هرود ،درد و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ 1
هرﺎﻤﺷ ، 4
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ،
1390
ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﺘﺤﺗ ماﺪﻧا ﻚﻴﺗﺎﭘورﻮﻧ درد يور ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ
ﻲﻠﻋ ﺮﺒﻛا هداز ﺮﮕﺴﻋ ،1
يﺪﻤﺤﻣﺎﻗآ دواد
*
ﻲﻘﺛﻮﻣ ﺎﺿر ،2
،2
يراﻮﺴﻬﺷ ﻪﻧاوﺮﭘ 3
1 - ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧادرﺎﻴﺸﻧاد *)
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ (
2 - رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
3 - ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻠﺧاد رﺎﻴﺘﺳد
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
18 / 2 / 1390 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 30 / 3 / 1390
هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز
:
ﻊﻳﺎﺷ لﺎﺘﺴﻳد ﻪﻨﻳﺮﻗ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻲﻠﭘ ﻲﻣ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ عﻮﻧ ﻦﻳﺮﺗ
ﺪﻧﻮﺷ .
ضراﻮﻋ زا نﻮﻴﺳﺎﺗﻮﭙﻣآ و ﺎﭘ ﻢﺧز دﺎﺠﻳا ﺮﻄﺧ ﺶﻳاﺰﻓا و ،ﺪﻳﺪﺷ درد ﺖﺳا ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ
. شور نﻮﻨﻛﺎﺗ دﺪﻌﺘﻣ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ
ﺖﺳا هدﺮﻜﻧ ﻢﻫاﺮﻓ ار نارﺎﻤﻴﺑ ﻞﻣﺎﻛ يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر .
ماﺪﻧا ﻚﻴﺗﺎﭘورﻮﻧ درد يور ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا فﺪﻫ
ﺖﺳا ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﺘﺤﺗ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
: ﺎﻤﻧوراد ﺎﺑ هﺪﺷ لﺮﺘﻨﻛ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻚﻳ رد 30
ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ رﺎﻤﻴﺑ
نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻫﺎﺷ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔ ود رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻄﺑ ﻲﻓاﺮﮔﻮﻴﻣوﺮﺘﻜﻟا يﺎﻫ
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔرد )
15 ( رﺰﻴﻟ ﺎﺑ ﺮﻔﻧ
ﺰﻣﺮﻗ نودﺎﻣ 980
ناﻮﺗ ،ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ 200
ﻲﻠﻴﻣ رد ﻲﻠﺧاد كزﻮﻗ ﺎﺗ ﻲﺟﺎﺧ يﺮﻤﻛ بﺎﺼﻋا ﺮﻴﺴﻣ تاو 8
ﺎﺑ ﻪﻄﻘﻧ 10 ﺮﻫ يازﺎﺑ لوژ
لﻮﻃ رد ﻪﻄﻘﻧ 12
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﺑﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﻪﺴﻠﺟ .
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ )
15 ( ﺎﺑ ﻲﻟو ﻂﻳاﺮﺷو تﺎﺼﺨﺸﻣ نﺎﻤﻫ ﺎﺑ رﺰﻴﻟ نﺎﻤﻫ ﺖﺤﺗ ﺮﻔﻧ
ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺒﺛو يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا درد گﻮﻟﺎﻧآ يﺪﻨﺑ هﺮﻤﻧ سﺎﺳاﺮﺑ درد تﺪﺷ ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﺑﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﺮﻔﺻ ناﻮﺗ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
: 9 و دﺮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ زا ﺮﻔﻧ 21
ﺪﻧدﻮﺑ نز نارﺎﻤﻴﺑ زا ﺮﻔﻧ .
ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻪﻳﺎﭘ درد هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
63 /
±
0 53 / 9 ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ رد و 63
/
±
0 53 / 9 دﻮﺑ ) 1
P= .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔ رد لوا ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد 70
/
±
0 26 / 9 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و
70 /
±
0 26 / 9 ) 1
P= .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔ رد مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد 11
/
±
1 33 / 8 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و 03
/
±
1 26 / 8 ) 866 / 0
P= .(
رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔ رد لوا ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ 59
/
±
1 86 / 7 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و 12
/
±
1 40 / 8 ) 299 / 0
P= .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔ رد مود ﻪﺘﻔﻫ رد
42 /
±
1 80 / 5 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و 74
/
±
0 47 / 8 دﻮﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔ رد مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد 56
/
±
1 80 / 3 وﺮﮔ رد و ﺪﻫﺎﺷ ه
59 /
±
0 06 / 8 دﻮﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هوﺮﮔ رد مرﺎﻬﭼ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد 40
/
±
2 26 / 3 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و 51
/
±
0 46 / 8 دﻮﺑ
P) زا ﺮﺘﻤﻛ
001 / 0 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
:
ﻲـﻨﻌﻣ ترﻮـﺼﺑ ناﻮـﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﺑ رد مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ ،مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
-ﺖﺳا ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ رد درد هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ زا ﺮﺘﻤﻛ يراد .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو
:
درد ،ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ،ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ سردآ :
ﺰﻳﺮﺒﺗ ﺎﺿر مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ، ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، )
ع ( يﺪﻤﺤﻣﺎﻗآدوواد ﺮﺘﻛد ،
ﻚﻴﺗوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ [email protected] :
٤٩
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻲﻠﭘ ﻲﺘﺑﺎﻳد نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ 10
ﺎﺗ 50 %
)
ﺖﺳا
7 - 3
ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ
(رد 10 % دراد دﻮـﺟو ﺺﻴﺨﺸﺗ نﺎﻣز رد نارﺎﻤﻴﺑ .
ﻪـﺑ
ﻲﻠﻛ رﻮﻃ 50
% ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ ﺎﻬﻧآ 25
ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻼﺘﺒﻣ نآ ﻪﺑ يرﺎﻤﻴﺑ زا لﺎﺳ
) 8،9
.
(لﻮـﻃ مﺎـﻤﺗ رد ﺎـﭘ ﻊﻄﻗ ﺮﻄﺧ
ﻲﻠﭘ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﮔﺪﻧز ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ
15 %
)
ﺖﺳا
8
.
(ﻲﺑ دﺎﺠﻳا ﺎﺑ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﺲـﺣ كرد رد لﻼﺘـﺧا و ﺎـﭘ رد ﻲﺴﺣ
ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻘﻤﻋ ﻲـﻣ دﺎﺠﻳا ﻲﻘﻃﺎﻨﻣ رد ﻢﺧز و هﺪﺷ ﺎﻫﺎﭘ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﻓﺎﺿا رﺎﺑ و نزو ﻞﻴﻤﺤﺗ
ﻪـﻄﻘﻧ ًﺎـﻘﻴﻗد ﻪـﻛ دﻮـﺷ
ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺎﺸﻓ لﺎﻘﺘﻧا
) 6
.
(ﻲﺴﺣ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ -
ﻦـﻜﻤﻣ نارﺎـﻤﻴﺑ و هدﻮـﺑ مﻮﻧﻮﺗا ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ و ﻲﺘﻛﺮﺣ
ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ عاﻮﻧا ﻪﻤﻫ ﺎﻳ و عﻮﻧ ﻚﻳ ﻂﻘﻓ ﺖﺳا ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ار ﺎﻫ
. ﻲﺴﺣ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ
: ﻲﻠﭘ ،ﻪـﻨﻳﺮﻗ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ
ﺖﺳا ﻲﻓوﺮﺗﻮﻴﻣآ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ،لﺎﺘﺴﻳد ﻪﻨﻳﺮﻗ .
ﻞﻳﻮﻃ نﻮﺴﻛآ ياراد ﻪﻛ ﻲﺑﺎﺼﻋا ، ﻲﺴﺣ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ رد ﺮﺗدوز ،ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺮﺗ
ﻲﻣ ﺐﻴﺳآ ﺪﻨﻨﻴﺑ
. بارﻮﺟ و ﺶﻜﺘﺳد ﻲﺴﺣ لﻼﺘﺧا ﺪﻨﻧﺎﻣ .
هﺎﺗﻮﻛ بﺎﺼﻋا ﺐﻴﺳآ ﺲـﻤﻟ ﺲـﺣ رد لﻼﺘـﺧا ﺐﺒـﺳ ﺮـﺗ
ﻲﻣ شﺎﻌﺗرا و ﺎﻣد ،درد ،ﻲﺤﻄﺳ دﻮﺷ
. آ ﻞﻳﻮﻃ بﺎﺼﻋا ﺐﻴﺳ يوﺮـﻴﻧ و ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ ، شزﺮﻟ ﺲﺣ كرد لﻼﺘﺧا ﺐﺒﺳ ﺮﺗ
ﻲﻣ ﻢﻫ زا ﻪﻄﻘﻧ ود ﺺﻴﺨﺸﺗ و ﻪﻠﻀﻋ ﻪﺑ دراو دﻮﺷ
. ﻲﻠﭘ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﺮﮕﻳد عﻮﻧ ﺚـﻋﺎﺑ ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ و هدﻮﺑ ﻲﺗﺎﭘﻮﻟﻮﻜﻳدار
دﻮﺷ ﻢﻜﺷ درد ﺎﻳ و ماﺪﻧا ﻪﺑ يرﺎﺸﺘﻧا درد .
ﻲﻠﭘ ﻊﻳﺎﺷ لﺎﺘﺴﻳد ﻪﻨﻳﺮﻗ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﺖـﺳا ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ عﻮﻧ ﻦﻳﺮﺗ
. ﻦـﻳا
رد لﻼﺘﺧا 40
ﺎﺗ 50 زا ﺶﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﺘﺑﺎﻳد داﺮﻓا زا ﺪﺻرد 25
ﻲﻣ قﺎﻔﺗا ﺖﺳا ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺎﻬﻧآ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺑا زا لﺎﺳ ﺪـﺘﻓا
.
ﻲﻣ خر ﺎﻫﺎﭘ رد ﺐﻠﻏا ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻦﻳا ماﺪﻧا لﺎﺘﺴﻳد رد درد هدﻮﺑ هﺪﻧوﺮﺸﻴﭘ و ﻦﻣﺰﻣ و ﺪﻫد
دراد دﻮﺟو ﺎﻫ .
ﻲﺗﺎـﭘورﻮﻧﻮﻧﻮﻣ
ﻛ ،دراد ﻪﻨﻳﺮﻗ ﺮﻴﻏ و ﻲﻧﺎﻬﮔﺎﻧ عوﺮﺷ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﻃ دﻮﺧ ﻪﺑ دﻮﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪ
3 ﺎﺗ 6 ﻲﻣ دﻮﺒﻬﺑ هﺎﻣ ﺪﺑﺎﻳ
. يداﺪـﻌﺗ رد ﺎـﻣا
ﺪﻧﺎﻤﺑ ﻲﻗﺎﺑ ﺎﻬﻟﺎﺳ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ )
12 - 10 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ يا
34 % درد ،ﻲﺘﺑﺎـﻳد ﻲﺗﺎـﭘورﻮﻧ ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ نارﺎـﻤﻴﺑ
ﺪﻧراد
) 13
.
(ﻲﻣ نﺎﺘﺸﮕﻧا و ﺎﭘ ﻒﻛ هﮋﻳﻮﺑ و ﻲﻧﺎﺘﺤﺗ ماﺪﻧا ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ درد ﻦﻳا دراﻮﻣ ﺐﻠﻏا رد ﺪﺷﺎﺑ
. هوﻼﻋ ، رﺎـﻤﻴﺑ رازآ ﺮﺑ
ﻲﻣ درد ﻦﻳا
ددﺮـﮔ ﻲـﻧاور ﺶﻨـﺗ ﺶﻳاﺰـﻓا و ﻲﮔﺪـﻧز ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﺶﻫﺎﻛ ،باﻮﺧ نﺪﺷ ﻞﺘﺨﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
) 14
.
(،درد ﻦـﻳا
ﺖﺳا موﺎﻘﻣ ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫدرد ﺪﺿ ﺮﺑاﺮﺑ رد ًﻻﻮﻤﻌﻣ .
ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺪﺿ ،ﻚﻴﺗﻮﻛرﺎﻧ يﺎﻫدردﺪﺿ ﻞﺜﻣ ﻲﻳﺎﻫوراد
ﻪـﺳ يﺎـﻫ -
ﻪﻘﻠﺣ ﺞﻨﺸﺗ ﺪﺿ ،يا ﻲﺘﻧآ ،ﻦﻳزﺎﻴﺗﻮﻨﻓ ،ﺎﻫ
ﻲﻤﺘﻳرآ وراد ،ﺎﻫ ﻪـﻨﻴﻣز ﻦـﻳا رد ﺎﻫرﺪـﺨﻣ و يﺪﻴﻳوﺮﺘـﺳاﺮﻴﻏ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ يﺎﻫ
ﻪﺘﺷاﺪﻧ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﻧا
. هﺪـﻨﻨﻛ دوﺪـﺤﻣ و ﻲﺒﻧﺎـﺟ ﻲﻠـﻀﻌﻣ دﻮـﺧ ﺎـﻬﻧآ ﻲﺒﻧﺎـﺟ ضراﻮـﻋ و رﺎـﺛآ هوﻼـﻌﺑ
ﻲﻣ
)
ﺪﺷﺎﺑ
15
.
(نﺎﻣرد زا ﻲﻜﻳ ﺖﺳا ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا درد ﻲﻳوراد ﺮﻴﻏ ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ
. دﺎﺠﻳا نوﺪﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ
ﺮﺣ ﺮﺛا ﻲﻣ ﺖﻓﺎﺑ رد يرﻮﻧ يﺎﻫ ﺶﻨﻛاو ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ،لﻮﻠﺳ يور ﺮﺑ يرﻮﻧ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﺎﺑ و ﺖﻓﺎﺑ يور ﺮﺑ ﻲﺗرا ﻪـﻛ ﺪﻧﻮﺷ
نآ ﻪﺑ يرﻮﻧ ﺖﺴﻳز ﻚﻳﺮﺤﺗ Photobiostimulation
ﻲﻣ ﺪﻨﻳﻮﮔ . ﺮـﻳز ًﻻﻮـﻤﻌﻣ ﺎﻫرﺰﻴﻟ ﻦﻳا ناﻮﺗ 500
تاو ﻲـﻠﻴﻣ
ﻲﻣ
)
ﺪﺷﺎﺑ
15
.
(ﻲﻳﺎﭘورا ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ رد ﻪﻴﺳور رد و ﺎﻫ
ﻪﻫد 60
ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ رﺎـﻛ ﻪـﺑ يدﻼﻴـﻣ
) 16
.
(تاﺮﻴﺛﺎـﺗ
ﺖﺷاد ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻪﺑﺮﺿ رﺎﺛآ دﻮﺒﻬﺑ ﻊﻳﺮﺴﺗ ﺮﺑ اﺪﺘﺑا رد رﺰﻴﻟ عﻮﻧ ﻦﻳا ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ .
رﺰﻴﻟ عﻮﻧ ﻦﻳا دﺮﺑرﺎﻛ ﻦﻴﻟوا ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﻊﻳﺮﺴﺗ رد
) 17
.
(ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻃ ﻲﺒـﺼﻋ هﺎﮕﺘـﺳد ﺮـﺑ ناﻮـﺗ ﻢـﻛ رﺰـﻴﻟ ﺪﻨﻣدﻮـﺳ رﺎﺛآ ، يﺪﻌﺑ يﺎﻫ
درﻮﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ار لﺎﻴـﺳﺎﻓ ﺐـﺼﻋ ﺐﻴﺳآ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﺖﺴﻧاﻮﺗ رﺰﻴﻟ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻲﺷﻮﻣ يﺎﻫ
دزﺎﺳ ﻊﻳﺮﺴﺗ
) 18
.
(ﺮﻛاو ) 1983 ( داد نﺎـﺸﻧ ار ﻦﻣﺰـﻣ درد رﺎـﭼد نارﺎﻤﻴﺑ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ )
19
.(
٥٠
نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ لﺎﭘرﺎﻛ ﻞﻧﻮﺗ مرﺪﻨﺳ زا ﻲﺷﺎﻧ درد ﺶﻫﺎﻛ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖـﺳا هﺪﺷ هداد
) 20
.
(رﻮـﮔ و ﺶﻧارﺎـﻜﻤﻫ
) 2002 (
ﺪـﻧداد نﺎـﺸﻧ ار يﮋﻟﺎـﻴﻣوﺮﺒﻴﻓ ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ نارﺎـﻤﻴﺑ درد ﺶﻫﺎـﻛ رد ناﻮـﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ
) 21
.
(ﻦﻴـﭘ ر و ﻮـﻳﺮﻫ
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار لﺎﻴﺳﺎﻓﻮﻠﻳﺰﮔﺎﻣ درد رﺎﭼد نارﺎﻤﻴﺑ ﻢﻳﻼﻋ ﺶﻫﺎﻛ رد نﺎﻣرد عﻮﻧ ﻦﻳا ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﺮﺛا ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ .
ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ
ر ﻦﻳا رد درد هﺪﻨﻫﺎﻛ ﺖـﺳا ﺺﺨﺸﻣﺎﻧ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻧو
. ﻦـﻳا رد ﻦﻴﻧﻮﺗوﺮـﺳ ﺮـﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎﻫﺮﺘﻴـﺴﻧاﺮﺗورﻮﻧ ﻲﻌـﺿﻮﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا
ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
) 22
.
(ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا يﺎﻫ
دازآ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﻲﻳﺎﻳرﺪﻨﻛﻮﺘﻴﻣ ATP
ﺖﺳا هﺪﺷ ناﻮﻨﻋ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﺿ ﺮﻴﺛﺎﺗ و ﻦﻴﻓروﺪﻧا يزﺎﺳ
) 25 - 23
.
(رد رﺰﻴﻟ عﻮﻧ ﻦﻳا ﺮﻴﺛﺎﺗ نﺮﮕﻧﺎـﮔ ﻢﺧز ﺎﺑ ﻲﺘﺑﺎﻳد نارﺎﻤﻴﺑ
هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺎﭘ ﺖﺳا
.
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻛﺎﺗ درﻮﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﭘاﺮﺗرﺰﻴﻟ ﺪﻨﻣدﻮﺳ تاﺮﺛا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
) 26
.
(ﻢـﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ
ﻂـﺳﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد ﺎﻬﻨﺗ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ زا ﻲﺷﺎﻧ درد ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ناﻮﺗ ﻦـﻳز
نﺎـﻣ ﺶﻧارﺎـﻜﻤﻫ و )
2004 ( درﻮـﻣ
ﻮﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟ .
رﻮـﻄﺑ رﺰـﻴﻟ هﺪـﻨﻨﻛ ﺖـﻓﺎﻳرد هوﺮـﮔ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ نﺎﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
ﻲﻨﻌﻣ دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ يراد .
ﻪﻴـﺻﻮﺗ ﻲﻌﻄﻗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ﺖﻬﺟ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد يﺪﻌﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ
) 27
.
(شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
يور ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻚﻳ رد ﺎﺿر مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ درد ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ رد ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ
) ع (
داﺪﻌﺗ ،ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧاﺰﻳﺮﺒﺗ 30
نﺎﻣرد ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﺑ ﺪﻳﺪﺷ ﻚﻴﺗﺎﭘورﻮﻧ درد رﺎﭼد ﻲﺘﺑﺎﻳد رﺎﻤﻴﺑ ﺮﺑ ،لﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫ
دورو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا :
يﻻﺎﺑ ﻦﺳ 18
وﺮﺘﻜﻟا يﺎﻫ ﺖﺴﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺎﺗ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻲﻠﭘ ، و ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ هاﺮﻤﻬﺑ درد دﻮﺟو ، ﻲﻓاﺮﮔﻮﻴﻣ
جوﺮﺧ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ :
راﺪﻳﺎﭘﺎﻧ ﻚﻴﻤﺘﺴﻴﺳ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ دﻮﺟو، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻃ رد درد ﺪﺿ ﺖﻓﺎﻳرد )
لﺮﺘﻨﻛ يﺪﻴﺋوﺮﻴﺗ يرﺎﻤﻴﺑ ،ﻲﻤﻴﺧﺪﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ
نﻮﺧ ﻢﺘﺴﻴﺳ تﻻﻼﺘﺧا ،ﺰﻐﻣ نﻮﺧ شدﺮﮔ تﻻﻼﺘﺧا ،ﻲﺒﻠﻗ ﻲﻳﺎﺳرﺎﻧ هﺪﺸﻧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻞﺳ ،ﺺﺨﺸﻣﺎﻧ ﺎﺸﻨﻣ ﺎﺑ ﺐﺗ ،زﺎﺳ
يﻮﻳر ( ﺟو ، دﻮﺟو ، رﻮﻧ ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﻪﻘﺑﺎﺳ ، ﻞﻜﻟا ﺎﻳ وراد فﺮﺼﻣ ﻮﺳ ، ﻲﮕﻠﻣﺎﺣ، ﺮﮕﻳد ﻚﻳژﻮﻟورﻮﻧ تﻻﻼﺘﺧا دﻮ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو و بﺎﺨﺘﻧا نﻮﻴﺳﺮﭘد و ﻚﻴﻧژﻮﻜﻳﺎﺳ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ .
ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﻪﻳﺎﭘ درد ناﺰﻴﻣ ﺮﻈﻧ زا نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زﺎﻏآ زا ﺶﻴﭘ HbA1C
بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺖﺑﺎﻳد زﺎﻏآ تﺪﻣ و
ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ .
ﺑ سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﻳﺎﭘ درد زﺎﻴﺘﻣا ، درد ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﺤﻧ شزﻮﻣآ و ﻲﺒﺘﻛ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﻳﺎﺿر ﺬﺧا زا ﺪﻌ
درد ﻲﻳﺎﻨﻴﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ VAS )
( ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺒﺛ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ داﺮﻓا رد .
هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻗﺎﻔﺗا ترﻮﺼﺑ نارﺎﻤﻴﺑ 15
يﺮﻔﻧ
لوا هوﺮﮔ ،هﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ )
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ( د زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺘﻔﻫ رﺎﻬﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ هﺎﮕﺘﺳ
) AZOR
ﺰﻣﺮﻗ نودﺎﻣ رﺰﻴﻟ (
لﻮﻃ ﺎﺑ
جﻮﻣ 980 ناﻮﺗ و ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ 200
زا لاﺮﻛﺎﺳ ﻮﺒﻣﻮﻟ بﺎﺼﻋا ﺮﻴﺴﻣ يور ﺮﺑ ﺶﺑﺎﺗ ﺎﺑ رﺎﺑ ﺮﻫ و ﻪﺘﻔﻫ رد رﺎﺑ ﻪﺳ تاو ﻲﻠﻴﻣ
رد ﺎﭘ ﻲﻠﺧاد كزﻮﻗ ﺎﺗ يﺮﻤﻛ يﺎﻫ هﺮﻬﻣ ﻲﻔﻠﺧ ﺢﻄﺳ 8
لﺎﻤﻋا ﺎﺑ و ﻪﻄﻘﻧ 10
رﺰﻴﻟ ﺖﺤﺗ ﻪﻄﻘﻧ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ لوژ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﭘاﺮﺗ .
ﺮﮔ
مود هو
)
ﺪﻫﺎﺷ
(
ناﻮﺗ ﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﻜﻨﻳا يﺎﻨﺜﺘﺳﺎﺑ لوا هوﺮﮔ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ
٥١
ﺮﻔﺻ ) شﻮﻣﺎﺧ ( ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻜﺑ .
زﺎﻴﺘﻣا ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ يﺎﻬﺘﻧا رد ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ يﺪﻨﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ رد ﺪﺷ ﺖﺒﺛ ًادﺪﺠﻣ درد VAS
ﺪﻧدﻮﺑ نﺎﺴﻤﻫ يﺪﻨﻗ ﺖﺑﺎﻳد عﻮﻧ و ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ود داﺮﻓا ،هوﺮﮔ ود .
ﺮﻓ ،نارﺎﻤﻴﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هﺪﻨﻨﻛ لﺎﻤﻋا د
ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ عﻮﻧ زا ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﺒﺛ و ﻲﺑﺎﻳزرا دﺮﻓ و )
ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ﺎﻳ ﻲﻌﻗاو (
ﺪﻧدﻮﺒﻧ ﻊﻠﻄﻣ .
ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ يﺎﻬﺘﻧا رد
سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ درد تﺪﺷ ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺒﺛو ﻪﺘﺸﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ VAS
.
ﺞﻳﺎﺘﻧ
9 نارﺎﻤﻴﺑ زا ﺮﻔﻧ )
4 و ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻔﻧ 5
ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻲﻌﻗاو
( و دﺮﻣ 21 نارﺎﻤﻴﺑ زا ﺮﻔﻧ )
11 رﺰﻴﻟ ﺮﻔﻧ
و ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ 10
ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻔﻧ (
ﺪﻧدﻮﺑ نز )
500 / 0 P = .(
رد ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺑا تﺪﻣ 8
نارﺎﻤﻴﺑ زا ﺮﻔﻧ )
4 و ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻔﻧ 4
ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻔﻧ (
10 - 5 لﺎﺳ
رد ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺑا تﺪﻣ و 22
ﻤﻴﺑ زا ﺮﻔﻧ نارﺎ
) 11 و ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻔﻧ 11
ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻔﻧ (
زا ﺶﻴﺑ 10 دﻮﺑ لﺎﺳ )
659 / 0 P = .(
ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻪﻳﺎﭘ درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 63
/
± 0 53 / 9 ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ رد و 63
/ 0
53 ± / 9 دﻮﺑ ) 1 P = .(
رﺰﻴﻟ لوا ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ
59 /
± 1 86 / 7 ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛو 12
/
± 1 40 / 8
دﻮﺑ ) 299 / 0 P = .(
ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ رد مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 42
/
± 1 80 / 5 ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ردو
ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ 74
/
± 0 47 / 8 دﻮﺑ ) 001 / P< 0 .(
ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رد مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 56
/
± 1
80 / 3 ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رد و 59
/
± 0 06 / 8 دﻮﺑ ) 001 / P< 0 .(
ﻢﻛ رد مرﺎﻬﭼ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ 40
/
± 2 26 / 3 ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رد و 51
/
± 0 46 / 8 دﻮﺑ ) 001 / P< 0 .(
راد ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻄﺧ ﻪﻄﺑار نارﺎﻤﻴﺑ رد مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ و لوا ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻤﻴﻘﺘﺴﻣ
ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ .
رد درد ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻤﻴﻘﺘﺴﻣ راد ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻄﺧ ﻪﻄﺑار
ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ .
راد ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻄﺧ ﻪﻄﺑار درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻤﻴﻘﺘﺴﻣ
ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد مرﺎﻬﭼ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ و مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد .
ﺚﺤﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ناﺮﻳا و نﺎﻬﺟ رد ﻊﻳﺎﺷ يﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﻜﻳ سﻮﺘﻴﻠﻣ ﺖﺑﺎﻳد .
ﺎﺗ ،ﺎﻜﻳﺮﻣآ ﺖﺑﺎﻳد ﻦﻤﺠﻧا شراﺰﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ
لﺎﺳ 2025 دوﺪﺣ رد ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ نﺎﻳﻼﺘﺒﻣ 324
ﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآﺮﺑ ﺮﻔ
) 28
.
(ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ناﺮﻳا رد ﺖﺑﺎﻳد عﻮﻴﺷ
ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻖﻃﺎﻨﻣ 3
ﺎﺗ 17 ﺖﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﺻرد
) 31 - 29
.
(تﻼﻜﺸﻣ و ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﭘ ضراﻮﻋ ، ﺖﺑﺎﻳد ﻢﻬﻣ ضراﻮﻋ زا
ﺖﺳا نآ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ .
ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ 70
- 60 و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺗﺎﭘرﻮﻧ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﺪﺻرد
ناﺪﻘﻓ دﻮﺷ ﻲﻣ رﺎﭼد ﺎﭘ رد ﺲﺣ
) 32
.
(ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﭘ ﻦﻣﺰﻣ ﻢﺧز ﻪﻠﻤﺟ زا ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ ﻢﺧز نﺎﻣرد رد ﻞﻤﻜﻣ يﺎﻫ شور زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
) 36 - 33
.
(ﻦﻳا ﺎﺑ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻚﻤﻛ ﻢﻴﻣﺮﺗ يﺎﻫﺪﻧور ﻪﺑ ﻲﺘﺴﻳز ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ
رد ﻢﺴﻴﻧﺎﮔراوﺮﻜﻴﻣ ﺪﺷر و ﻢﺧز ﻲﺑوﺮﻜﻴﻣ رﺎﺑ ﺮﺑ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻪﭼ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ يﻮﺗﺮﭘ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﺺﺨﺸﻣ زﻮﻨﻫ لﺎﺣ
٥٢
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻄﻳاﺮﺷ .
شور رﺎﻨﻛ رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺰﻴﻧ يﺮﮕﻳد يﺎﻫ شور ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد يﺎﻫ
ﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﻊﻳﺮﺴﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﭘ ﻦﻣﺰﻣ ﻢﺧز نﺎﻣرد دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﻧﻮﺷ ﻲ
. ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﻫ شور زا ﻲﻜﻳ
ﻲﻣ ﺖﺳا ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يرﻮﻧ ﺖﺴﻳز ﻚﻳﺮﺤﺗ ﺪﺳر
) 35 - 34
.
(ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ
ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ ﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﺎﻫ
يﺎﻫزﺎﺳ ﺶﻴﭘ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺪ و نژﻼﻛ
ﺐﺟﻮﻣ ﺪﺷر رد ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫ ﻦﻳﺎﻛﻮﺘﻴﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا
ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧور ﻊﻳﺮﺴﺗ .
ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﻟﻮﻠﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻨﻴﻣز رد ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫ رﺰﻴﻟ رد هﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺮﺜﻛا -
ﻮﺒﻬﺑ رد ﻊﻳﺮﺴﺗ ﺐﺟﻮﻣ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻫد نآ ﻲﻤﻴﻣﺮﺗ ﺪﻧور و ﻢﺧز د
ﻲﻣ
)
دﻮﺷ
40 - 37
.
(ﻞﻣﺎﺷ ،ﺖﺳا حﺮﻄﻣ صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻴﺿﺮﻓ :
ﻲﻟﻮﻠﺳ نﻮﻴﺳاﺮﻔﻴﻟوﺮﭘ و نژﻼﻛ ﺰﺘﻨﺳ ﺶﻳاﺰﻓا
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻴﺜﻜﺗ زﺎﻓ دﻮﺒﻬﺑ و ﻲﺤﻄﺳ ﺶﺸﻛ ترﺪﻗ ﺶﻳاﺰﻓا .
لﺪﻣ يور ﺮﺑ ﻪﻛ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺜﻛا
ﻓا ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ و ﻲﻧاﻮﻴﺣ يﺎﻫ ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ صﺎﺼﺘﺧا نژﻼﻛ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺶﻳاﺰ
. تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ
هﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ و ﻲﻟﻮﻠﺳ ﺖﺸﻛ و ﻲﻧاﻮﻴﺣ ژﻼﻛ ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻪﻛ ﺪﻧا
رد يرﻮﺤﻣ ﺶﻘﻧ ن
رﺰﻴﻟ ﺮﺛا ﻢﻴﺴﻧﺎﻜﻣ دراد هﺪﻬﻋ ﻪﺑ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﻊﻳﺮﺴﺗ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫ
) 40
.
(ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻤﺴﻴﻧﺎﻜﻣ لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ زﻮﻨﻫ دﻮﺷ ﻲﻣ نژﻼﻛ .
رﺰﻴﻟ ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ﻪﻨﻴﻣز رد ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻢﻛ يﺎﻫ
درﻮﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻠﺒﻗ ﻚﻳژﻮﻟوﺪﺘﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﭘ ﻢﺧز ﻪﻠﻤﺟ زا ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ ﻢﺧز يدﻮﺒﻬﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻊﻳﺮﺴﺗ ﺮﺑ ناﻮﺗ ﺘﺴﻠﮕﻧا رد هوﺮﮔ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ سﺮﺘﺳد رد ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ يور ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد رﺰﻴﻟ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎ
) 43 - 41
.
(رد
ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺪﻫاﻮﺷ ﻪﻧﻮﮕﭽﻴﻫ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ رﺰﻴﻟ ﺮﺛا ﻊﻔﻧ ﻪﺑ يا
ﻢﻛ يﺎﻫ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ رد ناﻮﺗ
يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﻣﺎﻴﻧ ﺖﺳﺪﺑ ﺎﭘ يﺪﻳرو .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رﺎﻬﭼ ﻦﻳا رد ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يروﺮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ يا
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻲﺳرﺮﺑ .
ﻛا ﺞﻳﺎﺘﻧ رﺰﻴﻟ ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ﻪﻨﻴﻣز رد ﻪﻛ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺜ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫ
ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ
دﺎﻨﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ دﻮﺟو مﺪﻋ و ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻖﻴﻗد ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺣاﺮﻃ رد ﻒﻌﺿ ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻢﺧز هوﺮﮔ ﺢﻴﺤﺻ بﺎﺨﺘﻧا مﺪﻋ ﻞﻴﻟﺪﺑ وﺪﻧﺎﻧﺮﻓ و نﺎﮕﻟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ود لﺎﺜﻣ رﻮﻄﺑ ﻴﻏ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ
دﺎﻨﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ ﺮ
ﻲﻣ
)
ﺪﺷﺎﺑ
45 - 44
.
(نارﺎﻤﻴﺑ درد دﻮﺒﻬﺑ رد ﻢﻛ يژﺮﻧا ﺎﺑ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻚﻳوﻮﻨﻴﺗ نﺎﺘﺴﻧﻮﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﻣ نارﺎﻤﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ رد راد ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺛﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ
)
دﻮﺷ
46
.
(ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺰﻴﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻪﻛ دﻮﺑ هﺪﺷ نارﺎﻤﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ قﻮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ترﻮﭼ
لﺎﺳ رد ﺎﻴﻟاﺮﺘﺳا رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و 2006
نارﺎﻤﻴﺑ رد رﺰﻴﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﻣﺰﻣ درد ﺎﺑ ﺑ رد درد هﺮﻤﻧ ناﺰﻴﻣ و درد ناﺰﻴﻣ رد راد
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴ
) 47
.
(رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎﺳ رد ﻪﻴﻛﺮﺗ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و GurA
2004 ناﺰﻴﻣ دﻮﺒﻬﺑ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
ﻦﻳا درد هﺮﻤﻧ ﺶﻫﺎﻛ و درد ناﺰﻴﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ درد دﻮﺸﻴﻣ نرﺎﻤﻴﺑ
) 48
.
(٥٣
رد دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ يراد ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺼﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺎﺑ ﻲﭘاﺮﺗ رﺰﻴﻟ زا ﺪﻌﺑ نارﺎﻤﻴﺑ درد هﺮﻤﻧ ﺰﻴﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
ناد ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﻪﻛ دﻮﺑ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ فﻼﺧﺮﺑ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻛ ﺪﻨﭼﺮﻫ رد ﻪﻴﻛﺮﺗ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻧاد
لﺎﺳ 2007 ﻲﻧﺎﻣرد رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ ﺎﻬﻧآ ﺪﺷﺎﺒﻴﻣ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
دراﺪﻧ ﻮﺒﺳﻼﭘ ﺮﺑ ﻲﺘﻳﺰﻣ ﭻﻴﻫ
) 49
.
(ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
و درد ناﺰﻴﻣ دﻮﺒﻬﺑ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا كرﺎﻤﻧاد كﺎﻬﻨﭙﻛ رد ﻪﻛ ﺰﻴﻧ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﺴﻧﺎﻫ ﺶﻫﺎﻛ دراﺪﻧ ﻮﺒﺳﻼﭘ ﺎﺑ يراد ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ نارﺎﻤﻴﺑ VAS
) 50
.
(ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺲﻜﻋﺮﺑ ﻦﻳز ﻪﻛ يا
رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻣ
ﻧﺎﻛ ﻮﻳرﺎﺘﻧوا لﺎﺳ رد ﻪﻛ ادﺎ
2004 ﻢﺋﻼﻋ دﻮﺒﻬﺑ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺶﻘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ –
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد درد ناﺰﻴﻣ و ﻢﺋﻼﻋ رد يراد ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻚﻴﺒﺗﺎﻳد دﻮﺷ ﻲﻣ
) 51
.
(ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد لﺪﻨﻴﺷ
و ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ نﺎﻣرد رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺶﻳﺮﺗا ﻦﻳو هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و
ياﺮﺑ ﻢﻛ ﻲﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ و ﺮﺛﻮﻣ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﻪﺘﻴﻟاﺪﻣ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻢﺧز ﺖﻓﺮﮔ رﺎﻜﺑ نآ زا ﻪﻠﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻢﺧز و ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ نﺎﻣرد
) 52
.
(ﻌﻟﺎﻄﻣ رد لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻚﻴﻨﭘ ﻪ
2007
ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻢﺋﻼﻋ تﺪﻣ و تﺪﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ وﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻢﺋﻼﻋ نﺎﻣرد رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ
) 27
.
(لﺪﻨﻴﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد -
مﻮﻴﻠﻫ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻴﻠﻜﻣ -
ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ نﻮﺌﻧ
ﻲﻨﻌﻣ نارﺎﻤﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ رد يراد ﻲﻣ
)
دﻮﺷ
53
.
(ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﻦﭘاژ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﺎﻤﻴﺠﻳا ﻪﻛ ﻲﺳرﺮﺑ رد 36
نﺎﻴﺑ رﺎﻤﻴﺑ
رد درد دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ 9
/ 88 % ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ و دﻮﺒﻬﺑ رد ﺪﻴﻔﻣ شور ﻚﻳ و هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ نارﺎﻤﻴﺑ درد
) 54
.
(ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ يا ﺮﺑ يﺪﻴﻳﺎﺗ ﺰﻴﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ :
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻳﺎﭘ درد ناﺰﻴﻣ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد 9
نارﺎﻤﻴﺑ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺎﺑ نﺎﻣرد زا ﺪﻌﺑ و دﻮﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ نﺎﻣرد زا ﺪﻌﺑ مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ،مود،لوا ﻪﺘﻔﻫ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ 59
/
± 1 86 / 7،42 / 1
80 ± / 5،56 /
± 1 80 / 3 و 40 /
± 2 26 / 3 ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻛ دﻮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺎﺑ نﺎﻣرد ﺮﺛا رد درد ناﺰﻴﻣ رد يراد
دﻮﺑ هﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ ﻲﻌﻗاو .
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ نﺎﻣرد زا ﺪﻌﺑ مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ،مود،لوا ﻪﺘﻔﻫ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ رد 12
/ 1
40 ± / 8،74 /
± 0 47 / 8،59 /
± 0 06 / 8 و 51 /
± 0 46 / 8 دﻮﺑ . ا ﻪﺘﻔﻫ رد ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ نﺎﻣرد زا ﺪﻌﺑ لو
ﻦﻴﺑ يراد
ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو هوﺮﮔ ود ﺞﻳﺎﺘﻧ )
299 / 0 P = ( ﻦﻴﺑ رد مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ،مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻟو
دﻮﺑ ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ﺮﺘﻤﻛ يراد ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺼﺑ ﻲﻌﻗاو ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ )
001 / P< 0 .(
٥٤
درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻨﺳ ﻊﻳزﻮﺗ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺖﺑﺎﻳد ﻪﺑ ﻼﺘﺑا تﺪﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﺑ رد ﻪﻴﻟوا درد ناﺰﻴﻣ هﺮﺘﺴﮔ
هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ رد ﻲﭘاﺮﺗرﺰﻴﻟ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ نارﺎﻤﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ هﺮﺘﺴﮔ
رد ناﺰﻴﻣ هﺮﺘﺴﮔ د
هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ رد ﻲﭘاﺮﺗرﺰﻴﻟ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ود نارﺎﻤﻴﺑ
٥٥
ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﻪﺳ نارﺎﻤﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ هﺮﺘﺴﮔ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ رد ﻲﭘاﺮﺗرﺰﻴﻟ زا
هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ رد ﻲﭘاﺮﺗرﺰﻴﻟ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ رﺎﻬﭼ نارﺎﻤﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ هﺮﺘﺴﮔ
ﻲﻌﻗاو ﺮﻴﻏ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﺑ رد ﻪﺘﻔﻫ رﺎﻬﭼ ﻲﻃ رد نارﺎﻤﻴﺑ درد ناﺰﻴﻣ هﺮﺘﺴﮔ
٥٦
تادﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
درد ناﺰﻴﻣ دﻮﺒﻬﺑ رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ندﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ رد دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﻲﺘﺑﺎﻳد ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ
ياﺮﺑ موﺎﻘﻣ دراﻮﻣ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻨﻫد ﻲﻤﻧ ار رﺎﻤﻴﺑ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ و ﺐﺳﺎﻨﻣ باﻮﺟ لﻮﻤﻌﻣ يﺎﻬﻧﺎﻣرد ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ زا نارﺎﻤﻴﺑ درد دﻮﺒﻬﺑ .
و دﻮﺸﻴﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1
- ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻳرﻻ ﺮﻗ . ﻲﺘﺑﺎﻳد يﺎﭘ ﻢﺧز .
يروﺮﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ .
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﻳا ﺪﻴﭙﻴﻟ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﻠﺠﻣ 1382
لﺎﺳ ، 2 تﺎﺤﻔﺻ ، 103 - 93 .
Iranian Journal of Diabetes & Lipid Disorders
2 - ﺮﻗﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻳرﻻ .
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﻳا ﺪﻴﭙﻴﻟ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﻠﺠﻣ ، ناﺮﻳا رد ﺖﺑﺎﻳد ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺮﻴﮔ ﻪﻤﻫ 1380
لﺎﺳ ، 1 تﺎﺤﻔﺻ ، 8 - 1 .
Iranian Journal of Diabetes & Lipid Disorders
3 - ﻲﻤﻃﺎﻓ نﺎﻳرﺪﻨﺑ ،يﺪﻬﻣ ﺪﻤﺤﻣ ﻲﺋارﻮﻧ ،ﺪﻴﺸﻤﺟ ﻲﻔﻄﻟ ،ﺪﻤﺤﻣ ﻲﻫوﮋﭘ ،ﺮﻗﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻳرﻻ،ﻞﮔﺮﻓ ﺎﻳﻮﭘ .
نآ ﺮـﺑ ﺮﺛﻮـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ و ﻲﺘﺑﺎـﻳد نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻲﺗﺎﭘورﻮﻧ .
ﻪـﻟﺎﻘﻣ
يروﺮﻣ . ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﻳا ﺪﻴﭙﻴﻟ ﺖﺑﺎﻳد ﻪﻠﺠﻣ 1382
لﺎﺳ ، 2 تﺎﺤﻔﺻ ، 46 - 41
.
Iranian Journal of Diabetes & Lipid Disorders
4- Booya F, Bandarian F. Larijani B. Pajouhi M, Nooraei M, Lotfi J. Potential risk factors for diabetic neuropathy: a case control study. BMC Neurol, 2005,5,24.
5- Hunt D. Using evidence in practice. Foot care in diabetes. EndocrinolMetabClin North Am, 2002,31,6,3-11.
7-Dyck PJ, Thomas PK. Diabetic neuropathy.rnd ed. Philadelphia: WB Saunders:1999.
8- Feldman EL, Russell JW. Sullivan KA, Golovoy D. New insights into the pathogenesis of diabetic neuropathy.CurrOpinNeurol 1999;12:553-63.
9- Olaleye D, Perkins BA, Bril V. Evaluation of three screening tests and a risk assessment model for diagnosing peripheral neuropathy in the diabetes clinic. Diabetes Res ClinPract, 2001;54:115-28.
10- Partanen J, Niskanen L, Lehtinen J, Mervaala E, Siitonen O. Uusitupa M. Natural history of peripheral neuropathy in patients with non-insulin-dependent diabetes mellitus. N Engl J Med, 1995,333:89-94.
١٢ م ﯽﻧاﺮﻬﺗ یﺮﺟﺎﻬﻣ،ز صﺎﺧ داﮋﻧ نﺎﺒﻌﺷ،م ﯽﻫوﮋﭘ - ﺸﯿﭘ و ﯽﺘﺑﺎﯾد ﯽﺗﺎﭘورﻮﻧ .
نآ زا یﺮﮕ ﯽﮑـﺷﺰﭘ هﺪﮑـﺸﻧاد ﻪﻠﺠﻣ .
تﺎﺤﻔﺻ ،مﻮﺳ لﺎﺳ ،ناﺮﯾا هﺎﮕﺸﻧاد ٦
- ١ .
11- Novella SP, Inzucchi SE, Goldstein JM. The frequency of undiagnosed diabetes and impaired glucose tolerance in patients with idiopathic sensory neuropathy. Muscle Nerve, 2001,24:1229-31.
٥٧
diabetes clinic. Diabetes Care, 24:250-256,2001.
14- Pfeifer M, Ross DR, Schrage JP, L~°fiber DA, Schumer MP, Crain GM, Markwell SJ, Juns S: A highly successful and novel model for treatment of chronic painful diabetic peripheral neuropathy.
Diabetes Care, 16:1103-1115,1993.
15- The Capsaicin Study Group: Treatment cf painful diabetic neuropathy with topical capsaicin: a multicenter, doubleblind, vehicle-controlled study. Arch Intern Med, 151:2225-2229,1991.
16- Ohshiro T, Calderhead R: Development of low reactive-level laser therapy and its present status. J Clin Laser Med Surg, 9:267-275,1991.
17-Lyons R. Aberael R. White R: Biostimulation of wound healing in-vivo by a helium neon laser. Ann Plastic Surg , 18:47-50,1987.
18-Anders J. Borke R. Woolery S, Van de Merwe W: Low power laser irradiation alters the rate of regeneration of the rat facial.nerve. Lasers Surg Med, 13:72-82,1993.
19-Walker J. Relief from chronic pain by low power laser irradiation.NeurosciLett, 1983,43(2-3),339- 440.
20- Naeser MA, Hahn KA, Liebennan BE, Branco KF: Carpal tunnel syndrome pain treated with low- level laser and microamperes transcutaneous electric nerve stimulation: a controlled study. Arch Phys Med Rehabil, 83:987-988,2002.
21-Gur A, Karakoc M. Nas K, Cevik R, Sarac J, AtaogluS.Effects of low power laser and low dose amitriptyline therapy on clinical svmptoms and quality of life in fibromyalgia: a single-blind, placebocontrolled trial. Rheumatollnt, 2002,22(5),188-93.
22- Walker J: Relief from chronic pain by low power laser irradiation. NeurosciLett, 43,339-344,1983.
23-Passarella S: He-Ne laser irradiation of isolated mitochondria. J PhotochemPhotobiol B, 3:642- 643,1989.
24- Yamamoto H. Ozaki A. Iguchi N. Kinoshita S: Antinociceptive effects of laser irradiation of Hoku point in rats. Pain Clin, 8:43-8,1988.
25-Ailioaie C. Lupusoru-Ailioaie LM: Beneficial effects of laser therapy in the early stages of rheumatoid arthritis onset. Laser Ther, 11:79-87,1999.
26- Schindl A. Schindl M, Schon 11, Knobler R. Havelec L, Schindl L: Low-intensity laser irradiation improves skin circulation in patients with diabetic microan-iopathy. Diabetes Care, 21:580-584,1998.
27- Zinman LH, Ngo M, N1g ET, Nwe KT, Gogov S, BrilV.Low-intensity laser therapy for painful symptoms of diabetic sensorimotor polyneuropathy: a controlled trial.Diabetes Care, 2004,27(4),921- 40..
29Kahn R. Diabetes technology-now and in the future. Lancet 2009; 373(9677): 1741-3.
30Haghdoost AA, Rezazadeh-Kermani M, Sadghirad B, Baradaran HR. Prevalence of type 2 diabetes in the Islamic Republic of Iran: systematic review and meta-analysis. East Mediterr Health J 2009;
15(3): 591-9.
31Hadaegh F, Bozorgmanesh MR, Ghasemi A, Harati H, Saadat N, Azizi F. High prevalence of undiagnosed diabetes and abnormal glucose tolerance in the Iranian urban population: Tehran Lipid and Glucose Study. BMC Public Health 2008; 8:176.
32. Dyck PJ, Davies JL, Wilson DM, Service FJ, Melton LJ 3rd, O'Brien PC. Risk factors for severity of diabetic polyneuropathy: intensive longitudinal assessment of the Rochester Diabetic Neuropathy Study cohort. Diabetes Care 1999; 22(9): 1479-86.
33. Minatel DG, Frade MA, Fran~a SC, Enwemeka CS. Phototherapy promotes healing of chronic diabetic leg ulcers that failed to respond to other therapies. Lasers Surg Med 2009; 41(6): 433-41.
34. Saltmarche AE. Low level laser therapy for healing acute and chronic wounds - the extendicare experience.Int Wound J 2008; 5(2): 351-60.
35. Sobanko JF, Alster TS. Efficacy of low-level laser therapy for chronic cutaneous ulceration in humans: a review and discussion. DermatolSurg 2008; 34(8): 991-1000.
36. Erdle BJ, Brouxhon S, Kaplan M, Vanbuskirk J, Pentland AP. Effects of continuous-wave (670- nm) red light on wound healing. DermatolSurg 2008; 34(3): 320-5.
٥٨
37. Mester E, Mester AF. The biomedical effects of laser application. Lasers Surg Med 1985; 5:31- 9.
38. Mester AF, Mester A. Lasersbiostimulation in wound-healing. Lasers in general surgery.
Baltimore: Williams and Wilkins 1989.
39. Bergel RP, Lyon RF. Biostimulation of wound healing by laser: experimental approaches in animal models and in fibroblast cultures. J Dermatol Sur Onco 1987; 13:127-33.
40. Baxter GD, Bell AJ. Low level laser therapy: Current clinical practice in Northern Ireland.
Physiotherapy 1991; 77:171-8.
41. Cullum N, Nelson EA, Flemming K et al. Systematic reviews of wound care management.
Health Technol Assess 2001; 5(9):1-221.
42. Flemming K, Cullum N. Laser therapy for venous leg ulcers. Cochrane Database Syst Rev 2000;
(2):CD001182.
43- Flemming KA, Cullum NA, Nelson EA. A systematic review of laser therapy for venous leg ulcers. J Wound Care 1999; 8(3):111-4.
44. Fernando S, Hill CM, Walker R. A randomised double blind comparative study of low level laser therapy following surgical extraction of lower third molar teeth. Br J Oral MaxillofacSurg 1993; 31(3):170-2.
45. Lagan KM, Clements BA, McDonough S et al. Low intensity laser therapy (830nm) in the management of minor postsurgical wounds: a controlled clinical study. Lasers Surg Med 2001;
28(1):27-3.
46-Konstantinović L, Antonić M, Mihajlović M, VucetićD(1989). Use of low dose lasers in physiatry.Vojnosanit Pregl. 1989 Nov-Dec;46(6):441-8.
47-Chow RT, Heller GZ, BarnsleyL(2006). The effect of 300 mW, 830 nm laser on chronic neck pain: a double-blind, randomized, placebo-controlled study. Pain. 2006 Sep;124(1-2):201-10. Epub 2006 Jun 27.
48-Gur A, Sarac AJ, Cevik R, Altindag O, Sarac S(2004). Efficacy of 904 nm gallium arsenide low level laser therapy in the management of chronic myofascial pain in the neck: a double-blind and randomize- controlled trial. Lasers Surg Med. 2004;35(3):229-35.
49-Dundar U, Evcik D, Samli F, Pusak H, Kavuncu V(2007). The effect of gallium arsenide aluminum laser therapy in the management of cervical myofascial pain syndrome: a double blind, placebo-controlled study. ClinRheumatol. 2007 Jun;26(6):930-4. Epub 2006 Oct 5.
50-Perić Z(2007). Influence of low-intensity laser therapy on spatial perception threshold and electroneurographic finding in patients with diabetic polyneuropathy. SrpArhCelokLek. 2007 May- Jun;135(5-6):257-63.
51-Hansen HJ, ThorøeU(1990). Low power laser biostimulation of chronic oro-facial pain. A double- blind placebo controlled cross-over study in 40 patients. Pain. 1990 Nov;43(2):169-79.
52-Schindl A, Schindl M, Pernerstorfer-Schön H, Kerschan K, Knobler R, Schindl L(1999). Diabetic neuropathic foot ulcer: successful treatment by low-intensity laser therapy. Dermatology.
1999;198(3):314-6.
53-Snyder-Mackler L, Barry AJ, Perkins AI, SoucekMD(1989). Effects of helium-neon laser irradiation on skin resistance and pain in patients with trigger points in the neck or back. PhysTher. 1989 May;69(5):336-41.
54-Iijima K, Shimoyama N, Shimoyama M, Yamamoto T, Shimizu T, Mizuguchi T(1989). Effect of repeated irradiation of low-power He-Ne laser in pain relief from postherpetic neuralgia.Clin J Pain. 1989 Sep;5(3):271-4.
55- Dose-Response (Prepress) Formerly Nonlinearity in Biology, Toxicology, and Medicine Copyright DOI: 10.2203/dose-response.09-027.Hambli
© 2009 University of Massachusetts; ISSN: 1559-3258
٥٩
Anesthesiology and Pain
Vol. 1, No 4, Summer 2011 (ISRAPM)
Effect of low-intensity laser on lower limb neuropathic pain in patients with diabetes mellitus
Akbar Ali-Asgarzadeh1, Dawood Agha-mohammadi1*, Reza Movasaghi2, Parvaneh Shahsavari3 1) Associate professor of anesthesiology, Tabriz University of Medical Sciences (*corresponding author) 2) Assistant professor of anesthesiology, Tabriz University of Medical Sciences
3) Resident of Internal medicine, Tabriz University of Medical Sciences
Introduction:Distal symmetric polyneuropathy was the most common diabetic neuropathy that caused to significant disability. Sever pain, decrease and absence of sense and increase risk of ulcer and amputation were the complication of diabetes.
Several therapeutic modalities used for pain control in these patients but none of them didn’t provide complete consensually of patients. The aim of this study was evaluation of the effect of low-intensity laser on limb neuropathic pain in patients with diabetes mellitus.
Methods:In a Randomized Controlled Trial study with placebo, 30 patients with diabetic neuropathy, according to Electromyographic results, were included in two groups. In study group (15patients) irradiated from the Lumbosacral nerves to internal Maleous by infrared laser 980 nanometer, 200miliwaat, in 8 point.
Each point applied 10 joule during 12 sessions. In control group (15patients) irradiated the same way with zero power. Effect of low-intensity laser on neuropathic lower limb pain were assessed and recorded by VAS scale at the end of every week.
Results:Nine of patients were male and 21 of them were female. Mean base pain score of patient in low- intensity laser group was 9.53 ± 0.63 and Mean base pain score of patient in placebo low-intensity laser group w 9.53 ± 0.63(P=1). Mean pain score of patient after one week in low-intensity laser group was 7.26 ± 1.59 and Mean pain score of patient after one week in placebo low-intensity laser group was 8.40 ± 1.12(P=0.299).
Mean pain score of patient after two week in low-intensity laser group was 5.80 ± 1.42 and Mean pain score of patient after two week in placebo low-intensity laser group was 8.47 ± 0.74. Mean pain score of patient after three weeks in low-intensity laser group was 3.80 ± 1.56 and Mean pain score of patient after three weeks in placebo low-intensity laser group was 8.06 ± 0.59. Mean pain score of patient after fore weeks in low-intensity laser group was 3.26 ± 2.40 and Mean pain score of patient after fore weeks in placebo low-intensity laser group was 8.46 ± 0.51.
Conclusion:
Mean pain score in end of two, three and four weeks in patients of low-intensity laser group were significantly lower than mean pain score in end of two, three and four weeks in patients of placebo low-intensity laser group (P<0.001).Significantly decrease was found in pain score in low-intensity laser group patients in weeks after treatment.
Key words: Low-intensity laser, diabetic neuropathy, pain
*Correesponding author address: Dawood Agha‐mohammadi, Associate professor of anesthesiology, Tabriz University of Medical Sciences, email: [email protected]
