بررسی تطبیقی ژانرشناسی کمیک ایرانی با نگاهی به کمیک امریکایی

یناریا ﮏﯿمﮐ یﺳانﺷرناژ یﻘﯿبﻄت یﺳررﺑ

*

ییاﮑیرﻣا ﮏﯿمﮐ هﺑ یهاﮕن اﺑ

3یﺪمﺤﻣ ﺖﺳود اﺿرﺪمﺤﻣ ،²یزردﻮﮔ یﻔﻄﺼﻣ ،^1**یﻮﻠﻋ اﺘﯿهانآ .ناﺮیا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هاﮕﺸﻧاد ،اﺒیز ىاﻫﺮﻨﻫ ﺲیدﺮپ ،ﺮﻨﻫ ﺶﻫوﮋپ ﺪشرا ساﻨشراﮐ ¹ .ناﺮیا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هاﮕﺸﻧاد ،اﺒیز ىاﻫﺮﻨﻫ ﺲیدﺮپ ،ىزاﺳ ﻪمﺴﺠﻣ و ﻰشاﻘﻧ هوﺮﮔ رایﺸﻧاد² .ناﺮیا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هاﮕﺸﻧاد ،اﺒیز ىاﻫﺮﻨﻫ ﺲیدﺮپ ،ىﺮیﻮﺼﺗ طاﺒﺗرا هوﺮﮔ ﻰﺑﺮﻣ³ (92/12/11 :ﻰیاﻬﻧ شﺮیﺬپ ﺦیراﺗ ،92/7/3 :ﻪﻟاﻘﻣ ﺖﻓایرد ﺦیراﺗ)

هﺪﯿﮑﭼ ﻰﻧﻮﮔاﻧﻮﮔ تﻻﻮﺤﺗ ﻰمﺴﺠﺗ ىاﻫﺮﻨﻫ ِﻰﺳاﻨش ﻰیاﺒیز ﻪﺻﺮﻋ رد نﻮﻨﮐاﺗ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﺮیﻮﺼﺗ ﻖیﺮﻃ زا ﻦیﻣاﻀﻣ ﺖیاور ﺮﻨﻫ ،ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﺐﻟاﻗ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻰﻧایﺑ رازﺑا و ﻞﻘﺘﺴﻣ ىﺮﻨﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ىاﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد و ﻪﺘﻓای صاﺧ ﻰﺘیﻮﻫ و هﺪﻧارﺬﮔ ﺮﺳ زا ار ﻪﺘشاد ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﻪﺑ ﻰﺸﺨﺑ عﻮﻨﺗ رد ار ﻢﻬﺳ ﻦیﺮﺘﺸیﺑ اﮑیﺮﻣآ رد ﻰمﺴﺠﺗ ىاﻫﺮﻨﻫ ﺮﺻاﻌﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﻪﺘﻓای جاور نﻮﮔاﻧﻮﮔ ﮏیمﮐ دوﺪﻌﻣ ىاﻫﺮﻧاژ .دﻮش ﻰﻣ ﻖﻠﺧ ﻰﻠﺻا ﺮﻧاژ ﺪﻨﭼ ﺐﻟاﻗ رد و هﺪش دراو ناﺮیا ﺮﻨﻫ ﻪﺻﺮﻋ ﻪﺑ ﮏیمﮐ ﺮیﺧا ىاﻫ ﻪﻫد رد .ﺖﺳا ﻰﻓﺮﻌﻣ اﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﻰپ رد ﺮﺿاﺣ ﻪﻟاﻘﻣ دﻮﺟو ﻦیا اﺑ ،ﺪیآ ﻰمﻧ سایﻗ ﻞﺑاﻗ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻰﺟراﺧ ىاﻫﺮﻧاژ ﻰﻧﻮﮔاﻧﻮﮔ ﻞﺑاﻘﻣ رد ﻰﻧاﺮیا ﻦﺘﻓای و ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﻰﺳرﺮﺑ و ﻰیﻮــﺳ زا اﻬﻧآ ىاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ندﺮمــشﺮﺑ و ﻰیاﮑیﺮﻣآ ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﻦیﺮﺗ ﻢﻬﻣ زا ﻰﺧﺮﺑ اﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد ناﺸﻧ و ﺪﺑای ﺖﺳد ﻰیاﮑیﺮﻣآ و ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﻰﻘیﺒﻄﺗ ﻪــﺴیاﻘﻣ ﻪﺑ ،ﺮﮕید ىﻮــﺳ زا اﻬﻧآ ﺮﻇاﻨﺘﻣ ىاﻫ ﻰﮔﮋیو ىاﺮﺑ ﻰیاﻫ لداﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻰﺧﺮﺑ ناﻮﺗ ﻰﻣ ،اﻬﻧآ ىاﻮﺘﺤﻣ رد ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ىاﻫ تواﻔﺗ و ﻰﻧاﺮیا ىاﻫ ﮏیمﮐ مﺮﻓ رد تواﻔﺗ دﻮــﺟو ىاﻫﺮﻧاژ قاﺮﺘﻓا و ﻪﺑاﺸﺗ هﻮﺟو ﻦﺘﻓای و ﻪﺴیاﻘﻣ ﺮﮕید تراﺒﻋ ﻪﺑ .دﺮﮐ ﻰﺑایدر ﻰﻣﻮﺑ ىاﻫﺮﻧاژ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ىا هﺪﻋ و ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫﺮﻧاژ .ﺪیﻣاﺠﻧا ﺪﻫاﻮﺧ ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﺮﺘﺸیﺑ ﺖﺧاﻨش ﻪﺑ ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ هزﻮﺣ ود رد لواﺪﺘﻣ

یﺪﯿﻠﮐ یاه هژاو .ﺮﻧاژ ،ﻰیاﮑیﺮﻣا ﮏیمﮐ ،ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ ،ﮏیمﮐ

هﺪﻧراﮕﻧ ﻰیامﻨﻫار اﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا «ﻪﻣاﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﮏیمﮐ ﻞﺑاﻘﺘﻣ طاﺒﺗرا نﻮﻣاﺮیپ ﻰﺸﻫوﮋپ» ناﻮﻨﻋ اﺑ لوا هﺪﻧراﮕﻧ ﺪشرا ﻰﺳاﻨشراﮐ ﻪﻣاﻧ نایاپ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻪﻟاﻘﻣ ﻦیا^* .ﺖﺳا هﺪیﺳر ماﺠﻧا ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ هاﮕﺸﻧاد رد مﻮﺳ هﺪﻧراﮕﻧ هرواﺸﻣ و مود .E-mail: Alavi.anahita@gamil.com ،021-88080378 :ﺮﺑامﻧ ،09131040083 :ﻦﻔﻠﺗ :لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴیﻮﻧ^**

ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ زا ىا هﺪمﻋ ﺶﺨﺑ ﻪﮐ -ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫ ﮏیمﮐ ﻰﺳرﺮﺑ رد ﻰﻋﻮﻨﺘﻣ عاﻮﻧا - ﺖــﺴﺟ ﺪیاﺑ ﻰیاﮑیﺮﻣآ ىاﻫ ﮏیمﮐ نایﻣ رد ار نآ ﻰﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻰﺑﻮﺘﮑﻣ ﻊﺑاﻨﻣ بﺮﻏ ناﻬﺟ رد .ﻢیﺘﺴﻫ ﺪﻫاش ار اﻫﺮﻧاژ زا اﻫﺮﻧاژ زا ﻰﺧﺮﺑ ؛ﺖﺳا هﺪــش هداد صاﺼﺘﺧا اﻫﺮﻧاژ ﻦیا ىاﻫ ﻰﮔﮋیو ﻰﺧﺮﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ تایﺑدا و امﻨیﺳ رد مﻮﺳﺮﻣ و اﻨشآ ىاﻫﺮﻧاژ نامﻫ ﻪﻧاــﺳر ﻦیمﻫ لد زا ﮏیمﮐ ﺦیراﺗ لﻮﻃ رد ﻪﮐ ﻰیاﻫﺮﻧاژ ،ﺮــﮕید ﺪــﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ،لاﺣ ﻦیا اﺑ .ﺪﻧا هﺪــش ﻰﻓﺮﻌﻣ و هﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪــﺑ ﻰﺑﺮﻏ ﮏیمﮐ اــﺑ ﻪﻘﺑاــﺳ و عﻮﻨﺗ ﺚیﺣ زا ﻪﮐ ،ﻰﻧاﺮیا ﮏــیمﮐ رد ﺪﻨﻣزایﻧ اﻫﺮﻧاژ ىﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ و ﺖیﻮﻫ ﻦییﻌﺗ ،دراد رایﺴﺑ ىاﻫ تواﻔﺗ ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ صﻮﺼﺧ ﻦیا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ىﺪﺟ ى ﻪﻌﻟاﻄﻣ و ﻰیاــﺳاﻨش ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ﻰیاﮑیﺮﻣآ ىاﻫ ﮏیمﮐ رد ﻪﺑاــﺸﻣ ای ناــﺴمﻫ ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﺖﺧاﻨش و ﻪﻌﻟاﻄﻣ ىاﺮﺑ ﻰﺒﺳاﻨﻣ ﺺﺧاش و ﻊﺟﺮﻣ ىاﻫﺮﻧاژ ﺮﺑ هاﮕﻧ اﺑ ﺮﺿاﺣ ى ﻪﻟاﻘﻣ ،ﻦیاﺮﺑاﻨﺑ .دﻮــش بﻮﺴﺤﻣ ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ رد دﻮﺟﻮﻣ ىاــﻫﺮﻧاژ عاﻮﻧا دراد ﻰﻌــﺳ ﻰیاﮑیﺮﻣآ ﮏیمﮐ .ﺪﻨﮐ ﻰﺳرﺮﺑ و ﻰﻓﺮﻌﻣ ار ﻰﻧاﺮیا ﻊﺑاﻨﻣ زا هداﻔﺘــﺳا اﺑ ﻰﻧاﺪیﻣ ﻖیﻘﺤﺗ شور ،ﺶــﻫوﮋپ ﻦیا رد ﻞﻣاش ىا ﻪﻧاﺨﺑاﺘﮐ ﻪﻌﻟاﻄﻣ .ﺖﺳا هﺪــش ﻪﺘﻓﺮﮔ راﮐ ﻪﺑ ىا ﻪﻧاﺨﺑاﺘﮐ ىاﻫ ﻰﮔﮋیو و ﻒیﺮﻌﺗ باﺑ رد ﮏیرﻮﺌﺗ لوا ﻪﺘــﺳد ﻊﺑاﻨﻣ ﻰــﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟاﻄﻣ و ﭗیﺮﺘــﺳا ﮏیمﮐ ﻰﻧاﺮیا و ﻰﺑﺮﻏ عاﻮﻧا ﻪﻌﻟاﻄﻣ ،ﮏــیمﮐ زا ﺲپ ﻰﻧاﺪیﻣ ﻪﻌﻟاﻄﻣ رد ﻪﮐ ﻰﻟاﺣ رد ،ﺖﺳاﻬﻧآ تاﻗاﺮﺘﻓا و تاﮐاﺮﺘشا

ﻪﺴیاﻘﻣ ﻦیﻨﭽمﻫ و ﻪﻨیﻣز ﻦیا رد لاﻌﻓ ﻰﻧاﺮیا ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ اﺑ ﻪﺒﺣاﺼﻣ ىﺮﻨﻫ ىاﻫ ﻰﺘﺳاﮐ ،ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫرﻮﺸﮐ و ناﺮیا رد ﮏیمﮐ ﺪشر ﺪﻧور .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟاﻄﻣ درﻮﻣ ناﺮیا رد ﮏیمﮐ ىاﺮﺟا ىﺮﻨﻫاﺮﻓ و ىاﻮﺘﺤﻣ ساــﺳا ﺮﺑ ﮏیمﮐ ىاــﻫﺮﻧاژ ﻰــﺳرﺮﺑ ﻪﮐ اــﺠﻧآ زا تاﻘیﻘﺤﺗ ﺮﺑ ًاﻓﺮﺻ ﻖیﻘﺤﺗ ﻪﻨیﺸیپ ،ﺖﺳا هﺪش ماﺠﻧا ناــش ﻰﺘیاور ىاﻫ ﻪﻧﻮﮔ ىﺮــﻧاژ و ﻰﺘیاور ىاﻫ ﻰﮔﮋیو درﻮــﻣ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ماــﺠﻧا ﻪﺑ ﻪﮐ نآ ﻢﻬﻣ ﻪﺘﮑﻧ .ﺖﺳا فﻮﻄﻌﻣ تایﺑدا و اﻫ ﻪﻧاــﺳر رد جرﺪﻨﻣ ناﻣز اﺗ ،ناﺮیا رد لواﺪﺘﻣ ِﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ هزﻮﺣ رد ﺪــﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮیﺬﭙﻧ ترﻮﺻ ىﺪﺟ ﻰــﺸﻫوﮋپ ،ﺮﺿاﺣ ﻪﻟاﻘﻣ ِحﺮﻃ ﻢیﻈﻨﺗ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑاﻗ ﻰﺗاﻘیﻘﺤﺗ ﻪﻨیــﺸیپ دﻮﺟو مﺪﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ اﺑ ﻪﻟاﻘﻣ ﻦیا و باﺬﺟ ِعﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ دورو ىاﺮﺑ ﻦیزاﻏآ ﻰﻣﺪﻗ ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ،ﻪﻨیﻣز ﻦیا رد ﺮﻈﻨﻣ ﻦیا زا و بﻮــﺴﺤﻣ ناﺮیا رد ﮏیمﮐ ﻰﻣﻮﺑ ىاﻫﺮﻧاژ ﻢــﻬﻣ و .دﻮش ﻰﻘﻠﺗ ﻮﻧ ﻰﺸﻫوﮋپ ﻞﻣاش ار ﻰیاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ ،ﺮﺿاﺣ ﻪﻟاﻘﻣ رد ﻰﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ىاﻫ ﮏیمﮐ ﻒیراﻌﺗ ﺶﺨﺑ رد ﮏــیمﮐ زا هﺪــش ﻪﺋارا ﻒیﺮﻌﺗ اﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﻮــش ﻰﻣ ِﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ ،هوﻼﻌﺑ .ﺪﻧا ﻖﺑاﻄﻣ (ﭗیﺮﺘﺳا ﮏیمﮐ و ﮏیمﮐ باﺘﮐ) ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻰیاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ ،ﻪﻟاﻘﻣ ﻦیا رد ﻰﺳرﺮﺑ ىاﺮﺑ هﺪش باﺨﺘﻧا .ﺪﻧا هﺪش ﺮﺸﺘﻨﻣ و ﻖﻠﺧ اﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﮕید زا ﺶیﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑاﻗ ىا ﻪﻧﻮﮔ

یرﻈن بﻮﭼراﭼ و هﭽﺨیرات

،ناﺮیا و بﺮــﻏ ىاﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ﮏــیمﮐ جاور و ىﺮیﮔ ﻞﮑــش ﻰﻟامﺟا ﻰــﺳرﺮﺑ ور ﻦیا زا ،ﺖــﺳا هدﻮمیپ ار ﻰﺗواﻔﺘﻣ ىاﻫﺪﻧور ِزاﻏآ ىاﺮﺑ ،رﻮﮐﺬﻣ ىاﻫﺪﻧور ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ِﻰﮕﻨﻫﺮﻓ - ﻰﻋامﺘﺟا ﻂیاﺮش .ﺪیامﻧ ﻰﻣ ىروﺮﺿ ﺮﺿاﺣ ﻪﻟاﻘﻣ ﻪﻌﻟاﻄﻣ درﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ زاﻏآ اﺑ ناﻣز ﻢﻫ ،ﺪﻨﮐ ﻰﻣ هراشا نآ ﻪﺑ ﻦیﺑاــﺳ ﺮﺟار ﻪﭽﻧآ ﺮﺑ اﻨﺑ رد و ﺮﺸﺘﻨﻣ ىﺬﻏاﮐ حاﻮﻟا ىور ﺮﺑ ىﺮیواﺼﺗ ،اپورا رد پاﭼ ﺖﻌﻨﺻ رد دﻮﺟﻮﻣ راﻮﮔاﻧ ثداﻮﺣ زا ًاﻀﻌﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ مدﺮﻣ هدﻮﺗ رایﺘﺧا دﺮﮔ هرود ناﮔﺪﻨشوﺮﻓ ﻖیﺮﻃ زا حاﻮﻟا ﻦیا ؛ﺖﻓﺮﮔ ﻰﻣ ماﻬﻟا ¹ﻪﻌﻣاﺟ .(436 ،ﻒﻟا/1383،ﻦیﺑاﺳ) ﺖﻓﺮﮔ ﻰﻣ راﺮﻗ ﻪﻣاﻋ مدﺮﻣ سﺮﺘﺳد رد ىاﻫ ﻪﻧﻮﮔ ىراﺬﮔﺮیﺛﺄﺗ ترﺪــﻗ زا ﻰﻫاﮔآ اﺑ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ نآ زا ﺲــپ .ﺪﻧدروآ ىور ﻪﻧﻮﮔرﻮﺗاﮑیراﮐ و ىﺪــمﮐ حاﻮﻟا ﻖﻠﺧ ﻪــﺑ ،زیﻣآﻮﺠﻫ ﻪﺑ ﻰﺳاﮑﻋ ﺖﻌﻨﺻ رد اﻫ ﺖﻓﺮــﺸیپ ﻰﺧﺮﺑ اﺑ رﻮﮐﺬﻣ نایﺮﺟ شزیﻣآ رﻮﻬﻇ زا ﺲپ .ﺪش ﺮﺠﻨﻣ ²اﻫ ﭗیﺮﺘﺳا ﮏیمﮐ ىاﻫدایﻨﺑ ىﺮیﮔ ﻞﮑش دﻮﺧ ژاﺮیﺗ ندﺮﺑ ﻻاﺑ ىاﺮــﺑ اﻫ ﻪﻣاﻧزور ،هﺪﺤﺘﻣ تﻻایا رد ﮏــیمﮐ ﻞﺋاﺴﻣ زیﻧ اﻫ حﺮﻃ ﻦیا ﺐﻠﻏا ىاﻮﺘﺤﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﺟ ﻰﻣ دﻮــﺳ نآ زا .(437،نامﻫ) ﺪﻧدﻮﺑ زیﻣآزﻨﻃ ﻰﻋﻮﻨﺘﻣ ﻪــﻋﻮمﺠﻣ پاــﭼ ﺪﻫاــش ﻢﺘــﺴیﺑ نﺮﻗ لوا ﻪــﻫد ﻦیﺮﺗرﻮﻬــﺸﻣ اــﻫ ﻪﻋﻮمﺠﻣ ﻦــیا رد ﻪــﮐ دﻮــﺑ ﻰــیاﻫ باﺘﮐ زا ﺮﺸﺘﻨﻣ باﺘﮐ ﻞﮑش ﻪﺑ و هﺪﻣآ دﺮﮔ اﻫ ﻪﻣاﻧزور و اﻫ ﭗیﺮﺘــﺳا ﮏیمﮐ ﻪیﻟوا فﻼــﺳا ناﻮﺗ ﻰﻣ ار اﻫ باﺘﮐ ﻦیا .(443،نامﻫ) ﺪﻧﺪــش ﻰﻣ

.ﺖﺴﻧاد ىزوﺮﻣا ﮏیمﮐ ىاﻫ باﺘﮐ ﺮﺑ ایﻧاﺘیﺮﺑ و اﮑــیﺮﻣآ رد دورو ىاﺪــﺘﺑا رد اﻫ ﮏیمﮐ ﺪــﻨﭼﺮﻫ ﻪﺻﺮﻋ ﻪﺑ اپ اﻬﻧآ ﻰیاﺮﺟاﻣ عاﻮﻧا ﻰﺗﺪﻣ زا ﺲپ ،ﺪﻧﺪــش اﻨﺑ زﻨﻃ ﻪیاپ دﻮﺧ رد ار ﻰﺗواﻔﺘﻣ ﻰﻧاﺘــﺳاد تاﻋﻮﺿﻮﻣ ﺞیرﺪﺗ ﻪﺑ و ﺪﻨﺘــشاﺬﮔ ﺪﻨﺘﻓای هار ﮏــیمﮐ ﻪﺻﺮﻋ ﻪﺑ نﻮﮔاﻧﻮﮔ ³ىاــﻫﺮﻧاژ و ﺪﻧداد ىاــﺟ ﮏی ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ بﺮﻏ رد اﻫ ﮏیمﮐ هزوﺮﻣا .⁴(1373 ،نﻮــﺳدراﭽیر) .ﺪﻧا هﺪش ﻪﺘﻓﺮیﺬپ نﻮیزیﻮﻠﺗ و ﻢﻠیﻓ ،ناﻣر اﺑ زاﺮﻃ ﻢﻫ ىﺮﻨﻫ ﻞﮑش دﻮﺟو ﺮﺑ ﻪیﮑﺗ اﺑ ناﺮﮔ ﺶﻫوﮋپ زا ﻰﺧﺮﺑ ناﺮیا رد ،ﺮﮕید ىﻮﺳ زا ىزاﺳﺮیﻮﺼﺗ زا ﻰیاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ ،ناﺮیا رد باﺘﮐ ىﺮﮔﺮیﻮﺼﺗ ﻪﻨیــﺸیپ ﺪﻨﻧاد ﻰﻣ ناﺮیا رد ﮏیمﮐ نﺪیﻟاﺑ و زاﻏآ ﻪﻄﻘﻧ ار ﻰمیﺪﻗ ىاﻫ باﺘﮐ ،ﻰیاﻫ ﺖــشادﺮﺑ ﻦیﻨﭼ زا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ ﻦﮑﻟ .(56 ،1383 ،ﻰــیایﺿ) اﺑ ناﻣز ﻢﻫ -ﻪﻟاﻘﻣ ﻦیا ﺮﻈﻧ ّﺪَﻣ ﻒیﺮﻌﺗ اﺑ _ ﮏیمﮐ ﻪیﻟوا ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ ،ﻰﻟاﺒﻗا) ﺖﺸﮔ راﺪیﺪپ ناﺮیا رد تاﻋﻮﺒﻄﻣ جاور و ﻪﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ﻰﻫاﮑﻓ ًاﻣﻮمﻋ ناﺮیا رد ﻦیﺘــﺴﺨﻧ ىاﻫ ﭗیﺮﺘــﺳا ﮏیمﮐ .(1389 پاﭼ ﻪﺑ اﻬﻧآ هﮋــیو تایﺮــﺸﻧ رد و ناﮐدﻮﮐ ىاﺮﺑ ﺐﻠﻏا و ﺪــﻧدﻮﺑ ،ﻰیاﮑیﺮﻣآ ىاﻫ ﮏیمﮐ ﻪﺑ ﻰﺳﺮﺘﺳد و ناﻣز ﺖشﺬﮔ اﺑ .ﺪﻧﺪیﺳر ﻰﻣ و ﺪش زاﻏآ ناﻮﺟﻮﻧ و كدﻮﮐ تﻼﺠﻣ رد ﻰیاﺮﺟاﻣ ىاﻫﺮﻧاژ ﻪمﺟﺮﺗ ﻖﻠﺧ رد ﻰﻧاﺮیا ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ىﻮــﺳ زا ﻰیاﻫ شﻼﺗ ،اﻬﻧآ لاﺒﻗا ﻰپ رد

هﻣﺪﻘﻣ

ﺐﻃاﺨﻣ ﻪﮐ ﮏیمﮐ و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ زیﻧ ﻰﻧاﺮیا ﺪیﺪﺟ ىاﻫ ﮏیمﮐ لاﺴﮔرزﺑ ناﺒﻃاﺨﻣ لاﺒﻘﺘــﺳا درﻮﻣ ،ﺪﻧدﻮﺑ ناﮐدﻮﮐ ﺮﻣا وﺪﺑ رد نآ ﺪیﻣاﺠﻧا ﺮﮕید ىاﻫﺮﻧاژ ِدوﺪــﻌﻣ ىﺮیﮔ ﻞﮑــش ﻪﺑ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ زیﻧ .(1390 ،هﺪﻨﻫﺮﺗ ؛1386 ،ىﺪمﺤﻣ و ﻰﻨییاﻗ) هژاو ود مﻮــﻬﻔﻣ كرد وﺮــﮔ رد ﮏــیمﮐ هژاو ﻒــیﺮﻌﺗ ﮏﯿمﮐ نﺪش ﻦشور ىاﺮﺑ و ﺖﺳا «ﮏیمﮐ باﺘﮐ» و «ﭗیﺮﺘــﺳا ﮏیمﮐ»

.داد ﻪﺋارا حﻼﻄﺻا ود ﻦیا زا ﻰﻔیراﻌﺗ ﺪیاﺑ ﻪمﻫ زا ﺶیپ ،نآ ﯽﻫاﮑﻓ ﻪﮑﺗ ﻪﮑﺗ ياﻫراﻮﻧ ياﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﻐﻟ رد «ﭗیﺮﺘــﺳا ﮏیمﮐ»

ﯽﮑیﻓاﺮﮔ ياﻫ ناﺘﺳاد _ رﻮﺼﻣ ناﺘــﺳاد ار نآ ﯽﺳراﻓ رد و ﺖﺳا رد اﻫ ﮏیمﮐ ⁵.ﺪﻧا هدﺮﮐ ﻪــمﺟﺮﺗ ...و راد ﻪﻟاﺒﻧد ﯽﻧاﺘــﺳاد ﺮیواﺼﺗ - ﮏیمﮐ هژاو ﻦیاﺮﺑاﻨﺑ ،ﺪﻧداﻬﻧ ﻪﺻﺮﻋ ﻪﺑ اپ ىﺪمﮐ ىاــﻫﺮﻧاژ اﺑ اﺪﺘﺑا اﻫ ﮏیمﮐ ﺮﮕید هزوﺮﻣا ﻊﻗاو رد اﻣا ،ﺪــش راﮔﺪﻧاﻣ اﻬﻧآ ماﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ فراﻌمﻟا ةﺮیاد رد .(1373 ،نﻮــﺳدراﭽیر) ﺪﻨﺘــﺴیﻧ ىﺪمﮐ ًاﻣوزﻟ :ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻰﻔیﺮﻌﺗ ﻦیﻨﭼ ﭗیﺮﺘﺳا ﮏیمﮐ هژاو ﺮیز زیﻧ اﮑیﻧاﺘیﺮﺑ ًﻻﻮمﻌﻣ ﻪﮐ راﻮﺟ ﻢﻫ هﺪــش هﺪیــﺸﮐ ﺮیواﺼﺗ زا ىا ﻪﻋﻮمﺠﻣ»

ای ﺖیاور ﮏــی نﺪﻧاﻮﺧ ىاﺮــﺑ و ﺪﻧﺪــش ﺐﺗﺮﻣ ﻰﻘﻓا رﻮﻃ ﻪــﺑ ًﻻﻮمﻌﻣ مﺮﻓ ﻦــیا رد ناﺘــﺳاد .ﺪﻧا هﺪــش ﻰﺣاﺮﻃ ﻰﻧاﻣز ﻰﻟاﻮﺗ ﮏیدزﻧ اــی نورد ﺖــﺳا ﻦﮑمﻣ تاــمﻠﮐ و ﺖــﺳا ىراﮑــﺘﺑا ًﻼمﻋ تامﻠﮐ ﺮــﮔا .ﺪﻧﻮــش فﺬﺣ ﻰﻠﮐ ﻪﺑ ای و حﺮﻄﻣ ﺮــیواﺼﺗ هداد ﺶیامﻧ ﻦﺘﻣ اﺑ ًاﻓﺮﺻ ﺪﻨــشاﺑ ﻪﺘــشاد ﻂﻠــﺴﺗ ﺮیواﺼﺗ ﺮﺑ ﺖﺳا ﻰﻌمﺟ ﻪﻧاــﺳر ﮏی ﻞﺻا رد ﭗیﺮﺘــﺳا ﮏیمﮐ .ﺪﻧﻮش ﻰﻣ .(^URL1) «دﻮــش ﻰﻣ پاﭼ باﺘﮐ ای و ﻪﻣاﻧزور ،تﻼﺠﻣ رد ﻪﮐ

ﮏﯿمﮐ باﺘﮐ ﻪﮐ ﺖــﺳا تﻼﺠﻣ رد جرﺪﻨﻣ ىاﻫ ﮏیمﮐ ىروآ ﻊمﺟ ﻞﺻاﺣ مﺮﻓ ﮏی ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ اﻣا .ﺪﻧا هﺪﻣآ دﺮﮔ ﺪــﺣاو ﻪﻋﻮمﺠﻣ ﮏی ﺐﻟاﻗ رد ﻪمﻫ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺳﻮیپ ﻢﻫ ﻪﺑ تاﺤﻔﺻ زا ىا ﻪﻋﻮمﺠﻣ ،يﺮﻨﻫ ﯽــﺳاﻨش ناﺑز و يﺮیﻮﺼﺗ ياﻫ لاﺜمﺗ ﻪﻄــﺳاو ﻪﺑ ﺖیاور ياﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﮏی .ﺪﻧا هﺪش هدﺮﺸﻓ ﻢﻫ ﺖــﺸپ تاﺤﻔﺻ و اﻫ ﻞﻧاپ زا ىا ﻪﻟاﺒﻧد رد ﻪﺑ ای و دﻮــش ﻪﺻﻼﺧ ﻪﺤﻔﺻ ﺪﻨﭼ هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﮏیمﮐ باﺘﮐ ،داﺮﻓا ﻞﻣاش ﺖیاور ياﻫ ﻪﺒﻨﺟ .دﻮش هدﺮﺘﺴﮔ ﻪﺤﻔﺻ نارازﻫ داﺪﻌﺗ ﯽیﻮﮔ ناﺘﺳاد رد ﯽﺸﻘﻧ ﻪﮐ ﺪﻧا يراﮑﻓا و تاﺳاﺴﺣا ،تاﻮﺻا ،ءایشا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪیﻟوا ﯽیاﮑیﺮﻣآ ﮏــیمﮐ ياﻫ باﺘﮐ ﺐﻠﻏا .ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ اﻔیا ﻢیﻈﻨﺗ ًادﺪﺠﻣ يا ﻪــﻣاﻧزور ياﻫ ﭗیﺮﺘــﺳا ﮏیمﮐ زا ﯽیاﻫ ﻪﻋﻮمﺠﻣ .(^Duncan & ^Smith, ²⁰⁰⁹, ⁶) ﺪﻧا هﺪش :هﺪﻣآ ناﻮﻨﻋ ﻦیا ﻞیذ اﮑیﻧاﺘیﺮﺑ فراﻌمﻟا ةﺮیاد رد رد ًﻻﻮمﻌﻣ ،اﻫ ﭗیﺮﺘﺳا ﮏیمﮐ زا ﻪﺘﺳﻮیپ ﻢﻫ ﻪﺑ ىا ﻪﻋﻮمﺠﻣ»

زا ىا ﻪﻋﻮمﺠﻣ ای ﺪﺣاو ناﺘﺳاد ﮏی ًاﻣﻮمﻋ ﻪﮐ ﻰﻧاﻣز ﻰﻟاﻮﺗ ﮏی .(^URL2) «ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ىاﻫ ناﺘﺳاد

ﮏﯿمﮐ یتاﯿﻠمﻋ ﻒیرﻌت و ﭗیﺮﺘﺳا ﮏیمﮐ هﺪمﻋ ِفﻼﺘﺧا ،ﺪــش ﻪﺋارا ﻪﮐ ﻰﻔیراﻌﺗ ﻖﺒﻃ و ﺪﻧﻮش ﻰﻣ ﻪﺋارا نآ ﻖیﺮﻃ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ىا ﻪﻧاــﺳر رد ﮏیمﮐ باﺘﮐ ىﺮﮕید ىاﻫ تواﻔﺗ ،ﻪﻧاــﺳر ىاﻫ ﻰﮔﮋیو اﺑ ﻖیﺒﻄﺗ زا ﺲپ ًاﺘﻌیﺒﻃ

ود ﺮﻫ ،ﻪﻟاﻘﻣ ﻦیا ﺮﻈﻧِﺪَﻣ ِﻒیﺮﻌﺗ ﻦﮑﻟ .دﻮش ﻰﻣ ﺮﻫاﻇ اﻬﻧآ نایﻣ زیﻧ ،«ﮏیمﮐ» زا ﻪﻟاﻘﻣ ﻦیا ﻰﺗایﻠمﻋ ﻒیﺮﻌﺗ .دﻮــش ﻰﻣ ﻞﻣاش ار ﻪﻧﻮﮔ :ﺖﺳا دﻮﻠﮐ ﮏﻣ ﻊﻣاﺟ اﻣا ﺮﺼﺘﺨﻣ ﻒیﺮﻌﺗ ﮏی رد هﺪــش هﺪیﭼ ﻢﻫ راﻨﮐ ىﺮﺼﺑ ﺮﺻاﻨﻋ ﺮﮕید و ﺮیواﺼﺗ»

ﮏی ﺪیﻟﻮﺗ ىاﺮﺑ ای و تاــﻋﻼﻃا لاﻘﺘﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻧاﺪﻣاﻋ ﻰــﻟاﻮﺗ .(17،1391 ،دﻮﻠﮐ ﮏﻣ) «[...] هﺪﻨﻨیﺑ ﺪید رد ﻪﻧاﺳاﻨشاﺒیز ﺶﻨﮐاو ﮏﯿمﮐ یاهرناژ ساﺳاﺮﺑ ،ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫ ﮏیمﮐ رد ﺮﻧاژ ىﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد ﺪﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻌﻟاﻄﻣ ىاﺮﺑ ىا ﻪﻠیﺳو ﺮﻧاژ .دﺮیﺬپ ﻰﻣ ترﻮﺻ ناش ﻰﺘیاور ىاﻮﺘﺤﻣ زا ىرایــﺴﺑ .ﺖــﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ىاﻫ ﻪﻧاــﺳر رد ﺖیاور ﺮﺘﻬﺑ كرد و هﺪش ﻪﺘﺧاﻨش ىاﻫﺮﻧاژ نامﻫ ﮏیمﮐ ﻪﻧاــﺳر رد دﻮﺟﻮﻣ ىاﻫﺮﻧاژ ىدوﺪﻌﻣ ﻦﮑﻟ .ﺪﻨﺘﺴﻫ تایﺻﻮﺼﺧ نامﻫ اﺑ و تایﺑدا و امﻨیﺳ رد اﺪیپ هار ﺮﮕید ىاﻫ ﻪﻧاﺳر ﻪﺑ و ﺪﻧﺪش ﺪﻟﻮﺘﻣ ﮏیمﮐ لد زا اﻫﺮﻧاژ زا ﮏیمﮐ ىاﻫ باﺘﮐ زا و ﻦﻣﺮپﻮﺳ اﺑ ﻪﮐ ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﺮﻧاژ ﺪﻨﻧاﻣ .ﺪﻧدﺮﮐ ىاﻫ ﮏیمﮐ ناﺘﺳاد .(^Duncan & ^Smith, ²⁰⁰⁹, ²¹⁵) ﺪش زاﻏآ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻰیامﻨیﺳ ىاﻫﺮﻧاژ و ﻰﺑدا ىاﻫ ناﻣر زا ﺐﻠﻏا ﻰیاﮑیﺮﻣآ ﻪیﻟوا ﻪیﺒش رایﺴﺑ ﻰیاﮑیﺮﻣآ ﮏیمﮐ رد ﺮﻧاژ تایﺻﻮﺼﺧ ﻦیاﺮﺑاﻨﺑ هﺪــش .⁶ﺖﺳا ناﻮﻨﻋ ﻢﻫ ﻰﺑدا و ﻰیامﻨیﺳ ىاﻫﺮﻧاژ ىاﻫ ﻰﮔﮋیو یناﻣرﻬﻗرﺑا ﮏﯿمﮐ ﺮﻧاژ ﻦیﺮﺗاپﺮید ﻊﻄﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻦیﺮﺗ ﻢﻬﻣ ًاﺒیﺮﻘﺗ ﯽﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﺮﻧاژ ﻪﻧاﺳر ﮏی ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﮏیمﮐ باﺘﮐ ناﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا .ﺖﺳا ﮏیمﮐ باﺘﮐ رﻮﺼﺗ رد ار نآ و ﻞیﺪﺒﺗ اﮑیﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ تﻻایا رد يراﺠﺗ ماود ﻞﺑاﻗ ﺖیﺼﺨش عاﻮﻧا ﻦیﺮﺗ هﺪمﻋ زا ﯽﮑی ﮏش نوﺪﺑ .ﺪﻧدﺮﮐ ﻒیﺮﻌﺗ ﺞیار ﺮﺘیپ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ﺖیمﺳا و ﻦﮑﻧود .ﺖﺳا ناﻣﺮﻬﻗ ،ﯽﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﺮﻧاژ رد اﻬﻧآ ندﺮﮐ ﻪﺻﻼﺧ و ناﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﯽﻠﺒﻗ ﻒیراﻌﺗ ﯽــﺳرﺮﺑ اﺑ ،⁷ناﮔﻮﮐ :ناﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﻪﻧاﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﺘــﺴﻫ اﻋدا ﻦیا ﺮﺑ ،يﺪیﻠﮐ ﺮﺼﻨﻋ ﻪــﺳ ﻪﺑ .(^Duncan&Smith, ²⁰⁰⁹, ²²⁶) ﺖﺳا ﺖیﻮﻫ و اﻫوﺮیﻧ ،ﺖیرﻮﻣﺄﻣ یﮕنﺟ ﮏﯿمﮐ 1930 ﯽﻧایاپ ﻪمیﻧ رد نرﺪﻣ ﮏیمﮐ ياﻫ باﺘﮐ ﺪﻟﻮﺗ زا ﺲپ ﯽﮐﺪﻧا هﺪﻧرادﺮﺑرد ﻪﮐ ﯽیاﻫ ناﺘﺳاد پاﭼ ﻪﺑ عوﺮش ﮏیمﮐ ناﺮشاﻧ ،يدﻼیﻣ ﺪﻨﭼ رد ﯽﻣﻮمﻋ ﻦیواﻨﻋ ترﻮﺻ ﻪﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﮓﻨﺟ ناﻣز ياــﻫاﺮﺟاﻣ زا ﺶیپ ﯽﺘﺣ .ﺪــﻧدﺮﮐ ﺞیار ﺖﻣﺮﻓ ﮏی ناﻮــﻨﻋ ﻪﺑ ﺲﭙــﺳ و ﺮﻧاژ ﯽﮑیمﮐ ياﻫ باﺘﮐ مود ﯽﻧاﻬﺟ ﮓﻨﺟ رد هﺪﺤﺘﻣ تﻻایا يﺮــیﮔرد اﻫ يزاﻧ و ﺮﻠﺘیﻫ اﺑ ﮓﻨﺟ رد ار ناﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ،اﮑیﺮﻣآ ناﺘیپاﮐ ﻞیﺒﻗ زا .(467 ،ب/1383 ،ﻦیﺑاﺳ) ﺪﻧداد ﺶیامﻧ یاهرناژ هیاﭘ رﺑ یناریا ﮏﯿمﮐ یاهرناژ ﻞﯿﻠﺤت و ییاﺳانﺷ ییاﮑیرﻣآ ﮏﯿمﮐ اﺪﺘﺑا ﺖــﺳا مزﻻ اﻫﺮﻧاژ ساــیﻗ و ﻰــﻘیﺒﻄﺗ ﻪــﻌﻟاﻄﻣ ىاﺮــﺑ ار ﮏی ﺮﻫ ﻰــیاﻮﺘﺤﻣ ىاﻫ ﻰﮔﮋیو ﺶﺠﻨــﺳ ىاﺮﺑ ﻰیاﻫ ﺺﺧاــش ىﺮﻈﻧ راﺛآ ،ﺪــش ﻪﺘﻔﮔ ﺮﺗ ﺶیپ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نامﻫ .داد راﺮــﻗ ﺮــﻈﻧﺪﻣ

ﮏیمﮐ ﻰﻧاﺘــﺳاد ىاﻮﺘﺤﻣ ،ﻰﺑﺮﻏ ﮏیمﮐ ﻰﻧاﺒﻣ درﻮﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ساــﺳاﺮﺑ ﻪﺘﺒﻟا .ﺪﻨﻫد ﻰﻣ راﺮﻗ نآ ىاﻫﺮﻧاژ ىﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ راــیﻌﻣ ار ىﺮﻈﻧ ﻰﻧاﺒﻣ ﻪــﻨیﻣز رد ﺪــﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ،سﺮﺘــﺳد رد ﻊــﺑاﻨﻣ ﺖیﻮﻫ ﻦییﻌﺗ ىاﺮﺑ ىا ﻪﻄــﺳاوﻼﺑ و ﺢیﺮﺻ ىاﻫ ﻪﺼﺧاــش ،ﮏیمﮐ ناﻮﺗ ﻰﻣ ور ﻦیا زا .دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻰﻋﻮﺿﻮﻣ ىاﻮﺘﺤﻣ ساــﺳا ﺮﺑ ﺮﻧاژ ىاﻫﺮﻧاژ ﻪﺠﻨﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار تایﺑدا ﻰﺳاﻨشﺮﻧاژ ىاﻫ ﺺﺧاش ﻰﺧﺮﺑ .ﺖﻓﺮﮔ راﮐ ﻪﺑ ﮏیمﮐ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ىا هﺪش ﻪﺘﺧاﻨــش ىاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ىواﺣ ﻰﺑدا ىاﻫﺮﻧاژ .ﺖﺳا هﺪش ﻪﺘﻓﺮیﺬپ ﺮﻧاژ ﮏی دادراﺮﻗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻧاﻗﻼﺧ راﺮﮑﺗ ﺮﺛا رد ،ﺪﻧراد ناﻣﺮﻬﻗﺪﺿ و ناﻣﺮﻬﻗ زا ﯽﻨیﻌﻣ عاﻮﻧا يﺮﻧاژ ياﻫ ناﻣر»

ﯽﺻاﺧ ىاﻫدادراﺮﻗ و اﻫ حﺮﻃ ،ﺪﻨﻫد ﯽﻣ خر ﯽﺻاﺧ ياﻫ ناﮑﻣ رد ود زا يا هزیﻣآ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ تﻻﻮــﺼﺤﻣ ﯽﻣامﺗ .اﻬﻨیا زﺟ و ﺪــﻧراد زا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽیاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ اﻫدادراﺮﻗ .تاﻋاﺪﺑا و اﻫدادراﺮﻗ :ﺪﻧﺮﺼﻨﻋ اﻬﻧآ ؛ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪش ﻪﺘﺧاﻨش ﺶﻧاﺒﻃاﺨﻣ ﻢﻫ و ﻖﻟاﺧ ياﺮﺑ ﻢﻫ ﻞﺒﻗ ،يا ﻪمﺳاﺑ ياﻫ ﺖیﺼﺨش ،ﺪﻨﺴپدرﻮﻣ ياﻫ حﺮﻃ ﺪﻨﻧاﻣ ﯽیاﻫزیﭼ ﺪﻨﺘﺴﻫ اﻨشآ ًاﻣﻮمﻋ ﻪﮐ ﯽیاﻫ هراﻌﺘﺳا ،هﺪش ﻪﺘﻓﺮیﺬپ ياﻫ ﻪﺸیﺪﻧا تاﻋاﺪﺑا .ﺪﻧﺮیﮔ ﯽﻣﺮﺑرد ار هﺮیﻏ و ﯽﺘﺧاﻨش ناﺑز تاﺪیﻬمﺗ ﺮیاﺳ و ﻞیﺨﺗ هﻮﻗ هداز ًاﺮﺼﺤﻨﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽیاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ،ﺮﮕید يﻮــﺳ زا ،اﻫ ﺖیﺼﺨــش زا يﺪیﺪﺟ ياﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻞــیﺒﻗ زا ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﻖﻟاﺧ .(37 ،1380 ،ﺮﮔﺮﺑاﺳآ) «ﯽﺘﺧاﻨش ناﺑز لاﮑشا ای اﻫ ﻪﺸیﺪﻧا ىاﻫﺮﻧاژ ﻦیﺮﺗ ﺞیار زا يداﺪﻌﺗ ،ﻰﻟوﺪﺟ رد ،ﻪﻣادا رد ﺮﮔﺮﺑاــﺳآ ار ﯽﻠیﺨﺗ ﯽمﻠﻋ ناﻣر و ﯽــﺳﻮﺳاﺟ ناﻣر ،ﯽﺴیﻠپ ناﻣر ،نﺮﺘــﺳو راﮐ ﻪﺑ كﺮﺘــﺸﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ اﻬﻧآ ﻪﮐ ﯽیاﻫدادراﺮﻗ زا ﯽﺧﺮﺑ هاﺮــمﻫ ﻪﺑ عاﻮﻧا ،ﺮﮕید ياﻫ حﺮﻃ يرایــﺴﺑ ﻪﺘﺒﻟا .ﺪﻫد ﻰﻣ ﻪﺋارا ار ﺪــﻧﺮیﮔ ﯽﻣ اﻫﺮﻧاژ ﻦیا زا ﮏی ﺮــﻫ رد ﻦﮑمﻣ ياﻫ ﻪیاﻣ نورد و اــﻫ ناﻣﺮﻬﻗﺪﺿ نآ زا لوﺪﺟ ﻦیا ﺖــیمﻫا ﻪﮐ ﺖــشاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪیاﺑ اﻣا ،دراد دﻮﺟو ﻦیا رد .ﺪﻫد ﯽﻣ ﻪﺋارا اﻫدادراﺮﻗ حﻼﻄﺻا زا ﯽﮐرد ﻪﮐ ﺖــﺳا ﺖﻬﺟ

اﺪﺘﺑا ،هﺪمﻋ ﺮﻧاژ ﺪﻨﭼ رد هﺪش ﻪﺋارا ىاﻫدادراﺮﻗ زا هداﻔﺘﺳا اﺑ ﻪﻟاﻘﻣ ﻢیمﻌﺗ ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﻪﺑ ار لوﺪﺟ ﻦیا رد جرﺪﻨﻣ ىاﻫ ﻪﺼﺧاــش ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ زا ﻰﺧﺮﺑ ىاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻦﺘﻓای ىاﺮﺑ نآ زا و هداد ﻦﺘﻓای و ﺪﻨﺘــﺴﻫ سایﻗ ﻞﺑاﻗ ﻢﻫ اﺑ ﺪــﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻰﺑﺮﻏ و .(1لوﺪﺟ) ﻢییﻮﺟ ﻰﻣ دﻮﺳ اﻬﻧآ ﻦیﺑ دﻮﺟﻮﻣ تازیامﺗ و اﻫ ﺖﻫاﺒش ﮏیمﮐ ﻰﻧاﺮیا ﻪﺘﺒﻟا و ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫﺮﻧاژ ىاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ناﻮــﺗ ﻰﻣ لاﺣ زیامﺗ و كاﺮﺘــشا هﻮﺟو و ىﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ رﻮﮐﺬﻣ لوﺪﺟ ﺐــﻟاﻗ رد ار ﺖیﻌﻗاو ﻦــیا زا اﻣا .دﺮﮐ كرد ﺮــﺗ سﻮمﻠﻣ ىا ﻪــﻧﻮﮔ ﻪﺑ ار اــﻬﻧآ ناﺮیا ﮏیمﮐ ﺮﻨﻫ ﺖیﻔیﮐ و ﺖیمﮐ ،ﻪﻘﺑاــﺳ ﻪﮐ ﺪــش ﻞﻓاﻏ ﺪیاﺒﻧ ﻪﻟاــﺳﺪﺼیﺳ ﺦیراﺗ ؛ﺖــﺳا نآ ﻰﺑﺮﻏ ﺮﻇاﻨﺘﻣ اﺑ سایﻗ ﻞــﺑاﻗﺮیﻏ ،ﻰﻠیﺨﺗ ﻰمﻠﻋ ،نﺮﺘــﺳو نﻮﭼ ﻰﻋﻮﻨﺘﻣ ىاﻫﺮﻧاژ ،بﺮﻏ رد ﮏیمﮐ ﺮﺳ ﻪﻧاﺳر ﻦیا زا ﻪﮐ ﻰیاﻫﺮﻧاژ اﺗ ... و ﻪﻧاﻘــشاﻋ ،ﻰﻫاﮔآراﮐ ،ﻰیاﻨﺟ ىا هزیﻣآ ﺐﻠﻏا ﻦیﻨﭽمﻫ ،هدﻮﻣزآ ار ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﻰﻨﻌی ،ﺪــﻧا هدروآﺮﺑ زا ﻰیاپدر اﺑ ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ناﺘــﺳاد ﮏی ًﻼﺜﻣ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ىاــﻫ ﻪﻧﻮﮔ زا هﺪید دﻮﺧ ﻪﺑ رایــﺴﺑ ار ﻰیاﻨﺟ ای ﻰﻫاﮔاراﮐ ﻪﻧﻮﮔ ىاﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﻰﻀﻌﺑ ﺦیراﺗ ﻰﺧﺮﺑ ﻪﮐ ﮏیمﮐ ناﺮیا رد ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻰﻟاﺣ رد ﻦیا .ﺖــﺳا ﻰشاﻘﻧ و ﺐش ﮏی و رازﻫ ىاﻫ ناﺘﺳاد ىﺮﮔﺮیﻮﺼﺗ اﺑ ار نآ عوﺮــش هﺪــش ﻖﻠﺧ هﺪمﻋ ﺮﻧاژ ﺪﻨﭼ رد اﻬﻨﺗ ،ﺪﻨﻧاد ﻰﻣ طﻮﺑﺮﻣ ىا ﻪﻧاﺧ هﻮﻬﻗ ﻦیﺘﺴﺨﻧ .ﺪــش زاﻏآ ﻰﺑﺮﻏ راﺛآ ﻪمﺟﺮﺗ اﺑ ناﺮیا رد ﮏیمﮐ .ﺖــﺳا پاﭼ ىﺪیشرﻮﺧ 1320 ﻪﻫد زا ﮏیمﮐ ﺺﺨﺸﻣ ناﻮﻨﻋ اﺑ اﻫ ﻪﻧﻮمﻧ ﻰﮕﻨﺟ ای ﻰیاﺮﺟاﻣ ىاﻫ ناﺘﺳاد و اﻫ ﻪﻧاﺴﻓا زا ﻰیاﻫ ﻪمﺟﺮﺗ ﻪﮐ ﺪش ﻰیاﻫ شﻼﺗ نآ زا ﺲپ ىاﻫ لاﺳ رد .ﺪﻧدﻮﺑ ﻰــﺴیﻠﮕﻧا و ﻰیاﮑیﺮﻣآ ﻰﭽﺗراﺠﺗ ﺮﻔﻌﺟ و ﻰﻫاــﺸﺘﻟود ﻰیﺤی نﻮﭼ ﻰﻧاﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ىﻮــﺳ زا و ﻪﻧایﻣاﻋ ىاﻫ ناﺘﺳاد زا هداﻔﺘﺳا اﺑ ﻰﻧاﺮیا ىاﻫ ﮏیمﮐ ﻖﻠﺧ ىاﺮﺑ 1336 لاﺳ رد ﻞﺘﻣ ﻞﺗا رﻮﺼﻣ ناﺘﺳاد نﻮﭽمﻫ ﻰﻠﻣ ىاﻫ ﻪﻧاــﺴﻓا

.هﺪمﻋ رناژ ﺪنﭼ رد اهدادارﻗ -1لوﺪﺟ

هﻔﻟﺆﻣ نرﺘﺳو

ﯽسﯿﻠﭘ ﯽﺳﻮﺳاﺟ

ﯽﻠﯿﺨت -ﯽمﻠﻋ

ناﻣز

1800 ياﻫ لاﺳ لاﺣ

لاﺣ هﺪﻨیآ

ناﮑﻣ اﮑیﺮﻣآ بﺮﻏ

ﺮﻬش ناﻬﺟ

اﻀﻓ

درﻣ ناﻣرﻬﻗ يﻮﺑاﮐ

هاﮔاراﮐ رﻮﻣﺄﻣ

درﻮﻧاﻀﻓ

نز ناﻣرﻬﻗ ﻪﺳرﺪﻣ ﻪمﻠﻌﻣ

ناﻮﺟ نز سﻮﺳاﺟ

درﻮﻧاﻀﻓ ﺮﺘﺧد

اه ناﻣرﻬﻗﺪﺿ نایﻏای

ناﺸﮐ مدآ يذﻮﻔﻧ سﻮﺳاﺟ

اﻫ ﻪﻧاﮕیﺑ

حرﻃ نﻮﻧاﻗ و ﻢﻈﻧ هداﻋا

ناﺸﮐ مدآ ﻦﺘﻓای يذﻮﻔﻧ سﻮﺳاﺟ ﻦﺘﻓای

اﻫ ﻪﻧاﮕیﺑ ﻊﻓد

هیاﻣ نورد ﺖﻟاﺪﻋ

ﻞﺗاﻗ ﻒﺸﮐ دازآ ناﻬﺟ تاﺠﻧ

ناﻬﺟ تاﺠﻧ

سابﻟ يﻮﺑاﮐ هﻼﮐ

ﯽﻧاراﺑ راﻮﻠش و ﺖﮐ

ﯽﺳاﻨش ﻦﻓ اﺑ ياﻫ ساﺒﻟ

هﯿﻠﻘن هﻠﯿﺳو ﺐﺳا

ﻪﺘﻓر ور و ﮓﻧر ﻞیﺒﻣﻮﺗا ترﻮﭙﺳا ﻞیﺒﻣﻮﺗا

امیپاﻀﻓ

حﻼﺳ لﻮﻠﺸش

ﺖﺸﻣ و ﻪﭽﻧاﭙﻃ ﻦﮐ ﻪﻔﺧ اﺪﺻ اﺑ ﻪﭽﻧاﭙﻃ

يرﻮﻧ حﻼﺳ

(38 ،1380 ،رﮔرﺑاﺳآ) :ﺬﺧﺄﻣ

.ﮏﯿمﮐ یاهرناژ یﻘﯿبﻄت راﺘﺳﻮﯿﭘ -1رادﻮمن

.(67 ،1391 ،هﺪﻨﻫﺮﺗ) ﺖﻓﺮیﺬپ ترﻮﺻ هایــﺳ و ﺪیﭙﺳ ﻪیﺮﺸﻧ رد زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ ﮏی رد ،ﻰﺑﺮﻏ ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﺮیﮔ ﻢﺸﭼ عﻮﻨﺗ فﻼﺧﺮﺑ ﻖﻠﺧ هﺪمﻋ ﺮﻧاژ 4 رد ًاﺒﻟاﻏ ناﺮیا رد ﮏیمﮐ ،ناﻣز ﻦیا اﺗ ﻰــﻣﻮمﻋ و ﻰﮕﻨﺟ ﺮﻧاژ ،ﻰﺳامﺣ ﺮﻧاژ ،ﻰﺒﻫﺬﻣ ﺮﻧاژ زا ﺪﻨﺗراﺒﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪش .ﺪﻣآ ﺪﻫاﻮﺧ تﻻاﻘﻣ ﻪﻣادا رد اﻫﺮﻧاژ ﻦیا ىاﻫ ﻰﮔﮋیو .ﻪﻧایﻣاﻋ ﺮﻧاژ تازیامﺗ و اﻫ ﺖﻫاﺒــش زا عﻮﻨﺘﻣ ﻰﻔیﻃ ﻰﻟامﺟا هاﮕــﻧ ﮏی رد ﻢﻏر ﻪﺑ ﻰیﻮــﺳ زا .ﺖﻓای ناﻮﺗ ﻰﻣ ﻰﺑﺮﻏ و ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ ناــیﻣ ار ﻪﺑ ،ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫﺮﻧاژ ﻪﺑ ﺖﺒــﺴﻧ ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ندﻮﺑ دوﺪﻌﻣ ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫﺮﻧاژ ﻰﺧﺮﺑ ىاﺮﺑ ﻰﻟداﻌﻣ ىاﻫ ﻪﻧﻮﮔ ناﻮﺗ ﻰﻣ ﺪﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ تایﺻﻮﺼﺧ ﻪﭼ و عﻮﺿﻮﻣ ظاﺤﻟ زا ﻪــﭼ ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ نایﻣ رد ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ًﻼﻣاﮐ ىاﻫﺮﻧاژ ﻰﺧﺮﺑ ﺮﮕید ىﻮــﺳ زا و ،ﺖﻓای ﻰیاﻮﺘﺤﻣ ﻰیاﻮﺘﺤﻣ تازیامﺗ ﻪﮐ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﮓﻨﻫﺮﻓ ود ﺮﻫ رد ،ﻰﻣﻮﺑ و دﺮﻓ ود ﺮﻫ رد اﻫﺮﻧاژ ﻰــﺧﺮﺑ نایﻣ ﻦیا رد .ﺪﻧراد ﺮﮕیﺪﮑی اــﺑ ﻦیدایﻨﺑ اﻫ ﺖﻫاﺒش نازیﻣ زا ىﺮﺘﺴﮐاﺧ ىا هدوﺪﺤﻣ رد ناﻮﺗ ﻰﻣ ار ﮓﻨﻫﺮﻓ .داد راﺮﻗ تازیامﺗ و ،ﻰﺗاﻌﻟاﻄﻣ هﺪیﺸیﺪﻧا و دوﺪﺤﻣ ًاﺘﺒﺴﻧ بﻮﭼراﭼ ﮏی داﺠیا ىاﺮﺑ و ناﺮیا رد ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ تازیامﺗ و اﻫ ﺖﻫاﺒــش ﺖﺒﺴﻧ ناﻮﺗ ﻰﻣ رد .دﺮﮐ ىﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻰﻣﻮﻬﻔﻣ -ﻰﻘیﺒﻄﺗ راﺘــﺳﻮیپ ﮏی رد ار بﺮﻏ ﻦیﺮﺘﺸیﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﺮیﮔ ﻰﻣ راﺮﻗ ﻰیاﻫﺮﻧاژ راﺘــﺳﻮیپ ﻦیا ﺖﺳار ﺖمﺳ دﻮﺧ ﻰﺑﺮﻏ ﺮﻇاﻨﺘﻣ اﺑ ار -ﻪﻔﻟﺆﻣ و عﻮﺿﻮﻣ ظاﺤﻟ زا -ﺖﻫاﺒش نازیﻣ اﻬﻧآ ﺮﺑ ًﻼﻣاﮐ ،ﺪــش ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﮐذ ﻪﮐ ﻰﻟواﺪﺟ ﻪﺑ ﻪــﺟﻮﺗ اﺑ و ﺪــﻧراد ﻞﻣاش ار ﻰیاﻫﺮﻧاژ ،راﺘــﺳﻮیپ ﻪﻧایﻣ .ﺪﻧا ﻖﺒﻄﻨﻣ (ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ) اﺑ ﺮﻫاﻇ ﻪﺑ اــﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ زا ﻰﺧﺮﺑ ای عﻮــﺿﻮﻣ ظاﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮــش ﻰﻣ ىاﻫدادراﺮﻗ لوﺪﺟ ﻪﺑ ﻪــﺟﻮﺗ اﺑ و ﺪﻧا ﻪــﺴیاﻘﻣ ﻞﺑاﻗ ﻰﺑﺮﻏ ﺮﻇاﻨﺘﻣ

ﻪﻧﻮﮔ ود نایﻣ تواﻔﺘﻣ ﺺــیاﺼﺧ ﻢﻏر ﻪﺑ ،(3و2ىاﻫ لوﺪﺟ) ﺮﻧاژ .ﺖﻓای ناﺸﻧایﻣ ناﻮﺗ ﻰﻣ زیﻧ ﻰﮐﺮﺘﺸﻣ ىاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ،(ﻰﻧاﺮیا و ﻰﺑﺮﻏ) دﺮیﮔ ﻰﻣﺮﺑ رد ار ﻰیاﻫﺮﻧاژ زا ﻪﺘــﺳد نآ زیﻧ راﺘﺳﻮیپ ﭗﭼ ﺖمــﺳ ﺮﺘﻬﺑ ﺮیﺒﻌﺗ ﻪﺑ ای ﺪﻧراﺪﻧ ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫ ﻪﻧﻮﮔ اﺑ ﻰﺘﻫاﺒــش ﻪﻧﻮﮔ ﭻیﻫ ﻪﮐ .(1رادﻮمﻧ) ﺖﻓای ناﻮﺗ ﻰمﻧ ناﺸیاﺮﺑ ﻰﻟداﻌﻣ ﻪﻌﻟاﻄﻣ ناﻮﺗ ﻰﻣ ﻰﺑﺮﻏ و ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ نایﻣ ﻪﺴیاﻘﻣ زاﻏآ ىاﺮﺑ ﺐﻟاﻗ رد و - كاﺮﺘشا هﻮﺟو ﻰﺳرﺮﺑ اﺑ ،راﺘﺳﻮیپ ﺖﺳار ﺖمــﺳ زا ار ﺪﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻰﻠﮐ هاﮕﻧ ﮏی رد .دﺮﮐ زاﻏآ -ﻰﻘیﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟاﻄﻣ ﮏی اﺑ ىﺮﻇاﻨﺘﻣ نآ ىاﺮﺑ ناﻮﺗ ﻰﻣ ﻪﮐ ىﺮﻧاژ ،ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫﺮﻧاژ ناــیﻣ رد ،ﺖﻓای ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ نایﻣ رد ﻦﮑمﻣ ﻰﻋﻮﺿﻮﻣ تاﻬﺑاﺸﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ .ﺖﺳا ﻰﮕﻨﺟ ﺮﻧاژ یﺑرﻏ یﮕنﺟ رناژ ًاﺮﺼﺤﻨﻣ ﮏیمﮐ ياــﻫ باﺘﮐ ،ﻰﻧاﻬﺟ ﮓﻨﺟ زا ﺲــپ هرود رد هاﺠﻨپ ﻪﻫد لﻮــﻃ رد و ﺪﻨﺘــشاد صاﺼﺘﺧا ﮓﻨﺟ ياﻫاﺮﺟاﻣ ﻪــﺑ رد ﯽیاﮑیﺮﻣآ ﺶــﺗرا ﺶیامﻧ ﻪﺑ ﻦیواﻨﻋ ﻦــیا .ﺪﻨﺘﻓای ﺖــیﺑﻮﺒﺤﻣ و ﺪﻨﺘــشاد زﮐﺮمﺗ ماﻨﺘیو ﮓﻨﺟ ای هﺮﮐ ﮓﻨﺟ ،مود ﯽﻧاﻬﺟ ﮓﻨﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﻧاﺘﺳﺮپداﮋﻧ ﺖﻟاﺣ اﻫ ﯽﻧامﻟآ و اﻫ ﯽﻨپاژ ﻪیﻠﻋ هزاﺪﻧا ﮏی ﻪﺑ رایــﺴﺑ هاﺠﻨپ ﻪﻫد ﻞیاوا رد هﺮﮐ ﮓﻨﺟ زا هوﻼﻌﺑ اﻬﻧآ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﯽﻣ عزاﻨﺗ ،ﺮﻧاژ ﻦیا ىاﻫ ناﺘﺳاد .(467 ،1383 ،ﻦیﺑاﺳ) ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺮیﺛﺄﺗ ناﻧاﻣﺮﻬﻗ نآ ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ زا ﻰﺧﺮﺑ .ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ داﺠیا ار ﻰﮔﺪﻧز و گﺮﻣ ﺶیامﻧ ﻪﺑ ار ﮓﻨﺟ ﻰﮔدﻮﻬیﺑ ﺮﮕید ﻰﺧﺮﺑ و ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ ﻪﺘــﺴﺟﺮﺑ ار ار بﺮﻏ رد ﮏیمﮐ ﻰﮕﻨﺟ ﺮﻧاژ ىاــﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ .(1ﺮیﻮﺼﺗ) ﺪﻧراﺬﮔ ﻰﻣ .دﺮﮐ هﺪﻫاﺸﻣ 2لوﺪﺟ رد ناﻮﺗ ﻰﻣ یناریا یﮕنﺟ رناژ ىاﻫ ناﺘﺳاد ﻪﺑ ،ﺪﻧا هﺪش ﻖﻠﺧ ﺮﻧاژ ﻦیا ﺐﻟاﻗ رد ﻪﮐ ﻰیاﻫ ﮏیمﮐ ًاﺗﺪمﻋ اﻫ ﮏیمﮐ ﻦیا .ﺪﻧزادﺮپ ﻰﻣ قاﺮﻋ و ناﺮیا ﻪﻟاﺳ ﺖــﺸﻫ ﮓﻨﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ىاﻫ تایﻠمﻋ ىاﻫاﺮﺟاﻣ و ﺪﻧا هﺪــش ﺪیﻟﻮﺗ ﺮﺿاﺣ ناﻣز رد ﻦیا .ﺪﻧراﺬﮔ ﻰﻣ ﺶیامﻧ ﻪﺑ ار ﮓﻨﺟ لﻮﻃ رد ناﮔﺪﻨﻣزر ﻰــﮔﺪﻧز و زا ﻰیامﻧ .ﺪﻫد ناــﺸﻧ ار ﮓﻨﺟ زا ﯽﻌﻗاو ﯽیامﻧ دراد ﻰﻌــﺳ ﺮــﻧاژ مﻮﺠﻫ درﻮﻣ ،لﻼﻘﺘــﺳا ﺐﻠﻃ مﺮﺟ ﻪﺑ يرﻮــﺸﮐ ﻪﮐ ﺖیﻌﻗاو ﻦیا .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺮﮕﻟاﻐشا و رامﻌﺘــﺳا و يرﻮﺗاﺘﮑید ﯽﻣاﺣ ياﻫ ماﻈﻧ اﻣا ،داد راﺮﻗ ﯽﻣاﻈﻧ ﻪﻠمﺣ درﻮﻣ ار ناﺮیا رﻮــﺸﮐ ،قاﺮﻋ ﺚﻌﺑ ﺶﺗرا ﻪﻠمﺟ زا .(^URL3) دﺮﮐ ىراﺪیاپ ،دﻮــﺧ تاﻧاﮑﻣا ﻞﻗاﺪﺣ اﺑ ،ﺖﻠﻣ عاﻓد هراﺑرد ناﺘﺳاد ﻪــﺳ اﺑ لوا ﻂﺧ ﮏیمﮐ باﺘﮐ اﻫ ﮏیمﮐ ﻦیا .(2لوﺪﺟ) (2ﺮیﻮﺼﺗ) ﺖﺳا ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﺪﻨﭼ زا ﻰﮐﺮﺘﺸﻣ ﺮﺛا سﺪﻘﻣ رد ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻰﻣ ﺢﻣاــﺴﺗ ﻰﮐﺪﻧا اﺑ و قﻮﻓ لواﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ اــﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﺮیﮔ ﻰﻣ راﺮﻗ ﻰﮕﻨﺟ ىاﻫﺮﻧاژ ﻰﻘیﺒﻄﺗ راﺘﺳﻮیپ ﺖﺳار ﺖمﺳ

ﺾﺤﻣ ﻖﺑاﻄت مﺪﻋ ﺰیامت ﺾﺤﻣ ﻖﺑاﻄت

ییاﮑیرﻣآ و یناریا یﮕنﺟ ﮏﯿمﮐ یاهرناژ یاه هﻔﻟﺆﻣ -2 لوﺪﺟ

هﻔﻟﺆﻣ یناریا یﮕنﺟ

ییاﮑیرﻣآ یﮕنﺟ

ناﻣز 68 اﺗ 59 ىاﻫ لاﺳ

1945-1914ىاﻫ لاﺳ

ناﮑﻣ رﻮﺸﮐ ىزﺮﻣ ﻰﺣاﻮﻧ

رﻮﺸﮐ

درﻣ ناﻣرﻬﻗ هﺪﻨﻣزر

زاﺑﺮﺳ

نز ناﻣرﻬﻗ راﺘﺳﺮپ

ناﻮﺟ نز

اه ناﻣرﻬﻗﺪﺿ ﻰﻗاﺮﻋ زاﺑﺮﺳ

ﻦمشد

ﻦمشد ﻊﻓد حرﻃ ﻦمشد ﻊﻓد

هیاﻣ نورد رﻮﺸﮐ زا عاﻓد

رﻮﺸﮐ زا عاﻓد

سابﻟ ﻰﻣاﻈﻧ ساﺒﻟ

ﻰﻣاﻈﻧ ساﺒﻟ

هﯿﻠﻘن هﻠﯿﺳو ﻞیﺒﻣﻮﺗا

ﮏﻧاﺗ

حﻼﺳ ﮓﻨﻔﺗ و پﻮﺗ

ﮓﻨﻔﺗ و پﻮﺗ

ياﻫراﺘﺧاﺳ و گرزﺑ ياﻫ ﻦیشاﻣ رد ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ ساــﺴﺣا و ﺪﻧﺪش و ﻦﻣﺮپﻮــﺳ رد اﻬﻧآ .ﺪﻧا هﺪــش قﺮﻏ نرﺪﻣ ناﻬﺟ زا يا هدﺮﺘــﺴﮔ زا ﺮﺗﻻاﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓای ار ىا هرﻮﻄــﺳا ﻰﺘیﺼﺨــش ،وا لاﺜﻣا ياﻫ ناﺴﻧا ﻰیاﻧاﻮﺗ زا ﺮﺘــﺸیﺑ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ،دور اﻫ شاﺮﺧ نامــﺳآ ﻪﻃاﺣا ار ﺖیﺮﺸﺑ ﻪﮐ ىا ﻪﺘیﻧرﺪﻣ ياﻫوﺮیﻧ زا ﺮﺗاﺮﻓ و ﺖــﺳا يداﻋ .(3ﺮیﻮﺼﺗ) (^Duncan&Smith, ²⁰⁰⁹, ²²⁸-²³⁵) ﺖﺳا هدﺮﮐ ناریا رد یﺳامﺣ رناژ ،ﻪﻣاﻨﻫاــش ىاﻫ ناﺘــﺳاد زا هداﻔﺘــﺳا اﺑ ﺮﻧاژ ﻦیا ىاﻫ ﮏیمﮐ ﻰیاﻫ ناﺘﺳاد زا ماﻬﻟا اﺑ و ،رایﺪﻨﻔﺳا و ﻢﺘﺳر نﻮﭼ ﻰﻧاﺮیا ناﻧاﻮﻠﻬپ ﻮیرآ ،اﻧرﻮــﺳ نﻮﭼ ﻰﻧارادﺮــﺳ ﻪﺘﺒﻟا و كاﻫﺪیژا و نوﺪیﺮﻓ نﻮﭼ اﻬﻧآ ىاﻫ ﻰﻧاﻮﻠﻬپ ىزاﺳﺮیﻮﺼﺗ و ﺖیاور ﻪﺑ و هﺪــش ﻖﻠﺧ ... و نزﺮﺑ ،ﺮﻧاژ ﻦیا رد هﺪــش راﮐ ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ ﻦیﺮﺗ ﻰمیﺪﻗ زا ﻰﮑی .دزادﺮپ ﻰﻣ ﺖﺳا دار سوﺮیﺳ ىﺮﮔﺮیﻮﺼﺗ اﺑ رایﺪﻨﻔﺳا و ﻢﺘــﺳر ﮏیمﮐ باﺘﮐ تواﻔﺘﻣ ىاﻫﺪید ﻪیواز اﺑ ار نﻮﮔاﻧﻮﮔ ىاﻫداﺪﺧر و اﻫ ﺖیﺼﺨش ﻪﮐ و 1355 لاــﺳ رد باﺘﮐ ﻦیا .دراﺬﮔ ﻰﻣ ﺶیامﻧ ﻪــﺑ ناﺠیﻫﺮپ و ﺪیﺳر پاﭼ ﻪﺑ ناﻧاﻮﺟﻮﻧ و ناﮐدﻮﮐ ىﺮﮑﻓ ﻰشروﺮپ نﻮﻧاﮐ ﻂــﺳﻮﺗ .(3لوﺪﺟ) (5و 4ﺮیواﺼﺗ) ﺮﻧاژ ود ﻦــیا ،دﻮــش ﻰﻣ هﺪﻫاــﺸﻣ 3لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نامﻫ ﻪﺑ ىا هرﻮﻄﺳا ىاﻫ ﻪﺸیر ﻦﺘشاد ظاﺤﻟ زا (ﻰﺳامﺣ و ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا) ىاﻫ ﻰﮔﮋیو ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﺮــﻧاژ رد ناﻣﺮﻬﻗ ﻦﮑﻟ .ﺪﻧراد ﺖﻫاﺒــش ﻢﻫ .دراد …و ﺮﺗﺮﺑ ﻞﻘﻋ ،هﺪﻨﻨﮐ ﺪمﺠﻨﻣ ﺲﻔﻨﺗ ،زاوﺮپ نﻮﭼ ﻰﻌیﺒﻃاﺮﻓ ندﻮﺑ ﻦﺗ ﻦییور دﻮﺟو اــﺑ ًاﻀﻌﺑ ﻰــﺳامﺣ ﺮﻧاژ ناﻣﺮﻬﻗ ﻪﮐ ﻰﻟاﺣرد ناﺴﻧا ﻪﺑ ﺮﺘــﺸیﺑ و دراﺪﻧ ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ىاﻫ ﻪﺒﻨﺟ ،رایﺪﻨﻔــﺳا نﻮﭼ .ﺖﺳا ﻪیﺒش ىداﻋ ﺪﻧﻮش ﻰﻣ ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ زا ﻪﺘﺳد نآ ﻞﻣاش راﺘﺳﻮیپ ﭗﭼ ﺖمﺳ اﻣا ﺶﺨﺑ ﻦیا .ﺪﻧراﺪﻧ ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫﺮﻧاژ اﺑ ﻰﺘﻫاﺒش ﻰﻋﻮﺿﻮﻣ ظاﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻰیاﻫﺮﻧاژ ﺶﺨﺑ ﻦیا رد .ﺖﺳا نآ ﺶﺨﺑ ﻦیﺮﺗ ﻦیﮕﻨــﺳ راﺘﺳﻮیپ زا رد نآ ىاﺮﺑ ﻰﻟداﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﺮیﮔ ﻰﻣ راﺮﻗ ﻪﻧایﻣاﻋ و ﻰﺒﻫﺬﻣ ﺮﻧاژ نﻮﭼ .ﺖﺴﻧاد ﻰﻣﻮﺑ ﺮﻧاژ ﮏی ار نآ ناﻮﺗ ﻰﻣ و دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻰﺑﺮﻏ ﮏیمﮐ یبهﺬﻣ رناژ ﻦیﻣﻮﺼﻌﻣ و ﻪمﺋا و ناﺮــﺒﻣایپ ﻰﮔﺪﻧز ىاﻫ ناﺘــﺳاد ﺮﻧاژ ﻦیا .ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻮﮔزاﺑ ار ﻢــﺧﺮیﺪﻏ ﻪﺛداﺣ نﻮﭼ ﻰــﺒﻫﺬﻣ ىاــﻫداﺪیور و و هاﺮمﻫ ﻰــﻗﻼﺧا هﺪﻧزﻮﻣآ ىاــﻫ ﻪﺒﻨﺟ اﺑ ًﻻﻮﺻا اﻫ ناﺘــﺳاد ﻦیا و ﺪﻨﺘــﺴﻫ اﻬﻧآ ناﻔﻟاﺨﻣ و ﻦــید لاﺟر اــﻬﻧآ ﻰﻠﺻا ناﺮﮕــﺸﻨﮐ ،ﻦید هار رد ناــﺸیا ىاﻫ ﮓﻨﺟ و ﻰﮔﺪﻧز ثداﻮﺣ و ﺖــشﺬﮔﺮﺳ راﮐ ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ زا .ﺖــﺳا ناــﻧآ ﻰﻗﻼﺧا ﻞــیاﻀﻓ ﻰﻠﺠﺗ اﺑ مأﻮــﺗ ﻪﻋﻮمﺠﻣ و ﻰﻟاﺒﻗا زیوﺮپ زا ارﻮــشاﻋ ناﺘــﺳاد ،ﺮﻧاژ ﻦیا رد هﺪــش .(6ﺮیﻮﺼﺗ) ﺖــﺳا ﻰﻗازر ﺪیﻌﺳ زا ﻰﻠﻣ نارادﺮــﺳ ىاﻫ ناﺘــﺳاد هناﯿﻣاﻋ رناژ رد هراﻮمﻫ ﻰﻋﻮﻧ ﻪــﺑ ﺮﻧاژ ﻦیا ،ناﺮیا ﻪﺑ ﮏیمﮐ دورو وﺪــﺑ زا ىاﻫ ﻪﻧاﺴﻓا و اﻫ ناﺘﺳاد .ﺖﺳا ﻪﺘشاد رﻮﻀﺣ اﻫ ﭗیﺮﺘﺳا و اﻫ باﺘﮐ هﮋیو مﺮﻓ اﺑ تایاﮑﺣ و اﻫ ﻞﺘﻣ و اــﻫ ﻞﺜمﻟا بﺮﺿ ،ﻪﻧایﻣاﻋ و ﻰﻠﺤﻣ

ناﺸﻧ ﺮﻃاﺧ ﺪیاﺑ ﻪﺘﺒﻟا .ﺪﻨﺘﺴﻫ ناــﺴﮑی ﺖیﻠﮐ رد اﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ نآ رد ﻪﮐ ﻰیاﻫ لاــﺳ رد ﻪمﻫ زا ﺶیﺑ بﺮﻏ رد ﻰﮕﻨﺟ ﺮﻧاژ ﻪﮐ ﺖﺧاــﺳ ﺶیازﻓا ﻪﻠمﺟ زا صاﺧ فاﺪﻫا ﻪﺑ اﻨﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﮓﻨﺟ ﺮیﮔرد اﻫرﻮــﺸﮐ ناﺮیا رد ﻪﮐ ﻰﻟاﺣرد ،(1391 ،ﻰﻗازر) ﺪﻨﺘﻓای جاور نازاﺑﺮﺳ هزیﮕﻧا دﻮﺑدای فﺪﻫ اﺑ و نآ زا ﺲپ ﻪﮐ ﮓﻨﺟ ىاﻫ لاــﺳ رد ﻪﻧ ﻰﮕﻨﺟ ﺮﻧاژ .دﻮش ﻰﻣ ﻖﻠﺧ نآ ىاﻫ شزرا ﻆﻔﺣ و ﮓﻨﺟ یناﻣرﻬﻗرﺑا رناژ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗ ﺮﺑا ﺮﻧاژ ﻦیا ،بﺮﻏ رد ﻰﮕﻨﺟ ﺮﻧاژ زا ﺲــپ و دراد ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ نایﻣ رد ار ﺖﻫاﺒش ﻦیﺮﺘــﺸیﺑ اﺑ ىﺮﻇاﻨﺘﻣ ﺮﻧاژ ود ﻦیا نایﻣ ﺖﻫاﺒش ﻪﺘﺒﻟا .ﺖــﺳا ﻰــﺳامﺣ ﺮﻧاژ ﺮﻇاﻨﺘﻣ ﻦیا راﻨﮐ رد ﻖﻠﻄﻣ ﻖﺑاﻄﺗ ﮏی رد ار اﻬﻧآ ناﻮﺘﺑ ﻪﮐ ﺖــﺴیﻧ ىا هزاﺪﻧا رد راﺘﺳﻮیپ ﻪﻧایﻣ رد ناﻮﺗ ﻰﻣ ار ﺮﻧاژ ود ﻦیا ﻦیاﺮﺑاﻨﺑ .داد راﺮﻗ ﺮﮕیﺪﮑی .داد راﺮﻗ رﻮﮐﺬﻣ 1940 و 1930 ياﻫ لاﺳ ﻰﻃ بﺮﻏ رد ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ىاﻫ ﮏیمﮐ رد ﮏیمﮐ باﺘﮐ ﻂﻠﺴﻣ مﺮﻓ و ﺪﻧداد ﯽﻣ ﻞیﮑﺸﺗ ار ﺮﻧاژ ﻦیﺮﺘﮔرزﺑ ﻪﮐ ﯽیاﻫ ناﺘﺳاد .ﺪﻧﺪﻧاﻣ ﯽﻗاﺑ ﺖﺼش ﻪﻫد زا ﺲپ اﺗ اﮑیﺮﻣآ لامش ﻦیا ﻪﮐ ﯽﻧاﻬﺟ و ناﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا هراﺑرد ⁸ﭗﻟاپ ياﻫ ناﺘــﺳاد ﺖﻨﺳ زا .ﺪﻧﺮیﮔ ﯽﻣ ﻪمﺸﭼﺮﺳ ﺪﻧا ﻦﮐاﺳ نآ رد اﻫﺮﺘﮐاراﮐ ﮏی ﻪﺑ ﻰﻣﺮﺒﻣ زایﻧ اﮑیﺮﻣآ ،مود ﻰﻧاﻬﺟ ﮓﻨﺟ ﻪﻧاﺘــﺳآ رد»

ﻖﻠﺧ اﺑ ¹⁰ﺮﺘــﺳﻮش ﻮﺟ و ⁹ﻞﮕیــﺳ ىﺮﺟ و ﺖــشاد ناﻣﺮﻬﻗﺮﺑا زایﻧ ﻦیا ﻪﺑ ىا هرﻮﻄﺳا و ﮏیﺳﻼﮐ ىاﻫ ﺖﻨﺳ ساﺳا ﺮﺑ ﻦﻣﺮپﻮﺳ .(9 ،1385 ،نﻮﺴﻨیﺑار) «ﺪﻨﺘﻔﮔ ﺦﺳاپ ﻪیﻟوا ياﻫ ناﺘﺳاد رد ﮏیمﮐ باﺘﮐ ناﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﯽﻋامﺘﺟا ﺖیرﻮﻣﺄﻣ ﺪیﻮﮔ ﯽﻣ وا ﻪﺑ ناﻮﺟ ﺖﻨﮐ كرﻼﮐ رداﻣ ﻪﮐ ﻰیاﺟ ؛ﺪش داﺠیا ﺮﻧاژ ﻦیا ﺮﺧاوا رد .ﺪﻨﮐ هداﻔﺘﺳا ﺖیﺮﺸﺑ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﺶﻧاﻮﺗ زا ﻪﮐ دراد ﻪﻔیﻇو ﻪﮐ ﻪﺿﺮﻋ ﯽﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﮏیمﮐ باــﺘﮐ ﻦیﻟوا ﻪﮐ ﯽﻣاﮕﻨﻫ ،1930 ﻪﻫد ﻪﺟاﻮﻣ ¹¹گرزﺑ ﯽﮔدﺮﺴﻓا يداﺼﺘﻗا ماﺪﻬﻧا اﺑ داﺮﻓا زا يرایﺴﺑ ،ﺪش

ییاﮑیرﻣآ یناﻣرﻬﻗرﺑا و یناریا یﺳامﺣ ﮏﯿمﮐ یاهرناژ یاه هﻔﻟﺆﻣ -3 لوﺪﺟ

هﻔﻟﺆﻣ یﺳامﺣ

یناﻣرﻬﻗرﺑا

ناﻣز ناﺘﺳاﺑ ناﻣز

لاﺣ

ناﮑﻣ ناﺮیا

ناﻬﺟ

درﻣ ناﻣرﻬﻗ ناﻮﻠﻬپ

دﺮﻣﺮﺑا

نز ناﻣرﻬﻗ نز ناﻮﻠﻬپ

نز ﺮﺑا

اه ناﻣرﻬﻗﺪﺿ ﻰﻧاﺮیاﺮیﻏ

ﺮﮔ بﻮشآ ﺮﺑا

هیاﻣ نورد ﻰیاﺸﮔ رﻮﺸﮐ اﺗ ﺖﻟاﺪﻋ زا

ناﻬﺟ تاﺠﻧ

سابﻟ هرز

ﻞﻨش

هﯿﻠﻘن هﻠﯿﺳو ﺐﺳا

ﻞیﺒﻣﻮﺗا ﺮﺑا

نامﮐ و ﺮیﺗ حﻼﺳ ﻰﻌیﺒﻃاﺮﻓ ىاﻫوﺮیﻧ

ﺪیﻌﺳ راﺛآ نآ ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ زا .ﺪﻧا هﺪش ىزاﺳﺮیﻮﺼﺗ و ﺖیاور ﮏیمﮐ نازیﻣ ﻦیﺮﺘــﺸیﺑ ﻪﮐ ﺖــﺳا - داﺑآ ﻞﺜﻣ ﻪﻋﻮمﺠﻣ ﺪﻨﻧاﻣ _ ﻰــﻗازر .(7ﺮیﻮﺼﺗ) ﺖﺳوا ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﺮﻧاژ ﻦیا ىاﻫ ﮏیمﮐ ﺖﺴیﻧ نآ ىﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد ﻦیا زا داﺮﻣ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﻪﺘﺒﻟا راﺮﻗ هدﺮﺑ ماﻧ ىاﻫﺮﻧاژ زا ﻰﮑی رد ًاﻌﻄﻗ ﻰﻧاﺮیا ىاﻫ ﮏیمﮐ ﻪمﻫ ﻪــﮐ رد ﮏیمﮐ زا ﻰیاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ هﺪــﻨﮐاﺮپ ترﻮﺻ ﻪﺑ اــﺴﺑ ﻪﭼ ﺪﻧﺮیﮔ ﻰﻣ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نامﻫ ﻦﮑﻟ ،هﺪــش هﺪید زیﻧ ﻰﻫاﮔآراﮐ ًﻼﺜﻣ ﺮﮕید ىاﻫﺮﻧاژ .ﺪﻧﻮش ﻰمﻧ ﺮﺿاﺣ ﻪﻟاﻘﻣ هدوﺪﺤﻣ لﻮمﺸﻣ ،ﺪش ﻪﺘﻔﮔ ﺮﺗ ﺶیپ ﺮﻧاژ نﻮﭼ ﻰــیاﻫﺮﻧاژ زیﻧ بﺮــﻏ رد ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻰﻟاﺣ رد ﻦــیا ىدایز ﺪﺣ اﺗ ﺮﻧاژ ﻦیا ﻪــﮐ اﺮﭼ ؛دراﺪﻧ ناﺮیا رد ﻰﻟداﻌﻣ ،نﺮﺘــﺳو ياﻫ ﭗیﺮﺘﺳا ،ﻢﺘﺴیﺑ نﺮﻗ عوﺮش زا ،ﺖﺳ ﯽﮑﺘﻣ ﯽﺨیراﺗ ﺖیﻌﻗاو ﺮﺑ ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﺿﺮﻋ ار نﺮﺘــﺳو ياﻫﺮﺘﮐاراﮐ و تاــﻋﻮﺿﻮﻣ ،يا ﻪﻣاﻧزور و ﯽﻏای داﺮﻓا و اــﻫ ناﺮﭼواﮔ زا ﻰــیاﻫ هوﺮﮔ دﻮﺟو ﺮﺑ ﻰﻨﺘﺒﻣ ﻪــﮐ ﻦیا .ﺪﻧدﻮﺑ اﮑــیﺮﻣآ بﺮﻏ رد ﺖــﺳﻮپ خﺮﺳ ىاﻫ ﻪﻠیﺒﻗ و ﺮــﺟاﻬﻣ ﺪﻨــﺴپ ﻪﻣاﻋ ياﻫ ﻪﺼﻗ ،اﻫزاوآ ﻪﮐ يﺮیﻮﺼﺗ ﺮﺑ ﻦیﻨﭽمﻫ اﻫ ﮏیمﮐ ناﺸﻧ بﺮﻏ ناﻣاﮕــﺸیپ زا ﯽــﺸﺣو بﺮﻏ يا ﻪﻨﺤﺻ ياﻫ ﺶیامﻧ و ﺮﻧاژ ﻦیا ﻰیامﻨیﺳ ىاﻫ ﻪﻧﻮﮔ درﻮﻣ رد ﺖیمﺳا .ﺪﻧا ﯽﮑﺘﻣ ،ﺪﻨﻫد ﯽﻣ ﯽیاﺮﮔ ﻊﻗاو هزیﻣآ ﻦیا ﯽﻫاﮔ اﻫ ﻢﻠیﻓ ﻦیا ﻪیﻟوا ناﺮﮕیزاﺑ» :ﺪﺴیﻮﻧ ﻰﻣ .(^Smith&Duncan, ²⁰⁰⁹, ¹⁹⁹) «ﺪﻧا هداد باﺗزاﺑ ار هرﻮﻄﺳا و

زا ییاﮑیرﻣآ ﮏﯿمﮐ یﮕنﺟ رناژ رد ﺶﮐانﻓﻮﺧ یاهوﺪنامﮐ و یرﻮﯿﻓ نابهورﮔ -1ریﻮﺼت .لوراﻣ تاراشﺘنا هﻋﻮمجﻣ (^URL 4) :ﺬﺧﺄﻣ

ﻪﮐ ﺖﺳا ىا هدﺮﺘﺴﮔ ﺮﻧاژ ﻪﮐ زیﻧ ﻰﻠیﺨﺗ ﻰمﻠﻋ ﺮﻧاژ ﺮﮕید ىﻮــﺳ زا ﻰﻟداﻌﻣ ناﺮیا رد ،ﺖــﺳا ﺐﻃاﺨﻣ ﺮپ ىاﻫ ﻪﻧاــﺳر زا يرایــﺴﺑ رد يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ و ﻢﻠﻋ هراــﺑرد ﻖمﻌﺗ ﺮیﮔرد ﻪــﺸیمﻫ» ﺮﻧاژ ﻦیا .دراﺪﻧ ﻦیﺑ يﺮیﮔرد مﺮﮔﺮﺳ ار دﻮﺧ ﺮﻧاژ ﻦیا ىاﻫ ناﺘــﺳاد .ﺖﺳا ﯽﻌﻗاو اﻬﻧآ رد ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ يا ﻪﻧاﮕیﺑ ﻢیﻫاﻔﻣ و ﯽﻧاــﺴﻧا تاداﻘﺘﻋا و اﻫ هﺪیا ياﻫ لﻮﻏ لاﮕﻨﭼ زا ار ناﻮــﺟ ناﻧز ،ﯽــیاﻀﻓ ﯽﻓاﺮــشا تادﻮﺟﻮﻣ اﺑ .(44 ،1373 ،نﻮﺳدراﭽیر) «ﺪﻧداد ﯽﻣ تاﺠﻧ يا ﻪﻏاﺑرﻮﻗ ﻢــﺸﭼ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ،ایﻓاﺮﻐﺟ ﻪﺑ هدﺮﺒﻣاﻧ ﺮﻧاژ ود ﺮﻫ ﻪﻨیــﺸیپ ،ﺮیــﺳاﻔﺗ ﻦیا ﺖــﺳا ﻰﻌیﺒﻃ ًﻼﻣاﮐ و ددﺮﮔ ﻰﻣ زاﺑ بﺮﻏ ناﻬﺟ ىاﻫدروآ ﺖــﺳد ًﻼﺑاﻘﺘﻣ ﻪﭼ ناﻨﭼ .ﺪﻨشاﺑ ﻪﺘشاﺪﻧ ﻰﻧاﺮیا ىاﻫ ﮏیمﮐ رد ىدﻮمﻧ ﻪﮐ ﺮﻧاژ .دراد ار ﻰﮔﮋیو ﻦــیمﻫ زیﻧ ناﺮیا رد ﻪﻧایﻣاﻋ و ﻰــﺒﻫﺬﻣ ﺮﻧاژ اﻣ دزﻧ ﻰﻨید رﻮــﻣا ﺖیمﻫا و ﺪیاﻘﻋ زا هﺪﻣآﺮﺑ ناﺮــیا رد ﻰــﺒﻫﺬﻣ ﻰﺗایﺣ ﺖیﻔیﮐ ﻦیﻨﭼ ﻰﺒﻫﺬﻣ ىاﻫ شزرا ﺖــﺳا ﻦﮑمﻣ ﻪﮐ ،ﺖﺳا ﺪیاﻘﻋ ﻦیاﺮﺑاﻨﺑ .ﺪﻨشاﺑ ﻪﺘشاﺪﻧ بﺮﻏ ناﻬﺟ رد ار ىا هﺪﻨﻨﮐ ﻦییﻌﺗ و ﻞﺑاﻗ ﺮﻧاژ ﻦیا ىزادﺮپ ناﺘﺳاد و ىﺮﮔﺮیﻮﺼﺗ رد ﻰﻨشور ﻪﺑ ﻰﺒﻫﺬﻣ ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫ ﮏیمﮐ رد نآ ﻪﻧﻮمﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﻬیﺪﺑ و ﺖــﺳا ىﺮیﮔ ﻰپ ﻪﻧایﻣاﻋ ﺮﻧاژ ﻰﻋﻮﺿﻮﻣ تاﺒــﺳاﻨﻣ ﺮﮕید ىﻮﺳ زا .دﻮــش ﻰمﻧ ﺖﻓای ﻰیایﻓاﺮﻐﺟ هدوﺪــﺤﻣ ﮏی ﻪﺑ ﺺﺘﺨﻣ - ﻰــﻣﻮﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﮏــی ﺮﺑ رد ىﺮﻧاژ ﻦیﻨﭼ دﻮﺟو مﺪــﻋ ﺖﻠﻋ ﻦیاﺮﺑاﻨﺑ ،ﺖــﺳا ﻰﮑﺘﻣ -صاﺧ ىاﻫﺮﻧاژ ﺪــﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .ﺖــﺳا ﻰﻬیﺪﺑ بﺮﻏ ىﺮیﻮﺼﺗ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﮐ ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﻰیاﻫﺮﻧاژ ًاﻣﻮمﻋ ،ﻰﺑﺮﻏ و ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ رد كﺮﺘــﺸﻣ

زا ،یﮕنﺟ رناژ رد سﺪﻘﻣ عاﻓد یاه ناﺘﺳاد ،لوا ﻂﺧ ﮏﯿمﮐ باﺘﮐ -2ریﻮﺼت .ینﯿﻣﻻا حور ﻦسﺣ هﻋﻮمجﻣ (35 ،1390 ،زﻮّﻔﻣ ،ازرﺑ ،ینﯿﻣﻻا حور) :ﺬﺧﺄﻣ

.یﻟابﻗا ﺰیورﭘ ،یبهﺬﻣ رناژ رد ارﻮﺷاﻋ ﮏﯿمﮐ باﺘﮐ -6 ریﻮﺼت (13 ،1387 ،یﻟابﻗا) :ﺬﺧﺄﻣ .یﻈﻋاو یﻠﻋ هﻋﻮمجﻣ زا یﺳامﺣ رناژ رد كاهد یژا ﭗیرﺘﺳا ﮏﯿمﮐ -4ریﻮﺼت

(69 ،1389 ،یﻈﻋاو) :ﺬﺧﺄﻣ

یرﮔریﻮﺼت اﺑ رایﺪنﻔﺳا و ﻢﺘﺳر ﮏﯿمﮐ هﻋﻮمجﻣ -5ریﻮﺼت .یﺳامﺣ رناژ رد دار سورﯿﺳ (69 ،1390 ،هﺪنهرت) :ﺬﺧاﻣ زا ﻦمﺘﺑ و ﻦﻣرﺪیاﭙﺳا هﻋﻮمجﻣ رد ،ﻮﮑﺘید ﻮﯿﺘﺳا ،یﻟ ﻦﺘﺳا ،ﻦﻣرﺪیاﭙﺳا -3ریﻮﺼت .یناﻣرﻬﻗرﺑا رناژ رد لوراﻣ تاراشﺘنا (1391 ،یﻗازر ﺪﯿﻌﺳ یﺼﺨﺷ ﻮﯿﺷرآ) :ﺬﺧﺄﻣ

هﻔﻟﺆﻣ یﺳامﺣ

یﮕنﺟ یبهﺬﻣ

هناﯿﻣاﻋ

ناﻣز ناﺘﺳاﺑ ناﻣز

59 ىاﻫ لاﺳ 68 اﺗ مﻼﺳا زاﻏآ

ناﮑﻣ ناﺮیا

ىزﺮﻣ ﻰﺣاﻮﻧ ناﺘﺴﺑﺮﻋ رﻮﺸﮐ

ناﺮیا

ناﻣرﻬﻗ ناﻮﻠﻬپ درﻣ

هﺪﻨﻣزر و ناﻣاﻣا

ناﺮﺒﻣایپ

نز ناﻣرﻬﻗ نز ناﻮﻠﻬپ

راﺘﺳﺮپ ﻦیﻣﻮﺼﻌﻣ

اه ناﻣرﻬﻗﺪﺿ ﻰﻧاﺮیاﺮیﻏ

ﻰﻗاﺮﻋ زاﺑﺮﺳ راﻔﮐ

ﻞﻫاﺟ

هیاﻣ نورد ﺖﻟاﺪﻋ زا

رﻮﺸﮐ اﺗ ﻰیاﺸﮔ زا عاﻓد

مﻼﺳا ﻪﻋاشا رﻮﺸﮐ زرﺪﻧا و ﺪﻨپ

سابﻟ هرز

ﻰﻣاﻈﻧ ساﺒﻟ اﺒﻋ

و ﻪﻘیﻠﺟ راﺘﺳد

هﻠﯿﺳو هﯿﻠﻘن ﺐﺳا

ﻞیﺒﻣﻮﺗا ﺐﺳا

عاﻮﻧا تاﻧاﻮیﺣ ﺮﺑراﺑ

حﻼﺳ نامﮐ و ﺮیﺗ

ﮓﻨﻔﺗ و پﻮﺗ ﺮیﺸمش

ترﻮﺻ رد حﻼﺳ ،دﻮﺟو دﺮﺳ

.یناریا یاهرناژ یاه هﻔﻟﺆﻣ -4لوﺪﺟ

.یﻗازر ﺪﯿﻌﺳ ،هناﯿﻣاﻋ رناژ رد تاناﻮﯿﺣ ناﺑز ﮏﯿمﮐ باﺘﮐ -7 ریﻮﺼت (1391 ،یﻗازر ﺪﯿﻌﺳ یﺼﺨﺷ ﻮﯿﺷرآ) :ﺬﺧﺄﻣ

ﺮﺗ لﻮمش ناﻬﺟ ﻰﺗاﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ اﻬﻧآ ﻰﻋﻮﺿﻮﻣ تاﺒــﺳاﻨﻣ بﻮﭼراﭼ ،ددﺮﮔ ﻰﻣ زاﺑ (ناﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﻪﺑ زایﻧ و ﮓﻨﺟ ﻪــﻠمﺟ زا) ﻰﮕﻨﻫﺮﻓاﺮﻓ و ،ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ نورد ىاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ِنﺪﻣآ نایﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖــﺳا ﻰﻟاﺣ رد ﻦیا .ﺪﻣاﺠﻧا ﻰﻣ اــﻫﺮﻧاژ ﺺﺨــﺸﺗ و زیامﺗ ﻪﺑ ﻰﺨیراﺗ و ﻰــیایﻓاﺮﻐﺟ ناﺮیا رد دﻮﺟﻮﻣ ﮏیمﮐ ىاﻫﺮﻧاژ زا ﻊﻣاﺟ ﻰﻟوﺪﺟ ﻪﻟاﻘﻣ ىاﻬﺘﻧا رد ﻰﺳاﻨش ﻪﻧﻮﮔ ىاﻫ ﻪﺼﺧاش ساﺳاﺮﺑ راﺑ ﻦیﻟوا ىاﺮﺑ ﻪﮐ دﻮش ﻰﻣ ﻪﺋارا ﻮﮕﻟا اﺑ ﺖﺳا هﺪش ﻰﻌﺳ لوﺪﺟ ﻦیا رد .ﺪﻧا هﺪش ىﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﮏیمﮐ ﻰﻓﺮﻌﻣ ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ ﻰــیاﻮﺘﺤﻣ ىاﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ،1 لوﺪﺟ نداد راﺮﻗ ىاﻫﺮﻧاژ ىﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ رد ﺮﺿاﺣ ﻪﻟاﻘﻣ ﻪﮐ ﺖشاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪیاﺑ ﻪﺘﺒﻟا .ﺪﻧﻮش لوﺪﺟ رد ﺪﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐاﺮﭼ ،ﺖﺴیﻧ 1لوﺪﺟ ﻖﻠﻄﻣ ﻊﺑاﺗ ﻰﻧاﺮیا حﺮﻃ ىاﻫ ﺶﺨﺑ نایﻣ ﻰﺼﺨﺸﻣ زﺮﻣ ندﻮﺒﻧ ﻪﻠمﺟ زا ﻰﺗاﻣاﻬﺑا رﻮﮐﺬﻣ حﺮﻃ ﺖیﻮﻫ ﻦییﻌﺗ درﻮﻣ رد ﻰﻣاﻬﺑا ﻦیﻨﭼ ،دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻪیاﻣ نورد و ىور ﻦیا زا .ﺪیآ ﻰﻣ ﺮــﻈﻧ ﻪﺑ ﺮﺗ ىﺪﺟ ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ ﻪــیاﻣ نورد و و هﺪش ماﻏدا ،هﺪــش ﻢیﻈﻨﺗ لوﺪﺟ رد ﻪیاﻣ نورد و حﺮﻃ ﺶﺨﺑ ود

،ﻦیا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺖــﺳا هﺪش هداد راﺮﻗ لوﺪﺟ رد ﻪیاﻣ نورد ناﻮﻨﻋ اــﺑ ﺖیﻮﻫ ﻦییﻌﺗ و ﻰﺑایدر ﻞﺑاﻗ اﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ زا ﻰﺧﺮﺑ ،اﻫﺮﻧاژ زا ﻰــﺧﺮﺑ رد ﻰﻧاﻣز هزاﺑ ناﻮﺗ ﻰمﻧ ناﻣز ﻪﻔﻟﺆﻣ ىاﺮﺑ ﻪﻧایﻣاﻋ ﺮﻧاژ رد ؛ﺪﻨﺘﺴیﻧ ﻰﻌﻄﻗ ﻪﺑ ىﺮمﻋ اﻫ ناﺘﺳاد ﻦیا زا ﻰﺧﺮﺑ ﻪﮐ اﺮﭼ ؛ﺖﻓای ﻰﺼﺨﺸﻣ و ﻰﻌﻄﻗ ﻰﺨیراﺗ ىاﻫ هرود رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﮑمﻣ و ﺪﻧراد ناﺮیا ﮓﻨﻫﺮﻓ ىازارد ناﻧاﻣﺮﻬﻗ ﻪﮐ نآ ﺮﮕید ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑاﻗ ﻪﺘﮑﻧ .ﺪﻨشاﺑ هداﺘﻓا قاﻔﺗا ىدﺪﻌﺘﻣ مﻮﺳﺮﻣ و ﺺیﺨﺸﺗ ﻞﺑاﻗ و ﺖﺑاﺛ ىاﻫ ﻰﮔﮋیو اﺑ ىداﺮﻓا ًاﻣوزﻟ ﺮﻧاژ ﻦیا ار ناﻣﺮﻬﻗ ﺮﺘﮐاراﮐ ناﻣﺮﻬﻗﺪﺿ ىدراﻮﻣ رد و ﺪﻨﺘــﺴیﻧ ناﻣﺮﻬﻗ ﮏی ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ىﺮﺘﮐاراﮐ ًاﻣﻮمﻋ اﻫ ناﺘﺳاد ﻪﻧﻮﮔ ﻦیا رد هوﻼﻋ ﻪﺑ .ﺪﺑای ﻰﻣ رد ﻰﺧﺮﺑ رد ﺖﺳا ﻦﮑمﻣ ترﺪﻧ ﻪﺑ ﺪﻨﭼﺮﻫ .دراﺪﻧ دﻮﺟو نز ناﻣﺮﻬﻗ .ﺪشاﺑ نز ناﺘﺳاد ﻰﻠﺻا ناﻣﺮﻬﻗ تایاﮑﺣ و اﻫ ﻞﺜمﻟا بﺮﺿ

هجﯿﺘن

ىاﻫرﻮــﺸﮐ اﺑ سایﻗ رد ناﺮیا رد ﮏیمﮐ ﻪﻘﺑاــﺳ و ﺖیﺑﻮﺒﺤﻣ ىﺮیﮔ ﻢــﺸﭼ زﺮﻃ ﻪﺑ اﮑیﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ تﻻایا صﻮﺼﺨﻟا ﻰﻠﻋ و ﻰﺑﺮﻏ سایﻘﻣ رد ناﺮیا رد ﮏیمﮐ ﺖﺒــﺴﻧ ﻦیمﻫ ﻪﺑ زیﻧ و ﺖــﺳا ﺮﺘمﮐ زیﻧ نآ رد دﻮﺟﻮﻣ ىاﻫﺮﻧاژ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﻬیﺪﺑ .دﻮش ﻰﻣ ﺪیﻟﻮﺗ ىﺮﺘمﮐ .ﺖﺳا ﻰﺑﺮﻏ ىاﻫ ﻪﻧﻮمﻧ زا ﺮﺗدوﺪﺤﻣ ﻰﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑاﻗ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ار اﻫﺮﻧاژ ﻪﮐ -ﺮﺿاﺣ ﻪﻟاﻘﻣ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ىاﻫ سایﻗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ اﺑ ﻦییﻌﺗ ىاﻫ ﺺﺧاش زا هداﻔﺘﺳا اﺑ و اﻬﻧآ ﻰﻋﻮﺿﻮﻣ ىاﻮﺘﺤﻣ ساﺳا ﺮﺑ هﻮﺟو -ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻰﺳرﺮﺑ امﻨیﺳ و تایﺑدا نﻮﭼ ﻰیاﻫﺮﻨﻫ رد ﺮﻧاژ ﺖیﻮﻫ راﻬﭼ نایﻣ رد .دراد ىﺮﺗﺮﺑ دﻮﺟﻮﻣ ىاﻫ ﺖﻫاﺒش ﺮﺑ اﻫﺮﻧاژ نایﻣ قاﺮﺘﻓا

ﺖﻫاﺒش ﻦیﺮﺘﺸیﺑ ﻰﺑﺮﻏ ﻰﮕﻨﺟ اﺑ ﻰﻧاﺮیا ﻰﮕﻨﺟ ﺮﻧاژ ،ﻰﻧاﺮیا ﮏیمﮐ ﺮﻧاژ ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ﻰﺳامﺣ ﺮﻧاژ .ﺪﻧﻮش ﻪﺘشاﺪﻨپ ناﺴﮑی ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻰﻣ و ﺪﻧراد ﻢﻫ اﺑ ار رد .ﺪیآ باﺴﺣ ﻪﺑ ﻰﻧاﻣﺮﻬﻗﺮﺑا ﺮﻧاژ ىاﺮﺑ ﻰﻟداﻌﻣ تازیامﺗ ﻰﺧﺮﺑ ضﺮﻓ اﺑ ﻰﻟداﻌﻣ ﭻیﻫ ﻪﻧایﻣاﻋ و ﻰﺒﻫﺬﻣ ﺪﻨﻧاﻣ ﻰیاﻫﺮﻧاژ ،ﻰﻧاﺮیا ىاﻫﺮﻧاژ نایﻣ ﻰیاﮑیﺮﻣآ ىاﻫ ﮏیمﮐ رد ًﻼﺑاﻘﺘﻣ و ﺪﻧراﺪﻧ ﻰﺑﺮﻏ اﻫ ﮏیمﮐ رد دﻮﺧ ىاﺮﺑ ﺪﺳر ﻰﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .ﺪﻧراﺪﻧ ناﺮیا رد ﻰﻟداﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻰﻧاواﺮﻓ ىاﻫﺮﻧاژ ﻢــﺸﭼ ﻪﺑ اﻫﺮﻧاژ ﻰﻋﻮﺿﻮﻣ و ﻰیاﻮﺘﺤﻣ ﺺیاﺼﺧ رد ﻪﮐ ﻰیاﻫ تواﻔﺗ