سنجش عوامل مؤثر بر تمایل مصرف‌کننده ایرانی به خرید و مصرف کالاهای ایرانی

(1)

Measurement of the Factors Affecting the Tendency of Iranian Consumers to Buy and Consume Iranian Goods

Saeid Saeida Ardakani

Prof., Department of Business Management, Faculty of Economics, Management and Accounting, Yazd University, Yazd, Iran. E-mail: dr.saeida@yazd.ac.ir

Zahra Sadat Saneian

Ph.D. Candidate, Department of Business Management, Faculty of Economics, Management and Accounting, Yazd University, Yazd, Iran. E-mail: z.saneian@stu.yazd.ac.ir

Nahid Menati

*Corresponding author, BSc., Department of Business Management, Faculty of Economics, Management and Accounting, Yazd University, Yazd, Iran. E-mail: 9340963@stu.yazd.ac.ir

Abstract

Objective

In the event of continued failure to pay attention to domestic products, there will be irreparable damage to the economic structure of the country. Accordingly, the country undoubtedly needs an increase in the tendency among the people to use Iranian goods, which will lead to the growth of domestic industries, the decline of unemployment and, ultimately, the increase of national production.

In this regard, the present research tries to focus on two mediating variables of attitudes and mental conflicts, beyond the socio-economic variables studied in other researches and to identify a distinct set of effective variables on consumers’ inclination to buy Iranian goods.

Methodology

This is a descriptive-survey research and is applied in nature. The statistical population of the present study consists of Yazd University students from which 370 people were randomly selected as the sample. The data collection tool is a standard questionnaire. In this research, the researchers seek to examine the product / markets in the domestic market with similar international counterparts.

Therefore, we did not consider only a single product / market. PLS2 and SPSS (version 21) software have been used for data analysis.

Findings

The findings of the research indicate that the three variables of perceived value, patriotism and consumer trust have a significantly positive effect on consumers’ mental conflict with the consumption of Iranian goods, but the two variables of global openness and perceived risk have a significantly negative effect on that. We can also confirm the significantly positive

(2)

effects of the two variables of perceived value and patriotism as well as the significantly negative effect of two variables of global openness and perceived risk on consumers’ attitudes toward consumption of Iranian products. Moreover, consumers’ attitudes and consumers’

mental conflicts are shown to have a significantly positive effect on consumers’ willingness to buy and use Iranian goods.

Conclusion

One of the most powerful strategies to penetrate into a new market is the supply of superior quality products with lower prices. The price advantage will immediately attract the customers’ attention, and those who buy the product will be affected by its quality. Consumers’ beliefs about what's going to happen in the future are one of the key determinants of consumer trust, which reflects consumer optimism or pessimism towards their future. When the consumer is optimistic about his future, he is more closely connected himself to the consumption of Iranian goods and is more involved with these products and commodities. People with higher global openness have higher expectations from Iranian products and because these expectations have not been satisfactorily fulfilled; as a result, no positive attitude has been formed. The consumer will only be willing to buy our product if we can provide a unique competitive advantage over other competitors. Promotional strategies should be implemented intelligently and in line with the product life cycle, promotional strategies of other competitors, the relative advantage of our product, and the target market. Emphasis on patriotism will not be effective without regard to other factors affecting consumers’ attitudes. Obviously, when the consumer has a positive attitude towards Iranian goods and his mental conflict with these commodities is at a level that gives rise to gaining information about these products, such motivational states will trigger behaviors and the intention to purchase will be formed.

Keywords: Iranian goods, attitude, behavioral intentions, involvement.

Citation: Saeida Ardakani, S., Saneian, Z.S., & Menati, N. (2019). Measurement of the Factors Affecting the Tendency of Iranian Consumers to Buy and Consume Iranian Goods. Journal of Business Management, 11(2), 241-258. (in Persian)

---

Journal of Business Management, 2019, Vol. 11, No. 2, pp. 241-258 DOI: 10.22059/jibm.2018.258952.3071

Received: June 02, 2018; Accepted: November 12, 2018

(3)

ﺶﺠﻨﺳ ﻞﻣاﻮﻋ

ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪﺑ

ﺪﻳﺮﺧ و فﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ

ﻲﻧاﺮﻳا

ﺪﻴﻌﺳ اﺪﻴﻌﺳ ﻲﻧﺎﻛدرا

،دﺎﺘﺳا هوﺮﮔ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ هﺪﻜﺸﻧاد

،دﺎﺼﺘﻗا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و

،يراﺪﺑﺎﺴﺣ هﺎﮕﺸﻧاد

،دﺰﻳ

،دﺰﻳ ناﺮﻳا . ﻪﻣﺎﻧﺎﻳار

dr.saeida@yazd.ac.ir:

اﺮﻫز تادﺎﺴﻟا نﺎﻴﻌﻧﺎﺻ

يﻮﺠﺸﻧاد يﺮﺘﻛد

، هوﺮﮔ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ هﺪﻜﺸﻧاد

،دﺰﻳ

،دﺰﻳ ناﺮﻳا . ﻪﻣﺎﻧﺎﻳار :

z.saneian@stu.yazd.ac.ir

ﺪﻴﻫﺎﻧ ﻲﺘﻨﻣ

* هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ

،لﻮﺌﺴﻣ

،سﺎﻨﺷرﺎﻛ هوﺮﮔ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻧﺎﮔرزﺎﺑ

،ﻲ هﺪﻜﺸﻧاد

،دﺰﻳ

،دﺰﻳ ناﺮﻳا . ﻪﻣﺎﻧﺎﻳار :

9340963@stu.yazd.ac.ir

هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ : فﺪﻫ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ

، ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ رد دﺎﺠﻳا شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ و يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ رد فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ و

فﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﺖﺳا .

شور : ﻦﻳا ﻫوﮋﭘ ﺶ زا ظﺎﺤﻟ فﺪﻫ

، ءﺰﺟ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ يدﺮﺑرﺎﻛ و زا ظﺎﺤﻟ ﺖﻴﻫﺎﻣ و شور

، ءﺰﺟ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ـ ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ

.ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ يرﺎﻣآ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد

دﺰﻳ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد و زا ﻦﻳا ﻪﻌﻣﺎﺟ 370 ﺮﻔﻧ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ياﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد

ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ . راﺰﺑا يروآدﺮﮔ

،تﺎﻋﻼﻃا ﺶﺳﺮﭘ ﻣﺎﻧ ﻪ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﺳا و ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ هداد ﺎﻫ زا مﺮﻧ يﺎﻫراﺰﻓا وPLS2

SPSS21

هﺮﻬﺑ

هدﺮﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ﻪﺳ ﺮﻴﻐﺘﻣ شزرا كاردا

،هﺪﺷ ﻦﻬﻴﻣ ﻲﺘﺳود و نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ و

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻔﻨﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ود ﺮﻴﻐﺘﻣ زﺎﺑ ندﻮﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ و ﻳر ﻚﺴ كاردا هﺪﺷ ﺮﺑ يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺎﺑ فﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﺖﺳا .

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ود ﺮﻴﻐﺘﻣ شزرا كاردا

،هﺪﺷ ﻦﻬﻴﻣ ﻲﺘﺳود و ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻔﻨﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ود ﺮﻴﻐﺘﻣ زﺎﺑ ندﻮﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ و ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ ﺮﺑ

شﺮﮕﻧ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ يﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺪﺷ .

،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ شﺮﮕﻧ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ و يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ

، ﺮﻫ ود ﺮﻴﺛﺄﺗ

ﺖﺒﺜﻣ و يرادﺎﻨﻌﻣ ﺮﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ و فﺮﺼﻣ يﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﻲﻣ ﺪﻧراﺬﮔ .

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ يا زا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺗﺄ راﺬﮔﺮﻴﺛ ﺮﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا و ﺰﻴﻧ تﺪﺷ ﺮﺛا ﺎﻬﻧآ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﺷ . رد

ﺎﻬﺘﻧا يﺎﻫرﺎﻜﻫار يﺪﻨﻣدﻮﺳ

ﻪﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ياﺮﺑ ﻪﺑ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﺮﺘﻬﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺖﺳا .

هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ : يﻻﺎﻛ

،ﻲﻧاﺮﻳا

،شﺮﮕﻧ ﺖﻴﻧ يﺎﻫ

،يرﺎﺘﻓر ﮔرد ﻴ ﺮ ي ﻨﻫذ ﻲ .

دﺎﻨﺘﺳا : اﺪﻴﻌﺳ

،ﻲﻧﺎﻛدرا

؛ﺪﻴﻌﺳ

،نﺎﻴﻌﻧﺎﺻ

؛تادﺎﺴﻟااﺮﻫز

،ﻲﺘﻨﻣ ﺪﻴﻫﺎﻧ ) 1398 .(

ﺶﺠﻨﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ ﻞـﻳﺎﻤﺗ فﺮـﺼﻣ هﺪـﻨﻨﻛ ـﻧاﺮﻳا ﻲ ﻪـﺑ

ﺪﻳﺮﺧ و فﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ. ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ 11 ) 2 (

، 241 - 258 .

---

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ

، 1398

، ود ر ه 11

، هرﺎﻤﺷ 2

، ﺺﺻ . 241 - 258

10.22059/jibm.2018.258952.3071 DOI:

رد ﻳ ﺖﻓﺎ : 12 / 03 / 1397

، ﺬﭘ ﻳ شﺮ : 21 / 08 / 1397

د© هﺪﻜﺸﻧا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ

(4)

ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﻲﻃ لﺎﺳ يﺎﻫ ﺮﻴﺧا ﻞﻜﺸﻣ ﻢﻛ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻪﺑ تاﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻠﺧاد و ﺶﻳاﺰﻓا فﺮﺼﻣ ﻻﺎﻛ يﺎﻫ ﻲﺟرﺎﺧ ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ هﺪﺷ

ﺖﺳا . ﺎﺑ

ﺶﻳاﺪﻴﭘ ترﺎﺠﺗ دازآ

،ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺖﺑﺎﻗر ﻦﻴﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﻠﺧاد

و ﻲﺟرﺎﺧ رد رازﺎﺑ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳا . ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ

ﻲﻧﺎﻬﺟ يدﺎﻳز دراو زﺎﺑ را ناﺮﻳا هﺪﺷ ﺪﻧا و ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ ياﺮﺑ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻢﻬﺳ رازﺎﺑ شﻼﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ) ﻲﺸﺨﺑ هداز و بﺮﻋ

،هداز 1392 (.

زا ﻲﻓﺮﻃ ﻦﻳا نﺎﻜﻣا ياﺮﺑ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ دﻮﺟو هﺪﻣآ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﺑ ﻻﺎﻛ يﺎﻫ عﻮﻨﺘﻣ و ﺎﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺖﺳد ﺪﻨﺑﺎﻳ

) يﻮﺳﻮﻣ و ﻲﻤﻇﺎﻛ

،ﺎﻴﻧ 1395 .(

ﺖﻴﻤﻫا ﻦﻳا عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ يﺪﺣ ﺖﺳا ﻪﻛ رد ترﻮﺻ ﻪﻣادا ﻦﻳا ﻢﻛ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻪﺑ تاﺪﻴﻟﻮﺗ

،ﻲﻠﺧاد

ﻪﻤﻄﻟ يﺎﻫ ناﺮﺒﺟ يﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ﻪﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ دﺎﺼﺘﻗا رﻮﺸﻛ دراو ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ . ﻲﺑ ﻚﺷ رد ﻦﻳا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ

، زﺎﻴﻧ رﻮﺸﻛ ﺶﻳاﺰﻓا ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ

فﺮﺼﻣ ﻻﺎﻛ يﺎﻫ ﻲﻧاﺮﻳا ﺖﺳا ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﺷر ﻊﻳﺎﻨﺻ

،ﻲﻠﺧاد ﺶﻫﺎﻛ يرﺎﻜﻴﺑ و رد ﺖﻳﺎﻬﻧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻠﻣ

ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ ﻲﻜﻳ زا نﺎﻛرا ﻲﻠﺻا رد ﻖﻘﺤﺗ دﺎﺼﺘﻗا ﻲﺘﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺳا . ﻲﻜﻳ زا ﻘﻋ ﺪﻳﺎ فرﺎﻌﺘﻣ رد ﻨﻴﻣز ﺔ ﺪﻳﺮﺧ يﻻﺎﻛ ﻲﺟرﺎﺧ ﻦﻳا

ﺖﺳا ﻪﻛ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ تﻻﻮﺼﺤﻣ

ﻲﺗادراو ار ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺎﻬﻧآ يراﺪﻳﺮﺧ ﻲﻣ

ﺪﻨﻨﻛ

؛ ﺎﻣا ﻲﻫﺎﮔ هﺪﻳد ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ

فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ تﻻﻮﺼﺤﻣ

ﻲﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﻠﺧاد ار ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ

ﻴﻛ ﺖﻴﻔ ﻲﺟرﺎﺧ ﺢﻴﺟﺮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد و ﻲﻫﺎﮔ ﺲﻜﻋﺮﺑ

،

تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﺑ

ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﺟرﺎﺧ ار ﺮﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ

ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﻠﺧاد ﺢﻴﺟﺮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻞﻣاﻮﻋ يﺮﮕﻳد ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﻠﻋ ﻦﻳا

هﺪﻳﺪﭘ ار ﻦﺷور ﺪﻨﻛ ) ﻦﻳﻮﮕﻧ

، ﻦﻳﻮﮕﻧ و

1تﺮﺑ

، 2008 .(

ﺮﺑ ﻦﻴﻤﻫ سﺎﺳا

، ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﺑ لﺎﺒﻧد ﻦﻳا ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺮﺗاﺮﻓ زا

ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺖﻤﻴﻗ ار رد ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺪﻳﺮﺧ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻨﻛ و ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ شﺮﮕﻧ و ﺖﻴﻧ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ

رد بﺎﺨﺘﻧا ﻻﺎﻛ ي ﻲﻧاﺮﻳا دزادﺮﭙﺑ .

ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ يﺮﻈﻧ ﺶﻫوﮋﭘ

رد ﻦﻳا ﺶﺨﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ) شزرا كاردا

،هﺪﺷ ﻚﺴﻳر كاردا

،هﺪﺷ نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ

،هﺪﻨﻨﻛ زﺎﺑ ندﻮﺑ

،ﻲﻧﺎﻬﺟ

ﻦﻬﻴﻣ

،ﻲﺘﺳود شﺮﮕﻧ فﺮﺼﻣ

،هﺪﻨﻨﻛ يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ و ﺖﻴﻧ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ( هﺪﺷ ﺢﻳﺮﺸﺗ و

ﺎﺑ ﻲﺳرﺮﺑ

ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ يﺮﻈﻧ و ﻲﺑﺮﺠﺗ

، ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺎﻫ ﻦﻳوﺪﺗ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . رد ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ شﻼﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ راﺬﮔ ﺮﺑ

شﺮﮕﻧ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ يﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا و ﺰﻴﻧ

، يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ فﺮﺼﻣ ﻦﻳا ﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و نﻮﻣزآ دﻮﺷ .

شزرا كاردا هﺪﺷ

شزرا كاردا هﺪﺷ

» ﻲﺘﻴﻔﻴﻛ ﺖﺳا ﻪﻛ دﺮﻓ رد ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﻤﻴﻗ ﺖﺧادﺮﭘ هﺪﺷ ﻪﺑ ﺖﺳد ﻲﻣ دروآ

« . ﺮﮔا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻤﻴﻗ ار لﻮﭘ زا

ﺖﺳد ﻪﺘﻓر ﺪﻧاﺪﺑ

، ياﺮﺑ شزرا سﺎﺴﺣ ﺮﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ ) ﻦﻴﺘﺴﻨﺘﭽﻴﻟ

، ﻮﮔﺪﻳر و ﺮﻴﻤﺘﻧ

،2

1993 .(

ﻞﻣﺎﺘﻳز ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺖﺳا ﻛ ﻪ شزرا كرد هﺪﺷ

،

ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻠﻛ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ زا ﻴﺑﻮﻠﻄﻣ ﺖ لﻮﺼﺤﻣ ﺎﻨﺑ ﺮﺑ ﻲﻛاردا ﺖﺳا ﻪﻛ زا ﺖﻓﺎﻳرد ﺎﻫ و ﺖﺧادﺮﭘ ﺎﻫ دراد ) ﻦﭼ و

3ﻮﻫ

، 2010 .(

،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ شزرا كاردا هﺪﺷ اﺪﺟ زا فﺮﺼﻣ لﻮﺼﺤﻣ و ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ زا شزرا يﺎﻫ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و يدﺮﻓ ﺖﺳا و ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ كرد

ﻲﻣ دﻮﺷ و هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻲﻤﻧ ﺪﻧاﻮﺗ نآ ار ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻨﻴﻋ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻨﻛ . ﻪﺑ نﺎﻴﺑ

،ﺮﮕﻳد ﻂﻘﻓ يﺮﺘﺸﻣ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ شزرا لﻮﺼﺤﻣ ﺎﻳ

ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺪﻨﻛ كرد ار )

يﺪﻤﺣا

،راﻮﻟا فﺮﺷارﻮﭘ و

،ﻲﺑﻻﻮﻃ 1396 .(

شزرا كاردا هﺪﺷ

، يدﺎﻌﺑا زا ﻪﻠﻤﺟ شزرا

،ﻲﺳﺎﺴﺣا

،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

،ﻲﺘﻴﻌﺿو ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺮﻛرﺎﻛ درادﺮﺑرد ار

ﻪﻛ ود ﺪﻌﺑ ﻢﻬﻣ ﺎﻬﻧآ رد ﻦﻳا ﻣ ﻪﻟﺎﻘ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ .

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــ

1. Nguyen, Nguyen & Barrett 2. Lichtenstein, Ridgway & Netemeyer 3. Chen & Hu

(5)

شزرا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

، نﺎﻴﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻴﺑﻮﻠﻄﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

و ﻪﻬﺟو يا يﺮﺘﺸﻣ ﺪﻳد زا ﺖﺳا

ﻪﻛ زا ﻦﺘﺷاد نآ لﻮﺼﺤﻣ دﺰﻧ

نﺎﺘﺳود

، نارﺎﻜﻤﻫ و

ﺮﻳﺎﺳ يﺎﻀﻋا هوﺮﮔ ﻊﺟﺮﻣ

، ﻲﻣ ﺖﺌﺸﻧ دﺮﻴﮔ

)

،ﻦﭼ ﻮﻳﺎﭘ و

1ﮓﻨﻫ

، 2005 .(

شزرا يدﺮﻛرﺎﻛ

، ﻪﺑ ﻨﻌﻣ ﺎ ي

ﺪﻳاﻮﻓ ﺖﻴﻔﻴﻛ كرد هﺪﺷ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﻛ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ي ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﻻ

دور ) ﮓﻧاو و

2ﻦﭼ

، 2004

؛ ﻲﻨﻳﻮﺳ و ﺮﺗاﻮﺳ

،3

2001 .(

شزرا

يدﺮﻛرﺎﻛ

، كﺮﺤﻣ ﻪﻴﻟوا رد بﺎﺨﺘﻧا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ دﻮﺷ

و ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺳا ﻪﺠﻴﺘﻧ يا زا ﻲﮔﮋﻳو ﺎﻫ ﺎﻳ يدﺎﻨﺳا زا ﻞﻴﺒﻗ

،ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ماود و ﺖﻤﻴﻗ ﺪﺷﺎﺑ ) ﻦﭼ و نارﺎﻜﻤﻫ

، 2005 (.

ﺪﻠﮔ ﺖﻴﻤﺳا

، ﺖﻳاو و ﺚﻴﺘﺳا )4

1989 ( ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد زا ﺲﭘ ،

ﻲﺳرﺮﺑ

ﻪﻄﺑار ﻦﻴﺑ شزرا ﺎﻫ و يروآﻮﻧ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ شزرا ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺎﺑ ر رﺎﺘﻓ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ

؛ ﺎﻣا زا ﻖﻳﺮﻃ

ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ

،ﺎﻫروﺎﺑ شﺮﮕﻧ ﺎﻫ و ﻚﺒﺳ ﻲﮔﺪﻧز ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ )

،يرﻮﺼﻨﻣ ﺞﻴﻳﺎﻧدﺮﻛ

و داداﺪﺧ

،ﻲﻨﻴﺴﺣ 1395 .(

شزرا ﺎﻫ ﺎﻳ

يﺎﻫزﺎﻴﻧ يدﺮﻓ ﻪﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻗﻼﻋ ﮕﺸﻴﻤﻫ ﻲ ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﻣ

دﻮﺷ ﺎﺑ يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ و لﻮﺼﺤﻣ رد طﺎﺒﺗرا

ﺪﻨﺘﺴﻫ )

5ﻢﻴﻛ

، 2005 .(

ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ

رﺎﻣﻮﻛ و فﺎﺴﻳﺮﮔ )6

2004 ( و

،سﺮﻴﭘ نﻮﺘﻨﺘﺳا و درﻮﻔﻛا )7

2004 ( نﺎﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ ﻚﺴﻳر ﻲﻜﻳ زا ﺮﺻﺎﻨﻋ يﺪﻴﻠﻛ رد رﺎﺘﻓر

ﺪﻳﺮﺧ ﺖﺳا . ﺮﺋﻮﺑ ياﺮﺑ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ﺎـﺑ ر مﻮﻬﻔﻣ كاردا زا ﺴﻳر ﻚ ار دراو تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رﺎﺘﻓر

فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ دﺮﻛ . يو ﺖﻔﮔ ﻪﻛ رﺎﺘﻓر

فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺎﺑ ﻚﺴﻳر دراد ﻲﻬﺟﻮﺗ نﺎﻳﺎﺷ طﺎﺒﺗرا

؛ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ يا ﻪﻛ ﻦﻜﻤﻣ ﺖـﺳا ﻫ ﺮ ﻞﻤﻋ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ

يﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ ار

ﻪﺑ لﺎﺒﻧد ﻪﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ ) ﺮﻠﺘﻴﻟ و ﻮﺌﻴﺘﻧﻼﻣ

،8

2006 .(

ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ

، سﺎﺴﺣا ﻲﻨﻫذ دﺮﻓ زا ﻲﻳﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﺖﺳا

ﻪﻛ ﻲﻣ ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺷ

ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻲ ﻪﺑ رﺎﺑ دروآ ) ﻲﻣاﺮﻬﺑ و ﻲﻤﺷﺎﻫﺪﻴﺳ

،نﻮﻟﻮﺗ 1391 .(

ود عﻮﻧ زا ﻚﺴﻳر يﺎﻫ كاردا هﺪﺷ

ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ

، ﻚﺴﻳر ﺖﻤﻴﻗ و ﻚﺴﻳر لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳا .

ﻚﺴﻳر لﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ

ﻲﻧاﺮﮕﻧ يﺎﻫ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ دراد ﻪﻄﺑار ﻪﺑ و

ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ندروآﺮﺑ

تارﺎﻈﺘﻧا ﻂﺳﻮﺗ

لﻮﺼﺤﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ

ﻲﻣ دﻮﺷ ) اﺪﻟآ ﻫ و نارﺎﻜﻤ

،9

2009 .(

زا ﺮﻈﻧ ﺮﮔﺎﻨﺘﺑ و سﻮﮔ

، ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ لﻮﺼﺤﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﺖﺳا ﻪﻛ تﺎﻋﻼﻃا

ﻪﺋارا هﺪﺷ هرﺎﺑرد لﻮﺼﺤﻣ دوﺪﺤﻣ

ﺖﺳا و فﺮﺼﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑدﺎﻤﺘﻋا يرﺎﺠﺗ مﺎﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا رد ه دراد ﻲﻤﻛ ﺲﻔﻧ

) سﺎﭘﺎﭘ

،10

2016 .(

ﻚﺴﻳر ﺖﻤﻴﻗ كاردا هﺪﺷ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ود ﺮﺼﻨﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻣ دﻮﺷ

؛ ا ﻦﻴﻟو ﺮﺼﻨﻋ

، ﺪﺻرد فاﺮﺤﻧا ﺖﻤﻴﻗ زا شزرا ﻳﺎﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲ

رﺎﻈﺘﻧا و ﻢﻳراد ﺒﻃﺎﺨﻣ ﺎ ن نآ ار ﻪﺑ ترﻮﺻ نﺎﺳﻮﻧ ﺖﻤﻴﻗ سﺎﺴﺣا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ . ﻦﻴﻣود ﺮﺼﻨﻋ

، طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ

ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ نﺎﺳﻮﻧ ﺖﻤﻴﻗ كرد هﺪﺷ ﻲﻋﻮﻧ ﺮﻄﺧ ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ ﺮﻴﺧ ﺎﻳ دﻮﺷ

؟ ) ﺎﻔﺳآ و نارﺎﻜﻤﻫ

،11

2016 .(

،ﮓﻧآ

،ﮓﻨﭼ ﻢﻴﻟ و ﺎﻴﺒﻣﺎﺗ

12

) 2001 ( د ر ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ

ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺖﺳد ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ ﻪﻛ ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ ﺮﺑ شﺮﮕﻧ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ يرادﺎﻨﻌﻣ دراد

.

،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻚﺴﻳر

يﺎﻫ كاردا

،هﺪﺷ رد يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ لﻮﺼﺤﻣ ﻲﻤﻬﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ

ﺪﻨﺘﺴﻫ اﺮﻳز ؛ ﺶﻳاﺮﮔ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺮﺘﺸﻴﺑ

ﻪﺑ ﺖﻤﺳ يﺮﻴﮔرد ﺎﺑ ﻲﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳا

ﻪﻛ ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺳا يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﻲﻔﻨﻣ

يﺪﺟ ﻪﺘﺷاد ﺎﺑ ﺪﺷ )

،ﻲﺳرﺪﻤﻟا نﺎﻴﻌﻧﺎﺻ

و سﺎﺒﻋ

،هداز

1395 : 135 .(

1. Chen, Pao & Hong 2. Wang & Chen

3. Sweeney & Soutar 4. Oldsmith, Stith& White

5. Kim 6. Kumar & Grisaffe

7. Pires, Stanton, & Eckford 8. Littler & Melanthiou 9. Alda and et al 10. Pappas

11. Assefa and et al 12. Ang, Cheng, Lim & Tambyah

(6)

نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ

هﺪﻨﻨﻛ 1

يﺎﻫدﺎﻘﺘﻋا فﺮﺼﻣ

هﺪﻨﻨﻛ رد ةرﺎﺑ ﻪﭽﻧآ رد هﺪﻨﻳآ خر ﻲﻣ

،ﺪﻫد نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد ة نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﺳا ﻪﻛ ناﺰﻴﻣ شﻮﺧ ﻲﻨﻴﺑ ﺎﻳ

ﻲﻨﻴﺑﺪﺑ مدﺮﻣ ﻪﺑ ار ﺖﻣﻼﺳ ﺪﻨﻳآ ة دﺎﺼﺘﻗا و ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺑ نآ ار نﺎﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ مدﺮﻣ ﻪﺑ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا و ﺖﻴﻌﺿو

نﺎﺷدﺎﺼﺘﻗا ﻦﻴﺑﺪﺑ

،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺪﻧراد ﻪﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ دﻮﺧ ار ﺶﻫﺎﻛ هداد و ﻲﻫﺪﺑ يﺎﻫ يﺮﺘﻤﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .

زا يﻮﺳ

،ﺮﮕﻳد

ﻲﺘﻗو ﻪﺑ هﺪﻨﻳآ شﻮﺧ ﻦﻴﺑ

،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺪﻧراد ﻪﻛ ﻎﻠﺒﻣ ﻪﻓﺮﺻ ﻲﻳﻮﺟ هﺪﺷ ار ﺶﻫﺎﻛ

،ﺪﻨﻫد ﻲﻫﺪﺑ يﺎﻫ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد و

مﻼﻗا ﻃﺎﻴﺘﺣا ﻲ دﻮﺧ ار ﺪﻧﺮﺨﺑ )

،نﻮﻤﻟﻮﺳ

،يﺎﺴﻣﺎﺑ درﺎﮕﺳآ و

2گﻮﻫ

، 2006 .(

ﺮﺑ سﺎﺳا ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ زا

،سﻮﻟﻮﭘوﺮﻤﻴﻟ ﺲﻴﻛﺎﺗﻮﻴﻧﺎﭼ

و ﻮﻟﻮﭙﻳر )3

2010 ( شﺮﮕﻧ ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻠﺻا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ ﺪﺼﻗ ﺪﻳﺮﺧ ﺪﻧﺮﺑ يﺎﻫ هدﺮﺧ ﻲﺷوﺮﻓ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺎﺑ كاردا

فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ و ﻪﺑ رﻮﻃ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﺎﺑ

نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ اد طﺎﺒﺗرا در .

زﺎﺑ ندﻮﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ

4

دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ نﻮﺘﺳﺮﺑور

و

5ﺮﻨﭽﻟ ) 1985 (

، ﻲﻧﺎﻬﺟ يزﺎﺳ ﻪﺑ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻲﻳﺎﻫ هرﺎﺷا دراد ﻪﻛ نﺎﻬﺟ ار ﻪﺑ نﺎﻜﻣ ﺪﺣاو ي ﺎﺑ صاﻮﺧ

ﻚﻴﺗﺎﻤﺘﺴﻴﺳ ﻞﻳﺪﺒﺗ

ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . از ﺮﻈﻧ

،رﻮﻠﻴﻛ ﻮﻜﻴﻣآ و نﻮﺗرﻮﻫ )6

2001 ( ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧﺎﻬﺟ يداﺮﻓا

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ توﺎﻔﺗ يﺎﻫ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲﻠﻣ رﺎﺘﻓر ﺪﻳﺮﺧ ﺎﻬﻧآ ار ﺖﺤﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ راﺮﻗ ﻲﻤﻧ

،ﺪﻫد ﻦﻳا ضﺮﻓ ﻲﻘﻄﻨﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺢﻄﺳ

ﺖﻴﻤﻫا دﺮﻓ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ يﺎﻫ ﻲﻣﻮﻗ ناﻮﺘﺑ ﺐﻠﻏا ار فﺮﺼﻣ

هﺪﻨﻨﻛ زﺎﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ رد ﺮﻈﻧ ﺖﻓﺮﮔ ) ﻮﺳ نوﻮﻛ و

،7

2002 .(

تﺎﻴﺑدا

ﻲﻧﻮﻨﻛ ﻪﺑ ﻦﻳا عﻮﺿﻮﻣ ﻲﻣ ﺪﻧزادﺮﭘ ﻪﻛ ﺮﺛا يﺎﻫ ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺪﺷ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﺮﺑ

شﺮﮕﻧ و رﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ

نﺎﻴﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣ دراﺬﮔ

؛ ﺎﺑ ﻦﻳا لﺎﺣ فﺮﺼﻣ ﻧﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ ﻲ رد ﮓﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ

، شﺮﮕﻧ ﺎﻫ

، كرد

،ﺎﻫ

ﻪﻘﻴﻠﺳ ﺎﻫ

، ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺎﻫ و شزرا يﺎﻫ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺪﻧراد

، ﻲﺘﺣ ﺪﻌﺑ زا ﻦﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ رد

ضﺮﻌﻣ جﻮﻣ ﻊﻴﺳو ﻲﻧﺎﻬﺟ

،نﺪﺷ زﻮﻨﻫ ﻢﻫ

توﺎﻔﺘﻣ ﺪﻧا )

،نوﻮﻛ و ﻮﺳ 2002

.(

ﻦﻬﻴﻣ ﻲﺘﺳود

8

ﻦﻬﻴﻣ ﻲﺘﺳود ﺖﻨﺳ ﺎﺑ ﺷزرا ﺖﺳا ﻲ ﻪﻛ ﻖﺸﻋ و تدارا ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﻫد

و ﻲﻣ ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺧ ﺖﻠﻣ ﻪﺑ دﺮﻓ دﻮﺷ

تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺖﺒﺜﻣ

و ﺖﺳﻮﻴﭘ يﺎﻫ ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد )

ﻦﻤﻛارد

،9

1994 (.

فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺳا يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻠﺧاد ار ﺎﻨﺑ ﺮﺑ

ﻞﻳﻻد دﺪﻌﺘﻣ

، زا ﻪﻠﻤﺟ ﻲﻳﺎﻨﺷآ و ﺲﻧا ﺎﺑ نآ ﺎﻳ روﺎﺑ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﻛ

ﺐﺟﻮﻣ ﻚﻤﻛ ﻪﺑ دﺎﺼﺘﻗا ﻲﻠﻣ و لﺎﻐﺘﺷا ﻲﻳاز رد رﻮﺸﻛ ﻲﻣ دﻮﺷ

،

بﻮﻠﻄﻣ ﺮﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﻨﻛ ) ﭻﻳوﺮﺘﻴﻣد و

10اﺪﻳو

، 2007 .(

11رﻮﻣ ) 1989 ( ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﻛ

ﻲﺧﺮﺑ ﻊﻧاﻮﻣ و ﺖﻳدوﺪﺤﻣ يﺎﻫ

ﻲﮔﺮﻤﮔ

ﺮﺑ يا

،تادراو ﻲﺑﺎﺗزﺎﺑ زا ﻦﻬﻴﻣ ﻲﺘﺳود ﺖﺳا . زا ﺮﻈﻧ ﭗﻤﻴﺷ و ﺎﻣرﺎﺷ )12

1987 (

، ﻦﻬﻴﻣ ﺘﺳود ﻲ ﻲﻜﻳ زا ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻔﻃﺎﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا

شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ و ﺢﻴﺟﺮﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﻠﺧاد

ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﺟرﺎﺧ

ﺐﺟﻮﻣ ار ﻲﻣ دﻮﺷ .

1. Consumer confidence 2. Solomon, Bamossy, Askegaard & Hogg 3. Lymperopoulos, Chaniotakis & Rigopoulou 4. Global openness

5. Roberson & Lechner 6. Keillor,D'Amico& Horton

7. Suh & Kwon 8. Patriotism 9. Druckman 10. Dmitrovic and Vida

11. Moore 12. Shimp & Sharma

(7)

شﺮﮕﻧ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ

شﺮﮕﻧ ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ زا ﺎﻫروﺎﺑ و نﺎﺠﻴﻫ ﻲﻳﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺺﺨﺷ ار ﺶﻴﭘﺎﺸﻴﭘ هدﺎﻣآ

ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﺎﺗ ﻪﺑ

،ناﺮﮕﻳد ﺎﻴﺷا و هوﺮﮔ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ

،

ﻪﺑ ﺷ ةﻮﻴ ﺖﺒﺜﻣ ﺎﻳ ﻲﻔﻨﻣ هﺎﮕﻧ ﺪﻨﻛ . ﺮﮕﻧ ش ﺎﻫ

، ﻲﺑﺎﻳزرا زا ﺎﻴﺷا ار ﻪﺻﻼﺧ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ و رد ﺘﻧ ﻪﺠﻴ ﭘ ﺶﻴ ﻲﻨﻴﺑ ﺎﻳ ﺖﻳاﺪﻫ لﺎﻤﻋا ﺎﻳ

يﺎﻫرﺎﺘﻓر هﺪﻨﻳآ

ار هﺪﻬﻋﺮﺑ ﻣ ﻲ ﮔ ﺪﻧﺮﻴ ) يﻮﺳﻮﻣ و ﻤﻇﺎﻛ ﻲ ﻧ

،ﺎﻴ 1395 .(

رد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ

ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا

، هرﺎﺑرد شﺮﮕﻧ

فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﻠﺧاد

و ﻲﺟرﺎـﺧ ود هﺎﮔﺪـﻳد ﻲـﻠﻛ دﻮـﺟو دراد : هﺎﮔﺪـﻳد

،لوا يﻮـﮕﻟا ﻲـﻘﻄﻨﻣ ﭘ شزادﺮ

تﺎﻋﻼﻃا ﺖﺳا

ﻪﻛ نﺎﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ لﻮﺼﺤﻣ زﺎﻴﻧدرﻮﻣ دﻮـﺧ ار ﻲـﻃ ـﻨﻳاﺮﻓ ﺪ ﻋ ﻲﻳﻼﻘ و ﺖﺤﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻔﻟﺆﻣ يﺎﻫ

ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ

،ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺖﻤﻴﻗ و ...

ﻲﺑﺎﻳزرا و بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . هﺎﮔﺪﻳد

،ﺮﮕﻳد ا يﻮﮕﻟ ﻲﻔﻃﺎﻋ شزادﺮﭘ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﺳا

ﻪﻛ

نﺎﻴﺑ هﺪﻨﻨﻛ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺼﻣ ف نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﺤﺗ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ـﻣاﻮﻋ ﻞ ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺐﺼﻌﺗ

،يرﺎﺠﻨﻫ ﻦﻬﻴﻣ

ﻲﺘﺳود و ...

ﺖﺳا ) ﭗﻤﻴﺷ و

،ﺎﻣرﺎﺷ 1987 .(

ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ ﻪﻳﺮﻈﻧ يرﺎﮔزﺎﺳ

، رﺎﻈﺘﻧا ﻲﻣ دور شﺮﮕﻧ ﻪﺑ ﻚﻳ ءﻲﺷ ﻪﺑ تﺪﺷ ﺎﺑ رﺎﺘﻓر ﻪﺑ نآ ءﻲﺷ ﻪﻄﺑار ﻪﺘﺷاد

ﺪﺷﺎﺑ ) ﻲﺳرﺪﻤﻟا نارﺎﻜﻤﻫ و

، 1395 : 138 .(

يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ

فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ 1

نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻣ مﻮﻬﻔ يﺮﻴﮔرد ار سﺎﻴﻘﻣ ﺪﻴﻔﻣ ياﺮﺑ ﺢﻴﺿﻮﺗ رﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ و ﺶﺨﺑ يﺪﻨﺑ يﺎﻫرازﺎﺑ ﻲﻓﺮﺼﻣ هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺪﻧا

)

،كرﺎﭘ ﻢﻴﻛ و يﺎﻧرﻮﻓ

،2

2006 .(

يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ

،لﻮﺼﺤﻣ كرد

دﺮﻓ زا ناﺰﻴﻣ طﺎﺒﺗرا لﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ

،ﺎﻫزﺎﻴﻧ شزرا ﺎﻫ و ﺶﻘﻳﻼﻋ

ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ ) ﻲﺸﺨﺑ

،هداز ﻲﻠﻴﻠﺧ يدور و نﺎﻴﺋﺎﺿر

،هدازﺮﺒﻛا 1395 .(

يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ ﺖﻟﺎﺣ ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا زا

ﻪﻗﻼﻋ و ﻚﻳﺮﺤﺗ

ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﺑ ﺔﻠﻴﺳو ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺟرﺎﺧ ) ﻞﺜﻣ

،ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ لﻮﺼﺤﻣ و

تﺎﻃﺎﺒﺗرا ( و ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻠﺧاد ) ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﻴﻤﺿ دﺮﻓ و شزرا يﺎﻫ

يﺰﻛﺮﻣ ( دﺎﺠﻳا ﻲﻣ دﻮﺷ )

،ﻢﻴﻛ 2005 .(

روﺎﺑ ﻪﺑ نﻮﻣ و رﻮﻨﻴﻣ )3

2001 (

، ﺢﻄﺳ يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻣود ﻞﻣﺎﻋ

ﻴﻤﻫاﺎﺑ ﺖ رد شزادﺮﭘ تﺎﻋﻼﻃا بﻮﺴﺤﻣ

ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮔرد فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ دﺎﻳز

،ﺪﺷﺎﺑ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ياﺮﺑ

،ﻪﺟﻮﺗ

ﻢﻬﻓ و ﻲﻓﺎﻜﺷزﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا

طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻻﺎﻛ يﺮﺘﺸﻴﺑ هﺰﻴﮕﻧا دراد

.

ﺖﻴﻧ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر

زا هﺎﮔﺪﻳد رﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ

، ﺖﻴﻧ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر نﺎﻳﺎﻤﻧ هﺪﻨﻨﻛ ﻞﻳﺎﻤﺗ يﺮﺘﺸﻣ ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا ر رﺎﺘﻓ ي صﺎﺧ ﻞﺜﻣ ﺪﻳﺮﺧ لﻮﺼﺤﻣ

ﺖﺳا ) ﺮﺗرﺎﻛ

،4

2009 .(

ﺖﻴﻧ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ود ترﻮﺻ بﻮﻠﻄﻣ و بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﻴﻧ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر بﻮﻠﻄﻣ ﺐﻠﻏا ﻪﺑ

طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻪﺋارا هﺪﻨﻫد

،ﺖﻣﺪﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﺠﺣ

،ﺪﻳﺮﺧ ﺪﻴﺠﻤﺗ زا ﻪﺋارا ةﺪﻨﻫد ﺪﺧ ﺖﻣ و ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺖﺧادﺮﭘ ﻓﺎﺿا ﻪ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ و

ﺲﻜﻋﺮﺑ

، ﺖﻴﻧ يﺎﻫ ر يرﺎﺘﻓ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻪﺑ ﺰﻓا ﺶﻳا لﺎﻤﺘﺣا ﺮﻴﻴﻐﺗ

،ﺪﻧﺮﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻢﺠﺣ

،ﺪﻳﺮﺧ تﺎﻐﻴﻠﺒﺗ نﺎﻫد ﻪﺑ نﺎﻫد ﻲﻔﻨﻣ و هاﺮﻛا

زا ﺖﺧادﺮﭘ ﻓﺎﺿا ﻪ ﻲﻣ دﻮﺷ ) ﻲﻛﺎﻳﺎﻣ و رﺎﺘﺨﻣ

،5

2012 .(

1. Consumer involvement 2. Park, Kim & Forney 3. Moven, & Minor 4. Carter

5. Maiyaki & Mokhtar

(8)

ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ

،رﺎﻣﻮﻛ ﻲﻟ و

1ﻢﻴﻛ ) 2009 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻴﻧ يﺎﻫ ﺪﻳﺮﺧ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ يﺪﻨﻫ ﻪﺑ ﻲﻋﻮﻧ ﺪﻧﺮﺑ ﻳﺎﻜﻳﺮﻣآ ﻲ و يﺪﻨﻫ

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ

ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﻛ زﺎﻴﻧ ﻪﺑ ﺑﺮﺼﺤﻨﻣ ﻪ دﺮﻓ ندﻮﺑ ﺎﺑ فﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻳﺎﻜﻳﺮﻣآ

ﻪﻄﺑار ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ

دراد . ﺘﻠﭘ ﻮ ن

، ﺖﻳدﻮﺟ و يد ،ﻢﻴﻛ ،ﻲﻟ )2

2008 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻞﻣاﻮﻋ

ﻣ ﺆ ﺮﺛ ﺮﺑ ﺪﺼﻗ ﺪﻳﺮﺧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺞﻟﺎﻛ

ﻚﻳﺰﻜﻣ زا ﻚﻳ

ﺪﻧﺮﺑ كﺎﺷﻮﭘ ﻲﻳﺎﻜﻳﺮﻣآ ار

ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻧدﺮﻛ . ﻳﺎﺘﻧ ﺞ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ شزرا ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺮﺑ ﺪﺼﻗ ﺪﻳﺮﺧ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻳﺎﻜﻳﺮﻣآ ﺮﺛا

ﺖﺒﺜﻣ و

ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﻛاردا ﺮﺑ ﺪﺼﻗ ﺪﻳﺮﺧ ﺮﺛا ﻲﻔﻨﻣ دراد .

،يﺪﻳﺪﺣ يﺪﻳﺪﺣ هراوز و ﻦﻤﺷد يرﺎﻳز ) 1395 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺎﺑ

ناﻮﻨﻋ

» ناﺰﻴﻣ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻠﺧاد

فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧاﺮﻳا زا هﺎﮔﺪﻳد دﺎﺼﺘﻗا ﻲﺘﻣوﺎﻘﻣ

«

، ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻨﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺪﻬﻌﺗ

،ﻲﻗﻼﺧا

،ﺐﺼﻌﺗ ﺖﻳﺎﻤﺣ زا

،لﺎﻐﺘﺷا

ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﺪﻴﻟﻮﺗ و دﺎﺼﺘﻗا ﻲﻠﻣ و ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻲﺟرﺎﺧ

رد ﺮﻬﺷ هراوز ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻲﻠﻣ ﻲﻳاﺮﮔ ﺮﻬﺷ

هراوز ﺮﺘﺸﻴﺑ زا ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﺳا . تﺎﻴﺑ و ﻲﻧﺎﻗﺮﻓ ﻪﻠﻴﭘ دور ) 1394 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺎﺑ

ناﻮﻨﻋ

» ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺖﻴﺼﺨﺷ ﺪﻧﺮﺑ

و ﻪﺟدﻮﺑ

ﻣ فﺮﺼ هﺪﻨﻨﻛ ﺎﺑ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ و

ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ ﻻﺎﻛ

«

، ﻪﺑ رﺎﻬﭼ عﻮﻧ ﻻﺎﻛ ﺎﺑ ﺟرد ﻪ يﺎﻫ توﺎﻔﺘﻣ فﺮﺼﻣ زا ود عﻮﻧ ﺪﻧﺮﺑ ﻲﻠﺧاد و

ﻲﺟرﺎﺧ دﺎﻨﺘﺳا هدﺮﻛ و نﺎﺸﻧ ﺪﻧداد ﻪﻛ رد لﺎﻤﺷ ناﺮﻬﺗ و ياﺮﺑ مﺎﻤﺗ يﺎﻫﻻﺎﻛ دﺎﻨﺘﺳا

،هﺪﺷ ﺖﻴﺼﺨﺷ ﺪﻧﺮﺑ

ﻞﻣﺎﻋ ﺢﻴﺟﺮﺗ

يﺎﻫﺪﻧﺮﺑ ﻲﺟرﺎﺧ ﺮﺑ عﻮﻧ ﻲﻧاﺮﻳا هدﻮﺑ ﺖﺳا . ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد بﻮﻨﺟ ناﺮﻬﺗ ﻂﻘﻓ ياﺮﺑ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻓﺮﺼﻣ

و ﻪﻤﻴﻧ ماودﺎﺑ هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﺪﺷ و رد صﻮﺼﺧ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻫﻻﺎﻛ

، ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺟدﻮﺑ يا ﻣ ﺆ ﺮﺗﺮﺛ دﻮﺑ . ﻲﺒﻟﺎﻃ ﺮﻴﻟد و يﺮﺒﻛا ) 1392 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺎﺑ

ناﻮﻨﻋ

» ﻲﺳرﺮﺑ

ﺶﻳاﺮﮔ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﺟرﺎﺧ و ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ نآ ﺎﺑ ﺗﺄ ﺪﻴﻛ ﺮﺑ ﻪﻧﺎﺳر

«

، ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻨﭼ )

ﺎﺷ ﻞﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ

فﺮﺼﻣ ﻪﻧﺎﺳر

،يا شزرا

،يدﺎﻣ ﺖﺑﺎﻗر

،ﻲﺘﻟﺰﻨﻣ ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ زا

ﻲﮔﺪﻧز و يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ ﻲﻨﻳد ( و يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ )

ﻞﻣﺎﺷ ﺮﻴﻐﺘﻣ

ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﺖﻤﻴﻗ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا

ﺎﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ ( ار ﺮﺑ ﺶﻳاﺮﮔ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ يﻻﺎﻛ ﻲﺟرﺎﺧ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ .

ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ داد

يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ناﺰﻴﻣ

فﺮﺼﻣ ﻪﻧﺎﺳر

،يا شزرا ﺎﻣ

،يد ﺖﺑﺎﻗر ﻲﺘﻟﺰﻨﻣ و ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﺖﻤﻴﻗ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﺎﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ نآ

، ياراد

ﺮﺛا ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺮﺑ ﺶﻳاﺮﮔ ﻪﺑ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﺟرﺎﺧ ﺪﻨﺘﺴﻫ و يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ

ﻲﻨﻳد و ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ زا

ﻲﮔﺪﻧز ﺮﺛا ﻲﻔﻨﻣ و يرادﺎﻨﻌﻣ

ﺮﺑ ﺶﻳاﺮﮔ ﻪﺑ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﺟرﺎﺧ ﺪﻧراد .

ﺎﺑ روﺮﻣ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ و ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ توﺎﻔﺘﻣ

ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻳﺎﺳ

،ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ موﺰﻟ

ﺪﺻر عﻮﺿﻮﻣ زا يﺎﻳاوز

ﺮﮕﻳد و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺮﻳﺎﺳ

يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ راﺬﮔﺮﺛا

سﺎﺴﺣا ﻲﻣ دﻮﺷ . رد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﻄﺑار

، رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ شﻼﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻛ

ﺎﺑ

ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺮﺑ ود ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ شﺮﮕﻧ و يﺮﻴﮔرد

،ﻲﻨﻫذ ﺮﺗاﺮﻓ زا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

و يدﺎﺼﺘﻗا ﻲﻓﺮﻌﻣ

هﺪﺷ رد ﺮﻳﺎﺳ

ﻫوﮋﭘ ﺶ ﺎﻫ مﺎﮔ ﻪﺘﺷادﺮﺑ و ﻋﻮﻤﺠﻣ ﺔ ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ي زا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ راﺬﮔﺮﺛا

ﺮﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪﺑ ﺪﻳﺮﺧ يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا

ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ دﻮﺷ . رد ﻪﻣادا ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ بﻮﭼرﺎﭼ

،يﺮﻈﻧ ﻴﺿﺮﻓ ﻪ ﺎﻫ و لﺪﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ) ﻞﻜﺷ 1 ( ﻪﺋارا هﺪﺷ

.ﺖﺳا

ﻪﻴﺿﺮﻓ 1 . كاردا شزرا فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ هﺪﺷ

ﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﻛ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 1 - 1 . فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ يدﺮﻛرﺎﻛ شزرا دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﻛ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 2 - 1 . فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا شزرا دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﻛ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 2 . كاردا شزرا فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﺑ هﺪﺷ

ﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻ

.

1. Kumar, Lee & Kim

2. Pelton, Lee, Kim, Dee & Judith

(9)

ﻪﻴﺿﺮﻓ 1 - 2 . فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﺑ يدﺮﻛرﺎﻛ شزرا دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 2 - 2 . فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا شزرا دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 3 . ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﻛ

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎ .

ﻪﻴﺿﺮﻓ 1 - 3 . كاردا لﻮﺼﺤﻣ ﻚﺴﻳر فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ هﺪﺷ

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﻛ .

ﻪﻴﺿﺮﻓ 2 - 3 . كاردا ﺖﻤﻴﻗ ﻚﺴﻳر فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ هﺪﺷ

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﻛ .

ﻪﻴﺿﺮﻓ 4 . ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﺑ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ .

ﻪﻴﺿﺮﻓ 1 - 4 . كاردا لﻮﺼﺤﻣ ﻚﺴﻳر فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﺑ هﺪﺷ

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ .

ﻪﻴﺿﺮﻓ 2 - 4 . كاردا ﺖﻤﻴﻗ ﻚﺴﻳر فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﺑ هﺪﺷ

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ .

ﻪﻴﺿﺮﻓ 5 . فﺮﺼﻣ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ هﺪﻨﻨﻛ

ف هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 6 . نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﺑ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﺖﺒﺴﻧ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 7 . فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ ندﻮﺑ زﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 8 . ﻲﻧﺎﻬﺟ ندﻮﺑ زﺎﺑ ﺮﺑ

ﻴﮔرد فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﺖﺒﺴﻧ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 9 . ﻦﻬﻴﻣ فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺮﺑ ﻲﺘﺳود دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﻛ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 10 . ﻣ ﻦﻬﻴ ﺮﺑ ﻲﺘﺳود فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد

هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﺖﺒﺴﻧ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ

.

ﻪﻴﺿﺮﻓ 11 . فﺮﺼﻣ شﺮﮕﻧ ﺼﻣ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ

دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ ﺪﻳﺮﺧ ياﺮﺑ وا رﺎﺘﻓر ﺖﻴﻧ ﺮﺑ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮ .

ﻪﻴﺿﺮﻓ 12 . فﺮﺼﻣ ﻲﻨﻫذ يﺮﻴﮔرد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ ﺪﻳﺮﺧ ياﺮﺑ وا يرﺎﺘﻓر ﺖﻴﻧ ﺮﺑ ﻲﻧاﺮﻳا يﺎﻫﻻﺎﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﻛ

دراد .

ﻞﻜﺷ 1 . لﺪﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﺶﻫوﮋﭘ

شﺮﮕﻧ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ يﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا

يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ ﺎﺑ فﺮﺼﻣ يﻻﺎﻛ

ﻲﻧاﺮﻳا تﺎﻴﻧ

يرﺎﺘﻓر ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ

ﺪﻳﺮﺧ يﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا

شزرا كاردا هﺪﺷ

− شزرا يدﺮﻛرﺎﻛ

− شزرا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ

− ﻚﺴﻳر ﺖﻤﻴﻗ

− ﻚﺴﻳر ﺖﻴﻔﻴﻛ لﻮﺼﺤﻣ

نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ

ﻲﮔدﻮﺸﮔ ﻲﻧﺎﻬﺟ

ﻦﻬﻴﻣ ﻲﺘﺳود

(10)

شور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ

ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ زا ظﺎﺤﻟ فﺪﻫ ءﺰﺟ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ يدﺮﺑرﺎﻛ و

زا ظﺎﺤﻟ ﺖﻴﻫﺎﻣ و شور ءﺰﺟ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ـ ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ

ﺖﺳا . ﻪﻌﻣﺎﺟ يرﺎﻣآ ،نآ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد

دﺰﻳ ﺖﺳا . زا ﻦﻳا ﻪﻌﻣﺎﺟ 370 ﺮﻔﻧ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رد ﻦﻤﻬﺑ 1396 ياﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ

رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻛ 63 ﺪﺻرد نز و 37 ﺪﺻرد دﺮﻣ ﺪﻧدﻮﺑ . 3 / 81 ﺪﺻرد زا ﻪﻧﻮﻤﻧ رد هدوﺪﺤﻣ ﻲﻨﺳ 20 ﺎﺗ 30

،لﺎﺳ

9 / 14 ﺪﺻرد ﺮﻳز 20

،لﺎﺳ 5 / 3 ﺪﺻرد 30 ﺎﺗ 40 لﺎﺳ و 3 / 0 ﺪﺻرد 40 ﺎﺗ 50 لﺎﺳ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﺷاد .

،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 2

/ 39 ﺪﺻرد زا

ﻪﻧﻮﻤﻧ ياراد كرﺪﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ

، 5 / 23 ﺪﺻرد ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ و

،ﺮﺗﻻﺎﺑ 3 / 20 ﺪﺻرد ﻢﻠﭙﻳد و 17 ﺪﺻرد قﻮﻓ ﻢﻠﭙﻳد ﺪﻧدﻮﺑ . رد

ﻦﻳا ﭘ ﺶﻫوﮋ فﺪﻫ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻲﺳرﺮﺑ

لﻮﺼﺤﻣ / ﻲﻳﺎﻫرازﺎﺑ ﺖﺳا

ﻪﻛ رد رازﺎﺑ ﻲﻠﺧاد

، ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻲﺟرﺎﺧ ور ﻦﻳا زا ؛ﺪﻧراد

لﻮﺼﺤﻣ / رازﺎﺑ ﻲﺻﺎﺧ رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺸﻧ ﺖﺳا . نﺎﻳﺎﺷ ﺮﻛذ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺳ لاﺆ يﺎﻫ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ هﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ يا ﻪﻛ ﺪﻧا

ﻪﺟﻮﺗ ﻦﻤﺿ

،ﻢﻬﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﭻﻴﻫ

ﻲﻣﺎﻬﺑا رد ﻦﻫذ ﺦﺳﺎﭘ نﺎﮔﺪﻨﻫد دﺎﺠﻳا

ﺪﻨﻜﻧ ) لوﺪﺟ 1 ار ﺪﻴﻨﻴﺒﺑ .(

راﺰﺑا يروآدﺮﮔ

،تﺎﻋﻼﻃا

ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﺳا

ﻪﻛ ياﺮﺑ هﺮﻤﻧ يراﺬﮔ زا نآ سﺎﻴﻘﻣ تﺮﻜﻴﻟ هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا

.

،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻞﻴﻠﺤﺗ

هداد ﺎﻫ ﻪﺑ

شور يﺎﻫ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ و ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا رد

مﺮﻧ يﺎﻫراﺰﻓا وPLS2

SPSS21

ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا )

لوﺪﺟ 1 .(

لوﺪﺟ 1 . ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺶﺳﺮﭘ

ﻪﻣﺎﻧ

يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺶﻫوﮋﭘ

ﻪﻧﻮﻤﻧ

ﺳ ﺆ لا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻊﺒﻨﻣ

شزرا كاردا هﺪﺷ شزرا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ

ﻲ ﺪﺳر ﻪﺑ ناﺮﮕﻳد دﺮﻓ ي ﻪﻛ زا ﺎﻫﻻﺎﻛ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ هدﺎﻔﺘﺳا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ

،

ماﺮﺘﺣا ﻲﻣ ﺪﻧراﺬﮔ . ﻲﻟ

و ﻞﻴﺒﻣﺎﻛ )1

2012 (

شزرا يدﺮﻛرﺎﻛ راﺪﻬﮕﻧ ي و ﻤﻌﺗ ﻴ ﺮ ﺎﻫﻻﺎﻛ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ ﺖﺣار ﺖﺳا .

ﻚﺴﻳر كاردا هﺪﺷ ﻚﺴﻳر

ﻤﻴﻗ ﺖ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻣ ﺎﺑ رد ﺮﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻗﻴ ﺘﻤ ﻲ ﻪﻛ اﺮﺑ ي ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﻻﺎﻛ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ ﺖﺧادﺮﭘ

ﻣ ﻲ

،ﻢﻨﻛ ﻪﺑ اﻳ ﻦ ﺴﻣ ﺌ ﻪﻠ ﺮﻜﻓ ﻣ ﻲ ﻢﻨﻛ ﻪﻛ ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺳا ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﺑﻮﺧ ﻲ ﺪﺷﺎﺒﻧ . ﺰﭽﻧﺎﺳ ﺰﮕﻳردور، اﺰﻳرﻻﺎﻛ،2

ﺮﻨﻴﻟﻮﻣ و ) 2006 (

ﻚﺴﻳر

ﺖﻴﻔﻴﻛ لﻮﺼﺤﻣ نﺎﻣز ﺮﺧ ﻳ ﺪ يﻻﺎﻛ ﻲﻧاﺮﻳا

، ﻪﺑ ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ ﺖ نآ رد ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪﺴ ﺎﺑ ﺎﺳ ﻳ ﺮ تﻻﻮﺼﺤﻣ

ﻪﺟﻮﺗ ﻣ ﻲ ﻢﻨﻛ .

نﺎﻨﻴﻤﻃا فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ ﺖ ﮔﺪﻧز ﻲ ﻦﻣ ﻃ ﻲ لﺎﺳ آﻳ هﺪﻨ دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻳ ﺖﻓﺎ . نﻮﻤﻟﻮﺳ

و نارﺎﻜﻤﻫ

) 2006 (

ﻲﮔدﻮﺸﮔ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻦﻣ

ًﺎﻌﻗاو ﻪﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﺳ ﻳ ﺮ ﻞﻠﻣ ﻗﻼﻋ ﻪ مﺪﻨﻣ و ﺖﺳود مراد ﻪﺑ ﺷ ﻴ هﻮ نﺎﻧآ

ﮔﺪﻧز ﻲ ﻢﻨﻛ . وﻮﺳ

و نوو ) 2002 (

ﻦﻬﻴﻣ ﻲﺘﺳود ﺎﺷ

ﻳ ﺪ رد تﺪﻣزارد اﺮﺑ ي ﻦﻣ ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ ﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ

، ﺟﺮﺗ ﻴ ﺢ ﻣ ﻲ ﻢﻫد زا ﺎﻫﻻﺎﻛ ي

ﻠﺧاد ﻲ ﺎﻤﺣ ﻳ ﺖ ﻢﻨﻛ . ﭗﻤﻴﺷ

و ﺎﻣرﺎﺷ ) 1987 (

شﺮﮕﻧ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻤﻫ

ﻴ ﻪﺸ ﺮﺧ ﻳ ﺪ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻠﺧاد

ﻲ ﺮﺘﻬﺑ ﻳ ﻦ رﺎﻛ ﺖﺳا . وﻮﺳ

و نوو ) 2002 (

يﺮﻴﮔرد ﻲﻨﻫذ فﺮﺼﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻧﺎﻣز

ﻲ ﻪﻛ زا ﻻﺎﻛ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ هدﺎﻔﺘﺳا ﻣ ﻲ

،ﻢﻨﻛ د ﻳ ناﺮﮕ اﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ هﺎﮕﻧ يا

ﻲﻣ مراد ﺖﺳود ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ .

رﻮﻠﻴﺗ و

3فزﻮﺟ ) 1984 (

ﺖﻴﻧ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر ﻪﺑ

لﺎﻤﺘﺣا زﻳ دﺎ ﻪﻌﻓد ﺪﻌﺑ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﺮﻜﻓ ﻣ ﻲ

،ﻢﻨﻛ ﺎﻫﻻﺎﻛ ي اﻳ ﻧاﺮ ﻲ ار رد

ﺮﻈﻧ ﻢﻫاﻮﺧ ﺖﻓﺮﮔ . ﺎﻨﺸﻳﺮﻛ

ﻲﺛرﻮﻣ و ادارﻮﻧا

4

) 2002 (

1. Li & Kambele

2. Sanchez, Callarisa, Rodrıguez & Moliner 3. Traylor & Joseph

4. Krishnamurthy & Anuradha