تحلیل جامعه‌شناختی فرایندهای بروز رابطة فرازناشویی (مورد مطالعه: زنان و مردان متقاضی طلاق در شهر مشهد)

(1)

1

Faculty of Social Sciences Institute of Social Studies and Research

Quarterly of Social and Studies Research in Iran

Vol. 10, No. 1, Spring 2021: 1-37 DOI: 10.22059/jisr.2021.294255.977

Qualitative study of forming extra marriage affairs (Case Study: Women and men Divorce applicant in Mashhad)^*

Majid Fouladiyan¹ Zahra BaradaranKashani²

Morteza Dayyari³

Received January 16, 2020 Acceptance January 16, 2020

Abstract

Introduction: Extramarital affair is generally kNown as a social issue due to the cultural conditions of Iran, the framework of relations between men and women and the extent of their relationship. By establishing an extramarital affair, social actors are somehow trying to fill the gaps in their marital relationship. In fact, several factors are related to each other and cause the pheNomeNon of extramarital affairs. Sometimes this process begins in childhood and accompanies a set of factors and conditions until marriage and leads to the occurrence of extramarital affair after marriage. Therefore, without identifying these multifaceted and multilevel processes, it will be difficult to understand the pheNomeNon of extramarital affairs.

Research Method: The present study, with a qualitative approach and the technique of narrative interviews, investigated and identified the processes

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ـــ

* Research Paper, Extracted from the research project "Study of factors affecting Extramarital relationship among divorce applicants referring to the welfare of Khorasan Razavi”, Moderator:

Ferdowsi University of Mashhad, General Welfare Office of Khorasan Razavi Province.

1. Assistant Professor of Sociology, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran (Corresponding Author), fouladiyan@um.ac.ir

2. PHD student in Economic Sociology and Development, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran zahra.baradarankashani@mail.um.ac.ir

3. MSc in Social Welfare Planning, Tehran of University, Tehran, Iran mortezadayyaree@yahoo.com

(2)

2

of extramarital affair among men and women seeking divorce referred to the Khorasan Razavi Welfare Organization. In this study, 17 cases of narrative interviews (12 women and 5 men) were performed.

Findings: We obtained this study after obtaining seventeen narratives from men and women with extramarital affairs and divorce applicants whose reason for requesting separation was to establish an extramarital affair, drawing specific models for each of them and finally after placing the process models extracted from the interviews. On a more abstract level, there have been five process models. These process models are the result of the existence of similar patterns among the narrators of the interviewees, the combination of the drawn models, the abstraction and analysis of the narratives taken from the interviewees. The extracted processes include the aNomic conditions of the society, the child of the spouse, the couple's conflict in sexual culture, the conflicts in the marital relationship and the religious gap between the individual and the family.

Conclusion: The results of the study of the narratives taken from the participants showed that activists who face childhood prohibitions and compulsions from the family regarding their religious practices, gradually in adolescence and youth suffer from weak religious beliefs, Non-adherence to religious rules and Weak religious beliefs will also lead to personality- psychological problems such as low self-esteem, aggression and negative self-image. In addition, since Iranian society is in transition and there is No specific Norm in which to have an emotional and sexual relationship with the opposite sex during the past years, actors will practically experience an aNomaly in their relationships. In such a situation, due to the lack of a proper Norm, the influence of individuals from their reference groups and friends increases and they do Not find a specific Norm regarding relationships with the opposite sex. For this reason, everyone pursues only their own personal goals. It seems that people who grow up in such aNomic conditions and unrestricted relationships with the opposite sex, if they get married, will generally have a tendency to have free relationships and For this reason, they generally suffer from emotional gaps in their relationship with their spouse. In addition to this psychological distance between couples, quantitative and qualitative dissatisfaction with sex with their spouse can be further cause and lead the actor in the marital relationship to establish an extramarital affair. Also, according to the findings of the present study, in some cases, the criteria for choosing a spouse in women after marriage has changed due to the increase in education and employment, which has resulted in reluctance to spouse and emotional and sexual orientation to another. Finally, the next conflicting sexual culture is aNother process that

(3)

Social Studies and Research in Iran, Vol. 10, No. 1, Spring 2021

3

can eventually lead to an extramarital affair. Experienced before marriage, this conflict in couples' sexual cultures provides the conditions for emotional, behavioral and sexual dissatisfaction of couples with each other.

Keywords: Extramarital relationship, marital life, divorce, sexual relations, narrative research.

Bibliography

 Akbari, Z., Shafiabadi, A., and Honarparvaran, N. (2011), “Comparison of Attachment Styles in Married Men with Extramarital Relationships”, Journal of Thought and Behavior, No. 20 (5): 25-30. (In Persian)

 Allen, E. S., Rhoades, G. K., Stanley, S. M., Markman, H. J., Williams, T., Melton, J., & Clements, M. L. (2008), “Premarital precursors of marital infidelity”, Family process, No 47(2): 243-259.

 Aminiha, A., Farahbakhsh, K., and Esmaili, M. (2015), “Qualitative Investigation in the Response Of of Spouses to the Disclosure Of of Marital Infidelity”, Family Counseling and Psychotherapy Quarterly, No. 55(3): 72-92. (In Persian)

 Asayesh, M., Farahbakhsh, K., Salimi Bejestani, H., and ,.Delavar, A. , (2019), “Study of Communication Reactions Of of Women Victims Of of Spousal Infidelity: A Qualitative Study”, Journal of Counseling Research, No. (69)18: 31-58.

 Aviram, I., & Amichai-Hamburger, Y. (2005), “Online infidelity:

Aspects of dyadic satisfaction, self-disclosure, and narcissism”, Journal of Computer-Mediated Communication, N0 10(3): JCMC1037.

 Bhanji, S. M., & Punjani, N. S. (2014), “Determinants of child (early) marriages among young girls: a public health issue”, Journal of Women’s Health Care, NO 3(3): 1-3.

 Biro, A.llen (2001), Culture of Social Sciences, Translated by Baqer Sarukhani, Tehran: Fekouhi Publishing.

 Burdette, A. M., Ellison, C. G., Sherkat, D. E., & Gore, K. A. (2007),

“Are there religious variations in marital infidelity?”, Journal of Family Issues, No 28(12): 1553-1581.

 Chalabi, M. (1996), Sociology of Order: A Theoretical Analysis of Social Order, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)

 Coleman, J. (1996), Foundations of Social Theory, Translated by MaNouchehr Manouchehr Sabouri Kashani, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)

(4)

4

 Cresswell, J.ohn (2011), Qualitative Inquiry, Translated by Hassan Danaeifard, Tehran: Saffar Publishing.

 Eider, M., and Mardani, M. (2016), “Study of Factors Related to the Tendency Of of Married Men To to Relationships Outside outside The the Marital Relationship (A Case Study Of of Married Men In in Shiraz)”, Journal of Social Sciences of, Islamic Azad University, Shushtar Branch, No. 10(4): 145-172.

 Ejtehadi, M., and Vahedi, G. (2016), “Sociological Study of the Potential Of of Infidelity In in Marital Relationships And and The the Factors Affecting It Among Public And and Private Employees:”, Iranian Journal of Sociology, No. 17 (4): 105-138.

 Ezzati, N., and Kakabraei, K. (2016), “Predicting Marital Infidelity Based on the Quality of Marital Life and the Five Major Personality Factors”, Journal of Nations Research, No. 9(1): 75-82.

 Farhangi, A. (2000), Human Communications, (Basics), Tehran: Rasa Cultural Services Institute.

 Fathi, M., Fekr Azad, H., Ghaffari, G., and Boalhari, J. (2013),

“Underlying Factors of Women's Marital Unfaithfulness”, Quarterly Journal of Social Welfare, No. (51): 109-137.

 Fincham, F. D., and May, R. W. (2017), “Infidelity in Romantic Relationships”. Current Opinion Inin Psychology, No. 13: 70-74.

 Flick, F. (2013), An Introduction to Qualitative Research, Translated by Hadi Jalili, Tehran: Ney Publishing.

 Ghafourian, P., Asghari Ebrahimabad, M., and Abdolkhodaei, M (2015),

“The Role of Individual, Family, Social and Religious Factors in Extramarital Relationships of Married Women and Presenting a Treatment Model Based on Related Factors: A Qualitative Research”, Journal of Women's Psychosocial Social Studies, No. 57 (16): 7-42.

 Giddens, A. (2005), The Consequences of Modernity, Translated by Mohsen Salasi, Tehran: Markaz.

 Granvold, D. K., Pedler, L. M., & Schellie, S. G. (1979), “A study of sex role expectancy and female postdivorce adjustment”. Journal of Divorce, No 2(4): 383-393.

 Habibi Asgarabad, M., and Haji Heidari, Z. (2015), “Causes of Marital Infidelity from the Perspective of Couples Referral to Family Court: A Qualitative Study”, Family Research Quarterly, No. 42: 165-186.

 Haddadi, S., Ansari Nejad, N., Aghajani, T., and Khaleghi Esfahani, A.

(2016), “The Relationship between Psychological and Social Factors and Attitudes Toward the Unfaithfulness of Married Men and Women in

(5)

5

Tehran”, Psychological Studies and Educational Sciences, No. 5: 135- 152.

 Hajian, B., and ; Enayat, H. (2015), “Factors Related To to Trust in Non- infidelity of the Studied Spouse: Men And and Women in Isfahan”, Applied Sociology, No. O (4)26: 4: 69-86.

 Hojjatkhah, M., Mohammadi, M., and Valdbeigi, P. (2016), “The Relationship between Attachment Styles, Personality Traits and Forgiveness with Attitudes Towardtoward Extramarital Relationships in Married People in Kermanshah”, Journal of Women's Psychosocial Social Studies, No. (48)14: 209-228.

 Iman, M., Goli, A., and Zare, A. (2015), “A Study of the Spatial Pattern of Marriage Prevalence among Urban Women Underunder 20 and Their Childbearing”, Urban Sociological Studies, No. (14)5: 1-24.

 Javadi Pashaki, N., Darvishpour, A. (2019), “Review of the Concepts Of of Theoretical Sensitivity And and Rethinking In in Qualitative Research”, Journal of Qualitative Research in Health Sciences, No. 8:

57-65.

 Javadi, H., ; Elmi, M., and Sabbagh, S. (2012), “Study of Effective Social Factors in the Feeling Of of Social Anomie Among Students Of of Tabriz Azad University”, Sociological Studies, No. (14): 29-46.

 Kamali, A., and Eskandari, L (2011), “Women and Trust: A Study of Social Trust in Tehran Women”, Women's Psychological Social Studies, No. 9 (1): 98-118.

 Karami, J., Zaki, A., Mohammadi, O., and Haghshenas, Sh. (2015), “The Role Of of Psychological And and Social Factors In in Predicting Attitudes Toward Extramarital Relationships In in Married Women And and Presenting A a Model Based On on Related Factors”, Women's Socio-Psychological Studies, 13, No. 3: 129-152.

 Kozer, L. (1997), Life and Thought of Sociological Elders, Translated by Mohsen Salasi, Tehran: Elmi Publications.

 Little, D.aniel (1984), Explanation in Social Sciences: An Introduction to the Philosophy of Social Science, Translated by Abdolkarim Soroush, Tehran: Sarat.

 Lotfizadeh, A., Zahedi, M. J., , Javadand ; Golabi, F. (2018),

“Modernization of Women and Marital Intimacy (Study of Three Generations of Tabriz Women)”, Iranian Journal of Social Studies and Research, No. (2)7: 227-253.

 Luhmann, N. (2018), Trust and power, London: John Wiley & Sons.

 Marín, R. A., Christensen, A., and Atkins, D. C. (2014), “Infidelity and Behavioral Couple Therapy: Relationship Outcomes Over 5 Years

(6)

6

Following Therapy”. Couple and Family Psychology: Research and Practice, No. (3): 1-12

 Mirrezaei, Z., Sarukhani, B., and Sarai, H. (2016), “Globalization and Demographic Changes of the Iranian Family”, Women and Family Studies, NO No. 35 (9): 119-154.

 Modiri, F. (2017), “Study of Joint Activities Withwith Thethe Spouse Andand Its Relationship Withwith Thethe Sustainability Ofof Marital Life”, Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, No.

(3))6: 475-494.

 Mohammadpour, A. (2011), Anti-Method Qualitative Research Method (Scientific Steps and Procedures in Qualitative Methodology), Volume 2, Tehran: Sociologists Publishing.

 Morrison, K. (2006), Marx, Durkheim, Weber: Formations of Modern Social Thought, New York: SAGE.

 Morvati, S., Vahidnia, F., Sadeghi, E., and Fattahi, A (2014), “Causes and Factors Of Sexual Deviations From The Perspective Of Theof Sexual Deviations from the Perspective of the Qur'an and Hadiths”, Islamic Research Journal of Women and Family, No 2(2): 93-113.

 Munsch, C. L. (2015), “Her Support, His Support: Money, Masculinity, Andand Marital Infidelity”, American Sociological Review, No. 80(3):

469-495.

 Navai, F., Ketabi, M., and Shafiee, E. (2017), “Authoritarian Educational Methods Inin Thethe Iranian Family Onon Political Culture Inin Thethe Second Pahlavi Period”, Islamic Revolution Approach, No. 40: 45-50.

 Nowak, N. T., Weisfeld, G. E., Imamoğlu, O., Weisfeld, C. C., Butovskaya, M., & Shen, J. (2014), “Attractiveness and spousal infidelity as predictors of sexual fulfillment without the marriage partner in couples from five cultures”, Human Ethology Bulletin, No 29: 18-38.

 Panjeband, Y., and ,. Enayat, H. (2016), “The Process Of of Formation Of of Extramarital Affairs From from The the Perspective Of of Men”, Armaghan Danesh, No. 21 (8): 830-845.

 Previti, D., & Amato, P. R. (2004), “Is infidelity a cause or a consequence of poor marital quality?”. Journal of Social and Personal Relationships, No 21(2): 217-230.

 Ross, C. E., and Mirowsky, J. (1999), “Parental Divorce, Life-Course Disruption, Andand Adult Depression”. Journal of Marriage and the Family, No. 4: 1034-1045.

 Sadeghi Fasaei, S., and Erfan Manesh, I. (2013), “Sociological Analysis of the Effects of Modernization on the Iranian Family and the Necessity

(7)

7

of Developing an Iranian-Islamic Model”, Woman in Culture and Art, No. 5 (1): 63-84.

 Sadeghi Fasaei, S., and Malekipour, Z. (2015), “Consequences of Distance iIn Couples' Relationships aAnd Coping Strategies”, Journal of Social Sciences of , Ferdowsi University of Mashhad, No. 25: 1-26.

 Shackelford, T. K., Besser, A., and Goetz, A. T. (2008), “Personality, Marital Satisfaction, and Probability of Marital Infidelity”. Individual Differences Research, No. 1: 13-25

 Sharafoddin, H., Salehizadeh, A. (2016), “Backgrounds of Extramarital Affairs in Iran; : Case Study of Tehran” , Socio-Cultural KNowledgeKnowledge, No 27 (3): 117-138. (In Persian)

 Strauss, A., and Ccorbin, J,. (2013), Basics of Qualitative Research Techniques and Stages of Production of Background Theory, Translated by Ebrahim Afshar, Tehran: Ney Publishing.

 Toloui, V., Khaleghpanah, K (2.008), “Narrative Studies and Narrative Analysis”, Khanesh Magazine, No. 52: 14-45.

 Wiggins, J. D., & Lederer, D. A. (1984), “Differential Antecedents Of Infidelity In Marriage”. American Mental Health Counselors Association Journal.

 Wiggins, J. D., and Lederer, D. A. (1984), “Differential Antecedents of Infidelity In Marriage”. American Mental Health Counselors Association Journal, No. 4: 52-61.

 Zetomka, Piotr (1387), Trust: Sociological Theory, translated by Gholamreza Ghaffari, Tehran: Shirazeh.

(8)

(9)

ۀرود /نایرا در یعامتجا تاقیقحت و تاعلاطم 01

ۀرامش ، 0 ، راهب 0011 :0 - 73

DOI: 10.22059/jisr.2021.294255.977

لیلحت هعماج تخانش ییوشانزارف ةطبار زورب یاهدنیارف ی

)دهشم رهش رد قلاط یضاقتم نادرم و نانز :هعلاطم دروم(

*

دیجم نایدلاوف

1

ارهز ناردارب یناشاک

2

یضترم اید

3یر

:تفایرد خیرات 22

/ 11 / 89 :شریذپ خیرات

10 / 12 / 88

هدیکچ

صخشم و درم و نز طباور بوچراچ ،ناریا یگنهرف طیارش هب هجوت اب ییوشانزارف ةطبار طباور دح ندوب

،نانآ هلئسم یم بوسحم یعامتجا یا هبحاصم کینکت و یفیک درکیور اب رضاح ةعلاطم نیاربانب ؛دوش

یاه

نادرم و نانز نایم رد ییوشانزارف ةطبار زورب یاهدنیارف ییاسانش و یسررب هب ،ییاور هعجارم

دننک یضاقتم ة

هتفای .تسا هتخادرپ یوضر ناسارخ یتسیزهب نامزاس هب قلاط تسا هدوب یدنیارف لدم جنپ هعلاطم نیا یاه

تفایرد زا سپ هک 11

انزارف ةطبار یاراد نادرم و نانز زا تیاور یاضاقت لیلد هک قلاط یضاقتم و ییوش

لدم میسرت ،تسا هدوب ییوشانزارف طبار یرارقرب نانآ ییادج یارب یصاصتخا یاه

مادکره و نانآ زا

اهنرد ی ت لدم یریگرارق زا دعب هبحاصم زا هدش جارختسا یدنیارف یاه

یحطس رد اه عازتنا

ی رت هب تسد

لدم نیا .تسا هدمآ پ دوجو لصاح ،یدنیارف یاه

گنری تیاور نایم هباشم یاه هبحاصم یاه

،ناگدنوش

لدم بیکرت میسرت یاه

تیاور لیلحت و عازتنا ،هدش هب یاه

تسد هبحاصم زا هدمآ یاهدنیارف .تسا ناگدنوش

جارختسا کدوک ،هعماج کیمونآ طیارش لماش هدش تاضراعت ،یسنج گنهرف رد نیجوز ضراعت ،یرسمه

ف یبهذم فاکش و ییوشانز طباور رد اب در

هداوناخ .تسا

هژاو :یدیلک یاه تیاور ،یسنج طباور ،ییوشانزارف ةطبار

.قلاط ،ییوشانز یگدنز ،یهوژپ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ـــ

ةلاقم* ملع ی شهوژپ ـ ی

، جرختسم زا حرط شهوژپ ی اب ناونع

« سررب ی م لماوع ؤ رث وشانزارف طباور رب یی

رد می نا

ضاقتم ی نا هعجارم قلاط زهب هب هدننک

ی تس ی وضر ناسارخ ی

»،

هب شرافس هرادا لک یتسیزهب ناتسا ناسارخ یوضر

1 رایداتسا . عامتجا مولع هورگ

،ی هاگشناد یسودرف )لوئسم ةدنسیون( دهشم

fouladiyan@um.ac.ir

2 یوجشناد . یرتکد

هعماج یسانش داصتقا ی ،هعسوت و هاگشناد یسودرف دهشم zahra.baradarankashani@mail.um.ac.ir

3 . سانشراک همانرب دشرا یزیر

عامتجا هافر

،ی هاگشناد

،نارهت mortezadayyaree@yahoo.com

(10)

حرط و همدقم هلئسم

مهم هداوناخ یداینب و نیرت

تملاس ظفح و دارفا یفطاع یاهزاین هب ییوگخساپ یارب داهن نیرت

ف تیمها زا نآ یاضعا طباور رد دهعت رما هک تسا نانآ یحور یناوار

رادروخرب هب و تسا

و تابث موادت نلاک یحطس رد و طباور نیا یم کمک هداوناخ داهن ظفح رت

و نایجاح( دنک

،تیانع 1381 ،ینادرم و ردیا ؛ 1380

،اچیما و ماریوا ؛ 2110

تجح ؛ ،ناراکمه و هاوخ 1380

.)

تیامح طباور دوجو س زا تبقارم ساسحا و هداوناخ طیحم رد هنادهعتم و هنارگ

سنج یو

هب ،فلاخم یراوشد اب هلباقم ییاناوت یعون

ار اه اقترا یم هولاع .دهد رب

یگدنز رد دهعت نیا

مه تیوقت ،یراکادف نازیم رد ،ییوشانز درم و نز داحتا و یگتسب

ثأت ی ر و سور( دراد ییازسب

،یکسوریم 1888

،تیانع و نایجاح ؛ 1381

،یدحاو و یداهتجا ؛ 1380

نامه عقاورد .) ک روط

ه

مه داجیا ییوشانز دهعت هب ار رگیدکی اب نیجوز داحتا ظفح و یگتسب

طباور ،دراد هارمه

ار هداوناخ رد دهعت نازیم ییوشانزارف دهت

ی د یم هب ار یگدنز ناینب و دنک شلاچ

یم .دناشک

یب و تنایخ قلاط یلصا لیلاد زا یکی ناریا رد ییوشانز طباور رد ییافو

بوسحم یم

دوش

کمه و یحتف(

،نارا 1382 ،یردیح و دابآرگسع یبیبح ؛ 1381

یکلم و ییاسف یقداص ؛ ،روپ

1381 ؛

،ییارباکاک و یتزع 1380

فرش ؛ یحلاص و نیدلا ،هداز

1380 تیعضو نیا هب هجوت اب نیاربانب ؛)

هب یم رظن هب وس کی زا ییوشانزارف طباور ةدیدپ دسر هب رگید یوس زا و ندوبریگارف لیلد

تلع

یگنهرف طیارش گنررپ و ناریا

و درم و نز نایم طباور بوچراچ رد فرع و بهذم ندوب

رد اهن ی ت صخشم یتح ییوشانزارف طباور ةدیدپ ،فلاخم سنج ود نیا نایم طباور دودح ندوب

،مک رایسب ریداقم رد لئسم

ه یعامتجا یا هتخانش

یم یب هب هک ییوشانزارف ةطبار .دوش ،یسنج ییافو

نج و یفطاع( یبیکرت ،یفطاع ( یزاجم و )یس

تفگ و اهوگ تللاد )تچ و نفلت قیرط زا یسنج ی

جاودزا یعامتجا دادرارق زا جراخ ،دراد رارقرب

یم یفطاع و یسنج طباور راصحنا هب رظان هک دوش

،ناراکمه و یمرک( تسا رهوش و نز نایم 1381

،ناراکمه و یحتف ؛ 1381

رب .) نیا ساسا یم ناوت

ر دهعت ضقن ییوشانز تنایخ ،تفگ اب یکیزیف ای یفطاع تمیمص داجیا هب هک تسا هرفنود ةطبا

هفرطود یراصحنا ییوشانز ةطبار زا جراخ یدرف رجنم

یم ،یدحاو و یداهتجا( دوش 1382

.)

ندرکرپ ددصرد ییوشانزارف ةطبار یرارقرب اب یعامتجا نارگشنک لأخ

اه طباور رد دوجوم ی

ییوشانز دوخ

دنتسه ینیما(

،ناراکمه و اه 1381

؛ ،تیانع و نایجاح 1381

نیا رد مهم ةتکن .)

(11)

هعماج لیلحت ییوشانزارف ةطبار زورب یاهدنیارف یتخانش

… 00

راچد هک یدارفا اهنت هک تسا نیا عوضوم لأخ

هب ،دنتسه دوخ ییوشانز طباور رد طباور یوس

یمن روکذم رثا رد تسا نکمم ،دنراد مه یدنیاشوخ ییوشانز طباور هک یناسک هکلب ،دنور

،ناراکمه و یحتف( دنوش بیغرت یطباور نینچ نتشاد هب یلماوع 1382

،ناراکمه و یدادح ؛

1380 هب نیاربانب ؛) رظن

یم رگیدکی اب طابترا رد یددعتم لماوع دسر رارق

یم هنیمز و دنریگ زاس

طباور ةدیدپ وشانزارف

یم یی و نانز هب رصحنم اهنت ییوشانزارف ةطبار ،لیلد نیمه هب .دنوش

ارف هکلب ،دنراد یتیاضران دوخ ییوشانز یگدنز رد هک تسین ینادرم یدرف رگا هک تسا یدنی

هطاحا ار درف و دراد دوجو دنیارف نیا یط رد هک یلع طیارش هجوت اب ،دریگب رارق نآ رد یم هب ،دنک نیا یوس یم قوس طباور زا هنوگ

.دبای

شهوژپ ساسارب هنیمز لماوع اب طبترم یاه

و مهم لماوع هلمج زا ،ییوشانزارف ةطبار زاس

زارف ةطبار عوقو رب راذگریثأت ،رگیدکی اب دارفا رمتسم تاطابترا :زا تسا ترابع ییوشان

طلتخم طیحم ندوب تیاعر ،یراک یاه

و ششوپ رد یترشاعم و یقلاخا نوئش ندرکن تفگ

و اهوگ

فرش(

یحلاص و نیدلا ،هداز

1380 هفیظو نییاپ حطس ) ،یگتفیشدوخ یلااب حطس ،یسانش

ءوس ،ییوشانز تاضراعت امت نازیم ،لکلا و داوم فرصم

تصرف ،نیجوز یگتفایزی و یلام یاه

تجح( دارفا یلغش ،ناراکمه و هاوخ

1380 بوکرس تاناجیه نینچمه ،) تزع ،هدش

،مک سفن

یب طباور ،یفطاع یاهزاین ندشناضرا ،فلاخم سنج اب طباور رد یقلاخا یاهزرم هب یهجوت

عونت ،یفطاع و یسنج طباور زا یتیاضران ،جاودزا زا لبق ددعتم یسنج

،یبلط ،نییاپ یونعم شوه

زا تلفغ ،هداوناخ رب مکاح درس وج فعض ،یفطاع تاساسحا زاربا یارب زاب یاضف

نورد هیام و یقلاخا و ینید یاه اهنرد

ی ت ینوناق و یقوقح ةدنرادزاب لماوع درکلمع فعض

،ناراکمه و نایروفغ(

1381

،ناراکمه و شیاسآ ؛ 1389

هجنپ ؛ ،تیانع و دنب 1380

.)

،نایم نیا رد عوقو .تسا هتخادرپ ییوشانزارف ةطبار عوقو دنیارف یسررب هب یشهوژپ رتمک

هنیمز لماوع نتفرگرظنرد اب طباور نیا یم تروص یدنیارف یط نآ رب رظان زاس

یهاگ هک دریگ

یم زاغآ درف یکدوک نارود زا و دوش

هعومجم ا یهارمه ار درف جاودزا ات طیارش و لماوع زا ی

یم طبار عوقو هب و دنک یم رجنم جاودزا زا دعب درف ییوشانزارف ة

نیا زا ؛دوش نیا ییاسانش ور

ارف ی اهدن نیا تخانش اهدنیارف نیا ییاسانش نودب و دراد تیمها ییوشانزارف ةطبار یواکاو رد

یم راوشد یحطسدنچ هدیدپ یمن و دوش

یماگ ناوت رثؤم

هب .تشادرب هدیدپ نیا لح یاتسار رد

(12)

ب هعلاطم نیا ،لیلد نیمه رد ییوشانزارف طباور زورب یاهدنیارف یسررب هب یفیک یدرکیور ا

.تسا هتخادرپ قلاط نایضاقتم نایم

شهوژپ ةنیشیپ عمج ،یسررب هب شخب نیا رد هتسد و یدنب

لماوع یدنب رثؤم

و تاعلاطم رد روکذم طباور رب

لماوع ینوگانوگ هب هجوت اب .تسا هدش هتخادرپ یجراخ و یلخاد تاقیقحت رثؤم

ب طباور ر

وشانزارف یم یی نآ ناوت ییوشانز یگدنز هب طوبرم ،یدرف ةتسد هس رد ار اه -

و یگداوناخ

میسقت یعامتجا هفلؤم اب لماوع نیا حرش .درک یدنب

یاه رثؤم رد مادکره لودج رد 1

.تسا هدمآ

لودج 1 . لماوع

،یدرف یعامتجا و یگداوناخ طبترم اب طباور ییوشانزارف

لماوع یدرف طبترم اب طباور ییوشانزارف

عون هتسد لماع دنب ی رثؤم هفلؤم

ناونع شهوژپ

لماوع یدرف تلاکشم

یتیصخش -

یناور عونت

یبلط و ناجیه

،یهاوخ ن زای هب

بلج هجوت رد

،نانز دامتعا هب سفن مک

و ةراگنادوخ فنم

،ی تلاکشم

صخش

،یتی شدوخ یگتفی نانز رد

،

رگشاخرپ ی ناور و

،یشیرپ تابثا

گنادرم ی سحا(

ناوج سا ی ) یحتف

و ناراکمه ( 1382 دادح ؛) ی و

ناراکمه ( 1380 )

؛ بح یبی و دابآرگسع

جاح ی ح یردی ( 1381 قداص ؛) ی اسف یی و

کلم ی روپ ( 1381 مرک ؛) ی و ناراکمه

( 1381 ( رچلف ؛) 1893 و دروفلکاش ؛)

ناراکمه ( 2119 ؛) سنیگیو و ردل ( 1891 )

تاداقتعا یبهذم فعض

اهرواب و تاداقتعا ی

بهذم

،ی

لا مازت نتشادن د ماکحا هب و ینی

تایقلاخا فرش

نیدلا و یحلاص هداز ( 1380 دادح ؛) ی

و ناراکمه ( 1380 مرک ؛) ی و ناراکمه

( 1381 ف ؛) ماچنی م و ی ( 2111 و تدراب ؛)

تیعقوم یعامتجا و

طیارش یرهاظ نتشاد

اهرازبا ی دام

،ی تراهم ی و

عقوم

،یتی ارش طی رهاظ ی ف و

،یکیزی

نتشاد لغش ی سنج اب طابترا رد

فلاخم فرش

نیدلا و یحلاص هداز ( 1380 دادح ؛) ی

و ناراکمه ( 1380 ؛) یبیبح دابآرگسع و

یجاح یردیح ( 1381 ؛) ردیا و ینادرم

( 1380 )

طباور لبق زا

جاودزا ةبرجت

فلاخم سنج اب هطبار شیپ

زا

،جاودزا ماکان قشع یدادح

و ناراکمه ( 1380 ؛) یبیبح

دابآرگسع و ح یجا یردیح ( 1381 )

(13)

… 01

ج همادا لود 1 . لماوع

لماوع یگداوناخ طبترم اب طباور ییوشانزارف

عون لماع هتسد

دنب ی رثؤم هفلؤم

ناونع شهوژپ

لماوع طوبرم

هب یگدنز

ییوشانز -

گداوناخ ی لئاسم

یسنج و

یمسج یتیاضران

یمک و یفیک زا

ر ةطبا سنج ی رسمه اب

،

ناوتان ی سنج

،ی قع می

،ندوب

ارگ شی سنج ی فارحنا

،ی

ب یرامی یاه سنج نمزم

،ی

ندشدرس نز و رهوش زا

رهاظ رگیدکی و دوبن ةبذاج

سنج یتی ارب ی لباقم فرط

،

دوبن کمت نی وشانز

،یی

ب ی نتسنادررض جاور

جراخ زا

جاودزا یارب طباور ییوشانز یتزع

ارباکاک و یی ( 1380 دادح ؛) ی و ناراکمه

( 1380 ف ؛) ماچنی م و ی ( 2111 رام ؛) نی و

ناراکمه ( 2111 ربکا ؛) ی و ناراکمه ( 1381 ؛)

ردیا و ینادرم ( 1380 ،) یبیبح دابآرگسع و

یجاح یردیح ( 1381 و کاوون ؛) ناراکمه

( 2111 تورم ؛) ی و ناراکمه ( 1383 ورپ ؛) یتی و

( وتامآ 2111 و دلوترگ ؛) ناراکمه

( 1818 نلآ ؛)

و ناراکمه ( 2119 )

لئاسم یفطاع فطاع لأخ

،ی لصاف ة حور ی

رهوش و نز

، ب ی

،یهجوت

نتشادن تخبشوخ ساسحا ی

یقداص ییاسف و یکلم روپ ( 1381 ؛) نوتسنپک

( 1882 ؛) چسنام ( 2110 )

تلاکشم یراتفر

رسمه تنوشخ

،یملاک تنوشخ

ف

،یکیزی کاکش و تمهت ی

یدادح و ناراکمه ( 1380 ؛) یقداص ییاسف و

یکلم روپ ( 1381 )

ةداوناخ ردپ ی یاضف شنت یاز هداوناخ رد

نارود

،یکدوک نتشاد

اضعا ی هداوناخ ریگرد رد

طباور

،ییوشانزارف نتشاد

برت کبس یتی ان نمیا یدادح

و ناراکمه ( 1380 حتف ؛) ی و ناراکمه

( 1382 ؛) یبیبح دابآرگسع و یجاح یردیح

( 1381 )

جاودزا بسانمان فلاتخا

ینس

،دایز فلاتخا

تاقبط

، محت جاودزا

،یلی

تحلصم جاودزا ی

نودب و

هقلاع

، ماگنهدوز جاودزا

،

گنهرف تافلاتخا ی

یدادح و ناراکمه ( 1380 ؛) یبیبح دابآرگسع و

یجاح یردیح ( 1381 )

(14)

همادا لودج 1 . لماوع

لماوع یعامتجا طبترم اب طباور ییوشانزارف

عون اع لم هتسد یدنب فلؤم

ة رثؤم ناونع

شهوژپ

لماوع یعامتجا هناسر

اه و

هکبش یاه

یعامتجا ثأت

ری هکبش ،ناتسود اه

ی عامتجا ی هب روظنم هست لی

فلاخم سنج اب هطبار

، د ندی ف و هراوهام ملی و

سکع اه ی نروپ

، د ندی واصت ری توهش

،زیگنا طباور

یسنج هنایشحو و یتشادهبریغ و

یعقاوریغ یدادح

و ناراکمه

( 1380 ف ؛) ماچنی م و ی

( 2111 ؛) ردیا و ینادرم

( 1380 )

نیناوق دمآراکان یراوشد

یاه قلاط شنزرس(

اه ی فارطا

،نای

،نادنزرف یگتسباو یلام هب رسمه )

، وس ةدافتساء

تاجوز ددعت نوناق زا نادرم

، ناوق فعض نی دوجوم

روشک عض درکلمع و فی

اهداهن ی تلود ی رد

ن اب دروخرب یاهزای سنج ی شقن و ناناوج

گدنرادزاب ی نانآ یحتف

و ناراکمه ( 1382 ؛)

دادح ی و ناراکمه

( 1380 ؛) فرش نیدلا و

یحلاص هداز ( 1380 ؛)

یریدم ( 1382 )

هاگن لهس ةناریگ

هعماج دوجو

شرگن یاه لهس هناریگ و زاجم هعماج ةرابرد

ب ی ییافو نادرم

، دازآ ی یاه جوز طباور رد بذاک نی

فلاخم سنج اب یدادح

و ناراکمه

( 1380 تورم ؛) ی و

نیارب شهوژپ و ییوشانزارف طباور اب هطبار رد یبرجت ةنیشیپ رورم هب هجوت اب ساسا هک ییاه

هتشاد روکذم عوضوم هب یدمایپ هاگن هب و ییوشانزارف طباور ،دنا

هنیمز و لماوع میقتسم روط یاه

.دندش یسررب دروم طباور نیا رب راذگریثات شهوژپ نیا

و ییوشانزارف طباور هب یدنیارف هاگن اه

لکش ةوحن هتشادن نآ یریگ

و یتیصخش تلاکشم دننام یدرف لماوع ،تاعلاطم نیا ساسارب .دنا

هلمج زا جاودزا زا لبق طباور و یرهاظ طیارش و یعامتجا تیعقوم ،یبهذم تاداقتعا ،یناور هک دنتسه یدراوم م

ی ناوت ن د ةطبار داجیا طیارش لماوع ،رگید یوس زا .دنک داجیا ار ییوشانزارف

و یسنج لئاسم دننام یگداوناخ بی

رام ی اه ،رسمه یراتفر تلاکشم ،یفطاع لئاسم ،یمسج ی

زین بسانمان جاودزا و یگداوناخ یاضف م

ی دناوت ،نایم نیا رد .دوش ییوشانزارف هطبار زورب ببس

دننام یعامتجا لماوع هناسر

اه و هکبش اه عامتجا ی لهس هاگن و دمآراکان نیناوق ،ی

هب هعماج هناریگ

،نیجوز طابترا نتشادن ،دایتعا ،یلام تلاکشم ،ینامگدب دننام یلماوع رانک رد ،ییوشانزارف ةطبار یب ،یداصتقا تیامح نتشادن ،یسنج یتیاضران ،درم و نز نایم تاضراعت ،یدامتعا

ناماسبان رد ی

اذگریثات و مهم لماوع زا یفطاع طباور هک دنتسه نیجوز نایم قلاط زورب رد ر

م ی ناوت ن د تامدقم

(15)

… 01

لکش هب ار ییوشانزارف ةطبار یریگ نیا زا ؛دنروآ دوجو

تیاور ،رضاح شهوژپ ور زا یلقتسم یاه

تیاور نیا رب ینتبم هک هدروآ تسد هب ییوشانزارف ةطبار ةرابرد نادرم و نانز یواکاو و فشک هب اه

انزارف ةطبار زورب یاهدنیارف .تسا هتخادرپ قلاط یضاقتم نادرم و نانز نایم رد ییوش

یموهفم بوچراچ شهوژپ رد میهس اب رگشهوژپ یفیک یاه

تکراشم یایند رد ندش یشنیب و ینهذ کرد هب ناگدننک

هبرجت زا قیمع نآ یاه

یم اه نایم طباور دناوتب ات دشاب هتشاد میهافم زا یکرد دیاب نیاربانب ؛دسر

خشت ار میهافم نآ زیمت رگیدکی زا ار یروحم میهافم هب طوبرمان و طوبرم رصانع و دهد صی

نیا زا ؛دهد شیپ یرظن تیساسح ور

ةمه لیلحت یرورض زاین هداد

اه مهم زا و یفیک ی نیرت

شیورد و یکاشاپ یداوج( تسا یموهفم بوچراچ نیودت و یحارط رد یساسا تاموزلم ،روپ

1389 زا یتنس ةداوناخ بیکرت هزورما .) و هدرک رییغت زندیگ رظنم

شقن اه نیا رد درم و نز تباث ی

زا .تسا هدش یرایسب تلاوحت راچد داهن مهم

رت ی ن ینوگرگد لماوع ،هتینردم رصع رد هداوناخ

شقن لوحت ،نادنزرف نتسناددنمشزرا لاحرد تیعقوم ،یرهوش و نز یاه

ةنزاوم و نانز رییغت

نانز ةدرتسگ روضح ،نادرم اب نانآ تردق لکش عونت و رییغت ،یعامتجا یگدنز رد لغاش

یاه

،جاودزا خأت ی ر روهظ ،یروآدنزرف شهاک ،جاودزا رد اهوگلا

یدازآ و یسنج طباور دیدج ی یاه

هب و یسنج نایم دامتعا و طابترا نآ ةیاپ هک یفطاع یسارکومد و فلاخم سنج اب هطبار نآ لابند

،زندیگ( تسا رهوش و نز 1391

: 82 - 89 نیارب .) ا هطبار هنوگره ساس بوچراچ زا جراخ یا

میظنت ییوشانز یگدنز ةدش یم

.دربب نیب زا ار دامتعا و دنزب مهرب ار یفطاع یسارکومد دناوت

هصخشم زا یکی هک ییوشانز یگدنز ،تروص نیا رد نینچمه وس کی زا نردم ةرود رد نآ یاه

یدازآ تسا یرادافو و دامتعا تیمها رگید یوس زا و یسنج یاه .دشاپب ورف مه زا ،

تیعقوم اب ،یعامتجا طباور رد ریگرد دارفا ،ینردم عماوج نینچ رد هدیچیپ و مهبم یاه

یا

هبور شنک و لامعا جیاتن زا و دنتسه ور لرتنک یاه

،یطیارش نینچ رد .دنرادن یهاگآ نارگید ریذپان

هب دامتعا ینهذ یگدیچیپ شهاک هب ،یعامتجا طباور مهم یگژیو ةلزنم مک

ک یم هزاجا دارفا هب و دنک

یم تیعقوم اب ار دوخ دهد هک تسا یشنک دامتعا رگید یوس زا اما ،دننک گنهامه مهبم یاه

بیسآ نارگید لباقم رد ار دارفا یریذپ ازفا

ی ش یم ،یردنکسا و یلامک( دهد 1381

یفطل ؛ و هداز

(16)

،ناراکمه 1381

نیارب .) ساسا یم لصاح ،دارفا نایم دامتعا ،تفگ ناوت هب هرهچ و میقتسم طباور

طوبرم یدارفا و هداوناخ یاضعا نایم دامتعا هب نآ عاعش نیرتدودحم هک ،تسا هعماج یاضعا ةرهچ هک تسا نآ اه ار یم میسانش ،اکمونز(

1392 : 19 .) هشدخ دامتعا نیا رگا

،دوش راد یم

یگدنز دناوت

شآ رتشیب رگیدکی اب دارفا هچره سپ ؛دشاپب مه زا ار نیجوز رگیدکی هب هکنیا لامتحا ،دنوش ان

هولاع .دوب دهاوخ رتشیب ،دننک دامتعا نایم رد ار فطاوع دشر ةنیمز تلاماعت نیا یرارقرب نیارب

دارفا ای داج یم دامتعا ،دنک دشر رتشیب فطاوع هچره و دنک وقت

ی ت یم ،یبلچ( دوش 1310

: 111 .)

میسقت رد عون ود هب دامتعا ،زندیگ یدنب سقت

ی م یم وش رگیدکی هک یدارفا نایم یکی ؛د ار

یم نانآ نایم ینلاوط ییانشآ یانبم رب دامتعا نیا و دنسانش لکش

یم اب هطبار رد دارفا نیا .دریگ

هدناسر تابثا هب یرگید زا دامتعا بلج یارب ار دوخ تیحلاص رگیدکی تیلباق زین رگید عون .دنا

مسیناکم یانبم رب دامتعا هب .تسا شخبدامتعا یاه

تفایرد هب فلتخم صاخشا هب دامتعا ،رگید نایب

هناشن تسج رد هطبار کی فرط ود ،شنک ره رد هک دراد زاین نارگید تقادص زا ییاه نیا یوجو

هناشن ،زندیگ( دنتسه اه 1391

: 113 - 110 مهم زا یکی زندیگ رظن زا .) تفآ نیرت

هعماج ره یاه یا

نیارب .تسا نآ یاضعا نایم دامتعا دوبن ساسا

یب تافارحنا شرتسگ و یعامتجا طباور رد یدامتعا

رد یقلاخا هعماج

یم طباور لزلزت هب و دوش لقتنم یناسنا تابسانم ریاس و هداوناخ داهن هب دناوت

،ناراکمه و یدادح( دماجنیب 1380

دامتعا نیاربانب ؛) شرگن

م ی ثأت ر وا هب دیاب هک تسا دارفا نهذ زا

د هداوناخ و هسردم .دوش هتخومآ یریگدای عقاورد .دنتسه دارفا هب شرگن نیا شزومآ مهم داهن و

یعامتجا دنیارف زا یشخب دامتعا نیارب .تسا هداوناخ رد ندش

ساسا یم فدارتم ،دامتعا تفگ ناوت

لد و ییانشآ ،یرادافو ،نانیمطا ،شریذپ ،تیاضر ،لمحت ،ناراکمه و نامول( تسا یگتسب

1818 )

هلصاف نآ دوبن تروص رد هک یا

دارفا ةطبار رد ای

داج یم لماک ةلصاف و هطبار رد ییادج .دوش

،یگنهرف( تسا هلحرم جنپ لماش نیجوز 1318

: 121 - 129 هدش نایب همادا رد هک ) :دنا

:قارتفا  دودحم یرگید اب وا ةطبار دنک ساسحا فرط ود زا یکی ای هطبار نیفرط یتقو

نیا رد ،تسا هتفرگ رارق ینیعم بوچراچ رد ای ،هدش طیارش

مصت ی م یم زا ار دوخ دریگ

.دننک دازآ هطبار دیق :ندرکدودحم  اب دوخ تمیمص نازیم و طابترا تاعفد هطبار نیفرط ،هلحرم نیا رد

رگید فرط هطبار

یم شهاک ار .دنهد

(17)

… 07

یب  حور :هطبار ندش هب ور هتشذگ زا رتشیب هطبار ،هلحرم نیا رد

هابت یم ی ،نیفرط و دور

مایپ و هطبار رتشیب اه

مایپ نیا عون .دنراد یملاکریغ ای یملاک ی مایپ دننام زین اه

هک تسا ییاه

و در هناگیب صاخشا نایم لدب

یم هفطاع نآ رد و دوش .درادن دوجو یا

:رگیدکی زا زیهرپ  ی زا هطبار نیفرط زین هلحرم نیا رد

دک ی رگ یم و دنزیرگ شلات

یم م نیا یلصا ةصخشم .دنهد شهاک ار دوخ یتحاران دننک یمسج ییادج هلحر

.تسا رگیدکی زا نیجوز :ییادج  نیجوز طباور هلحرم نیا رد

ًلاماک مه زا سگ ی هتخ یم ییادج و دوش تروص

یم .دریگ

هب هداوناخ ،دش هتفگ هچنآ رب انب دنویپ تیوقت رد یمهم شقن ،هعماج یراجنه یورین ناونع

هنوگره نیاربانب ؛دراد نانآ یعامتجا ماجسنا و هعماج یاضعا ،نآ راتخاس رد ینوگرگد و رییغت

هشقانم رب دنیارف رد هک دهدب خر یتنس یعماوج رد رگا ینوگرگد و تارییغت نیا .تسا زیگنا

اب و دنراد رارق هتینردم هب تنس زا راذگ و نویسازینردم بوچراچ و دعاوق

وسمه ییوشانز یاه

لکش ببس ،دشابن وگلا اب سناجتمان و گنهامهان ییاهراجنه یریگ

یم یتنس یاه ةجیتن هک دوش

هن نآ یمن تبثم تارییغت ببس اهنت هنیمز و دوش

،تسین هعسوت و دوبهب زاس هکلب

یم دناوت

مهزا هداوناخ هک دنک داجیا ار یطیارش .دوش هدیشاپ

یب تلاح ،نوترم ریبعت هب کی زا ،یعماوج نینچ رد یراجنه

وس یم و یروآون دناوت

حلاصا هب ار یعامتجا یهاوخ یوس زا و دروآ دوجو

د ی رگ مهان و نایغط ببس ،وریب( دوش ییاون

1391 : 12 نیارب .) هب یعامتجا مازتلا دوبن ساسحا ار نآ میکرود هک یراجنهان تیعضو ساسا

یم هعماج دعاوق و اهراجنه و نیناوق ،نسیروم( دناد

2112 : 191 نایم طباور رب هک ینامز ،)

لاحرد ةعماج رد نادرم و نانز راذگ

و یداوج هب دینک عوجر( دوش مکاح هتینردم هب تنس زا

،ناراکمه 1382

ینوگرگد و تارییغت ،) یب ییاه

طباور نیا رد یرامش ای

داج یم نیا .دنک

نوگرگد ی اه لاس رد هک م ریخا یاه

ثأت ر دنیارف رد نتفرگرارق و ناریا هب هتینردم دورو زا

یناهج رتشیب هداوناخ راتخاس رد ندش هدهاشم

یم ش ،یسنج طباور یوگلا رد رییغت ،دو

یدازآ یم لماش ار لیبق نیا زا یدراوم و فلاخم سنج اب هطبار و یسنج یاه .دوش

نیارب یفطاع ةطبار ،ود ره ای نیجوز زا یکی هک ینامز ساسا -

زا جراخ یساسحا

نیب دامتعا ،دننک رارقرب اب ییوشانز ةطبار بوچراچ هشدخ نانیمطا و یرادافو ،یصخش

راد