یرامیب و تافآ کیژولویب لرتنک یهایگ یاه
رود ۀ 4 ، هرامش 1
، ناتسبات و راهب 1934
( 67 - 69 )
* :نفلت 06166099190
E-mail: salek_art67@yahoo.com
هایگ سناسا یسررب هزرم و سودوخوطسا ییوراد
چراق هیلع Fusarium solani
1 یجارعم کلاس یداه . ؛*
2 ؛عراز داوجدمحم . 3
؛یهللارون دونشخ . 4
حور . ؛یدقن کلاس هلا 5
رایاشخ دیس . یشرفت
1 و 2 . شناد تخومآ ة دشرا یسانشراک رایشناد و
،تاتابن حلاصا و تعارز هورگ،
ةدکشناد ،یزرواشک ملایا هاگشناد
3 . هایگ هورگ ،رایداتسا ،یکشزپ
ةدکشناد ملایا هاگشناد ،یزرواشک
4 . ،تاتابن حلاصا و تعارز هورگ ،دشرا یسانشراک یوجشناد ناتسکات دازآ هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد
5 . اب هورگ ،دشرا یسانشراک یوجشناد تشر ،ینابغ
ة ،ییوراد ناهایگ هواس دازآ هاگشناد ،یزرواشک ةدکشناد
:تفایرد خیرات(
11 / 11 / 1333 - :بیوصت خیرات 31
/ 5 / 1334 )
هدیکچ
سناسا رتشیب جارختسا یهایگ یاه
،یچراق دض صاوخ ییوراد ناهایگ زا هدش
،یلگنا دض دض
.دنراد یسوریو دض و ییایرتکاب چراق
سنج
Fusarium
چراق زا ه مهم یا یرامیب از هک تسا یهایگ ی
چراق .دراد یعیسو رایسب ینابزیم ةنماد
Fusarium solani
هنوگ زا یکی .تسا سنج نیا یاه
یارب
چراق نیا لرتنک رب هزرم و سودوخوطسا ییوراد هایگ سناسا یقیفلت و هناگادج ریثأت یسررب یرامیب از ،رفص( تظلغ جنپ رد یشیامزآ ، 25
، 55 ، 55 و 155 طیارش رد رارکت جنپ اب )ppm
هب تبسن هزرم سناسا یگدنرادزاب دصرد هک داد ناشن شیامزآ نیا جیاتن .دش ماجنا یهاگشیامزآ سناسا ةناگادج دربراک رد .تسا رتشیب سودوخوطسا سناسا هب چراق دشر یتظلغ چیه رد ،اه
روط
ق دشر هزرم و سودوخوطسا سناسا یبیکرت دربراک اما ،دشن فقوتم لماک تظلغ نیرتلااب رد ار چرا
هب سناسا .درک فقوتم لماک روط
:ناگژاودیلک
،تشک طیحم اب طلاتخا
،یبورکیم دض ،یهایگ تابیکرت
Fusarium solani
.
همدقم
تاریثأت و ناسنا تملاس رب ییایمیش تابیکرت بولطمان دیلوت هب هک تشاد نآ رب ار نارگشهوژپ ،تسیز طیحم
تفآ شک بط أشنم اب ییاه دنروآ یور یعی
(
Hayes et al.
.)1991
چراق زا یعیسو فیط مویرازوف سنج یاه
یرامیب یم بجوم ناهایگ رد ار اه وش
ن د (
Nelson et al.
هنوگ زا یکی .)1981
،چراق نیا یاه
Fusarium solani
هک تسا رد
دراد شرتسگ ییاوه و بآ فلتخم قطانم
(
Saremi 1989
.) داوناخ زا یهایگ سودوخوطسا ة
گرب اب ،نایعانعن
،لباقتم یاه زا هدیشوپ و گنر زبس
کرک هبنپ دیفس یاه تسا یا
(
Samsam Sheriat
).2006
سودوخوطسا سناسا یواح
00 دصرد تاتسا
لیلانیل ( تسا
Upson 2004
) کی یهایگ هزرم .
زا و هلاس
ریت ة یواح هک ،نایعانعن 5
/ 1 ات 6 سناسا دصرد تسا
(
Zargari 1999
) مهم تابیکرت .
،هزرم سناسا ییایمیش
لوراکاوراک و لومیت
( تسا
Samsam Sheriat 2006 )
.
و یچراق دض عبنم ناهایگ زا یرایسب سناسا و هراصع دش هتخانش ییایرتکاب دض ه
( دنا
Mohana et al. 2008 )
.
چراق رب هایگ دنچ سناسا رثا یشیامزآ رد
F. oxysporum
شرازگ و ماجنا ش
کوا و هزرم هایگ سناسا هک د سوتپیلا
دنتشاد چراق رب ار یگدنرادزاب رثا نیرتشیب
( Kohan
moo and Jamali 2013
.) Surender (2012)
شرازگ هاتوک هلاقم
40 یرامیب و تافآ کیژولویب لرتنک
رود ،یهایگ یاه ة
0 رامش ، ة 1 ، هب ناتسبات و را 1960
رک راصع هک د ة
قاس و انح گرب یبیکرت ة
هب تبسن ایساکآ
ناگادج دربراک ة
هراصع دشر رب یرتشیب یگدنرادزاب اه
چراق مویلسیم
F. solani
دراد
(Surender 2012)
فده .
ماجنا زا یسررب شیامزآ نیا تاریثأت
یبیکرت ( مأوت ) و
ناگادج ة لرتنک رب هزرم و سودوخوطسا ناهایگ سناسا
چراق یرامیب از ی
F. solani
رد یهاگشیامزآ طیارش .دوب
شور و داوم اه
زا هایگ نومن هزرم و سودوخوطسا ة
هیهت یهایگ اب و
رجنولک هاگتسد سناسا
دش یریگ .
لیکشت تابیکرت ةدنهد
سناسا اب اه یزاگ فارگوتامورک هاگتسد
GC
و
یزاگ فارگوتامورک فیط هب لصتم
یمرج راگن
GC/MS
زیلانآ ش .د رظن دروم چراق زا
هدغ بیس یاه هدولآ ینیمز
،روپسا کت شور هب و ادج صلاخ
یزاس .دش ماجنا یارب
نیا شیامزآ زا طلاتخا شور سناسا
تشک طیحم اب
هب .دش هدافتسا ت رثا یسررب روظنم
یبیکر ناهایگ سناسا ،
کی هب کی تبسن هب هزرم و سودوخوطسا رگیدکی اب
.دندش طولخم س
سپ
، هنگرپ ییاه رطق هب 5 یلیم رتم زا
چراق ادج یزاس تشک طیحم یور و دش هداد رارق
. رد دص
تظلغ یگدنرادزاب زا هدافتسا اب سناسا فلتخم یاه
لومرف
Abbott
هبساحم ش د (
Abbott 1925
:) GI C T 100
C
:GI
،یگدنرادزاب دصرد
:C
رطق نیگنایم یمویلسیم
،دهاش رامیت رد چراق
:T
لاه رطق نیگنایم ة
رامیت رد چراق
رظن دروم .دوب
نینچمه
، دشر نیگنایم چراق ینلک رطق
رامیت ره یارب و رارکت ره رد هزادنا
و یریگ زا هدافتسا اب
هبساحم ریز لومرف ش
(د
:Di
دشر نازیم لاه
چراق ة و
:Ti
نامز ):
= لاه دشر نیگنایم ة
چراق
2
1 1) (T T ) D
D
i ( i i i i
هب شیامزآ نیا ًلاماک حرط بلاق رد لیروتکاف تروص
.دش ارجا رارکت جنپ اب یفداصت اق ره دشر نیگنایم
اب چر
زا هدافتسا هنماددنچ نومزآ
مرن کمک هب و نکناد یا ازفا
ر
لامتحا حطس رد SAS
5 دصرد دش زیلانآ .
جیاتن ثحب و
لیکشت تابیکرت ةدنهد
سناسا یاه اب هدافتسا دروم هاگتسد
GC
و
GC/MS
هیزجت دندش . نیرتشیب بیکرت
لیکشت دنهد ة سناسا ا سودوخوطس
، لولانیل و سناسا
هزرم
، اکاوراک ر لو دوب ( لودج 1 ).
لودج 1 ییاسانش تابیکرت . هزرم سناسا رد هدش
و
سودوخوطسا سد اب
هاگت
GC/MS
Satureja hortensis هزرم
فیدر بیکرت
دصرد
1 carvacrol
39 / 01
3 Gama-terpinene
06 / 99
9 p-cymene
06 / 10
α-terpinene 0 06
/ 0
5 myrcene
46 / 1
9 α-pinene
06 / 1
4 α-Thujene
00 / 1
6 limoene
44 / 0
6 thymol
41 / 0
10 β-pinene
566 / 0
11 e- caryophyllene
59 / 0
13 β-bisabolen
534 / 0
α-phellandrene 19 36
/ 0
Lavandula angustifolia سودوخوطسا
فیدر بیکرت
دصرد
1 linalool
6 / 51
3 Lavandulyl acetate
6 / 10
9 Terpineol
6 / 9
0 neryl acetate
4 / 9
5 α-Terpineol
5 / 0
9 Cis-ocimene
4 / 9
β-caryophyllene 4 0
/ 9
6 Geranyl-acetat
4 / 3
6 Cis-β-franesen
5 / 3
10 myrcene
9 / 1
11 borneol
5 / 1
غ شیازفا اب هک داد ناشن جیاتن نازیم زا ،سناسا تظل
ک چراق دشر سا
هت یم وش د زا یتظلغ چیه رد اما .
سناسا اه
، چراق دشر هب
روط .دشن فقوتم لماک نیرتشیب
ر زا یگدنرادزاب دصرد تظلغ نیرتلااب رد ،چراق دش
سناسا دش لصاح اه (
لکش 1 .) یگدنرادزاب دصرد
هب تبسن هزرم و سودوخوطسا ناهایگ سناسا ود بیکرت نآ ةناگادج دربراک دوب رتشیب اه
( لکش 1 .)
یجارعم کلاس :ناراکمه و
هزرم و سودوخوطسا ییوراد هایگ سناسا یسررب ...
45
لکش 1 سودوخوطسا سناسا یگدنرادزاب دصرد . (
)A
هزرم ، ( ) B
هزرم و سودوخوطسا سناسا بیکرت و (
)A*B
تظلغ رد اق دشر رب فلتخم یاه چر
F. solani
.
هک داد ناشن جیاتن سناسا تظلغ شیازفا اب
اه
، دشر
ویلسیم چراق م یم شهاک مویلسیم دشر نیرتشیب .دبای
نییاپ رد چراق سناسا تظلغ نیرت
دشر نازیم نیرتمک و
رد چراق تظلغ نیرتلااب سناسا
لصاح دش ( لکش 3 .)
لکش 3 چراق ةنازور دشر نیگنایم .
F. solani
تظلغ رد سودوخوطسا سناسا فلتخم یاه (
)A
هزرم ، ( ) B
سناسا بیکرت و
هزرم و سودوخوطسا (
).A*B
سودوخوطسا سناسا تاریثأت ةرابرد یددعتم تاعلاطم چراق هیلع هزرم و
F. solani
یشیامزآ رد .تسا هدش ماجنا
سناسا رثا ناراکمه و یجارعم کلاس رب ار سودوخوطسا
ق چرا
F. solani
دنداد ماجنا (
SalekMearaji et al.
.)2013
هایگ سناسا هک دش شرازگ رگید یقیقحت رد لرتنک رب ار یگدنرادزاب نیرتشیب سوتپیلاکوا و هزرم
چراق
F. solani f. sp. lycopersici
دنتشاد
( Kohan
moo and Jamali 2013
. )
یشهوژپ رد شرازگ
دش هک
راصع ة قاس و انح گرب یبیکرت ة
دربراک هب تبسن ایساکآ
ناگادج ة هراصع چراق دشر رب یرتشیب یگدنرادزاب رثا اه
F. solani
تشاد
(Surender 2012)
قیقحت نیا رد .
صخشم ش
هیلع هزرم سناسا یگدنرادزاب دصرد هک د
چراق
F. solani
رتشیب سودوخوطسا سناسا هب تبسن
لاح نیا اب .تسا
، هزرم و سودوخوطسا سناسا
ار چراق دشر دنتسناوتن هب
روط اک فقوتم لم ک
رد .دنن
نامأوت دربراک (
یبیکرت )
،سناسا ود نیا رد چراق دشر
تظلغ نیرتلااب هب
روط فقوتم لماک ش
د لکش(
9 ).
هب هایگ نیدنچ سناسا زا هدافتسا بیکرت تروص
اب هدش
لماوع یتسیز لرتنک رد رگیدکی یرامیب
از زا رتهب ،
نآ ةناگادج دربراک یهایگ سناسا نیدنچ بیکرت .تساه
ب یم رگیدکی ا ،نینچمه ؛دهد شیازفا ار نآ ییاراک دناوت
تظلغ رد نآ تاریثأت ،مک یاه
.دشخب دوبهب ار اه
49 یرامیب و تافآ کیژولویب لرتنک
رود ،یهایگ یاه ة
0 رامش ، ة 1 ، هب ناتسبات و را 1960
)فلا(
)ب(
)ج(
)د(
لکش 9 و سودوخوطسا ناهایگ سناسا یبیکرت و هناگادج تاریثأت ریواصت . چراق دشر رب هزرم
F. solani
رد تظلغ .سناسا فلتخم یاه
هزرم و سودوخوطسا یبیکرت سناسا )د ،هزرم سناسا )ج ،سودوخوطسا سناسا )ب ،دهاش رامیت )فلا (
فورح ،A
،B
وC
هبD
بیترت
تظلغ رگنایامن یاه
35 ، 50 ، 45 و 100 .تساppm
)
REFERENCES
Abbott WS (1925) A method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal Economic Entomol;
18: 265-267.
Adebola O, Olusegun E, Olayide N (1999) Antimicrobial activity of the essential oils of five Eucalyptus species growing in Nigeria. Fitotera; 70: 526-528.
Hayes WJ, Laws ER (1991) Handbook of pesticide toxicology. Academic Press, New York, 1576 p.
Kohan Moo MA, Jamali F (2013) Antifungal action essential oils multi medicinal plants on the Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici fungi. Biological Control of Pests and Plant Diseases; 2(1): 27-33. (In Persian) Mohana DC, Raveesha KA, Lokanath R (2008) Herbal remedies for the management of seed-borne fungal pathogens by an edible plant decalepis hamiltonii (Wight and Arn). Archives of Phytopathology and Plant Protection; 41(1): 38-49.
Nelson PE, Toussoun TA, Cook RJ (1981) Fusarium, diseases, biology, and taxonomy.Univ. Park, London, U.S.A.The Penn. State Univ. Press. 457 p.
Salek Mearaji H, Zarea MJ, Nurollahi Kh (2013) Investigate anti fungal essential oil Lavandula angustifoila against Fusarium solani, National conference on medicinal plants, Hamedan. (In Persian) Samsam Sheriat H (2006) Medicinal plants. Chaharbagh publisher, Iran. P: 146-150. (In Persian)
Saremi H (1989) Ecology and taxonomy of Fusarium species, Jahad, Mashhad University Press, first edition, Chapter I, page 19. (in Persian)
Surender KB (2012) Evaluation of plant extracts as antifungal agents against Fusarium solani (Mart.) Sacc, World Journal of Agricultural Sciences; 8 (4): 385-388.
Upson T, Andrews S (2004) The genus Lavandula. Royal Botanic Gardens, Kew.
Zargari A (1993). Medicinal plants, edition 5. Tehran University Publication, volume 2, pp: 924. (In Persian)
