ﻪﺑ ﻪﻠﺠﻣ هرود ،يزروﺎﺸﮐ ﯽﻋارز 14
هرﺎﻤﺷ ، 2 نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ ، 1391
ﺺﺻ ، 69 - 57
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ يﺎﻫ ﮐ ﺖﺸ بﺎﻗﺮﻏ ) ﺞﻧﺮﺑ ﻪﻋرﺰﻣ (
ﯽﮑﺸﺧ و )
ﺖﺸﮐ يﺰﺒﺳ ﺎﻫ ( ﺮﺑ ﺖﯿﻌﺿو
كﺎﺧ ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﺎﺑ
ﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮ ﯽﻟآ يﺎﻫدﻮﮐ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ و ﯽﻌﻤﺠﺗ تاﺮﺛا
يﻮﺳﻮﻣ ﺪﯿﺠﻣ ﺪﯿﺳ
،1
رﺎﯿﻨﻤﻬﺑ ﯽﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ يدﺎﺑآﺪﻤﺣا اﺮﻫز و 2
3
*
(E-mail: [email protected])
ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ :
18 / 02 / 91 ﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ و شﺮﯾ
: 15 /7 /
91
هﺪﯿﮑﭼ
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﻊﯾزﻮﺗ
بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ و يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑز ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ زا ،ﯽﮑﺸﺧ و بﺎﻗﺮﻏ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ود رد
ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ تﺮﮐ
يﺎﻫ هﺪﺷ دﺮﺧ ﻪﯾﺎﭘ حﺮﻃ ﺎﺑ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ كﻮﻠﺑ ﺎﺑ
هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻋرﺰﻣ رد راﺮﮑﺗ ﻪﺳ مﻮـﻠﻋ
يزروﺎﺸـﮐ و
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ يرﺎﺳ
ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ . ﻢﺘﺴﯿﺳ ياﺮﺑ ﺞﻧﺮﺑ ﻪﻋرﺰﻣ ،بﺎﻗﺮﻏ ﺖﺸﮐ
) راﺰﯿﻟﺎﺷ ( ﺖﺸـﮐ ﻪـﻋرﺰﻣ ،ﯽﮑﺸـﺧ ﺖﺸـﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ياﺮﺑ و
يﺰﺒﺳ ﺎﻫ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد .
ﯽﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ )
يدﻮﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ (
رﺎﻤﯿﺗ ﺞﻨﭘ رد 20
و 40 ،رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ 20
و 40 بﻼـﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ
و رﺎﺘﮑﻫ رد رﺎﻤﯿﺗ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا كﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ .
ﻞﻣﺎﻋ ﯽﻋﺮﻓ ) لﺎﺳ يﺎﻫ ﯽﻫددﻮﮐ ( ،ﮏﯾ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺰﯿﻧ ود
و ﻪﺳ دﻮـﺑ ﯽﻫددﻮﮐ لﺎﺳ .
،ﺪﻨﺘـﺷاد كﺎـﺧ رد ﻦﯿﮕﻨـﺳ تاﺰـﻠﻓ ﺖـﺷﺎﺒﻧا ناﺰـﯿﻣ ﺮﻈﻧ زا يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ بﺎﻗﺮﻏ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻟﺎﺣرد ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ ﯽﮑﺸﺧ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ يدﻮﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﮐ .
ﺮـﺑ ﺖﺸـﮐ ﺖﺤﺗ كﺎﺧ رد ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺞﻧ
، ﺶﯾاﺰـﻓا ﺪـﺻرد
ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ رﺎﻤﯿﺗ
دﻮﺑ ﯽﮑﺸﺧ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻫﺎﺷ .
تﺎﻤﻠﮐ يﺪﯿﻠﮐ ،كﺎﺧ:
ﻤﮐ ،ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ،بﺎﻗﺮﻏ و ﯽﮑﺸﺧ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ،يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑز ﺖﺳﻮﭙ
1 - يﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
،ﺪﺷرا هوﺮﮔ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ مﻮﻠﻋ
،كﺎﺧ اد هﺪﮑﺸﻧ
،يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد
مﻮﻠﻋ يزروﺎﺸﮐ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ
،يرﺎﺳ يرﺎﺳ - ناﺮﯾا
2 - ﺸﻧاد ﯿ رﺎ
، ﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ ﯽ
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،كﺎﺧ مﻮﻠﻋ ﯿﻌ
ﯽ يرﺎﺳ ،يرﺎﺳ -
ا ﯾ ناﺮ
3 - يﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
،ﺪﺷرا هوﺮﮔ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ مﻮﻠﻋ
،كﺎﺧ هﺪﮑﺸﻧاد
،يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد
مﻮﻠﻋ ﺸﮐ يزروﺎ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ
،يرﺎﺳ يرﺎﺳ ناﺮﯾا–
) تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ (*
ﻪﺑ ﻪﻠﺠﻣ هرود ،يزروﺎﺸﮐ ﯽﻋارز 14
هرﺎﻤﺷ ، 2 نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ ، 1391
ﻣ ﻪﻣﺪﻘ
دﻮﺟو كﺎﺧ يﺎﻫ ﮏﺸﺧ و ﻪﻤﯿﻧ ﮏﺸﺧ ناﺮﯾا ﺎﺑ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ و هدﺎﻣ ﯽﻟآ ﻢﮐ ، نﺎﻘﻘﺤﻣ ار ﺮﺑ نآ
ﺖﺷاد ﺎﺗ رد ﻪﻨﯿﻣز هدﺎﻔﺘﺳا زا يﺎﻫدﻮﮐ ﯽﻟآ ﻞﺻﺎﺣ زا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﺮﺸﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻪﻟﺎﺑز
يﺮﻬﺷ بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ و ياﺮﺑ
ﺶﯾاﺰﻓا تاﺪﯿﻟﻮﺗ يزروﺎﺸﮐ و
تﻼﻀﻌﻣ ﯽﺷﺎﻧ
زا نآ
، تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
هدﺮﺘﺴﮔ يا مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻫد ) 27 و 29 .(
ا بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳ و
يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑز ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﺑ
ﻪ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﯽﻟآ دﻮﮐ ناﻮﻨﻋ
ﺞﯾار ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ
، دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﮔدﻮﻟآ يﺎﻫ
ﺪﻨﮐ دﺎﺠﯾا كﺎﺧ رد ار يرﺎﯿﺴﺑ ﺎﻬﻧآ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﮐ
ﻪﻓﺎﺿا ندﺮﮐ
ﺮﺻﺎﻨﻋ يدﺎﯾز راﺪﻘﻣ كﺎﻧﺮﻄﺧ
ﺮﯿﻈﻧ ﻞﮑﯿﻧ ،ﻢﯿﻣدﺎﮐ ،بﺮﺳ و
موﺮﮐ ﻪﺑ كﺎﺧ ﺖﺳا و ﻞﻣﺎﻋ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯾا ﺖﯿﻤﺳ و يراﺪﯾﺎﭘ
ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﯽﻠﺻا ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ) 5 و 32 (.
دﺮﺑرﺎﮐ تﺪﻣزارد تاﺮﺛا
ﮐ يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑز ﺖﺳﻮﭙﻤ بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ و
ﺮﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻈﻠﻏ
تاﺰﻠﻓ كﺎﺧ رد ﻦﯿﮕﻨﺳ ﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
يدﺪ ﮔ هﺪﺷ شراﺰ
ﺖﺳا ) 1 و 33 (.
ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ داد هوﻼﻋ ﺮﺑ دﻮﮐ عﻮﻧ ﯽﻟآ درﻮﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا و ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ
،نآ تﺪﻣ نﺎﻣز يﺮﭙﺳ ﺲﭘ هﺪﺷ زا دﺮﺑرﺎﮐ
دﻮﮐ ، راﺮﮑﺗ ﯽﻫددﻮﮐ رد لﺎﺳ يﺎﻫ ﺪﻌﺑ كﺎﺧ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺰﯿﻧ و
ﯽﻠﻣاﻮﻋ زا ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻪﮐ ﺮﺑ ﺖﯿﻌﺿو ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ رد كﺎﺧ و هﺎﯿﮔ
ﺖﺸﮐ هﺪﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﻧراد ) 9 و 34 (.
ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا ﻪﮐ
ﯽﻟآ يﺎﻫدﻮﮐ
ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﯽﻟآ داﻮﻣ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧرﺎﮑﻧا ﻊﺒﻨﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ
يا هﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ
ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ،
ﯽﺗرﻮﺻرد ﺎﻬﻧآ فﺮﺼﻣ رد ﻪﮐ
دﻮﮐ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻟآ
هدﺎﯾز سﺎﺳاﺮﺑ و دﻮﺷ يور شور
يﺎﻫ و يدﻮﮐ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﯽﻤﻠﻋ
ﻞﯿﻤﺤﺗ كﺎﺧ ﺮﺑ ﻦﯿﮕﻨﺳ ﯽﺗارﺎﺴﺧ ،ﺪﺷﺎﺒﻧ هﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﯽﻣ
ﻨﻨﮐ ﺪ ﻪﮐ
نآ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ و ﺎﻫ
را ندﺮﮐ د ﻪﺑ كﺎﻧﺮﻄﺧ و ﯽﻤﺳ هﻮﻘﻟﺎﺑ تاﺰﻠﻓ
ﺖﺳا كﺎﺧ )
5،
25 و 31 (.
هﺪﺸﻧ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﯽﺧﺮﺑ زﻮﻨﻫ
ﻦﺠﻟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻟآ يﺎﻫدﻮﮐ نآ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﮐﺎﺧ رد ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯾا هرﺎﺑرد و بﻼﺿﺎﻓ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ
، دراد دﻮﺟو )
28 .(
ﺗاﺮﻈﻧ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽ
ﻣ توﺎﻔﺘ ﻦﯾا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ
ﯿﻧ و ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺰ
ﺗ زا ﺪﻌﺑ ،نﺎﻣز ﺎﺑ كﺎﺧ بﺬﺟ ﺖﯿﻓﺮﻇ رد ﺮﯿﯿﻐ
دراد دﻮﺟو يزروﺎﺸﮐ ﯽﺿارا رد ﯽﻟآ يﺎﻫدﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ )
26 (.
زا
ور ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ
، ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ود ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
بﺎﻗﺮﻏ ) ﺞﻧﺮﺑ ( ﯽﮑﺸﺧ و )
يﺰﺒﺳ ﺎﻫ ﻪﭽﺑﺮﺗ و ﻮﻫﺎﮐ (
ﺮﻈﻧ زا
ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﻊﯾزﻮﺗ ﺖﯿﻌﺿو )
،بﺮﺳ موﺮﮐ و ﻞﮑﯿﻧ ،ﻢﯿﻣدﺎﮐ (
ﺘﻧرد ،كﺎﺧ دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺠﯿ
ﻪﻟﺎﺳﺪﻨﭼ ﮐ ﻦﺠﻟ و يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑز ﺖﺳﻮﭙﻤ
بﻼﺿﺎﻓ ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﺪ . و داﻮﻣ
شور ﺎﻫ
يﺎﻫتﺮﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا هﺪﺷ دﺮﺧ
ﻪﯾﺎﭘ حﺮﻃ ﺎﺑ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ كﻮﻠﺑ رد ﻞﻣﺎﻋ ود ﺎﺑ
راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد
لﺎﺳ ﯽﻋارز
1389 رد ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ
يرﺎﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﯾدﺮﮔ اﺮﺟا
. ﻄﻨﻣ ﻦﯾا ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ رد ﻪﻘ 53º
و 13' ﻐﺟ ضﺮﻋ و ﯽﻗﺮﺷ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮ
36º و 42' ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و ﯽﻟﺎﻤﺷ
عﺎﻔﺗرا 16 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺎﯾرد ﺢﻄﺳ زا ﺮﺘﻣ .
ﻞﻣﺎﻋ ﯽﻠﺻا ﻞﻣﺎﺷ
يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑز ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ و
، رﺎﻤﯿﺗ ﺞﻨﭘ رد 20
و 40
،رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ 20
و 40 رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ
رﺎﻤﯿﺗ و كﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا
. ﻞﻣﺎﻋ ﯽﻋﺮﻓ ) لﺎﺳ يﺎﻫ
دﻮﮐ فﺮﺼﻣ (
ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد ﺰﯿﻧ ﻞﻣﺎﺷ
،ﮏﯾ ود و ﻪﺳ لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا .
هدﺎﻣآ زا ﺲﭘ ،ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾا رد يزﺎﺳ
ﻪﺑ نآ ﻢﯿﺴﻘﺗ و ﯽﻠﺻا ﻦﯿﻣز ﺮﮐ
ت يﺎﻫ ياﺮﺑ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ دﺎﻌﺑا ﺎﺑ
زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ طﻼﺘﺧا
ﺮﮐ زا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ت
يﺎﻫ ﺮﮕﯾد ﻪﺑ روﺎﺠﻣ
ﺮﮐ ت ﺎﻫ ﻪﺑ تﺮﮐ ﺮﻫ فاﺮﻃا ، ﻖﻤﻋ
40 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﮏﯿﺘﺳﻼﭘ ﺎﺑ ﺮﺘﻣ
ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ .
ﺶﯿﭘ حﺮﻃ ياﺮﺟا زا ﯽﺤﻄﺳ كﺎﺧ زا ،
) 30 - 0
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ( ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻟآ يﺎﻫدﻮﮐ و
ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ياﻮﺘﺤﻣ و
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺧﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ
ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ و ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا ﺖﯾاﺪﻫ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ،pH ﻪﻧﻮﻤﻧ
مﺎﺠﻧا يرادﺮﺑ
ﺖﻓﺮﮔ ) لوﺪﺟ 1 ( . ﻪﯿﻬﺗ زا ﺲﭘ عﺎﺒﺷا ﻞﮔ
، ناﺰﯿﻣ ﻪﺘﯾﺪﯿﺳا نآ
هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺘﻣ pH
و 1
ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا ﺖﯾاﺪﻫ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ
ﺼﻋ رﺎ ه ﺎﻫ ي هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ عﺎﺒﺷا ﻞﮔ ﺮﺘﻣ EC
) 2
يرﻮﺷ ﺞﻨﺳ (
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﺪﯾدﺮﮔ ) 21 .(
ﯽﻟآ هدﺎﻣ راﺪﻘﻣ ﺰﯿﻧ
و ﯽﮑﻟاو شور ﻪﺑ
كﻼﺑ ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ )
31 ( . ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻞﮐ مﺮﻓ )
ﻞﮑﯿﻧ ،ﻢﯿﻣدﺎﮐ ،بﺮﺳ
و موﺮﮐ ( ا ﺲﭘ ز ﺪﯿﺳا ﺎﺑ ﻢﻀﻫ ﮏﯾرﺪﯾﺮﻠﮐ
ﮏﯾﺮﺘﯿﻧ ﺪﯿﺳا و
هرﺎﺼﻋ ﺺﻟﺎﺧ و يﺮﯿﮔ ﺎﻬﻧآ ﺖﻈﻠﻏ و ﺪﻧﺪﺷ يزﺎﺳ
هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ
ﯽﻤﺗا بﺬﺟ هزاﺪﻧا
يﺮﯿﮔ ﺪﺷ ) 6 .(
ﺑ ﻪ ﻦﯾا بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ مﺮﻓ ،هوﻼﻋ
ﻋ شور ﻪﺑ ﺮﺻﺎﻨ
3DTPA ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ )
14 .(
ياﺮﺑ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ داد
ه يﺎﻫ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ مﺮﻧ زا
راﺰﻓا يﺎﻫ SPSS 16
و MSTATC 2 ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و
ﺎﻫ ﻪﻨﻣادﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ا
ي
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد ﺞﻨﭘ
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺻرد .
1 - 3520 pH Meter, JENEWAY 2 - 4510 Conductivity MeteWAY 3 - Diethylene triamene penta acetat
58
) بﺎﻗﺮﻏﺖﺸﮐ يﺎﻫﻢﺘﺴﯿﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ :نارﺎﮑﻤﻫ و يﻮﺳﻮﻣ ﺞﻧﺮﺑ ﻪﻋرﺰﻣ
( ﯽﮑﺸﺧ و ) ﺰﺒﺳ ﺖﺸﮐ ي ﺎﻫ ( ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﺖﯿﻌﺿو ﺮﺑ ...
لوﺪﺟ
1 - ﻪﻧﻮﻤﻧ و كﺎﺧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺧﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يدﻮﮐ يﺎﻫ
بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ
يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑزﺖﺳﻮﭙﻤﮐ كﺎﺧ ﺪﺣاو هﺪﺷ يﺮﯿﮔهزاﺪﻧا ﺮﺘﻣارﺎﭘ
2 / 6
7/4 7/7 - pH
8 / 8
2/5 0/7 dS.m-1 ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا ﺖﯾاﺪﻫ
4/
31
22/6 2/1 % ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ
4/
56
3061/ 29/7 mg.kg-1 (ﻞﮐ) بﺮﺳ
0 / 5
25/4 0/9 mg.kg-1 (بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ) بﺮﺳ
0 / 3
2/6 1/1 mg.kg-1 (ﻞﮐ) ﻢﯿﻣدﺎﮐ
6 / 0
0/2 0/04 mg.kg-1 (بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ) ﻢﯿﻣدﺎﮐ
6/
217
47/5 39/3 mg.kg-1 (ﻞﮐ) ﻞﮑﯿﻧ
2/
62
6/1 1/1 mg.kg-1 (بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ) ﻞﮑﯿﻧ
6/
210
92/1 34/2 mg.kg-1 (ﻞﮐ) موﺮﮐ
2 / 2
1/2 0/1 mg.kg-1 (بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ) موﺮﮐ
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
بﺎﻗﺮﻏ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﺖﯿﻌﺿو )
كﺎﺧ
ﺞﻧﺮﺑ ﺖﺸﮐ ﺖﺤﺗ (
داد نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
و يدﻮﮐ لﺎﺳ
يﺎﻫ فﺮﺼﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و رد دﻮﮐ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا
لﺎﺳ يﺎﻫ ﺘﺷﺎﺒﻧا فﺮﺼﻣ نﺪﺷ ﻪ
ﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ كﺎﺧ رد ار ﻦﯿ
ﺑ ﻪ
رﻮﻃ ﯽﻨﻌﻣ يراد داد راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ )
لوﺪﺟ 2 .(
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ بﺮﺳ
ﻣ راﺰﯿﻟﺎﺷ كﺎﺧ بﺮﺳ ياﻮﺘﺤ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ
ﯽﻌﻤﺠﺗ تاﺮﺛا
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺑ
ﻪ رﻮﻃ ﯽﻨﻌﻣ يراد ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا .
ﻞﮐ بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ )
23 / 50 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
رد
ﺎﻤﯿﺗ ﯽﻟاﻮﺘﻣ فﺮﺼﻣ لﺎﺳ ﻪﺳ ر 40
دﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ
ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ هزاﺪﻧا
يﺮﯿﮔ رﺎﻤﯿﺗ رد هﺪﺷ ﻪﺳ
فﺮﺼﻣ لﺎﺳ 40
ﻦﺗ
رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ )
8/
48 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
فﻼﺘﺧا
ﯽﻨﻌﻣ راد ﺖﺷاﺪﻧ ي .
كﺎﺧ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻊﻤﺠﺗ بﺮﺳ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ هدوﺪﺤﻣ رد راﺰﯿﻟﺎﺷ
ﺑ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻪ
ﻪﻠﯿﺳو ﺰﻨﻠﯿﻫ
) 200 - 2 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
ﺖﺷاد راﺮﻗ )
8 ( . لﺎﺳ ﻪﺳ ﯽﻃ
رﺎﻤﯿﺗ ﯽﻟاﻮﺘﻣ دﺮﺑرﺎﮐ 40
رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ
، ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
كﺎﺧ رد بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ بﺮﺳ )
8/
8 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
ﻊﻤﺠﺗ
ﺖﻓﺎﯾ ﻪﮐ دوﺪﺣ 7/
14 ناﺰﯿﻣ ﺮﺑاﺮﺑ هزاﺪﻧا
يﺮﯿﮔ رﺎﻤﯿﺗ رد هﺪﺷ
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ) لوﺪﺟ 3 ( . ﺶﯾاﺰﻓا رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﺮﯿﺛﺄﺗ تاﺰﻠﻓ
ﺖﺳا هﺪﺷ تﺎﺒﺛا ﺰﯿﻧ يﺮﮕﯾد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد كﺎﺧ ﻦﯿﮕﻨﺳ )
1 ، 19
و 32 (.
ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ بﺮﺳ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺑ بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﻨﻨﮐدوﺪﺤﻣ ﻪ
رﺎﻤﺷ ﻪﺑ دﻮﮐ ناﻮﻨﻋ
ﯽﻣ دور . ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﮏﯾ ،بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ بﺮﺳ ﺖﻈﻠﻏ رد راد
ﺢﻄﺳ ود ﺮﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ دﺮﺑرﺎﮐ زا ﺲﭘ لﺎﺳ 20
و 40
ﯽﻟآ ﻞﮑﺷ زا ﺰﻠﻓ ﻦﯾا ﯽﺠﯾرﺪﺗ نﺪﺷ دازآ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ،رﺎﺘﮑﻫ رد ﻦﺗ ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﺪ ) لوﺪﺟ 3 .(
و هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺮﺛا درﻮﻣ رد ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﺻﺎﻨﻋ راﺪﻘﻣ ﺮﺑ ﻦﺠﻟ ﯽﻌﻤﺠﺗ شراﺰﮔ ﺰﯿﻧ كﺎﺧ رد
ﺖﺳا هﺪﺷ )
4 (.
59
ﻪﺑ ﻪﻠﺠﻣ هرود ،يزروﺎﺸﮐ ﯽﻋارز 14
هرﺎﻤﺷ ، 2 نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ ، 1391
-2 لوﺪﺟ
ﯿﺳ رد ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﻊﻤﺠﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد بﺎﻗﺮﻏ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴ
ﻒﻠﺘﺨﻣ
*
**و - ﺢﻄﺳ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 5
و 1 ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺻرد راد
، - ns
ﯽﻨﻌﻣﺮﯿﻏ اد
،ر -df
يدازآ ﻪﺟرد
لوﺪﺟ 3 - رد دﻮﮐ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ لﺎﺳ
يﺎﻫ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ فﺮﺼﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ )
mg/kg
(
- *
ﻒﯾدر ﺮﻫ و نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد
، فوﺮﺣ نﺎﺸﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ فﻼﺘﺧا دﻮﺟو مﺪﻋ هﺪﻨﻫد ﯽﻨﻌﻣ
يراد ﺎﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﻦﯿﮕﻧ ﺖﺳﺎﻫ ) ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ 05
/ 0
p<
( .
ﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ بﺬﺟ ﻞ
و ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ راﺪﻘﻣ ﯽﻌﻤﺠﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺪﻧداد ﺶﯾاﺰﻓا ار بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ
، ﺑ ﻪ يرﻮﻃ ﻪﮐ رﺎﻤﯿﺗ لﺎﻤﻋا ﺎﺑ ﻪﺳ
فﺮﺼﻣ لﺎﺳ 40
بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ رﺎﺘﮑﻫ رد
ﻊﻤﺠﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ
) 4/
55 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
ياراد ﻪﮐ دﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا
دوﺪﺣ 31 دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺻرد )
ﺟ لوﺪ 4 (.
ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ يدﻮﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺮﺛا بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ
ﯽﻧزو راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ كﺎﺧ ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﯽﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫدﻮﮐ
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ
df
بﺮﺳ
ﻞﮐ بﺮﺳ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﻞﮑﯿﻧ
ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ موﺮﮐ
ﻞﮐ موﺮﮐ
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﻢﯿﻣدﺎﮐ
ﻞﮐ ﻢﯿﻣدﺎﮐ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ
راﺮﮑﺗ 2
ns 24 / 2 26ns
/
1 50ns
/ 0 05ns
/ 0 47ns
/ 0 00ns
/
0 03ns
/ 0 00ns
/
0
دﻮﮐ ) (A
4
**
55 / 188
**
33 / 22
* 59*
/ 50
**
88 / 5
**
81 / 186
**
10 /0
**
83 / 2
**
04 / 0
ﺎﻄﺧ ي A
8 31 / 3 56 / 0 68 / 0 06 / 0 49 / 0 00
/ 0 01 / 0 00 / 0
فﺮﺼﻣ لﺎﺳ )
(B
2
* 16*
/ 214
* 69*
/ 28
* 97*
/ 300
**
10 / 6
**
44 / 232
**
11 /0
**
1
**
05 / 0
) (B
× ) (A
8
* 52*
/ 8
* 90*
/ 0
**
78 / 13
* 71*
/ 0
**
08 / 5
**
01 /0
**
11 / 0
**
00 / 0
يﺎﻄﺧ B
20 41 / 1 15 / 0 55 / 1 02 / 0 26 / 1 00
/ 0 03 / 0 00 / 0
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
- 17 3
13
11
18
18
16
18
بﺮﺳ ﻞﮐ
بﺮﺳ ﺟ ﻞﺑﺎﻗ بﺬ
رﺎﻤﯿﺗ 1
لﺎﺳ فﺮﺼﻣ 2
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 3
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ
1 لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 2
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 3
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ
20 رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ 0/jkl
35
cd 5/
41
b 7/
43
g-k 9 / 2
e 9 / 3
c 7/
5
40 رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ 3f-j
/ 37
b 7/
43
a 8/
48
e-j 2/
3
e-h 5 / 3
cd 3/
5
20 رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ 3ef
/ 39
de 8/
40
bc 3/
43
ef 8 / 3
c 9 / 5
b 1/
7
40 رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ
bc 2 / 43
b 7/
44
a 2/
50
c 5/
5
b 5/
7
a 8/
8
r ﺪﻫﺎﺷ 3/
28
r 4/
28
r 3/
28
n 7/
0
n 6/
0
n 6/
0
60
) بﺎﻗﺮﻏﺖﺸﮐ يﺎﻫﻢﺘﺴﯿﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ :نارﺎﮑﻤﻫ و يﻮﺳﻮﻣ ﺞﻧﺮﺑ ﻪﻋرﺰﻣ
( ﯽﮑﺸﺧ و ) يﺰﺒﺳ ﺖﺸﮐ ﺎﻫ
( ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﺖﯿﻌﺿو ﺮﺑ ...
ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا و ﺖﺷاد حﻮﻄﺳ
ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺑ راد ) لوﺪﺟ 4 .(
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻞﮑﯿﻧ كﺎﺧ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ
ﮏﯾ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻫددﻮﮐ لﺎﺳ
زا ﻪﮐ ﻪﺳ ﺳ لﺎ ﺶﯿﭘ
ﺎﺗ ﺖﻓﺎﯾرد دﻮﮐ نﻮﻨﮐ هدﻮﻤﻨﻧ
ﺪﻧا
، فﻼﺘﺧا ياراد ﯽﻨﻌﻣ
يراد ﺎﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ )
لوﺪﺟ 4 .(
ﻞﮑﯿﻧ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،راﺰﯿﻟﺎﺷ كﺎﺧ رد
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ هزاﺪﻧا
يﺮﯿﮔ هﺪﺷ ) 3/
5 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
ﺰﯿﻧ
ﯽﻟاﻮﺘﻣ فﺮﺼﻣ لﺎﺳ ﻪﺳ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ 40
رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ
ﺖﺷاد صﺎﺼﺘﺧا رﺎﺘﮑﻫ )
لوﺪﺟ 4 .(
ﻪﭼﺮﮔا بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﻞﮑﯿﻧ
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ ﺶﯾاﺰﻓا هﺪﺷ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ داد ) دوﺪﺣ 6/
10 ﺮﺑاﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺪﻫﺎﺷ (،
رد ﻢﻫ زﺎﺑ ﺎﻣا
ﯽﻌﯿﺒﻃ هدوﺪﺤﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ شراﺰﮔ
ﭗﯿﻟ ﻪﻠﯿﺳو )
700 - 5 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ
مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد (
ﺖﺷاد راﺮﻗ )
13 ( . ﺑﻪ ﯽﻠﮐرﻮﻃ ﻪﺘﻓﺎﯾ ، ﻦﯾا يﺎﻫ
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﺮﺑرﺎﮐ
داﺪﻌﺗ و دﻮﮐ
لﺎﺳ ،ﯽﻫددﻮﮐ يﺎﻫ ياﻮﺘﺤﻣ
كﺎﺧ ﻞﮑﯿﻧ )
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ (
ﺰﯿﻧ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا )
5 و 25 .(
لوﺪﺟ 4 - رد دﻮﮐ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ لﺎﺳ
يﺎﻫ كﺎﺧ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ فﺮﺼﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ )
mg/kg
(
ﻞﮑﯿﻧ ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ
رﺎﻤﯿﺗ 1
لﺎﺳ
ﻣ فﺮﺼ 2
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 3
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 1
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 2
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 3
لﺎﺳ
ﻣ فﺮﺼ
20 رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ
o-r 4 / 43
h-j 3/
48
b-d 2/
52
mn 2 / 1
i-k 5 / 1
g-i 7 / 1
40 رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ 3/k-n
45
f-h 2/
50
b 4 / 53
k-n 3/
1
h-j 6 / 1
f-h 8/
1
20 رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ 1/j-m
47
de 1 / 51
e-g 7 / 50
h-j 6 / 1
d 4 / 2
c 2 / 4
40 ﻦﺠﻟ ﻦﺗ رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ 4/i-l
47
g-i 5/
49
a 4 / 55
de 2/
2
b 5 / 4
a 3 / 5
s ﺪﻫﺎﺷ 3/
42
s 3 / 42
s 3 / 42
o 5 / 0
0 5 / 0
0 5 / 0
- *
نﺎﺸﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ فوﺮﺣ ﻒﯾدر ﺮﻫ و نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد و مﺪﻋ هﺪﻨﻫد
فﻼﺘﺧا دﻮﺟ ﯽﻨﻌﻣ
راد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﺖﺳﺎﻫ
) ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ 05
/ 0 p<
.(
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﻢﯿﻣدﺎﮐ
د ﺴﯿﺳ ر ﺖﺸﮐ ﻢﺘ ﺑ ﺰﯿﻧ كﺎﺧ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ياﻮﺘﺤﻣ ،بﺎﻗﺮﻏ ﻪ
رﻮﻃ
ﯽﻨﻌﻣ يراد ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ .
ﺮﺛا
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ يدﻮﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ كﺎﺧ كﺎﺧ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﻢﯿﻣدﺎﮐ
ﮏﯾ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﯿﭘ لﺎﺳ ﻪﺳ زا ﻪﮐ ﯽﻫددﻮﮐ لﺎﺳ
ﺗﺎ ﺖﻓﺎﯾرد دﻮﮐ نﻮﻨﮐ هدﻮﻤﻨﻧ
،ﺪﻧا دﻮﺟﻮﻣ راﺪﻘﻣ زا ﺶﯿﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ
ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ رد )
لوﺪﺟ 5 .(
لﺎﺳ ﻪﺳ دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧرد
ﯽﻟاﻮﺘﻣ فﺮﺼﻣ 40
ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رﺎﺘﮑﻫ رد يﺮﻬﺷ ﻪﻟﺎﺑز ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ
ﻞﮐ ﻢﯿﻣدﺎﮐ )
9/
2 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺷ و ﻪﺑ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ هدوﺪﺤﻣ زا ناﺰﯿﻣ
ﯿﺳ ﻪﻠ ﭗﯿﻟ ) 1/
0 ﺎﺗ
5/
0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ )
لوﺪﺟ 5 ( ) 13 ( . ﻦﺠﻟ
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ار كﺎﺧ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ياﻮﺘﺤﻣ ،بﻼﺿﺎﻓ داد راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ
،ﺑ ﻪ يرﻮﻃ ﻞﺑﺎﻗ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ
راﺰﯿﻟﺎﺷ كﺎﺧ رد بﺬﺟ )
4/
0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
ﺢﻄﺳ ﻪﺑ
40 ﻃ ﻪﮐ رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ ﯽﻟاﻮﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ لﺎﺳ ﻪﺳ ﯽ
ﺖﺷاد صﺎﺼﺘﺧا ،ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا كﺎﺧ ﻪﺑ )
لوﺪﺟ 5 .(
ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ
ﻢﯿﻣدﺎﮐ ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰﯿﻧ يﺮﮕﯾد ﺶﯾاﺰﻓا بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺠﯿﺘﻧرد كﺎﺧ ﯽﻣ
ﺪﺑﺎﯾ ) 18 ،
22 و 32 .(
61
ﻪﺑ ﻪﻠﺠﻣ هرود ،يزروﺎﺸﮐ ﯽﻋارز 14
هرﺎﻤﺷ ، 2 ﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ ، نﺎ
1391
لوﺪﺟ 5 - رد دﻮﮐ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ لﺎﺳ
يﺎﻫ ﺮﺑ فﺮﺼﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ كﺎﺧ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ
) mg/kg (
ﻢﯿﻣدﺎﮐ ﮐ ﻞ ﻢﯿﻣدﺎﮐ
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ
رﺎﻤﯿﺗ 1
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 2
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 3
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 1
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 2 لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ 3
لﺎﺳ
فﺮﺼﻣ
20 رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ
i-n 5/
1
c-f 4 / 2
abc 6 / 2
j-r 10 / 0
h-o 13 / 0
cde 2 / 0
40 رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ 5b-e
/ 2
abc 6 / 2
a 9 / 2
i-q 12 / 0
e-i 18 / 0
bcd 2/
0
20 رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ 1fgh
/ 2
abc 6 / 2
abc 7 / 2
f-j 17 / 0
d-g 21 / 0
bc 3/
0
40 رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ ﻦﺠﻟ ﻦﺗ 6a-d
/ 2
abc 7 / 2
ab 8 / 2
def 21 / 0
b 30 / 0
a 4/
0
0 ﺪﻫﺎﺷ 1 / 0
0 1 / 0
0 9 / 0
s 04 / 0
s 05 / 0
s 04 / 0
* - نﺎﺸﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ فوﺮﺣ ﻒﯾدر ﺮﻫ و نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻮﺟو مﺪﻋ هﺪﻨﻫد
فﻼﺘﺧا د ﯽﻨﻌﻣ راد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﺖﺳﺎﻫ ) ﮑﻧاد نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻦ
05 / 0
p<
(.
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ موﺮﮐ و ﻞﮐ موﺮﮐ راﺪﻘﻣ ﯽﻌﻤﺠﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
ﺪﻧداد ﺶﯾاﺰﻓا ار بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ .
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
،
رد دﻮﮐ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا لﺎﺳ
يﺎﻫ ﻞﮐ موﺮﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ فﺮﺼﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
كﺎﺧ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ موﺮﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
) 49
ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ موﺮﮐ و )
58 /0 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ
مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ( ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺳ ﯽﻟاﻮﺘﻣ فﺮﺼﻣ لﺎﺳ 40
ﻦﺠﻟ ﻦﺗ
دراد ﻖﻠﻌﺗ رﺎﺘﮑﻫ رد بﻼﺿﺎﻓ )
لوﺪﺟ 6 .(
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ موﺮﮐ
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد هﺪﺷ
، دوﺪﺣ 3/
48 ناﺰﯿﻣ ﺮﺑاﺮﺑ
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ رد هﺪﺷ دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ .
ﻞﯿﮑﺸﺗ تﻼﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ
زا ﻦﯿﮕﻨﺳ كﺎﺧ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﯽﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ موﺮﮐ ﻪﻠﻤﺟ
رد ﺎﻬﻧآ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ كﺎﺧ
يﺎﻫ
ﯽﻣ هﺎﯿﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ﺮﺘﺸﯿﺑ بﺬﺟ ﻪﺠﯿﺘﻧرد و ﯽﮑﻫآ
،ددﺮﮔ
ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻢﮐ دﻮﮐ رد ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯾا ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ) 20 .(
ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد ﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﻪ ﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻦﯿﮕﻨﺳ ﺮﺻﺎﻨﻋ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺮ
ﻪﻋرﺰﻣ كﺎﺧ يا
دﻮﺑ هدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد بﻼﺿﺎﻓ ﻪﮐ
، داد نﺎﺸﻧ ﺪﺷ ه
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ بﻼﺿﺎﻓ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺖﻈﻠﻏ يراد
كﺎﺧ رد موﺮﮐ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﯽﻣ
ددﺮﮔ ) 3 .(
هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺮﺛا
ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ موﺮﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﯽﻓﺮﺼﻣ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺟ داد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ كﺎﺧ بﺬ ﻪﮐ
يﺎﻫدﻮﮐ ﯽﻧزو راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻓﺮﺼﻣ
، ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا و ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور رﺎﻤﯿﺗ
ﯽﻨﻌﻣ حﻮﻄﺳ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﺪﻫﺎﺷ يراد
دﻮﺑ ) لوﺪﺟ 6 .(
ﯽﮑﺸﺧ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﺖﯿﻌﺿو )
كﺎﺧ
ﺖﺸﮐ ﺖﺤﺗ ﺳ
ﺒ تﺎﺠﯾﺰ (
ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺰﯿﻧ ﯽﮑﺸﺧ ﺖﺸﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ﻟآ دﻮﮐ عﻮﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﯾراو و ﯽ
ﻤﻫ فﺮﺼﻣ لﺎﺳ ﻦﯿﻨﭽ
تاﺮﺛا ،نآ ﯽﻨﻌﻣ
يراد ﺮﺻﺎﻨﻋ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻦﯿﮕﻨﺳ .
رد دﻮﮐ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا لﺎﺳ
يﺎﻫ
ﻞﮐ موﺮﮐ و ﻞﮐ ﻞﮑﯿﻧ درﻮﻣ رد ﺎﻬﻨﺗ ﺰﯿﻧ فﺮﺼﻣ ﯽﻨﻌﻣ
راد ﺪﺸﻧ
) لوﺪﺟ 7 (.
بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ و ﻞﮐ بﺮﺳ
ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺑ ﯽﻓﺮﺼﻣ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺮﺛا ﮐ بﺮﺳ ﯽﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫدﻮﮐ ﯽﻧزو راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،كﺎﺧ رد ﻞ
ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﺎﻣا ،
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا رﺎﻤﯿﺗ
رد ﺪﻫﺎﺷ
ﯽﻨﻌﻣ حﻮﻄﺳ ﺮﺜﮐا دﻮﺒﻧ راد
ﻪﮐ رد بﺮﺳ ﻊﻤﺠﺗ ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻟد ﺮﻣا ﻦﯾا
ﯽﻣ كﺎﺧ قﺎﻤﻋا ﻪﺑ نآ ﻢﮐ ﯽﯾﻮﺸﺑآ و ﯽﺤﻄﺳ ﻖﻓا ﺪﺷﺎﺑ
) لوﺪﺟ
8 ( ) 19 ( . ﻞﮐ بﺮﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ هزاﺪﻧا
يﺮﯿﮔ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد هﺪﺷ
ﯽﮑﺸﺧ ﺖﺸﮐ )
50 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ (
لﺎﺳ ﻪﺳ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ
فﺮﺼﻣ 40 ﻦﻤﺿ ﻪﮐ ﺖﺷاد صﺎﺼﺘﺧا رﺎﺘﮑﻫ رد ﺖﺳﻮﭙﻤﮐ ﻦﺗ
فﻼﺘﺧا ﻦﺘﺷاد ﯽﻨﻌﻣ
راد دوﺪﺣ ياراد ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ 8/
54
ﻪﺑ ﻪﻠﺠﻣ هرود ،يزروﺎﺸﮐ ﯽﻋارز 14
هرﺎﻤﺷ ، 2 نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ ،
1391 62
