یلاوتم هتسویپان روتکآر کی رد یتشادهب بلاضاف یکیژولویب ةیفصت
(SBR)
:سیراگلو لارلک کبلجزیر طسوت ثأت
ی ر و یتایلمع یاهرتماراپ لدم
زاس ی
یعونصم یبصع ةکبش
یلدارم اریمس لاحشوخ سابع ،1
*2
. 1 یسانشراک یوجشناد ناریا ،نارهت ،رون مایپ هاگشناد ،یمیش یسدنهم هورگ ،دشرا
samiramoradli1991@yahoo.com
2 . ناریا ،نارهت ،رون مایپ هاگشناد ،یمیش یسدنهم هورگ ،یمیش یسدنهم ،رایداتسا
خیرات لوصو :هلاقم 11 / 30 / 1017 خیرات
شریذپ :هلاقم 13 / 32 / 1018
هديكچ اب قيقحت نيا رد تولياپ کي تخاس
روتکآر یلاوتم هتسويپان (
)SBR
هدافتسا و نامأوت زا مي ناگراورک ي مس اه لارلک کبلجزير و سيراگلو
،
رد متسيس نيا یياراک فصت
ةي هاگورين یتشادهب بلاضاف یبيکرت لکيس
دزي روظنم نيدب .دش هعلاطم ررثا
ترظلل ،ارمد ،pH
ردCOD
فذح نازيم رب اوه یبد و یدورو بلاضاف فذرح یاررب هرنيهب ياررش .دش یسررب باسپ رد نآ ةدناميقاب تظلل وCOD
اCOD
ز
رد یتشادهب بلاضاف رباربpH
8 یامد ،
oC
03 ، یدورو بلاضافCOD
033mg/l
یاوه یبد و
l/min
03 ترحت .درمآ ترسد هرب
رادقم هنيهب يارش هب باسپ رد هدناميقابCOD
03mg/l
هک ديسر ناشن دنهد نيرننمه .ترسا ررظن درورم متسيس یياراک شيازفا ة
هب روظنم لدم زاس و دنيارف ی پي
ش ب ين ظلل ی ت نورتپسرپ یعونصم یبصع ةکبش کي زا ،هدناميقابCOD
لادنچ ي ه زورمآ متيروگلا اب
گربنول - لاقتنا عباوت .دش هدافتسا تراوکرام
tansig
،ینايم ةيلا یارب
purelin
دادرعت و یجورخ ةيلا یارب 7
یناريم هريلا رد نورورن
هب ناونع زا لصاح جياتن .دش باختنا هکبش نيا یارب هنيهب لدم لدرم
زارس ارب یبورخ قبارطت یعونرصم یبرصع ةکبرش ی هداد
اره ی
نيا یارب .تشاد یهاگشيامزآ لدم
زاس یگتسبمه بيرض ريداقم ،ی (
R2
) م یاهرايعم و ذرج
و رعبرم نيگناريم ر ارطخ تا
(RMSE)
هرب
بيترت 433 / 3 و 303 / 3 .دمآ تسد هب
ديلك هژاو یلاوتم هتسويپان روتکآر ،بلاضاف ةيفصت
(SBR)
، لارلک کبلجزير
،یعونصم یبصع هکبش ،سيراگلو لدم
زاس .ی
1 . زاغآرس
بآ ی ک ی زا مهم رت ی ن عبانم دروم هدافتسا رشب تسا . اب هجوت
هب ازفا ی ش لاعف ی ت اه ی تعننص ی و نشنرهش ین ی
، رد رتنسد
ندوب بآ کاب ی ف نی ت هنبزور زور شهانک نم ی ی نبا انب هارنمه .
راننشتنا ،بآ عبانننم تننیمک شهاننک باننسپ
اننه ی ،یتعنننص
رد یرهش و یزرواشک حم
ی ط اه ی نریذپ ة رنگید زا زین یبآ
ننننک ی هت تننماوع ة
بوننسحم روننشک بآ دو ننحم عبانننم
ننم ی دوننش . زا نننیا یفننصت ور ب ننضاف
و دافتننسا ة زا د ننجم
ب ضاف فصت ی ه ه ش یرما ، رورنض ی تنسا
(Parthiban et al., 2007)
. شور اننه ننلتخم ی ییایمیننش ،یننکیزیف
و
یکیژولویب یارب
هیفصت ب نضاف دونجو
دراد یاه ننیارف.
یکیژولویب هب
روظنم فذح داوم یلآ هنیزه یژرننا فرصم و
رنتمک تتنسن ی هنب
شور انه ی و ینکیزیف ییایمینش
ننراد
(
Metcalf & Eddy, Inc, 2003
) . یفصت ب ضاف هنب شور
روتکآر یلاوتم هتسویپان
(SBR)1
رف ا ننی ب ی ژونلو ی ک ی یفنصت
ب ننضاف تننسا
هننک ارننب ی هیفننصت ط ننی هدرتننسگ ا ی زا
ب ضاف اه ی گناخ ی و تعنص ی حارط ی ه ش سا ت
(Dionisi
et al., 2016)
. ای ن تنیلد هنب شور نانکما
ثأت ی راذنگر ی رنب
ه نسیون* م :لوئس Email:abbas_khoshhal@pnu.ac.ir
عمج ننی ت م ی ننبورک ی و ن ننی ز گداننس ی و هرننهب رادرننب ی ،ناننسآ
فذنح رد ییلااب ییاناوت لاآ
ی ه نن انه دراد
(Aguado et al.,
2009)
. هو ع رب ا ی ن فاطعنا ذپ ی ر
،ی ،لااب تیفرظ و نام نار
نورقم هب هفرص ندوب و هب زاین م ع س
ی متنس انه ی ینکیرتکلا
ه یچیپ تیمها ثعاب هدافتسا
نیا زا یفصت شور یکیژولویب
رد یفنصت ب نضاف انه
ی یرهنش و یتعننص تنسا ه نش
(Dionisi et al., 2016)
. مامت رد س ی متنس انه ی
SBR
تنمع
هیفصت رد بلاق 5 هلحرم هب تروص لاوتم ی ماجنا م ی دوش هک
تماش ضاف ن ش رپ ،شنکاو ماجنا و یهداوه ،ب
هت شن ین ی ،
یلخت ضاف لحرم و یجورخ ب تنسا نوکس
(Singh &
John, 2013)
. رد لحرم رپ
،ن ش ضاف ب ماخ هب رونتکآر
دراو و اب م ی ناگراورک ی مس انه رونتکآر رد دونجوم ی ونلخم
م ی دوش . رد لحرم یهداوه شنکاو اه ی لتخم ب ی ژولو ی ک ی
زا هننلمج ن ی رت ی ف ی ننساک ی
2نو
، نویننساکیفیرتند و3
یزاننسا ج
رفننسف ماننجنا ننم ی دوننش . ننپ زا
،نآ م ی ناگراورک ی مننس اننه زا
ب ضاف فصت ی ه ا ج ه ش ه ش
( لحرم هت نشن ین ی ) و انسپ ب
فنصت ی ه ه نش زا رونتکآر لخت نی ه ینم دونش
(Bagheri et al.,
2015)
. رانک رد شور اه متنسیس ،هیفنصت رما رد دوجوم ی
تشک کتلجزیر زین اه
م ی نناوت شقن ه نزرا ا ی یفصت رد ار
ب ضاف ، ننک افیا ارنیز
کنتلجزیر ننرداق انه
تنشادرب و
داوم فذح ف ،یذغم
داوم ،نیگنس تازل یلآ
نژوتاپ و ار انه
زا باسپ شیازفا تباق تکن . نهد هجوت
رد یفصت ب ضاف
هدافتسا اب کتلجزیر زا
،انه یتنسیزمه و
یرانکمه نآ
انه انب
م ی ناگراورک ی مس انه هیفنصت ننیارف رد ، تنسا
(Hoffmann,
1998)
. نیا رد
، اتترا کنتلجزیر انه
زانگ نبرک ینسکا ید
ی یلوت جیتن رد لاعف ی ت اه یمسیلوباتم ی م
ی ناگراورک ی مس اه
ار بذج هدرک و رد نیارف ،زتننسوتف یارنب
نیلوت تانتیکرت
لتخم یم هدافتسا ننک
رنگید فرط زا و ی نیلوت ننینسکا
کتلجزیر رد ،اه
رف یا اه ن ی یمسیلوباتم م
ی ناگراورک ی منس انه
یترونص رد نیارباننب دوش هدافتسا هنک
کنتلجزیر زا رد انه
رگیدرانک م
ی ناگراورک ی مس اه یارب ماجنا تمع هیفصت هدافتنسا
دوش نام ننار شیازنفا هنجیتن رد و باسپ تیفیک دوتهب هب ،
نش نهاوخ رنجنم هیفنصت متنسیس
(Niczyporuk et al.,
2012)
رد هنتفرگ مانجنا تانقیقحت زا هننومن نچ همادا رد . کتلجزیر زا هدافتسا اب ب ضاف یفصت نیمز
.تنسا ه مآ اه
Martinez
و ( شناراکمه 2222
قحت رد ) یسررب هب دوخ قی
شقن کتلجزیر رد اه
یفصت ب نضاف . ننتخادرپ
فرنصم
تانتیکرت نژورنتین
دونجوم رفنسف و طنسوت ب نضاف رد
کتلجزیر اه
شر یارب هدافتنسا و
زا فرظ ی نانشت رونظنم هنب
تازنلف فذنح نیگننس
هنجیتن ننیا قنیقحت .دونب وLim
( شناراکمه 2212
) کنتلجزیر زا یرانگلو لارنلک
یارنب4
یفصت یکیژولویب ب ضاف
یجاسن عیانص رک هدافتسا
نند و
وبرم دراوم گنر فذح هب
و زانین درونم ننینسکا شهانک
ییایمینش
(COD) 5
ار رد تنظلغ انه نلتخم ی ب نضاف
. ندرک یسررب نازیم
فذنح گننر زا 8 / 41 نصرد انت 52
و صرد شهاک
زاCOD
2 / 38 ات صرد 3
/ 22 نجیتن صرد
.دوب قیقحت نیا
Mirquez
و ( شناراکمه 2212
قنیقحت رد )
کتلجزیر ، نداد ناشن دوخ
اه م ی نناوت رد یفصت ب نضاف
تتق ،یرهش هب دورو زا
حم ی ط اه هب و نوش هدافتسا یعیتط ی
قتط . نماجنایب باسپ تیفیک دوتهب شرازگ
انه و نانیتوکلم
ناراکمه (
1335 ،) هدافتسا ا ز کتلجزیر لارلک
یرانگلو رد
هیفصت ب ضاف یتعنص
نام نار ییلااب قنیقحت نیا رد .دراد
یفصت یارب هنیهب طیارش ب ضاف
رد رباربpH
2 ، یامد 25
جرد تناس ی
،دارگ نامز انمت یلدانعت 22 هنقیقد و ا نقم ر
ببانج 2gr/l
. نمآ تنسد هنب رد هنک تنسا رنکب نایانش
کنتلجزیر زا هدافتسا هب اهنت هتفرگ تروص تاعلاطم رد انه
ةدافتنسا رنضاح قنیقحت رد انما تنسا ه ش افتکا هیفصت رما نامأوت زا م ی ناگراورک ی مس اه یرانگلو لارنلک کنتلجزیر و
نآ هارمه هب و یتشا هب ب ضاف یفصت یارب عنسوت
نی ک
ل م کتش تنصع ی یعوننصم لا نچ2
نی ه ارنب ، ی نپ ی ش ب ی نن ی
تظلغ هنک تنسا هنتفرگ تروص باسپ رد ه نامیقابCOD
.تسا ه شن ماجنا هنیمز نیا رد یدایز تاعلاطم نیا زا ف ه قیقحت
ةدافتسا نامأوت زا م ی ناگراورک ی مس اه
یراگلو لارلک کتلجزیر و یارب
دونتهب یفنصت ب نضاف
یتشا هب هانگورین دزنی ینتیکرت تکینس هنب
تنیلد درنکلمع
بسانمان فصت ی ه هناخ نآ تسا . کنی تنسخن رونظنم نی نب
روننتکآر تولیاننپ ننحاو اننبSBR
م ی ناگراورک ی مننس اننه و
یراگلو لارلک کتلجزیر هار
زا نا یم ی .دوش عب لحرم رد
اننب متننسیس غتم
ی اننهر نوننچ یی تننظلغ ،اننمد ،pH
ردCOD
ینم یسررب اوه یبد و یدورو ب ضاف تنیاهن رد و دونش
ریداقم نیهب نب اهرتماراپ نیا یبایتنسد یار
هننیهب را نقم هنب
صخاش صخشمCOD
م ی دوش . ی ک ی د ی رنگ زا هنتنج انه ی
ا ننی ن قننیقحت عننسوت ننی ک ل ننم کتننش تننصع ی یعونننصم
لا نچ ی ه یارنب ، نپ ی ش ب ی نن تنظلغ ی ه ننامیقابCOD
تنسا .
پی ش ب ین ی ک ی ف نی ت انسپ ب رد رف ا ننی یاه فنصت ی ب نضاف
ننم ی ننناوت ییانننتم ارننب ی مننصت ی م گ ننی ر ی اننه ی ننم ی ر یت ی
فصت ی ه هنناخ انه ی ب نضاف مهارنف
ننک نآ انسا رنب انت
اهرطخ ی م ی بورک ی ار هب تقا ح ناسرب ن و لمع نی تا هیفنصت
ب ننضاف ار
هب ی هننن زاننس ن
(Bagheri et al., 2015)
. اننب
هب گراک ی ر ی هکتش اه ی تصع ی عونصم ی ن نی زا ی هنب نصوت ی
ر ی ضا ی پ ی ه اه ی گرد ی ر رد رف ا ننی ن ی تنس و نم ی نناوت رد
تش ی ه زاس ی و ازفا ی ش قم ی ا س ی متس اه ی ب ی ژولو ی ک ی پ ی چ نی ه
فم ی شاب
(Khataee et al., 2010)
.
2 و داوم . شور
اه
2 1.
. تازیهجت و داوم
روتکآر ،ب نضاف ةرنیخب نزنخم تماش هدافتسا درومSBR
نزخم و یزاوه نزخم هت
شن ین ب ضاف ةریخب نزخم .دوب ی
نج زا لپ ی تا ی نل رطق هب 52cm
عافترا ، 122cm
منجح و
222 ، نش هدافتنسا قنیقحت ننیا رد هنک یب نضاف .دوب رتیل
ب ضاف ع هک دوب دزی یتیکرت تکیس هاگورین یتشا هب
ات نم
یناسنا تلاوضف تماش ،
بآ رود زنیر زا ینشان یونشتسش
ورس ی اه و رود زیر هناخزپشآ اب .دوب
یسررب راب یگدونلآ
ب ضاف یدورو هب تروص یگتفه صخشم ش هنک را نقم
نآCOD
رد یا تبا هنتفه هنک انب شیازنفا دا نعت ناننکراک
تکرش فداصم م ی تشگ
، رثکا ح 1122mg/l
و رد یاهتنا
هتفه هک زا دا عت نانکراک تکرش هتنساک نم ی نش
، تقا نح
322mg/l
ب نضاف ننیا .دوب دراو ،ژانپمپ زا نپ
شنخب
یزاوننه ننم ی ننش و رد اننمت کننیدزن اننب کننتلجزیر ،اننه
مسیناگراورکیم و اه
لاعف نجل دوجوم
رد ننیا هنیحان رارنق
یم تفرگ . یلیطتسم بعکم ینزخم زا تکشتم یزاوه یحان
رنع و لوط هب گ یسک پ نج زا 42cm
عانفترا ، 02cm
مننجح و 122
کننی نینننچمه .دوننب رننتیل
،رزوننیفید
تایلمع یهداوه ار رد نیا تمسق ماجنا یم داد . اب هجوت هب
تاصخشم رزویفید
هب راک هتفر رد تولیاپ و راشف
،زایندروم
یارب یهداوه زا روسرپمک اوه
هدافتسا ش . زا پ ب ضاف
دراو و ه نش زنیر رس یزاوه یحان زا ،هیحان نیا رد هیفصت یحان هت شن ین ای ی للاز زاس م ی ش نیحان نزنخم . هنت
نشن ین ی
لوط هب تیطتسم بعکم نزخم کی 38cm
عافترا ، 02cm
،
رع 38cm
مجح و 122 نگ ینسک پ نج زا رتیل
دوب . یحان رد للاز
زاس
، پ زا هت نیشن ن ش نجل اه و داوم
قلعم دوجوم رد
،ب ضاف باسپ
دراو یجورخ هچضوح
ا ی
یم زا نپ نیننچمه .دونب ه نش هیتعت روظنم نی ب هک دوش
نجل ،یراک تکیس نچ هت
شن ی ن نییانپ زا هیحان نیا رد ه ش
جراخ نزخم م
ی ش . رنه تکینس نانیرج رد ننیا رونتکآر 8
تماش تعاس 5
،ن نش رنپ هقیقد 452
،یهداونه هنقیقد 22
هقیقد هت نشن ین و ی 5 تکنش .دونب هنیلخت هنقیقد 1
زا ییانمن
روتکآر تولیاپ ناشن ار هدافتسا درومSBR
م ی هد .
یارنب قنیقحت نیا رد قر
نی ق زانس رد هنیلوا ب نضاف ی
تظلغ انه نلتخم ی و نش هدافتنسا رنطقم بآ زا ،COD
تظلغ لایو زا هدافتسا ابCOD
0یاه شور هنب ،صوصخم
یرتموتفورتکپننسا تخاننس رتموتفورتکپننسا هاگتننسد اننب و8
که تکرش هزا نا3
گ ی ر . ش ی هنب رونظنم ،یهداونه زا
کنی
روسرپمک یاه تکرش تخاس اوه
اب ،12
راشف 235Mpa
/ 2 ،
ناوننت 122W
و یننجورخ یننبد رثکا ننح
l/min
122 زا و
رتماتور رنشیف تکرش تخاس11
تنیلباق انب12
هزا ننا گ نی ر ی
نایرج ت ش
l/min
122 - 2 یارنب هزا ننا گ نی ر اونه ینبد ی
هدافتسا هدافتنسا مرگ بآ زا ب ضاف یامد لرتنک یارب . ش
رتمومرت زا و ش لانتیجید13
کنیتیلاوکآ تکرنش تخانس
14
یارب هزا نا گ ی ر . ش هدافتسا امد ی متسیسpH
هب نسو یل
pH
کنه تکرش تخاس یلاتیجید رتم هزا ننا
گ نی ر رد و نش ی
شهاک ای شیازفا هب زاین تروص ،pH
ب ی تانبرک انی می نس
سا ی روفلوننس ی
ک صوننلخ اننب 2
/ 33 متننسیس اننب ننصرد
گنیزود زو لآ پمپ15
یارب . ش قیرزت ب ضاف هب12
ژاپمپ
ب ضاف هب زین روتکآر کی
پمپ ک شک تکرنش تخانس
10وئل اب یمسا یبد
m3/hr
8 / 4 هتفرگرظن رد . ش
لکش 1 . تولیاپ زا ییامن SBR
.2 2 . هار یزادنا و هرهب روتکآر زا یرادرب SBR
هننب م نیمأننت روننظنم ی
ناگراورک ی مننس اننه ی زاننین دروننم یارننب
هار زا نننا ی
،روننتکآر نننجل تننشگرب طننخ زا لاننعف نننجل
فصت ی ه ناخ . نش هنیهت دزنی یتیکرت تکیس هاگورین ب ضاف
نینچمه اب هجوت هب تنیفیک زیر کنتلج لارنلک یرانگلو و
تیلباق یسرتسد هب
کتلجزیر نیا ،نآ هب
را قم دروم زانین زا
هکرب تیتثت ب ضاف رهش و نش هیهت دزی نانمأوت
نورد هنب
لاقتنا روتکآر نیتسخن . نتفای
و مهم نیرت هلحرم رد یفنصت
یکیژولویب
،ب ضاف قباطت
و یراگزاس م
ی ناگراورک ی مس اه ی
،دوجوم اب ب ضاف درونم هیفنصت تنسا رد رونظنم نی نب .
یا تبا هار یزا نا هک تیلاعف نجل مک ،تنسا نیاب رانب ینلآ
یمک ار هب روتکآر لانمعا درنک . ینتقو نام ننار فذنح هنب رثکا ح
را قم دوخ
، یسر یم ناوت راب ینلآ ار شیازنفا داد .
رد یا ننتبا هار
،یزا نننا یدوروCOD
را ننقم اننب 322mg/l
)یلآ راب تقا ح(
ت م هب . ش متسیس دراو 22
زا نپ زور
هار زا نا را نقم رثکا نح هنب فذنح نام نار ،روتکآر هیلوا ی
یسر دوخ و م ی ناگراورک ی مس اه کنتلجزیر و طیارنش انب انه
رد نآ زا پ . ن ش راگزاس دوجوم س
ی تک اه ی 8 و تعاس
لتخم ریداقم رد ،امد ،pH
ینبد و یدورو ب ضافCOD
ریداقم اوه یارنب . نمآ تنسد هب باسپ رد ه نامیقابCOD
ماجنا امزآ ی ش اه ،رنظن درونم ی هننومن
گ نی ر ی زا س ی متنس رد
تصاوف ینامز ی ک تعاس لو ج .تفرگ تروص 1
طیارش ،
ناشن ار هعلاطم دروم روتکآر یتایلمع م
ی هد .
لودج 1 یتایلمع طیارش . روتکآر
SBR
رتماراپ دحاو
ریداقم
نامز 8 Hr
- 0 - 2 - 5 - 4 - 3 - 2 - 1
pH
12 -
- 3 - 8 - 0 - 2 - 5 - 4
اوه یبد
l/min
02 - 22 - 52 - 42 - 32 - 22 - 12
o امد 45 C
- 42 - 35 - 32 - 25 - 22
یدوروCOD
1122 mg/l
- 342 - 815 - 022 - 512 - 355
.2 3 . لدم زاس ةکبش اب روتکآر ی يبصع
يعونصم
هکتش اه ی یتصع یعونصم یاهراتخاس
یضایر نتنسه هنک
هنب نیلقت زا س ی متننس انه ی یتنصع یتننسیز یارنب شزادرننپ
تاع طا یحارط
ه ش . نا نیا هکتش اه زا یاه حاو لتخم
هب مه پ ی هتسو ا ی ه ش تیکشت هنک نا
هنب ترونص یزاونم انب
رگی کی راتفر یم ننک . نورونن ار اه نحاو نیا نم
ی وگ ی نن .
نورون کچوک رنت ی ن نحاو شزادرنپ تانع طا
تنسا هنک
اننسا درننکلمع هکتننش
اننه ی یتننصع ار تیکننشت ننم ی ننهد
(Ongen et al., 2013)
یلک راتخاس . ل م
اه یتصع هکتش ی
یعونصم مان هب هیلا هس یاراد
اه ی نیلا لا ،یدورو نی
ه انه ی
یلا و )ناهنپ( ینایم تسا یجورخ
،ناراکمه و هنایبا عراز(
1331 .) نورون اه ی لا ی ه اه ،هطوبرم لاقتنا عباوت اب لتخم ی
نینب اتترا نتفای نامه هک هکتش شزومآ راک دورو
ی انه و
جورخ ی اه . نراد ه هع هب ار تسا هکتش ی نورون ره
هنیلا
،ناهنپ نزو رد ار یدورو رادرب اه
ی را نقم اب و برض دوخ
عمج اطخ م
ی نک تراتع نیا تصاح و
، هنب صلاخ یدورو
عبات لاقتنا ش هاوخ :
( 1
∑( ( ) ) )
،نآ رد هک
ni
،نورون ره یدورو رادرب
هنب اطخ کتنش ،ه
دا عتm
دورو ی انه ،هکتنش ی
( )
یرتانم نزو انه ی
،هکتش
Inj
و هکتش هب یدورو ریغتم دا نعت
نورونن انه ی
ناهنپ هیلا لاقتنا عبات .تسا ناهنپ هیلا (
)f
رب
ni
هدرنک تمع
ناهنپ یلا رد نورون ره یجورخ و (
ai
) یم نییعت :دوش
( 2
( ) )
تسد هب ریز لداعم زا زین هکتش یجورخ م
ی آی :
( 3
( ∑( ( ) )
))
هننطبار نننیا رد تننسا یننجورخ هننیلا لاننقتنا عباننتf '
(
Coulibaly et al., 2000
یمدانخ ؛ ،نارانکمه و انیک 1335
؛
،ناراکمه و یری ن 1333
.)
رد ل م زاس ی یعونصم یتصع کتش
، تنقد نپ ی ش ب ی نن ی
کتش ه هب دا عت نورون اه ی هیلا
،ناهنپ عباوت لاقتنا و شزومآ
هکتش گتسب ی دراد . اربانب ی ن ا ی ن غتم ی اهر ارنب ی هب ی هنن زانس ی
راتخاس هکتش باختنا . ن ش راتخاس شهونپ نیا رد هکتش
زا نورتپسرپ عون لا نچ
ی
18ه
(MLP)
اطخ راشتنا پ عون زا
هب ناونع هکتش ا ی هداس دربراکرپ و رد
ل م زاس ی یاه ننیارف
یفصت زا تکشتم هدافتسا دروم کتش . ش باختنا ب ضاف
زا کی ره رد نورون یدا عت اب هیلا هس لا
ی ه اه .دونب دا نعت
نورون اه ی لا ی ه اه هنب یجورخ و یدورو ی انب رنبارب بنیترت
و تنسا هدونب ننیارف ینجورخ و یدورو یاهریغتم دا عت نیهب دا عت نورون
اه و ح اب ،ناهنپ هیلا ی تسد هب اطخ
. مآ ریداقم تظلغ ،امد ، pH
و یدورو ب نضاف ردCOD
اوه یبد هب ناونع رادرب تاع طا یدورو
رظن م رارق تنفرگ
تظلغ زا و یجورخ باسپ ردCOD
هب ناوننع رادرنب عبانت
ف ه نورونن(
)ینجورخ هدافتنسا
. نش تنناننات عنباوت زا
ی یدومگیننس (
tansig
) ی یدومگیننس متیراننگل ، (
logsig
) و
یطخ عبات (
purelin
) زین هب ناونع ینایم هیلا لاقتنا عباوت (
)f
یطخ عبات و هب
ناونع یجورخ یلا لاقتنا عبات
(f ')
هدافتنسا
زا عباوت نیا . ش ار
ی ج رت ی ن و دربراک ی رت ی ن رد لانقتنا عباوت
ل م زاس یتنصع هکتش طسوت ب ضاف یفصت یاه نیارف ی
،نارانکمه و یری نن( نتنسه یعوننصم 1333
؛
Xi et al.,
تکش .)2011
2 هدافتنسا دروم یتصع کتش زا یلک یحرط
ناشن ار هعلاطم نیا رد م
ی هد .
اسا رب یعونصم یتصع کتش شزومآ روگلا
ی مت انه ی
تروص لتخم م
ی گ ی در نپ متیرونگلا زا ،هعلاطم نیا رد .
گرتنول راشتنا -
تراوکرام رنظن دروم کتش شزومآ یارب13
ختنا . ش هدافتسا تیلد هب متیروگلا نیا با
ییارگمه تعرس
و رد نآ یلاانب ییاراک هب
ی هنن زانس دونب هکتنش شزونمآ و ی
(Sahoo & Ray, 2006)
.
لکش 2 یبصع ةکبش یتابساحم لدم .
،متیروگلا نیا رد هداد
اه اب هکتش زا یجورخ ی هداد
اه ی
هتساحم اطخ نازیم و هسیاقم یبرجت م
ی دوش یانطخ پس .
( بقع هب ،ه ش هتساحم لا
ی ه اه لانقتنا )نیشیپ ی نم
ی ی نبا و
نزو یاه باختنا ه ش رد
،ل م ح صا یم .دوش نیا ننیارف
وبرم هب ح صا نزو
،اه هکتش رد همادا
یم بای انت نیرنتهب
نزو اه هک یحنص نیرنت ینجورخ ار
یارنب تنسیس م دانجیا
یم
، ننک ییانسانش و
بانختنا نونش . رد تنقیقح رد ننیا
شور اب یحصت بترم
،اطخ نزو یانه بنسانم تنسد هنب
یم یآ . ن نش صخنشم انب بنسانم
نیرنت نزو ،انه ننیارف
شزومآ هکتنش نقوتم ه نش نزو و یانه هنطوبرم تنیتثت
م ی نوش . اهنرد ی ت نیا نزو اه ةرابرد دورو ی اه ی ی ج هک
رد بلاق هداد یاه وبرم هب تقد یبایزرا ل م
،تسا لامعا
یم نوش . رد نیا تلاح اب سیاقم جیاتن ل نم زا تنصاح انب
ریداقم
،یبرجت ةرابرد ییاراک توانضق هکتش ینم
رد .دونش
نیا هعلاطم یارب شزومآ و تقد یبایزرا کتنش
،یتنصع زا
مرن رازفا
MATLAB V7.0 (R2014)
هدافتسا . ش
.2 4 . لامرن زاس ی هداد اه
و یهاگتنسد یانطخ ،یهاگنشیامزآ رانک ره رد هک اجنآ زا بتس یناسنا م
ی دوش زا یخرب هداد اه ی هب تسد ه مآ یقطنم
تننسخن زننین قننیقحت نننیا رد ، نننشاتن یماننمت
هداد اننه ی
تمانش هک یهاگشیامزآ 232
،دونب هداد ینسررب
و هداد انه ی زا یقطنمریغ و بسانمان
عومجم هداد اه فذنح هنک ن نش
هنلحرم نیا رد 228
مانجنا یارنب هنک نمآ تنسد هنب هداد
ل م زاس . ن ش لامرن ،ی هب
روظنم ییارگمه تعرس شیازفا
تننسا زاننین ،یتننصع کتننش تننقد و هداد
اننه و یدورو ی
یارنب قنیقحت نیا رد . نوش لامرن ،یجورخ لانمرن
زانس ی
هداد اه زا طبار ریز هدافتسا نش . انب هدافتنسا زا ننیا هنطبار
مت یما هداد اه رد نیب ةزاب 2 ات 1 . ن ش لامرن
( 4
̅ )
رد هک
̅نآ هداد لامرن
،ه ش
Xi
هداد رظن دروم هیلوا و
Xmin
و
Xmax
تقا ح و رثکا ح هداد اه رد یرس دروم . نتسه رظن
یبایزرا نآ تقد و تحص و ید شزومآ هکتش هکنآ زا پ ، ش هداد اه هکتش زا یجورخ ی ل م جیاتن(
قبانطم )یزانس
( طبار 5 ( ن نش ه نادرگرب هیلوا و یقیقح را قم هب )
Xi et
al., 2011
.)
( 5
̅( ) )
.2 5 تیساسح زیلانآ . ونحن و نازنیم نآ یازا هنب هک تسا یلمع تیساسح زیلانآ ة
هداد عیزوت اه
ی ثأت نیرتشیب اب یدورو ی
ر ل م یجورخ یور
یانهرتماراپ تینساسح تنیلحت انب عنقاو رد .دوش صخشم
تخانننش و اننطخ و یعننس تننحارم شهاننک بتننس یدورو مهم رت ی ن ی پ رب رثؤم یاهرتماراپ ة
رظن دروم ینم
دونش رد .
هنب قنیقحت ننیا یاننهریغتم یتنسن تنیمها یبانیزرا روننظنم
رف ،یدورو ا
یاپ رب یبایزرا نی کتش ینزو یرتام
یتنصع
نوننسراگ هننلداعم و ننش هدافتننسا22
ننلداعم . ه ننش داهنننشیپ
تراپ اسارب ی
نش نب ی نزو اه ی هنب یلانصتا نطبار ترونص
( 2 ) تسا :
( 2 )
∑ ( | |
∑ | | | |)
∑ {∑ ( | |
∑ | |)
| |}
رد هک
،نآ اIj
یتسن تیمه رب یدورو ریغتم نیما j
ریغتم
،یجورخ و
ت هب نورونن دا نعت بیتر انه
ی و یدورو
،یفخم وW
لا نیب نز ی
ه اه نا ،نآ رد هک هدوب ی
انه ی ،h i
و بo
لا هب بیترت ه ی
ه اه ی هرانشا یجورخ و یفخم ،یدورو
دراد نا و ی اه ی ،m
وk
هبn
نورون بیترت اه
ی ،یدورو
نم ناشن ار یجورخ و یفخم ی
ننهد ،نارانکمه و ینانبرق(
1332 .)
.2 6 . يبایزرا یاهرایعم لدم
زاس ی
زا ،یعوننصم یتنصع کتنش درنکلمع ینمک ینسررب یارب روذننجم یاننهرایعم ننعبرم نیگناننیم
اننطخ تا
(RMSE)21
و
یگتستمه بیرض (22
R2
) هب تروص . ش هدافتسا ریز
( 0
√ ∑( ) )
( 8
∑ ( ) )
∑ ( ̅)
لااب طباور رد هک
Ypre
یجورخ ل م زانس ( ی نپ ی ش ب ی نن ی ،)ه ش
Yexp
،)ینعقاو( یهاگنشیامزآ ینجورخ نیگنانیم ̅
هداد اه و یهاگشیامزآ ی دا نعتN
هداد انه هنچنانچ . نتنسه
روذجم عبرم نیگنایم هب اطخ تا
رفص و بیرض یگتنستمه
هب 1 تیم
، نک ناشن ة نهد تقد یلااب ل نم یزانس نهاوخ
دوب (
Bagheri et al., 2015; Khataee et al., 2010
).
3 جیاتن . ثحب و
.3 1 ریثأت . یدورو بلاضافCOD
تتسیس درکلمع رب
هیفصت
یکی زا اهرتماراپ ی یمهم هک م ی ناوت رنب درنکلمع متنسیس
هیفصت ریثأت ب ضاف ناوارف
هتشاد ی
، شاب نازیم راب یگدولآ
ب ضاف یدورو هب متسیس تسا . زا ییانجنآ هنک رد لونط
لاس هب مک ب ضاف یگدولآ راب تسا نکمم لتخم تیلاد
،دوش دایز ای زا
نیا ور یسررب نیا هلئسم هک نیا تارییغت هچ
یریثأت رب درکلمع متسیس هیفصت م ی نراذگ رایسب ، یرورض
تسا . روظنم نی ب ب ضاف
انه یی انب یانهCOD
نلتخم
هیهت ش هیفنصت متنسیس درکلمع رب یگدولآ راب رییغت رثا ات
اب ب ضاف یهت .دوش یسررب طنسوت نلتخم یانهCOD
قر ی ق زاس رد ب ضاف ی تظلغ
اه . نمآ تنسد هب لتخم ی
تکش 3 تظلغ تارییغت ار ه نامیقابCOD
بنسحرب نانمز
لتخم ریداقم رد رد و یدورو ب نضافCOD
رنباربpH
8 یامد ،
oC
32 یاوه یبد و
l/min
82 ناشن نم ی نهد انب .
هظح م تکش هب هجوت م
ی دونش هنک شیازنفا رانب یگدونلآ
را نقم شیازفا بتس ،یدورو ب ضاف رد ه ننامیقابCOD
برنخم ریثأنت هنب هنجوت اب .تسا ه ش باسپ شیازنفا
رانب
یدورو ب ضافCOD
تن ی هج گ ی ر ی نش لرنتنک رانب
COD
یدورو رد کی هدو حم اتیرقت تباث یرورض .تسا راک نیا
ثننعاب ننهاوخ ننش اننت یارتننسبوس مزلا
ننشر یارننب
م ی ناگراورک ی مس اه کتلجزیر و اه
هب روط رمتسم را نقم هنب و
مزلا و یفاک دوش نیمأت نامه.
رونط ، نش هرانشا رتنشیپ هنک
را قم رثکا ح هانگورین یدورو ب ضافCOD
1122mg/l
و نآ تقا ح
mg/l
322 دونب . انب نیارباننب یرارنقرب
نانیرج
شگرب یت زا باسپ یجورخ زا فصت ی ه هناخ هب نزنخم ةرنیخب
ب ضاف هیلوا و میظنت نآ بسانتم اب نازنیم
،یدوروCOD
زا را قم تاناسون رد راب یدورو هتساک ش و را نقم
COD
را ننقم رد هننیلوا ب ننضاف 222mg/l
تننباث نیاربانننب . ننش
،یدورو ب ننضاف یارننب هنننیهبCOD
222mg/l
رننظن رد
رد . ش هتفرگ هنعلاطم
ا هنک ی
Kapdan
و
Oztekin
( 2222 )
رثا ، نداد ماجنا رییغت
تظلغ اه هنیلوا ی ةدو نحم ردCOD
1822mg/l
- 422 فذح نازیم رب عیانص ب ضاف زاCOD
یجاسن ش یسررب رد ،ه نمآ تنسد هنب جیانتن قتط .
COD
هیلوا 522mg/l
فذح نازیم نیرتشیب و دانتفا انفتاCOD
رد تظلغ اه زا رتلاانب ی 522mg/l
فذنح نام ننار
COD
.تشاد یلوزن ریس
لکش 3 . تارییغت تظلغ هدنامیقابCOD
بسحرب لکیس 8 تعاس و فلتخم ریداقم یدوروCOD
رد رباربpH 8 ،
یامد
oC 33 یاوه یبد و l/min
83
.3 2 . ریثأت ربpH
هیفصت تسیس درکلمع
یکی زا تماوع رثؤم رب ةوحن درنکلمع متنسیس
،هیفنصت
pH
ب ضاف یدورو .تسا ناراکمه و هنایبا عراز شرازگ قتط
( 1331 ) تنیمها هنصخشم هنب pH
تنیلد انتترا انب نآ
لاعف ی ت اه ی یکیژولویب تسا
روظنم نی ب . ب ضاف
اه یی انب
یاهpH
لتخم هنیهت نش رنییغت رنثا انت درنکلمع رنب pH
را نقم .ددرنگ ینسررب هیفصت متسیس انب نلتخم یانهpH
لولحم قیرزت نب
ی تاننبرک تکنش . نش لرنتنک 4
تارنییغت
تظلغ ار ه نامیقاب COD
بسحرب و نامز لتخم یاهpH
ناشن م ی هد یدورو ب نضاف یانمد ،تنلاح ننیا رد .
oC
32 ، یدوروCOD
222mg/l
اوننه یننبد و
l/min
82 .دوننب
تشذگ زا پ را نقم ،شیانمزآ مانجنا زا تعاس کی نامز
اب ربارب اتیرقت ه نامیقابCOD
53mg/l
تکنش( تنسا ه نش
4 ،نانمز ت نم ننیا زا عب .) رد
تنسخن نییانپ یانهpH
رد یتح و هتفای شیازفا ه نامیقابCOD
انب رنباربpH
4 هنب
را قم 122mg/l
یا نتبا رد هک تسا نآ تلع .تسا ه یسر
اب هیفصت تمع م
ی ناگراورک ی مس اه کتلجزیر و مضه تمع ،اه
ترونص ب نضاف یلآ داوم نم
ی گ نی در رونهظ نآ نجیتن و
رتنشیب شهانک بتنس هنک تسا یلآ یاه یسا یرسکی
pH
تنیلاعف شهانک هنجیتن رد و متنسیس م
ی ناگراورک ی منس اننه و
کتلجزیر اه
شیازفا و
COD
ه نامیقاب م ی دوش انب هنمادا رد .
ورنش و ه ش یلوت یاه یسا یزجت هنیزجت ع
ئتورنپ ی ن انه و
ننبرچ ی اننه ، تننیلاعف و متننسیسpH
م ی ناگراورک ی مننس اننه و
کتلجزیر و هتفای شیازفا اه
ه نامیقابCOD
شهاک م ی ی نبا
دو ح را قم رد و 22mg/l
یم تباث رد .دوش لاانب یانهpH
دانیز تنیلاعف تلع هب م
ی ناگراورک ی منس انه کنتلجزیر و انه
هظح م م ی دوش شهانک نور هک میقابCOD
کنی انب ه ننا
0 10 20 30 40 50 60 70 80
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Residual COD (mg/l)
time (hr) COD in=355 COD in=510 COD in=720 COD in=815 COD in=940 COD in=1100
تنباث انتیاهن و هنتفرگ مانجنا نانمز لونط رد بسانم بیش م ی نام ه هاشم تکش هب هجوت اب . م
ی دوش هک بنسانم رنت ی ن
تننیلاعف یارننبpH
م ی ناگراورک ی مننس اننه لارننلک کننتلجزیر و
، یراگلو اب رباربpH
8 ،تنلاح ننیا رد هنک تنسا
COD
لداعم را قم نیرتمک هب ه نامیقاب 34mg/l
رد .تسا ه یسر
هنعلاطم ا هننک ی ییانطخ ( ناراننکمه و 2212
، نننداد مانجنا )
کتلجزیر زا هدافتسا اب هیفصت متسیس درکلمع نیرتهب رد انه
ةدو حم نیبpH
5 / 0 ات 5 / 8 تسد هب . مآ
لکش 4 تارییغت . تظلغ هدنامیقابCOD
بسحرب لکیس 8 و تعاس فلتخم یاهpH
رد یامد
oC 33
،
یدوروCOD 633mg/l
یاوه یبد و l/min
83
.3 3 . هیفصت تسیس درکلمع رب امد ریثأت
امد یکی زا اهرتماراپ ی رثؤم رنب تنیلاعف ینبورکیم متنسیس
تسا
(Khataee et al., 2010)
اب . هنجوت هنب هنکنیا لانمتحا
دراد هب تنیلاد نلتخم زا هنلمج تارنییغت ،یلنصف
یانمد
،ب ضاف هاش
تارییغت غ ی تنباقر ،دونش یباننتجا زا
ننیا ور
یاب یارب نیا عنقاوم نپ ی ش ب ی نن ی انه ی مزلا مانجنا رد .دونش
اب هاگورین هدافتسا
بآ زا هک اهرلیوب نادولب رد
نطقن شونج
اب ،دراد رارق ندوزفا
نآ هنب یانمد ،یدورو ب نضاف درونم
رظن میظنت یارب . ش یسررب
نیمه
،عوضوم درکلمع متسیس
رد نی نچ امد تکش . ش شیامزآ 5
تظلغ تارییغت
COD
ار ه نامیقاب بنسحرب
رد و نلتخم یانهامد رد نانمز
pH
ربارب 8 ، یدوروCOD
222mg/l
یاونه ینبد و
l/min
82
ناشن م ی هد . امد نیرتهب یارب
درکلمع نینب یانمد ،متسیس
oC
35 - 32 تسا تکش(
5 شهاک تلع هب لااب یاهامد رد .)
و ننینسکا ،ب نضاف رد اوه تیل ح
CO2
رانیتخا رد مزلا م
ی ناگراورک ی مس اه و تلجزیر ک اه رنما ننیا هنک ،هتفرگن رارق
تننیلاعف شهاننک بتننس نآ
اننه شیازننفا هننجیتن رد و
COD
انهامد رنگید هب تتسن ه نامیقاب رد ینفرط زا .تنسا ه نش
انک تنلع هب نییاپ یاهامد نشر شه
م ی ناگراورک ی منس انه و
کتلجزیر شیازفا ،اه
هدانتفا انفتا ه ننامیقابCOD
.تنسا
قتط هداد اه یدورو ب نضاف یانمد ،هانگورین رد دوجوم ی
اب ربارب اتیرقت ،لاس لوصف رثکا رد
oC
32 ینفرط زا .تنسا
نینب ینسوسحم توانفت ،رادونمن قتط رد ه ننامیقابCOD
یاهامد
oC
32
oC و 35 را ن دوجو ننیهب یانمد نیاربانب ،د
، نیارف نیا
oC
32 تسا ه ش هتفرگ رظن رد جیاتن .
تاعلاطم
Azeez
( 2212 ننم نانشن ) ی
ننهد
، زیر زا هدافتننسا انب کننتلج
یراگلولارلک انمد
ی بونلطم ی ب نآ رد هنک ی
رتنش ی ن نازنیم
فذح افتاCOD
م ی داتفا ، یامد
oC
32 جیانتن انب هنک دوب
.دراد تقباطم قیقحت نیا رد ه مآ تسد هب
0 20 40 60 80 100 120
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Residual COD (mg/l)
time (hr)
pH=4 pH=5
pH=6 pH=7
pH=8 pH=9
pH=10
لکش 5 . تارییغت تظلغ هدنامیقابCOD
بسح رب لکیس 8 و تعاس فلتخم یاهامد رد
رباربpH 8 ، COD
یدورو 633mg/l
یاوه یبد و l/min
83
.3 4 . هیفصت تسیس درکلمع رب يهداوه ریثأت
رد س ی متس اه ی یفصت یزاوه هب روظنم داجیا طیارش بسانم
شر م ی ناگراورک ی مس اه
، تمع یاب یهداوه هب
رونط یبونلطم
تروص .دریگ هب صوصخ ینامز
هک زا اهروتکآر ی هتنسویپان
هیفصت تمع ماجنا یارب یلاوتم هدافتسا
نم ی دونش یهداونه ،
مها ی ت یرایسب فذح نام نار رد ا یپ COD
م ی نک . اب ا ی ن
،لاح قحت ی تاق اب هطبار رد یدو حم ثأت
ی ر ننیا رتمارانپ رنب
فذح نازیم تسا ه شCOD
(Chang et al., 2014)
یارب . انب رنظن دروم ب ضاف ،عوضوم نیا یسررب
یدورو COD
222mg/l
، رننباربpH
8 یاننمد و
oC
32 رد عننضو ی ت اننه ی
فرگ رارق یهداوه لتخم کی زا یهداوه تایلمع یارب .ت
اب . ش هدافتسا رزویفید هجوت
هب تانصخشم رزونیفید
رانکب
هننتفر رد تولیاننپ و
راننشف
،زاننیندروم یارننب
یهداوننه زا
روسرپمک اوه
هدافتسا ش . تکش 2 تنظلغ تارنییغت
COD
نازیم و نامز بسح رب ار ه نامیقاب هداونه
ی انه توانفتم ی
ناشن م ی هد .
لکش 6 . تارییغت تظلغ هدنامیقابCOD
بسح رب لکیس 8 و تعاس بد ی اه ی یهداوه فلتخم رد
رباربpH 8 ،
یدوروCOD 633mg/l
یامد و
oC 33 0
10 20 30 40 50 60
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Residual COD (mg/l)
time (hr)
T=20 T=25
T=30 T=35
T=40 T=45
0 10 20 30 40 50 60
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Residual COD (mg/l)
time (hr)
Q=10 Q=20
Q=30 Q=40
Q=50 Q=60
Q=70
نامه هنوگ ه هاشم هک م
ی دوش شیازفا ، یهداوه
هب روط یلک
ریثأت تتثم رب درنکلمع متنسیس
انب و تنسا هتنشاد هیفنصت
یهداوه نازیم شیازفا .تنسا هتشاد شهاک ه نامیقاب COD
یلو نیا ریثأت زا رتشیب یهداوه یبد یارب
l/min
52 نا ننچ
یهداونه هنک انجنآ زا .تنسین وسحم هو نع رتنشیب
رنب
شیازفا زه ی هن اه بتس عقاوم یخرب رد ، تنسکش
یلولنس و
رد شهاک هجیتن نشر
م ی ناگراورک ی منس انه کنتلجزیر و انه
م ی دوش زا ، نیا هننیهب یهداونه یبد قیقحت نیا رد ور
l/min
52 ،یبد نیا رد . ش باختنا نیرنتمک هنب ه ننامیقابCOD
.تسا ه یسر را قم تانعلاطم جیاتن
Primasari
نارانکمه و
( 2211 ناشن زین ) م
ی هد هک فذح ابCOD
ازفا ی ش نازنیم
هداوه ی ازفا ی ش م ی ی با شیازنفا انب قنیقحت نیا رد . م
نی ناز
هداوه ی زا 5 / 1 انت
l/min
2 فذنح نازنیم زاCOD
1 / 85
هب صرد 1
/ 30 درک ا یپ شیازفا صرد .
.3 5 . روتکآر درکلمع ةسیاقم اتب هتعلاطم درومSBR
دزی يبیکرت لکیس هاگورین ةیفصت تسیس متنسیس درنکلمع دوتهب شهونپ نیا زا ف ه فنصت
ی ه هنناخ
.دوب نآ بسانمان درکلمع تیلد هب دزی یتیکرت تکیس هاگورین رونتکآر تولیانپ نحاو کی تخاس اب روظنم نی ب وSBR
هدافتسا نامأوت کتلجزیر زا و اه
م ی ناگراورک ی مس انه ییارانک ،
یسررب دزی هاگورین یتشا هب ب ضاف یفصت رد متسیس نیا رونننتکآر رد . نننش زا ،هانننگورین رد هدافتنننسا درونننمSBR
کتلجزیر هدافتنسا ب ضاف یفصت تمع یارب اه
نمن ی نش .
زا یجورخ باسپCOD
فصت ی ه هناخ نیرتهب رد دزی هاگورین
ربارب اتیرقت ،طیارش 32mg/l
رد ،دوب لانح ی هنک رونتکآر رد
، یرانگلو لارلک کتلجزیر زا هدافتسا اب هعلاطم دروم SBR
را قم هبCOD
34mg/l
هنک ینسر نانشن
ه ننهد شیازنفا
.تسا رظن دروم متسیس ییاراک
.3 6 . جیاتن لدم زاس يعونصم يبصع ةکبش اب ی
رد نیا شهونپ هب ل م روظنم زاس
ی روتکآر وSBR
فنصت ی
ب ضاف تشا هب ی ن ی هانگور نی
،دز زا 228 داد ة امزآ ی هاگنش ی هدافتسا
ش . هکنیا هب هجوت اب ل م
زاس نیا رد هتفرگ ماجنا ی
طیحم رد قیقحت مرن
رازفا ی
MATLAB
،تنسا ه نش ماجنا
زا نننیا یارننب ور باننختنا
یفداننصت هداد
اننه ی شزوننمآ و
تحص ،طیحم نیا رد یسیون ک اب ،یجنس هداد
اه هب تروص
. ن ش باختنا یفداصت
« ود موس
» هداد هب اه تروص یفداصت
یارب شزومآ هکتش و
« کی موس
» قاب ی ه ننام یارنب یبانیزرا
تقد ل نم زانس ی بانختنا ن نش . رد نیتنسخن هنلحرم
زا
ل م زاس ی
، اب تساحم وبرمRMSE
هب شزومآ و زرا نی با ی
تقد دا عت هکتش هب
ین نورون اه ی لا ی ه ناهنپ هب تسد نمآ .
رد ا ی ن هلحرم زا ل م زاس ی
، عباوت اقتنا ل یلا نانهنپ و نیلا
یجورخ هب ترت ی ب
tansig
و
purelin
دوب . تکنش 0 دانقم ی ر
وبرم هب شزومآRMSE
هکتش و زرا ی با ی تنقد ار نآ رنب
بسح دا عت نورون اه ی لا ی ه ناهنپ ناشن م ی هد . انب هنجوت
هب تکش هظح م م ی دوش هک هکتش رب اسا دا نعت نورونن
رننبارب 0 نیرننتهب ییاراننک ار دراد ارننیز شزوننمآRMSE
و
زرا ی با ی تقد هکتش رد ا نی ن دا نعت ،نورونن اراد ی رنتمک ی ن
را قم تسا . دا عت شیازفا نورون
اه هراونمه ثنعاب دونتهب
ییاراک هکتش من ی دوش ندوب دایز اریز . دا نعت
نورونن انه رد
نیا
،هیلا ثعاب یگ یچیپ و
شزومآ شیب زا هکتش ح و
مک
ندوب
،نآ بتس م ع شزومآ کتش ع یتنص و ندرنک نفح
هداد اه م ی دونش . ،نارانکمه و ینقوب(
1383 و هننایبا عراز ؛
،ناراکمه 1331
.)
رد لحرم عب یارب عت یی ن بسانم رت ی ن عبات لاقتنا هنیلا
،ناهنپ زا هس عبات لاقتنا
tansig
،
logsig
و
purelin
هدافتنسا
ش . رد لو نج 2 دانقم ی ر وRMSE R2
شزونمآ هکتنش
و
زرا ی با ی تقد نآ
، رب بسح عباوت لاقتنا لتخم لا ی ه نانهنپ
هدروآ ه ش تسا . اتن ی ج ب ی رگنا نآ تسا هک هکتش رنب انسا
عبات لاقتنا
tansig
رد یلا
،ناهنپ نیرنتهب شزونمآ ار ه نید
تنننسا . رد ا نننی ن تنننلاح رنننتمکRMSE
ی ن را نننقم و
R2
دزن ی ک رت ی ن را قم هب د ع 1 سا ت . مزلا هب یروآدانی تنسا
هک عبات لاقتنا یلا جورخ ی رد مامت تلااح زا عون
purelin
و دا عت نورون اه ی لا ی ه ناهنپ ربارب 0 هدوب تسا .
