و ییایمیش بیکرت یسررب ( قلعم تارذ أشنم ییاسانش
PM
10)
یزاس ینغ روتکاف شور زا هدافتسا اب ( ۀعلاطم :یدروم
رهش )هاشنامرک
یرظن بنیز
؛ دشرا سانشراک یعیبط عبانم ۀدکشناد ،تسیز طیحم
،
،نارهت هاگشناد
،جرک .ناریا
یناسارخ للها تمعن ؛*
داتسا دکشناد ۀ
،نارهت هاگشناد ،یعیبط عبانم ،جرک
.ناریا
ضیف تاداس این
؛ داتسا دکشناد ۀ
،نارهت هاگشناد ،یعیبط عبانم ک
،جر .ناریا
یمرک دومحم ؛
داتسا دکشناد ۀ
،نارهت هاگشناد ،یعیبط عبانم
،جرک .ناریا
هدیکچ هدیدپ زا یکی
ه ی کککشخ قطانم یوج یاه ه قطانم ی کککشخ
،یحاوه هوگ نیا اب راوج ۀدیدپ
قلعم تارذ د لوت ی کاخ ی درگ
( PM10
تسیز تارطاخم ک تسا ) ی ییا ش ب کرت ن عت ، علاطم نیا فده .دراد هار ه ب یدایز یط حم
رد رصانع أشنم ییاسانش
تارذ یم هاککشهامرک ررککش ر ککس تا رد قلعم تارذ رد رککصانع نیا یهاککسها ی یع نط أککشنم ییاککسانککش یارب .دککشاب
شیر زا قلعم روتکاف
ینغ یزاس هدش هدا تسا یبایدر .تسا
نایرج حطس رد عا ترا ه طوطخ زا هدا تسا اب ییاوه یاه 500
.تسا تفرگ ماجها لاکساپوتکه
هو ه یارب قلعم تارذ یاه 20
رصنع ب ۀل سی هاگتسد ICP-OES تفرگ رارق ز لاهآ دروم
، علاطم نیا ساسا رب .تسا دنها ه یرصانع
ینغ روتکاف ناز م یاراد یدس ی یز نم ،ر س ف ،تلانک ، نس رآ ،مو نلس ، س لک ، س اتپ ،نهآ یم ن یاپ یزاس
ناش ه ک ،دنش اب
رصانع نیا ک تسا نآ ۀدنهد تفرگ شچرس تسوپ زا
رصانع نیا .دها 84
% یم لماش ار رصانع لک تظلغ زا زا یکاح رما نیا .دهوش
رصانع ک تسا نآ تسوپ
رد رصانع یلصا ۀدننک ک یا PM10
دنتسه هاشهامرک ر س تا رد .
ک داد ناشه علاطم نیا زا لصاح جیاته
نایرج رونع یهایارف نیرتش ب برغ ب ییاوه یاه
لا ش ات برغ لا ش نآ زا سپ ی قارع قرش ات برغ ب طوبرم لیا ۀجرد رد ناریا
یم هارتیدم یایرد برغ ات قرش ی یروس برغ بونج ات قرش ،ندرا قرش .دشاب
،نیاربانب یم ناوت ه قطانم ی قارع ک درک نا ب راوج
یم اراد قطنم رد )رانغیدرگ( قلعم تارذ داجیا رد ی رم شقه نآ اب شاب
.دن
ناگژاو دیلک :
،یگدولآ رصانع ،رانغیدرگ تسوپ
یا حطس رد عا ترا ه طوطخ ، 500
لاکساپوتکه .
سا ت هرا ش :لوئسم هدنسیوه * :
989121481805 +
Email: khorasan @ut.ac.ir
:بیوصت خیرات 29
/ 02 / 1397
ص 1116 - 1105
1 . همدقم
اوه رد قلعم تارذ داوم زا تککسد نآ ب
ۀدنکارپ دماج
قلاطا عیام ای یم
ک دوککش ۀزادها
نآ لوکلوم ی رطق زا اه
( 0002µm
/ 0 زا ی رتگرزب ) 500 µm
.دن کککشاب رتکچوک
ۀزادها نآ ییا ش ب کرت ی تارذ نآ تظلغ دنهام اه
اه رد
اوه را کککش ب داوم نیا رم یگژیی زا یم
دیر [ 8 ].
رد
ل لحت ریداقم ک یهامز هژیی ب ،یط حم تکککسیز یاه یع نط لماوع زا ین کرت ،یککسرربدروم م حم رد رککصانع
لماوع ی یسانش ن مز
،دشاب داز ناسها یگدش ینغ لماع
یم یجراخ لماوع ر أت تدکککش رگها ب دهاوت لماوع ًامو ع(
ناس ها دش اب )داز [
22 ].
رص نع ی یگدش ینغ صخاش
ی رد صاخ ۀهو ه
نآ تظلغ تنسه زا تسا ترانع ن عم
تظلغ ب هو ه نآ رد رصنع ای ن گها م
ۀها م رصنع نا ه
نآ رد ع ماج ک یا ۀهو ه طوبرم تکککسا نآ ب قلعتم
[ 15 ].
ن عت رد روتکاف
یگدش ینغ ک تسا نیا رب ضرف
هات ت ،نهآ ،مو ن مولآ رککصانع ،
یرتیا ، یدهاکککسا أککشنم
تشاد یسانش ن مز ًلاماک ،ییا شوئژ ت هام ل لد ب ی
تار غت دهیر نآ
ییا کککشوئژ م حم رد اه دنهام یع نط
تسا ز چاه تابوسر ی کاخ ن عت رد .
یگدش ینغ روتکاف
تنسه تابوسر ای کاخ رد ییا ش رصانع ینسه یهایارف نآ ریداقم ب تککسا عجرم م حم رد اه
[ 5 ].
صخاککش عاوها
ن مز دح نکککساحم ۀوحه ب یگتکککسب یگدکککش ینغ (
اب
زا هدا تککسا هداد
، قطنم ییا ککشوئژ یاه ن گها م تظلغ
ه ب رککصانع هدککش ز لامره تظلغ ،رککصنع ر بککسح ر
،AL
رد رکککصانع یهارج ن گها م ۀتکککسوپ
تازلف تظلغ ، ن مز
درادهاتککسا رد ن گنککس (
3050 )EPA
رککسک جرخم رد ک
ارق ر هداد یم دوککش ب ، دمآ دهاوخ تککسد [
26 ] . رگا روتکاف
،دککشاب ی یدزه رککصانع زا ی ره یارب یگدککش ینغ ناش ه یم ی ره یارب بلاغ عننم ًلاا تحا تس وپ ک دهد
روتکاف رگا ،تکککسا رکککصان ع نآ زا ینغ
روط ب یزاکککس
ینعم زا رتگرزب یراد 1
ناش ه ،دشاب یم
رصانع نآ ک دهد
یش اه تس وپ زا ًلاا تحا ی ه
دهوش [ 5 ] یق قحت رد.
[ 21 ]
صانع یگدولآ ی أشنم یسررب ب کان س هوقلاب ر
هدا تسا اب
یگدککش ینغ روتکاف ی یگدولآ لماع زا کاخ رد
یاه ۀدولآ داد ناککشه علاطم نیا جیاته .تککسا تخادرپ یت ه قطانم
ک ییر ی سم ،برس ،ندن لوم ، مداک ، نسرآ رصانع
زا رتش ب یگدش ینغ بیرض 2
ناشه ک دهراد شقه ۀدنهد
ت لاعف رص انع نیا یگدش ینغ رد داز ناس ها یاه تس ا
.
ۀعلاطم [ 23 ] یگدش ینغ روتکاف جیاته ساسارب داد ناشه
کاخ ناجهز یتعنص یاه ،مو مداک دنها ه یرصانع رظه زا
.تس ا ندش ینغ لاح رد سم ی ییر ،برس یق قحت رد
رگید [ 24 ] یلص ا عننم یس ررب ب ( اوه قلعم تارذ
PM10
ی
PM2.5
) ب ا شیر زا هدا تسا ۀشوخ
یمرج ییا ش یازجا
ی یررش قطانم رد انم
دنلریا یررش ر غ قط تخادرپ
دها .
ک داد ناش ه علاطم نیا زا لص اح جیاته یارب عننم رس
PM10
ی
PM2.5
فلتخم طاق ه رد ی تیا تم
تککککسا . رد
ک یلکککصا یازجا ،یررکککش قطانم ۀدننک
مرج
PM2.5
( 79 - 84 مرج زا %
PM2.5
)
،یلآ تان کرت ،ب ترت ب ، نبرک
تا لوکککس ،یرکککصنع رد ،دوب مو هومآ تارت ه ی مو هومآ
یلاح شخب رد ک
PM10
ی وها قلعم تراذ ایرد ه ی
( 56 - 66
% ) دهدوب بلاغ .
PM2.5
رد هاگتکسیا ی یلحاکس یاه
ییاتسیر ًاتد ع
ی مو هومآ تا لوس لماش تارت ه
ی مو هومآ
یلآ داوم (
65
% ) تککسا ایرد ه ک یلاح رد ، هد ع
نیرت
ب هدننک ک
PM10
( 39
% هاگتس یا رد ییاتس یر
، 56 %
یلحاکس هاگتکسیا رد )
.دوب [ 27 ] أکشنم ی یرکصنع ب کرت
یهدعم رانغ ی درگ نکپ رد
ار یسررب هدرک دها . لصاح جیاته
نیا زا علاطم راب عو جم رد یهدعم رص انع ک داد ناش ه
ی درگ نیدب ه ی رانغ ی درگ یاهزیر رد ه یرککصنع لک ی دوب بلاغ رانغ ی ییر
نایارف زیر تارذ رد ًاتد ع درگوگ
یلاح رد ،دهدوب رد رلک ک
مسوتم تارذ (
8 - 5 2/
رتمیرک م )
تارذ رد سم ی یهدعم رکککصانع رتکککش ب اما ،دهدوب نایارف دهدوب نایارف تشرد .
رد تسوپ داوم مسوت یهدعم رص انع
نیدب یتح ی یکاخ ی درگ یاهزیر ،دوب بلاغ یکاخ ی درگ
هدولآ رص انع اما هدننک
تس وپ ر غ داوم زا یش اه لماش یا
دوب یلحم ر غ ی یلحم عبانم .
ر س مخ ل لحت ۀدوت
یاوه
رانغ ی درگ تارذ ک داد ناککشه سوکعم زا ًاتد ع نکپ رد
ی ینگ قطانم ییارحککص ی ناتککسلوغم
ن چ لا ککش أککشنم
یم دهر گ . رد دوجوم با ک رکککصانع ۀوقلاب عبانم
PM2.5 1
امول ار م ر س تا ل لحت زا هدا تسا اب ،ا هر لاک بونج رد2
ر ککس مخ ل لحت ،یلماع ۀدوت
ی سوکعم یاوه ۀنککساحم
ینغ روتکاف دش ییاسانش ییر ب مو ن مولآ تنسه ی یزاس
[ 16 ] . قلعم تارذ یرکککصنع تظلغ ی ییا کککش ب کرت
تهوم هاگتککسیا رد یر ککس تا اگهاگ
،دککش ن عت ن چ رد 1
ینغ روتکاف ۀنککساحم اب س ککس یزاککس
ر ککس مخ ل لحت ی
سوکعم یاوه ۀدوت )یلحم یاهداب(
تارذ أشنم یسررب ب
دش تخادرپ قلعم [
25 ].
علاطم رد ل لحت ب یا
تکککس کککس تپون کککس یاه
رانغیدرگ رد
برغ .تس ا هدش تخادرپ ناریا جیاته
لص اح
ناکککشه ق قحت نیا زا داد
ک دادرخ هام رد ۀرید دروم
علاطم نیرتککش ب ی
رذآ هام نیرت ک یهایارف
عوقی درگ ی
رانغ ار تککشاد یهایارف ،ن نچ ه .دها عوقی
درگ ی رانغ د ر
رخایا رارب لیایا ی ناتسبات رتش ب زا ریاس لوصف یم شاب ی د
اب ز ه جوت ب ر س م تکرح تس س ن مز حطس رد اه ی
حطکککس 500 لاککککساپوتکه ۀوحه ی
یر گرارق اهدیرف
ی
ک اهراکککشف رد
یاهزیر ،فلتخم
رم نیرت عننم درگ ی
یاهرانغ درای
هدش ب برغ
،ناریا یارحص
، یروس یارحص
ذو ه رد لا ش ناتسبرع ۀریزج نش ی
لا ش یارحص ر نک
اقیرفآ یم دشاب [ 29 ].
ت عض ی رانغیدرگ
ناتس ا ناتس زوخ رد
جنپ هاگتس یا
تپون س
،نادابآ
،ناتس ب ،زاوها لوفزد
نا لسدجس م ی
زا یرامآرظه ی
یاهوگلا یش درگ
زارت 500 لاکس اپوتکه ی
حطکککس ن مز
رد ۀرید ( 2005 - 2001 دروم ) یکککسررب
تفرگرارق تسا
جیاته . ناش ه ق قحت نیا زا لص اح داد
ک
رد لص ف درس لاس لکش یر گ ۀتس ه ک عا ترا ی جاوما
یبرغ رب ییر اپیرا ی یایرد هارتیدم رد ی
لص ف مرگ لاس
ک راککشف یاه یترارح ۀدننک داجیا لماوع درگ
رانغی رد
قطنم یم دنککشاب یککسررب ،ن نچ ه.
یاه ب ل ع هدمآ
ترج درگ ءاشنم ن عت رانغی
ساسارب هراوهام رییاصت یا
ی
یاهوگلا یشدرگ ناشه یم دهد ک ۀدیدپ درگ رانغی یاراد
نوهاک ید ،یلصا
ۀقطنم برغ دادغب ی لصوم ات حل لارحب ی
1 Particulate Matter ˂ 2.5µm
2 Mira Loma
3 Mout Gongga
روه ظعلا یم دشاب [ 3 ].
ناف وط هاککککشهام رک رد ران غی درگ یاه مکککسوت ز ه
یهارگشهیژپ تسا تفرگ رارق یسررب دروم
[ 9 ، 11
321].
رد یهاریا ناققحم ۀن مز
ماج ها یتاع لاط م قلعم تارذ
هداد نآ ۀل ج زا ک دها ۀعلاطم ،اه
[ 13 ، 14 ی 17 ] یم دشاب
تارذ تظلغ تار غت دهیر یککسررب ب تاعلاطم نیا رد ک لوصف رد قلعم تسا هدش تخادرپ فلتخم
.
بع کم رتم رب مرگیرک م هد ره یازا ب یلکروط ب تظلغ رد شیازفا
104
ات ًانیرقت هازیر لک ر می گرم ،PM
شیازفا دککصرد ی یم
دبای [ 5 ].
یلککصا ی با ک رککصانع
زجا ءا یلککصا
PM10
اما .دنتککس ه هزادها
رککصانع نیا یر گ
رد دوجوم
PM10
د م یم ب رما نیا ،دکککشاب ناوت ل لد
نآ داجیا ی یکس نت تکس کس لخاد ب ق ع ذو ه یارب اه
تس ا یتش ادرب ریآ نایز تار ا [
20 ].
،نیاربانب ب جوت اب
بآ تار غت رد قلعم تارذ شقه ی
تارطخ ی یهارج ییاوه
تکککسا هدکککش یعکککس لاقم نیا رد نآ یتکککشادرب ب کرت
ییا ش نآ أش نم ی
ینغ روتکاف زا هدا تس ا اب اه ی یزاس
ل لحت حطکککس رد عا ترا ه طوطخ 500
لاککککساپوتکه
.دوش یسررب
2 . یسانش شور
1.2 . هنومن تارذ زا یرادرب قلعم
ککب ،ق قحت نیا رد ککهو ه روظنم
تارذ زا یرادرب ،قلعم
هو ه هاگتکککسد تارذ رادرب
رد عقای ینپاژ انیریا لدم قلعم
تبا هاگتکککسیا ۀرادا
م حم تظا ح لک ناتکککسا تکککسیز
لوط ب ییا فارغج ت عقوم اب هاکککشهامرک
47° 06´ 49
ی
ضرع
34° 21´ 23
هدا تککسا تارذ ییاح رتل ف .دککش
قلعم
(
PM10
رد(
ۀزاب هام دن ککسا یهامز 1388
رویررککش نایاپ ات
1389 ید یط ۀرید هام دن ککسا ی زا( یهامز 1388
ات 14
تش رنیدرا 1389
زا ی 14 تش رنیدرا 1389
ات 30 رویررش
4 Particulate Matter ˂10µm
1389 رد .دکککش تکککشادرب ) ۀلحرم
تاعطق ب رتل ف ،دعب
دیدح عطق ره رد ک یروط ،دیدرگ ککسقت ییاککسم 24
تراذ ییاح هریاد رطق اب قلعم
13 یل م ،تکککشاد دوجی رتم
،تاعطق نیا ن ب زا ،س س 55
هو ه شیر قیرط زا ) عطق(
هو ه تا تس س یفداصت یرادرب رد ،س س .دش باختها
زا ید سا ضه شیر زا هدا تسا اب ،یسانشکاخ هاگشیامزآ هو ه رد .دککش رت هراککصع اه ۀلحرم
هراککصع دعب ب
ۀل ککسی
هاگتککسد
ICP-OES
تظلغ ن عت یارب 20
لماککش رککصنع
کککسات پ و ن مولآ ، یداه ای ،ندن لوم ، یدکککس ، ،زنگنم ،م
،ییر ،مو نلس ، مداک ،برس ،لک ه ،سم ،ر س ف ، س لک وب ، یز نم ،نهآ .دش ز لاهآ نسرآ ،تلانک ،میرک،ر
2.2 . هنومن یژولوفروموئژ یاهدحاو زا یرادرب
ه ییر زا هدا تکککسا اب دح ای ۀککککشقه یراذگ
یاه
شقه اب یژولوفروموئژ یفارگوپوت یاه
1:250000 گرب ید
ی نیر شرصق اهدحای زا ی ره ک دش صخشم هاشهامرک
هدکککش عقای قطنم زا یت عقوم چ رد آ ب جوت اب ی دها
،ن
هو ه د ات ر ص ق ع( رظه دروم یاهدحای کاخ زا یرادرب ه
یتهاکککس ناز م ب )رتم 1kg
- 800g
ب ل ب ی ۀل کککسی چ
هو ه ندش طولخم زا یر گولج یارب .دش ماجها ل تسا اه
راب ره زا دعب ه
هو س ا هدش ز ت ل تس ا چل ب یرادرب .ت
ًاع ج یلک روط ب 55
لاقتها زا دعب .دککش تککشادرب هو ه
هو ه هو ه ،کاخ رانها ب اه ش ش خ دازآ یاوه رد اه
،هد
زا رتکچوک شخب س ککس 64
نآ نیرک م زا هدا تککسا اب اه
لا 63 هو ه لاقتها زا سپ .دیدرگ ادج بآ ی نیرک م اه
ی یس انش کاخ هاگش یامزآ ب ۀ رت
نآ زا هراص ع هراص ع ،اه
ب هاگتس د ۀل س ی هزادها یاربICP
تظلغ یر گ 18
رص نع
ککساتپ( با ک ی یلککصا ،سم ،ر ککسف ، ککسلک ، یدککس ،
،روب ، یز نم ،نهآ ،ییر ،مو نلککس ، مداک ،برککس ،لک ه .دش ز لاهآ ) یداهای ،ندن لوم ، نسرآ ،تلانک ،میرک
۳.2 . رب تظلغ ۀطبار ییییسر داب دیییصرد ابPM10
بلاغ داب تعرس و بلاغ
1 National Oceanic and Atmospheric Administration
تظلغ ،ق قحت نیا رد
PM10
تروککص ب 24
زا تعاککس
نیدریرف 1384
رویررکککش ات 1389
لرتنک هاگتکککسیا رد
رککش رد اوه ی ک ییا فارغج ضرع اب هاککشهامرک ناتککسر
47° 06´ 49
ییا فارغج لوط ی
34° 21´ 23
هاگتککسد اب
هو ه تارذ رادرب هزادها قلعم
ن گها م .تکککسا هدکککش یر گ
بلاغ داب دص رد ی تعرس ل ج زا یس انش اوه یاهرتماراپ نیدریرف زا 1384
رویررش ات 1389
یسانشاوه هاگتسیا زا
ییا فارغج ضرع اب هاککشهامرک 09/
47o
ییا فارغج لوط ی
21/
34o
.تکککسا هدمآ تکککسد ب ب
ا ن عت روظنم طانتر
تظلغ ر غتم ن ب یقطنم
0
PM1
داب ترج ی تعرکککس اب
بلاغ تسا هدش هدا تسا یگتسن ه ی نو سرگر ل لحت زا
[ 13 ] هداد ،ق قحت نیا رد . لکککصاف سا قم یاراد اه
ی یا
یم لامره عیزوت اب یتنکککسه ن عت یارب ،نیاربانب ،دنکککشاب
م رد نوککسر پ یگتککسن ه بیرککض زا یگتککسن ه م ح
مره رازفا رادو ه کککسر اب .تکککسا هدیدرگ هدا تکککساSPSS
ب اهر غتم شنکارپ لککککش ،شنکارپ ،دوب یطخ تروکککص
یم یطخ نو کککسرگر زا ،نیاربانب شزارب یارب ناوت
ۀطبار
درک هدا تسا بسانم [
4 ].
2.۴ . طیییس رد یاهدورف یبایدر ییییسررب شور
500 لاکساپوتکه ه طوطخ تاعلاطا ،ق قحت نیا رد حطکککس رد عا ترا
راککشف 500 یط وج یها م اوطککس رد لاکککساپوتکه ۀرید
هام دن س ا یرامآ 1388
هام رویررش ات 1389
نامزاس زا
1آوه ب )اکیرمآ یس وها قا ی یوج یلم نامزاس ( هدمآ تس د
تک رح تر ج ن عت یارب تاع لاطا نیا زا ک تککککسا نایرج هدا تسا یرانغ ی درگ یاهزیر رد اهداب ی ییاوه یاه
.تکککسا هدکککش طوطخ نیا
یعا ترا ینحنم طوطخ یاراد
راش ف ک دنتس ه 500
نآ رد لاکس اپوتکه .تس ا کاح اه
نیا رد اهزارف کککشقه
عا ترا نیرتکککش ب اب یزکرم یاراد اه
یم ناککشه ک دنککشاب اهدیرف ی تککسا اوه یرادیاپ ۀدنهد
عا ترا نیرت ک اب یزکرم یاراد یم
ناش ه ک دنش اب ۀدنهد
.تس اوه یرادیاپاه نیا رد
ش قه اه شلف داب شزی ترج اه
ناکککشه ار یم
.ده د ک ییاه زیر ادت با رد ق قحت نیا رد
هدا تسا اب ،تسا هدوب رتلااب زاجم دح زا قلعم تارذ تظلغ تپون س هاگتس یا رد رانغیدرگ هازیر یرامآ تاعلاطا زا تظلغ ناز م ی هاش هامرک
PM10
ی ک لرتنک هاگتس یا رد
،س ککس .دککش ن عت هاککشهامرک اوه ب
یککسررب نایرج
یاه
ناریا برغ رد رانغیدرگ دادخر جیا نامز زا برغ ب یدیری ات 24 ییر رب لنق تعاس ش قه
طوطخ یاه رد عا ترا ه
حطس 500 د لاکساپوتکه ر
شخب یاهروش ک فلتخم یاه
.دش تخادرپ ی ش چ ر س ت قیرط زا یاس ه ناونع ب
رد ییاوه ناکیرج رگا ،لاکثم خ ر کککسم لوط
زیر رد دو
روش ک زا یرانغیدرگ ارف ،دش اب هدرک رونع قارع
ی ی یهای
ر ص یهایارف رونع مدع تروص رد تفرگ رظه رد
یم .دوش
ن ه ب ف نیا رگید یاهزیر یس ررب اب تروص
یارب یهایار
رد ی هدریآ تککسد ب رگید یاهروککشک مره
رازفا
EXCEL
تن یم دوش طانم یارب یهایارف دصرد ی عو جم س س . ق
ب فلتخم تسد
یم .دیآ
2.5 . ینغ روتکاف یگدش
تازلف تظلغ تنککسه زا تابوککسر یگدککش ینغ روتکاف ب بوس ر رد هدش لامره تظلغ
رص نع ی یهونک یاه ب
رد نآ ناز م ۀتس وپ
تظلغ ای ی ن مز ۀ لیا
زا لنق رص انع نساحم تابوسر رد ندش یتعنص
یم ددرگ [ 18 ] . نیا رد
ینغ روتکاف ، علاطم یگدش
ییاس انش یارب تس وپ داوم
أکککشنم اب قلعم تارذ رد دوجوم رکککصانع یلا تحا عبانم تسوپر غ راک ب یا
یم ینغ روتکاف لومرف ک دیر یگدش
ریز ارش ب تسوپ داوم یم
دشاب [ 5 ]:
crust refrence element refrence air element
crust
C C C C EF
،لومرف نیا رد ک
element
رکککصانع زا مادک ره تظلغ :C
،تکککسا
refrence
رد ًلاو عم .تکککسا عجرم رکککصنع تظلغ :C
ب هات ت ای نهآ ،مو س ل س ،مو ن مولآ ،فلتخم تاق قحت باختها عجرم رککصانع ناونع هدککش
.دها تظلغ زا مادک ره
قلعم تارذ هو ه( اوه رد ه عجرم رککصنع ی رککصانع رد
اوه ) ( تککسوپ رد ه ی ۀهو ه
) قطنم کاخ رارق لومرف رد
هداد یم .دوککش ق قحترد ح
،رککضا رککصنع تککسا نهآ عجرم
[ 5 ] هدککش هداد ناککشه ریز رد یگدککش ینغروتکاف لیدج.
تسا [ 6 ].
لودج 1 یگدش ینغ روتکاف .
یگدش ینغ ت عضی ریداقم
EF
یگدش ینغ مدع
˂1
یگدش ینغ ک
˂3
مسوتم یگدش ینغ 5-3
یگدش ینغ دایز مسوتم
10-5
یگدش ینغ دیدش
25-10
یگدش ینغ دیدش یل خ
50-25
دیدش را سب یگدش ینغ 50˂
۳ جیاتن .
1.۳ . هب یکانداب میژر یسررب دابلگ مسر کمک
دانلگ سر زا لص اح جیاته یلصف
تپون س هاگتس یا هاشهامرک
ناشه یم ک دهد ی رارب لصف رد بلاغ داب ترج
لا کککش ات یبرغ ناتکککسبات ترج ،ن نچ ه ی تکککسا یبرغ
زا رتککش ب تعرککس( اهداب نیرتدیدککش 11
رد ) ها رب رتم
لکش( تسا یبرغ رارب لصف 1
داد ناشه شخب نیا جیاته .)
لا کککش عاطق یاهداب ک لوکککصف ما ت رد یبرغ ات یبرغ
یم یبرغ عاطق ب طوبرم اهداب یهایارف نیرتکککش ب ی دهزی
یم ک تس ا دنهاوت
قطنم ۀ دروم علاطم تحت ار دوخ ر أت
.دنهد رارق اب
کککسیاقم ۀ ناتکککسبات ی رارب لکککصف یاهدانلگ
یم هدهاککشم یهایارف نیرتککش ب لککصف ید ره رد ک ددرگ
ات یبرغ عاطق ب طوبرم اهداب لا کککش
یبرغ نآ زا سپ ی
بونج عاطق یم یقرککش
ب ی دککشاب ن ه
لوککصف ب ترت
نیا رد ی هدوب نش ه ب ز ه ز یاپ ی ناتس مز ز ه لوص ف
بونج عاطق رد داب شزی یهایارف نیرتش ب زا سپ ی یقرش
یم یبرغ عاطق نآ .دشاب
لکش 1 . یاهدابلگ ( هاشنامرک کیتپونیس هاگتسیا یلصف
2006 - 1986 )
2.۳ . تظلغ یلییصف تارییغت PM10
رد لاییس یاه
فلتخم تظلغ رثکادح
PM10
طوبرم اب ناتکککسبات لکککصف ب
ن گها م
³m/gµ79/267 لاککس رد
1388 اب رارب لککصف ی ن گها م
³m/gµ98/204 لاس رد
1387 یم تظلغ .دشاب
PM10
ب ناتس مز ی ز یاپ لوص ف رد لاس رد صوص خ
یاه
تظلغ .تسا ن یاپ رانغ ی درگ عوقی نیدب
PM10
رد لصف
لکککصف ات نآ لانهد ب ی یکککشیازفا دهیر ناتکککسبات ات رارب یم شیا ه ار شهاک دهیر ناتسمز لکش( دهد
1 .)
لکش 2 لاس یط قلعم تارذ یلصف نیگنایم . یاه
1389 - 1384
0 50 100 150 200
راهب ناتسبات زییاپ ناتسمز
لاس یاه لصف
)بعکم رتم رب مرگورکیم(PM10 تظلغ یلصف نیگنایم
۳.۳ . تظلغ ۀطبار ییییسررب داب دیییصرد ابPM10
بلاغ داب تعرس و بلاغ ۀطبار داب تعرککس ی بلاغ داب دککصرد ن ب یهو ککسرگر
تظلغ اب بلاغ
PM10
لاکککس یط یاه
1388 - 1384 رد
لکککش یاه ( 2 ی 3 ) نومزآ جیاته .تککسا هدککش هداد ناککشه بلاغ داب دصرد قتسم یطخ طانترا ،نوسر پ یگتسن ه
( 52 / 0 r=
1,
/ 0
P<
بککلاکککغ داکککب تکککعرکککککس ی )
( 71 / 0
= r
01,
/ 0
<
تظلغ اب )P PM10
یم ناکککشه ار دهد
؛
ب یروط بلاغ داب تعرککس ی بلاغ داب دککصرد شیازفا اب ک
تظلغ ناز م
PM10
.تسا تفای شیازفا
لکش 3 . طبار ۀ نیگنایم نیب ینویسرگر نایهام
ۀ تظلغ و بلاغ داب دصرد PM10
لاس یط یاه 1388 - 1384
لکش 4 . طبار ۀ تظلغ و بلاغ داب تعرس هنایهام نیگنایم نیب ینویسرگر PM10
لاس یط یاه 1388 - 1384
۴.۳ . طس رد یاهدورف یبایدر 500
لاکساپوتکه
حطس رد عا ترا ه زارت طوطخ 500
لاکس اپوتکه رد
لکش ( 5 ) نیا ییر رب ک تس ا هدش هداد شیا ه ش قه
اه
ترج نایرج .تککسا هدککش هداد ناککشه شلف اب ییاوه یاه
( لککککش 6
) ر کککسم عوقی یهایارف باج
رد یاهدیرف ییاج
حطس 500 یم ناش ه ار لاکس اپوتکه نیا ب جوت اب .دهد
نایرج رونع یهایارف نیرتککش ب لکککش برغ ب ییاوه یاه
،ندرا نآ زا سپ ی قارع روکککشک رد لیا ۀج رد رد ناریا هارتیدم یایرد ی یروس یم
ین ل ،نادوس ن نچ ه .دش اب
هدر رد ناتککسبرع ی هدککش عقای یدعب یاه
نیا ساککسارب .دها
برغ زا رونع زا سپ ،قارع ب یدیری تاهایرج رتش ب لکش ی یقرکککش قطانم زا ،نآ یلخاد یحاوه ی برغ لا کککش ی ه قطانم( روککشک نیا یقرککش لا ککش ناریا برغ ب )زرم
یم درای .دهوش
y = 7/7372x - 49/124
0 50 100 150 200 250
17/01 19/01 21/01 23/01 25/01 27/01 29/01
)٪(بلاغ داب
)بعکمرتمرب مرگورکیم(PM10 تظلغ نیگنایم
لکش 5 . حطس رد عافترا مه طوطخ 500
رد لاکساپوتکه 4
زا زور 11 یط رد رابغودرگ رپ زور رود
ۀ هنومن یرادرب
لکش 6 ییاوه تانایرجریسم عوقو یناوارف هب طوبرم یاپ رادومن . فلتخم قطانم رد )اهداب(
یط رد رود ۀ هام دنفسا یرامآ 1388
هام رویرهش ات 1389
رونع زا سپ ،ندرا ب یدیری تاهایرج رتش ب ،ن نچ ه یقرش قطانم زا ،نآ یلخاد یحاوه ی برغ لا ش ی برغ زا
یم درای قارع روشک ب روشک نیا یقرش لا ش ی اب .دهوش
رج رتش ب لکش نیا ب جوت سپ ، یروس ب یدیری تاهای
یحاوه ی برغ ی یبرغ بونج ی یبونج قطان م زا رونع زا ب روش ک نیا یقرش بونج ی یقرش قطانم زا ،نآ یلخاد هدش درای قارع روش ک نایرج ،جیاته نیا ساس ارب .دها
یاه
قطان م زا رونع زا سپ ، ه ارتیدم یای رد ییر رب ییاوه د یحاوه ی یبونج ی یبرغ بونج ،یبرغ قطانم زا ،نآ یلخا
ه یاهروشک ب ایرد نیا یقرش بونج ی یقرش قارع راوج
یم درای دراوم رتش ب رد نادوس زا یرونع تاهایرج ی دهوش
شخب زا روشک نیا یبرغ لا ش ی یقرش لا ش ،لا ش یاه ی لا ش زا دراوم رتش ب رد ناتس برع زا یرونع تاهایرج ی یم رونع روشک نیا برغ لا ش
.دننک
5.۳ ینغ روتکاف جیاتن یزاس
ینغ روتکاف رککضاح ق قحت رد فلتخم رککصانع یزاککس
،
رب لیدج رد ک تسا هدش دریآ (
1 هداد ناشه ) هدش
.تسا
روب ،لیدج نیا ساککسارب (
)B
ینغ ب ی تککسا رککصنع نیرت
هدش عقای ندن لوم ی ییر ،نآ لانهد ریداقم رصانع نیا .دها
1EF
ن ب ۀرتکککسگ رد لااب 31
ات 29 / 507 راد یم ا .دنکککشاب
روتکاف ینغ ی یداهای ،لک ه ، مداک ،برککس ،سم یزاککس
ن ب ۀرتکککسگ رد میرک 1
ات 10 یم نیا اب قباطم .دکککشاب
،لیدج ۀ قب روتکاف یاراد رصانع ینغ
زا رت ک یزاس 25
/ 0
.دنتسه
لودج 1 روتکاف و هتسوپ و اوه رد بایدر رصانع تظلغ طسوتم . ینغ
رد رصانع یزاس PM10
1
رصانع تسوپ رد تظلغ مسوتم (
)ppb اوه رد تظلغ مسوتم (
)ppb EF
85 Cr / 41 58
/ 49 9
/ 9
39 Zn / 896 2
/ 6910 65
/ 62
8 Cu / 1665 72
/ 142 4
/ 1
24 Pb / 999 32
/ 175 8
/ 2
97 Cd / 29 79
/ 19 36
/ 5
261620 K 6165
2 / 0
1889111 Ca 52210
2 / 0
95 Fe / 1613 78
/ 13117 1
8 Ni / 2497 360
2 / 2
12 B / 150 9370
29 / 507
50 Se 76
/ 4984 08
/ 0
50 As 76
/ 4984 04
/ 0
06 Mo / 5 93
/ 19 96
/ 31
05 V / 639 50
35 / 1
22 Co / 1673 9
/ 21 1
/ 0
11 P / 22951 5
/ 672 2
/ 0
4 Mg / 263384 8
/ 2087 06
/ 0
8 Na / 524417 5
/ 16502 25
/ 0
1 Enrichment Factor
۴ ثحب . و
هجیتن یریگ
لاککککس رد زا یکی ناونع ب قلعم تارذ ،ر خا یاه
هدن یلاآ أککککشنم هاوخ ی یع نط أککککشنم هاوخ( اوه یاه
هدرک فوطعم دوخ ب ار یدایز جوت )یعونصم رما نیا ،دها
نآ شقه ل لد ب داج یا ،یهار ج یاوه ی بآ ر غت رد اه
تککسا یتککشادرب تارطخ ی یگدولآ لئاککسم [
12 ].
ریداقم
را کککسب یلااب
یگدکککش ینغ روتکاف ی ییر ،روب رکککصانع
ندن لوم ناش ه
تس ا نیا ۀدنهد نآ ک
عبانم ب ًلاا تحا اه
خ ر غ لقه لیاس ی یجیرخ دنها ه یکا تس بای
نیا ک دها
مسوتم روط ب رصانع 7
/ 14
% ار رصانع ۀ ه لک تظلغ زا
یم رب رد .دهر گ
رصانع یداهای ،لک ه ، مداک ،برس ،سم
میرک ی دایز ات ک یگدککش ینغ اب یم
ککشاب ن رب تللاد ک د
راککشتها یکاخ ر غ عبانم مککسوت رککصانع نیا ک دراد نآ تفای رککصنع شککش نیا ،ن نچ ه .دها 3
/ 1
% لک تظلغ زا
یم لماش ار رص انع .دهوش
جیاته ۀعلاطم [ 1 ] ،سم رظه زا
مداک ی ییر ،برکککس اب
اطم نیا جیاته .تکککسا یکی عل
ییر یگدکککش ینغ روتکاف
،لک ه ،سم ، زنگنم ی میرک
رد
ۀعلاطم [ 2 ] علاطم نیا جیاته هاکککشهامرک رانغیدرگ یارب
یم د یأت .دن ک
ک تکککسا نیا رما نیا ل لد هاگ تکککسیا
هو ه هاککشهامرک ررککش زکرم رد قلعم تارذ زا یرادرب عقای
هدش تس ا ییلااب بذج تردق زا قلعم تارذ ک اجهآ زا ی
رظه زا تارذ نیا ،نیاربانب ،دنتککسه رادروخرب رککصانع یارب هدش ینغ رصانع نیا .دها
،مو نلککس ، ککسلک ، ککساتپ ،نهآ دنها ه یرککصانع یدس ی یز نم ،ر س ف ،تلانک ، نسرآ ۀرتس گ رد
نیدب
ینغ یگدش یم دنش اب نیا ک تس ا نآ ۀدنهد ناش ه ک
تفرگ ش چرس تس وپ زا رص انع رص انع نیا .دها
84
% زا
یم لماککش ار رککصانع لک تظلغ .دهوککش
جیاته ینغ روتکاف
یگدکککش ۀعلاطم
[ 5 ] ظاحل زا ه یرکککصانع
،نهآ دنها
ککسلک ، ککساتپ یدککس ی
ۀدننکد یأت علاطم نیا جیاته
تس ا . جیاته یگدش ینغ روتکاف رص انع
س لک ،نهآ رد
ق قحت [ 16 ] ار رضاح ق قحت جیاته قیدصت
یم دنک . روتکاف ساسارب علاطم نیا رد
ینغ تسبای عبانم یزاس
کاخ ب رکککصانع(
تکککسوپ )یا ک ناونع ب هدننک
یاه
رص انع یلص ا قلعم تارذ رد
.تسا هدش تخانش ،نیاربانب
یکککسررب اب ر کککسم
باج حطکککس رد یاهدیرف ییاج 500
لاککککساپوتکه یم
رکککصانع تظلغ هوگچ ک درب یپ ناوت
تسوپ یا رد قلعم تارذ ر س تا رد
تفای شیازفا هاشهامرک
.تس ا تظلغ یلص ف تار غت یس ررب
PM10
ک داد ناش ه
تظلغ
PM10
لصف ید ب تنس ه رارب ی ناتس بات لوصف رد
یم قیاقح نیا .تکککسا هدوب رتکککش ب رگید ج ته رد دهاوت
هرتماراپ ر غت ی ینککسه تبوطر ،یگدهراب ،م حم یامد یا
.دککشاب هدککش داجیا لوککصف نیا رد مارآ داب دککصرد یهایارف
درگ عوقی ی
ناتسبات لیایا ی رارب رخایا رد ناریا برغ رد رانغ
تس ا لوص ف ریاس زا رتش ب [
29 ].
رب نومزآ جیاته ساس ا
بلاغ داب تعرس ی دص رد شیازفا اب ،نوس ر پ یگتس ن ه تظلغ ناز م
PM10
یم شیازفا ت عقای نیا زا رما نیا .دبای
یم یشاه یبرغ ترج اب بلاغ یاهداب هاشهامرک رد ک دوش
لا کککش ات ل ح ناکما ،ناتکککسبات ی رارب لوکککصف رد یبرغ
هدن یلاآ یم داج یا ار روکککشک برغ زا اوه یاه رد ی دن نک
بونج ی یقرککش یاهداب ،لباقم ی ز یاپ لوککصف رد یقرککش
یاوه ل ح ناکما ناتس مز ناتس ا زا ار کاپ
یاس ه یاه
تظلغ ق قرت ی هاککشهامرک
PM10
هارف ار لوککصف نیا رد
تکککسا هدریآ [
19 ] . شراب ،داب یلااب تعرکککس ،نایارف یاه
یهارگاه یاهرانغیدرگ عوقی مدع ی یلا کککش کاپ یاهداب ب ینعم تروص تظلغ ناز م رب یراد
PM2.5
یم ر ؤم دنشاب
[ 28 ] ت ی شنکارپ . داب ،رترب تکککسکککشه
ی یرارب یوق یاه
تظلغ شهاک لماع ناتسبات نایارف شراب
PM2.5
لوصف رد
رد رارب ی ناتکسبات ۀقطنم
نکپ تکسا هدکش شرازگ [
10 ].
نایرج تکرح ترج یککسررب زا لککصاح جیاته ییاوه یاه
ه طوطخ زا هدا تسا اب وج یها م اوطس رد )اهداب(
عا ترا
حطس رد 500 یهایارف نیرتش ب ک داد ناشه لاکساپوتکه
رونع نایرج ب یدیری ییاوه یاه ۀجرد رد روکککشک برغ
برغ لا ش نآ زا سپ ی قارع قرش ات برغ ب قلعتم لیا ات قرش ی یروس برغ بونج ات قرش ،ندرا قرش لا ش ات
هارتیدم یایرد برغ یم
رظه نیا زا ناتککسبرع ز ه ی دککشاب
زج یم بوککسحم قطانم نیرخآ .دوککش
اب علاطم نیا جیاته
تقباطم ککصرع نیا رد رگید نارگککشهیژپ تاق قحت جیاته دراد 3]
، 9 ، 29 ، 30 تق قح رد .[
، تکس کس ک یاه
راکشف
ار قلعم تارذ ی هدو ه سهلاوبروت داجیا قارع ییر یبونج هدو ه وج درای ی یبرغ تاه ای رج مکککسوت تارذ نیا ی ده ا
یبرغ بونج ناریا برغ بونج ی برغ ب وج یها م اوطس
هدش لقتنم تسا
. ب جیاته ب جوت اب نیاربانب ،هدمآ تسد
یم ه قطانم ی قارع ک درک نا ب ناوت لماع نآ اب راوج
یم قطنم رد )رانغ ی درگ( قلعم تارذ داجیا یلصا .دنشاب
ن یاپ اوطکککس یاهداب ی تاهایرج دراوم یکککضعب رد ، تنلا ،برغ لا کککش ییر ی قارع برغ لا کککش زا ار قلعم تارذ
هدو ه لقتنم ناریا برغ یزرم قطانم ب یروکککس دها
9]
.[
رد یلاککسکککشخ ررکم ۀدیدپ عوقی ی یوج تلایزه شهاک ندش ش خ ز ه ی قلعم یرتس براب داجیا ثعاب ک قطنم هاخدیر ،روه یم ...ی اه
ی ددرگ ن نچ ه
، میارکککش داجیا
ی ییامد بککسانم لاقتها ی یدوعککص تاکرح ترج راککشف
وج رتلااب یاهزارت ب قلعم تارذ ر وم تارذ نیا د لوت رد
تسا هدوب 9]
.[
References
[1] Abrahim, G.M.S. and Parker, R.J. (2008). Assessment of heavy metal enrichment factors and the degree of contamination in marine sediments from Tamaki Estuary, Auckland, New Zealand. Environ Monit Assess, 136, 227- 238.
[2] Amadi Doabi Sh., Afyuni M., Khademi H. and Karami M. (2016). Statistical analysis of contamination in atmospheric dusts of Kermanshah Province Iran. J. Water and Soil Science, 20(76): 29- 43.
[3] Ataei, H. and Ahmadi, F. (2010). Dust one of the environmental problems in Islamic world (Case study: Khozestan Province). In: Proceedings of the Fourth International Congress of Islamic World Geographers, Iran, Zahedan, 14-16.
[4] Bihamta, M.R. and Zare Chahouki, M.A. (2009). Principles of statistics for the natural resources. University of Tehran Press, Iran.
[5] Cao J., Shen Zh., Chow, C.j., Qi, g., and Watson, G.j. (2009). Seasonal variations and sources of mass and chemical composition for PM10 aerosol in Hangzhou , China. Particuolog, 7, 161-168.
[6] Chiu-Wen Chen, C.W., Kao, C.M., Chen, C.F. and Dong, C.D. (2007). Distribution and accumulation of heavy metals in the sediment of Kaohsiung Harbor, Taiwan. Chemosphere, 66, 1431-1440.
[7] Eby, G.N. (2004). Principle of environmental geochemistry. Tampson.
[8] Erfanmanesh, M. and Afyuni, M. (2002). Environmental pollution (water, soil and air), Arkan Publications, Iran.
[9] Ghassemi, M. (2009). Investigation of dust in Kermanshah Province. Meteorology of Kermanshah, 13, 4-6.
[10] Guinot, B., Cachier, H., Sciare, J., Tong, Y. and Wang, X., Yu, J. (2007). Beijing aerosols: Atmospheric interactions and new trends. Geophysical Resech ,112, pp. D14314.
[11] Haideri, M.T, (2009). uninvited guests and harmful phenomena. Meteorology of Kermanshah, 7, 4-13.
[12] Han, Y.M., Cao, J.J., Jin, Z.D. and ZS, AN. (2008). Elemental composition of aerosols in Daihai, a rural area in the front Boundary of the Summer Asian Monsoon. Atmospheric Research , 92: 229-235.
[13] Jamshidi, A., Karimzadeh, K. and Raiganshirazi, A. (2006). Investigation of suspended particles pollution in Gachsaran air. Armaghan of Danesh, 12(2): 89-97.
[14] Lili, M., Naddafi, K., Yonesian, M., Mesdaghinia, A. and Nazmara, Sh. (2009). Concentration of aerosols and Air Quality Index (AQI) in the central area of Tehran. J. Health Faculty and Institute of Health Researeches, 7(1), 57-67.
[15] Mehrpour, M. and Mostean, M. (2004). Report of systematic geochemical discoveries of Fereydoonshahr sheet (1:100000). Iran.
[16] Na, K. and Cocker, D.R. (2009). Characterization and source identification of trace elements in PM2.5 from Mira Loma, Southern California. Atmospheric Research, doi:10.1016/j. atmosres.2009.03.012.
[17] Naddafi, K., Ahrampush, M.H., Jafari, V. and Yonesyan, M. (2008). Investigation of total suspended particles and its ingredients in the central area of Yazd. University of Medical Sciences – Health Services of Sadoughi,s martyr of Yazd, 16(4), 25-21.
[18] Nasrollahzadeh Saravi, H., Afraei Bandpei, M., Pourang, N., Rezaei, M. and Ahmadnezhad, A. (2017). Statement of some metals and oil pollutants around the cage fish culture area in the southern Caspian Sea (Kelarabad- Mazandaran).
Iranian Scientific Fisheries Journal, 25(5): 111-125.
[19] Nazari, Z., Zhorasani, N., Feiznia, S. and Karami, M. (2013). Investigation of Temporal Variations of PM10
Concentration and Influence of Meteorological Parameters on it During 2005-2010. Natural Environment, 1: 101-111.
[20] Pope, C.A., Dockery, D.W. and Schwartz. J. (1995). Review of Epidemiological Evidence of Health Effects of Particulare Air Pollution. Inhalation Toxicology ,7: 1-18.
[21] Shakeri, A. (2015). Determination of source and contamination of potentially poisonous elements in contaminated soils in oil areas, Boushehr province, Iran. Geology of Engineering, 9(1): 2676-2694.
[22] Tabatabaei, J. (2011). Increasatoin of enrichment factor of As, Zn, Cu in sediments of Zayandehroud river bed.
Geology and Environment, 13: 93-105.
[23] Yari, Y., Momtaz, HR. and Taheri, M. (2016). Spatial distribution of heavy of some heavy metals in soils of Zanjan industrial region. Sciences of Water and Soil, 26(4/1), 224-236.
[24] Yin, J., Allen, A.G., Harrison, R.M., Jennings, S.G., Wright, E., Fitzpatrick, M., Healy, T., Barry, E., Ceburnis, D.
and McCusker, D. (2005). Major component composition of urban PM10 and PM2.5 in Ireland. Atmospheric Research, 78, 149–165.
[25] Yngjie Y., Yuesi, W., Tianxue, W., Wei, L., Ya,nan, Z. and Liang, L. (2009). Elemental composition of PM2.5 and PM10 at Mount Gongga in China during 2006. Atmospheric Research. doi:10.1016/j.at mosres.2009.03.014.
[26] Zare Khoshaghbal, M. and Charkhabei, A.H. (2013). Comparison of enrichment methods of heavy metal pollution study in south of the Caspian sea sedimentary environmental: Case study of Anzali wetland). Watershed Management Research (Pajouhesh & Sazandegi), 98: 51-64.
[27] Zhang, R., Han, Zh., Cheng, T. and Tao, J. (2009). Chemical properties and origin of dust aerosols in Beijing during springtime. Particuology,7: 61–67.
[28] Zhao, X., Zhang, X., Xu, j., Meng, W. and Pu, W. (2009). Seasonal and diurnal variations of ambient PM2.5
concentration in urban and rural environments in Beijing. Atmospheric environment ,43, 2893-2900.
[29] Zolfaghari, H. and Abedzadeh, H. (2005). Synoptic analysis of dust systems in the West. Geography and Development, Fall and Winter, 174-188.
[30] Zouravand, A.M. and Shabazi, F. (2010). Synoptic analysis of atmosphere in Kermanshah Province. Meteorology of Kermanshah, 13, 7-9.
