نقوش ساسانی و اسلامی بر روی دستبافته بایو

وـیاب هـتفابتسد یوررب یـملاسا و یـناساس شوقن

*یرهاط اضریلع رتکد

.ناریا ،نادهاز ،ناتسچولب و ناتسیس هاگشناد ،یرامعم ورنه هدکشناد رایداتسا )89/9/4 :ییاهن شریذپ خیرات ،88/11/11 :هلاقم تفایرد خیرات(

هدیکچ

ناتسلگنا و هسنارف رت قیقد روطب و یبرغ یاپورا خیرات رد یرنه و یخیرات ظاحل هب ،دنمشزرا و اهبنارگ راثآ زا یکی ،ویاب هتفابتسد هرمزور یگدنز و کاشوپ ،اه دربن ،یطسو نورق یدلایم مهدزای هدس عیاقو زا هدش هئارا یریوصت تاعلاطا یخیرات هبنج زا و دشاب یم هلیسوب هک دسر یم رظن هب و تسا فورعم زین »دلیتام هکلم« زیوآ هدرپ ناونع اب ویاب زیوآ هدرپ .تسا نیخروم زا یرایسب هجوت دروم هک تسا یدلایم 1066 لاس رد ناتسلگنا دنامرن حتف یارجام حرش هدرپ نیا .تسا هدش هداد شرافس »حتاف مویگ »ردارب ویاب ود نودوا یور رب نیهاش اب راکراوس صوصخ هب ناراکراوس شوقن .دنک یم ریوصت تایئزج اب ار گنیتساه دربن هژیوب ،حتف نیا یدیلک ثداوح رد یملاسا و یناساس رنه هک ار هیضرف نیا ،اهنآ میسرت هویش و یلیخت و یعقاو تاناویح یروناج یزادرپ شقن شور نینچمه و تسد :تسا یملاسا و یناساس رنه زا هتفریذپ ریثات هتفاب هدرپ نیا رد ریوصت عون ود .دیامن یم حرطم ار دنا هدوب راذگریثات یرنهراکهاش نیا قلخ . تسد یور رب ینیهاش اب راک راوس -2 ، تشپ هب تشپ نینچمه و وربور لباقتم یعقاو و یلیخت تاناویح -1

:یدیلک یاه هژاو .یلیخت تادوجوم ،نیهاش اب راکراوس ،یملاسا رنه ،یناساس رنه ،ویاب ،هنیشرف

E .E-mail: taheri121@yahoo.com ،0541-2447433 :سکفلت*

و یعقاو تاناویح هژیو هب ،یخیرات و یعقاو یاه تیصخش ،نامزمه .تسا یا هداعلا قوف تیمها یاراد ،تانییزت هوحن و یلیخت رارق هجوت دروم هلاقم نیا رد هچنآ ،هدش هتفایریواصت نایم زا یور رب ینیهاش اب راکراوس صوصخ هب ناراکراوس شوقن ،هتفرگ ار هیضرف نیا هک دنشاب یم یعقاو و یلیخت تاناویح نینچمه و تسد هدوبراذگریثات یرنهراکهاش نیا قلخ رد یملاسا و یناساس رنه هک یرنه راثآ زا عون مادک هک تساجنیا لاوس اما .دیامن یم حرطم ار دنا ناریا رد ،اپورا رد شرایسب ترهش فلاخ رب یرنه راکهاش نیا

نارگشهوژپ یارب قیقحت نیا یاهدربراک زا نیاربانب ،تسین انشآ مان ظاحل هب هنیشرف نیا ،رگید یوس زا و هدوب نآ اب ییانشآ ^،نیققحم و دروم زین رگید فلتخم تاهج زا دناوت یم یریوصت یانغ و تیمها رنه ذوفنو ریثات ،قیقحت نیا نینچمه .دریگ رارق شهوژپ و یسررب هب هجوت اب زین ار اپورا هطقن نیرت یبرغ رد یملاسا و یناساس .دیامن یم تابثا کرادم و عبانم زا هدافتسا و ویاب هنیشرف

ویاب هنیشرف

بونج اب یبآ زرم رد و هسنارف یبرغ لامش رد ) ^Bayeux( ویاب هب هک دوب اه یمور سپس و ¹اه لگ مهم یاهرهش زا یکی ،ناتسلگنا لاغشا ³ اه یدنامرون و اه نوترب ،² اه نوسکاس طسوت بوانتم روط نورق خیرات روهشم راگدنام راثآ زا یکی ویاب زیوآ هدرپ .دوب هدش .تسا هدنام اج هب هک تسا یطسو تسا فورعم زین ^4»دلیتام هکلم^« زیوآ هدرپ ناونع اب ویاب زیوآ هدرپ

5»حتاف مویگ^«ردارب ویاب ود نودوا هلیسوب هک دسر یم رظن هب و ناتسلگنا دنامرن حتف یارجام حرش هدرپ نیا .دشاب هدش هداد شرافس دربن هژیوب ،حتف نیا یدیلک ثداوح هک تسا یدلایم 1066 لاس رد

.(BATES, 1975, 45( دنک یم ریوصت تایئزج اب ار گنیتساه هلمح نیا یدعب یاهراک هب ریواصت زا یمین أبیرقت دوجو نیا اب یارب یدنمشزرا دنتسم هک تشاد هقلاع حتاف مویگ .دراد طابترا رثا نیا .دهد تسدب ناتسلگنا و دنامرن یدلایم مهدزای نرق تخانش نیا یگدنز طیارش و یدرونایرد ،اه هعلق ،اه سابل زا یدیفم تاعلاطا رخاوا ات ویاب هدرپ .( BRIDGEFORD, 2004, 35( دهد یم هئارا هرود و دش یم یرادهگن ویاب لاردتاک نویسکلک رد یدلایم مهدجه نرق هلیسوب یناهج هظفاح ناونع هب )2007 لاس( مکی و تسیب نرق لئاوا .دش هتخانش وکسنوی نآ لوط و هدش هتفاب یدلایم 1082-1066 یاه لاس نیب هدرپ هب حرش کی لماش هنحص ره و رتم یتناس 50 نآ ضرع و رتم 70 هدرپ نیا رد دوجوم تاعوضوم و ریواصت رامآ.دشاب یم نیتلا نابز :تسا زیگنا تفگش 41 ،انب 37 ،هنوگ ره زا ناویح 505 ،رتسا و بسا 202 ،تیصخش 626 .نوگانوگ عوضوم 1515 أعومجم ،تخرد 49 ،یتشک رد یدلایم 1082 ای 1077 دودح لأامتحا ویاب هدرپ هک دندقتعم یخرب

راکهاش نیا.تسا هدش هتفاب رتسچنیو ای یربرتناک رد ناتسلگنا بونج یرادهگن هسنارف یدنامرن رد ویاب رهش یرادرهش هناخباتک رد یرنه .دوش یم یدهاش و هدوب یرنه یلاع و بیجع رثا کی ویاب زیوآ هدرپ « یدنتسم نینچمه .یدلایم مهدزای نرق نامدرم یگدنز هویش رب تسا و هسنارف( تلم ود یخیرات نایرج هک ار یثداوح هک تسا یخیرات

.(Brown, 2004,78( دراذگ یم شیامن هب ،داد رییغت ار )سیلگنا حتاف مویگ هلیسوب ناتسلگنا حتف یماظن یزوریپ تقیقح رد رثا نیا .دهد یم ناشن ار )Guillaume Le Conquérant( و یعیبط تاناویح شوقن اه هیشاح رد ،هدرپ نیئاپ و لااب رد یئامن ایوپ رنه ،اه هنحص یزادرپ ریوصت ریس .دوش یم هدید یلیخت ثداوح یتیاور کینکت رگید یوس زا .دروآ یم رظن رد ار نشیمینا و هیاس ،یفاب هتسجرب تاریثات نینچمه ،نلاپ هب نلاپ ،مه رس تشپ رصاعم یزاس روصم یاه باتک کینکت هک هدرک قلخ ار ییاه نشور .) 1 ریوصت( دنک یم یعادت ار :دومن صخشم ناوت یم هنیشرف نیارب ار ینوگانوگ ماوقا رنه ریثات

ربرب ماوقا رنه- سنازیب رنه- یملاسا رنه- لباقتم تاناویح و اه نوفیرگ شوقن أصوصخ ،یناساس رنه- اهریش نایم سدقم شتآ و بسا ،ناراکراوس ،هنیرق رصم تیحیسم نارود لیاوا یطبق رنه-

یناساس تموکح .یفارشا ای یهاشنهاش رنه یرگ هولج یارب دندوب یا رد هفیلخ رابرد و تشاد شیوخ طبض رد ار یرنه ءایشا نیا شیبامک .تشادن اهرنه هنوگ نیا شریذپ هیلع یبصعت چیه ًلاک دادغب دندوب »هاشنهاش هوکش« رادومن هک یهاشنهاش یاه نومضم دندوب نایناساس نانیشناج هک افلخ شریذپ دروم یناسآ هب تسناوت یم رنه لاک ق مراهچ/م مهد هدس ات ناریا رد یملاسا رنه و دریگ رارق یاهذوفن زا یگتخیمآ رد نیا هتبلا .تسا هتفای لیدعت یناساس یرابرد زا .)195 ،نامه(دوب هتفای یرادروخرب مه ماش و قارع زا هژیوب یرگید هطساو هب هژیو هب ،ناسیدق هدنامزاب دتس و داد یئافوکش اب ،یوس رگید برغم هب یمشیربا یاه هچراپ زا یدایز تاعطق ،یبیلص یاه گنج .)163 ،1383،نام پیش( دمآ نیمز هب یناساس نیمیس فورظ و ءایشا لاقتنا یاهریسم زا یکی هدش یزاس هیبش یاه هنومن ای و یناساس نیمشیربا یاه هچراپ هژیو و ایناپس ا(یبرغ یاپورا هب )یناساس شوقن و هویش لماح( اهنآ زا اه یطبق هنارتیدم یایرد هنارک یبونج یاهروشک قیرط زا ،)هسنارف دیاب ار ریسم نیمود .دشاب یم سلدنا هب دورو و شکارم ،)رصم(

هب و هیکرت ،هیروس یاهروشک قیرط زا هنارتیدم یایرد لامش زا اب اه یطبق یراجت تادوارم شقن هتبلا ،تسناد ایلاتیا لیسیس صوصخ .دوزفا نآ هب دیاب زین ار اه یلیسیس دنمشزرا و یتمیق یاهلااک هارمه هب شوقن ،یدلایم مراهچ نرق زا ادیپ هار هنارتیدم هزوح یاهروشک هب مشیربا هداج قیرط زا و رصم هب نیمشیربا یاه هتفاب یمیدق یاه هنومن زا یکی ،لاثم ناونع هب .درک و تاناویح یزاس ریوصت کینکت یاه ششوک نیلوا ،شوقنم یمیدق هنیرق یهایگ شوقن اب نادلگ نینچمه ،وربور تاناویح یزاس هنیرق ،دهد یم ناشن ار هدش هتفرگ رب رد ینییزت هریاد هلیسوب یگمه هک یاه لدم زا رثاتم رثا نیا عقاو رد .تسا یناساس لاماک یا هویش هک .)2 ریوصت( تسا یناساس

،یناساس رنه زا هتفریذپ ریثات هتفاب هدرپ نیا رد ریوصت عون ود :تسا یملاسا و )یناساس اسپ(

تشپ هب تشپ نینچمه و وربور لباقتم یعقاو و یلیخت تاناویح -1 تسد یور رب ینیهاش اب راک راوس هژیو هب راکراوس -2 .دومن لابند ناوت یم قیرط دنچ زا ار یریذپ ریثات نیا یگنوگچ عقاو رد .تسا یناساس رنه راد ماو تاهج یلیخ زا یملاسا رنه نیرتگرزب زا یکی ،مور و سنازیب اب راوجمه یملاسا یاهروشک .دندوب یحیسم یاپورا هب یناساس هویش و بولسا لاقتنا نلاماع

یاه نیمزرس قیرط زا یناساس رنه لاقتنا یملاسا

.دوب فرگش رایسب ،دیسر نابرع هب هک یناساس ناریا ثاریم یتروص رد دنتفرگ ار یناساس یهاشنهاش رسارس نابرع اریز .دنتشگ هریچ سنازیب یروطارپما نوماریپ یاه ناتسا رب اهنت هک نابرع هب ناریا ورملق رد یهاشنهاش تموکح لماک قشمرس کی ماو رگید عبانم همه زا شیب یناساس ناریا زا نابرع و دش هضرع لاکشا زا یریگ ماو ناملسم نابرع یارب .)23 ،1375 ،یارف(دنتفرگ و رصم ،ماش نایحیسم زا رت ناسآ نایسراف یرنه یاه هشیدنا و نیماضم زا رپ دنتشاد یرنه اهنت هن نایحیسم اریز .دوب قارع یتح ملاسا هدروخن تسکش نمشد کی نآ زا رنه نیا هکلب ،یراگن لیامش متفه هدس یناساس رنه هک دیامن یم نینچ یهگناو .دوب سنازیب ینعی یحیسم رنه هک دوبن ناروناج و نایمدآ شقن نتشاگن یپ رد نانچنآ و یرامعم تانییزت رد یناساس رنه .قرشم یودنه و یئادوب ،برغم یسدنه یاه حرط یوسب یشیارگ هنوگ نیا زا یئایشا و هچراپ تاعطق یاه شقن زا تسا یعازتنا ای دراد هتب و لگ ،یهایگ یاه نومضم اب .)194 ،نامه(یرامعم رتشیب یسابع نارود رد ًاصوصخ یملاسا رنه شیارگ نیاربانب یناساس یهاشنهاش رنه یاه موهفم و لاکشا .دوب قرش رنه تمس هب یملاسا ینید تاساسحا اب هکنآ یب دنک سابتقا تسناوت یم ملاسا ار یسابع نارود رسارس رد یناساس رنه .دنک لصاح یدروخرب ات قرش رد رتشیب هتبلا دوب یملاسا رنه شنیرفآ رد یلصا کرحم ای اهبنارگ تازلف زا هچره رتدرخ یا هدودحم رد و یرگرز ؛برغ هلیسو همه ،زیگنا تفگش یاه هتفاب زین و دشاب هدش هتخاس اهرهوگ

.ویاب رهش یرادرهش هناخباتک ،ویاب زیوآ هدرپ زا یتمسق - 1 ریوصت (CABANNE,1984,155( :ذخام

نیمشیربا هتفاب هعطق-2ریوصت ،یناساس هویش زا رثاتم،

و مجنپ نرق ،رصم ،یطبق .یدلایم مشش http://www.( :ذخام (larousse.fr/encyclopedie

هباشم شوقن اب هسیاقم لباق یناساس نیمیس فورظ زا یکی نوفیرگ .)5ریوصت( دشاب یم ویاب هنیشرف یور رب یراگن ناویح شیامن هویش ،یا هناسفا تاناویح رب هولاع هیشاح رد زین یهاش راکش یاه هنحص رد ًاصوصخ یناساس رگید هنوگ .) 6و4ریوصت( دوش یم هدید هتفاب تسد نیا یزادرپ شور هک بیترت نیدب ،تسا یناساس رنه تاناویح شیامن هویش ریثات هتفابتسد نیا رد تشپ هب تشپ ای وربور لباقتم تاناویح یریگ رارق ار 11 و7،8 ریواصت( تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم تارک هب زین ،یناساس رنه زا رثاتم یروناج یزادرپ شقن شور نیا .)دینک هسیاقم و لیسیس ،یبرغ و یزکرم یاپورا یاه هچراپ زا یدادعت یور رب و اپورا برغ هب هویش نیا یبایهار هیضرف هک دراد دوجو ایناپسا .دشخب یم تیوقت ار ویاب هنیشرف تفاب یاه هاگراک نینچمه ود هزوم رد یا هچراپ هکت یدلایم مهدزاود هدسزا ،لاثم یارب یور رد ور ار سوواط دنچ هک )10 ریوصت( تسا دوجوم ینولک

.دهد یم ناشن رگیدکی

دروم یبهذم تافیرشت ماجنا رد سابل زا ییاه تمسق ناونع هب یطبق هیاسمه هب دنا هتسناوت یم زین قیرط نیا زا و .دنتفرگ یم رارق هدافتسا .دنشاب هدرک ادیپ لاقتنا طاقن ریاس ای و لیسیس دوخ یلامش یمشیربا یاه هچراپ ،یدلایم مشش نرق رد نینیتسوژ نامز رد نیمشیربا یاه هچراپ .دندش یم هیهت یلحم یتنطلس یاه هاگراک رد ای( یا هنارتیدم یاهروشک ریاس ورصم قیرط زا هک یناساس یفرعم ار يراذگریثات رایسب یاه وگلا ،دندیسر سناریب هب )ناتسنمرا ،)رادلاب بسا( سوساگپ ،یناساس »سوواط -غرمیس« :دندومن نیدامن نابور اب تاناویح ،راکش لاح رد )یهاش تئیه اب( ناراکراوس .)3 ریوصت( دندوب روصحم یا هریاد هقلح کی رد أمومع هک ،یتنطلس

یعقاو و یلیخت تاناویح شقنریثات

یاه هنوگ رد یعقاو و یا هناسفا تاناویح ،ویاب هنیشرف رد فورظ .دنا هدش هداد ناشن )هیشاح( نیئاپ و لااب فیدر ود رد فلتخم

.یدلایم مهدزای نرق ،رثا زا یئاه تمسق ،ویاب )هنیشرف( زیوآ هدرپ - 4 ریوصت (http://www.tapisserie-bayeux.fr( : ذخام

.نیلرب ،یملاسا رنه هزوم ،یناساس ،یدلایم مشش و مجنپ نرق ،یراکلاط و هرقن ،ینیئزت هریاد زکرم رد نوفیرگ شقن اب هساک - 5ریوصت (http://www.cais-soas.com( : ذخام

.یناساس یاه هنومن زا مهلم ،ویاب هنیشرف هیشاح رب هدش شقن یاه نوفیرگزا یدادعت - 6ریوصت http://fr.wikipedia.org/wiki/Tapisserie_de_Bayeux( :ذخام

یغرم نیهاش ،میدق ناریا رد .)12 ریوصت(تسا هدش رارکت فلتخم هب ناتساب یاه هناسفا رد و هتفر یم رامش هب سدقم و نمی شوخ ناونع هب نیهاش زین تایبدا رد .تسا هدش هدومن نامسآ رهظم ناونع صوصخب و تسا هدش صخشم یهاشداپ و تردق ،رادتقا تملاع ،1375 ،یقحای(دندرک یم هدافتسا راکش ماگنه هدنرپ نیا زا ناهاشداپ .)271 یم هدافتسا زاب زا ناگدنرپ راکش یارب ،دیص ماگنه هب ناهاشداپ هب تنطلس مزاول زا و هدمع ینف دوخ ،زاب تیبرت ور نیا زا .دندرک یم ار زاب نامشچ ناهاشداپ هک تسا فورعم .تسا هدمآ یم باسح یم وا رس رب یهلاک راکش و تیبرت ماگنه هب هک بیترت نیا هب ،دنتسب یم راکش هب و دنتفرگ یم تسد یور ار نآ و دنیبن ار یئاج ات دنداهن هلاک دش یم ادیپ نامسآ رد دوب هجوت دروم هک یا هدنرپ نوچ ،دندرب .)272 ،نامه(دنداد یم شزاورپ و دنتشاد یم رب وا رس زا هدیا هنحص ،تسد رد نیهاش اب راکش لاح رد یهاش راکراوس نارود زا نآ دربراک هک هدوب یناریا ناهاشداپ بولطم رایسب و لآ زین دعب نارود رد یناریا ناملسم نامکاح هلیسوب و عورش یناساس نارود رنه هک یشوقن نایم زا .تفرگ رارق هدافتسا دروم روفو هب راکراوس شقن ،هدش هداد ناشن رایسب هجوت نآ هب ناریا یملاسا .دراد رارق )زاب( یراکش هدنرپ وا تسد کی رد هک تسا راکش لاحرد و یشاقن، یگنس ،یزلف ءایشا لیبق زا راثآ زا یرایسب رد ریوصت نیا تیعقاو ملاع رد .تسا هتسب شقن یملاسا نارود هب طوبرم یشاک هویش .دوب یناساس ناهاش یتافیرشت یاه یمرگرس زا راکش زین

نیو رد کنیا مه هک یلیسیس ناهاش یراذگجات میظع لنش ،دسر یم یرجه 512/م1134 هب نآ خیرات و دوش یم یرادهگن ریش و رتش بیترت نیدب ،)9 ریوصت( یسنازیب ات تسا یملاسا رتشیب نیا هچرگ .تسا یقرش أمامت دنهد یم لیکشت ار شقن یلصا هتسه هک ور لداعت تیاهن رد هک یناگدنرد و تسا هدش یزودلگ أقیقد هعطق یفاب هچراپ یاه هاگراک اب تفاب یارب دنا هتفرگ رارق رگیدکی یور رد .دراد بسانت یبوخب هدوب یملاسا صلاخ تاجوسنم تفاب مهم زکارم زا یکی لیسیس رد ار تاجوسنم هنوگ نیا ،اه یرصم زا یریذپریثات اب دیدرت نودب و عیانص نادنمرنه ، مود رجار هک میناد یم .دنا هتفاب یم هریزج نیا هدرک یم راک نانوی رد یسنازیب شور اب مولعم رارق زا هک ار یتسد رد نیتنتاپ نس نفک نوچمه یئاه هچراپ و ،هدرب لیسیس هب دنا هدش هتفاب فیرظ هک هچراپ نیا .تسناد اهنآ راک دیاب لاامتحا ار زناس ی اه ریش و هتفرگ رارق رگیدکی یور رد ور هک ار ناگدنرپ ریوصت ، ناشن یفوک طخ هب یا هیشاح اب یئاه هریاد نایم رد ار ،مه رب تشپ .)175-177 ،1386،سیار(دهد یم

تسد یور رب نیهاش اب راک راوس

رنه زا هتفرگ ماهلا ،ویاب هنیشرف یور رب هک یریوصت نیمود تسد یور رب ینیهاش هک تسا یراوس ،تسا یملاسا و یناساس یاه هنحص رد هتفاب تسد نیا یور رب راب نیدنچ شقن نیا .دراد .ژاتیمرا هزوم ،ناریا ،یدلایم متشه نرق مود همین ،هدش یراکلاط یا هرقن ینیس ،تشپ هب تشپ یاهریش - 7ریوصت

(http://www.cais-soas.com( : ذخام

.ویاب هنیشرف هیشاح رد وربور و تشپ هب تشپ نراقتم یناویح شوقن - 8 ریوصت h(http://fr.wikipedia.org/wiki/Tapisserie_de_Bayeux( :ذخام

یلو تسا یعقاو یزودلگ لنش نیا .یدلایم 1134 لاس رد لیسیس زا مود رجار یارب هدش هتخاس ،مر سدقم روطارپما یراذگجات لنش - 9 ریوصت .دروآ یم رظن هب ار هدش هتفاب هچراپ زا یریگ ماهلا ،حرط هضرع

(CURATOLA, 2007, 114( :ذخام

و ایروتکیو هزوم رد یتاعطق هارمه یمشیربا هچراپ نیا .دهد یم ناشن رگیدکی یور هب ور ار یئاه سوواط هک هدش هتفاب مشیربا - 10ریوصت .یدلایم مهدزاود هدس ،تسا یئایناپسا یفاب هچراپ تاعطق نیرتابیز زا یکی زولوت گرزب یاسیلک رد و ،تربلآ

(CURATOLA, 2007, 157( :ذخام

.ناریا یلم هزوم ،یناساس تسپ ،یر،ملاسا لیاوا ،لباقتم هنیرق رادلاب ریش ود شقن اب ورود مشیربا هچراپ -11 ریوصت )17 ،1380،رف حور( :ذخام

صیخشت لباق ،هراگنراوید بیرخت ببس هب ،وا هرهچ .دراد وزاب رب راکراوس دنبرمکزا عصرم یمرچ همست هس و ریشمش ود .تسین یور ناشن رهوگ هیشاح اب گنلپ تسوپ زا یششوپ .دنا هدش هتخیوآ زا مهلم عوضوم ظاحل هب هراگنراوید نیا .تسا هتفرگ رارق بسا نیز .)28 ،1387،زابکاپ( تسا یملاسااشیپ تنس یشاقن نآ زا یشخب ًلاومعم هک یتانییزت اب قودنص یدادعت هک میسانش یم تسا یکاکح ای هتسجرب مک شقن شرگید شخب و نییزت هک ییاهنآ .دشاب یم یناویح و یهایگ شوقن زا یتانییزت یاراد یاهراک بلغا .تسا یئایناپسا رتشیب ًلاامتحا ،دراد هتسجرب شقن ناش هب ار ییایناپسا یاهراک و یدلایم مهدزیس هدس هب دیاب ار یلیسیس .تسناد بوسنم رتشیپ ینارود شقن اه تخرد گرب و خاش نایم رد وهآ و رن نزوگ ،سوواط یور هک یناراکراوس ،نینچمه ،هدرک یم یزاب شیارآ رد یمهم دوجو اب .تسا هدوب لوادتم زین دنا هدناشن زاب کی شیوخ یوزاب رتشیب ًارهاظ و یناریا ًاساسا اهنیا کبس ،سنازیب کینکت زا هدافتسا .یملاسا راودا رد یدعب یاه تفرشیپ ات ،تسا یناساس رنه نویدم خاک رد اریز ،دشاب هتفای لاقتنا سنازیب قیرط زا ثاریم نیا هک دیاش و فورعم »یناریا هناخ« هب هک دراد دوجو یقاتا هینطنطسق یتنطلس .)175 ،1386،سیار(تسا هتفای شیارآ هویش نامه اب لاامتحا

ناتسب قاط ی اه هتسجرب شقن رد هاش ینییآ یرگراکش فیصوت دصق ،اه یدنب بیکرت نیا رد .تسا دننامه شوش یاه هراگن راوید و هعقاو یئامنزاب هن و تسا تیعقاو زا ینامرآ یریوصت هئارا دنمرنه نایب هجو نیرت ایوگ اب ار ینامرهق ماع میهافم دهاوخ یم وا .صاخ رد ار دادیور فلتخم لحارم یریوصت یاه هصلاخ ،ور نیا زا .دنک یم هتسجرب اج همه رد ار یلصا نامرهق لامعا و دروآ یم مه یپ .)28 ،1387،زابکاپ(دنایامن دراد دوجو ویاب هنیشرف رد زین اهدادخر نامزمه ینایب هویش نیا

.تسا تیمها لباق رایسب ظاحل نیا زا و رد ار ملاسا روهظ زا شیپ یراکش هدنرپ هب هجوت نیرتمهم هرادا( تسا هتشاد یدزیا خماش ماقم هک مینیب یم نایناساس نامز یمیدق زا .)50، 1381 ، یگنهرف تادیلوتو تاراشتنا ،شزومآ لک یشاقن یکی ،دنهد یم هئارا ار ریوصت نیا هک یملاسا رنه راثآ نیرت و یرمق یرجه موس نرق هب طوبرم روباشین زا هفوشکم چگ یور روباشین زا یرجه مراهچ -موس نرق ،رودم یگنس بلاق زین یرگید لباق یبوخ هب یناساس رنه موادت ریوصت نیا رد .)13 ریوصت( تسا کی زا یطخ یحرط روباشین هراگنراوید .)14 ریوصت( تسا هظحلام راک راوس ،دهد یم ناشن ار بکرم رب راوس تسد هب شوق رگراکش نهپ یا هقلح و نت رب نیمشیربا یا هبج ،رس رب دننام هبق یهلاک .تسد رد نیهاش اب ناراکراوس ،ویاب هتفاب هدرپ زا یتمسق - 12 ریوصت

(http://www.tapisserie-bayeux.fr ( :ذخام

.یرجه مراهچ و موس هدس ،روباشین ،دراد تسد یور رب ار یزاب هک راوس بسا شقن اب یگنس کلاپ - 13ریوصت )52، 1381 ، یگنهرف تادیلوتو تاراشتنا ،شزومآ لک هرادا( :ذخام

.رتم یتناس 138x130 ،یرجه موس هدس ،روباشین چگ یور یشاقن ،دراد تسد رد ار یزاب هک راکش لاح رد راکراوس - 14ریوصت )51، 1381 ، یگنهرف تادیلوتو تاراشتنا ،شزومآ لک هرادا( :ذخام

هدومن میسرت ار راکش هنحص هک تسا یقرش یاپورا اب قلعتم یا ینیس زکرم رد ،تسد رد ینیهاش اب راک راوس .)16 ریوصت( تسا .دنا هتفرگ رارق نیئاپ تمسق رد ناویح دنچ هکیلاح رد هتسب شقن هداد بسانتمان هنوگ هریاد ینییزت یمرف هب ار دوخ یاج یطاحم هریاد .تسا ،تسد رد ینیهاش اب راکراوس ای رگراکش یزادرپ شقن هویش نیا رادروخ رب ملاسا یایند رد یدایز رایسب تیبوبحم زا ،هریاد رد طاحم یور رب ییاه هنومن نینچ زین یملاسا یاه نیمزرس یمامت رد و دوب رگید ینییزت ءایشا و یا هشیش و نیلافس فورظ ،)19 ریوصت( هچراپ هک ،دراد دوجو یر زا یراد باعل باقشب هلمج زا .دنا هدمآ دوجوب هدید تایصوصخ نامه اب زکرم رد نیهاش اب راک راوس شقن نآ رد

دنویپ تهج ینوناکو هدرتسگ رایسب یناساس یروطارپما هنهپ ،یگنهرف تاریثات هنماد .دوب مه هب فلتخم یاه گنهرف زا یرایسب و یزکرم یایسآ ینعی لامش و قرش ،برغ رد نآ یرنه و یعامتجا هفوشکم ءایشا و راثآ .دروخ یم مشچ هب یقرش یاپورا زا یتمسق ات .دننک یم لمح دوخ رب ار ندوب یناساس زا یناشن یزکرم یایسآ رد ییاه هنومن زا ناتسراجم رد هفوشکم ،هدش یراک لاط هرقن ینیس ار یناساس یا هرقن فورظ یزادرپ شقن هویش ناوت یم هک تسا راکراوس ،هنحص هدننک طاحم یزکرم هریاد :دومن هظحلام نآ یوررب ینییزت شوقن هژیوب یناساس تانییزت اب یبسا ،تسد رد ینیهاش اب راکراوس باقشب نیا رد .)15 ریوصت( بسا لفک یور رب قاری و نیز هرقن ینیس زین رگید هنومن .دراد تسد رد زاب کی هناهاش یتلاح اب

،یزکرم یاپورا ،تسد رد نیهاش اب راکراوس ،لاطم یا هرقن ینیس - 15ریوصت .یدلایم مهد نرق ،ناتسراجم

)http://www.hermitagemuseum.org( :ذخام یاپورا ،تسد رد نیهاش اب راکراوس ، یا هرقن ینیس -16 ریوصت

.یدلایم مهد نرق ،یقرش

)http://www.hermitagemuseum.org( :ذخام

اب یئانیم راد باعل لافس باقشب - 17ریوصت مشش نرق ،تسد رد ینیهاش اب راکراوس شقن

.یر ،یرمق یرجه متفه و (CURATOLA, 2007, 276( :ذخام

.روول هزوم ،یدلایم 970 ،ایناپسا ،ارهزلا هنیدم ،هدش یراک هدنک ،لیف جاع ،تسد رد نیهاش اب راکراوس ،ایشا یرادهگن هبعج - 18 ریوصت (CURATOLA, 2007, 117( :ذخام

.نرب ،گنوتفیتشا گبآ ،رتم یتناس 27x36 ،هیوب لآ هرود ،یرجه مجنپ هدس ،یر لاامتحا ،فاب یغانج مشیربا ،رثا زا یئزج ، شوق اب راکش هنحص – 19ریوصت (CURATOLA, 2007, 135( :ذخام

ناویح هویش و یناساس رنه ذوفن ،دش هظحلام هکیروطنامه هنومن ود ،تسد رد ینیهاش اب راکراوس یزادرپ شقن و یراگن ویاب هنیشرف یور رب عیاقو یزاسریوصت رد هرود نیا تاریثات زا یعقاو یاه روناج یزادرپ شقن بولسا .دنشاب یم ناتسلگنا رد ریظن یلیخت تاناویح نینچمه و یراکش تاناویح ،اهریش لیبق زا بیکرت شور .تسا یناساس هویش زا مهلم و کیدزن رایسب ،نوفیرگ یاه هتسجرب شقن روآ دای ،زین ناشیاه بسا و ناراکراوس یدنب ود هک تفرگ هجیتن ناوت یم .دشاب یم ناتسب قاط راکش یاه هنحص راذگ ریثات ویاب زیوآ هدرپ هدنزاس نادنمرنه یور رب ،هدش رکذ هنومن ،یا هرقن فورظ ، نیمشیربا یاه هچراپ قیرط زا شوقن نیا و هدوب و یناساس نارود رد ،هریغ و یکیمارس فورظ ،هدش یراکزلف ءایشا هار ویاب تفاب یاه هاگراک هب راوجمه یاه نیمزرس قیرط زا یملاسا ای راثآ نیا هب هتفابتسد نیا ناگدنفاب و ناحارط املسم و .دنا هدرک ادیپ .دنا هتشاد یسرتسد ،هدش دیلقت راثآ هطساو هب ای و میقتسم روط هب یناشن و هناهاش ًلاماک یعوضوم ،تسد رد ینیهاش اب راک راوس رد لیلد نیمه هب و هدوب یناساس نارود رد هاشداپ تردق و رادتقا زا فلتخم قطانم نانارمکح و یملاسا یافلخ طسوت یملاسا هیلوا نارود یاه هاگراک رد و هدوب لابقا دروم زین یر و ناسارخ نوچمه ناریا و هدش تیاعر نآ رد یزادرپ شقن کیسلاک هویش .)18 ریوصت( دهد .تسا رگید یاه هنومن دننامه نیهاش و راکراوس ،بسا تلاح

نرق ،تسد رد نیهاش اب یتنطلس راکراوس ،راد باعل ینیس - 20ریوصت .ریرف رنه یرلاگ ،رصم ،یمطاف هلسلس ،یدلایم مهدزاود

(http://www.asia.si.edu/collections ( :ذخام

،نایناساس ضارقنا زا سپ اه نرق ات زین یزاس کیمارس و یفاب هچراپ رد هژیو هب زین یناساس یراگنروناج هویش .تشاد همادا نآ دیلوت ار دوخ ریثات یناساس غرمیس و نوفیرگ ریظن یبیکرت تادوجوم قلخ تاناویح شقن رانک رد هویش نیا .تسا هتشاذگ هنیشرف نیا یور رب اه هچراپ یور رب ار دوخ اهنت هن ،وربور و تشپ هب تشپ نراقتم یاه نوتسرس شوقن یور رب ار تاریثات نیا ناوت یم هکلب ،دنایامن یم هدهاشم ناتسلگنا یتح و ایناپسا ،هسنارف راو یمور نارود یاهاسیلک تللاد یناساس شوقن نیا اب هرود نیا نادنمرنه ییانشآ رب هک ،دومن .دنک یم اب ناوت یم ار شوقن نیا یراذگ ریثات و لاقتنا یلصاریسم ود صخشم هنارتیدم یایرد هنارک رد هتفرگ رارق یاهروشک هب هجوت

:دومن شکارم و )اه یطبق( رصم نوچمه اقیرفا لامش یاهروشک-1 ،)سنازیب( هیکرت ،هیروس نوچمه لامش و قرش هیشاح یاهروشک-2 )سلدنا( ایناپسا و )لیسیس( ایلاتیا یاپورا و ناتسنمرا نوچمه یزکرم یایسآ یاهروشک شقن هتبلا

.تفرگ هدیدان دیابن نایم نیا رد زین ار یقرش

هجیتن

اه تشون یپ نکاس لگ رد تلس ماوقا ،لوا هرازه رد .دش یم قلاطا هسنارف رد هنارتیدم و کیتنلاتآ هنیریپ ،پلآ ،نر نیب ییاه نیمزرس هب میدق رد هک یمان : ^(Gaule( لگ 1 تلایا راهچ هب لگ نیمزرس دلایم زا لبق 27لاس رد .دنتخیر یپ نوبران تیزکرم اب لگ بونج رد یتلایا اه یمور دلایم زا لبق 121-125 یاه لاس نیب .دندش

.) Dictionnaire Encyclopedique Universel, 2000, 677( کیژلب ،)نویل( تلس ،تیکآ ،ینوبران :دش میسقت رد .دندومن یراذگ هیاپ ار دوخ یروطارپما هک یئاج دندرک لاغشا ار ینونک ریبک یایناتیرب بونح یدلایم مجنپ نرق رد ،نمرژ نامدرم :اه نوسکاس 2 دروآ رد تیحیسم نیئآ هب ار اهنآ و دش طلسم اهنآ رب یناملراش ،یدلایم 804-772 یاه لاس رد .دنداد شرتسگ بلا یاهزرم ات ار دوخ اهنآ ،ناملآ

.)1425،نامه(

حتف زا سپ .دش ناریو اه دنامرن هلیسوب یدلایم مهن نرق رد و .دش ریخست یدلایم مجنپ نرق رد اه کنارف هلیسوب هک هسنارف رد یمیدق یتلایا :یدنامرن 3 اجنآ یدلایم 1204 لاس رد تسوگا پیلیف و دمآ رد ناتسلگنا هاشداپ ذوفن تحت یدنامرون ، یدلایم 1066 رد ،حتاف مویگ ،یدنامرون کود هلیسوب ناتسلگنا

.)1090 ،نامه( درک فرصت ار جاودزا )حتاف( دراتاب ول مویگ یدنامرون کود اب یو .تسا مود تربار هسنارف هاشداپ هون ردام فرطزا و ،ردنلاف تنک ،)1012-1067( مجنپ ناودوب رتخد 4

.(http://fr.wikipedia.org/wiki/Mathilde_de_Flandre( دومن ار یلادوئف متسیس یو .دومن حتف ار ناتسلگنا 1066 لاس رد ، )یدلایم 1087-1028 دودح( یدنامرون کود ،لوا تربور رسپ ،حتاف هب فورعم ،لوا مویگ 5 قوقح و یوق یرادا متسیس هارمه هب ار هتفای تیزکرم و هتیلادوئف ماظن و دومن نوسکاس فارشا نیزگیاج ار یدنامرون ناگدازهاش و درک دراو هریزج هب

.(Nouvelle Encyclopedie Millenium, 2004,58 ( داهن انب روشک رساترس رد کرتشم یدنورهش

عبانم تسرهف

.نارهت ،نیمیس و نیرز تاراشتنا ،نونک ات زاب رید زا یناریا یشاقن ، )1387( نیئور ،زابکاپ .نارهت ،روشک یگنهرف ثاریم نامزاس ، ناریا یملاسا رنه رد همانهاش یلجت ، ) 1381( یگنهرف تادیلوت و تاراشتنا،شزومآ لک هرادا .نارهت ،یگنهرف و یملع تاراشتنا تکرش ،راهب کلم هام همجرت ،یملاسا رنه ،)1386( دیوید ،توبلات سیار .نارهت ،یگنهرف ثاریم تاراشتنا ،یملاسا نارود یفاب هچراپ رب یهاگن ،)1380( هرهز ،رف حور نارهت ،یگنهرف ثاریم نامزاس ،یعیمس دجن زرمارف مجرتم ،یناساس یهاشنهاش خیرات ، )1383( سولاک ،نام پیش .نارهت ،شورس ،این بجر دوعسم مجرتم ،ناریا گنهرف نیرز رصع ، )1375( .ن دراچیر ،یارف .نارهت ،شورس ،یسراف تایبدا رد یناتساد تاراشا و ریطاسا گنهرف ، )1375( رفعج دمحم ،یقحای BATES David R.)1975(, The Character and Career of Odo, Bishop of Bayeux (1049/50-1097) , dans Speculum, vol. 50, No1.

BRIDGEFORD Andrew )2004(, l’histoire secrète de la tapisserie de Bayeux, trad. Béatrice, Vierne.

BROWN Shirley Ann )²⁰⁰⁴(, La Tapisserie de Bayeux: l’art de broder l’histoire. Actes du colloque de Cerisy-la-Salle (1999( publiés par Bouet (Pierre( Levy (Brian(, Neveux (François( - Presses universitaires de Caen.

CABANNE Pierre )¹⁹⁸⁴(, Les Musées de France, éditions Bordas, Paris.

CURATOLA Giovanni (2007(, La Grande Histoire de L’Art, L’Islam, éditions Mediasat Group, S.A, Paris.

Dictionnaire Encyclopedique Universel )²⁰⁰⁰(, Larousse-Bordas, Paris.

Nouvelle Encyclopedie Millenium )2004(, Editions Nathan/Sejer, Paris.