A Comparative Study of Anvari and Motanabbi’s Purposes of Praise in Their Poetry
Amirabas Azizifar*
Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Razi University Majid Mohammadi
Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Razi University Received: June 14, 2016; Accepted: July 24, 2018
Abstract
Eulogy is one of the oldest and most frequent themes of poetry in Persian literature. Indeed, it can be considered as a fundamental theme that arose at the beginning of the formation of poetry. Originally, it comes from Arabic literature. In eulogy, the purpose of the poet is to praise a person to expresses his or her request to that person. Eulogy is a literary genre that, due to exaggerated descriptions of some poets, is criticized for exploiting literature. However, it should be noted that it has goals other than receiving rewards, gaining reputation, and so on in the works of some poets. Anvari is one of the most outstanding Persian poets who is considered as one of the prophets of Persian poetry. Anvari’s divan (poetry collection) consists of two volumes and the first volume includes eulogies. Abu Tayyeb Mutanabbi is one of the most renowned Arabic poets and, like Anvari, is considered as one of the prophets of Arabic poetry. He has written odes in praise of Seif-o-Doleh. This article, which is a descriptive-analytical study, aims at comparing the first volume of Anvari’s divan with Mutanabbi’s odes in the framework of American comparative literature. It tries to compare them in terms of their purpose of praise and their rhetoric. The findings reveal that there are similar themes such as bravery and generosity in their poetry. However, they differ from each other in that Anvari praises the appearance, the estate, and other worldly belongings of the object of his praise, while such praise is cannot be found in Mutanabbi’s poetry.
Besides, has a high self-respect and shows great arrogance in the major parts of his poetry. Thus, the most important difference between them is Mutanabbi’s narcissism. The analysis of these commonalities and differences is one of the objectives of this comparative research.
Keywords: Anvari, Mutanabbi, Eulogy, Comparative literature, Arabic poetry, Persian poetry.
*. Corresponding author: a.azizifar@razi.ac.ir
یبرع بدا ، لاس 12 ۀرامش ، 2 ناتسبات ، 9 139
10.22059/jalit.2020.207841.611471 Print ISSN: 2382-9850//Online ISSN: 2676-7627
http://jalit.ut.ac.ir
یقیبطت یسررب ضارغا
یبنتم و یرونا رعش رد حدم
یزیزع سابعریما
*رف
یزار هاگشناد یسراف تایبدا و نابز هورگ رایداتسا یدمحم دیجم
هورگ رایداتسا یزار هاگشناد برع تایبدا و نابز
ص زا(
181 ات ص 201 )
:تفايرد خيرات 25
/ 03 / 1395 :شريذپ خيرات ، 02
/ 05 / 1397
هدیکچ
یفیصوت شور هب هک شهوژپ نيا رد -
هناخباتک ۀعلاطم رب ینتبم یلیلحت رد ،تسا هتفرگ ماجنا یا
مینآ یپ
اي هباشت دراوم ات هحيدم ریهش رعاش ود توافت
ف بدا رد وگ یبرع و یسرا
یبنتم و یرونا ینعي ۀنیمز رد ار
هنوگ لیلحت نمض ات ميواکب نآ ضارغا و حدم و اه
هتسد یدنب رعاش ود نيا تغلاب و نابز ،حدم ضارغا یاه
میجنسب یقیبطت شور هب انب زین ار ش رد .
دياصق لوا دلج رب دیکأت یرونا رع رب دیکأت یبنتم رعش رد و
فیس حدم رد هک تسا یدياصق .تسا هدش هدورس هلودلا
هک میتفايرد یسررب زا سپ یگژيو
نوچمه یياه
و یرولاد ،تسایک ،شهد بلط دنشخب
نوچمه یدراوم و هباشت هوجو زا یگ هحلاص لامعا ماجنا
،یرگداد ،
تمکح ،ینتورف ،تاذ بُح ود توافت دراوم زا حودمم کشوک شياتس و یزرو
.تسا رعاش هوجو زا یکي
ۀدمع توافت ش ود ره
دنلب زا یبنتم هک تسا نيا رد رعا و یتمه
رد و تسا رادروخرب یرتلااب عبط تعانم
.تسا هتخادرپ یياتسدوخ هب ،دوخ حيادم مظعا تمسق نيا فادها زا تاقارتفا و تاکرتشم نيا لیلحت
نآ یرظن بوچراچ هک تسا یقیبطت شهوژپ یقیبطت تایبدا یياکيرما بتکم رب
.تسا راوتسا
هژاو یدیلک یاه :
یقیبطت تایبدا ،حدم ،یبنتم ،یرونا یسراف رعش ،یبرع رعش ،
.
1 همدقم . .تسا یسراف تایبدا هژيو هب ،نیمزرس ره تایبدا رد جيار و لومعم تاعوضوم زا یکي حدم
یب هتشاد دوجو تایبدا و رعش ۀصرع رد یعوضوم نینچ یيامنزاب رد یتوافتم ضارغا کش
.تسا ار حدم روپ نيزو ردان ،نیتسخن
نهک جيار و نيرت رعش عوضوم نيرت
یم یسراف دناد
( 1374 : 33
. )
راک نيا هب ار رعاش هچنآ یم قوس
نعي ؛تسا هيوسود یاضاقت ،دهد حادم مه ی
رغا اب حودمم مه و .دنراد لابقا رما نيا هب یضا
مان رطاخ یفشت و شمارآ ،یرتسگ ،ینورد
زا ،تردق طسب زین و نآ تیبثت و تموکح هب ندیشخب ماوق تسا یضارغا
رد حودمم هک
.تسا نآ لابند هب ،یغیلبت ۀناسر ناونع هب ،رعش ،هلص نتفرگ یپ رد حادم زین وس نآ زا
یم یدیهش رفعجدیس هراب نیمه رد .تسا رابرد هب ذوفن و ماقم یاقترا :ديوگ
« ناهاشداپ
* :لوئسم ۀدنسيون ۀمانايار . a.azizifar@razi.ac.ir
یم آ دنتساوخ نمشد ،یرواگنج ،یریلد ،یدرم ۀزاو
تیعر ،یياشگروشک ،ینکش ،یزاون
شد ات دسرب اج همه هب نانآ ناوارف ششخب و یرتسگداد بوذجم ناتسود و بوعرم نانم
دنوش
»
( 1350 : 269
. )
هيامن رظنم زا دياش حدم نورد و اه
هيام رد جردنم یاه رظنم زا نآ
شابن یلاعتم عون زا یقلاخا دازآ و یرکف للاقتسا زا زین و ،د
یم زاب یشيدنا ءاکتا زا و دراد
یم رود دوخ هب دزاس
نيزو(
:روپ 1374 : 18
؛ )
صرع هک اجنآ زا اما تخات یارب ار یعیسو ۀ
و زات
لایخ و هشيدنا یم مهارف یزرو
یم تسد یديدج نیماضم هب رعاش نآ لَبِق زا هک ،دنک ،دباي
یگژيو هلمج زا .تسا بولطم ا ،حدم یتاذ یاه
کرت دح ات هاگ هک تسا قارغ یعرش بدا
مه یم شیپ .دور
رد سیق سمش یم هراب نيا
:ديوگ ...«
هک تسا نآ یکي حدم بویع زا و
و ...تسا هدرک یرونا هکنانچ ،دنرب نوریب طيرفت و طارفا یفرط هب حودمم سنج دح زا سک ره قح رد وا زا نوریب و دياشن ار ربمغیپ زج حدم عون نيا زا دشاب زواجت ،دنيوگ هک
حدم دح
»
،یزار سیق(
1373 : 312
. )
زا یبنتم ناگرزب
نارومان و عش
یرونا و برع ر
، هدیصق ره ،یسراف رادمان زادرپ لابقا ود
هدرتسگ نورد هب یا يام
ۀ هتشاد حدم ود ره دايز لابقا زین و رعش ترثک لیلد هب .دنا
رعاش
لوقم هب ۀ نآ زا زین و حدم هس ناربمایپ زا یکي یرونا هک تهج
ۀناگ باسح هب یسراف رعش
یم و یرعاش غوبن تهج زا ،یبنتم ،وس نآ زا و ديآ یياویش
یياسر و بز
هنوگربمایپ ،ینا یا
صرع رد ۀ تسا برع تایبدا ،
ناگدنراگن دندروآ یور راک نيا هب
ات مینآرب شهوژپ نيا رد .
نورد زا یکي ناونع هب ار حدم هيام
رب رعاش ود رعش رد یرعش دماسبرپ و نیتسخن یاه هتسج
سررب هزوح نيا رد ئسم .مینک ی
ل ۀ یبنتم رعش رب یضارغا و فادها هچ هک تسا نآ یروحم
هدوب دیکأت دروم رتشیب ضارغا مادک ،دماسب تهج زا و تسا بترتم یرونا و .دنا
ضرف
زا هک تسا نيارب ناگدنراگن نآ
و نابز تسا هدوب بارعا نایم رد شهاگتساخ حدم هک اج
میخف برع رعاش دزن رد حادم نایب ینغ و رت
رگيد یوس زا ؛تسوا یناريا ناسمه رعاش زا رت
یم رظن هب و حدم نایب رد رعاش یتمهدنلب و یشنمرب زین و درف هاگياج و تیصخش دسر
.تسا هدوب راذگریثأت حودمم زا شهاوخ شهوژپ نيا هب
علاطم شور ۀ
یفیصوت - تروص نيا هب ،تسا هدیسر ماجنا هب یلیلحت
م دهاوش تفايرد هب ناگدنسيون هک ث
ره ناويد رد لا و هتخادرپ رعاش ود
و فیصوت هب
هتخادرپ رعاش ود ره هاگديد زا حدم ضارغا لیلحت .دنا
نیشیپ بابرد ۀ
یم شهوژپ شهوژپ نيا هب ناوت
:درک هراشا اه هلاقم رد نماروپ یلع
یا
اب ناونع
« یسراف بدا رد حدق و حدم
»
( شزومآ دشر و نابز
یسراف بدا ،
ش 89 ، 1388
هب)
تروص یگژيو ،نآ فيرعت و تسیک حادم و تسیچ حدم هب ،رصتخم رایسب بلاق ،حدم یاه
صرع رد ناحودمم و ناحادم ریهاشم و حدم ۀ
سراف بدا تسا هتخادرپ ی
. نحتمم یدهم
لاقم رد دار یفيرش هنامس و ۀ
« ظفاح و یبنتم راعشا رد حدم
»
ۀرود ،یقیبطت تایبدا تاعلاطم(
5 ش ، 20 ، 1390
هحيدم ریس هب )
یيوگ هتخادرپ یبرع و یسراف بدا رد .دنا
لاقم ۀ دب روکذم و
ن
هتسد و شهوژپ یرظن ینابم هب هجوت نیماضم یخرب هب اهنت ،ثحابم یدنب
حدم کرتشم
هدرک هراشا ظفاح و یبنتم رعش رد .تسا
نینچمه ميرم
رد شنمناريا لاقم
ۀ
« یحدم دياصق
یناقاخ »
( دا یسراف نابز و ب ۀرود ،
ش ،ديدج 24
، 1389
و )
یلع یردیح رد لاقم ۀ
« حدم ،یزيرگ
فسلف ۀ یناقاخ علطم ديدجت
»
ۀيرشن(
ش ،نانمس هاگشناد یناسنا مولع هدکشناد 11
، 1384
ره )
یگژيو زا یرصتخم کي درتسگ و زراب یاه
ۀ یناجيابرذآ کبس نارعاش دياصق رد
هقلاع هار نتفاي یارب نانآ شلات زین و ،حدم زا بانتجا هب یدنم دیصق رد یياهراک
یارب ه
زيرگ شياتس زا نییبت ار یرگ
رک هد .دنا رد دنوولخیش همطاف لاقم
ۀ
« تایبدا رد بان حدم
یناسارخ کبس هديزگرب نارعاش و ملاسا ردص برع
»
( ۀرود ،یسراف تایبدا 6
ش ، 25 ، 1389 )
دنچ رعش رد ار نومضم نيا و هتخادرپ یسراف تایبدا و برع رعش رد یحدم رعش ریس هب و یلک یتروص هب رعاش .تسا هديواک ارذگ
2 . هاگن یرونا هب یبنتم و حدم
هس ناربمایپ زا یکي هک یرونا ناگ
ۀ تسا یسراف رعش
،ینکدک یعیفش زا لقن هب(
1389 : 5
،)
هیلوا یاهراین و جئاوح عفد یارب شا
راچان نود یتیصخش تسا یدکت ینزرا یارب هک هيام
یم ا دوخ زا ،دنک چیه یخرب معز هب دنچره ،دنک هئار
یدوجو تقیقح اب دراوم نيا زا مادک
ا نيا لیلد و درادن تقباطم یرونا تسا یعامتجا تاقبط هیلع نایصع رم
،یتبحم(
1382 :
410
. )
یخيرات لماوع هعومجم هتبلا -
زین یعامتجا شقن
هدمع یرونا تیصخش نيوکت رد یا
دراد . یم دوخ هچنآ هب ،دهع نيا نارعاش بلاغ ینامعن یلبش داقتعا هب یمن لمع ،دنيوگ
-
نانچ ،دننک یم زآ و صرح تمذم رد تیب اهدص هک
رد اهزور هناصيرح دوخ اما ،دنيارس
یم ینان همقل یپ
؛دنود یم مد رعش و ملع تمرح زا یه و دننز
ملع هب یمارتحا چ رنه و
یمن .دنهن یم هک نورد هب یرونا یم لصا کي ار تیمیمص و افص و یتسار ،درگن
،دناد هب و
رصع عاضوا و نوماریپ یم هاگن هک دوخ
نآ زا کي چیه ،دنک یمن راديرخ ار اه
یارب و دباي
یمن یهار ،کانمهس ضراعت نيا زا رارف هظحل هب یگدادلد زج دباي
ان یاه یمک ات ندورس ب
درد زا دهاکب دوخ
،ینامعن یلبش(
1327 : 1 / 219
. )
د هرهب رادتسود یرونا اتسار نیمه ر یدنم
نآ ؛رعش ات تسا تمکح زا یم هک اج
:ديارس
نم ناج یدوب رادروخرب هچ تمکح زا براي یرسرب ملاوج ردنا رعش عاص یدوبن رگ
،یرونا(
1376 : 1 / 456 )
نورد و بلاغ تیهام يام
ۀ یرونا رعش یروحم هحيدم
تسا یيوگ نانچمه ؛
ریبعت هک
یابيز
شورف ایمیک سلفم
ینکدک یعیفشرد دنچره ،تسوا رعش زا هبنج نیمه هب رظان
رعاش زا ینخس دانتسا هب ار وا مذ هب هیبش یحدم
« لطاب راعشا ربمایپ »
یم دناوخ دوخ و
یم ناعذا ًاحيرص یرونا ریقحت یانعم هب نخس نيا ،دنک
یب هک ارچ ؛تسین یرونا نامگ
هحيدم نيرتهب تسا یسراف نابز یارس
ن(
.
،ینکدک یعیفش :ک 1389
: 122 - 123
، )
نيا اب لاح
یمن بسکت حدم زا نوریب یزیچ ار رعش تاذ و تیهام ًاحيرص دوخ یرونا هک اجنآ ،دناد
یم :ديوگ
ربم هيدک نامگ مدنار هک هقیقد نيدب تيرعش یيادگ هچرگ ،هدنب هب
تسا رعش
،یرونا(
1376 : 1 / 45 )
لیسو حدم برع تایبدا رد ۀ
مشچ هب ار دوخ هکنآ یارب مه ناگرزب و هدوب شاعم رارما
هدوب دنمزاین نارعاش هب ،دنشکب بیقر یم ببس هتسویپ رما نيا و دنا
رد هغلابم هک هدش
دباي هار حدم
ن(
. ک : ،یروخافلا انح 1361
: 279
. )
نارعاش ،نایسابع ندمآ راک یور زا شیپ ات
ار
« لئاس »
( )ادگ
یم یمارگ ار نارعاش نوراه ريزو یکمرب رفعج و دندناوخ نانآ هب و تشاد
بقل
« راوز » داد
ن(
. ک : ،ناديز 1333 : 3 / 156 - 161 ).
یبنتم
ّرک هب دوخ حيادم رد رعاش یياتسدوخ جوا ،تسا هتخادرپ دوخ شياتس هب تا
نآ نمض هک تساج فیس حدم
اسب یا و هتخادرپ دوخ حدم هب یحيولت تروص هب ،هلودلا
یم حودمم زا رتلااب ار دوخ ماقم :دناد
َ فَ ل أَ رََم لبق
ََ مي
َ مَن
َ بلاَیش هونحَرح
َ
َ
َ
َ لاَ و لبقَ ًادحأ
ي
َُدسُلااَ هقناعَي
،یبنتم(
2007 : 1 / 308 )
َ
( هديدن ار یسک دوخ زا شیپ و یوس هب ايرد هک ما
ندرگ هب تسد وا اب ناریش هک ار یسک هن و دور وا
دنزادنا )
یم هیلاع تافص هب فصتم ار دوخ یرونا فلاخ رب یبنتم تیصخش یفرعم هب دوخ و دناد
یم یتاذ نانچ ،دزادرپ :هدمآ تایبا نيا رد هک
أ
َ نا إ
َ ءاقللاَ نب أ
َ نا إ ءاخسلاَ نب
َ
أ
َ نا إ فلاَ نب ي فيا
َأ
َ نا إ فياوقلاَ نب
َ
َ
َأ
َنا
َ ضلاَنبإ
َوَبار أ
َنا إ
َ طلاَنب ناع
َ
أ
َ نا إ سلاَ نب
َ جور أ
َ نا إ ناعرلاَ نب
َ
،یبنتم(
2000 : 4 / 189 )
َ
( .متسه هزین اب ندز مخز دنزرف و ریشمش اب ندز هبرض دنزرف ،ششخب دنزرف ،گنج دنزرف نم دنزرف نم
نابایب هیفاق دنزرف ،اه نيز دنزرف ،اه
بسا لق دنزرف و اه ۀ
هوک متسه اه )
3 . کارتشا هوجو یبنتم و یرونا راعشا ناوید رد حدم
1-3 . لاح تحسف بلط و ترسع عفر یم لابند ار لزان یفده رعاش ود ره دروم نيا رد شهد ؛دننک
م عفد روظنم هب حودم
نيا رد .جئاوح یرونا هراب
زا ،لاح یخارف و یگدنز قياضم و یتسدگنت زا یياهر یارب
لاوحا کرادت و هبتار یانمت حودمم یم
:دنک
...
تسه اراخب رد و دنقرمس رد بابسا یکدنا و کلم یردق
خارف جرخ نایم رد نآ لخد باهش وچ دوب ار مرزآ ويد
،یرونا(
1376 : 1 / 32 )
بايرد دوز و ارم بايرد تسگنت کین هتسکش تسد نیک
:نامه(
1 / 74 )
رد ،دراد لاح دقفت و یگدیسر یاضاقت حودمم زا ،بلط نسح اب یرونا تایبا نيا
ریبعت
« یتسد گنت
» یم ار زاین راهظا نيا جوا ،تسا هنایماع یریبعت هک ،
،دناسر زین تخب
هن رعاش اب هشیمه نوچمه یم ار وا لب ،دراد یراگزاسان رس اهنت
هزوم رد یگنس نوچ ؛درازآ
هک تدش زا هنایماع یریبعت زاب دیصق رد زین یبنتم ،تسا رعاش یتحاران
ۀ روهشم
« دلا ي ران ية
»
یم نینچ بجاح روصنم نب یلع حدم رد :ديوگ
هنانبَ وَ هتانقَ نانسَ ٌکلم
َ
ي بکلاَ رطلخاَ رغصتس ير
هدفولَ
َ
َ
َي
َرابت
ًَابکاسَ ًافرعَ وَ ًامدَ نيا
َ
َو ي لجدَنظ ةَ
لي فکتَس ي
ًَبراشَ
َ
،یبنتم(
2000 : 1 / 125 )
( هزین کون هک تسا یهاشداپ وا رب نازير تمعن ششخب و نانمشد نوخ نتخير رد شناتسد فک اب وا یاه
یم هقباسم رگيدکي اب ناتسود .دنهد
،تسا هدرک وا زا کمک تساوخرد دصق هک یسک یارب ار گرزب رما
یم کچوک دشونب ار اهنآ هک شيوخ ناوارف یاياطع ربارب رد ار هلجد و درامش
یمن یفاک دناد )
راشا اب و یيانک قيرط هب رعاش تیب نيا رد ۀ
یگژيو ود ،دوصقم داريا رب هولاع ،ینمض
یم ار حودمم رگيد ماخف .یرولاد و یگدنشخب ؛دياتس
و ملاک ت تسادیپ رعاش یسامح نایب
ئسم نيا و دنویپ رد وا عبط تعانم اب هل
یدکت و نلاذخ و راسکنا چیه ،تسا نایب رد یرگ
وا هديد یبنتم نایب رد تسا یرونا نایب رد هک یتراقح و یرتهک نآ عقاو رد ،تسین
یمن نيدب تسا هدرب هرهب قيرفت و عمج تعنص زا تایبا نيا رد رعاش .دوش ادتبا هک هنوگ
هزین و ناتشگنا رس ر اه
نوخ رد و هدرک عمج یدروامه رد ا قيرفت ندرک یکین و یزير
یم رشن و فل هکنيا نمض .دنک راعتسا اب مّود تیب رد .تسادیپ تیب رد بترم
ۀ هینکم
نانچ ،تسا هدرک هغلابم یمن هک
مه رد .دناشن ورف ار هلجد شطع دناوت ی
هاگ رعاش دروم ن
نانچ ؛تسا هدش یعرش یبدا کرت بجوم و هدناسر دح هب ار هغلابم :ديوگ هک
َجلَ ناکَ ول
َ
َ لثمَ رحبلا يمي
َ هن
َ
ل نللَ ناکَ و
َير بجَ ءوضَ نا ي
َ هن
َ
َ
َ ام
َ فَزاجَیتحَقشنا ي
یسومَه
َ
َ تدبُع
ًَاسومجَ نولماعلاَ راصفَ
،یبنتم(
2000 : 2 / 198 )
( مه ايرد قیمع تمسق رگا یمن هتفاکش دوب وا تسار تسد دننا
.دنک روبع نآ زا یسوم ات دش شتآ رگا
اه
مه و هدش عقاو شتسرپ دروم دنتشاد ار وا یناشیپ تینارون ۀ
یم سوجم ناهج مدرم دندش
)
رد یبنتم یاج
نانچ ؛هتشاد هراشا حودمم یگژيو نيا هب ناويد یاج دیصق هک
ۀ
« هیلاد » یم حودمم ،تسا هراب نیمه رد وا نآ زا شیپ دشخب
رعاش و دوش تساوخرد هک
نآ زا شیپ هشوت و داز هک
یم یو دصق ،دباي ناياپ شا یم ودب حودمم سپ ،دنک
هچنآ دشخب
یمن لخب و تسوا لومأم :دزرو
َ دممح
َرزَ نب ي
َ یرنَ امَ ق
ًَادحأ
َ
لاَ وَ کتدصقَ دقَ و
َت بتقمَ ُلاح
َ
متهَ کفکَ لخف ی
َ ثاَ و اهلباوَ ن
َ
َ
َإ
َ کنادقفَ اذ ي
طع ي
َ
َ نأَ لبق ي ادع
َ
عساشَ ُرادلاو
ٌَة
َ دفنَ دقَ ُدازلاَ و ا
َ
إ فتکاَ اذ
َ وَ ُتي إَ لا لبلاَ قرغَأ اد
َ
،یبنتم(
2000 : 1 / 384 )
( قيرز نبا دمحم یا
، یمن ار یسک میهد تسد زا ار وت هک هاگنآ .دهد هدعو هکنآ زا شیپ دشخبب هک میباي
و کيدزن چوک نامز هک یلاحرد ميدرک ار وت دصق .تسا هدش مامت هشوت و رود هناخ
اهر ار تتسد فک سپ
زا ار نآ و درابب هک نک عنم ديدش ناراب
نک
، نآ هاگ هک رگ و ميدرک تيافک نآ کدنا هب ام رهش هن
قرغ ار
یم دنک )
،تسا هینکم هراعتسا یاراد یغلاب رظن زا تایبا تسا هدرک هیبشت یربا هب ار تسد
یم هک رک فذح ار ربا سپس دراب آ مزاول زا و هد
ن
« یمهت » ینچمه .تسا هدروآ ار ن
تیب
یمن راظتنا یشنُک نینچ حودمم زا ًاتداع و ًلاقع هک ارچ ؛تسا ولغ عون زا هغلابم یاراد دور
،یمشاهلا(
1389 : 333
، )
اريز دشخبب ردقچ ره تسد یمن ،
دناوت نیمزرس رد .دنک قرغ ار اه
« اهلباو
» ب هک یربا هب ار تسد زین ه
یم تدش رک هیبشت دراب
نآ مزاول زا و فذح ار ربا ،هد
.تسا هدروآ هینکم هراعتسا لیبس رب ار ديدش ناراب
2-3 یروآ مزر و تعاجش . نامز و نیمز یتح ،هغلابم قيرط هب نارعاش مزر و تعاجش رخسم ار کلم و کلف و
یروآ
یم فیصوت حودمم یم نینچ هراب نيا رد یرونا ؛دننک
:ديارس
جنشت هولجرد و درآ قانخ هرعن رد ...ار ملع و سوک دهدن یراي وت سأب رگ
...
ترف و رک ؟هک دنکفا هوک رد هنخر دنکفا خرچ رب هزرل
ریگ ؟هچ و
تراد
،یرونا(
1376 : 1 / 7 و 39 )
...
دارط زا هک اجیه زور ۀ
لعل هللا لکش تبکوم
تفرگ راز
تهپس زهازه زا رازراک تفرگ راگدرک رهق تروص
ار نودرگ ریش وت بیهن زا تفرگ رایشیپ هدروخان بآ
:نامه(
1 / 95 )
ًاعبط و رصانع زا یرونا دنچره ،تسا مزلا یسامح نایب و نابز ،یحدم نینچ یارب
ک داوم نوچه ؛هدرب هرهب هسامح رد یدربرا رف و رک ،رازراک ،اجیه
هنخر ، ،ندنکفا
هزرل ریگ ،ندنکفا و
،...و رجنخ ،نمشد ،رکشل ،بیهن ،راوس ،ششوک ،راذگ نودرگ ،کلیب ،راد
نیياپ رایسب یسامح نحل و گنهآ یلو ریبعت ،تسا
« نتفرگ رایشیپ »
اع ار نایب نيا هنایم
نيا رد یبنتم ،تسا هدرک یم نینچ هراب
:ديوگ
ًَالماسمَ هرزَ وَ هتعاجشَ نعَ لس
َ
هعابطَ تافصلبَ فرعتَ تولماف
َ
َ
ًَبرامحَ هنمَ راذحَ ثمَ راذحَ وَ
َ
آَ ًتاومَ قاذَ ًاقلخَ قلتَ لم ياب
ََ )126/1: 2000 ،یبنتم(َََ َََََ
( ۀرابرد شتعاجش [
نارگيد زا ] یلاح رد نک راديد وا اب و نک لاؤس وت تّدش هب و یتسه حلص ناهاوخ هک
.یوش گنج دراو وا اب هکنيا زا مراد یم رذح رب ار یم هتخانش نآ مئلاع اب گرم تشرس سپ
یقولخم ؛دوش
یمن هدهاشم ار دشاب هتشگزاب و هدیشچ ار گرم هک ینک
)
ابيز ي ريذحت ،تساديوه رایسب یبنتم نابز تغلاب و ی تکن ،ريذحت و
ۀ روحم و یدیکأت
رد ،تسا ريذحت و دیکأت دیفم رارکت ،حودمم یگژيو ديدشت و راتفگ دیيأت یارب تسا رعاش يارآ لوا تیب ۀ
یم هديد هلباقم راعتسا مود تیب رد و دوش
ۀ يآ زا یونعم سابتقا ،هیعبت ۀ
لک « قئاذ ٍسفن ة
تولما
»
یم هديد نیب قابط ،دوشم « الماس
»
«
وم برا
»
نایب روظنم هبتکن .تسا حودمم تّدح و تحامس جاو رگيد یغلاب ۀ
نایم یيارآ
« س » تیب لوا عارصم رد
و لوا
« ح » تحامس تفص ود اب یقیمع یيانعم تللاد هک تسا تیب نامه مود عارصم رد
ناونع اب یغلاب مولع رد هک ،دراد حودمم تّدح و
« ا بقاست لأ نياعلما عم ظافل
»
داي نآ زایم .دوش
یم هراشا حودمم ششخب هب رعاش یتقو فک زا ود ره ًاقافتا هک ،نآ رگيد قش هب ،دنک
یم یراج حودمم یم هراشا زین ،دوش
مه ؛دنک نانچ ،یگدنشخب رب هولاع ريز تیب رد هک
:تسا هدوتس زین ار وا تعاجش
ًَابهاومَ نلسفَُهلنماَ ُتظلحَو
َ َ
ًَاسوفنَلاسفَُهلصنمَُتسلمَوَ
َ
ََََ
َ
،یبنتم(
2000 : 2 / 199 )
( نتخير هب عورش سپ مدرک هدهاشم ار شناتشگنا ششخب
رک اه غیت و دند ۀ سپ مدرک سمل ار شریشمش
ناج دنتخير نآ زا اه )
هینکم ۀراعتسا ود تیب نيا رد یم هديد
دور هب ار ناتشگنا تسخن عارصم رد ؛دوش ی
زا و فذح دور ،تسا یراج نآ زا تامعن هک تسا هدرک هیبشت یراج ینعي ؛نآ تامئلام
دور مهزاب هک تسا هدش هیبشت دور هب ریشمش زین مود عارصم رد ؛تسا هدشرکذ ندش نآ تامئلام زا و فذح
« لاس
» رکذ ندش یراج ؛ .تسا هدش
هزین رد حودمم تعاجش رعاش ديد زا زین نانعاط رگيد اب ثیح نيا زا هتبلا و تسا ینز
زین برض هک ارچ ،تسا توافتم ۀ
یمن راب هب تحارج طقف وا هاکناج نآ زا هکلب ،دروآ
رت ورف ،
:زادگناج یمغ نوچمه تسا نمشد بلق رد نتفر لأاَ تغُصَدقَو
َ ةَنس موهمَن م
ََ امف
َ نرطيخ
َ لاَإ فيَ
َ
َ داوفلا
َ
وَ
صاونلاََ ثعُشَاهتبلجَموي ي
َدعقم
ة
َ
َ دارطللَ بئابسلا
َ
،یبنتم(
2000 : 1 / 360 )
( هزین وت سنج زا ار تياه مغ
هتخاس اه یمن ورف بلق رد زج هک یا .دنيآ
بسا هک یزور و گنج یارب ار اه
یناوخارف [ یيامن هدامآ ]
ینز هرگ نمشد بیقعت یارب اهنآ مد و لاي یوم و [
یم تسد شيوخ دوصقم هب
یباي ] )
یم هديد لوا تیب رد هيانک نيارب هولاع ،تسا راکشآ هیبشت یغلاب تهج زا هک ،دوش
تقد زا هيانک هب ار نابسا یناشیپ یوم غیلب یهیبشت اب مود تیب رد ،تسا حودمم لمع
یم دنبرد نادب ار ناریسا هک هدرک هیبشت یدنمک یحيولت تروص هب رعاش عقاو رد ،دننک
یم یيانک و جوا .تسا گنج ریگرد و هدنشُک بسا کي زین حودمم بسا هک ديوگب دهاوخ
،هغلابم قيرط هب هک تساجنآرد رعاش تغلاب یم گرم فدارم ار نمشد باوخ
عقاو رد ،دناد
هدنمزر نانچ حودمم یم باوخ رد نمشد یتح هک تسا یکانمهس ی
رب هزین اب هک دنیب
هزین هب نتسيرگن زا یرادیب تلاح رد نياربانب ،هدش هدیبوک شرس :دراد تشحو حودمم ی
ي فيَیر
َ
َ مونلا
َ محُرَ فيَ ک
َُهلاکََ
َو يخ
َنأَیش فيَُهاري
َ
َ داهسلا
َ
،یبنتم(
2000 : 1 / 364 )
( یم شيوخ یولهپ رد ار هزین باوخ رد وا یم و دنیب
دنیبب یرادیب رد ار نآ هکنيا زا دسرت )
3-3 تواخس و یگدنشخب . شنُک نيا هب اروا هتسویپ و دراد هراشا حودمم یگدنشخب و اخس هب یرونا دراوم رتشیب رد
یم بیغرت کین :دنک
تنیمس لذب دنک رغلا ار جنگ ترازن کلک دنک هبرف ار کلم
،یرونا(
1376 : 1 / 39 )
یراعتسا نایب اب تیب نيا رد -
هیبش حدم ،تسا حودمم یگدنشخب مسجت یپ رد یيانک
مذ هب
؛ یم هديد عارصم ودره رد هک یيابيز یرنه هتکن هب زین کلک رد یزاجم نایب ،دوش
رگيد یياج رد یرونا ،دراد هراشا رعاش نایب یيابيز لبق زا رتابيز هتبلا و
نیمه شياتس رد
:تسا هدورس نینچ حودمم یگژيو
وت ملاک ردنا مرک تياغ ز
« ین » تسین تسا دّض وت داقتعارد
« نون » رگم
« یي » ار
( :نامه 2 )
رعاش نانچ حودمم شياتس رد یتح یم هغلابم
دنک یاخس و مرک زا یيوگ هک تسوا
تادوجوم و ءایشا تعیبط و تیهام هک
یم نوگرگد :دوش
عبط یيور هزیتس اب تمرک حياور داتف جيار وت دوج دوجو دوجو هن رگا
ار ینسک جازم درآ رکشین صاوخ ب ه یم اضق زاب همین ار یرجا تخورف
:نامه(
2 )
حودمم یاخس حدم راتخاس اب بسانتم هتبلا دماسب نيا و تساراد ار دماسب نيرتلااب
هراعتسا ؛تسا حدم راک هب یاه
هراعتسا ،هراب نيا رد هتفر هشیلک یاه
یا و ايرد ،ربا نوچمه
؛دنتسه ناک تکن
ۀ نيا رد وا نابز ،تسا رعاش نابز ،تیمها زئاح رایسب هتبلا و هجوت لباق
یلب ،ابيز رایسب شخب تساویش و غ
ئسم نيا رگنایب و بیغرت یارب رعاش هک تسا هل
ضيرحت و
برچ تياهن ،اخس هب حودمم یبنتم ،دشاب رثؤم شنایب ات هدرب راک هب ار ینابز تقلاذ و ینابز
:تسا هدورس نینچ هراب نيا رد حَ نمَ ردبلاک
ي أرَ تفتلاَ ث يهت
َ
َ رحبلاک ي
َرقللَ فذق
ًَارهاوجَ بي
َ
فيَسمشلاکَ...
ََ
اهوؤضَوَءامسلاَدبک
َ
َ
َ ي ده ي
َ عَ یلا
ًَابقثاًَارونَ ک يني
َ
َوًَادوج ي عبللَثعب
ًَابئاحسَدي
َ
ًَبراغمَوًَاقراشمَدلابلاَیشغي
َ
،یبنتم(
2000 : 1 / 130 )
( ره هب هام دننامه یم ار وا ینادرگب خر هک وس
یم تياده وت نامشچ هب ار ناشخرد رون هک ینیب .دنک
یم رهوگ کيدزن یارب شيوخ مرک اب هک ايرد دننامه و دنکفا
یم ار اهربا رود یارب دیشروخ دننام .دتسرف
یم ار نیمز برغ و قرش شرون و تسا نامسآ لد رد هک دناشوپ
)
نامه زا رعاش تاهیبشت
بطاق لمعتسم ۀ
نارعاش نوچمه ، همه هک دیشروخ و ربا ،ايرد
،دنتسه یعیبط رصانع تفص اهنت ،هتفرگ هرهب
« ردبلا » تکن .دراد توافت ۀ
هتبلا و هجوت لباق
نادنمشوه ۀ
ربا تفص ندربراک هب رعاش
«
ًابئاحس » لومش ًاعبط ،تسا رابرد زا رود دارفا یارب
هرهب ايرد تفايرد زا همه هک ارچ ،تسايرد زا شیب ،ربا تمعن تعسو و زا اما ،دنتسین دنم
هرهب همه ربا تکن ،دندنم
ۀ نآ رگيد م شهد یلاجم میس و رز هک عاش هک تسا حودم
رد ر
هب اب اجنيا
؛تازلف نيا نارتخا ندربراک ظ و تغلاب رب ،هام و دیشروخ ینعي
ینابز تفار ا
ش
ژاو رخآ تیب رد .تسا هدوزفا ۀ
« دبک » تفص رد حودمم یلاتعا زین و تلادع یانعم دیفم
هب هن و تسا قراشم هب ليامتم هن یگدنشخب رد حودمم هک انعم نيدب ؛تسوا یگدنشخب يد یوس زا ،براغم د دیشروخ هک هاگنآ رگ
دنيوگ ،تسا دوخ ناوت و شوت جوا ر رد
« دبک »
تغلاب نياربانب ،تسا یگدنشخب نامسآ دبک رد زین حودمم تبسن نیمه هب ،تسا نامسآ .تسوا یناريا یاتمه زا شیب یبنتم نابز یياسر و 4-3 . و ینادراک تسایک
زا یکي مهم یگژيو نيرت و ینادراک ،ریما کي یتاذ یاه
لَبِق نيا زا هچ ،تسوا تسایک
یم عفترم نَتِف و دياکم زا یرایسب ار ناهاشداپ یرما نینچ مازلا رد یلاعملارصنع ،دوش
:تسا هتفگ نینچ ...«
تسخن ندش یهاوخ وا رد نوچ ندرک یهاوخب هک یراک ره هب و
شابم لفاغ یهاشداپ ردنا و ...نیبم لوا ینیبن رخآ ات و رگن راک نآ نتفر نوریب هاگآ زا
ملاع لاوحا زا ندوب »
،یلاعملارصنع(
1381 : 291 - 279
:تسا هدورس نینچ هراب نيا رد یرونا ).
تستفاي دیهمت وت مامتها ز کلم ات ار کلم ديدست وت مزح هک یرورس یا تسدهمم کلامم راک و کولم لغش
تسددسم دس هثداح عفد ماگنه ،یرونا(
1376 ، 1 / 55 )
ه تهج زا حودمم ناهاش رب هک تسا یگژيو نیم
رعاش رظن زا ؛دراد یرترب هتشذگ
نامگ ،وا لَبِق زا دنوادخ هک تسا یسک وا هک ارچ ؛تسا هناگي تفص نيا رد حودمم یاه
یم فرطرب ار دب ینب مامت اب رظنم نيا زا و دنک
نادراک و کريز نانچ وا ،تسا توافتم رشب
رگا هک تسا
« نینرقلاوذ »
ار یگژيو نینچ یم نشور وا رب یکيرات ،تشاد
:دش
ٌَرشب
َ اغَ روصت ةي
َ في
َآ ةي
َ
نرقلاوذَ ناکَ ول ين
أرَ لمعاَ
يَُه
َ
َ قتَ ُدسفتَ وَ نونظلاَ یفنتَ
يي اس
َ
ًَاسوشمَ نر صَ تاملظلاَ یتأَ الم
َ
،یبنتم(
2000 ، 2 / 197 - 198 )
َ
( یاهتنم هک تسا یرشب وا [
لامک ] هيآ رد ار نامگ هک تسا هدیشک ريوصت هب یا ار اه
[ هب ندیسر زا هنک
شيوخ ] یم زاب یم دساف ار ندرک هسياقم و دراد یکيرات دراو هک نامز نآ نینرقلاوذ رگا .دنادرگ
،دش اه
شيدنا ۀ یم راک هب ار وا یکيرات ،تسب
دیشروخ اه [
نشور ] یم دنتشگ )
یم تمظع و تماخف رب لاد اجنيا رد أدتبم ندروآ هرکن نوچمه ؛دنک
رشب « ک رشب َف ي
»
رابرد نیسح هط ،تسا حضاو تیب رد حیملت ۀ
یم نینچ تیب نيا :ديوگ
« ،هغلابم رد یبنتم
و تسا هتشذگرد ،شندوب یطمرق ببس هب ینيد یاهزرم دودح زا و تسا هدومن قارغا نبا هک اجنآ رد هک ،تسا هدرک حدم ار یفوک لضفلابا هک یيوگ ،تسا هدرک حدم ار قيرز
ک دنتخاس یدوبعم ار نآ یکدوک ا نآ زا رتگرزب ه
دوش هديد ايؤر و یرادیب رد هک تس
»
،نیسح(
1962 : 77 ).
رکن مسا ود رد رگيد یغلاب هتکن
«
ۀاغ ية
»
«آ
وية
»
هب ار یيابيز یونعم قابط هک تسارد هرکن اريز ؛تسا هدیشک ريوصت
اغ
رد و یگرزب یانعم دیفم
ية ة آي
یکچوک یانعم دیفم
.تسا 5-3 . فاصنا و یرگداد ،لدع عماج اهنت هن هک تسا لماش و عياش نانچ نآ حودمم یرگداد و تلادع ۀ
نآزا یناسنا
عتمتم تلادع نيا زا زین تادامج و تاناویح یتح هک ،تسارادروخرب تروریص ثعاب و دنا
یم اهنآ یتاذ یگژيو :دوش
ا تسازاب وت فاصنارد ات هدب فاصن داب تسد زا دنک نوریبار کاخ تلدع تسد
....
داهن دناد نایشآ دهاوخب رگ تلدع تسد ...ار منغ تسین نابش گرگ زا رتراوخمغ
بآ ريز رد ار داب رم درپسب ترهق یاپ ...
باقع راقنم و نیهاش بلخم رد ار کبک ،یرونا(
1376 ، 1 / 2 و 24 )
هتسجرب یارب رعاش قوف تایبا رد و تعیبط رد ،حودمم یگژيو نيا نداد ناشن رت
رصانع تیهام رد هتسویپ و ،تسا شمارآ و نوکس رهظم هک ار کاخ و ،هدرک تلاخد هعبرا
رکُس و یتسم تعیبط و تیصاخ ،تسا هدیناهر ،تسا یيايوپ و یکلااچ رهظم هک داب تسد یم بارش زا ار زین تاناویح تعیبط و راتفر تروریص ثعاب هک تسوا تلادع نیمه ،دریگ
نانچ ،هدش مه ار کبک هک
ناخ ۀ یم باقع نک
.د
یم رعاش رگيد یياج رد هک تسا عوضوم نیمه دیيأت رد :ديوگ
دراد تتلود هک یياوه لادتعا ز ج
تسامن و وشن یامتنا تابن وچ ار دام :نامه(
43 )
فیس فیصوت رد هطبار نیمه رد زین یبنتم یم هلودلا
:ديوگ
ياَ
َ دعأ
َ سانلاَل
َ لاَإ
َ فيَ
ََُم تيلماع
َ
َ کفي
َ
َ لخا
َُماص
َ
َو
َ تنأ
َ لخاَ
َُمص
َُمکلحاَوَ
َ
،یبنتم(
2007 : 2 / 289 )
( لداع یا ر رد زج نامدرم نيرت رد ،تسوت رس رب اوعد ،نم اب راتف
یلاح یضاق مه و ینمشد مه هک )
رکذ اب رعاش
« إّل ا » هنوگ هب ،تسانثتسا دیفم هک ار حودمم تلادع هناخاتسگ یا
ناهج یمن یمومع و لومش ناهج رگا هک ارچ ،دناد
رعاش ،دوب لومش نلاومشم ليذ رد زین
یم رارق حودمم تلادع یم هديد حدم هب هیبش مذ تیب رد .تفرگ
ادتبا رعاش اريز ؛دوش وا
هب ار لداع یم حدم نامدرم نيرت ندروآ اب اما ،دنک
« إّل ا
» شيوخ قحرد ار وا ءانثتسا ی
یم رگمتس .تسین لداع ًاقلطم حودمم نياربانب ،دنیب
4 . توافت هوجو یبنتم و یرونا راعشا ناوید رد حدم
یگژيو دراوم زا یرایسب رد رعاش ود هدوتس حودمم زا یياه
هجوت دروم یرگيد دزن رد هک دنا
:تسا هدشن حرطم اي هدوبن 1-4 داژن تلاصا و تفارش . رد یبنتم ؛تسا دروم نیمه ،یبنتم و یرونا توافت دراوم زا یولع للهادیبع نبدمحم حدم
تسا دقتعم فيرش شنادناخ و وا هک
نادناخ نيرت لوسر وا دج اريز ؛تسا شيرق یاه
یم شيرق زا هک تسادخ :دشاب
َُيرخ
َرقَ
ي
َ ش
َ وَ ًبأ أ اهدمج
َ
َُنع أَ ط انقلبَ اه ة
َ رضَأ
َُبا
َ
َ
َ وَ ًلائناَ اهرثک َأ أ
اهدوج
َ
َ سلب
َ جَ في
َ ح
َ ج
َ هُحا
َُمَا
َ سَ
وَُد اه
َ
نامه(
: 1 / 305 )
َ
( ردپ رظن زا شيرق نيرتهب وا هدنشخب و نيرتراوگرزب و
و نيرت هزین نيرتهب .تسا نانآ نيرتوکین و نز
ریشمش زب یاقآ ،شيرق نز ر
ديزگرب رورس و راوگ ۀ
تسا نآ )
یيوگ ،هدش فذح ،ترهش لیلد هب هیلاٌدنسم ینعي ؛تسا فذح زاجيا یاراد قوف تایبا س دوجو لیلد هب رگيد یياج رد رعاش .تسا هدش هتخانش هدنناوخ یارب هک فی
زا هلودلا
لیبق ۀ
« بلغت » یم لیبق نانآ اريز ؛دنلابب دوخ هب هک دهاوخ ۀ
:دنتسه ینادمح یوجگنج
لئاوَهنباَبلغتًَارخفَوًَاهتفي
َ
َ
لخَ تنأف َ ير
َرخافلاَ
ي بقَن يل
َ
نامه(
: 3 / 109 )
َ
( دوخرب لئاو رتخد یا ،بلغت یا سپ وت هک نکراختفا
لیبق ۀ رخف نيرتهب یناگدننک
[ فیس ]هلودلا )
رد یم هديد فذح زاجيا تیب نيا دیکأت رب ات تسا هدمآ فوذحم لعف یاج هب ردصم ،دوش
.دنک تللاد فيَ ُبرُعلاَ درفت
َ ندلا ي
َ هدتحبمَ ا
َ
َ فيَ ُبرُعلاَکراشَوَ
َإ مجعلاَ هناسح
َ
نامه(
: 3 / 376 )
َ
( رد برع رد ایند وا بسنو لصا هب رخف و تسا هناگي
و برع وا ششخب و یکین زا یرادروخرب رد مجع
کيرش دن )
فیس نادناخ هب رگيد یياج رد یبنتم هراشا نینچ وا راوگرزب و هدنشخب ناردپ و هلودلا
یم :دنک
َ لاوباَ تنأَو
َُنباَاجي
َ نادحمَ
َيا
َُهنبَ اَ
َ
ثراحَُنودحمَوَُنودحمَُنادحمَو
َ
َ کئلوا فلالخاَ ُبا أني
ة
ََ
اهلک
َ
َ
َرکَ ٌدولومَ هباشتَ
ٌَي
ٌَدلاوَ وَ
َ
دشارَ ُنامقلَ وَ نامقلَ ثراحَ و
َ
َ ُرئاسَ و أ
َ کلام
َ دئاوزَ دلابلا
َ
نامه(
: 1 / 277 - 279 )
َ
( رسپ یا ینادمحرسپ اجیهلاوبا وت دنرگيدکي هیبش ردپ و ميرک رسپ ، وا
[ هديدنسپ تافص رياس و مرک رد
یتسه شيوخ ردپ دننامه ]
ثراح و ثراح دننامه نودمح و نودمح نامه نادمح نامقل و نامقل نامه
نآ .تسا دشار دننامه زین دنتفلاخ شین یاه نادند یگمه اه
یب و دياز کلامم ناهاشداپ رياس و تیمها
دن )
ریمض زا هدافتسا اب رعاش تایبا نيا رد
« َکئلوا » یم ،تسا رود هب هراشا یارب هک دهاوخ
هیبشت هکنيا نمض ،دشخب یلاعت ار حودمم دادجا و ناردپ نأش دراد دوجو تیب رد یيابيز
فیس نادناخ نأش غلابا ،نآ زا ضرغ هک تقیقح رد ،ناهاش رگيد نأش ربارب رد تسا هلودلا
ٌهبشم لاح نایب هیبشت زا ضرغ .تسا هب
،تسا رکذ لباق تمسق نیمه ليذ رد هک حدم دراوم زا رگيد یکي
« تیبورع » حودمم
مت یقیقح رورس و ریما حودمم ،یبنتم رظن زا ،تسا هک تسا یهاگهانپ و تسا بارعا ما
:تسا هدش هتخود نادب ناناملسم مشچ
َ رباَ باتکلاَ ُتمهف بتکلاَ
َ
َ لأَ ًاعمسفَ
م ير
َأ م
َير برعلا
َ
نامه(
: 1 / 96 )
َ
( ار همان
، همان نيرتهب مدرک تعاطا برع یاورنامرف نامرف زا سپ ،مدیمهف ار اه
)
ندربراک هب اب رعاش
« ردصم » یاج هب یاج هب مسا ینیشناج اب ات دراد دیکأت دصق ،لعف
هظحل ره و نامز ره رد ینعي ؛دشخب یگنادواج و درب نوریب نامز دیق زا ار تعاطا ،لعف يآ زا یونعم سابتقا ،میتسه وت نامرف هب شوگ ام ۀ
هفيرش
« رملأا اولوا
»
اب ،تسا دوهشمنيرق هب هجوت
«
ۀَربا بت کلا
»
رد ،تسا نآرق روظنم هک ،یرنه ناتسد نیمه اب رعاش عقاوفیس زا تعاطا هراب نیمه رد رگيد یياج رد رعاش .تسا رملأا اولوا زا تعاطا قادصم هلودلا
:تسا هدورس نینچ سَُباته
ي هَوَدنلاَفو ي
ٌَدئادحَ
َ
َ
َ کف
َرازنَ تناکَ اذاَ في
ًَة ي
ًَبرُعَ
َ
نامه(
: 1 / 61 )
( رد دنکانسرت یدنه یاهریشمش یلاح
نآ هک نوگچ سپ ،دننهآ اه دنشاب یبرع یرازن هک هاگنآ تسا ه
[ فیس یبرع یرازن زا دارم لودلا
هدنرب یدنه یاهریشمش زا هک تسا ه یم رت
]دشاب )
2-4 . تاذ بُح هکلب ،یدام ضارغا هن ار حدم زا ضرغ یدراوم رد رعاش تسود
حودمم تاذ قشع و نتشاد
یم نایب نانچ ؛دنک :ديوگ هک
َ کن مَُتلنَاذإ
َ دُولا
َ هَ ُلالماف
ٌَين
َ
َ
َ
َجلُکوََ
َ ذلا ي
ٌَبارتَباتلاَقوفَ
َ
نامه(
: 1 / 198 )
( یب و راوخ لام سپ مباي تسد وت یتسود هب نم رگا کاخ ،تسا کاخ یور هک هچنآ مامت و تسا رادقم
تسا )
ژاو تیب نيا رد ۀ
« إ اذ »
،تسا هتفر راک هب عوقولا یعطق طرش یارب هدنيوگ هک ینامز
یم هکنيا اي ،دتفیب قافتا رما نآ هک دراد تسود رایسب قافتا رما نيا هک دراد نیقي و دناد
ژاو زا ،داتفا دهاوخ ۀ
« نا » یمن هدافتسا هیطرش زا نآ یاج هب هکلب ،دنک
« اذا » یم هرهب دریگ
زا تسا حرطم تیعطق اجره دیجم نآرق رد هک تسا لیلد نیمه هب و
« اذا » فتسا هدا
یم :دننام دوش
ةَعِقاَوْلا ِتَعَ قَو اَذِإ
هعقاو(
( 27 ):
1
،)
شلا اذ إ سم ک ِ و َر ت
ريوکت(
( 30 ):
1
...و)
ناصلاخ یتسود حودمم هک دراد لیم رایسب نوچ اجنيا رد زین رعاش ۀ
ینازرا وا هب ار دوخ
زا ،دراد
« اذا » یم هدافتسا و دنک
ح ره ،یتسود نيا ربارب رد تسا رضا هچ
ام زا ،دراد ایند ل
رد رعاش ،دنک ميدقت تورث و تارهاوج و لاط زا هچنآره ،غیلب هیبشت ندروآ اب مود عارصم
یم زیچان حودمم یتسود و تدوم ربارب رد ار نآ شزرا ،کاخ هب ندرک هیبشت اب ،دراد ،دناد
ندرب راک هب هک تسا رکذ ناياش
«
َدُو » قیمع رایسب زا رت
« َبُح » .تسا
3-4 . حودمم عضاوت و ینتورف یم رهاق یحتاف ار حودمم هکنيا نمض هنیمز نيا رد یبنتم تداع حتف و رفظ هک دناد
تاحوتف نيدب هک تسا رادروخرب ینتورف و تناتم نانچ زا لاح نيا اب اما ،تسوا دوهعم یمن یشزان :دنک
غَ ٍحتفَلکَن مَ ُدوعي ير
ٍَرختفمَ
َ
َ لاَ دعاَدقَو َ
ي غَه ير فمَ
حت
َ ل
َ
نامه(
: 3 / 39 )
( یم زاب ،دنک راختفا هکنآ نودب یزوریپ ره زا ار نآ هکنآ نودب ،تسا هدرک تيارس وا هب یزوریپ و ددرگ
درامشب گرزب )
فیس هجوت دروم رایسب هک تساجنآ رد تیب نيا تیمها رعاش یرترب ببس و هدوب هلودلا
فیس و تسا هدش نارعاش رگيد رب هب هلودلا
للادتسا وا یابقر ربارب رد ینیماضم نینچ
یم .دنک
4-4 تمکح و لقع .
فیس ،یبنتم رظن زا یم هک اجنآ ،تسا دارفا نيرتلااو تمکح و لقع تهج زا هلودلا
:ديارس
فيَیدنلاَعضوَوَ...
َ سلاَعضوم ي
لاعلبَف
َ
أرَ سانلاَ ُقوفتَ نکلَ و
ًَيا مکحَ وَ
ًَة
َ
َ سلاَ عضوکَ ٌرضمَ
ي فيَ ف
َ یدنلاَ عضوم
َ
َ امک
ًَادتمحَ وَ ًاسفنَ وَ ًلااحَ مهتقف
َ
نامه(
: 1 / 289 )
( هشيدنا رد وت اما .تسا رضم ششخب یاج هب ریشمش هک هنوگنامه ،تسا رابنايز ریشمش یاج هب ششخب
نامه یراد یرترب نامدرم رب تمکح و هتفاي یرترب نانآ رب داژن و ناج و لاح رظن زا هک هنوگ
یا )
نيا رد فیس یيانک تروص هب رعاش تایبا یم فیصوت نینچ ار هلودلا
یصخش هک دنک
یم راک هب دوخ یاجرد ار ششخب هک تسا میکح و لقاع ،لداع یعون یغلاب تهج زا ،درب
تسا مذ هب تهابش اب حدم دیکأت کتأ(
ي بم حدلما د اي )مذلا هبش
، ندروآ اب رعاش
« و نکل » ردص رد
ردابتم نهذ هب نینچ ،مود تیب یم
یم مذ یيوگ هک دنک رد ،دنک
یلاح نداد یرترب اب هک
یم نایب وا یارب ار یرگيد حدم تفص ،تمکح و هشيدنا رد نامدرم رب وا .دنک
5-4 . نید رما رد مامتها
یرونا یم ناياش شلات نيد میکحت و تيوقت رد حودمم هکنيا زا زا هنارعاش ینایب هب ،دنک
یم یرازگساپس وا :دنک
