یلیبدرا ققحم هاگشناد
هدکشناد یناسنا مولع و تایبدا
یسانشناور هورگ
حرط ناونع :
یگناگیب دوخ زا و ییارگ لامک هسیاقم رد
لغاش ریغ و لغاش نانز
یرجم :
رتکد ینامیرن دمحم
:راکمه روپرشب داجس
لاس 88 - 1387
هدیکچ اب رضاح شهوژپ .تفرگ ماجنا لغاش ریغ و لغاش نانز یگناگیب دوخ زا و ییارگ لامک هسیاقم فده
لغاش نانز هیلک
لاس رد لیبدرا ناتسرهش 1387
هعماج زین دنتشادن لزنم زا نوریب رد یلغش هک يراد هناخ نانز هیلکو شهوژپ يرامآ هعماج
دادعت يرامآ ياه هعماج نیا نیب زا .دنداد لیکشت ار يداع دارفا 30
دادعت و لغاش نانز زا رفن 30
لغاش ریغ نانز زا زین رفن
لامک ياه همانشسرپ ،یتخانش تیعمج تاعلاطا نتفرگ زا سپ .دندش باختنا يا هشوخ یفداصت يریگ هنومن شور هب او لیلحت ياهنومزآ زا هدافتسا اب هدمآ تسدب ياه هداد و دش ارجا اهنآ يور بیترت هب یگناگیب دوخ زا و ییارگ دنچ سنایر
(يریغتم MANOVA هک داد ناشن جیاتن .تفرگ رارق لیلحت و هیزجت دروم نویسرگر لیلحت و نوسریپ یگتسبمه بیرض ،)
لامک رظن زا هورگ ود یلو درادن دوجو یعامتجا ياوزنا و تبثم ییارگ لامک رظن زا هورگ ود نیب يراد ینعم توافت ینعم توافت یناوتان و يراجنه یب ،یفنم ییارگ یب ياه هفلؤم هک داد ناشن زین نویسرگر لیلحت جیاتن .دنتشاد مه اب يراد
دودح دوخ زا یگناگیب یناوتان و يراجنه 15
دودح يراجنه یب ۀفلؤم و تبثم ییارگ لامک سنایراو دصرد 13
دصرد
.دنک یم نییبت ار یفنم ییارگ لامک سنایراو نز ،یگناگیب دوخ زا ،ییارگ لامک :يدیلک تاملک لغاش ریغ نانز و لغاش نا
بلاطم تسرهف
هحفص ناونع قیقحت تایلک :لوا لصف
...همدقم ...
1
...هلأسم نایب ...
...
3
...قیقحت تورض و تیمها ...
9
...قیقحت فادها ...
10
...قیقحت ياه هیضرف ...
10
...میهافم یتایلمع فیراعت ...
11
... طوبرم عبانم هعلاطم و يرظن بوچ راهچ 13
...ییارگ لامک ...
13
... ییارگ لامک داعبا ...
14
...ییارگ لامک للع ...
17
...ارگ لامک رکفت رب هبلغ هوحن ...
18
....ییارگ لامک يرظن ینابم ...
20
...لغاش ریغ و لغاش نانز رد ییارگ لامک 22
ياه شهوژپ رب يرورم ...ییارگ لامک اب طابترا رد هتفرگ ماجنا
23
...یگناگیب دوخ زا ...
30
فم یخیرات يامنرود ...یگناگیب دوخ زا موه
33
...یگناگیب دوخ زا و لگه ...
33
و خابرئوف ...یگناگیب دوخ زا
34
...سکرام هیرظن ....
...
35
... ربو هیرظن ...
38
... میاهنام هیرظن ...
40
هحفص ناونع ...یگناگیب دوخ زا و ملاسا ...
41
...ملاسا هاگدید زا ناسنا یعقاو تیوه ...
42
...یگناگیب دوخ زا و نارق ...
42
... یگناگیب دوخ زا للع ...
44
...یگناگیب دوخ زا ياهدمایپ و اهدومن ...
45
... یحور لداعت مدع ...
46
ياه تیفرظ زا هدافتسا رد یناوتان ...یشزیگنا و یشناوت
46
...یعامتجا و یگنهرف یگناگیب دوخ زا .
46
غ و لغاش نانز رد یگناگیب دوخ زا لماوع ...لغاش ری
49
تن و شور :مود لصف ا
قیقحت جی
...يرامآ هعماج ...
54
...يریگ هنومن شور و يرامآ هنومن ...
54
...تاعلاطا يروآ عمج ياهرازبا ....
54
...تاعلاطا يروآ عمج شور ...
57
...تاعلاطا لیلحت و هیزجت ياه شور ...
57
...قیقحت ياه هتفای ...
57
اهتیدودحم و تاداهنشیپ ،یریگ هجیتن و ثحب :موس لصف ...يریگ هجیتن و ثحب ...
64
...قیقحت ياهداهنشیپ ...
67
...قیقحت ياه تیدودحم ...
68
...عبانم ...
69
...اهتسویپ ...
72
ف اهرادومن و لوادج تسره
لودج 1 دومزآ نس درادناتسا فارحنا و نیگنایم : .اه ین
...
...
57
لودج 2 .تلایصحت حطس بسح رب اهیندومزآ یناوارف عیزوت : ...
..
57
لودج 3 .نادنزرف دادعت بسح رب ار اهیندومزآ یناوارف عیزوت : ...
...
. 58
لودج 4 هتسباو ياهریغتم رد ياهندومزآ تارمن درادناتسا فارحنا و نیگنایم : ...
...
59
لودج :5
ياهنومزآ جیاتن MANOVA
.شهوژپ هتسباو ياهریغتم يارب ...
..
60
لودج 6
من يور رب يریغتم دنچ سنایراو لیلحت نومزآ جیاتن : ياهریغتم رد هورگ ود تار
هتسباو . . ...
...
..
..
..
..
60 60
لودج 7 .هتسباو ياهریغتم نیب یگتسبمه بیرض جیاتن : ...
...
..
61
لودج 8 یگناگیب دوخ زا ياه هفلؤم ساسارب تبثم ییارگ لامک نویسرگر هجیتن : ...
...
61
لودج 9 ياوزنا و یناوتان ،يراجنه یب( یگناگیب دوخ زا ياهریغتم نویسرگر بیارض جیاتن :
.تبثم ییارگ لامک نویسرگر لیلحت رد)یعامتجا ...
...
..
62
لودج 10 . یگناگیب دوخ زا ياه هفلؤم ساسا رب یفنم ییارگ لامک نویسرگر هجیتن : ...
..
62
لودج 11 ياوزنا و یناوتان ،يراجنه یب( یگناگیب دوخ زا ياهریغتم نویسرگر بیارض جیاتن :
یفنم ییارگ لامک نویسرگر لیلحت رد )یعامتجا ...
...
...
62
م ق د هم ریذپان بانتجا یترورض یگدنز ياه تیعقوم زا يرایسب رد دارفا یتیصخش ياه یگژیو تخانش
ناوت یم دارفا تیصخش ییاسانش اب هک ارچ تسا طیارش رد اهنآ درکلمع یگنوگچ ینیب شیپ هب
یگدنز ياه تیعقاو اب دروخرب رد ار دارفا هک یتیصخش ياه یگژیو نیا زا .درک مادقا فلتخم يا هنارگ بیرخت دوخ ياهراتفر و راکفا هب ییارگ لامک .تسا ییارگ لامک،دنک یم لکشم راچد یطارفا تدش هب فده هب لین اهنآ فده هک دنک یم هراشا ارگ لامک دارفا .تسا هنایارگ عقاو ریغ و
عاونا ضرعم رد نارگید و دوخ زا تخس و تفس یبایزرا و درکلمع يلااب ياه رایعم نتشاد لیلد هب .دنسرب لامک دح هب يراک و لغش ره رد دیاب اهنآ.دنریگ یم رارق تسردان ياه درکلمع و يرامیب
لوا لصف
قیقحت تایلک
سفا و بارطضا راچد ار نانآ تلاامک هب ندیسرن و تیوه(دنک یم دیدش هانگ ساسحا و یگدر
،تلف 1991 .)
يانروه هدنراد تسا دقتعم 1
بکترم ادابم هک تسا كانمیب هتسویپ )ییارگ لامک( زاین نیا ي
هب هزادنا یب ،دهدن ناشن دوخ زا یفعض هطقن چیه دشوک یم وا ،دریگ رارق داقتنا دروم ،دوش هابتشا لطم لامک و تسا ساسح داریا و داقتنا رد یطارفا ياه رایعم نیا نتشاد ،دنک یموجتسج ار بو
للع یبای هشیر رد هکیئاج ات ددرگ یم یگدرسفا هبرجنم و هدش تسکش شیازفا ثعاب دوخ دروم و تسا هدش هراشا هنایارگ لامک ياهرواب شقن هب ... و بارطضا و یگدرسفا هلمج زا یتلالاتخا دناوت یم یتیصخش تفص نیا نتشاد نیاربانب .دوشب درف درکلمع هنیمز رد یتلاکشم داجیا ثعاب
یگناگیب دوخ زا .تسا یگناگیب دوخ زا هتفرگ رارق یسررب دروم هعلاطم نیا رد هک مود ریغتم هعماج هلمج زا یناسنا مولع نوگانوگ ياه هتشر رد هک تسا یتخانش ناسنا لئاسم نیرتمهم زا یکی
یکشزپناور یتح، هفسلف ،یسانش ناور ،یسانش یگناگیب زا موهفم تسا هتفرگ رارق هجوت دروم
درد زا يرایسب يارب یلک تسا یناونع یموهفم ،تیلک نیمه لیلد هب و ناسنا یعامتجا و يدرف ياه
دنلرتاس .مهبم رایسب تسا (2
1989 هک تسا دقتعم ) دوخ زا
ندوب ینعم یب ساسحا ینعم هب یگناگیب
ب يرازیب و ناتسود زا ییادج ساسحا ،یگدنز یمساقلاوبا(دشاب یم هعماج ياه شزرا زا ندو
ینامیرن 1385 نوچ یفلتخم لماوع .دوش درف درکلمع رد بیسآ هب رجنم دناوت یم زین یگژیو نیا .)
اب راد ینعم طابترا نادقف ،یعامتجا تیامح نادقف ،یعمج و یصخش ياهشزرا نیب ضراعت وام(نارگید ،3
1992 سود و هداوناخ زا ندش هدیرب ساسحا ،) ،نارگید بسانمان ياهروخرب ،نات
زا بجوم دنناوت یم هریغ و هداوناخ و لغش اب طبترم ياهینارگن هژیو هب هرمزور یگدنز ياه ینارگن زا یلماوع و لااب رد هدش رکذ دراوم زا يادعت ،نانز لاغتشا اب هطبار رد .دنوش درف یگناگیب دوخ ازآ ،نانز ياه ییاناوت زا دیدش یبایزرا مدع هلمج ،عوجر بابرا بسانمان دروخرب زا یشان یحور ر
1. hornay
2. Sater land
3. Mau
یحور تملاس نداتفا رطخ هب تیاضر مدع ،هرادا و هناخ هار يرود زا یشان یگتسخ ،اهنآ یناور –
.دشاب یم نانز لاغتشا يور شیپ تلاکشم زا هریغ و لغش همادا زا هداوناخ ياضعا تعنامم ،راک زا ا هلباقم و دروخرب ياه هویش رد هک اجنآ زا درم و نز تیسنج نیب یگدنز تلاکشم و لئاسم اب دارف
لیلد هب نادرم زا رتشیب ندوب ریذپ بیسآ لیلد هب نانز هک دور یم راظتنا نیاربانب ،دراد دوجو توافت ایآ هکنیا تیاهن رد دنریگب رارق یگناگیب دوخ زا یناور بیسآ ياهدمایپ ضرعم رد تلاکشم نیا رما نیا رب دناوت یم ندوب لغاش نآ رد هک زین ییارگ لامک یگژیو رگید فرط زا .دشاب هتشاد ریثأت
ياهاطخ و هابتشا هب دیدش تیساسح و دوخ يارب لااب درکلمع ياهدرادناتسا نداد رارق لیلد هب درف نیا دوخ یلو دریگب رارق يرتهب هاگیاج رد یلغش ظاحل زا درف دوش یم ثعاب دوخ یصخش اه يداقتنا دوخ و اهدرادناتسا رد نارگید اب دوخ هسیاقم رد ای و نارگید فرط زا دراوم رتشیب رد هک
رجنم دنناوت یم تیاهن رد دنیآ یم دوجو هب درف هب
دراوم هب هجوت اب .دندرگ دوخ زا درف یگناگیب
هسیاقم فده اب رضاح شهوژپ ،یعامتجا و یناور ضراوع داجیا رد یلغش ياه شنت شقن و لااب دوخ زا و ییارگ لامک ز رد یگناگیب
.تفرگ ماجنا لغاش ریغ و لغاش نان
هلئسم نایب هزاس لامک ییارگ يارب
نیتسخن راب
هب ناونع كی هزاس كت يدعب طسوت زنرب فیرعت
لیه(دیدرگ 1
و
،ناراکمه 2004
) رب هیاپ نیا یرعت ف
، درف لامک ارگ رب نیا رواب تسا یم هک
ناوت اب شلات و ششوک هب
جیاتن لماک تسد
؛تفای ا نی یلاح رد تسا
هک جیاتن لماک و نودب
،صقن تسد ینتفایان و تسا
شلات يارب یبایتسد هب
نآ بیسآ ياه یتخانشناور ار
رد دهاوخ یپ
تشاد
،تچپ(
،1984 هب
لقن زا دراچوب
،2 3موهر روسودلا و 19994
ناونع هب مه ییارگ لامک .)
ماع كی ناونع هب مه و تفرشیپ و يراگزاس رد تبثم لماع كی تیاضر شهاک اب هک یفنم ل
1. Hill
2. Buchard
3. Rheaume
4. Ladouceur
كچاماه(دوش یم هتفرگ رظن رد تسا هارمه ،1
1978 يرت ؛ -
2تروش ،ناراکمه و
1995 .)
(يانروه 1950
اهدیاب دادبتسا ار ییارگ لامک ) كی ناونع هب نینچمه ییارگ لامک درک فیصوت 3
سیلا(تسا هدش ضرف یقطنم ریغ يا هتسه رواب ،4
1962 تخا هلمج زا یتلالاتخا رد هک ) تلالا
رگیدا و تلف ،تیوه(ندروخ ،5
1995 ربو و تلف ،تیوه(یشکدوخ دیاقع ،) ،6
1994 یگدرسفا ،)
،تلف و تیوه(ینیلاب ریغ و ینیلاب 1991
،ناراکمه و تیوه ؛ 1992
.دراد شقن )
د هیلوا دیاقع .تسا يدعب دنچ يا هزاس ییارگ لامک هک تسا هدش صخشم نونکا لامک هرابر
لامک نیب ییارگ لامک گ
كیتورون ییار هتفیشدوخ و 7
هاک(دش لئاق زیامت 8 9تو
، 1971 .) یلو
نآ یعامتجا و یصخش ياه هبنج نیب ریخا ياه شهوژپ رگیدکی زا ار
م زیامت درک و تسورف(
،نراکمه 1990
( تلف و تیوه .) 1991
:دندرک ییاسانش ییارگ لامک يارب ار هفلؤم هس ) ،رادمدوخ
نایب اهنآ .رادم هعماج و رادم رگید نیا هدننک زیامتم هبنج هک دندرک
3 ییارگ لامک دعب دوخ
یسک ای دوش یم فوطعم نآ هب ییارگ لامک هک تسا یسک ای ءیش هکلب تسین يراتفر يوگلا تلوه و سیتم ،روابوین ،گرمیه ،تسورف .دوش یم هداد دانسا نآ هب ییارگ لامک راتفر هک تسا ( 1993 ب يا هظحلام لباق یشوپمه هک دنتفایرد ) (ناراکمه و تسورف ياهسایقم نی
1990 و تیوه و )
(تلف 1991 .دراد دوجو )
دعب .تسا هتفرگ رارق نارگشهوژپ هجوت دروم ییارگ لامک یفنم و تبثم دعب ود ریخا ياهلاس رد تسورف(دوش یم فیصوت )تبثم ییارگ لامک(لامک هب ندیسر يارب تبثم شلات ناونع هب نآ لوا
،ناراکمه و 1993
ج لماش و ) ندوب یلاع يارب هنایارگ لامک ياهشلات ریظن ییارگ لامک زا ییاه هبن
ییارگ لامک دعب نیا .تسا دوخ يارب یلاع درکلمع ياهدرادناتسا و لااب ياهدرادناتسا عضو و
1. Hamachek
2. Terry- Short
3. the tyranny of the shoulds.
4. Eliss
5. Ediger
6. Weber
7. Neurotic
8. Narcissistic
9. Kohut
یهاگشناد بولطم درکلمع و تبثم هفطاع ریظن بوخ يراگزاس ياه رگناشن اب یتبثم یگتسبمه ،ناراکمه و تسورف(دراد 1993
؛ رکراپ و فپماتسا ،1
2000 ینوتنآ و یلیئارسا گنیلیب ، ،2
2003 .)
يداقتنا دوخ ییارگ لامک ناونع تحت ییارگ لامک مود دعب هدش فیصوت )یفنم ییارگ لامک( 3
،ناراکمه و تسورف(تسا 1993
نیاتسا كنلاب و فوروز ،یلدناد ؛ ،4
3 200 زا ییاه هبنج هک )
هب هک دریگ یم ربرد ار ییارگ لامک و تاهابتشا هب دایز نتخادرپ ،درکلمع زا یفنم ياه یبایزرا
اب یتبثم یگتسبمه ییارگ لامک دعب نیا .تسا طوبرم تاهابتشا نیا رطاخ هب دوخ شنزرس ،ینوتنآ و یلیئارسا گنیلیب(دراد بارطضا و سرتسا ،یگدرسفا ریظن یناور یتملاسان ياهرگناشن 2003 (ناراکمه و نیتسا كنلاب .) 1993
رد ) اه سرت زا يدادعت اب ییارگ لامک دعب ود ره هک دنتفای
ياهشهوژپ .دراد هطبار ندرک هابتشا زا سرت ،تسکش زا سرت ،درکلمع یبایزرا زا سرت هلمج زا و نیاتسپا(دراد طابترا دماراکان تلاماعت و طباور اب ییارگ لامک هک دنا هداد ناشن نینچمه یلبق نوسلدا ،5
1982 پ نیا .) ی زین داهنش درکلمع يارب لااب یصخش ياهاضاقت نداد رارق هک دراد دوجو
يریل و رکنلچسا(دننکب دیدرت دوخ قفوم نداد ناشن رد دارفا دوش یم بجوم ،6
1985 نیا .)
مادقا نیاربانب دنتسه برطضم یعامتجا ظاحل زا بلغا يدارفا نینچ هک دندرک رکذ نارگشهوژپ خ يارب ار هناتسود عون ياهراتفر هب ندرک .دننیب یم راوشد دو
تخم داعبا رد ییارگ لامک حوطس هک دننک یم داهنشیپ تاعلاطم یخرب ل
.تسا توافتم یگدنز ف
زنرب و نوسلچیم هعلاطم رد راب نیلوا هتکن نیا (7
1998 لقادح هک یلغاش ناردام يور رب ) 25
تعاس
ریز هچب كی و دندرک یم راک هتفه رد 9
دومزآ نیا .دش راکشآ دنتشاد لاس لامک سایقم كی اهین
رد ار ییارگ خسن كی هک دندرک لیمکت هنخسن ود
هخسن و راک طیحم رد اهنآ ییارگ لامک هب ه
1. Stumpf & Parker
2. Bieling & Israeli & Antony
3 . self critical
4. Dundley & Zuroff & Blankstein
5. Epstein & Eidelson
6. Schelenker & Leary
7. michelon & burns
نیا رد اهنآ ییارگ لامک نیگنایم هکینامز .دوب فوطعم هناخ طیحم رد اهنآ ییارگ لامک هب رگید رتشیب ییارگ لامک لغاش نانز هک داد ناشن جیاتن دش هسیاقم یگدنز هزوح ود طیحم تبسن ار ي
.هناخ طیحم ات دنداد ناشن راک ساه و چارب ،جیپ (1
2008 رد هک دنداد ناشن یلغش يراگزاس رد تیصخش تمیها رب دیکأت اب )
ياهیگژیو اب هسیاقم 5
یمیمصت یب ای دیدرت زا يرتشیب سنایراو ییارگ لامک ،تیصخش یلماع
2یلغش دش راکشآ شهوژپ نیا رد .دنک یم ینیب شیپ ار هلیسو هب هک يداقتنادوخ تلایامت هک
.دنراد شقن یلغش باختنا رد تیصخش شقن كرد رد ،دنوش یم یبایزرا یفنم ییارگ لامک یبایزرا تبثم ییارگ لامک هلیسو هب هک یصخش يلااب ياهدرادناتسا زا يا هعومجم نتشاد نینچمه شاد طابترا یلغش دایز ییاراک دوخ اب هک دسر یم رظن هب ،دنوش یم .دنشاب هت
(رلیم 1996 مه اب ییارگ لامک و یعامتجا ماقم و هاگیاج كاردا هک تفای تسد هجیتن نیا هب )
هب و هدومن یبایزرا رتنییاپ ار دوخ یعامتجا هاگیاج ارگ لامک دارفا هک تروص نیا هب دنراد هطبار زا دنناسرب يرتلااب یعامتجا هاگیاج هب ار دوخ ات دننک یم شلات هتسویپ روط ام هعماج رد هک اجنآ
شهوژپ لوا هلئسم نیاربانب دوش كرد لااب یعامتجا هاگیاج كی ناونع هب دناوت یم لغش نتشاد ایآ هک دوب نیا رضاح نانز
و لغاش نانز
؟هن ای دنراد توافت مه اب ییارگ لامک رظن زا لغاش ریغ
دوخ زا هزاس ،هتفرگ رارق یسررب دروم شهوژپ نیا رد هک يرگید ریغتم یگناگیب
نیا .دشاب یم3
یعامتجا یسانش ناور و رصاعم یسانش هعماج ،یفسلف راکفا ،ینید میلاعت نطب زا هک تساهنرق هزاس یلود و یتسارت( هتفای دشر -
4یخید
، 1993 عامتجا زا درف یگناگیب هب و ) طابترا ای تیامح نادقف و5
،وام(دراد هراشا یعامتجا راد ینعم 1992
ابع ندوب هناگیب .) ساسحا ،قلعت سح نادقف زا تسا تر
،رنربرفنورب(تسا هعماج ای ناتسود و هداوناخ زا ندش هدیرب 1986
اب بلغا یگناگیب راک طیحم رد .)
1. Page & Bruch & Haase
2 . career indecision
3. self alienation
4. Trusty & Dooley- Dickey
5. Social estrangement
اک یفنم ياهراتفر ر
دوخ ندرک يوزنم ریظن ،نادنم یهاتوک ، 1
تبیغ ،یلغش فیاظو نداد ماجنا رد
ب یم راک ندرک اهر ای جارخا و هجوم لیلد نودب راک زا مدع تروص هب زین هداوناخ طیحم رد دشا
و طوبرم ياهتیلوئسم ماجنا رد یناوتان ،نآ زا اوزنا ساسحا و هداوناخ هب یگتسویپ و قلعت ساسحا ،وام( دشاب هریغ 1993
نمیس .) (2
1959 فلاتخا ناونع هب ار یگناگیب دوخ زا ) یصخش تاراظتنا نیب3
فیرعت هتفرشیپ هعماج تفاب رد یتفایرد شاداپ و تشم یگناگیب زا وا يزاس موهفم .دنک یم
م رب ل 6
.يراجنه یب و ییانعم یب ،یناوتان ،دوخ زا ياوزنا ،یگنهرف ياوزنا ،یعامتجا ياوزنا :دشاب یم دعب اوتن یعامتجا مولع ياه شهوژپ لاح نیا اب ن
نیا دوجو دنا هتس 6
یبای رابتعا ار ازجم دعب ک
هب .دنن
،نیا لابند نید
( 1961 يوریپ هب ) هک درک فیرعت يا هزاس ناونع هب ار یگناگیب دوخ زا نمیس راک زا
یناوتان ،یعامتجا ياوزنا هفلؤم هس زا يراجنه یب و4
.دوش یم لیکشت5
رظن قبط نید
( 1961 ابع یعامتجا ياوزنا ) ر
رد هکینامز یتح صخش ییاهنت ساسحا زا تسا ت
یانعم یب ساسحا تلع هب .دشاب یم نارگید اب هارمه و عمج اب یمیمص طباور نادقف ،هدش كاردا ی
ندش ادج هب لیامت دننک یم یعامتجا ياوزنا ساسحا هک يدارفا رتعیسو هعماج و هداوناخ ،نارگید دننک یم ساسحا لک رد و دنراد نارگید اب طابترا نادقف ساسحا ،یلومعم یعامتجا ياههورگ زا (درادن اهنآ هب یهجوت یسک هک نید
، 1961 دعب یناوتان .) مود
دوخ زا زا تسا ترابع یگناگیب
هچنآ رب يرتمک لرتنک صخش هک رواب نیا و یصخش اه باختنا رب يراذگ ریثأت رد یناوتان ساسحا دعب نیا دراد دتفا یم قافتا شیارب
، ساسحا هک يدارفا .دراد ینوریب لرتنک عبنم اب يدایز طابترا
د زا یماکان و یتخس عقاوم رد بلغا ،دننک یم یناوتان (دننک یم يریگ هرانک نارگی
نید ، 1961 رد .)
هورگ تیرثکا ياهشزرا و هعماج ياهشزرا ،مکاح نیناوق لوبق مدع لماش زین يراجنه یب تیاهن یطابترا هک دنراد لیامت ساسحا نیا هب راجنه یب دارفا .یگنهرف ب
دنرادن دوجوم ياهراجنه ا
، نیا
1. Self isolation
2. Seeman
3. Discrepancy
4. Powerlessness
5. Normlessness
نوش یم اونمه دوجوم ياهراجنه اب یتخس هب دارفا ،نارگید اب ضراعت رد اهنآ فادها و دئاوق و د
دهد خر ینامز دناوت یم يراجنه یب نیاربانب .دریگ یم رارق هیقب و ناراکمه ،هداوناخ ياضعا ریاس طیحم كی رد و دریگ رارق تیرثکا هورگ ياهراجنه اب ضراعت رد صخش یشزرا متسیس هک ط هب دنناوت یم اهساسحا نیا راک طیحم ای هداوناخ رد و تیقفوم ،درف درکلمع رب یسوکعم رو
.دنراذگب ریثأت درف ياقب تیاهن سلااپ هعلاطم ی
1و ( 2000 ) یعامتجا ياه صخاش اب یگناگیب دوخ زا هک تفای تسد هجیتن نیا هب
یب صوصخ هب یگناگیب دوخ زا هعلاطم نیا رد هک تروص نیا هب .دراد دنویپ زین یگدنز يداصتقا آ نیب رد يدایز يراجنه نینچمه هعلاطم نیا رد .دش هدهاشم نییاپ تلایصحت ياراد ياهیندومز
نیا هعلاطم نیا رگید هتفای .دنتشاد یناوتان و يدیماان اب یسوکعم هطبار لغش نتشاد و دمآرد نازیم هژیو هب ،دنتشاد یتملاس ياهریغتم رثکا اب يراد ینعم یگتسبمه یگناگیب دوخ زا تاساسحا هک دوب وتان نادرم رد شیازفا یگدنز ياه كبس نینچمه و یتملاسان اب طبترم ياه تداع اب يدیماان و ینا
زا دایز هدافتسا زا بانتجا ،ندرک تحارتسا ،ندرک شزرو ،ییاذغ میژر ریظن( یتملاس هدنهد رد تفر یم راظتنا هک روطنامه .تشاد هطبار دندوب یشرازگدوخ تروص هب هک )كرحم ياهوراد ک يدارفا هعلاطم نیا یلیخ هویش كی هب دنتشاد شیارگ ،دندرک یمن یگناگیب دوخ زا ساسحا ه
اب يدایز هزادنا ات لکلا دایز ندیشون و ندرک شزرو نادرم رد نیا رب هولاع .دننک راتفر یملاس .تشاد هطبار یناوتان اب ندرکن شزرو طقف نانز رد یلو دوب هتسبمه یناوتان
اویچتسف و اکسووکرک ،كئوربنتوی (2
1996 یگتسبمه یگناگیب دوخ زا هک دنتفای تسد هجیتن هب )
زا تیاضر مدع و ندوب درجم ،ییاهنت ریظن یحاران و شلسگ اب طبترم ياه صخاش اب يرتیوق .دراد یگدنز فلتخم ياهورملق
1 . Palosuo
2 . Uitenbroek & Kerekovska & Festchieva
1كبوب (ناراکمه و 1998
یمیهافم یتملاس و یگدنز رب نییاپ هدش كاردا لرتنک هک دنتفایرد )
ا اب هک دنتسه عماوج رد یگناگیب دوخ زا هک تسا لیلد نیا هب .دنراد هطبار یگناگیب دوخ ز
.تسا يراد هیامرس عاوج زا رتشیب یتسیلایسوس سیروم و كابرش ،نوستاو (2
1998 یفنم هطبار یعامتجا يریذپ تیلوئسم هک دندیسر هجیتن نیا هب )
یگناگیب دوخ زا دعب هس ره و .تشاد يراجنه یب و یناوتان اب یب و یناوتان ،یعامتجا ياوزنا ینعی
.دنتشاد سفن تزع اب یسوکعم هطبار يراجنه لوکین و لایهدآ (3
2007 دعب اب يراد ینعم یفنم هطبار یعامتجا طلست يریگ تهج هک دنتفایرد )
كی دناوت یم یناوتان ساسحا هک دنتفرگ هجیتن نارگشهوژپ نیا .تشاد یگناگیبدوخ زا یناوتان رد یساسا رصنع .دشاب شدوخ طیارش و تیعقوم رییغت يارب صخش یناوتان
هب هجوت اب نیا لیلد هب و نانز لاغتشا تیمها
رتشیب ندوب ریذپ بیسآ لیلد هب هعماج رشق نیا هک
راوع نیا ضرعم رد رتشیب هداوناخ ای لغش زا یشان ياهراشف رثا رد تسا نکمم ض
نب دنتسه ا
نیارب
زا هسیاقم رضاح شهوژپ مود هلئسم .دشاب یم لغاش ریغ و لغاش نانز نیب رد یگناگیبدوخ
قیقحت ترورض و تیمها تافص .دراد ناسنا یناور تشادهب و تملاس رد یمهم شقن ملاس یتیصخش ياه یگژیو ره ،دنروآ یم مهارف ار یناسنا هعماج هب تمدخ و ون تارکفت ،يروآ ون هنیمز ،بسانم یتیصخش
ییارگ لامک یتیصخش یگژیو دنچ هدش فیصوت تفرشیپ ای يراگزاس رد تبثم لماع كی ناونعب
و درکلمع رب دنناوت یم یتوافتم روط هب هک تسا یفنم و تبثم دعب ود ياراد هزاس نیا اما تسا دارفا يزاگاس رد ریگرد یتیصخش ياه یگژیو ییاسانش نیاربانب .دنراذگب ریثأت درف يدعب ياهدمایپ رد هژیو هب فلتخم ياه طیحم رد ياه طیحم هک یتاریثأت ییاسانش نینچمه و هداوناخ ای راک طیحم
.دنک هیجوت ار رضاح شهوژپ ماجنا موزل دناوت یم دراد دارفا یتملاس رب هداوناخ ای راک نینچمه
1 . bobak
2 . Watson & Sherbak & Morris
3 . Adehiel & Nicole
رد یلو ،دنشاب یم هارمه یناور یسانش بیسآ ياه صخاش اب یفنم و تبثم ییارگ لامک هچرگا هرابرد یمک ياه شهوژپ رضاح لاح هتفرگ ماجنا یگدنز رگید داعبا رد ییارگ لامک هوقلاب تیمها
.تسا اپ ،ینونک هعماج رد ًلاوا رگید فرط زا زین یطیحم يازراشف عبانم ،يژولونکت تفرشیپ ياپ هب
قباطم یگدنز ياه هبنج یمامت رد دناوت یمن درف نیاربانب دبای یم شیازفا اب
دوخ یصخش تاراظتنا
شاداپ هب و دیامن لمع رجنم جیردت هب ییارگ درف رب هدنیازف دیکأت ًامود .دنک ادیپ تسد هاوخلد ياه
یصخش تاراظتنا نیب فلاتخا ینعی لماع ود نیا ددرگ یم یعامتجا ياهدنویپ نتسسگ و شهاک هب تیاهن رد هک ددرگ رجنم دوخ زا دارفا ندش هناگیب هب دناوت یم قلعت سح نادقف و اه شاداپ و ع رد للاتخا ثعاب رد يدرف رگا رگید فرط زا .ددرگ یم یگدنز ياه هبنج رثکا رد دارفا درکلم
راوشد وا يارب اه شزرا ندرک ینورد ددرگ یگناگیب دوخ زا راچد هعماج دشر تسا نکمم و تسا
یشزرا ماظن یب ساسحا یعون دارفا نیا رد ،دسرن دوخ لماک دشر هب ای و دتفا قیوعت هب ای يو رد
نز رد زین يانعم دنناوت یم لماوع نیا لک دراد دوجو یگد
رد دارفا نیا تفرشیپ و دشر عناوم
ارف ار هناخ ای راک ياه طیحم ه
دیامن دراو بیسآ اهنآ یناور یتملاس هب و هدروآ م
، صخشم نیاربانب
هلئسم هک هعماج ناوناب رشق ندوب راکیب ینعی نآ فلاخ ای و لغش نتشاد ایآ هکنیا قیقد ندرک اهنآ لاغتشا رد یماگ دناوت یم دوخ تسا هدش لیدبت مهم يرما هب ریخا ياه ههد رد ًاصوصخم
ریغ و لغاش ناوناب هورگ ود نیب یگناگیب دوخ زا هسیاقم نینچمه .دشاب دارفا نیا ياقترا تهج یناور تارثا دناوت یم )دشاب یم رضاح شهوژپ فده هک لغاش -
راکیب ای ندوب لغاش یعامتجا
شم دارفا نیا ندوب .دیامن مهارف دارفا نیا تلاکشم لح تهج رد یماگ و هدومن صخ
فادها شهوژپ
:یلک فادها هسیاقم لغاش ریغ و لغاش نانز رد یگناگیب دوخ زا و ییارگ لامک ي
فادها یصاصتخا
.1 .لغاش ریغ و لغاش نانز نایم رد تبثم ییارگ لامک هسیاقم
.2 غاش ریغ نانز نایم رد یفنم ییارگ لامک هسیاقم
.لغاش و ل
.3 .لغاش ریغ و لغاش نانز نایم رد يراجنه یب هسیاقم
.4 .لغاش و لغاش ریغ نانز نایم رد یناوتان هسیاقم
.5 یعامتجا ياوزنا هسیاقم
.لغاش ریغ و لغاش نانز رد
شهوژپ یاه هیضرف .1 اش نانز نیب
و لغ .دراد دوجو توافت تبثم ییارگ لامک رظن زا لغاش ریغ
.2 و لغاش نانز نیب
ش ریغ .دراد دوجو توافت یفنم ییارگ لامک رظن زا لغا
.3 و لغاش نانز نیب
.دراد دوجو توافت يراجنه یب ساسحا رظن زا لغاش ریغ
.4 و لغاش نانز نیب
.دراد دوجو توافت یناوتان ساسحا رظن زا لغاش ریغ
.5 نانز نیب
و لغاش .دراد دوجو توافت یعامتجا ياوزنا ساسحا رظن زا لغاش ریغ
و یرظن فیراعت یتایلمع
اهریغتم میهافم
: ییارگ لامک و مهبم ،هنابلط هاج ،هنازاورپ دنلب فادها نتشاد زا تسا ترابع ییارگ لامک
،تراهلا ،تلبنزور ،نیترام ،تسورف( فادها نیا هب ندیسر يارب یطارفا شلات و لوصو لباق ریغ 1991 تسد و لماک ياهرایعم عضو هب درف رادیاپ لیامت رگید ترابع هب ) يارب شلات و ینتفاین
،زنرب( اهنآ ققحت 1980
دشاب یم هارمه ،یصخش درکلمع زا يداقتنا ياه یبایشزرا دوخ اب هک )
( تلف و تیوه .تسا هدش فیرعت 1991
زا دنترابع هک دنا هدرک حرطم ار ییارگ لامک دعب هس )
رگا .رادم هعماج ییارگ لامک و رادم رگید ییارگ لامک ،رادم دوخ ییارگ لامک ياه لدم هچ
تاعلاطم ،دنا هدرک يزاس موهفم دراد یفلتخم داعبا هک يریغتم ناونع هب ار ییارگ لامک ،يرظن
اهنت هلیسو هب دنجنس یم ار ییارگ لامک هک ییاه متیآ ياوتحم هک دنا هدرک راکشآ یلماع لیلحت 2
،ینوتنآ و یلیئارسا ،گنیلیب(دنوش یم يرازگ راب لماع 2004
.) لامک لوا لماع تسا یفنم ییارگ
ار كاردا نیا نینچمه و یصخش تاهابتشا هب تیساسح ،يداقتنا دوخ ،اهدیدرت و كش هک ییارگ لامک مود لماع .دنراد وا درکلمع هرابرد یقطنم ریغ تاراظتنا نارگید هک دزاس یم سکعنم تفرشیپ حطس هب هک دزاس یم سکعنم ار ییاهدرادناتسا يرس كی زا يوریپ هک تسا تبثم ش يا هرمن ییارگ لامک زا روظنم شهوژپ نیا رد .دنراد طابترا یگدنز فلتخم داعبا رد درف یصخ يریگ هزادنا يارب يددع صخاش هرمن نیا .دننک یم بسک ییارگ لامک سایقم رد دارفا هک تسا و نازیم رگنایب دریگ یم سایقم نیا رد درف هک يا هرمن دشاب یم دارفا ییارگ لامک تایصوصخ صخ تدش .دشاب یم يو ییارگ لامک تایصو
یگناگیب دوخ زا :
و رادتقا مدع ساسحا و هعماج زا يریگ هرانک يانعم هب یگناگیب دوخ زا
یگناگیب دوخ زا .تسا نآ ياه شزرا و تاداقتعا نتفریذپن و ییانعم یب و یچوپ ساسحا یناوتان و تایفیک ناسنا ات دوش یم نآ بجوم و تسا یتخانش ناور يا هلوقم ياج هب ار يرگید تلااح
.ددرگ هناگیب دوخ زا و دناشنب شدوخ دوجو تیعقاو نید
( 1961 هس زا لکشتم ار ییارگ لامک )
ساسحا زا تسا ترابع یعامتجا ياوزنا .دناد یم يراجنه یب و یناوتان ،یعامتجا ياوزنا هفلؤم وتان .دشاب یم رگید دارفا اب هارمه و عمج رد هکینامز یتح صخش ییاهنت زا تسا ترابع ینا
یم قافتا شیارب هچنآ رب صخش رواب نیا و یصخش تامیمصت رب نتشاذگ ریثأت رد یناوتان ساسحا .دراد يرتمک لرتنک دتفا ب
ياهشزرا ،مکاح نیناوق شریذپ مدع زا تسا ترابع زین يراجنه ی
گیب دوخ زا روظنم شهوژپ نیا رد .صخش طسوت مکاح هورگ تیرثکا ياهشزرا و هعماج گنا
ی
سایقم رد دارفا هک تسا يا هرمن ( ناید یگناگیب دوخ زا
1976 هناگادج هرمن هک دننک یم بسک )
.دنک یم هئارا هفلؤم هس نیا زا كی ره يارب يا
:لغاش نانز لوغشم و لزنم نورد رد تیلاعف رب هولاع هک دوش یم هتفگ یناوناب زا هتسد نآ هب
تلود ياه نامزاس و تارادا رد تیلاعف دنتسه یتلود ریغ و ی
ای هرادا كی رد و لغاش يرگید ناگرا
.دنشاب یم :)راد هناخ( لغاش ریغ نانز ياهراک نداد ماجنا هب هک دوش یم هتفگ یناوناب زا هتسد نآ هب
.دنرادن هناخ زا نوریب رد یلغش چیه و دنلوغشم لزنم نورد
قیقحت عوضوم هب طوبرم عبانم هعلاطم و یرظن بوچراچ
ییارگ لامک هزاس كی ییارگ لامک زا یخرب هجوت و هقلاع دروم ًاریخا هک تسا یتخانش ناور دیدج ابیرقت ي
تسا هتفرگ رارق ناسانش ناور .
و تبثم لماع كی ناونعب ییارگ لامک يراتفر يوگلا دنچ ره
كاچاماه( تسا هدش فیصوت راگزاس
،1
1978 هزاس نیا اما ) نینچمه
و كیتورون كبس ناونعب
م راتفر رد یفن زین
ا هدوب هجوت دروم ،ناراکمه و تلف( تس
1991 ههد رد ) ش ناور ریخا ياه
ناسان
هدنرادزاب تارثا رب ینیلاب لامک لاثم يارب دنا هدرک دیکات هنایارگ لامک رکفت ای ییارگ لامک ي
بصع ییاهتشا یب ،مسیلکلا ،ناکدوک رد راجنهبان ياهدرد یلامتحا ياه تلع ناونعب ییارگ ،ی
تلالاتخا پ
نلااسگرزب و ناکدوک رد یگدرسفا ،دیئونارا
، لاتخا ،ندب یلکشدب زا سرت لا
ت
تیصخش
، ریذپ كیرحت ي
پیت يراتفر يوگلا ،
، A هدعم ياه مخز
،يا ییاسانش ...هریغ و يا هدور
چیپ( تسا هدش
2ت
، 1984 ).
ساسحا ،تسکش ساسحا دننام یفلتخم یفنم ياه دمایپ اب ییارگ لامک
زرس ،هانگ دنک ،مرش ساسحا ،یتسس ،دوخ شن
دراد هطبار نیئاپ سفن تزع و يراک چیپ(
،ت 1984 ).
لامک دارفا يراگزاس تلاکشم هک دندقتعم نارگشهوژپ یگژیو دوجو زا یشان ارگ
نتشاد ریظن ییاه
1. Hamachek
2. pacht
هنایارگ عقاو ریغ ياهرایعم
،اهرایعم نیا بسک يارب شلات و یبایزرا ،اه تسکش یطارفا میمعت
زا هناریگ تخس گ و دوخ
دشاب یم چیه ای همه رکفت هب شیار تسنگ و تیوه(
،1
1990 ) تخانش .
بیسآ شقن لامک ياز
دیورف ياه هتفای هب مک تسد ییارگ (
1926 - 1959 زاب ) اما ،ددرگ یم
هزاس نیا یسانشزاب روظنم هب ناققحم ریخا ياه شلات .دوب یشومارف ههد دنچ مزلتسم یتیصخش ي
،ییارگ لامک تیهام حیرصت نآ ياه هصخشم
و ناور ياهدنیارف رب هزاس نیا يراذگریثأت مسیناکم
ا و دنمشزرا رایسب راجنهبان و راجنهب یتخانش تسا هدنسبان و ییادتبا نانچمه ام
،تراشب(
1381 ) .
هلزنم هب ییارگ لامک ققحت يارب شلات و یتفاین تسد و لماک ياهرایعم عضو هب درف رادیاپ لیامت
زنرب( اهنآ
، 2
1990 ) ،تسورف( دشاب یم هارمه یصخش درکلمع زا يداقتنا ياه یبایشزرا دوخ اب هک
،تلبن زور ،تراهم ،نترام 1990
اه هفلوم نیا هب دیاب زین ار ییارگ لامک داعبا .تسا هدش فیرعت )
.دوزفا هنوگ دنچ تیهام رگنایب هک يداعبا صخش نیب ،یصخش نورد ي
ییارگ لامک یعامتجا و ی
دنشاب یم و تسورف(
ناراکمه 1990
، تلف و تیوه 1991a
b و 1991 ).
Abstract
The current study has been conducted in order to comparing of perfectionism and self alienation in employed women and unemployed women. Statistical society of this research comprised of whole employed women in ardabil city and the total of housekeeper women that had any job at out of home comprised normal society. 30 employed women were selected randomly as a study group and 30 unemployed women were selected by this way as a comparison group. They were tested individually by perfectionism and self alienation questionnaire. Collected data were analyzed by MANOVA and regression and Pearson correlation tests. The results of multivariate variance (MANOVA) showed that there was no significant difference in positive perfectionism and social isolation between two groups. But there were significant differences between two groups at negative perfectionism and normlessness and powerlessness. The result of regression analysis showed that powerlessness and formlessness components of self alienation can explained about 15 % variance of positive perfectionism and 13% variance of negative perfectionism was explained by normlessness.
Key words: perfectionism, self alienation, employed women and unemployed women.
1. genest
2. burns