شهوژپ یعامتجا مظن و تینما یدربهار یاه
یپایپ هرامش ،مشش لاس 71
هرامش ، مود ، ناتسبات 7931
تفايرد خيرات :
71 / 3 / 7931 خيرات شريذپ : 93 / 7 / 7931
صص 19 - 88
دم ريثأت يسررب ی
ر ی ت ناهفصا نادنورهش يعامتجا تينما ساسحا رب يمومع راكفا ي
،يیادتقم لايل رايداتسا
، مولع هورگ ناريا ،ناهفصا هاگشناد یتیبرت
،يناجرفسا يريما ارهز هعماج هورگ ،یبرم
یسانش ،رهشدلاوف نیما یلاع شزومآ هسسؤم ناريا
هديكچ هعماج رد یعامتجا تینما ساسحا هورگ نیب یراگزاس یارب ار هنیمز
الت م یداژان و یانيد ،یموام ،یعاامتجا یااه (
هاجوتاب نايا اوانت هاب
صخاش ام روشك رد اه )
نما یعامتجا یاضف و مهارف هورگ یعامتجا تلاماعت یارب یرت
یم داجيا رگيدكي اب اه دنك
. هب ترابع ترواص رد ،راگيد
یارب ،هعماج رد یعامتجا تینما ساسحا نیمأت هورگ
تيوه هب بستنم لت م یاه داش دهاوخ داجيا تینما ،نوگانوگ یاه
. لاصا داه ی
ا اي ن
سررب ،شهوژپ ی
می ناز ثأت ی ر دم ي ر ي ت مومع راكفا ی
نما ساسحا رب ی
ت عامتجا ی رامآ هعماج و ناهفصا نادنورهش ی
لك لماش ،نآ ی
ه شیاب ااب دارفا
زا 71 لاس رد لاس یاه
31 - 31 تسا . قحت شور ی ق ش ود ی هو دانسا ی پ و ی ام ي ش ی مرن زا هدافتسا اب هنومن مجح و هدوب رازافا
Sample Power 911
تسا هدش دروآرب رفن .
ش ،نینچمه ی
هو هنومن گ ی ر ی مهس ی ه ا ی غتم ساسارب ،مجح اب بسانتم ی
اهر ی ناس هورگ ی هدواب تنوكاس لاحم و ناج و
اتن و تسا ي ج هب تسد یم ناشن هدمآ ركف ناربهر دننام یلماوع دهد
ی
، لبت ی
،تاغ هورگ اه ی نامرآ و بلطدوس راشف هنااسر زا هدافتاسا و اراگ
ااه ی
لخاد ی نما ساسحا رب ی
ت عامتجا ی هب رظندم دارفا قتسم تروص
ی م اش و رادانعم و ي
،تاع م ای ناز هكباش زا هدافتاسا ااه
ی عاامتجا ی هنااسر و ااه ی
جراخ ی ثأت رادانعم و سوكعم هویش هب ،ساسحا نيا رب ی
ر دنراد .
هژاو اه ي ديلک ي : دم ي ر ي ت مومع راكفا ی
، نما ی
،ت نما ساسحا ی ت عامتجا ی .
لوؤسم هدنسيون
: 93799911193
Email: le.moghtadaie@gmail.com
Copyright©2017, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially.
11 شهوژپ
پایپ هرامش ،مشش لاس ،یعامتجا مظن و تینما یدربهار یاه ی
71 هرامش ، مود ، ناتسبات 7931
همدقم یعمج ادها ققحت یارب دارفا تینما شرتسگ و داجيا هب ،دوخ
دنراد زاین هعماج رد .
هاب زاین اام رواشك رد تایعموم لایلد
یااه
هابور تلاكشم و لئاسم زا یهوبنا اب ،صاخ رد هاك میتاسه ور
تینما و شياسآ هياس لح
لاصف و یام م دنواش داننام یلئااس :
هنوگ دوجو تایعموم ،یياایفارغج تعاسو ،یموام لت م یاه
نامنهیم صاخ كيژتارتسا (
عماو یگياسمه و هنایمرواخ رد ندش
لااح رد مائاد هك یياهروشك اب دنتاسه هانج و اازان
) دواجو
هب و ناوج تیعمج دايز دصرد زا راذاگ صااخ تایعموم هژايو
تنس . هلئسم نيا (
تنس زا راذگ صاخ تیعموم )
هداش باجوم
لاحرد عماوج رگيد نوچمه تسا ددعتم و اونتم یتارییغت ،راذگ
راتخاااس رد داااضت زا راااشرس سلاواامعم و
یاهراتخاااسريز و اااه
و یعامتجا ،یداصتما ...
یعاامتجا یراگزاس رد و مینك هبرجت ار
هنهرف یدامریغ و یدام رصانع (
هب هاب هژيو ااب یيوراايور لایلد
یناهج ندش ) لاكشم و عناوم میشاب هتشاد یت
. نیانچ رد ،نياربانب
دراد صاخ یتیمها تینما هب زاین یتیعضو .
لمااش ار ینوگاانوگ ااونا هك تسا هدیچیپ یموهفم ،تینما یم یدرف اون ود لماش ار نآ یخرب و دوش (
سرت درف نآ رد هك
بیسآ اي لام و ناج هب ندیسر ...
درادن ار ( )
،یروشآ
)7989
یالم و
( زا غراف یتلم هك تاسا نداد تاسد زا ديدهت
( )
یرد اجن ،یداابآ
)7913
هتسناد دنا .
میسقت كي رد
یدااصتما تاینما ،راگيد یدنب (
نداشنديدهت
درف لاوما و یداصتما هيامرس ( )
تعيرش ،یريازجرادام
)7913
تاینما
یياضم ( نوناام ربارب رد یواست و نلاوئسم هب نادنورهش دامتعا )
(
یرصم ،شنم
)7983
یلغش تینما و (
ح راه یاراب لغاش نتشاد ق
ناراگيد رواقح و یموامع ملااصم لاا م هاك یطرش هب درف دشابن ( )
یمیحر و یرصان ،داژن
)7911
لد اما تسا هدش ركذ یانارگن
هورگ تيوه ديدهت زا زا یراگيد انوگ دورو تابجوم هك دوب اه
باتكم نادنماشيدنا تاسد هاب ار یعاامتجا تینما ینعي ،تینما دروآ مهارف گاهنپك .
ا یارب دش یدربهار تاعلاطم دراو موهفم نيا پ نآ ز
نازوب لاثم (
)1998
جناپ ار اهنآ ،تینما ااونا ندرمشرب نمض یم هنوگ
دناد : یعاامتجا و یطیحم ،یداصتما ،یسایس ،یماظن
نيا و یم داي یعامتجا تینما زا هنوگ دنك
.
یعامتجا تینما ،رويو رظن هب
« یاراب هاعماج ره یياناوت
موادت ش ب و لوقنم تیعضو رد شيوخ یتاذ یصصخ هب ندی
تسا هوقلاب تاديدهت لباقم رد »
(
Waever,1993: 23
.)
یانیع داعب ود رد ار یعاامتجا تینما ،نلااعف هاگديد زا ( یعماو تینما )
یانهذ دعب و (
تاینما سااسحا )
هاقبط یدانب
یم دننك . دوابن راظنزا تاینما یاعماو رادقم و نازیم ینیع دعب رد
هزب ،مئارج بیسآ سلاك و یراك
یراجنهان و اه یعاامتجا یااه
یام رییغت ار هعماج اهنآ نازیم رد رییغت هك تسا رظندم داهد
(
،ینایجاح
)7981
ااي تاینما ینهذ دعب رد و
« تاینما سااسحا
یعامتجا » دارفا رگيد اي دوخ اب درف ،نآ دوجو تروص رد هك
دراد تااینما ساااسحا هااعماج (
،تااایب
.)7988
ناايا رد ،هاانیمز
نایچهلاك (
7981 ) یعاامتجا تاینما ساسحا هك تسا دقتعم
ادندوجو اي دوجو زا دارفا یناور ساسحا هب رد تاینما نتاش
رب هعماج یم
ددرگ .
هب نيا تاسا تینما زا ینازیم ینیع دعب رد تینما ،بیترت
داعب رد ااما دراد دوجو هعماج نطب رد و رما تیعماو رد هك دم ینازیم ،تینما ساسحا اي ینهذ ار نآ دارافا هاك تسا رظن
یم ساسحا دننك
. مهم ،هعماج رد تینما ساسحا ،نياربانب رات
تاینما هعماج كي رد تسا نكمم اريز ،تسا ینیع تینما زا هب اي دننكن ساسحا ار نآ دارفا اما ،دشاب هتشاد دوجو یعماو دننك ساسحا یعماو نازیم زا رتمك ینازیم .
راگا ناوالهپ راظن هب ،تیعضو نيا رد هاعماج مدرام
یا
ماك یعاامتجا تینما هديدپ هك دننك ساسحا ااي هداش هانر
هب ار نآ سلاامتحا تس ن لحرم رد ،تسا هتفاي شهاك تروص
و داعب الحرم رد ااما درك دنهاوخ یقلت ینهذ تیعماو كي هب هديدپ لكش هب ،هاگآدوخان روط داهاوخ یالجت یانوریب یا
تفاي (
،ناولهپ 7987 :
.)99
،تروص نيا رد یعاض ااي نتاشادن
رد تاینما نتاسناد
هب تس ن لهو یام یقلت ساسحا كي تروص
رد ااما دواش
دم ریثأت یسررب ي
ر ي ت ناهفصا نادنورهش یعامتجا تینما ساسحا رب یمومع راكفا 11 ی
زوراب یعاامتجا هديدپ اي تیعماو كي لكش هب رتداح لحرم یم بیاسآ و لضعم كي هب ،هلحرم نيا رد هك دنك یعاامتجا
دش دهاوخ ليدبت .
ماجنا تاعلاطم ،ناريا رد تيااضر جيااتن هداش
ار یاش ب
یعضو ةرابرد یامن نااشن یعاامتجا تاینما ساسحا ت
داهد
نانچ یالع هاك یابیجن و هاواخ
( 7981 ) نهكرااشفا و یناابر
( 7989 ) كاایجات (
7989 ) یمااسام و ینااابر (
7987 ) یاانارد
( 7989 ) یتعيرش و (
7981 ) هاجیتن هاب هناگادج تاعلاطم یط
دندیسر یهباشم .
هداد ناشن اهنآ صخاش زا یخرب رد دنا
یااه
جا تاینما ساسحا یئزج هدهااشم یبواخ تیعاضو یعاامت
یم شهوژپ جياتن ،اومجمرد اما دوش
مااجنا یاه دایيأت هداش
یم درادن یبولطم تیعضو یعامتجا تینما ساسحا هك دننك .
یعاامتجا تاینما ساسحا دوجو هك تسا یلاح رد نيا هورگ نیب یراگزاس یارب ار هنیمز ،هعماج رد یااه
یعاامتجا ،
لت م یداژن و ینيد ،یموم (
اب هجوت صخاش نيا اونت هب ااه
ام روشك رد )
یم مهارف نما یعامتجا یاضف و دنك
یاراب یرت
هورگ نيا یعامتجا تلاماعت رگيداكي ااب الت م راشما و اه
یم داجيا دنك
. هب تراابع سااسحا نیمأات ترواص رد ،راگيد
هورااگ تااینما یعااامتجا تااینما هااب بااستنم االت م یاااه
تيوه دش دهاوخ تيوقت ،نوگانوگ یاه .
هجوتاب دوبهب یارب یعامتجا تینما ساسحا هك یتیمها هب
همه دركلمع تابثم یااهدركراك قبااطم و دراد هعماج بناج
رااطم هااب تاايانع اااب ،نیاانچمه ،نیااشیپ روطااس رد هدااش
یفاك تااعلاطم رد یعاامتجا تاینما سااسحا نازایم ندوابن
ماجنا یم رظن هب ،هعماج دارفا هدش كاي هاب اواضوم نيا دسر
ا هلئسم تسا هدش ليدبت یعامتج .
هلئاسم نيا یارب یلمع یاهراكهار زا یكي (
زا لابم اات
دوش ليدبت یعامتجا نارحب كي هب هكنيا )
قیمع تاقیقحت رات
یئزج و نيا رد رت سااسحا تايوقت هاب كامك یاراب ،هنیمز
هاب نآ تيوقت و شهاك زا یریگولج ،دوجوم یعامتجا تینما یبایتاسد یلاصا یاهرازبا زا یكي لكش هعاسوت و تاابث هاب
تسا . نيارد
مهم ،صوصخ نايا ناهذ رد راطم لاؤاس نيرات
نیمأات رد تاموكح یباسن تایقفوم دواجو اب ارچ هك تسا درادن یبسانم عضو نآ ساسحا نازیم زاب یعامتجا تینما .
و لااماوع زا هااعماج داراافا یعااامتجا تااینما ساااسحا یم ریثأت یتوافتم یاهریغتم لاماوع نايا زا یاكي هاك دريذاپ
،
تسا یمومع راكفا .
عاماوج تاعواضوم نيرتریگارف زا یكي یعامتجا تینما یام دایلوت هعماج دارفا تسد هب هك تسا یرشب
دواش . دارافا
هجوتاب هعماج یم یمومع راكفا زا هك یریثأت هب
هرابرد ،دنريذپ
رد هداشدیلوت سااسح تاعواضوم راگيد و یعامتجا تینما یم تواضم ،هعماج دننك
.
هديا شرتسگ شاقن ،تیندام داايز تیمها و یساركومد
،اواضوم نايا و هدیاش ب تیمها و تمظع ار یمومع راكفا كيدزن زا یكي تسا یعمج ةدارا هب میهافم نيرت
.
هزاااس یمواامع راااكفا تااسد هااب هااك تااسا یرااظن یا
ناشن یارب ،نادنمشيدنا ناایب داياقع نداد
یدااع مدرام هداش
هب و هدش هتخاس یدعبدنچ و یگدیچیپ لیلد
ب ،موهفم نيا ندو
تسا نكممریغ سابيرقت ،نآ زا قیمد يرعت كي هب یبایتسد .
تاسا یيااناوت و تردم یعماو مشچرس یمومع راكفا ،عماورد و دراد یفنم اي تبثم دركراك ،هبلود ریشمش دننام هك
هب یعامتجا تینما هدنهاك اي هدنيازفا تروص لمع
یم دنك .
هجوتاب رب یمومع راكفا ریثأت هب یعامتجا تینما ساسحا
ماجنا یتامدقم هعلاطم هب تيانع اب و نايا رد هدش
هانیمز ( هاك
تسا یریثأت نینچ رگنایب )
و یسررب هعلاطم نيا یلصا ده
راب یموامع رااكفا ریثأات تدش و تهج ،یگنوگچ تخانش تسا رظندم یرامآ عماج رد یعامتجا تینما ساسحا .
راكفا شنكاو و شنك جیتن یمومع راكفا هاعماج دارافا
تاینهذ زا راتارف یتردام داش دااجيا هاك یماگنه اما تسا یم ادیپ دارفا زا كيره دنك
(
Ginsberg, 1993
) ماگنه ،نياربانب
یداايز تردام زاین یعاامتجا تینما ساسحا رب یراذگریثأت یاام تاافار و تیااساسح نآ هااب رااما نیاامه و دراد دااش ب
.
هب ،نینچمه یگژيو لیلد
راكفا یعمج تيارس ریثأات یموامع
11 شهوژپ
پایپ هرامش ،مشش لاس ،یعامتجا مظن و تینما یدربهار یاه ی
71 هرامش ، مود ، ناتسبات 7931
نايا رااهم و تاسا عيراس یعاامتجا تاینما سااسحا رب نآ نتااشادن تروااصرد ار تااینما رااما نااایلوتم سلاواامعم ،هلئااسم همانرب شیاپ و قایمد یزاير انیب
دهاوخراسدرد هاب ،مااگنهب ی
تخادنا . یم هظحلام یگنواگچ یملع و قیمد یياسانش اب هك دوش
و یعاامتجا تاینما ساسحا رب یمومع راكفا ریثأت تيريدام
شیپ ناكما ،نآ میحص و مهاراف یدايزدحات نآ لرتنك و ینیب
نيدب یب و بوشآ زورب زا هلیسو یریگوالج ناكمادحات یمظن
یم دوش .
نيشيپ تاقيقحت رب يرورم هجوتاب یارب یعامتجا تینما ساسحا هك یدايز تیمها هب هدش ماجنا یعامتجا تینما ةزوح رد یتاعلاطم ،دراد هعماج
ااب تسا ني راكفا ریثأت تدش و تهج ،یگنوگچ هرابرد ،لاح
درادن دوجو یتاقیقحت یعامتجا تینما ساسحا و یمومع .
هب
دوبمك نتفرگ رظن رد اب ،هلاقم ناگدنراگن لیلد نیمه شهوژپ هب ،هزوح نيا رد اه ریثأت اب طبترم تاقیقحت راچان
صخاش زا یكي تینما ساسحا رب یمومع راكفا یاه
كذ ار یعامتجا هدرك ر
دنا .
ناوانع اب یشهوژپ
« هنااسر شزوامآ افح و نیمأات ،یا
یعامتجا تینما »
یناطلس تسد هب رف
( 7981 ) هاك هدش ماجنا
هناسر یدربهار یسررب ،نآ یلصا ده افح و نیمأت رد اه
تاسا هدواب یعامتجا تینما .
هاتفاي یام نااشن وا یااه داهد
هناسر یام اناشآ یتارطخ ااونا اب ار مدرم اه اك داننك
تاینما ه
یم رطخ هب ار یعامتجا تبمارم ،نینچمه دنزادنا
ار مزلا یاه
یام اهنآ هب تاینما نیمأات و افح یاراب ار دارافا و دانزومآ
یم بیغرت یعامتجا یااهدربهار هاكنآ نراش هاب هاتبلا دننك
هناسر هب اه هنوگ دواش یاحارط یا لااعفنا زا ار باطا م هاك
دنك جراخ .
ناراكمه و ینادور قیقحت (
7939 ) ناوانع ااب
« یاگنیهب
هتوب رد یعامتجا تینما ءاقترا رط یارجا هایحان زا یجناس
یمومع راكفا »
تاسا هداش مااجنا .
،یاشيامیپ قایقحت شور هقطنم نادنورهش یرامآ عماج
71 زاین هانومن مجح و نارهت
981 تسا هدوب رفن .
نیاب رادانعم طبار رگنایب شهوژپ جیتن
قترا و یمومع راكفا یدنمتياضر یعاامتجا تینما ساسحا ءا
تسا هدوب .
هب ترابع سااسحا شيازافا راثا لاابند هاب ،راگيد
هاتفاي شيازافا یموامع رااكفا یدنمتيااضر یعامتجا تینما تسا . یرات م ( 7988 ) هلاقم مان هب یا
« تاهج و هنااسر یرایگ
میمصت رد یمومع راكفا یموامع یریگ
» تاسا هتاشون .
قابط
هناسر وا رواب م یازجا زا یكي اه
یندم عماج دنمترد دنتسه
تهج رب هك دنراد ریثأت زین یمومع راكفا یریگ
. یام وا دايوگ
هناسر تايوه رد ااه تايوه و یزااس
و دانراد شاقن یيواج
هب هزواح راب یراذاگریثأت لیاسو یعاامتجا و یاگنهرف یااه
ماك و مارآ تارییغت هانيزه
یام دااجيا ار یا داننك
. ،نیانچمه
هناسر نااكرا زا یاكي لكش هب اه هاب یندام اعماج
ترواص
لاقتنا و یجنایم خ هدنهد
هتساو تموكح هب اه دنراد شقن اه
.
یضویع ( 7981 ) دوخ قیقحت رد
« هنااسر تيريدام و یا
یمومع راكفا یسدنهم »
هناسر تسا دقتعم زا هدافتاسا ااب ااه
یسایس تلاوحت ماگنه ،صاخ یاهدربهار داجيا رد یعامتجا
هب ینارحب تیعضو اد شقن یعیسو روط
لكش هب و دنر یرایگ
یم رجنم یمومع راكفا
دنوش . هناسر ،تقیقحرد هویاش هب اه
یا
ماظن شياراگ ،یموامع راكفا دنم شراگن و ااه
ار دارافا یااه
یم یربهر
دننك . ،هنااسر یدرابهار تيريدام یاراب وا راظنزا
باطا م تخاناش و یموامع رااكفا ،ماایپ ةدانریگ رب دیكأت دوجو اب ،عماورد و دراد ترورض هاب یبایتسد یتیعضو نینچ
ادها و یسایس ،یگنهرف ...
تسا یرورض .
ناونع اب یشهوژپ
« تاینما ساسحا و تنرتنيا زا هدافتسا
یعامتجا » نايدمحم و راگتسر شلات اب (
7939 ) هداش مااجنا
تسا . زا هدافتاسا ايآ هك تسا هدوب نيا هلاقم نيا یلصا لاؤس
ام یعاامتجا تینما ساسحا یعضت ثعاب تنرتنيا ی
دواش
هنومن مجح و یشيامیپ قیقحت شور 913
نايوجشناد زا رفن
تسا هدوب نامرك رنهاب .
یم ناشن جياتن و نازیم هچره هك دهد
تااینما ساااسحا ،دوااش رتااشیب تاانرتنيا زا هدافتااسا قباااس
دم ریثأت یسررب ي
ر ي ت ناهفصا نادنورهش یعامتجا تینما ساسحا رب یمومع راكفا 11 ی
یم شهاك یعامتجا دباي
. هدافتاسا نازایم و اون نیب ،نینچمه
بار زین یعامتجا تینما ساسحا و تنرتنيا زا ،دراد دواجو هط
هب هنوگ یا یرازبا رصم اب هسياقم رد تنرتنيا زا هدافتسا هك
یم شهاك رتشیب ار تینما ساسحا ،نآ هاك یناسك زین و دهد
تياس زا یام هدافتاسا هداشرتلیف یاه تاینما سااسحا ،داننك
دنراد هیقب هب تبسن یرتمك .
هجاوخ ناراكمه و یرون (
7939 ) مان اب یقیقحت
« هعلاطم
هطبار هناسر رصم نیب یعامتجا تینما ساسحا و یا
» ماجنا
هداد هنااسر ریثأت ،نآ ده هك دنا سااسحا راب یاعمج یااه
تسا هدوب یعامتجا تینما .
ناانز ایلك لمااش یراامآ عماج
71 ات 91 ،یاشيامیپ قایقحت شور ،هدواب جدنناس رهش لاس
هنومن هویش هلحرمدنچ یریگ
زاین هنومن مجح و یا 989
رافن
دروآرب تسا هدش ه .
هتفاي یم ناشن اه یلخاد نويزيولت هك دهد
و هتاشاد تاینما ساسحا رب ار ریثأت نيرتشیب یلخاد ويدار و هناااسر ، وااتولب و تاانرتنيا زا هدافتااسا یلماااعت ریثأاات یاااه
بتارم رد تنرتنيا و یجراخ تسا هدوب یدعب
.
نامیشاه ناراكمه و رف (
7939 ) دوخ شهوژپ رد
« ریثأات
نيد یراد هناسر و یعاامتجا تاینما سااسحا رب یعمج یاه
نايوجشناد »
یاسررب ار ناردانزام هاگاشناد نايوجاشناد یلك
هدرك دادعت هك دنا 199
هاقبط یفدااصت هویش هب نانآ زا رفن یا
هدش با تنا
دنا . یعامتجا تینما ساسحا نازیم ،جياتن قباطم
هناسر زا هدافتسا نازیم و تسا مك تبسن اه
هتفاي هب رگيد یاه
تاینما سااسحا هاك تسا نآ رگنایب ،رما نيا و هدوب طسوتم هناسر زا هدافتسا نازیم اب یعامتجا ،نوايزيولت ،یالخاد یااه
هب هراوهام و ويدار انعم روط
هطبار یراد نازایم ااب یالو دراد
هاب هامانزور و هالجم ،تنرتنيا زا هدافتسا یراداانعم ترواص
درادن هطبار .
حا هاطبار ،نینچمه ااب یعاامتجا تاینما سااس
هناسر زا هدافتسا نازیم نازایم ااب یالو ،میقتاسم یالخاد یاه
تسا سوكعم هراوهام زا هدافتسا .
نمپاچ و ویساتسانآ (
)1999
هعلاطم رد ناونع اب یا
« اايآ
یم داجيا یمومع راكفا هناسر دنك
» هناسر هك دنراد دیكأت هب اه
راد روااضح یياااكيرمآ هاانهرف رد یداانمتردم لكااش داان
هب یروط كاي داننام یاتح و رشتنم ایند رد ار ديدج رابخا هك
یم لمع ناكدوك یارب هارمه دننك
. راتاشون نايا یلاصا لاؤس
هدننكداجيا دنمتردم رازبا كي لكش هب هناسر ايآ هك تسا نيا یم لمع یمومع دياقع یم ناشن هجیتن دنك
یيایند هناسر دهد
یام ريواصت هب ار ا داياقع نآ رد هاك داشك
یاانبم راب ،داراف
یداژن و یتیعمج هورگ رد اهنآ تيوضع نايا هاب و تسا ناش
یم داجيا ار یدياقع ،قيرط نااشن هب ليامت دارفا هك دنك
نداد
دنراد اهنآ .
دروفتاك
(1995)
دوخ شهوژپ رد
« هدرام یناگمه هناسر
تسا : هناسردنچ داب هدنز یا
» یعاامتجا تینما و هناسر هطبار
تسا هدرك یسررب ار .
هناسر جياتن قبط یاراب رثؤام یاهار اه
شزومآ هورگ نداد دارافا ماامت هك دنتسه یتیعمج گرزب یاه
یم ششوپ ار ناهنپ راشما یتح و هعماج دنهد
. هنااسر راب ااه
ااب ،نيارباانب و دانراذگریثأت یاگنهرف و یعامتجا یاهراجنه شيااامن رااییغت ار هااعماج داراافا راااتفر ،دوااخ یاااهوگلا نداد
یم دنهد . وا یم هناسر ديوگ مدرام هاب ار رااتفر راییغت عبنم اه
یم ناشن دنتسه اهنآ راتفر رب راذگریثأت یعبنم و دنهد .
نيارب شهوژپ ،ساسا ار یموامع راكفا رتمك نیشیپ یاه
هدراك یاسررب یعامتجا تینما ساسحا رب دانا
. ،لااثم یاراب
یناطلس رف ( 7981 ) یانعي یموامع رااكفا دااعبا زا یكي ریثأت
ر هناسر یضویع و هدرك یبايزرا یعامتجا تینما ساسحا رب ا
( 7981 ) تاینما سااسحا و هناسر هزوح رد یرظن هعلاطم هب
تسا هدرك افتكا .
ناراكمه و ینادور (
7939 ) ءااقترا ریثأت زین
هدرك یسررب ار یمومع راكفا رب یعامتجا تینما دنا
.
شهوژپ هاك دنتسه یرظن تاعلاطم یگمه یجراخ یاه
آ دننام اي ناراكمه و ویساتسان (
)1999
هنااسر ریثأت ةزوح رد
نمكیاب لاثم ااي دنتاسه یعامتجا تینما ساسحا رب (
)1964
تاینما سااسحا رب ار یمومع راكفا زا ریغ یياهریغتم طبار هدرك یسررب
دنا .
هب نيا شهوژپ رد ،بیترت راكفا ریثأت ةزوح رد نیشیپ یاه
هب تینما ساسحا رب یمومع هجوتاب هژيو
ب یياسانش داعبا ه هدش
دراد دواجو یديداش عاض ،هلاقم نيا رد .
ااب ناگدناسيون
18 شهوژپ
پایپ هرامش ،مشش لاس ،یعامتجا مظن و تینما یدربهار یاه ی
71 هرامش ، مود ، ناتسبات 7931
صقن عفر یارب زین و یفعض نینچ هب تيانع رد هدشركذ یاه
داعبا مه و یمومع راكفا ریثأت هك دندش نآ رب ،تاعلاطم نيا هاب یعامتجا تینما ساسحا رب ار نآ یاسررب قایمد ترواص
دننك .
يرظن ينابم نما هب زاین مهم زا یكي ،تی
دازامه و نااسنا یاهزاین نيرت
تسا رشب یعامتجا یگدنز .
یگدانز تاعیبط ،هایلوا نارود رد
یم ديدهت ار رشب یدارافا یاراب تايدوجوم افح و اقب و درك
یم نیمضت اهنآ تینما هك دوب نكمم دش
. رد ،لایلد نیامه هاب
نارود یلاصا لايلاد زا یاكي هاك داش یسأت تلود دعب یاه
نآ لیكشت رد دارافا یعاامتجا یگدانز یاراب تاینما نیمضت ،
یاصاخ تایمها زا ناامز نايا رد مه یلم تینما و دوب هعماج دش رادروخرب
.
هاب یلم تینما بوچراچ ،رصاعم نارود رد یاساسا رواط
هب یلم زا و ناسنا هب تلود زا تینما لقث زكرم و درك یتارییغت هعاسوت یمواهفم ،تاینما و لاقتنم یناهج داش هاتفاي
. د كاي ر
يرعت
« یياهر و ديدهت نادقف یانعم هب تینما یدازآ و یزااس
تيدودااحم زا یدازآ تااسا مدراام یااكيزیف و یناااسنا یاااه
هب یروط دانهد مااجنا ار یرااك و داننك با تنا هنادازآ نانآ هك
(
Baker,1990: 319
.) دندقتعم رگيد یضعب :
« ساساسا تینما موهفم
نااسنا یاهزاین اب طبترم ده راهچ رب تاسا هداش اانب
: ،ااقب
یور راب رگيدكي اب ، ده راهچ نيا هك تيوه و یدازآ ،دشر هدش بیكرت تینما یصوت یارب بوچراچ كي یمواهفم و دنا
هداد لیكشت ار اياپ و لقتسم دانا
. یاانعم هاب تاینما
« زا یدازآ
ديدهت ( یانیع لكاش هاب ماه و ینهذ لكش هب مه )
بواسحم
یم دوش » (
Ayoob, 1997: 130
.)
م رب ماجنا تاعلاطم یانب یاگژيو یاخرب ،هدش
یاراب ار ااه
یم رب تینما یگژيو نيا زا یكي هك دنرمش
عماج اه تاسا ندوب
یم رب رد ار هعماج ةرادا هب نوبرم روما یلك اريز دریگ
. رگيد زا
یگژيو هايزجت ،تاینما یاه اان
یام بواسحم نآ یريذاپ ،دواش
نانچ لك هب دعب ره رد تینما نادقف ،عماورد هك هامطل نآ داعبا
یم دنز . درادان زاین تلع هب نوچ ،تسا یتاذ تینما هكنآ رگيد .
مهم زا ،نینچمه یگژيو نيرت
رگيد یاه ااب هاك تسا نآ تینما
نااسنا یدراف و یعاامتجا یگدنز روما رياس و دراد هاطبار ااه
هاب ار اواضوم نايا دياب ،نآ مهف یارب رد یمواهفم ترواص
درك
.
تااسا یبااسن یموااهفم تااینما میهااافم هاایقب دااننام و
اادبا تسین قلطم یعامتجا یگدنز رد هدنوش .
یمواهفم تاینما
،یاالم ،یجراااخ ،یاالخاد نوااچ یداااعبا و تااسا یدااعبدنچ هقطنم و یا ...
یم رب رد ار دریگ
. ماه و ینیع دعب مه موهفم نيا
یم لماش ار ینهذ دعب ندوابن یاانعم هاب ینیع دعب رد هك دوش
دعب رد و تسا یعماو ديدهت ار ساراه سااسحا نادقف ینهذ
یم رب رد دریگ (
،لدنام
.)7913
هولاع تیاصوصخ رب ماه یراگيد دراوام ،هداشداي یااه
تسا یندشركذ .
دارافا امه و تسا یمومع تینما ،لاثم یارب
یم رب رد ار هعماج ار نآ دانف وم ،تینما فح نلاؤسم و دریگ
هب مدرم مه یارب دانریگب راظن رد نااسكي رواط
. ،تاقیقحرد
هااب دااياب ار تااینما مدراام رااایتخا رد یمواامع یيلااااك تروااص
تشاذگ . هطقن زا تینما رظن
میسقت لت م یاه یم یدنب
داننام ،دوش
ینیع و ینهذ (
،یضویع
)7981
یعامتجا و یدرف (
یحلاص و یرایما
،یردانراشفا
)7939
یاگنهرف ،یاسایس ،یدااصتما (
یحلااص ،یرایما
)7988
درااف و یفطاااع ،یااتیثیح ،یتااشادهب ی
(
،ینااایجاح
)7981
یمومع تینما (
هر ،كایپ
)7981
یالخاد تاینما (
،نازواب
)7918
و
یعامتجا تینما (
،یرا تفا 7981 ،ناراكمه و نازوب و
.)7981
ورگ یاقب هب یعامتجا تینما ه
هك دراد هجوت یعامتجا یاه
،لاامعا و سااسحا ،هاشيدنا رد نآ یااضعا كيژتارتسا رظنزا هچراپكي تیلك لیكشت ار یا
یم تايوه نآ هاب هاك دنهد هاتفگ
یم دوش (
،اینديون زا لقن هب رلاوم
)7989
هب ناراكمه و نازوب معز (
7981 ) افح هب یعامتجا تینما
یگژيو یم رب یياه
لكاش هاب ار دوخ دارفا اهنآ یانبم رب هك ددرگ
یم یعامتجا هورگ كي وضع هب اي دنسانش
ترابع هبنج ،رگيد یياه
ه هك دارفا یگدنز زا یم ناماس ار اهنآ یهورگ تيو
دهد .
دم ریثأت یسررب ي
ر ي ت ناهفصا نادنورهش یعامتجا تینما ساسحا رب یمومع راكفا 13 ی
زا یرادااساپ و تااظفاحم ار یعااامتجا تااینما زااین وراایب ساسحا نامه اي قلعت ساسحا
« ندوب ام » یم ،راما نايا و دناد
ساسحا زا یرادهگن و تسارح افح رد هشير هك تسا یياه
یتروصرد و دراد دارفا نایم اامجا لماوع لاماوع نايا نایم هك
فح یگتسبمه و اامجا و داهعت سااسحا هعماج دارفا ،دوش
دانراد هعماج و رگيدكي لئاسم و تلاكشم هب تبسن تیلؤسم (
،وریب 7919 :
.)711
ساسحا یرادهگن و فح اب هعماج ااب هلباقم یارب ،تینما
یم ادیپ تردم تارطخ دانك
. نارااكمه و نازواب (
7981 ) ماه
و تااسا یتيوااه اوااضوم كااي یعااامتجا تااینما دااندقتعم ینمااان یااه یام ير یمااگنه یعااامتجا ،هااعماج رد هاك دااهد
هورگ و یايارگاو ،ترجاهم دننك ساسحا یمهم یاه ...
تايوه
هتخادنا رطخ هب ار اهنآ تسا
. یام وا مااگنه هتاشذگ رد دايوگ
تلم ،ديدهت ساسحا یم تلود زا اه
خاساپ اهنآ هب هك دنتساوخ
ناكما رما نيا هزورما اما ،دهد ار تادايدهت نايا و تسین ريذپ
یم خساپ یگنهرف تيوقت اب دنهد
.
یم هتفگ یتیعضو هب یعامتجا تینما ، كرام ديد زا دواش
هب هك ار شيواخ یدازآ و للاقتاسا نوگانوگ لغاشم ،نآ هلیسو رد دواخ یااضعا زا یدیلوت طباور میظنت رد یدازآ اب و فح
بیسآ و تاديدهت لباقم داننك ااافد و تايامح الت م یاه
.
هب ترابع راك ،رگيد هتاشاد لرتنك راك دنيآرف رب دياب لغاشم نانك
دوش هدرپس ناسنا نیتسار یهاگآ تسد هب رایتخا نانع و دنشاب (
،ویسویك 7989 :
.)11
یم مهارف ار ناكما نيا یعامتجا تینما یااهورین هك دروآ
ا وم ماه هعماج و دنشاب مكاح دوخ دیلوت تردم رب ،دیلوت ح هب نوبرم یاهديدهت زا ار اهنآ تسا دارافا یلغاش تینما ةزو
درادب نوصم .
بیاسآ نايا تراابع ااه
زا دانا : راج و براض
زا یریگولج ،دزمتسد تخادرپ رد یرباربان ،جارخا ،ینونامریغ تملاسم نصحت ،ضارتعا و زیمآ
(. ...
،بيارك
.)7918
هدرخ هعلاطم اب ،زنوسراپ ماظن
هاك تسا دقتعم تیلاعف یاه
دوخ طیحم اب دناوتب دياب یماظن ره یارب یلياسو و دباي رابطنا
دشاب هتشاد ادها هب یبایتسد یارب دارفا جیسب .
راه ،نیانچمه زاین و دراد هاگن هاچراپكي و مجاسنم ار دوخ دناوتب دياب ماظن
هاب دانك افح ار دواخ یازاجا یانورد یگنهامه یرواط
هاك
ناكمادحات دشاب هتشاد لداعت تلاح ،
(
،بيارك
.)7918
راك زا مادكره رد للاتخا یعاامتجا ینماان روكذم یاهدرك
یم داجيا دانك . نامزااس تایلاعف رد للاتاخا لااثم یاراب و ااه
رابطنا دنيآرف یداصتما یاهدركراك هاجاوم لكاشم اب ار یريذپ
یم هاب دنك یرواط ،تاسایس دااهن تایلاعف رد للاتاخا ااب هاك
تصرف یم رباربان هعماج رد عفانم و عبانم هب یبایتسد یاه دواش
زنم عيزوت و تل
دواجو هاب دااضت و ضرااعت ،یعاامتجا یااه
یم دروآ . یرااجنه یاهداضت داجيا اب ینونام و یراجنه ینماان
یم رطخ هب ار هعماج یگچراپكي مااظن رد للاتاخا ااب و دزادنا
هضرع ار یملاخا مزلا تیعورشم تسین ردام اامتجا ،یگنهرف یلااع لاصا كاي سااسارب هاك تاسا هانهرف داهن اريز دنك ي یملاخا تیعماو ا هب ار یمیهافم یيامن یاگنهرف شزرا تروص
یم اورشم ار اهنآ و راتفر هب ليدبت دنك
. یرادرواخرب ،نيارباانب
هااب یفاااك یعااامتجا تااینما ساااسحا زا هااعماج یاااضعا داعتم ل یم كمك یعامتجا ماظن ندرك دنك
.
یبلچ ( 7911 ) اوان رااهچ رب ار یعامتجا تینما ساسحا
یرااكف و یااعمج ،یناااج ،یلااام تااسا هتااسناد
. وا داااقتعا هااب
،یلام یياناوت نتشاد یارب درف ساسحا هب یلام تینما ساسحا ینااج تینما ساسحا و دراد هراشا یيازدمآرد و نئمطم لغش یگدنز هك تسا اوضوم نيا زا نانیمطا رد درف ساسحا رد شا
هبور لكشم اب ینوریب تاديدهت لباقم یامن ور
دواش . سااسحا
زآ تكرش یعمج تینما یب و هنادا
هورگ رد هغدغد نمجنا ،اه
اه
بزح و نايا هب زین یركف تینما ساسحا و تسا لت م یاه لاعف چیه ديدهت نودب و هنادازآ ،درف هك تسا نوبرم ساسحا
داانك نااایب ار دواخ تارااظن و راااكفا یراگيد .
نازوااب ( 7918 )
اواضوم نيا زا یبلچ موهفم نامه ار یداصتما تینما ساسحا یم فش و دناد یعی
ینیف ( 7988 ) هاب ار یدراف تینما ساسحا زین
یاهدايدهت ااوانا زا ص اش یگدنز ت افح ساسحا موهفم تسا هتسناد نارگيد و تلود .
سااسحا وا رواب قبط ،نینچمه
19 شهوژپ
پایپ هرامش ،مشش لاس ،یعامتجا مظن و تینما یدربهار یاه ی
71 هرامش ، مود ، ناتسبات 7931
یس رواقح زا تاظفاحم یانعم هب یسایس تینما و دارافا یاسا
تسا یسایس یساركومد .
یم ناشن یتامدقم تاعلاطم اامتجا تینما ساسحا دهد
یع
یم ریثأت لت م لماوع زا رااكفا ،لاماوع نايا زا یكي و دریگ
تسا یمومع .
هدايدپ یموامع راكفا دندقتعم یضعب نامزااس یا
و هاتفاي
لااصاح و تااسا لااباقتم راااثآ و تاااطابترا لوااصحم عاامج
یرواد تاسین دارافا هاناگادج یااه (
Cooley, 1909: 121
) رد.
ناد یعامتجا هديدپ یمومع راكفا ،رگيد یياج تاسا هداش هتس
تسا ناهذا زا یرایسب شنكاو و تیلاعف لصاح هك (
Ginsberg,
1993: 115
.) يارااب هااعومجم ار یمواامع راااكفا ،7
،میهااافم زا یا
لت م یاهوزرآ و لامآ ،تابصعت ،ینهذ تاروصت ،تادقتعم یم داناد . ماهرد یموامع رااكفا وا دااقتعا هاب داماف و هدایچیپ
اب زور و تسا مرف و لكش ،یگتسویپ ه
هاتفه هاب هاتفه و زور
یم رییغت دنك . نيا نایم رد ،نینچمه مهرد
یمهربو ( یگدایچیپ )
هلئسم ره یم شیپ هك یا هب ،ديآ
ادایپ تحاراص و توام جيردت
یم هب دنك یروط هعومجم هك و ناابترا رگيداكي اب اهرظن زا یا
یم ادیپ یگتسویپ دواخ هاب صواص م مراف و لكاش و داننك
یم زا كيره زا و دنریگ رط و یوریپ دارفا یهورگ اهنآ
یراد
یم دننك . یدايز تيرثكا هك یتمو یياهرظن نینچ ذوفن و تردم
یام هتسناد یمومع راكفا ،دنشاب نآ وریپ دارفا زا دواش
(
،ناایبارت
7989 :
.)7
هب شيارگ هعومجم هب یمومع راكفا ،یلكروط یانهذ یااه
راطم تاعوضوم هب تبسن یعامتجا دحاو كي دارفا ااي هداش
هعومجم یرواد زا یا رد صااخ یعواضوم هراابرد مدرام یاه
یم هتفگ نیعم ینامز دوش
(
،نایبارت 7989 :
.)7
هاعومجم ار یموامع راكفا ،درات یرواد زا یا
مدرام یااه
یم زور لئاسم هرابرد ینتفريذاپ هعماج دارفا رتشیب دزن هك دناد
تسا (
Maisonneuve, 1985: 101
.)
1 Bryce
مج رد قیقحت نيا ناگدنسيون ع
هایلك یدانب ايرعت
یااه
رطم رااكفا زا ار ايرعت نيا ،رظندم ادها یانبم رب و هدش
یم هئارا یمومع دنهد
: هديدپ یمومع راكفا یاناور یا
یعاامتجا
هلأاسم كاي هرابرد مدرم یرواد ،نینچمه و یعمج یتلصخ اب شلاچ یناگمه ،نيارباانب تاسا ص شم نامز كي رد زیگنارب
لصاح یدرف راكفا عمج هاجیتن هاكلب ،تسین
لاباقتم تایلاعف
تسا هعماج رد دارفا یهورگ و یدرف .
یموامع رااكفا ،عماورد
تسا یعمج دیلوت یعون (
یم دیلوت ار نآ هعماج اريز دنك
.)
هب رااكفا تراابع هاك دوب یسك نیتس ن وسور ،ركیب معز
لاااس دودااح رد ار یمواامع رد ار نآ و درااب راااك هااب1744
زا موااهفم نیاامود بوچراااچ تاافرگ راااك هااب راااكفا هژاو
.
تناس هاب دانتاسا یاراب ار نآ وا ،تقیقحرد و یعاامتجا یااه
هویش درب راك هب هعماج یراتفر یاه (
Baker, 1990
.)
اب نيا هاب یموامع رااكفا لاطاصا داندقتعم یاضعب ،لاح
نیتس ن یزورما یانعم یاياراد رايزو ،هاكن اژ تاسد هب راب
سنارف بلاقنا زاغآ رد ،مهدزناش یيول تاسا هداش راطم ه
. وا
یور تااالع ندركوگزااااب یاراااب ار بااایكرت نااايا یااانادرگ
هيامرس تاسا هدراب رااك هاب يرااپ سروب زا ناراذگ (
،یوفاص
.)7917
نسرزیل یم دیكأت ،9
و عاجرم هاب یموامع راكفا هك دنك
هاهلا كاي نوچمه یئاجلم زا و هداش ليدابت یانیمز
نآ هانوگ
هژاو هروطسا یاه هنوگ
دنورهاش هاك تاسا یا نا
و نادنماشناد ،
بصنم بابرا هاب اه
داهعت سااسحا نآ رابارب رد نااسكي رواط
یم هبنج هاگ هك یدهعت دننك عماو هبنج هاگ ،یناميا
هااگ و ینیب
دراد یتسادم هبنج (
،نیتسيرك 7911 :
.)99
9لوول رااكفا تایهام زا ثاحب رد متاسیب نرام لياوا رد ،
یمومع راكفا هك دراد دیكأت رما نيا رب یمومع تایمومع داياب
دنشاب هتشاد .
یموامع راكفا هك تسا نآ ن س نيا زا وا ده
زین تیلما لوبم و تياضر اب اما ،دنتسه هشمانم و ثحب مزلتسم دنراد همزلام .
هب ترابع تایلما ليامت اب راكفا نيا ،رگيد هاب ااه
هارامه طلسم هدیقع زا یوریپ لايامت نايا نوداب هاكارچ ،دانا
2 Lizerson
3 Lowell
دم ریثأت یسررب ي
ر ي ت ناهفصا نادنورهش یعامتجا تینما ساسحا رب یمومع راكفا 17 ی
ع راكفا مان هب یعوضوم درادان دواجو یاساركومد زین و یموم
(
1985: 101 Maisonneuve,
.)
و تالم كاي نااهنپ و ینطاب ریمض یمومع راكفا هزورما تاسا هاعماج كاي تيرثكا هاگديد باتزاب ،نآ روه .
تردام
هیباشت واج هاب ار نآ یاضعب هاك تاسا یدحات یمومع راكفا هدرك واجو دارافا راب نآ راشف ،ندوب ینیع ریغ دوجو اب هك دنا د
دراد . هب نارگداد معز (
7981 : 18 ) نرام زا شیاپ اات موهفم نيا
78 نآ یااپدر دانچره ،داشن هتفرگ راك هب یزورما یاوتحم اب
ت یتح یم تفاي یطسو نورم زا شیپ ا دوش
.
هاب ،هرود نآ نادنمشيدنا تاساوخ و هدارا ،واسور هژايو
یم هزورما یمومع راكفا نامه ار هعماج دارفا رتشم دنناد
. رد
م هيرظن یلصا نايرج هب یمومع راكفا موهفم ،مهدزون نر یااه
هقبط و دش دراو یسایس یحلااس لكاش هب نآ زا اپورا طسوتم
درك هدافتسا ميدم ماظن ربارب رد .
تااعلاطم ،نیتاسيرك رظن قبط
ناوانع ااب ،لواسلا هاب قالعتم لاامتحا یمومع راكفا رد ديدج باتك و یمدرم تموكح و یمومع راكفا ع راكفا
یموم هتاشون
نمپیل تسا7
(
،نیتسيرك 7911 :
.)991
راهچ یمومع راكفا ،زریس رظن هب یلاصا و نيدااهن هفلؤم
دراد : میسقت ینعي ،تهج ااي تاقفاوم یارب یمومع راكفا یدنب
لت م تاجرد هب یعوضوم اب تفلا م (
هاك ینااسك زا رایغ
دنرادن یرظن )
رد دارافا زا یاضعب دااقتعا تداش ینعي ،تدش
ب هسياقم رتديداش و رتشیب صاخ اوضوم كي هرابرد ،نارگيد ا
لامتحا ،رما نيا هك تسا لمع
رد ار داياقع نآ سااسارب ندرك
یم شيازفا اهنآ دهد
. دارفا یخرب داقتعا تدش ینعي ،یگتسجرب
،یزااسمه ،تاياهنرد و تاسا رتاشیب ،لئاسم یضعب هب تبسن لواط رد یعواضوم هراابرد دارفا شرگن و یمومع راكفا ینعي یم تباث ردقچ ،نامز یم رییغت اي دنام
دنك (
،شار 7987 :
.)783
یاگژيو هاس لاوامعم یموامع رااكفا تاسا دقتعم یلوتم دنراد : ضراعم رد نتفراگرارم و یموامع رط نتشاد ،یگزات
هثحابم و هشمانم (
،یلوتم 7981 :
.)33
1 Lipman
یم ردام ار دارفا یمومع راكفا ار دايدج تااعلاطا ات دنك
نآ هرابرد و ریسفت روااب قبااطم ،نیانچمه داننك هدیقع زاربا اه
یلوتم ( 7981 ) یم كمك مدرم هب یمومع راكفا دارافا ااب ات دنك
مه ،دوخ رظن اب قفاوم هب ،بیترت نيدب و دنوش هارمه و تيوه
مه دركراك اهنآ تيوه
یم یزاس داش ب
. یاایند رد هاكنآ راگيد
و الت م لئااسم ضراعم رد ساامئاد دارافا هك یزورما نردم ا با تن یم رارم نوگانوگ یاه رد دارافا بذاج قيرطزا ،دنریگ
هورگ مه یاه یم شمارآ اهنآ هب ینطاب رظنزا ،تيوه دهد
. راكفا
،روكذام دراوام نوچ یتبثم یاهدركراك نتشاد دوجواب یمومع یاافنم یاااهدركراك مااه یا
دراد . داراافا اااب مدراام ،لاااثم یارااب
مه مه دوخ اب هدیقع یم تيوه
هورگ رد ،دنوش رارام ناانآ یااه
یم یم ادیپ ینورد شمارآ و دنریگ نیعرد دننك
دارافا ااب ،لااح
یم رارم لباقم هورگ رد دنتسه نانآ لا م هك یرگيد و دنریگ
یتروصرد نیمضت ینونام یاهدنيآرف هك
روه و زورب یارب هدش
یاراب یدايدهت هاب دااضتم داياقع نايا ،داشابن مهاراف دياقع یم ليدبت یعامتجا یگتسبمه دوش
. هب نايا بایترت داياقع نايا ،
بوشآ هب ار هعماج راگزاسان یام رااچد ینااهگان یااه
و داننك
یام رجنم یعامتجا تینما ساسحا شهاك هب ،تياهنرد دنواش
.
رااكفا زوراب یارب نابیتشپ ینونام یاهراكوزاس دوجو ،نياربانب تسا مزلا و یرورض یرما ،ینونام ةویش هب یمومع .
رااكفا داعبا زا كيره هویاش هاب یموامع
راب تواافتم یا
دانراذگریثأت یعامتجا تینما ساسحا .
هنااسر ااب یاعمج یااه
یهااگآ ،راابخا و تاعلاطا راشتنا و یروآدرگ رد ار مزلا یااه
هزوح یام دااجيا مدرام ناایم رد یعاامتجا لت م یاه داننك
هناسر نيا دنچره تسایس و ادها رب انب اه
هب ناشنامزاس یاه
و تاعوااضوم یااضعب یرتااشیب ترورااض و تاايروف ،لئاااسم
یم دنش ب . یام مدرام هاب راابخا هك یماگنه زا ماداكره ،داسر
هورگ و دانراد نآ زا ار دواخ ریاسفت و تشادرب یعامتجا یاه
یم لكش یمومع راكفا ،تقیقحرد دریگ
. هراابرد یمومع راكفا
رطم لئاسم یم تواضم هب هدش
یتروصرد و دنیشن و رابخا هك
هب ،تاعلاطا وصخ
هطباررد ص دارافا یگدنز تیمهارپ لئاسم اب
داش دهاوخ راچد یعامتجا ینماان ساسحا هب راكفا نيا ،دشاب .
19 شهوژپ
پایپ هرامش ،مشش لاس ،یعامتجا مظن و تینما یدربهار یاه ی
71 هرامش ، مود ، ناتسبات 7931
ساسحا هك یتمو ،لاثم یارب
« یيام » هورگ و دارفا تيوه اي ااه
یام مااجنا توااضم نيا ،دریگب رارم ديدهت ضرعم رد و دواش
هب هك تسا ینامز ،دراوم نيا زا یكي یپ تروص
یراابخا یپرد
د یرگااشفا داننام یراگيد لئااسم ااي ااهزغم رارف هرابر و ااه
یسایس یاهداقتنا هنااسر قايرطزا یعامتجا
هائارا مدرام هاب ااه
یم دوش . هنااسر هاك یتااعلاطا و راابخا ،نینچمه هاب ااه
رواط
هزوح رد هرمزور یم هئارا مدرم و یداصتما یاه
هب ار اهنآ ،دننك
و یتشیعم تیعضو هرابرد ینارگن و یمگردرس راچد یداصتما
یم یتیعضو نینچ و دنك یم رجنم یعامتجا ینماان هب
دوش .
شناراكمه و دلفسرازلا ،نيادوجواب (
)1944
هداد ناشن دنا
نااايرج كااي ،هناااسر قاايرطزا مااایپ تاریثأاات لااماك مااهف هااك هلحرمود هنااسر زا مایپ هك انعم نيدب تسا یا نارابهر هاب ااه
یرااكف ( یااضام ،اهرادمتااسایس هرااهچ ،اااه
ااه و یااشزرو یا )...
یم دواخ ناایفارطا نایم رد ار مایپ یركف ناربهر پس و دسر
یم رشتنم دننك . شبانج رد یامهم شاقن یراكف ناربهر و یاسایس یااه
یم افيا یعامتجا دننك
. و یعاامتجا لئااسم زا هااگآ یدارفا اهنآ
هدراك تافايرد هنااسر زا هاك یتااعلاطا و دنتسه یسایس ،دانا
غ و یمسر طباور قيرطزا ناایم رد هاعماج دارافا ااب یماسرری
یم لكاش رد ،بایترت نيداب و دانراذگ رااكفا جیاسب و یرایگ
دانراد یمهم شقن یمومع (
،ناسدلوراه و كایلب
.)7918
نارابهر
اعماج نورد و دانلاعف رایاسب یعاامتجا ظاحلزا بلغا یركف دنراد یوم رایسب تاطابترا ،دوخ .
و یعاامتجا تایعموم رظنزا
هب یكدنا زین یلیصحت یهاگآ و دنتسه هیقب زا رت
یارب مزلا یاه
تهج ااهنآ ،نيارباانب ،دنراد رایتخا رد ار یمومع راكفا هب یهد
هب تاینما سااسحا دايدهت ةزواح رد عاضاوم ملااعا اب یتحار و یعاامتجا و یاسایس لئااسم هراابرد رطخ ملاعا اي یعامتجا
یام ریثأات یموامع راكفا رب یداصتما رد هااگ یاتح و دانراذگ
یخرب یم بجوم ،دراوم واش
شبانج دن لكاش یعاامتجا یااه
دنریگب . هوراگ ،تینما ساسحا رب رثؤم لماوع رگيد زا رااشف یااه
داانراد یعااامتجا ذواافن هااك دنتااسه .
هورااگ ناايا زا یااضعب اااه
شاشوك دواخ یااضعا عفاانم فح یارب و دنتسه بلطدوس یم هدایپ لابند هب یخرب و دننك ناامرآ یزااس
یراشب یااه دانا
.
هورگ یاه رااكفا بالج یاراب واگتفگ هویاش زا بالغا ،رااشف
ا نابطا م یمومع یم هدافتس
دننك (
،نارگداد
.)7981
یلئااسم اهنآ
یم ثحب هب ار نااشن هار زا و دانراذگ
، رادام و دهاواش نداد
یم هارمه دوخ اب ار یمومع راكفا دننك
. لاد یدهاوش ،نینچمه
ایس ،یلغاش دااعبا رد یعاامتجا تینما ندوب رطخ رد رب و یاس
هناسر زا ،دوخ ادها هب لوصو یارب و رطم یداصتما زاین اه
هدافتسا یم دننك . هورگ نيا هزواح رد ار هاعماج دارافا ااه یااه
یاراب مدرام راظنزا هاك یلئااسم و یعاامتجا تاینما الت م شيواشت هاب ،تسا یرورض یعامتجا یگچراپكي و یگتسبمه یم راچد واخ هاوا لد ریاسم تماس هاب ار اهنآ و دننك رواس د
یم دنهد . مادما زا اهنآ زا یخرب هغلابم یاه
یارب زین غورد و زیمآ
یم هدافتسا دوخ ادها هب یبایتسد نايا شاقن یاافيا اما ،دننك
هورگ تاسا یاساركومد زا یداامن زاین ااه .
هوراگ رااشف یااه
هب یام لامع تالود و مدرم نیب یطابترا لاناك تروص و داننك
نيدب
،هلیسو هتساوخ ر دارفا یاه ؤسم شوگ هب ا
و یم نلا دنناسر
تااساوخرد یگتااشابنا زا و هویااش هااب اااهنآ زيررااس و اااه
یاااه
مهرب دننز یم یریگولج ،تینما و مظن ه دننك
.
لكااش یارااب یااششوك ،تاااغیلبت تااسد و نداد
یراااك
تینهذ نیایعت شیپ زا ادها رط هب اهنآ تياده و دارفا یاه
تسا هدش .
میلست تاغیلبت ادها یضعب هفم ،یزاس
مو ،یزااس
رااب ار ینااابطا م باالغا و تااسا سارااه داااجيا و یراااكمه یم مایپ اب هك دزیگنا دناشاب هانهامه البم یاه
. زا هدافتاسا ااب
هناسر نوچ یيارجم رد هتبلا و تاغیلبت ااونا یموامع راكفا اه
هديدپ هب تبسن ار یم ریگرد ،ساسح یاه
داننك (
،یلواتم
)7981
هب یروط هرابرد یمومع راكفا هك داهد نااشن شنكاو هلئسم نآ
.
نداد رارم ده تروص رد تاغیلبت نيا ااي یعاامتجا تاینما
،یااسایس دااعبا رد دواخ یتاسه ناوانع هاب هاعماج هاك هاچنآ یام یدااصتما و یعامتجا اسانش
ناماد ینمااان سااسحا راب ،د
یم دنز .
