تاﺮﺛا بآ
ﺎﻧا ر )
punica granatum
( ﺮﺑ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا
و
ﺪﻨﻗ نﻮﺧ رد
شﻮﻣ يﺎﻫ اﺮﺤﺻ ﻳ
ﻲ ﻲﺘﺑﺎﻳد و
ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ
مﺎﻬﻟا ﺎﺿر
1ﻲﻳ ، ﻲﻨﻴﺴﺣ ﻢﻴﻫاﺮﺑا ﺪﻴﺳ
،2
دوواد ﻲﻧﺎﺑﺮﻬﻣ 3
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻨﻴﻣز فﺪﻫ و د: ﻳ ﺖﺑﺎ
، ﻳ ﻜ ﻲ ﺑ زا ﻴ رﺎﻤ ي يﺎﻫ ﺷﺎﻧ ﻲ و ﺢﺷﺮﺗ رد نﺎﺼﻘﻧ زا ﻳﺎ
ﻟﻮﺴﻧا دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻴ
ﻦ ﻣ ﻲ ﺑ ﺪﺷﺎ . رﺎﻧا بآ
، هدﺎﻣ يا ﺬﻐﻣ ي رد ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺐﻃ ﺘﻨﺳ ﻲ اﺮﺑ ي ﺧﺮﺑ نﺎﻣرد ﻲ ﺑ زا ﻴ رﺎﻤ ي ﺎﻫ ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﻲ
دﻮﺷ
؛ ا زا ﻳ ﻦ ﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ور ﻲ
ﻣ ﺮﺑ رﺎﻧا بآ ﺮﺛا ﻴ
ناﺰ ﻟﻮﺴﻧا ﻴ ﻦ
و نﻮﺧ ﺪﻨﻗ رد شﻮﻣ يﺎﻫ اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ ﺠﻧا مﺎ ﺖﻓﺮﮔ .
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺶﻫوﮋﭘ : ﺮﺿﺎﺣ
، نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ 90
اﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﺮﺳ ﻳ
نزو ﺎﺑ ﻎﻟﺎﺑ ﺮﻧ ﻲ 200
- 220 مﺮﮔ
، رد
هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ،لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ و
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ و ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ.
ﻪﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ ﺐﻴﺗﺮﺗ
: يﺎﻫزود 1 ، 2 و 4 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ
تﺪﻣ ياﺮﺑ و شﻮﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ ار رﺎﻧا بآ 21
ﻪﺑ زور ﺖﻓﺎﻳرد ژاوﺎﮔ ترﻮﺻ ﺪﻧدﺮﻛ
. ﺖﺑﺎﻳد دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ
، ﻲﻗﺎﻔﺻ نورد ﻖﻳرﺰﺗ زا
mg/kg
60
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻴﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا .
ﻢﻜﻳ و ﺖﺴﻴﺑ زور نﺎﻳﺎﭘ رد
، ﺰﻛﻮﻠﮔ و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﻲﻣﺮﺳ ناﺰﻴﻣ ﺲﭙﺳ و ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ تﺎﻧاﻮﻴﺣ ﺐﻠﻗ زا
هزاﺪﻧا ﺪﻳدﺮﮔ يﺮﻴﮔ .
هداد نﻮﻣزآ ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ﺎﻫ
ANOVAيﺎﻫ و
نﻮﻣزآ يﺮﻴﮕﻴﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ وLSD
مﺮﻧ راﺰﻓا )SPSS
ﺶﻳاﺮﻳو 18 ( ، درﻮﻣ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ: ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﺰﻳﻮﺠﺗ
رﺎﻧا بآ ﻪﺑ ،ﺮﺜﻛاﺪﺣ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﻞﻗاﺪﺣ يﺎﻫزود رد هوﺮﮔ
ﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ ﻲ هﺪﺷ
، ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ راد
ﺰﻛﻮﻠﮔ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ 05
/ 0
P= ، 005 / 0
P= و 0005 / 0
P= هوﺮﮔ رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺶﻳاﺰﻓا و ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
هﺪﺷ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ : ﺢﻄﺳ رد 023 / 0
P= ،
015 / 0
P= و 002 / 0
P= هوﺮﮔ رد و ﺪﻳدﺮﮔ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺎﻫ
ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ ﺗﺄ ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛ ﺖﺷاﺪﻧ يراد .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﻪﺑ رﺎﻧا بآ : ﻲﺘﻧآ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﺘﺷاد ﻞﻴﻟد ﺪﻴﺋﻮﻧوﻼﻓ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
ﺎﻫ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﺶﻳاﺰﻓا ﻖﻳﺮﻃ زا و
، ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ
شﻮﻣ رد نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ناﺰﻴﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
هﺪﺷ ا ﺎﺑ ﻦﻴﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳ ﻲﻣ
ددﺮﮔ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﻟﻮﺴﻧا ،رﺎﻧا بآ:
ﻴ
،ﻦ د ،ﺰﻛﻮﻠﮔ ﻳ
،ﺖﺑﺎ اﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﻲﻳ
ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1392
؛ 20 ) 3 :(
244 - 251 .
ﺖﻓﺎﻳرد : 30 / 10 / 1391 شﺮﻳﺬﭘ : 12 / 06 / 1392
ﺶﻧاد1
ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺖﺴﻳز هوﺮﮔ ﻲﺳﺎﻨﺷ
، ناﺮﻳا ،سرﺎﻓ ،تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد .
ﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ٢
رﺎﻴﺸﻧاد ،لو
، ﺖﺴﻳز هوﺮﮔ ﻲﺳﺎﻨﺷ
، اد ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧ
، ناﺮﻳا ،سرﺎﻓ ،تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو .
سردآ : سرﺎﻓ - ﺖﺷدوﺮﻣ - ﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ 18 هدﺎﺟ ﺖﺷدوﺮﻣ - ﺪﺳ نزدورد - هﺎﮕﺸﻧاد دازآ ﻲﻣﻼﺳا ﺪﺣاو مﻮﻠﻋ و تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ سرﺎﻓ - هوﺮﮔ ﺖﺴﻳز ﻲﺳﺎﻨﺷ .
ﻦﻔﻠﺗ : 07283311162
ﺮﺑﺎﻤﻧ : 07283311172
ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ [email protected] :
لﻮﻠﺳ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،رﺎﻳدﺎﺘﺳا3
ﺲﻧاﺮﺗ يروĤﻨﻓ و يدﺎﻴﻨﺑ يﺎﻫ ناﺮﻳا ،زاﺮﻴﺷ ،زاﺮﻴﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻚﻴﻧژ
.
ﻪﻣﺪﻘﻣ مﺎﻧ ﺎﺑ رﺎﻧا punica granatum
، ﻪﺑ ﻊﻴﺳو رﻮﻃ رد
ﻪﻧاﺮﺘﻳﺪﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ و يا
ﻲﻣ ﻪﺘﺷﺎﻛ نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ و ناﺮﻳا و دﻮﺷ
ﺖﻤﺴﻗ ﻪﻠﻤﺟ زا نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ :
رﺬﺑ و رﺎﻧا بآ ،هﻮﻴﻣ ﺖﺳﻮﭘ
نآ
، ﻲﺗﺎﺒﻴﻛﺮﺗ يوﺎﺣ ﺖﺳا
ﺪﺿ ﺖﻴﺻﺎﺧ ياراد ﻪﻛ و ﻲﺑوﺮﻜﻴﻣ
ﻲﺘﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ هدﺮﺘﺴﮔ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
ﻲﻣ يا ﺷﺎﺑ ﺪ ) 1 .(
ﺖﻤﺴﻗ يﺎﻫ
رﺎﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ
، نﻮﭼ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ يوﺎﺣ :
ﻦﻴﻣﺎﺘﻳو B1 يﺎﻫ
،
B2
C ، ﻟﻮﻓﺪﻴﺳا ، ﻚﻴﻨﺗﻮﺘﻧﺎﭘ ،ﻚﻴ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ،ﺪﻴﺳا
ﻲﻠﭘ ،ﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻟﺎﻜﻟآ ،ﻲﻟآ يﺎﻫﺪﻴﺳا ﻞﻨﻓ
ﺖﺳا ﺪﻴﻧﺎﻴﺳﻮﺘﻧآ و ﺎﻫ .
ﻢﻬﻣ ﻲﻠﭘ ﻦﻳﺮﺗ رﺎﻧا بآ ﻞﻨﻓ
، نژﻻﺎﻜﻴﻧﻮﭘ ﻲﻣ ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ) 2 .(
رﺎﻧا بآ
،
داﻮﻣ يوﺎﺣ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﻧﺪﻌﻣ
:
،ﺮﻔﺴﻓ
،ﻦﻫآ و ﻢﻴﺳﺎﺘﭘ ،ﻢﻳﺰﻴﻨﻣ
ﻲﻟآ يﺎﻫﺪﻴﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ
: ﻲﻣ ﻚﻳﺮﺘﻴﺳ و ﻚﻴﻟﺎﻣ يﺎﻫﺪﻴﺳا ﺑ
ﺪﺷﺎ ) 3 (
و ﻲﻨﻏ زا ﻲﻜﻳ ﻲﺘﻧآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ناﺪﻴﺴﻛا ﻲﻠﭘ يﺎﻫ ﺖﺳا ﻲﻠﻨﻓ
) 4 (
و ﻲﺘﻧآ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ يوﺎﺣ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
ّﻠﺼﺗ
،ﺐﻠﻗ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ و ﻦﻳاﺮﺷ ﺐ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ و ﻦﻫذ
ّﺛﺆﻣ ﻲﻣ ﺮ ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 5 .(
رﺎﻧا بآ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻧوﻼﻓ
، ﺪﺷر زا
لﻮﻠﺳ ﻲﻣ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻪﻨﻴﺳ ﻲﻧﺎﻃﺮﺳ يﺎﻫ ﺪﻨﻨﻛ
) 4 .(
رﺎﻧا بآ
،
نﻮﻣرﻮﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﺎﺒﻴﻛﺮﺗ يوﺎﺣ يﺪﻴﺋوﺮﻴﺗ يﺎﻫ
ﻲﻣ ددﺮﮔ ) 5 .(
رﺎﻧا بآ
، رﺎﺸﻓ ﺶﻳاﺰﻓا زا زا ﻲﺷﺎﻧ نﻮﺧ
ﻦﻴﺴﻧﺎﺗﻮﻳﮋﻧآ ﻲﻣ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟII
ﺪﻨﻛ ) 6 .(
ﺖﺑﺎﻳد
، ﻲﻣ ﻚﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻢﻬﻣ تﻻﻼﺘﺧا زا ﻲﻜﻳ رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
دﺎﺠﻳا ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ دﺮﻛرﺎﻛ ﺎﻳ و ﺢﺷﺮﺗ رد ﺺﻘﻧ ﻪﺠﻴﺘﻧ )
7 (
و يرﺎﻤﻴﺑ زوﺮﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﺒﻠﻗ يﺎﻫ
ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺐﻴﺳآ و ﻲﻗوﺮﻋ –
ماﺪﻧا ﻲﻣ نﺪﺑ يﺎﻫ دﻮﺷ
) 8 .(
يرﺎﻤﻴﺑ تﻻﻼﺘﺧا و ﻲﺳوﺮﻳو يﺎﻫ
ﻲﻨﻤﻳادﻮﺧ
، لﻮﻠﺳ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا هﺪﻌﻤﻟازﻮﻟ هﺪﻏ رد ﺎﺘﺑ يﺎﻫ
،
عﻮﻧ ﺖﺑﺎﻳد دﺎﺠﻳا ﺚﻋﺎﺑ ﻚﻳ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ) 9 .(
و ﻲﻗﺎﭼ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻲﺑ
ّﺮﺤﺗ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ و ﻲﻛ
، ﻻد هﺪﻤﻋ ﻞﻳ ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ
عﻮﻧ 2 ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 10 .(
ﻢﻬﻣ ،نﻮﺧ رد ﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗ
نﻮﺧ رد نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﻳا ناﺰﻴﻣ و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﺷﺮﺗ ﻢﻴﻈﻨﺗ رد ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 11 .(
يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺒﻠﻗ يﺎﻫ -
تﻻﻼﺘﺧا ،يﻮﻴﻠﻛ ،ﻲﻗوﺮﻋ
تﻼﻀﻋ و بﺎﺼﻋا ﻞﻴﻠﺤﺗ ،ﻲﻤﺸﭼ
، ور يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ضراﻮﻋ زا
ﺖﺳا ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ )
12 .(
ﻦﻴﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
، ا ﻖﻳﺮﻃ ز ﻪﻌﻄﻗ
ﻪﻌﻄﻗ DNA ندﺮﻛ
ﺎﺸﻏ ﺐﻳﺮﺨﺗ و ي
لﻮﻠﺳ يﺎﺘﺑ يﺎﻫ
ساﺮﻜﻧﺎﭘ
، ﺎﻘﻟا ﺚﻋﺎﺑ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺖﺑﺎﻳد ﻲﻣ ﻲﻧاﻮﻴﺣ يﺎﻫ
ددﺮﮔ
) 13 .(
ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﻣﺪﻴﭘا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
، رﺎﻣآ
ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ نﺎﻳﻼﺘﺒﻣ
، زا 150 لﺎﺳ رد ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ 2000
دوﺪﺣ ﻪﺑ 300
لﺎﺳ رد ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ 2030
نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد
ﺪﻴﺳر ﺪﻫاﻮﺧ )
14 ( ناﺮﻳا رﻮﺸﻛ رد ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد و
، ﺐﻳﺮﻗ
ﻪﺑ 6 ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ
، ﻲﻣ ﻼﺘﺒﻣ ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ.
نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﻜﻨﻳا و فﺮﻃ ﻚﻳ زا ﻲﻋﺎﻨﺻ يﺎﻫوراد ﻲﺒﻧﺎﺟ تاﺮﺛا رﺎﻧا بآ تاﺮﺛا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻲﻧاﺪﻨﭼ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ
هﻮﻴﻣ درﻮﻣ و ناﺮﻳا ﻲﻣﻮﺑ يﺎﻫ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﻪﻗﻼﻋ
ﻲﻣ ﻲﻧاﺮﻳا ﺎﻫ
،ﺪﺷﺎﺑ
ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ و رد
ﻲﺘﺑﺎﻳد و ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ
؛ بآ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا اﺬﻟ
شﻮﻣ رد نﻮﺧ ﺪﻨﻗ و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ رﺎﻧا يﺎﻫ
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻢﻟﺎﺳ ﻎﻟﺎﺑ ﺮﻧ ﻲ و
ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻦﻴﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ
نآ ﺮﺛا ﻲﺘﺑﺎﻳد و ﻢﻟﺎﺳ تﺎﻧاﻮﻴﺣ رد ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
.
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
، زا 90 ﺮﻧ ﻲﻳاﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﺮﺳ ﻎﻟﺎﺑ
زا ﻲﺒﻳﺮﻘﺗ نزو ﺎﺑ رﺎﺘﺴﻳو داﮋﻧ 200
- 220 ﻪﻛ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا مﺮﮔ
ﻪﻴﻬﺗ زاﺮﻴﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﻧاﻮﻴﺣ شروﺮﭘ ﻪﻧﺎﺧ زا ﺪﺷ دﻮﺑ ه ﺪﻧ . ﻦﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ زآ مﺎﺠﻧا نﺎﻣز رد تﺎﻧاﻮﻴﺣ
ﺶﻳﺎﻣ
دوﺪﺣ 90 ﻲﻳﺎﻣد ﻂﻳاﺮﺷ رد تﺎﻧاﻮﻴﺣ و دﻮﺑ زور
±2 22 ﻪﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ يرﻮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ و داﺮﮔ 12
و ﻲﻜﻳرﺎﺗ ﺖﻋﺎﺳ 12
ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻳﺎﻨﺷور .
ﺶﻳﺎﻣزآ هرود لﻮﻃ رد تﺎﻧاﻮﻴﺣ
، و بآ ﻪﺑ
ﻲﻳاﺬﻏ داﻮﻣ
، ﻪﺑ ﺪﻨﺘﺷاد ﻲﺳﺮﺘﺳد ﻲﻓﺎﻛ راﺪﻘﻣ .
ﻦﻳا مﺎﺠﻧا ﻞﻜﺗوﺮﭘ
ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هژوﺮﭘ
، ﻦﻴﺑ ﻦﻴﻧاﻮﻗ سﺎﺳا ﺮﺑ ا
ﻲﻠﻠﻤﻟ ﺎﺑ رﺎﻛ درﻮﻣ رد
ا ﻪﺘﻴﻤﻛ رد و ﻢﻴﻈﻨﺗ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ تﺎﻧاﻮﻴﺣ قﻼﺧ
ﻪﺑ هﺎﮕﺸﻧاد
ﺪﻴﺳر ﺐﻳﻮﺼﺗ .
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
، ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ رد 2 تﺎﻧاﻮﻴﺣ يﺮﺳ
ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ و ﻲﺘﺑﺎﻳد
، ﻪﺑ هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ و
و ﻢﻟﺎﺳ ﺪﻫﺎﺷ
و ﻲﺘﺑﺎﻳد 3
و ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ 3
ﻲﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ
ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ .
رد ﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺶ
، ﻲﺘﺑﺎﻳد شﻮﻣ ندﺮﻛ زا ﺎﻫ
ﻖﻳﺮﻃ
ﻲﻗﺎﻔﺻ نورد ﻖﻳرﺰﺗ mg/kg
60 ﻦﻴﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا يوراد زا ﻪﻛ
ﺖﻛﺮﺷ Sigma-Aldrich دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﺎﻜﻳﺮﻣا رﻮﺸﻛ
، مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ ) 13 .(
ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ 72
زا يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ ﻦﻤﺿ ،ﺖﻋﺎﺳ
شﻮﻣ مد ﻪﻴﺣﺎﻧ
،ﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ راﻮﻧ
هﺎﮕﺘﺳد و بﺎﻳﻮﻛﻮﻠﮔ
GLUCODR )
SUPER SENSOR لﺪﻣ
، هﺮﻛ ﺖﺧﺎﺳ
ﻲﺑﻮﻨﺟ ( ناﺰﻴﻣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﻪﻧﻮﻤﻧ
هزاﺪﻧا ﺎﻫ و ﺪﺷ يﺮﻴﮔ
ياﺮﺑ
ﻖﻳرﺰﺗ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ ،نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺰﻴﻧ
راﺮﻜﺗ يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ و ﺪﻳدﺮﮔ
شﻮﻣ ﺪﻨﻗ ﺎﺑ يﺎﻫ mg/dl نﻮﺧ
300 رد نﻮﺧ مﺮﺳ
، ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
شﻮﻣ رد ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ ﺮﻈﻧ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
،
هوﺮﮔ ﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ يرﺎﻤﻴﺗ ﭻﻴﻫ ﺖﺤﺗ لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ هوﺮﮔ و ﺪﻨﺘ
يﺎﻫ
ﺰﻴﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻚﻳ
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ژاوﺎﮔ ترﻮﺻ
ﺖﻓﺎﻳرد
ﺪﻧدﺮﻛ . هوﺮﮔ ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ رﺎﻧا بآ هﺪﻨﻨﻛ
ﺐﻴﺗﺮﺗ : 1 ،
2 و 4 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ رﺎﻧا بآ ﻪﻴﻬﺗ
تﺎﻏﺎﺑ هزﺎﺗ يﺎﻫرﺎﻧا زا هﺪﺷ
سرﺎﻓ نﺎﺠﻨﺳرا ﻪﺑ ار
ﻪﺑ و شﻮﻣ ﺮﻫ يازا ترﻮﺻ
ﺮﻫ رد ژاوﺎﮔ
تﺪﻣ ياﺮﺑ و زور 21
زور ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﻓﺎﻳرد .
رد ﺎﻫﺰﻳﻮﺠﺗ ﻪﻴﻠﻛ
ﺖﻋﺎﺳ 9 ﺎﺗ 10 و ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺢﺒﺻ رد
مﺎﺠﻧا زور ﻦﻳﺮﺧآ
ﺶﻳﺎﻣزآ ﺎﻫ و ﻲﺑ زا ﺪﻌﺑ شﻮﻫ
شﻮﻣ ندﻮﻤﻧ ﻪﺴﻔﻗ ﻦﺘﻓﺎﻜﺷ ﺎﺑ ،ﺎﻫ
ﮓﻧﺮﺳ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ و ﺎﻬﻧآ ﻪﻨﻴﺳ
، ﻪﺑ يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ ﺎﻬﻧآ ﺐﻠﻗ نورد زا
ﺪﻣآ ﻞﻤﻋ .
زا ﺲﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﻮﻤﻧژﻮﻴﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ ﻲﻧﻮﺧ يﺎﻫ
، ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ
ﻬﺗ مﺮﺳ ﻲﻓﺎﻛ ﺪﺷ ﻪﻴ
. مﺮﺳ هزاﺪﻧا نﺎﻣز ﺎﺗ ﺎﻫ نﻮﻣرﻮﻫ يﺮﻴﮔ
و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
، يﺎﻣد رد 20
- رﺰﻳﺮﻓ رد سﻮﻴﺴﻠﺳ ﻪﺟرد
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
، هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮔ
مﺮﺳ
، سرﺎﭘ ﺖﻛﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ ﺖﻴﻛ زا نﻮﻣزآ
و هزاﺪﻧا ياﺮﺑ يﺮﻴﮔ
ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ
، هزاﺪﻧا ﺖﻴﻛ زا شﻮﻣ رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا يﺮﻴﮔ
يﺎﻫ
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ DRG rat insulin high range EIA-3985 ) (
ﺖﻛﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ DGR International Inc.USA
هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ . هداد ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﺎﻫ
ﺎﺑ ﻚﻤﻛ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ ANOVA
و
نﻮﻣزآ يﺮﻴﮕﻴﭘ
،LSD ﻂﺳﻮﺗ مﺮﻧ راﺰﻓا )SPSS ﺶﻳاﺮﻳو 18
(
ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺪﺷ
ﺪﻧ
؛ يرﺎﻣآ جﺎﺘﻨﺘﺳا زﺮﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺢﻄﺳ رد
05 /
≤0 ﺮﮔ ﺮﻈﻧ ردP ﺪﺷ ﻪﺘﻓ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﻛارﻮﺧ ﺰﻳﻮﺠﺗ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
تﺪﻣ ياﺮﺑ رﺎﻧا بآ 21
ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ و زور 1
، 2 و 4 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ
ﻪﺑ ﻲﺘﺑﺎﻳد شﻮﻣ ﺮﻫ يازا هﺪﺷ
، ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ نﻮﻣرﻮﻫ راد
رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﻴﺳﺎﻘﻣ
ﺪﻫﺎﺷ ﻲﺘﺑﺎﻳد هﺪﺷ
، ﺎﺑ ﺢﻄﺳ
ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ يراد ﺐﻴﺗﺮﺗ
: 023 / 0 P=
، 015 / 0 P= و 002 / 0 P=
ﻲﻣ دﻮﺷ رد ؛ ﻲﻟﺎﺣ شﻮﻣ رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﻲﻣﺮﺳ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ يﺎﻫ
ﻲﺘﺑﺎﻳد نﻮﻣرﻮﻫ ﻲﻣﺮﺳ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ رﺎﻧا بآ ﺎﺑ رﺎﻤﻴﺗ ﺖﺤﺗ هﺪﺷ
شﻮﻣ رد رﻮﻛﺬﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ يﺎﻫ
، ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد
ﺪﻳدﺮﮕﻧ
؛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻛ
زا يزود ﭻﻴﻫ
رﺎﻧا بآ
، ﻳﺎﻘﻣ رد ﺴ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪ لﺮﺘﻨﻛ
، ﺗﺄ ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ يراد
رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﻲﻣﺮﺳ هوﺮﮔ
يﺎﻫ شﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ يﺎﻫ
دراﺪﻧ ) لوﺪﺟ 1 .(
لوﺪـﺟ 1 - ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻣ ﻴ ناﺰ ﻣﺮﺳ ﻲ ﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﻴ
ﻦ هوﺮﮔ رد يﺎﻫ د ﻳ ﺘﺑﺎ ﻲ ﺗ ﻢﻟﺎﺳ و ﻴ هﺪﺷرﺎﻤ رﺎﻧا بآ ﺎﺑ
هوﺮﮔ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻼﺘﺒﻣ
ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ) (mg/l
SEM X± ﺮﻴﻏ
ﺘﺑﺎﻳد ﻲ ) (mg/l
SEM X±
لﺮﺘﻨﻛ 22
/
±0 5 / 1 41
/
±0 8 / 2
ﺪﻫﺎﺷ 32
/
±0 5 / 1 45
/
±0 4 / 2
ﻲﺑﺮﺠﺗ 1 ) 1 ﻲﻠﻴﻣ رﺎﻧا بآ ﺮﺘﻴﻟ (
* 37 /
±0 8 / 2 66
/
±0 8 / 2
ﻲﺑﺮﺠﺗ 2 ) 2 ﻲﻠﻴﻣ رﺎﻧا بآ ﺮﺘﻴﻟ (
**
52 /
±0 9 / 2 30
/
±0 0 / 3
ﻲﺑﺮﺠﺗ 3 ) 4 ﻲﻠﻴﻣ رﺎﻧا بآ ﺮﺘﻴﻟ (
***
36 /
±0 4 / 3 39
/
±0 7 / 2
نﺎﺸﻧ*
ﻨﻫد توﺎﻔﺗ هﺪ ﻲﻨﻌﻣ راد ﺢﻄﺳ رد 023 / 0
P= ﺖﺳا لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد .
نﺎﺸﻧ**
توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
راد ﺢﻄﺳ رد 015 / 0
P= رد ﺖﺳا لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
نﺎﺸﻧ***
توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
راد ﺢﻄﺳ رد 002 / 0
P= رد ﺖﺳا لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
لوﺪـﺟ 2 - ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻣ ﻴ ناﺰ ﺰﻛﻮﻠﮔ ﺮﮔ رد نﻮﺧ هو
يﺎﻫ د ﻳ ﺘﺑﺎ ﻲ ﺗ ﻢﻟﺎﺳ و ﻴ رﺎﻤ رﺎﻧا بآ ﺎﺑ هﺪﺷ
هوﺮﮔ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻼﺘﺒﻣ
ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ) (mg/l
SEM X± ﺮﻴﻏ
ﻼﺘﺒﻣ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ) (mg/l
SEM X±
لﺮﺘﻨﻛ 9
/
±16 2 / 521 4
/
±4 2 / 128
ﺪﻫﺎﺷ 2
/
±43 3 / 497 2
/
±11 6 / 127
ﻲﺑﺮﺠﺗ 1 ) 1 ﻲﻠﻴﻣ رﺎﻧا بآ ﺮﺘﻴﻟ (
* 9 /
±12 6 / 419 8
/
±7 4 / 117
ﻲﺑﺮﺠﺗ 2 ) 2 ﻲﻠﻴﻣ رﺎﻧا بآ ﺮﺘﻴﻟ (
**
3 /
±17 8 / 366 2
/
±5 9 / 127
ﻲﺑﺮﺠﺗ 3 ) 4 ﻲﻠﻴﻣ رﺎﻧا بآ ﺮﺘﻴﻟ (
***
9 /
±42 6 / 310 6
/
±10 0 / 121
نﺎﺸﻧ*
توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
راد ﺢﻄﺳ رد 049 / 0
P= ﺖﺳا لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد .
نﺎﺸﻧ**
توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
راد ﺢﻄﺳ رد 005 / 0
P= رد لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﺳا
.
نﺎﺸﻧ***
توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
راد ﺢﻄﺳ رد 0005 / 0
P= رد ﺖﺳا لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
لوﺪﺟ 3 - ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ شﻮﻣ نزو يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ لوا زور رد هوﺮﮔ ﺮﻫ رد
ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺧآ زور ﺎﺑ
هوﺮﮔ زور ﻲﺘﺑﺎﻳد لﺮﺘﻨﻛ
ﻫﺎﺷ ﺪ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﻲﺘﺑﺎﻳد 1 ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﻲﺘﺑﺎﻳد 2 ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻲﺘﺑﺎﻳد 3
لوا زور 741 /
±19 2 / 230 177
/
±14 7 / 214 729
/
±14 4 / 207 714
/
±21 5 / 210 553
/
±12 3 / 202
ﺮﺧآ زور 765 /
±21 2 / 238 004
/
±22 2 / 210
# 325 /
±16 0 / 229
# 450 /
±20 3 / 230
# 412 /
±14 5 / 234
ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ لﺮﺘﻨﻛ
ﻫﺎﺷ ﺮﻴﻏ ﺪ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ 1 ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ 2 ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ 3
لوا زور 054 /
±14 14 / 210 171 /
±21 17 / 208 729 /
±24 41 / 217 714
/
±21 52 / 211 553 /
±12 31 / 212
ﺮﺧآ زور
###
104 /
±22 32 / 252
###
14 /
±32 22 / 246
###
435 /
±24 10 / 239
###
350 /
±29 13 / 250
###
204 /
±34 15 / 254
نﺎﺸﻧ# توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
راد ﺢﻄﺳ رد 05 / 0
P= ﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺧآ زور ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ لوا زور رد ﺖ
.
نﺎﺸﻧ###
توﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
راد د ﺢﻄﺳ ر 005 / 0
P= ﺖﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺧآ زور ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ لوا زور رد .
نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ داد
بآ ﻲﻛارﻮﺧ ﺰﻳﻮﺠﺗ ﻪﻛ
رﺎﻧا ﺎﺑ يﺎﻫزود 1
، 2 و 4 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻪﺑ ﺮﻫ يازا و شﻮﻣ
ياﺮﺑ
تﺪﻣ 21 زور
، ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ راد
ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ : ﺢﻄﺳ رد
049 / 0 P=
، 005 / 0 P= و 0005 / 0 P= رد نﻮﺧﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ
ﻣ شﻮ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ رد هﺪﺷ
ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ
ﻲﺘﺑﺎﻳد هﺪﺷ ﻲﻣ دﻮﺷ
؛ ﺮﮔا ﺰﻛﻮﻠﮔ ﺢﻄﺳ ﺖﺴﻴﻧ ردﺎﻗ رﺎﻧا بآ ﻪﭼ
رد نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ار نﻮﺧ شﻮﻣ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ ﻢﻟﺎﺳ يﺎﻫ و
رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا شﻮﻣ
،ﻲﺘﺑﺎﻳدﺮﻴﻏ يﺎﻫ رﺎﻧا بآ
ﺗﺄ ﺮﻴﺛ
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﺑ يراد ناﺰﻴﻣ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ دراﺪﻧ
) لوﺪﺟ 2 .(
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﺸﻧ داد ﻲﻛارﻮﺧ ﺰﻳﻮﺠﺗ ﻪﻛ
رﺎﻧا بآ ﺎﺑ يﺎﻫزود 1 ، 2 و 4 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻪﺑ شﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ هﺪﺷ
ﻪﺑ ﺮﻫ يازا و شﻮﻣ
تﺪﻣ ياﺮﺑ 21
زور
، ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻨﻌﻣ راد
ﺢﻄﺳ رد نﺪﺑ نزو 05
/ 0 P= ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ هرود نﺎﻳﺎﭘ رد
ﻲﻣ لوا زور و ددﺮﮔ
هوﺮﮔ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا يﺎﻫ
لﺮﺘﻨﻛ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺪﻫﺎﺷ و
، ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻳدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ نﺪﺑ نزو رد يراد
؛
ﻪﺑ هوﺮﮔ رد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ هوﻼﻋ
،لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ
ﻲﺑﺮﺠﺗ و ﺪﻫﺎﺷ ﺖﻓﺎﻳرد
يﺎﻫزود هﺪﻨﻨﻛ 1
، 2 و 4 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ
،
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺳ رد يراد
ﻄ ﺢ 005 / 0 P= نﺎﻳﺎﭘ رد نﺪﺑ نزو رد
ﺎﺸﻣ لوا زور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ هرود ﺪﻳدﺮﮔ هﺪﻫ
) لوﺪﺟ 3 .(
ﺚﺤﺑ
رد ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ
، ﻞﻣاﻮﻋ زا
هﺪﻨﻫﺎﻛ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ و
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﻪﻛ دﻮﺷ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ ناﻮﺗﺎﻧ ضراﻮﻋ ياراد ﻲﻣ هﺪﻨﻨﻛ
ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﺪﻨﺷﺎﺑ يﺎﻫ
رﺎﻤﻴﺑ ﺮﺑ ار ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻣ ﻞﻴﻤﺤﺗ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ
؛ ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ور ﻦﻳا زا يور
ﻣرد ياﺮﺑ ﻲﻳوراد نﺎﻫﺎﻴﮔ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا نﺎ
، ار ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ
دﻮﺧ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺐﻠﺟ .
لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
، ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يور
ﺮﻧ ﻞﮔ و گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ودﺮﮔ
ا ﺪﻧ
، هداد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺪﻧا
تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﻳا
، ﺪﻳﺪﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
و نﻮﻣرﻮﻫ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻲﻣ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺪﻧدﺮﮔ
) 15 (
؛ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا اﺬﻟ
ﺑ رﺎﻧا بآ ﺮ
و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﻲﻣﺮﺳ ناﺰﻴﻣ ناﺰﻴﻣ
نﻮﺧ ﺪﻨﻗ مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ . داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ رﺎﻧا بآ ﻪﻛ
، ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ
ناﺰﻴﻣ ﺪﻳﺪﺷ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
و رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﻲﻣﺮﺳ ﺶﻳاﺰﻓا
شﻮﻣ ﻲﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ ددﺮﮔ
رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا و تﺎﻧاﻮﻴﺣ
ﻢﻟﺎﺳ
، ﺪﻗﺎﻓ ﺗ ﻦﻴﻨﭼ ﺄ ﺖﺳا يﺮﻴﺛ .
رﺎﻧا بآ
، ﻮﻣرﻮﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ن
ﻲﻣ سﺮﺘﺳا يﺎﻫ دﻮﺷ
) 3 ( و
لوﺰﻴﺗرﻮﻛ لﻮﻜﺗﺎﻛ و
ﻦﻴﻣآ ﺎﻫ
، ﻪﺑ ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻦﻳﺮﺗ
نﻮﻣرﻮﻫ سﺮﺘﺳا يﺎﻫ
، ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
ﻲﻣ دﺮﮔ ﻧ ﺪ ) 16 (
و رﺎﻧا بآ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ زا
نﻮﻣرﻮﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﻖﻳﺮﻃ يﺎﻫ
لوﺰﻴﺗرﻮﻛ و
لﻮﻜﺗﺎﻛ ﻦﻴﻣآ ﺎﻫ
، ﻲﻣ ﺪﻨﻗ ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ دﻮﺷ
.
ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
، ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﺷور
رﺎﻧا بآ ﻪﻛ
، ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ راد
شﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ ﻲﻣ هﺪﺷ
رد ﺪﻨﻗ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻠﻋ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و دﻮﺷ
شﻮﻣ ﻦﻳا ﺎﻫ
، ﺑ ﺰﻴﻧ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻞﻴﻟد ﻪ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . بآ
ﺎﺑ رﺎﻧا ﻦﻴﺴﻧﺎﺗﻮﻳﮋﻧآ ﺮﺛا زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ 2
، زا نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ضراﻮﻋ و
ﻲﻣ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ نآ ﻮﻴﺗاﺪﻴﺴﻛا سﺮﺘﺳا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺪﻨﻛ
) 6 ( ﺎﺠﻧآ زا و
ﻦﻴﺴﻧﺎﺗﻮﻳﮋﻧآ ﻪﻛ 2
ﻲﻣ ﻚﻴﻤﺴﻴﻠﮔﺮﭙﻴﻫ تاﺮﺛا ياراد بآ اﺬﻟ ،ﺪﺷﺎﺑ
نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﻳا ﺮﺛا ﺎﺑ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا رﺎﻧا ﻲﻣ ﺰﻴﻧ
ﺪﻧاﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ
ﺶﻫﺎﻛ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ دﻮﺷ
. ﻦﻴﺘﺳﺮﺋﻮﻛ ﺪﻴﺋﻮﻧوﻼﻓ يوﺎﺣ رﺎﻧا بآ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 17 ( ﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و زا ار ﺰﻛﻮﻠﮔ بﺬﺟ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﻜ
ﻲﻣ رﺎﻬﻣ هدور ﺪﻳﺎﻤﻧ
، رﺎﻧا بآ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ رﺎﻬﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﺰﻛﻮﻠﮔ بﺬﺟ هدور زا
ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺰﻴﻧ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
رد
شﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ هﺪﺷ
ددﺮﮔ
؛ ياراد رﺎﻧا بآ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻣ ﻚﻴﻧژوﺮﻠﻛﺪﻴﺳا ﺪﺷﺎﺑ
) 15 .(
ﺪﻴﺳا ﻢﻳﺰﻧآ ﻚﻴﻧژوﺮﻠﻛ
ﺰﻛﻮﻠﮔ 6 - ﺗ رد ﻪﻛ ار زﺎﺗﺎﻔﺴﻓ ﺪﻨﻗ ﻲﺟوﺮﺧ و ﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ ﻢﻴﻈﻨ
ﺪﺒﻛ زا
، ﺖﺳا يﺪﻴﻠﻛ ﺶﻘﻧ ياراد
، ﻪﺑ رﺎﻬﻣ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ترﻮﺻ
ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ ) 18 (
؛ بآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﺷور ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ رﺎﻧا
ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ
ﻚﻴﻧژوﺮﻠﻛﺪﻴﺳا و
ﻖﻳﺮﻃ زا ﺰﻛﻮﻠﮔ ﻢﻳﺰﻧآ رﺎﻬﻣ
6 - زﺎﺗﺎﻔﺴﻓ
، ﻊﻧﺎﻣ
ﻲﻣ نﻮﺧ ﻞﺧاد ﻪﺑ ﺰﻛﻮﻠﮔ دورو و ﺪﺒﻛ رد نژﻮﻜﻴﻠﮔ ﻪﻳﺰﺠﺗ و دﻮﺷ
ﻴﻧ هار ﻦﻳا زا ﺰ
ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
ﻲﻣ ددﺮﮔ . هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ نژوﺮﺘﺳا نﻮﻣرﻮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا
، ﻲﻜﻳﺮﺤﺗ ﺮﺛا ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﺮﺑ
دراد ) 19 ( ﺰﻴﻧ رﺎﻧا بآ و ،نژوﺮﺘﺳا يدﺎﻳز ﺮﻳدﺎﻘﻣ ياراد
نژوﺮﺘﺳاﻮﺘﻴﻓ و لﻮﻳداﺮﺘﺳا ﺖﺳا ﻲﻟﻮﻳداﺮﺘﺳاﺮﻴﻏ يﺎﻫ
) 17 (
؛
نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ رﺎﻧا بآ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا و ﻲﻧژوﺮﺘﺳا يﺎﻫ
ﺗ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﺷﺮﺗ ﻚﻳﺮﺤ
، ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻨﻗ
نﻮﺧ شﻮﻣ رد ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ ﻲﻣ هﺪﺷ
ددﺮﮔ . ﻲﻤﺴﻴﻠﮔﺮﭙﻴﻫ ﻂﻳاﺮﺷ
،ﻦﻣﺰﻣ نﮋﻴﺴﻛا ﻲﺸﻨﻛاو ﻪﻧﻮﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ
ROS) ( ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﻦﻴﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷﺎﻘﻟا ﺖﺑﺎﻳد رد و ددﺮﮔ
ناﺰﻴﻣ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓاROS
ﺪﺑﺎﻳ ) 20 ( ﻧآ زا و ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻪﻛ ﺎﺠ
آ ﻲﺘﻧ لﻮﻠﺳ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا ﻲﺘﺑﺎﻳد نارﺎﻤﻴﺑ رد ﺎﻫ
، ﺶﻫﺎﻛ ياﺮﺑ
ﺶﻫﺎﻛ و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا و يرﺎﻤﻴﺑ ضراﻮﻋ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
ﻲﻣ ﻢﻬﻣ ﺪﺷﺎﺑ
) 15 (
، تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ رﺎﻧا بآ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻲﺘﻧآ ناواﺮﻓ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا )
5 ( ﻲﺜﻨﺧ ﻖﻳﺮﻃ زا و ROSيزﺎﺳ
، ﺚﻋﺎﺑ
ﺶﻫﺎﻛ و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
ﻲﻣ ددﺮﮔ . ﻛﺮﺗ تﺎﺒﻴ
ﻲﺘﻧآ هﺪﻳد رﻮﻓو ﻪﺑ ﻢﻫ رﺎﻧا بآ رد ﻪﻛ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
، ﺗ ياراد ﺄ ﻢﻴﻣﺮﺗ و يزﺎﺳزﺎﺑ ﺮﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ تاﺮﻴﺛ
لﻮﻠﺳ ﻲﻣ هﺪﻌﻤﻟازﻮﻟ يﺎﺘﺑ يﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﻣ و ﻢﻬﻣ ﺆ
ّﺛ زوﺮﺑ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ و ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺶﻫﺎﻛ رد ﺮ
ﻲﺷﺎﻧ ضراﻮﻋ نآ زا
ﻲﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﺪﻨﻳآ
) 21 ( . ﻤﻫ ﻦﻴﻨﭽ ﺞﻳﺎﺘﻧ
داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رﺎﻧا بآ ﻪﻛ
، ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ناﺰﻴﻣ نزو
نﺪﺑ رد شﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ ﻲﻣ
ددﺮﮔ رد ، ﻲﻟﺎﺣ رد ﻪﻛ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ
ﺪﻫﺎﺷ و ﻲﺘﺑﺎﻳد
، ﺪﻳدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻧزو ﺶﻳاﺰﻓا
؛ ﻪﺑ رد هوﻼﻋ
ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺮﻴﻏ تﺎﻧاﻮﻴﺣ ﻬﺑﺎﺸﻣ نزو ﺶﻳاﺰﻓا ،
هوﺮﮔ مﺎﻤﺗ رد ﻲ يﺎﻫ
ﻫﺎﺷ و لﺮﺘﻨﻛ و ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺪ
ﻳدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪ
.
هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ رد ﻪﻛ ﺪﻧا
، ﻪﺑ ﻞﻴﻟد
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺖﺧﺎﺳ ناﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ و ﺰﻛﻮﻠﮔ فﺮﺼﻣ رد لﻼﺘﺧا يﺎﻫ
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ فﺮﺼﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
و ﻒﻠﺘﺨﻣ
لﻮﻠﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد لﻼﺘﺧا ﺎﻫ
، ﺖﻓﺎﺑ ﺎﻫ نﺪﺑ ي ﻪﺘﻓر ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﻪﻛ
نآ ﻪﺠﻴﺘﻧ
، ﻲﻣ ﺮﻏﻻ نﺪﺑ و ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ نزو دﻮﺷ
) 22 (.
ﻣ هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄ ﺪﻧا
و نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ رﺎﻧا بآ ﻪﻛ
ﻤﻫ ﻲﺘﻧآ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽ ﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻧوﻼﻓ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
، زا
ﻲﻣ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺖﺑﺎﻳد زا ﻲﺷﺎﻧ ﻮﻴﺗاﺪﻴﺴﻛا سﺮﺘﺳا تاﺮﺛا و ﺪﻨﻛ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻢﻳﺰﻧآ
ﻲﻣ زﻻﺎﺗﺎﻛ ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا زا و دﻮﺷ
،
ﺖﺑﺎﻳد ضراﻮﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ
، زا نزو ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻠﻤﺟ ﻲﻣ
ددﺮﮔ
) 23 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
رﺎﻧا بآ
، ﻪﺑ ﻲﺘﻧآ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﺘﺷاد ﻞﻴﻟد ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
وﻼﻓ ﺪﻴﺋﻮﻧ ﺎﻫ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا نﻮﻣرﻮﻫ ﺶﻳاﺰﻓا ﻖﻳﺮﻃ زا و
، ﺚﻋﺎﺑ
شﻮﻣ رد نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
هﺪﺷ ﺎﺑ ﻦﻴﺳوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﻲﻣ
ددﺮﮔ .
ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
نﺎﻳﺎﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﮕﺸﻧاد ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﻣﺎﻧ
هﺎ
ﺪﻛ ﺎﺑ سرﺎﻓ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ 2532874
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﻳﺪﺑ ﻪﻠﻴﺳو
ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
، و هﺎﮕﺸﻧاد نآ ﻲﺸﻫوﮋﭘ مﺮﺘﺤﻣ ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ زاﺮﻴﺷ كدﻮﻛ و ردﺎﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
ﻦﻳا رد ﻪﻛ
ﺪﻨﺘﺷاد يرﺎﻜﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
، ﺪﻧراد ار ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ لﺎﻤﻛ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1- Seeram NP, Adams LS, Henning SM, Niu Y, Zhang Y, Nair MG, et al. In vitro antiproliferatve, apoptotic and antioxidant activities of punicalagin, ellagic acid and a total pomegranate tannin extract are enhance in combination with other polyphenols as found in pomegranate juice. J Nutr Biochem. 2005; 16(6): 360-7.
2- Poyrazoğlu E, Gökmenb V, Artik N. Organic acids and Phenolic Compound in Pomegrante (Punica granatum L.) Grown in Turkey. J Food Comp Anal. 2002; 15(5): 567-75.
3- Stowe CB. The effects of pomegranate juice consumption on blood pressure and cardiovascular health. Complement Ther Clin Pract. 2011; 17(2): 113-5.
4- Ghodratollah N, Hassanpour-Fard M, Bodhankar S, Dikshit M. Pomegranate, bottle gourd, antibacterial activity, tetracycline. Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2010; 17(4): 257-64. [Persian]
5- Lansky E, Neeman I, Shubert S. Pharmacological and therapeutic properties of pomegranate. In: Melgarejo P, Martín ez-Nicolás J.J, Martín ez-Tomé J (ed.). Production, processing and marketing of pomegranate in the Mediterranean region: Advances in research and technology. Zaragoza: CIHEAM; 2000. P: 231-5.
6- Waghulde H, Mohan M, Kasture S, Balaraman R. Punica granatum attenuates Angiotensin-II induced hypertension in Wistar rats. Int J PharmTech Res. 2010; 2(1): 60-7.
7- Kasper DL, Braunwald E, Fauci AS, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL. Harrison’s Principles of Internal Medicine 16th ed. New York: McGraw-Hill Companies; 2005.
8- Ranganath LR. The entero-insular axis: implications for human metabolism. Clin Chem Lab Med. 2008; 46(1): 43-6.
9- Douglas MW, Geoge J. Molceular mechanisms of insulin resistance in chronic hepatitis C. World J Gastroenterol.
2009; 15(35): 4356-64.
10- Choi K, Kim YB. Molcular mechanism of insulin resistance in obesity and type 2 diabetes. Korean J Intern Med.
2010; 25(2): 119-29.
11- Czako´ L, Hegyi P, Rakonczay ZJr, Wittmann T, Otsuki M. Interactions between the endocrine and exocrine pancreas and their clinical relevance. Pancreatology. 2009; 9(4): 351-9.
12- Gannon MC, Nuttall FQ. Control of blood glucose in type 2 diabetes without weight loss by modification of diet composition. Nutr Metab (Lond). 2006; 3: 16.
13- Lenzen S. The mechanisms of alloxan- and streptozotocin-induced diabetes. Diabetologia. 2008; 51(2): 216-26.
14- Boyle JP, Honeycutt AA, Narayan KM, Hoerger TJ, Geiss LS, Chen H, et al. Projection of diabetes burden through 2050: impact of changing demography and disease prevalence in the U.S. Diabetes Care. 2001; 24(11): 1936-40.
15- Diawn H, Abdel-Hassan IA, Mohammed ST. Effect of saponin on mortality and istopathological changes in mice.
East Mediterr Health J. 2000; 6(2-3): 345-51.
16- Ilcol YO, Cansev M, Yilmaz MS, Hamurtekin E, Ulus IH. Intraperitoneal administration of CDP-choline and its cholinergic and pyrimidinergic metabolites induce hyperglycemia in Julie rats: involvement of the sympathoadrenal system. Arch Physiol Biochem. 2007; 113(4-5): 186-201.
17- Lansky E, Newman RA. Punica grantum (pomegranate) and its potential for prevention and treatment of inflammation and cancer. J Ethnopharmacol. 2007; 109(2): 177-206.
18- Vaya J, Aviram M. Nutritional antioxidants: mechanism of action, analyses of activites and medical applications.
Curr Med Chem Immunol Endocr Metab Agents. 2001; 1(1): 99-117.
19- Soriano S, Ropero AB, Alonso-Magdalena P, Ripoll C, Quesada I, Gassner B ,et a l. Rapid regulation of K(ATP) channel activity by 17{beta}-estradiol in pancreatic {beta}-cell involves the estrogen receptor {beta} and the atrial natriuretic peptide receptor. Mol Endocrinol. 2009; 23(12): 1973-82.
20- Rahimi R, Nikfar S, Larijani B, Abdollahi M. A review on the role of antioxidants in the management of diabetes and its complications. Biomed Pharmacother. 2005; 59(7): 365-73.
21- Ceriella A, Colagiuri S, Gerich J, Tuomilehto J. Guideline for management of postmeal glucose. Nutr Metab Cardiovas. 2008; 18(4): S17-S33.
22- Barnard ND, Cohen J, Jenkins DJ, Turner-McGrievy G, Gloede L, Green A, et al. A low fat vegan diet and a conventional diabetes diet in the treatment of type 2 diabetes:a randomized controlled 74-wk clinical trial. Am J Clin Nutr. 2009; 89(5): 1588S-1596S.
23- Roostazadeh A, Firoozrai M, Shabani M. Effect of Aqueous Seed Extract of Securigera Securidaca on Erythrocytes Catalase Activity in Type 1 Diabetic Rats. Qom university of Medical Sciences Journal. 2008; 1(4): 9-14. [Persian]
Abstract Original Article
Effects of pomegranate juice on insulin and glucose in diabetic and non-diabetic male rats
Elham Rezaei1, Seyyed Ebrahim Hosseini2†, Davood Mehrabani3
Background and Aim: Diabetes is one of the diseases resulting from defects in insulin secretion or action.
Pomegranate juice is a nutrient used in the treatment of some diseases in traditional medicine. Thus, the present study investigated the effects of pomegranate juice on blood glucose and insulin levels in adult male rats.
Materials and Methods: The present study was an empirical one in which 90 adult male Wistar rats, weighing 200 to 220 g each, were randomly divided into five groups of control, sham, experimental (diabetic and non –diabetic) 1, 2 and 3. The control group (n=9) and the sham (n=9) received only distilled water, but the diabetic and non-diabetic groups 1, 2 and 3 received 1, 2 and 4cc of pomegranate juice for 21days through gavage. As for diabetic rats, diabetes was induced through intraperitioneal injection of 60 mg/kg of streptozotocin into each. In the experimental groups, the animals were each treated to a singl dose of pomegranate juice every day for 21days. At the end of the 21st day, blood samples were taken from the experimental and control groups and their serum levels of insulin and glucose were measured. The obtained data was analysed by means of SPSS (v: 18) using ANOVA and LSD softwares.
Results: It was found that minimum, average or maximum dose of pomegranate juice caused a significant reduction in their glycemia at the levels of P=0.05, P=0.005 and P=0.0005, respectively; but it increased insulin at the levels P=0.023, P=0.015, and P=0.002, respectively in the diabetic group compared to the control group. However, it had no significant effect on the non-diabetic rats.
Conclusion: Pomegranate, due to having antioxidant compounds such as polyphenolic compounds, increases insulin and thus, decreases blood glucose levels in streptozotocin-induced diabetic group.
Key Words: Pomegranate Juice, Insulin, Glucose, Diabetes, Rat
Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2013; 20 (3): 244-251.
Received: January 19, 2013 Accepted: September 3, 2013
1 MSc Student, Department of Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Fars, Iran.
2 Corresponding author, Associate Professor, Department of Biology, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Fars, Iran [email protected].
3 Assistant Professor, Stem Cell and Transgenic Technology Research Center, Ghadir Hospital, Shiraz University of Medical
