﺎﻛ زا دزوﺮـﻓا ﺶﺗآ ﻲﻤﻫ
ُـﺑ ﻮـﺴﻴﮔ ود
ﻮ ﻴﭘ د ـ يوا ماد ار ﻞـ
) نﺎﻤﻫ : 7 / 71 - 2 / 1192 - (5
ﻪﻳﻮﺳ زا ﺮﮕﻳد ﻲﻜﻳ ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ
ﻪﻳﻮـﺳ ؛ﺖـﺳا هرﻮﻄـﺳا ﻦﻳا ﻲﻜﻠﻓ ﺔﻳﻮﺳ ،ﺎﻫدژا ﻪـﻛ يا
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ كﻼﻓا مﺎﻈﻧ رد هرﻮﻄﺳا ﻦﻳا ﻲﻨﻜﻓاﺮﻓ زا ﺪﻧاﻮﺗ .
رد ﻲـﻜﻠﻓ رﻮـﺻ زا ﻲﻜﻳ مﺎﻧ
،ﻦﻬﻛ مﻮﺠﻧ
"
ﺎـﻫدژا ﻲـﻜﻠﻓ ترﻮﺻ
"
،1
] ﻲـﺑﺮﻋ رد
"
ـّﻨﺗ ﻴ
"ﻦ ﺎـﻳ ،
"
نﺎـﺒﻌﺛ
"
ناﺪـﺑ ﻲـﺳرﺎﻓ رد ﻪـﻛ
"
ﺮﻬﺒﺘﺴﻫ
"
" ﺎﻳ ﺮﻬﺒﺘﺸﻫ
"
ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻨﺘﻔﮔ [ ﻦﻳا ؛ﺖﺳا ﻜﻠﻓ ترﻮﺻ
گرﺰـﺑ ﻲﻜﻠﻓ ترﻮﺻ ﻦﻴﻤﺘﺸﻫ ،ﻲ
رﺎﻣ ﻲﻳﺎﻨﺤﻧا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﻤﺳآ رد ﻧ رد ﻪﻧﻮﮔ
ﻴ نﺎﻤـﺳآ ﻲﻟﺎﻤﺷ ةﺮﻜﻤ راﺮـﻗ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ )
كﺮـﻛد ،2
2006 : .(190 ﻪﻧﺎﺴﻓا رد و سﻮﻣدﺎـﻛ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هﺪـﻣآ ﻲـﻜﻠﻓ يﺎـﻫدژا ﻦـﻳا ةرﺎـﺑرد ﻲﻧﺎـﻧﻮﻳ يﺎﻫ
1. Draco constellation
2. Dekirk
ﺎﻫدژا ﺶﻧﺎﻫاﺮﻤﻫ ﻲﻳ
هدروآرد ﺎﭘ زا ار
، دﺮﻛ بﺎﺗﺮﭘ نﺎﻤﺳآ ﻪﺑ ه
ﻮﺑ د ﻪﻛ ﺪﻧ ﻠﻓ ترﻮـﺻ ﻪﺑ ـﻜ
ﻲ نﺎـﺒﻌﺛ
ﺒﻄﻗ ةرﺎﺘﺳ و ﺪﻣآرد ﻲ
ﺮﺑرد ار ﺖﻓﺮﮔ )
1ﺰﺑﺎﺟ ، 1962 : (467 ) كر : ﺮﻳﻮﺼﺗ (1
ﺮﻳﻮﺼﺗ 1 :
ّﻨﺗ ﻲﻜﻠﻓ ترﻮﺻ ﻦﻴ
ﻳ ﺎﻫدژا ﺎ ) ﺖﻳﺎﺳ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﺮﻳﻮﺼﺗ www.astrosurf.com:
(
.
هﻮﻠﺟ زا ﻲﻜﻳ
ّﻨﺗ ﻲﻜﻠﻓ ترﻮﺻ يﺎﻫ هرﻮﻄﺳا رد ﻦﻴ
يﺎﻫ ﻳ
ﺪـﺻ يﺎـﻫدژا ،ﻲﻧﺎﻧﻮ ﺮـﺳ
"
"نودﻻ
2
ﻪﻛ ﺖﺳا ﺳ زا
ﻴ ﺐ يﺎﻫ
رز
"ﻦﻳ ﺮﭙﺴﻫ ﻳ
"ﺪ
3ﺎﻫ ) ﺐﺷ ناﺮﺘﺧد ] (
6 [ ﻪﻛ وﺎﺟ ﻲﮔﺪﻧز ﻳ
ﺪ
،ﺪﻧﺪﻴـﺸﺨﺑ ﻲﻣ
دﺮﻛ ﻲﻣ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ .
لﻮﻛﺮﻫ
،ﻢﻫدزﺎﻳ نﺎﺧ رد ،دﻮﺧ يﺮﻴﻃﺎﺳا نﺎﺧ هدزاود رد ﺗ ﺎﺑ ار ﺎﻫدژا
ﻴ ﺎـﭘ زا ﺮ
رد ﺳ و دروآ ﻴ
ﺐ ﺎﻫ يﺪﻴﺷرﻮﺧ ي ﺖﺧﺎﺳ دﻮﺧ نآ زا ار
) لﺎـﻤﻳﺮﮔ ،4
1996 : (.213
ﺎـﺑ هرﻮﻄـﺳا ﻦـﻳا
ﻪﻧﺎﺴﻓا نﺎﻣﺮﻬﻗ شﻼﺗ ،ﻦﻳدﺎﻤﻧ ﻲﻧﺎﻴﺑ ﺐﻴﺳ تﺎﺠﻧ ياﺮﺑ ار ﻲﻧﺎﻧﻮﻳ يا
يﺪﻴـﺷرﻮﺧ يﺎـﻫ -
زا يدﺎـﻤﻧ
بﺎﺘﻓآ يﺎﻫﻮﺗﺮﭘ -
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻫدژا لﺎﮕﻨﭼ زا ﺪﻫد
. هﺮﻴﺗ يﺎﻫﺮﺑا ﺎﻫدژا ﻦﻳا ﻲﻌﻴﺒﻃ ةﻮﻠﺟ ﺮﮔا ﺖﺳا يا
ﺖـﺳا ﻲـﺒﻴﻬﻣ ﻲﻜﻠﻓ يﺎﻫدژا ،هرﻮﻄﺳا ﻦﻳا ﻲﻜﻠﻓ ةﻮﻠﺟ ،ﺖﺳا هدﻮﺑر ﺖﻌﻴﺒﻃ زا ار رﻮﻧ و نارﺎﺑ ﻪﻛ ﺧ ﻪﻛ نﺎﻣﺮﻬﻗ و ﺖﺳا هﺪﻴﻌﻠﺑ ار ﺪﻴﺷرﻮ
، ﺪﻫد ﻲﻣ تﺎﺠﻧ نآ مﺎﻛ زا ار رﻮﻧ .
ﮓﻨﻫﺮﻓ يرﺎﻴﺴﺑ رد ﺎـﻫ
-
1. Jobes
2. Ladon 3. Hesperides 4. Grimal
ﻲﻣور و ﻲﻧﺎﻧﻮﻳ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ﻪﻠﻤﺟ زا )
ﻲﻨﻴﮕﻣ ،1
2001 : (24 نﺎﺘﺳﺎﺑ نﺎﻴﻨﻴﭼ يارآ رد ، )
،زورﺪﻧا 2000 :
(63
ّﺘﺣ و نﺎﻴﻧاﺮﻳا نﻮﭼ ﻲﻣﻼﺳا ﻞﻠﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺔﻧﺎﻴﻣﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ﻲ )
2ﺐﻴﮔ ﻲﺑ ، ﺎﺗ : (536 - فﻮـﺴﻛ
ار
ﺳﻮﺗ ﺪﻴﺷرﻮﺧ نﺪﺷ هﺪﻴﻌﻠﺑ ﻪﺑ ﻲﻜﻠﻓ يﺎﻫدژا ﻂ
) ـﺳﻮﺗ هﺎﻣ نﺪﺷ هﺪﻴﻌﻠﺑ ﻪﺑ ار فﻮﺴﺧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻂ
ﻲﻜﻠﻓ يﺎﻫدژا (
هﺪـﻳﺪﭘ ﺎـﺑ نآ طﺎـﺒﺗرا زا ﺎـﻫدژا ةرﻮﻄﺳا ﺮﻴﺴﻔﺗ رد ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ؛ﺪﻧداد ﻲﻣ ﺖﺒﺴﻧ
هدﺮﻛ دﺎﻳ فﻮﺴﻛ ﺪﻧا
) لﻮﺳﺮﮕﻨﻳا ،3
2009 : 13 نواﺮـﺑ و ،4
2000 : .(128 نﺎﻳﺮـﺼﻣ دﺮـﺒﻧ ﺮﻴـﺴﻔﺗ رد ﺰـﻴﻧ
ﻴﻃﺎﺳا نﺎﻳاﺪﺧ ،دﻮﺧ يﺪﻴﺷرﻮﺧ نﺎﻣﺮﻬﻗ يﺮ هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا زا ﻲﻜﻠﻓ يﺮﻴﺴﻔﺗ ،ﺎﻫدژا ﺎﺑ ،سورﻮﻫ و عر
ﺪﻨﺘﺷاد ) ﺲﻨﭙﺳا ،5
1995 : (.80 رد ﻛ ﻴ نﺎﻬ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻠﺑﺎﺑ ﻴ نﺎ ﺰﻴﻧ ، ﺗﻴ ﺖﻣﺎ ـﻳ ﺎـﻫدژا ﺎ ﻳ ﺖـﻤﻠﻇ دﺎـﻤﻧ ﻪـﻛ ﻲ
زﺎﻏآ ﻳ ﺖﺳا ﻦ
، ﺑ ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪ ﮕﻤﺸﺧ يرﺎﻣ ترﻮﺻ ﻴ
و هﺪﺷ هدﻮﻤﻧ ﻦ كودﺮﻣ
ﻳ ـﺷرﻮﺧ نﺎﻣﺮﻬﻗ ﺎ ﻴ
ﺮـﺑ يﺪ
ﭼ نآ ﻴ ﻲﻣ هﺮ دﻮﺷ ) ،لﺎﻛ ﻚﻣ 1373
: 72 - .(80
ﻪﻧﺎﺸﻧ ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ﺎﻣ ﻪﻛ نآ زا ﺶﻴﺑ ،ﺎﻫدژا درﻮﻣ رد ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ
ار ﺖﻳاﺪـﻫ ﻦﻴـﻣز يﻮـﺳ ﻪﺑ
نﺎﻤﺳآ يﻮﺳ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻛ -
يﺎﻫﺮﺑا و از نﺎـﻓﻮﺗ ةﺮﻴﺗ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲـﻣ ﻪـﻛ ﻲـﻜﻠﻓ ةﺪـﻴﭽﻴﭘ ﻢـﻫرد يﺎـﻫدژا
ﻲﮔﺮﻴﺗ نآ هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ
- ﻲﻣ ﺖﻳاﺪﻫ رد ﺮﺘـﺸﻴﺑ ،هرﻮﻄـﺳا ﻦـﻳا دﺮﻛرﺎـﻛ ﻞـﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻨﻛ
ﻲﺑ ،ﻲﻟﺎﺴﻜﺸﺧ ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻲﻧاﺮﻳو و ﻢﻠﻇ و ﻲﻤﻈﻧ
) ﺪﻳآ ﻲﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ ﻪﻛ (
ﺖﺳا هدﻮﺑ :
"
ﺑدا رد ﺎﻫدژا
ﻴ دﺎﻤﻧ و ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻣ تﺎ ،داﺪﺒﺘـﺳا ،ﻢـﻠﻇ ،ﺮـﺑا ،جﺮـﻣ و جﺮـﻫ ،راﺪـﺘﻗا
ﻲﺑ و ﻲﻜﺸﺧ ﻘﺣ ﻲﻨﻤﺷد ،ﻲﻧارﺎﺑ
ﻴ ﺖﺑ ،ﺖﻘ
وا ،ﻞﻬﺟ ،ﻲﺘﺳﺮﭘ ﻟﻴ
رد ﻦ ـﻳ ﻪـﺘﻓر رﺎـﻛ ﻪـﺑ بآ و نارﺎـﺑ ،ﺎ
ﺖﺳا
". ) ،ﻲﻳﺎﺴﻓ رﺎﮕﺘﺳر 1369
: (15
ـﻳﻮﺘﺤﻣ ﺔﻟﺎﺤﺘﺳا لﺎﻤﺘﺣا ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ،ﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ﻦﻳا زا ﺮﮕﻳد ﻲﺸﺨﺑ نﺎـﺴﻧا ﻦـﻫذ رد ﻲﺨﻳرﺎـﺗ تﺎ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﺶﻴﭘ ﺮﺼﻋ
ّﺛﺆـﻣ يﺮﻴﻃﺎـﺳا يﺎﻫدﺎﻤﻧ ﻖﻠﺧ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﺪـﺷﺎﺑ ﺮ
. ـﻳﻮﺘﺤﻣ ﻪـﻛ ﻲﺗﺎ
ﻲﻣ
ﻴﻌﻗاو بﺎﺗزﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ هﺪﺷ شﻮﻣاﺮﻓ يﺎﻫداﺪﺧر و تﺎ
هﺮﻃﺎـﺧ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ يا رد ﺎـﻬﻧآ زا ﻦﻳدﺎـﻤﻧ يا
ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑ ﺶﻘﻧ ﺦﻳرﺎﺗ ﻞﺒﻗﺎﻣ نﺎﺴﻧا ﻦﻫذ .
ﻔﺗ ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ ﺎ
ﺎـﺑ نآ ﻖﻴﺒﻄﺗ ،ﺎﻫدژا ةرﻮﻄﺳا ةرﺎﺑرد ﺮﻴﺳ
1. Magini
2. Gibb 3. Ingersoll 4. Brown 5. Spence
ﺤﺿ درﻮﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﻧﺎﮕﻴﺑ نﺎﻨﻤﺷد ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﻲﻣﻮﻗ ةﺮﻃﺎﺧ دﺮـﻜﻳور ﻦـﻳا ﺎـﺑ ﻲﻳﺎﻫﺮﻴﺴﻔﺗ ،كﺎ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺤﺿ ندﻮﺑ يزﺎﺗ ﻪﺑ ﻪ رد كﺎ
ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﻦﺘﺷاﺪﻨﭘ نﺎﺴﻜﻳ و
"
ناراﻮـﺳ ﺖﺷد
راﺬﮔ هﺰﻴﻧ
"
ﺿ ةرﻮﻄﺳا ،ﺪﻧراد دﺎﻘﺘﻋا ﻲﺧﺮﺑ ،نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ يرﺎﺤﺻ ﺎﺑ
ﺤ نﺎﻣدﺎﻳ زا ﻲﻧﺎﺸﻧ ،كﺎ ﺦـﻠﺗ يﺎﻫ
هﺮﻴﺗ ﺎﺑ رﺎﻜﻴﭘ رد ﺮﺟﺎﻬﻣ ناداﮋﻧ ﺎﻳرآ ﻪﻛ ار ﻲﻳاﺰﮕﻧﺎﺟ و يرﻮﺷآ نﻮﭼ داﮋﻧ ﻲﻣﺎﺳ يﺎﻫ
يﺮﻣﻮﺳ ،ﺎﻫ ﺎﻫ
ﻲﻠﺑﺎﺑ و هدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺎﻫ دراد هاﺮـﻤﻫ ﻪﺑ ،ﺪﻧا
) كر : ،رﺎـﻬﺑ 1362 : 153 ،ﻲﻳﺎـﺴﻓ رﺎﮕﺘـﺳر ، 1369
: 146 و
،يزاّﺰـﻛ 1370 : (27
؛ ﺳﺮﭘ ﺖﺑ ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ ار وا ﺰﻴﻧ يﺮﺒﻃ ﺪـﻧاد ﻲﻣ ﻲﺒﻧ حﻮﻧ ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ،ﺖ
) ،يﺮـﺒﻃ
1339 : 117 ، 152 و 727 .(
ﺤﺿ رد كﺎ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﺖﺳا نﺎﻳزﺎﺗ هﺎﺷدﺎﭘ ًﺎﺘﺣاﺮﺻ :
يور دﺎﻬﻨﺑ غﺎﺑ يﻮﺳ ﺪﻣآ ﺐﺷ يﻮﺠﻣﺎﻧ ﺮﺘﻬﻣ نﺎـﻳزﺎـﺗ ﺮـﺳ
) ،ﻲﺳودﺮﻓ 1385 : 1 / 46 / (119
ﺤﺿ يزﺎﺗ ﺖﻳﻮﻫ ﺎﻣا د ﺎﻬﻨﺗ ،وا ﻲﺑﺮﻋ مﺎﻧ و كﺎ
ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧﺎﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ نﺎﻨﭼ ،ﻲﻣﻼﺳا ةرود نﻮﺘﻣ ر
ّﻠﻌﺘﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪـﺑ ﺎﺗ ،ﺪﺷﺎﺑ يزﺎﺗ نﺎﻤﻛﺎﺣ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ حور ﻦﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ةﺰﻴﮕﻧا و مﻼﺳا زا ﺲﭘ ﻪﺑ ﻖ
ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻦﻳا يﺮﻴﻃﺎﺳا ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ .
يژا ﻖـﻴﺒﻄﺗ ،ﺎﺘـﺳار ﻦـﻳا رد هﺪـﺷ ﻪـﺋارا ﺮﮕﻳد ﺔﻴﺿﺮﻓ ﺎـﺑ كﺎـﻫد
يﺎﻴﺳآ و ﻲﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ يﺎﻫزﺮﻣ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻤﺟﺎﻬﻣ ﺪﻧدروآ ﻲﻣ مﻮﺠﻫ ناﺮﻳا ﻪﺑ ﻪﻧﺎﻴﻣ
" .
"ﺎﮔﺎﻧ ﺎﻫ
] ةژاو زا
"
"گﺎﻧ
رﺎﻣ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ [
،ﺎﻳرآ داﮋﻧ زا توﺎﻔﺘﻣ ةﺮﻴﺸﻋ ﻦﻳﺪﻨﭼ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ و ﺖﺳﺮﭘرﺎﻣ ﻲﻣاﻮﻗا
لﻮﻐﻣ
ّﺘﺣ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ نﺎﻛﺮﺗ و ﺎﻫ هﺮﻴﺸﻋ ،ﺎﻬﻧآ نﺎﻴﻣ رد ﻲ
مﺎـﻧ ﻪﺑ يا
"
"ﻲـﻫا
) (يژا و ﺖـﺷاد دﻮـﺟو
ﺳﺆﻣ اﺮﺗرو مﺎﻧ ﻪﺑ ،ﺖﻳﺮﻜﺴﻧﺎﺳ رد ،هﺮﻴﺗ ﻦﻳا ﺲ ،1
كﺎﻫد ﻪﺑ ﺐّﻘﻠﻣ -2
رﺎﻣ ﻲﻋﻮـﻧ ﻲـﻨﻌﻣ ﻪﺑ و هﺪـﻧﺰﮔ
كﺎﻧﺮﻄﺧ - ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ّﺘﺣ و ﺎﻫرﺎﻣ ﺶﺘﺳﺮﭘ و يراﺪﻫﺎﮕﻧ ﻪﺑ ماﻮﻗا ﻦﻳا ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺎﻬﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲ
و ﺪـﻧدﺮﻛ ﻲـﻣ ﻲﻧﺎـﺑﺮﻗ ﺎﻬﻧآ ﺮﺑاﺮﺑ رد ؛ﺪﻨﺘﺷاد لﺎﻐﺘﺷا ﻦﻤﺷد نﺪﻧﺎﺳﺮﺗ ياﺮﺑ يراﺰﺑا و ﻲﮕﻨﺟ تﻻآ رﻮﺧ ﻲﻣ اﺬﻏ ﺎﻫرﺎﻣ ﻪﺑ نﺎﻨﻤﺷد ﺮﺳ ﺔﺳﺎﻛ رد ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺪﻧﺪﻧا
. اﻮﻴﺷ ) ﻮﻳدﺎﻬﻣ ( رد و دﻮـﺑ ﺎـﻫﺎﮔﺎﻧ ياﺪﺧ
ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻴﭽﻴﭘ ﺶﻧﺪﺑ و ﺎﻫوزﺎﺑ رود ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻫرﺎﻣ ،ﺖﺳا دﻮﺟﻮﻣ وا زا ﻪﻛ يﺮﻳﻮﺼﺗ .
ﻪﺑ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺤﺿ ﻦﺘﺴﻧاد يزﺎﺗ يﺎﺟ ﻒﻳاﻮﻃ زا ناﻮﺗ ﻲﻣ ار وا ،كﺎ
"
يﺪﻳوارد
"
) ﺪﻨﻫ ﺖﺳﺮﭘ رﺎﻣ ﻞﻳﺎﺒﻗ زا (
زا ﺎﻳ
ﻲﻟﻮﻐﻣ داﮋﻧ ]
كﺮﺗ داﮋﻧ زا ﻲﻔﻳاﻮﻃ ﺎﻳ [
ﺖﺴﻧاد ) ﺟ ،يﺮـﻔﻌ 1372 : 53 ،ﺖـﺳود ﺪـﺣاو زا ﻞـﻘﻧ ؛ 1379
:
1. Viritra
2. Dahāk
