ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ، لﺎﺳ ﺠﻨﭘ ﻢ ، ﺪﻠﺟ مرﺎﻬﭼ ، نﺎﺘﺴﻣز 1391 ، ص زا 7 - 25
ﻪﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ يراﺪﻨﻳد ي
يرﺎﻳاﺪﺧ ﺪﻤﺤﻣ
1دﺮﻓ ـ ﻲﻧﺎﻳراد رﻮﭘﺪﻤﺣا دﻮﻤﺤﻣ
2
يﺪﻫﺪﻫ داﺰﻬﺑ ـ3
ﻲﻨﻣﺆﻣ ﻼﻴﻟ
4
1 . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور هﺪﻜﺸﻧاد دﺎﺘﺳا
2 . ﺪﻜﺸﻧاد رﺎﻴﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ه
3 . ﻲﺷزﻮﻣآ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
4 . ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد
) ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
7 / 12 / 1390 ، ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
23 / 3 / 1391 (
هﺪﻴﻜﭼ مﻼﺳا ﻦﻳد ﺑ ﻪ ﻪـﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ عﻮـﺿﻮﻣ
ﺐﺴـﻛ
نآ و هدﺮـﻛ هرﺎـﺷا رﺎـﻛو ار
ﻪـﺑ زا ﻲـﻜﻳ ناﻮـﻨﻋ
شزرا ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ
ﮔﺪﻧز رد ﺎﻫ
ﻲﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﻲ ﺪﻨﻛ
.
ﻪـﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
يراﺪـﻨﻳد ي
ﻲـﻧاﺮﻳا نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ
هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا
ﻪـﺳ لﺪـﻣ زا نآ مﺎـﺠﻧا ياﺮـﺑ و ﺖـﺳا
ﺶﺠﻨـﺳ يﺪـﻌﺑ
يرﺎﻳاﺪﺧ ﻲﻋاﺪﺑا يراﺪﻨﻳد
ﺮـﺗﺮﺑ نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺶﺠﻨﺳ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺰﻴﻧ و نارﺎﻜﻤﻫ و دﺮﻓ
ﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا و رﺎﻛ ترازو ﻲﻧاﺮﻳا هدﺎﻔﺘ
ﺪﺷ . ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ شور ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ ؛
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ
نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘـﺳا ﻦﻣﺮﻴﭙﺳا و نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺶﺠﻨﺳ يرﺎﻣآ يﺎﻫ ـﺷ
ﺪ ه ياﺮـﺑ و
ﺖﺳد
ﻖﻴﻗد ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺰﻴﻧ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺗ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ
ي ﺮـﺑ ﻞﻤﺘﺸـﻣ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا
114
ﻲﻣ ﺮﻔﻧ
ـﺑ ﺞﻳﺎـﺘﻧ و ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻪ
ﺎﺸـﻧ هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ن
هﺪـﻨﻫد ي
ﻲـﻨﻌﻣ طﺎـﺒﺗرا
يﺎـﻫﺮﻴﻴﻐﺘﻣ نﺎـﻴﻣ يراد
ﻲـﻣ ﻪﺘﺒﻟا ،دﻮﺒﻧ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و يراﺪﻨﻳد
هﺮـﻤﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺷاد ﺮـﻈﻧ رد ار ﻪـﺘﻜﻧ ﻦـﻳا ﺖﺴـﻳﺎﺑ
ي
هﺮﻤﻧ ﺰﻴﻧ و ﻞﻛ يراﺪﻨﻳد
ﻪـﺳ دﺎﻌﺑا زا ماﺪﻛﺮﻫ رد يراﺪﻨﻳد ي
ﻪـﻧﺎﮔ )
يرﺎـﺘﻓر و ﻲﻔﻃﺎـﻋ ،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ (
نﺎﺸﻧ و دراد راﺮﻗ ﻲﻳﻻﺎﺑ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﺣ رد نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ هﺪﻨﻫد
ﻢﻫ ي
ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻳﻮﺳ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺎـﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد
يرﺎﻳاﺪﺧ يراﺪﻨﻳد ﺶﺠﻨﺳ ﻲﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ نارﺎﻜﻤﻫ و دﺮﻓ
ﺖﺳا .
ژاو ه يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ :
ﻖﻓﻮﻣ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ،ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ،يراﺪﻨﻳد ،ﻦﻳد ،ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ي لوﺆﺴﻣ Email: momeni_leila@yahoo.it
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻳ ﻜ ﻲ
ﺶﻟﺎﭼ زا
ﺎﻫ ي ﺪـﺟ ي
ﺮـﻈﻧ ﻢـﻬﻣ و ي
ـﻠﻤﻋ و ﻲ زﺎـﻏآ زا ﻪـﻛ ﺶﻳاﺪـﻴﭘ
رود ه ي نرﺪـﻣ
و هدﻮﺑ حﺮﻄﻣ ﻢﻫ
ﺎﻨﭼ ن ﻧﻴ ﺰ
ﺎﺟ و ﺶﻘﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ دراد ﻪﻣادا ﻳ
د هﺎﮕ ـﻳ رد ﻦ ا ـﻳ ﻦ رود و ه ﻛ ﻴ ﻔ ـﻴ ﺖ
ﺎﺳ ﺎﺑ نآ ﻞﻣﺎﻌﺗ و طﺎﺒﺗرا ﻳ
ﺎـﻫدﺎﻬﻧ ﺮ ي
ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲ ﺖـﺳا . نﺎﺴـﻧا ﻦـﻳد زرو ﻲﺘﻣﺪـﻗ ﻪـﻨﻳﺮﻳد دراد
،
ﻧ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻴ ﺰ نﺎﺸﻧ هداد يدﺎﻣ ﻪﻛ رد ﻪﺸﻴﻤﻫ ﻲﻳاﺮﮔ دﺎـﺠﻳا
يدﺎـﺷ و سﺎﺴـﺣا ﻲﺘﺨﺒـﺷﻮﺧ
ﻖـﻓﻮﻣ
هدﻮﺒﻧ ﺚﻋﺎﺑ و ﻪﺑ ﺮﻄﺧ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺖﻣﻼﺳ ﻧاور و ﻲ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ داﺮﻓا
ﻲﻣ دﻮﺷ . ـﺧﺮﺑ ﻲ ﺪﻧا ـﻳ ناﺪﻨﻤﺸ
ﻮﻨﻌﻣ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻳ
ﻣﺎﻛ عﻮﺿﻮﻣ رد ،ﺖ ﻴ
ﺑﺎ ﻲ ﻓﻮﺗ و ﻴ ﺣ رد ﻖ ـﻴ ،ﻞـﻘﻌﺗ زرا ﻢـﻫ ار دﻮـﺧ ،تﺎ راﺬـﮔﺮﺛا
ﻣ نﺎﺸﻧ ﻲ ﺪﻫد ) ﺮﺷ ﻳ ﺘﻌ ﻲ
، 1362 .(
ﺪﻧا ناواﺮـﻓ لﺎﺒﻗا ـﻳ
ا ﻪـﺑ گرﺰـﺑ ناﺪﻨﻤﺸ ـﻳ
ﻪـﺒﻨﺟ ﻦ ي ﺼـﺨﺷ ﻲ
ﻤﻋ ﻴ ﻖ ) د ﻳ د و ﻦ ﻳ راﺪﻨ ي ( ﮔﺪﻧز رد ﻲ
ﻢﻛ و نﺎﺴﻧا
ا نﺪﺸـﻧ ﮓـﻧر ـﻳ
د سﺎﺴـﺣا ﻦ ـﻧور
ﻲ ﻪـﺑ ﻢـﻏر
ﮔﺪﻧز ﻲ
زوﺮﻣا نرﺪﻣ ي
وﺎـﻜﺠﻨﻛ ﺐﺒـﺳ ، ي
ـﺳرﺮﺑ رد ﻲ
ﺛﺄـﺗ و طﺎـﺒﺗرا ﻴ
ـﺑ نآ ﺮ ﺮ ﻒـﻠﺘﺨﻣ دﺎـﻌﺑا
ﮔﺪﻧز ﻲ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺸﺑ .
ﮕﻧﻮﮕﭼ ﻲ ا ﻳ
هزﻮﺣ رد و تﺎﻌﻓد ﻪﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦ ﺎـﻫ
ي
ـﻤﻠﻋ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻲ
رد
دا ﻳ
ﺠﻨﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎ ﻴ
ﺎﺘﻧ و هﺪﺷ هﺪ ﻳ
ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺞ ﻲ
ﻪﺑ ار
ﺖـﺳا ﻪﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ .
ﻧد رد ـﻴ ﺎ ي و نرﺪـﻣ
ﭘﻴ ﻪﺘﻓﺮﺸ ي زوﺮﻣا ي
ﻫﺎﻔﻣ ،ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﻪﻛ ﻴ
ﺮﻌﺗ و ﻢ ﻳ ﻒ ﺎﻫ ي ﺪﺟ ﻳ ﻪـﺑ ﺪ لﺎـﺒﻧد ـﻳ ﺴـﻣ ﻦﺘﻓﺎ ﻴ ﭘ ﺮ ـﻴ ﺖﻓﺮﺸ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﻓآرﺎﻛ ، ﻳ ﻪﺑ نﺎﻨ ناﻮﻨﻋ ﻳ ﻜ ﻲ ﻞﻣاﻮﻋ زا راﺬﮔﺮﺛا
ﻪﻌﺳﻮﺗ خﺮﭼ ،تﻻﻮﺤﺗ رد ي
دﺎﺼـﺘﻗا ي
ﺖﺴﺟ ﺎﺑ ار
و ﻮﺟ ي هار ﺎﻫ ي ﺪﺟ ﻳ ﺪ ياﺮﺑ
ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﻛ مﺎﺠﻧا ﻣ ﺖﻛﺮﺣ
ﻲ ﺪـﻧزاﺪﻧا )
Porter,1985
و (
دﺎﺼﺘﻗا ﻊﺑﺎﻨﻣ ي
ﺎﺟ ار ﻪﺑ هدﺮﻛ ﺎﺟ
ﺎﺟ زا و ﻲﻳ هﺮﻬﺑ ﻪﻛ رو ي ﻢﻛ ﺮﺗ ي
نآ ﻪﺑ دراد
هﺮـﻬﺑ ﻪـﻛ ﺎﺟ
رو ي
ـﺑ ﻴ ﺶ ﺮـﺗ ي
ـﻣ ﻞـﻘﺘﻨﻣ دراد ﻲ
ﺪـﻨﻨﻛ )
Say & Dees, 2001
نﺎـﻧآ ( و هدﻮـﺒﻧ ﺺﻳﺮـﺣ ﺮـﻜﻓ ﻪـﺑ
ﻪﮕﻧ ﺖﺷاد لﻮﭘ ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ
ﺎﺑ و ؛ ﻳ
ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪ ﻪﺑ
ﻛﺄﺗ ﻢﻏر ﻴ ﺪﻧا ﺪ ﻳ هزﻮﺣ ناﺪﻨﻤﺸ
ي
ﺮﻓآرﺎـﻛ ﻳﻨ ﻲ
دﺎﺼﺘﻗا ي
ﻮﺟدﻮﺳ ﺮﺑ ﻲﻳ
، ﻪﺑ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور ﻲ
ﻧ ﻴ
و ﻪـﺟﻮﺗ ﺰ ـﻳ
هﮋ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ .
ﭙﻣﻮـﺷ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻴ
1ﺮﺘ
) 1934 ( ﺿﻮﺗ رد ﻴ ﺢ
» ﺮﺨﺗ ﻳ قﻼﺧ ﺐ «
ﻛ ﺮﺑ ﻴ ﻔ ﻴ
ﻧﺎﺴﻧا ﻞﻣاﻮﻋ ﺖ ﻲ
ﻛﺄﺗ ـﻴ ﺪ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ . ،نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻧازﺎﺳ ﻲ
ﻨﻫذ ﻖﻄﻨﻣ رد دﻮﻛر و ﻒﻗﻮﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲ
ارﺎﻛ ﺰﻐﻣ و ي
نآ و دراﺪـﻧ دﻮـﺟو ﺎـﻫ
ﺴﻛ ﻲ رﺎﻛ و ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ دﺎﺠﻳا لﺎﺣ رد ماﺪﻣ ﻪﻛ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﮔﺪﻨﺸﺨﺑ ، ﻲ
ﺋﺰﺟ ﻲ ﺟو زا هدﺎﺳ ﺖﺳوا دﻮ
1. Schumpeter,1934
) ﻨﺧ ﻴ ،ﺮﻔ 1388 .(
ﻢﻫ ﻫﺎﻔﻣ ندﻮﺑ ﻮﺳ ﻴ
ﻟﺎﻌﺗ و ﻢ ﻴ د ﻢ ﻳ ﺮﻓآرﺎﻛ و مﻼﺳا ﻦ ﻳﻨ
ﻲ ﺎﺑ ﻳ ﻚ د ﻳ ـﻣ ﺮﮕ ﻲ ﺪـﻧاﻮﺗ
اﺮﺑ ناواﺮﻓ تﺎﻛﺮﺑ و تﺎﻣﺪﺧ ﺄﺸﻨﻣ ي
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ و دﺮﻓ .
روﺮﻣ ي ﺑدا ﺮﺑ ﻴ تﺎ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ و ﻖﻴﻘﺤﺗ ي
ﻪﻘﺑﺎﺳ ي دﺎﺼﺘﻗا ﺚﺣﺎﺒﻣ حﺮﻃ ي
د زا ﻳ د هﺎﮔﺪ ﻳ ﺪﻧا ﺖﻣﺪﻗ ﻪﺑ ﻦ ﻳ
ﻪﺸ ﺎﻫ ي د ﻳﻨ ﻲ ـﻣ زﺎﺑ ﻲ ،ددﺮـﮔ
ﺎﻣا ﻣ ﻲ
د و دﺎﺼﺘﻗا ﻢﻠﻋ ﺚﺤﺑ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ـﻳ
ﻤـﺳا مادآ نﺎـﻣز زا ﻦ ﻴ
1ﺖ ) 1776 (
ﺪـﺷ زﺎـﻏآ .
مادآ
ﻤﺳا ﻴ
ﻞﻠﻣ توﺮﺛ بﺎﺘﻛ رد ﺖ ﺜﺣﺎﺒﻣ 2
ﻲ
ﺎﻫرﺎﺘﻓر زا ي
ﻠﻛ ﻴ ﻧﺎﺣور و ﺎﺴ ﻴ
ﺮﻈﻧ ﺐﻟﺎﻗ رد ار نﻮ ﻳ
ﻪ ﺎـﻫ ي
دﺎﺼﺘﻗا ي
ﺪﻧﺎﺠﻨﮔ دﻮﺧ
؛ ﺎﻣا ﻪﻄﻘﻧ ي
ﻣ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﻄﻋ ـﻴ
ﺮـﺑو ﺲﻛﺎـﻣ ار دﺎﺼـﺘﻗا و ﺐﻫﺬـﻣ نﺎ
3
ﻧﺎــﻤﻟآ ﻲ و نارﺎــﻜﻤﻫ و ي
مﺎــﺠﻧا ﺪــﻧداد . لﺎــﺳ رد ﺮــﺑو ﺎــﻫ
ي 1904 و 1905 بﺎــﺘﻛ
» قﻼــﺧا
ﻧﺎﺘﺴﺗوﺮﭘ ﻲ
ﺎﻣﺮﺳ حور و ﻳ
ﻪ راد
4ي «
ﺿﻮﺗ رد ار ﻴ
ﺮﻈﻧ ﺢ ﻳ ﻪ ي
دﺮـﻛ ﺮﺸﺘﻨﻣ دﻮﺧ .
حﻼﻄـﺻا دﺮﺑرﺎـﻛ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳﻨ ﻲ نوﺮﻗ رد 17
و 18 ار ﻳ
ﺮﻓآرﺎﻛ و ﺪﺷ ﺞ ﻳ
ﺴـﻛ ﻪـﺑ ﻦ ﻲ
ـﻣ ﻪـﺘﻔﮔ ﻲ
ﭼ ﻪـﻛ ﺪـﺷ ـﻴ
ﺰ ي ار
ﻣ هﺪﻬﻋﺮﺑ ﻲ ﮔ ﻴ ا ﻪﻧ ،دﺮ ﻳ ﻦ
هﺪـﻬﻋ ﺮـﺑ ﻪﻛ
ﺪـﻧراﺬﮕﺑ شا و
ـﺑ ﻪـﻄﺑار رد ـﻤﻫ ﺎ
ﻴ ﺮﻌﺗ ﻦ ـﻳ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻒ
» ﺬﭘﺮﻄﺧ ﻳ ﺮ ي « ﭘ ﺎﻨﻌﻣ ﻴ ﻣ اﺪ ﻲ ) ﺪﻨﻛ
Utterback, 1994
.( ﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﻲ
) ع ( ﻧﻴ ﺑ رد ﺰ ـﻴ ﻤﻫا نﺎ ـﻴ ﺖ
ﻦﻳا ﻦﺘﺷاد و
ﻳ ﮔﮋ ﻲ دﺮﻓ ي ﻣ ﻲ ﺎﻣﺮﻓ ﻳ ﺪ
» :
ﻓ ﻊَﻘَﻓ ًاﺮﻣَا ﺖﺒِﻫ اذِا ﻴ
ّﻗﻮَﺗ َةﺪِﺷ ﱠنِﺎَﻓ ِﻪ ﻴ
فﺎـﺨَﺗ ﺎـﻤِﻣ ﻢَﻈﻋَا ِﻪ
ﻪﻨِﻣ
«:
رﺎﻛ زا هﺎﮔﺮﻫ ي
ﺑ و ساﺮﻫ ﻴ
ﺘﺷاد ﻢ ﻲ
د ار دﻮﺧ ،
ـﺑ رﺎـﻛ نﺎـﻤﻫ شﻮـﻏآ ر ﻴ
ﻪـﻛ اﺮـﭼ ،ﻦﻜﻔ
ﺘﺨــﺳ ﻲ ﻫﺮﭘ ــﻴ گرﺰــﺑ ،ساﺮــﻫ و ﺰ ﭼ نآ دﻮــﺧ زا ﺮــﺗ
ــﻴ ﺰ ي ــﻣ نآ زا ﻪــﻛ ﺖــﺳا ﻲ
ــﺳﺮﺗ ﻲ ) ﺞــﻬﻧ
ﺞﻬﻧ ﻤﻜﺣ ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ص ،ﺖ
157 .(
ﭘﻴ ﺮﻛارد ﺮﺘ ﻧ 5
ـﻴ
ـﺿﻮﺗ رد ﺰ ﻴ
و ﺢ ﻳ ـﮔﮋ ﻲ ﺎـﻫ ي ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﺮـﺑ ،نﺎـﻨ
روآﻮﻧ و ﺖﺻﺮﻓ ي
ﻪﺑ
رﻮﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ ي
ﻛﺄﺗ ﻴ
ﺮﻓآرﺎﻛ و ﺪ ﻳ
ﻧﺎﺴـﻛ ار نﺎﻨ ﻲ
ـﻣ داﺪـﻤﻠﻗ ﻲ
ﺪـﻨﻛ
د ﻪﻛ ﭘر ﻲ ﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ هﺮـﻬﺑ و رادﺮـﺑ ي
ﻪـﺑ ﺖـﺻﺮﻓ زا ا رﻮـﻈﻨﻣ
ﻳ
ﺪﻨﺘﺴـﻫ شزرا دﺎـﺠ )
Drucker,
(1985
.
ﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﻲ
) ع ( ﻧﻴ
ﻤﻫا رد ﺰ ﻴ هﺮﻬﺑ ﺖ رادﺮﺑ ي
ﺖﺻﺮﻓ زا
ﻣ ﺎﻫ ﻲ ﺎﻣﺮﻓ ـﻳ ﺪ :
» ﺮـﻤَﺗ ُﺔـﺻﺮُﻔﻟا
ﺨﻟا صُﺮُﻓ اوﺰﻬﺘﻧﺎﻓ بﺎﺤﺴﻟا ّﺮﻣ ﻴ
ﺮ
« : ﺖﺻﺮﻓ
ﻣ ﺮﺑا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ ﻲ
ﺖﺻﺮﻓ ﺲﭘ ،ﺪﻧرﺬﮔ ﺎﻫ
ي ﻧ ﻴ زا ار ﻮﻜ
1. Adam Smith, 1776
2. An Inquiry into the Nature andCauses of the Wealth of Nations 3. Max Weber
4. The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism 5. Drucker, 1985
ﻫﺪﻧ ﺖﺳد ﻴ
ﺪ ) ﺤﺑ ﺪـﻠﺟ ،راﻮﻧﻻارﺎ 71
(.
ﺖـﺻﺮﻓ ـﺳﺎﻨﺷ ﻲ
هﺮـﻬﺑ و ﮔ ـﻴ ﺮ ي ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ نوﺪـﺑ نآ زا
دوﺪـﺤﻣ ﻳ ﺖ ﺎـﻫ ي
ﻟﺎـﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻲ
ﺪـﻣ ﺐـﻠﻗ دﻮـﺟﻮﻣ ﻳ
ﺮ ﻳ ﺮﻓآرﺎﻛ ﺖ ﻳ
ﺖـﺳا ﻪـﻧﺎﻨ )
Stevenson &
Gumpert, 1985
( ﻢﻫ ﻨﭼ ﻴ ـﺑ درﻮﻣ رد ﻦ ﻪ
ﺪﻧا ﻮـﻧ و ندﻮـﺑ زور ـﻳ
ﺸ ﻴ ـﻣ نﺪ ﻲ ﺎﻣﺮﻓ ـﻳ ﺪ :
» اوﺮِﺴـْﻘَﺗ ﻻ
ْﺨﻣ ﻢﻬﱠﻧِﺎـَﻓ ،ﻢـُﻜِﺑادآ ﻰـﻠﻋ ﻢُﻛدﻻوَا
ﻢُﻜِﻧﺎـﻣز ِﺮـﻴَﻏ ٍنﺎـﻣَﺰِﻟ َنﻮـﻗﻮﻠ
« : ﻪـﺑ ار دﻮـﺧ مﻮـﺳر و بادآ
نﺎــﻣز زا ﺮــﻴﻏ ﻰﻧﺎــﻣز ىاﺮــﺑ نﺎــﻧآ اﺮــﻳز ،ﺪــﻴﻨﻜﻧ ﻞــﻴﻤﺤﺗ نﺎﺘﻧاﺪــﻧزﺮﻓ هﺪــﺷ هﺪــﻳﺮﻓآ ﺎﻤــﺷ
ﺪــﻧا
) ﻦﺑا ﺑا ﻲ ﺪﺤﻟا ﻳ ﺪ .(
اﻳ هﺪ ﺎﻫ ي ﺗﺎﺑ نﺎﺟ ﻴ ﺳ ﺖﺴ ﻲ ﭙﻣﻮﺷ ، ﻴ ﺘﺳا و ﺮـﻛارد ،ﺮﺘ ﻴ
ﻦﺴـﻧﻮ ﺮـﻈﻧزا ﮔدﺎـﺳ ﻲ و
ﺿﻮﺗ ﻴ ﭘ ﺢ ﻴ ﺐﺴﻛ ﺪﻧﻮ
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ رﺎﻛو ﻲ
ﺴﺑ ﻴ
ﻪـﺑ و باﺬﺟ رﺎ ﻪـﻧﻮﮔ
ا ي ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ ﻪـﻛ ـﻳ ﻚ
ﭼ ﻴ ﺮﻜﻓ ﺶﻨ ي رﺎﺘﻓر ي
ﻣ نﺎﺸﻧ ار صﺎﺧ ﻲ
ﺪﻫد . ﻦﻳا زا ور
ﺮﻓآرﺎﻛ ناﺮﻜﻔﺘﻣ ﻳﻨ
ﻲ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻧ ـﻴ ﺎـﺑ ﺰ
نآ زا مﺎﻬﻟا
ﺪﺟ مﻮﻬﻔﻣ ﺎﻫ ﻳ
ﺮﺗﺪ ي ارا ار ﻳ
ﻟﻮﺗ نآ رد ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﻪ ﻴ
ﻪﺑ توﺮﺛ ﺪ ناﻮﻨﻋ
ﻳ فﺪـﻫ ﻪـﻧﺎﮕ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ
ﻤﻧ راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ ﻦ ﻲ
ﮔ ﻴ دﺮ
، ﺳو ﻪﻜﻠﺑ ﻴ ﻪﻠ ا ي اﺮﺑ ي
وﺮﺤﻣ ﻊﻓر ﻣﻴ
ﺖ
ﻋﺎﻤﺘﺟا تﻼﻜﺸﻣ و ﺎﻫ ﻲ
ﻪﺑ ﻣﺄﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻴ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦ ﻲ
ﻌﻤﺟ ﻲ ﻟﻮﺗ و ﻴ
ﺎﻣﺮﺳ و شزرا ﺪ ﻳ
ﻪ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ هدﻮﺑ ﺺﺨﺸـﻣ فﺪﻫ و
ﻧﺎﺳردﻮﺳ نآ رﺎﻜﺷآ و ﻲ
ﻌﻤﺟ ﻲ ﺖﺳا . ا ﻳ
ﺮﻓآرﺎﻛ زا عﻮﻧ ﻦ ﻳﻨ
ﻲ
هوﺮـﮔ و داﺮـﻓا مﺎـﻤﺗ
ﺎـﻫ ﻲﻳ ﻪـﻛ
دراد نﺎﻜﻣا
ﻪﺷﻮﮔ ضﺮﻌﻣ رد
ﮔ ﻴ ﺮ ي دﺮﻃ ، ﻳ
ﺮﺟ زا فﺬﺣ ﺎ ﻳ
دﺎﻋ نﺎ ي ﮔﺪﻧز ﻲ
ﻪﺑ ار ﺪﺷﺎﺑ ناﻮـﻨﻋ
ﺟ ﻪﻌﻣﺎ ي ﻣز و هدﺮﻛ هاﺮﻤﻫ دﻮﺧ ﺎﺑ فﺪﻫ ﻴ
ﻪﻨ ي ﻢﻫ آ و ا ﻲـﻳ
ـﻣ ﻢﻫاﺮـﻓ ار ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻲ
ـﻨﻛ ﺪ . د رد ـﻳ ﻦ
ﺴﺑ مﻼﺳا ﻴ رﺎ ي
هزﻮـﻣآ زا
ﻫﺎـﻔﻣ و ﺎـﻫ ﻴ
شروﺮـﭘ ﻢ
هﺪـﻨﻫد ي
ﺮﻓآرﺎﻛ شﺮـﮕﻧ ﻳ
و دراد دﻮـﺟو ﻪـﻧﺎﻨ
ﭘﻴ اﻮﺸ ﻳ د نﺎ ﻳﻨ ﻲ ﻧ ﻴ
ﺼﺨﺷ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺰ ﻴ
ﺮﻓآرﺎﻛ شﺮﮕﻧ و ﺖ ﻳ
ّﻟﻮﻣ و ﻪﻧﺎﻨ دﺎﺼﺘﻗا ﺪ
ي
، ﺎﻫﻮﮕﻟا ي ﺴﺑ ﻴ رﺎ
ﮕﻧا و ﻢﻬﻣ ﻴ
هﺰ ﺴﻫ ﺶﺨﺑ
نآ ﻦﻤﺿ ،ﺪﻨﺘ
ﻧ نﺎﻤﻠﺴـﻣ ﻊـﻣاﻮﺟ رد ﻪﻛ ـﻴ
ﺴـﺑ داﺮـﻓا ﺰ ﻴ
رﺎ ي
هزﻮـﺣ رد
ي
هار زاﺪﻧا ﻛ ي ﺐﺴ و ﻘﻓﻮﻣ رﺎﻛ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ﻲﻳ ﺑ ﻪ هدروآ ﺖﺳد
ﺪﻧا . ﺶﻨﻛ ﺎﻫ ي ﻠﺻا ﻲ د ﻳ ،ﻦ ﻪـﺑ هﮋـﻳو د ـﻳ ﻦ
د ﺮﺑ ﻪﻛ مﻼﺳا ﻳ
ﻦ
ﻣ ﺐﺗﺮﺘﻣ ناراد ﻲ
ﻫﺎﻔﻣ و دﻮﺷ ﻴ
ﻠﺻا ﻢ ﻲ
ﺮﻓآرﺎـﻛ ﻳﻨ ﻲ ﺎـﺑ ـﻳ ﻚ د ﻳ ﻢـﻫ ﺮـﮕ و ﻮـﺳ
ﻣ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻲ
ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺐـﻟﺎﻄﻣ ﻢﻏر هﺪـﺷ نﺎـﻴﺑ
و
ﻫﺎـﻔﻣ دﻮـﺟو ﻴ
شزﻮـﻣآ و ﻢ
ﺎـﻫ ي ز ـﻳ اﺮـﺑ دﺎ ي
زﺎﺳﺮﺘﺴﺑ ي
ﺮﻓآرﺎﻛ داﺮﻓا شروﺮﭘ ﻳ
شﻼﺗ و ﺪﻟﻮﻣ و ﻦ دﺎﺼﺘﻗا ﺮﮔ
ي ﻪـﺑ
ـﺧﺮﺑ نﺪـﺷ ﻪـﺑﺮﻓ ﺖـﻠﻋ ﻲ
د ﻳ
ﻪﺒﻨﺟ زا ﺮﮕ
ﺎﻫ ي د ﻳ و ﻦ ﻲﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻪﺑ اﻳ ﻦ
ﻪﺒﻨﺟ زا ﻪﻧﻮﮔ
ﺎﻫ ي
د ﻪﺑ ،نآ ﻳ
ﻪﺑ نآ دﺎﻌﺑا و ﻦ ترﻮﺻ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺺﻗﺎﻧ
اﻳ
ﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﻢ ﻲ
ﻟﺎﻌﻓ دﻮﺷ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي
هار ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
اﺪﻧا ز ي ﺐﺴﻛ
ﻪـﺑ رﺎﻛو ترﻮـﺻ
ﻳ ﺑ ﺮﻣا ﻚ ﻲ و طﺎﺒﺗرا ﻳ
هزﻮﺣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻢﻛ ﺎ ي
د ﻳﻨ ﻲ ﻘﻠﺗ ﻲ رد و ﻳ ﺖﻓﺎ دﻮﺷ .
نآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
رﻮﺸﻛ رد ﻪﻛ ي
ﮔﺪﻧز ﻲ ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﻴ ﻪﻛ ﻢ ﺶﻴﺑ ﺮﺗ ﻌﻤﺟ ﻴ
ﻜﺸﺗ نﺎﻤﻠﺴﻣ ار نآ ﺖ ﻴ
ﻞ
ﻮﺳ زا و هداد ي
د ﻳ
ﺴﻣ رد ﺮﮕ ﻴ
ﭘ ﺮ ﻴ ﻪﻤﻫ ﺖﻓﺮﺸ
دﺎﺼﺘﻗا تﻻﻮﺤﺗ ﻪﺑ ،ﻪﺒﻧﺎﺟ ي
ﺮﻓآرﺎﻛ و ﻳ
ﻪﻧﺎﻨ ﻪﺑ هﮋﻳو
ﻛ ﺮﻈﻨﻣ زا ﺮﻓآرﺎ
ﻳﻨ ﻲ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ﻧ ﻴ ﺪﻨﻣزﺎ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻳ
ﻦ
ا رد نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﻛ ﻳ
ﻫ ناﺮ ﻴ ﭻ ﻪـﻧﻮﮔ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻣ ﻴ ﻧاﺪ ﻲ اﺮﺑ ي ﻠﺤﺗ ـﻴ ﺛﺄـﺗ ﻞ ﻴ
ﻪـﻄﺑار و ﺮ
ي د ﻳ راﺪـﻨ ي
ﺮﻓآرﺎـﻛ و ﻳﻨ
ﻲ ،ﺖـﺳا هﺪﺸـﻧ مﺎـﺠﻧا
اﺮﺑ دراد تروﺮﺿ ي
ا ﻢﻬﻓ ﻳ
ﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﻪﻄﺑار ﻦ ﻲ
رد ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﺶﻫوﮋـﭘ
يﺎـﻫ ﺪـﻌﺑ ي زا
د ﮓــﻨﻫﺮﻓ ﻳ
ــﻨ ﻲ ﻣﻼــﺳا ﻲ ــﺑ اﺮ ي
ﺮﻓآرﺎــﻛ ﮓــﻨﻫﺮﻓ شﺮﺘﺴــﮔ و ﻪﻌــﺳﻮﺗ ،ﺎــﻘﺗرا ﻳﻨ
ﻲ ﺑﺮﺗ و ــﻴ ﺖ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻖﻓﻮﻣ نﺎﻨ .
ﻨﺧ ﻴ ﺮﻔ ) 1388 (
ﺮﻓآرﺎﻛ بﺎﺘﻛ رد ﻳﻨ
ﻲ
ﺷزرا مﺎﻈﻧ رد ﻲ
ﻲـﻣ هرﺎﺷا
ﺪـﻨﻛ :
» ﻞـﻣﺎﻛ مﺎـﻈﻧ ﻦﻳﺮـﺗ
دﺎﺼﺘﻗا ي
ﺐﺴﻛ ةرﺎﺑرد و
ﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا مﻼﺳا رﺎﻛ ﻪ
ﺐﺴﻛ ﻪﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ اﺮﻧآ و هدﺮﻛ هرﺎﺷا رﺎﻛو
شزرا ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ
ز رد ﺎﻫ ﮔﺪﻧ ﻲ
ﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﻲ ﺪﻨﻛ .«
لﻮـﺳر تﺮﻀـﺣ زا )
ص ( ﻪـﻛ ﻢـﻳراد ﺑﻴ
رﺎـﻜ ي
ﻞﻣﺎﻋ چﻮﭘ ﻳاﺮﮔ ﻲ
، ﺮﻳﺬﭘﺎﻄﺧ ي
، رود ي
اﺪـﺧ زا
، هﺰـﻴﮕﻧا ي
وﺮـﺠﻛ و هﺎـﻨﮔ ي
ﺖـﺳا . نآﺮـﻗ رد
ﻢﻫ ﺪﻴﺠﻣ ﺑﻴ
زا ﺶ 90
رﺎﺑرد تﺎﻳآ ﺪﺻرد ه
ي ﮔﺪﻧز ﻲ
، رﺎﻛ ﺶﻧاد ، يزوﺪﻧا رد نﺎﺴﻧا ﻒﻳﺎﻇو و
ﮔﺪﻧز ﻲ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻂﻘﻓ و 10 تﺎﻳآ ﺪﺻرد
ﺖﺳا تﺮﺧآ و دﺎﻌﻣ )
ﺧ ﻨﻴ ،ﺮﻔ 1388 .(
ﺮـﺧاوا ناﺮﺤﺑ
لﺎﺳ ﺎﻫ ي 1970 و ﺰﻴﻧ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺖﺑﺎﻗر تﺪﺷ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ
ﺑﺮﺗ ﻴ
ﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖ ﻲ
ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ
ﻳ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻚ
ي
زﺎﺳﻮﻧ ﻢﻬﻣ ي
ـﻘﻄﻨﻣ ﺮﻜﻔﺗ ﻲ
ـﻧﻼﻘﻋ و ﻲ ﻪـﺟﻮﺗ دﺮـﻛ و ﻦـﺷور
اﺮـﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ي
ﻏﺮﺗ ﻴ
ﻟﺎﻌﻓ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻪﺑ داﺮﻓا ﺐ ﻴ
ﺖ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻳ ﺘﺴ ﻲ ﻧ ﻴ ﺎﻫزﺎ ي ﺳرﺮﺑ نﺎﻧآ ﻲ
ﻊﻓر و ﻮﺷ ا ﻪﻛ د ﻳ ﻦ ﻧ ﻴ ﺎﻫزﺎ
ﺴــﻘﺗ سﺎــﺳاﺮﺑ ﻴ
ﻢ ﺪــﻨﺑ ي ﻮﻟزﺎــﻣ مﺎــﻫﺮﺑآ ﻧ ﻞﻣﺎــﺷ 1
ﻴ ﺎــﻫزﺎ ي ﻟوا ــﻴ دﺎــﻣ و ﻪ ي ﻧ ، ﻴ ﺎــﻫزﺎ ي ﻮﻧﺎﺛ ــﻳ و ﻪ
ناور ﺘﺧﺎﻨـــﺷ ﻲ ﻧ و ﻴ ﺎـــﻫزﺎ ي ﻪـــﻌﻣﺎﺟ ﺘﺧﺎﻨـــﺷ ﻲ ـــﻳ ﻧ ﺎ ﻴ ﺎـــﻫزﺎ ي ﻪـــﺒﺗر ي ﺪﻨﺘﺴـــﻫ مﻮـــﺳ .
د ي
گﺮﺑزﺮﻫ ﺘﻌﻨﺻ سﺎﻨﺸﻧاور2
ﻲ ا ﺮﻣ ﻳ ﺎﻜ ﻲﻳ اوا رد ﻳ ﻪﻫد ﻞ ي 1960
ﺶﻫوﮋـﭘ ﺎـﻫ ي ز ـﻳ دﺎ ي ا رد ـﻳ ﻦ
ﻣز ﻴ
ﺘﻧ و داد مﺎﺠﻧا ﻪﻨ ﻴ
ﻪﺠ ي ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺎﻫ ي
ﺘـﺷادﺮﺑ ﺎـﺑ ار دﻮﺧ ﻲ
بﺎـﺘﻛ زا
ﺎـﻫ ي و تارﻮـﺗ سﺪـﻘﻣ
ﺠﻧا ﻴ
ﺗ ود سﺎﺳاﺮﺑ ﻞ ﻴ
ﺼﺨﺷ ﭗ ﻴﺘ
ﻲ
ﺳﻮﻣ و مدآ ﻲ
) ع (
اﺮﺑ ؛دﺮﻛ ﻪﺻﻼﺧ ﻳ
ﻧﺎﺴـﻧا داﺮـﻓا سﺎﺳا ﻦ ﻲ
ﮕﻧا ﺮﻈﻧ زا ﻴ
هﺰ
كﺮـﺤﻣ و ﺎﻫ
ﻪﺘـﺳد ﻞـﺑﺎﻗ هوﺮـﮔ ود رد ﺎـﻫ ﺪـﻨﺑ
ي ﺪﻨﺘﺴـﻫ : ـﻫوﺮﮔ ﻲ مدآ ﺪـﻨﻧﺎﻤﻫ
ﭘرد ﺮﺸﺒﻟاﻮﺑا ﻲ
ﻣﺄﺗ ﻴ ﻧ ﻦ ﻴ ﺎﻫزﺎ ي ﻟوا ﻴ ﻪ ي ﻮﺧ ﻳ
نوﺪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶ
ﻤﻧ نآ ﻲ ﮔﺪـﻧز ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲ
و ﺪـﻨﻨﻛ
1. Abraham Maslow 2. D.Herzberg
ﻫوﺮﮔ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ رد ﻲ
ﺳﻮﻣ تﺮﻀﺣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻲ
) ع ( ﻧﻴ ﺎﻫزﺎ ي ﺣور ﻲ ﻣ ، ﻴ ﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﻞ ﻴ روﺎﺑدﻮﺧ ،ﺪ ي
ﻇو مﺎﺠﻧا و رﺎﻛ رد ﻴ
ﻮﻜﺗ و ﻞﻣﺎﻜﺗ و ﻪﻔ ﻳ
ﺼﺨﺷ ﻦ ﻴﺘ ﻲ ﺪﻧراد .
ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ا ي
ﺚﺤﺑ زا ﻪﻛ
ﺎﻫ ي ـﻣ ﻻﺎـﺑ ﻲ
ا ﺖـﻓﺮﮔ ناﻮـﺗ ـﻳ
ﻦ
ﮔﺪـﻧز تﻻﻮـﺤﺗ ﺎـﺑ هاﺮـﻤﻫ ﻪـﻛ ﻲ
و
ﭘﻴ ﺖﻓﺮﺸ ﺎﻫ ي دﺎﻣ ي داﺮﻓا ﻂﺑاور ﮔﺪﻧز ﺪﻋاﻮﻗ و
ﻲ ﻌﻤﺟ ﻲ ﻧ ﻴ ﺎﺑ ﺰ ـﻳ ﭘ ﺪ ﻴ
ﺑزﺎـﺑ درﻮـﻣ ﻪﺘـﺳﻮ ﻴﻨ
ﻲ راﺮـﻗ
ﮔ ﻴ
دﺎﺼﺘﻗا و دﺮ ي
ِﺻ ندﻮﺑ ﻣ فﺮ ﻲ
ﺴﮔ ﻢﻫ زا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻴ
ﮕﺘﺨ ﻲ ﺮـﺠﻨﻣ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﺮـﺑ ﻢﻛﺎـﺣ ﻂـﺑاور
ﻧ ؛دﻮﺷ ﻴ
ﻮﺟدﻮﺳ هﺎﮕﻧ ﺎﺑ ﺰﮔﺮﻫ نارﺎﻛﻮﻜ ﻳ
ﻤﻧ ﺎﻫرﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﻧﺎ ﻲ
ﻘﺣ ناﺪـﻘﺘﻌﻣ ،ﺪﻧﺮﮕﻧ ﻴ
ـﻘ ﻲ دا ـﻳ ﻢـﻫ نﺎ
ﻣﻮﻤﻋ ﻊﻔﻧ ﻲ
ﻣ لﺎﺒﻧد ار ﻲ
دﺎﺼﺘﻗا ﻊﻔﻧ ﻢﻫ و ﺪﻨﻨﻛ ي
ر
ﻣ هدروآﺮﺑ ا ﻲ
ﻨﻳﺎﻤﻧ
ـﺣور دﺎـﻌﺑا ﻢـﻫ و ﺪ و ﻲ
ﻧاور ﻲ ﻮﻨﻌﻣ و ي
ﻣ ﺶﺷﻮﭘ ار ﻲ
ﻫد ﻨ
ﺎﺿرا ﻦﻤﺿ و ﺪ ي
ﻪﺘﺳاﻮﺧ و دﺎﻌﺑا ﺎـﻫ
ي
ـﻣدآ عﻮـﻨﺘﻣ ﻲ
اﺮـﺑ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا تﻼﻜﺸﻣ ﻞﺣ ﻲ
ﻧ ﻴ هرﺎﭼ ﺰ ﻮﺟ ﻲﻳ ﻣ ﻲ ﻛ ﻨ و ﺪﻨ ﻦﻳا زا ور
ﺑﺪﻨﭼ نﺎﺴﻧا ﺪـﻌ
ي ﺪـﻨﭼ ﻪـﻌﻣﺎﺟ و
ﺑ ﺪﻌ ي ﻌﻗاو ﻴ دﻮﺟو ﺖ ي
ﭘ ﻴ ﻣ اﺪ ﻲ ﺪﻨﻛ ) ﺮﺟﺎﻬﻣ ي ، 1388 .(
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻴﺴﺑ يرﺎ ﺗ ﺄ ﻲﻣ ﺪﻴﻳ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺮﻓ ا ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺪﻨﻳ يﺎـﻫ
ﻲـﺷزﻮﻣآ
ﺐـﺟﻮﻣ ﻪـﻛ ﺮـﻴﻴﻐﺗ
ﺶﻨﻴﺑ
ﮓﻨﻫﺮﻓ و
نآ ﺰﻴﻬﺠﺗ و داﺮﻓا ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺶﻧاد
ترﺎﻬﻣ و
يﺎﻫ صﺎﺧ ﻲﻣ ﻲﻣ ،دﻮﺷ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻲـﻫار
ﻪﻛ ار نآ ﺎﻫ ﻪﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﻲﻌﺳ ﺎﺑ
ﺖﺷﺬﮔ و ﺎﻄﺧ و نﺎﻣز
ﻲﻧﻻﻮﻃ
ﻪـﺑ نآ ﻲـﻣ
هﺎـﺗﻮﻛ رﺎﻴﺴـﺑ ﺪﻨـﺳر
ﺮﻛ هد ﻪﺑ و ﺖﻋﺮﺳ ﻚﻳ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ هﻮﻘﻟﺎﺑ
ﻪﺑ ار ﻚﻳ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﻞـﻌﻔﻟﺎﺑ
ﻞﻳﺪـﺒﺗ
ﺪـﻨﻛ . ﻦـﻳا زا ور
ﻟﻮﺻا ﻪﺟﻮﺗ ﻲ
ﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ شزﻮﻣآ ﻪﺑ ﻲ
ﮓﻨﻫﺮﻓ ، زﺎـﺳ
ي
زﺎﺳﺮﺘﺴـﺑ و ي
ﻪـﺑ شﻼـﺗ و رﺎـﻛ رﻮـﻈﻨﻣ
ﺎﻘﺗرا ي
ﻤﻛ ﻲ ﻔﻴﻛ و ﻲ
هﺮﻬﺑ ندﺮﺑﻻﺎﺑ و ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ و
رو ي وﺮﻴﻧ ي ﻧﺎﺴﻧا ﻲ رﺎﺘﺧﺎـﺳ رد ﻦﻳدﺎـﻴﻨﺑ ﺶﻘﻧ
ﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻲ ﻦﻳد ، مﺎﻈﻧ ﺎﻫ و شزرا
ﺮﻓ ﻪﻛ ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﺎﻫ ا
ﻠﻛ ﺪﻨﻳ ﻲ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ي ﺮـﺑ رد ار ﻪـﻌﻣﺎﺟ
ﻣ ﻲ دﺮﻴﮔ ) ﻨﺧ ﻴ ،ﺮﻔ 1388 .(
ﻻد ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻳ ﺿﻮﺗ و ﻞ ﻴ
هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﺎﺤ
، ا ﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ يﺮﺑرﺎـﻛ
- ﻪﻌـﺳﻮﺗ يا ﺎـﺗ دراد ﺮـﻈﻧ رد
ﺑﺮﺠﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪ
يﺎﻫ ﺗﺎـﺳا ﻴ
ﻪﺘﺴـﺟﺮﺑ ﺪ
ي ـﻣ ﻴ
ـﻤﻠﻋ ﺶﺠﻨـﺳ رد ﻦﻬ ﻲ
ﻣ ـﻴ ناﺰ يراﺪـﻨﻳد رﺎﺸـﻗا
ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﺑ
ﻳ
دﺎﺼـﺘﻗا ﻖﻓﻮﻣ نﺎﻨ ي
ﻋﺎـﻤﺘﺟا و ﻲ
ا ﻳ ـﻧاﺮ ﻲ ) 1389 - 1388 (
ﻌﻣ ﻪﻛ ﻴ ﻘﻓﻮﻣ رﺎ ﻴ
ﻫ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻧآ ﺖ ﺄﻴ
ﻤﻠﻋ ت ﻲ
هراﻮﻨﺸﺟ نارواد
ي ﻠﻣ ﻲ ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ترازو ﺮـﺗﺮﺑ نﺎﻨ
ﻋﺎﻤﺘﺟا رﻮﻣا و رﺎﻛ ﻲ
) رﻮﭘﺪﻤﺣا
،نارﺎﻜﻤﻫ و 1385
( ﻃ ﻲ
ﻠﻤﻋ ﻪﺘـﺷﺬﮔ لﺎـﺳ ﺞﻨﭘ ـﻴ
ﺗﺎ ﻲ و هﺪـﺷ
ﻪﺑ ﻌﻣ ترﻮﺻ ﻴ
ﺣاﺮﻃ ﻮﮕﻟا رﺎ ﻲ
ﻮﺼﺗ ، ﻳ ﺒﺜﺗ و ﺐ ﻴ دﺮﮔ ﺖ ﻳ ﺪ ﻪﻄﺑار ،ه ي يراﺪﻨﻳد ﻘﻓﻮﻣ و ﻴ ار نﺎﻧآ ﺖ
ﺺﺨﺸﻣ ﻨﻛ ﺪ . نآ زا
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﻛ ﺎﺟ ﻳﻨ
ﻲ
ﻠﻛ ﻢﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻴ
ﺪ ي اﺮﺑ ي شﺮﺘﺴﮔ
ﻪﻌﺳﻮﺗ و ي دﺎﺼﺘﻗا ي
ﺖﺳا ،
ﻓآرﺎﻛ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻫﺎﮔآ ﺮ
دراد ﺖﻴﻤﻫا داﺮﻓا ﻪﻧﺎﻨﻳ .
) رﻮﭘﺪـﻤﺣا
،نارﺎﻜﻤﻫ و 1385
.(
لﺪﻣ ﺎﻫ ي ﺶﺠﻨﺳ يراﺪﻨﻳد
د ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ،داﺮﻓا ﻳ
ﺣﺎﺻ هﺎﮔﺪ ﺐ
ا ناﺮﻈﻧ ﻳ
ـﻣ عﻮﻨﺘﻣ هزﻮﺣ ﻦ ﻲ
،ﺪـﺷﺎﺑ
ﺎﻣا اﺮﺑ ي ا مﺎﺠﻧا ﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ و ﻳ ﻪﻏﺪﻏد باﻮﺟ ﻦﺘﻓﺎ ي
ﺶﺠﻨـﺳ لﺪـﻣ زا هﺪـﺷ حﺮﻄﻣ يراﺪـﻨﻳد
اﺪﺧ ﻳ رﺎ ي نارﺎﻜﻤﻫ و دﺮﻓ )
1388 ( ﻪﺑ ﻟد ﻴ ﻣﻮﺑ ﻞ ﻲ
لاﻮﺳ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ،ندﻮﺑ
يﺎﻫ ﺶﺳﺮﭘ
د ﺎـﺑ ﻪﻣﺎﻧ ـﻳ ﻦ
ﻗد ﺶﺠﻨﺳ و مﻼﺳا ﻴ
ﻖ دﺎﻌﺑا ﺮﺗ يراﺪﻨﻳد ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲ
دﻮﺷ .
فﺪﻫ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ رﺮﺑ ﺳ ﻲ ﻪﻄﺑار ي يراﺪﻨﻳد ﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ﻴ ﺮﻓآرﺎﻛ ﺖ ﻳ
ا نﺎﻨ ﻳ ﻧاﺮ ﻲ هدﻮـﺑ لاﻮـﺳ و
ﻠﺻا ﻲ ﺶﻫوﮋﭘ ا ﻳ
آ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦ ﻳ
ﺑ ﺎ ﻴ ﻦ يراﺪﻨﻳد
ﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ﻴ ﺮﻓآرﺎﻛ ﺖ ﻳ
رادﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا نﺎﻨ ي
دﻮـﺟو
؟دراد ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يراﺪﻨﻳد
ﺮﻓآرﺎﻛ و ﻳﻨ
ﻲ ﻪﺑ و ـﻳ
ﻪـﻄﺑار رد هﮋ
ي د ـﻳ و مﻼـﺳا ﻦ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳﻨ ﻲ ﻢﻛ ﻪﺑ ﺮﺗ ﻣ ﻢﺸﭼ ﻲ زا ،درﻮﺧ اﻳ
ﻦ ور ﺪـﻳﺎﺑ اﺮـﺑ ي ـﺳرﺮﺑ ﻲ ـﺑ ﻴ ﺶ
ﺖـﺳد و ﺮـﺗ ـﻳ
ﺑﺎ ﻲ ﻪـﺑ
ﻤﻜﺗ تﺎﻋﻼﻃا ﻴﻠ
ﻲ
هزﻮﺣ ﻪﺑ ﺎﻫ ي
ﻪﻄﺑار ﺪﻨﻧﺎﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ
ي يراﺪﻨﻳد
ﺗﻻﻮـﻘﻣ ﺎﺑ ﻲ
ﺪـﻨﻧﺎﻤﻫ
ﺑ ،لﺎﻐﺘﺷا ﻲ رﺎﻛ ي
ﭘ ،ﺶﺷﻮﻛ و رﺎﻛ ،فاﺮﺤﻧا و ﺮﻘﻓ ، ﻴ
ﺼﺤﺗ ﺖﻓﺮﺸ ﻴﻠ
ﻲ
شزرا و توﺮﺛ ،
ﺮﻓآ ﻳﻨ ﻲ
ﻧﻴ
دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺰ .
ﭘ ﻴ ﺸ ﻴ ﻪﻨ ي ا ﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ ﻧ ﻴ
ﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﻬﺟ ود زا ﺰ ﺳرﺮ
ﻲ ﺖـﺳا :
لوا
:
ﺶﻫوﮋـﭘ ﺎـﻫ ي
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ي عﻮـﺿﻮﻣ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يراﺪـﻨﻳد
و ﺮﻓآرﺎـﻛ ﻳﻨ ﻲ ، يراﺪـﻨﻳد
ﻪﻌـﺳﻮﺗ و
ي
دﺎﺼـﺘﻗا ي و
يراﺪﻨﻳد
مﺎﻈﻧ و شزرا ﺎﻫ ي ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻲ - ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ ،
مود
ﺶﻫوﮋﭘ:
ﺎﻫ ي
هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا
ي ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ
عﻮﺿﻮﻣ ﻘﻣ ﻴ سﺎ ﺎﻫ ي ﺶﺠﻨﺳ يراﺪﻨﻳد .
ﺶﻫوﮋﭘ رد نﻼـﺳرا
) 1
2001 ( ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ
» شزرا ﺎـﻫ ي ﻼـﺧا
رﺎـﻛ ق ي ﺪـﻣ ﻳ نﺎﺘﺴـﺗوﺮﭘ ناﺮ
ﻠﮕﻧا ﻴ ﺴ ﻲ ﺪﻣ ، ﻳ ﻟﻮﺗﺎﻛ ناﺮ ـﻴ
ﻚ ا ﻳ ﺪـﻨﻟﺮ ي ﺪـﻣ و ﻳ
كﺮـﺗ نﺎﻧﺎﻤﻠﺴـﻣ ناﺮ
2«
ﺪـﻣ ﺪـﺷ ﺺﺨﺸـﻣ ، ﻳ
ناﺮ
ﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻲﻳ
رﺎﻛ قﻼﺧا زا ي
ﻧﺎﺘﺴﺗوﺮﭘ ﻲ
ﻟﺎﺣ رد ؛ﺪﻧراد ﻲ
نﺎﺘﺴـﺗوﺮﭘ ﻪﻛ
ﺎـﻫ
ﻛﺪـﻧا ﺎـﺑ ﻲ
ﻟﻮﺗﺎﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ توﺎﻔﺗ ﻴ
ﻚ ﺎﺟ رد ﺎﻫ ﻳ
ﻟﻮﺗﺎﻛ و مود هﺎﮕ ﻴ
ﻚ ﺎﺟ رد ﺎﻫ ﻳ
ﺎﻋر مﻮﺳ هﺎﮕ ـﻳ
قﻼـﺧا ﺖ
ــﻛ رﺎ ي ﻧﺎﺘﺴــﺗوﺮﭘ ﻲ
ﺪــﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮــﻗ .
ﻧﺎﻣاﺮﭘ ﮓــﻫ ــﻴ
3ﻚ ) 2002 ( ﻪــﻟﺎﻘﻣ رد ي
» ،ﻪﻌــﺳﻮﺗ و مﻼــﺳا
1. Arslan, M, 2001
2. The Work Ethic Values of Protestant British, Catholic Irish and Muslim Turkish Managers 3. Huq Pramanik, A, 2002
ﺪﻫاﻮﺷ ي ﺰﻟﺎﻣ زا ي
1«
ﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ ﻲ
اﻮـﺘﺤﻣ ي ﺮـﻈﻧ ي
ﻪﻌـﺳﻮﺗ فاﺪـﻫا ﺖﺸـﭘ رد ﻪـﻛ
ا ي مﻼـﺳا
دراد دﻮﺟو
، ﺘﻧ ﻴ
ﻪﻌﺳﻮﺗ فاﺪﻫا سﺎﺳا ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠ
ا ي ،ﺖﻟاﺪـﻋ ﺮـﺑ نﻼـﻛ دﺎﺼـﺘﻗا رد مﻼـﺳا
اﺬﮔ كاﺮﺘﺷا ﻪﺑ و ﺖﺒﻗاﺮﻣ ،اراﺪﻣ ،ﺖﺒﺤﻣ رﺎﻜﻤﻫ ،ﻦﺘﺷ
ي ﻢﻫ و ز ـﻳ ﺘﺴ ﻲ
ﺖﻤﻟﺎﺴـﻣ
ﻣآ ـﻴ راﻮﺘـﺳا ﺰ
ﺖﺳا
ﺶﺨﺑ رد ،
ﺎﻫ ي
رﻮﺘﺳد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ا ﻳ د ﻦ ﻳ ﻣ ﻦ ﻲ
ﭘ و ﺖﺒﺜﻣ طﺎﺒﺗرا ناﻮﺗ ﻴ
ﻪﺘـﺳﻮ ي و مﻼـﺳا
دﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ .
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺎـﻫ ي ﺶﻫوﮋـﭘ ﺎﻛ
ـﻳ
2ﺪ ) 2006 (
» ﺮﻓآرﺎـﻛ ﻳﻨ ﻲ ﻣﻼـﺳا ﻲ : ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ي
درﻮﻣ ي
ﻫﺎﺷدﺎﭘ رد ﻲ
دﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ي
3«
يرﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ﭻﻴﻫ ﻪﻛ دﺮﻛ ﺺﺨﺸﻣ
شزرا نﺎـﻴﻣ
يﺎـﻫ
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ و ﻲﻣﻼﺳا .
ﻪـﺟو ﭻﻴﻫ ﻪﺑ يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ رد ﺎﻳﻮﭘ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ دﻮﺒﻤﻛ
شزرا زا ﺖﻴﻌﺒﺗ ﺎﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا
رد ﺖﻟود ﺖﺴﻜﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ و دراﺪﻧ يرﺎﻛ قﻼﺧا و ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫ
ﻪﺑ و ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ مﻮﻬﻔﻣ بﺬﺟ هدﺎﻔﺘـﺳا نآ لﺎﺒﻧد
ندﺮـﻜﻧ شزرا زا ﻲﻣﻼـﺳا يﺎـﻫ ياﺮـﺑ
دﺎـﺠﻳا
ﻌﺳﻮﺗ ﻲﻣ ﻪ ﺪﺷﺎﺑ . ﺶﺗردآ
نارﺎﻜﻤﻫ و )4
2006 ( ﺶﻫوﮋﭘ رد
» د ﻳ
ﺮﻓآرﺎﻛ و ﻦ ﻳﻨ
ﻲ
5« ﺛﺄﺗ ﻴ د ﺮ ﻳ ﺮﺑ ﻦ
ﻤﺼﺗ ﻴ
ﺮﻓآرﺎـﻛ رد داﺮﻓا ﻢ ﻳ
ـﺳرﺮﺑ ار نﺪـﺷ ﻦ ﻲ
ﺮـﻛ
ﺎـﺘﻧ و هد ﻳ ﺞ ﻪـﺑ هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﺛﺄـﺗ
ﻴ د ﺮ ـﻳ ﺮـﺑ ﻦ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳﻨ ﻲ
ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ار
ﺪﻨﻛ . نآ ﻦﻤﺿ
ـﺧﺮﺑ ﻪﻛ ﻲ دا زا ـﻳ
ﺴـﻣ و مﻼـﺳا ﺪـﻨﻧﺎﻣ نﺎ ﻴ
ﺤ ﻴ ار داﺮـﻓا ﺖ
ﻪــﺑ ﻮــﺳ ي ﺮﻓآرﺎــﻛ ﻳﻨ ﻲ اﺪــﻫ ﻳ ــﻣ ﺖ ﻲ ﻟﺎــﺣ رد ،ﺪــﻨﻨﻛ ﻲ
ــﺧﺮﺑ ﻪــﻛ ﻲ د ﻳ وﺪﻨﻫ ﺪــﻨﻧﺎﻣ ﺮــﮕ ــﻳ
ﻊﻧﺎــﻣ ﻢﺴ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳﻨ ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ .
رﻮـﮔوا ﻮﻜﻠﺳ ﺶﻫوﮋـﭘ رد 6
» ﺛﺄـﺗ ﻴ د ﺮ ـﻳ
شزرا ﺮـﺑ ﻦ
ﺎـﻫ ي ـﻗﻼﺧا ﻲ رﺎـﻛ :
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي درﻮﻣ ي د ﻳ
ﺐﺴـﻛ نﺎﺒﺣﺎـﺻ و مﻼﺳا ﻦ
كﺮـﺗ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﻚـﭼﻮﻛ رﺎـﻛو
7« لﺎـﺳ رد
2009
، ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ
ﻪﺘﻓﺎﻳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻤﻴﻧ يﺎﻫ
ﺎﺑ ار يا 32 نآ ﻪﻛ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺎﻫ
ﻦﻳد هوﺮﮔ ود رد ار راد
هدﺮـﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ رﻻﻮﻜﺳ و دﻮـﺑ
، داد مﺎـﺠﻧا .
هداد ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﻲـﻔﻴﻛ يﺎـﻫ
ﺮـﺑ ﺐﻫﺬـﻣ ﻪـﻛ داد نﺎﺸـﻧ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ يرﺎﻛ يﺎﻫ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ،
5 يرﺎـﻛ قﻼـﺧا ﺮـﺑ ﻦـﻳد ﺮﻴﺛﺄـﺗ زا زرﺎـﺑ ﻲـﮔﮋﻳو
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ :
ﺖﺨﺳ ﻪﺑ ﻲﺷﻮﻛ
ﻪﻔﻴﻇو ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ
ي ﺖﻴﻧ ﻦﺴﺣ ،ﻲﻨﻳد )
ﺪﺼـﻗ ( ،ﺖﻴﻟﻮﺌﺴـﻣ مﺎـﺠﻧا ،
1. Islam and Development Revisited With Evidences From Malaysia 2. N.Kayed,R,2006
3. Islamic entrepreneurship:a case study of the kingdom of Saudi Arabia 4. Audretsch et al., 2008
5. Religion and Entrepreneurship 6. Selçuk Uygur
7. The Influence of religion over work ethic values: The Case of Islam and Turkish SME Owner-Managers
ﺧ
ﻲﺼـﺨﺷ ﻲﮔﺪـﻧز رد لدﺎﻌﺗ ﻆﻔﺣ و ﻲﻫاﻮﺧﺮﻴ .
ﻦـﻤﺧر رﻮـﺑو 1
ﺶﻫوﮋـﭘ رد »
ﺛﺄـﺗ ﻴ قﻼـﺧا ﺮ
رﺎﻛ ي
ﺎﺘﻧ ﺮﺑ مﻼﺳا ﻳ
رﺎﻛ ﺞ
2« لﺎﺳ رد 2010
ﺖﺴﺟ رد ،
و ﻮﺟ ي ﺛﺄﺗ ﻴ
رﺎﻛ قﻼﺧا ﺮ ي
د ـﻳ مﻼـﺳا ﻦ
ﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﻳ رﺎﻛ ﺞ ) ﺎﺿر ﻳ ﻠﻐﺷ ﺖ ﻲ
ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻬﻌﺗ ، ﻲ
َﺗ ﺪﺼﻗ و ﻞﻐﺷ كﺮ (
رﺎﻛ قﻼﺧا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ، ي
د ﻳ
راد داﺮﻓا ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﺛا مﻼﺳا ﻦ
ﺴﺑ ﺪﺣ رد ناﺪﻨﻣرﺎﻛ و د ﻴ
ﻻﺎﺑ رﺎ ﻲﻳ
ﻣﻼـﺳا قﻼـﺧا ﻪﺑ ﻲ
ﺎﭘ ﻳ ﺪـﻨﺒ
ﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻴ ﺎﺿر ناﺰ ﻳ ﻠﻐﺷ ﺖ ﻲ
ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻬﻌﺗ و ﻲ
ـَﺗ ﺪﺼﻗ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ نﺎﻧآ ﻞﻐـﺷ كﺮ
ﺎﭘ نﺎﻧآ رد ﻴﻳ
زرا ﻦ ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺪﺷ .
ﻨﺧ ﻴ ﺮﻔ ) 1386 ( بﺎﺘﻛ رد
» ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳﻨ ﻲ
ﺷزرا مﺎﻈﻧ رد ﻲ
«
دﺎﺼـﺘﻗا ﺮـﻈﻧ ، ي
ﻪـﻟﻮﻘﻣ و مﻼـﺳا ي
ﺪــﺘﻗا و لﻼﻘﺘــﺳا ،ﺖﻟاﺪــﻋ ﻪــﻌﻣﺎﺟ را
ي ﻣﻼــﺳا ﻲ ﻪــﻛ ﺚــﻋﺎﺑ ﻪﻌــﺳﻮﺗ و ﺪــﺷر ي
و ﻪــﺒﻧﺎﺟ ﻪــﻤﻫ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﻪﻧﺎﻨ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ
ـﺳرﺮﺑ ﺎـﺑ و هدﺮﻛ حﺮﻄﻣ ار ﻲ
ﺣو هﺎـﮕﻧ ـﻴ
ﻧﺎ ﻲ
ﺮـﻛ نآﺮـﻗ ﻳ
و ﻢ رد آ ـﻳ و تﺎ
اور ﻳ ﺷزرا مﺎﻈﻧ رد ار رﺎﻛ ،تﺎ ﻲ
ـﺳرﺮﺑ ﻲ
ﺖـﺳا هدﺮـﻛ .
ﻧﺎـﺧ ﻲ ـﻧﺰﺟ ﻲ ) 1387 ( ﻧ ـﻴ ﻪـﻟﺎﻘﻣ رد ﺰ ي
»
ﺮﻓآرﺎـﻛ رد رﺎـﻛ ناﺪـﺟو و رﺎـﻛ قﻼﺧا ﻳﻨ
ﻲ « شزرا ﻲﻳﺎـﻫ ﺎﻣ ﺪـﻨﻧ
،قﻼـﺧا
،ناﺪـﺟو ﺪـﻬﻌﺗ
و
ﺴﻣ ﻮﺌ ﺖﻴﻟ يﺮﻳﺬﭘ رد ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻪﺸﻳﺪﻧا ي ﻮﻧ ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ و
ﻪﺋارا ي نآ ﻪﺑ رازﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺶﻨﻛاو ﺮﮔ رد
تﻻدﺎﻌﻣ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ
ﻣ ﻞﻤﻋ ﻲ ﻨﻛ ﺪ
، ﻪﻛ ﻲﻣ ﺐﺒﺳ ﺪﻧﻮﺷ ﺮﻓ ا ﺪﻨﻳ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﺤﺗ
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳا ﻞﻣاﻮﻋ
رد ﻲﺗﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ ﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﺳﺮﺑ . ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ي
» ﺳرﺮﺑ ﻲ رﺎﮔزﺎﺳ ي ﻮﻣآ ﺶﻘﻧ و هز
ﺎﻫ ي ﻣﻼﺳا ﻲ ﺎﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﻮﻧ ﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻦ ي
دﺎﺼـﺘﻗا ي
« ﺮـﺒﻛا ، ي
ـﻤﺨﻓا و ﻲ هدﻮﺘـﺳ ) 1387 ( ﻪـﺑ ، ﻞـﻴﻟد نآ ﻪـﻛ
ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺐﻠﻏا ي
ﻣﻼﺳا ﻲ
ﻪﺘﺳد رد ي ﺎﻫرﻮﺸﻛ ي
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻧﻴ ﻪﺘﻓﺎ ﻳ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ﺎ
،ﺪﻧا
اﻳ
آ ﻪﻛ لاﺆﺳ ﻦ ﻳ
هزﻮﻣآ ﺎ ﺎﻫ ي ﻣﻼﺳا ﻲ ﻌﻧﺎﻣ ﻲ ياﺮﺑ ﻪﺑ نداد ﺖﻋﺮﺳ ﺮﻓ
اﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺪﻨ ﻳ
ﮕﺘﻓﺎ ﻲ ﻨﺘﺴﻫ ﺪ
ﻳ ﺧ ﺎ ﻴ ﻤﻫا ،ﺮ ﻴ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖ .
نآ زا
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻛ ﺎﺟ
ي ﻲﻧﺎﺴﻧا ياراد ﺮـﻤﻋ لﻮـﻃ رﺎﻴﻌﻣ ﻪﺳ
ﺘﻣﻼﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻲ
ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ ﺢﻄﺳ و ﺶﻧاد ﺐﺴﻛ ،
ي ﻲﮔﺪﻧز ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ اﻳ ﻦـﻳا ﻦﻴـﺑ ﺎﻳآ ﻪﻛ لاﻮﺳ ﻦ
ﻪﺳ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ
هزﻮﻣآ و ﻪﻧﺎﮔ
ـﺳرﺮﺑ ،ﺮﻴﺧ ﺎﻳ دراد دﻮﺟو يرﺎﮔزﺎﺳ ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫ ﻲ
هﺪـﺷ
ﺎـﺘﻧ و ﻳ ﺞ
ﻪﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد زا
هزﻮﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ
ﻲـﻣ نﺎﺸـﻧ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫ ﺪـﻫد
هزﻮﻣآ ﻪﻛ
ﻲﻤﻧ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﻲﻌﻧﺎﻣ ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫ
ﺑ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪ ﻦـﻳا ﻦﻴـﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ
1. Wahibur Rokhman
2. The Effect of Islamic Work Ethics on Work Outcomes
هزﻮﻣآ و ﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ
دراد دﻮﺟو يرﺎﮔزﺎﺳ ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫ .
ﺶﻫوﮋﭘ رد
» ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ي ﻲﺒﻫﺬﻣ : ،ﺖـﻴﻫﺎﻣ
نآ رﺎﺛآ و ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ
« ﺗﺰﻋ ، ﻲ ) 1387 ( ا ، ﻳ ﻦ ﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻴ ﻣ نﺎ ﻲ
نﺎﻨﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﺐﻫﺬﻣ ﻪﭼ
ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد ار دﻮـﺧ ﺖـﺳرد هﺎـﮕﻳﺎﺟ و ﺐﺳﺎﻨﻣ )
و ﻲـﻓاﺮﺧ ﻪـﻧ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻬﻟا ﺐﻫﺬـﻣ
ﻲﻔﻳﺮﺤﺗ (
، ﻲﻣ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻞﻤﻋ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ هدﺮﻛ
ﻪـﺑ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﻲﻟﺎـﻌﺗ و ﺖﻓﺮﺸـﻴﭘ ﺖﻤـﺳ
ﺪـﻨﻛ ﺖﻳاﺪـﻫ يدﺎﻣ و يﻮﻨﻌﻣ .
ﺶﻫوﮋـﭘ رد
» ـﺳرﺮﺑ ﻲ
ﺎـﻫروﺎﺑ رﺎـﺛآ ي
ﻫﺬـﻣ ﺒ ﻲ
اﺮـﮔ ﺮـﺑ ﻳ ﻪـﺑ ﺶ
هار زاﺪﻧا ي ﻳ ﻚ ﺐﺴﻛ ﺪﺟ رﺎﻛو ﻳ
ﺪ
« ﻜﻠﻣ ،
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲ )
1388 ( ﻣ رد ، ﻴ ﻮﺠﺸﻧاد نﺎ ﻳ
ﻧﺎ ﻲ رد ﻪـﻛ
هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﺷر ﺰﻛاﺮﻣ
ﺎﻫ ي
ﺮﺷ ،ناﺮﻬﺗ ﻳ
ﻬﺷ و ﻒ ﻴ ﺘﺸﻬﺑ ﺪ ﻲ
هار ﻪـﺑ ماﺪـﻗا
زاﺪـﻧا ي هدﺮـﻛ ﺖﻛﺮـﺷ
ﺪﻧدﻮﺑ
،
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﺘﻧ ﻴ ﻪﺠ ي ﻟوا ﻴ ﻪ ي ﺑ ﻪ
نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﺛﺄﺗ هﺪﻨﻫد
ﻴ ﺮ ﺎﻫروﺎﺑ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ي
ﺒﻫﺬﻣ ﻲ ﺮـﺑ
هار زاﺪﻧا ي ﺐﺴﻛ و
ﺦـﺳﺎﭘ ﺎـﻣا ،دﻮﺑ رﺎﻛ دﻮـﺟو زا نﺎﮔﺪـﻨﻫد
ـﻳ
ـﻧورد مﺎـﻈﻧ ﻚ ﻲ
ـﺷزرا ﻲ ﻮـﻗ ي
هدﺮﻛ ﺖﺒﺤﺻ
ﻪﻛ ﺪﻧا ﺶﻳاﺮﮔ
ﻮﻘﺗ و ﻆﻔﺣ ﻪﺑ ﻳ
ﻪﺘﺷاد نآ ﺖ
هدﻮﺑ شﻼﺗ رد و ﺪﻧا
ﺎﭘ ﺎـﺗ ﺪﻧا ﻳ ﺪـﻨﺒ ي
ﺒﻫﺬﻣ لﻮﺻا ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻲ
ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ .
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ
ـﻣ نﺎﺸـﻧ ﺎﻫ ﻲ
ﻪـﻛ ﺪـﻨﻫد مﺪـﻋ ﻞـﻴﻟد
ﺛﺄـﺗ ﻴ ﺎـﻫروﺎﺑ ﺮ ي
ﺒﻫﺬﻣ ﻲ هار ﺮﺑ زاﺪﻧا ي ﺐﺴﻛ
ﻐﺘﻣ دﻮﺟو رﺎﻛو ﻴ
ﺎﻫﺮ ي ﻣ ﻴ ﺠﻧﺎ ﻲ هدﻮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺚـﻋﺎﺑ
يراﺬـﮔﺮﻴﺛﺎﺗ
هار ﺮﺑ ﺎﻫروﺎﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﺐﺴﻛ يزاﺪﻧا
رﺎﻛو ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
ﺶﺨﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد
»
«مود
ﺮﻈﻧ ﻳ ﻪ ي شﺮﻳﺬﭘ درﻮﻣ
ﺎـﻬﻧ شراﺰﮔ ،ﻖﻘﺤﻣ ﻲﻳ
ﺸـﻫوﮋﭘ حﺮـﻃ ﻲ
» هدﺎﻣآ زﺎﺳ ي ﻘﻣ ﻴ سﺎ يراﺪﻨﻳد
زرا و ـﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺢﻄـﺳ يراﺪـﻨﻳد
ﺎﺟ ﻒـﻠﺘﺨﻣ رﺎﺸـﻗا
ا ﻪـﻌﻣ ـﻳ ناﺮ « ﻪـﺑ
اﺪﺧ ﺪﻤﺤﻣ ﺶﺷﻮﻛ ﻳ
رﺎ ي لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و دﺮﻓ 1388
ﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﻲ
ﺪﺷﺎﺑ .
شور ﺳﺎﻨﺷ ﻲ
شور اﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ يدﺮﺑرﺎﻛ
- ﻪﻌﺳﻮﺗ يا ﺻﻮﺗ ﻴ ﻔ ﻲ ﺖﺳا . رﻮـﻣا و رﺎﻛ ترازو ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ
ﻋﺎــﻤﺘﺟا ﻲ تاﺮــﻤﻧ و تﺎــﻋﻼﻃا ﺪــﺷ ﺺﺨﺸــﻣ 450
ﺮﻓآرﺎﻛ زا ﺮــﻔﻧ ﻳ
لﺎــﺳ نﺎــﻨ ﺎــﻫ
ي 88 و 89
سﺎﺳاﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﻘﻓﻮﻣ ﻴ ﺖ نﺎﻴﺑ
ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ناﻮﻨﻋ
ي رﺎﻣآ ي
ﻣ سﺮﺘﺳد رد ﻲ
و ﺪـﺷﺎﺑ زا
ﻮﺳ ي ا ﻳ ﻪﻧﺎﺨﺗرازو ﻦ داﺮﻓا
ي ﻪﺑ ﺮﻓآرﺎﻛ ناﻮﻨﻋ ﻳ
ـﻓﺮﻌﻣ ﻖﻓﻮﻣ ﻦ ﻲ
ـﻣ ﻲ ﻮـﺷ
رواد رد ﻪـﻛ ﺪﻧ ي
ﺎـﻫ ي
ﺘﻣا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻴ
ﻻﺎﺑ زﺎ ي 70
ﺪﻨﺷﺎﺑ هدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ار .
اﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻳ اﺮـﺑ ﻦ ي
ا مﺎـﺠﻧا ـﻳ ﻦ
،رﺎـﻛ تﺎـﻋﻼﻃا
رد ﻳ
ﻋﺎـﻤﺘﺟارﻮﻣا و رﺎﻛ ترازو زا هﺪﺷ ﺖﻓﺎ ﻲ
ﭼ ﻪـﺑ ار
ﺮﻓآرﺎﻛ هوﺮـﮔ رﺎـﻬ ﻳ
نﺎـﻨ :
ﻒـﻟا هوﺮـﮔ :
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﺴﺑ نﺎﻨ ﻴ ﻖﻓﻮﻣ رﺎ ) ﺘﻣا ﻴ زﺎ 25،92 - 70 (
ب هوﺮﮔ ، :
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﻖﻓﻮﻣ نﺎﻨ )
ﺘﻣا زﺎﻴ 69،75 - 50 ( ،
ج هوﺮﮔ : ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﺪﺣﺎﺗ نﺎﻨ ي ﻖﻓﻮﻣ ) ﺘﻣا زﺎﻴ 49،5 - 30 (
د هوﺮﮔ و :
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ
ﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ نﺎﻨ ﻴ
ﻢـﻛ ﺖ
) ﺘﻣا ﻴ زﺎ 25
، 29 - 0 ( ﺴﻘﺗ ﻴ ﻢ ﺪﻨﺑ ي ﺎﺗ ﺪﺷ درﻮﻣ ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﮔ ﻴ يﺮ رد ﺒﻃ ﻪﻘ ﺎﻫ ﻲﻳ ﻪﻛ زا ﺮﻈﻧ ﺖﻔﺻ
ﻐﺘﻣ ﻴ ﺮ ، ﻦﮕﻤﻫ ﺮﺗ ﺪﻨﺘﺴـﻫ هوﺮـﮔ يﺪـﻨﺑ ﺪﻧﻮـﺷ . نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ رﺎـﻴﻌﻣ 7
ﻲﻠـﺻا ﺺﺧﺎـﺷ
) و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ﻌﻤﺟ ـﻴ ﺖ ﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲ
ﺮﻓآرﺎـﻛ ﻳ
روآﻮـﻧ ،ﻦ ي
ﺬـﭘﺮﻄﺧ ، ﻳ
ﺮ ي آ ، ﻳ هﺪـﻨ ﺮـﮕﻧ ي ،لﺎﻐﺘـﺷا ،
ﻪﻘﻄﻨﻣ ي ﻓاﺮﻐﺟ ﻴﺎ ﻲﻳ
رد نﺎﺸﻧ و حﻮﻟ و ﻳ
ﺘﻓﺎ ﻲ ( دراد
نآ زا ﻚﻳﺮﻫ ﻪﻛ ﺺﺧﺎـﺷﺮﻳز ﻦﻳﺪـﻨﭼ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺮﮕﻳد يﺪﻨﺑ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﺑ ﺎﻨﺑ و ﺮ رﺎـﻛ ترازو ﻪـﺑ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ يﻮﺳ زا هﺪﺷ مﻼﻋا تﺎﻋﻼﻃا
ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﻫ زﺎﻴﺘﻣا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟارﻮﻣا و ﻮﺷ
د .
ﻪــﻧﻮﻤﻧ ﻢــﺠﺣ ي
ــﻤﻛ ﻲ ﭘ ﻦــﻳا ﺶﻫوﮋ هدﺎﻔﺘــﺳا ﺎــﺑ ناﺮﻛﻮــﻛ لﻮــﻣﺮﻓ زا
1141
،ﺖــﺳاﺮﻔﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮔ ﻴ يﺮ رد
ﻤﻛ ﺶﺨﺑ ﻲ
اﻳ ﻦ ﻪـﺑ ﺶﻫوﮋﭘ شور
ﻪـﻘﺒﻃ يا
ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا .
ﺪـﺑ ﻳ ـﻈﻨﻣ ﻦ اﺮـﺑ رﻮ ي
ﺑﻴ ﺶ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻫﺎﺒﺷ ندﺮﻛ ﺮﺗ
،
هوﺮـﮔ ﻪـﺑ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ اﺪﺘﺑا
ﺎـﻫ ﻲﻳ صاﻮـﺧ هوﺮـﮔ ﺮـﻫ ﻪـﻛ
ﻛﺮﺘﺸﻣ ﻲ
ﺴﻘﺗ ﺪﻧراد ﻴ
ﻧ درﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺲﭙﺳ و هدﺮﻛ ﻢ ﻴ
ﻪﺑ ار هوﺮﮔ ﺮﻫ زا زﺎ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ترﻮﺻ
ﮔ ـﻴ ﺮ ي
ﻓدﺎﺼﺗ ﻲ هدﺎﺳ ﻳ
ﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﻢﻈﻨﻣ ﺎ ﻲ
ﻨﻛ ﻴ ﻢ ) وﺮﺴﺧ ي
، 1384 .(
ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﺠﻧا زا ﺪﻌﺑ نﺎـﻴﺑ
هﺪـﺷ ، ﺎـﺑ
ــﻠﺟ رد ﺖﻛﺮــﺷ ــﻫوﺮﮔ تﺎﺴ
ﻲ ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ و ناﺮــﻬﺗ رد نﺎــﻨ ــﻳ
ﺮﻃ زا ﻪــﺒﺗﺎﻜﻣ ﺎ ــﻳ
ا ﻖ ﻳ ﻤ ــﻴ لﺎــﺳرا ،ﻞ
و رﺎﮕﻧرود ﻳ
ﻨﻔﻠﺗ ﺖﺒﺤﺻ ﺎ ﻲ
ﺮﻓآرﺎﻛ ﺎﺑ ﻳ
ﺿﻮﺗ و نﺎﻨ ﻴ
و و دﺎﻌﺑا درﻮﻣ رد ﺢ ﻳ
ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ا ـﻳ حﺮـﻃ ﻦ
،ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺶﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻧ ي ﺶﺠﻨﺳ يراﺪﻨﻳد زﻮﺗ ﻳ
ﺦﺳﺎﭘ و ﻊ ﺎﻫ ﻊﻤﺟ روآ ي و ﺖﻔﮔ و ﻲﻳﺎﻫﻮﮔ ﻧ ـﻴ ﺰ
مﺎﺠﻧا ﺷ ﺪ ه
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و راﺰﻓا
Excel
هداد ﺎﻫ ي روآدﺮﮔ ي
ﻪﻘﺒﻃ هﺪﺷ ﺪﻨﺑ
ي ﻈﻧ و ﻴ ﻈﻧ ﻪﺑ ﺮ ﻴ ﺮ
ﺘﻣا ﻴ
ﻘﻓﻮﻣ ﻞﻛ زﺎ ﻴ
ﭘ ﺖ ﻴ هدﺎ زﺎﺳ ي
مﺮﻧ ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ
هداد راﺰـﻓا زادﺮـﭘ
ي ﻠﺤﺗ و ﻴ ـﻠ ﻲ
SPSS
ﺎﺘﻧ ﻳ هداد ﺞ ﺎﻫ درﻮﻣ ﺳرﺮﺑ ﻲ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﺶﺠﻨﺳ يراﺪﻨﻳد ا ـﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋـﭘ نﺎـﻤﻫ ،
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي
ﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ ﻲ
هدﺎﻣآ زﺎﺳ ي ﻘﻣ ﻴ سﺎ يراﺪﻨﻳد زرا و
ﻳ ﺑﺎ ﻲ حﻮﻄﺳ يراﺪـﻨﻳد رﺎﺸـﻗا
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ي ا ﻳ ناﺮ ) اﺪﺧ ﻳ رﺎ ي ،نارﺎﻜﻤﻫ و دﺮﻓ 1388
( ﻣ ﻲ
اور ﻪـﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲـﻳ
ﺎﭘ و ـﻳ ﺎ ﻲﻳ نآ
زرا ًﻼﺒﻗ ﻳ ﺑﺎ ﻲ
ﺮﺿ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻳ
ﺎﻔﻟآ ﺐ ي
خﺎـﺒﻧوﺮﻛ رد 2
ﺺﺧﺎـﺷ يﺎـﻫ يراﺪـﻨﻳد
ﻻﺎـﺑ ﻞـﻛ رد
) ﻦﻴﺑ 71 / 0 ﺎﺗ 94 / 0 ﺮﻴﻴﻐﺘﻣ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ (
ﺧ ﺢﻄـﺳ رد و ﻴ
ـﻠ ﻲ
نﺎﺸـﻧ ﻪـﻛ دراد راﺮـﻗ بﻮـﺧ
ﻲـﻣ د ﺪـﻫ
ﺶﺳﺮﭘ دراد ﻲﻧورد ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻪﻣﺎﻧ .
1. Cochran Formula 2. Cronbach’s Alpha
ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻤﻛ يﺎﻫ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﻲﻤﻛ يﺎﻫ هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ رد ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا SPSS
. ﺎـﻫ ﻪـﺘﻓﺎﻳ
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ :
1 . ﺮﻈﻧ زا ﺺﺧﺎﺷ
د روﺎﺑ ﻳﻨ ﻲ )
ﺑ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﻌ ﻲ
( هﺮﻤﻧ ي ﻣ ـﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻞـﻛ ﻦ 265 ) ﻒﻘـﺳ زا 294
( ﻪـﻛ
13 / 90 ﺪﺻرد ﺘﻣا ﻴ ﻘﻣ زﺎ ﻴ دﻮﺑ سﺎ .
2 . زا ﺮﻈﻧ ﺺﺧﺎﺷ
د ﻒﻃاﻮﻋ ﻳﻨ
ﻲ )
ﺑ ﻔﻃﺎﻋ ﺪﻌ ﻲ ( هﺮﻤﻧ ي ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻞﻛ ﻦ 124 ) ﻒﻘﺳ زا 138
( ﻪﻛ
85 / 89 ﺪﺻرد ﺘﻣا ﻴ ﻘﻣ زﺎ ﻴ دﻮﺑ سﺎ .
3 . ﺮﻈﻧ زا ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻇو ﻳ د ﻒ ﻳﻨ ﻲ )
ﺑ رﺎﺘﻓر ﺪﻌ ي ( هﺮﻤﻧ ي ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻞﻛ ﻦ 127 ) ﻒﻘﺳ زا 156
( ﻪﻛ
41 / 81 ﺪﺻرد ﺘﻣا ﻴ ﻘﻣ زﺎ ﻴ دﻮﺑ سﺎ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻣ ﻦ ﻴ ناﺰ يراﺪﻨﻳد
ﻧ و ﻞﻛ ﻴ ﻣ ﺰ ﻴ ناﺰ يراﺪﻨﻳد
ﻛﺮﻫ رد
ﻪﺳ دﺎﻌﺑا زا ماﺪ
ـﺑ ﻪﻧﺎﮔ ﻴ زا ﺶ 80
ﺪﺻرد
ﺘﻣا ﻒﻘﺳ زا ﻴ
ﺶﺠﻨﺳ لﺪﻣ زﺎ يراﺪﻨﻳد
ار ﻪﺑ و هدروآ ﺖﺳد يراﺪﻨﻳد
ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﻖﻓﻮﻣ نﺎﻨ
ﺴﺑ ﺪﺣ رد ﻴ
ﻻﺎﺑ رﺎ ﻲﻳ دراد راﺮﻗ .
رادﺎــﻨﻌﻣ توﺎــﻔﺗ ي
ﻣ ــﻴ هوﺮــﮔ نﺎ ﺎــﻫ
ي هﺮــﻤﻧ ﺮــﻈﻧ زا ﻪــﭼ ﻪــﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ي
ﺮــﻈﻧ زا ﻪــﭼ و ﻞــﻛ
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي ﻪﺳ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻧﺎﮔ .
ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ هﺮﻤﻧ ﻦ ي ﺧﺎﺷ ﺺ
د روﺎﺑ ﻳﻨ ﻲ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻞﻛ رد
ي رﺎـﻣآ ي 265 ) 13 / 90 ﺪـﺻرد ﻒﻘـﺳ
ﺘﻣا ﻴ زﺎ ( ﺖﺳا . هﺮﻤﻧ ي ا ﻞﻣﺎﻛ ﻳ ﻘﻣ ﻦ ﻴ سﺎ 294 ﻣ ﻲ
ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻒـﻟا هوﺮﮔ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻳ
ﺘﻣا ﻦ ـﻴ زﺎ ) 98 / 90
ﺪــﺻرد ( دراد ار ﻪــﺒﺗر ، ي ب هوﺮــﮔ مود )
98 / 89 ﺪــﺻرد ( ﻪــﺒﺗر ، ي ج هوﺮــﮔ مﻮــﺳ )
85 / 89
ﺪﺻرد ( ﻪﺒﺗر و ي د هوﺮﮔ مرﺎﻬﭼ )
45 / 89 ﺪﺻرد ( ﻣ ﻲ و ﺪـﺷﺎﺑ ا زا ـﻳ ﻦ ﺮـﻈﻧ ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﻖـﻓﻮﻣ نﺎـﻨ
) اراد ي ﺘﻣا ﻴ ﻘﻓﻮﻣ زﺎ ﻴ ﺖ 70 ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ( ﻣ زا ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ هﺮﻤﻧ ﻦ ي ﺺﺧﺎﺷ
د روﺎﺑ ﻳ ـﻨ ﻲ ـﺑ ﻴ ﺶ ﺮـﺗ ﻳ ﺘﻣا ﻦ ـﻴ ار زﺎ
هدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ﺪﻧا
.
ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ هﺮﻤﻧ ﻦ ي ﺺﺧﺎﺷ
د ﻒﻃاﻮﻋ ﻳﻨ
ﻲ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻞـﻛ رد
ي رﺎـﻣآ ي 124 ) 85 / 89
ﺪـﺻرد زا
ﺘﻣا ﻒﻘﺳ ﻴ زﺎ ( ﺖﺳا . هﺮﻤﻧ ي ا ﻞﻣﺎﻛ ﻳ ﻘﻣ ﻦ ـﻴ سﺎ 138 ـﻣ ﻲ هوﺮـﮔ ﻪـﻛ ﺪـﺷﺎﺑ
» د
« ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻳ ﺘﻣا ﻦ ـﻴ زﺎ
) 15 / 91 ﺪﺻرد ( دراد ار ﻒﻟا هوﺮﮔ مود ﻪﺒﺗر ، )
68 / 90 ﺪﺻرد ( ب هوﺮـﮔ مﻮﺳ ﻪﺒﺗر ، )
85 / 89
ﺪﺻرد ( ج هوﺮﮔ مرﺎﻬﭼ ﻪﺒﺗر و )
13 / 89 ﺪﺻرد ( ـﻣ ﻲ
ا زا و ﺪـﺷﺎﺑ ـﻳ
ﻦ ﺮـﻈﻧ ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ ﻖـﻓﻮﻣ نﺎـﻨ
) اراد ي ﺘﻣا ﻴ ﻘﻓﻮﻣ زﺎ ﻴ ﺖ 70 ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ( ﻣ زا ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ هﺮﻤﻧ ﻦ ﺺﺧﺎـﺷ د ﻒـﻃاﻮﻋ ﻳ
ـﻨ ﻲ راﺮـﻗ مود هدر رد
ﺮﮔ ﺪﻨﺘﻓ .
ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ هﺮﻤﻧ ﻦ ﺺﺧﺎﺷ
ﺎﻇو ﻪﺑ ﻞﻤﻋ و ماﺰﺘﻟا ﻳ
د ﻒ ﻳﻨ ﻲ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﻛ رد ي
رﺎﻣآ ي 127 ) 41 / 81
ﺪﺻرد
ﻞﻛ ﻒﻘﺳ زا (
ﺖﺳا . هﺮﻤﻧ ي ا ﻞﻣﺎﻛ ﻳ ﻘﻣ ﻦ ﻴ سﺎ 156 ﻣ ﻲ
ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻒـﻟا هوﺮﮔ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻳ
ﻦ
ﺘﻣا ﻴ زﺎ ) 73 / 82 ﺪﺻرد ( و ﻪﺘﺷاد ار د هوﺮـﮔ
مود ﻪـﺒﺗر )
30 / 82 ﺪـﺻرد ( ب هوﺮـﮔ ، مﻮـﺳ ﻪـﺒﺗر
) 39 / 81 ﺪﺻرد (
ج هوﺮﮔ و مرﺎﻬﭼ ﻪﺒﺗر
) 10 / 80 ﺪﺻرد ( ﺪﻧراد راﺮﻗ
ا زا و ﻳ ﻦ ﺮﻈﻧ ﺮﻓآرﺎﻛ ﻳ نﺎﻨ
ﻖﻓﻮﻣ ) اراد ي ﺘﻣا ﻴ ﻘﻓﻮﻣ زﺎ ﻴ ﺖ 70 ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ( ﻣ زا ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ هﺮﻤﻧ ﻦ ي ﺺﺧﺎﺷ
ﺎـﻇو ﻪـﺑ ﻞﻤﻋ و ماﺰﺘﻟا ﻳ
ﻒ
د ﻳﻨ ﻲ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻳ ﺘﻣا ﻦ ﻴ هدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ار زﺎ ﺪﻧا
.
ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻞﻛ هﺮﻤﻧ ﻦ يراﺪـﻨﻳد
ﺗﺮﺗ ﻪـﺑ نادﺮـﻣ و نﺎـﻧز رد ـﻴ
ﺐ 43 / 515 و 66 / 515 ) ﻒﻘـﺳ زا
588 ( ﻪﻛ 65 / 87 ﺪﺻرد و 69 / 87 ﺪﺻرد ﺘﻣا ﻴ ﻘﻣ زﺎ ﻴ دﻮﺑ ﻞﻛ سﺎ .
1 . ﺮﻈﻧ زا ﺺﺧﺎﺷ
د روﺎﺑ ﻳﻨ ﻲ )
ﺑ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﻌ ﻲ
( ﻣ هﺮﻤﻧ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ
ﺗﺮﺗ ﻪـﺑ نادﺮـﻣ و نﺎـﻧز رد ﻞﻛ ﻦ ـﻴ
ﺐ
68 / 264 و 74 / 264 ) ﻒﻘﺳ زا 294
( ﻪﻛ 02 / 90
ﺪـﺻرد و 04 / 90
ﺪـﺻرد ﺘﻣا ـﻴ ﻘﻣ زﺎ ـﻴ سﺎ
دﻮﺑ .
2 . ﺮﻈﻧ زا ﺺﺧﺎﺷ د ﻒﻃاﻮﻋ ﻳﻨ
ﻲ )
ﺑ ﻔﻃﺎﻋ ﺪﻌ ﻲ ( ﻣ هﺮﻤﻧ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ز رد ﻦ ﻪﺑ نادﺮﻣ و نﺎﻧ وﺎﺴﻣ رﻮﻃ
ي
03 / 124 ) ﻒﻘﺳ زا 138
( ﻪﻛ 87 / 89 ﺪﺻرد ﺘﻣا ﻴ ﻘﻣ زﺎ ﻴ دﻮﺑ سﺎ .
3 . ﺮﻈﻧ زا ﺷ ﺺﺧﺎ ﺎﻇو ﻳ د ﻒ ﻳﻨ ﻲ )
ﺑ رﺎﺘﻓر ﺪﻌ ي ( ﻣ هﺮﻤﻧ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ نادﺮﻣ و نﺎﻧز رد ﻞﻛ ﻦ ـﻴ
ﺐ
73 / 126 و 90 / 126 ) ﻒﻘﺳ زا 156
( ﻪﻛ 23 / 81 ﺪﺻرد و 34 / 81 ﺪﺻرد ﺘﻣا ﻴ ﻘﻣ زﺎ ﻴ دﻮﺑ سﺎ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﻲﻔﻴﻛ
نوﺰﻓا دﺮﮔ ﺮﺑ روآ ي هداد ﺎﻫ ي
ﻤﻛ ﻲ ﺎﺑ 15
ﺮﻓآرﺎـﻛ ﻳ ﻧ ﻦ ـﻴ ﺰ ﺖـﻔﮔ و
هداد ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻲﻳﺎـﻫﻮﮔ و
ا ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻳ
ﮕﻧا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ داﺮﻓا ﻦ ﻴ
هﺰ ﺎﻫ ي ﻧورد ﻲ ياﺮﺑ
،توﺮـﺛ ﺐﺴـﻛ
ﻔﻣ سﺎﺴـﺣا ـﻴ
ﺪ
،ﻪــﻌﻣﺎﺟ رد ندﻮــﺑ ــﻳ
حﺮــﻄﻣ ﺎ ﺮــﻛ
ا ند ــﻳ هﺪ ي هزﺎــﺗ ي و ﻪــﻌﻣﺎﺟ رد دﻮــﺧ ــﻳ
ﻻاو فﺪــﻫ ﺎــﺑ ﺎ ي
ﺖﻣﺪﺧ ﻧﺎﺳر ﻲ )
ﺮﻓآرﺎﻛ درﻮﻣ رد ﻳ
ﻋﺎﻤﺘﺟا نﺎﻨ ﻲ
( ماﺪﻗا
هار ﻪﺑ زاﺪﻧا ي ﺐﺴـﻛ رﺎـﻛو ﺮـﻛ هد و ﺪـﻧا
ﮕﻧا ﻴ هﺰ ي ﻟوا ﻴ ﻪ ي ﻫ ﻴ ﭻ ﻳ ﻪﺑ ﻚ ﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻴ
ﻪﺑ ﻂﻘﻓ و ﻢ
ﻟد ﻴ نآ ﻞ هزﻮﻣآ ﻪﻛ ﺎﻫ ي د ﻳ ـﻨ ﻲ ﺐﺴـﻛ رﺎـﻛو
ﻮﺸﺗ ار لﻼﺣ ﻳ
ﻣ ﻖ ﻲ
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ ،ﺪﻨﻛ .
نآ
ﻧﺎـﻣز ،دﻮﺧ رﺎﻛ ﺖﺨﺳ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺐﻠﻏا ﺎﻫ ﻲ
ﺎـﺑ ﻪـﻛ
ﻦﺑ
ﻣ ﺖﺳد زا ار ﻞﻜﺸﻣ ﻞﺣ ناﻮﺗ و هﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ ﺖﺴﺑ ﻲ
ﺪﻧداد
،
ا دﺪﻣ ﺐﻠﻃ هدﺮـﻛ رﺎـﮔدروﺮﭘ ز
