ﻪﻴﺒﺷ تاﺮﺛا يزﺎﺳ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا
هﺮﻬﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ بﺎﺴﭘ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ نارادﺮﺑ
) يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ :
ﻦﻴﻣارو ﺖﺷد (
هداﺰﻴﻠﻋ ﻲﻠﻋ هﺰﻤﺣ
1
-*
ﺖﻗﺎﻴﻟ ﺪﻴﺠﻤﻟاﺪﺒﻋ -2
ﻒﺳﻮﻳﻼﻣ ﻲﺑاﺮﻬﺳ رﻮﻤﻴﺗ 3
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
04 / 09 / 1394
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
17 / 03 / 1395
هﺪﻴﻜﭼ
ﺪﺑﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا ناﺮﻬﺗ بﺮﺷ ﻪﺑ ﻮﻠﻣﺎﻣ و نﺎﻴﺘﻟ يﺎﻫﺪﺳ بآ هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺸﻧﻼﻛ رد ﺖﻌﻨﺻ و ﺖﻴﻌﻤﺟ هﺪﻨﻳاﺰﻓ ﺪﺷر .
ﺖﺳﺎﻴﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ يراﺬـﮔ
يﺎـﻫ
يرﻮﺸﻛ نﻼﻛ و نﺎﻴﺘﻟ يﺎﻫﺪﺳ بآ ﺺﻴﺼﺨﺗ ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ رﺮﻘﻣ
ﻪﻴﻔﺼﺗ بﺎﺴﭘ ،ناﺮﻬﺗ بﺮﺷ ﻪﺑ ﻮﻠﻣﺎﻣ ﻦﻴـﻣارو ﺖـﺷد يزروﺎـﺸﻛ ﻪـﺑ ناﺮـﻬﺗ بﻮـﻨﺟ ﻪﻧﺎﺧ
ﺪﺑﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا .
ﺖﺴﻳز و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا تاﺮﺛا ياراد ﻦﻴﻣارو ﺖﺷد ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ بﻮﻨﺟ بﺎﺴﭘ ﻢﻴﻈﻋ ﻢﺠﺣ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ ﻲﻣ يدﺎﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ
ﺪـﺷﺎﺑ .
تاﺮﺛا يزﺎﺴﻟﺪﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا فﺪﻫ هدﺎﻔﺘﺳا تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ
زا بﻼﺿﺎﻓ
ﻲـﻣ ﻢﺘـﺴﻴﺳ ﻲﻳﺎـﻳﻮﭘ شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻦﻴـﻣارو ﺖـﺷد نازروﺎـﺸﻛ ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ ﺪـﺷﺎﺑ
.
ﻪﺿﺮﻋ يﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻮﻳرﺎﻨﺳ زا دﻮﺑ ترﺎﺒﻋ بﻮﻨﺟ ﻪﻧﺎﺧ ﻪﻴﻔﺼﺗ بآ
ﻚﻳ : ﻆﻔﺣ ﻂﻳاﺮﺷ ود ﻮﻳرﺎﻨﺳ ،دﻮﺟﻮﻣ :
ﺺﻴﺼﺨﺗ ﻞﻣﺎﻛ ﺪﺳ نﺎﻴﺘﻟ ﻪﺑ بﺮﺷ
،ناﺮﻬﺗ صﺎـﺼﺘﺧا
200 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﻴﻔﺼﺗ هﺪﺷ رد ﻞﺼﻓ يزروﺎﺸﻛ ﻪﺑ ﻲﻋارز ﻪﻘﻄﻨﻣ
و 40 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ ﻪﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ رد ﻞـﺼﻓ ﻲـﻋارزﺮﻴﻏ زا
لﺎـﺳ
1395 ﻪﺳ يﻮﻳرﺎﻨﺳ ،ﺪﻌﺑ ﻪﺑ :
ﻮﻳرﺎﻨﺳ ود يﺎﻬﻨﻣ ﻪﻳﺬﻐﺗ رﺎﻬﭼ ﻮﻳرﺎﻨﺳ و ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ :
ﻮﻳرﺎﻨﺳ ود + ﺺﻴﺼﺨﺗ 50 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ لﺎﺳ زا 1410 . داد نﺎـﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
لﺎﺳ ﺎﺗ مﺎﺧ بﻼﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ترﻮﺻ رد 1420
و ﺲﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﻪـﺑ يرﺎﺒﻧﺎﻳز ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تاﺮﺛا بﻼﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا و هدﻮﻤﻧ رﻮﺒﻋ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا مﻮﻴﻣدﺎﻛ
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ هاﺮﻤﻫ .
بﺎﺴﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻣا )
ﻪﻴﻔﺼﺗ بﻼﺿﺎﻓ هﺪﺷ
( دوﺪﺣ ﺎﺗ 150 رﺎـﺑ ﻪـﺑ ﻦﻴﮕﻨـﺳ تاﺰـﻠﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﻼﻜﺸﻣ و هدﻮﺑ ﻦﻤﻳا ﺮﮕﻳد لﺎﺳ
دروآ ﺪﻫاﻮﺨﻧ .
ﻪﻴﺒﺷ ﺞﻳﺎﺘﻧ بآ رد تاﺮﺘﻴﻧ ﺖﻈﻠﻏ يزﺎﺳ لﺎﺳ ﺎﺗ ﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻪﻤﻫ رد داد نﺎﺸﻧ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز يﺎﻫ
1420 رﻮـﺒﻋ بﺮـﺷ ﺖﻬﺟ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا تاﺮﺘﻴﻧ ﺖﻈﻠﻏ
دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ . ﻲﻣ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ رد تاﺮﺘﻴﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺳ ﻮﻳرﺎﻨﺳ و تاﺮﺘﻴﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ رﺎﻬﭼ يﻮﻳرﺎﻨﺳ لﺎﻤﻋا دﻮﺷ
.
هژاو يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : ﺖﻟﺎﺣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ،نﺎﻳﺮﺟ–
،ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ ﻲﻠﻋ ﻪﻘﻠﺣ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﻳﺬﻐﺗ
يﺪﻴﻠﻛ ﺮﻴﻐﺘﻣ ،
ﻪﻣﺪﻘﻣ 1 ﺶﻳاﺰـﻓا و رﻮﺸﻛ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ دﻮﺒﻤﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
بﻼﺿﺎﻓ ﻢﺠﺣ زا دﺪـﺠﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰﻓا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ يﺮﻬﺷ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا ﺎﻬﻧآ ﺪﺷﺎﺑ
. داﻮـﻣ و بآ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ بﺎﺴﭘ
ﻲﻳاﺬﻏ ) ﺎﻫدﻮﻛ ( آ ياﺮﺑ ﻚـﺸﺧ ﻪـﻤﻴﻧ و ﻚـﺸﺧ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد هﮋﻳﻮﺑ يرﺎﻴﺑ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . لﺎﺳ رد بﻼﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
شﺮﺘـﺴﮔ نﺎـﻬﺟ رد ﺎـﻫ
دوﺪﺣ ﻪﻛ ﻪﻜﻳرﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ 10
يرﺎـﻴﺑآ ﻞﻛ زا ﺪﺻرد
بﻼﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎﻬﺟ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ
دﻮـﺷ ) 14 .(
دوﺪـﺣ ﻦﻴـﭼ رد 4
و مﺎﺧ بﻼﺿﺎﻓ ﺎﺑ ﻲﺿارا رﺎﺘﻜﻫ نﻮﻴﻠﻴﻣ 130
ﻫ بﻼـﺿﺎﻓ ﺎـﺑ رﺎـﺘﻜﻫ راﺰ
ﻪﻴﻔﺼﺗ ﻲﻣ يرﺎﻴﺑآ هﺪﺷ ﺪﻧﻮﺷ
. و ﻲﻟﺎﻐـﺷا ﻦﻴﻄـﺴﻠﻓ ،ﻚـﻳﺰﻜﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ
1 - هﺎﮕﺸﻧاد ،بآ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا مﻼﻳا
*) - لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
Email:[email protected] (
2 و 3 - ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﻴﺑآ هوﺮﮔ نادﺎﺘﺳا DOI: 10.22067/jsw.v31i1.51069
ﻲﻣ بﺎﺴﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد وﺮﺸﻴﭘ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ءﺰﺟ ﺰﻴﻧ ﺮﺼﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
) 26
.( رد
يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد
لﺎﺣ
،ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ يﻻﺎﺑ
،ﻪﻴﻔﺼﺗ بﻼـﺿﺎﻓ
ﻪﺑ ترﻮﺻ مﺎﺧ و ﺎﻳ ﻪﻴﻔﺼﺗ ﻪـﻴﻟوا و
ًﺎﺗﺪـﻤﻋ ياﺮـﺑ يرﺎـﻴﺑآ ﻻﻮـﺼﺤﻣ ت
يزروﺎﺸﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ . رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ
،ﻪﺘﻓﺎﻳ بﻼﺿﺎﻓ ياﺮـﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا رد
،يزروﺎﺸﻛ ﺖﻌﻨﺻ
و ياﺮﺑ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﻲﻧﻮﻜﺴﻣ ﺮﻴﻏ بﺮـﺷ و ﺎـﺗ
ﺪﺣ ﻪﻴﻔﺼﺗ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ و ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ ﻪﻴﻔﺼﺗ ﻲـﻣ دﻮـﺷ . رد يﺎﻫرﻮـﺸﻛ رد
لﺎـﺣ
ﻪﻌﺳﻮﺗ بﻼﺿﺎﻓ
،ﺪﻣآرد لﺎﻐﺘﺷا و ﺖﻴﻨﻣا ﻲﻳاﺬﻏ ار ياﺮـﺑ مدﺮـﻣ ﻢﻫاﺮـﻓ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻪﺘﻓﺎﻳ بﺎﺴﭘ ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻞـﻤﻜﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ بآ
دﻮﺟﻮﻣ و ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻚـﻳ شور ياﺮـﺑ ﺶﻫﺎـﻛ ﻊـﻓد داﻮـﻣ يﺬـﻐﻣ ﻪـﺑ
هﺮﻜﻴﭘ يﺎﻫ ﻲﺑآ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ ) 19 .(
ﺶﻴﭘ ﺶﻟﺎﭼ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ
ﻢﻴـﻈﻋ ﻢﺠﺣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ،ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻊﻳﺮﺳ ﺪﺷر ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يور هﺪﻨﻳاﺰﻓ و بﻼﺿﺎﻓ يا ﺖﻳدوﺪﺤﻣ و ﺎﻫ
يدﺎـﺼﺘﻗا يﺎﻫ بﻼـﺿﺎﻓ ﻪﻴﻔـﺼﺗ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 25 .(
نارﺎـﻜﻤﻫ و ﺪـﻴﺟﻮﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ )
20 ( شدﻼﮕﻨـﺑ رد
مﺎﺧ بﻼﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ رد ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻴﻨﻛﺎﺳ و نازروﺎﺸﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻼﻣﺎـﻛ هﺎﮔﺪـﻳد ود ياراد يزروﺎـﺸﻛ تﻻﻮـﺼﺤﻣ يرﺎﻴﺑآ ياﺮﺑ يﺮﻬﺷ
ﻲﻣ ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
. هﺪﻋ ﻪـﺑ ار مﺎـﺧ بﻼـﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا نازروﺎﺸﻛ زا يا
ﻠﻋ كﺎـﺧ يﺰﻴﺨﻠـﺻﺎﺣ ﺶﻳاﺰـﻓا و ﻦﻴﻳﺎـﭘ ﻪـﻨﻳﺰﻫ ،ندﻮﺑ سﺮﺘﺳد رد ﺖ
ﻲﻣ ﺪﻧﺪﻳﺪﻨﺴﭘ . دﻮﺟو ،ﺪﺑ يﻮﺑ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ بﻼﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا
ﭗﻤﭘ نﺪﻳد ﺐﻴﺳآ و ﺎﭘ و ﺖﺳد لوﺎﺗ ،تاﺮﺸﺣ ﺪـﻣﺎﺟ داﻮـﻣ ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ ﺎﻫ
دﻮﺒﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا شﺮﻳﺬﭘ زا ﻖﻠﻌﻣ .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﮓﻧﺎﺟ )
15 ( ﻲـﻃ
ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ 5 ﺎﻔﺘـﺳا تاﺮﺛا ﻪﻟﺎﺳ ﺮـﺑ هﺪـﺷ ﻪﻴﻔـﺼﺗ يﺮﻬـﺷ بﻼـﺿﺎﻓ زا هد
ﺪـﻧداد راﺮـﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ار ﺞﻧﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ءاﺰﺟا و دﺮﻜﻠﻤﻋ .
ﺎـﻬﻧآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
رﻮـﻃ ﻪـﺑ مﺎـﺧ بﻼـﺿﺎﻓ و هﺪﺷ ﻪﻴﻔﺼﺗ بﺎﺴﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﺞﻧﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ يراد
ﺖﺳا هداد .
ﻔـﺼﺗ بﻼـﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ءﻮـﺳ تاﺮـﺛا هﺪـﺷ ﻪﻴ
ﺐـﺗﺮﻣ ﺶﻳﺎـﭘ ﺪـﻨﻣزﺎﻴﻧ نآ تﺪـﻣ ﺪـﻨﻠﺑ هدﺎﻔﺘـﺳا ﻦﻜﻴﻟ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﻣ ﻻﺎﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪـﻨﭼ ﺮـﻫ ﻪـﻛ ﺖـﺷاد نﺎـﻴﺑ ناﻮـﺗ
بآ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻆـﻔﺣ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻲﻧاواﺮﻓ ﺖﺒﺜﻣ تاﺮﺛا ياراد بﺎﺴﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻳاﺰﻓا ،ﻦﻳﺮﻴﺷ ﻊﺑﺎﻨﻣ
بآ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺿﺮﻋ ﻪـﺑ
،بﺮـﺷ تاﺮﻃﺎـﺨﻣ ﺶﻫﺎـﻛ
ﺖﺴﻳز ﻴﺤﻣ بﺎﺴﭘ يزﺎﺳﺎﻫر ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﻲﻄ هﺮﻜﻴﭘ رد ﺎﻫ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ يﺎﻫ )
16 ( ،
ﺶﻳاﺰﻓا دﺮﻜﻠﻤﻋ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﻋارز
) 6 (
، يﺎـﻫدﻮﻛ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ
ﻲﻳﺎﻴﻤﻴــﺷ )
8 ( ﻪــﻳﺬﻐﺗ ،بﻼــﺿﺎﻓ نازرا ﻊــﻓد نﺎــﻜﻣا ندﻮــﻤﻧ ﻢﻫاﺮــﻓ ،
ناﻮﺨﺑآ حﻼﺻا ،ﺎﻫ ﻲﺿارا
رﻮﺷ و ﺶﻳاﺰﻓا داﻮﻣ ﻲﻟآ كﺎﺧ ) 15 ( ﺶﻫﺎـﻛ ،
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﻪﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑاو )
20 ( ﺰﻓا ، نآ ﻊـﺒﺗ ﻪـﺑ و لﺎﻐﺘـﺷا ،ﺪﻣآرد ﺶﻳا
ﻲﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ شزﻮﻣآ ﺖﻴﻌﺿو و هﺎﻓر ﺪﺷﺎﺑ
. رد بﻼـﺿﺎﻓ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻦﻜﻴﻟ
ﺚﻋﺎﺑ دراﻮﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ
بآ و كﺎﺧ و هﺎـﻴﮔ ) 30 ( ﺖـﻴﻟﻮﺒﻘﻣ ﺶﻫﺎـﻛ ،
ﺖﻳاﺮـﺳ و تﻻﻮـﺼﺤﻣ يﺪﻨـﺴﭘرازﺎﺑ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يرﺎـﻤﻴﺑ
ﻲﻧﻮـﻔﻋ ﻦﻴـﺑ
ناﺮﮔرﺎﻛ عراﺰﻣ ) 12 ( ﻲﻣ دﻮﺷ .
،ﻲـﻨﻓ ﻒـﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ يدﺎـﺼﺘﻗا
و
ﺖﺴﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ هﺮﻬﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ،بﺎﺴﭘ زا يرادﺮﺑ هﺮـﻬﺑ يﺎﻫ
يرادﺮـﺑ
ﻚـﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﻢﻫ رﺎﻨﻛ رد دﺎﻌﺑا ﻪﻤﻫ ظﺎﺤﻟ وﺮﮔ رد بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﻳا زا ﻲﻣ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﻢﻫ ﻪﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﻛ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ شور ﺮﺑ
ﻪﻳﺎﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ
ﻲﻟﺮﺘﻨﻛراﺪﻣ ﺎﻨﺑ
،ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﻜﻣا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ و رﺎﺘﻓر ﻢﺘـﺴﻴﺳ ـﻫ يﺎ
هﺪﻴﭽﻴﭘ
،يدﺎﺼﺘﻗا
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﺘﺴﻳز و ﻲﻨﻓ ار ﻢﻫاﺮﻓ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ . رد ﻦـﻳا
شور ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ هﺪﻴﭽﻴﭘ ﻲﻌﻗاو ﻂـﺳﻮﺗ يﺎـﻫدرﻮﺧزﺎﺑ
،دﺪـﻌﺘﻣ ﺮﻴﺧﺄـﺗ
،ﻲﻧﺎﻣز هﺮﻴﺧذ يزﺎﺳ و زا ﻖﻳﺮﻃ تﻻدﺎـﻌﻣ ﻞﻴـﺴﻧاﺮﻔﻳد طﻮـﺑﺮﻣ
ﻪـﺑ ﻢـﻫ
ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ) 34 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺎﻳز رد ﻪﻨﻴﻣز ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﻢﺘـﺴﻴﺳ ﺎـﻫ زا
ﻪﻠﻤﺟ رد ﻪﻨﻴﻣز ﺪﻣ ﺖﻳﺮﻳ ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ ) 13 و 34 (
، ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﺿﺮﻋ
و يﺎﺿﺎﻘﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ ) 2 و 7 (
، ﺺﻴﺼﺨﺗ ﻊﺑﺎـﻨﻣ بآ ) 17 ( ﻪـﻨﻴﻬﺑ ، يزﺎـﺳ
ﻪﻴﻔﺼﺗ بﻼﺿﺎﻓ يﺮﻬﺷ ) 21 ( و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻢﻛ ﻲﺑآ ) 18 ( مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ﺖﺳا .
رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻪﻛ هرﺎﺷا
،ﺪﺷ رد هزﻮﺣ هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ بﺎﺴﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﻳا ﻘﺤﺗ تﺎﻘﻴ هﺮﺘـﺴﮔ ي ﻲﻌﻴـﺳو زا ﻞﺋﺎـﺴﻣ
ﻊﺑﺎﻨﻣ
،بآ ﻂﻴـﺤﻣ ،دﺎﺼﺘﻗا ،يزروﺎﺸﻛ
،ﺖـﺴﻳز ﺖـﺷاﺪﻬﺑ و ...
ار رد ﺮـﺑ
ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﺎﻣا ﻲﺘﻗو ﻚﻳ ﺮﻳﺪﻣ و ﺎﻳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺰـﻳر ﺪـﻫاﻮﺨﺑ ﻲﻤﻴﻤـﺼﺗ ﺖـﻬﺟ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ زا بﺎﺴﭘ
،دﺮﻴﮕﺑ ﭻﻴﻫ ﻚـﻳ زا ﻦـﻳا تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪـﺑ
ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻲﻤﻧ ﺪﻧاﻮﺗ زﺎـﻴﻧ يو ار ﻦﻴﻣﺄـﺗ ﺪـﻨﻛ . ﺖـﻠﻋ ﻦـﻳا ـﺳا ﺖ ﻪـﻛ ﻦـﻳا
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد رﺎﻨﻛ ﻢﻫ و ﻪﺑ ﻞﻜﺷ ﻚﻳ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ و ﺎﻳ ﻢﺘﺴﻴﺳ هﺪﻳد هﺪﺸﻧ ﺖﺳا
. لﺪﻣ زا ﻲﺸﺨﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻊﻣﺎﺟ
هﺮﻬﺑ يﺎﻳﻮﭘ و بﺎـﺴﭘ زا يرادﺮـﺑ
ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ
VarSim
ﻲﻣ ﺪـﺷﺎﺑ ) 29 ( ﻪـﻛ تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ تاﺮـﺛا ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ
ﻪﻴﻔﺼﺗ بﺎﺴﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا
هﺮـﻬﺑ ﺖﻣﻼـﺳ ﺮﺑ ناﺮﻬﺗ بﻮﻨﺟ ﻪﻧﺎﺧ و نارادﺮـﺑ
د نازروﺎــﺸﻛ ﻲــﻣ ﻦﻴــﻣارو ﺖــﺷ
دزادﺮــﭘ
VarSim . ﻞــﻣاﻮﻋ ﻪــﻋﻮﻤﺠﻣ
ﺖﺴﻳز و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ار بﺎﺴﭘ رد رﺎﻨﻛ
ﻢﻫ و ﻪﺑ ﺎﻳ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻚﻳ ﻞﻜﺷ ﻦﻳا زا و هداد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻢﺘﺴﻴﺳ
ﺖﺴﻳز و يدﺎﺼﺘﻗا يراﺪﻳﺎﭘ ﻖﻳﺮﻃ درﻮـﻣ ار ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻲﻄﻴﺤﻣ
ﻲﻣ راﺮﻗ نﻮﻣزآ ﺪﻫد
.
داﻮﻣ و شور ﺎﻫ
ﻪﻘﻄﻨﻣ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺖﺣﺎـﺴﻣ ﺎـﺑ ﻦﻴﻣارو ﺖﺷد 1584
ﻊـﺑﺮﻣﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ رد
بﻮـﻨﺟ ﻲﻗﺮـﺷ
ناﺮﻬﺗ لﻮﻃ ﻦﻴﺑ و ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ يﺎﻫ
51 و ﻪﺟرد 30 ﺎﺗ ﻪﻘﻴﻗد 51 و ﻪـﺟرد
55 ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋ و ﻲﻗﺮﺷ ﻪﻘﻴﻗد 35
و ﻪﺟرد 10 ﺎـﺗ ﻪـﻘﻴﻗد 35
و ﻪﺟرد 46 ﻪﻘﻴﻗد ﻊﻗاو ﻲﻟﺎﻤﺷ هﺪﺷ
ﺖﺳا . لوﺪﺟ رد 1 دﻮـﺟﻮﻣ ﺖﻴﻌﺿو
ﺖﺸﻛ يﻮﮕﻟا
، ﺖﺸﻛ ﺐﻴﻛﺮﺗ ،
ﺢﻄـﺳ ﺪـﺣاو رد دﺮـﻜﻠﻤﻋ و ﺪـﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ
ﻲﻏﺎﺑ و ﻲﻋارز ﻲﺑآ تﻻﻮﺼﺤﻣ عاﻮﻧا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺖﺷد
. لﺎﺳ ﻦﻳا رد
زﺎﻴﻧ ﻲﺑآ ﺺﻟﺎـﺧﺎﻧ يﻮـﮕﻟا ﺖـﺸﻛ ﻊـﺿو دﻮـﺟﻮﻣ دوﺪـﺣ 690 نﻮـﻴﻠﻴﻣ
ﺐــﻌﻜﻣﺮﺘﻣ و
فرﺎــﺼﻣ ﻲــﻌﻗاو بآ يزروﺎــﺸﻛ دوﺪــﺣ
620 نﻮــﻴﻠﻴﻣ
ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ ) 90 ﺪﺻرد ﻦﻴﻣﺎﺗ زﺎﻴﻧ ( هدﻮﺑ ﻪﻛ 350 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نآ زا
ﻖﻳﺮﻃ بآ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز و 270 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐـﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نآ
زا ﻖـﻳﺮﻃ بآ يﺎـﻫ
ﻲﺤﻄﺳ ﻦﻴﻣﺎﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا ) 33 .(
ﻊﻤﺟ فرﺎﺼﻣ ﻪﻧﻻﺎﺳ بآ ﺖﺷد ﻦﻴﻣارو دوﺪﺣ 35 / 709 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ
ﺐــﻌﻜﻣ ﺖــﺳا ﻪــﻛ 35 ﺪــﺻرد نآ ) 47 / 250 نﻮــﻴﻠﻴﻣ ﺮــﺘﻣ ﺐــﻌﻜﻣ ( زا
يﺎﻬﻧﺎﻳﺮﺟ ﻲﺤﻄﺳ و ﻪﻤﺸﭼ يﺎﻫ تﺎﻋﺎﻔﺗرا ﻦﻴﻣﺎﺗ ﻲﻣ دﻮـﺷ و 65 ﺪـﺻرد
ﻪﻴﻘﺑ ) 88 / 458 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ ﺐﻌﻜﻣ ( زا ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ ﻲـﻨﻴﻣزﺮﻳز ﻞﻣﺎـﺷ
،هﺎـﭼ
تﺎﻨﻗ و ﻪﻤﺸﭼ يﺎﻫ ﻲﺘﻓﺮﺑآ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . 2 / 87 ﺪﺻرد ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﻪـﺑ
فﺮﺼﻣ
،يزروﺎﺸﻛ 85
/ 9 ﺪﺻرد فﺮـﺼﻣ ﻪﺑ بﺮـﺷ
و 95 / 2 ﺪـﺻرد ﻪـﺑ
فﺮﺼﻣ ﺖﻌﻨﺻ ﻲﻣ ﺪﺳر . لوﺪﺟ رد 2 تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻲـﻤﻛ
و ﻲـﻔﻴﻛ ﻊﺑﺎـﻨﻣ
بآ ﻲﻓﺮــﺼﻣ ﺖــﺷد رد و لوﺪــﺟ 3 ﻪــﺻﻼﺧ يا تﺎــﺼﺨﺸﻣ زا ﺖــﺷد
ﻦﻴﻣارو ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ يﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ
ﻪﻴﻔـﺼﺗ بآ ﻞﻣﺎـﺷ ﻦﻴـﻣارو ﺖﺷد ﻲﺤﻄﺳ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ بﻮـﻨﺟ ﻪـﻧﺎﺧ
بﻮـﻨﺟ يﺎﻫﺮﻬﻧ ،ﻦﻴﻣارو ﻪﻜﺒﺷ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻮﻠﻣﺎﻣ و نﺎﻴﺘﻟ يﺎﻫﺪﺳ ،ناﺮﻬﺗ ناﺮﻬﺗ ) ﻪﺧﺮﺳ يﺎﻫﺮﻬﻧ مﺎﺧ بﻼﺿﺎﻓ و دﺎﺑآزوﺮﻴﻓ ،رﺎﺼﺣ
(...
يﺎﻬﺑآزﺮﻫ و
ﻗ رد دوﺮﺟﺎﺟ ﻪﻧﺎﺧدور ﻲﻣ ﺖﺷد ﻲﺑﻮﻨﺟ ﺖﻤﺴ
ﺪﺷﺎﺑ . نﺎـﻴﺘﻟ ﺪﺳ ثاﺪﺣا ﺎﺑ
دوﺪـﺣ ﺪﺳ ود ﻦﻳا ﻲﻤﻴﻈﻨﺗ بآ عﻮﻤﺠﻣ زا ﻮﻠﻣﺎﻣ ﺪﺳ نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و 200
ﺪـﺷ هداد صﺎـﺼﺘﺧا ﻦﻴﻣارو ﺖﺷد يزروﺎﺸﻛ ﻪﺑ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نﻮﻴﻠﻴﻣ )
5 .(
ﺎـﺗ هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺸﻧﻼﻛ رد ﺖﻌﻨﺻ و ﺖﻴﻌﻤﺟ هﺪﻨﻳاﺰﻓ ﺪﺷر ﻦﻜﻴﻟ
ﺘﺧا ناﺮﻬﺗ بﺮﺷ ﻪﺑ نﺎﻴﺘﻟ ﺪﺳ بآ ﻲﻣﺎﻤﺗ ًﻼﻤﻋ ﺪﺑﺎﻳ صﺎﺼ
.
لوﺪﺟ 1 - ﻦﻴﻣارو ﺖﺷد يزروﺎﺸﻛ تاﺪﻴﻟﻮﺗ و يزروﺎﺸﻛ دﻮﺟﻮﻣ ﺖﻴﻌﺿو
Table 1- The current condition of agriculture and agricultural products of Varamin plain
ﻮﻤﺠﻣ ع ﺮﻳﺎﺳ مﻮﮔرﻮﺳ ﻪﺠﻧﻮﻳ يﺰﺒﺳ ﻪﺟﻮﮔ رﺎﻴﺧ هﺰﺑﺮﺧ ﻪﺒﻨﭘ ﻮﺟ مﺪﻨﮔ ﺪﺣاو تﺎﻏﺎﺑ ناﻮﻨﻋ
Sum Othe rs Sorghu
m Alfal
fa Vegeta
ble Toma
to Cucum
ber Melo
ns Cott on Barl ey Whe at Unit Garde
ns Title
5348 417 6
2518 3556
3521 3866
1121 1771
1727 1642 4 1692 Ha 6 ﺖﺣﺎﺴﻣ 874
Area
100 0.78 4.71
6.65 6.58
7.33 2.10
3.31 3.07 32.3 31.65
% 1.63 ﺪﺻرد
Percent
- 4.5 48.0 10.5
28.0 35.0
17.0 13.5
4.9 4.0 4.95 ton/
- ha دﺮﻜﻠﻤﻋ
Yield
6513 1876 12 120864 3733
98588 8 13531
19057 0 69096
6909 8046 6 8378 ton 4 8257 ﺪﻴﻟﻮﺗ
Producti on
لوﺪﺟ 2 - ﺖﻴﻤﻛ و ﺖﻴﻔﻴﻛ بآ ﻲﻓﺮﺼﻣ ﺖﺷد ﻦﻴﻣارو
Table 2- The quantity and quality of water in Varamin plain ﺖﻴﻔﻴﻛ
quality ﺖﻴﻤﻛ
Quantity
)
(MCM
ﻊﺒﻨﻣ فﺮﺼﻣ
(mg/lit)
COD يرﻮﺷ BOD5
تاﺮﺘﻴﻧ سﺎﺘﭘ ﺮﻔﺴﻓ بﺮﺳ ﻦﻫآ موﺮﻛ ﻞﻜﻴﻧ مﻮﻴﻣدﺎﻛ يور
TDS N
K P Pb Fe Cr Ni Cd Zn
381 21.66 9.48
25 - 6.2 0.32 0.30 0.01 0.05 0.001 nd
70-90 ﻪﻴﻔﺼﺗ
هﺪﺷ Treated waste
1222 60
55 50 40
12.7 1.5 0.6
0.01 0.1 0.015 2.3
50-60 بﻮﻨﺟ يﺎﻫﺮﻬﻧ
South streams
1100 nd nd 2.5 15.7
5.0 0.033 nd 0.006 nd
nd nd 350-360 بآ
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز
Groundwater
330 4.5 1.35 1.9
nd nd nd nd nd nd nd nd 100-150 ﺎﻫﺪﺳ
Dam
لوﺪﺟ 3 - ﻲﺧﺮﺑ زا تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ
درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
Table 3 - Some of the characteristics of the study area
راﺪﻘﻣ Value ﺪﺣاو Unit ناﻮﻨﻋ
Title راﺪﻘﻣ
Value ﺪﺣاو
Unit ناﻮﻨﻋ
Title
822866 ﺮﻔﻧ
ﺖﻴﻌﻤﺟ
ﻪﻘﻄﻨﻣ Population
ͦͦ 17.4 C ﻂﺳﻮﺘﻣ
mean temperatureﺎﻣد
164.7 mm
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ rainfall 3-150
M ﻖﻤﻋ
بآ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز GW depth
2554 mm
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺮﻴﺨﺒﺗ Evaporation 6
% ﺐﻳﺮﺿ
هﺮﻴﺧذ ناﻮﺨﺑآ Storage coefficient
53468 ha
ﻞﻛ ﻲﺿارا يزروﺎﺸﻛ 381 Area
M.C.M بآ
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ﺮﻳﺬﭘﺪﻳﺪﺠﺗ renewable
4000 M.C.M
ﻢﺠﺣ ﻚﻴﺗﺎﺘﺳا ناﻮﺨﺑآ
aquifer volume 78.2
% ﻢﻬﺳ
يزروﺎﺸﻛ زا فﺮﺼﻣ بآ
Ritio of agricultural water use
دﻮـﺒﻤﻛ ﻊﺑﺎــﻨﻣ بآ ﻲﺤﻄـﺳ ﺚــﻋﺎﺑ رﺎـﺸﻓ ﻒﻋﺎــﻀﻣ ﻪـﺑ ﻊﺑﺎــﻨﻣ بآ
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز ﺖﺷد هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻪﻜﻳرﻮﻃ ﻪﺑ زا
لﺎـﺳ 1374 نﻮﻨﻛﺎـﺗ ﺢﻄـﺳ
بآ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز رﻮﻄﺑ ﺖﺷد ﻂﺳﻮﺘﻣ
ﻪﻧﻻﺎﺳ دوﺪﺣ 8 / 1 ﺮـﺘﻣ ﺖـﻓا هدﻮـﻤﻧ
ﺖﺳا . ﻦﻳا ﺮﻣا ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻪﻳﻻ راﺪـﺑآ و ﻢـﺠﺣ ﻚﻴﺗﺎﺘـﺳا
ناﻮﺨﺑآ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ زا دوﺪﺣ 80 ﺮﺘﻣ و از 5 / 5 درﺎﻴﻠﻴﻣ ﺐﻜﻌﻣﺮﺘﻣ رد لﺎـﺳ
1367 ﻪﺑ 45 ﺮﺘﻣ و 5 / 4 درﺎﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ رد لﺎﺳ 1391 هﺪﺷ ﺖﺳا . ﺮﺑ
ﺖﺳﺎﻴﺳ سﺎﺳا يراﺬـﮔ
يرﻮـﺸﻛ نﻼـﻛ يﺎـﻫ ﺎـﺑ ﺖـﺳا هﺪـﻳدﺮﮔ رﺮـﻘﻣ
ﻪﻴﻔـﺼﺗ بﺎـﺴﭘ ،ناﺮـﻬﺗ بﺮﺷ ﻪﺑ نﺎﻴﺘﻟ ﺪﺳ بآ ﺺﻴﺼﺨﺗ بﻮـﻨﺟ ﻪـﻧﺎﺧ
ﺪـﺑﺎﻳ صﺎـﺼﺘﺧا ﻦﻴـﻣارو ﺖـﺷد يزروﺎـﺸﻛ ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ قﺮﺷ .
سﺎـﺳاﺮﺑ
رد تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻴﻔﺼﺗ ﺖﻴﻓﺮﻇ ،ناﺮﻬﺗ بﻼﺿﺎﻓ و بآ زا ﻲﺘﻓﺎﻳ
بﻮـﻨﺟ ﻪﻧﺎﺧ
هﺮﻬﺑ نﺎﻣز رد رد ﻞﻣﺎﻛ يرادﺮﺑ
8 هﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ زﺎﻓ 4
/ 10 ﺮـﺑ ﺐـﻌﻜﻣﺮﺘﻣ
رﺎﺑ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ بﺎﺴﺘﺣا ﺎﺑ و ﻪﻴﻧﺎﺛ 25
ﺎـﺗ ﺪﺻرد 0
/ 13 رد ﺐـﻌﻜﻣﺮﺘﻣ
ﻪﻴﻧﺎﺛ ) دوﺪـﺣ لدﺎﻌﻣ 280
ﺐـﻌﻜﻣﺮﺘﻣ نﻮـﻴﻠﻴﻣ (
ﻲـﻣ ءﺎـﻘﺗرا ﻞـﺑﺎﻗ ﺪـﺷﺎﺑ
.
ﻪﺿﺮﻋ يﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ آ
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ بﻮﻨﺟ ﻪﻧﺎﺧ ﻪﻴﻔﺼﺗ ب :
ﻮﻳرﺎﻨـﺳ
ﻚﻳ : ﻆﻔﺣ ﻂﻳاﺮﺷ
،دﻮﺟﻮﻣ ﻮﻳرﺎﻨﺳ ود : ﺺﻴﺼﺨﺗ ﻞـﻣﺎﻛ ﺪـﺳ نﺎـﻴﺘﻟ ﻪـﺑ
بﺮﺷ
،ناﺮﻬﺗ صﺎﺼﺘﺧا 200 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﻴﻔـﺼﺗ هﺪـﺷ
رد ﻞﺼﻓ ﻲﻋارز و 40 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ ﻪﺑ ﻪـﻳﺬﻐﺗ ﻲﻋﻮﻨـﺼﻣ رد
ﻞـﺼﻓ
ﻲﻋارزﺮﻴﻏ زا لﺎﺳ 1395
، ﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻪﺳ : ﻮﻳرﺎﻨﺳ ود يﺎﻬﻨﻣ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ
و ﻮﻳرﺎﻨﺳ رﺎﻬﭼ : ﻮﻳرﺎﻨﺳ ود + ﺺﻴﺼﺨﺗ 50 ﺪﺻرد لوﺪـﻣ يﺎـﻫ 7 و 8 زا
لﺎﺳ 1410 ﻪﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻢﺠﺣ ﻲﺒﻳﺮﻘﺗ 50 نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺐﻌﻜﻣﺮﺘﻣ .
ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ
ياراد ﻦﻴـﻣارو ﺖـﺷد ﻪـﺑ ناﺮـﻬﺗ بﻮﻨﺟ بﺎﺴﭘ ﻢﻴﻈﻋ ﻢﺠﺣ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﻛ ﺖﺴﻳز و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا تاﺮﺛا ﻲﻣ يدﺎﻳز ﻲﻄﻴﺤﻣ
ﺪـﺷﺎﺑ . ور ﻦـﻳا زا
ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﻲﻟﺪﻣ
د حﺮـﻄﻣ دﺎـﻌﺑا ﻲﻣﺎـﻤﺗ هﺮـﻬﺑ ر
بﺎـﺴﭘ زا يرادﺮـﺑ و ﺎـﻫ
ﻢﻫﺮﺑ ﺶﻨﻛ هﻮﻴﺷ ذﺎﺨﺗا يﺎﻫ هﺮﻬﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﻴﺒﺷ ار يرادﺮﺑ ﺪﻨﻛ يزﺎﺳ
ﺪﻴﺠﻨـﺳ ار ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ و ﻲﺣاﺮﻃ يﺎﻫرﺎﻜﻫار ناﻮﺘﺑ لﺪﻣ نآ ﺎﺑ و ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا ﻞﻳﺎﺴﻣ ﻞﺣ ﻪﺑ يدﺎﻳز ﻚﻤﻛ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﻦﻳوﺪﺗ لﺪﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺷ نﺎﻴﺑ ﺮﺘﺸﻴﭘ ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻊﻣﺎـﺟ لﺪـﻣ زا ﻲـﺸﺨﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ،ﺪ
هﺮﻬﺑ ﻲﻣ زا يرادﺮﺑ
هﺮـﻬﺑ تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ تاﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ زا يرادﺮـﺑ
ﻪﻴﻔﺼﺗ بﺎﺴﭘ هﺮﻬﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ ناﺮﻬﺗ بﻮﻨﺟ ﻪﻧﺎﺧ
ﻲﻣ نارادﺮﺑ دزادﺮﭘ
. لﺪﻣ
VarSim
،لﺪــﻣﺮﻳز ﺞﻨــﭘ ﻞﻣﺎــﺷ يﺎــﺿﺎﻘﺗ
بآ )
،يزروﺎــﺸﻛ ﺖﻌﻨــﺻ
و
بﺮﺷ (
، ﻪﺿﺮﻋ
،بآ ﺶﻨﺗ يﺎﻫ ﻲﻄﻴﺤﻣ ) ﺶﻨﺗ يﺎﻫ يرﻮـﺷ و ـﻛ ﻢ ﻲـﺑآ (
،
دﺎﺼﺘﻗا بآ ) ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ
،يژﺮﻧا ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ
،يراﺬﮔ ﻒـﻛ ﻲﻨﻜـﺷ
هﺎﭼ
،ﺎﻫ ﺪﻣآرد و (...
و ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز ) نﻼﻴﺑ بآ و حﻼـﻣا رد كﺎـﺧ و بآ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻣﻼﺳ ، (
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) رد ﻲﻣﻮـﻬﻔﻣ لﺪـﻣ ﺮﺘـﺸﻴﺑ تﺎﻴﺋﺰﺟ
ﻊﺑﺎﻨﻣ 4 و 29 .(
ﻦﻴﻴﺒﺗ ) رﺎﺘﻓر يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يﺪـﻴﻠﻛ
( ﻪﻴﺒـﺷ و يزﺎـﺳ
) ﻪـﻟﻮﻣﺮﻓ
ندﺮﻛ ( ﻪﻴﺿﺮﻓ يﺎﻫ ﻲﻜﻴﻣﺎﻨﻳد
ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ﻦﻳوﺪﺗ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻳﻮﭘ يزﺎﺴﻟﺪﻣ رد تاﺮﺛا
ﺖﺒﺜﻣ و ﻲـﻔﻨﻣ
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يﺪﻴﻠﻛ
رد ﺐـﻟﺎﻗ ﻂـﺑاور ﻲـﻠﻋ ﻲﻟﻮـﻠﻌﻣ و ﺎـﻫدرﻮﺧزﺎﺑ ﻦﻴـﻴﻌﺗ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻞﻜﺷ رد 1
ﻪـﻘﻠﺣ زا هدﺎـﺳ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻚﻳ ﻲﻟﻮـﻠﻌﻣ و ﻲـﻠﻋ يﺎـﻫ
هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ بﺎﺴﭘ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
رد ﻪﻘﻠﺣ
،لوا ﺎﺑ ـﻓا ﺶﻳاﺰ
ﺺﻴﺼﺨﺗ
،بﺎﺴﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ دﻮﺟﻮﻣ ﺖﻬﺟ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰـﻳر و هﺮـﻬﺑ يرادﺮـﺑ
ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ و ﻪﺑ ﻪﻄﺳاو ﻦﻳا ﺶﻳاﺰﻓا ﻊﻳﺎﻨﻣ بآ رد سﺮﺘﺳد ﺪـﻴﻟﻮﺗ و
ﺪﻣآرد ﻞﺻﺎﺣ زا ﺪﻴﻟﻮﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﻋارز
ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ و ﻦﻳا ﺶﻳاﺰﻓا
،ﺪﻣآرد ﺐﺟﻮﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا نﺎـﻜﻣا ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ يراﺬـﮔ رد ﻪﻴﻔـﺼﺗ و لﺎـﻘﺘﻧا و
هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ بﺎﺴﭘ ﻲﻣ دﻮﺷ ﺎﺘﻳﺎﻬﻧ ، ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ يراﺬـﮔ رد ﻪﻴﻔـﺼﺗ
،
لﺎﻘﺘﻧا و ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ زا بﺎﺴﭘ ﻪﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﺺﻴﺼﺨﺗ بﺎﺴﭘ
ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ ) ﻪﻘﻠﺣ ﺖﺒﺜﻣ .(
رد ﻪﻘﻠﺣ
،مود ﺎـﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺺﻴـﺼﺨﺗ و
هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ زا
،بﺎﺴﭘ خﺮﻧ ﻊﻤﺠﺗ هﺪﻨﻳﻻآ ﺎﻫ رد كﺎﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﻳ و رد
ﻲﭘ نآ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻣ ﺮﻄﺧ
ﺪﺘﻓا ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺎﻣ ار رﻮـﺒﺠﻣ ﻪـﺑ
ﺶﻫﺎﻛ هدﺎﻔﺘﺳا زا بﺎﺴﭘ و ﺎﻳ ﻊﻄﻗ نآ ﺪـﻫاﻮﺧ دﺮـﻛ ) ﻪـﻘﻠﺣ ﻲﻟدﺎـﻌﺗ ﺎـﻳ
ﻲﻔﻨﻣ .(
نازروﺎﺸﻛ ﺪﻣآرد
رد يراﺬﮔ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ بﺎﺴﭘ لﺎﻘﺘﻧا و ﻪﻴﻔﺼﺗ
ﻞﺑﺎﻗ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ يزروﺎﺸﻛ ﻪﺑ ﻪﺿﺮﻋ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ
يزروﺎﺸﻛ
بﺎﺴﭘ ﺺﻴﺼﺨﺗ
+ + +
+
+
ﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﻊﻤﺠﺗ كﺎﺧ رد
نازروﺎﺸﻛﺖﻣﻼﺳ +
- +
+
-
+ ﻞﺑﺎﻗ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ بﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺿﺮﻋ +
بآ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫﺪﻣآرد
بﻼﺿﺎﻓ و +
+
(1)
(3)
(2)
ﻞﻜﺷ 1 - ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻘﻠﺣ زا يا ﺖﺤﺗ يرﺎﻴﺑآ رد ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ و ﻲﻠﻋ يﺎﻫ
رﺎﺸﻓ
Figure 1- Causal Loop Diagram for pressurized irrigation
Wastewater allocation
Health
Accumulation of pollutants Available water resources
Farmers' income
Agricultural production
Drinking water supply Revenue of Water
Company
Investment in waste water treatment
ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد )
ﻪﻴﺒﺷ يزﺎﺳ ( ﻂﺑاور ﻦﻴﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ) يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يﺪـﻴﻠﻛ
و يﺎــﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲــﻜﻤﻛ
( و ﺮﻳدﺎــﻘﻣ ﺎــﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ) يﺎــﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺖــﺑﺎﺛ
( ﻦﻴــﻴﻌﺗ
ﻲﻣ ددﺮﮔ . ﻖﻓا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻴﺒﺷ يزﺎﺳ 35 ﻪﻟﺎـﺳ و ﺪـﺣاو ﻲﻧﺎـﻣز مﺎـﮔ درﻮـﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا رد لﺪﻣ 10 هزور ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . يﺎﺿﺎﻘﺗ بآ رد ﺶﺨﺑ يزروﺎﺸﻛ ﺎـﺑ
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ﻲﺑآ ﺺﻟﺎﺧ يﻮـﮕﻟا
،ﺖـﺸﻛ ﻳرﺎﻨـﺳ يﺎﻫﻮ يﻮـﮕﻟا
،ﺖـﺸﻛ
ﺐﻳاﺮﺿ ﺶﻨﺗ ﻲﺑآ
Ks ) (
، نﺎﻣﺪﻧار يرﺎﻴﺑآ ) نﺎﻣﺪﻧار دﺮﺑرﺎﻛ ﻪﺘﺴﺑاو ﻪﺑ عﻮﻧ
كﺎﺧ و ﻢﺘﺴﻴﺳ
،يرﺎﻴﺑآ نﺎﻣﺪﻧار لﺎﻘﺘﻧا و نﺎﻣﺪﻧار ﻊﻳزﻮﺗ ﻪﺘﺴﺑاو ﻪﺑ عﻮـﻧ
ﻊﺒﻨﻣ بآ ( ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ . زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﻤﺨﺗ ياﺮﺑ
مﺎﺴﻛ و سﺎﺒﻧرود ﻪﻄﺑار )
1979 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
لﺪﻣ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻲﻧاﻮﺧاﺮﻓ تﺎﻋﻼﻃا طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻢﻴﻠﻗا ) ﻞﻣﺎـﺷ
،ﻲﮔﺪـﻧرﺎﺑ
وET0
ﺎﻣد (
، ﻪـﺿﺮﻋ بآ )
،ﺎﻫﺪـﺳ ﻊﺑﺎـﻨﻣ بآ ﻲـﻨﻴﻣزﺮﻳز (
، يژﻮﻟورﺪـﻴﻫ
) تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﻓاﺮﮔﻮﻳﺰﻴﻓ
ﻪﺿﻮﺣ ﻪﻧﺎﺧدور و ﻞﻴﺴﻣ
CN،ﺎـﻫ
، ﺢﻄـﺳ بآ
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز (
، تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﺳﺎﻨﺸﻛﺎﺧ
) يرﻮﺷ هرﺎﺼﻋ
،عﺎﺒﺷا ﺖﻓﺎﺑ كﺎﺧ (
،
ﺐﻳاﺮﺿ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﻮﮕﻟا ﺖﺸﻛ
Kc )
Ky، (
، ﺢﻄﺳ ز ﺖﺸﻛﺮﻳ و ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ
،ﺖﺷﺎﻛ ﺖﺷاد ﺖﺷادﺮﺑ رد يﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ
اراد ار ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ . ياﺮـﺑ
ﻪﻴﺒﺷ يزﺎﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺢﻄﺳ زاﺮﺗ و
ﻢـﺠﺣ ناﻮـﺨﺑآ زا ﻪـﻟدﺎﻌﻣ ءﺎـﻘﺑ مﺮـﺟ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ) هرﺎﻤﺷ ﻊﺒﻨﻣ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻴﺋﺰﺟ 4
.(
يرﻮـﺷ و كﺎـﺧ يرﻮﺷ
ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ يرﻮﺌﺗ و مﺮﺟ ءﺎﻘﺑ ﻞﺻا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ
ـﻓا مﺮـﻧ راﺰ
Saltmod
ﻪﻴﺒﺷ ﻲﻣ يزﺎﺳ دﻮﺷ ) 5 (.
كﺎﺧ ﻲﺤﻄﺳ ﻪﻳﻻ رد ﺮﺻﺎﻨﻋ نﻼﻴﺑ )
ﻪﺸﻳر ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻖﻤﻋ (
هدﻮـﺗ لﺎﻘﺘﻧا ،كﺎﺧ رد حﻼﻣا نﻼﻴﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد يا
مﺮﺗ زا و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﻲﺤﻄﺳ بﺬﺟ و رﺎـﺸﺘﻧا و ﻲﮔﺪﻴـﺸﺨﭘ يﺎﻫ
فﺮﺻ ﻲﺑآ ﺪﻳدﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
سﺎـﺳا ﺮـﺑ كﺎـﺧ وﺮـﻜﻴﻣ و وﺮﻛﺎﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ نﻼﻴﺑ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺮﻳز ترﻮﺻ ﻪﺑ مﺮﺟ ءﺎﻘﺑ ﻞﺻا .
) 1 (
CiWi – Md– Mhc + PCp – Msd+ Mist0+ Mfer + MR – Mdp = ∆S
ﻪﻛ رد
Ciنآ : ﺖﻈﻠﻏ رد ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ ﺮﺼﻨﻋ بآ
يرﺎـﻴﺑآ
mg/lit ) (
،
:Wi
راﺪﻘﻣ بآ يرﺎﻴﺑآ
m3/ha ) (
Mhc، : راﺪﻘﻣ ﺮـﺼﻨﻋ بﺬـﺟ هﺪـﺷ ﻪـﺑ
ﻪﻠﻴﺳو هﺎﻴﮔ
kg/ha ) (
Cp، : ﺖﻈﻠﻏ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺮﺼﻨﻋ شرﺎﺑ رد
mg/lit) (
،
:P
راﺪﻘﻣ شرﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ
m3/ha) (
MSd، : راﺪﻘﻣ ﺮﺼﻨﻋ بﻮـﺳر هﺪﻧﻮـﺷ رد
كﺎﺧ
kg/ha) ( مﺮﺗوﺰﻳا ﺎﺑ ﻪﻛ
،ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ بﺬﺟ يﺎﻫ راﺪﻘﻣMis
ﻪـﻴﻟوا
ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﺮﺼﻨﻋ رد
كﺎﺧ
kg/ha) (
Mfer، : راﺪﻘﻣ ﺮـﺼﻨﻋ ﻪﻓﺎـﺿا هﺪـﺷ زا
ﻖﻳﺮﻃ ﺎﻫدﻮﻛ و ﺮﻳﺎﺳ ﻲﻧدوﺰﻓا ﺎﻫ
kg/ha) (
MR، : راﺪﻘﻣ يﺮـﺼﻨﻋ ﻪـﻛ زا
ﻃ ﻖﻳﺮ بﺎﻧاور ﻪﺘﺴﺷ ﻲﻣ دﻮﺷ
kg/ha) (
Mdp ، زا هﺪـﺷ ﻒﻠﺗ ﺮﺼﻨﻋ مﺮﺟ
ﻲـﻘﻤﻋ ذﻮـﻔﻧ ﻖﻳﺮﻃ
kg/ha) (
∆Sو تاﺮـﻴﻴﻐﺗ حﻼـﻣا كﺎـﺧ
kg/ha ) (
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . رد ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺖﻈﻠﻏ بآ نارﺎﺑ و ناﺰﻴﻣ لﻼﺤﻧا فﺮﺻ ﺮﻈﻧ
هﺪﺷ ﺖﺳا . راﺪﻘﻣ هﺪﺷ بﺬﺟ وﺮﻛﺎﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ
NPK) ( نﺎـﻫﺎﻴﮔ ﻪﻠﻴـﺳو ﻪﺑ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻋارز )
9 ( ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ . ﺮـﺻﺎﻨﻋ راﺪـﻘﻣ ﻦﻴـﻴﻌﺗ ياﺮﺑ بﺬﺟ وﺮﻜﻴﻣ
هﺪﺷ ﻂﺳﻮﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻚـﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻋارز
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺷد رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ تﺎﻋﻼﻃا زا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ بآ ) 3 و 32 ( . ﻊﻳﺎﻣ ﺶﺨﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﻴﻟوا ﺖﻈﻠﻏ )
لدﺎﺒﺗ ﻞﺑﺎﻗ (
ﺪﻣﺎﺟ و ) 5 (
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﻳز ترﻮﺻ ﻪﺑ كﺎﺧ :
) 2
(
1000 Dr A S
10000 100 )
( D Ce Mis
a )
to (
r S t0
نآ رد ﻪﻛ :θs
ﺖﺑﻮﻃر كﺎﺧ رد ﺖـﻟﺎﺣ
،عﺎﺒـﺷا :Dr
ﻖـﻤﻋ ﻪﻌـﺳﻮﺗ
ﻪﺸﻳر ) ﺮﺘﻣ (
Ceو رد ﺮﺼﻨﻋ ﺖﻈﻠﻏ هرﺎﺼﻋ
عﺎﺒـﺷا
mg/lit ) ( يﺪـﺘﺑا رد
ﻪﻴﺒــﺷ ،يزﺎــﺳ
S(t0)
كﺎــﺧ ﻲﺤﻄــﺳ بﺬــﺟ ﺮــﺼﻨﻋ راﺪــﻘﻣ
g/Kg) (
A ،
ﻪﻴﺣﺎﻧ ﺖﺣﺎﺴﻣ )
رﺎـﺘﻜﻫ (
ρa و
ﻲـﻣ صﻮـﺼﺨﻣ مﺮـﺟ ﺪـﺷﺎﺑ
. تﺎـﺼﺨﺸﻣ
ﺎﻴﻤﻴﺷ ﻦﻴـﻣارو ﺖـﺷد دﺪـﻌﺘﻣ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻪـﻘﻄﻨﻣ كﺎـﺧ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ و ﻲﻳ
ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا .
زا ﺪـﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪـﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ :
ﻪﻤﻴﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ شراﺰﮔ
هزاﺪـﻧا ﻞﻣﺎـﺷ ﺖـﺷد ﻲﺳﺎﻨﺸﻛﺎﺧ ﻲﻠﻴﻀﻔﺗ يﺮـﻴﮔ
ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻴﻠﻛ )
ﺖـﻈﻠﻏ و ﻲﻧﻮﻴﺗﺎﻛ لدﺎﺒﺗ ﺖﻴﻓﺮﻇ
وﺮﻜﻴﻣ و وﺮﻛﺎﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ (
92 ﻪﻧﻮﻤﻧ زا كﺎـﺧ 23 ﻂـﺳﻮﺗ ﺖـﺷد ﻞـﻴﻓوﺮﭘ
نارﺎﺴﺑآ ) 1 ( و ﻲﺤﻟﺎﺻ و يﺮﺒﻃ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ )
31 ( ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﺖﻈﻠﻏ نآ رد ﻪﻛ
وﺮﻛﺎــﻣ
N)
P ،
K و ( كﺎــﺧ وﺮــﻜﻴﻣ و
Fe)
Zn ،
Cu ،
Pb ،
Ni و ( ﻪــﺑ
هزاﺪﻧا هﺎﭼ بآ و بﺎﺴﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ يرﺎﻴﺑآ ﻲﺿارا ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺪﺷ يﺮﻴﮔ
.
ﻪﻴﺒﺷ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ﺮـﺻﺎﻨﻋ ،ﻲﻘﻤﻋ ذﻮﻔﻧ رد ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺖﻈﻠﻏ يزﺎﺳ
ود ﻪﺑ ﺶﻨﻛاو و ﻲﺜﻨﺧ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﺘﺳد ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺮﻳﺬﭘ
. ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ تاﺮﺘﻴﻧ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ يﺮﺼﻨﻋ )
تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﺮـﺜﻛا ﺪﻨﻧﺎﻣ (
ﺮـﺼﻨﻋ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻲﺜﻨﺧ .
تﺎـﻔﻠﺗ راﺪـﻘﻣ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ ﻖـﻤﻋ زا تاﺮـﺘﻴﻧ
نارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﻓﺎﺷ ﻲﻳﺎﻤﻧ ﻪﻄﺑار زا ﻪﺸﻳر ﻪﻌﺳﻮﺗ )
28 ( ﺪـﺷ دروآﺮﺑ )
ﻪـﻄﺑار
3 .(
ﺮﺑ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا مﺮﺗ ظﺎﺤﻟ و مﺮﺟ ءﺎﻘﺑ ﻞﺻا سﺎﺳا
،هﺎـﻴﮔ بﺬـﺟ يﺎﻫ
هدﺎﺳ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ بﺎﻧاور و ﻲﻳادز تاﺮﺘﻴﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ يزﺎﺳ
. و ﺮﻓﺎـﺷ ﻪﻄﺑار
نارﺎﻜﻤﻫ ) 28 ( ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ سﺎﺳا لﺪـﻣ رد تاﺮـﺘﻴﻧ تﺎﻔﻠﺗ
NLEAP
ﻪـﻛ
فوﺮﻌﻣ زا ﻲﻜﻳ لﺪـﻣ ﻦﻳﺮﺗ
بآ ﻪـﺑ تاﺮـﺘﻴﻧ لﺎـﻘﺘﻧا ﻲـﺳرﺮﺑ يﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﺖﺳا ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز
Almasri, 2007)
and Kaluarachchi
( ﻲﻣ ، ﺪﺷﺎﺑ .
) 3 ( )]
WAL exp( K
1 [ NAL
NL
نآ رد ﻪﻛ هﺪـﺷ ﻲﻳﻮﺸﺑآ تاﺮﺘﻴﻧNL
kg/month) (
NAL ، ناﺰـﻴﻣ
ﻲﻳﻮﺸﺑآ ياﺮﺑ سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ تاﺮﺘﻴﻧ
kg/month) (
K ، ﻲﻳﻮـﺸﺑآ ﺐﻳﺮﺿ
) ﺪﻌﺑ نوﺪﺑ ( ﺮﺑاﺮﺑ 2 / 1 ) 22 (
WAL ، ﻲﻳﻮﺸﺑآ ﻞﺑﺎﻗ بآ ناﺰﻴﻣ
m3) ( ω و
كﺎﺧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﻢﺠﺣ
m3) :(
) 4 (
SA SD a] 1 b
[
نآ رد ﻪﻛ ρb
a ، ،ρ وSD
يﺮﻫﺎـﻇ صﻮﺼﺨﻣ نزو ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑSA
(g/cm3)
، ﻲــﻘﻴﻘﺣ صﻮــﺼﺨﻣ نزو
(g/cm3)
كﺎــﺧ ﻖــﻤﻋ ، )
ﺮــﺘﻣ ( و
هﺪﺷ يرﺎﻴﺑآ ﻲﺿارا ﻪﻴﺣﺎﻧ ﺖﺣﺎﺴﻣ
m3) ( ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺶﻨـﻛاو ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﺖـﻈﻠﻏ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ تاﺰـﻠﻓ ﻞﻣﺎـﺷ ﺮﻳﺬـﭘ
مﺮﺗوﺰﻳا اﺪﺘﺑا ﺮﻔﺴﻓ و ﻢﻴﺳﺎﺘﭘ ،ﻦﻴﮕﻨﺳ ﺎﻨﻋ بﺬﺟ يﺎﻫ
ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﺻ
ﺪﺷ . كﺎﺧ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫ
3 ﻪـﻧﻮﻤﻧ 15 ﻪـﺑ ﻲﻣﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ
شور ﺎﺑ و هﺪﺷ هدﺎﺘﺳﺮﻓ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ
مﺮـﺗوﺰﻳا مﻮـﺳﺮﻣ يﺎـﻫ بﺬـﺟ يﺎـﻫ
حﻼﻣا
ﺪـﺷ ﻢﻴـﺳﺮﺗ .
و بﺬـﺟ ﺖـﻴﻓﺮﻇ ﻞﻴـﺴﻧﺎﺘﭘ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺲﭙـﺳ
ﻖـﻤﻋ رد حﻼﻣا ءﺎﻘﺑ نﺎﻣز كﺎﺧ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﻴﻟوا راﺪﻘﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﺸﻳر ﻪﻌﺳﻮﺗ )
ﻪﻨﺧر ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻞﻴﻤﻜﺗ نﺎﻣز (
ﺪـﺷ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ .
ﻞـﻴﻤﻜﺗ نﺎـﻣز
ﻲﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﻳز ﻪﻄﺑار زا ﻪﺸﻳر ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻖﻤﻋ رد ﻪﻨﺧر ﻲﻨﺤﻨﻣ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺪﺷ
:
) 5 (
V
L Tr R
نآ رد ﻪﻛ ،ﻪـﻨﺧر ﺪـﻨﻳاﺮﻓ ﻞـﻴﻤﻜﺗ نﺎـﻣزTr
رد ﺮﻴﺧﺎـﺗ ﺐﻳﺮـﺿR
ﺧر ﻲﻨﺤﻨﻣ بﺬـﺟ مﺮﺗوﺰﻳا عﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻪﻨ )
ﻲـﻄﺧ بﺬـﺟ مﺮـﺗوﺰﻳا رد
Kd 1
R b
ﺮﻳﻮــــــﻤﮕﻧﻻ بﺬــــــﺟ مﺮــــــﺗوﺰﻳا رد و
2 b
) c 1 ( 1 Q
R
ﻲــﻣ
ﺪــﺷﺎﺑ (
L ، و ﻪــﻧﻮﻤﻧ لﻮــﻃ
V
هدﻮﺗ نﺎﻳﺮﺟ رد حﻼﻣا ﻞﻤﺣ يﺮﻫﺎﻇ ﺖﻋﺮﺳ ﻲﻣ يا
ﺪﺷﺎﺑ . ﻞـﻴﻤﻜﺗ زا ﺪﻌﺑ
ﻪﻬﺒﺟ يوﺮﺸﻴﭘ ﻖﻤﻋ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ ﺖﺳا ردﺎﻗ لﺪﻣ ﻪﻨﺧر ﻲﻨﺤﻨﻣ و حﻼـﻣا
ار ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ ﺮﺼﻨﻋ ﻲﻘﻤﻋ ذﻮﻔﻧ ناﺰﻴﻣ ﻪﻳﻻ ﺮﻫ بﺬﺟ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
راﺪـﻘﻣ ﺮـﻳز ﻲﻠﻴـﺴﻧاﺮﻔﻳد ﻪـﻟدﺎﻌﻣ ﻞﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﺪﻣ
ﻲﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻲﻧﺎﻣز هزﺎﺑ ﺮﻫ رد ار كﺎﺧ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺮﺼﻨﻋ ﺪﻳﺎﻤﻧ
: )
6
(
) to ( Mis dt ) Hs Is ( ) t ( Mis
dt S ) t ( Mis ) dt t ( Mis
tn
to
t
t
نآ رد ﻪﻛ
ISt
Hstو ﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ زا ﻲـﺟوﺮﺧ و يدورو ﺮﺼﻨﻋ راﺪﻘﻣ ﺐ
ﻲﻣ كﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ ) ﻪﻄﺑار 1 .(
ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد نﺎـﻣز ﺮـﻫ رد كﺎـﺧ رد دﻮـﺟﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺖﻈﻠﻏ ناﻮﺗ
Ce(t)) ( دﻮﻤﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ار :
) 7 ( 10000 100 )
( D
) t ( ) Mis
t ( C
r e S
ﻞﻜﺷ رد 2 ﺖﻟﺎﺣ رﺎﺘﺧﺎﺳ كﺎـﺧ ﺢﻄـﺳ رد ﺮﺻﺎﻨﻋ نﻼﻴﺑ نﺎﻳﺮﺟ–
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ﻲﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ دﻮﺷ
نﻼﻴـﺑ ﺖـﺳا ردﺎﻗ لﺪﻣ
ﻪـﻳﻻ رد ار ﺮﺻﺎﻨﻋ يﺎـﻫ
40
ﺪـﻫد راﺮـﻗ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ يﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎـﺳ .
زا
ﻪﻳﻻ ﻪﻜﻴﻳﺎﺠﻧآ 40
هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ سﺎﻤﺗ رد كﺎﺧ لوا ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ نارادﺮﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺳا تاﺰـﻠﻓ ﺖـﻈﻠﻏ رﻮـﺒﻋ نﺎﻣز ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﺘﻣﻼﺳ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﻳﻻ ﻦﻳا رد زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﻦﻴﮕﻨﺳ .
ﻲﮔدﻮـﻟآ رﺎـﺑ ﺺﺧﺎـﺷ
PLI) ( سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺰـﻠﻓ ﺮـﻫ ياﺮﺑ كﺎﺧ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻪﺟرد ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ار
ﻪﻄﺑار نارﺎﻜﻤﻫ وLiu
) 2005 ( ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
) 8 (
ref S
C PLI C
نآ رد ﻪﻛ
CS
Cref و كﺎـﺧ رد ﻦﻴﮕﻨـﺳ تاﺰـﻠﻓ ﺖﻈﻠﻏ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﻣ كﺎﺧ و بﺎﺴﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ يرﺎﻴﺑآ ﻲﻣ ﻊﺟﺮ
ﺪﺷﺎﺑ .
Element added to Root zoon Element added
to Soil
Removed Element Irri Element
concentration Element add by
Fertilizer
Element Removed By Crop base
Soil Adsorbtion Soil Adsorbtion
Capacity
Soil Adsorbtion in 40-80Cm
Soil Adsorbtion in 80-120Cm
Element Leached Soil Adsorbtion in 0-40
Cm
Element Removed By Crop Absorbable
Element
Crops yield Element add by
Fertilizer -Crop pattern
<required irrigation in network>
<crop pattern>
required irrigation in Crop pattern
<crop pattern>
Element Removed By Crop pattern
Soil Element concentration
Soil mass 0-40 Cm
Unit Area
<Bulk Density>
initial Element in soil
<Bulk Density>
<Unit Area>
Mass of top initial Soil Element Soil
concentration Adsorbtion
Capacity
<Soil mass 0-40 Cm>
Application Water
<convection efficiency>
PLA Creference
Allowable Element concentration Risk- Element
s
ﻞﻜﺷ 2 - ﺖﻟﺎﺣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺻﻼﺧ كﺎﺧ ﺢﻄﺳ رد ﺮﺻﺎﻨﻋ نﻼﻴﺑ نﺎﻳﺮﺟ–
Figure 2- Key stocks - flows for nutrients Balance in soil
