• Tidak ada hasil yang ditemukan

تأثیر سرمایة فکری بر نوآوری سازمانی در شرکت‌های خدمات کشاورزی استان زنجان

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "تأثیر سرمایة فکری بر نوآوری سازمانی در شرکت‌های خدمات کشاورزی استان زنجان"

Copied!
21
0
0

Teks penuh

(1)

ريثأت ةیامرس يرکف

ینامزاس يروآون رب

رد تکرش ياه

يزرواشک تامدخ ناجنز ناتسا

حور ال ه یئاضر

1*

، همطاف ولناغم

2

1 . رايشناد ةدکشناد

،يزرواشک هاگشناد

ناجنز

2 . ناجنز هاگشناد ،يزرواشک شزومآ و جيورت دشرا سانشراک

خيرات تفايرد : 15 / 8 / 93

خيرات شريذپ : 3 / 12 / 93

هديکچ يروآون يلماع يديلک يارب ياقب نامزاس بوسحم يم

،دوش زا نيا

،ور ةعلاطم لماوع ريثأت راذگ نآ رب

زا هلمج ةيامرس يرکف هب ناونع زا يکي مهم نيرت يياراد ياه ،ينامزاس ديدج دوهشمان يرما

يرورض هب

رظن يم دسر ،عوضوم تيمها هب هجوت اب . فده

قيقحت نيا يسررب

زيم نا ريثأت يامرس ة يروآون رب يرکف

تکرش رد ينامزاس ياه

هرواشم تامدخ يزرواشک يسدنهم و ينف ،يا

تسا قيقحت نيا . رب

بسح

و يدربراک تاقيقحت عون زا فده هب

ظاحل وحن ة هداد يروآدرگ اه

زا عون يفيصوت تاقيقحت -

يگتسبمه تسا

. عماج ة ار قيقحت نيا يرامآ 280

رفن زا ناسانشراک ش

تکر رد يزرواشک تامدخ ياه

لودج هب هجوت اب هک دنداد ليکشت ناجنز ناتسا رک

ي يسج - ناگروم ( 1970 ،) 200 رفن زا ناسانشراک زا

هنومن شور قيرط هقبط يريگ

.دش باختنا يا يارب

يروآدرگ هداد

اه زا همانشسرپ ياه هدافتسا درادناتسا

دش يياور . يياوتحم همانشسرپ اه رظن اب يلناپ م زا ناصصخت دييأت

دش يبيکرت يياياپ و هزاس يياور و

نآ اه هزادنا لدم دروآرب قيرط زا زين يريگ

و سپ زا ماجنا نداد هب مزلا تاحلاصا تسد

دمآ . جياتن ناشن

داد هيضرف ياه قيقحت دييأت هدش تسا و هس م ؤ فل ة يامرس ة راتخاس ،يناسنا لماش يرکف ي

هطبار و يا رثا

تبثم و ينعم يراد رب ريغتم هتسباو اد دنتش عومجمرد و 51

سنايراو زا دصرد يروآون

رد ينامزاس

تکرش ياه هعلاطم هدش ار نييبت رک د دن .

هژاو ياه :يديلک ناتسا

ناجنز

، ةيامرس

،يرکف تامدخ تکرش هرواشم

،يا يسدنهم و ينف

يزرواشک

، يروآون ينامزاس .

:لوئسم ةدنسیون * Email: r_rezaei@znu.ac.ir

(2)

م همدق

لاحرد

،رضاح يروآون ينامزاس

يکي زا را نيرتدنمشز و

نيرترادياپ عبانم

داجيا تيزم يبسن

يارب تکرش ياه بوسحم فلتخم يم

ش و د (

Camisón & Villar-López, 2014: 2891

) و زا

يلصا نيرت مزلا رازبا ةعسوت

هويش ياه ينامزاس ديدج يارب

تيريدم بسک

راکو هب رامش يم دور

(

OECD, 2005: 25

.) هزورما

، اب طيارش نتفرگرظنرد ايوپ

و ديچيپ ة نامزاس يورارف اه

رد

يتباقر طيحم ديدش

، هب رمتسم زاين ةعسوت

يروآون ينامزاس

شيب زا ره نامز يرگيد يارب

نامزاس اه و تکرش ياه فلتخم سوملم هدش تسا (

Gumusluoglu & Ilsev, 2009: 461;

Hogan & Coote, 2014: 1609

) . اب هک ينامزاس يروآون تيهام هب هجوت هب

روط اياش ن

يهجوت م رثأت زا هنيمز نامزاس اي تکرش تيلاعف رتسب و تسا

(

Hamel, 2007: 105

)

، هب رظن

يم دسر نيا هديدپ يم دناوت رد ييازسب شقن هعسوت

و تيوقت تيلاعف تکرش ياه تامدخ

هرواشم

،يا افيا يزرواشک يسدنهم و ينف دنک

تيلاعف يزاسرادياپ و دمآرد شيازفا بجوم و

نآ اه

؛دوش اريز زوح و هنيمز ة

تکرش نيا تيلاعف اه

رادروخرب يدايز يگدرتسگ و عونت زا

تسا نآ يوس زا تامدخ زا يعيسو فيط و اه

يم دناوت هب نازرواشک و

نايياتسور ارا

ئ ه دوش

،ولناغم(

1393 : 9 .)

نونکا

، دودح 67 تکرش هرواشم تامدخ يزرواشک يسدنهم و ينف ،يا

حطس رد

ناتسا ياهاتسور ناجنز

لوغشم تيلاعف هب تسه

دن . جياتن تاعلاطم ماجنا

هتفرگ رگنايب هک تسا نآ

يلع تيلاعف مغر دودح تشذگ و اه

تشه لاس تکرش تيلاعف زاغآ زا يتامدخ ياه

، هب ليلاد

ريز حطس يروآون ينامزاس

رد تکرش ياه تامدخ يزرواشک ات

دودح يدايز نيياپ تسا و

تيعضو نادنچ يبولطم درادن ،ولناغم(

1393 : 75 :)

تراهم فعض ياه

يطابترا ياضعا تکرش اه و نتشادن نآ يفاک يياناوت اه

رد يرارقرب

ليامت ،نازرواشک اب بولطم طابترا نتشادن

تيلاعف هب اضعا ياه

،يرون( يهورگ راک و يميت

1391 ،) نتشاد ،هتسب و کشخ ،يمسر ياضف دوجو و کيتارکورب راتخاس نتشادن

هجوت يفاک

هب شزومآ اضعا و ت يزاسدنمناو نآ

اه ( اضر ئ ي و

،ناراکمه 1390

: 41 - 42 ،) نيياپ ب ندو دادعت

تکرش ياضعا تيفيک و اه

يميحر(

و

،ناراکمه 1391

: 236 هب ) هژيو فعض تيلباق ياه

نانيرفآراک ة

نآ ه ا ( روپدمحا ينايراد

ناراکمه و

، 1390 : 539 ) و .دراوم رياس رد

نينچ

،يطيارش

(3)

هب يم رظن کي دسر زا ي تامازلا هراشا عناوم عفر يارب يلصا و هدش

دوبهب حطس يروآون ينامزاس

رد تکرش ياه تامدخ ،يزرواشک هعلاطم

م و اهريغتم قيقد يواکاو و ؤ

هفل ياه ريثأت رب راذگ

يروآون دشاب ينامزاس

. رد نيا

،هنيمز يرايسب زا نادنمشناد و

بحاص نارظن رب نيا دنرواب هک

يامرس ة يلصا زا يرکف نيرت

م ياهريغتم ؤ

رث ينامزاس يروآون رب تسا

( يمتاح ناراکمه و

،

1391 : 22

؛

721:2014 ,Panahandeh & Ahmadkhani

؛

128 :2012 ,Mohammed Assi

)

و هنيمز نيا رد يتح

1يدرو ( 2011 ) نايب يم دنک يروآون يدنيارف

ينتبم رب شناد و لوصحم

هيامرس ياه يرکف رد نامزاس اي .تسا تکرش اب

جوت ه هب بلاطم هراشا هدش و اب نتفرگرظنرد

نيا سم ئ هل هک نونکات علاطم ة رد يصاخ يبرجت ناجنز ناتسا حطس

رد ةنيمز طبار يسررب ة

يامرس ة تکرش رتسب رد ينامزاس يروآون و يرکف ياه

تامدخ هرواشم

يا هتفرگن تروص

تسا قيقحت نيا فده ، يسررب

نازيم ريثأت يامرس ة ينامزاس يروآون رب يرکف تکرش رد

ياه

هرواشم تامدخ .دوب يزرواشک يسدنهم و ينف ،يا

رورم ي نابم رب ی رظن ي پ و نيشي ة قحت قي

فیراعت فلا ) يروآون ینامزاس

رد ،ينامزاس يروآون موهفم دروم ينيرد

( 1392 اب ) ديکأت تکرش رب ياه

،يزرواشک تامدخ

هب ار ينامزاس يروآون ةلزنم

هيور اه و هويش ياه ف و يتيريدم ياهدنيار

يتامدخ هناروآون

يا

فيرعت يم دنک هک يارب خساپ هب تارييغت يطيحم

هب هژيو هدافتسا زا يروانف ياه ديدج

و يزرواشک رد

ياتسار هدروآرب نتخاس اهزاين و تاراظتنا عونتم

و ديدج نازرواشک هب

راک

هتفرگ يم دنوش و زا قيرط ارا ةئ هنيمز رد ديدج تامدخ ياه

فلتخم

، هب قلخ م تيز يبسن يارب

کي تکرش رد تباقر اب رياس تکرش اه رجنم يم وش دن . اب هب هجوت هکنيا

ينامزاس يروآون

موهفم ي کت ن يدعب تسي لزنم هب هکلب ، ة

هطيح يا دنريگربرد يلماعدنچ ة

هعومجم م زا يا ؤ هفل اه

فلتخم داعبا و تسا

(

Lam 2010: 175

)

، ناسورک و نيدياپآ (2

2010 ) رد هقبط يدنب يا اج عم

،

1. Verde

2. Crossan and Apaydin

(4)

يلصا نيرت م ؤ هفل اه ار رد هس تسد ة ارا( يتامدخ يروآون ةئ

اي رازاب زاين هب خساپ اي ديدج تامدخ

و ينامزاس راتخاس و دربهار رد هناروآون تارييغت داجيا( يرادا يروآون ،)ينوريب يرتشم هيور و اهدنيارف ياه

يرادا ) و گنهرف اي قوس( يروآون ياضف نداد

ياضف ينامزاس رد اتسار ي

ليهست ماجنا نداد تيلاعف ياه هناروآون و

مهارف ندرک طيارش مزلا يارب تيقلاخ و هديا يزادرپ

يفرعم )نانکراک هدرک

دنا . هقبط نيا تيعماج هب هجوت اب يدنب

و نينچمه يدربراک ندوب

نآ هب

ظاحل يگداس رد شجنس يروآون ينامزاس

(

Crossan & Apaydin, 2010: 1162

،) رد نيا

هعلاطم ا ز نيا هتسد يدنب هدافتسا دش ه تسا .

ب ةیامرس ) يرکف و طابترا نآ اب يروآون ینامزاس

تراوتسا رظن زا (1

1997 )

، يامرس ة هعومجم هب يرکف تکرش رد تاعلاطا و شناد زا يا

اي

نامزاس يم هتفگ تامدخ و تلاوصحم شزرا شيازفا بجوم هک دوش زا

قيرط هن و شوه طقف

هب قيرط زا يريگراک

امرس ي ة يارب يلام يم تکرش

دوش .

،عقاورد يامرس ة يرکف دنيامن ة لک

يياراد هک تسا يسوملمان ياه هب

يياراد ناونع فورعم يشناد ياه

دنا ،ناراکمه و يناپوچ(

1391 : 34 ) يامرس ،ساسا نيا رب . ة

تکرش رد يرکف ياه

تامدخ يزرواشک لماش

تراهم اه و

شناد ينف اريدم و اضعا براجت و تاعلاطا و هديا نابيتشپ ينامزاس راتخاس ،تکرش ن

يزادرپ و

تيقلاخ اضعا

و ينوريب طيحم اب تکرش طابترا نينچمه هب

هژيو و نازرواشک اب رمتسم لماعت

رد شلات ياتسار

عفر اهزاين و بلج تياضر نآ اه يم دوش هک شقن ي رد يساسا شزرا

ينيرفآ

يارب تکرش اه و رارمتسا تيلاعف نآ اه رد قطانم تسور ييا دراد ( اضر ئ ي

، 1392 ) . رابرد ة

هفلؤم ياه يامرس ة يرکف

، هب روط لومعم نيا م ؤ هفل اه رد بلاق شخب هس يناسنا

، يراتخاس و

هطبار يا رظنرد هتفرگ يم دنوش (

Abdullah & Sofiana, 2012: 538

هک ) کيره زا نآ اه هب

لکش ياه فلتخم يم دنناوت ينامزاس يروآون رب ريثأت

راذگ دنشاب . همادا رد

، نآ حرش هب اه

هتخادرپ يم دوش :

1 . يامرس ة يناسنا : نيا م ؤ فل ة يامرس ة لماش يرکف تيلباق

اه يناسنا ياضعا صصخت و

تکرش اي نامزاس يم دوش (

Maditinos et al., 2009: 3

) . يرادروخرب ،شوهاب يناسنا عبانم زا

1. Stewart

(5)

هزيگنااب و هبرجتاب ياپ ة يروآون ياهدنيارف مامت تکرش رد

تسا و عبنم يارب يلصا بسک

و

عسوت ة هديا و شناد ياه

ديدج هب رامش يم دور (

Snell & Dean, 1992: 492

.) دارفا و

يياراد ياه يناسنا لماوع يتايح يارب تياده نامزاس هب يوس زرم يروانف يياه دنتسه هک

تيفرظ نامزاس ار يارب بذج و شرتسگ هطيح

ه يا يشناد دج دي و توافتم شيازفا يم دنهد

(

Subramaniam & Youndt, 2005: 454

.) هب ،لاونم نيمه دياش

عبانم يناسنا هزيگنااب و

شزومآ هديد هيور ياه شلاچ هب ار ينامزاس لومعم ب

شک ن د و اب ارا ةئ هديا ياه ون بجوم داجيا

تارييغت يساسا

رد نآ اه دنوش (

Hill & Rothaermel, 2003: 262

) . ب ه ا ي ن

،بيترت

تکرش يياه هک يامرس ة ،دنراد يبسانم يناسنا يم

دنناوت هديا زا يدايز رامش ياه

قلخ ار ون دننک

و تامدخ هناروآون

و يتوافتم ارا نايرتشم هب ار ئ

ه دنهد (

Verde, 2011: 6

.) ساسارب بلاطم

هراشا

،هدش يضرف ة 1 قيقحت نيا ترابع

:زا دوب

م ؤ فل ة يامرس يناسنا ة

کف تکرش ينامزاس يروآون رب ير يزرواشک تامدخ ياه

رثا تبثم و

ينعم يراد .دراد

2 ةيامرس . يراتخاس

: ةفلؤم يراتخاس ةيامرس

يرکف

، هب راتخاس و اهدنيارف ي دوجوم رد

نامزاس هراشا دراد هک نانکراک زا

نآ اه هدافتسا يم دننک و زا نيا يرط ق شناد و تراهم ناشياه

ار هب راک يم دنريگ (

Maditinos et al., 2009: 3

.) فرص رظن زا يامرس ة شخب ،يناسنا ي

زا مهم

يارب زاين دروم براجت و يياناوت ،شناد عسوت

ة ينورد ياضف و اهدنيارف هب ديدج تامدخ قفوم

( دراد يگتسب نآ راتخاس عقاورد و نامزاس

Verde, 2011: 6

)

؛ هب ترابع

،رگيد نامزاس يارب

تکراشم و

ندرکريگرد راک

نانک ش ياب ،يروآون دنيارف رد د

تخاسريز ،نيناوق

،اه اهراکوزاس

و هيور ياه داجيا ار يصخشم دنک

و هعسوت دهد

O‟Connor & McDermott, 2004: 12 ( .)

رد نيا

،هنيمز نامه روط هک نو يد

1نو ( 1986 دراد هراشا )

، هب روط يلک دنيارف يروآون

رواتسد د يم بوسحم نامزاس ياضعا يعمج

،دوش ج ييا هک تيامح ينامزاس رصنع

ي يديلک

.تسا ب ه ا ني

،بيترت يامرس ة يارب يرازبا يراتخاس ظفح

و شناد هيور

ياه ينامزاس هب

رامش

1. Van de Ven

(6)

يم ديآ و نايرج

،تشابنا يرادهگن و

عسوت ة يم عيرست و ليهست ار يعمج شناد دنک

(

Verde,

2011: 6-7

.) ساسارب بلاطم هراشا ش

،هد يضرف ة 2 ترابع قيقحت نيا :زا دوب

م ؤ فل ة يامرس يراتخاس ة

تکرش ينامزاس يروآون رب يرکف يزرواشک تامدخ ياه

رثا

تبثم و ينعم يراد دراد .

3 . يامرس ة هطبار يا : نيا م ؤ فل ة يامرس ة يرکف لماش يگتسباو ياه نورب ينامزاس اي

طباور

نامزاس اب طيحم نوماريپ ( تسا

Maditinos et al., 2009: 5

.) طباور اب نامزاس ينوريب طيحم

دوخ هب هژيو اب

،نايرتشم اکرش

و رگيد نامزاس اه و تکرش اه عبنم ي رايسب بسانم ار يارب

عمج يروآ و يبايتسد هب شناد و تاعلاطا دوبهب هجيتن رد و ينوريب

دنيارف يروآون و يريگداي

ينامزاس مهارف

يم دنک (

Tseng & Goo, 2005: 199

.) رد ،صوصخ نيا ةيرظن

م روهش نهوک

و نيول

1لات ( 1990 دروم رد )

« تيفرظ بذج

2» شناد شزرا تخانش رد نامزاس يياناوت هب هک

ب و ماغدا سپس و ينوريب ديدج ه

يريگراک نآ

يارب فادها يراجت هراشا

،دراد هب روط ناياش

م يانبم رب يهجوت ؤ

فل ة هطبار يا ةيامرس يرکف هياپ يزير هدش تسا (

Verde, 2011: 8

).

ب ه ا ني

،بيترت يروآون هب

ناونع دنيارف ي يم هتفرگ رظنرد يلماعدنچ دوش

هک هب حطس ييلااب زا

تلاماعت اب

نايرتشم و رياس تکرش اه زاين دراد (

Adamides & Karacapilidis, 2006: 53

.)

ب ساسار بلاطم هراشا

،هدش يضرف ة 3 :زا دوب ترابع قيقحت نيا

م ؤ فل ة هطبار يا ةيامرس يرکف يروآون رب تکرش ينامزاس

يزرواشک تامدخ ياه رثا

تبثم

و ينعم يراد .دراد

ةنيشيپ قيقحت

رد نيا شخب

، هتخادرپ روشک زا جراخ و لخاد رد يبرجت طبترم تاعلاطم زا يخرب جياتن رورم هب

يم دوش لودج(

1 .) هتبلا نامه روط هک هراشا دش زا اجنآ هک نونکات علاطم ة نيمز رد يصاخ ة

طبار يسررب ة

يامرس و يروآون نيب ة

هب يزرواشک شخب رد يرکف هژيو

رد تکرش ياه تامدخ

يزرواشک ماجنا

ن تفرگ ه

،تسا تاعلاطم هدشرورم رد

زوح ة رياس تکرش اه و نامزاس اه .دندوب

1. Cohen and Levinthal

2. Absorptive Capacity

(7)

لودج 1 . صلاخ ة شهوژپ ياه يبرجت رد نيمز ة طبار ة نيب يروآون ينامزاس و یامرس ة يرکف

ققحم )لاس(

ناونع قيقحت جياتن

قيقحت

ببس نیرز ( 1390 ) طبار يسررب ة

نيب یامرس ة اب يرکف

رد ينامزاس يروآون هب شیارگ کراپ ملع نارهت هاگشناد يروانفو م

ؤ هفل ياه یامرس ة شيپ يیاناوت يرکف هب شیارگ ينيب

راد ار ينامزاس يروآون ن

د م نیا نيب زا و ؤ

هفل ،اه

م ؤ فل ة یامرس ة شيپ رد ار مهس نیرتشيب يناسنا ينيب

ت تارييغ ريغتم هتسباو تشاد .

و يناپوچ ناراکمه

( 1391 ) طبار ة نيب یامرس ة يروآون اب يرکف

علاطم( ينامزاس ة

دروم ي : ش تکر

يماهس ميب ة )هعسوت ره

هس ؤم فل ة یامرس ة و يناسنا ،يرتشم لماش يرکف

ينامزاس يروآون اب يراتخاس طبار

ة و تبثم

ينعم يراد دنتشاد .

يمتاح و

راکمه نا

( 1391 ) ريثأت یامرس ة يروآون رب يرکف

تکرش رد ينامزاس دلاوف

ناتسزوخ ةیامرس

يرکف زا ريثأت ينعم و تبثم يراد

يروآون رب

.دوب رادروخرب ينامزاس

Zerenler et al.

(2008) ةیامرس

يرکف يروآون درکلمع و

زا يبرجت دهاوش( ينامزاس تکرش

ياه ديلوت وردوخ رد هيکرت ) س

ةیامر يرکف و هفلؤم ياه نآ لماش

،يناسنا يراتخاس

و هطبار يا

، 56 رد ينامزاس يروآون سنایراو زا دصرد

تکرش ياه هعلاطم هدش درک نييبت ار دن

.

Ngah &

Ibrahim (2009) طبار

ة یامرس ة و يروآون ،يرکف

تکرش رد ينامزاس درکلمع ياه

کچوک و يزلام رد طسوتم نيب

یامرس ة روآون و يرکف تکرش رد ينامزاس ي

ياه

کچوک و طسوتم طبار ة ينعم و تبثم يراد

دوجو

.تشاد

Amiri et al.

(2011) يسررب

ريثأت یامرس ة يرکف رب

ينامزاس يروآون نيب

یامرس ة م و يرکف ؤ هفل ياه نآ (

،يناسنا يراتخاس

و هطبار يا ) طبار ينامزاس يروآون اب ة

و تبثم

ينعم يراد دوجو تشاد .

Verde (2011) شقن

یاراد ي ياه یامرس ة رب يرکف

:يروآون راثآ ميقتسم و لیدعت رگ م ؤ هفل ياه

،يراتخاس يناسنا و هطبار يا ياراد رثا تبثم

و ينعم يراد رب يروآون دوب دن م و ؤ فل ة قیرط زا يناسنا

م ؤ فل ة هطبار يا نیرتشيب ريثأت .تشاد يروآون رب ار

Mohammed Assi (2012) ريثأت

یامرس ة يروآون رب يرکف

ينامزاس نيب

یامرس ة طبار ينامزاس يروآون و يرکف ة

و تبثم

ينعم يراد دوجو تشاد و م ؤ فل ة یامرس يناسنا ة

نیرتشيب ياراد يرکف ريثأت

.دوب هتسباو ريغتم رب

Mariz-Perez et al. (2012) یامرس

ة هب يناسنا ناونع شيپ دنرب ة

يروآون ةیامرس

يناسنا يپ ش طرش يساسا يارب عسوت ة

يم بوسحم نامزاس رد يروآون ياهدنیارف دوش

.

Panahandeh &

Ahmadkhani (2014) طبار

ة نيب ةیامرس يرکف و يروآون

ينامزاس رد تعنص يرادکناب هس

ةفلؤم

،يناسنا يراتخاس و هطبار يا ةیامرس يرکف

دودح رد 55 ار ينامزاس يروآون تارييغت زا دصرد

ندرک نييبت

(8)

بوچراچ رظن

ي

اب بلاطم هب هجوت هراشا

هدش رد شخب ياه نيشيپ و نابم رورم ي

رظن ي و پ ةنيشي قحت قي و اب

نتفرگرظنرد فده

يلصا نيا رد قيقحت ةنيمز

يسررب ريثأت م ؤ هفل ياه يامرس ة يروآون رب يرکف

ينامزاس رد

تکرش تامدخ ياه هرواشم

يزرواشک يسدنهم و ينف ،يا

، شخب نيا رد

اچ بوچر شهوژپ يموهفم رد

لکش بلاق 1

ميسرت دش .

لکش 1 . بوچراچ :شهوژپ يموهفم

ريثأت هفلؤم ياه ةیامرس يرکف رب يروآون ينامزاس

شور یسانش

اي قحت ن ي هام رظن زا ق ي

قحت عون زا ت ي

مک تاق ي

، قحت عون زا فده هب هجوت اب ي

دربراک تاق ي

و

زا ظاحل ةوحن روآدرگ ي هداد حت ءزج ،اه ق

ي صوت تاق ي

ف ي - گتسبمه ي تسا . عماج ة نيا يرامآ

قيقحت 280 رفن زا ناسانشراک تکرش

هرواشم تامدخ ياه رد يزرواشک يسدنهم و ينف ،يا

ناجنز ناتسا تسا

. لودج هب هجوت اب رک

ي يسج - ناگروم ( 1970 ،) 165 رفن سانشراک زا نا

نيا

تکرش اه يارب ماجنا نداد دش باختنا قيقحت هک

يارب فا شياز تقد

، دادعت نيا ناسانشراک هب

200 رفن تفاي شيازفا .

هب روظنم هنومن هب يبايتسد ياه

،يرامآ اب هب هجوت سرتسدرد

ندوب

بوچراچ هنومن

يريگ راو هک عوضوم نيا نتفرگرظنرد اب و سناي

ب ني ناتسرهش( تاقبط اه

ي

هعلاطم هدش ) ابيرقت ز داي لو ي راو سناي مک تاقبط نورد

،دوب شور زا هنومن

يريگ هقبط يا اب

بسانتم باستنا هدافتسا

دش . ب ه ا بيترت ني

، اب نتفرگرظنرد دادعت

ناسانشراک رد

کيره زا

ناتسرهش اه

، هب تروص بسانتم دادعت نومن ة مزلا نآ زا کيره هب اه

لماش 39 زا کيره هب هنومن

هطبار يا

هفلؤم ياه ةیامرس يرکف

يراتخاس

يناسنا

يرادا يديلوت

يتامدخ

گنهرف يروآون يروآون

ينامزاس

(9)

ناتسرهش ياه

ناجنز و

،رهبا 33 هنومن هب ناتسرهش

،مراط 14 هنومن هب ناتسرهش

،رهبا 43 هنومن هب

ناتسرهش

،هدنبادخ 18

هنومن هب ناتسرهش دورجيا

و 14 هنومن هب کيره زا ناتسرهش ياه

ناشنهام و هردمرخ صاصتخا

هداد دش و سپس هنومن اه رد کيره زا ناتسرهش اه هب تروص

يفداصت باختنا

ندش د . ناياش تسا رکذ زا

عومجم 200 مانشسرپ ة عيزوت هدش رد نيب نومن ة

رامآ تياهنرد ،ي 181

ليلحت رد و يروآدرگ همانشسرپ اه

هدافتسا دش ( نازيم تشگزاب

=همانشسرپ 5

/ 90 .)دصرد رد ،قيقحت نيا رازبا

هداد يروآدرگ شخب هس زا هک دوب همانشسرپ اه

هصخشم ياه تيعمج يتخانش شسرپ و نايوگخساپ ياه

شجنس اب طبترم م

ؤ هفل ياه يروآون

ينامزاس (

ش لما هدزناپ )شسرپ ارب

ساس مانشسرپ ة درادناتسا ناسورک

و نيدياپآ ( 2010 ) و

شسرپ م شجنس اب طبترم ياه ؤ

هفل امرس ياه ي

ة لماش( يرکف تسيب

)شسرپ رب يانبم مانشسرپ ة

درادناتسا تراوتسا

( 1997 ) دوب هدش ليکشت لودج(

2 ) . سايقم شجنس شخب ياه مود و موس

،

فيط ترکيل جنپ يحطس زا يليخ مک ( 1 ) يز يليخ ات دا

( 5 ) .دوب

لودج 2 . شخب ياه يلصا همانشسرپ هب هارمه صخاش اه هیوگ و اه ياهدامن و طوبرم

هب نآ اه

ميهافم صخاش

هيوگ اه )اهدامن(

يروآون ينامزاس يروآون

يتامدخ ا رد

ی تکرش ن

، راومه دج تامدخ ه ی

د ي هضرع نايیاتسور و نازرواشک هب يم

دوش ( يتامدخ

1 .) ای رد هراومه تکرش ن ضرع

ة دج تامدخ ی

پ نايیاتسور و نازرواشک هب د ي

زاتش تسا رد و

تکرش ریاس اب هسیاقم راد يرتهب تيعضو هقطنم حطس رد اه

د ( يتامدخ 2 ) . هب ام تکرش روط

فاطعنا رب يریذپ ين و راظتنا ساسا نانآ هب ار يدیدج تامدخ ،نازرواشک و نايیاتسور ياهزا

ارا ئ يم ه ( دهد يتامدخ 3 .) ام تکرش رد

، ارا فلتخم تامدخ ئ

ه نايیاتسور و نازرواشک هب هدش

هب رمتسم روط يبایزرا

يم ش و اقترا ياتسار رد و د ي

نآ تيفيک يم شلات اه ( دوش

يتامدخ 4 ).

ا رد ی تکرش ن

، ارب اضعا ي ارا و ندشروآون ةئ

نايیاتسور و نازرواشک هب دیدج تامدخ

م هداد شزومآ ي

( دنوش يتامدخ 5 ).

ا ی هنيمز هب دورو رد تکرش ن ئارا و ون ياه

ة تامدخ

دج ی نايیاتسور و نازرواشک هب د لاصا

طاتحم ای هظفاحم راک تسين ( يتامدخ 6 ).

يروآون يرادا ام تکرش هب ر و نازرواشک ياهداقتنا و داهنشيپ رمتسم روط تفایرد ار نايیاتسو

يم ک ن و د

بسانتم اب نآ

،اه شور رد ارف و اه ی دن ئارا ة هب دوخ تامدخ نايیاتسور

غت يي تار ي ب ار ه دوجو

م ي ( دروآ يرادا 1 .) تکرش ام هراومه رب يیاسانش و ب ه يريگراک يروآون ياه زا( يتیریدم

هلمج : يروآون ياه طبترم اب يروانف

،تاعلاطا متسيس ياه دیدج قیوشت و شاداپ يهد و

هويش ياه نیون شزومآ اضعا ) ديکأت ( دراد يرادا 2 ).

ا ی ن تکرش يروانف ياه دج ی د ار رتدوز

زا اس ی ر تکرش اه ي يیاسانش هقطنم حطس رد رقتسم هباشم يم

دنک هب و راک م ي گ ي در ( يرادا 3 ).

ای ن تکرش هراومه رد ئارا ة شور اه و ارف ی اهدن ي ون ی ن تامدخ ي پ ي زاتش تسا ( يرادا 4 ).

رد

ای تکرش ن

، جرت اضعا ي م ح ي دنهد يارب اظو ماجنا ی دوخ ف زا هويش ياه هدافتسا دیدج ک

دنن

( يرادا 5 ).

(10)

لودج 2 . شخب ياه يلصا همانشسرپ هب هارمه صخاش اه هیوگ و اه ياهدامن و طوبرم

هب نآ اه

ميهافم صخاش

هيوگ اه )اهدامن(

گنهرف يروآون ن

ام تکرش رد يروآو يمادقا

کسیر زيمآ تسين بور تمواقم اب و ه

ور يمن دوش ( گنهرف 1 ).

رد تکرش ام

، هب اضعا و ریدم روط

لاعف رد تسج و يوج هدیا ياه روآون هنا تسه دن ( گنهرف

2 ) . رد تکرش ام

، هدیا يارب اضعا ياه

ناشدیدج هک هجيتن يا ربرد

،دنرادن و تساوخزاب

هيبنت يمن دوش ( گنهرف 3 ).

هدیا ياه هناروآون رد تکرش ام هب خ يبو لابقتسا يم وش دن

( گنهرف 4 )

ةیامرس يرکف ةیامرس

يناسنا سه يشوهاب و روآون ،قلاخ دارفا ام تکرش ياضعا

( دنت يناسنا 1 ).

و دوبهب زا ام تکرش

اقترا ي یاضعا تلايصحت و تراهم ش

يم ينابيتشپ و تیامح ک

( دن يناسنا 2 ).

ياضعا

هب ار دوخ براجت و تاعلاطا ام تکرش يم رارق رگیدکی رايتخا رد يتحار

( دنهد يناسنا

3 ) . فیاظو و اهراک ام تکرش ياضعا رتشيب فیرعت

دش ة هب ار دوخ يم ماجنا يبوخ دنهد

( يناسنا 4 ).

يبسانم يراکمه و يگنهامه زا ام تکرش ياضعا اب

هب يبايتسد يارب رگیدکی

( دنرادروخرب تکرش فادها يناسنا

5 ).

رد تکراشم يارب يدایز لیامت ام تکرش ياضعا

ماجنا و يهورگ ياهراک نداد

تيلاعف ( دنراد يميت ياه يناسنا

6 ) . ام تکرش رد

، يیاضعا

رکلمع اب هک دنتسه د

يلااب ار اضعا ریاس درکلمع حطس ،دوخ اقترا

يم دنهد ( يناسنا 7 ).

ةیامرس يراتخاس هیور

ام تکرش راتخاس و يراک ياه هب

هنوگ و تيقلاخ نابيتشپ هک تسا هدش فیرعت يا

( تسا يروآون يراتخاس

1 ).

رد تکرش ام

، رظن اه هدیا و ياه دیدج يدایز زا يوس ریدم و

اضعا داهنشيپ و ارجا م ي دوش ( يراتخاس 2 ).

ام تکرش ياضعا هب

يتحار تاعلاطا عبانم هب ي

فلتخم يسرتسد دنراد ( يراتخاس 3 ).

هدیا ياه دیدج رد تکرش ام هب لکش يبسانم نيب

اضعا لاقتنا يم دبای ( يراتخاس 4 ).

يسارکوروب ياراد ام تکرش ينامزاس راتخاس

لسک تیدودحم و هدننک روآ

تسين ( يراتخاس 5 ).

راتخاس هب ام تکرش ينامزاس

گ هنو يا

اضعا طابترا هک تسا اب

يم ليهست ار ریدم و رگیدکی ک

( دن يراتخاس 6 ) .

ةیامرس هطبار يا اضعا صصخت و ينف شناد نازيم ي

ام تکرش يارب ارا ةئ و نازرواشک هب بسانم تامدخ

( دراد رارق يبولطم حطس رد نايیاتسور هطبار

يا 1 ).

نازرواشک و نايیاتسور زا تامدخ

ارا ئ ه هدش زا يوس تکرش ام تیاضر اد دنر ( دنرادافو نآ هب و هطبار

يا 2 ).

زا رظن

تدم نامز دنراد تیاضر ام تکرش زا نايیاتسور و نازرواشک ،)زور لوط رد( تيلاعف

( هطبار يا 3 ).

تکرش ام رد ره يطیارش هب لابند تفایرد اهرظن و ياهداهنشيپ نازرواشک

و

نايیاتسور تسا ( طبار ه يا 4 ).

ياضعا تکرش ام شلات يدایز يارب ارا ةئ بسانم تامدخ

هتساوخ و اهزاين عفر و نايیاتسور و نازرواشک هب ياه

نانآ يم دننک ( هطبار يا 5 ).

تکرش ام

زا قیرط عادبا و ب ه يريگراک شور ياه هناقلاخ و هناروآون هب لابند عیرست ارا ةئ هب تامدخ

لاکشم لح و نايیاتسور و نازرواشک هاتوک رد نانآ ت

نیرت ( تسا نامز هطبار

يا 6 ).

ریدم

کرش ياضعا و ت

ام هب روط نازرواشک اب رمتسم رد

طابترا دن رظن و ياه عفر يارب ار نانآ

يم ایوج ناشیاهزاين دنوش

( هطبار يا 7 ) .

يارب يياور زا قيقحت رازبا يياور نييعت يياوتحم

و يياور هزاس لماش(

يياور ارگمه و

يقطنم سا ) يياور .دش هدافت يياوتحم

همانشسرپ اب

رد ناصصختم و ناسانشراک رظن ةنيمز

عوضوم

شهوژپ دروم دييأت

دش رد . ةنيمز يياور فلتخم رايعم هس زا ارگمه يياور يبايزرا يارب ،هزاس

ةمادا

(11)

لماش ياهراب يلماع درادناتسا يواسم

و گرزب رت زا 5 / 0 ، نيگنايم سنايراو جارختسا

دش ة

گرزب و يواسم رت

زا 5 / 0 و يياياپ يبيکرت يواسم و گرزب رت زا 7 / 0 هدافتسا دش (

Hair et al.,

2010: 678

.)

،نينچمه نيب يگتسبمه بيارض زا ،يقطنم يياور يسررب يارب

ياهريغتم نونکم

هزادنا لدم رد يريگ

هدافتسا يم

،دوش هب يوحن هک نيا بيارض دياب ينعم راد دنشاب (

Paswan,

2009: 48

.) نوزفا رب يسررب يياور رازبا قيقحت رد بلاق دراوم هراشا

،هدش يارب يياياپ يسررب

زا زين قيقحت رازبا يافلآ

و خابنورک يياياپ

يبيکرت هدافتسا دش هک رادقم نآ اه زا کيره يارب

ياهريغتم نونکم

گرزب دياب رت

زا 7 / 0 دشاب (

Hair et al., 2010: 679

.) رد ،تياهن رب يا

نومزآ تسرد ندوب دم ل ياه هزادنا يريگ و يراتخاس نآ شزارب و

اه هداد اب ياه يناديم زا

صخاش ياه فلتخم يگدنزارب هدافتسا

دش و هيزجت و ليلحت هداد اه اب دربراک مرن رازفا ياه

SPSSWin20

و

AMOS20

ماجنا .تفرگ

هتفای اه فيصوت تيعمج

یتخانش

ساسارب

،جياتن نيگنايم نس و قباس ة ش ناسانشراک تيلاعف تکر

ياه هعلاطم هدش هب ت بيتر 30 و

،سنج رظن زا .دوب لاس تفه 6

/ 69 و درم نايوگخساپ دصرد 4

/ 30 دصرد نآ اه نز .دندوب

جياتن هب يناوارف نيرتشيب داد ناشن ظاحل

حطس تلايصحت م

وگخساپ هب طوبر ناي

کردم اب

سانشراک ي ( 2 / 77 تشر رظن زا و )دصرد ة

تشر هب طوبرم ،يليصحت ة

تاتابن حلاصا و تعارز

( 3 / 28 تنوکس لحم دروم رد قيقحت جياتن ،نينچمه .دوب )دصرد ناسانشراک

رگنايب هک دوب نآ

6 / 75 زا دصرد نآ

اه نکاس رهش و 4 / 24 .دندوب اتسور نکاس دصرد

لدم ياه هزادنا يريگ قيقحت

هب روظنم دروآرب لدم

ياه هزادنا يريگ يروآون و ينامزاس

ةيامرس يرکف

، هداد ياه

يروآدرگ هدش

اب هدافتسا زا مرن رازفا

AMOS20

يلماع ليلحت قيرط زا دييأت

ي بترم(

ة )لوا

، هيزجت

ليلحت و دش

دن هک هتفاي اه رد لودج ياه 3 و 4 جياتن هب هجوت اب .تسا هدش هدروآ

، لدم رد

هزادنا يريگ يروآون يانثتسا هب ينامزاس ريغتم هس

يتامدخ 6

، يرادا 5 و گنهرف 3 - هک هب ليلد

(12)

نتشاد راب يلماع رتمک زا 5 / 0 زا لدم هزادنا يريگ رانک هتشاذگ دندش - رياس اهريغتم ياراد راب

يلماع گرزب رت زا 5 / 0 .دندوب هب نيمه

،لاونم رد لدم هزادنا يريگ يامرس ة يرکف زين ريغتم ياه

يناسنا 4 ، يناسنا 7 ، يراتخاس 3

، يراتخاس 4

، هطبار يا 3 و ر هطبا يا 6 هب ليلد يلماع راب نتشاد

رتمک زا 5 / 0 زا لدم فذح دش دن جياتن ،نينچمه . رگنايب

هک دوب نآ ريداقم

سنايراو نيگنايم

جارختسا هدش يمامت يارب ياهريغتم

نونکم هعلاطم هدش لماش يروآون يتامدخ

، گنهرف و يرادا

يروآون رد

لدم هزادنا يريگ يروآون و ينامزاس ياهريغتم

ونکم ن يامرس ة و يراتخاس ،يناسنا

هطبار يا رد لدم هزادنا يريگ ةيامرس يرکف

، زا رتشيب 5 / 0 دوب دن لودج(

3 ود نيا رب نوزفا .)

رايعم

، قيقحت جياتن رگنايب

هبساحم يبيکرت يياياپ ريداقم هک دوب نآ هدش

يارب ياهريغتم نونکم

هراشا هدش رد بلاق ود لدم هزادنا يريگ هعلاطم هدش

، گرزب ت ر زا 7 / 0 لودج( دندوب 3

.) رد

،عومجم اب

هجوت هب جياتن ساسارب ياهرايعم هس

هناگ و سپ زا ماجنا نداد هراشا تاحلاصا هدش

،

يياور يارگمه هب قيقحت رازبا

تسد .دمآ رد ةنيمز يياور يقطنم

، جياتن داد ناشن بيارض

يمامت نيب يگتسبمه ياهريغتم

نونکم رد بلاق لدم ياه هزادنا يريگ ينعم راد دوب رازبا هجيتنرد و

ريداقم هک اجنآ زا .دوب يقطنم يياور ياراد قيقحت يافلآ

و خابنورک يياياپ

يارب يبيکرت

نونکم ياه فلتخم زا رتلااب 7 / 0 قيقحت رازبا ،دندوب زين

يياياپ يبسانم تشاد .

لودج 3 . ةصلاخ جیاتن لدم ياه هزادنا يريگ قيقحت

ميهافم ياهريغتم

نونکم يافلآ

خابنورک يياياپ

يبيکرت بيارض

يگتسبمه نيب نونکم اه

يروآون يتامدخ يروآون

يرادا گنهرف

يروآون

يروآون ينامزاس يروآون

يتامدخ 776

/ 0 893 /

* 0 635 / 0 --

--

يروآون يرادا 811

/ 0 948 /

*** 0 406 /

* 0 786 / 0 --

گنهرف يروآون 782

/ 0 899 /

*** 0 407 /

*** 0 337 /

* 0 747 / 0

ةیامرس يرکف هیامرس

يناسنا هیامرس

يراتخاس هیامرس

هطبار يا

ةیامرس يناسنا 824

/ 0 943 /

* 0 770 / 0 --

--

ةیامرس يراتخاس 795

/ 0 893 /

*** 0 571 /

* 0 681 / 0 --

ةیامرس هطبار يا 815 / 0 937 /

*** 0 584 /

*** 0 652 /

* 0 754 / 0

جارختسا سنایراو نيگنايم ریداقم* هدش

ينعم***

يراد حطس رد 01 / 0

(13)

جياتن قيقحت رد مز ةني لدم شزارب ياه

هزادنا يريگ داد ناشن هک

ساسارب ياهرايعم

هدشداهنشيپ صخاش يارب

ياه فلتخم

، شزارب ره لدم ود هزادنا

يريگ يروآون ينامزاس

و

يامرس ة يرکف رد طس ح لباق يلوبق دوب لودج(

4 ) .

لودج 4 . جیاتن نازيم قابطنا لدم هزادنا يريگ اب صخاش ياه يگدنزارب

x صخاش d f

2

IFI RMR CFI

GFI RMSEA

رايعم هدشداهنشيپ )درادناتسا رادقم(

3 90 / 0 08 /

0 90 /

0 90 / 0 08 /

0

لدم هزادنا يريگ يروآون ينامزاس 660

/ 1 983 / 0 044 / 0 983 / 0 930 / 0 064 / 0

لدم هزادنا يريگ ةیامرس يرکف 015

/ 2 967 / 0 071 / 0 966 / 0 901 / 0 073 / 0

لدم يراتخاس قيقحت

جياتن ارجا و دروآرب لدم يراتخاس قيقحت

رد لودج ياه 5 و 6 لکش و 2 .تسا هدش هدروآ

هتبلا ناياش مرن يسررب هب ،يراتخاس لدم يارجا زا شيپ تسا رکذ لا

ندوب ريغتمدنچ ة

هداد اه

هتخادرپ دش هک يارب نيا

،روظنم زا ود صخاش يگلوچ و يگديشک هدافتسا

دش . هب هجوت اب

نماد ،جياتن ة

نيب يگلوچ صخاش ريداقم 126

/ 1 - يلا 298 / 0 نيب يگديشک صخاش و + 287

/ 1 -

يلا 129 / 1 هداد ،ساسا نيا رب هک دوب + اه

.دندوب لامرن رد

خاس لدم شزارب دروم ،يرات

هتفاي ياه قيقحت داد ناشن ساسارب

،هدشداهنشيپ ياهرايعم لدم

يلوبق لباق شزارب هدشدروآرب

تشاد لودج(

5 .)

لودج 5 لدم قابطنا نازيم جیاتن . يراتخاس

صخاش اب ياه يگدنزارب

x صخاش df

2

IFI RMR

CFI GFI

RMSEA

رايعم هدشداهنشيپ رادقم(

ا درادناتس )

3 90 / 0 08 /

0 90 /

0 90 / 0 08 /

0

رادقم شرازگ هدش 093

/ 2 939 / 0 075 / 0 938 / 0 931 / 0 078 / 0

نامه روط هک زا لکش 2 تساديپ

، م ؤ هفل ياه هطبار

،يا يراتخاس و

يناسنا دودح 51 دصرد

زا سنايراو يروآون

ينامزاس رد تکرش ياه تامدخ هرواشم

،يا ينف و يسدنهم زرواشک

ي ار

نييبت يم دننک . نوزفا ،نيا رب اب قيقحت جياتن هب هجوت ةطبار

نيب هس ةفلؤم ةيامرس يرکف اب

Referensi

Dokumen terkait

هجیتن مهم :تسا تروص نيا هب شهوژپ نيا رد هدمآ تسد هب جياتن نيرت ـ و نابطاخم دوجو ماما حلص اب هک یهجوت لباق دارفا یم باجيا دندوب فلاخمع ،درک ماما زا شیپ همدقم تهج ،میقتسم خساپ هب

،دوش دادملق لئسم ة هداس زاس ی و هدش زا قانت ض اه و ون یزاغآ بلط هب ار درف هک یدراوم و « هرابود یدلوت » ارف دناوخ تسا ه .دش دهاوخ تلفغ رب نوزفا بلاطم ة « یرگنزاب » فاکتعا رد هک