ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،
لﺎﺳ مود ، هرﺎﻤﺷ ﻢﺠﻨﭘ ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1388 ، ص زا 11 - 30
ﻪﺑ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﻴﺒﺗ هﺮﻫﻮﺟ ناﻮﻨﻋ
ي ﻲﺘﻟود ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ∗
) يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ :
ناﺮﻳا ﻲﺘﻔﻧ ﻊﻳﺎﻨﺻ (
ﻲﻠﻗ ﻦﻳرآ
∗رﻮﭘ ـ 1
ﺮﻔﻴﻨﺧ ﻦﻴﺴﺣ ـ2
ناﺮﻴﭘ ﻲﻠﻋ
3داﮋﻧ ﻲﻋاﺰﺧ سﺎﺒﻋ ـ ﻚﺒﺳ يﺪﻬﻣ ـ 4
5ور
1 . هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺘﻟود ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ
2 . ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ﻢﻗ ﺲﻳدﺮﭘ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
3 . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺘﻟود ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد )
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﺘﻓر ﺶﻳاﺮﮔ (
4 . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻢﻗ ﺲﻳدﺮﭘ ﻲﺘﻟود ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ
5 . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻢﻗ ﺲﻳدﺮﭘ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد )
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﺘﻓر ﺶﻳاﺮﮔ (
) ﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ ﻪﻟﺎﻘ
: 15 / 2 / 1388 ، ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
30 / 6 / 1388 (
هﺪﻴﻜﭼ هﺮﻫﻮﺟ شﺰﻴﮕﻧا
شﻼـﺗ ﻪـﺑ و هدﻮـﺑ نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖـﻴﻗﻼﺧ و يروآﻮﻧ ي
نآ يﺎـﻫ و يژﺮـﻧا ﺎـﻫ
ﻲــﻣ راﺮﻤﺘــﺳا ﺪﺸــﺨﺑ
. ﻪــﺑ ﻪــﻟﺎﻘﻣ ﻦــﻳا رد يﺮــﺳ رﺎــﻬﭼ ﻲﻧﺎﻣزﺎــﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎــﻛ ﻖﻳﻮﺸــﺗ رﻮــﻈﻨﻣ
مﺰﻴﻧﺎﻜﻣ
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻟﺎﻣ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻣ ،ﻲﻟﺎﻣ ﺮﻴﻏ ،ﻲﻧورد يﺎﻫ راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ ﻪﭼﺎﺳ يﻮﮕﻟا سﺎﺳاﺮﺑ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪـﻧا . ﻪـﻧﻮﻤﻧ و ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ شور ود زا و هدﻮـﺑ نﺎـﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ و هوﺮـﮔ ناﺮﻳﺪـﻣ ﻞﻣﺎـﺷ ﻖـﻴﻘﺤﺗ ي
ﺶﺳﺮﭘ
ﺖـﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ .
يزﺎـﺳﻮﮕﻟا زا ﻞـﺻﺎﺣ ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
يروآﻮــﻧ قﻮﺸــﻣ ﻞــﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗﺮﺛﻮــﻣ ﻪــﻛ دراد ﺐــﻠﻄﻣ ﻦــﻳا زا ﺖــﻳﺎﻜﺣ يرﺎﺘﺧﺎــﺳ تﻻدﺎــﻌﻣ رد
ﺖﻛﺮﺷ
هﺰﻴﮕﻧا ،ﻻﺎﺑ يروﺎﻨﻓ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﺖـﻳﻮﻘﺗ ياﺮـﺑ نﺎـﻣﺮﻓ هد ﺎﺘـﺳار ﻦـﻳا رد ﻪـﻛ هدﻮـﺑ ﻲـﻧورد يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻳارا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ .
ژاو ه يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا مﺎﻈﻧ و يروﺎﻨﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،يروآﻮﻧ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﻪﺑ مزﻻ∗
يروآدﺎﻳ رد ﻦﻴﻔﻟﻮﻣ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﻴﺑ
كراﺪﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ مﺎﻧ ﺮﺘﻓد رد ﺶﻫوﮋﭘ تاﺪﻨﺘﺴﻣ و
ﺖﺳا دﻮﺟﻮﻣ ﻪﻠﺠﻣ .
لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ∗
Email: agholipor@ut.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ
تﺎﺠﻧ ﻞﻣﺎﻋ يروآﻮﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ﺶﺨﺑ
ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻂﻴﺤﻣ رد ﺎﻫ ﺖﻛﺮﺷ و هدﻮﺑ يزوﺮﻣا
،ﺎـﻘﺑ ياﺮـﺑ ﺎـﻫ
ﺖﺳد و ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ ﺐﺴﻛ ،ﻲﻟﺎﻌﺗ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ
هﺪﻴﭽﻴﭘ و ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻂﻴﺤﻣ رد هﮋﻳو ﻪﺑ لﺎﻤﻛ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ ي
ﺪﻨﺘﺴﻫ يروآﻮﻧ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ يزوﺮﻣا .
و يروآﻮـﻧ زا ﺖـﻳﺎﻤﺣ ﻪـﻛ ﺖـﺳا نآ زا ﻲﻛﺎـﺣ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ بﺬﺟ نﺎﻜﻣا ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻠﻤﺟ زا يﺪﻳاﻮﻓ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﺖﻴﻗﻼﺧ
ﻧور ،ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ ﻦﺘﻓﺮـﮔ ﻖ
ﺐﺴـﻛ و ﻲﺘﺑﺎـﻗر ﺖـﻳﺰﻣ ﺐﺴـﻛ ،ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻳارا ،ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺑ رد ار ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ )
Lanjouw, 2005:12
.(
ﻲﻣ ﺮﻜﻓ ﻪﻛ ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﺼﺗ فﻼﺧﺮﺑ
ﻪﻫد رد ﺪﻨﻨﻛ
و ﺐﺴﻛ دﺎﺠﻳا و يروآﻮﻧ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ
ﺖﻛﺮﺷ رد يدﺮﻓ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫرﺎﻛ
ﻚـﭼﻮﻛ يﺎـﻫ ،هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﻂـﺳﻮﺘﻣ و
ﺖﻛﺮﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ و يروآﻮﻧ ﻪﺑ يﺎﻫ
نآ نورد رد و گرﺰﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ
.
شﻮﻫ يﺮﺒﻫر دﻮﺟو مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﺎـﺑ ﺖـﻳارد ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻟﺎﻌﻓ و ﺪﻨﻣ
ﺶﻟﺎﭼ ار ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ ﻲﻧﺎﺴـﻧا ﻂﺑاور و هﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫرازﺎﺑ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻛ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨ
)
Drucker, 2003:21
.(
ﺖﻴﻤﻫا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ و ناروآﻮﻧ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ياﺮﺑ ﻲﺗﺎﻴﺣ ﺖﻛﺮﺷ
يﺎﻫ
ﻪﺻﺮﻋ رد لﺎﻌﻓ
ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ناﺮـﻳا ﺖﻔﻧ ﻢﻴﻈﻋ ﺖﻌﻨﺻ هﮋﻳو
ﺪـﻧﺮﻴﮔ راﺮـﻗ ناﺮﻳﺪـﻣ ﺮﻈﻧﺪﻣ هﮋﻳو رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ و ﺪﻧراد .
رد ﺖـﻔﻧ ﺖﻛﺮـﺷ نورد رد يروآﻮـﻧ
ﻪﺘﻔﮔ ﺪﻳﻮﻣ ،ناﺮﻳا
ﺮﻛارد ﺮﺘﻴﭘ ي
ﻲﻣ و هدﻮﺑ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ناﺮـﻳا ﺖﻴﻌـﺿو گرﺰﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ
ﺪﻨﻛ نﻮﮔﺮﮔد ار .
هﺪﻳا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد نﺎﻣزﺎـﺳ نورد رد ﺪـﻳﺪﺟ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ،ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺖﻴﻤﻫا
ﺪﺑﺎﻳ . ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد ﻲﻟو ﺪﻧراد ﺖﻟﺎﺧد يروآﻮﻧ زوﺮﺑ رد يدﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
مﺎﻈﻧ
ﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﺪـﻳﺪﺟ يروﺎـﻨﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ و يروآﻮ
دﻮـﺷ .
هﺪﻳا دﺎﺠﻳا و ﺖﻔﻧ ﺖﻌﻨﺻ تﺎﻴﺣ ﺪﻳﺪﺠﺗ تروﺮﺿ
ﻖـﻳﺮﻃ زا ﺎـﻬﻨﺗ ﻪـﻛ ﺪـﻳﺪﺟ يﺎﻫﺪـﻨﻳاﺮﻓ و ﺎﻫ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ و ﺪﻴﻛﺎﺗ
ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮـﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ يراﺬـﮔ تروﺮـﺿ ،ﺖـﺳا ﺮﺴـﻴﻣ ﻪﻌـﺳﻮﺗ و ﻖـﻴﻘﺤﺗ يﺎـﻫ
هﺰﻴﮕﻧا دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ
ﻲﻣ ناﺪﻨﭼ ود ار ناروآﻮﻧ رد ﻒﻋﺎﻀﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﻛ . ﺎﻤﻫ ن رد ﻪـﻛ ﻪـﻧﻮﮔ
هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ )
1 ( ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻴﻴﺒﺗ ياﺮﺑ دﻮﺷ
ﻪﻌﺳﻮﺗ و يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ي
رد يروﺎﻨﻓ ي
هزﻮﺣ
ﻪﺻﺮﻋ رد لﺎﻌﻓ ﻲﺸﻫوﮋﭘ و ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ي
ﻪﭼﺎـﺳ يﻮـﮕﻟا سﺎـﺳاﺮﺑ ناﺮـﻳا ﻲـﺘﻔﻧ يﺎـﻫ ود 1
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺘﺳد :
ﻲﺸﻧار ﻞﻣاﻮﻋ )
يرﺎﺸﻓ
2( : كﺮﺤﻣ ﺖﻌﻨﺻ يﺎﻫ )
ﺐﺴﻛ
رﺎﻛ و ( ﺤﻣ و كﺮ ﻲﺸﺸﻛ ﻞﻣاﻮﻋ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ :3
كﺮﺤﻣ ﻲﺼﺨﺷ يﺎﻫ .
رادﻮﻤﻧ
1 . ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﻮﮕﻟا )
زا سﺎﺒﺘﻗا
Sathe 2003: 167-172
(
ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺮﻈﻧ تﺎﻴﺑدا ﺮﺑ يروﺮﻣ
كﺮﺤﻣ يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ رد ﺖﻌﻨﺻ يﺎﻫ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ و يروآﻮﻧ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ ﻲﻠﺻا يﺎﻫرﺎﺸﻓ زا ﻲﻜﻳ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫﺎﺿﺎﻘﺗ
ﺖـﺳا يروﺎـﻨﻓ ي .
ﺎﻘﺗ ﻦﻳا
ﻲـﻣ راﺮﻤﺘـﺳا و يژﺮـﻧا ،ﺪـﻳﺪﺟ يﺎﻫﺪـﻨﻳاﺮﻓ و تﻻﻮﺼﺤﻣ دﺎﺠﻳا ﺪﻧور ﻪﺑ ﺎﻫﺎﺿ
ﺪﺸـﺨﺑ .
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺪـﻧور ﺖـﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﺿار نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ
ﺪـﻨﻨﻛ ﺪـﻨُﻛ ار يروآﻮـﻧ ي .
،نﺎﻳﺮﺘﺸـﻣ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ
ﻦﻴﻣﺎﺗ ﻦﻴﺑ رد يروآﻮﻧ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ياﺮـﺑ ﻲﻳﺎﻫرﺎﺸﻓ ﺐﺟﻮﻣ ﺰﻴﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲـﻣ يروﺎـﻨﻓ ي دﻮـﺷ
. ﺮـﻫ
ﻦﻴﻣﺎﺗ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ رﺪﻘﭼ ﻻﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻦﻳا ،ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻴﺑ يروﺎﻨﻓ ي
ﺖﺳا ﺮﺗ .
ﻪﺑ
ﻦـﻳا هوﻼﻋ
ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﺰـﻴﻧ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎـﺟ يﺎـﻫﻻﺎﻛ تاﺪـﻳﺪﻬﺗ و ﺖﻌﻨـﺻ رد ﺖـﺑﺎﻗر ﺢﻄـﺳ ﻪـﻛ
هﺪﻨﻨﻛ ﻚﻳﺮﺤﺗ
ﺖﺳا ﺖﻛﺮﺷ رد يروآﻮﻧ ي .
ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺮﻳﺪﻣ ﻲﻠﺗﺎﻓ ﻚﻳد
4AMP
ﺪـﻘﺘﻌﻣ
1 Vijay Sathe 2 Pushing Factors 3 Pulling Factors
4 Accelerated Manufacturing of Pharmaceuticals (AMP)
قﻮﺸﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﺮﻴﻏ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
قﻮﺸﻣ ﻲﻧورد يﺎﻫ
كﺮﺤﻣ ﺖﻌﻨﺻ يﺎﻫ
كﺮﺤﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
ﻲﺸﺸﻛ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺸﻧار ﻞﻣاﻮﻋ
) يرﺎﺸﻓ (
H1
H3 P1
P2 ﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫقﻮﺸﻣ
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ قﻮﺸﻣ ﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ ﻲ
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ H2
H4 ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ )
ﺪﻴﻟﻮﺗ
و يروآﻮﻧ
يروﺎﻨﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ (
ﺖﺳا :
»
ﻲـﻤﻧ ،ﻢﻴـﻫد ﻪﻌﺳﻮﺗ ار يﺪﻳﺪﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻢﻴﻧاﻮﺘﻧ ﺮﮔا
ـﺒﺛ ﻢﻴﻧاﻮـﺗ و ﻢﻴـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد تﺎ
ﻲﻣ طﻮﻘﺳ ﻢﻴﻨﻛ
.
ﻲـﻣ ار رﺎـﻛ ﻦـﻳا يﺮـﮕﻳد دﺮـﻓ ،ﻢﻴـﻨﻜﻧ ار رﺎـﻛ ﻦـﻳا ﺎـﻣ ﺮﮔا ﺪـﻨﻛ
« )
Sathe,
2003:41
.(
ﻦﻴﻣﺎﺗ ،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ
،تﺎـﻋﻼﻃا ﺐﺴـﻛ ياﺮـﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﺟرﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ و ﺎﺒﻗر ،نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
هﺪﻳا
ﺖﻳﺎﻤﺣ و ﺎﻫ
ﻪﻜﺒﺷ يﺮﻴﮔ ﻞﻜﺷ ﺐﺟﻮﻣ ﺎﻫ
هدﺮﺘﺴﮔ ي
ﻲـﻣ ﻲﺟرﺎـﺧ تﻼﻣﺎﻌﺗ زا يا
دﻮـﺷ .
اﺰﻴﻣ
ﻪﻜﺒﺷ ﻦﻳا ن
ﺖـﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﺮﮕﻳد ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ زا ﺎﻫدادراﺮﻗ و تﻼﻣﺎﻌﺗ ي .
ﻲﺸـﺨﺑ ﺮـﻫ
هدﺮﺘﺴﮔ تﻼﻣﺎﻌﺗ ﻪﻛ ﻪﻨﻴﻣز ،دراد يا
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ار يﺮﺘﻬﺑ ي ﺪﻨﻛ
)
Sathe,
2003:168
.(
،عاﺮــﺘﺧا ﻖــﺣ ﻦﻴﻤﻀــﺗ و ﻒــﻳﺮﻌﺗ ،يﺮــﻜﻓ و يﻮــﻨﻌﻣ ﺖــﻴﻜﻟﺎﻣ
،ﻲــﺘﻟود ﻦﻴﻧاﻮــﻗ
ﺑ ناروﺎﺸﻣ ،ﻲﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا
يروﺎـﻨﻓ و ،ﺖﻛﺮـﺷ زا نوﺮﻴ
و ﺖـﻳﻮﻘﺗ رد ﺰـﻴﻧ ﺪـﻳﺪﺟ يﺎـﻫ
ﺪـﻧﺮﻴﮔ راﺮـﻗ ناﺮﻳﺪـﻣ ﺮﻈﻧﺪـﻣ ﺪـﻳﺎﺑ و هدﻮﺑ ﻢﻬﻣ يروآﻮﻧ ﻪﻌﺳﻮﺗ .
ﻲﺘﻌﻨـﺻ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘـﺳا دﻮـﺒﻧ
ﻲﻣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺪﻳدﺮﺗ ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺷ
)
Sathe, 2003:54
.(
لوا ضﺮـﻓ هﺪﺷدﺎﻳ يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﺮﻳز ترﻮﺻ
دﻮﺷ :
:P1
ﻴﻧ ،ﺖﻌﻨﺻ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ و يروآﻮـﻧ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ياﺮـﺑ يﺮﺛﻮـﻣ رﺎﺸـﻓ يﺎـﻫوﺮ
يروﺎـﻨﻓ ي
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
كﺮﺤﻣ يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴـﻫ يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺮﮕﻳد يﺮﺳ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻣاﻮﻋ .
زا ناﺮﻳﺪـﻣ تارﺎـﻈﺘﻧا
ﻲﻣ ﻮﻧ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ و لﻮﺼﺤﻣ ياﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺪـﻨﻛ ﺪﻳﺪﺸـﺗ ار يروآﻮـﻧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺪﻧاﻮﺗ .
تارﺎـﻈﺘﻧا
د ﺮﻳﺪﻣ ﻪﻨﻴﻣز ر
هﺮﻬﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ي
ياﺮـﺑ ار ﻪـﻨﻴﻣز ،يﺮﺘﺸـﻣ تﺎﻣﺪـﺧ دﻮﺒﻬﺑ و ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ ،يرو
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ يروآﻮﻧ زوﺮﺑ ﺪﻨﻛ
. ﻦﻳا رد ﻊﻗاو رد ﻲﻣ خر ﻢِﻠُﮔﺮﺛا و نﻮﻴﻟﺎﻤﮕﻴﭘ ﺮﺛا ﺎﺟ
ﺪﻫد . ﻖﺒﻃ ﺮﺛا
نﻮﻴﻟﺎﻤﮕﻴﭘ 1
ﻦﻴﻴﻌﺗ داﺮﻓا تارﺎﻈﺘﻧا
هﺪﻨﻨﻛ ي
يروآﻮـﻧ ناﺰﻴﻣ نآ
ﺖـﺳا ﺎـﻫ . ﺮـﺛا زا ﺪـﻳﺎﺑ ﻲـﻓﺮﻃ زا
2ﻢِﻠﮔ ﮔﻮﻠﺟ ﻲﻣ يروآﻮﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﺮﻳﺪﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ تارﺎﻈﺘﻧا ﻪﻛ دﺮﻛ يﺮﻴ دﻮﺷ
)
Davidson
and Eden, 2000:9; McNatt and Judge, 2004:10
.(
ﺖﻓﺎـﺳوﺮﻜﻳﺎﻣ رد نﻮﻴﻟﺎـﻤﮕﻴﭘ ﺮـﺛا
1.Pygmalion Effect 2 Golem effect
و هداد خر ﻪﻤﻫ
ي هژوﺮﭘ ﻲﻣ مﺎﻤﺗ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻧﺎﻣز ﺖﻠﻬﻣ رد يروآﻮﻧ يﺎﻫ دﻮﺷ
)
Hamm and
Port, 1999:14
.(
كﺮﺤﻣ زا ﺮﮕﻳد ﻲﻜﻳ
روآﻮﻧ يﺎﻫ يدﺎـﻳز شزرا نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺠﻳﺎﺘﻧ دﺎﺠﻳا ،ي
دراد .
ﻲﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ رﺎﺨﺘﻓا و روﺮﻏ سﺎﺴﺣا ﺐﺟﻮﻣ ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ شزرا دﺎﺠﻳا دﻮﺷ
. نﺎـﻨﻛرﺎﻛ
ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد يروآﻮﻧ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ار يدﺎﻳز يﺎﻳاﺰﻣ
ﻲﻣ ﺖﺳد ﺪﻧروآ .
نآ ﻲﻠﻐﺷ ﺮﻴﺴﻣ
ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺎﻘﺗرا و ﻊﻴﻓﺮﺗ ﺐﺟﻮﻣ و هدﻮﺑ ﻪﺘﺴﺑاو يروآﻮﻧ
دﻮﺷ . ﺎﻴﺳ ﺖﺳ
ﻪﻨﻴﻣز رد نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
جاﺮﺧا ي
ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ يرﺎﺸﻓ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻧراﺪﻧ يروآﻮﻧ ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻪﻴﺒﻨﺗ ﺎﻳ
ﺪﺷﺎﺑ يروآﻮﻧ ي .
ﻪﺘﺒﻟا
دﺮﻛ ﻞﻤﻋ دﺎﻳز طﺎﻴﺘﺣا ﺎﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﺪﻳﺎﺑ .
ﺶﺨﺑ ناﺮﻳﺪﻣ
نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻪـﻴﺒﻨﺗ زا بﺎﻨﺘﺟا ياﺮﺑ ﺎﻫ
هﺪﻳا ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ياﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻖﻳﻮﺸﺗ رد ﻲﻌﺳ
ﻲﻣ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﺪﻨﻨﻛ . و تﻻﻮﺼـﺤﻣ دﺎـﺠﻳا ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ
ﻪﻴﺣور ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻣا دﺮﻛ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﺖـﺷاد ﻪـﮕﻧ ﺎـﻳﻮﭘ و هﺪـﻧز ار ﺶـﺨﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ي
)
Sathe, 2003:169
.(
ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ مود ضﺮﻓ هﺪﺷدﺎﻳ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ حﺮـﻄﻣ ﺮـﻳز ترﻮـﺻ
ﻲﻣ دﻮﺷ :
:P2
ﻪﻌـﺳﻮﺗ و يروآﻮـﻧ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ياﺮـﺑ يﺮﺛﻮـﻣ رﺎﺸـﻓ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺎـﻨﻓ ي يرو
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
رادﻮﻤﻧ
2 . ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ شﺰﻴﮕﻧا يﻮﮕﻟا
اﺮﺟا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ
يزﺎﺳرازﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻪﻌﺳﻮﺗ هﺪﻳا ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺖﺻﺮﻓ ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا ﻞﻣاﻮﻋ
ﻲﺒﻠﻃ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
لﺮﺘﻨﻛ نﻮﻧﺎﻛ
ﻲﺒﻠﻃ لﻼﻘﺘﺳا
ﻪﻘﺋﺎﺳ ﺎﻫ يراﺬﮕﻓﺪﻫ
دﻮﺧ - يﺪﻣآرﺎﻛ
ﺖﺻﺮﻓ آرﺎﻛ يﺎﻫ ﻲﻨﻳﺮﻓ
ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا
ﺶﻧاد ﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ
نﺎﻤﻫ هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ رد ﻪﻛ يرﻮﻃ )
2 ( ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻪﺑ ،دﻮﺷ ﻚﻳ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺖﻳﻮﻘﺗ رﻮﻈﻨﻣ
ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻪـﺑ زﺎـﻴﻧ ،ﻢـﻬﻣ ﻲـﺷﺰﻴﮕﻧا ﻞﻣﺎﻋ ﺖـﺳا ﻲـﺒﻠﻃ
)
McClelland, 1961:31; Johnson,
1990:20
.(
هﺮﻃﺎﺨﻣ زا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻻﺎﺑ ﺮﻳﺬﭘ
)
Begley, 1995:8; Venkataraman,
1997:15
( ﺶﻴﺑ مﺎﻬﺑا ﻞﻤﺤﺗ ، ﺮﺗ
)
Miller and Drodge, 1986:9
( ﻢﻫ و نﻮﻧﺎـﻛ ياراد ﻦﻴـﻨﭼ
ﺪﻨﺘﺴــﻫ ﻲــﻧورد لﺮــﺘﻨﻛ )
Rotter, 1966:18
( نآ يروﺎــﺑدﻮﺧ ﺲــﺣ ، و تﻻﻮﺼــﺤﻣ رد ﺎــﻫ
هدﺮﻛ ﻲﻳﺎﻤﻧدﻮﺧ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ )
Bandura, 1997:95
(
لﻼﻘﺘـﺳا ﺲـﺣ زا و ﻲـﺒﻠﻃ
ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ )
Aldridge, 1997:11
.(
ﻪـﺘﻜﻧ ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﺪـﻳﺎﺑ هﺪـﺷدﺎﻳ دراﻮﻣ دﻮﺟو ﺎﺑ
نﺎﺴﻧا ﺮﻳﺎﺳ ﻞﺜﻣ ناروآﻮﻧ ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻳارا رﻮﻈﻨﻣ
كﺮﺤﻣ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ هﺪﻳا ي
ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ )
Locke, and Latham, 1990:17
.(
ﺎـﺗ دﻮـﺷ ﻖﻳﻮﺸـﺗ ﺪـﻳﺎﺑ يروآﻮـﻧ ،ﺮـﺛا نﻮﻧﺎﻗ ﻖﺒﻃ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد راﺮﻤﺘﺳا .
ر
نآ زا ﺪـﻌﺑ ﺎـﻣا ﺖـﺳا ﻪـﺘﺨﻴﮕﻧادﻮﺧ ناروآﻮﻧ رﺎﺘﻓ
لﺎـﻤﺘﺣا ،داد خر ﻪـﻛ
دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ ﺶﻳﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﻪﺑ نآ راﺮﻜﺗ .
لﺎـﻤﺘﺣا ﺪـﺷﺎﺒﻧ ﺐـﺳﺎﻨﻣ يروآﻮـﻧ هژوﺮـﭘ شادﺎﭘ ﻲﺘﻗو
ﻢﻛ
دﻮﺷ راﺮﻜﺗ هرﺎﺑود ﻪﻛ دراد يﺮﺗ .
ﻞﻜﺷ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
ﺖـﻳﻮﻘﺗ مﺰﻴﻧﺎـﻜﻣ رﺎﻬﭼ ﺎﺑ قﻼﺧ رﺎﺘﻓر ﻲﻫد
لﺮﺘﻨﻛ ﻲﺷﻮﻣﺎﺧ و ﻪﻴﺒﻨﺗ ،ﻲﻔﻨﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ،ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻣ
دﻮﺷ )
Ferster and Skinner, 1957:10
.(
كﺮﺤﻣ يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﺼﺨﺷ يﺎﻫ
كﺮﺤﻣ
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﺎـﻳ ﻲـﻧورد ﺖـﺳا ﻦﻜﻤﻣ يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يﺎﻫ )
Sathe,
2003:300
( . هﺰﻴﮕﻧا
شادﺎﭘ و ﺎﻫ
دراد شزرا دﺮـﻓ ياﺮـﺑ ﻪﺴـﻔﻧ ﻲـﻓ ﻲـﻧورد يﺎﻫ .
شادﺎـﭘ يﺎـﻫ
،ﻲﮕﺘﺴـﻳﺎﺷ و ﺖـﻗﺎﻴﻟ سﺎﺴـﺣا ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻲﻧورد و ﺶـﻣارآ و ﺖﻳﺎـﺿر ،لﻼﻘﺘـﺳا و ﻞـﻤﻋ يدزآ
ﺖﺳا ماﺮﺘﺣا سﺎﺴﺣا .
شادﺎﭘ فﻼﺧ ﺮﺑ
شادﺎﭘ ،ﺖﺳا دﺮﻓ دﻮﺧ نآ ءﺎﺸﻨﻣ ﻪﻛ ﻲﻧورد يﺎﻫ
يﺎﻫ
دراد طﺎﺒﺗرا يو دﻮﺟو زا جرﺎﺧ يﺰﻴﭼ ﻪﺑ ﻲﻧوﺮﻴﺑ .
ﺞﻳار هﺰﻴﮕﻧا ﻦﻳﺮﺗ
شادﺎﭘ و ﺎﻫ
،ﻲـﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
قﻮﺸﻣ
ﺖـﺳا ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ .
ـﻛ ،يﺪـﻘﻧ هﺰﻳﺎـﺟ ،مﺎـﻌﻧا ،دﺰﻤﺘـﺳد ،قﻮـﻘﺣ ﺪـﻨﻧﺎﻣ هﺮـﻴﻏ و ﻦﭘﻮ
. ﻪـﺘﺒﻟا
شادﺎﭘ
ﻚﻤﻛ ﺎﻳ لﻮﭘ ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
ﻲﻤﻧ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ دﻮﺷ
. ﻲﻧادرﺪـﻗ و ﺶﻳﺎﺘﺳ
گرﺰﺑ ﺮﺘﻓد ،ﺎﻘﺗرا ،سﻮﺋﺮﻣ زا
زا نﺪـﺷ ﻊﻗاو ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ،ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻲﺸﻨﻣ ،ﺎﺒﻳز يرﻮﻛد ﺎﻳ ﺮﺗ
ﻦﻳا ﻪﻠﻤﺟ زا ،ناﺮﻳﺪﻣ يﻮﺳ ﺖﺳا ﺎﻫ
. شادﺎـﭘ دﺮـﻓ يدﺎـﻣ ﺖﻴﻌـﺿو رد يﺮﻴﺛﺎـﺗ يﺪـﻘﻧﺮﻴﻏ يﺎـﻫ
ﺪﻧراﺪﻧ نآ ﺖﻓﺎﻳرد ﺎﺑ ﻪﻜﻠﺑ ، بﻮﻠﻄﻣ وا يرﺎﻛ ﻲﮔﺪﻧز ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﺗ دﻮﺷ .
ﻦﻳا ياﺮﺑ دﺮﻓ يدراﻮﻣ رد
،ﺪـﻨﻛ تﺎـﺒﺛا ناﺮـﮕﻳد و قﻮﻓﺎـﻣ ﻪـﺑ ﺎـﻳ شدﻮـﺧ ﻪﺑ ار يﺰﻴﭼ ﻪﻛ
هﺰﻴﮕﻧا دراد يروآﻮﻧ ياﺮﺑ يﻮﻗ رﺎﻴﺴﺑ ي )
Sathe, 2003:180
.(
ﺎـﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﻧورد شﺰﻴﮕﻧا
ﺎﺗ ،دراد يروآﻮﻧ يور يدﺎﻳز ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﻧوﺮﻴﺑ شﺰﻴﮕﻧا يور ﻲـﻧورد شﺰـﻴﮕﻧا ﺮﻴﺛﺎﺗ زا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ
ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ يروآﻮﻧ
"
يروآﻮﻧ ﻲﻧورد شﺰﻴﮕﻧا ﻞﺻا
"
ﻲﻣ دﺎﻳ ﺪﻨﻨﻛ )
Amabile, 1997:61
.(
ﺶﻴﺑ زا ﻲﻧﺎﻣز داﺮﻓا ﻪﺑ ﺪﻨﻨﻛ سﺎﺴﺣا ﻪﻛ ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يروآﻮﻧ ﻦﻳﺮﺗ
ﻪﻄﺳاو ،ﺢﻳﺮﻔﺗ ،ﺖﻴﺑاﺬﺟ ي
ﻪﺑ و رﺎﻛ ﺲﻔﻧ ندﻮﺑ ﻲﺸﻟﺎﭼ و ﺖﻳﺎﺿر
ﻴﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻪـﻧ و ﻲـﻧورد ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﺮـﻴﻈﻧ ﻲـﻧوﺮ
،قﻮﻘﺣ ﺖﺴﭘ ، نﺎﺸﻧ و هﺰﻳﺎﺟ ، ﺎﻘﺗرا ،ناﺮﮕﻳد يدﻮﻨﺸﺧ ،
تازﺎﺠﻣ زا بﺎﻨﺘﺟا
،
تارﻮﺘﺳد مﺎﺠﻧا
و ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻣ ﻪﺘﺨﻴﮕﻧا
ﺪﻧﻮﺷ . نﺎﻣزﺎﺳ
ﻪﺑ زا روآﻮﻧ يﺎﻫ
كﺮـﺤﻣ يﺮﻴﮔرﺎـﻛ
ياﺮـﺑ ﻲـﻧوﺮﻴﺑ يﺎـﻫ
ﻲﻣ بﺎﻨﺘﺟا ندﻮﺑ روآﻮﻧ ياﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻊﻴﻤﻄﺗ ﺪﻨﻨﻛ
)
Amable, 1998:15
.(
شادﺎـﭘ اﺮﻳز يﺎـﻫ
ﻦﻳا ﻲﻟﻮﭘ
ﻪﺑ داﺮﻓا رد ار سﺎﺴﺣا
ﻲﻣ دﻮﺟو
ﺪﻨﺘﺴـﻫ دﺎـﻴﻘﻧا و لﺮـﺘﻨﻛ ﺖﺤﺗ ﻪﻛ دروآ .
ﻞـﺑﺎﻘﻣ رد
ﻲﻣ يروآﻮﻧ ﻪﺑ نداﺪﻧ شادﺎﭘ
ﻲـﻔﻨﻣ تﺎﺳﺎﺴـﺣا ﺪﻧاﻮﺗ )
ﻦﺘﻓﺮـﮔ راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا ءﻮـﺳ درﻮـﻣ (
رد
ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا نﺎﻣزﺎﺳ .
ﺖﻛﺮﺷ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ »
«3M
ﻲـﻣ هزﺎـﺟا نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ
فﺮـﺻ ار ﻲﻧﺎـﻣز ﺪـﻫد
ﻲﺼﺨﺷ تﺎﻋاﺮﺘﺧا
ﺪﻨﻨﻛ نﺎﺷ .
رﺎـﻛ ﻦـﻳا
ﻦﻳاﺮـﺑ هوﻼـﻋ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ رد نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻪـﺑ ﻪـﻛ
و هﺪـﻳا ي
تﺎﻫﺎﺒﺘﺷا زا يﺮﻴﮔدﺎﻳ
ﻲﻣ ﻚﻤﻛ نﺎﺷ
ﻲﻣ ،ﺪﻨﻛ
ﺪﺷﺎﺑ روآدﻮﺳ نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ .
يداﺮﻓا ﻪـﻛ
نآ ﻪﺑ هﺪﻋو ﺎﻫ ي شادﺎﭘ ) ﻲﻧوﺮﻴﺑ (
ﻲﻤﻧ هداد دﻮﺷ
، ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نآ
ﻲﻳﺎﻫ
نآ ﻪﺑ ﻪﻛ شادﺎﭘ هﺪﻋو ﺎﻫ
ﻲﻣ هداد دﻮﺷ
، ﺶﻴﺑ يروآﻮﻧ ار يﺮﺗ
دﻮﺧ زا
ﻲـﻣ نﺎﺸـﻧ ﺪـﻨﻫد
)
Kruglanski et al., 1997:6
.(
شادﺎﭘ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻲـﻣ ﻢﻫ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
ﺪـﻨﻛ ﻖﻳﻮﺸـﺗ ار يروآﻮـﻧ ﺪـﻧاﻮﺗ )
Zhou and George,
2001:17
.(
ياﺮﺑ ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻲﺷادﺎﭘ ﺪﻌﺑ و دزادﺮﭙﺑ ،ﺖﺳا ﺐﻟﺎﺟ ﻲﻧورد ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻛ ﻲﺘﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻲﺴﻛ ﺮﮔا
ﻪﺑ ؟ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻧﻮﮕﭼ وا شﺰﻴﮕﻧا ،ﺪﻨﻛ ﺖﻓﺎﻳرد نآ مﺎﺠﻧا
ﻌﻣ رﻮﻃ ﺖـﺳا ﻦـﻳا ﺮـﺑ رﻮﺼـﺗ لﻮﻤ
ﺶﻴﺑ دﺮﻓ شﺰﻴﮕﻧا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و هﺪﺷ ﻊﻤﺟ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻲﻧوﺮﻴﺑ و ﻲﻧورد شﺰﻴﮕﻧا ﻪﻛ
ﻲـﻣ ﺮﺗ ﺎـﻣا ،دﻮـﺷ
ﺖﺴﻴﻧ ﻦﻴﻨﭼ ﻪﺸﻴﻤﻫ .
شﺰﻴﮕﻧا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧورد شﺰﻴﮕﻧا ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا زا ناﻮـﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﻲﻧوﺮﺑ يﺎﻫ
» نﺎﻳز
شادﺎﭘ ﻪﺘﻔﻬﻧ يﺎﻫ
ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ «
ﻲـﻣ دﺎﻳ دﻮـﺷ .
شادﺎـﭘ ﻪـﺘﺒﻟا
ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ ﻲـﻧوﺮﻴﺑ يﺎـﻫ
نﺎﺸﻧ ﺎﻣا ،ﺪﻨﻨﻛ ﻒﻴﻌﻀﺗ ار ﻲﻧورد شﺰﻴﮕﻧا ﺪﻨﺘﺴﻫ يدﺮﻓ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ نداد هﻮﻠﺟ ﻢﻬﻣ ﺮﮔ
)
Lee
and Ahn, 2007:940
.(
هﺰﻴﮕﻧا مﻮﻤﻋ ﻦﻴﺑ رد ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺖﺳا يروآﻮﻧ ياﺮﺑ يﻮﻗ رﺎﻴﺴﺑ ي .
ناﺮﻳﺪـﻣ زا ﻪـﻛ نﻮﺴﺒﻴﮔ
ﻲﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد ﺖﺳا ﺲﻛاﺮﻳز ﺖﻛﺮﺷ مراد ﺖﺳود و ﻢﺘﺴﻫ ﻲﺿار رﺎﻴﺴﺑ ﻢﻠﻐﺷ زا ﻦﻣ ﺪﻳﻮﮔ
ﻫ ﻞﺜﻣ ﻦﺴﺗاو مﺎﺗ و درﻮﻓ يﺮﻨ )
ﻪﻧﺎﺴﻓا ﺮﻳﺪﻣ يا
(IBM
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ لﻮﺤﺘﻣ نﺎﻴﻣ رد ﺦﻳرﺎﺗ رد ﻢﻣﺎﻧ
مﻮﺷ ﺖﺒﺛ نﺎﻬﺟ .
ﻲـﻣ شﻼـﺗ ﻼـﻃ ياﺮـﺑ و ﻢﺘﺴـﻴﻧ ﻊﻧﺎﻗ هﺮﻘﻧ ﺎﻳ ﺰﻧﺮﺑ لاﺪﻣ ﻪﺑ ﻦﻣ ﻢﻨـﻛ
)
Sathe,
2003: 171
.(
قﻮﺸﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻲﺳﺎﺳا رﺎﻴﺴﺑ لاﻮﺳ ﻚﻳ و ناروآﻮﻧ ياﺮﺑ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
نآ ﺎﻳآ ؟ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ
ﻞﻘﺘﺴـﻣ نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻳﺎﺑ ار ﺎﻫ ﻖﻳﻮﺸـﺗ 1
قﻮﺸﻣ ﻪﻛ دﺮﻛ
ﻲﻣ يدﺎﻳز ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ
ﻚﺴﻳر ﺎﺗ ﺪﻧﺮﻴﮔ
هدﺮﻛ ﻪﻛ ﻲﮔرﺰﺑ يﺎﻫ
؟دﻮـﺷ ناﺮـﺒﺟ ﺪﻧا
ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﺎـﻳ ﻚﺴـﻳر ﺮﮔا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻲﺳﺎﺳا ضﺮﻓ
ﻪـﺑ ﻲﻧاﺪـﻨﭼ زﺎـﻴﻧ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻦﻴﻳﺎـﭘ ﺖـﺻﺮﻓ ي
قﻮﺸﻣ
ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ .
ﺷاد ﺮﻈﻧ رد ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ و ﻞﻘﺘﺴـﻣ نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻦﻴـﺑ ﻪـﻛ ﺖ
توﺎﻔﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
دراد دﻮـﺟو ظﺎﺤﻟ ﻦﻳا زا ﻲﻳﺎﻫ .
هﺰـﻴﮕﻧا ﻞﻘﺘﺴـﻣ نﺎـﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ
ﻢـﻫ ﻲﻳﺎـﻫ نﻮـﭼ
ﻪﻨﻴﻣز رد دﺮﻓ ﻦﻳﺮﺗوﺮﺸﻴﭘ و ﻦﻴﻟوا رﺎﺨﺘﻓا
نﺎﻴﻨﺑ و دﻮﺧ ي
ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧراد ندﻮﺑ راﺬﮔ
يﺎﻫﺪـﻣﺎﻴﭘ ﺎﻫ
نآ ياﺮﺑ يدﺎﻳز يدﺎﻣ
دراد ﺎﻫ .
ﮕﻧا ﻦـﻳا ﻲﺘﻛﺮـﺷ نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ هﺰـﻴ
ﻊﺑﺎـﻨﻣ زا نﻮـﭼ ﺪـﻧراﺪﻧ ار ﺎـﻫ
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣزﺎﺳ
هدﺮﻜﻧ ﺐﺴﻛ ار ﻊﺑﺎﻨﻣ نآ نﺎﺷدﻮﺧ و ﺪﻨﻨﻛ
نﺎﻴﻨﺑ ﻖﺣ ور ﻦﻳا زا و ﺪﻧا
راﺬـﮔ
نآ ﻪﻧ ﺖﺳا نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ ندﻮﺑ ﺎﻫ
)
Sathe, 2003: 63
.(
ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﺮﻈﻨﻣ زا ﻪﻟﺎﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ هﺎﮕﻧ
ﺖـﺳا ﺖـﻤﻴﻫا ﺰﻳﺎـﺣ يﺮـﺑاﺮﺑ ي )
Adams, 1963:281
( .
ﺑ دﺎﻳز ﻲﻟﺎﻣ ﺖﺧادﺮﭘ
ﻞﻜﺷ ﺐﺟﻮﻣ ،ﺖﻛﺮﺷ ناروآﻮﻧ و نﺎﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﻪ
يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ تﺎﻛاردا يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ﺖﻛﺮﺷ رد
دﻮﺷ . ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺲﻛاﺮﻳز ﺖﻛﺮﺷ ي
قﻮﺸـﻣ ناروآﻮﻧ ﻲﺘﻗو ﻪﻛ ﺪﻫد
يﺎـﻫ
ﻲﻣ هدﺎﻌﻟا قرﺎﺧ ﻲﻟﺎﻣ
ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻫﺮﻧﻮﻴﻠﻴﻣ ﻪﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ ،ﺪﻧﺮﻴﮔ
ﻲـﻣ كﺮـﺗ ار ﺲﻛاﺮﻳز و ﺪﻧﻮﺷ
ﺪـﻨﻨﻛ .
وآﻮﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا مﺎﻈﻧ عﻮﻧ ﻦﻳا ﺪﻣﺎﻴﭘ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﺮـﻈﻧ رد و هدﺮﻛ ﺎﻫر ار نﺎﻣزﺎﺳ نار
ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ قرﺎﺳ ﻞﺜﻣ
هدﺮـﺑ نﺎﻣزﺎﺳ زا ار نﻼﻛ لﻮﭘ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ
ﺪـﻧا . نورد يرﺎـﻜﻤﻫ ﻪﻟﺎﺴـﻣ ﻦـﻳا
ﺶﺨﺑ ﻪﻴﻘﺑ و ﺶﺨﺑ دﻮﺧ رد ار رﺎﻛ هﺰﻴﮕﻧا و هداد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار ﻲﺸﺨﺑ
ﻲﻣ ﻦﻴﺑ زا ﺎﻫ
دﺮـﺑ .
قﻮﺸﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻳآ ؟دﺮﻛ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﭼ لﺎﺣ
ﺖـﺷاﺬﮔ رﺎـﻨﻛ ار ﻲﻟﺎـﻣ يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﺖـﻟﺎﺣ ود رد ؟
زا ناﻮـﺗ
قﻮﺸﻣ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا هدﺎﻌﻟا قرﺎﺧ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ :
قﻮﺸﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻲﻣ ار ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺪﻧﺮﻴﮔ ﻞﻣﺎﻛ رﻮﻃ
1 Silicon valley independent entrepreneurs
شﻼـﺗ ﻪـﺑ ًﺎﻓﺮـﺻ داﺮـﻓا ﻦـﻳا ﺖﺴـﻜﺷ ﺎـﻳ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ؛ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ و اﺪﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻴﻘﺑ زا
و ﺎـﻫ
ﺪﻨﻨﻜﻧ ﺖﻓﺎﻳرد نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻴﻘﺑ زا ﻲﻜﻤﻛ و ﻪﺘﺷاد ﻲﮕﺘﺴﺑ نﺎﺷدﻮﺧ ﺖﻛرﺎﺸﻣ .
ترﻮﺻ رد دﻮﺟو
ﻲﻣ طﺮﺷ ود ﻦﻳا
ﻢﻫ ناﻮﺗ
قﻮﺸﻣ ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ زا نﺎﻣز
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ياﺮﺑ هدﺎﻌﻟا قﻮﻓ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ
ي
دﺮـﻛ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ نﺎﻣزﺎﺳ رد نآ ﻲﻔﻨﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ زا و ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ يروﺎﻨﻓ و يروآﻮﻧ .
زا ﻲـﻜﻳ
ﺖﻛﺮـﺷ رد ناﺮﻳﺪـﻣ ﻲـﺳﺎﺳا تادﺎﻘﺘﻋا 3M
قﻮﺸـﻣ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا
ﻢـﻫ ﻲﻟﺎـﻣﺮﻴﻏ يﺎـﻫ نﻮـﭼ
ﻨﻣ و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﻲﻧادرﺪﻗ ﺖﻟﺰ
،ﻲﻫد ندﺮـﻛ ﻢﻫاﺮـﻓ و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا هﺎﮕﻳﺎﭘ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ياﺮﺑ ﺖﺻﺮﻓ
گرﺰﺑ سﺎﻴﻘﻣ رد يروآﻮﻧ يﺎﻫ
هﺰﻴﮕﻧا ،ﺮﺗ يﻮـﻗ رﺎﻴﺴـﺑ يﺎﻫ
ﻪﻌﺳﻮﺗ و يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ
ﺖـﺳا يروﺎﻨﻓ ي .
قﻮﺸـﻣ ﻦـﻳا
هﺰـﻴﮕﻧا رﺎـﻨﻛ رد ﺎـﻫ ﻲـﻧورد يﺎـﻫ
ﺷ رد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ و يروآﻮﻧ ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ رﺎﻴﺴﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﺖﻛﺮ
ﺪـﻨﻛ )
Sathe, 2003:
.(66
ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ زا ﻲﻜﻳ ﺮﻜﻟاو ﻚﻳﺎﻣ ﻲﻣ AMP
ﺪﻳﻮﮔ :
ﻲـﻣ ﺎﻣ زا ،ﺮﮕﻳد داﺮﻓا
ﻪـﻛ ﺪﻨـﺳﺮﭘ
هﺮﻬﺑ ﺶﻳاﺰﻓا و يروآﻮﻧ ﺖﻳﻮﻘﺗ ياﺮﺑ ﺎﻤﺷ
قﻮﺸﻣ ﻪﭼ ﺖﻛﺮﺷ رد يرو
ﺎـﻣ باﻮﺟ ؟ﺪﻳراد ﻲﻳﺎﻫ
سﺎﭙﺳ و ﻲﻧادرﺪﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا
ﺖﺴﻴﻧ رﺎﻛ رد لﻮﭘ ﺖﺧادﺮﭘ ،يراﺰﮔ .
ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ﺰﻴﻧ 3M
قﻮﺸﻣ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ
ﺪﻨﺘﺴـﻴﻧ يروﺮـﺿ يروآﻮـﻧ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ياﺮـﺑ ﻲﻟﺎـﻣ يﺎﻫ .
زا ﻲـﻜﻳ چرﺎـﻣ يدﺎـﺑ
ﻲﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد ﺖﻛﺮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ
ﺪﻳﻮﮔ : هﺪﻳا ياﺮﺑ و ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ ،شوﺮـﻓ ﺶـﺨﺑ رد بﺎـﻧ يﺎـﻫ
ﭻﻴﻫ ،ﺪﻴﻟﻮﺗ
قﻮﺸﻣ ﻪﻧﻮﮔ دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ
. ﺶـﺨﺑ يﺎﻀﻋا ﻪﻤﻫ زا هداﻮﻧﺎـﺧ ﻚـﻳ ﻞـﺜﻣ ﺎـﻫ
يروآﻮﻧ ﺮﺒﺧ نﺪﻴﻨﺷ
ا و ﺎﻫ
ﻲﻣ لﺎﺤﺷﻮﺧ تﺎﻋاﺮﺘﺧ
ﺪﻧﻮﺷ . هﺰﻳﺎﺟ ﺎﻣ ﻲـﺣاﺮﻃ ﺮﻳﺪﻘﺗ حﻮﻟ ﻞﺜﻣ يا
هدﺮﻛ ﻪﻤﻫ ﻪﻛ ﻢﻳا نآ ﺪﻧراد ﺖﺳود روآﻮﻧ داﺮﻓا ي
ﻪﺑ ار ﺪﻧروﺎﻴﺑ ﺖﺳد )
Sathe, 2003: 69
(.
ﭻﻴﻫ ﺮﮔا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻲﺳﺎﺳا لاﻮﺳ لﺎﺣ
ﺮﻄﺧ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،ﺪﺷﺎﺒﻧ رﺎﻛ رد ﻲﻟﺎﻣ قﻮﺸﻣ ﻪﻧﻮﮔ
ﻲﻣ ار يروآﻮﻧ
ﺪﻧﺮﻳﺬﭘ .
ﻲﻣ ﻲﻄﻳاﺮﺷ رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺬﭘ
قﻮﺸـﻣ دﻮﺟو نوﺪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺮﻳ
و ﻲﻟﺎـﻣ يﺎـﻫ
ﻲﺼـﺨﺷ ﺮـﻄﺧ ﻪـﻛ ﺪﻨﻧﺰﺑ يروآﻮﻧ ﻪﺑ ﺖﺳد ﺖﺴﻜﺷ لﺎﻤﺘﺣا دﻮﺟو ﺎﺑ 1
ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاﺪﻧ دﻮـﺟو .
ﻪـﺑ و هداد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﻄﺧ زا ار داﺮﻓا كاردا ﺪﻳﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ
يﺎﻫﺮﭙـﺳ و ﻆﻓﺎـﺤﻣ حﻼﻄـﺻا نآ 2
رد ﺎـﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﻄﺧ ﻞﺑﺎﻘﻣ )
Sathe, 2003:30
.(
ـﺑ ﻲﺼـﺨﺷ ﺮـﻄﺧ دﻮﺒﻧ ﻪﻛ ﺖﺷاد ﺮﻈﻧ رد ﺪﻳﺎﺑ ﻲـﻨﻌﻣ ﻪ
1Personal Risk 2 Bodyguards
ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻨﻣا ﻦﺘﺷاد .
يروآﻮـﻧ ﻪـﺑ ،ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﻲﻠﻐـﺷ ﺖـﻴﻨﻣا ياراد ًﺎﻓﺮـﺻ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﺘﻗو
ﻲﻤﻧ
دراد دﻮـﺟو ﺖﻛﺮـﺷ رد ﺖﺴـﻜﺷ و هﺎﺒﺘـﺷا ﻞـﻤﺤﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﺑﺎﻳ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻧزادﺮﭘ .
ﺖــﺳا ﻢـﻬﻣ رﺎﻴﺴـﺑ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد هﺎﺒﺘـﺷا ﻞـﻤﺤﺗ ﻪـﻛ ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ دﺎـﺠﻳا )
Amabile,1998:16
.(
ﺶﻫﻮﻜﻧ يﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ
نآ زا يﺮﻴﮔدﺎﻳ و تﺮﺒﻋ ،تﺎﻫﺎﺒﺘﺷا
ﺪﻨﻛ ﻖﻳﻮﺸﺗ ار ﺎﻫ .
زا ﻲـﻜﻳ
ﺖﻓآ ﻪـﻛ ﺪـﻨﻨﻴﺒﺑ ﻲـﺘﻗو نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺪﻫد خر ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲـﻤﻧ سﺎﺴﺣا ﻲﺘﻴﻟوﺆﺴﻣ ،دراد ار تﺎﻫﺎﺒﺘﺷا ﻞﻤﺤﺗ ﺖﻛﺮﺷ
ﺪـﻨﻨﻛ . هﺪـﻳﺪﭘ نﺎﻧاددﺎﺼـﺘﻗا ﻪـﻛ يا
ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ
» ﻲﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ «1
ﻲﻣ هرﺎﺷا نآ ﻪﺑ
ﺪﻨﻨﻛ . ﺮﻓ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا هﺪـﻳﺪﭘ ﻦﻳا ﻲﺳﺎﺳا ض
ار يرﺎـﻛ ﺖﻴﻟوﺆﺴـﻣ ،ﺖﺴـﻴﻧ رﺎـﻛ رد ﻲﻬﻴﺒﻨﺗ و لﺮﺘﻨﻛ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺎﻨﻴﻤﻃا نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺮﮔا ﻲﻤﻧ ﺪﻧﺮﻳﺬﭘ . ﻪﻳﺮﻈﻧ رد ﻪﻛ ﻲﺿﺮﻓ x
(McGregor, 1960:164)
ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻴﺸﻛ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻪﺑ .
هار زا ﻲﻜﻳ
ﺖـﺳا ﺪﺑ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ ﻪﻴﺒﻨﺗ و ﻲﺴﻧﺎﺷﺪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ،هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﺮـﮔا ﻲـﻨﻌﻳ ؛
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻴﺒﻨﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻧا .
ﻪـﺑ ﺮـﺘﻬﺑ هار ﻲـﻟو
و ﻪـﺒﺨﻧ يﺎـﻫوﺮﻴﻧ يﺮﻴﮔرﺎـﻛ
ﻲﺘﺳرد ﻪﺑ ار ﺎﻘﺗرا ﺮﻴﺴﻣ ﺮﮔا و ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد ار يدﺎﻳز نﺎﻴﻟﺎﺳ ﺪﻧراد ﺪﺼﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻬﻌﺘﻣ
ﺖﻴﻟوﺆﺴـﻣ ،تﺪـﻣﺪﻨﻠﺑ رد دﻮﺧ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ هدﺮﻛ ﻲﻃ
ﺪـﻨﻫاﻮﺧ ﺮﻳﺬـﭘ
ﻮﺑ د .
ﺖـﺻﺮﻓ ﻦﺘﺷاد ترﻮﺻ رد دﺮﻓ ﺮﮔا
هار ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻖـﻓﻮﻣ ﺶﻠﻐـﺷ رد ﺪـﻧاﻮﺘﻧ دﺎـﻳز يﺎـﻫ
ﻞـﺣ
دﻮـﺷ ﻊـﻗاو ﺮﺛﻮـﻣ ﺖﻛﺮـﺷ ﺮﮕﻳد يﺎﺟ رد ﺎﺗ دﻮﺷ ضﻮﻋ يو ﻞﻐﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺖﺳرد .
ﻦـﻳا
ﻪﻴﺣور ،ﻪﻳور
ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺖﻛﺮﺷ ﻞﻛ رد ار يروآﻮﻧ ي
ﺪﻨﻛ .
هﺪﻳا داﺮﻓا ﻲﺘﻗو
ﺮﻴﻏ و ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻲﻣ لﺎﺒﻧد ار ﻲﻟواﺪﺘﻣ
ﻋ زا ﻲﻜﻳ ،ﺪﻨﻨﻛ ﺖـﺳا قﻮﻓﺎـﻣ ناﺮﻳﺪـﻣ ﺖـﻳﺎﻤﺣ ،شﺰـﻴﮕﻧا ﻲﻠـﺻا ﻞـﻣاﻮ
)
Sathe, 2003:203
(.
كﺮﺤﻣ زا ﻲﻜﻳ
يدﺮـﻓ يرﺎﺠﺗ يﺎﻫروﺎﺑ ﺐﻴﻘﻌﺗ ﻖﺣ ،نﺎﻣزﺎﺳ رد يروآﻮﻧ ياﺮﺑ داﺮﻓا يﺎﻫ
ﺪـﻨﻨﻛ لﺎـﺒﻧد ار دﻮـﺧ يرﺎﺠﺗ يﺎﻫروﺎﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻖﺣ داﺮﻓا ﻲﻨﻌﻳ ؛ﺖﺳا .
ناﺮﻳﺪـﻣ
و AMP
3M
ﺗ يﺎـﻫروﺎﺑ ﺪـﻳﺎﺑ داﺮـﻓا ﻪـﻛ ﺪـﻧراد كﺮﺘﺸﻣ دﺎﻘﺘﻋا ﻲـﺘﺣ و هدﺮـﻛ لﺎـﺒﻧد ار دﻮـﺧ يرﺎـﺠ
ﻲﻣ
ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﺸﻜﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ ﻢﻫ ار ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ .
ﺮـﻫ ﺪﻨﺘﺴـﻫ دازآ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ
ﺪﺷﺎﺑ روآدﻮﺳ و ﻲﻗﻼﺧا ،ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻪﻛ ﻲﻃﺮﺷ ﻪﺑ ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا يرﺎﻛ .
كﺮـﺤﻣ زا ﻲـﻜﻳ
ياﺮـﺑ ﺎـﻫ
1 Moral Hazard
هزﻮﺣ رد يروآﻮﻧ
ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻲﺸﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
فﺎـﻄﻌﻧا شﺮﻳﺬـﭘ ،ناﺮـﻳا ﻲﺘﻔﻧ ﻊﻳﺎﻨﺻ يروﺎﻨﻓ ي رد
ﺖـﺳا ﻪﻋﻮﻨﻤﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ندﺮﻛ دوﺪﺤﻣ و تارﺮﻘﻣ و ﻦﻴﻧاﻮﻗ .
يﺎـﭘ تارﺮـﻘﻣ ﻪـﺑ فﺮـﺻ يﺪـﻨﺑ
ﻲﻣ ﻪﻔﺧ ار يروآﻮﻧ ،ﻚﻴﺗاﺮﻛورﻮﺑ
ﺪﻨﻛ . مﺎـﺠﻧا ار دﻮـﺧ يﺎـﻫرﺎﻛ ،لﻼﻘﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺪﻳﺎﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺶﻴﺑ ﻞﻤﻋ يدازآ و هداد
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد دﻮـﺧ يﺎـﻫروﺎﺑ ياﺮـﺑ يﺮـﺗ .
و يروآﻮـﻧ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ياﺮـﺑ
ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻂﻘﻓ تارﺮﻘﻣ ،يروﺎﻨﻓ ي
ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺎﺘﻓر ﺖﻳاﺪﻫ ياﺮﺑ ﻲﻤﻳﻼﻋ .
ﻪﻧﻻوﺆﺴـﻣ ﺮﻴﻏ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
ﻪﺑ ﺮﮔا ﺰﻴﻧ
هﺪـﻳا و يروآﻮـﻧ ﻪﺑ ،ﺪﻧﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ فﺎﻔﺷ رﻮﻃ
ﻲـﻣ ﻚـﻤﻛ يزادﺮـﭘ ﺪـﻨﻨﻛ
. دﻮـﺟو
ﺖـﺳا هﺪﻨﻧاﺰﻴﮕﻧا ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ ﺎﻫرﺎﻛ مﺎﺠﻧا رد ﻞﻤﻋ يدازآ )
Sathe, 2003:205
.(
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ
ﻪﻴﺿﺮﻓ هﺪﺷدﺎﻳ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ ،مود ي
ترﻮﺻ ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﺮﻳز دﺮﻴﮔ
:
:P1
ﺪﻨﺘﺴﻫ يروﺎﻨﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ و يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ يﺮﺛﻮﻣ رﺎﺸﻓ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ،ﺖﻌﻨﺻ ﻞﻣاﻮﻋ .
:P2
ﺪﻨﺘﺴﻫ يروﺎﻨﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ و يروآﻮﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ يﺮﺛﻮﻣ رﺎﺸﻓ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻣاﻮﻋ .
:H1
هﺰﻴﮕﻧا ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﻧورد يﺎﻫ ﺪﻧراد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ و راد
.
:H2
قﻮﺸﻣ ﺎﻫ ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﻟﺎﻣﺮﻴﻏ ﻲﻧوﺮﻴﺑ ي ﺪﻧراد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ و راد
.
:H3
قﻮﺸﻣ ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ ﺪﻧراد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ و راد
.
:H4
قﻮﺸﻣ ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ ﺪﻧراد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ و راد
.
شﺰﻴﮕﻧا رد ﻲﻤﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻞﻣﺎﻋ نداد شادﺎﭘ نﺎﻣز ﺖﺳا يروآﻮﻧ
.
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
ﺪـﻫد
شادﺎﭘ مﺎﻈﻧ ﻲﺘﻗو ﻪﻛ
ﺶﻴﺑ ﺮﺛا ،ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺖﺑﺎﺛ ﻲﻫد
ﻞﺑﺎﻗ شادﺎﭘ ﻲﺘﻗو و ﻪﺘﺷاد يروآﻮﻧ يور يﺮﺗ
ﺶﻴــﭘ ﻢــﻛ ﺮــﺛا ﺪــﺷﺎﺑ ﺖــﺑﺎﺛ و ﻲــﻨﻴﺑ دراد يروآﻮــﻧ و ﺖــﻴﻗﻼﺧ يور يﺮــﺗ
)
Burchett and
Willoughby, 2004: 529
.(
زا ﺪــﻳﺎﺒﻧ يروآﻮــﻧ ﺐــﻴﻏﺮﺗ ياﺮــﺑ مﺎــﻈﻧ
ﻞــﻛرد شادﺎــﭘ يﺎــﻫ
ﺶﻴﭘ هﺪﺷ ﻲﻨﻴﺑ هرود و
دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺑﺎﺛ و يا )
Kanter, 1983:13
.(
شور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﺚﻠﺜﻣ شور زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ يزﺎﺳ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا 1
. ﺚﻠﺜﻣ شور ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ يزﺎﺳ
ﺚﻠﺜﻣ ﻞﻣﺎﺷ هداد يزﺎﺳ
2ﺎﻫ ﺶﺳﺮﭘ زا و هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ يدﺪﻌﺘﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻪﻛ هدﻮﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ و ﻪﻣﺎﻧ
1 Multiple Triangulation 2 Data Triangulation
هداد يروآدﺮﮔ ياﺮﺑ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
دﻮﺷ .
ﺚﻠﺜﻣ زا ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ
شور يزﺎﺳ هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺰـﻴﻧ 1
ﻦﻳا ﻲﻨﻌﻳ ؛ﺖﺳا
ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﻲـﻔﻴﻛ شور زا ﻢﻫ و ﻲﻤﻛ شور زا ﻢﻫ ﻪﻛ .
يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
قﻮﺸﻣ
قﻮﺸﻣ ،ﻲﻧورد يﺎﻫ
قﻮﺸـﻣ ،ﻲﻟﺎـﻣ ﺮـﻴﻏ ﻲـﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
و ﻢﻴﻘﺘﺴـﻣﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎـﻣ ﻲـﻧوﺮﻴﺑ يﺎـﻫ
قﻮﺸﻣ
ﻪﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ
ﻪـﺑ يروآﻮـﻧ ﺮـﻴﻐﺘﻣ و ﻞﻘﺘﺴﻣ ي
ﺮـﻴﻐﺘﻣ ناﻮـﻨﻋ
هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﺘﺴﺑاو
ﺪﻧا . ﻪـﻧﻮﻤﻧ ي يرﺎـﻣآ
ﺶﻫوﮋـﭘ و ناﺮﻳﺪـﻣ ﻞﻣﺎـﺷ
هزﻮـﺣ ناﺮـﮔ يﺎـﻫ
هدﻮﺑ ناﺮﻳا ﻲﺘﻔﻧ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻲﺸﻫوﮋﭘ و
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ ﻪﺑ شور ﻲﻓدﺎﺼﺗ هدﺎﺳ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا
.
ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ هداد يروآ
ﺶﺳﺮﭘ و ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻣﺎﻧ و هﺪـﺷ
ﺐﻳﺮـﺿ
قﻮﺸﻣ سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻔﻟآ
ﺎﺑ ﺎﻫ 24 لاﻮﺳ 87
% ﺎـﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ سﺎﻴﻘﻣ و ، 30
لاﻮـﺳ
83 % ﺖــﺳا . ﺶــﺳﺮﭘ ياﻮــﺘﺤﻣ رﺎــﺒﺘﻋا ﺶﺠﻨــﺳ ياﺮــﺑ و ﻲﻫﺎﮕﺸــﻧاد ﺪﻴﺗﺎــﺳا تاﺮــﻈﻧ زا ﻪــﻣﺎﻧ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﺒﺧ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ .
ﺶﺳﺮﭘ ﻲﻠﻣﺎﻋ رﺎﺒﺘﻋا نﻮﻣزآ ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﻚـﻤﻛ ﺎـﺑ ﺰـﻴﻧ ﻪـﻣﺎﻧ
ﺑ و يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ
لرﺰﻴﻟ راﺰﻓا 53
/ 8
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪـﻛ
هرﺎﻤﺷ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ رد 3
و 4 ،هﺪﺷ نﺎﻴﺑ نﺎﻴﺑ
ﺖﺳا ﻖﻴﻘﺤﺗ راﺰﺑا رﺎﺒﺘﻋا ﺮﮔ .
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻳرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻤﻴﻧ ترﻮﺻ
هﺎﮕﺘـﺳد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺪـﻨﭼﺮﻫ و هدﻮـﺑ ﻖﻴﻤﻋ ي
يﺎـﻫ
ﺒﺣﺎﺼــﻣ تﺎــﻋﻼﻃا ﺖــﺒﺛ رد ﻦﻴــﻘﻘﺤﻣ ياﺮــﺑ تﻮــﺻ ﻂﺒــﺿ ﺖــﺣار ﻪ
ﻞــﻴﻟد ﻪــﺑ ﺎــﻣا ،هدﻮــﺑ ﺮــﺗ
ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يرادﺮﺑ ﺖﺷاددﺎﻳ زا رﻮﺸﻛ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ يرﺎﻛ .
1 .
مﺰﻴﻧﺎـﻜﻣ ﻪﭼ ﺎﺑ
ﻲـﻣ ﻲﻟﺎـﻣﺮﻴﻏ يﺎـﻫ
نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﻪـﺑ ار نﺎـﻘﻘﺤﻣ و نﺎﮔﺪـﻨﻫوﮋﭘ ناﻮـﺗ
؟دﺮﻛ ﻖﻳﻮﺸﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ 2 . مﺰﻴﻧﺎﻜﻣ
مﺰﻴﻧﺎـﻜﻣ ﻪـﭼ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎـﻛ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ياﺮـﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴـﻣ ﻲﻟﺎـﻣ يﺎﻫ
ﻲﻳﺎـﻫ
ﻲﻣ
؟ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ 3 . قﻮﺸﻣ ﻪﭼ زا ﻲﻣ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ
؟ﺖﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ ناﻮﺗ
4 . قﻮﺸﻣ ندﻮﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻳ ﺖﺑﺎﺛ ﺎﻳآ
؟ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ رد ﺎﻫ
5 . هﺰﻴﮕﻧا ﻪﭼ ﺎﺗ ﻲﻧورد يﺎﻫ هزاﺪﻧا
ﻲﻣ يا
؟ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ﺪﻟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
1 Method Triangulation
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺮﻳدﺎﻘﻣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ يزﺎﺳﻮﮕﻟا .3 رادﻮﻤﻧ
t ﺮﻳدﺎﻘﻣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ يزﺎﺳﻮﮕﻟا .4 رادﻮﻤﻧ
ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ ﻦﺘـﻣ ﻞـﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ ياﺮـﺑ و اﻮـﺘﺤﻣ ﻞـﻴﻠﺤﺗ شور زا ﺎـﻫ ﻢـﻫ
ﻦﻴـﺑ ﻲﮕﺘﺴـﺑ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ي
هداد زا ﻞﺻﺎﺣ
ﺶﺳﺮﭘ يﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧ
ﻢﻫ نﻮﻣزآ زا
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﻣﺮﻴﭙﺳا ﻲﮕﺘﺴﺑ
SPSS 15
، ﻲـﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ و ﻪـﻄﺑار
ي ـّﻠﻋ ﻦﻴـﺑ ﻲ
ﻪﺘﺴـﺑاو و ﻞﻘﺘﺴـﻣ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ي
شور زا ﻖـﻴﻘﺤﺗ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ يزﺎﺳﻮﮕﻟا زا
راﺰﻓا مﺮﻧ
LISREL 8.53
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺶﺳﺮﭘ ندﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ زا ﻲﻛﺎﺣ يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
يﺎـﻛ راﺪﻘﻣ ﻪﻛاﺮﭼ ؛ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻧ
راﺪﻘﻣ ،ود
RMSEA
ﻪﺟرد ﻪﺑ ود يﺎﻛ ﺖﺒﺴﻧ و
ﺰـﻴﻧ و هدﻮـﺑ ﻢـﻛ نآ يدازآ ي راﺪـﻘﻣ
و GFI
يﻻﺎﺑ نآ AGFA
90
ﺖﺳا ﺪﺻرد .
ﻪﻴﻠﻛ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ي t
ﻲﻨﻌﻣ ﺰﻴﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ راد .
ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦـﻳا عﻮﻤﺠﻣ
نﺎﻴﺑ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ ﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧ
ﺖﺳا ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻳاور و رﺎﺒﺘﻋا ياراد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ي .
ﻪﻘﺒﻃ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻞﻴﻠﺤﺗ و يﺪﻨﺑ ﺎﻫ
هداد
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺎﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ
. ﺖـﺳا هاﻮﮔ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
گرﺰﺑ ﻪﻛ
ﺶﻫوﮋـﭘ ياﺮـﺑ قﻮﺸـﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﺖـﺳا هﺎـﮕﻳﺎﺟ و نﺄـﺷ ﻆـﻔﺣ و ماﺮـﺘﺣا ناﺮـﮔ .
ﻲـﺘﻗو
ﺶﻫوﮋﭘ
ﻲﻣ سﺎﺴﺣا ﺮﮔ
ﻲـﻣ اﺪـﻴﭘ ﻲـﻧورد هﺰـﻴﮕﻧا ،ﺪـﻨﻠﻳﺎﻗ شزرا ﺶﻳاﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺪـﻨﻛ
. ﻦﻳﺪـﺑ
هﺪﻳا رﻮﻈﻨﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻪـﻳارا ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻞـﻓﺎﺤﻣ رد نﺎـﺷدﻮﺧ مﺎـﻧ ﺎﺑ ناﺮﮔ دﻮـﺷ
. رد ﻪـﺘﺒﻟا
ﺳ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ يﺎﻫرﺎﻨﻴﻤ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺚﻋﺎﺑ رﻮﺸﻛ زا جوﺮﺧ ناواﺮﻓ يﺎﻫ
هﺰﻴﮕﻧا يدوﺪﺣ ﺎﺗ هﺪﺷ
ﺶﻫوﮋﭘ ي
هﺪﻳا عاﺪﺑا ياﺮﺑ ناﺮﮔ ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳﻮﻧ يا
. ﺶﻫوﮋـﭘ ناﺮـﮔ
ﻪﺑ ﻦﻳا و هدﻮﺑ ﺶﻳﻮﺧ رﺎﻛ مﺎﻤﺗا و ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﺐﺷ ﺮﺧاوا ﺎﺗ ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ ﻲﻟﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻢﻏر
ﺸﻣ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد قﻮ
نآ توﺎﻔﺗ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
نآ ﻦﻴﺑ ﻲﻧﺎﻨﭼ نﺎـﻳﺎﭘ ﻪـﻛ يداﺮـﻓا و ﺎﻫ
ﻲﻣ كﺮﺗ ار نﺎﻣزﺎﺳ ،يرادا ﺖﻗو
دراﺪﻧ دﻮﺟو ،ﺪﻨﻨﻛ .
هﻮﺤﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ي ﻪـﺑ ﻢﻳﺎـﻗ ﺖﻛﺮـﺷ ﻲـﻫد
ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ فﺮﻃ ود ﻦﻴﺑ دﺎﻤﺘﻋا و هدﺮﻛ رﺎﻴﺘﺧا ﺾﻳﻮﻔﺗ نﺎﺸﻧﺎﺘﺳدﺮﻳز ﻪﺑ ناﺮﻳﺪﻣ و هدﻮﺒﻧ دﺮﻓ -
ﺳدﺮﻳز ﻪﺑ ﻞﻤﻋ ﻦﻳا ﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﻘﻴﻘﺣ رد و دﻮﺷ
ﻲﻣ يروﺮﭘ ﺖ
ﺐـﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﻛ اﺮﭼ ﺪﻧزادﺮﭘ
هدﺮﺑ ﻲﭘ ﺪـﻫاﻮﺨﻧ ﺎـﻘﺗرا نﺎـﻜﻣا ﺮﻳﺪـﻣ ،ﺪﻨﻛ ﺮﭘ هﺪﻨﻳآ رد ار ﺮﻳﺪﻣ يﺎﺟ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻲﺴﻛ ﺮﮔا ﺪﻧا
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺲﭘ ،ﺖﻓﺎﻳ ه ﺰﻴﮕﻧا درﻮﻣ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ لوا ي
ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺎﺗ ﻲﻧورد يﺎﻫ دﻮﺷ
.
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﮔا
هﺪﻳا يﺮﮔ
ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﺖﺷاد ﻊﻳﺪﺑ يا
بﻮـﺘﻜﻣ ترﻮﺻ )
ﻪـﻣﺎﻧﺮﻳﺪﻘﺗ (
ـﻳا زا نﺎﺸ
ﻲﻣ هﺪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
هﺰﻴﮕﻧا ﺎﺗ دﻮﺷ ﻪﻣادا ﻪﺑ يﺮﻓاو ي
اﺪﻴﭘ يروآﻮﻧ ي
ﺪﻨﻛ .
قﻮﺸﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﺶﻴﺑ يروآﻮﻧ ﻪﺑ ار داﺮﻓا ﻪﻛ ﻲﻟﺎﻣﺮﻴﻏ يﺎﻫ
ﻲﻣ او ﺮﺗ ﻲﻣ دراد ﺪـﻧﺮﺑ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻪﻛ دﺮﻛ هرﺎﺷا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﻴﺑ رد نآ يﻻاو هﺎﮕﻳﺎﺟ و ﺖﻔﻧ ﺖﻛﺮﺷ
هﺪـﺷ ﺎﻘﻟا ﺰﻴﻧ ناﺮﮔ
ﻪــﻔﻴﻇواﺮﻓ ﻲﻳﺎــﻫرﺎﺘﻓر ﻪــﻛ هﺪــﺷ ﺚــﻋﺎﺑ و ﺪــﻨﻫد نﺎﺸــﻧ نﺎــﺷدﻮﺧ زا ﺶﻘﻧاﺮــﻓ و يا
. ﻢــﻫ ﻦﻴــﻨﭼ
ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮﻴﮔ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻲـﻣ مﺎﺠﻧا ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ترﻮﺻ
ياﺮـﺑ ﻲﺑﻮـﺧ ﻲـﻠﻴﺧ قﻮﺸـﻣ ﻦﻴـﻤﻫ ﻪـﻛ دﻮـﺷ
ﻲﻣ سﺎﺴﺣا ﻪﻛ اﺮﭼ ﺖﺳا يروآﻮﻧ ناﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﻨﻛ
شزرا نﺎﺸـﻳاﺮﺑ و هداد ﺖـﻴﻤﻫا نﺎﺸﻳا ﻪﺑ نﺎﺷ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻳﺎﻗ .
رﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ
فﺎـﻄﻌﻧا و دﺮﻓ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
زوﺮـﺑ ياﺮـﺑ ﻪـﻨﻴﻣز ،يﺮﻳﺬـﭘ
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ يروآﻮﻧ و ﺖﻴﻗﻼﺧ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺲﭘ ؛ﺪﻨﻛ
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ درﻮﻣ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ مود ي
ﺖﺒﺜﻣ و راد
قﻮﺸﻣ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ و يروآﻮـﻧ ﺮـﺑ ﻲﻟﺎـﻣﺮﻴﻏ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
ﺪـﻴﻳﺎﺗ ناﺮـﻳا ﻲـﺘﻔﻧ ﻊﻳﺎﻨـﺻ رد يروﺎـﻨﻓ ي
ﻲﻣ دﻮﺷ . قﻮﺸﻣ
ﻢﻫ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻏ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
تﺎـﻧﺎﻜﻣا نﻮﭼ
ﻲـﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎـﺗ بﺎـﻫذ و بﺎـﻳا
و راد
ﻪﻌــﺳﻮﺗ و يروآﻮـﻧ ﺮــﺑ ﻲـﺘﺒﺜﻣ
ﻲﻧدﻮــﻣزآ ﺎـﻣا ﺪــﻧراد يروﺎـﻨﻓ ي نآ ناﺰــﻴﻣ ﺎـﻫ
هﺪــﻨﻧاﺰﻴﮕﻧا ار ﺎـﻫ
ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻧاد . ﻢﻫ قﻮﺸﻣ ﻦﻴﻨﭼ
ﻪﻌﺳﻮﺗ و يروآﻮﻧ ﺮﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺎﻫ
ﻊﻳﺎﻨﺻ رد يروﺎﻨﻓ ي
شادﺎﭘ يﺎﻄﻋا رد ناﺮﻳﺪﻣ تارﺎﻴﺘﺧا ﺎﻣا دراد ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺘﻔﻧ
ﻴﺴﺑ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫ رﺎ
ﺖـﺳا ﺰﻴﭼﺎﻧ و كﺪﻧا .
ﻪﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻖﻳﻮﺸﺗ و ﺖﻳﺎﻤﺣ رﻮﻈﻨﻣ
ﻪﻧارﺎﻛ ناﺮﮔ
يﺪـﺻرد ﻪﻛ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺑ هﺪﻨﻧاﺰﻴﮕﻧا ﻲﻠﻣﺎﻋ و هدﻮﺑ دﺮﻓ ﺖﺑﺎﺛ قﻮﻘﺣ زا
ﻪﻳارا رد ناﺮﮔ
هﺪﻳا ي
ﺶﻴـﺑ يﺎﻫ
ﺮـﺗ
ﺖﺳا .
ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
ﻢﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا جﺮﺨﺘﺴﻣ يﺎﻫ
ﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
ﺶﺳﺮﭘ و هﺪ
ﻪﻣﺎﻧ ﻊـﻳزﻮﺗ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻳارا ﺮﻳز رد ﻲﻳﺎﻫدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﻛ ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺮﻳز ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد هﺪﺷ دﻮﺷ
:
1 .
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ دﻮﺒﻧ ﻢﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺎـﺑ و ﻲـﻘﻄﻨﻣ و ﺺﺨﺸـﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﺰﻳر
يﺎـﻫدﺮﺒﻫار ندﻮـﺑ ﻢﻬﺒﻣ ،ﺪﻧراد ﻲﻳﻻﺎﺑ مﺎﻬﺑا ﻞﻤﺤﺗ ناروآﻮﻧ ﻪﻛ ﻢﻬﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نﻼـﻛ
هﺰﻴﮕﻧا ﻊﻧاﻮﻣ زا ﻲﺸﻫوﮋﭘ يﺎﻫدﺎﻬﻧ
ﻦﻳا رد يروآﻮﻧ ياﺮﺑ زﻮﺳ ﺎﻨﺻ
ﻳ ﻊ ﺘﻔﻧ ﻲ ﺮـﺠﻨﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺖﻬﺟ رد ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻪﺑ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻫد
هﺪﻨﻳآ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﻪﻛ هﺪﺷ بﻮﻠﻄﻣ يا
ﺎـﺗ دﻮﺷ
ﺖﻛﺮﺷ نﻼﻛ يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻦﻳوﺪﺗ ﻪﺑ ﻦﻜﻤﻣ ﺪﺣ
ﻲﻠﻜـﺷ ﻪـﺑ ﻢـﻫ ﺎـﺗ دﻮـﺷ هداد ﺖـﻴﻤﻫا ﺎـﻫ
