ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻞﻴﺻا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ تاﺮﺛا
ﻪﺑﻮﭼدرز )
Curcuma longa
( رد زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ
ضراﻮﻋ ا
تﺎﺘﺳ بﺮﺳ
رد شﻮﻣ يﺎﻫ اﺮﺤﺻ ﻳ
ﻲ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺮﻧ
ﻲﺑﻮﻳا ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ ،1
ﻲﻟو ﺎﺿر
2هداز ، يﺪﻴﻣا شرآ ﻲﻠﻀﻔﻟاﻮﺑا ﻦﺴﺤﻣ ،3
1
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻨﻴﻣز فﺪﻫ و ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ:
، ﺎﻴﻧد رد ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺖﺳ
. ﻳاﺬﻏ داﻮﻣ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻪﺑ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ و ﻲ
بﺮﺳ هﮋﻳو
،
ﻲﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد داﺮﻓا رد يرﺎﻤﻴﺑ ﺖﻴﻌﺿو ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺐﺒﺳ دﻮﺷ
. ﻪﺑﻮﭼدرز رد دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ
، ﻲﺘﻧآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
، تاﺮﺛا ياراد
يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺧﺮﺑ نﺎﻣرد رد يﺪﻨﻣدﻮﺳ ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﺑﺎﻳد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ
ﺖﺳا .
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ رد: ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻲﺑﺮﺠﺗ
، ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺮﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز ردﻮﭘ ﻲﺘﻈﻓﺎﺤﻣ تاﺮﺛا
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﺑ بﺮﺳ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺐﻗاﻮﻋ يﺎﻫ
شﻮﻣ رد نﻮﺧ يﺪﻴﭙﻴﻟ و ﻲﻤﻳﺰﻧآ ﺎﻳد ﺮﻧ ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
داﺪﻌﺗ ،ﻲﺘﺑ 32
شﻮﻣ ﺮﺳ ﺮﻧ ﻲﻳاﺮﺤﺻ رﺎﺘﺴﻳو داﮋﻧ
، هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ رد ﻞﻣﺎﺷ
: هوﺮﮔ
ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺪﻫﺎﺷ ،ﺪﻫﺎﺷ )
ﻖﻳرﺰﺗ ﻲﻗﺎﻔﺻ
mg/kg
55 ﻦﻴﺳﻮﺗوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا (
، هوﺮﮔ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺖﻓﺎﻳرد هﺪﻨﻨﻛ بﺮﺳ )
mg/kg
100 بآ رد لﻮﻠﺤﻣ (
و
هوﺮﮔ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺖﻓﺎﻳرد ﻪﺑﻮﭼدرز و بﺮﺳ هﺪﻨﻨﻛ )
2 % ﻲﻓﺮﺼﻣ كارﻮﺧ (
ﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻨ تﺪﻣ ﻪﺑ و 4 ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﺪﻧﺪﺷ
. زور رد ﻢﻬﻧ و ﺖﺴﻴﺑ
ﺶﻳﺎﻣزآ
، ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﻧﻮﺧ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﻲﺳرﺮﺑ
، شﻮﻣ ﺐﻠﻗ زا يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ ﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻪﺑﻮﭼدرز ردﻮﭘ:
، ﺮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﺪﻳدﺮﮔ نﻮﺧ ﺰﻛﻮﻠﮔ ﺶﻫﺎﻛ و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﺷ
. نﻮﺧ مﺎﺗ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ
، رﺎﻤﻴﺗ رد ﺎﺑ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑﻮﭼدرز .
ﻢﻳﺰﻧآ زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗﻮﻨﻴﻣآ تﺎﺗرﺎﭙﺳآ يﺎﻫ )
(AST
ﻦﻴﻧﻻآ و زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗﻮﻨﻴﻣآ )
(ALT
يﺮﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و نﻮﺧ لوﺮﺘﺴﻠﻛ و ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
، رد
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
، ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺰﻓا يراد ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳا .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ًﻻﺎﻤﺘﺣا: ﻲﺘﻧآ
دﻮﺟﻮﻣ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا ﻪﺑﻮﭼدرز رد
، ﻲﻣ زا ﺪﻧاﻮﺗ زوﺮﺑ ضراﻮﻋ ﻲﺧﺮﺑ ﺪﻫﺎﻜﺑ ﻲﺘﺑﺎﻳد نارﺎﻤﻴﺑ رد بﺮﺳ
.
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﻪﺑﻮﭼدرز:
؛ بﺮﺳ تﺎﺘﺳا
؛ ﺖﺑﺎﻳد
؛ ﻲﻳاﺮﺤﺻ شﻮﻣ داﮋﻧ
رﺎﺘﺴﻳو
ﺪﻨﺟﺮﻴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1393 ؛ 21 ) 1 :(
68 - 76 .
ﻳرد ﺖﻓﺎ : 04 / 10 / 1391 شﺮﻳﺬﭘ : 07 / 10 / 1392
ﻮﺠﺸﻧاد1
ي ﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻲ ژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﺪﺷرا ي مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ماد
زروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ،ماد ي
، ﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲ
ﺪﻬﺸﻣ ناﺮﻳا ،ﺪﻬﺸﻣ ، .
دﺎﺘﺳا2
، ﻣاد مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ
،ﻲ زروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد
،ي ﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲ
ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻳا ،ﺪﻬﺸﻣ ، نا .
لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ3
؛ رﺎﻴﺸﻧاد
، ﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺪﻜﺸﻧاد ،ماد ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ﻲ
، زاﺮﻴﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻳا ،زاﺮﻴﺷ ، .
سردآ : زاﺮﻴﺷ - هﺎﮕﺟﺎﺑ ) ﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ 15 ( - ﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺪﻜﺸﻧاد ﻲ
ﻦﻔﻠﺗ : 07116390029 ﺮﺑﺎﻤﻧ
: 07112286940 ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ
:
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ
، ﻊﻳﺎﺷ ﻦﻳﺮﺗ يرﺎﻤﻴﺑ نورد دﺪﻏ ﺰﻳر
ﻪﻛ ﺖﺳا
ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و ﺰﻛﻮﻠﮔ ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ رد لﻼﺘﺧا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻲﻔﻨﻣ تا
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ و ﺎﻫﺪﻴﭙﻴﻟ ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺮﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻣ ﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ) 1 .(
ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻨﻗ نﻮﺧ رد تﺪﻣزارد ﺮﺠﻨﻣ
ﻪﺑ ماﺪﻧا ﺐﻴﺳآ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻫ
:
،ﻢﺸﭼ
،ﻪﻴﻠﻛ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﺒﺼﻋ و ﻲﺒﻠﻗ - ﻲﻗوﺮﻋ ﻲﻣ دﻮﺷ . تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
هداد نﺎﺸﻧ يدﺪﻌﺘﻣ ﺪﻧا
ﻪﻛ سﺮﺘﺳا ﻮﻴﺗاﺪﻴﺴﻛا
، ﻲﻜﻳ زا ﻞﻠﻋ
ﻲﻠﺻا تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻮﻴﺗاﺮﻧژد
ﻦﻣﺰﻣ رد ﺖﺑﺎﻳد ﺖﺳا و رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ
ﻲﺘﻧآ ناﺪﻴﺴﻛا ﺎﻫ
، ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ ضراﻮﻋ ﻲﺧﺮﺑ
ﺖﺑﺎﻳد
ﻮﺷ د ) 2 .(
اﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺖﻌﻨﺻ رد بﺮﺳ يوﺎﺣ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ د
رد ﻪﻛ هﺪﺷ ﻲﻤﺳ هدﺎﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺐﺒﺳ نآ ﻪﺠﻴﺘﻧ
، تادﻮﺟﻮﻣ ﺮﻳﺎﺳ و نﺎﺴﻧا تﺎﻴﺣ
، راﺮﻗ ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ )
3 .(
ﻲﮔدﻮﻟآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ و ﻲﻳاﺬﻏ داﻮﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﻴﮕﻨﺳ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﺑ :
ﻲﺳرﺮﺑ ،بﺮﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا تا
د نارﺎﻤﻴﺑ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺘﺑﺎﻳ
، ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫا زا .
ﻦﻳا
هدﺎﻣ و ﺲﻔﻨﺗ و شراﻮﮔ هﺎﮕﺘﺳد ،ﺖﺳﻮﭘ ﻖﻳﺮﻃ زا بﺬﺟ زا ﺲﭘ
نﻮﺧ ﻖﻳﺮﻃ زا لﺎﻘﺘﻧا
، رد ﺖﻓﺎﺑ ﺮﻴﻈﻧ نﺪﺑ يﺎﻫ :
،ﻪﻴﻠﻛ
،ﺪﺒﻛ
،لﺎﺤﻃ هﺎﮕﺘﺳد بﺎﺼﻋا
،يﺰﻛﺮﻣ ناﻮﺨﺘﺳا ﺰﻐﻣ
و ﻢﺘﺴﻴﺳ
ﻲﻠﺜﻣﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻣ بﻮﺳر
ﺪﻨﻛ ﻪﺑ و ﺐﺒﺳ ،نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴﻛا تاﺮﺛا ﻞﻴﻟد
لﻼﺘﺧا رد ﻋ دﺮﻜﻠﻤ يﺎﻀﻋا هﺪﺷﺮﻛذ ﻲﻣ
دﻮﺷ ) 4 .(
ﻪﻨﻴﻣز رد
ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺑ بﺮﺳ ضراﻮﻋ نﺪﺑ ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ و ﺎﻫ
، يدﺎﻳز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
، نﻮﭼ يرﺎﺛآ :
ﺶﻳاﺰﻓا ناﺰﻴﻣ
يﺮﺗ و دازآ بﺮﭼ ﺪﻴﺳا نﻮﺧ يﺎﻤﺳﻼﭘ ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
ﺶﻳاﺰﻓا ،
ﺰﻐﻣ رد ﺪﻴﭙﻴﻟﻮﻔﺴﻓ و لوﺮﺘﺴﻠﻛ شﻮﻣ
ﺖﻓﺎﻳرد يﺎﻫ بﺮﺳ هﺪﻨﻨﻛ
) 5 ( ، ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ
،AST ،ALT وGGT
ALP
ﺶﻫﺎﻛ و ناﺰﻴﻣ
لوﺮﺘﺴﻠﻛLDL ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ ار
) 6 ( . نﺎﻫﺎﻴﮔ
ﻪﺑ ﻲﻳوراد اراد ﻞﻴﻟد
هﮋﻳو تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻲﺧﺮﺑ ندﻮﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﻲﻠﭘ ﻞﻨﻓ ﺎﻫ
، ﻲﺘﻧآ صاﻮﺧ ياراد ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
) 7 .(
ﻲﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز هﺎﻴﮔ Curcuma longa Linn
، ﻪﺑ رﻮﻃ
ﺑ رد ﻲﻌﻴﺳو و ﺪﻨﻫ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻴﺳآ يﺮﻴﺴﻣﺮﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا يرﺎﻴﺴ
ﻲﻣ ﻦﻴﭼ ﺪﻳور
. ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ )
feruloylmethane (
رد دﻮﺟﻮﻣ
ﻪﺑﻮﭼدرز
، ﻲﺘﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ياراد لﺎﻌﻓ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ زا ﻲﻜﻳ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
) 8 (
،
ﺪﺿ ﺑﺎﻬﺘﻟا ﻲ
ﺪﺿ ، ﻧﺎﻃﺮﺳ ﻲ ) 9 (
ﺪﺿ و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲﺑوﺮﻜﻴﻣ
ياراد
ﺪﺿ تاﺮﺛا ﺖﺳا ﻲﺘﺑﺎﻳد
) 10 .(
،تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ
رﻮﻛ ﻦﻴﻣﻮﻛ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻗ نﻮﺧ ار رد شﻮﻣ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ
ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﻳد ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫد ) 11 ( ؛ زا ﻪﺑﻮﭼدرز ﻲﻓﺮﻃ
، ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
ﻢﻳﺰﻧآ يﺎﻫ
،زﺎﺗﻮﻤﺴﻳدﺪﻴﺴﻛاﺮﭘﻮﺳ نﻮﻴﺗﺎﺗﻮﻠﮔ
زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ و
زﻻﺎﺗﺎﻛ
رد ار لﻮﻠﺳ يﺎﻫ لﺎﻴﻠﺗوﺪﻧا قوﺮﻋ
رد ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺸﻛ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻲﻣ ﺪﻫد . هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺖﺳا
ﻪﻛ ﻲﺘﻧآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
ز ﻪﺑﻮﭼدر
، دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﻪﻴﻠﻛ
و ﺪﺒﻛ شﻮﻣ رد يﺎﻫ
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻲﻣ
دﻮﺷ ) 12 (.
ّﺮﻀﻣ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
دﺎﺠﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ،بﺮﺳ و ﻦﻴﺳﻮﺗزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ياﺮﺑ
ﺮﺑ بﺮﺳ زا ﻲﺷﺎﻧ ضراﻮﻋ ﺮﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز ﻲﺘﻇﺎﻔﺤﻣ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﻲﺧﺮﺑ و ﺰﻛﻮﻠﮔ رد نﻮﺧ يﺎﻫ
شﻮﻣ ﺮﻧ ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
ﻧ داﮋ ﻲﺘﺑﺎﻳد رﺎﺘﺴﻳو ﻦﻴﺳﻮﺗوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ
، و ﻲﺣاﺮﻃ ﺪﺷ اﺮﺟا
.
شور ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ و تﺎﻧاﻮﻴﺣ داﺪﻌﺗ 32 ﺮﺳ اﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﻳ
ﻲ ﺪﻴﻔﺳ ﺎﺑ رﺎﺘﺴﻳو داﮋﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
نزو ﻪﻴﻟوا 8 / 1 6± / 182 مﺮﮔ
، ﻣ زا ﺆ مﺮﺳ ﻪﺴﺳ يزار يزﺎﺳ
ﺪﺷ يراﺪﻳﺮﺧ ﺪﻬﺸﻣ ﺪﻧ
عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ دوﺪﺣ و
ﺶﻳﺎﻣزآ
، ﻪﺑ ﻳﺎﻣزآ ﻣاد مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ هﺎﮕﺸ ﻲ
هﺪﻜﺸﻧاد
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ
. شﻮﻣ ﺎﻫ ﺖﺤﺗ
ﻪﺧﺮﭼ يرﻮﻧ 12 ﻲﻜﻳرﺎﺗ ﺖﻋﺎﺳ و
12 ﺖﻋﺎﺳ ﻲﻳﺎﻨﺷور ، ﺖﺑﻮﻃر
35 - 45
% و ﻪﺟرد ﺎﺑ تراﺮﺣ 23 ﺎﺗ 25°C -
، ﺲﻔﻗ نورد يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ صﻮﺼﺨﻣ .
ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد
، شﻮﻣ ﺎﻫ ي
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ
، ﻪﻧادازآ اﺬﻏ ﻪﺑ و بآ ﺪﻨﺘﺷاد ﻲﺳﺮﺘﺳد .
شﻮﻣ ﺎﻫ ي
،ﻲﻳاﺮﺤﺻ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رد
زا ﻲﻜﻳ 4 هوﺮﮔ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ) 8 ﺮﺳ
ﺮﻫ رد شﻮﻣ هوﺮﮔ
( ﻞﻣﺎﺷ : هوﺮﮔ
،ﻢﻟﺎﺳ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ
ﺪﻫﺎﺷ
ﺑﺎﻳد ﺘ ﻲ ) ﻲﻗﺎﻔﺻ ﻖﻳرﺰﺗ mg/kg
55 ﻦﻴﺳﻮﺗوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا (
، هوﺮﮔ
ﺘﺑﺎﻳد ﺖﻓﺎﻳرد ﻲ هﺪﻨﻨﻛ
بﺮﺳ ) mg/kg 100 بﺮﺳ تﺎﺘﺳا
،Merk Germany
، بآ رد لﻮﻠﺤﻣ (
و هوﺮﮔ د ﺑﺎﻳ ﻲﺘ
ﺖﻓﺎﻳرد هﺪﻨﻨﻛ بﺮﺳ و ﻪﺑﻮﭼدرز ) ،ﻦﻳرز ﻪﺧﺮﻛ ﺎﻳرآ ﺖﻛﺮﺷ
ﻬﺸﻣ ﺪ - ناﺮﻳا () mg/kg 100 لﻮﻠﺤﻣ بﺮﺳ تﺎﺘﺳا بآ رد
، 2 %
كارﻮﺧ ( ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺶﻳﺎﻣزآ هرود لﻮﻃ 4
دﻮﺑ ﻪﺘﻔﻫ و
شﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺪﻫﺎﺷ و ﻢﻟﺎﺳ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ يﺎﻫ كارﻮﺧ ،
رﺎﻤﻴﺗ و ﺮﻄﻘﻣ بآ و ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫ
3 و 4
، بﺮﺳ تﺎﺘﺳا ﻪﻧازور
) mg/kg 100 بآ رد لﻮﻠﺤﻣ بﺮﺳ تﺎﺘﺳا (
رﺎﻤﻴﺗ و 4 ﻪﺑﻮﭼدرز ،
) 2 % كارﻮﺧ ( ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ﺪﻧدﺮﻛ
. شﻮﻣ نزو فﺮﺼﻣ و ﺎﻫ
ﻪﺑ ،هرود ﻞﻛ رد ﺎﻬﻧآ كارﻮﺧ ﻪﻧازور ترﻮﺻ
، زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺖﻗد ﺎﺑ لﺎﺘﻴﺠﻳد يوزاﺮﺗ 001
/ 0 هزاﺪﻧا مﺮﮔ ﺖﺒﺛ و يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ﺪﺷ . هرود نﺎﻳﺎﭘ رد
، نزو ﺶﻳاﺰﻓا و كارﻮﺧ فﺮﺼﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻪﻧازور ﺪﻳدﺮﮔ ﺰﻴﻟﺎﻧآ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ رد .
دﺎﺠﻳا ﺖﺑﺎﻳد ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ و ﻲﺑﺮﺠﺗ عﻮﻧ زا ﻪﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد دﻮﺑ يا
،
ﻪﺑ ،ﺖﺑﺎﻳد دﺎﺠﻳا رﻮﻈﻨﻣ هرود ﻚﻳ زا ﺲﭘ
12 ﻲﺑ ﻪﺘﻋﺎﺳ
،ﻲﻳاﺬﻏ
ﺖﺑﺎﻳد ﺎﺑ ﻖﻳرﺰﺗ ﻞﺧاد ﻲﻗﺎﻔﺻ ﻦﻴﺳﻮﺗوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
) ،ﺎﻤﮕﻴﺳ
ﺎﻜﻳﺮﻣآ ( دﺎﺠﻳا ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﺒﻗ . زا
،ﻖﻳرﺰﺗ ﻦﻴﺳﻮﺗوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا رد
لﻮﻠﺤﻣ ﺮﻓﺎﺑ ﻢﻳﺪﺳ تاﺮﺘﻴﺳ ﺎﺑ
5 / 4 ﻞﺣ pH=
و ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ
mg/kg 55
، ﻪﺑ نورد ترﻮﺻ ﻲﻗﺎﻔﺻ
، ﻪﺑ شﻮﻣ يﺎﻫ ﻲﻳاﺮﺤﺻ
ﻖﻳرﺰﺗ ﺪﺷ . ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ 72
ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ زا
ﻖﻳرﺰﺗ ياﺮﺑ و
زا نﺎﻨﻴﻤﻃا ﻲﺘﺑﺎﻳد
،نﺪﺷ يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ زا
مﺎﺠﻧا ﻢﺸﭼ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﺪﺷ
.
شﻮﻣ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ ناﺰﻴﻣ ﺪﻨﻗ نﻮﺧ ﺎﻬﻧآ ﺮﺘﺸﻴﺑ زا mg/dl 300 دﻮﺑ
،
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﺘﺑﺎﻳد رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ ) 13 (.
مزﻻ ﻪﺑ ﺮﻛذ ﺖﺳا
ﻪﻛ شﻮﻣ نزو ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
هﺪﺷ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﻳﺎﺳ شﻮﻣ يﺎﻫ هوﺮﮔ
ﺪﻫﺎﺷ
، شﻮﻣ راردا و ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
.
يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ و
ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ
ﺶﻳﺎﻣزآ هرود لﻮﻃ
، 4 دﻮﺑ ﻪﺘﻔﻫ .
زور رد 29 ﺶﻳﺎﻣزآ
،
تﺎﻧاﻮﻴﺣ زا ﺲﭘ
12 ﻲﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﺬﻏ
ﻲﻳا
، ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻃﻮﻠﺨﻣ زا
ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ ) 100 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ( و ﻦﻳزﻼﻳﺰﮔ )
10 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ
ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
، رﺎﭼد ﺷﻮﻬﻴﺑ ﻖﻴﻤﻋ ﻲ ﺪﺷ
ﺪﻧ و يﺮﻴﮕﻧﻮﺧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ
زا
ﺐﻠﻗ ﻦﻳا تﺎﻧاﻮﻴﺣ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
.
،ﻞﺻﺎﺣ نﻮﺧ ﻪﺑ
تﺪﻣ 15
ﻪﻘﻴﻗد و ﺎﺑ رود 3000 ژﻮﻔﻳﺮﺘﻧﺎﺳ )
ناﺮﻳا ،لﺎﺳرﻮﻴﻧﻮﻳ (
ﺪﺷ و مﺮﺳ
نآ رد يﺎﻣد 20 - ﻪﺟرد ﻲﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﺷ
. ﺶﺠﻨﺳ
يﺮﺗ ،ﺰﻛﻮﻠﮔ وﺮﺘﺴﻠﻛ ،ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
ل مﺎﺗ ﻢﻳﺰﻧآ و يﺎﻫ و AST
،ALT ﻤﻳﺰﻧآ شور ﻪﺑ ﻲ
و ﺖﻴﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ
ﺖﺴﻳز و ﻲﻤﻴﺷ ﻂﺳﻮﺗ
رﺰﻴﻟﺎﻧآﻮﺗا هﺎﮕﺘﺳد )
Auto Analyser
BT 3000 Plus
، ﺎﻴﻟﺎﺘﻳا ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮔ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺮﺳ يﺎﻫ
م
، اﺰﻳﻻا هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
) Biotek Elx 800 ﺎﻜﻳﺮﻣا ،
( و ﻲﻧﻮﻣرﻮﻫ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺖﻴﻛ
) ،DRG نﺎﻤﻟآ ( هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
يرﺎﻣآ ﺰﻴﻟﺎﻧآ
ﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪ
ﺖﺳد ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا زا هﺪﻣآ
، ﻚﻳ ﺐﻟﺎﻗ رد
ًﻼﻣﺎﻛ حﺮﻃ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ
ﺑ ﻪﻴﻟوا نزو ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻪ
ناﻮﻨﻋ
ﻲﻜﻤﻛ ﺮﻴﻐﺘﻣ
، ﺎﺑ
ّﻄﺧ شور ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲ
) GLM1 ( و ﻚﻤﻛ ﺎﺑ
مﺮﻧ يرﺎﻣآ راﺰﻓا )SAS
12 / 9 ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﻫ
،
ﻪﻨﻣادﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ مﺎﺠﻧا ﻦﻜﻧاد يا
ﺪﺷ و 05 / 0 P<
،
ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ناﻮﻨﻋ راد
ي ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
مﺎﻤﺗ هداد ﺎﻫ
،
ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ يﺎﻄﺧ ±
رﺎﻴﻌﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ (SEM) نﺎﻴﺑ
ﺪﻳدﺮﮔ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﺛا ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﺑ بﺮﺳ و ﻪﺑﻮﭼدرز تاﺮ
شﻮﻣ نزو تاﺮﻴﻴﻐﺗ يﺎﻫ
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ و ﻪﻧازور كارﻮﺧ فﺮﺼﻣ ،
نﻮﺧ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻲﺧﺮﺑ
، ﻲﻃ رد 4
شﻮﻣ رد ﻪﺘﻔﻫ يﺎﻫ
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ ﻎﻟﺎﺑ ﺮﻧ ﻲﺘﺑﺎﻳد داﮋﻧ
ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ رﺎﺘﺴﻳو .
نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد كارﻮﺧ فﺮﺼﻣ
ﻪﻧازور شﻮﻣ رد يﺎﻫ
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺪﻫﺎﺷ
، هرود لﻮﻃ رد
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ .
هوﺮﮔ رد كارﻮﺧ فﺮﺼﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
،
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ شﻮﻣ نزو ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ راد
ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻪﻤﻫ رد ﺎﻫ
ﺪﻳدﺮﮔ ) ﻪﺑ زا ﺐﻴﺗﺮﺗ :
9 / 3 182±
، 6 / 3 184± و 6 / 3 181± رد
،ﻲﺘﺑﺎﻳد ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺘﺑﺎﻳد
ﺖﻓﺎﻳرد ﻲ هﺪﻨﻨﻛ
و بﺮﺳ هوﺮﮔ
ﺘﺑﺎﻳد ﺖﻓﺎﻳرد ﻲ هﺪﻨﻨﻛ
بﺮﺳ و ﻮﭼدرز ﻪﺑ
، ﻪﺑ 9 /
±5 6 / 154 ،
5 /
±5 4 / 150 و 5 /
±5 4 / 148 ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ) (
رادﻮﻤﻧ 1 .(
ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
تﺎﺘﺳا ﺮﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز ردﻮﭘ و بﺮﺳ ،ﺰﻛﻮﻠﮔ
يﺮﺗ ،ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا شﻮﻣ نﻮﺧ لوﺮﺘﺴﻠﻛ و ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
،ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
رد لوﺪﺟ ﻚﻳ ﺖﺳا هﺪﻣآ .
نﻮﺧ ﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ
، ﺖﺤﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ود
1
رﺎﻤﻴﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﺘﺑﺎﻳد ﻲ ﻲﺘﺑﺎﻳد رﺎﻤﻴﺗ و د
ﺖﻓﺎﻳر هﺪﻨﻨﻛ بﺮﺳ
، ﻚﻳ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺪﻧور ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد
، فﻼﺘﺧا
ﻲﻨﻌﻣ ﺖﺷاد راد )
0001 / 0
= .(P رد نﻮﺧ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﻄﺳ
ﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻲ
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
، ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ يراد
رﺎﻤﻴﺗ ﺎﻣا ﺖﺷاد ﺎﺑ
ﻪﺑﻮﭼدرز
، ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﺷﺮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ
ﺘﺑﺎﻳد رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﻓﺎﻳرد ﻲ
هﺪﻨﻨﻛ بﺮﺳ و ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ
ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺑﺎﻳد )
0008 / 0
= (P . يﺮﺗ ﺖﻈﻠﻏ لوﺮﺘﺴﻠﻛ و ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
نﻮﺧ
، داد نﺎﺸﻧ ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺪﻧور ﻚﻳ
؛ ﻪﺑ يﻮﺤﻧ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺳ ﻪﻛ
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺑﺎﻳد
، ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ يراد
.
يﺮﺗ و لوﺮﺘﺴﻠﻛ ناﺰﻴﻣ ﻪﺘﺒﻟا ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑﻮﭼدرز رﺎﻤﻴﺗ رد ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
ﺖﺑﺎﻳد رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ -
ﻫﺎﻛ بﺮﺳ ﺖﻓﺎﻳ ﺶ
. ﻪﺑ تاﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﻤﺳ سﺮﺘﺳا ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﻲ
دﺎﺠﻳا ﻮﻴﺗاﺪﻴﺴﻛا ،بﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ و مﺮﺳ مﺎﺗ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ ﺪﺒﻛ يﺎﻫ
تﺎﺗرﺎﭙﺳآ زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗﻮﻨﻴﻣآ )
(AST ﻦﻴﻧﻻآ و
زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗﻮﻨﻴﻣآ
) (ALT
، هزاﺪﻧا ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و يﺮﻴﮔ )
لوﺪﺟ 2 .(
ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺞﻳ
مﺎﺗ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
،
ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا ﺎﻣا
، ﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﺑ رد ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺪﻧور ﻚﻳ ،ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎ
ﺖﺷاد . ﻳﺰﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﻢ
ردALT ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
، ﺸﻳاﺰﻓا ﺪﻧور ﻲ
يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﺑ و ﺖﺷاد ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﺘﺑﺎﻳد
ﻪﺑﻮﭼدرز و بﺮﺳ هﺪﻨﻨﻛ
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ
، ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد
) 0001 / 0
= (P
؛
آ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻢﻳﺰﻧ
يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد AST ﻲﺘﺑﺎﻳد
ﺖﻓﺎﻳرد ﻪﺑﻮﭼدرز و بﺮﺳ هﺪﻨﻨﻛ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
، فﻼﺘﺧا
ﻲﻨﻌﻣ ﺖﺷاد يراد )
0003 / 0
= .(P
رادﻮﻤﻧ 1 - ﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻐﺗ ﻴﻴ تاﺮ شﻮﻣ نزو ﺎﻫ
ي اﺮﺤﺻ ﻲﻳ و اﺪﺘﺑا رد
ﺎﻬﺘﻧا ي ﺎﻣزآ هرود ﻳ ﺶ هوﺮﮔ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ )
داﺪﻌﺗ
= 8 ﺮﻫ رد شﻮﻣ
هوﺮﮔ ( هوﺮﮔ، ﻮﻣ يﺎﻫ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺶﻳﺎﻣزآ در :
هوﺮﮔ 1 ( هوﺮﮔ ؛ﺪﻫﺎﺷ 2
( ؛ﻲﺘﺑﺎﻳد
هوﺮﮔ 3 ( ﻲﺘﺑﺎﻳد + هوﺮﮔ ؛بﺮﺳ 4
( ﻲﺘﺑﺎﻳد + بﺮﺳ + ﻪﺑﻮﭼدرز . ﺎﺸﻣﺎﻧ فوﺮﺣ ﻪﺑ
) ،a
وb
(c
، نﺎﺸﻧ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هﺪﻨﻫد ﻲ
راد رد رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ ﺑﻴ ﻦ هرود يﺎﻬﺘﻧا و اﺪﺘﺑا ﺢﻄﺳ رد
05 / 0
<
ﻣP
ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . رادﻮﻤﻧ
2 - كارﻮﺧ فﺮﺼﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ شﻮﻣ ﻪﻧازور
يﺎﻫ
هوﺮﮔ رد ﻲﻳاﺮﺤﺻ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ
) داﺪﻌﺗ
= 8 هوﺮﮔ ﺮﻫ رد شﻮﻣ (
،
هوﺮﮔ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﺶﻳﺎﻣزآ درﻮﻣ يﺎﻫ :
هوﺮﮔ 1 ( هوﺮﮔ ؛ﺪﻫﺎﺷ 2
( هوﺮﮔ ؛ﻲﺘﺑﺎﻳد 3
(
ﻲﺘﺑﺎﻳد + هوﺮﮔ ؛بﺮﺳ 4
( ﻲﺘﺑﺎﻳد + بﺮﺳ + ﻪﺑﻮﭼدرز . ﻪﺑﺎﺸﻣﺎﻧ فوﺮﺣ )
،a
وb
(c
،
نﺎﺸﻧ فﻼﺘﺧا هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ
ﺳ رد ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﺑ رد راد ﺢﻄ
05 / 0
<
ﻲﻣP
ﺪﺷﺎﺑ .
لوﺪﺟ 1 - يﺮﺗ ،ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ،ﺰﻛﻮﻠﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ لوﺮﺘﺴﻠﻛ و ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
رد هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ درﻮﻣ
ﻟﺎﻄﻣ ﻌ
ﻪ
رﺎﻤﻴﺗ
1
ﺰﻛﻮﻠﮔ
)
mg/dL
( ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا
)
ng/ml
( يﺮﺗ ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ )
mg/dL
( لوﺮﺘﺴﻠﻛ )
mg/dL
(
ﺪﻫﺎﺷ ) ﻢﻟﺎﺳ (
b 7 /
±22 8 /
a 142 03 /
±2 65 /
b 0 3 /
±10 5 /
b 47 4 /
±4 8 / 68
ﺪﻫﺎﺷ ) ﺘﺑﺎﻳد ﻲ
a (
±31 8 /
b 559 28 /
±0 18 / 0
a 4 /
±14 6 /
ab 63 3 /
±4 8 / 72
ﺖﺑﺎﻳد -
a بﺮﺳ 4 /
±37 6 /
b 564 15 /
±1 17 /
a 0 6 /
±12 8 /
a 67 4 /
±6 6 / 83
ﺖﺑﺎﻳد - بﺮﺳ - ﻪﺑﻮﭼدرز 23a
/ 12 5± /
b 501 68 / 0 33± /
a 0 4 / 8 6± /
ab 60 3 / 5 2± / 75
ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ يراد 0001
/ 0 0008
/ 0 0001
/ 0 0166
/ 0
شﻮﻣ داﺪﻌﺗ1
رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ رد ﺎﻫ 8
ﻲﻣ ﺮﺳ هداد و ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫ
ﺑ ﻪ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ترﻮﺻ
± ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋاراSEM
. ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ،ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺮﻴﻏ فوﺮﺣ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ياراد ﻲﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ راد
ﺪﻨﺷﺎﺑ .
لوﺪﺟ 2 - ﻢﻳﺰﻧآ و مﺎﺗ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ يﺎﻫ
وALT
ﻬﭼ ردAST
ﺎ هوﺮﮔ ر درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
رﺎﻤﻴﺗ
1 TP (mg/dl)
ALT (U/l)
AST (U/l)
ﺪﻫﺎﺷ ) ﻢﻟﺎﺳ (
ab 47 / 1 66± /
c 64 58 / 11 33± /
b 84 9 / 3 16± / 231
ﺪﻫﺎﺷ ) ﺘﺑﺎﻳد ﻲ
c ( 1 /
±3 64 /
b 59 44 /
±6 36 /
b 141 16 /
±4 34 / 268
ﺖﺑﺎﻳد -
bc بﺮﺳ 67 /
±2 66 / 60
a 57 /
±14 66 / 163
a 60 /
±6 66 / 345
ﺖﺑﺎﻳد - بﺮﺳ - ﻪﺑﻮﭼدرز 07a
/ 8 66± / 67
a 62 / 8 64± / 157
a 4 / 10 86± / 334
ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ يراد 0035
/ 0 0001
/ 0 0003
/ 0
ﺮﻫ رد شﻮﻣ داﺪﻌﺗ1
رﺎﻤﻴﺗ 8 ﻲﻣ ﺮﺳ ﺪﺷﺎﺑ . هداد ﺑ ﺎﻫ ﻪ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ترﻮﺻ
± ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا SEM
) تﺎﺗرﺎﭙﺳآ=AST
،زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗﻮﻨﻴﻣآ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ=TP
،مﺎﺗ
=ALT
ﻦﻴﻧﻻآ ﻮﻨﻴﻣآ زاﺮﻔﺴﻧاﺮﺗ .(
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ياراد ،ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺮﻴﻏ فوﺮﺣ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻲﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ راد ﺪﻨﺷﺎﺑ
.
ﺚﺤﺑ رد نزو ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
ﻲﺘﺑﺎﻳد
، ﻲﻣ ﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻠﻋ
ﻖﻳرﺰﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺮﺛا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و كارﻮﺧ فﺮﺼﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻴﺳﻮﺗوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا )
14 (.
Sameer شراﺰﮔ نارﺎﻜﻤﻫ و
ﻪﺑ ﻪﻛ ﻦﻴﺳﻮﺗزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﻖﻳرﺰﺗ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ رد ﺖﺑﺎﻳد دﺎﺠﻳا رﻮﻈﻨﻣ
شﻮﻣ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ ﺰﻛﻮﻠﮔ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ هوﻼﻋ ،دﻮﺷ
نﻮﺧ
، اردا ﻊﻓد ﺶﻳاﺰﻓا و ﺪﺷر ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ ﻦﻴﻣﻮﺒﻟآ ير
ﻲﻣ دﻮﺷ ) 15 (
؛ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ شﻮﻣ
يﺎﻫ
اﺮﺤﺻ ﻳ ﻲ ﻲﺘﺑﺎﻳد هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد هﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ
، ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ خﺮﻧ
ﻪﻳﺎﭘ اد يﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧر
ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ
، ﻪﺑ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ و ﺎﻫﺪﻴﭙﻴﻟ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺪﺷ هداد ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﺖﺳا ه ) 16 (
؛ زا
ﻦﻳا ور
، هوﺮﮔ نزو ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
ﺘﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺄّﺛ تاﺮﺛا زا ﺮ
ﺮﻛذ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ .
ﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ نﻮﺧ
، ار ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺪﻧور ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
ﺪﻫد
، رد ﻲﻟو
ﻪﺑﻮﭼدرز رﺎﻤﻴﺗ
، ﺖﺑﺎﻳد رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﻮﺧ ﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ -
ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ بﺮﺳ ﻲﺘﻧآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﻞﻴﻟد
ﻲﻤﺴﻴﻠﮔ
ﻲﻣ ﻪﺑﻮﭼدرز ﺪﺷﺎﺑ
. ا ﺮﺑ ،دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳ ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛورﺪﻴﻫاﺮﺘﺗ
، ﻲﻜﻳ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﺖﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ
يﺎﻫ
ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ءﺰﺟ
ﻌﻓ لﺎ ﻪﺑﻮﭼدرز ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ
دﻮﺟو نآ رد لوزﻮﺘﻴﺳ لﻮﻠﺳ
يﺎﻫ هدور يا ﺪﺒﻛ و نﺎﺴﻧا و شﻮﻣ
ﻲﻳاﺮﺤﺻ
، ﺺﻴﺨﺸﺗ هداد
هﺪﺷ ﺖﺳا ) 17 .(
ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻦﻳا
، ياراد
ﻲﺘﻧآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
د ر ﺮﻫ ود ﻂﻳاﺮﺷ نورد ﻲﻨﺗ و نوﺮﺑ ﻲﻨﺗ
ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﺷﺮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ و هدﻮﺑ ﻚﻴﻧژﻮﺌﻧﻮﻛﻮﻠﮔ رﺎﻬﻣ و ﺰﻴﻟﻮﻜﻴﻠﮔ ﺶﻳاﺰﻓا ﻖﻳﺮﻃ زا نﻮﺧ ﺰﻛﻮﻠﮔ ﻢﻳﺰﻧآ و ﻲﻣ ﺪﺒﻛ رد ﺎﻫﺪﻴﭙﻴﻟ ﻲﻤﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ يﺎﻫ ددﺮﮔ
) 18 .(
هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺳا
ﻪﺑﻮﭼدرز رد دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ ﻪﻛ
،
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻴﻣﺎﺘﻳو
ﻦ ﻦﻴﻣﺎﺘﻳو وC
،E ﻲﺘﻧآ تاﺮﺛا ياراد ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
يﻮﻗ ﺖﺳا يﺮﺗ )
19 ( لﺎﻜﻳدار ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رﺎﻬﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ و دازآ يﺎﻫ
،
ﻪﺑ هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻲﺘﻧآ ﻲﮔﮋﻳو ﺎﺑ يا
دراد تﺮﻬﺷ ﻻﺎﺑ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
) 20 (
؛ رد مﺮﺳ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا راﺪﻘﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﻲﻓﺮﻃ زا ﺎﻣا ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
لﻮﻠﺳ زا ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﺷﺮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﻪﺑﻮﭼدرز يﺎﺘﺑ يﺎﻫ
ﺪﻳدﺮﮔ ساﺮﻜﻧﺎﭘ .
ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
تر رد مﺮﺳ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ار ﻪﺑﻮﭼدرز ردﻮﭘ ﻪﻛ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ
3 ﺪﺻرد
ﻪﺑ و تﺪﻣ 5 ﺪﻧدﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ﻪﺘﻔﻫ
، ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺶﻳاﺰﻓا يراد
نآ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﻛ ﺖﻓﺎﻳ
، ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ نﻮﺧ ﺰﻛﻮﻠﮔ ناﺰﻴﻣ )
21 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد نارﺎﻜﻤﻫ و Best
ﺮﻴﺛﺄﺗ زا ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﺷﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ
لﻮﻠﺳ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻂﻳاﺮﺷ رد ساﺮﻜﻧﺎﭘ يﺎﺘﺑ يﺎﻫ دراد
) 22 .(
Suryanarayana ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ نارﺎﻜﻤﻫ و
ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ ﻪﺑﻮﭼدرز رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
، ﺰﻛﻮﻠﮔ ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﻛ رد
ﻢﻳﺰﻧآ و نﻮﺧ شﻮﻣ رد ﺰﻛﻮﻠﮔ ﻲﻤﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ يﺎﻫ
ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﻫ هﺪﺷ
ﻣ نﺎﺴﻛﻮﻟآ ﺎﺑ ﺆ
ّﺛ و هدﻮﺑ ﺮ ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ
ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﺑﻮﭼدرز يﺎﻫ
ﻣ ﻪﺑﻮﭼدرز دﻮﺧ ﺆ
ّﺛ ﺖﺳا ﺮﺗﺮ )
23 .(
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺿﺎﺣ ﺮ
، بﺮﺳ و ﺖﺑﺎﻳد
، ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺒﺳ
يﺮﺗ و ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ شﻮﻣ نﻮﺧ مﺮﺳ لوﺮﺘﺴﻠﻛ
ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ
؛ ﻪﺑ يرﻮﻃ رد ﺶﻳاﺰﻓا ﻦﻳا ﻪﻛ هوﺮﮔ
ﺖﺑﺎﻳد رﺎﻤﻴﺗ -
بﺮﺳ
ﻪﺑﻮﭼدرز رﺎﻤﻴﺗ رد ﺎﻣا ؛دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻪﻴﻘﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
، راﺪﻘﻣ
يﺮﺗ لوﺮﺘﺴﻠﻛ و ﺪﻳﺮﺴﻴﻠﮔ
، رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻤﻛ ﺶﻫﺎﻛ
ﺖﺑﺎﻳد - ﺖﺷاد بﺮﺳ
ﺪﺿ تاﺮﺛا ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ يﺪﻴﭙﻴﻟ
ﻲﻣ ﻪﺑﻮﭼدرز ﺪﺷﺎﺑ
. ﺰﻛﻮﻠﮔ ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﻛ
، ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
دﻮﺑ هاﺮﻤﻫ نﻮﺧ يﺎﻫﺪﻴﭙﻴﻟ .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ
، ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻲﻧﻻﻮﻃ رد بﺮﭼ يﺎﻫﺪﻴﺳا تﺪﻣ
، نﻮﻣرﻮﻫ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺢﺷﺮﺗ ﺮﺑ
لﻮﻠﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ساﺮﻜﻧﺎﭘ يﺎﺘﺑ يﺎﻫ
ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻳا ﻪﻛ دراد ﻲﻔﻨﻣ ﻦ
، ﺖﺑﺎﻳد يرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺎﻳ و دﺎﺠﻳا ﺐﺒﺳ
ﻲﻣ دﻮﺷ ) 19 .(
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ
، ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻨﻌﻣ راد و ALT
و AST ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﻌﻣ راد ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ مﺎﺗ
مﺮﺳ رد شﻮﻣ يﺎﻫ
ﻲﺘﺑﺎﻳد هﺪﺷ ﺎﺑ ﻦﻴﺳﻮﺗزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا رد
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
ﻢﻟﺎﺳ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ داد نﺎﺸﻧ ار .
هوﺮﮔ رد مﺎﺗ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ
ﺖﻓﺎﻳرد ﻨﻛ ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ دﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز هﺪﻨ ﺶﻘﻧ ﺖﻠﻋ
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻳﺰﺠﺗ و نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴﻛا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﺑﻮﭼدرز ﻲﺘﻇﺎﻔﺣ ﺎﻫ
زا
ﻖﻳﺮﻃ ناﺮﺒﺟ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻌﻓاﺪﺗ ﻲﺘﻧآ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا و
ﺶﻳادز
لﺎﻜﻳدار يﺎﻫ دازآ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 18 .(
ﻢﻳﺰﻧآ يﺎﻫ وALT
،AST ﻪﺑ
راﺪﻘﻣ ناواﺮﻓ ماﺪﻧا ﻲﺧﺮﺑ رد ﻪﺑ نﺪﺑ يﺎﻫ
هﮋﻳو ﺒﻛ ﺪ ﺪﻧراد دﻮﺟو و
ﺎﺑ ﺐﻴﺳآ لﻮﻠﺳ نﺪﻳد ماﺪﻧا ﺮﻳﺎﺳ و ﺪﺒﻛ يﺎﻫ
راﺪﻘﻣ ،ﺎﻫ ﻦﻳا
ﻢﻳﺰﻧآ ﺎﻫ رد ﺶﻳاﺰﻓا نﻮﺧ ﻲﻣ
ﺪﺑﺎﻳ . هزاﺪﻧا ﺖﻈﻠﻏ يﺮﻴﮔ ﻢﻳﺰﻧآ
ﺎﻫ ي قﻮﻓ رد ﻲﺑﺎﻳزرا لﻼﺘﺧا ﺪﺒﻛ يﺎﻫ درﻮﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ .
ﻳﺰﻧآ ﻢ ﻪﺑ ALT روﺰﻴﻟﺎﺗﺎﻛ ناﻮﻨﻋ ﻞﻳﺪﺒﺗ
ﻦﻴﻧﻻآ ﻪﺑ تاووﺮﻴﭘ و
ياﺮﺑ ،تﺎﻣﺎﺗﻮﻠﮔ ﻛ
ﺪﺒ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ﺮﺗ
هدﻮﺑ و ﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺮﺘﺒﺳﺎﻨﻣ
ياﺮﺑ ﺐﻴﺳآ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺪﺒﻛ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . حﻮﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﻢﻳﺰﻧآ يﺎﻫ ﻲﻣﺮﺳ قﻮﻓ
، ﻲﻛﺎﺣ زا ﺖﺸﻧ ﻲﻟﻮﻠﺳ هدﻮﺑ و ﻧﺎﺸﻧ ﺮﮕ
ﺐﻴﺳآ رﺎﺘﺧﺎﺳ و دﺮﻜﻠﻤﻋ لﻼﺘﺧا يﺎﻫﺎﺸﻏ
ﻲﻟﻮﻠﺳ رد ﺪﺒﻛ
ﻲﻣ ﺷﺎﺑ ﺪ ) 24 .(
ﻢﻳﺰﻧآ راﺪﻘﻣ ،تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺎﻫ
وALT شﻮﻣ رد AST
ﻫ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎ ﺼﻣ و ﺪﺑﺎﻳ
فﺮ
ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز ردﻮﭘ 2
شﻮﻣ كارﻮﺧ ﺪﺻرد ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
،
ﻢﻳﺰﻧآ ﺢﺷﺮﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ و قﻮﻓ يﺎﻫ
ﻚﻳدﺰﻧ ﻪﺑ نآ نﺪﺷ
ﺪﻳدﺮﮔ لﺎﻣﺮﻧ ﺢﻄﺳ )
25 .(
ﻲﺘﻧآ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
ﻪﺑﻮﭼدرز
، ﻲﻣ لﺎﻤﺘﺣا ﺖﻓر
ﻪﻛ ﻢﻳﺰﻧآ عﻮﻧ ود ﻦﻳا ناﺰﻴﻣ
، ﺶﻫﺎﻛ
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﻣا ﺪﺑﺎﻳ
، ﻧور ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار نآ ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺪ ﺪﻫد
. ﻲﻣ ﻦﻳا ناﻮﺗ
و بﺮﺳ تﺎﺘﺳا ﻲﻤﺳ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ دﺮﻛ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ رﻮﺧ فﺮﺼﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﺖﺑﺎﻳد ا
طﻮﻠﺨﻣ ﻲﻓﺮﻃ زا و ك ندﻮﺑ
كارﻮﺧ ﺎﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز
، ﻲﺳﺮﺘﺳد ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو لﺎﻤﺘﺣا ﻦﻳا
ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑﻮﭼدرز ﻪﺑ ناﻮﻴﺣ
، ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ تاﺮﺛا
ﺑﻮﭼدرز ﻪﺑ ﻪ ﻲﺘﻧآ ناﻮﻨﻋ ناﺪﻴﺴﻛا
، لﺎﻜﻳدار تاﺮﺛا ﺶﻫﺎﻛ رد يﺎﻫ
ﻲﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻓﺮﺼﻣ زود ﻦﻳا رد ،دازآ هرﺎﺼﻋ ﻖﻳرﺰﺗ و دﻮﺷ
كارﻮﺧ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻪﺑﻮﭼدرز ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻳ و ﻪﺑﻮﭼدرز
،
راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﻛ و ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻢﻳﺰﻧآ ددﺮﮔرﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ رد ﻪﺑﻮﭼدرز ردﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪ
شﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ ﻪﻧازور ﻪﻛ ﻦﻴﺳﻮﺗوزﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ
100 ﻲﻠﻴﻣ نﺪﺑ نزو مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ مﺮﮔ
، ﺖﻓﺎﻳرد بﺮﺳ
ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﻛ
، ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا ﺢﺷﺮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ نﻮﺧ ﺰﻛﻮﻠﮔ زا ﻲﺷﺎﻧ
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺑ ﻦﻴﻟﻮﺴﻧا
ﻴﺴﻣ ﺮ ﻲﻣ ﺰﻧژﻮﺌﻧﻮﻛﻮﻠﮔ و ﺰﻴﻟﻮﻜﻴﻠﮔ ﻲﻤﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
؛
ﻪﺑﻮﭼدرز زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
، مﺎﺗ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ
ﻲﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﺷ مﺮﺳ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺑ ﻪﺑﻮﭼدرز ﻦﻴﻣﻮﻛرﻮﻛ
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻲﺘﻧآ ﺶﻘﻧ ﻞﻴﻟد ﺪﺷﺎﺑ نآ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
ﻲﻣ ﻪﻛ ﻲﺘﺑﺎﻳد نارﺎﻤﻴﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ
هﮋﻳو رد ضﺮﻌﻣ رد ﻪﻛ يداﺮﻓا
ﺪﻨﺘﺴﻫ بﺮﺳ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ
، ددﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﺸﺨﺑ زا ﺞﻳﺎﺘﻧ حﺮﻃ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هرﺎﻤﺷ
21184
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ بﻮﺼﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻲﻣ ﺪﻬﺸﻣ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻦﻳﺪﺑ
،نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻪﻠﻴﺳو ﺐﺗاﺮﻣ
ﺮﻜﺸﺗ و
دﻮﺧ ﻲﻧادرﺪﻗ ار
زا ﺴﻣ ﺆ نﻻو مﺮﺘﺤﻣ نآ اد هﺪﻜﺸﻧ مﻼﻋا
ﻲﻣ ﺪﻧراد .
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1-Ceriello A, Motz E. Is oxidative stress the pathogenicmechanism underlying insulin resistance, diabetes, and cardiovascular disease? The common soil hypothesis revisited. Arterioscler. Thromb Vasc Biol. 2004; 24(5): 816-23.
2- Jafari Anar kouli I, Sankian M, Varasteh AAR, Haghir H. Effects of insulin and ascorbic acid on inhibition of the apoptosis in hippocampus of STZ-induced diabetic rats. Journal of Iranian Anatomical Sciences. 2010; 7(28-29): 133- 43. [Persian]
3- Kaneto H, Katakami N, Kawamori D, Miyatsoka T, Sakamoto K, Matsuoka TA, et al. Involvement of oxidative stress in the pathogenesis of diabetes. Antioxide Redox Signal. 2007; 9(3): 355-66.
4- Upasani CD, Khera A, Balaraman R. Effect of lead with Vitamins E, C, or Spirulina on malondialdehyde, conjugated dienes and hydroperoxides in rats. Indian J Exp Biol. 2001; 39(1): 70-4.
5- Oladipo A, Rakhi A, Ramesh C, Jai R B. Lead-induced phospholipidosis and cholesterogenesis in rat tissues.
Chemico-Biological Interactions. 2009; 179(3): 314–320.
6- Shalan MG, Mostafa MS, Hassouna MM, El-Nabi SE, El-Refaie A. Amelioration of lead toxicity on rat liver with Vitamin C and silymarin supplements. Toxicology. 2005;206(1):1-15.
7- Dorman H, Bachmayer O, Kosar M, Hiltunen R. Antioxidant properties of aqueous extracts from selected Lamiaceae species grown in Turkey. J Agric Food Chem. 2004; 52(4): 762-70.
8- Masuda T, Toi Y, Bando H, Maekawa T, Takeda Y, Yamaguchi H. Structural identification of new curcumin dimers and their contribution to the antioxidant mechanism of curcumin. J Agric Food Chem. 2002; 50(9): 2524-30.
9- Duvoix A, Blasius R, Delhalle S, Schnekenburger M, Morceau F, Henry E, et al. Chemopreventive and therapeutic effects of curcumin. Cancer Lett. 2005; 223(2): 181-90.
10- Saravanan R, Pari L. Antihyperlipidemic and antiperoxidative effect of Diasulin, a polyherbal formulation in alloxan induced hyperglycemic rats. BMC Complem Altern M. 2005; 5(1): 14.
11- Mahesh T, Balasubashini MS, Menon VP. Effect of photo-irradiated curcumin treatment against oxidative stress in streptozotocin-induced diabetic rats. J Med Food. 2005; 8(2): 251-5.
12- Srinivasan M. Effect of curcumin on blood sugar as seen in a diabetic subject. Indian J Med Sci. 1972; 26(4): 269- 70.
13- Tatar M, Qujeq D, Feizi F, Parsian H, Sohan Faraji A, Halalkhor S, et al. Effects of Teucrium Polium Aerial Parts extract on oral glucose tolerance tests and pancreas histopathology in Streptozocin-induced rats. Int J Mol Cell Med.
2012; 1(1): 44-9.
14- Hakim ZS, Patel BK, Goyal RK. Effects of chronicramipril treatment in streptozotocin-induced diabetic rats.
Indian J Physiol Pharmacol. 1997; 41(4): 353-60.
15- Sharma S, Kulkarni SK, Chopra K. Curcumin, the active principle of turmeric (Curcuma longa), ameliorates diabetic nephropathy in rats. Clin Exp Pharmacol Physiol. 2006; 33(10): 940-5.
16- Owu DU, Antai AB, Udofia KH, Obembe AO, Obasi KO, Eteng MU. Vitamin C improves basal metabolic rate and lipid profile in alloxan-induced diabetes mellitus in rats. J Biosci. 2006; 31(5): 575-9.
17- Naito M, Wu X, Normura H, Kodama M, Kato Y, Osaswa T. The protective effect of tetrahydrocurcumin on oxidative stress in cholesterol-fed rabbits. J Atheroscler Thromb. 2002; 9(5): 243-50.
18- Seo KI, Choi MS, Jung UJ, Kim HJ, Yeo J, Jeon SM, Lee MK. Effect of curcumin supplementation on blood glucose, plasma insulin, and glucose homeostasis related enzyme activities in diabetic db/db mice. Mol Nutr Food Res.
2008; 52(9): 995-1004.
19- Radha K, Maheshwari AK, Jaya S, Rikhab G, Srimal C. Multiple biological activities of curcumin: A short review.
Life Sci. 2006; 78(18): 2081-2087.
20- Manikandan P, Sumitra M, Aishwarya S, Manohar BM, Lokanadam B, Puvanakrishnan R. Curcumin modulates free radical quenching in myocardial ischaemia in rats. Int J Biochem Cell Bio. 2004; 36 (10): 1967-80.
21- Weisberg SP, Leibel R, Tortoriello DV. Dietary curcumin significantly improves obesity-associated inflammation and diabetes in mouse models of diabesity. Endocrinology. 2008; 49(7): 3549-58.
22- Best L, Elliott AC, Brown PD. Curcumin induces electrical activity in rat pancreatic beta-cells by activating the volume-regulated anion channel. Biochem Pharmacol. 2007; 73(11): 1768-75.
23- Suryanarayana P, Krishnaswamy K, Reddy GB. Effect of curcumin on galactose-induced cataractogenesis in rats.
Mol Vis. 2003; 9: 223-30.
24- Mulhall BP, Ong JP, YounossiZM. Non-alcoholic fatty liver disease:an overview. J GastroenterolHepatol. 2002;
17(11): 1136-43.
25- Amouoghli Tabrizi B, Mohajeri D. Protective effect of edible turmeric (Curcuma longa Linn.) powder on early hepatic injury in diabetic rats. Feyz, Journal of Kashan University of Medical Sciences. 2010; 14(3): 190-9. [Persian]
Abstract Original Article
Evaluation of Turmeric (Curcuma longa) effects in preventing consequences of lead acetate in male rats
Ali-Reza Ayoubi1,Reza Valizadeh2, Arash Omidi3, Mohsen Abolfazli1
Background and Aim: Diabetes is one of the mortality factors in the world. Nutritional and environmental pollution with heavy metals, especially lead, exacerbates diabetic condition. The curcumin in Turmeric has antioxidant properties and therapeutic effects on the treatment of some diseases such as diabetes.
Materials and Methods: In an interventional experiment designed to investigate the protective effect of turmeric powder on consequences of lead acetate on some blood parameters in the diabetic male rats, 32 male Wistar rats with an average initial weight of 182.6±1.8 g each were randomly divided into four groups, i.e. the control, diabetic (streptozotocin injection in dose of 55ppm), diabetic+Pb (100 ppm solute in water), and diabetic+Pb+CL (2% of DMI). Trial period was 4 weeks. Blood samples from the heart of the rats were taken on the 29th day.
Results: Turmeric powder improved insulin secretion and reduced blood glucose. Total protein increased in CL treatment group. ALT, AST, triglyceride, and cholesterol significantly increased in diabetes treatment groups compared with the control.
Conclusion: Probably the antioxidant compounds found in Turmeric especially curcumin can reduce some complications of lead acetate in diabetic patients.
Key Words: Turmeric; Lead acetate; Diabetes; Wistar rats
Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2014; 21 (1): 68-76.
Received:December 24, 2012 Accepted: December 28, 2013
1 MSc, Animal Science Department, Agriculture faculty, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
2Professor, Animal Science Department, Agriculture faculty, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
3Associate Professor, Animal Health Management Department, School of Veterinary Medicine, Shiraz University, Shiraz, Iran
