بررسی محدودیت‌ها و توانمندی‌های استفاده از مراتع استان کرمانشاه توسط روستاییان

(1)

یسررب تیدودحم

اه و یدنمناوت یاه

هاشنامرک ناتسا عتارم زا هدافتسا

ناییاتسور طسوت

یقرب دیمح



؛

*

رايشناد دکشناد ۀ همانرب و ايفارغج هورگ ،یزیر همانرب و ايفارغج مولع

،ناهفصا ،ناهفصا هاگشناد ،ییاتسور یزیر یا

نار .

یعیفش نمهب



؛

همانرب و ايفارغج یرتکد یوجشناد

،ییاتسور یزیر دکشناد

ۀ و ايفارغج مولع همانرب

همانرب و ايفارغج هورگ ،یزیر یزیر

،ناهفصا ،ناهفصا هاگشناد ،ییاتسور .ناریا

نایراجح دمحا



؛

همانرب و ايفارغج یرتکد یوجشناد

،ییاتسور یزیر دکشناد

ۀ همانرب و ايفارغج هورگ ،یزیر همانرب و ايفارغج مولع یزیر

،ناهفصا ،ناهفصا هاگشناد ،ییاتسور .ناریا

هدیکچ یلیلحت شور هب رض اح شهوژپ

- فده اب و یفیص وت تیدودحم یس ررب

یدنمناوت و اه طس وت هاش نامرک ناتس ا عتارم زا هدافتس ا یاه

ناییاتس ور .تس ا هتفریذپ ماجنا

ۀعماج ناس انش راک لماش یرامآ ۀرادا

عبانم یعیبط دادعت هب 14 رفن دندوب عترم روما سانش راک هک و

رازبا دروم هدافتس ا یارب عمج یروآ تاعلاطا همانش س رپ یم

دش اب . هداد یاه عمج لدم زا هدافتس ا اب هدش یروآ وSWOT

درومAHP

نآ رگنایب جیاتن .تس ا هتفرگ رارق یس ررب تس ا

مهم هک رد هک یتوق طاقن نیرت ۀنیمز

هرهب یرادرب هاش نامرک ناتس ا حطس رد عتارم زا

یم رظندم نییعت دش اب لص ف

و تدم بس انم یارچ ماد رد ینزو زایتما اب عتارم 0.96

مهم ، نیرت ۀطقن ،فعض هرهب یرادرب ریغ یلوص ا زا

ینزو زایتما اب عتارم 04

/ 1 ، مهم نیرت عورش ،تص رف تیلاعف

یاه ظفح عتارم رد هاش نامرک ریظن یش اپرذب هنوگ یاه یعترم بس انتم اب

،میلقا كاخ و ...

ینزو زایتما اب 02

/ 1 و مهم نیرت نادق ف دیده ت تراظ ن

قیقد و تیریدم یوق رد دح او ظفح عتارم یگنهام ه و نیب

ینزو زایتما اب یهاگتس د 80

/ 0 یم دش اب تمس ق رد نینچمه . تیولوا

یدنب لدم ساس ا رب کیژتارتس ا لماوع هک دیدرگ هدهاش مAHP

مهم نیرت لماع هرهب یرادرب ریغ یلوووصا زا نزو اب عتارم 289

/ 0 عورووش ش ووس و تیلاعف

یاه ظفح عتارم رد ک هاووشنامر ریظن یووشاپرذب

هنوگ یاه یعترم بسانتم اب

نزو اب 214 / 0 ناونع هب بیترت هب ۀطقن

حرطم تصرف و فعض یم

دنشاب نیودت تمسق رد .

زین اهدربهار مهم

نیرت هدافتسا رب لمتشم دراوم زا

تکراشم مدرم یلحم رد نییعت لصف بسانم یارچ ماد و زین نییعت هنوگ یاه ب یمو

رد یاتسار ظفح عتارم ... و یم دشاب . و دومن مادقا دیاب عتارم یلعف تیعضو یسررب هب رتعیرس هچ ره هک دسر یم رظن هب ساسا نیا رب

و تاراس خ نازیم رتش یب تاقیقحت ساس ا رب هنیزه

نآ اب هلباقم هب و هدش یس ررب بیرخت لاح رد و هتفر نیب زا عتارم یزاس زاب یاه

هنومن ییوگلا ناونع هب رضاح شهوژپ تاقیقحت جیاتن زا و تخادرپ یم

.تسج هرهب ناوت

ناگژاو دیلک :

،بیرخت ،لگنج ،عترم ،اتسور

.هاشنامرک

:لوئسم هدنسیون * مش

هرا سامت : 989132016251 +

Email: h.barghi@geo.ui.ac.ir

رات خی وصت بی : 22 / 12 / 1396

ص 656 - 643

(2)

1 . همدقم

عبانم یعیبط هب هژیو عتارم

، هیاپ نیرت لماع دیلوت رد

یرادماد یتنس

تسا [ 7 .]

عتارم زا یکی نم ا عب یلصا نیمأت

زاین ییاذغ ماد رد ناریا تس ا هک اب یتحاس م دودح

7.84

نویلیم رات که شخب یمظعا زا رووووشک كاخ ار

هب دوخ

صاص تخا تس ا هداد

[ 8 .]

عتارم یمین زا تحاس م روش ک

ار

لماووش یم دنوووش . نیا هووصرع اه دنمزاین لامعا یتیریدم

حیحووص اب

فده

،ظفح

،ءایحا هعووسوت و هرهب یرادرب هنیهب

دنتوووسه .

نیاربانب تخانوووش لماوع

رثؤم تکراوووشم رب

هرهب نارادرب رد

،تظافح ءایحا

و هرهب یرادرب زا عتارم یرما

یرورض یم دش اب [ 10 .]

و تاعلاطم ددعتم

ناش ن یم دنهد

هک نیا عبنم زین هژیو هب رد ههد یاه ریخا زا یمک ظاحل و

یفیک هووب لوویلد یلماوع نوچ یارچ یب هوویور و یارچ

،سردوز رییغت

یربراک یضارا زا یربراک هلمج

،یعارز توب ه

،ینک یاهداضت نیب

هرهب نارادرب عتارم و یاهدمایپ یرخت

ب

عتارم و هئارا ندشن تلایهست زا

یوس

،تلود راچد ناصقن

هدووش تووسا [ 5 .]

مدع هجوت هرهب نارادرب هب لوووصا یملع

هرهب یرادرب زا

،عتارم بیرخت عتارم و لابند هب نآ

یضراوع

دننام لیس و شیاس رف ار

لابند هب هتش اد

تس ا . تیریدم

یتکراووشم مدرم

رد هرهب یرادرب زا عتارم یکی نیرترثؤم زا

اهراکهار رد

شهاک یرخت ب و ۀعسوت دیلوت رد عتارم فیرعت

هدش تسا [ 4 .]

زا یرایس ب رد هک میتس ه نآ دهاش ینونک طیارش رد رووووشک عتارم رب انب

نیب زا و یدوبان هبور ،فلتخم لیلاد

و یناووسنا تلاخادم رثا رب یخرب رما نیا هک دنتووسه نتفر طیاروووش لی لد هب زین یخرب بآ

شراب دوبمک و ییاوه و

یم دوشاب زا یکی . مهم

نیرت یارچ یناوسنا تلاخادم لیلاد

یب هیور و یب عقوم ماد اه عتارم رد یم

دووشاب زاووس هنیمز هک

شوووشوپ نتفر نیب زا یریوک و نابایب هجیتن رد و یهایگ

ندوووش نآ اه یم ددرگ لیلد هب نایئاتوووسور نایم نیا رد .

رد تنوکس هوک

اه و تشد اه زا یرادهگن و ماد

یاه فلتخم

نایئاتوووسور .دنراد هنیمز نیا رد ار یراذگرثا نیرتوووشیب و هدرب روووشک حطووس عتارم زا ار هرهب نیرتووشیب نیاربانب

عتارم للاحمضا و یدوبان ریثأت

هافر و داصتقا رب ار یراوگان و هتوووشاد نایئاتوووسور

ۀنیمز ندوووش هکورتم و ترجاهم

تس ا مزلا نیاربانب .تش اد دهاوخ لابند هب زین ار اهاتس ور نمض همانرب یزیر یارب هرهب یرادرب ،روش ک عتارم زا هنیهب

ۀدافتسا ۀنیمز نایئاتسور یارب دیاب زین لداعتم و بسانتم

.دوش ایهم نیا رد زا یکی ناونع هب هاوووشنام رک نات وووسا نای م

ناتسا یاه عتارم ظاحل هب لااب تیفرظ اب و

و یاهاتسور دوج

عتارم رد ددعتم یم

دووشاب حطووس زا یمین زا شیب عقاو رد .

صاص تخا دوخ هب عتارم ار هاش نامرک ناتس ا هداد

دنا رد هک

مکارت مک و مکارتم همین ،مکارتم حطووس هووس هتووسد

یدنب

یم دوووش عتارم ار عتارم زا یمین ،حطووس هووس نیا نیب زا و

صاوووصتخا دوخ هب مکارتم همین یم

دهد . نیا انبم نیا رب

عتارم هتووسناوت دنا یارب یدمآرد عبنم یدامتم نایلاووس رد

،كاخ ظفح رد زین و هدوب نای ئات وووسور بآ

شقن اوه و

اف یا ار یمهم ،دن نک

رد ام ا لاوووس یاه هب هج وت اب ریخا

ریگمشچ شیازفا دادعت

ماد یاه هرهب یارچ و عتارم زا رادرب

یب ۀیور نآ اه نتفر نیب زا ،عتارم لوفا زاس هنیمز ،عتارم زا

ندرک ادیپ نایرج ،اوه یکووشخ شیازفا ،یهایگ شووشوپ بلایووس اه و بآ یاه ینارحب هجیتن رد و رتووشیب یحطووس

یداووصتقا ظاحل هب مه هقطنم رد یطیحم طیارووش ندووش مه و نایئاتووسور یارب ناهایگ شووشوپ و یعترم ظاحل هب

هنیمز تلاکش م و لئاس م نیا هب هجوت مدع هک تس ا هدوب مهارف طیارووش ندووش ینارحب یارب ار یم

دروآ [ 6 .]

نیاربانب

تروص یمجس نم و عماج قیقحت هنیمز نیا رد تس ا مزلا ناتوووسا عتارم و هتفرگ تیفرظ

،هدوووش یجنوووس توق

اه ،

فعوووض اه ، توووصرف اه

دروم یبوخ هب نآ یاه دی ده ت و

یارب یتایلمع دربهار نآ یانبم رب و دریگ رارق ییاووسانووش هرهب نارادرب و هدش داجیا نایئاتس ور صوص خ هب عتارم زا

یارب رتدوز هچ ره عتارم تیوقت

هراچ یا نیمه رب .دیشیدنا

زین و ناتس ا حطس رد دوجوم تلاکش م ساس ا رب و انبم تروروووض یاه

وژپ ،هدوووش نایب یوووسررب هب روووضاح شه

تیدودحم اه

و یدنمناوت یاه

هدافتوووسا زا

عتارم ناتوووسا

هاشنامرک طسوت

.تسا هدومن مادقا ناییاتسور

ناراکمه و یدرک (

1395 ) [ 9 .]

یسررب هب یشهوژپ رد

(3)

شقن تکراشم هرهب

نارادرب رد ۀعسوت رادیاپ متسیسوکا یاه

مادقا یعترم دنتخادرپ

هک هتفای اه دوب نیا رگنایب هک

رد

ۀدودح م قرق

،هدوووش نازیم ۀف ولع لب اق

،توووشادرب 69

مرگولیک رد

راتکه و دیلوت 38 مرگولیک رد

راتکه توووسا

یم ناوت یراووکمه و

تووکراووووشم هرهب

نارادرب رد ظفح

متووسیووسوکا و

تایح اهزیخبآ ار هب ناونع راکهار یتیریدم

بووسانم رد

ققحت فادها ۀعووسوت رادیاپ

درمووشرب و

مدع

هج وت هب شقن و هاگ یاج هرهب نارادرب ار هب ناونع لم اع

بیرخت و یدوبان هووصرع اه ی عبانم یعیبط و مدع تیقفوم

حرط یاه ییارجا تسناد [ 9 .]

(روپ یلع 1394

) [ 1 .]

یوووسررب هووب لووماوع

رثؤم رب

تکراش م نایئاتس ور

رد ظفح و ۀعس وت عتارم ناتس رهش

یگتسبمه هک تسا نآ رگنایب جیاتن هک دندومن مادقا شاخ ینعم یراد ( حطس داوس و هقباس

،یزرواش ک

،دمآرد نازیم

هدافتس ا زا

،عتارم یهاگآ زا دئاوف عتارم و هدافتس ا زا

بانم ع

یتاعلاطا )

اب ( تکراش م رد

شهاک بیرخت عتارم ) تس د هب

دمآ . نینچمه هووس

ریغتم ( عبانم

،یتاعلاطا یهاگآ

زا دئاوف

عتارم و ۀقباس تیلاعف یرادعترم )

ییاناوت نییبت دح

ًادو 73

دصرد زا تارییغت تکراشم

ار اراد یم دنشاب [ 1 .]

ناراکمه و یبووسامهط (

1391 ) [ 13 .]

هب یووشهوژپ رد

یس ررب هار یاه تلاخد میقتس م و

میقتس مریغ ناس نا

رد

بیرخت عتارم رد ۀزوح زیخبآ جیاتن هک دنتخادرپ رازوووس

تلاخد داد ناووشن میقتووسم

ناووسنا رد بیرخت عتارم یثأت ر

دراد

، دننام ۀوحن هرهب یرادرب و تیکلام

، لیدبت یوووضارا

یعترم هب یاهرازمید مک

هدزاب

، عطق و لاووصحتووسا بوچ

ناتخرد و ناهایگ یعترم تهج تخوس هرهب یرادرب تهج

هقوذآ و اذغ

، هرهب یرادرب یلوووصاریغ زا

ناهایگ یتعنووص و

ییوراد داجیا تاسیسأت ینامتخاس

و هار یزاس [ 13 .]

ناراک مه و درف یرونم (

1390 ) [ 11 .]

رد هل اق م یا هب

یوووسررب لم اوع

بی رخت عتارم زا هاگ دی د نای ئات وووسور

هتخادرپ دنا ماد هک تووسا نآ رگنایب جیاتن هک بلاغ

طنم هق

دنفس وگ تس ا

. نینچمه تش یعم

بلاغ دارفا دروم یس ررب

یرادماد و

تعارز توووسا و هب یرادغاب و

یرادروبنز رتمک

هتخادرپ هدووش تووسا . نینچمه لماوع

بیرخت عترم یارب ناییاتووسور

هتخانووش هدووش

دندوب اما اب نیا دوجو تیمها

عتارم ار رایووسب مک یم دنتووسناد هک

گنهرف نیا رد یزاووس

یرورض رایسب هنیمز یم

دشاب [ 11 .]

ناراکمه و زوریف یناجنسفر (

1390 ) [ 12 .]

یشهوژپ رد

یووسررب هب لماوع

رثؤم رب بیرخت شووشوپ یهایگ

عتارم د ر

هزوح یاه زیخبآ ناتوووسا مادقا نامرک

هدومن دنا جیاتن هک

یمامت هک تووسا نهربم لماوع

یداووصتقا

، یعامتجا و

ینف

رد بیرخت یعیبط عبانم ناتسا

رثؤم هدوب تسا اما مهس ه ر

کی نآ زا اه زا هاگدید هرهب نارادرب و ناوووسانوووشراک عبانم

یعیبط تواف تم یم

دوووشاب . زا رظن هرهب نارادرب هب بی ترت

یارچ

،نیگنس یارچ

،ینلاوط لیدبت هب یربراک یاه یعارز

،

یارچ سردوز و شیازفا دادعت ماد زا مهم نیرت لماوع رثؤم

رب دنیآرف بیرخت هدوب دنا رد هک یلاح زا

رظنم ناس انش راک

یعیبط عبانم ناتسا

نیرتشیب یراذگریثأت

یرخت رب ب طوبرم

هب شیازفا دادعت ماد هدوب تسا [ 12 .]

1 . 1 . تلااؤس شهوژپ

1 - مه م نی رت لووماوع رث ؤم

رب توویدودووحم اووه

و

یدنمناوت یاه

هدافتسا زا عتارم مادک یم دنشاب

؟

2 - توویولوا یدوونب لووماوع رثؤم رب توویدودووحم اووه

و

یدنمناوت یاه

هدافتسا زا عتارم هنوگچ یم دشاب

؟

2 . شور یسانش

2 . 1 . قیقحت شور

یلیلحت شور هب رووضاح شهوژپ -

فده اب و یفیووصوت

یوووسررب تیدودحم

اه و یدنمناوت یاه

هدافتوووسا زا

عتارم

ناتس ا هاش نامرک طس وت

ناییاتس ور .تس ا هتفریذپ ماجنا

ۀعماج لماووش یرامآ ناووسانووشراک

ۀرادا عبانم یعیبط هب

دادعت 14 رفن

،دندوب عترم لئ اوووسم رد سانوووشراک هک

یم دووشاب . رازبا دروم هدافتووسا یارب

عمج یروآ تاعلاطا

همانش س رپ دوب

هک اب هجوت هب رورم ۀنیمز قیقحت و ماجنا

هبحاص م یاه

یدرف اب ناس انش راک ۀرادا

عبانم یعیبط هک

رد رتلااب و یسانشراک كردم یاراد عترم ۀنیمز

دندوب یراد

(4)

رد هقطنم یحارط دیدرگ . یاراد همانشسرپ 21

لاؤس رد 7

شخب ( و یبایزرا ،نوناق ،تیریدم ،شناد ،تکراوشم ،لداعت

هرهب یرو ) اب بیترت هب 3

لاؤس یم دش اب همانش س رپ ییاور .

هب هک هدوب یروص تروص هب تیؤر

هربخ دیتاسا زا نت جنپ

حطس هاگشناد یاه ناتسا هاشنامرک ییایاپ و تسا هدیسر

نازیم هب یابنورک یافلآ ساووسا رب زین همانووشووسرپ 78

/ 0

دروم دیئات .تس ا هتفرگ رارق هداد

یاه اب هدش یروآ عمج

زا هدافتس ا لدم

وSWOT

هتفرگ رارق یس ررب درومAHP

.تسا

2.2 . ۀقطنم یفرعم هعلاطم دروم

رد هاشنامرک ناتسا ۀنایم

تعسو اب ناریا یرتخاب علض

25008 رد عب رم رت م ول ی ک

ۀدودووحم یق روووش لوط

′E

°00 47 یلامش ضرع و

′N

°23 34 نیا .تسا هدش عقاو

هب بونج زا ،ناتسدرک ناتسا هب لامش زا ناتسا ناتسا

یاه

زا ملایا و ناتسرل قرش

زا و نادمه ناتسا هب برغ

روشک اب

نتووشاد اب قارع 330

هدووش دودحم كرتووشم زرم رتمولیک

تسا [ 3 .]

لکش 1 . هاشنامرک ناتسا ییایفارغج تیعقوم

2.3 . یعترم و یهایگ ششوپ هاشنامرک ناتسا رد

ناتس ا عتارم تحاس م هب

799969 راتکه

یم دس ر هک

دیلوت نازیم فولع

ۀ نآ 968000 نت

یم دوووشاب . لاح رد

عتارم تیفرظ زا رتوووشیب یلیخ یماد دحاو دادعت روووضاح یم دشاب .دنشاب یم زب ش س و یدنفسوگ عون زا بلغا هک

ب عتارم ه زواجت و بیرخت دروم یدامتم نایلاس یط تدش لاح رد و هتفرگ رارق

ب رضاح ه یششوپ تروص

ًاتدمع نت ک

و عتارم اب هارمه نیمز

یاه یعارز یم دوووشاب ، ظفح رظن زا

ظفح و تس یز طیحم بآ

تیمها یاراد كاخ و هب

ییازس

هدوب همین عتارم عون زا عتارم بلغا نینچمه .تس ا مکارتم

نایئاتسور هک هدوب مکارت مک ات نآ زا ریاشع صوصخ هب و

هدافتسا یم دنیامن [ 2 .]

(5)

لکش 2 . ۀشقن هاشنامرک ناتسا رد عتارم شنکارپ

3 . جیاتن

3.1 . تاوس لدم

لیلحت لماوع یس ررب و ییاس انش روظنم هبSWOT

لماوع و )فعض و توق طاقن( ینورد رثؤم راذگریثأت

وریب ین

( هیحان تص رف اه رد عتارم زا هدافتس ا رب )اهدیدهت و ۀیحان

هدرب راک هب هعلاطم دروم یم

دووش زا تقیقح رد . شور نیا

و کیژتارتسا لئاسم ییاسانش تهج یرازبا ناونع هب را

ۀئا

یژتارتووسا و اهدربهار یم هدافتووسا بووسانم یاه

رد .ددرگ

زا یتسرهف ،هیحان یجراخ و یلخاد طیحم شجنس اب ادتبا وض ،توق طاقن ،فع

توصرف اه انوش دروم تادیدهت و اوس

یی

هب ش ووس و تفرگ رارق ۀلیووسو

اب تبحووص و یهاوخ رظن

فرطرب تهج و صخشم لماوع نیا ،نلاوئسم ،یموب مدرم دوبهب و تیوقت و اهدیدهت و فعوووض طاقن لیلقت ای ندومن توووصرف و توق طاقن

شرتوووسگ اب طابترا رد دوجوم یاه

ۀن یهب ،هع لاط م دروم یحاون رد عتارم و جیات ن لوووصف رد

تاداهنشیپ یژتارتسا

یاه .دیدرگ هئارا یبسانم

3 . 1.1 . عتارم زا هدافتتتتسا رب رثؤم یلخاد لماوع

رد ۀیحان هعلاطم دروم

یژتارتوووسا هلوقم هوووس تموووسق نیا رد ،دوجوم یاه

تحت و هتفرگ رارق یس ررب و هجوت دروم عبانم و اهدرکلمع داع با بوچراه چ رد و فعوووض طاق ن و توق طاق ن ناونع هرهب یرادرب

،لداعت( عتارم زا

،تکراوووشم

،شناد

،تیریدم

،نوناق یبایزرا و هرهب یرو هدش یدنب میسقت لیذ حرش هب )

:تسا

توق طاقن ( Strenghts )

لماوع توق

اه خساپ نیگنایم

لداعت صخشم

ندوب دادعت ماد زاجم عتارم رد ماد یارچ یارب 12

/ 3

نوناق نییعت

لصف تدم و بسانم یارچ عتارم رد ماد 66

/ 3

تکراشم نتشاد

هیحور تکراشم و یراکمه 85

/ 2

یبایزرا تقفاوم

هرهب نارادرب اب ظفح عتارم 54

/ 3

شناد کی

تسد ندوب گنهرف هرهب هدافتسا نارادرب هدننک

زا عترم 01

/ 3

(6)

هدهاووشم قوف لودج ساووسا رب یم

طووسوتم هک ددرگ

هب خس اپ هنیزگ

،توق طاقن یاه ۀنیزگ

نییعت لص ف و تدم

بووسانم یارچ

ماد رد و زایتما نیرتلااب یاراد عتارم ۀنیزگ

نتووشاد هیحور تکراووشم و

زایتما نیرتمک یاراد یراکمه

یم .دشاب

فعض طاقن Weaknesses (

)

لماوع فعض

تیریدم قفومان

ندوب حرط تیریدم عتارم قرق و 57

/ 3

لداعت هرهب

یرادرب ریغ یلوصا زا عتارم 87

/ 3

شناد نییاپ

ندوب حطس هرهب داوس نارادرب 41

/ 2

تکراشم هرهب مدع

یرادرب زا یورین تیلاعف هرهب نارادرب رد یریگولج رما زا

بیرخت تارم ع 21 / 3

نوناق ناکما مدع

رتشیب یارب یگدیسر هب تلاکشم هرهب نارادرب 84

/ 2

هب خووساپ هنیزگ

،فعووض طاقن یاه ۀنیزگ

هرهب یرادرب یغ ر

یلوووصا زا و زایتما نیرتلااب یاراد عتارم ۀنیزگ

نییاپ ب ندو

حطس داوس هرهب زایتما نیرتمک یاراد نارادرب یم

.دشاب

3.1.2 . عتارم زا هدافتتتسا رب رثؤم یجراخ لماوع

رد ۀیحان هعلاطم دروم

هل حرم نیا فده دن ک

و واک رد یجراخ طیحم راث آ

ۀیحان ییاسانش تهج هعلاطم دروم تصرف

اه ییاهدیدهت و

اب طابترا رد هیحان هک توووسا هرهب

یرادرب عتارم زا نآ اب

هک تفگ دیاب اتسار نیا رد .تسا هجاوم تصرف

اه هعومجم ،

و تاناکما تیلباق

ییاه رب هیحان طیحم زا زراخ هک توووسا

درکلمع هرهب یرادرب عتارم زا هب روط ای میقتسم تسمریغ

میق

م عقاو رثؤ یم

دن ووووش هع ومجم زین اه دی ده ت نینچمه و

بوسحم هیحان زا زراخ لماوع یم

دنوش ییاراک مدع رد هک

و میقتسم تاریثأت یحاون نیا میقتسمریغ

سا رب .دنراد سا

تاعلاطم ماجنا

هدش نوماریپ تیعضو یسررب و ۀیحان

روم د

هعومجم ،هعلاطم تووصرف

اه رب رثؤم و دوجوم یاهدیدهت و

ظاحل زا هیحان نیا یووصخاووش

(

،لداعت

،تکراووشم

،شناد

،تیریدم

،نوناق یبایزرا و هرهب یرو یووسررب و هجوت دروم )

میسرت لباق ریز تروص هب هک دنتفرگ رارق یم

دنشاب :

تصرف اه ( Opportunities )

لماوع تصرف

یبایزرا هدرتسگ

ندوب حطس نیا عبنم یلم هاشنامرک رد زا

رظن تعسو هسیاقم رد اب ریاس عبانم 71

/ 3

تیریدم دوجو

تایبرجت ناوارف ظفح رد و ایحا ء عترم 54

/ 3

تکراشم هعسوت

تیلاعف یاه ظفح عتارم هاشنامرک رد ریظن

یشاپرذب هنوگ یاه یعترم بسانتم

،میلقا اب كاخ و ...

86 / 3

نوناق همانرب ناکما

یزیر ناسآ رت عیرس و رت رد رما ظفح و ایحا ء عتارم 67

/ 2

هرهب یرو هدافتسا زا تکراشم ناییاتسور رادماد هاررد هب ندیسر ظفح طیحم تسیز ( عترم )،

هجوت اب هب یگژیو صاخ یاه یگنهرف

آ نان 41

/ 3

هب خساپ هنیزگ ،تصرف طاقن یاه ۀعسوت ۀنیزگ

یلاعف ت یاه

ظفح عتارم رد هاووشنامرک ریظن

یووشاپرذب هنوگ

یاه یعترم

بووسانتم اب

و زایتما نیرتلااب یاراد یزگ

ۀن ناکما

همانرب یزیر ناس آ رت و عیرس رت رد رما ظفح و ایحا ء

زایتما نیرتمک یاراد عتارم یم

.دشاب

(7)

( اهدیدهت Threats )

لماوع اهدیدهت

خساپ نیگنایم

تیریدم نادقف

تراظن قیقد تیریدم و رد دحاو یوق ظفح

عتارم یگنهامه و یهاگتسد نیب

74 / 3

یبایزرا بیسآ

یریذپ دیدش عتارم رد هرهب ربارب یرادرب یاه ریغ یلوصا هب تیعضو لیلد پیت

یهایگ طسوتم ریقف و 41

/ 3

هرهب همادا یرو

دنور یرادماد یتنس دادعت شیازفا و ماد

للعت رد رما ظفح ایحا و ء عتارم یب و میمصت رد یگمانرب یریگ

یاه طوبرم هب لئاسم عبانم 45 یلم

/ 3

لداعت یدوبان دنور

لماک یخرب هنوگ یاه یموب 34

/ 3

شناد رد شناد و یملع لیلحت دوجو مدع

ۀنیمز ایحا ء یموب مدرم نیب رد عتارم زا تظفاحم و 21

/ 3

هب خوووساپ هنیزگ

،دیدهت طاقن یاه ۀنیزگ

نادقف تراظن

قیقد و تی ریدم یوق

دح او رد ظفح عتارم و یگنهام ه

نیب و زایتما نیرتلااب یاراد یهاگتوووسد ۀنیزگ

مدع وجو د

لیلحت یملع و شناد رد ۀنیمز ایحا ء و تظفاحم زا

عتارم

رد نیب مدرم یموب زایتما نیرتمک یاراد یم

.دشاب

3.1.3 . هی زجت و ییاه ن لی لحت لم اوع

رثؤم رب

هرهب یرو عتارم زا

رب هک هداد لیکش ت یلودج ییاهن لیلحت و هیزجت یارب

یلخاد لماوع ساسا (

فعض اه یجراخ لماوع و )اهدیدهت و

( تص رف اه یاراد )اهدیدهت و 4

رد نوتس ۀدنرادرب

،لماوع

،نزو هجرد یدنب ینزو زایتما و یم

دوووشاب . رد نوتوووس 1

لماوع(

یجراخ و

، )یلخاد مهم

نیرت توق اه

، فعووض اه

،

تصرف اه و یاهدیدهت متسیس یورارف

ار مان یم میرب .

رد نوتس 2

،)نزو(

هب ره کی زا نیا لماوع و ساسا رب

رثا یلامتحا نآ

اه رب تیعقوم کیژتارتسا متسیس یلعف

رب(

ساسا جیاتن هتفای یاه لصاح زا تخانش هیزجت و و لیلحت

عوووضو )دوج وم

ین زو زا کووی ( مه م نی رت اووت ) رف وووص

( یب تیمها نیرت ) یم میهد . ره ردقچ رتووشیب نزو

،دووشاب

ریثأت رب تیعقوم ینونک و ۀدنیآ نآ رتشیب متسیس دهاوخ

دوب عمج(

نوتس 2 نودب هجوت هب

،لماوع دادعت 1

.)تسا

رد نوتووس 3 ( هجرد یدنب

،) هب ره لماع و ساووسا رب

تیمها و تیعقوم ینونک

متووسیووس هب

نآ صاخ لماع

یزایتما زا 5 رایسب(

)بوخ ات 1 ساسا رب( ،)فیعض(

جیاتن هتفای

یاه لووصاح زا

تخانووش و

هیزجت لیلحت و عووضو

)دوجوم یم میهد . نیا هج رد یدن ب ناوووشن یم

هک ده د

متسیس هنوگچ هب ره کی زا لماوع خساپ یجراخ یم

دهد

یم ناصصختم رظن یانبم رب و ترکیل فیط ساسا رب هک .دشاب رد نوتس 4 زایتما(

،)ینزو نزو ار رد ۀجرد لماع ره

نوتس ( 2 برض رد نوتس 3 ) برض یم مینک ات نیا هب

هلیس و زایتما ینزو نآ هب تس د .دیآ هب نیا یارب ،بیترت

ره

،لماع کی زایتما ینزو زا 1 ات 5 هب تس د یم دیآ

، هک

هب روط طس وتم )نیگنایم(

نیا زایتما ددع 3 تس ا رب هک

ناصصختم رظن یانبم رب و ترکیل فیط ساسا یم

شاب .د

،ماجنارس تازایتما

ینزو مامت لماوع یجراخ یلخاد و

رد نوتس 4 ار هب هناگادج روط اب

رگیدکی عمج یم مینز و

زایتما ینزو ار هبس احم یم

مینک . زایتما لک ینزو ناش ن

یم دهد هک کی متووسیووس هنوگچ

هب لماوع یاهورین و

دوجوم و هوقلاب رد طیحم ینوریب شا خوووساپ یم ده د .

هشیمه طسوتم زایتما ینزو لک رد کی رد متسیس کی

،هنیمز ددع 3 تسا . هچنانچ رتلااب زا نآ

،دشاب تیمها نآ

رتش یب و رتمک رگا زا

نآ

،دش اب زا تیمها و یراذگریثأت

رادروخرب یرتمک تسا

.

3.2 . 1 . جیاتن هیزجت و لیلحت لماوع یلخاد رثؤم

رب هرهب یرو عتارم زا

(IFAS)

یارب نامزاوووس یهد

لماوع یجراخ رد هلوقم بلاق

توق اه و فعض اه ی یورارف

،متسیس هدافتسا اب

زا لماوع

(8)

هج رد یدن ب و اب هج وت هب تی مها کی ره زا

توق اه و

فعض اه و اب هجوت هب نازیم یراذگریثأت ره

کی زا نآ اه رب

تیدودحم اه

و یدنمناوت یاه

هدافتووسا زا

عتارم ناتووسا

،هاشنامرک هبساحم

و هب حرش لودج 1 نییعت دیدرگ :

لودج 1 . جیاتن هیزجت و لیلحت لماوع یلخاد ( توق اه )

توق اه نزو

هجرد یدنب ینزو زایتما

صخشم ندوب دادعت ماد زاجم عتارم رد ماد یارچ یارب 19

/ 0 3 57

/ 0

نییعت لصف تدم و بسانم یارچ عتارم رد ماد 0/24

4 96

/ 0

نتشاد ۀیحور تکراشم و یراکمه 0/17

1 17

/ 0

تقفاوم هرهب نارادرب اب ظفح عتارم 0/22

4 88

/ 0

کی تسد ندوب گنهرف هرهب نارادرب هدافتسا هدننک زا ترم ع 0/18 2

36 / 0

عمج 1

94 / 2

ک هاگدید زا هک یناووسانووشرا

دروم لاؤووس دنتفرگ رارق

مهم نیرت هک یتوق طاقن رد

ۀنیمز هرهب یرادرب رد عتارم زا

رظندم هاشنامرک ناتسا حطس یم

دشاب نییعت لصف و تدم

بووسانم یارچ

ماد رد ینزو زایتما اب عتارم 96

/ 0 یرگید و تق فاوم

هرهب نارادرب اب ظفح ینزو زای تما اب عتارم 88

/ 0

یم دشاب . رد ۀنیمز رد دوجوم فعض طاقن هاشنامرک ناتسا

زایتما و نزو نازیم ناگدنهد خوووساپ رظن هب هجوت اب زین لودج رد نآ ینزو 2

.تسا هدش صخشم

لودج 2 . جیاتن هیزجت و لیلحت لماوع یلخاد ( فعض اه )

فعض اه نزو

قفومان ندوب حرط تیریدم عتارم قرق و 0/20

4 0/80

هرهب یرادرب ریغ یلوصا زا عتارم 0/26

4 1/04

نییاپ ندوب حطس داوس هرهب نارادرب 0/19

3 0/57

مدع هرهب یرادرب زا یورین تیلاعف هرهب نارادرب رد یریگولج رما زا

بیرخت تارم ع 0/18 2

0/36

ناکما مدع رتشیب

یارب یگدیسر هب تلاکشم هرهب نارادرب 0/17

1 0/17

عمج 1

2/94

هاگدید زا هک یناووسانووشراک

مهم نیرت رد هک یفعوووض طاقن ۀنیمز

هرهب یرادرب عتارم زا

رظندم هاووشنامرک ناتووسا حطووس رد یم

دووشاب هرهب یرادرب

ریغ یلوووصا زا ینزو زایتما اب عتارم 04

/ 1 قفومان یرگید و

ندوب حرط تی ریدم و

قرق عتارم ینزو زای تما اب 80

/ 0

یم دشاب .

2.2.3 . جیات ن هی زجت و لی لحت لم اوع یجراخ

رثؤم رب هرهب یرو عتارم زا

(EFAS)

یارب نامزاس یهد لماوع یجراخ رد بلاق هلوقم یاه

تووصرف اه و یاهدیدهت یورارف

،متووسیووس هدافتووسا اب

زا

لم اوع هج رد یدن ب و اب هج وت هب تی مها کی ره زا

توصرف اه و اهدیدهت و

اب هجوت هب نازیم یراذگریثأت ره

کی زا نآ اه رب یاهدرکراک هقطنم

یا هبساحم ، و

هب حرش

(9)

لودج لیذ نییعت دیدرگ :

لودج 3 . جیاتن هیزجت و لیلحت لماوع یجراخ ( تصرف اه )

تصرف اه نزو

هدرتسگ ندوب حطس نیا عبنم یلم هاشنامرک رد زا

رظن تعسو هسیاقم رد اب ریاس عبانم 0/23

4 0/92

دوجو تایبرجت ناوارف یناهج ظفح رد و ایحا ء عترم 0/21

3 0/63

هعسوت تیلاعف یاه ظفح عتارم هاشنامرک رد ریظن

یشاپرذب هنوگ یاه یعترم بسانتم میلقا اب

، خ كا و ...

0/28 4

1/02

ناکما همانرب یزیر ناسآ رت عیرس و رت رد رما ظفح و ایحا ء عتارم 0/13

1 0/13

هدافتسا ناکما زا

تکراشم ناییاتسور رادماد رد هار هب ندیسر ظفح طیحم تسیز ( عترم )،

هجوت اب هب یگژیو یاه صاخ یگنهرف 0/15 نانآ

2 0/30

عمج 1

3

مهم نیرت رد هک یتووصرف طاقن ۀنیمز

رظندم هاوووشنامرک ناتوووسا حطوووس رد یم

دوووشاب عوروووش

تیلاعف یاه ظفح عتارم رد هاوووشنامرک ریظن

یوووشاپرذب هنوگ

یاه یعترم بس انتم میلقا اب

، كاخ و ...

ینزو زایتما اب

02 / 1 یرگید و هدرتوووسگ

ندوب حطوووس نیا عبنم یلم رد

هاش نامرک زا

رظن تعس و رد هس یاقم اب ریاس عبانم تما اب زای

ینزو 92 / 0 یم دشاب .

لودج 4 . جیاتن هیزجت و لیلحت لماوع یجراخ ( اهدیدهت )

اهدیدهت نزو

نادقف تراظن قیقد تیریدم و یوق رد دحاو ظفح عتارم یگنهامه و یهاگتسد نیب

0/20 4

0/80

بیسآ یریذپ دیدش عتارم رد ربارب هرهب یرادرب یاه ریغ یلوصا هب تیعضو لیلد پیت

یهایگ طسوتم ریقف و 0/17 3

0/51

همادا دنور یرادماد یتنس شیازفا و دادعت ماد 0/19

4 0/76

للعت رد ظفحرما ایحا و ء عتارم یبو یگمانرب میمصت رد یریگ یاه طوبرم هب لئاسم عبانم یلم 0/16

3 0/48

یدوبان دنور لماک

یخرب هنوگ یاه یموب 0/15

2 0/30

دوجو مدع یملع و یشناد لیلحت رد

ۀنیمز ایحا ء یموب مدرم نیب رد عتارم زا تظفاحم و 0/13

1 0/13

عمج 1

2/98

مهم نیرت رد هک یدیدهت طاقن ۀنیمز

رظندم هاش نامرک ناتس ا حطس رد یم

دش اب نادقف تراظن

قیقد و تی ریدم یوق

رد دح او ظفح

عتارم یگنهام ه و

نیب ینزو زایتما اب یهاگتوووسد 80

/ 0 همادا یرگید و دنور

یرادماد یتنوووس

شیازفا و دادعت

ماد ینزو زایتما اب 76

/ 0

یم دشاب .

3 . 2.3 . هیزجت و لیلحت لماوع كیژتارتسا

رد نیا

،لدم اب هدافتسا زا لودج یاه هیزجت لیلحت و

لماوع یلخاد و یجراخ و بیکرت نآ اه

، مهم نیرت لماوع

کیژتارتووسا رد

هرهب یرو عتارم زا هئارا هدیدرگ .تووسا رد

،عقاو اب هیزجت و لیلحت

،کیژتارتووسا لماوع همانرب

ینازیر

هک میمووصت یاه کیژتارتووسا ذاختا ار

یم دننک

، یم ناوت دن

طاقن

،توق طاقن اهدیدهت ،فعض و

تص رف اه ار هب دادعت

یرتمک زا دودحم لماوع .دنیامن

نیا راک اب یسررب ۀرابود

(10)

نزو یاه کی ره زا لماوع دوجوم رد لودج یاه هیزجت و

لماوع لیلحت یلخاد

و

،یجراخ ماجنا

هتفرگ .تووسا رد

،عقاو نیگنوووس نیرت

لماوع دوجوم رد نیا ود لودج زا

،نزو ثی ح دی اب

هب لودج هی زجت و لی لحت لم اوع لقتنم کیژتارتووسا

نیا .دنوووش رد مهم

صوووصخ لماوع

کیژتارتس ا راذگریثأت

رب هرهب یرو عتارم زا رد لودج ریز

هدش هصلاخ تسا

:

لودج 5 . هیزجت و لیلحت لماوع كیژتارتسا

لماوع نزو

همانرب یزیر

تدم هاتوک تدم نایم

تدمدنلب

=S1 . نییعت لصف تدم و بسانم یارچ عتارم رد ماد 4 0/24

0 96/

*

=S2 تقفاوم هرهب نارادرب اب ظفح عتارم 4 0/22

0 88/

* *

=W1 هرهب یرادرب ریغ یلوصا زا عتارم 0/26

4 1/04

*

=W2 قفومان ندوب حرط تیریدم عتارم قرق و 0/20

4 0/80

*

=O1 عورش تیلاعف یاه ظفح عتارم هاشنامرک رد ریظن

یشاپرذب

هنوگ یاه یعترم بسانتم

،میلقا اب كاخ و 0/28 ...

4 1/02

* *

=O2 هدرتسگ ندوب حطس نیا عبنم یلم هاشنامرک رد زا

رظن

تعسو هسیاقم رد اب ریاس عبانم 0/23

4 0/92

* *

=T1 نادقف تراظن قیقد تیریدم و دحاو یوق رد ظفح عتارم و

یگنهامه یهاگتسد نیب 0/20

0/80 4

*

=T2 همادا دنور یرادماد یتنس دادعت شیازفا و ماد

0/19 0/76 4

* *

3.3.1 . تی ولوا یدن ب

كی ژتارتتتتسا لم اوع رد

هرهب شور اب عتارم زا یرو

AHP

هکنیا یارب تیولوا

یدنب رد کیژتارتسا لماوع هرهب

یرو

شور زا ددرگ صخوووشم عتارم زا رظن رب ینتبم AHP

رد لماوع نیا .دش هدافتسا ناسانشراک 8

لماع )صخاش(

کی رگید صخاش هب تبس ن صخاش ره و هدش هدناجنگ نزو یم ظاح ل مود صخاوووش یارب نآ سوکعم هک دریگ

یم و یهد شزرا .دوووش ۀووسیاقم

نآ تیمها هب تبووسن اه

،دووش ماجنا یووسررب دروم عوووضوم هب هجوت اب رگیدمه هب

هنوگ زا مادک ره نزو هک یا صخاووش

رب .دوووش صخووشم اه

صخش م رادومن نیا ساس ا یم

ددرگ نیرتش یب هک شزرا

اه

لماع هب هرهب یرادرب ریغ یلوووصا زا نیرتمک و عتارم شزرا

لماع هب اه ۀمادا

دنور یرادماد یتنس

دادعت شیازفا و ماد

تسا هدش هداد صاصتخا ناسانشراک طسوت هب هک

ۀویش

نییعت رظانتم ینزو شیرتام یم

.دوش

شزرا نیرتووشیب هک داد ناووشن یجوز تاووسیاقم جیاتن صخاش هب طوبرم

هرهب یرادرب ریغ یلوص ا زا نزو اب عتارم

ییاهن 289 / 0 صخاووش .تووسا ۀعووسوت

تیلاعف یاه ظفح

عتارم هاوووشنام رک رد ریظن

یوووشاپ رذب هن وگ

یاه یعترم

بوووسانتم

،میلقا اب كاخ

و ...

نزو اب 214 / 0 رد ۀبتر مود

نیب رد نینچمه .تس ا هتفرگ رارق 8

،هدش رکذ صخاش

نادقف صخاوووش ود تراظن

قیقد تیریدم و رد دحاو یوق

ظفح عتارم یگنهام ه و هم ادا و یهاگ توووسد نیب

دن ور

یرادماد یتنووس

دادعت شیازفا و اب بیترت هب ماد

047 / 0 و

037 / 0 رد هبتر رارق کیژتارتووسا لماوع یووسررب رخآ یاه

یم .دنریگ شزرا و جیاتن دوش صخشم هکنآ یارب یراذگ

ه ا

یرن .دش هبس احم زین یراگزاس ان یرن ،هدش ماجنا تس رد یراگزاووسان صخاووش

اب ربارب اه 07

/ 0 نازیم نیا اذل .تووسا

ناووشن یم دهد یهد شزرا صخاووش

اه دییأت لوبق دروم و

ار جیاتن تحووص و هدوب یم دییأت

زا نآ نازیم هک ارچ ؛دنک

1 / 0 رتمک یم دووشاب تیعووضو ریز لودج . نزو

ییاهن یاه

ۀسیاقم یجوز صخاش ناشن ار اه یم

دهد .

(11)

لودج 6 . تیولوا یدنب لماوع رد كیژتارتسا هرهب

عتارم زا یرو

زا مادک ره نزو نام ه هک ییاه ن جیات ن ریز لک وووش صخاش اه یم دش اب ب ار ه یرادومن تروص هش وخ

شیامن یا

یم دووهد رازفا مرن زا میقتوووسم روط هووب رادومن نیا .

expert Choice

.تسا هدش زارختسا یبوخ هب رادومن نیا1

رد توافت نازیم صخاوووش

نایب ار اه یم

هک نانچمه .دنک

صخاش هرهب یرادرب ریغ یلوص ا زا عتارم یگدیش ک یاراد

رگید تمس هب هچ ره و تسا یدایز رایسب صخاش

قوس اه

ادیپ یم رتدایز رایس ب هلص اف ،مینک یم

هب دوش هنوگ هک یا

رگید ،نزو تبس ن هب صخاش

عون اه یگدیش ک ناش رادومن

.دراد یرتمک کنیا اب لخادت ره کی زا لماوع رب

،رگیدکی نیودت هب

یاهدربهار فلتخم

یتباقر یمجاهت/ )توق و تصرف(

، عونت

)دیدهت و توق(

، یرگنزاب )فعوووض و توووصرف(

و هرخلااب

یعفادت یاهدربهار )فعوووض و دیدهت(

یم میزادرپ هک رد

همادا هدمآ تسا :

3.3.2 . نیودت اهدربهار

3 . 3 . 2 . 1 . یاهدربهار یتباقر

یمجاهت

/ (so)

رد اووهدربهار نیا زکرمت

رب طاووقن توق ینورد و

تصرف یاه ینوریب راوتسا تسا هک ترابع دنا زا :

1 - یراذگ مان ،دراد لکشم یسراف تنوف اب رازفا مرن نیا هکنیا هب هجوت اب

صخاش تروص هب اه .تسا هدش هئارا نیتلا

لووصف نییعت رد یلحم مدرم تکراووشم زا هدافتووسا  نییعت زین و ماد یارچ بوووسانم هن وگ

یاه رد یموب

؛عتارم ظفح یاتسار هرهب  یریگ زا بووسانتم ۀرتووسگ

ناتووسا عتارم عیووسو

یلحم مدرم یرایمه و یهارمه اب ماگمه هاوووشنامرک

؛عتارم عبانم ظفح رد تلوهس تهج

3 . 3 . 2 . 2 . یاهدربهار

(st)

عونت

رد عونت یوووشخب طاقن رب

توق ینورد و یاهدیدهت

ینوریب زکرمتم هدوب لماش و دراوم ریز تسا :

هرهب  یریگ تیریدم و ظفح یاتس ار رد یلحم مدرم زا

شقن و عتارم ۀدنزاس

؛هنیمز نیا رد مدرم

شیازفا  هیامروووس یراذگ

یاه شخب رد هچ رتوووشیب

رد یمومع شخب هچ و یصوصخ تیلاعف

یاه یرادماد

رد صوصخ هب ۀنیمز

نیون یرادماد

؛

3 . 3 . 2 . 3 . یاهدربهار یرگنزاب

(wo)

نمض دیکأت رب طاقن فعض

،ینورد یعس رب هرهب یریگ

زا تووصرف یاه ینوریب رد تهج عفر طاقن فعووض یورارف

نیا هیحان هدوب و رد ۀدنریگرب دراوم

تسا ریز :

فیدر لماوع

نزو صخاش یراگزاسان یرن

1

=S1 . نییعت لصف تدم و بسانم یارچ عتارم رد ماد 202

/ 0

07 / 0

2

=S2 تقفاوم هرهب نارادرب اب ظفح عتارم 058

/ 0

3

=W1 هرهب یرادرب ریغ یلوصا زا عتارم 289

/ 0

4

=W2 قفومان ندوب حرط تیریدم عتارم قرق و 051

/ 0

5

=O1 ۀعسوت تیلاعف یاه ظفح عتارم رد هاشنامرک ریظن یشاپرذب هنوگ یاه یعترم بسانتم

،میلقا اب خ كا و ...

214 / 0

6

=O2 هدرتسگ ندوب حطس نیا عبنم یلم هاشنامرک رد زا

رظن تعسو هسیاقم رد اب ریاس عبانم 103

/ 0

7

=T1 نادقف تراظن قیقد تیریدم و رد دحاو یوق ظفح

عتارم یگنهامه و یهاگتسد نیب

047 / 0

8

=T2 ۀمادا دنور یرادماد یتنس دادعت شیازفا و ماد

037 / 0