ﯽﺎﮔرزﺎﺑ ﺪ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رود ة 9 رﺎﻤﺷ ، ة 1
رﺎﻬﺑ 1396
ﺻ ﺺ . 192 - 173
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ
ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﺔﻄﺳاو
) ﻌﻟﺎﻄﻣ يدرﻮﻣ ﺔ :
ا ناﺮﺑرﺎﻛ ﻳ
ماﺮﮔﺎﺘﺴﻨ (
ﻲﻨﻴﻌﻣ ﻦﻴﺴﺣ ﻲﻣﺎﺟ ﺎﻧﻮﻣ ،1
2رﻮﭘ روﻻد ﻲﻤﻴﻫاﺮﺑا ﻪﻤﻃﺎﻓ ،
3
هﺪﻴﻜﭼ : ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ،تﻼﻣﺎﻌﻣ مﺎﺠﻧا و تﺎﻃﺎﺒﺗرا رد ﻞﻤﻋ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ و يروﺎﻨﻓ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ عﻮـﺿﻮﻣ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ نﻮﻧﺎﻛ رد
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺖﺳا
. ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا زا فﺪﻫ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ
ﺖـﺳا دﺎـﻤﺘﻋا ﺔﻄـﺳاو .
ﺮـﻈﻧ زا ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋـﭘ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ـ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ،شور ﺮﻈﻧ زا و يدﺮﺑرﺎﻛ ،فﺪﻫ ﺖﺳا
. ،ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ زا ﻪﺘـﺳد نآ
ﻚﻳ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﻛ ماﺮﮔﺎﺘﺴﻨﻳا ناﺮﺑرﺎﻛ رﺎﺑ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺔﻜﺒﺷ ﻦﻳا ﻖﻳﺮﻃ زا
ﺪﻨـﺷﺎﺑ هداد مﺎـﺠﻧا ﺪﻳﺮﺧ رد ،
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗﺮﻴﻏ يﺮﻴﮔ
) سﺮﺘـﺳد رد (
165 ﺮـﻔﻧ ياﺮـﺑ
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ .
هداد يروآدﺮﮔ راﺰﺑا
ﺖـﺳا ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ،ﺎﻫ .
هداد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
مﺮﻧ راﺰﻓا
SPSS يﺎﻫ
AMOS و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺷ ﺪ ه ﺪﻧا . ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻴـﺑ ﺪﻫد ترﺎـﺠﺗ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻃ
ﻪﺑ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﺔﻄﺳاو
ﺔـﻄﺑار ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ رﻮﻃ
دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ .
ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ دﺎﻌﺑا زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻪـﺑ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ يﺎـﻫ ﺰـﺟ
ﺖـﻳﺎﻤﺣ
ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ،ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا يرادﺎﻨﻌﻣ و
ﻲﻣ دراﺬﮔ .
ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ يﺎـﻫ
ﺘﺴﺟﺮﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ هﺪﻧراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ و ﻪ
يا ﺪـﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ بﻮـﺴﺤﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ : ﻪﻧﺎﺳر ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ،دﺎﻤﺘﻋا شﺮﮕﻧ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
.
1 . ﻌﻣ تﺮﻀﺣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻪﻣﻮﺼ
) س ( ناﺮﻳا ،ﻢﻗ ،
2 . ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ تﺮﻀﺣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا )
س ( ناﺮﻳا ،ﻢﻗ ،
3 . ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ تﺮﻀﺣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ )
س ( ناﺮﻳا ،ﻢﻗ ،
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 05 / 08 / 1395
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 29 / 10 / 1395
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : ﻲﻨﻴﻌﻣ ﻦﻴﺴﺣ
E-mail: moeini61@yahoo.com
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ يروﺎـﻨﻓ رﻮﻬﻇ و تﺎﻃﺎﺒﺗرا و تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ رد ﺮﻴﺧا يﺎﻫ بو يﺎـﻫ
12 ترﺎـﺠﺗ ياﺮـﺑ ،
هدروآ نﺎﻐﻣرا ﻪﺑ يﺪﻳﺪﺟ تﻻﻮﺤﺗ ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺳا
) ،ﻲﻠﺟﺎﺣ 2015 .(
ﻲﻜﻳ يروآﻮﻧ زا رد ﺮـﻴﺧا يﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ بو يدﺮﺑرﺎﻛ يﺎﻫ 2
ﻪﻜﺒـﺷ ﻦﻳﻼﻧآ تﺎﻣﺪﺧ ،
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ ﺖـﺳا
. ﻦـﻳا زا ﻦـﻳا ﺔﻌـﺳﻮﺗ ور
ﻪﻜﺒﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ مﺎﻧ ﻪﺑ ،ترﺎﺠﺗ زا يﺪﻳﺪﺟ ةرود ،ﺎﻫ ﻪﺑ ار2
ﺖـﺳا هدروآ دﻮـﺟو )
،ﻦـﺷ و ﻦـﭼ
2015
.( ﺮﻳز ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ زا يا ﺖﺳا3
) ،ﻲﻠﺟﺎـﺣ 2014 ( و ﻪـﺑ رﻮـﻃ
زور فﺮﺼﻣ ﺪﻳﺮﺧ رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ نوﺰﻓا ﺎﻔﻳا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) ، ﻮـﻳد و ﻮﺋﺎـﻳ ،يﺎﺑ 2015
( . ناﺮﺑرﺎـﻛ
ﺖﻳﺎﺳ زا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻪﻜﺒﺷ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ
ي ﻪـﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ياﺮﺑ ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ
كاﺮﺘﺷا ﺑﺮﺠﺗ ﻦﺘﺷاﺬﮔ ﻪ
يﺎﻫ دﺎﻔﺘﺳا تﺎﻣﺪﺧ و لﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا و ﻦﻳﻼﻧآ ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻣ ه
ﺪﻨﻨﻛ
) و ﮓﻧاﻮﻫ ﻦﺑ
ﻒﺳﻮﻳ ، 2015 ( ﻪﻛ ﺐﺒﺳ نآ ﺪـﻳﺮﺧ ﺪـﺼﻗ ﺶﻳاﺰـﻓا و لﻮـﺼﺤﻣ ﻚﻳ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ دﺎﺠﻳا
ﻲﻣ دﻮﺷ ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و يﺎﺑ 2015
( . ﻪـﻧﺎﻫﺎﮔآ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ ناﺮﺑرﺎـﻛ ،ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﺪﻳﺮﺧ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ تﺎﻣﺪـﺧ و تﻻﻮـﺼﺤﻣ درﻮـﻣ رد دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ تﺎﻋﻼﻃا لدﺎﺒﺗ ﺎﺑ ار ﺖﻤﻴﻗ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ و
صﺎﺧ ﻪﺑ ﻲﻣ ﺖﺳد ﻪﻛ ﺪﻧروآ ﻦﻳا ﺮﺼﺤﻨﻣ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻪﺑ
دﺮﻓ ﺖﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ )
،كرﺎﭘ و ﻢﻴﻛ 2013
(.
نﺎﺸﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ةﺪﻨﻫد
دﺎﺠﻳا فﺮﺼﻣ ﺮﻜﻔﺗ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻢﻴﻤﺼﺗ زا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
يدﺮﻓ ﺪﻳﺮﺧ يﺮﻴﮔ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻳﺮﺧ و يرﺎﻜﻤﻫ ﻢﻴﻬﺴﺗ ﻪﺑ
.ﺖﺳا
چا ﺮـﻴﺧا شراﺰـﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ .
نا . ياو . ﻲـﺑ
4. ) 2014 ( ،
ﺗ ﺪﻣآرد ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠ رد ﻢﺋاد
ﺪﺷر لﺎﺣ ﺖـﺳا
ﻲـﻣ رﺎـﻈﺘﻧا و
لﺎـﺳ ﺎـﺗ دور 2020
ﻪـﺑ 80
ﺪﺳﺮﺑ رﻻد درﺎﻴﻠﻴﻣ .
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﺐﺴﻛ ياﺮﺑ
ﺪﻣآرد نﺎﻳﺎـﺷ
ﺐـﺴﻛ ﻪـﺟﻮﺗ رد ﺎـﻫرﺎﻛو
ﺪﻨﻳآ ة ﻚﻳدﺰﻧ يدﺎﻳز ﺖﻴﻓﺮﻇ ، دراد
) ،ﻦﺷ و ﻦﭼ 2015
.(
ﺖـﺳا دﺎـﻤﺘﻋا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ زا )
،ﮓـﻧﺎﻴﻟ ،ﻦﺑﺎـﺗ و ﻲـﻟ ،ﻮـﻫ 2012
.(
دﺎﻤﺘﻋا ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ يزﺎﺳ ﻨﻴﻣز رد لﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ﺔ يدﺎﻳز ﺖﻴﻤﻫا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ دراد
) ،ﻢﻴـﻛ 2011 (.
ﻲـﺑ ،ﺖﻧﺮﺘﻨﻳا رد نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺪﺷر ياﺮﺑ ﻲﻠﺻا ﻊﻧﺎﻣ ﺖـﺳا ﻲـﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺪـﻳﺮﺧ ﻪـﺑ داﺮـﻓا يدﺎـﻤﺘﻋا
) يردﺎﻧ ﺐﻳدا ،ﻲﻨﺑ و هداز
،ﻲﻧﺎﻘﻫد 1394 .(
ـﻤﺘﻋا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺔﻄﺑار ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ترﺎـﺠﺗ سﺎـﺳا و ﻪـﻳﺎﭘ ،دﺎ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻖﻓﻮﻣ دﻮﺷ
. ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻪﻛ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ و نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ
هار ياﺪﺘﺑا رد زﻮﻨﻫ ﺖﺳا
. ﻲﺘﻨـﺳ ﻚـﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ شﺮﺘـﺴﮔ
نﺎﻳﺎـﺷ
ﻲﻬﺟﻮﺗ دراد و ﺖﻳﺰﻣ يﺎﻫ ﺐﺴﻛ ياﺮﺑ يرﺎﻴﺴﺑ ﻲﻣ نﺎﻐﻣرا ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ و رﺎﻛو
دروآ ﻪﺑ و ﻢﺘـﺣ زا ﻲـﻜﻳ
ﺶﻟﺎﭼ هﺪﻨﻳآ ﺔﻫد رد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳﺮﺗﺰﻴﮕﻧا ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ هدﺮﻤﺷ
) ﮓـﻧﺎﻴﻟ ،نارﺎـﻜﻤﻫ و 2012
.(
ﻦـﻳا ﺎـﺑ
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Web 2.0
2. Social Commerce 3. Electronic Commerce 4. HnyB
ﺖﺳا دوﺪﺤﻣ زﻮﻨﻫ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا رد ﻲﺑﺮﺠﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،لﺎﺣ )
،ﻦﺷ و ﻦﭼ 2015
؛ و ﺎـﺘﭘﻮﮔ ،ﻮـﻟ ،ﮓـﻧاژ
،ﻮﺋاژ 2014 .(
ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ ﻖـﻳﺮﻃ زا ﺪـﻳﺮﺧ ةﺪـﻳﺪﭘ ﻪﺑ ﻲﻛﺪﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺪـﻧا
) و يﺎـﺑ
،نارﺎﻜﻤﻫ 2015
( يرﻮﻬﻇﻮﻧ ﺪﻧور ﺎﻣ رﻮﺸﻛ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا و دراد
ﻲﻤﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ،ﺪـﻧا
ﺔـﻌﻟﺎﻄﻣ هزﻮـﺣ ﻦـﻳا رد ﺮﺘـﺸﻴﺑ
رﺎﻜﻧا تروﺮﺿ يﺮﻳﺬﭘﺎﻧ
ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ دور .
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺖﺳد زا هﺪﻣآ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ي هﺪﻨﻨﻛ
ﻪـﻛ ترﺎﺠﺗ ﻦﻳا زا
ﺐﺴﻛ لﺪﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ رﺎﻛو
ﺋارا ياﺮﺑ ﻖﻓﻮﻣ دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ تﺎﻣﺪﺧ ﺔ
دﻮـﺧ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﻪﺑ
ﺪـﻧراد ﻞـﻳﺎﻤﺗ
،
ﻲﻣ ﻚﻤﻛ ﺪﻨﻛ
) ،كرﺎﭘ و ﻢﻴﻛ 2013
.(
ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻲﭘ رد ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ دﺎﻤﺘﻋا ﺔﻄﺳاو
ﺖﺳا . ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻪﺑ
، ﻪﺑ ﻖﻘﺤﻣ لﺎﺒﻧد
لاﺆﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﻫ
ا ﺮﻳز ي ﺖﺳ :
1 . ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﻳآ ؟دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ
2 . ﺎﻳآ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻴﺑ ،دﺎﻤﺘﻋا نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ شﺮﮕﻧ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ
،
ﻲﺠﻧﺎـﻴﻣ ﺶـﻘﻧ يﺮـﮔ
؟دراد
ﭘ ﻴ ﺸ ﻴ ﻨ ﺔ ﺮﻈﻧ ي ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﺑ ا رد ،ﺶﻫوﮋﭘ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻳ
ﻦ ﺖـﺴﺨﻧ ﺶﺨﺑ ﻤﻫا
ـﻴ ﺖ
ﺮﺘـﺸﻣ شﺮـﮕﻧ ﻳ
نﺎ ﺮﺧ ﻪـﺑ ـﻳ ﺪ حﺮـﻄﻣ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ
؛ ﻫﺎﻔﻣ ﺲﭙﺳ ﻴ
ﻢ ﻪﻧﺎﺳر ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، ترﺎﺠﺗ ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲ و ﻠﺑﺎﻗ ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي
ﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ ﻲ
ﺮﺸﺗ ﻳ ﺢ و هﺪﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ رد نآ تروﺮﺿ و دﺎﻤﺘﻋا ﺎﻬﺘﻧا رد ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
يﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ
نﺮﻗ رد ﺖﺴﻴﺑ
،ﻚﻳو نﺎﻣزﺎﺳ زا يرﺎﻴﺴﺑ فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﻴﻤﻫا ﺎﻫ
ﺪﻨﻨﻛ ياﺮـﺑ ﻲـﻫار ار نﺎﮔ
تﻮﻗ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺎﻫ
ﻒﻌﺿ و ﺎﻫ دﻮﺧ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺪﻧا ) ،داﮋﻧ ﻪﻜﻧﻮﺗ و ﻲﺘﺷﺪﻫد 1385
.(
سﺎﺴﺣا ،ﻲﺑﺎﻳزرا شﺮﮕﻧ
ــﺷ ﺎـﻳ هﺪـﻳا ﻚﻳ ﻪﺑ دﺮﻓ ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ ﺎﻳ ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧ ﻞﻳﺎﻤﺗ و ﻲ
ء ﺖـﺳا ) ،ﺮﻠﺗﺎـﻛ و ﮓﻧاﺮﺘـﺴﻣرآ 2009
.(
ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﻲﻘﻄﻨﻣ ﻞﻤﻋ ﻲﻣ ﺎﻋدا
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ا
ﺮﻓ اد ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻴﻧ زا يرﺎﺘﻓر يﺎﻫ آ
ﺎﻬﻧ ﺖـﺳ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﻛ
ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ و شﺮﮕﻧ
.دﻮﺷ ﺶﻴﭘ رد ﻲﻤﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ شﺮﮕﻧ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا رﺎـﺘﻓر ﻲﻨﻴﺑ
نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻲﺗآ بﻮﺴﺤﻣ
ﻲﻣ ،دﻮﺷ نﺎﻳرازﺎﺑ ﻦﻴﺑ رﺎﻴﺴﺑ ﺖﻴﻤﻫا
ي دراد ) ،ﺪﻫ و ﻦﻴﻨﺴﺣ 2007
.(
يﺎﻴﻧد رد ﺐﺴﻛ
رﺎﻛو رﺎﻴﺴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ي
ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا و ﺖﻴﻨﻣا ﺪﻨﻧﺎﻣ بو
ﺖﻳﺎﺳ يﺎﻫ ﺪـﻳﺮﺧ
ﺮﺑ ﺖﻳﺎﺳ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺪﻳﺮﺧ ﺪﺼﻗ و ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺖﺳا راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ بو يﺎﻫ
) ،داﮋـﻧ ﻪـﻜﻧﻮﺗ و ﻲﺘﺷﺪﻫد 1385
.(
ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا
، شﺮﮕﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻧورد ﻞﻣاﻮﻋ تدﺎﻋ ،ﺎﻫ
ﻲـﺘﻧﺮﺘﻨﻳا ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ داﺮﻓا ﻞﻳﺎﻤﺗ ،داﺮﻓا كرد و ﺎﻫ
ﻲﻣ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار ﺪﻫد
) ،ﻲﻟﻼﺟ و ﻲﻧاوﺮﺴﺧ ،ﺖﻔﻟا 1390
.(
ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا دور ﻪﻛ بﻮﻠﻄﻣ شﺮﮕﻧ ﻪﺑ
نﺎﺳآ نﺪﺷ دﻮـﺷ ﺮـﺠﻨﻣ ﻚـﺴﻳر ﺶﻫﺎـﻛ و ﻦـﻳﻼﻧآ تﻼﻣﺎﻌﻣ )
،ﺪـﻫ و ﻦﻴﻨـﺴﺣ 2007
.(
،ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
رد ﺪﻳﺎﺑ نﺎﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺖﺴﺟ
يﻮﺟو شﺮﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ ياﺮﺑ ﻲﻫار فﺮﺼﻣ
ﺪﻨـﺷﺎﺑ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ و
ﻖـﻳﺮﻃ ﻦـﻳا زا
يﺮﺛﺆﻣ ﺶﻘﻧ فﺮﺼﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﺎﻔﻳا ) ،ﻲﻛازا و ﺮﻜﻴﺑ ﺖﻜﻴﭘ 2008
.(
ﻪﻧﺎﺳر و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﺟا يﺎﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻪﺑ
لﺎﺒﻧد رﻮﻬﻇ ﻪﻧﺎﺳر ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﻪﺑ
دﻮﺟو ﻪﻧﺎﺳر زا و هﺪﻣآ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ياﺮـﺑ
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا تﻻﻮﺼﺤﻣ شوﺮﻓ و ﺪﻳﺮﺧ ﺪﻨﻛ
. ﻪﻧﺎﺳر بو ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ 2
ناﺮﺑرﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ
كﺮﺘﺸﻣ رﻮﺤﻣ لﻮﺣ ار ﻪﺑ
ترﻮﺻ دﺮﮔ يزﺎﺠﻣ ﻲﻣ ﻢﻫ
ﺪﻧروآ . بو 2 ﻪﺑ ترﻮﺻ لﺎـﺳ رد هﺪـﻤﻋ 2004
يﺪﻳﺪﺟ شور ﻒﻴﺻﻮﺗ ياﺮﺑ يﺎﺘﺳار رد
ﻪﺑ يزﺎﺠﻣ يﺎﻴﻧد رد اﻮﺘﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻞﻣﺎﻌﺗ دﺎﺠﻳا ﺖـﻓر رﺎـﻛ
) ،ﻲﻛ و نﺎﻫ ،ﮓﻨﻛ 2014
.(
ﻪﻧﺎﺳر
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ ،
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ راﺰـﺑا
ﻲـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ ﺪﻧﻮـﺷ
) ،ﺮﺗﺎﺗ و ﺲﻤﮔادرا 2015
( نﺎﺸﻧ و ﺪﻳﺪﺟ ﺪﻧور ةﺪﻨﻫد ي
نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد
، ﻖﻳﺮﻃ زا
د هزﺎﺟا ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ندا فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ سﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
هﺮﻬﺑ و ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺔﻨﻳﺰﻫ ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ يرو
ﺮﺘـﺸﻴﺑ
ﻲﺘﻨﺳ ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫراﺰﺑا زا ﺪﻨﺘﺴﻫ
) ،ﺎﺘﺴﺗ و ﺎﺴﻣ ،ﻲﻨﻴﺗﺎﻣ 2014
( . ﻪﻧﺎﺳر ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﺶﻳاﺪﻴﭘ ﺐﺒﺳ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﺪﻳﺪﺟ مﻮﻬﻔﻣ ﺐﺴﻛ رد
رﺎﻛو ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻛ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ مﻮـﻬﻔﻣ ﻦـﻳا ﻦﻴـﻴﺒﺗ ﻪـﺑ ﻪـﻣادا رد
ﻲﻣ دﻮﺷ . حﻼﻄﺻا
» ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ
« ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻂﻴﺤﻣ رد ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻪﻛ دراد هرﺎﺷا ﻪﺑ
ترﻮﺻ هﺪﻤﻋ ﻪﻜﺒﺷ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا
ﻂﻴـﺤﻣ رد و ﺪﻧﻮـﺷ بو
2 ﻲـﺣاﺮﻃ
هﺪﺷ ﺪﻧا ) ،ﮓﻧﺎﭼ و ﻦﺷ ،وو 2015
؛ و ﮓﻧاﻮﻫ ﻦﺑ
ﻒﺳﻮﻳ ، 2015 (.
ﻲـﺒﻴﻛﺮﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ،ﻞﺻا رد
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ زا ﻫ يرﺎﺠﺗ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎ ﺖﺳا
) ،وژ و ﻦﻓ ،ﻮﻟ 2016
.( ترﺎـﺠﺗ زا ﻲـﻠﻛ يﺎﻤـﺷ ،ﺮﻳز ﻞﻜﺷ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ار ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد .
ﻞﻜﺷ 1 . ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ
لﺎﻣﻮﻳﺎﺑ و ﮓﻨﻴﻠﻔﻠﻳو ،ﻚﻟﻮﺷ ،ﺮﻠﻜﻳا )
2009 (
ترﺎﺠﺗ تﺎﻋﻼﻃا يروﺎﻨﻓ
تﺎﻃﺎﺒﺗرا و ﻞﻣﺎﻌﺗ و طﺎﺒﺗرا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ
+ + =
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻜﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﺮﺗ
ﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ ﻴ
ﻚ ﺖـﺳا ) ،ﻦﻳزﺎﻳزﺪـﻣ و ﺲﻴﺘﺗﺎـﮔ 2014
( ،
ﻲﻟو رد فاﺪﻫا ﺐﺴﻛ رﺎﻛو ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻞﻣﺎﻌﺗ و يﺮﺘﺸﻣ لﺎﺼﺗا ، ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ ﺎﺑ ،
توﺎﻔﺗ ﻲﻳﺎﻫ دراد
) و ﮓﻧاﻮﻫ ﻦﺑ
ﻒﺳﻮﻳ ، 2013 ( لوﺪﺟ رد ﻪﻛ 1
هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ
.
لوﺪﺟ 1 . توﺎﻔﺗ ﺎﻫ ي ترﺎﺠﺗ ﻧوﺮﺘﻜﻟا ﻴ ﻚ و ترﺎﺠﺗ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
ﺰﻳﺎﻤﺗ ﻪﺟو ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ
ﻊﺒﻨﻣ
فاﺪﻫا ﺴﻛ ﺐ رﺎﻛو ﺮﺑ هﺮـﻬﺑ نﺪﻧﺎـﺳر ﺮﺜﻛاﺪـﺣ ﻪـﺑ ﺎـﺑ يرو
يﮋﺗاﺮﺘﺳا ياﺮـﺑ ﻲﻳﺎـﻫ ﺖـﺴﺟ
يﻮـﺟو
هﺪــﻴﭽﻴﭘ
ﻚــﻴﻠﻛ ﻚــﻳ ﺎــﺑ ﺪــﻳﺮﺧ ، و
ﻪﻴــﺻﻮﺗ ﺪــﻳﺮﺧ رﺎــﺘﻓر ﺮــﺑ ﻲــﻨﺘﺒﻣ يﺎــﻫ
فﺮﺼﻣ ﺖﺳا ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ .
فاﺪــﻫا ﻪــﺑ ،ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا ترﺎــﺠﺗ و يرﺎـﻜﻤﻫ ،ﻪﻜﺒﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا كاﺮﺘــﺷا ﻪــﺑ ﺎــﺑ تﺎــﻋﻼﻃا يراﺬــﮔ
ﺗ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ ﻪﻳﻮﻧﺎﺛ ﺰﻛﺮﻤﺗ دراد ﻪﺟﻮ
. لورﺎﻛ ) 2008 ( ،
ﮓﻧاژ و ﮓﻧاو ) 2012 (
لﺎﺼﺗا يﺮﺘﺸﻣ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ
و ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ
ﻢﺘـﺴﻴﺳ ﺎـﺑ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﺮﻳﺎﺳ زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻞـﻣﺎﻌﺗ رد ﻚـﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎـﺠﺗ ﻞـﻣﺎﻋ ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻊــﻣاﻮﺟ ﻞﻣﺎــﺷ ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا ترﺎــﺠﺗ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا طﺎﺒﺗرا زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳﻼﻧآ ﻪﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا رﻮﻈﻨﻣ ﺖـﻔﮔ
ﻮـﮔو ﻦﻴـﺑ
ﺖﻳﺎﻤﺣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ . ﻦﺑﺎﺗ و ﮓﻧﺎﻴﻟ
) 2012 ( و ﮓﻧاﻮﻫ ،
ﻦﺑ ﻒﺳﻮﻳ ) 2013 (
ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻞﻣﺎﻌﺗ
ـﺒﻳﺮﻘﺗ ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ
ًﺎ رد ﻪـﺸﻴﻤﻫ
ﻚﻳ ﻞﻣﺎﻌﺗ لﺎﺣ ﻪﻓﺮﻃ
ﺖﺳا نآ رد ﻪـﻛ
ﻪــﺑ ترﺪــﻧ ﻪــﺑ نﺎﻳﺮﺘــﺸﻣ زا تﺎــﻋﻼﻃا ﺐﺴﻛ لﺎـﺳرا نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﺮﻳﺎـﺳ ﺎـﻳ رﺎﻛو
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ
ﺐـﺟﻮﻣ ﺎـﻬﻨﺗ ﻪـﻧ
شور ﺔﻌـــﺳﻮﺗ يﺎـــﻫ
و ﻲﻋﺎـــﻤﺘﺟا
ﻣﺎﻌﺗ ﻲﻠ ﻲﻣ ﻪﻜﻠﺑ ؛دﻮﺷ ﻲﻣ هزﺎﺟا ﺪﻫد
ﺪـﻨﻨﻛ نﺎﻴﺑ ار دﻮﺧ تاﺮﻈﻧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺮﻳﺎـــﺳ ﺎـــﺑ ار دﻮـــﺧ تﺎـــﻋﻼﻃا و ﺐﺴﻛ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ رﺎـﻛو
ﻪﺑ ﺪﻧراﺬﮕﺑ كاﺮﺘﺷا .
نﺎﻨﻳﺎﮔ و ﺲﻳاﺮﭘ
) 2008 ( و ﮓﻧاﻮﻫ ،
ﻦﺑ ﻒﺳﻮﻳ ) 2013 (
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ
نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ياﺮﺑ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻒﻳﺮﻌﺗ
هدﺮﻛ ﺪﻧا . ﺎـﺑ طﺎـﺒﺗرا ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا رﻮﻀﺣ
هوﺮﮔ ،نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ و ناراﺪﻳﺮﺧ ﻲـﺷرﺎﻔﺳ ،ﻲﻔﻃﺎﻋ و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﻳﺎﻤﺣ ،يزﺎﺠﻣ ﻊﻣاﻮﺟ و ﺎﻫ
و يزﺎـﺳ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ
، ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮـﻫ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ ﻪﻛ
لوﺪﺟ رد ﻚﻳ 2
ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 2 . ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﻫ ي ترﺎﺠﺗ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﻫ ﻒﻳﺮﻌﺗ و ﻲﮔﮋﻳو ﻠﺑﺎﻗ ﺮﻫ ﺖﻴ ﻖﻘﺤﻣ
/ لﺎﺳ
رﻮﻀﺣ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻚﻳ ﻧﺎﺳر ﺔ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ لﺎﻘﺘﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﺎـﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻪـﺑ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ و ناﺮﺑرﺎﻛ ﻪـﻧﻮﮔ
ناﺮﺑرﺎـﻛ رد ﻪـﻛ يا ﺲـﺣ
ﻪﺑ ﻲﻣﺮﮕﻧﻮﺧ و ﻲﻧﺎﺴﻧا طﺎﺒﺗرا و سﺎﻤﺗ ﻲﻣ دﻮﺟو
دروآ . ﻨــﺴﺣ
ﻦﻴ ﺪــﻫ و ) 2007 (
،
ﮓﻧاو و ﻮﻳ ) 2015 ( ﻮـﻟ ، و
نارﺎﻜﻤﻫ ) 2016 (
طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ
ﺮﺧ ﻳ ناراﺪ ﻪﻧﺎﺳر يﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻃﺎﺒﺗرا فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺎﺑ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ار ﻞﻴﻬﺴﺗ هدﺮـﻛ ﺪـﻧا .
ﺑدا تﺎﻴ رازﺎﺑ ﻲﺑﺎﻳ ﭘ دﺎﻬﻨﺸﻴ ﻣ ﻲ د ،دﺎﻘﺘﻋا ﻪﻛ ﺪﻫد هﺎﮔﺪﻳ
رﺎﺘﻓر و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻣﺎﮕﻨﻫ -ﻲ
ﻤﺼﺗ ﻪﻛ تﺎﻤﻴ ﺮﺧ ﺪﻳ ﻣ ﻲ ﮔ
،ﺪﻧﺮﻴ ﺘﻣ ﺄ زا ﺮﺛ طﺎـﺒﺗرا ﻼﻣﺎـﻌﺗ و ﻋﺎـﻤﺘﺟا ت ﻲ ﺎـﺑ ﺎـﻬﻧآ
د ناﺮﮕﻳ ﺳا ﺖ .
،ﮓﻧاﻮﻫ نﻮﻳ و ﻦﺑ ﻒـﺳﻮﻳ
) 2012 ( ـــﻛ ، ﻢﻴ كرﺎـــﭘ و
) 2013 ( ﺳ ،
،ﻮﺋﺎﻴ و ﮓـﻧاﻮﻫ
ﺰﻧرﺎﺑ ) 2015 (
، ﻦﭼ
، و ﮓـﻧا
ﻲﻳﺎﺴﻛا و ) 2011 .(
ﺎﺑطﺎﺒﺗرا
نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ناراﺪﻳﺮﺧ زا ﻖﻳﺮﻃ طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
ـﺑ تﺎـﻋﻼﻃا ﻪ زور ار ي رد
رد تﺎﻣﺪﺧ و تﻻﻮﺼﺤﻣ درﻮﻣ ﺖﻓﺎﻳ
هدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ار دﻮﺧ صﺎﺧ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﺪﻨﻨﻛ
.
هوﺮﮔ ﺎﻫ و ﻊﻣاﻮﺟ
زﺎﺠﻣ ي ﻪﻧﺎﺳر يﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺑ داﺮﻓا ﺖﺻﺮﻓ ﻲﻣ ﻫد ﻨ ﺟ رد ﺪ ﻊﻣاﻮ ﻮـﺷ ﻮﻀﻋ ﻦﻳﻼﻧآ ﻧ
ﺪ . زا
ﻦﻳا ور داﺮﻓا هدﺮﺘﺴﮔ عﻮﻨﺗ ﺎﺑ هوﺮﮔ زا يا
ﻪﺑور ﺎﻫ ور ﻲـﻣ ﺪﻧﻮـﺷ . ،ﻦـﻳﻼﻧآ ﻊـﻣاﻮﺟ
ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ ﻞﻴﻬﺴﺗ ار داﺮﻓا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﻼﻣﺎﻌﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ . ﻲﻠﺟﺎــﺣ ) 2014 و 2015 ( ،
ﺰﻤﻴﺳ و ﻲﻠﺟﺎﺣ )
2015 (
ﺎﻤﺣ ﻳ ﺖ
ﺗﺎﻋﻼﻃا ﻲ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺖﺴﺟ
ﺖﻳﺎـﺳ رد ﻪـﻃﻮﺑﺮﻣ تﺎـﻋﻼﻃا ﺐـﺴﻛ و ﻮـﺟو
ﻪﻜﺒـﺷ يﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺖـﺳاﻮﺧرد ﻪـﺑ ﺦﺳﺎﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﺎـﻫ
ﻼﻜـﺸﻣ ﻞـﺣ ﺎـﻳ ت
ﺖـﺳا .
اﻮـﺘﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ لﺎﻜﺷا و ﺶﻧاد ،هروﺎﺸﻣ ،ﻪﻴﺻﻮﺗ
، ﺖـﻳﺎﻤﺣ ﺮﻫﺎـﻈﻣ ﻪـﻤﻫ
ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻲﻠﺟﺎﺣ
) 2014 ( و ﻲﻠﺟﺎﺣ ،
ﺰﻤﻴﺳ ) 2015 ( ﻮﻳ و ﮓﻧاو ،
) 2015 ( ، يﺎﺑ نارﺎـﻜﻤﻫ و
) 2015 (.
ﻲﻟ و ﮓﻧاژ ،ﻦﻴﻟ ) 2016 ( ، ،نﺎـﺳ ،ﻢﮕﻴﻤﻨـﺷ
ﻲﻧﺎﺧ و يﺪﻣا )
2016 (
ﻲﻔﻃﺎﻋﺖﻳﺎﻤﺣ
ﻞﻣﺎﺷ درﺪﻤﻫ نداد نﺎﺸﻧ و نداد شﻮﮔ
،ي ﺑ ﺖﺒﺤﻣ و ماﺮﺘﺣا ﻦﻴ
داﺮﻓا ﺎﻳ دﺎﻤﺘﻋا
هدﻮﺑ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﺻا ﺰﻳﺎﻤﺗ و ﺖﻳﺎﻤﺣ ظﺎﺤﻟ زا ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ
ﻲﻔﻃﺎﻋ و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﺳا
.
ﺷرﺎﻔﺳ ﻲ زﺎﺳ ي
لﻮﺼﺤﻣ ﻪﻧﺎﺳر يﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﻳا نﺎﻜﻣا ار ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﺎﺗ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺶﻘﻧ ﻲﻳﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﻲﺣاﺮﻃ و ﻲﺷرﺎﻔﺳ يزﺎﺳ لﻮﺼﺤﻣ ار هﺪﻬﻋﺮﺑ ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ . ﻪﺑ ﻦﻴﻤﻫ
،ﺐـﻴﺗﺮﺗ ياﺮـﺑ
ﻪﺟاﻮﻣ نﺪﺷ ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ نوﺮﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻓﺮﺻ و ﺖﻛرﺎﺸﻣ
،يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻛﺮﺷ
ﻲـﻣ ﺎـﻫ -
ﻌﺳﻮﺗ ﺪﻧور رد ار نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺔ
ياﺮـﺑ ﻲـﻌﻤﺟ شﻮـﻫ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ،لﻮـﺼﺤﻣ
هﺪﻳا ﻲﺳرﺮﺑ صﺎـﺼﺘﺧا زا ﻞـﺒﻗ ﻒﻴﻌﺿ تﻻﻮﺼﺤﻣ ندﺮﺑ ﻦﻴﺑ زا و ﻲﺣاﺮﻃ يﺎﻫ
ﺪﻨﻫد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ .
و نﻮﻳ ،ﮓﻧاﻮﻫ
ﻦﺑ ﻒـﺳﻮﻳ
) 2012 ( ، و ﮓــــــــﻧاﻮﻫ
ﻦــــﺑ ﻒــــﺳﻮﻳ ) 2013 و
2015 (
، ﻦﺘــﺴﻧﺎﻛ ﺗﻴ ﺎﻨ ــﻳ زﺪ
) 2014 (
ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ هدﺎﻔﺘﺳا ﺑ ﻪ و ندﻮﺑ ارﺎﻛ ،ندﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ صﺎـﺧ ﻲﻓاﺪﻫا ﻪﺑ ﻪﻛ صﺎﺧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر
ﻲﻣ ﺖﺳد صﺎﺧ يﺎﻀﻓ رد ﻲﻣ زﺎﺑ ﺪﻨﺑﺎﻳ
،ﺖﻳﺎـﺳ بو زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﮔدﺎﺳ ﻪﻛ ددﺮﮔ
ار ﺖﻳﺎـﺳ ﻪـﺑ ﻊﻳﺮـﺳ ﻲـﺳﺮﺘﺳد ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ،ﺖﻳﺎـﺳ بو زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺔﻨﻳﺰﻫ ﻲﻣ ﺲﻜﻌﻨﻣ ﺪﻨﻛ . كرﺎـﭘ و ﻢﻴﻛ
) 2013 ( وو ،
نارﺎــــــﻜﻤﻫ و )
2015 ( ،
و ﮓـــﻧاﻮﻫ ـــﺑ ﻦ ﻒـــﺳﻮﻳ
) 2015 (
دﺎﻤﺘﻋا
دﺎﻤﺘﻋا رد ﺮﻫ هرود ا ي رﺎﺗ زا ﻳ ﺦ ﺐﺴﻛ رﺎﻛو ﺶﻴﭘ ، ﻂـﺑاور دﺎﺠﻳا و تﻻدﺎﺒﻣ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ يروﺮﺿ طﺮﺷ
ﺪﻨﻠﺑ ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ تﺪﻣ )
،ﺲﻴﻣاﺪﻳورﺎﭘﺎﭘ و زﺎﺘﻴﭙﻣﻮﭼ 2007
.(
ـﻣ ﺚـﻋﺎﺑ دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺒﻤﻛ ﻲ
دﻮـﺷ
ر ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﺲﺣ گﻼﺑو ناﺮﺑرﺎﻛ ﻳ
ﻚﺴ ﺎـﻀﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ي
زﺎـﺠﻣ ي اﺮـﺑ ي ﻞـﻣﺎﻌﺗ
، ـﻟﺮﺘﻨﻛ ﻲ
دراﺪﻧ دﻮﺟو )
،نﺎﻫ و ﻦﻴﻣ ،ﮓﻧو 2016
.(
دﺎﻤﺘﻋا ﻲﻬﺟﻮـﺗ نﺎﻳﺎـﺷ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺪـﻳﺮﺧ ﺪـﺼﻗ و شﺮـﮕﻧ ﺮـﺑ
ﻲﻣ دراﺬﮔ ) ،كرﺎﭘ و ﻢﻴﻛ 2013
( ﻠﻣﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ ﺚﻋﺎﺑ و ﻪ
ﻪـﺋارا ﺎـﺑ هﺪـﻨﻫد ﻲـﻣ رد ،دﻮـﺷ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻤﺿ نﺎﻨﻴﻤﻃا مﺪﻋ
، ﺖﻳﺎﺿر تﻼﻣﺎﻌﻣ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﻪـﺑ ﻲﺗارﺎﻈﺘﻧا ﺶﺨﺑ
و دﻮـﺟ ﻲـﻣ دروآ
) ،ﮓﻧاژ و ﮓﻧﺎﺳ ،ﮓﻧاو ،ﮓﻧژ ،نﺎﻳ 2015
.(
لوﺪﺟ رد 3
ﻒﻳرﺎﻌﺗ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا دﺎﻤﺘﻋا
.
لوﺪﺟ 3 . رﺎﻌﺗ ﻳ ﻒ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻤﺘﻋا زا د ﻳ هﺎﮔﺪ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
ﻖﻘﺤﻣ / لﺎﺳ ﻒﻳﺮﻌﺗ
و يﺪﻤﺣا ،ﻲﻤﻴﻫاﺮﺑا ،يﺮﻈﺘﻨﻣ ﺎﻤﻨﻫار ) 1393 ( ناور ﺖﻟﺎﺣ
ﺑار مواﺪﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻦﻴﻓﺮﻃ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪـﺑ نﺪﻴـﺳر ﺎﻳ دﻮﺧ يرﺎﺠﺗ ﺔﻄ
ﺪﻧراد هﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺶﻴﭘ زا فﺪﻫ .
ﻲﻣ دﺎﻤﺘﻋا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪﺑ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻚﻳ رد داﺮﻓا ﻲﺘﻗو ناﺪـﺑ ،ﺪـﻨﻨﻛ
هﺪﻋو ﺎﻬﻧآ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ هداد ﻪﻛ ار ﻲﻳﺎﻫ
دﺮﻛ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻆﻔﺣ دﻮﺧ يرﺎﺠﺗ ﺔﻄﺑار لﻮﻃ رد ،ﺪﻧا .
ﺖـﺷر ،يﺮـﺒﻛا ،يﺮﺑزا يدﺎـﺑآ
) 1394 ( ﻲﻣ ار دﺎﻤﺘﻋا
روﺎﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻣ يﺎﻫ
فﺮـﺼﻣ ﻚﻳ ﻦﺌﻤﻄ ﻦـﻳا رد ﻪـﻛ دﺮـﻛ ﻒـﻳﺮﻌﺗ هﺪـﻨﻨﻛ
فﺮﺼﻣ ترﻮﺻ ﻲﻣ هﺪﻨﻨﻛ
ﺋارا ياﺮﺑ هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺔ
هﺪﻋو تﺎﻣﺪﺧ هداد
نﺎﻨﻴﻤﻃا هﺪﺷ ﺪﻨﻛ
.
كرﺎﭘ و ﻢﻴﻛ ) 2013 (
ﺶﻴـﭘ و ﻲﺘـﺳرد ،توﺎﺨﺳ ،ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ترﺎﺠﺗ ناﺮﺑرﺎﻛ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻲـﻨﻴﺑ
ﺮﻳﺬـﭘ
ﺖﺳا هﺪﻨﺷوﺮﻓ ندﻮﺑ .
ﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﺔ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻪﻜﻨﻳا ناراﺪـﻳﺮﺧ ﺖـﻴﻓﺮﻇ ﻦﺘﻓﺮﮔ
ﺪﻫﺪﺑ مﺎﺠﻧا ار ﻲﻳﺎﻫرﺎﻛ ،هﺪﻨﺷوﺮﻓ لﺮﺘﻨﻛ و ترﺎﻈﻧ رد .
ﻮﻟ نارﺎﻜﻤﻫ و ) 2016 ( ﻲﻣ ار دﺎﻤﺘﻋا ﻦﻴﺸﻴﭘ روﺎﺑ ناﻮﺗ
يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺪﻨﻛ
ﺪﻳﺮﺧ ﺪﺼﻗ ﻪﺑ و ﺮﺠﻨﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ
، ﺖﻓﺮﮔﺮﻈﻧ رد .
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻋا ،صﺎﺧ دﺎﻤﺘ ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ يزﺎﺳ
رد لﺎـﻌﻓ يﺎـﻫ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ ةزﻮـﺣ
ﺖﻛﺮﺷ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﺮﮕﻳد يﺎﻫ دراد
؛ اﺮﻳز ﺖﻳﺎﺳ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻪﻜﺒﺷ يﺎﻫ
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ
كاﺮﺘﺷا ﻪﺑ و اﻮﺘﺤﻣ دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ناﺮﺑرﺎﻛ نآ رد ﻪﻛ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺎﺑ نآ يراﺬﮔ
ﺮﻳﺎﺳ ﻲﻣ ناﺮﺑرﺎﻛ ﺪـﻧزادﺮﭘ
) اﻳ ﻠﺘﺴ ﻴ ﻚ و
،ﺰﺗﻻ 2011 .(
زا ﻮﺳ ﻲﻳ
، ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻲﮔﮋﻳو ﺮﺼﺤﻨﻣ يﺎﻫ ﻪﺑ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ،يزﺎﺠﻣ ﺪﻳﺮﺧ ﻂﻴﺤﻣ دﺮﻓ
ﺮﻴﻏ رﻮﻀﺣ هﺮﻬﭼ ﻞﻣﺎﻌﺗ دﻮﺒﻧ و لﻮﺼﺤﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
ﻪﺑ فﺮﺼﻣ ،هﺪﻨﺷوﺮﻓ و راﺪﻳﺮﺧ نﺎﻴﻣ هﺮﻬﭼ نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
سﺎﺴﺣا نﺎﻨﻴﻤﻃا مﺪﻋ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻚﺴﻳر عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا و ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺶﻳاﺰـﻓا ار ﻦﻳﻼﻧآ ﺪﻳﺮﺧ يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ﺪﻫد ) ،ﻲﻫﺪﺳ و ﻲﻨﻴﮕﭼ ،يرﻮﻤﻴﺗ 1395
.(
،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺖﻛﺮﺷ ترﺎـﺠﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد لﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ هار ﻞﺣ ﻳﺎ ﮋﺗاﺮﺘﺳا ي ﺎﻫ ﻲﻳ فﺮﺼﻣ ﺖﻳﺎﻜﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
،ﺪﻨﻨﻛ اﺪﻴﭘ ﻦـﻜﻤﻣ
ﺪﺷر زا ﺖﺳا ي
هﺮﻬﺑ تﺎﺒﺛ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻨﻣ
) ﻛ ﻴ ﻢ و
،كرﺎﭘ 2013 .(
ترﺎﺠﺗ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ و رﻮﻬﻇ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎـﻫ ي
بو 2 ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺎﻛ رد دﺎﻤﺘﻋا ﺶﻳاﺰﻓا و ﻚﺴﻳر ﺶﻫ ﻚﻤﻛ
ﺪﻨﻨﻛ ) ،ﻲﻠﺟﺎﺣ 2015 .(
ﭘ ﻴ ﺸ ﻴ ﻨ ﺔ ﻲﺑﺮﺠﺗ
لوﺪﺟ 4 هﺪـﻴﻜﭼ ﻪـﺑ يا
زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي مﺎﺠﻧا ةﺪﺷ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺶﻫوﮋـﭘ
هرﺎـﺷا ﻲـﻣ
.ﺪـﻨﻛ
ﺎﺑ روﺮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ﻳ ﻪﻛ ﻲ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﻨﺘﺴﻫ
، ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻪﺑ اﻳ ﻦ ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ـﺳر ﻴ ﺪ ﻪـﻛ ﺐـﻠﻏا
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺶﻘﻧ و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ترﺎﺠﺗ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺮﺑ ﻤﺼﺗ ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺮﺧ ﺪﺼﻗ و ﻳ
ﺪ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا ﺎﻣا ، ﻲﮔﮋﻳو هﺪﻨﻛاﺮﭘ و دوﺪﺤﻣ يﺎﻫ ﺪـﻳﺮﺧ ﺪـﺼﻗ ﺮـﺑ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ زا يا
ﻲـﺳرﺮﺑ ار
هدﺮﻛ
،ﺪﻧا ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ رد ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﻊﻣﺎﺟ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺗ
ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ يﺎـﻫ
،
را ﺰﻴﻧ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا ﺮﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ﺶﻘﻧ ﻲﺑﺎﻳز
هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ زا ﻚـﻳﺮﻫ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ
هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﻳا زا ﺶﻫوﮋﭘ ور
ﺶﻫوﮋﭘ ﺔﻣادا رد ﺮﺿﺎﺣ ﻲﻠﺒﻗ يﺎﻫ
اﺮﺟا ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻪﭽﻧآ ﺶﻧاد ﺐﺟﻮﻣ ﺰﻳﺎﻤﺗ و ﻲﻳاﺰﻓا
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا
ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻲﻠﺒﻗ يﺎﻫ
ﻲﻣ
،دﻮﺷ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ جاﺮﺨﺘﺳا و ﻒـﻠﺘﺨﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ
ﻊﻤﺟ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻳا يﺪﻨﺑ ﺎﻫ
ﻪﺟﻮﺗ و نﺎﻣﺰﻤﻫ
ﻋﺎـﻤﺘﺟا ترﺎـﺠﺗ رد دﺎﻤﺘﻋا و شﺮﮕﻧ ﻪﺑ ﻲ
ﻚـﻳ ﺐـﻟﺎﻗ رد
ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﺳا .
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
ﻞﻜﺷ 2 ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ .
ﻞﻜﺷ 2 . ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎـﺳا ﺮـﺑ و ﺪـﺷ نﺎـﻴﺑ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
،ﻦﻴﺸﻴﭘ ﻪﺑ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪﻴـﺿﺮﻓ يﺎـﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻣ دﻮﺷ .
هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻲﺷرﺎﻔﺳ يزﺎﺳ ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﻳﺎﻤﺣ
هوﺮﮔ يزﺎﺠﻣ ﻊﻣاﻮﺟ و ﺎﻫ
نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ناراﺪﻳﺮﺧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا
ﺣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻀ
دﺎﻤﺘﻋا
نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ
يﺎﻫ ترﺎﺠﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
1 . ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ترﺎﺠﺗ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺮﺑ شﺮﮕﻧ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ رادﺎﻨﻌﻣ و ي دراد .
1 - 1 . ﺣ رﻮﻀ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺑ ﺮ شﺮﮕﻧ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
1 - 2 . ﺑ طﺎﺒﺗرا ﺪﻳﺮﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ناراﺪﻳﺮﺧ ﺎ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
1 - 3 . طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺮﺑ
شﺮﮕﻧ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
1 - 4 . هوﺮﮔ يزﺎﺠﻣ ﻊﻣاﻮﺟ و ﺎﻫ ﺮﺑ
شﺮﮕﻧ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
1 - 5 . ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺮﺑ
ﮕﻧ شﺮ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
1 - 6 . ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺮﺑ
شﺮﮕﻧ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
1 - 7 . ﻲﺷرﺎﻔﺳ يزﺎﺳ ﺮﺑ شﺮﮕﻧ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
1 - 8 . هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺮﺑ
شﺮﮕﻧ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ و دراد
.
2 . ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ترﺎﺠﺗ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﺮﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ رادﺎﻨﻌﻣ و ي دراد .
3 . دﺎﻤﺘﻋا ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻳ
نﺎ ﺮﺧ ﻪﺑ ﻳ ﺪ
، ﺮﺛا ﺖﺒﺜﻣ رادﺎﻨﻌﻣ و ي دراد .
4 . رد ﻄﺑار ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻴﺑ ﺔ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ شﺮﮕﻧ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ
، دﺎﻤﺘﻋا ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ﺶﻘﻧ دراد
.
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﻈﻧ زا ؛ﺖـﺳا يدﺮﺑرﺎﻛ ،فﺪﻫ اﺮـﻳز
ياﺮـﺑ نآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﺖﻛﺮـﺷ و نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ ﺎـﻫ
ي
زﺎﺠﻣ ي ﻨﺘﺒﻣ و ﻲ بو ﺮﺑ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ يﺎﻫ
، دراد دﺮﺑرﺎﻛ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ زا
رﺎﻛ مﺎﺠﻧا شور ظﺎﺤﻟ
،
ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ عﻮـﻧ زا
ـ ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﺖـﺳا
. يرﺎـﻣآ ﺔـﻌﻣﺎﺟ
،ﺶﻫوﮋـﭘ ناﺮﺑرﺎـﻛ
ﻣاﺮﮔﺎﺘﺴﻨﻳا ﺴﻫ ﻲ
ﺪﻨﺘ ﻚﻳ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﻛ رﺎﺑ
ﻪﻜﺒﺷ ﻦﻳا ﻖﻳﺮﻃ زا ﺪـﻳﺮﺧ
هدﺮـﻛ ﺪـﻧا . ﻮﻴـﺷ ة ﻪـﻧﻮﻤﻧ يﺮـﻴﮔ
ﺖﺳا سﺮﺘﺳد رد ﻲﻓدﺎﺼﺗﺮﻴﻏ .
ياﺮﺑ ﻦﻴـﻴﻌﺗ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢـﺠﺣ لﺪـﻣ رد
يرﺎﺘﺧﺎـﺳ تﻻدﺎـﻌﻣ ﻲﺑﺎـﻳ
، رد
ﻦﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ 5
ﺎﺗ 15 ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
، ﺪﻋﺎﻗ ة ﺑﻮـﺧ ﻲﺘﺸﮕﻧاﺮﺳ ﺖـﺳا ﻲ
) ،ﻦﻣﻮـﻫ 1384 .(
ﺎـﺑ
ﺤﺗ ﻦﻳا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻖﻴﻘ
ﻞﻣﺎﺷ 33 ﻮﮔ ﻳ ﻪ ﺖﺳا ﻦﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ و 5
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ
يازا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ،ﻪﻳﻮﮔ ﺮﻫ 165
ﺮﻔﻧ ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد . هداد يروآدﺮﮔ ياﺮﺑ ﺎﻫ
، ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يا
ﻖﻘﺤﻣ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺮـﺑ
سﺎﺳا ﺞﻨﭘ سﺎﻴﻘﻣ ﻪﻨﻳﺰﮔ
يا ﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ تﺮﻜﻴﻟ .
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ دوﺪﺣ
1000 ﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﺔ ﻲـﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا
و ﺪﺷ ﻊﻳزﻮﺗ داﺮﻓا ﻦﻴﺑ 180
ﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻣ ) 18 ﺪﺻرد ( هﺎﻣ ﻚﻳ ﻲﻃ ﻊﻤﺟ
يروآ ﺪﻳدﺮﮔ ،داﺪﻌﺗ ﻦﻳا زا ﻪﻛ
165 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﻳ
ﻲ
هﺮـﻬﺑ ﺎـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺪـﻨﻣ
زا ﺮـﻈﻧ
نادﺎﺘﺳا ﺗﺎﺣﻼﺻا لﺎﻤﻋا و رد ﻲ
ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺪﻴﺳر ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﺑ ﻪ .
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ نﻮﻣزآ ﺰـﻴﻧ
ﻪـﺑ ﻚـﻤﻛ ﺨـﺴﻧ ﺔ 18
مﺮﻧ راﺰﻓا ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا SPSS
. لوﺪـﺟ رد 5
ـﺿ خﺎـﺒﻧوﺮﻛ يﺎـﻔﻟآ ﺐﻳاﺮ هﺪـﺷ جرد
ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ار
بﻮﺧ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد
؛ اﺮﻳز ﺐﻳاﺮﺿ مﺎﻤﺗ ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪﻣآ
ﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ياﺮـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪ
زا 7 / 0
ﺖﺳا .
لوﺪﺟ 5 . ﻲﻠﺻا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺐﻳﺮﺿ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ دﺎﻌﺑا خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺎﻫﺶﺳﺮﭘ داﺪﻌﺗ دﺎﻌﺑا مﺎﻧ ﺮﻴﻐﺘﻣ مﺎﻧ
891 / 0
836 /
0 3 ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻀﺣ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ يﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﺠﺗ 832
/
0 3 ناراﺪﻳﺮﺧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا
840 /
0 3 نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا
825 /
0 4 يزﺎﺠﻣ ﻊﻣاﻮﺟ و ﺎﻫهوﺮﮔ
854 /
0 3 ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﻳﺎﻤﺣ
933 /
0 3 ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺖﻳﺎﻤﺣ
817 /
0 3 يزﺎﺳﻲﺷرﺎﻔﺳ
804 /
0 3 هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ
927 /
0 4 - شﺮﮕﻧ
819 /
0 4 - دﺎﻤﺘﻋا
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ﺶﻫوﮋﭘ
سﺎﺳا ﺮﺑ رﺎﻣآ
ﺻﻮﺗ ﻴ ﻔ ﻲ ﻐﺘﻣ ﻴ ﺎﻫﺮ ي ﻌﻤﺟ ﻴ ﺖ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ، ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﻧاواﺮﻓ ﻲ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺦـﺳﺎﭘ نﺎﮔﺪـﻨﻫد رد
در ة ﻲﻨﺳ 20 ﺎﺗ 30 لﺎﺳ ، ﻟ كرﺪﻣ ﻴ ﺲﻧﺎﺴ ، ﺖﻴﺴﻨﺟ نز ود زا ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻳﺮﺧ تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ و رﺎـﺑ
ﺖـﺳا .
لوﺪﺟ رد 6
ﺖﻴﻌﻤﺟ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ نﺎﮔﺪﻨﻫد دﻮﺷ
.
لوﺪﺟ 6 . ﺦﺳﺎﭘ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﻴﻌﻤﺟ تﺎﺼﺨﺸﻣ نﺎﮔﺪﻨﻫد
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ
داﺪﻌﺗ ) ﺮﻔﻧ ( ﺪﺻرد
داﺪﻌﺗ ) ﺮﻔﻧ ( ﺪﺻرد
ﻦﺳ
زا ﺮﺘﻤﻛ 20 2 2 / 1
تﻼﻴﺼﺤﺗ ﻢﻠﭙﻳد 43
6 / 21
20 ﺎﺗ 30 72 6 / 43 ﻲﻧادرﺎﻛ
19
5 / 11
31 ﺎﺗ 40 57 5 / 34 ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
49
7 / 29
41 ﺎﺗ 50 34 6 / 20 ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
42 5 / 25
زا ﺶﻴﺑ 50 0 0
يﺮﺘﻛد
12
3 / 7
ﺖﻴﺴﻨﺟ
دﺮﻣ 60
4 / 36 ﺪﻳﺮﺧ تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ رد تﺎﻐﻴﻠﺒﺗ ﺔﻄﺳاو ﻪﺑ
ماﺮﮔﺎﺘﺴﻨﻳا رﺎﺑود زا ﺮﺘﻤﻛ 88
3 / 53
2 ﺎﺗ 5 رﺎﺑ 56
9 / 33
نز 105
6 / 63 5
ﺎﺗ 10 رﺎﺑ 14
5 / 8
زا ﺶﻴﺑ 10 رﺎﺑ 7
2
/ 4
ﻪﻴﺿﺮﻓ و لﺪﻣ نﻮﻣزآ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ لﺪﻣ زا ،لﺪﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻂﺑاور ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد و يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ لﺪﻣ ﻲﺳرﺮﺑ تﻻدﺎـﻌﻣ ﻲﺑﺎﻳ
يرﺎﺘﺧﺎﺳ رد
ﺨﺴﻧ ﺔ 18 مﺮﻧ راﺰﻓا اAMOS
هدﺎﻔﺘﺳ ﺪﺷ . لﺪﻣ شزاﺮﺑ ةﺪﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ سﺎﺳا ﻲﺟوﺮﺧ
ﻦﻳا مﺮﻧ راﺰﻓا
، ﻞﻜﺷ رد يﺎﻫ 3 و 4 ﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺶﻳﺎﻤ .
ﻞﻜﺷ 3 ، ﻲﻠـﺻا يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﺔﻄﺑار
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﻫد
. رد ﻞﻜﺷ 4 ﻧﻴ ﺰ ﺮﺛا ﺮﻫ ﻳ ﻚ زا ﻠﺑﺎﻗ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ترﺎﺠﺗ ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲ ﺮـﺑ شﺮـﮕﻧ
ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﺳرﺮﺑ ﻲ هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻞﻜﺷ 3 . ﻪﻴﺿﺮﻓ ةﺪﺷ شزاﺮﺑ لﺪﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ
ﻞﻜﺷ 4 . ﻪﻴﺿﺮﻓ ةﺪﺷ نﻮﻣزآ لﺪﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻋﺮﻓ يﺎﻫ
