1
ﻌﺗﺮﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﯽ
ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز ﻪﺑ ﺮﺑ
رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ زﺎﮔ
يا ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد
) ﻞﯿﺑدرا ﻮﻠﻗﺪﻨﻓ ﻪﻘﻄﻨﻣ يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ (
جﺎﺣ ﻪﻠﻌﺷ رﺎﻤﻌﻣ ﺎﻗآ
1
ﻮﺠﻬﺑ ناﻮﯿﮐ دﺎﺷﺮﻓ ،*
يﺪﯿﻔﺳ ثﺮﻣﻮﯿﮐ ،2
يﺮﺘﻬﺑ داﺰﻬﺑ ،2
3
1.
يزروﺎﺸﮐ يروﺎﻨﻓ هﺪﮑﺸﻧاد يراﺪﻌﺗﺮﻣ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ لﻮﺌﺴﻣ :*
2.
ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ يروﺎﻨﻓ هﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا
3.
يرﺎﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﮑﺸﻧاد يراﺪﻌﺗﺮﻣ يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد
ﮑﭼ هﺪﯿ
ﺪﻧراد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد يا ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ زﺎﮔ ﺖﻈﻠﻏ ﻢﯿﻈﻨﺗ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﯽﻨﯿﻣز يﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا .
ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﺐﯾﺮﺨﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺖﺳا زﺎﮔ ﻦﯾا رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ .
ﺮﺛارد كﺎﺧ ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ
ﺧذ رد ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ دﻮﺑ ﻞﯿﺑدرا يﻮﻠﻗﺪﻨﻓ هﺎﮔﺮﯿ
. رد ﻪﮐ ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز و هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ ،هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﻖﻤﻋ ﻪﺳ زا كﺎﺧ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﻢﻫ روﺎﺠﻣ 0
ﺎﺗ 30 ﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ .
شور ﺎﺑ نﻮﯿﺳﺎﺑﻮﮑﻧا نﺎﯾﺮﺟ رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺎﯿﻠﻗ بﺬﺟ .
ﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻖﻤﻋ ،هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ رد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و ﻦﺑ
10 ﺎﺗ 20 ﯽﺘﻧﺎﺳ -
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ يﺮﺘﻣ 968
/ 0 mg CO2 g-1 soil) و
00314 / 0 (mol C kg-1 soil d-1) ﻊﺗﺮﻣ رد ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و
ﻖﻤﻋ هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ 0
ﺎﺗ 10 ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ يدﺪﻋ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ 4693
/ 0 mg CO2 g-1 soil و
0015 / 0 mol C kg-1 soil d-1 ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
داد نﺎﺸﻧ ﯽﻘﻤﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد ﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ .
ﯽﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
-
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ،ﯽﻟآ داﻮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ رد يﺎﻫ توﺎﻔﺗ ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻤﯾﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ يﺎﻫ ﻪﺸﯾر ﺖﺸﮔزﺎﺑ و ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﯽﯾﺎﯾﻮﭘ ﺪﻨﺘﺷاد يراد
يﺎﻫ
ﺎﺧ ﻪﺑ ﻒﯾﺮﻇ ﺖﺳا هﺪﺷ زﺎﮔ رﺎﺸﺘﻧا ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺐﺒﺳ هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ ك
. مﺪﻋ و ﻪﻘﻄﻨﻣ بﻮﻃﺮﻣ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﻋارز ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد
رﺎﺸﺘﻧا ندﻮﺑ ﻢﮐ و كﺎﺧ ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ ،كﺎﺧ ﻪﺑ ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﺖﺸﮔﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد .
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ،ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ،ﺎﯿﻠﻗ بﺬﺟ ،نﻮﯿﺳﺎﺑﻮﮑﻧا
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻪﺧﺮﭼ لﺎﮑﯿﻤﯿﮐﻮﺋژﻮﯿﺑ ﻦﺑﺮﮐ1
رد ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا يﺎﻫ
ﯽﮐﺎﺧ رد ﻪﻫد ﻫ يﺎ ﺮﯿﺧا ﻪﺑ ترﻮﺻ ﯽﻧﺎﻬﺟ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖـﺳا
، اﺮـﭼ ﻪـﮐ
رﺎﺸﺘﻧا ﻞﮑﺷ ﺪﯿﺴﮐا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﺮﻔﺴﻤﺗا ﻢﻬﺳ يدﺎﯾز رد ﺶﯾﺎﻣﺮﮔ ﯽﻧﺎﻬﺟ دراد ) 13 .(
ﺻا ﻊﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ كﺎﺧ بﻮـﺴﺤﻣ ﯽـﻟآ ﻦﺑﺮـﮐ هﺮـﯿﺧذ ﯽﻠ
زا ﺶﯿﺑ و هﺪﺷ 75
ﺖﺳا هﺪﺷ هﺮﯿﺧذ كﺎﺧ رد ﻦﯿﻣز ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﺻرد كﺎﺧ ﯽﻧﺎﻬﺟ سﺎﯿﻘﻣ رد.
ﺎﻫ يﻮﺘﺤﻣ دوﺪﺣ 3200 ﺎـﺘﭘ مﺮـﮔ ﻦﺑﺮـﮐ
ﺪﻨﺘﺴﻫ
، ﻦﯿﺑ ﻪﮐ 4 ﺎﺗ 5 ﺖﺳا هﺪﻧز ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ رد هﺪﺷ هﺮﯿﺧذ ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺑاﺮﺑ )
20 .(
ﺶـﻘﻧ ﯽـﻨﯿﻣز يﺎـﻫ ﻢﺘـﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺗ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺪﻧراد ﺮﻔﺴﻤﺗا يا ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يﺎﻫزﺎﮔ ﺖﻈﻠﻏ ﻢﯿﻈﻨ
) 7 .(
ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﻪﮐ ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا
ﺶﺑﺎـﺗزﺎﺑ لدﺎـﻌﺗ يور ﺮـﺑ ﯽـﻤﻬﻣ ﺮﯿﺛﺎـﺗ
دﻮﺷ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ يا ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يﺎﻫزﺎﮔ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ،دراد ﯽﻨﯿﻣز .
يﻮﺘﺤﻣ ﺎﻫ كﺎﺧ 2
ﻦﺑﺮـﮐ ياراد ﺮﻔـﺴﻤﺗا زا ﺮـﺗ ﺶﯿـﺑ ﺮـﺑاﺮﺑ ﻪـﺳ ﺎﺗ
رﺎﺸﺘﻧا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد
ﺎﯾ كﺎﺧ زا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﻣﺎﺗ كﺎﺧ ﺲﻔﻨﺗ
ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﺖﺳاﺮﻔﺴﻤﺗا
) 31 .(
ﺪـﻨﯾآﺮﻓ ﮏـﯾ ﺲﻔﻨﺗ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔرا زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ يد راﺪﻘﻣ و ﺖﻋﺮﺳ و هدﻮﺑ هﺪﻧز يﺎﻫ
ﯽﮑﯾژﻮـﻟﻮﯿﺑ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻦﯾا رد يﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﺑﺮﮐﺪﯿﺴﮐا
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔرا ﺖﺳا ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ و ﺎﻫ )
24 ( . ﺶﯿﺑ زا ﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ﻒﺼﻧ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴ
كﺎﺧ ،هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ كﺎﺧ ﺲﻔﻨﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺮـﺛا رد
1biogeochemical
2
ﺲﻔﻨﺗ ﺖﺳا ﯽﮑﯿﻓوﺮﺗوﺮﺘﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ ،
ﻪﯾﺰﺠﺗ يﺎﻫ كﺎـﺧ ﯽـﻟآ هدﺎـﻣ نﺪـﺷ ﯽﻧﺪـﻌﻣ و ﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ يا
ﺖـﺳا ) 3 .(
ﻪـﻧﻮﮔﺮﻫ
رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﺲﻔﻨﺗ
ﮏﻨﯿﺳ زا ﻦﺑﺮﮐ ﺖﻟﺎﺣﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﺒﺳ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯽﻧﺎﻬﺟ يﺎﻫ ﻧ رد و هﺪﺷ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﺑ2
ﺖـﻈﻠﻏ ﺪﯾﺪـﺸﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘ
ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد دﻮﺷ ﺮﻔﺴﻤﺗا
) 14 .(
دوﺪﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ دروآﺮﺑ 8
ﻪـﺑ هرﺎـﺑود ﻮﻫﺪـﺷ ﺐﯿـﺳﺮﺗ كﺎـﺧ رد لﺎـﺳ ﺮـﻫ رد ﺮﻔﺴﻤﺗا ﻦﺑﺮﮐ زا٪
ددﺮﮔ ﯽﻣﺮﺑ ﺮﻔﺴﻤﺗا )
18 .(
ﺮﻫ ﺎﻫر ﺎﯾ ﺐﯿﺳﺮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﯽﻤﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﺖـﺤﺗ ﻪـﮐ ﻪﺘﺷاد ار ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد زا يﺮﯾدﺎﻘﻣ يزﺎﺳ
زا و ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﺪـﻨﮑﯿﻣ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﻦﯿﻣزﺮـﺳ ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ ﻪـﻠﻤﺟ
) Glenn et al. 1993, White et al.1999, Post and Kwon 2000,
Schimel et al. 2000 (.
دوﺪﺣ ﯽﻋارز يﺎﻫ كﺎﺧ رد ﻦﺑﺮﮐ ﯽﻧﺎﻬﺟ دروآﺮﺑ 10
كﺎﺧ ﻞﮐ ﺮﯾﺎﺧذ زا ﺪﺻرد ﺖﺳا
) 23 ( ﻊـﺗاﺮﻣ ﻪـﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد
دوﺪﺣ يوﺎﺣ 30
ﻦﯾا ﻞﮐزا٪ ﺖﺳاراﺪﻘﻣ
) 26 (.
ﻦﺑﺮﮐ ياراد ﻊﺗاﺮﻣ كﺎﺧ يﺎـﻫ ﻪـﺸﯾر زا ﻢﮐاﺮـﺘﻣ يﺎـﻫ ﻢﺘـﺴﯿﺳ ﻞﻣﺎـﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻻﺎﺑ ﯽﻟآ
ﺪﻧﻮـﺷ ﯽـﻣ كﺎـﺧ رد ﯽـﺑوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياﺮﺑ لآ هﺪﯾا ﯽﻄﯿﺤﻣ نﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﺒﯿﻓ )
9 .(
ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺺﺨـﺸﻣ
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد هﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ عﻮﻧ و يﺮﺑرﺎﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ يدﺎﯾز رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﺑﺮﮐ هﺮﯿﺧذ ناﺰﯿﻣﺮﺑ ﯽﻌﺗﺮﻣ يﺎﻫ
ﯽ دراﺬﮔ ) 8 ( ﻊﺗاﺮﻣ كﺎﺧ
طﺎـﻘﻧ زا يرﺎﯿـﺴﺑ رد ار كﺎـﺧ ﯽـﻟآ هدﺎﻣ هﺮﯿﺧذ ،ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ و ﯽﻤﯿﻠﻗا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻒﻌﺿ ﺎﻣا ﺖﺳا ﯽﻟآ داﻮﻣ زا ﯽﻨﻏ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ هداد ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻬﺟ ﺖﺳا
) 2 .(
ﺖـﺳا دوﺪـﺤﻣ رﺎﯿـﺴﺑ كﺎـﺧ ﻦﺑﺮـﮐ ﺐﯿـﺳﺮﺗ يور ﺮﺑ ﻊﺗاﺮﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ صﻮﺼﺧ رد ﯽﻫﺎﮔآ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد )
9 .(
ﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا ﯽﻠﺻا فﺪ
ﮔ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ زﺎ يا ﺮﺛا رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ﯽﻧﺪـﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و
نﺪﺷ كﺎﺧ ﯽﻟآ هدﺎﻣ رد
رﺎـﺸﺘﻧا ناﺰـﯿﻣ ﺮـﺑ ﻊﺗﺮﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز ﻪﺑ ﻊﺗﺮﻣ زا ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺛا
زﺎﮔ ﻦﯾا روﺎﺠﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻪﺳ رد ﻤﻫ
رﺪ هﺎﮔﺮﯿﺧذ دﻮﺑ ﻞﯿﺑدرا يﻮﻠﻗﺪﻨﻓ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
1 - 2 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ :
هﺮﯿﺧذ رد ﻮﻠﻗﺪﻨﻓ ﯽﻠﮕﻨﺟ هﺎﮔ 25
هﻮﮐ داﺪﺘﻣا رد ارﺎﺘﺳآ فﺮﻃ ﻪﺑ ﻞﯿﺑدرا ﯽﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ يﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺶﻟﺎﺗ يﺎﻫ
. ﻞـﮐ ﺖﺣﺎـﺴﻣ
هﺮﯿﺧذ ﻦﯾا دوﺪﺣ هﺎﮔ
4698 راﺪﻘﻣ ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺖﺳا رﺎﺘﮑﻫ 913
ﻠﮕﻨﺟ ﺶﺷﻮﭘ رﺎﺘﮑﻫ ،ﯽ
3553 ،هﺪـﺸﻧ ﺐـﯾﺮﺨﺗ ﻊـﺗاﺮﻣ رﺎـﺘﮑﻫ 212
رﺎـﺘﮑﻫ
و هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗاﺮﻣ 7
ﺖﺳا ﺖﻋارز رﺎﺘﮑﻫ )
ﻞﮑﺷ 1 (.
ﻞﮑﺷ 1 ﻞﺤﻣ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﻞﯿﺑدرا ﻮﻠﻗﺪﻨﻓ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ
2sink
3
2 - 2 نﻮﯿﺳﺎﺑﻮﮑﻧا و يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻋارز ﻦﯿﻣز و هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ ،هﺪﺷ اﺮﭼ ﯽﻌﺗﺮﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻪﺳ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﻢﻫ روﺎﺠﻣ رد ﻪﮐ ﯽ
. ﺮـﺛا ﺎـﺗ ﯽﻟﺎـﻤﺘﺣا ﻞـﻣاﻮﻋ
ﯽﻤﯿﻠﻗا و ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺪﯿﺴﮐا يد زﺎﮔ رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا عﻮﻧ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻦﺑﺮﮐ
. 19 ﯽـﻋارز ﻦﯿـﻣز ﻪـﺑ ﻊﺗﺮﻣ لﺪﺒﺗ زا لﺎﺳ
دﻮﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ نﺎﻣز .
دﻮـﺑ مﺪـﻨﮔ ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز رد هﺪﺷ ﺖﺸﮐ لﻮﺼﺤﻣ عﻮﻧ .
تاﺮـﺛا ندﺮـﺑ ﻦﯿـﺑ زا ياﺮـﺑ ﻪﯿـﺷﺎﺣ
ﺰـﮐﺮﻣ رد يرادﺮـﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧ يا
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا )
22 ( رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ 3
ﺖﮑﺴﻧاﺮﺗ 100
ﺮﻫ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ يﺮﺘﻣ ﻪﺳ
و ﺪـﺷ هداد راﺮﻗ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا زا
5 ﻪﻄﻘﻧ ﻤﻈﻨﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﮑﺴﻧاﺮﺗ لﻮﻃ رﺪ
زا كﺎﺧ يﺎﻫ 3
ﻖﻤﻋ 0 ﺎﺗ 10 ، 10 ﺎﺗ 20 و 20 ﺎﺗ 30 ﻠﯿﺳ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ رﺪﻨ
) d = 40
mm V=50 cm3 (
ﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ .
ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،يزﺎﺳ ﻦﮕﻤﻫ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ لﻮـﻃ رد هﺪـﺷ ﺖـﺷادﺮﺑ يﺎﻫ
ﻪﺸﯾر و طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫﺎﺑ ﺖﮑﺴﻧاﺮﺗ ﺮﻫ ﮓﻨﺳ و ﺎﻫ
ﺪﺷ اﺪﺟ نآ زا ﺎﻫ .
يﺎﻣد رد ﺲﭙﺳ 4
ﺪـﺷ هداد راﺮـﻗ لﺎـﭽﺨﯾ رد ،ﻪـﺟرد .
ﻦﯿـﯿﻌﺗ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ
ﻧﺪﻌﻣ و كﺎﺧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺲﻔﻨﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽ
يﺎـﻣد رد نﻮﯿـﺳﺎﺑﻮﮑﻧا نﺎـﯾﺮﺟ رد ﻪﺘﺴﺑ ﻪﻈﻔﺤﻣ نورد ﺎﻫ 20
ﯽﺘﻧﺎـﺳ ﻪـﺟرد راﺮـﻗ داﺮـﮔ
ﺖﻓﺮﮔ . شور سﺎﺳا ﺮﺑ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد راﺪﻘﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا شور ﺎﯿﻠﻗ بﺬﺟ
ﻪﮐ3
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻪﺋارا(1)
دﻮﺑ هزاﺪـﻧا ﺪـﺷ يﺮـﯿﮔ .
ﻪـﺑ
شور ﻦﯾا رد ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ 50
مﺮﮔ ) ﮏﺸﺧ كﺎﺧ لدﺎﻌﻣ (
ﺷ ﻞﺧاد رد ﻪﺸﯿ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﯽﺘﺑﻮـﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﺲﭙﺳوﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر ﻪﺘﺴﺑرد يﺎﻫ ﻪـﺑ ﺎـﻫ
دوﺪﺣ 60 ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺳر بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد .
تﺎﮑﺳا فﺮﻇ ،كﺎﺧ يﻮﺘﺤﻣ ﻪﺸﯿﺷ ﻞﺧاد رد 100
ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 30
ﺮـﺘﯿﻟ ﯽـﻠﯿﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ لﺎﻣﺮﻧ ﮏﯾ ﻢﯾﺪﺳ ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ .
د يﺎﻀﻓ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ كﺎﺧ نوﺪﺑ فﺮﻇ يداﺪﻌﺗ ﻪﺸﯿﺷ ﻞﺧا
ﻪﺘـﺴﺑرد ﺎـﻫ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺰﯿﻧ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺷ هداد راﺮﻗ رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا ﻞﺧاد ﺎﻫ .
نﻮﯿـﺳاﺮﺘﯿﺗ ﻪﻠﯿـﺳو ﻪـﺑ نﻮﯿـﺳﺎﺑﻮﮑﻧا زا ﺪـﻌﺑ ﻪـﺘﻓﺎﯾ رﺎﺸﺘﻧا ﺪﯿﺴﮐا يد ناﺰﯿﻣ
ﮏﯾﺪﯾﺮﻠﮐﺪﯿﺳا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ،لﺎﻣﺮﻧ ﮏﯾ ﻢﯾﺪﺳ ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ 5/
0 ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ لﺎﻣﺮﻧ .
ﺮﯾز ﻪﻄﺑار زا ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ ﺲﭙﺳ ﺪـﻣآ ﺖﺳﺪﺑ
) 16 .(
)
نﻮﯿﺳﺎﺑﻮﮑﻧا نﺎﻣز تﺪﻣ )
ﺖﻋﺎﺳ (×
كﺎﺧ ﻢﺠﺣ )
مﺮﮔ /((
راﺪﻘﻣ CO2
) ﻦﺑﺮﮐ لﻮﻣ (
ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ=
3 - 2 هداد ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺎﻫ
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﯽﻠﺻا رﻮﺘﮐﺎﻓ ود ﺎﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ: )
ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز و هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ ،هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ (
ﯽـﻘﻤﻋ حﻮﻄـﺳ و )
0
ﺎﺗ 10 ، 10 ﺎﺗ 20 و 20 ﺎﺗ 30 ( هداد يور ﺮﺑ ا ﺎﺑ ﺎﻫ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳ MSTAT-C State University)
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﺎـﻬﻨﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد يا ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ 5
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺪﺻرد .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﯽﻠﺻا تاﺮﺛا ،داد نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
) هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ و هﺪﺷاﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ ،ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز (
ﻣ تاﺮـﺛا و ﻞـﺑﺎﻘﺘ
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯿﺑ ﯽﻘﻤﻋ حﻮﻄﺳ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
0 - 10 ، 10 - 20 و 20 - 30 يرﺎﻣآ ﺢﻄﺳ رد راد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ 1
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺪﺻرد .
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﯽﻠﺻا تاﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
) ﻞﮑﺷ 2 ( ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ، ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ﯽﻧﺪـﻌﻣ ﺖﻋﺮـﺳ و
ﻣ هﺪـﺷ اﺮـﭼ ﯽﻌﺗﺮﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد نﺪﺷ ﺪـﺷ هﺪﻫﺎـﺸ
) ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪـﺑ 6612
/0 mg CO2 g-1 soil و
0029 /0 mol C kg-1 soil d-1 (
ﻪـﮐ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يراد
ﺖـﺷاد هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ و ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز ﯽﻨﻌﯾ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ .
ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻦﯿـﻤﻫ سﺎـﺳا ﺮـﺑ
، توﺎـﻔﺗ
ناﺰﯿﻣ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ ﻨﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ارز ﻦﯿﻣز رد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ ﻮ ﺪـﺸﻧ هﺪﻫﺎـﺸﻤﻫﺪﺷ ﺐـﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ ﺎﺑ ﯽﻋ
. ﻪـﺑ ﯽـﻟو
هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ يدﺪﻋ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ظﺎﺤﻟ )
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 9093 /0 mg CO2 g-1 soil و
0021 /0 mol C kg-1 soil d-1 (
يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ
ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 6453 /0 mg CO2 g-1 soil و
0021 /0 mol C kg-1 soil d-1 (
داد نﺎﺸﻧ .
alkali absorption method 3
4
ﻞﮑﺷ 1 : ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ )
± (SE ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا )
mg CO2 g-1 soil (
ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و )
mol C kg-1 soil
d-1 ( ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯿﺑ هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ و هﺪﺷاﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ ،ﯽﻋارز ﻦﯿﻣﺰﯾﺎﻫ
.
ﯽﻘﻤﻋ حﻮﻄﺳ ﯽﻠﺻا تاﺮﺛا ﺞﯾﺎﺘﻧ 0
- 10 ، 10 - 20 و 20 - 30 ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ ناﺰﯿﻣ رد ار يراد
ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿـﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ﺖﻋﺮـﺳ و
داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ )
ﻞﮑﺷ 3 .(
مﻮﺳ ﻖﻤﻋ رد يدﺪﻋ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﻟو )
20 - 30 ( يدﺪﻋ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ )
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 7712 /0 mg
CO2 g-1 soil و
0025 /0 mol C kg-1 soil d-1 (
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
سﺎﺳا ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ لوا ﻖـﻤﻋ رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
يدﺪﻋ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
6796 /0 mg CO2 g-1 soil و
0022 /0 mol C kg-1 soil d-1 (
ﺪﺷ هﺪﯾد .
ﻞﮑﺷ 2 ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ )
± (SE ناﺰﯿﻣ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا )
mg CO2 g-1 soil (
ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و )
mol C kg-1
soil d-1 ( ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻘﻤﻋ حﻮﻄﺳ ﻦﯿﺑ .
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯿﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ داد نﺎﺸﻧ ﯽﻘﻤﻋ حﻮﻄﺳ و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
) ﻞﮑﺷ 3 ( ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ، ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿـﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ مود ﻖﻤﻋ ،هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ رد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و ﺐﯿ
968 /0 mg CO2 g-1 soil) و
00314 /0 (mol C
kg-1 soil d-1) ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
. يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯾا رد هﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﻤﻋ ﻪﺳ داﺪـﻧ نﺎـﺸﻧ
. ناﺰـﯿﻣ ﻦﯾﺮـﺘﻤﮐ
ﯽﺤﻄـﺳ ﻖـﻤﻋ هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا )
0 ﺎـﺗ 10 ( يدﺪـﻋ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ ﺎـﺑ ﻪـﺑ
ﺐﯿﺗﺮﺗ 4693 /0 mg CO2 g-1 soil و
0015 /0 mol C kg-1 soil d-1 ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
داد نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد ﺎﻫ .
ﯽـﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ رد ﻖﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا يراد .
ﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ لوا ﻖـﻤﻋ رد هﺪـﺷ ﺐﯾﺮﺨﺘﻤﺘـﺴﯿﺳﻮﮐارد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻪ
5
) 0 - 10 ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ (
يدﺪﻋ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ 4693
/ 0 (mg CO2 g-1 soil) و
0015 /0 (mol C kg-1 soil d-1) راﺪـﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ و
ﻦﯿـﻤﻫ رد
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا مﻮﺳ ﻖﻤﻋ رد
) 20 - 30 ( يدﺪﻋ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ 8323
/0 (mg CO2 g-1 soil) و
0027 /0 (mol C kg-1 soil d-1) ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
.
) ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و (mg CO2 g-1 soil )ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧﻼﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا (SE±) ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ3ﻞﮑﺷ mol C
kg-1 soil d-1 (
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯿﺑ ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻘﻤﻋ حﻮﻄﺳ رد هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ و هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ ، .
ناﺰﯿﻣ ﯽﺒﺴﻧ ﺪﺻرد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﻖﻤﻋ ﻪﺳ رد نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و ﻞﮑﺷ رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
5 نﺎـﺸﻧ
ﺪﺷ هداد . ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ ﻖﻤﻋ هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ رد و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ مود ﻖﻤﻋ رد ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ رد )
20 - 30 ( رد ﺪـﺻ يد رﺎـﺸﺘﻧا
ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا داد نﺎﺸﻧ ﺮﮕﯾد ﻖﻤﻋ ود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار يﺮﺗﻻﺎﺑ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و
.
6
نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و (mg CO2 g-1 soil )ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ﯽﺒﺴﻧ ﺪﺻرد4 ﻞﮑﺷ ﻦﺑﺮﮐ ) mol C kg-1 soil d-1 (
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﺮﺨﺗ و هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ ،ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز يﺎﻫ
ﺐﯾ
هﺪﺷ .
ﺚﺤﺑ
ﻪﯾﺰﺠﺗ يﺎﻬﺘﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ زا ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺪﺻرد ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ يا
ﯽـﻣ خر كﺎﺧ يﺎﻫ ﻦـﯾا ﯽـﻃ و ﺪـﻫد
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ كﺎﺧ ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﻞﻤﻋ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ ﺎﻫ
دﻮﺷ ) Fóti et al., 2014 .(
هدﺎـﻣ يدورو ناﺰـﯿﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺮﯾﺎﺳ و ﯽﻟآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ كﺎﺧ يﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ يور ﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ
ﯽﻠﺻا راﺬـﮔ ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿـﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻊﺒﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زا
ناﺰﯿﻣ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و
ﻢﻫ روﺎﺠﻣ يﺎﻫ
، ار لﺎـﻤﺘﺣا ﻦﯾا
ﯽﻣ ﻪﮐ دﺮﮐ حﺮﻄﻣ ناﻮﺗ ﺮﮑﯿﻤﺘﯿﻟﺎﻌﻓ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراو ،ﯽﻟآ داﻮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ رد ﻞﯿﺧد يﺎﻫ
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﺐـﯾﺮﺨﺗ و هﺪـﺷ اﺮـﭼ ﻊـﺗﺮﻣ ،ﯽـﻋارز ﻦﯿﻣﺰﯾﺎﻫ
،هﺪﺷ توﺎﻔﺗ ﯽﻨﻌﻣ يﺎﻫ يراد
ﺪﻨﺘﺷاد .
ناﺰﯿﻣ رد يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ﺮﺛﻮـﻣ گﺮﺒـﺷﻻ ﺖـﯿﻤﮐ و ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﺖﺑﻮﻃر ،ﺎﻣد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺖﻋﺮﺳ و
ﺖﺳا . نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
ناﺰﯿﻣ ﻤﺘـﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﻦﺑﺮـﮐ نﺪـﺷ ﯽﻧﺪـﻌﻣ و ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ﻊﺗﺮﻤ
هﺪـﺷ اﺮـﭼ رد ناﺰـﯿﻣ ﻦﯾﺮـﺘﻤﮐ و
ﺖﺷاد دﻮﺟو ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا )
36 ( ، ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ
، ﺮﯿﺛﺎـﺗ كﺎـﺧ ﻖﻤﻋ و ﻦﯿﻣز يﺮﺑرﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻬﻧآ
ﺖﺷاد كﺎﺧ ﻞﮐ نژوﺮﺘﯿﻧ و ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻊﯾزﻮﺗ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ .
هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ رد
،ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ﺮﺛا رد ﻪﻧاﺪﮐﺎﺧ ﺪﯾﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ و ﺶﺷﻮﭘ ﺐﯾﺮﺨﺗﺮﺛا رد يدورو ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،كﺎـﺧ جﺮﻓ و ﻞﻠﺧ ﺶﻫﺎﮐ
د ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا كﺎﺧ ﺢﻄﺳ يﺎﻣد ﺪﯾﺪﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯾﻻ
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ندﻮﺑ ﻢﮐ هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ .
ﺖـﺳا كﺎـﺧ ﯽﻟآ هدﺎﻣ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻋارز يﺎﻬﻨﯿﻣز ﻪﺑ ﯽﻣﻮﺑ يﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻢﻬﻣ ﺪﻣﺎﯿﭘ )
17 ( . ﻢﺘـﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﺖـﻋارز
تﺪﻣ ﻪﺑ ﻦﯿﭼ رد ﯽﭙﻟآ يﺎﻫﺪﻨﻠﺳاﺮﮔ 8
، 16 و 41 ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ لﺎﺳ 25
% ، 39 % و 55 % ﺖـﺳا هﺪﺷ كﺎﺧ ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ )
34 (.
رد
ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا
ﯽﻋارز ﻦﯿﻣز ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و دﻮﺑ
. يﺎـﻫ ﻖـﻓا ندرﻮـﺧ ﻢـﻫ ﻪﺑ و ﻖﯿﻤﻋ ﻢﺨﺷ
ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯾا ﻞﯾﻻد ﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ مﻮﻤﺳ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ دﻮﮐ ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ،كﺎﺧ ﺢﻄﺳ يﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا و ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ،كﺎﺧ .
ﻤﻫ ﻦﯿﻨﭽ ﺖـﻋارز
ﻪﻧاﺪﮐﺎﺧ نﺪﺷ ﻪﺘﺴﮑﺷ ﺐﺒﺳ راﺮـﻗ ضﺮـﻌﻣ رد ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ كﺎـﺧ ﯽـﻟآ هدﺎﻣ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺪﯾﺪﺸﺗ و ﻞﮐ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ،كﺎﺧ يﺎﻫ
ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻼﺒﻗ ﻪﮐ كﺎﺧ
سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ ﯽﻣ هدﻮﺑ ﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﯾﺰﺠﺗ ياﺮﺑ
دﻮـﺷ ) 30 (.
ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺘﯿﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ 19
ﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯾا رد ﺖﻋارز لﺎﺳ ﺮﯿﻏ ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ و فﺮﺼﻣ ﺐﺒﺳ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻢﮐﺎﺣ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻪﮐ ﯽﺑﻮﻃﺮﻣ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻢ
7
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﯾﺰﺠﺗ ياﺮﺑ ﯽﻌﺒﻨﻣ ﺮﮕﯾد و هﺪﺷ ﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ هﺪـﻧﺎﻤﻧ ﯽﻗﺎـﺑ كﺎﺧ رد تﺪﻣ ﻦﯾا زا ﺲﭘ ﺎﻫ
ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا ندﻮﺑ ﻢﮐ ﺐﺒﺳ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯾا رد
.
دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺪﺷ اﺮﭼ ﺖﯾﺎﺳ رد ﻦﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد رﺎﺸﺘﻧا و ﺲﻔﻨﺗ ناﺰﯿﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد .
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻦﯾا رد
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﻊﺗﺮﻣ رد ﮏﺒﺳ ياﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ ﺖﯿﻌﺿو ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﯿﻌﺿو زا ﯽﮐﺎﺣ ﻊﺗﺮﻣ ﯽﻠﮐ زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ و ﺪﺷ
ﻊﺗﺮﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ دﻮﺑ و لﺎﻤﺘﺣا ﻦﯾا
دﻮـﺟ
ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﮐ دراد ﯽﻫﺎﯿﮔ
نآ ﺪـﻣﺎﯿﭘ و رﻮـﻧ ﺖـﻓﺎﯾرد ناﺰـﯿﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺐﺒـﺳ ﯽﺘـﺳد ﺖـﺷادﺮﺑ ﺎﯾ ماد ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ اﺮﭼ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد
ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ي
كﺎﺧ ﺢﻄﺳ ﯽﻄﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ ﺎﺗ
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ .
ﻪﮐ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾا ﯽﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ نﺪﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﺒﺳ ﺖﯿﻌﻤﺟ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺮﯾﺎـﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﯿﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯿﻤﻫ و هﺪﺷ ﺎﻫ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﯾﺰﺠﺗ ناﺰ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﺮﺘﺸﯿﺑ رﺎﺸﺘﻧا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و
هﺪـﺷ ﺐـﺟﻮﻣ هﺪﺷ اﺮﭼ ﻊﺗﺮﻣ رد ار ﺖـﺳا
) 10،21 .(
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﯽﻤﯿﻠﻗا ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا )
رﺎﻣآ ﻖﺒﻃ 25
ﻦﯿﻤﻧ ﻪﻟﺎﺳ )
1372 - 1347 ( ( ﻪﻧﺎﯿﻟﺎـﺳ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ،
9/
378 لﺎﺳ لﻮﺼﻓ ﺮﺜﮐا رد دﻮﻟآ ﻪﻣ ﻂﯾاﺮﺷ دﻮﺟو و ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ (
ﻪـﺸﯾر ﺖـﺸﮔزﺎﺑ و ﺪﺷر ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو لﺎﻤﺘﺣا ﻦﯾا رد ﻒـﯾﺮﻇ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ ﯽﻟآ هدﺎﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ هﺪﺷ اﺮﭼ ﺖﯾﺎﺳ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا
ﺮﮕﯾد يﺎﻫ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺐﺒـﺳ ﻞـﻣﺎﻋ ﻦـﯾا و ﺪـﺷﺎﺑ هﺪﺷ
ددﺮـﮕﻨﺑﺮﮐ نﺪﺷ ﯽﻧﺪﻌﻣ و ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﺮﺘﺸﯿﺑ جوﺮﺧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ .
ﻪـﯾﺰﺠﺗ ﻪـﺸﯾر ًﺎـﺻﻮﺼﺨﻣ ،ﻪـﺸﯾر زا كزﺎـﻧ يﺎـﻫ
ﺪﻫد ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار كﺎﺧ ﻦﺑﺮﮐ هﺮﯿﺧذ و ﻢﮐاﺮﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻤﻬﻣ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ )
Steele et al, 1997 .(
ﺖﯾﺎﺳ رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ نﺪﺷ ﻢﮐ دﻮﺟو ﺎﺑ هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ،هﺪﺷ اﺮﭼ ﯽﻌﺗﺮﻣ يﺎﻫ
ﻨﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﺖـﺳا هدﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺒ
) 33 .(
اﺰﯿﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯾﻻﺎﺑ بﺬﺟ ن
ﻨﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يﺪ رﺎﺸﺘﻧا ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺎﺒ
ﻨﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﺖﯾﺎﺳ رﺪ
ﺪﺷﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد هﺪﺷ اﺮﭼ يﺎﻫ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ )
ﻞﮑﺷ 3 ( ﯽـﻘﻤﻋ ﺢﻄـﺳ ﻪـﺳ رد ﯽﺗوﺎـﻔﺗ يرﺎـﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ،ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﯽﺒﺴﻧ ﺖﻌﯿﺒﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ هﺪﺷاﺮﭼ ﯽﻌﺗﺮﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﯽﻟو داﺪﻧ نﺎﺸﻧ رد
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﺪﻧور هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ
ﺺﺨﺸﻣ ﻼﻣﺎﮐ ﺸﯾاﺰﻓا
ﯽ نﺪـﺷ ﯽﻧﺪـﻌﻣ ﺖﻋﺮـﺳ و ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿـﺴﮐا يد رﺎـﺸﺘﻧا ناﺰﯿﻣ رد ﺎـﺑ
ﺸﯾاﺰﻓا ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻖﻤﻌ .
و نﺎـﻫﺎﯿﮔ ﻪـﺸﯾر نﺪـﺷ ﻢﮐ و ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺎﺑ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﯿﻣ يداﺪﺧر ﻦﯿﻨﭼ ﯽﯾاﺮﭼ ﺖﻠﻋ رد
وﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ نﺪﺷ ﻢﮐ ﺎﯾ و گﺮﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و نﮋﯿﺴﮐا ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﻢﮐاﺮﺗ ﻦﯾا و هﺪﺷ ﻢﮐاﺮﺘﻣ كﺎﺧ ،ددﺮﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ كﺎﺧ ﯽﺑ
. ﯽﻟﺎـﺣ رد
ﻦﯿﻤﻫ و ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو يدوﺪﺣ ﺎﺗ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪﺘﺷاد ﯽﺤﻄﺳ ﻪﯾﻻ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻤﮐ ﯽﺒﺴﻧ ﻢﮐاﺮﺗ ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ و ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻖﻤﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺐﺒﺳ ﻞﻣﺎﻋ .
و ﺮﺘـﺸﯿﺑ بﺬﺟ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد زﺎﮔ دﺎﯾز رﺎﺸﺘﻧا ﻪﮐ ﻞﺻا ﻦﯾا ﻦﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺎﺑ ﻞﮐ رد ﺖـﺳا ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿـﺴﮐا يد زﺎـﮔ ﺮﺘـﺸﯿﺑ
).
تاﺮـﺛا
ﯽﻧاﺮﺒﺟ ( ﮏﻨﯿﺳ هﺪﺷ اﺮﭼ ﯽﻌﺗﺮﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﻪﮐ دﺮﮐ حﺮﻄﻣ ار لﺎﻤﺘﺣا ﻦﯾا ناﻮﺘﯿﻣ )
(sink رد ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿـﺴﮐا يد زﺎـﮔ بﺬﺟ ياﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ
ﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا
يﺎﻫ دﻮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد هﺪﺷ ﺮﮐذ .
هﺪـﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻊﺗﺮﻣ و ﯽﻋارز ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﺶـﺷﻮﭘ دﻮـﺒﻧ ﺎـﺑ
ﯽﻫﺎـﯿﮔ ﺎـﻬﻨﺗ
نوﺪـﺑ ﻦﺑﺮـﮐ جوﺮـﺧ ﺐﺒـﺳ و هدﺎـﺘﻓا قﺎـﻔﺗا هﺪـﺷ هﺮـﯿﺧذ كﺎـﺧ رد ،تﺎـﯿﺣ مواﺪﺗ نﺎﯿﻟﺎﺳ ﯽﻃ ﻪﮐ ﯽﺳﻮﻣﻮﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﺘﺴﮑﺷ و ﺪﯿﺴﮐا ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ رد ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿـﺴﮐا يد رﺎـﺸﺘﻧا ناﺰـﯿﻣ ﻪـﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪـﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎـﮐ ﯽـﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺖـﯿﻌﻤﺟ يدورو ﯽـﻟآ داﻮـﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺛا رد و هﺪﺷ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ يﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ..
ﻊﺑﺎﻨﻣ 1. Anderson, J.P.E. &Domsch, K.H. 1978. A physiological method for thequantitative measurement of
microbial biomass in soils. Soil Biology &Biochemistry, 10: 215–221.
2. Asner, G.P., Elmore, A.J., Olander, L.P., Martin, R.E., Harris, A.T., 2004. Grazing systems, ecosystem responses, and global change. Ann. Rev. Environ. Resour. 29: 261-299.
3. Bai, Z.G., Dent, D.L., Olsson, L., Schaepman, M.E., 2008. Global Assessment of Land Degradation and Improvement. 1. Identification by Remote Sensing. World Soil Information, Wageningen.
4. Bond-Lamberty, B., Thomson, A., 2010a. Temperature-associated increases in the global soil respiration record. Nature 464: 579-582.
5. Bond-Lamberty, B., Wang, C.K., Gower, S.T., 2004. A global relationship between the heterotrophic and autotrophic components of soil respiration? Global Change Biology 10: 1756- 1766.
8
6. Bujalsky, L., Kaneda, S., Dvorscík, P., Frouz, Jan., 2014. In situ soil respiration at reclaimed and unreclaimed post-miningsites: Responses to temperature and reclamation treatment. Ecological Engineering 68 : 53–59.
7. Cerri, C.C., Bernoux, M., Cerri, C.E., Feller, C., 2004. Carbon cycling and sequestration opportunities in South America: the case of Brazil. Soil Use and Management 20: 248-254.
8. Cheng, J.,Wu, G.L., Zhao, L.P., Li, Y., Li,W., Cheng, J.M., 2011. Cumulative effects of 20-year exclusion of livestock grazing on above- and belowground biomass of typical steppe communities in arid areas of the Loess Plateau, China. Plant Soil Environ. 57: 40-44.
9. Conant, R.T., Paustian, K., Elliott, E.T., 2001. Grassland management and conversion into grassland: effects on soil carbon. Ecology Applications 11: 343–355.
10. Correia, A.C., Minunno, F., Caldeira, M.C., Banza, J., Mateus, J., Carneiro, M., Wingate, L., Shvaleva, A., Ramos, A., Jongen, M., Bugalhoe, M.N., Nogueira,C., Lecomte, X., Pereira, J.S., 2012. Soil water availability strongly modulates soil CO2 efflux in different Mediterranean ecosystems: Model calibration using the Bayesian approach. Agriculture, Ecosystems and Environment. 161: 88– 100
11. Derner, J.D., Schuman, G.E., 2007. Carbon sequestration and rangelands: a synthesis of land management and precipitation effects. J. Soil Water Conserv. 62: 77e85.
12. Follett, R.F., 2001. Soil management concepts and carbon sequestration zin cropland soils. Soil Tillage Res. 61: 77-92.
13. Fu, X.L., Shao, M.A., Wei, X.R.,Robertm, H., 2010. Soil organic carbon and total nitrogenas affected by vegetation types in Northern Loess Plateau of China, Geoderma155, 31-35.
14. Hamdi, S., Moyano F., Sall S., Bernoux, M., Chevallier, T., 2013. Synthesis analysis of the temperature sensitivity of soil respiration from laboratory studies in relation to incubation methods and soil conditions. Soil Biology & Biochemistry 58: 115-126.
15. Haynes, R.J., 1999. Size and activity of the soil microbial biomass under grass and arable management. Biology and Fertility of Soils 30, 210–216.
16. Hopkins, D.W.. 2007. Carbon Mineralization. In M . R . Carter and E . G . Gregorich, eds. Soil Sampling and Methods of Analysis. Canadian Society of Soil Science Publication pp. 589–606.
17. Houghton, R.A., J.E. Hobbie, J.M. Melillo, B. Moore, B.J. Peterson, G.R. Shaver, and G.M.
Woodwell. 1983.Changes in the carbon content of terrestrial biota and soils between 1860 and 1980:
A net release of CO2 to the atmosphere.Ecological Monographs 53:235-262.
18. IPCC: Climate change 2000: The scientific basis. Cambridge University Press, Cambridge, UK (2000).
19. Jassal, R.S., Black, T.A., Nesic, Z., 2012. Biophysical controls of soil CO2 efflux in two coastal Douglas-fir stands at different temporal scales. Agricultural and Forest, Meteorology 153, 134–143.
20. Lal, R., 2004. Soil carbon sequestration impacts on global climate change and foodsecurity. Science 304, 1623–1627.
21. Lloyd, J., Taylor, J.A., 1994. On the temperature dependence of soil respiration. Funct. Ecol. 8: 315–
323.
22. Losi, C J. Siccama, T G, Juan R C, Morales, E., 2003: Analysis of alternative Methods for estimating carbonstock in young tropical plantations .Forest Ecology and Management.184: 355–368.
23. Paustian, K., J. Six, E.T. Elliot and H.W. 2000. Hunt: Management options for reducing CO emissions from agricultural soils. Biogeochemistry, 48: 147-163.
24. Risk, D.,Kellman, L., Beltrami, H. 2002. Carbon dioxide in soil profiles: Production andtemperature dependence. Geophysical Research Letters, 29, 4.
25. Sarapatka, B., Cizkova, S., 2013. The influence of different types of grassland on soil quality in upland areas of Czech Republic. Journal of Environmental Biology. 35: 453- 459.
26. Shepherd, T.G., Saggar, S., Newman, R.H., Ross, C.W., Dando, J.L., 2001. Tillage induced changes tosoil structure and soil organic carbon fractions in New Zealand soils. Australian Journal of SoilResearch 39, 465–489.
9
27. Smith, P., 2012. Agricultural greenhouse gas mitigation potential globally, in Europe and in the UK:
what have we learnt in the last 20 years? Global Change Biology 18: 35-43.
28. Songa, M., Jianga, J.,Caod, G.Xu. X. 2010. Effects of temperature, glucose and inorganic nitrogen inputs on carbonmineralization in a Tibetan alpine meadow soil. European Journal of Soil Biology.
46, 375-380.
29. Sousa, F.P., Ferreira, T.O., Mendonca, E.S., Romero, R.E., Oliveira, J.G.B., 2012. Carbon and nitrogen in degraded Brazilian semi-arid soils undergoing desertification. Agric. Ecosyst. Environ.
148, 11–21.
30. Sparling, G.P., Shepherd, T.G., Kettles, H.A., 1992. Changes in soil organic C, microbial C and aggregatestability under continuous maize and cereal cropping, and after restoration to pasture in soils fromManawatu region, New Zealand. Soil &Tillage Research 24, 225–241.
31. Subke, J.A., Bahn, M., 2010. On the ‘temperature sensitivity’ of soil respiration: can we use the immeasurable to predict the unknown? Soil Biol. Biochem. 42:1653–1656.
32. Sun, D.S., Wesche, K., Chen, D.D., Zhang, S.H., Wu, G.L., Du, G.Z., Comerford, N.B., 2011.
Grazing depresses soil carbon storage through changing plant biomass and composition in a Tibetan alpine meadow. Plant Soil Environ. 57, 271–278.
33. Wang,Y.F., Cui,X.Y., Hao,Y.B., Mei, X.R., Yu,G.R., Huang, X.Z., Kang,X.M. Zhou, X.Q.2011.
The fluxes of CO2 from grazed and fenced temperate steppe during two drought years on the Inner Mongolia Plateau, China. Science of the Total Environment 410-411, 182–190
34. Wu, R., Tiessen, H., 2002. Effect of land use on soil degradation in Alpine grassland soil, China.
SoilScience Society of America Journal 66, 1648–1655
35. Yuste, J.C., Baldocchi, D.D., Gershenson, A., Goldstein, A., Misson, L., Wong, S., 2007. Microbial soil respiration and its dependency on carbon inputs, soil temperature and moisture. Global Change Biol. 13: 2018–2035.
36. Zhang, C., Liu, G.,Xue, S., Sun, C., 2013.Soil organic carbon and total nitrogen storage as affected by land use in a smallwatershed of the Loess Plateau, China. European Journal of Soil Biology 54, 16-24.
37. Zibilske, L. M., 1994, Carbon mineralization. In Methods of soil analysis, Part 2, R. W. Weaver et al., eds., pp. 835–863, SSSA Book Ser. 5 SSSA, Madison, WI.
