ﯽﺎﮔرزﺎﺑ ﺪ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رود ة 7 رﺎﻤﺷ ، ة 4
نﺎﺘﺴﻣز 1394
ص . 1004 - 985
ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧآ
ﻲﻳاﺮﮔ راﺪﻳﺮﺧ و
نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺑ
ﺪﻳﺮﺧ
ﻲﻧآ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ
هﺮﻴﺠﻧز يا
ﺖﺨﺒﻜﻴﻧ داﻮﺟﺪﻤﺤﻣ
،1
ﻲﻜﺒﺸﻣ ﺮﻐﺻا
،2
ﻲﻨﻴﺴﺣ داداﺪﺧ ﺪﻴﻤﺣﺪﻴﺳ
3
هﺪﻴﻜﭼ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ: نورد ﻞﻣاﻮﻋ
ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ )
ﻲـﻧوﺮﻴﺑ كﺮـﺤﻣ (
ﻲـﻧآ و رﺎـﺘﻓر رد ﻲـﻳاﺮﮔ
راﺪﻳﺮﺧ ) ﻲﻧورد كﺮﺤﻣ (
ﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ياﺮﺑ ار ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲ
. ﻞـﻴﻠﺤﺗ شور زا لﺪﻣ شزاﺮﺑ ياﺮﺑ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ و ﺮﻴﺴﻣ لﺪﻣ زا ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﺑﺎﻳ .
ناراﺪـﻳﺮﺧ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ هﺮﻴﺠﻧز يﺎﻫ ﺮﻬﺷ يا
ناﺮﻬﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺔﻌﻣﺎﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻖﻴﻘﺤﺗ يرﺎﻣآ
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﺔﻧﻮﻤﻧ ناﺮﻛﻮﻛ يﺮﻴﮔ
384 ﻴﻴﻌﺗ يﺮﻔﻧ ﻊـﻳزﻮﺗ زا ﺲـﭘ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻦ 450
،ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ 417
ﺪﺷ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .
و ﺪـﺷ هﺪﻴﺠﻨـﺳ يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ يﺎﻫرﺎﺑ و نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻲﻳاور
ﺿ ﻪﺑ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺐﻳﺮ ﺖﺳد
دﻮـﺑ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺰﻴﻧ هﺪﻣآ .
داد نﺎـﺸﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
نورد ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ةزاﺪﻧا ،هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻲﺣاﺮﻃ ،ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ
رد ﺖـﻳرﻮﻓ و ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ
نﺎﺠﻴﻫ ،رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﻞﻤﻋ زا ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ دﻮﺒﻧ و ﻲﺒﻠﻃ
دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ ﻲﻧورد ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ : ﻲﻧآ نورد ﻞﻣاﻮﻋ ،ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ،راﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر رد ﻲﻳاﺮﮔ ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ
.
1 . يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا
، هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻴﺑﺮﺗ
،سرﺪﻣ ﺮﻬﺗ
،نا ناﺮﻳا
2 . دﺎﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ، هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻴﺑﺮﺗ
،سرﺪﻣ
،ناﺮﻬﺗ ا ناﺮﻳ
3 . دﺎﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ، هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻴﺑﺮﺗ
،سرﺪﻣ
،ناﺮﻬﺗ ناﺮﻳا
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 27 / 07 / 1392
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 31 / 03 / 1393
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : ﺖﺨﺒﻜﻴﻧ داﻮﺟﺪﻤﺤﻣ
E-mail: phd.nikbakht@yahoo.com
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺎﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺔﻔﺴﻠﻓ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ زا ﺶﻳاﺮﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ و لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ شوﺮﻓ و ﺲﭙﺳ ﺶﻳاﺮـﮔ
،ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ
فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ و رﺎﺘﻓر ﺎﻬﻧآ ﺖﻴﻤﻫا هﮋﻳو ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ يا .
ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و
ﻲﻳاﺮﭼ ﺪﻳﺮﺧ
،داﺮﻓا ـﻗﻼﻋ ﺔ
زور ﻲﻧوﺰﻓا رد ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ نا ياﺮﺑ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﺒﺳ ﺔ يﺎﻫ ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮﻴﮔ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ دﻮﺟو هدروآ ﺖﺳا
) ﻚﻴﻧآ ـ ﻲﻣد و ﺎﻜﺴﻟﺎﺳ ـ
،اوﻮﻧﻮﻴﻛ 2010 .(
عﻮﻨﺗ رﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ هﺪـﻨﻨﻛ ﻪـﺑ ﻞـﻴﻟد ﻲﻧﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ﻞـﻣاﻮﻋ
راﺬﮔﺮﺛا ﺮﺑ رﺎﺘﻓر و ﺰﻴﮕﻧا ة دﺮﻓ ياﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﺖﺳا ) ﻦﻴﻟ و
،نارﺎﻜﻤﻫ 2010
.(
ﻪﺑ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﺶـﻧاد
رﺎـﺘﻓر
فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ياﺮﺑ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ دﺮـﺒﻫار ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ
، ﻲﻋﻮـﻧ ﺮـﻨﻫ ﺖـﺳا )
،يﺪﻤـﺻ ﻦﻴـﺴﺣ
از هد و ﻲﻳارﻮـﻧ
،ﻲﻳﺎﻨﺗﻮﻛ 1389 (.
ﻦﺘﺷاد كرد ﺢﻴﺤﺻ زا فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ و ﺪﻨﻳاﺮﻓ
،ﺪﻳﺮﺧ ﺖﻳﺰﻣ يﺎﻫ يدﺪﻌﺘﻣ دراد ؛
ﺪــﻨﻧﺎﻣ ﻚــﻤﻛ ﻪــﺑ ناﺮﻳﺪــﻣ رد ﻢﻴﻤــﺼﺗ
،يﺮــﻴﮔ ــﻴﻬﺗ ﻚــﻳ ﺔ يﺎــﻨﺒﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ زا
ﻖــﻳﺮﻃ ﻞــﻴﻠﺤﺗ
فﺮﺼﻣ
،نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻚﻤﻛ
ﻪﺑ نﻮﻧﺎﻗ ناراﺬﮔ ﺑ ﻪ رﻮﻈﻨﻣ ﻊﺿو ﻦﻴﻧاﻮﻗ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ و شوﺮـﻓ ﺎـﻫﻻﺎﻛ و
تﺎﻣﺪﺧ و ﺖﻳﺎﻬﻧرد ﻚﻤﻛ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ياﺮﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮـﻴﮔ ﺮـﺘﻬﺑ . زا ﻦـﻳا ور ، كرد ﺢﻴﺤـﺻ
رﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻴﻤﻫا يدﺎﻳز راد د . ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺪـﻳﺮﺧ فﺮـﺼﻣ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ نورد
هﺎﮕـﺷوﺮﻓ ﺎـﻫ زا
ﻞﻣاﻮﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧورد ﺎﻳ ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣ دﺮﻳﺬﭘ . ﻞـﻣاﻮﻋ
،ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ
،يدﺎـﺼﺘﻗا
،ﻲـﺳﺎﻴﺳ ﻲﻧﻮﻧﺎـﻗ
و
ﻞﻣاﻮﻋ رد ﻄﻴﺣ ﺔ ترﺪﻗ ﺮﺷ ﺖﻛ ) ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻞﻣاﻮﻋ نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ (
ار ﻲﻣ ناﻮـﺗ ءﺰـﺟ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲﺟرﺎـﺧ
ﺮﻈﻧرد ﺖﻓﺮﮔ .
،هﺰﻴﮕﻧا
،كاردا ﻲﻧآ
،ﻲﻳاﺮﮔ ﺖﻴﺼﺨﺷ و
ﻲﻠﻣاﻮﻋ زا ﻦﻳا ﻞﻴﺒﻗ ﻪﻛ ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ ﺪـﻧدﺮﻓ و زا
نورد ﺺﺨﺷ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﻲﻣ
ﺪﻧﺮﻴﮔ
، ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧورد ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻲﺘﺑﺎﻗر نﺪﺷ
رازﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ
، ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ ﮕﻳد ﺮ ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻼﺳ ﻳ
،ﻖ ﻼﻋ ﻳ ﻖ
، ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻫ و تﻼﻳﺎﻤﺗ و رد ﻞﻛ زﺎـﻴﻧ
نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻲﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ؛ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ، ﺮﺑ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ و ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺢﻴﺤﺻ
و ﻪﺑ ﻊﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺳاﻮﺧ يﺎﻫ ﺎﻬﻧآ يروﺮﺿ ، نﺎﻣزﺎﺳ ﺔﻔﻴﻇو ﻦﻳﺮﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﻖﻘﺤﺗ فاﺪﻫا ﻪﺑ بﺎﺴﺣ ﻲﻣ ﺪﻳآ
)
،ﻲﻧﺮﻓ ﻲﺘﻳﺮﻓ و
،نﺎﺗ 2001 .(
نﺎﻴﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ
هزوﺮﻣا ﺶﻴﺑ زا ﺶﻴﭘ ﺪﻫﺎﺷ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻴﻤﻫا يﺮﺘﺸﻣ يراﺪﻣ
، حﺮﻄﻣ نﺪـﺷ نآ ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻢـﻬﻣ ﻦﻳﺮـﺗ
ﺖﻳﺰﻣ ﻲﺘﺑﺎﻗر نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ و ﺶـﻘﻧ نآ رد ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ و
ﺖﻓﺮـﺸﻴﭘ ﺐـﺴﻛ
و ﺎـﻫرﺎﻛ ﻢﻴﺘـﺴﻫ )
،نﺎـﻳﺮﺒﺠﻧر
،ﻲﻠﺑﺎﻛﺪﺷر ﻲﻌﻳﺎﻨﺻ
و
،نﺎﻳداﺪﺣ 1390
.( ﻲﻜﻳ زا ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﺚﺣﺎﺒﻣ رد زﻮـﺣ ة رﺎـﺘﻓر فﺮـﺼﻣ
،هﺪـﻨﻨﻛ
رﺎﺘﻓر ﺪﻳﺮﺧ ﺖﺳا ﻲﻧآ . ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ هﺪﻳﺪﭘ يا ﺮﻴﮔاﺮﻓ و ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ نﺎﻘﻘﺤﻣ و ﻪﻳﺮﻈﻧ نازادﺮـﭘ
ار ﻪﺑ دﻮﺧ ﺐﻠﺟ هدﺮﻛ ﺖﺳا ) نﻮﻳ و
،ﺮﺑﺎﻓ 2000 .(
ﻪﺑ ﻲﮔزﺎﺗ نﺎﻘﻘﺤﻣ
،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ رﺎﺘﻓر
ﻲﻧآ ار رد ﺪﻨﻳاﺮﻓ
رﺎﺘﻓر ﺪﻳﺮﺧ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ و ﺶﺨﺑﺮﺛا ﻲﻓﺮﻌﻣ هدﺮﻛ ﺪﻧا ﺎﺗ ﻲﻳﺎـﺟ ﻪـﻛ ـﺑ ﺶﻴ زا ﻲـﻤﻴﻧ زا
يﺎﻫﺪﻳﺮﺧ نورد
ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺑ
ﻪ ترﻮﺻ ﻲﻧآ ﻲﻣ ترﻮﺻ ﺪﻧﺮﻴﮔ
) ﻲﻠﻳﺎﺑ و
،ورﺎﻜﻧﺎﻧ 1998
؛
،ﻦﻤﺳﺎﻫ 2000
و درﻮﻓاﺮﻛ و
،راﻮﻠﻣ 2003 .(
ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻪﺑ هﺪﻳﺪﭘ ًﻼﻣﺎﻛ يا ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ
هﺪﺷ رد يرﺎﻴﺴﺑ زا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻞﻳﺪـﺒﺗ
هﺪﺷ ﺖﺳا و هزوﺮﻣا ﺪﻳﺮﺧ تﻻﻮﺼﺤﻣ
،ﺪﻳﺪﺟ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻊﺑﺎﺗ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﺖﺳا ﺎﺗ ﺪـﻳﺮﺧ ﺎـﺑ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰـﻳر
ﻲﻠﺒﻗ ) ﻦﺴﻴﻛ و
،ﻲﻟ 2002 ( ﻦﻳاﺮﺑ و ،سﺎﺳا ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ رد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺖـﺳا
)
،كور 1987 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧرد
، هزوﺮﻣا ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ كرد ﺖﺳرد مﻮـﻬﻔﻣ ﺪـﻳﺮﺧ ﻲـﻧآ و ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ندﺮﻛ ﻦﻳا رﺎﺘﻓر رد ﻂﻴﺤﻣ
،ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺟدﻮﺑ
نﺎﻳﺎـﺷ ﺔ ﻲﻬﺟﻮـﺗ ار ﻪـﺑ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا
هزﻮـﺣ
ﻲﻣ صﺎﺼﺘﺧا ﺪﻨﻫد
)
،ﺮﻨﻠﻴﻣ 2002 .(
روﺮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎـﻫ ﻲـﺑﺮﺠﺗ ﻦﻴـﺸﻴﭘ نﺎـﺸﻧ داد ﻪـﻛ ﻚـﻳﺮﻫ زا
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ نا ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﺪﻳﺮﺧ
،ﻲﻧآ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ
ار ﻲﺑﺎﻳزرا هدﺮﻛ ﺪﻧا . رد ﻦﻳا ،ﺶﻫوﮋـﭘ
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
،ﻦﻴﺸﻴﭘ ﻞﻣاﻮﻋ نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺛﺆﻣ
ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﻔﻟﺆﻣ
ضﺮﻓ ﺪﺷ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ياﺮﺑ
ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ
،رﺎﺑ ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ رد رﺎﺘﻓر راﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﺮﺛﺆﻣ
ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .
ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ راﺪﻳﺮﺧ ﻚﻳ زﺎﺳ ة يﺪﻌﺑﺪﻨﭼ ﺮﻈﻧرد
ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺷ ﺖـﺳا ﻪـﻛ ﻦـﻳا دﺎـﻌﺑا
ﻞﻣﺎﺷ دﻮﺒﻧ ﺮﻜﻔﺗ ﺶﻴﭘ زا
،ﻞﻤﻋ راﺮﻤﺘﺳا ﻦﺘﺷاﺪﻧ رد
،رﺎﺘﻓر نﺎﺠﻴﻫ ﻲﺒﻠﻃ و ﺖﻳرﻮﻓ رد رﺎﺘﻓر ﻲـﻣ دﻮـﺷ
) او ﺪﻳﺎﺴﺘﻳ و
،مﺎﻨﻴﻟ 2001 .(
ﻪﻴﺿﺮﻓ يﺎﻫ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ ﺮﺿﺎﺣ ﻲﻣ ﻪﻣادا رد ﺪﻳآ
.
لوا ﻲﻠﺻا ﺔﻴﺿﺮﻓ :
ﻲﻧآ دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ راﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر رد ﻲﻳاﺮﮔ .
ﺖﻳرﻮﻓ •
رد رﺎﺘﻓر ﺮﺑ1
ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ هﺮﻴﺠﻧز يﺎﻫ يا
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ دراد .
دﻮﺒﻧ •
ﺮﻜﻔﺗ ﺶﻴﭘ زا
2ﻞﻤﻋ ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻴﺠﻧز يﺎﻫ هﺮ
يا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ دراد .
دﻮﺒﻧ •
راﺮﻤﺘﺳا رد رﺎﺘﻓر ﺮﺑ3
ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﻧآ ﻲ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ هﺮﻴﺠﻧز يﺎﻫ يا
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ دراد .
نﺎﺠﻴﻫ •
4ﻲﺒﻠﻃ ﺮﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﻧآ ﻲ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ هﺮﻴﺠﻧز يا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ دراد .
مود ﻲﻠﺻا ﺔﻴﺿﺮﻓ :
نورد ﻞﻣاﻮﻋ دراد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ
.
ﻂﻴﺤﻣ •
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺑ5
ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﻧآ ﻲ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ هﺮﻴﺠﻧز يا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺘﺒﺜﻣ دراد .
ﻲﺣاﺮﻃ •
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺑ6
ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﻧآ ﻲ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ هﺮﻴﺠﻧز يا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺘﺒﺜﻣ دراد .
ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ ﻞﻣاﻮﻋ •
هﺎﮕﺷوﺮﻓ7
ﺮﺧ ﺮﺑ ﻳ ﺪ ﻧآ ﻲ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ هﺮﻴﺠﻧز يا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺘﺒﺜﻣ دراد .
ﻂﻳاﺮﺷ •
8شوﺮﻓ ﺮﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﻧآ ﻲ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ هﺮﻴﺠﻧز يا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺒﺜﻣ ﻲﺘ دراد .
ةزاﺪﻧا •
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺑ9
ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﻧآ ﻲ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ هﺮﻴﺠﻧز يا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺘﺒﺜﻣ دراد .
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Urgency 2. Premeditation 3. Perseverance 4. Sensation Seeking 5. In-store Environment 6. In-store Design 7. Human force Factors 8. Sale Condition 9. Store Size
ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ
رد ﻪﺘﺷﺬﮔ ، ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ
» ﺪﻳﺮﺧ نوﺪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر «
ﻲـﻣ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧرد ﺪـﺷ
)
،روﻼـﻛ 1950
؛
،مﺎـﺒﻠﭘآ
1951
؛
،ﺖﺳو 1951
؛
،نﺮﺘـﺳا 1962
؛
،ﺲﻛﺎـﻛ 1964 و تﻼـﻛ و
،ﺖـﻠﻳو 1967 ( .
» ﺪـﻳﺮﺧ ﺪـﺑ نو
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر « ﻪﺑ مﺎﻤﺗ يﺎﻫﺪﻳﺮﺧ ﺮﻴﻏ
هﺮﻈﺘﻨﻣ و نوﺪﺑ ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲـﻠﺒﻗ ﻪـﺘﻔﮔ ﻲـﻣ ﺪـﺷ )
،روﻼـﻛ 1950
؛
،ﺖﺳو 1951
؛
،نوﺮﻴﭘ 1991 ( ﻪﻛ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻲﻣﺮﺑرد ﺰﻴﻧ ار ﺖﻓﺮﮔ
)
،ﻦﻤـﺳﺎﻫ 2000
.(
نﺎـﻘﻘﺤﻣ ﻦﻴـﺑ
ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﺎﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺎﻫﺪ ي ﻞﺑﺎﻗ رﺎﻈﺘﻧا و ﺎﺑ ﻣﺎﻧﺮﺑ ﺔ ﻲﻠﺒﻗ توﺎـﻔﺗ ﻞـﺋﺎﻗ ﻲـﻣ ﺪﻧﺪـﺷ ) گﺮـﺒﻨﻳو و
،ﺪـﻟاﻮﺗﺎﮔ
1982 .(
ﻦﻳا شﺮﮕﻧ ﻲﻬﺟﻮـﺗ ﻪـﺑ
» ﻲـﻧآ ﻲـﻳاﺮﮔ « رد ﻢﻴﻤـﺼﺗ يﺎـﻫ ﺪـﻳﺮﺧ ﺖـﺷاﺪﻧ )
،كور 1987 (
،
ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﭘﻴ ﭽ ﻴ هﺪ ﺮﺗ زا ﺪﻳﺮﺧ نوﺪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖـﺳا . نﺎـﻤﻟو نﺎـﻴﺑ ـﻣ ﻲ ﺪـﻨﻛ
» ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ « ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر ﻧ ﻲﻤ ﺷ ﻮ د و ﻲﺷﺎﻧ زا ﻪـﻬﺟاﻮﻣ ﺎـﺑ كﺮـﺤﻣ ﺎﻫ ﺖـﺳ )
،كور 1987 .(
ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا زا ﺮﺧ ﻳ ﺎﻫﺪ ﻲﻳ ﻪﻛ ﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ة ﺢﻄﺳ ﻲﻳﻻﺎـﺑ زا
،تﺎـﺳﺎﺴﺣا لﺮـﺘﻨﻛ
ﻲـﻘﻄﻨﻣ
ﺮﺘﻤﻛ و يﺎﻫرﺎﺘﻓر رﺎﻴﺴﺑ
ﻲﺸﻨﻛاو ﺪﻨﺘﺴﻫ ) گﺮﺒﻨﻳو و ﺪﻟاﻮﺗﺎﮔ
، 1982 .(
كور و كﺎﻫ ) 1983 ( ﺞﻨﭘ ءﺰﺟ ﻲﺳﺎﺳا ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ار ﻲﻓﺮﻌﻣ هدﺮﻛ ﺪﻧا :
ﻞﻴﻣ •
ﻲﻧﺎﻬﮔﺎﻧ و شﻮﺟدﻮﺧ ﻪﺑ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ) ﻞﻤﻋ ﺪﻳﺮﺧ (
ﻲﺘﻟﺎﺣ •
زا ﻲﺑ ﺗﺎﺒﺛ ناور ﻲ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
زﺎﻏآ •
ﺶﻜﻤﺸﻛ لﻼﺘﺧا و
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻞﻴﻠﻘﺗ •
ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻳﻼﻘﻋ
ﻲﺑ •
ﻬﺟﻮﺗ ﻲ ﻪﺑ ﺐﻗاﻮﻋ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ
رد ﻫد ﺔ 1950
، ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻂﻘﻓ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ مﻮﻬﻔﻣ ﺖﻴﻤﺳر ﻪﺘﻓﺎﻳ دﻮـﺑ و ﻚـﺗ يﺪـﻌﺑ و هدﺎـﺳ
ﺮﻈﻧرد ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻣ ﻲ ﺪﺷ . تﺎﻴﺑدا نآ
،هرود ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ار فداﺮﺘﻣ ﺎﺑ ﺪﻳﺮﺧ نوﺪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر ـﻣ ﻲ ﺖـﺴﻧاد
)
،روﻼﻛ 1950 و
،ﺖﺳو 1951
.( ﺪﻳﺎﺷ ﻦﻳا ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻢﻛ ﻖﻤﻋ و
،هدﺎﺳ ﺠﻴﺘﻧ ﺔ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ دوﺪﺤﻣ
رد ﻦـﻳا
هزﻮﺣ دﻮﺑ . نوﺮﻴﭘ ) 1991 ( حﺮﻄﻣ دﺮﻛ ﻪﻛ رد نآ هرود ﺪﻳﺮﺧ ﺶﻴـﺑ زا فﺮـﺼﻣ
،هﺪـﻨﻨﻛ ﺰـﻛﺮﻣ ﻪـﺟﻮﺗ
نﺎﻘﻘﺤﻣ هدﻮﺑ ﺖﺳا . ﻚﻳ ﻪﻫد
،ﺪﻌﺑ كاردا زا ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻞﻣﺎﻜﺗ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖـﻓﺎﻳ . رد تﺎـﻴﺑدا نآ
،هرود
نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺬﭘ ﻳ ﺘﻓﺮ ﻨ ﺪ ﻪﻛ ﺪﻳﺮﺧ نوﺪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر ﻂﻘﻓ ﻚﻳ ماﺰﻟا ياﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﺖﺳا ، ﺎﻣا طﺮﺷ ﻲﻓﺎﻛ
ﻧﻴ ﺖﺴ )
،نﺮﺘﺳا 1962
؛ تﻼﻛ و
،ﺖﻠﻳو 1967 .(
در نﺪﺷ ةﺪﻳا ﻏ ﻴ ﻘﻄﻨﻣﺮ ﻲ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ،ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ندﻮﺑ يا
ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ رد دﻮﺑ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ )
،نﺮﺘﺳا 1962 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻫد ﺔ 1980 ﺎﺑ ﻪـﺑ ﺖﻴﻤـﺳر ﻦﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﻞﻣاﻮﻋ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ و
ﺛﺆﻣ ﺮ ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ توﺎﻔﺘﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺑﺎـﺸﻣ ﺮـﺑ داﺮـﻓا
، ﻪـﺑ كرد
ﻞﻣﺎﻛ ﺮﺗ زا ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻚﻤﻛ ﻲﻧﺎﻳﺎﺷ دﺮﻛ )
،كور 1987
؛ ﻲﺘﻴﺑ و
،لﺮﻓ 1998 .(
ﻦﻳاﺮﺑ سﺎـﺳا ـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧورد راﺪﻳﺮﺧ ﺶﻴﺑ زا ﺶﻴﭘ ﺖﻴﻤﻫا ﺖﻓﺎﻳ .
ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ و لﺎﻌﻓ ةﺪﻨﻨﻛ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ار ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ رﻮﻃ هدﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ود ﺮﮔ هو ﻲﻠﺻا ﻢﻴـﺴﻘﺗ دﺮـﻛ :
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧورد و ﻲﻧوﺮﻴﺑ . يوﺮﻴﻧ
،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻂﻳاﺮﺷ
،شوﺮﻓ
،ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺣاﺮﻃ و ةزاﺪﻧا
،هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ
ﻞﻣاﻮﻋ نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ )
ﻲﻧوﺮﻴﺑ ( و راﺮﻤﺘﺳا ﻦﺘﺷاﺪﻧ رد
،رﺎﺘﻓر ﺖﻳرﻮﻓ رد
،رﺎﺘﻓر ﻫ ﻴ نﺎﺠ ﺒﻠﻃ ﻲ و دﻮـﺒﻧ
ﺮﻜﻔﺗ ﺶﻴﭘ زا ﻞﻤﻋ ، ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ رد رﺎﺘﻓر راﺪﻳﺮﺧ ) ﻲﻧورد ( ﺧﺎﻨﺷ ﻪﺘ ﺪﻧﺪﺷ .
ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ
ﻂﻴﺤﻣ نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ
حﻼﻄﺻا
» ﻂﻴﺤﻣ هﺎﮕﺷوﺮﻓ « ﻪﺑ مﺎﻤﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓﺮﻴﻏ ﻚﻳ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ قﻼﻃا ﻲـﻣ دﻮـﺷ
ﻪﻛ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺮﺑ
رﺎﺘﻓر نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻞﺑﺎﻗ لﺮﺘﻨﻛ ﺖﺳا ) ﻮـﻠﮔوروا و
،ﺖـﻴﻠﻜﻣ 1993
.(
يﺎﻀﻓ هﺎﮕﺷوﺮﻓ رد ﻞﻜﺷ ﻲﻫد ﺑﺮﺠﺗ يﺮﺘﺸﻣ ﺔ ﺮﺛا
راﺬﮔ ﺖﺳا و ﻂﻘﻓ ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺑ سﺎـﻨﺟا ﺎـﻳ تﺎﻣﺪـﺧ
ﻪﺋارا هﺪﺷ ﻲﻓﺎﻛ ﺖﺴﻴﻧ و هدﺮﺧ نﺎﺷوﺮﻓ ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺎﺑ ندوﺰﻓا و لﺮﺘﻨﻛ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻞﻴﻜـﺸﺗ ﺪـﻨﻫد يﺎـﻀﻓ ة
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺮﺛا ﺑ ﺪﻧراﺬﮕ . ﻪﺑ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ صﻮﺼﺧ ﻪﻛ
ﺎﻬﻧآ لﺎـﺣرد ﻲﺑﺎـﻳزرا تﺎﻣﺪـﺧ و سﺎـﻨﺟا
ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ﻦﻴﺑﺎﺑ و
،يوﺎﺗآ 2000 .(
يرﺎﻴﺴﺑ زا ﻣ نﺎﻘﻘﺤ و هدﺮﺧ نﺎـﺷوﺮﻓ ﺮـﺑ ﺖـﻴﻤﻫا ﻂﻴـﺤﻣ
نورد
،ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ يراﺰﺑا ياﺮﺑ دﺎﺠﻳا ﺰﻳﺎﻤﺗ و ﺖﻳﺰﻣ
،ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺪﻴﻛﺄﺗ هدﺮﻛ ﺪﻧا ) يﻮـﻟ و
،ﺰـﺘﻳو
1998 .(
ﻤﺘﺣا ﺎ
ًﻻ ﻦﻳا ﺮﻣا ﻪﺑ ﺐﻠﺟ ﻪﺟﻮﺗ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ و دﺎﺠﻳا ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﻚﻤﻛ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) ﻚـﭘ
و
،زرﺪﻠﻴﭼ 2006 .(
ﻲﻧاراﺪﻳﺮﺧ ﻪﻛ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻂﻴﺤﻣ ار
د ﺖﺳو ﺪﻧراد ، ﻪـﺑ ﻞـﻴﻟد ﺲـﺣ بﻮـﺧ ﻲـﺷﺎﻧ زا
يﺎﻀﻓ
،هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻦﻜﻤﻣ
ﺖﺳا لﻮﭘ يﺮﺘﺸﻴﺑ رد ﺎﺠﻧآ جﺮﺧ ﺪـﻨﻨﻛ . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
، ﻦـﻳا ﻚـﻳﺮﺤﺗ ﻲـﺴﺣ
ﻲﻟﺮﺘﻨﻛدﻮﺧ و
ﺖﻣوﺎﻘﻣ دﺮﻓ ار ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ د ﻫ ﺪ و ﻲﻫار ار ياﺮﺑ ﺖﻳﺎﺿر ﻲﻧآ ﻢﻫاﺮـﻓ ﻲـﻣ ـﻨﻛ ﺪ )
،رﻻدآ
،ﮓﻧﺎﭼ
،ﺮﻓرودﺮﺴﻧﻻ ﻲﻟ
و
،ﻮﺗﻮﻤﻳرﻮﻣ 2003
.(
ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﻛ داﺮﻓا نﺎﻣز ﻴﺑ ﺘﺸ ـ يﺮ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ رﻮـﻀﺣ
ﺪﻧراد
، ﺎﺑ كﺮﺤﻣ يﺎﻫ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻛ لﺎﻤﺘﺣا ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ار ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﺪﻨﻫد ) ﻲﺋﻮﺑرﺎﺟ و
ﻚﻣ
،ﻞﻴﻧد 1987 .(
هدﺮﺧ نﺎﺷوﺮﻓ ﺪﻳﺎﺑ ياﺮﺑ دﺎﺠﻳا ﻂﻴﺤﻣ ﺪﻳﺮﺧ ﺪﻨﻳﺎـﺷﻮﺧ ﻲـﺷﻼﺗ
ﺮﻤﺘـﺴﻣ ﻪﺘـﺷاد
ﺪﻨﺷﺎﺑ ) چﻼﺑ و
،ﺰﻨﻴﭽﻳر 1983 ( ﺎﺗ كاردا ﻲﻔﻨﻣ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ زا ﺪﻳﺮﺧ ﻧآ ﻲ ضﻮﻋ دﻮﺷ ) ناوﺎـﻧاد و
،ﺮﺘﻳزور 1982 .(
ﺮﮔا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﺳﺮﺑ ﻪﻛ ﺎﻫﻻﺎﻛ يﺰﻴﭼ ﺮﺗاﺮﻓ زا ﺪﻌﺑ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺪﻨﺘﺴﻫ
و يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻲﻨﻫذ و ﻲﻤﺴﺟ وا ار هدروآﺮﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ
، ﺖﺣار ﺮﺗ ﺎﺑ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺪـﻳﺮﺧ
ﻲـﻧآ رﺎـﻨﻛ ﻲـﻣ ﺪـﻳآ
)
،ﻦﻤﺳﺎﻫ 2000 (.
هﺎﮕـﺷوﺮﻓ ﻲﺣاﺮﻃ ﻪـﺑ
هﮋـﻳو ﮓـﻧر يﺪـﻨﺑ ﺎـﻫراﻮﻳد و رﻮﻛد نﻮﻴـﺳا
،نآ ﻲـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺶﻨﻛاو يﺎﻫ ﻲﺘﺴﻳز يداراﺮﻴﻏ و
ﻲﺳﺎﺴﺣا هﮋﻳو ار دﺎﺠﻳا ﺪﻨﻛ و ﺐﺟﻮﻣ ﺐـﻠﺟ ﻪـﺟﻮﺗ دﻮـﺷ . يوﺮـﻴﻧ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻲﻳاﺰﺴﺑ ﺑ ﺮ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮﻴﮔ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺪﻧراد . ﺎﺑ ﺶﻳاﺰﻓا داﺪﻌﺗ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ و
،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻂﻴﺤﻣ هﺎﮕﺷوﺮﻓ غﻮﻠﺷ ﻲﻣ دﻮﺷ و تﺬﻟ ﺪﻳﺮﺧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ) ا ﻮﻠﮔورو و
،ﺖﻴﻠﻜﻣ
1993 (.
ﻂﻴﺤﻣ غﻮﻠﺷ نﺎﻜﻣا لﺮﺘﻨﻛ يﺮﺘﻤﻛ ﺖﺒﺴﻧ ﻪـﺑ ﻂﻴـﺤﻣ ار ياﺮـﺑ داﺮـﻓا ﻢﻫاﺮـﻓ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ و
ﻪﺠﻴﺘﻧرد ناﺰﻴﻣ ﺖﻳﺎﺿر ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ) ﻲﻳﻮﻫ و
،نﻮﺴﺗﺎﺑ 1991 .(
ﻂﻴﺤﻣ غﻮﻠﺷ
، تﺬـﻟ ﺪـﻳﺮﺧ ار رد
راﺪﻳﺮﺧ زا ﻦﻴﺑ ﻲﻣ دﺮﺑ و ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺎﻫ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ار ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ ﺪﻫد .
شوﺮـﻓ ﻂﻳاﺮـﺷ ﺪـﻨﻧﺎﻣ
ﺖـﻤﻴﻗ و
ﻊﻴﻓﺮﺗ يﺎﻫ شوﺮﻓ نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ زا
ﻞﻣاﻮﻋ هﺪﻤﻋ رد ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ حﺮـﻄﻣ هﺪـﺷ ﺪـﻧا . فﺎـﮔ ) 1995 (
ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺖﺳا ﺖﻤﻴﻗ ار ﻲﺘﺣ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﻳﺮﺗﺮﺛﺆﻣ كﺮﺤﻣ
ياﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﺮﻈﻧرد ﺖـﻓﺮﮔ . ﺮـﮔا
يﻻﺎﻛ ﻲﺑاﺬﺟ ﺎﺑ ﺖﻤﻴﻗ ﻲﻟﻮﻘﻌﻣ ﻪﺋارا ﻮﺷ
،د يﺮﺘﺸﻣ ترﻮﺻرد زﺎﻴﻧ
نآ ار ﻲﻣ دﺮﺧ
، ﺎﻣا ﺮﮔا ﺖﻤﻴﻗ ﻻﺎﻛ
ﻴﻳﺎﭘ ﻦ ﺪﺷﺎﺑ يﺮﺘﺸﻣ رد ﺮﺛا ﻚﻳ كﺮﺤﻣ ﻪﻈﺤﻟ يا ماﺪﻗا ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ
، ﻪﭼ نآ ﻻﺎﻛ ار زﺎﻴﻧ ﻪﺘـﺷاد
ﺪﺷﺎﺑ و ﻪﭼ زﺎﻴﻧ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ و
ﻊﻴﻓﺮﺗ يﺎﻫ ﺪﻳﺮﺧ
،هﮋﻳو ﻞﻴﻣ ﺪﻳﺪـﺷ ار رد ﻦـﻫذ يﺮﺘـﺸﻣ
دﺎﺠﻳا ﻲﻣ ﺪﻨﻛ )
،ﺮﻨﻠﻴﻣ 2002 (
، يﺮﺘﺸﻣ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ار ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﻲﻣ ﺪﻨﻴﺑ و ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ و ﻦﻜﻤﻣ ﺖـﺳا
و ﺶﻨﻛا وا ﺲﭘ زا ﺪﻳﺮﺧ ﺖﺒﺜﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﺷﺎﺑ ) رﻻدآ و نارﺎﻜﻤﻫ
، 2003 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﺸﻴﭘ نﺎﺸﻧ هداد ﺖﺳا ﻪﻛ ةزاﺪﻧا هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﺮﺛا دراد . ياﺮﺑ ﻚﻳ هﺎﮕﺷوﺮﻓ
،ﻚﭼﻮﻛ كﺮﺤﻣ يﺎﻫ نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ
ﺪﻧﺮﺘﻤﻛ ) ﺪﻨﻧﺎﻣ تﺎﻔﻴﻔﺨﺗ .(
ﻚﻳ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻚﭼﻮﻛ ياﺮﺑ
هدروآﺮﺑ دﺮﻛ ن يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻲﺳﺎﺳا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﺣاﺮﻃ هﺪﺷ ﺖـﺳا .
هﺎﮕـﺷوﺮﻓ ﺪـﻨﭼﺮﻫ يﺎـﻫ
ﻚـﭼﻮﻛ
) يدﺎﻨﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ
( تﻻﻮﺼﺤﻣ ار
رد ضﺮﻌﻣ ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﺪﻧراﺬﮔ
، ﻪﺑ ترﺪﻧ ﺶﻴﭘ ﻲﻣ ﺪﻳآ ﻪﻛ يدﺮﻓ ياﺮـﺑ
نارﺬﮔ ﺖﻗو ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭼ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺪـﻨﻛ . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ رد
هﺎﮕـﺷوﺮﻓ يﺎـﻫ
،گرﺰـﺑ يﺮﺘـﺸﻣ
ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ار
ﺲﻤﻟ
،ﺪﻨﻛ ﺎﺑ ﻪﻠﺻﻮﺣ ار نآ ﻧاﺮﺑ زاﺪ ﺪﻨﻛ و ﺖﻳﺎﻬﻧرد بﺎﺨﺘﻧا ﻨﻛ ﺪ . داﺪﻌﺗ مﻼﻗا
دﻮﺟﻮﻣ رد هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺰﻴﻧ ﻪﺑ رﻮﺧاﺮﻓ ةزاﺪﻧا
،هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺐﺟﻮﻣ
فﺮﻃﺮﺑ ندﺮﻛ ﺮﺘـﺸﻴﺑ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ يﺮﺘـﺸﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ رد رﺎﺘﻓر راﺪﻳﺮﺧ
ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﻳﺮﻈﻧ يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﻪﺑ
نآ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا و ﺖﻴﻫﺎﻣ نآ ار ﻒﻳﺮﻌﺗ هدﺮﻛ ﺪﻧا .
ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ زا ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺎﻫ ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﻣ ،دﻮﺷ ﻦـﻳا ﺖـﺳا ﻪـﻛ مﻮـﻬﻔﻣ ﻲـﻧآ ﻲـﻳاﺮﮔ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺮﻴﻐﺘﻣ ي
،ﻲﺘﻴﺼﺨﺷ ةﺮﺘﺴﮔ
ﻲﻌﻴﺳو زا ﺎﻫرﺎﺘﻓر ار ﺶـﺷﻮﭘ ﻲـﻣ ﺪـﻫد ﻪـﻛ دﺮـﻓ كرد رﺎﻴـﺴﺑ
ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ زا ﺎﻬﻧآ
،دراد ﻪﻧﺎﻐﻟﺎﺑﺎﻧ زاﺮﺑا ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
، ﻲﺑ ﺖﻬﺟ هﺮﻃﺎﺨﻣ ﺪﻧﺰﻴﻣآ ﺎﻳ ﺎﺑ ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ ﺐـﺳﺎﻨﺗ
ﺪـﻧراﺪﻧ و
ﺐﻠﻏا ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ ﺮﺠﻨﻣ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻤﻧ ﺪﻫد ناﻮﺗ ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ ار يﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﺗ يﺪﻌﺑ ﺮﻈﻧرد ﺖﻓﺮﮔ ، ﻪﻜﻠﺑ ﻪـﺑ ﺔـﺘﻔﮔ
نرﻮﻬﻳﺮﺘﺳا )
2002 ) ( ﻪﺑ زا ﻞﻘﻧ مﻮﻟﺎﻛﺎﻣ و
،نارﺎﻜﻤﻫ 2007
و
،ﺮﻟﻮﻣ
،تارﺎﺑ
،يﺮﺘﺋود ﺰﺘﻴﻤﺷا و
،ناﻮﺳ
2001 ( ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ ﻚﻳ زﺎﺳ ﻲﻬﺟوﺪﻨﭼ يرﺎﺘﻓر ة ﺖﺳا
ﻪﻛ ﻪﺑ ﻮﻃ ياﺮﺑ هﮋﻳور ﻒﻴﺻﻮﺗ
ﻲﻳﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﺑ
رﺎﻛ
هدﺮﺑ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ
،ﻲﻧﺎﻬﮔﺎﻧ
ًﺎﺗاذ هﺮﻃﺎﺨﻣ
،ﺰﻴﻣآ نوﺪﺑ ﺮﻜﻓ
،ﻲﻠﺒﻗ ﻲﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺑ ﺎﻫﺪـﻣﺎﻴﭘ و ﺐـﻠﻏا ياراد
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺐﻴﺳآ نﺎﺳر ﺪﻨﺘﺴﻫ . رد ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا لﺪﻣ رﺎﻬﭼ ﻪـﻔﻟﺆﻣ يا ﺪﻳﺎـﺴﺘﻳاو و
مﺎـﻨﻴﻟ ) 2001 ( ياﺮـﺑ
ﺶﺠﻨﺳ ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﻪﻛ ﻪﻔﻟﺆﻣ يﺎﻫ نآ ﺑ ﻪ ا ﻦﻳ حﺮﺷ ﺖﺳا :
رﺎﺘﻓر رد ﺖﻳرﻮﻓ •
: دﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲﻧآ يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺷ ﺶﻳاﺮﮔ
؛دراد
دﻮﺒﻧ •
ﻞﻤﻋ زا ﺶﻴﭘ ﺮﻜﻔﺗ :
دﻮﺒﻧ ﻞﻣﺄﺗ و ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ تﺎﻜﻧ ﻲﻔﻳﺮﻇ ﻪﻛ ﺶﻴـﭘ زا تردﺎـﺒﻣ ﻪـﺑ رﺎـﺘﻓر
يروﺮﺿ ﺖﺳا
؛
دﻮﺒﻧ •
رﺎﺘﻓر رد راﺮﻤﺘﺳا :
ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ دﺮﻓ رد ﻆﻔﺣ ﺰﻛﺮﻤﺗ و يراﺪﻳﺎﭘ
،رﻮﻣا ﺑ ﻪ صﻮﺼﺧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ
ﺖﻴﺑاﺬﺟ اﺪﻨﭼ ﻲﻧ ﺪﻧراﺪﻧ
؛
نﺎﺠﻴﻫ •
ﻲﺒﻠﻃ : ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ دﺮﻓ يﺎﻫ
ﺞﻴﻬﻣ و تﺬﻟ ندﺮﺑ زا نآ ار يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ و ﻪـﺑ ـﺑﺮﺠﺗ ﻪ يﺎـﻫ
ﺪﻳﺪﺟ ﺶﻳاﺮﮔ دراد .
لوﺪﺟ 1 . ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻘﻘﺤﻣ ﺎ ن ناﻮﻨﻋ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
و ﻦﻴﻨـﺴﺤﻣ رﺎﻳﺮﻬﺷ نارﺎﻜﻤﻫ ) 1391 ( ﻲﺳرﺮﺑ ﻚﺒﺳ يﺎﻫ ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮﻴﮔ
نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ رد ﺪـﻳﺮﺧ تﻻﻮـﺼﺤﻣ
ﻲﮕﻧﺎﺧ مزاﻮﻟ ﻦﻳا
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ
ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ فﺪـﻫ ﻚﺒـﺳ
يﺎـﻫ ﻢﻴﻤـﺼﺗ يﺮـﻴﮔ لﺪـﻣ
ﺰﻟوﺮﭙﺳا و
،لاﺪﻨﻛ رد ﻦﻴﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ ﻲﮕﻧﺎﺧ مزاﻮﻟ ﺮﻬـﺷ
ناﺮﻬﺗ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا . ﻚﺒﺳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ نوﺪﺑ ﺪﻳﺮﺧ يﺎﻫ ﺪﺼﻗ و يﺰﻳر
تﺬﻟ و ﻲﻠﺒﻗ
ﺎـﺗ ود ﻲﻣﺮﮔﺮـﺳ ياﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ ﺶـﺷ زا
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻜﺒﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
.
ﺪﺑﺎﻋ يرﺪﻗ و يﺮﻈﻧ ) 1390 ( ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲﻟﺪﻣ ﺔﺋارا
ﻲﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ
ﻦﻴﺑ رد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ فﺮﺼﻣ ﻪـﺑ و ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ةﺪﻜـﺸﻧاد نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد نﺎـﻴﻣ هﮋﻳورﻮـﻃ
ﺖﺳا ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ .
ا رد هاﺮـﻤﻫ ﻪـﺑ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ناور ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
و ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ﻪـﺘﺨﻴﻣآ ،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ نآ ﺮﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ
ﺖﺳا . ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ
تﺰﻋ ﺢﻄﺳ ،ﻦﺘﻓرﺪﻳﺮﺧ ﻂﻘﻓ
،ﺲﻔﻧ ﻚﻳﺮﺤﺗ و لﻮـﺼﺤﻣ عﻮـﻧ ،يﺮﻳﺬﭘ
ﻪﺘـﺷاد ﻲـﻧآ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻌﻴﻓﺮﺗ يﺎﻫراﺰﺑا ﺮﻴﺛﺄـﺗ و
و ﻲـﻳاﺮﮔدﺮﻓ ،هﺪﻨـﺷوﺮﻓ ﻲﻳﺎـﻤﻨﻫار ،ﺪـﻳﺮﺧ ﻂﻴـﺤﻣ ،ﺖﻴـﺴﻨﺟ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﺪﻴﻳﺄﺗ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻤﻴﻗ .
نوﻮﻳ ) 2012 ( ﺶﻴــﭘ ﻪــﻨﻴﻣز يﺎﻫﺪــﻣﺎﻴﭘ و ﺎــﻫ
ﻲﻫﺎﮕــﺷوﺮﻓ ﻞــﺧاد تﺎــﻴﺑﺮﺠﺗ ﻪﻧﻮﮔ سﺎﺳاﺮﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷ
قﻮـﺸﻣ رﺎﺛآ زا عﻮـﻧ ﻪـﺳ ياﺮـﺑ ار ﺪـﻳﺮﺧ تﺎـﻴﺑﺮﺠﺗ ﺮـﺑ ﺪـﻳﺮﺧ يﺎـﻫ
هدﺮﺧ ﻲﺷوﺮﻓ ﺖـﺳا هدﺮـﻛ ﻲـﺳرﺮﺑ ﺎـﻫ )
ﺮﻓ هﺎﮕـﺷو
هﺮـﻴﺠﻧز يﺎـﻫ ،يا
هﺎﮕﺷوﺮﻓ هﺎﮕﺷوﺮﻓ و جاﺮﺣ يﺎﻫ ﻲﺘﻧﺮﺘﻨﻳا يﺎﻫ
( ود درﻮﻣرد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
هﺪﻨﻳﻮﺷ داﻮﻣ و ﺮﻄﻋ لﻮﺼﺤﻣ 302
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ .
نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
هﺎﮕــﺷوﺮﻓ ناراﺪــﻳﺮﺧ داد ﺢﻴﺟﺮــﺗ ار ﻲــﺳﺎﺴﺣا تﺎــﻴﺑﺮﺠﺗ ﺮﺘــﺸﻴﺑ ﺎــﻫ
ﻲﻣ ﻲﻟﺎﺣرد ،ﺪﻨﻫد
هﺎﮕـﺷوﺮﻓ ناراﺪـﻳﺮﺧ ﻪﻛ ﻲـﺘﻧﺮﺘﻨﻳا و ﻲـﺟاﺮﺣ يﺎـﻫ
تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ ار ﻲﻳﻼﻘﻋ ﺪﻨﻫد
. ﻪﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺮﻄﻋ ﺪﻳﺮﺧ رد ،هوﻼﻋ
هﺪﻨﻳﻮﺷ ﺪﻳﺮﺧ رد و ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﻼﻘﻋ ﺎﻫ
. عﻮـﻧ و هﺎﮕﺷوﺮﻓ عﻮﻧ
قﻮﺸﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ،لﻮﺼﺤﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا نآ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ و ﺪﻳﺮﺧ .
ﺔﻣادا لوﺪﺟ 1
ﻘﻘﺤﻣ ﺎ ن ناﻮﻨﻋ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
نﺎﻳ و نﺎﻤﻛا ،ﮓﻧﺎﭼ ) 2011 ( لﺪـﻣ دﺮﺑرﺎﻛ ﻂﻴـﺤﻣ ردSOR
ﺮــﺧ هد ﻲــﺷوﺮﻓ : ةﺰــﻴﮕﻧا ﺶــﻘﻧ
تﺬﻟ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر رد ﻲﻳﻮﺟ
ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 212 فﺮﺼﻣ ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ هﺪﻨﻨﻛ .
داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ :
1 . ﻲﮔﮋﻳو زا ﺖـﺒﺜﻣ ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ ﺶﻨـﻛاو ﺮﺑ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ
فﺮﺼﻣ يﻮﺳ ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ هﺪﻨﻨﻛ .
2 . ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺶﻨﻛاو .
3 . تﺬﻟ ةﺰﻴﮕﻧا فﺮﺼﻣ رد ﻲﻳﻮﺟ ﻪـﺑ هﺪﻨﻨﻛ
ـﻨﻋ نﺎـﻴﻣ ﻲﺠﻧﺎـﻴﻣ ناﻮ
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺶﻨﻛاو و ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ ﺪﻨﻛ
.
ﻦﭙﺴﻳﺮﻛ و ياﺪﻨﺗ ) 2009 ( ﺪـﻳﺮﺧ و هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻞﺧاد ﻂﻴﺤﻣ
ﻲﻧآ ﺖﻓﺎﻳ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﻧ نﺎﻴﻣ رد
ﻦﭘﻮـﻛ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ رد هﺪﺷ ﻞـﺧاد ﺶﻳﺎـﻤﻧ ،ﺎـﻫ
ﻢـﻬﻣ ﺖـﻤﻴﻗ و نﺎـﻨﻛرﺎﻛ رﺎـﺘﻓر ،تﺎﻐﻴﻠﺒﺗ ،ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮـﺗ
ﺪﻨﺘﺴﻫ . 5 / 62 ﺮﻳز ﺪﺻرد 30 لﺎﺳ ﺪﻧراد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ .
ﻂﻴﺤﻣ
ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻞﺧاد .
ﺎـﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ناﺮﻴﻘﻓ نﺎﻴﻣ رد
ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﻦﭘﻮﻛ و ﺖﻤﻴﻗ ﻞﺜﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﻴﻫﺎﻣ .
يﺎـﻀﻓ
رد ﺮﺘـﺸﻴﺑ رﻮـﻀﺣ تﺪـﻣ ﻪـﺑ ،ﻪـﺤﻳار و ﻚﻳزﻮﻣ ﻞﺜﻣ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻞﺧاد ﻲﻣ ﻚﻤﻛ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺪﻨﻛ
.
ﻦﻜﻧﻼﭘرو ،يدﺎﺑاﺮﻫ ) 2009 ( رد فﺮﺼﻣ ﺔﺑﺮﺠﺗ رد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ
يﺰﻧوﺪﻧا : ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ
تﺬﻟ تﺎﻈﺣﻼﻣ و ﻲﻳﻮﺟ
ﻲﻧآ
و ﺪـﻳﺮﺧ رد ﻻﺎـﺑ ﺖـﺒﺜﻣ ﻲـﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ﺎـﺑ ﺪﻳﺮﺧ رد ﻲﻣﻮﻤﻋ ندﻮﺑ تﺬـﻟ تﺎﻈﺣﻼﻣ
دراد ﻪـﻄﺑار ﺪـﻳﺮﺧ رد ﻲﻳﻮـﺟ .
و ﻻﺎـﺑ ﻲـﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ
تﺬﻟ تﺎﻈﺣﻼﻣ ﻲﻧآ ﺐﺟﻮﻣ ،ﻲﻳﻮﺟ
ﻲﻣ ﺪﻳﺮﺧ رد هﮋﻳو ندﻮﺑ دﻮﺷ
.
ﮓﻧوو و وژ ) 2004 ( فﺮــﺼﻣ ﻲــﻧآ ﺪــﻳﺮﺧ و هﺪــﻨﻨﻛ
رد ﻲﻫﺎﮕـﺷوﺮﻓ ﻞـﺧاد كﺮﺤﻣ ﺖﻛرﺎﻣﺮﭘﻮﺳ ﻲﻨﻴﭼ يﺎﻫ ﺪﻳﺮﺧ ﺔﻄﻘﻧ رد ار ﺎﻫﺮﺘﺳﻮﭘ رﺎﺛآ
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑPOP
زا ار رﺎـﻛ ﻦﻳا و ﺪﻨﻛ
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﺒﻨﺟ ود ﺪﻫد
. ﻲﻫﺎﮔآ و ﻲﺠﻳوﺮﺗ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ لوا ﺮﺛا هﺪـﻨﻫد
1
) ﻲﻣ ﺶﻳﺎﻤﻧ ار ﻒﻴﻔﺨﺗ و ﺮﺘﻤﻛ ﺖﻤﻴﻗ ﺎﻫﺮﺘﺳﻮﭘ ﻦﻳا ﻲﻨﻌﻳ ﺪـﻫد
( ﺮـﺛا و
يﻮﺟ ﺮﺛا مود ﻲﻠﻤﻋ و2
) ﻞﺜﻣ تﺬﻟ نرﺪﻣ ،ندﺮﺑ
باﺬـﺟ ،ندﻮـﺑ ندﻮـﺑ
(
ﺖﺳا . نورد يﺎﻫﺮﺘﺳﻮﭘ ﻲﻫﺎﮔآ و ﻒﻴﻔﺨﺗ ياﺮﺑ ﻂﻘﻓ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ
ﻚﻳﺮﺤﺗ ياﺮﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﺖﻤﻴﻗ زا هﺪﻨﻨﻛ
ﺰـﻴﻧ ﻂﻴﺤﻣ ندﻮﺑ
ﺖـﺳا ﻲـﻧآ ﺪـﻳﺮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ياﺮﺑ ﻲﻫار ﺎﻫﺮﺘﺳﻮﭘ ﻦﻳا و ﺪﻧﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻲﻣ ﺎﻔﻳا ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ رد ار ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ ﺪﻣآرد ﺪﻨﻛ
.
نارﺎﻜﻤﻫ و ارﻮﻠﻴﺳ ) 2008 ( ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ : ﺮﻴﺛﺄـﺗ ،ﻪـﻔﻃﺎﻋ ﺶﻘﻧ
ﻲﻨﻫذ ﺖﻣﻼﺳ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ناﺪﻘﻓ ﺎﺑ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻳﻼﻘﻋ ﺶﺨﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻢﻴﻤﺼﺗ
رد يﺮـﻴﮔ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺖﻣﻼـﺳ ﺎـﺑ ﻲﻳﻼﻘﻋ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ و ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا رد ﺪﻳﺮﺧ يﺮﻴﮔ
ﻪﺑ ﻲﻨﻫذ ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا رد ﻲﻔﻨﻣ ترﻮﺻ .
ﺎـﺑ ﻲـﻧآ ﺪـﻳﺮﺧ ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺶﺨﺑ
ﻲﺗﺎﺳﺎﺴﺣا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻲﻗﺎﻴﺘﺷا و نﺎﺠﻴﻫ زا طﺎـﺒﺗرا رد ﺪـﻳﺮﺧ ﻪـﺑ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ
ﺖﺳا .
و ﺪـﻧراد ﻲـﻧآ ﺪـﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ نادﺮﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻧز ﻪـﻄﺑار
يا
دراد دﻮﺟو ﻦﺳ و ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ نﺎﻴﻣ ﻲﻔﻨﻣ .
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Promotional effect 2. Atmospheric effect
ﺔﻣادا لوﺪﺟ 1
ﻘﻘﺤﻣ ﺎ ن ناﻮﻨﻋ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺰﺗﺮﻳو و ﻼﻴﺗﺎﻣ ) 2008 ( كﺮﺤﻣ ﺶﻘﻧ ﻲـﻄﻴﺤﻣ يﺎـﻫ
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻞﻣاﻮﻋ و هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺮﺑ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ناﺰـﻴﻣ ﻪـﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ زا ﻲﻌﻗاو ﺢﻄﺳ ﻚﻳ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
فﺮﺼﻣ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻚﻳﺮﺤﺗ دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
. ﺪـﻳﺮﺧ ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣﺎﻋ ود
زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﻲﻧآ :
كرد مﺎـﺣدزا و نﺎﻨﻛرﺎﻛ يرﺎﻴﻤﻫ هﺪـﺷ
فﺮﺼﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻨﻨﻛ
.
نﻻﺎﺟ ) 2006 ( ﻲــﮔﮋﻳو ،ﻲــﻧآ ﺪــﻳﺮﺧ يﺎــﻫ
ـــــﺟ ،ﻲﺘﻴـــــﺼﺨﺷ نورد ﻮ
ﺎﻬﻧآ طﺎﺒﺗرا و هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻖﻘﺤﻣ
ﻞﻣاﻮﻋ راﺬﮔﺮﺛا ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ار ﻪﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧورد و ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﻢﻴـﺴﻘﺗ
دﺮﻛ . ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧورد ﺎﺑ ﻪﺧﺎﺷﺮﻳز يﺎﻫ سﺎﺴﺣا و ﻲﮔﮋﻳو يﺎـﻫ ﻲﺘﻴـﺼﺨﺷ و
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﺎﺑ ﻪﺧﺎﺷﺮﻳز يﺎﻫ ﻞﻣاﻮﻋ
،ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا -
،يدﺎـﺼﺘﻗا
نﺎــﺑﺎﻳرازﺎﺑ و ﺮﻳﺎــﺳ ﻪﺘﺧﺎﻨــﺷ هﺪــﺷ ﺪــﻧا . رد ﻦــﻳا
،ﻖــﻴﻘﺤﺗ ياﺮــﺑ ﻞــﻣاﻮﻋ
نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻪﻳﻮﮔ يﺎﻫ
،ﻂﻴﺤﻣ
،ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﺮﻳﺎﺳ ﺮﻈﻧرد ﻪﺘﻓﺮﮔ
هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﻳا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﻛ ﻞﻣاﻮﻋ نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺟرﺎﺧ ﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻧآ ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ دراد راد .
و ﻦﻜﻧﻼﭘرو يدﺎﺑاﺮﻫ ) 2001 ( توﺎﻔﺗ ﻞـﻳﺎﻤﺗ رد يدﺮـﻓ يﺎﻫ
ﻲــﻧآ ﺪــﻳﺮﺧ ﻪــﺑ :
ﺴﺣا و ﻲــﺳﺎ
ﻞﻘﻌﺗ نوﺪﺑ ندﻮﺑ ﺎﺑ ﻲﺳﺎﻴﻘﻣ ﺎﻬﻧآ
20 ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻲـﻧآ ﺪـﻳﺮﺧ ﻪـﺑ ﻞـﻳﺎﻤﺗ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ار ﻞﻣﺎﻋ
ﻲﻳﻼﻘﻋ ﺔﺒﻨﺟ ود رد ار ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ و ﺪﻧداد ﻲﻔﻃﺎـﻋ و1
ﺪﻧﺪﻴﺠﻨـﺳ2
.
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺔﺒﻨﺟ ود ﻦﻳا زا ﻚﻳﺮﻫ ،مود ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺪﻧﺪﻴﺠﻨﺳ ﺖﻴﺼﺨﺷ عﻮﻧ )
Big Five لﺪﻣ .(
ﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ داد نﺎ :
1 . ﺮﻴﺛﺄﺗ ناﺮﮕﻳد زا ﻲﻔﻃﺎﻋ ظﺎﺤﻟ زا ﺮﺗدوز ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ داﺮﻓا لﻼﻘﺘﺳا ﻪﭼﺮﻫ
ﻲﻣ ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻬﻧآ رد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ و ﺪﻧﺮﻴﮔ )
لﻼﻘﺘـﺳا ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻄﺑار
ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ و (
2 . ﻪﻔﻴﻇو نﺎﻴﻣ ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻄﺑار ﻲـﻧآ ﺪـﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ و ﻲﺳﺎﻨﺷ
) داﺮـﻓا ﻪـﭼﺮﻫ
ﻪﻔﻴﻇو سﺎﻨﺷ ظﺎﺤﻟ زا ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﺗ ﺪﻧراد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻳﻼﻘﻋ
(
3 . ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ )
ﻲﻳﻼﻘﻋ و ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺔﺒﻨﺟ ود ﺮﻫ زا (
نوﺮﺑ ﺎﺑ ﻲﻳاﺮﮔ
دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺔﻄﺑار .
ﻦﻤﺳﺎﻫ ) 2000 ( هﺰـﻴﮕﻧا ﺔﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ﻲﺳرﺮﺑ يﺎـﻫ
فﺮــﺼﻣ رﺎــﺘﻓر رد نﺎﮔﺪــﻨﻨﻛ
ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ هداد زا
ﺖﺴﺗ ياﺮﺑ ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ يﺎﻫ ﻪﻴﺿﺮﻓ ندﺮﻛ
ةﺰـﻴﮕﻧا ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ
ﻣ فﺮﺼ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ .
ﻪـﻄﺑار ﭻﻴﻫ نﺎـﻴﻣ يا
دراﺪﻧ دﻮﺟو داﺮﻓا رد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺖﻴﺻﻮﺼﺧ و ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد ﻞﻣاﻮﻋ )
ناﺮـﮕﻳد
ﻲﻣ ﺪﻧﺮﺛﺆﻣ ﺖﻴﺴﻨﺟ و ﺪﻣآرد ﺪﻨﺘﻔﮔ .(
تﺬـﻟ زﺎـﻴﻧ ﺎﺑ داﺮﻓا ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ و ﻪـﻧﺎﻳﻮﺟ
تﺰﻋ يﺎﺿرا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا رد ﺲﻔﻧ
. ﻢﻴﻤـﺼﺗ زا كاردا يﺮـﻴﮔ
ﻪﺑ ﺢﻴﺤﺻ ﺖﺳا ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر رد ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ناﻮﻨﻋ .
ﻲﻣ هرﺎﺷا ﻪـﺸﻴﻤﻫ ﺪـﻨﻛ
هﺪﻳﺪﭘ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ؛ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻔﻨﻣ يا
ﻦـﻜﻤﻣ مدﺮـﻣ زا يرﺎﻴـﺴﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻞﻴﻟد
،تﺬــﻟ ﻞــﺜﻣ ؛ﺪــﻨﻨﻛ يراﺪــﻳﺮﺧ ار ﻻﺎــﻛ يدﺎــﺼﺘﻗاﺮﻴﻏ ﻞــﻳﻻد ﻪــﺑ ﺖــﺳا يﺰﺘﻧﺎﻓ ﻲﻳاوﺮﻣﺎﻛ و ندﻮﺑ ﻲﺳﺎﺴﺣا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
.
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Cognitive 2. Affective
ﺔﻣادا لوﺪﺟ 1
ﻘﻘﺤﻣ ﺎ ن ناﻮﻨﻋ ﺗ ﻖﻴﻘﺤ ﺞﻳﺎﺘﻧ
دوو ) 1998 (
يدﺎــﺼﺘﻗا ﺖﻴﻌــﺿو
- ،ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا
ﻪــﺑ و ﻲﻳاوﺮﻣﺎــﻛ ﻦﺘﺧاﺪــﻧاﺮﻴﺧﺄﺗ
ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا
ﺎﺑ يا 67 ﻪﻧﻮﻤﻧ و دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا هراﺰﮔ زا يﺮـﻴﮔ
594 ﺮـﻔﻧ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ 60
زا ﺪﻳﺮﺧ ﺪﺻرد ﺖﻛرﺎﻣﺮﭘﻮـﺳ
و ﺎـﻫ
53 هﺎﮕﺷوﺮﻓ زا هﺪﻤﻋ يﺎﻫﺪﻳﺮﺧ ﺪﺻرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ نوﺪﺑ ﺎﻫ
ﻫ يﺰﻳر ﺪﻨﺘـﺴ .
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ 25 يرﺎﻴﺘﺧا ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ مدﺮﻣ ﺪﺻرد هدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار1
ﺪﻧا . هﺎﮕﻳﺎﺟ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا - ﺪﺷ هﺪﻴﺠﻨﺳ تﻼﻴﺼﺤﺗ و ﺪﻣآرد ﺎﺑ يدﺎﺼﺘﻗا .
زا عﻮـﻧ ﻦﻳا
ﻪﺑ ،ﺖﺳا نادﺮﻣ زا ﺶﻴﺑ نﺎﻧز رد ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ
كﺎـﺷﻮﭘ ﺪـﻳﺮﺧ رد هﮋـﻳو .
ﻞﻴﺼﺤﺗ داﺮﻓا ﻪﺘﺧاﺪﻧا ﻖﻳﻮﻌﺗ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ار ﻲﻳاوﺮﻣﺎﻛ هدﺮﻛ
ﺪـﻳﺮﺧ و ﺪـﻧا
رد ﻲﻧآ ﺖﺳا ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺎﻬﻧآ .
ﻲﺑ ﻲﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ راﻮﻧﺎﺧ ﺪﻣآرد ﺖﺳا ﺮﻴﺛﺄﺗ
.
يدﻮﮔ و تاﺮﺑآ ) 1990 ( ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪــﻳﺮﺧ يﺰــﻳر
و هﺪــﺸﻧ
كﺮﺤﻣ نورد يﺎـﻫ ﻲﻫﺎﮕـﺷوﺮﻓ
ﺖﻛرﺎﻣﺮﭘﻮﺳ ﺎﻫ كﺮﺤﻣ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ يﺰﻳر
ﺮﻴﺛﺄـﺗ رﺎﻴـﺴﺑ هﺪﺸﻧ
ﻲــﻣ ؛ﺪــﻧراﺬﮔ 70 ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫﺪــﻳﺮﺧ ﺪــﺻرد يﺰــﻳر
ﻪــﺑ هﺪــﺸﻧ ﻞــﻴﻟد
ﻚﻴﻨﻜﺗ يﺎﻫ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺠﻳوﺮﺗ ترﺎﺒﻋ ﺐﻴﺗﺮﺗ
زا ﺪـﻧا : ﻪـﺑ ﻲﮕﺘـﺴﺑاو
ﻻﺎـﻛ شوﺮﻓ ﻞﺤﻣ ﻪﻧﺎـﺸﻧ ،2
ﻪـﺴﻔﻗ يراﺬـﮔ
3ﺎـﻫ يﺎـﻬﺘﻧا رد ﺶﻳﺎـﻤﻧ ،
ﻪﺴﻔﻗ يﺎﻫﺮﻴﺴﻣ
4ﺎﻫ ﺶﻳﺎـﻤﻧ و
صﺎـﺧ يﺎـﻫ .
25 يﺎﻫﺪـﻳﺮﺧ ﺪـﺻرد
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر
ﺦـﺳﺎﭘ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻧﺎﻣز هﺪﺷ هﺪـﻨﻫد
» دﺎـﻳ ﻪـﺑ ار يزﺎـﻴﻧ
ﻲﻣ دروآ
5« . ﺪـﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﻦﻴﻴﻌﺗ رد ﻢﻬﻣ ﻲﺸﻘﻧ ﮓﻨﻫﺮﻓ يﺮﺘـﺸﻣ ﻲـﻧآ
دراد .
يﺎﭘﻮﭘ ـ ﺖﻧﻮﭘود
) 1977 ( ﺪــــﻳﺮﺧ تادﺎــــﻋ ﺔــــﻌﻟﺎﻄﻣ
فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ 65
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺪﺻرد ﺖﻛرﺎﻣﺮﭘﻮﺳ رد ﺪﻳﺮﺧ يﺎﻫ
هﺎﮕـﺷوﺮﻓ ﻞـﺧاد رد ﺎـﻫ
ﻲﻣ ترﻮﺻ زا ﺶﻴﺑ ﻪﻛ دﺮﻴﮔ 50
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺪﺻرد يﺰﻳر
ﺖـﺳا هﺪـﺸﻧ .
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫﺪﻳﺮﺧ ناﺰﻴﻣ يﺰﻳر
هدر رد هﺪـﺸﻧ ﻲﻟﻮـﺼﺤﻣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ . ﻞـﻳﻻد
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪـﻳﺮﺧ يﺰـﻳر
هﺪـﺸﻧ : 38 ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺪـﺻرد
هدﺮــﺧ ،ﻲــﺷوﺮﻓ 29 ،هﺪــﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄــﺗ ﺪــﺻرد 24
ترﺪــﻗ ﺪــﺻرد
نﺎﺑز ﻪﺑ و نﺎﺑز 9 ﺮﻳﺎﺳ ﺪﺻرد .
ياﺮﺑ ﺶﺠﻨﺳ ﻲﻧآ ﻲﻳاﺮﮔ راﺪـﻳﺮﺧ زا لﺪـﻣ ﺪﻳﺎـﺴﺘﻳاو و
مﺎـﻨﻴﻟ ) 2001 (
، ياﺮـﺑ ﺶﺠﻨـﺳ ﻞـﻣاﻮﻋ
نورد ﻲﻫﺎﮕﺷوﺮﻓ زا
لﺪﻣ ﻞﻴﺨﻧ نﻻﺎﺟ ) 2006 ( و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ياﺮﺑ ﺶﺠﻨﺳ ﺪﻳﺮﺧ ﻲـﻧآ زا لﺪـﻣ ﻮـﻴﻫ
ﮓﻧﺎﺟ
،ﮓﻧﺎﭼ ﻲﻟﻮﻣ نﺎﻤﻛا و نﺎﻧور نﺎﻳ ) 2011 ( هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . لﺪﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا ﻞﻜـﺷ رد ﺶﻫوﮋﭘ
1 ﻲﻣ ﺪﻳآ .
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. “Akratic” impulse buying 2. Point-of-sale
3. Shelf signs
4. End-of-aisles displays 5. Remembered a need
ﻞﻜﺷ 1 . لﺪﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ
شور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﺑ
ﻪﺳ عﻮﻧ زا ﻢﻴﺴﻘﺗ يﺪﻨﺑ ةرﺎﺑرد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ هرﺎﺷا ﻲـﻣ دﻮـﺷ : ﻪـﻜﻨﻳا لوا زا
ﺮﻈﻧ فﺪﻫ ﻲﻣ ، ناﻮﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ار عﻮﻧ زا ﻘﻴﻘﺤﺗ تﺎ ﻪﻌـﺳﻮﺗ يا - يدﺮﺑرﺎـﻛ ﺖـﺴﻧاد
)
،ﺪﻣﺮـﺳ 1383 ( . مود
ﻪــﻜﻨﻳا زا ﺮــﻈﻧ شور ﻊــﻤﺟ هداد يروآ ﻪــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا ،ﺎــﻫ
ترﻮــﺻ ﻲﻔﻴــﺻﻮﺗ - ﻲــﻠﻴﻠﺤﺗ ﺖــﺳا
)
،ﺪﻣﺮﺳ 1383 .(
ﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،مﻮﺳ ﻪﻜ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮـﺿﺎﺣ هداد يﺎـﻫ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﺎـﺑ ﻪـﻫﺮﺑ يا زا نﺎـﻣز ار
ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ
، زا عﻮﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﻌﻄﻘﻣ ﺖﺳا .
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ يرﺎﻣآ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ ﺮﺿﺎﺣ ار ناراﺪﻳﺮﺧ هﺎﮕﺷوﺮﻓ
يﺎﻫ هﺮﻴﺠﻧز يا ﺮﻬﺷ ناﺮـﻬﺗ ﻞﻴﻜـﺸﺗ ﺪـﻧداد .
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ ﻪﺑ شور ﻪﺷﻮﺧ يا ﻪﺳ ﻪﻠﺣﺮﻣ يا مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ . اﺪﺘﺑا زا نﺎﻴﻣ 22 ﺔﻘﻄﻨﻣ ﺮﻬﺷ ناﺮﻬﺗ ﺞﻨﭘ
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻓدﺎﺼﺗ بﺎﺨﺘﻧا و ﻲﺘﺴﻴﻟ زا هﺎﮕﺷوﺮﻓ يﺎﻫ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺞﻨﭘ ﻪﻧﺎﮔ ﻪﻴﻬﺗ ﺪﺷ . ﺲﭙﺳ ﻚـﻳ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ رد ﺮﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻓدﺎﺼﺗ بﺎـﺨﺘﻧا ﺪـﺷ و ﺖـﻳﺎﻬﻧرد رد
ﻚـﻳﺮﻫ زا هﺎﮕـﺷوﺮﻓ يﺎـﻫ
ﺐﺨﺘﻨﻣ 90 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ
ترﻮﺻ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻊﻳزﻮﺗ ﺪﺷ . ﺒﺳﺎﺤﻣ ﺔ ﻢﺠﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ شور ناﺮﻛﻮﻛ ترﻮﺻ
ﺖﻓﺮﮔ ﻪﻛ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ندﻮﺑدوﺪﺤﻣﺎﻧ ﻌﻣﺎﺟ
ﺔ
،يرﺎﻣآ 384 ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﻲـﻣ و دﺮـﻛ 450 ﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎ
ﻊﻳزﻮﺗ ﺪﺷ . ﺲﭘ زا ﻲﺳرﺮﺑ و فﺬﺣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يﺎﻫ
،شوﺪﺨﻣ 417
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻳﺰﺠﺗ
و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺪـﺷ .
زا ظﺎﺤﻟ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺔﻧﻮﻤﻧ ، ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻞﻣﺎﺷ 64 ﺪﺻرد دﺮﻣ و 36 ﺪـﺻرد نز دﻮـﺑ . ﺪـﻣآرد 40 ﺪـﺻرد زا
ﺨﺳﺎﭘ نﺎﻳﻮﮕ ﻦﻴﺑ ود ﺎﺗ ﻪﺳ
،نﻮﻴﻠﻴﻣ 24 ﺪﺻرد ﻦﻴﺑ ﻚﻳ ﺎـﺗ ود نﻮـﻴﻠﻴﻣ و 21 ﺪـﺻرد ﺮﺘـﺸﻴﺑ زا ﻪـﺳ
نﻮﻴﻠﻴﻣ نﺎﻣﻮﺗ دﻮﺑ . ﻂﻘﻓ 13 ﺪﺻرد ، ﺪﻣآرد ﺮﺘﻤﻛ زا ﻚﻳ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺪﻨﺘﺷاد .
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳﺮﺗزرﺎﺑ
راﺰﺑا يروآدﺮﮔ هداد
ﺎﻫ رد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ مﻮﻠﻋ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﺖـﺳا
) ﺎـﻴﻛزا و نﺎـﺑرد
،ﻪﻧﺎﺘﺳآ 1383 .(
رد ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺰﻴﻧ راﺰﺑا يروآدﺮﮔ هداد
ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ يا
ﻞﻣﺎـﺷ 59 ﺶـﺳﺮﭘ دﻮـﺑ .
