ﻢﻬﻓ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ناﺮﻳا رد
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ تﺎﺣﻼﺻا هرود رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
) 1384 ـ 1376 (
ﻲﺋﻼﺟ ﺎﺿرﺪﻴﻤﺣ
١رﻮﭘ
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
5 / 4 / 89 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
29 / 8 / 89
هﺪﻴﻜﭼ
ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺶﺒـﻨﺟ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺔﻫد ﺪﻨﭼ رد ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا هدﻮـﺑ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
ﺖﺳا . ﻦﻳا ﺶﺒﻨﺟ ﺶﺒﻨﺟ لواﺮﻘﺸﻴﭘ ﺎﻫ ﻲـﻠﻣ ﺖﻀﻬﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ،يﺮﺳاﺮﺳ و ﻲﻠﻣ يﺎﻫ
ﺖﻔﻧ ) 1332 ( ﻲﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ، )
1357 ( ﻲﺣﻼﺻا ﺶﺒﻨﺟ و )
1376 ( هدﻮﺑ ﺪﻧا . اﺮـﭼ
ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻣ هار ﻪﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ ﻲـﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ؟ﺪﻨﺘﻓا
ﺔـﻳﺮﻈﻧ ﺞﻨـﭘ ﺮـﻈﻨﻣ زا ﺪـﺷﻮﻛ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﺒﻨﺟ ﺔﺑﺮﺠﺗ ،نآ زا ﺲﭘ و ﺪﻫد ﺦﺳﺎﭘ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
د رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧا
ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﺑﺎﻳزرا ار ناﺮﻳا دﺮﻛ
. نﺎﻳﺎﭘ رد
، ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ لﻮﻓا ﻞﻳﻻد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
لﺎﺳ زا
1380 ﺎﺗ 1384 ﻲﻣ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ دﻮﺷ
.
ﻲﻠﺻا نﺎﮔژاو :
،ﻚﻴﻠﺒﻤـﺳ ﺔـﺻﺮﻋ ﺔـﻳﺮﻈﻧ ،ﻲـﺑﻼﻘﻧا ﺔﻳﺮﻈﻧ ،ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔدﺮﻛرﺎﻛ ﺔﻳﺮﻈﻧ
ﺶﺒﻨﺟ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻲﻤﺳﻮﻣ و ﻢﻳاد فاﺪﻫا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺔﻳﺮﻈﻧ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
.
ــــــــــــــــــــــــــ
ﻲﺋﻼﺟ ﺎﺿرﺪﻴﻤﺣ1
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ،رﻮﭘ .
jalaeipour@ut.ac.ir
180
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺳ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
مﻮ ، نﺎﺘﺴﻣز 1389
ﻪﻠﺌﺴﻣ حﺮﻃ
هﺎﮕﺸﻧاد رد نﺎﻴﺑ يدازآ زا عﺎﻓد رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ رﻮﻬﻇ زا يﺎﻫ
ا ﺎﻜﻳﺮﻣ ) 1964 ( ﺶﺒﻨﺟ و
ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد )
1968 ( ﺾﻴﻌﺒﺗ ﺔﻄﻠﺳ ﻪﺑ ضاﺮﺘﻋا رد ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺔـﻌﻣﺎﺟ ﺰـﻴﻣآ
يراد
، ـﻛ رﺎـﻜﻓا ﻪ
ﻪﺑ ار ﺎﭘورا ﺮﺳاﺮﺳ ﻲﻣﻮﻤﻋ داد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺖﻋﺮﺳ
، ﺶﺒﻨﺟ ﺎﺗ رد ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻲـﭘ رد ﻲﭘ يﺎﻫ
ﻛ يﺎﻫرﻮﺸ ﻲﺑﺮﻏ ﺮﻴﻏ
ﻪﻫد رد ناﺮﻳا ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺎﻫ
دﺎﺘـﺸﻫ و دﺎـﺘﻔﻫ ،هﺎﺠﻨﭘ ،ﻞﻬﭼ ﻪـﻫد ﺞﻨـﭘ زا ﺶﻴـﺑ
ﻲﻣ درﺬﮔ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻦﻳا و ﻪﻌﻣﺎﺟ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﻫ
هدﻮﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻧا
. رد
،صﻮﺼﺧ ﻦﻳا ﻪـﻟﺎﻘﻣ ﻦـﻳا
ﻲﻣ لﺎﺒﻧد ار ﻲﻠﺻا ﻪﻟﻮﻘﻣ ود ﺪﻨﻛ
: لوا ﻪﻜﻨﻳا ﺶﺷﻮﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺮﻈﻧ يﺎﻫ ياﺮﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻦـﻳا
ﺶﺒﻨﺟ ار ﺎﻫ ﻪﻜﻨﻳا مود ؟ﺪﻨﻛ ﺎﺼﺣا ﻪﭼ
زا ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ تﺎﺣﻼﺻا هرود رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد تازرﺎﺒﻣ
ﺖـﺳا
ًﺎﺻﻮﺼﺧ و ﻲﻣﺮﺑ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﭘ رد
ﻪﻛ ﺪﻳآ ﻲﻠﻳﻻد ﻪﭼ ﻪﺑ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ
زا يﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
لﺎﺳ 1380 ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ؟دﺮﻛ لﻮﻓا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ شور و يﺮﻈﻧ هﺎﮔﺪﻳد
رﺎﺘﺴﺟ ﻦﻳا رد لوا ﻪـﻟﻮﻘﻣ ﻪـﺑ ﺦـﺳﺎﭘ ياﺮﺑ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻲﻌـﺳ ﺶـﺨﺑ
هﺎﮔﺪـﻳد يﺮـﻈﻧ يﺎـﻫ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﺒﻨﺟ ةرﺎﺑرد نﺎﺳﺎﻨﺷ ﺐﻟﺎﻗ رد ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
» ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻲﻨﻴﻴﺒﺗ ﺞﻳار ِيﺎﻫ «
) ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﺎﻳ ﻲﻳﺎـﻫ
ﻲﺨﺳﺎﭘ ﻪﻛ ياﺮﺑ
ﻲﻳاﺮﭼ عﻮﻗو ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ ﺪﻧراد
ﺎـﻳ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﻠﻋ نﺎﻴﻣ زا و
ﻲﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺻﺎﺧ ﻞﻠﻋ ﺪﻨﻫد
( دﻮﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ .
ﻪﻳﺮﻈﻧ يﺎﻫ
» ﻲـﻨﻴﻴﺒﺗ ﺞﻳار «
ﺎﺟ رد ﻪـﻌﻣ و ﻲـﺳﺎﻨﺷ
ﻪﻳﺮﻈﻧ زا ﺮﮕﻳد ﺔﺘﺳد ﻪﺳ رﺎﻨﻛ رد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ يزادﺮﭘ
اﺮـﻗ ﺎﻫ ﻲـﻣ ر دﺮـﻴﮔ - ﻪـﻳﺮﻈﻧ ؛نﻼـﻛ يﺎـﻫ
ﺐﺗﺎﻜﻣ نﺎﻳﺮﺟ و يﺮﻈﻧ ﺮﻴﺧا ِيﺮﻜﻓ يﺎﻫ
) ﻢﺴﻴﻧرﺪﻣ ﺖﺴﭘ و ﻢﺴﻴﻨﻴﻤﻓ ﻞﺜﻣ (
] ﻲﻠﻴﺼﻔﺗ ﻲﻫﺎﮔآ ياﺮﺑ
ﻪﺘﺳد زا ﻪﻳﺮﻈﻧ يﺪﻨﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ و ﺎﻫ
ﻚﻧ ﻲﺋﻼﺟ ،يﺪﻤﺤﻣ و رﻮﭘ 1386
ص ، 55 - 15 .
رد ﺶﺨﺑ مود ﻪﺑ ، ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺞﻨﭘ ﺮﻫ ﺮﻈﻨﻣ زا ناﺮﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻪﺿﺮﻋ
هﺪﺷ
، ﻪﺟﻮﺗ هﺪﺷ ﺖـﺳا .
ﻦﻳا رد ﺞﻨـﭘ زا ﻚﻴﻣاﺪـﻛ ﺪـﻫد نﺎﺸﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻦﻳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ رﺎﺘﺴﺟ ﻦﻳا ،ﺶﺨﺑ
ﻲﻣ در ﺎﻳ ﺪﻴﻳﺄﺗ رﻮﺑﺰﻣ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻮﺷ
ﻧ ﺪ . ﻲﻣ ﻪﻛ نﺎﻨﭼ ﻢﻴﻧاد
، ﻌﻟﺎﻄﻣ ةﺪﻳﺪﭘ ﺔ ﺶﺒـﻨﺟ رد ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
ﻮﺿﻮﻣ ناﺮﻳا ﺖﺳا كﺪﻧا ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ داﺪﻌﺗ و هدﻮﺒﻧ ﻲﻧاواﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ع
. ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ فﺪﻫ
ﻪﻧﺎﻌﺿاﻮﺘﻣ فﺪﻫ مود ﺶﺨﺑ يا
ﺖﺳا و ﻂﻘﻓ دراد ﺪﺼﻗ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺔﭽﻳرد زا
دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﻲﺤﻴﺿﻮﺗ
ــ
و ﻲﻨﻴﻴﺒﺗ ﻪﻧ ـ ناﺮـﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ةرﺎﺑرد سرد ﻲﻋﻮـﻧ ﺮﺘـﺸﻴﺑ و ﺪـﻫد ﺖـﺳد ﻪـﺑ
و يزﻮـﻣآ
ﺐﻴﺳآ ﺖﺳا ﻲﺳﺎﻨﺷ .
ﻤﻫ ﻦﻳا ﺎﺑ
،ﻪ رد ﺶﺨﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺶﺷﻮﻛ مﻮﺳ ناﺮـﻳا
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻢﻬﻓ :
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
...
181
زا
» ﺔﭽﻳرد فاﺪﻫا « نآ ﻞﺤﻣ دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ .
لﻮـﻓا ،فاﺪـﻫا ﻦﻴـﻤﻫ ﻪﭽﻳرد زا ،مرﺎﻬﭼ ﺶﺨﺑ رد
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ .
ﻲﻨﻴﻴﺒﺗ ﻲﺤﻴﺿﻮﺗ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ناﺮﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ةرﺎﺑرد رﺎﺘﺴﺟ ﻦﻳا تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ -
ﻲﻧﻮـﻣزآ
ﻦﻳا هﺎﮕﻧ ﻲﻟو ،ﺖﺴﻴﻧ ﺶﺒﻨﺟ ﻪﺑ رﺎﺘﺴﺟ
ﻲـﻣ ﻚﻳدﺰﻧ يﺮﻴﺴﻔﺗ هﺎﮕﻧ ﻪﺑ ار ﺎﻣ فاﺪﻫا ﻪﭽﻳرد زا ﺪـﻨﻛ
.
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ شور يﺮﺑو هزﻮﻣآ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﻚﻳدﺰﻧ
ﻪـﻌﻣﺎﺟ فﺪـﻫ ﻪﻛ ﻲـﺳﺎﻨﺷ
ار
ﻢﻬﻓ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺘﻓر١
ﻲﻣ ﺪﻧاد . ﻲـﻨﻴﻴﺒﺗ ﻪـﻧ ﺖـﺳا ﻲـﺘﻳاور ﻲـﻨﻴﻴﺒﺗ رﺎﺘـﺴﺟ ﻦـﻳا ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻪﺑ
ﻲﻧﻮﻣزآ ) ،ندﻮﺑ 1383 ص ، 59 ﻴﺳ ؛ ،ﻦﻣ ﺪ 1386 ص ، 83 ( . لﻮـﺒﻗ ﺎـﺑ رﺎﺘـﺴﺟ ﻦﻳا يﺮﻴـﺴﻔﺗ هﺎـﮕﻧ
ﻲﺑﺎﻳزرا ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻋﺪﻣ ،ناﺮﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ هرﺎﺑرد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا يﺎﻫ
» ﻲـﻨﻴﻋ ﺖـﻳﺎﻔﻛ «
دراد
ﻲﻋﺪﻣ ﻪﻜﻠﺑ
» ﻲﻨﻫذ ﺖﻳﺎﻔﻛ «
ﺖﺳا . ﻲﻨﻫذ ﺖﻳﺎﻔﻛ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻞﻳﻻد ﻲﺘﻗو ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا٢
هﺪـﺷ ﻪـﺋارا
او ﻞﺑﺎﻗ و عﻮﻤﺴﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ ياﺮﺑ ﺎﻋدا نآ ،دﻮﺷ روﺮﻣ ﺖﺳا ﻲﺳر
. ﺖـﻳﺎﻔﻛ نداد نﺎـﺸﻧ ياﺮـﺑ ﺎﻣا
ﻲﻨﻴﻋ ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ يوﺎﻋد٣
زﺎﻴﻧ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻔﻴﻛ و٤
دراد . ﺎـﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﺖـﺳا هﺪـﻣآ ﺶﻴـﭘ ﻲﻨﻫذ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﺢﻄﺳ .
ﻦﻤـﺿ رد
، هداد ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ﻲـﺑﺮﺠﺗ يﺎـﻫ ﻪـﺑ
شور
ﺎﺘﻛ ﻪﻧﺎﺨﺑ ﺔﺒﺣﺎﺼﻣ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،يا ﺮﻔﻧ ﻲﺳ ﺎﺑ ﻖﻴﻤﻋ
اد نﻻﺎﻌﻓ زا٥
هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧ
ﺖﺳا .
.1 ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺶﺒﻨﺟ يﺎﻫ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
ﻪﻳﺮﻈﻧ ةﺪﻤﻋ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
صﻮﺼﺧ رد ﺶﺒـﻨﺟ ﺖـﺼﺷ ﺔﻫد ﺔﺑﺮﺠﺗ ةرﺎﺑرد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ
نﺎﻤﻟآ و ﻪﺴﻧاﺮﻓ ًﺎﺻﻮﺼﺧ ﻲﺑﺮﻏ يﺎﭘورا رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد
، رﻮﺸﻛ رد و ا
ﺖـﺳا ﺎـﻜﻳﺮﻣ .
ﺔـﺑﺮﺠﺗ ﻦـﻳا
ﺖﻛﺮﺣ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺎﮔﺪﻳد زا
ﺎﺑ و نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﻖﺸﻣﺮﺳ
هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﺖــﺳا . ﺶﺒــﻨﺟ ﻦــﻳا ًﻼﺜــﻣ ﺎــﻫ
ﻪــﻌﻣﺎﺟ ﺮــﻈﻨﻣ زا ﺎــﻛ نﺎــﺳﺎﻨﺷ
ر ﻪــﻈﻓﺎﺤﻣ ِياﺮﮔدﺮﻛ ﺮــﻈﻨﻣ زا ،رﺎــﻛ
ﺖﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ﺎﻫ
ي ﻲﺑﻼﻘﻧا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻈﻨﻣ زا ، ﺖـﺴﻴﺴﻛرﺎﻣﻮﻧ ﺮـﻈﻨﻣ زا ،يدﺎﻘﺘﻧا نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺎـﻫ و ﺮـﻈﻨﻣ زا
ــــــــــــــــــــــــــ
1Interpretive
2subjective adequency
3objective adquancy
4survey
ﺮﻔﻧ ﻲﺳ5
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻦﻤﺠﻧا لﺎﻌﻓ يﺎﻀﻋا ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻞﻣﺎﺷ هﺪﻧﻮﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫ
ﻲـﻠﭘ ،ناﺮﻬﺗ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار نﺎﻬﻔﺻا و زاﺮﻴﺷ ،ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ ،ﻲﻳﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ ،ﻒﻳﺮﺷ ﻲﺘﻌﻨﺻ ،ﻚﻴﻨﻜﺗ ﺪﻧداد
. ﺮﻫ ﻦﻴـﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ
ﺖﺳا هﺪﻴﺸﻛ لﻮﻃ ﻪﻘﻴﻗد دﻮﻧ ﺎﺗ ﺞﻨﭘ و ﻞﻬﭼ .
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻦﻳا ﺮﻔﻧ ﻲﺳ بﺎﺨﺘﻧا زا فﺪﻫ زا ﺶﻴﺑ ﺎﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ﺮﻫ زا ﻪﻛ
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ هﺎﮕﺸﻧاد نآ لﺎﻌﻓ يﻮﺠﺸﻨﻧاد ﻪﺳ .
182
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺳ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
مﻮ ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1389
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ شﺎﻜﻨﻛ درﻮﻣ يزﺎﺳﻮﻧ ﺮﺧﺄﺘﻣ نازادﺮﭘ .
ﻲﻣ ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد ﻛ
ﻮ ﻢﻴﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا ِعﻮﻤﺴﻣ ﺢﻴﺿﻮﺗ ،ﺎﻬﻧآ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻞﻜﺷ ﻲﻳاﺮﭼ ةرﺎﺑرد نازادﺮﭘ
ار ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ يﺮﻴﮔ
ﻢﻴﻫد ﺢﻴﺿﻮﺗ ﺮﻳز ﺖﻤﺴﻗ ﺞﻨﭘ رد )
،كﻼﻓ 1967 ،نﻮﺴﻣﺎﮔ و ﺪﻨﻤﻳﺮﻓ؛
1979 ،ﻦﻤﻟدا ؛ 1971 ،نرﻮﺗ ؛
1972 ،ﻦﺘﺴﻴﻨﻴﻛ و ﻦﻳودﻮﮔ ؛ 1965
،شﺮﻴﻫ ؛ 1986
،ﺲﻳرﻮﻣ ؛ 1984
،ﻚـﻳردﺮﻓ و يﺮـﻓ ؛ 1985
؛
،مادآ ﻚﻣ 1982
ﻲﺋﻼﺟ ؛ ،رﻮﭘ 2006 ،نﻮﺘﺳﺪﻠﮔ ؛ 2003
،ﺮﭙﺴﺟ ، 2003 (
-1 1 . ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔدﺮﻛرﺎﻛ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﻦﻳا ﻪﻳﺮﻈﻧ
، ﺶﺒـﻨﺟ رﻮﻬﻇ ﻪـﺑ ﻲﺨـﺳﺎﭘ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
ﺎﺳرﺎﻧ ﻳ هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺪﻳﺪﺟ ﻂﻳاﺮﺷ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﻲ ﺖﺳﺎﻫ
. ﻢﺘﺴﻴﺑ نﺮﻗ زا ﺶﻴﭘ
، داﺪﻌﺗ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻮﺑ ﻢﻛ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد داﺪﻌﺗ و ﺎﻫ د
. نﺎﻣز نآ رد
، ﻢﻬﻣ هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﻛ ﻦﻳﺮﺗ ﺗ ﺎﻫ
ﺖﻴﺑﺮ نﺎـﺴﻧا يﺎـﻫ
ﻪﺘﺨﻴﻫﺮﻓ ﻒﻗو ار دﻮﺧ ﻪﻛ دﻮﺑ يا ﻦﺘﻓﺎﻳ
» ﺖﻘﻴﻘﺣ
« ﺪـﻧدﻮﺑ هدﺮﻛ ﻪـﻏﺪﻏد ﻦﻳﺮـﺘﻤﻬﻣ و
نﺎـﺷ ﺪـﻴﻟﻮﺗ
» يوﺮﻴﻧ ﻲﻧﺎﺴﻧا
« دﻮﺒﻧ رﺎﻛ رازﺎﺑ ياﺮﺑ .
ﻪـﻳﻻ زا ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﺘﺨﻴﻫﺮﻓ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد كﺪﻧا ﻦﻳا يﻻﺎـﺑ يﺎـﻫ
ﻪﻌﻣﺎﺟ
،هدﻮﺑ ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑﺎـﺸﺗ زا و )ا
ﻲـﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ،ﻲـﻗﻼﺧ (
ﺪـﻧدﻮﺑ رادرﻮـﺧﺮﺑ .
ﻂﻴـﺤﻣ
هﺎﮕﺸﻧاد دﻮﺑ تﻮﻠﺧ و مارآ ،ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ .
ﻢﺘﺴﻴﺑ نﺮﻗ رد ﺎﻣا ﻪﺘﻓر
ﻪﺘﻓر هﺎﮕﺸﻧاد داﺪﻌﺗ ﺎـﻫ
هﺎﮕـﺸﻧاد و ﺪـﺷ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺎﻫﺪـﺻ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد و ﻂﻴـﺤﻣ ﻪـﺑ ﻞﻳﺪـﺒﺗ ﺎـﻫ
» هﻮـﺒﻧا ﺪـﻴﻟﻮﺗ
« نﺎـﺼﺼﺨﺘﻣ
) تاﺮﻛوﺮﺑ ﺎﻫ
، تاﺮﻛﻮﻨﻜﺗ ﺎﻫ
نﺎﻜﺷﺰﭘ و (
ﻲـﻠﺤﻣ ؛ﺪـﺷ ﺎـﺑ ﻮﺠـﺸﻧاد نﺎـﻧاﻮﺟ هﻮـﺒﻧا رﻮـﻀﺣ ياﺮـﺑ
ﺖﻳﻮﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺎﻫ ﻋﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ
ﻲ ﻪﻳﻻ نﺎﻴﻣ زا ﻪﻛ يﺎﻫ
ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻂﺳو ،
ِيﻻﺎﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﺳﺎﺧﺮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ .
ﺪﻳﺪﺟ ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﻳا رد
، هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺷزﻮﻣآ و يرادا رﺎﺘﺧﺎﺳ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻦﻳا يﺎﻫزﺎﻴﻧ يﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺎﻫ
دﻮﺒﻧ عﻮﻨﺘﻣ و هﻮﺒﻧا .
ﺶﺒﻨﺟ رﻮﻬﻇ ا ﻪـﺑ ﻲﺨـﺳﺎﭘ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
يدﺎـﻬﻧ و يدﺮﻛرﺎـﻛ ﻒﻌـﺿ ﻦـﻳ
هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﺳﺎﻫ . ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا رد ﻲﻣ ﺖﺻﺮﻓ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ،ﺎﻫ
ار دﻮـﺧ ﻪـﻛ ﺪـﻨﺑﺎﻳ
» زاﺮـﺑا
« ﻪـﺑ و ﺪـﻨﻨﻛ
ﺪﻨﺑﺎﻳ ﺖﺳد يﺪﻳﺪﺟ ﺖﻳﻮﻫ .
رد يدﺮﻛرﺎﻛ هﺎﮕﻧ و يرادا رﺎﺘﺧﺎﺳ نآ رد ﻪﻛ ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و
هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ياﺮﺑ مزﻻ ﻲﻳارﺎﻛ و فﺎﻄﻌﻧا ﺪﻗﺎﻓ ﺎﻫ
نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد هﻮـﺒﻧا
رﺎﻛ ﺮﺑ ،ﺖﺳا دﺮﻛ
ﺖﻳﻮﻫ ﺶﺒﻨﺟ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ي ﻲﻣ ﺪﻴﻛﺄﺗ
دﻮﺷ . زا ﺲـﭘ ،سﺎـﺳا ﻦﻴـﻤﻫ ﺮﺑ
جوا ﺶﺒﻨﺟ يﺮﻴﮔ رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
ا ﺎﭘورا و ﺎﻜﻳﺮﻣ ﺔـﻫد رد
1960 ، ﻪـﻛ ﺪـﺷ ﻲـﻧاواﺮﻓ ﺶـﺷﻮﻛ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺷزﻮﻣآ و يرادا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻮﮔ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﻧ دﻮﺷ ارﺎﻛ و ﻒﻄﻌﻨﻣ ،لﻮﺤﺘﻣ يا ﻪﻛ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﻮﺒﻧا
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻢﻬﻓ :
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
...
183
ﺖﻳﻮﻫ ﺔﻨﺸﺗ و نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﺘﺳاﻮﺧ مارآ و ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ قﺮﻃ زا ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻀﻓ رد ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺪﻳﺪﺟ
ﺎـﻫ و
ﺖﻳﻮﻫ ار دﻮﺧ زاﺮﺑا ﺪﻨﻨﻛ . ١
2 - 1 . ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻳﺮﻈﻧ فﻼﺧ ﺮﺑ
ﺔ ﺐﻴﺳآ ﻪـﻈﻓﺎﺤﻣ و ﻪﻧﺎـﺳﺎﻨﺷ ـﻧارﺎﻛ
ﺔ
،لوا رد ﺔـﻳﺮﻈﻧ مود
ﻲﻣ ﻲﻌﺳ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ دﻮﺷ ﻪﺑﺎﺜﻣ
ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ
» ﻲﻳﺎﻫر
ِﺶﺨﺑ ﻲﺑﻼﻘﻧا
« ﺟ رد ﻌﻣﺎ ﺔ درﻮﻣ ﺪﻳﺪﺟ
ﻲﺑﺎﻳزرا دﻮﺷ . ﻖﺒﻃ ﻦﻳا ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻌﻣﺎﺟ رد ﻲﻠﺻا تﺎﻋزﺎﻨﻣ و ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﺔ
ﻲﺘﻌﻨﺻ نﺎـﻴﻣ ضرﺎـﻌﺗ لﻮـﺣ
ﺖﻌﻨﺻ نﺎﺒﺣﺎﺻ )
ﺎﻫاوژرﻮﺑ ( ﻛ و ﻲـﻣ رود ﻲﺘﻌﻨﺻ ناﺮﮔرﺎ ﺪـﻧز
. نﺎـﻨﭼ ﻢﺘـﺴﻴﺑ نﺮـﻗ زا ﺶﻴـﭘ ﻪـﻛ
ﺎﻫاوژرﻮﺑ مﺎﻘﻣرد ﻲﻳﺎﻫر ﻪﻘﺒﻃ ﻚﻳ ﻲﻟادﻮـﺌﻓ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺶﺨﺑ
ار ـﻌﻣﺎﺟ يﻮـﺳ ﻪـﺑ ﺔ
ﻲﺘﻌﻨـﺻ
) ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراد ( ﺪﻧداد لﺎﻘﺘﻧا ﻘﺒﻃ ﻦﻳا نﻮﻨﻛا ﻢﻫ ،
ﺔ
ِﺮﮔرﺎﻛ ﻲﻳﺎﻫر ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺶﺨﺑ ـﻌﻣﺎﺟ ﺪـﺷﻮﻛ
ﺔ
ﻲﺘﻌﻨﺻ رﺎﻤﺜﺘﺳا ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ )
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراد ( ﺑ ار ﻌﻣﺎﺟ ﻪ ﺔ ﺪـﻨﻛ ﻞﻳﺪـﺒﺗ ﻲﺘـﺴﻴﻟﺎﻴﺳﻮﺳ ﺮـﺑاﺮﺑ .
ﻦـﻳا رد
ﻪﻳﺮﻈﻧ
، ﻲﻳﺎﻫر ﺶﻘﻧ ﻪﻧﻮﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﺶﺨﺑ
» ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺮﻴﺴﻔﺗ
« ﻲﻣ دﻮﺷ . لوا ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺘﻔﮔ
ﻲﻣ ا ﺎﺑ دﻮﺷ ﻘﺒﻃ ﻪﻛ ﻦﻳ ﺔ
ﻲﻳﺎﻫر ﻲﻳوﺮﻴﻧ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺮﮔرﺎﻛ ﺖﺳا ﺶﺨﺑ
، ﺮـﺒﻨﭼ رد وﺮﻴﻧ ﻦﻳا ﺎﻣا ة
ﺐـﻳﺮﻓ
ﺒﻃ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺔﻘ
ﺖﺳا رﺎﺘﻓﺮﮔ اوژرﻮﺑ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺑﻼﻘﻧا ِﻞﻤﻋ ﻪﺑ ردﺎﻗ و
ﻦﻳا و
» ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺶﺒـﻨﺟ
«
ﻲﻳﺎﻫر و ﻲﺑﻼﻘﻧا ﻲﻫﺎﮔآ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نارود ﺐﻳﺮﻓ ﺮﺑاﺮﺑ رد كﻻﺎﭼ و لﺎﺒﻜﺒﺳ و ﺖﺳا ﺢﻠﺴﻣ ﺶﺨﺑ
ﻳ ﻟاﺮﺒﻴﻟ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎ يزاوژرﻮﺑ ﻲﺘﺴﻴ
ﺖﻳاﺪﻫ ار يﺮﮔرﺎﻛ ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ ﻲـﻣ ﺶﻴـﭘ ﻪـﺑ و دﺮـﺑ
. رد
مود ﺮﻴﺴﻔﺗ
، ﻌﻣﺎﺟ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻦﺨﺳ ﺔ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺮﻄﻴـﺳ نﺎـﻨﭼ ﻲﺘﻌﻨـﺻ و يراد ة
ﺑﻮ و ﻚـﻴﺗاﺮﻛور
،ﺮﮔرﺎﻛ ﻪﻘﺒﻃ ﻪﻠﻤﺟ زا ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺳاﺮﺳ ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﻚﻴﺗاﺮﻛﻮﻨﻜﺗ هدﺮﺘﺴﮔ
ﻪـﻛ ﺖـﺳا هدﺮـﻛ ﺖﻴﺒﺜﺗ و
ﻘﺒﻃ ﺔ ﻲﻳﺎﻫر ﺶﻘﻧ زا ﺮﮔرﺎﻛ زﺎﺑ دﻮﺧ ﺶﺨﺑ
ﺖـﺳا هﺪﻧﺎﻣ .
،ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻄﻠـﺳ ﺮـﻳز رد
ﺔ ﺑ ﻮ ﻚـﻴﺗاﺮﻛور
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراد ﻂﻘﻓ ﺎﺣ رﺎﺸﻗا ﻪﻴﺷ ﻌﻣﺎﺟ يا ﺔ ﻮﺠـﺸﻧاد ﺮﺸﻗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻦـﻳا ﺮـﻳز ًﺎﻤﻴﻘﺘـﺴﻣ ﻪـﻛ
ﻲﻣ ،ﺪﻧراﺪﻧ راﺮﻗ ﻪﻄﻠﺳ ﻧاﻮﺗ
ﻨ ﻲﻳﺎﻫر ﺶﻘﻧ ﺪ رد ار دﻮﺧ ﻲﺸﺨﺑ
ﻲﻫﺎﮔآ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻲﺸﺨﺑ تﺎـﺿرﺎﻌﺗ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻨﻛ ﺎﻔﻳا يراد
ﻨ ﺪ . ﻢﻴﺘﻔﮔ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ود ﺮﻫ رد
ﺶﺒـﻨﺟ ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻲـﻳوﺮﻴﻧ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
ﻲﻳﺎﻫر ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ ﻲﺑﻼﻘﻧا و ﺶﺨﺑ ـﻌﻣﺎﺟ ﺪﻧراد ﺪﺼﻗ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ
ﺔ ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ يﻮـﺳ ﻪـﺑ ار يراد
ﺪﻨﻫد ﺖﻛﺮﺣ ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻴﺳﻮﺳ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ .
ــــــــــــــــــــــــــ
ﻲﺑﺮﻏ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد1
، ﺶﺒﻨﺟ رﻮﻬﻇ زا ﺲﭘ عاﻮﻧا ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
» ﻲـﻌﻤﺟ تﺎﻣاﺪﻗا
« ﻞﻜـﺷ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد
رﻮﻣا ﻪﺑ و ﺖﻓﺮﮔ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ي
لﻮﻤﻌﻣ ﻂﻴﺤﻣ رد يدﺎﻋ و ﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫ
. ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ﺮـﻴﻏ نﻮﻨﻛا ﻢﻫ زا
ﺻﺮﻋ ﺔ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و ﻲﺷزﻮﻣآ
، ﺖﺣﺎﺳ ﻪﻴﻘﺑ ﻞﺻا زا ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫ
» يرﻮﺤﻣﻮﺠﺸﻧاد
« ﻲﻣ يوﺮﻴﭘ يرادا رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺪﻨﻛ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻒﻄﻌﻨﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد كﺮﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ ناور و ﺮﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺗ .
184
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺳ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
مﻮ ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1389
3 - 1 . ﻳﺮﻈﻧ ﺔ سﺎﻣﺮﺑﺎﻫ ﻦﮔرﻮﻳ
،ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا فﻼﺧ ﺮﺑ
ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻚـﻳ ار ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ،مود
» ﻲﺑﻼﻘﻧا ﻞﻣﺎﻋ
«،
ﺮﮔرﺎﻛ ﻪﻘﺒﻃ نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻤﻧ ﺮﻈﻧ رد ،ﻲﺘﻌﻨﺻ
دﺮﻴﮔ . ﺮﻈﻧ زا سﺎﻣﺮﺑﺎﻫ ﻲﻌﻤﺟ ﺖﻛﺮﺣ
ﻚﻳ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﺮﻴﮔاﺮﻓ و
» ﺻﺮﻋ ﺔ ﻚﻴﻠﺒﻤﺳ
« ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺪﻳﺪﭘ
ﻲـﻣ نآ ﻖـﻳﺮﻃ زا ﻪـﻛ دروآ
،
» ﺻﺮﻋ ﺔ
ِﻲﻣﻮﻤﻋ « ﻲﺳرﺮﺑ و ﺪﻘﻧ هﺎﮕﺘﺳد ﻲﻧﻮﻣﮋﻫ رﺎﺸﻓ ﺮﻳز ﻪﻛ
يدﺎـﺼﺘﻗا و ﻲـﺳﺎﻴﺳ ،ﻲـﻐﻴﻠﺒﺗ يﺎﻫ
ﻲﻣ خاﺮﻓ يﺪﺣ ﺎﺗ دراد راﺮﻗ ﻲﻤﺳر دﻮﺷ
. وا ﺮﻈﻧ زا
، ﺮﮔا » ﺻﺮﻋ ﺔ ﺪﻘﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ
« و ﻲﺳﺎﻴﺳ راﺪﺘﻗا زا
هوﺮﮔ و ﺖﻟود يدﺎﺼﺘﻗا ﺒﻧ دازآ ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ يﺎﻫ
ﻲﺳاﺮﻜﻣد ﻲﺘﺣ ،ﺪﺷﺎ ﻲﻧﺎـﻤﻟرﺎﭘ يﺎـﻫ
ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ
ﺖﻓآ ﺪﻨﻨﻛ ﺪﻳﺪﺸﺗ ار يرﺎﺘﺧﺎﺳ يﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ و ﺪﻧﻮﺷ از .
ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻪﺑ
، ﻲـﺳرﺮﺑ و ﺪﻘﻧ دازآ ﺔﺻﺮﻋ ﺮﮔا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ جاور ﻪﻌﻣﺎﺟ رد
، هوﺮﮔ ﻣﺮﺳ ﺐﺣﺎﺻ و ذﻮﻔﻧ ﺐﺣﺎﺻ يﺎﻫ ﻲﻣ ﻪﻳﺎ
باﺰـﺣا ﻢـﻫ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪـﻨﻨﻛ يرﺎﻜﺘﺳد دﻮﺧ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ِيارآ و ﻲﻣﻮﻤﻋ رﺎﻜﻓا ﻢﻫ و ﻲﺳﺎﻴﺳ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﺶﺒـﻨﺟ يﺎـﻫ
ﺖﻛﺮﺣ راﺮﻜﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺖﺴﺸﻧ ،ﻲﻌﻤﺟ يﺎﻫ
ﻧﺎﻴﺑ و ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺎﻫ ﻪﻴ
يزﺎـﺳدازآ ﻪـﺑ دﻮـﺧ يﺎـﻫ
ﺻﺮﻋ يﺎﻀﻓ ﺔ
ﻲﻣ ﻚﻤﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻞﻛ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻨﻛ
ﻨ ﺳﺎﻴﺳ زا ﻢﻋا ﻲﻤﺳر ترﺪﻗ نﺎﺒﺣﺎﺻ و ﺪ ،ﻲ
ﻲﻣ رﻮﺒﺠﻣ ﻲﻐﻴﻠﺒﺗ و يدﺎﺼﺘﻗا ﻊـﻤﺟ ﻲﻣﻮﻤﻋ رﺎﻜﻓا ﺮﺑاﺮﺑ رد ار دﻮﺧ يﺎﭘ و ﺖﺳد ﺪﻧﻮﺷ
ﺪـﻨﻨﻛ . زا
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ور ﻦﻳا ﻲﻋﻮﻧ
ﻲﻳﺎﻫر يوﺮﻴﻧ ﺖـﺴﻴﻧ ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺶﺨﺑ
، ﻲـﻳوﺮﻴﻧ ﻪـﻜﻠﺑ
» ﻚﻴﻠﺒﻤـﺳ
«
ﻲﻳﺎﻫر ﻪﻛ ﺖﺳا و ﺪﻘﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﺻﺮﻋ ﺮﺑ يراﺬﮔﺮﺛا ﻖﻳﺮﻃ زا ار ﻲﺸﺨﺑ
ﻞﻜﺷ ﺔﺻﺮﻋ يﺮـﻴﮔ
رﺎـﻜﻓا
ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﻣ لﺎﺒﻧد
ﺪﻨﻛ .
1 - 4 . ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ ﻪـﻳﺮﻈﻧ زا ﻲـﻫوﺮﮔ
ﺶﺒـﻨﺟ نازادﺮـﭘ ﺪـﻳﺪﺟ يﺎـﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺶﺒﻨﺟ ، ﺮﻣز رد ار ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ ة
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺔﻴﻟوا يﺎﻫ
» ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﺪـﻳﺪﺟ يﺎﻫ
« رد
ﻤﻴﻧ ﺔ مود نﺮﻗ ﻲﻣ داﺪﻤﻠﻗ ﻢﺘﺴﻴﺑ ﺪـﻨﻨﻛ
.١
ﻖـﺒﻃ هﺎﮔﺪـﻳد ﻦـﻳا
، ﺶﺒـﻨﺟ فﻼـﺧ ﺮـﺑ ﻚﻴـﺳﻼﻛ يﺎـﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
، ﺟ ﻞﺜﻣ ﺶﺒﻨ ﻫدزﻮـﻧ نﺮـﻗ نﺎﻳﺎﭘ رد يﺮﮔرﺎﻛ يﺎﻫ ﻢ
ﻢﺘـﺴﻴﺑ نﺮـﻗ ﻞـﻳاوا و
، ﺎـﻬﻧآ رد ﻪـﻛ
فﺎﻜﺷ و تﺎﻋزﺎﻨﻣ شﻮﺣ و لﻮﺣ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ
» ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ ﻲﺘﻌﻨـﺻ يﺎـﻫ
« ﻲـﻣ ﻞﻜـﺷ ﺖـﻓﺮﮔ
و
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺶﻟﺎﭼ ﻲﻣ ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺮﮔرﺎﻛ و راد
ﺶﺒﻨﺟ رد ،ﺖﺷاﺬﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻪـﻛ
ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر ﺘﻴﻧرﺪﻣ نارود رد ﺔ
مود زا 1960 ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﺮﻴﮔ
ﻧ ﺪ
، ﻮﺤﻣ فﺎﻜﺷ ر ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ ﻪﻧ
و ﺮﮔرﺎـﻛ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻪﻛ راد
» يﺎﻫوﺮﻴﻧ
« ﺪﻧزﺎﺳ ة ﻲﻣﻮﻤﻋ رﺎﻜﻓا ﺪﻧا
ﻂﻴـﺤﻣ رد ﻪـﻛ و ﻲﻫﺎﮕـﺸﻧاد ،ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻫ
ﻪﻧﺎﺳر ﺪﻧراد رﻮﻀﺣ ﻲﻌﻤﺟ يﺎﻫ .
،ﺮـﮕﻳد يﺮﻴﺒﻌﺗ ﻪﺑ
» ﻪـﻧﺎﺧرﺎﻛ
« ﻪـﺑ ار دﻮـﺧ يﺎـﺟ
» ﻂﻴـﺤﻣ يﺎـﻫ
ــــــــــــــــــــــــــ
1 . ﻲﮔﮋﻳو ﺶﺒﻨﺟ يﺎﻫ بﺎﺘﻛ رد ﺪﻳﺪﺟ و فرﺎﻌﺘﻣ يﺎﻫ
) ،ﺲﻜﻟﻮﻓ 1999
، 100 ـ 95 ( هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﻧا
.
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻢﻬﻓ :
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
...
185
ﻪﻧﺎﺳر و ﻲﺷزﻮﻣآ يا
« ﻲﻣ ﺪﻫد . ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺮﻈﻨﻣ ﻦﻳا زا ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻲﻤﺳر
زﺎﺳ شﻼﺗ ﻪﻛ ﻲﻣ
ﺪـﻨﻨﻛ
ﺑ ﻂﺧ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ،ﺪﻨﻫﺪ
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ ﺪﻧا
ﻪﻛ ﻲﻣﻮـﻤﻋ رﺎـﻜﻓا ار
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﻊـﻔﻧ ﻪـﺑ يﺎـﻫ
ﺶﺒﻨﺟ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ ﻲﻣ ﻞﻜﺷ
ﺪﻨﻫد . ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻪﺑ١
، هﺎﮔﺪـﻳد ﻦـﻳا ﻖﺑﺎﻄﻣ
، ﺶﺒـﻨﺟ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
ﻲﻳﺎﻫر ﺶﺨﺑ ﺪﻧا
، ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺎﻣا و
رد ذﻮﻔﻧ ﺎﺑ زا و ﻲﻣﻮﻤﻋ رﺎﻜﻓا
مدﺮﻣ يارآ ﻖﻳﺮﻃ و ﺖﻣﻮﻜﺣ
ﻣﺎﻧﺮﺑ ﺔ ﻲﻣ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار نآ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺪﻨﻫد
.
1 - 5 . ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺔﻳﺮﻈﻧ
،ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا سﺎﺳا ﺮﺑ ﺶﺒـﻨﺟ
ﺪـﻟﻮﻣ و ﻞـﻣﺎﻋ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
» ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺪﻳﺪﺟ ﮓﻨﻫﺮﻓ
« ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺪﻧﻮﺷ
. ناﺪﻧوﺮﻬﺷ و نﺎﻴﻣدآ ،ﺮﻈﻨﻣ ﻦﻳا زا رد
ﻲﮔﺪﻧز
ﻪﻧازور ﺑ ﻧآ زا ﺶﻴ ﻪﻜ ﺧ ﺮﮕﺑﺎﺴﺣ ﻞﻘﻋ زا زا ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ نﺎﻣﺮﻓ دﻮ
» ﮓﻨﻫﺮﻓ
« ﻲـﻣ نﺎﻣﺮﻓ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺪـﻧﺮﻴﮔ
ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﻮﮕﻟا نﺎﻤﻫ زا ﻲﻨﻌﻳ
» هدﺎﺘﻓاﺎﺟ
« رد ﻪﻜﻨﻳا نوﺪﺑ مدﺮﻣ و ـﻬﻧآ ﻲﺘﺳردﺎﻧ و ﻲﺘﺳرد
ﺎ
ﺪﻨﻨﻛ ﻲﺳراو تدﺎﻋ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ
و ﻲﻣ يوﺮﻴﭘ ﺎﻬﻧآ زا ﺪـﻨﻨﻛ
. ﻪـﻳواز ﻦـﻳا زا
، رد ﺖـﺳﺎﻴﺳ ﻢـﻈﻋا ﺶـﺨﺑ
ﺎﻫﻮﮕﻟا ﻖﻳﺮﻃ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ تادﺎﻋ و
) ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﻳ ﻲﺳﺎﻴﺳ
( ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ دﺮﻴﮔ
. ﮓـﻨﻫﺮﻓ ًﻻﻮﻤﻌﻣ
، و
ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ًﺎﺻﻮﺼﺧ
، ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻲﻧﻮﻣﮋﻫ و هﺮﻄﻴﺳ ﺖﺤﺗ نﺎﻣز روﺮﻣ ﻪﺑ -
هﺎﮕﺘـﺳد ﻲـﻐﻴﻠﺒﺗ يﺎـﻫ
ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ و ﻲﻤﺳر ﻲـﻣ ﻞﻜـﺷ
دﺮـﻴﮔ . ﻲﻄﻳاﺮـﺷ ﻦﻴـﻨﭼ رد
، ﺶﺒـﻨﺟ ﺎـﺑ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
ﺖﻛﺮﺣ رد ار يﺪـﻳﺪﺟ ﻲـﺳﺎﻴﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﺞﻳرﺪـﺗ ﻪـﺑ دﻮﺧ يﺎﻫرﺎﻌﺷ راﺮﻜﺗ و ﻲﻌﻤﺟ يﺎﻫ ﺮـﺑاﺮﺑ
ﻲـﻣ دﺎـﺠﻳا ﻪﻌﻣﺎﺟ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻲﻤﺳر ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺪـﻨﻨﻛ
. ﺶﺒـﻨﺟ ﻦـﻳا رد ﺮـﮕﻳد نﺎـﻴﺑ ﻪـﺑ ﺎـﻫ
ﻊﻳزﻮﺗ ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﺶﻘﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻣ يزﺎﺑ ار هﺪﻨﻨﻛ
ﻪـﺸﻳﺪﻧا نﺎـﻴﻣ زا ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ؛ﺪﻨﻨﻛ يﺎـﻫ
،ناﺮﻜﻔﻨﺷور نﺎﻴﻣ زا ﺎﻳ
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تﺎﻳﺮﻈﻧ و ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻪـﻧﺎﻣز زﺎـﻴﻧ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻪﻛ ار ﺎﻬﻧآ زا يداﺪﻌﺗ
ﻲﻣ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺪﻨﻫد
ﻲﻣﺮﺑ ﺪﻨﻨﻳﺰﮔ ﺒﺗﺮﻣ و ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ًﺎ ﺖـﻛﺮﺣ رد دﻮـﺧ تﺎـﺒﻟﺎﻄﻣ ناﻮﻨﻌﺑ
يﺎـﻫ
ــــــــــــــــــــــــــ
1 . ﺗ و رﻮﻬﻇ ﻴﻠﺨ ﺔ » ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
« هﺪﻳﺪﭘ زا ﻲﻜﻳ ﻊﻣاﻮﺟ رد يرﺎﺟ يﺎﻫ
نرﺪﻣ ﺖﺳا ﻲﻧﻮﻨﻛ .
تﺎﻴﺑدا رد
ﻦﻳﻮﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ ﻦﻳا
ﺶﺒﻨﺟ يرﺎﺼﺘﺧا ﺖﻣﻼﻋ ﺎﺑ ﺎﻫ NSM
(New Social Movements)
ﻲﻣ دﺎﻳ دﻮﺷ . تﺎﻴﺑدا رد
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ فرﺎﻌﺘﻣ
» ﺎﻫدﺎﻬﻧ
« رﺎﻨﻛ رد
» ﺶﺒﻨﺟ ﺎﻫ
« ﻲﻤﻧ راﺮﻗ ﻌﻣ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻢﻫ ﺮﺑاﺮﺑ رد ًﻻﻮﻤ
ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ ﺪﻧﺪﺷ .
ﺎﻣا ﺄﺘﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ تﺎﻴﺑدا رد
،ﺮﺧ » ﺶﺒﻨﺟ ﺎﻫ
« رﺎﻨﻛ رد
» ﺎﻫدﺎﻬﻧ
« ﺑﻪ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻲﻳاﺪﺟ ﺖﻴﻌﻗاو ﻲﮔﺪﻧز ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ
نرﺪﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻧﻮﺷ . ﺖﻟود ﻮﻛﺮﺳ يﺎﺟ ﻪﺑ ﻦﻳزوﺮﻣا يﺎﻫ ب
ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا تﺎﺒﻟﺎﻄﻣ نداد راﺮﻗ ﺎﺑ ﺎﻫ رد ﺎﻫ
» ﻪﻨﻴﻣز يﺎﻫ
ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ
« و
» ﺎﻴﺳ ﺖﺳ يراﺬﮔ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
« ﻲﻣ زﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﻴﻠﺨﺗ ياﺮﺑ ار هار ﺪﻨﻨﻛ
. قﻮﻓ ﻊﻣاﻮﺟ رد ،ﺮﻛﺬﻟا
ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ﺶﻴﺑ ﺎﻫ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ياﺮﺑ ﻪﻜﻧآ زا
» ﺪﻳﺪﻬﺗ
« ﺪﻧﻮﺷ بﻮﺴﺤﻣ ﻲﻋﻮﻧ
» ﺖﺻﺮﻓ
« ﻲﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﺪﻨﻳآ
.
186
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺳ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
مﻮ ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1389
ﻲﻣ راﺮﻜﺗ ﻲﻌﻤﺟ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ راﺮﻜﺗ ﻦﻴﻤﻫ و ﺪﻨﻨﻛ
ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر ﺪﻳﺪﺟ ﻲﺳﺎﻴﺳ رﺎﺘﻓر و ﮓﻨﻫﺮﻓ ياﺮﺑ ار ﺎﺟ
ﻲﻣ زﺎﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺪﻨﻛ
.
ﻢﻴـﻨﻛ روﺮﻣ ار رﺎﺘﺴﺟ ﻦﻳا لاﺆﺳ ﻦﻴﻟوا هرﺎﺑود ﻢﻴﻳﺎﻴﺑ ﻚﻨﻳا :
ـﺸﻧاد ﺶﺒـﻨﺟ اﺮـﭼ قﺎـﻔﺗا ﻲﻳﻮﺠ
ﻲﻣ ﻲﻣ نﺎﻳاﺮﮔدﺮﻛرﺎﻛ ؟ﺪﺘﻓا هﺎﮕﺸﻧاد رد ﻮﺠﺸﻧاد هﻮﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﻨﻳﻮﮔ
ﻪﻌﻣﺎﺟ زﺎﻴﻧ ﻊﻓر ياﺮﺑ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻪﺑ ،نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ عاﻮﻧا هﺎﮕﺸﻧاد رد ار ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻪﺘﺷﺬﮔ فﻼﺧﺮﺑ
يﺎـﻫدﺎﻬﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هدروآ ﺪﻳﺪﭘ ﺎﻫ
ﻲﻤﻧ يرادا تارﺎﻈﺘﻧا يﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺖﻳﻮﻫ و يﺎﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺪﻨـﺷﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﻮﺒﻧا ﺖـﻠﻔﻏ و ،
ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا زا و ضاﺮﺘﻋا
شﺰﻴﺧ ﻲﻣ ﻦﻣاد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻧز
. ﺖﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ﻲﻣ ﻲﺑﻼﻘﻧا يﺎﻫ
ﺪﻨﻳﻮﮔ
ﺾﻴﻌﺒﺗ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺔﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ ﻤﺤﺗ ﻞﺑﺎﻗ يراد
ﻞ وﺮﻴﻧ ﻪﺑ و ﺖﺴﻴﻧ ـﻳ
ﻲﻳﺎـﻫر ﻲ رد و دراد زﺎـﻴﻧ ﺶـﺨﺑ
ﻲﻳﺎﻫر ﺮﺸﻗ ﻪﻛ ﻲﻄﻳاﺮﺷ تﺎﺿاﺮﺘﻋا ﻦﻳا ،ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا ﺮﻴﮔ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺐﻳﺮﻓ ةﺮﺒﻨﭼ رد ﺮﮔرﺎﻛ ﺶﺨﺑ
ﻤﺟ ﻲﻳﺎﻫر يوﺮﻴﻧ ﺶﻘﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻌ ﻲـﻣ ﺎﻔﻳا ار ﺶﺨﺑ
ﺪـﻨﻛ . سﺎـﻣﺮﺑﺎﻫ ﻲـﻣ
رد ﺪـﻳﻮﮔ
نﺎﻣزﺎﺳ و ﻲﺘﻟود ﻢﻴﻈﻋ ﻲﺳاﺮﻛورﻮﺑ ﻪﻛ ﻲﻄﻳاﺮﺷ جوﺮـﻣ ﻲـﺻﻮﺼﺧ ﺶـﺨﺑ ﻞﻳﻮﻃ و ﺾﻳﺮﻋ يﺎﻫ
يراﺰﺑا يﺎﻫرﺎﺘﻓر )
ﻪﻧاﺮﻣآ ﺎﻳ ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔدﻮﺳ ﺎﻳ ﻲﻳﻻﺎﻛ (
ﻚـﻴﺗاﺮﻛورﻮﺑ ﻢﺘـﺴﻴﺳ ﻪﻛ ﻲﻄﻳاﺮﺷ رد ،ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻲﺳرﺮﺑو ﺪﻘﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺔﺻﺮﻋ )
ﺎﻳ ﻪﻧﺎﻳﻮﺟ ﺖﻘﻴﻘﺣ و يراﺰﺑا ﺮﻴﻏ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺔﺻﺮﻋ (
هدﺮـﻛ ﻪـﻔﺧ ار
ﻲﻣ عﺎﻓد يراﺰﺑا ﺮﻴﻏ رﺎﺘﻓر زا ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺔﺻﺮﻋ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ،ﺖﺳا ﺪﻨﻛ
. نرﻮﺗ
ﻲﻣ هﺪﺷ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﻲﻌﻣاﻮﺟ ﺮﻴﺧا ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﻛ ﻲﻄﻳاﺮﺷ رد ﺪﻳﻮﮔ ﻊـﻣاﻮﺟ تﺎﻣﺪـﺧ ﺶـﺨﺑ ﻲﻨﻌﻳ ،ﺪﻧا
،
ﺶﺨﺑ ًﺎﺻﻮﺼﺧ اد ،تﺎﻋﻼﻃا ﺎﺑ ﻪﻛ يﺰﻛاﺮﻣ و شزﻮﻣآ
هد و ﺎﻫ تﺎﻤﻠﻛ ﻲﻣ رﺎﻛ گرﺰـﺑ ،ﺪـﻨﻨﻛ ﻦﻳﺮـﺗ
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ يزورﺎﺸﻛ و ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺶﺨﺑ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﺨﺑ دﺎـﻀﺗ ﻪـﻜﻨﻳا يﺎـﺠﺑ ،ﺪـﻫد
ﻲﺘﻌﻨﺻ تاﺪﻴﻟﻮﺗ لﻮﺣ ﺎﻣﺮﻓرﺎﻛ و ﺮﮔرﺎﻛ نﺎﻨﭼ ،ﺪﺷﺎﺑ
ﻌﻣﺎﺟ زﺎﻏآ رد ﻪﻛ ﺔ
، ﻢﻳدﻮﺑ نآ ﺪﻫﺎﺷ ﻲﺘﻌﻨﺻ
ﻲﻣ يﺪﺟ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ دﺎﻀﺗ ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﺴﻛ نﺎﻴﻣ دﺎﻀﺗ ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳﺪﺑ ؛دﻮﺷ
و تﺎـﻤﻠﻛ ،تﺎـﻋﻼﻃا
ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ار ﺎﻫرﺎﺘﻔﮔ ﺪﻨﻨﻛ
. رد ﺶﺒﻨﺟ ،ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻦﻴﻨﭼ ﺸﻧاد يﺎﻫ
ﺠ زا ﻲﻜﻳ ﻲﻳﻮ ﻪﻠﻤﺟ
يﺎـﻫوﺮﻴﻧ ﺪـﻧا
هداد ﻲﻤﺳر نﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻛ ﻲﻣ ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ ار ﺎﻫرﺎﺘﻔﮔ و ﺎﻫ
ﺪﻨﺸﻛ . زا ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﺮـﻈﻧ نازادﺮـﭘ
ﺮﺧﺄـﺘﻣ
يزﺎﺳﻮﻧ
، ﻪﺑ ﺖﺳا ﻲﺸﻨﻛاو ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻲـﻫار و ﻲﻤـﺳر ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ و تادﺎﻋ
ياﺮـﺑ
هﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ ﻲﻤﺳر ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﻳا ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﺗ
. ﺎﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺷاد ﻪـﺟﻮﺗ ﺪـﻳﺎﺑ ،ﻪﻤﻫ ﻦﻳا
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻧﺎﮕﺠﻨﭘ يﺎﻫ ﺔ
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﻛ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺮﮔا ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻲﻋﺪﻣ رﻮﻛﺬﻣ ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ
ﺪﻨﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ،
ﻲﻣ خر ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ًﺎﻤﺘﺣ دﻮﺷ ﺮﺿﺎﺣ ﺪﻫد
. ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺔﻤﻫ ﻲﻣ نازادﺮﭘ
هﺪﻳﺪﭘ عﻮﻗو ﻪﻛ ﺪﻨﻧاد يﺎﻫ
ﺶﺒﻨﺟ ﺎﺠﻨﻳا رد ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻚﺗ ،ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
راد زﺎﻴﻧ ﺖﻠﻋ ﻦﻳﺪﻨﭼ ﻲﻗﻼﺗ ﻪﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻲﺘﻠﻋ ﻧ
ﺪ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻳﺮﻈﻧ يﺎﻫ ﻪﺿﺮﻋ هدﺮﻛ هرﺎﺷا ﻲﻠﻣﺎﻋ ياﺮﺑ دﻮﺧ ﺢﻴﺿﻮﺗ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ هﺪﺷ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪـﻛ ﺪـﻧا
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻢﻬﻓ :
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
...
187
ﻞﺋﺎﻗ نآ ياﺮﺑ ار ﺶﻘﻧ دﻮﺧ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺔﻴﺷﺎﺣ رد ار ﻞﻠﻋ ﺮﻳﺎﺳ و ﺪﻧا
ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻛ ـ ﺪﻨﻨﻛ
ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا فﺪﻫ وﺮﻤﻠﻗ رد ﺚﺤﺑ ﻦﻳا .
ﻪـﻳﺮﻈﻧ زا ﺎﻣ ﻲﻫﺎﮔآ ﺶﺒـﻨﺟ يﺎـﻫ
ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
ﻪﻨﻴﻣز ،ﺪﻳد ﺪﻴﻫاﻮﺧ ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻲﻣ يا
ﻪﺒﻨﺟ يﺮﺗزﺎﺑ ﻢﺸﭼ ﺎﺑ ﻢﻴﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ ﺶﺒـﻨﺟ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﻳﻮﺷ ﺎﻨﺷآ ناﺮﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻢ
.
2 . ناﺮﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﺔﺑﺮﺠﺗ
1 - 2 . ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﻈﻨﻣ زا ناﺮﻳا ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺶﺒﻨﺟ يﺎﻫ
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔدﺮﻛرﺎﻛ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﺔﻳواز زا رﺎﺑرد
ة ﻲﻣ ﻪﭼ ناﺮﻳا ناﺮﻳا رد ؟ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
، ﺰـﻛاﺮﻣ ﻪـﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﺎﺗ
و نﻮﻨﻔﻟاراد ﻪﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد و ﻲﻟﺎﻋ ﻲﺷزﻮﻣآ ﺴﺳﺆﻣ ﺪﻨﭼ
ﺔ دﻮـﺑ دوﺪـﺤﻣ ﻲﻟﺎـﻋ شزﻮـﻣآ ﻚﭼﻮﻛ
،
ﺶﺒﻨﺟ رﻮﻬﻇ ﺪﻫﺎﺷ ﻧ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
ﻢﻳدﻮﺒ . گرﺰـﺑ ﺰـﻛاﺮﻣ ﻪـﻛ ﺪـﺷ زﺎـﻏآ ﻲﻧﺎـﻣز زا ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا
ﮕﺸﻧاد ﻲﻫﺎ
، ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻞﺜﻣ
، نﺎﺘﺳا ﺮﻳﺎﺳ ﺰﻛاﺮﻣ و رﻮﺸﻛ ﺰﻛﺮﻣ رد ﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺎﻫ
ﺪﻧ و ﺶﺒﻨﺟ يﺎﻫ
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺘﻓر
ﻪﺘﻓر ﻫد زا ﺔ 1320 ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﺎﭘ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧا . هﺎﮕـﺸﻧاد داﺪـﻌﺗ ﺶﻳاﺰـﻓا تازاﻮﻣ ﻪﺑ و ﺎـﻫ
ﻪﻫد رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد 1350
، ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا جاﻮﻣا ﻲـﻣ هﺪـﻨﻳاﺰﻓ ﺎﻫ
ﻮـﺷ ﻧ ﺪ . ناﺮـﻳا رد
، ﻪـﻛ ﻲﻄﻳاﺮـﺷ رد
ﺎﮕﺸﻧاد ه هﻮﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻞﺤﻣ ﺎﻫ
» ﺼﺨﺘﻣ نﺎﺼ
« ﺪﻧﺪﺷ ﻮﺠﺸﻧاد راﺰﻫ ﺎﻫﺪﺻ و
، زا ﺶﻴـﺑ ﺮـﻴﺧا ﻪﻫد رد و
ﻮﺠﺸﻧاد نﻮﻴﻠﻴﻣ ود
، ﻪﻳﻻ زا ،هﺪـﺷ ﻊـﻤﺟ ﺎﺟ ﻚﻳ رد يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﺷزﻮﻣآ و يرادا رﺎﺘﺧﺎﺳ نورد
هﺎﮕﺸﻧاد ﺎﻫ و ﻞﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﻳا يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ناﻮﺗ
» هﻮـﺒﻧا
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد
« ﻧ ار ﺷاﺪ ﺖﺳا ﻪﺘ دراﺪـﻧ ﻢـﻫ زﻮـﻨﻫ و .
ـﻫد ﺞﻨـﭘ رد ﺔ
ﻪﺘـﺷﺬﮔ ﺎـﺑ ناﺮـﻳا ﻪـﻌﻣﺎﺟ ،ﺰـﻴﻧ
ﺶﺒﻨﺟ ﺑور ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ ﻪ
دﻮﺑ ور
،ﺖﺳا ه فﻮـﻄﻌﻣ و ﺮـﺑ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد تﺎﺒﻟﺎﻄﻣ ﺎﻣا
هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧورد رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﮕـﺸﻧاداﺮﻓ ﻲـﺳﺎﻴﺳ فاﺪـﻫا يﺎﺘﺳار رد ًﺎﺗﺪﻤﻋ و ﺎﻫ
هدﻮـﺑ
ﺖﺳا . نﻮﻨﻛﺎﺗ ﺰﻴﻧ دا يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺷزﻮﻣآ و يرا
ﺐﻴﺳآ هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا زا ناﺮﻳا يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ
،
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺜﻣ هﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫ
ﺎﻫ ي ﻲﺑﺮﻏ يﺎﻫرﻮﺸﻛ
، ﻪـﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮـﻗ ﺮـﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ درﻮﻣ ا
ﺪـﻧ . ﺲـﭘ مود زا
ﺮﺧ داد 1376
، هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﻫاﺮﻤﻫ يدوﺪﺣ ﺎﺗ و ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد تﺎﺒﻟﺎﻄﻣ يﺪﺟ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﺎـﻫ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻲﻋﻮﻧ
» نداد ﺎﺟ
« ﻤﺟ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻌ
ﻤﺳر
ًﺎ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﺷ لﺎﺳ زا و١
1384 ﺪﻌﺑ ﻪﺑ
) ﻢﻬﻧ ﺖﻟود ﻞﻴﻜﺸﺗ زا ﺲﭘ (
ﺪﻧور ﻦﻳا
» نداد ﺎﺟ « ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ و ﺪـﺷ ﻒـﻗﻮﺘﻣ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻲﻌﻤﺟ
ــــــــــــــــــــــــــ
ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ار ﺖﻴﻌﺿو ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا نﺎﮔﺪﻧﻮﺷ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺮﺜﻛا1
ﻛ ﺪﻧدﺮ .
188
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺳ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
مﻮ ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1389
ﻢﻫ نﻮﻨﻛا ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ﺎﺗ ﺖﻴﺒﺜﺗ و يدﺎﻬﻧ ﺖﻴﻌﺿو
ﻠﺻﺎﻓ هﺪﺷ ﺔ
دراد دﻮﺟو يدﺎﻳز .
ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﺮـﻈﻨﻣ زا
ةﻮﻘﻟﺎﺑ داﺪﻌﺘﺳا نﺎﻨﭽﻤﻫ ناﺮﻳا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا دراد ار ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ضاﺮﺘﻋا
.
ﺔﻳواز زا ﺔﻳﺮﻈﻧ ﺎﻳ ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺔﻳﺮﻈﻧ مود
ﻌﻣﺎﺟ ﻪﭼﺮﮔا ، ﺔ
ـﺴﻴﺑ نﺮـﻗ رد ناﺮﻳا ﻢﺘ
ًﺎـﻣﺎﻤﺗ يرﺎﺘﺧﺎـﺳ
ﻲﮔﮋﻳو زا و ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﺘﻌﻨﺻ لﺎﺣ رد ﻊﻣاﻮﺟ يﺎﻫ
يزﺎﺳﻮﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ هدﻮﺑ
ﺖﺳا ، ﺎـﻣا ﺶﺒـﻨﺟ يﺎـﻫ
ﻪﻫد رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
40 و 50 مﺎﻘﻣرد وﺮﻴﻧ ﻳ ﻲﻳﺎﻫر ﻲ ﻧاد رد ﻲﺑﻼﻘﻧا و ﺶﺨﺑ هﺎﮕﺸ
ـﻫ و ﺎ ﻪـﻌﻣﺎﺟ
ﺪﻧﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ .
ناﺮﻳا رد
، ﻘﺒﻃ ﺔ ﻘﺒﻃ و ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺮﮔرﺎﻛ ﺔ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ نآ ﻲـﺑﺮﻏ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻲﺘﻌﻨﺻ يراد
ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو
، ﺑ ﺎﻣا ﻪ يﺎﺟ ﻘﺒﻃ ﺔ ﺮﮔرﺎﻛ
» دﻮﺗ ة ﻲـﺿارﺎﻧ
« ـﺑ و ﻪ ـﻘﺒﻃ يﺎـﺟ ﺔ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ
ِراد ﻲﺘﻌﻨـﺻ
»
ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻚﻴﺗاﺮﻛﻮﻣدﺮﻴﻏ
يﻮﻠﻬﭘ « ﻪﺑ ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻲﻠﺻا رﻮﺗﻮﻣ هژوﺮـﭘ دﺮﺒﺸﻴﭘ
ﺎـﺳﻮﻧ يدﺎـﺼﺘﻗا يﺎـﻫ يز
ﺶﺒﻨﺟ و ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد يﺎـﻫ
رﺎـﻨﻛ رد و ناﺮﻜﻔﻨـﺷور زرﺎـﺒﻣ نﺎـﻴﻧﺎﺣور
ﺖﻳاﺪـﻫ رد
هدﻮﺗ ﺪﻨﺘﺷاد زﺎﺘﺸﻴﭘ ﺶﻘﻧ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻲﻳورﺎﻳور رد ﻲﺿارﺎﻧ يﺎﻫ .
ﻪـﻫد زا ﺲﭘ يﺎـﻫ
20 و 30
،
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲﻠﻣ ﺶﺒﻨﺟ و هدﻮﺗ بﺰﺣ يﺮﺒﻫر ﻪﺑ يﺮﮔرﺎﻛ ﺶﺒﻨﺟ
ﺖﻔﻧ يﺮﺒﻫر ﻪﺑ ﺔـﻬﺒﺟ و قﺪﺼﻣ
ﻲﻠﻣ و ﺲﭙﺳ
، ﻲﻣدﺮﻣ مﺎﻴﻗ دادﺮـﺧ هدﺰﻧﺎﭘ
ﺔـﻫد ياﺪـﺘﺑا رد 40
ﺪـﺷ بﻮﻛﺮـﺳ ﺪﻧ
. ﻦـﻳا ﺐـﻗﺎﻌﺘﻣ
بﻮﻛﺮﺳ ﺎﻫ ﻪﻫد لﻮﻃ رد يﺎﻫ
40 و 50 ، ﻲـﻜﻳﺮﭼ ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا -
نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ار ﺎـﻬﻧآ ﺐـﻠﻏا ﻪـﻛ
رﻮﺸﻛ و ﺠﺸﻧاد ًﺎﺻﻮﺼﺧ ﻒﻳﺮﺷ ﻲﺘﻌﻨﺻ و ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻳﻮ
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺪﻧداد
- ﺶـﻘﻧ ﻪـﻛ دﻮﺑ
ﻲﻳﺎﻫر ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ار ﺶﺨﺑ رود رد و
ﻔﻳا ﻲﺳﺎﻴﺳ نﺎﻘﻔﺧ نا دﺮﻛ ﺎ
. ﻫد رد ﺔ 50
، ﺮﻴـﺴﻔﺗ شﺮﺘـﺴﮔ ﺎﺑ
ﻦﻳا زﺎﺑ ،ﻪﻧﺎﻣز ﻂﻠﺴﻣ نﺎﻤﺘﻔﮔ ﻪﺑ نآ ﻞﻳﺪﺒﺗ و مﻼﺳا زا ﻲﺑﻼﻘﻧا
» ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ
« ﺖـﺤﺗ ﻪﻛ دﻮﺑ
لﺎـﺳ ﻲـﻣدﺮﻣ و ﻲﻣﻼـﺳا بﻼـﻘﻧا مﺪـﻘﻣ فﻮﻔـﺻ رد ﻲـﻨﻴﻤﺧ مﺎﻣا يﺮﺒﻫر 1357
ﺖـﺷاد راﺮـﻗ
) ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1366
(.
ﮓﻨﺟ زا ﺲﭘ )
1368 ( ﺪﺷر ﺮﻈﻨﻣ زا ناﺮﻳا ﺔﻌﻣﺎﺟ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪﻛ درﻮـﻣ يدﺎﺼﺘﻗا
ﻲﻳﺎﻫر ﻲﻳوﺮﻴﻧ ﺶﻘﻧ رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻪﻛ ﺪﺷ نآ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ ﻪـﺑ ﺶﺨﺑ
ﺪﻨﻛ ﺶﻘﻧ يﺎﻔﻳا ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻪﻌﺳﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ )
ﻲﺋﻼﺟ ،رﻮﭘ 1381 (.
مﻮﺳ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﺎﻳ سﺎﻣﺮﺑﺎﻫ ﺮﻈﻨﻣ زا ﻪﻫد رد و ﮓﻨﺟ زا ﺲﭘ ،
70 ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺶﺒـﻨﺟ ﻪـﻛ ﺖﺳا
ﻪﺑ ناﺮﻳا زﺮﻃ ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﺎﮔآ و ﻚﻴﻠﺒﻤﺳ ﺶﻘﻧ يﺮﺗ ﻲﻫ
ﺻﺮﻋ رد ار ﺶﺨﺑ ﺔ
يزﺎـﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻣﻮﻤﻋ دﺮـﻛ
.
ﮓﻨﺟ زا ﺲﭘ و
ﻪﻛ ﻲﻄﻳاﺮﺷ رد ﻲﻋﻮﻧ
» ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺶﻳاﺮﮔ اﺮﮔراﺪﺘﻗا
« ﻲﻣ ﺶﺷﻮﻛ دﺮﻛ
ﺻﺮﻋ ﺔ ﻲﻣﻮﻤﻋ
» ﺪﻘﻧ
« ار ﺪﻨﻛ لﺮﺘﻨﻛ ﮓﻨﺗ ﻲﻧﻮﻣﮋﻫ ﻦﻳا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﻛ دﻮﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻌﻤﺟ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ،
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﻧاﺮﻈﻧ
دادﺮﺧ مود زا ﺲﭘ و دﺮﻛ 1376
ﺖﻓﺮﮔ يﺮﺘﺸﻴﺑ جوا ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ، و
» ـﺻﺮﻋ ﺔ ﻲﻣﻮـﻤﻋ
« ﺮﺗزﺎـﺑ ار
دﺮﻛ . ﻪﻛ دﻮﺑ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺷ ورﺪﻨﺗ نﺎﻳاﺮﮔراﺪﺘﻗا
ﺶﺒـﻨﺟ ﻦـﻳا ﺪـﻧدﺮﻛ ﺶـﺷﻮﻛ رﺎـﺑ ﻦﻳﺪﻨﭼ
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻚﻴﻠﺒﻤﺳ
، ﻊﻴﻄﻣ ﺮﻴﻏ ﺎﻣا
، ار ﻪﻴﺒﻨﺗ ﺪﻨﻨﻛ .
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻢﻬﻓ :
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
...
189
ﺔﻳواز زا
،مرﺎﻬﭼ ﺔﻳﺮﻈﻧ ناﺮﻳا رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ
ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا دادﺮـﺧ مود زا ﺲﭘ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻂﻴﺤﻣ تازاﻮﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻲﻤﺳر يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺳر و ،يﺪـﺟ ﻪـﺑ ار ﻲﻣﻮﻤﻋ رﺎﻜﻓا ،ﺎﻤﻴﺳ و اﺪﺻ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،يا
تﺎﺑﺎﺨﺘﻧا يراﺰﮔﺮﺑ مﺎﮕﻨﻫ ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ لﺎﺳ ﺎﺗ
1381
، ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ .
لﺎﺳ زا ﺎﻣا 1381
ﺖـﺴﻧاﻮﺘﻧ ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ،ﺖﻓﺮﮔ ﺶﻴﭘ ار تﺎﺑﺎﺨﺘﻧا ﻢﻳﺮﺤﺗ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ زا ﻲﺸﺨﺑ ﻪﻛ ﺑ ار ﻲﻣﻮﻤﻋ رﺎﻜﻓا ﻪ
ﻃ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ يﺪﺟ رﻮ اﺮﻳز ،ﺪﻫد
ﻚﻳ ﺮﻫ رد تﺎﺑﺎﺨﺘﻧا زا
زا ﺪـﻌﺑ 1381 ،
ﻪﺑ ﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻂﺳﻮﺗ تﺎﺑﺎﺨﺘﻧا ﻢﻳﺮﺤﺗ ﻢﻏر ﻲﻳ
ﻦﻴﺑ 40 ﺎﺗ 60 تﺎـﺑﺎﺨﺘﻧا رد ناﺮﻳا مدﺮﻣ ﺪﺻرد
ﺪﻧدﺮﻛ ﺖﻛﺮﺷ .
ﺔﻳواز زا ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﻳ ﻢﺠﻨﭘ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻪـﻛ دﻮـﺑ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ،
بﻼـﻘﻧا زا ﺶﻴـﭘ
ﻲﻣﻼﺳا ﺎﻴﺑدا ﻲﻫﺎﺸﻨﻫﺎﺷ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﺑاﺮﺑ رد هﺎﮕﺸﻧاد رد ار ﻲﺑﻼﻘﻧا مﻼﺳا ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ و ت
ﺎـﻫ و
زرﺎﺒﻣ نﺎﻴﻧﺎﺣور رﺎﻨﻛ رد ي
هدﻮﺗ نورد ﻪﺑ ار ﻲﺑﻼﻘﻧا تﺎﻴﺑدا ﻦﻳا ﻪﻛ مدﺮﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪـﻧدﺮﺑ شﺮﺘـﺴﮔ
داد . هراﺰﮔ و ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ،بﻼـﻘﻧا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻳﺎﻫ
،تدﺎﻬـﺷ و رﺎـﺜﻳا ،ندﻮـﺑ ﻲـﺑﻼﻘﻧا ﺖﻴﻟﺆـﺴﻣ و ﻪـﻔﻴﻇو
ﺖﻳﺎﻤﺣ ،ﻦﻳﺮﺒﻜﺘﺴﻣ ﺎﺑ ﺰﻴﺘﺳ ،ﻦﻴﻔﻌﻀﺘﺴﻣ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ هدﻮﺗ زا
اﺮﺑ رد ﺎﻫ موﺰـﻟ و رﺎـﺜﻳا ،تﻮﻏﺎـﻃ ﺮﺑ
يزﺎﺒﻧﺎﺟ رﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﻫر ياﺮﺑ ﻪـﻠﻤﺟ ﻦـﻳا زا ،دﻮـﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔاﺮﻓ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﻲﻌﻴﺳو ﺢﻄﺳ ﻪﻛ
ﺪـﻧا . رد
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻤﻴﻫﺎﻔﻣ ﺰﻴﻧ تﺎﺣﻼﺻا نارود ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻪﻌﺳﻮﺗ
مدﺮﻣ ،يرﻻﺎﺳ ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ،ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﺖﻟود ،ﻲﻧﺪﻣ
ﻟ ،يﺪﻧوﺮﻬﺷ قﻮﻘﺣ ،ﻲﺑﺰﺣ ﺪﻨﭼ ﻲﺘﺑﺎﻗر مﺎﻈﻧ راﺮﻘﺘﺳا موﺰﻟ ـﺑ ﻪـﻤﻫﺎﻔﻣ و ﺪﻘﻧ ،ﻮﮕﺘﻔﮔ موﺰ
ﻪ يﺎـﺟ
ﻪﻨﻴﻛ و ﺖﻣﻮﺼﺧ
،يزرو رﺮﻜﻣ
ًا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تﺎﻋﺎﻤﺘﺟا رد راﺮﻗ ﺪﻴﻛﺄﺗ درﻮﻣ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﻲﻣ و ﺖـﻓﺮﮔ
ﻲﺳﺎﻴﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻚـﻴﺗاﺮﻛﻮﻣد
ﺔـﻗﻼﻋ درﻮـﻣ ﻲـﺳﺎﻴﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﺮـﺑاﺮﺑ رد ار ﻲﺒﻫﺬـﻣ نﺎﻳاﺮﮔراﺪـﺘﻗا
) ﺖـﺳﺎﻴﺳ و ﺐﻫﺬـﻣ زا ﻪـﻧﺎﻳﺮﮔراﺪﺘﻗا ﺮﻴـﺴﻔﺗ رد ﻪـﺸﻳر ﻪﻛ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖـﺷاد
( ، ـﻣ ﺖـﻳﻮﻘﺗ ﻲ
دﺮـﻛ
) ﻲﺋﻼﺟ ،رﻮﭘ 1381 .(
نﺎﻨﭼ ﻪﻳﺮﻈﻧ زا ماﺪﻛﺮﻫ ،ﺪﺷ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ ﺎﻫ
ﻪﺒﻨﺟ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ زا ﻲﻳﺎﻫ ار ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد تازرﺎـﺒﻣو ﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻦﺷور ﺪﻨﻛ
. رد ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ هﺎﮕﺸﻧاد لﺎﻌﻓ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺎﺑ هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻦـﻳا ًاﺮـﺜﻛا ،ﺖـﺷاد ﺎـﻫ
ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ار ﻲﻳﺎﻫ ﺪﻧدﺮﻛ
. ﺪﺼﻗ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻘﻘﺤﻣ ياﺮﺑ ،ﻪﻤﻫ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺶﺒـﻨﺟ ﺪـﻧراد
ﻲﻠﻋ ﻲﻨﻴﻴﺒﺗ ﺎﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻊﻃﺎﻘﻣ رد ار ناﺮﻳا -
ﻪﻳﺮﻈﻧ روﺮﻣ ﻦﻳا ،ﺪﻨﻨﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻧﻮﻣزآ ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﺎﻫ
ار
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻧزادﺮﭙﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ ﺪﻴﻬﻤﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
.
190
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﺳ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
مﻮ ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1389
2 - 2 . ناﺮﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻧﺪﻣ ﻲﮔﮋﻳو
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ةﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
ﺗ لﺎﺳ ﺎ 1381 ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ، ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺶﺒـﻨﺟ ﺐﻟﺎﻏ ﻲﮔﮋﻳو
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد
» ﻲﻧﺪﻣ
« دﻮﺑ ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا و ﻲﮔﮋﻳو زا
ﺶﺒﻨﺟ يﺎﻫ
هدﻮﺗ و ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺶﺒﻨﺟ ﻲﺘﺣ و يا
يﺎﻫ
دﻮﺑ رود ﻪﺑ ﻲﺑﺮﻏ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻳﺪﺟ .
لﺎﺳ هﺎﻣ رذآ و نﺎﺑآ رد١
1381 ًادﺪـﺠﻣ ﺶﺒـﻨﺟ ﻦـﻳا جاﻮﻣا ﻪﻛ
ﺖﻓﺮﮔ جوا عﻮﻧ زا ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ﺐﻟﺎﻏ رﺎﺘﻓر زﺎﺑ ،٢
» ﻲﻧﺪﻣ
« دﻮﺑ . ﻦﻳﺪﺑ ﻪـﺑ ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ـﻤﻫ ﻢـﻏر
ﺔ ﻊـﻧاﻮﻣ
ﻪﻛ يداﺪﺴﻧا ناورﺪﻨﺗ
اﺮﮔراﺪﺘﻗا ر ﺮﺳ ﺮﺑ
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ها ﻲﺣﻼـﺻا ﺶﺒﻨﺟ و
دﺮﻛ دﺎـﺠﻳا ﺪـﻧ
،
هار ﻪﺑ ضاﺮﺘﻋا مﺎﮕﻨﻫ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲـﺒﻳﺮﺨﺗ يﺎﻫ
ﺖﻧﻮـﺸﺧ و راو
نﺎـﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻧﺪـﺸﻧ ﻞـﺳﻮﺘﻣ
شور ﺖﻤﻟﺎﺴﻣ يﺎﻫ ﺰﻴﻣآ
ي ﻪﻴﻧﺎﻴﺑ روﺪﺻ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﺑ ،ﻲﺿاﺮﺘﻋا و ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ يﺎﻫ
ﻮﺒﻳﺮﺗ تﺎﺴﻠﺟ يراﺰﮔ ن
ضاﺮﺘﻋا تﺎﻌﻤﺠﺗ و ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ ،دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻃﻮﺤﻣ رد ﺰﻴﻣآ
ﺎﻫ هﺮﻴﻏ و ﺐﻟﺎﻏ يﻮﮕﻟا نﺎﺸﺗﺎﺿاﺮﺘﻋا
دﻮﺑ . ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا مواﺪﺗ٣
ﺶﺒـﻨﺟ ﺎـﺑ ناﺮـﻳا ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﺶﺒـﻨﺟ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻢﻴﻧاﻮﺘﺑ دﻮﺷ
ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد )
1968 ( ﻲﻧﺪﻣ ار ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ﻢﻴﻣﺎﻨﺑ ﺮﺗﺰﻴﻣآ ﺖﻤﻟﺎﺴﻣ و ﺮﺗ
. ﻞﻴﻟد ﻪـﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﻳا
ﺎﻄﺧ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا ﺐﺒﺳ ﻦﻳا ﻪﻧﺎﺳر رد
ﻲﻳﻮﺠـﺸﻧاد ِرﻮﻬـﺸﻣ ﺶﺒﻨﺟ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﺑﻼﻘﻧا و لﺎﻜﻳدار ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻋﻮﻧ ار ﻪﺴﻧاﺮﻓ و ﺪﻨﻧاد
ﻲﺸﺒﻨﺟ ار ناﺮﻳا ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ ﻂﻠﻏ ﻪﺑ
ﻲﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا لﺎﻜﻳدار ﺪﻨﻨﻛ
. ﺎﺑ ﺖﻔﻫ ﻲﻣ ﻞﻳذ ﺢﻴﺿﻮﺗ ناﻮﺗ
ﺶﺒﻨﺟ ود ﻦﻳا نﺎﻴﻣ توﺎﻔﺗ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد
ار
دﺮﻛ ﻦﺷور .
ﺖﺳا ناﺮﻳا و ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻪﻌﻣﺎﺟ عﻮﻧ رد لوا توﺎﻔﺗ .
قﺎـﻔﺗا ﻲﻧﺎـﻣز ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﺒﻨﺟ
يزﺎﺳﻮﻧﺎﺴﭘ ﺮﺼﻋ دراو ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻪﻛ دﺎﺘﻓا مود ﺔﺘﻴﻧرﺪﻣ هرود ﺎﻳ
ﺷ دﻮـﺑ هﺪ
؛ ﺔـﻌﻣﺎﺟ رد ﻲـﻨﻌﻳ
ﺮﻓ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ا
يزﺎﺳﻮﻧ يﺎﻫﺪﻨﻳ ﺎﻤﻟرﺎﭘ ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد ،ﻲﻣﻮﻤﻋ رﻮﻣا نﺪﺷ هﺰﻴﺗاﺮﻛوﺮﺑ ،ﻲﻨﻴﺸﻧﺮﻬﺷ ﻞﺜﻣ
،ﻲﻧ
شزﻮـﻣآ شﺮﺘـﺴﮔ ،ﻲﻣﻮـﻤﻋ ﺔـﺻﺮﻋ رد نﺎـﻧز رﻮـﻀﺣ ،ﻲﺘﺑﺎﻗر دﺎﺼﺘﻗا شﺮﺘﺴﮔ و نﺪﺷ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻪﻜﺒﺷ و ﻲﻟﺎﻋ و ﻲﻧﺎﮕﻤﻫ ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
هﺮﻴﻏ و دﻮﺑ هﺪﻴﺳر عﺎﺒﺷا ﺪﺣ ﻪﺑ
، ﺎﻣا ﻌﻣﺎﺟ ﺔ نﺎﻨﭽﻤﻫ ناﺮﻳا
ــــــــــــــــــــــــــ
ﻪﻴﻧﺎﻴﺑ دﺎﻔﻣ ﻪﺑ ﺮﮔا1
ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا يﺎﻫ ﺎﺳ زا
ل 1376 لﺎﺳ ﺎﺗ 1380 ﻲﻣ ﻢﻴﻨﻛ ﻪﺟﻮﺗ ﺻﺮﻋ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺔ ﻲﻣﻮـﻤﻋ
) ﻪﺻﺮﻋ ﻪﻧﺎﺳر و يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ترﺪﻗ ﺮﻫ ذﻮﻔﻧ زا نآ رد ﺪﻘﻧ و نﺎﻴﺑ يدازآ ﻪﻛ يا ﺖﺳا دازآ يا
( ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا فﺪﻫ
ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا دﻮﺑ
مدﺮﻣ رﺎﻛوزﺎﺳ ﺖﻳﻮﻘﺗ و ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ﻲﻠﻣ و نﻼﻛ فﺪﻫ يرﻻﺎﺳ
دا د . ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ مﻮﺳ ود
ﻧﻮﺷ ﺪﻨﺘﺷاد لﻮﺒﻗ ار ﻲﺑﺎﻳزرا ﻦﻳا نﺎﮔﺪ .
ﻪﺑ ،سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﺘﺳا ،يﺮﺟﺎﻗآ ﻢﺷﺎﻫ ﺮﺘﻛد ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻀﻗ ﻦﻴﮕﻨﺳ ﻢﻜﺣ ﻪﺑ ضاﺮﺘﻋا رد ﺮﺘﺸﻴﺑ جﻮﻣ ﻦﻳا2
ﻪﻧﺎﺳر و دﺎﺘﻓا هار ﻦﻴﺑ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻌﻗاو ﻦﻳا ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻠﻠﻤﻟا )
ﻲﺑ ﻲﺑ ،ﻲﺳ 11 / 6 / 2003 .(
ﺖﻤﻟﺎﺴﻣ ﻪﺟو نﺎﮔﺪﻧﻮﺷ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺐﻠﻏا3
ﻲﻧﺪﻣ و ﺰﻴﻣآ ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ار ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد تازرﺎﺒﻣ
ﺪﻧدﺮﻛ .
