هلاقم یشهوژپ
شنکاو هدوت
یاه هنوباب ( یناملآ Matricaria chamomilla L.
هب ) تهج یاه ییایفارغج فیدر
تشاک رد
طیارش مک
یرایبآ و
کاخ روش
یباهش نیرسن -1
یدهشم یلادبا اضریلع
2
-*
هنیرق نیسحدمحم -3
نیما یفطل یدابآ للاج
4
:تفایرد خیرات 06
/ 07 / 1398
:شریذپ خیرات 28
/ 11 / 1399
هدیکچ
مک و یمیدس و روش کاخ طیارش رد اتسار نیا رد ؛دراد دوجو درکلمع شیازفا ناکما امیلکورکیم داجیا اب یطیحم بسانمان طیارش رد یشیامزآ یرایبآ
یعارز لاس رد 96
- 1395 هب زاوها یقرش لامش رد کولب هیاپ حرط بلاق رد لیروتکاف تروص
ددش ماجنا رارکت هس اب یفداصت لماک یاه لمادش ادهرامیت
تهج رد یوج رد تشاکو )یطخ ریغ حطسم تشاک( دهاش( تشاک ییایفارغج تهج یلامش یاه
- یقرش ،یبونج -
یبرغ
، یقردش لامش -
،یدبرغ ودنج
یبرغ لامش -
هدوت و )یقرش ونج زاوها( هنوباب یاه
، ( هتوب رد لگ دادعت نیرتلااب دوب )زاریش و ناهفصا 5
/ 78 ( کشخ لگ درکلمع و ) 126
ردگ ردتم رد م
لامش تشاک تهج رد )عبرم -
شیب و ونج ( کیژولویب درکلمع نیرت
417 یبرغ لامش تشاک تهج رد )عبرم رتم رد مرگ -
هدودت رامیت رد یقرش ونج
هب ناهفصا ( سناسا دصرد نیرتلااب دمآ تسد 06
/ 1 قرش تهج رد ناهفصا هدوت رد )دصرد -
مک دش هدهاشم رغ ( نیردت
14 / 3 ادتکه رد مرگودلیک و )ر
( نیرتلااب 1 / 10 قرش تهج و یطخ ریغ حطسم تشاک رد بیترت هب و ناهفصا هدوت رد سناسا درکلمع )راتکه رد مرگولیک -
هدک دش هدهاشم رغ 221
لامش( زاوها هدوت رد نلوزاماک دصرد نیرتلااب داد ناشن ار شیازفا دصرد -
یب ،) ونج یدبرغ ودنج( زاریدش هدوت رد نسنراف -
و )یقردش لامدش ادفلآ
-
لامش( ناهفصا هدوت رد آ دیاسکا نولوباسیب -
هب ) ونج مک دمآ تسد ( یرون کلاهتسا بیرض نیرت
50 / 0 هدب ددش هدهاشم حطسم تشک رد ) یدلک رودط
یم بسانم ییایفارغج تهج رد و یوج رد یفیدر تشاک دشاب لوصحم شیازفا یارب هنیزه مک رایسب شور کی دناوت
هژاو ياه يدیلک : هتسا بیرض ییوراد هایگ ،نلوزاماک ،سناسا درکلمع ،یرون کلا
همدقم
1
هاددیگ ( یناددملآ هددنوباب یددیوراد
Matricaria chamomilla L.
)
یهاددیگ کددی هلاددس زا هداوناددخ ینددساک (
Asteraceae
) تددسا هددک
یسررب دراد رایسب ییوراد یاهدربراک هداد نادشن نیشیپ یاه
هدک ددنا
( نلوزاددددماک
Chamazulene
اددددفلآ ،) - ددددسیب ( آ دیاددددسکا نولوبا
α-
Bisabolone oxide A
ندسنراف یب و ) (
b-Farnesene
یازدجا زا )
هدب هدنوباب سنادسا دنتدسه یناملآ هنوباب سناسا یلصا دودجو هطدساو
ززدس گنر هب و هدش هدیسکا یگتسهآ هب هک تسا گنر یبآ نلوزاماک هوهق تیاهن رد و هدمآرد یدم گدنر یا
( ددردگ 22 اودخ نلوزادماک )
ینامرد یرت و لک لورتسلک شهاک ثعاب هلمج زا دراد ددعتم دیرسیلگ
1 ، 2 ، 3 و 4 - هب شناد بیترت رایداتدسا و رایدشناد ،رایدشناد ،ددشرا یسانشراک هتخومآ
ناتسزوخ یعیزط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد
*(
- :لوئسم هدنسیون
Email: alirezaabdali@asnrukh.ac.ir )
DOI: 10.22067/jhs.2021.61645.0
نیئتورپوددد یل یلاادددب تدددپلغ ددددض تیدددصاخ لدددک رد و هددددش (
Hyperlipidemia
( دراد نوخ رد ) 27
نومرف کی دننام هب نسنراف )
هنوگ طسوت هدنهد رادشه هتش زا یدایز یاه
یدم ددیلوت اه ( دودش
15 )
افلآ - یازجا زا یکی آ دیاسکا نولوباسیب هدب و تسا هنوباب سناسا هدمع
هب هک دراد ار نآ لیسناتپ هنوباب سناسا یازجا ریاس هارمه کدی ناونع
یتنآ ( دردیگ راردق هدافتدسا درودم یدعیزط ناطرس دض و نادیسکا 24
)
هب ناهایگ شنت ضرعم رد موادم روط نورد رد دنراد رارق یطیحم یاه
یم ییاوه و آ بسانمان طیارش اب هقطنم کی اوت
ن اب داجیا درُخ میلقا
طیارش یتسیز ار بسانم هایگ یارب لمحت لباق و رت
تخاس رت ناسنا
اب
داجیا و نامتخاس تادناویح
ادب دادجیا هنایدشآ دودخ ار زا بیدسآ یاده
یطیحم دننام امرگ و یامرس دیدش و زین دیددش شبادت ادتفآ
دفح
یم دننک رد یزرواشک زین اب داجیا زاس راکو
،ییاه درخ میلقا ییاه داجیا
یم ددرگ هک طیارش دشر ناهایگ ار دوزهب یدم ددشخب یاردب لادثم رد
،ینازغاب اب داجیا هیاس زادنا و ادی ،هدناخلگ نادهایگ زا طیاردش دعادسمان
یطیحم فح یم دنوش رد تعارز یم زین اب ناوت تایلمع
،کینکتورگآ
:اپاش 4730 - 2008 ISSN: 2008 - 4730
مادقا هب داجیا درُخ میدلقا بدسانم دودمن هادیگ یاردب
یاردب رد لادثم
یقطانم هک کاخ یاراد لااب یروش تسا
عمجت کدمن ردب یور هتدشپ
زکرمتم هدش و نازیم یروش رد مرگ رایسب قطانم رد تسا رتمک یوج
رد و یوج رد هایگ تشک کشخ و تدهج
لامدش - ، ودنج هدب هطدساو
هیاس یزادنا هتشپ اه رب یور یوج رد ماگنه حزدص و ردهه زا ددعب هدب
هناوج هلحرم رد هژیو نز
رون ،یتامدقم دشر و ی یرتمک
ذج هددش اذدل
هجرد و یوج فک کاخ ترارح یپوناک
مک رت زا تهج تشاک قردش -
رغ دوب دهاوخ نیا ودضوم ادب هدجوت هدب ادفترا مدک هادیگ هدنوباب
هب هطساو دشر
،دنُک یئطب و هتسهآ ی نآ رد یادتبا لحارم دشر ثدعاب
یم ددرگ افترا هایگ تدم یارب نامز
ینلاوط مک زا رت هتدشپ ددشاب رد
یراذگریثات هجیتن تهج
یایفارغج فیدر تشاک شیب رت دهاوخ دوب رد
شیب یشیامزآ یلامدش تدهج رد موگرودس کشخ هدام درکلمع نیرت
-
هب یبونج ( دمآ تسد 17
رثا ) تهج فیدر رب تشاک ذج رودن هدنازور
شیب رت رد 25 هجرد ضرع ییایفارغج یم تروص
دریگ اوتدسا طدخ رد
شیب رد تهج لاس مایا رت لامش
- ونج شیب نیرت ذدج دراد ار رودن
رد ضرع یاه
،رتلااب ات 55
،هجرد ذج شیب رد رون رت تهج لامدش -
ونج رد لوط هام یاه ناتسبات و رد تهج یقرش - یبرغ یاردب هدیقب
لاس یم قافتا
،دتفا تهج یشخب رثا زا ییایفارغج ضرع شیازفا اب اما
م هتساک رون ذج رب تشاک ی
ییایفارغج ضرع زا ددرگ 65
هدب هجرد
شیب لااب یقرش تهج رد رون ذج نیرت -
یم تروص یبرغ رده دردیگ
ضرع نیا رد تسا یئزج نآ توافت هک دنچ تهج رثا ییایفارغج یاه
مک یربا یاهزور رثا زا رون ذج رب تشاک قطانم نیا رد اریز تسا رت
تسا قطانم ریاس زا رتدایز یربا یاهزور دادعت (
16 دراودم یدخرب رد )
هدوت تشاک داجیا ثعاب یلصا هاگتساوخ زا ریغ یقطانم رد یهایگ یاه
یدم دردکلمع تدیفیک و تدیمک ،ومن و دشر رد تارییغت رده رد ددردگ
هقطنم نییعت یا نیرتهب مقر هب هاردمه بدسانم نیردت تدهج ،تدشاک
یم دناوت یور رب یشیامزآ رد دشخب دوزهب ار لوصحم تیفیک و تیمک
( میرم راخ ییوراد هایگ
Silybum marianum L.
) و آ طیاردش رد
لدگ یلحم هدوت هب تزسن ناهفصا هدوت هک دش صخشم زاوها ییاوه بدیترت هدب زاودها شفندب لگ و دیفس 81
/ 2 و 09 / 2 نیرامیلدس ردبارب
شیب هرود و تدشاد یرت نآ ددشر ی
26 ینلاودط زور ( دودب ردت
1 رد ) یشیامزآ
20 هدوت هنوباب املآ ین هب ناریا رد ندپ هارمه
ییادپورا هدتیراو
دروم یسررب رارق و تفرگ لااب ونت یی رد
،کیژولویب درکلمع دردکلمع
سناسا دصرد و هتوب رد لگ دادعت ،یداصتقا ( دش هدهاشم
13 هجوت اب )
هدوت رثا یبایزرا فده شیامزآ نیا رد ،هدش رکذ دراوم هب فدلتخم یاه
تددهج زددین و هددنوباب اددیفارغج یادده
هددب( تددشک کوددطخ یی هطددساو
یم داجیا هک ییامیلکورکیم هدنوباب هادیگ یفیک و یمک درکلمع رب )دنک
دوب یناملآ
شور و داوم اه
نددیا شیاددمزآ رد لاددس یددعارز 96 - 1395 رد هددعرزم یددشهوژپ
هاگشناد یزرواشک مولع و
عبانم یدعیزط ناتدسزوخ رد
36 یرتمودلیک
لامش یقرش زاوها اب ضرع ییایفارغج 31
رد هج و 36 هقیقد یلامش و
لوط ییایفارغج 48
هجرد و 53 هقیقد
،یقرش اب افترا 22 رتم زا حطس
ایرد ارجا دش یارجا و یرامآ حرط نیا
شیامزآ هب تروص لیروتکاف رد
بلاق کولب هیاپ حرط لماک
یفداصت رد 3 رارکت دوب شیادمزآ لدماوع
لماش هس هدوت هنوباب
،زاوها(
،ناهفصا )زاریش و تدهج تدشک( تدشک
تهج رد یوج رد تشک ،)دهاش( حطسم لامش یاه
- ونج
، ردغ –
قرش
، یبرغ ونج -
یقرش ونج و یقرش لامش -
دوب )یبرغ لامش
ساسارب رامآ یسانشاوه
،تدمدنلب طسوتم یگدنراب هنایلاس دودح 270
یلیم
،رتم نیگنایم ییامد لقادح 5 / 9
، طسوتم 23 و رثکادح 36 هدجرد
،سویسلس زا
ظاحل یمیلقا رد هورگ قطانم کشخ و همین کدشخ راردق
دراد نیگنایم هنایهام یخرب زا یاهرتماراپ یسانشاوه
هقطنم یط هرود
دشر رد لودج 1 هئارا هدش تسا هب روپنم یسررب تایدصوصخ کادخ
لحم
،شیامزآ لزق زا تشاک و ورش شیامزآ زا راهچ تمسق زا کاخ
هعرزم رد ود قمع رفص ات 30 و 30 ات 60 یتناس رتم هب رودط هدناگادج
هنومن یرادرب هب لمع دمآ و سپ زا درخ ندرک هدخولک ،اده هدنومن اده زا
کلا ود یلیم یرتم روزع هداد دش رد تیاهن یارب ره قمع کی هنومن
بکرم هیهت دش رد هاگشیامزآ یخرب
یدگژیو یاده هدنومن یاده کادخ
هزادنا یریگ دش ( لودج 2 )
لودج 1 - سانشاوه رامآ یعارز لاس( شیامزآ يارجا تدم یط رد ی
96 - 1395 )
Table 1- Meorological statistics during the experiment
هام Month
امد نیگنایم Temperature
average (ºC)
امد لقادح Temperature min.
(ºC)
امد رثکادح Temperature
max.
(ºC)
یگدنراب Rainfall
)mm)
نیگنایم داب تعرس
Average wind speed
1) (km.h-
یبسن تبوطر Relative humidity
(%)
November 19.4 11.7 27.7 0.0 7.0 37.4
December 14.2 8.5 19.8 41.14 8.5 59.1
January 13.7 8.0 20.0 1.27 7.9 53.9
February 13.5 6.5 20.4 10.15 7.5 44.8
March 20.4 13.7 26.9 42.42 8.3 46.4
لودج 2 - یگژیو شیامزآ يارجا لحم کاخ هنومن ياه
Table 2- Physical and chemical soil characteristics of soil in research station
کاخ قمع Soil depth (Cm)
یکیرتکلا تیاده EC ( dS.m-1)
pH کاخ تفاب Soil texture
یلآ داوم Organic matter
(%)
نژورتین N (%)
رفسف P (mg.Kg-1)
میساتپ K (mg.Kg-1)
0-30 7.7 7.7 SiCL یتلیس یسر 1.0 0.03 16.9 130
30-60 9.4 7.6 SiCL یتلیس یسر 0.8 0.02 15.1 144
وسحم یمیدس و روش شیامزآ لحم کاخ یاتن هب هجوت اب دش
لددزق زا
،تددشاک هددب روددپنم کددیرحت هددناوج یددنز و راددهم وددلطم
فلع یاه زره و ین ز نیمات تبوطر کادخ رد هدوددحم تدیفره یدعارز
یارب ماجنا تایلمع هیهت
،نیمز یرایبآ هیلوا ترودص تدفرگ سدپ زا
تایلمع مخش اب نادگرب نهآواگ
،راد تهج درخ ندرک لماک هخولک اه و
حیطست
،نیمز ود هلحرم کسید رد تهج رب دومع مه ماجنا دش سپ
زا نیا هلحرم اب هجوت هب نومزآ کاخ دوک رفسف هب نازیم 60 مرگولیک
رفسف صلاخ زا عزنم رپوس تافسف
،ل یرت هب روط تدخاونکی رد
حطدس
هعرزم عیزوت دش هب کاخ نومزآ هب هجوت اب نژورتین دوک نازدیم
100
( هروا مرف هب راتکه رد مرگولیک 50
و تشاک نامز رد دصرد 50
دصرد
هب هقاس هلحرم رد کرس تروص هب )یور
( تفر راک 14
) هشقن شیادمزآ
اب هدافتسا زا چگ صخدشم نیدمز یور رب ینامتخاس طدسوتو
ددنبزرم
ترک یاه دروم رپن داجیا دیدرگ و اهرهن اب هدافتدسا زا نکردهن دادجیا
دش یوج و هتشپ اه هب تروص یتسد اب لیب داجیا و تدهج ییادیفارغج
فیدر یاه تشاک اب هدافتسا زا بطق امن صخشم دیدرگ لزق زا تشاک
دصرد هناوج ینز و دصرد ولخ تدهج هدب یبایتدسد مکاردت
ودلطم
یارب ره طخ تشاک نییعت دش اب هجوت هب زیر ندوب روذب و هدب رودپنم
نانیمطا زا یبایتدسد هدب مکاردت ودلطم 333 رادتکه رد هدتوب رازده
( 10
× 30 یتناس ( )رتم 11
،) 5 / 1 ربارب نازیم هزساحم هدش یارب ره طخ
نیزوت دیدرگ تهج
،تشاک ذب رو ار اب یرادقم ندش و هدسام کودلخم
هدرک و اب کمک هچلیب رد یوج طسو نایم
ود هتشپ رایدسب ییاهرایدش
یحطس داجیا و دیدرگ لمع تشاک ماجنا دش دادعبا رده تردک ود رد
هس رتم و دوب رد ره دحاو یشیامزآ 6 طخ تشاک هنوباب رد رپن هدتفرگ
دش هلصاف نیب کولب اه ود رتم و هلصاف نیدب فدیدر اده ( هتدشپ اده ) زا
رگیدکی 30 یتناس رتم دوب نیلوا یرایبآ رد خیرات مراهچ رذآ هام مادجنا
دیدرگ هک هب ناونع خیرات تشاک رد رپن هتفرگ دش ،نددش ززدس زا دعب
هتوب رد دیدرگ کنت یفاضا یاه حطس
هعرزم یشیامزآ یتفآ هدهادشم
دشن نینچمه راهم فلع یاه زره هب روط موادم هب تروص یجو یتسد ن
ماجنا دش تایلمع تشادرب زا خیرادت 14 نیدروردف هادم
یمادگنه هدک
شیب رت گرزلگ اه تزسن هدب حطدس لدگ هدب لدماک رودط یدقفا
ددندوب
هب ماجنا موادم تروص دش
رد ادتبا زا ود طخ ینایم ره ترک اب رد رپن
نتفرگ مین رتم هیشاح زا ره فرط نپ هتوب هدب رودط یفدادصت تدهج
هزادنا یریگ وصخ تایص کیژولوفروم و
یازجا درکلمع اختنا دندش و سپ زا فذح هیشاح اه حطس هدنامیقاب ( دودح کدی ردتم عدبرم ) یاردب
نییعت درکلمع اختنا دندش لگ اه هلصافلاب سپ زا تشادرب رد هیادس
یامد رد 35 ات 38 هجرد سویدسلس هدب و
تددم 72 کدشخ تعادس
نیا یارب دندش ح وصخ رد امیلکورکیم رثا هک
ندیا رد تدبوطر دف
هب یرایبآ دوش صخشم رتهب شیامزآ و دیدرگ ماجنا یرایبآ مک تروص
هلحرم هس هب یرایبآ تاعفد هرود هدنایم ،)رذآ مرادهچ( تدشاک نامز ی
( هایگ یگدنز 14
لگ زاغآ و )نمهب ددش دودحم )نیدرورف مشش( یهد
هب هتوب نپ هایگ افترا یارب طدخ ادب و ادختنا یفداصت تروص
شدک
ا هزادن قدزط ردطق و یلدصا هقادس ردطق هزدساحم یاردب دیدرگ یریگ
هب لادتیجید سیلودک زا هدافتسا اب و اختنا هنومن نپ یفداصت تروص
هزادنا نآ نیگنایم و یریگ دادعت دش هتفرگ رپن رد اه
هقاس یاه یدعرف
نپ هب هک هتوب اختنا یفداصت تروص
،دندوب هدش شرامش
و نیگنایم
نآ اه هب ناونع دادعت هقاس رد هتوب هب تزث یارب دش هزادنا یریگ داددعت
لگ نیذآ رد هتوب زا کوطخ طسو ره ترک هد هتوب هب ترودص یفدادصت
اختنا تملاع یگنر خن اب و هلحرم هس یط س س دش یراذگ
تشادرب لگ شرامش ندیذآ
هدب مادجنا یدعمجت ترودص و تدفرگ
دیدرگ تزث هتوب هد نیگنایم
هزادنا یارب یریگ
لدگ کدشخ نزو ندیذآ
دادعت هد لگ یفداصت روط هب نیذآ ادج
و س دس هدب تددم 72 تعادس
نآ اه ار رد هیاس کدشخ هدردک و نزو کدشخ نآ اده تدشاددای ددش
بیرض کلاهتسا لگ هلحرم رد یرون
زا هدافتدسا ادب یهد ندسPAR
لاعف عشعشت(
( )یزتندسوتف
PAR/LAI Ceptometer
لددم )
Accu
PAR E-240- LP-80 Ceptometer
رد تفریذپ ماجنا رده
،تردک
هب تحاسم ود
،عبرمرتم نسرون هس راب رد نییاپ هیاس زادنا و هب تروص
دومع رب کوطخ تشک رارق هداد دش و نیگنایم هس راب تئارق هب ناودنع
رادقم رون روزع هدرک رد نییاپ هیاس زادنا دم رپن رارق تفرگ رون یدورو
هب یپوناک رد افترا 5 / 1 یرتم یلااب هیاس زین زادنا هزادنا یریگ دش ادب
هجوت هب هطبار ( 1 ) و نتشاد رادقم صخاش حطدس گردب و راددقم رودن
هزادنا یریگ هدش رد لااب و نییاپ هیاس
،زادنا کلاهتسا بیرض یرودن
ادب
نویسرگر یریگ زا متیراگل یعیزط راددقم رودن رودزع هدردک (
Ii/ I0
) رد
لباقم صخاش حطس گرب هب تسد دمآ
( 1
)
Ii/ I0= e-k.LAI
لکش 1 - ترک زا یخرب ریواصت تهج و یشیامزآ ياه
فیدر ییایفارغج ياه تشاک ياه
Figure 1-Images of some of plots and the geographical orientations of sowing rows
،کددی هددطبار رد روددنIi
یددشروخ د رد تمددسق نییاددپ هیاددس زادددنا
( لومورکیم رب
عبرمرتم رد هیناث ) ، رودنI0
دیدشروخ رد تمدسق یلاادب
هیاس زادنا ( لومورکیم رب
عبرمرتم رد هیناث ) ، هیاپe
متیراگل یعیزط ربارب
71828 / 2 ، بیرضk
کلاهتسا و یرودن
صخادشLAI
حطدس گردب
هزادنا یارب تسا کی سناسا یریگ
هنومن 20 یمرگ زا لگ یاه هیادس
لدگ رد دوجوم تبوطر نازیم استحا اب( کشخ ندیذآ
،)اده هاردمه ادب
1000 یلیم رتیل آ رطقم نورد هاگتسد رجنولک رارق هداد و هب تددم
راهچ تعاس ترارح هداد دندش س س هب گنر یبآ سناسا هددمآ تسد
آ اب میدس تافلوس طسوت نآ لماک یریگ ار
رد لخاد فوره کچوک
هک زا لزق ادب دت یوزار ادب تدقد 001 / 0 نزو دنددش راردق هداد و نزو
سناسا دصرد مرگ لگ کشخ و سناسا دصرد( سناسا درکلمع ×
هدام
)راتکه رد کشخ هزساحم
( دش 6 هزادنا تهج ) ،نوزادماک دصرد یریگ
یب لولوباسیب و نسنراف دیاسکا
راردکت رده رد یرادمیت بدیکرت رده زا
هنومن لگ یرادرب هنومن و تفرگ تروص نیذآ
بیکرت ره هب کوبرم یاه
هب رگیدکی اب رارکت هس ره رد یرامیت زا ددعب و ددیدرگ کودلخم یبودخ
سناسا بیکرت هیزجت و ییاسانش تهج ،یریگ هاگتدسد زا سناسا یاه
( یدمرج ندس فدیط هدب لدصتم فارگوتادمورک زاگ
GC/MS
) لددم
Agilent (MS 5875 C GC7890)
بدیکرت ادب نآ هدسیاقم و یاده
تسا درادناتسا ( دیدرگ هداف
3 نوتس )
HP-5MS
هب لوط 30 رتم و رطق
25 / 0 یلیم
،رتم دم نویسازینوی وEI
یژرنا نویدسازینوی 70
نوردتکلا
تلو دوب همانرب یترارح نوآ 5 هقیقد رد 50 هجرد ی
،سویسلس س س
50 ات 240 هجرد سویسلس اب بیش 3 هجرد سویسلس رب هقیقد و 240
ات 300 هجرد سویسلس اب بیش 15 هجرد سویسلس دوب
یامد لدحم
قیرزت 290 هجرد سویسلس میپنت دش زادگ درودم هدافتدسا مودیله و
تعرس تکرح 8 / 0 یلیم رتیل رب هقیقد دودب تدهج ییادسانش و
ددییات
فیط
،اه رب ساسا هزساحم صخاش یرادزاب ( )RI
نآ اه ادب هدافتدسا زا
فیط یاه
،یمرج زا کولخم ناکلآ یاه لادمرن هدافتدسا ددش ( 14 ) و زا
صخاددش یادده دوددجوم رد بددتک عددجرم ( 5 ) و تاددعلاطا دوددجوم
رد هناخباتک
ی
Weilly
هدافتسا دیدرگ دصرد ره کی زا تازیکرت زدین ادب
هجوت هب حطس ریز ینحنم فیط مارگوتامورک هب
تسد هدمآ زا هاگتدسد
GC/MS
هزساحم دش مرن اب یرامآ هیزجت رازفا
SAS 9.3
هدسیاقم و
مزآ هلیسوب نیگنایم نو
دش ماجناLSD
ثحب و جیاتن مهرب و یلصا تارثا :هایگ افترا افترا رب یشیامزآ یاهرامیت شنک
ینعم هایگ لودج( دیدرگ راد 3
یم هایگ افترا ) طیارش ریثأت تحت دناوت
فیدر رد )هتشپ ود نایم( یوج فک رد هدش داجیا یامیلکورکیم یاده
تهج اب تشاک هب فلتخم یاه
دش رپن زا هژیو یرودش و یتبودطر طیار
یکیرتکلا تیاده( لااب کاخ 7
/ 7 یسد لودج( )رتم رب سنمیز 2
راردق )
ییارادک و هدتوب ادفترا ،ترذ یور ردب یدشهوژپ رد لاثم یارب دریگب یور رب رذب تشاک هب تزسن یوج رد رذب تشاک شور رد ، آ فرصم هب هتشپ ینعم روط ( تدفای شیازدفا یراد 19
مده ) یدشیامزآ رد نیدنچ
ب مک و نیرتلاا هب یکیرتکلا تیاده نیرت
فدک و هتدشپ کودن رد بیترت
هب یوج ( دمآ تسد 7
ادب یدشهوژپ رد ) زا یرودش حوطدس شیازدفا
( دش هتساک یناملآ هنوباب هایگ افترا 8
ریثأدت تدحت زدین هدتوب افترا )
یم رارق هایگ پیتونژ یور رب هک یسررب رد دریگ
20 نپ و یناریا هدوت
پورا هتیراو زا هادیگ ادفترا تفریذدپ تروص یناملآ هنوباب ییا 2
/ 54 ادت
4 / 157 یتناس ( دوب رییغتم رتم 13
هسیاقم ) نیگنایم
تارثا لباقتم هدوت
و تهج تشک رب یور افترا لودج( هتوب 5
ناشن ) داد هک هدودت یاده
زاوها رد ناهفصا و تهج
تشک لامش یبرغ - ونج و نیرتلااب هدودت
زاریش طیارش رد تشک
م حطس ( دهاش ) مک نیرت افترا هتوب ار دنتدشاد
شنکاو تسا نکمم ماقرا تدشک کوطخ تهج هب تزسن یتوافتم یاه
( دنهد ناشن 18
مک ،هدوت هس ره رد ،یلک هاگن کی رد ) رد افترا نیرت
قردش تهج و حطسم تشک -
هدب ردغ یاردجا زا شیدپ ددمآ تدسد
یدم رادپتنا تایدضرف ساسا رب شیامزآ لامدش تدهج تدفر
- دنج و
یبرغ لامش تهج یلو دشاب هتشاد ار افترا نیرتلااب -
یقردش ونج
شیب رد هدک ددشاب نآ قادفتا ندیا تلع دیاش داد ناشن ار افترا نیرت رودحم یلامدش هردکمین رد ،ناتسمز و زییاپ رد هایگ یشیور دشر نامز تزدسن )دوخ رود هب نیمز هرک شدرگ روحم( نیمز هرک یعضو تکرح شیب دیشروخ هب رت
( فاردحنا نی 4
/ 23 دیدشروخ رودن و دراد ار )هدجرد
لیام یم رت یبرغ لامش تهج رد اذل دبات -
یرتهب طیارش یقرش ونج
تسد یارب تاهج ریاس تزسن شیدب افترا هب یبای
هددیدرگ مهاردف ردت
هب دشاب ندیا زا )یرادهب لاددتعا( رادهب لوا هدب ندش کیدزن اب یردت
لادتعا زا دعب و هدش هتساک هیواز )هادیگ رد یدشیاز زادف ورش( یراهب
شیب لیامت نیمز شدرگ روحم تهج یم ادیپ دیشروخ تمس هب رت
دنک
یدومع رون و یم رت
یدم طیدحم رد رودن تیفیک و تدش دبات ردب ددناوت
هدننک میپنت تزسن و تیمک ثدعاب و هتدشاذگ ریثأدت یهایگ دشر یاه
نوددش اددفترا رد رددییغت دددننام کددیژولوفروم تارددییغت زورددب ( د
28 رد )
لامدش تشک کوطخ رد شام هایگ افترا یشیامزآ -
زا رتدشیب ودنج
یقرش تهج -
( دوب یبرغ 26
ییاهنت هب تشاک ییایفارغج تهج دیاش )
هدکلب ددشاب هتدشادن کیژولوفروم تافص ریاس و افترا رب یدایز ریثأت یم نآ رانک رد هک دنراد دوجو یرگید لماوع ار نآ یدشخب ردثا دنناوت
شیب رت تهج رد لاثم یارب دننک لامدش تشک یاه
- لامدش ، ودنج
یبرغ - یقرش لامش زین و یقرش ونج -
هیادس نادکما یبرغ یبونج هتشپ یزادنا
)رذدب تدشاک لدحم( یودج فدک ردب زا دعب و حزص رد اه
یقرش تشک تهج هب تزسن -
رد دیشروخ تکرح ریسم مه هک( یبرغ
شیب )تسا نامسآ طیارش رد تبوطر فح و تسا رت
مک شیب یرایبآ رت
یم مهارف ییادیفارغج تدهج نردب حطسم تشک رد یشیامزآ رد دوش
تشاک کوطخ (
لامش - ونج و قرش - رغ ) ینعم رثا ادفترا ردب یراد
( تشادن هایگ 18
هب دیاش هک ) دیددشت و یدلیمکت لدماوع ندوزن هطساو
هتشپ و یوج دننام تشاک کوطخ تهج رثا هدننک دشاب اه
:یلصا هقاس رطق رطق
هقاس هب یلصا ینعم روط ریثأدت تدحت یراد
لودج( تفرگ رارق تشک تهج رثا 3
شیب ) رد یلدصا هقاس رطق نیرت
یبرغ لامش تشک تهج -
هب یقرش ونج هدک یلادح رد ددمآ تدسد
تهج یقرش تشک یاه -
یدنعم فلاتدخا ادب حطسم تشک و یبرغ راد
تهج ریاس هب تزسن مدک تدشک یاه
وب اراد ار هقادس ردطق نیردت ددند
لودج(
4 مدک یپونادک رد رون نازیم هچ ره ) یاردب تدباقر ددشاب ردت
شیب هتوب یلوط دشر و شیازفا رون تفایرد یلدصا هقادس ردطق زا و رت
یم هتساک تهج رد هک دراد لامتحا نیاربانب ،ددرگ رطق هک یتشاک یاه
شیب هقاس نآ رد یرت
هب اه شیب رون نازیم دمآ تسد یاردب تباقر و رت
تمک رون لادعف عدشعشت نازدیم ،شام یور رب یشیامزآ رد دشاب هدوب ر
( یزتنسوتف لامش تشک کوطخ رد )PAR
- شیب ونج تدهج زا ردت
یقرش - ( دوب یبرغ 26
)
لودج 3 - تافص سنایراو هیزجت هایگ
یناملآ هنوباب
Table 3- ANOVA for traits of German chamomile plant
رییغت عبنم Source of Variation
هجرد يدازآ df
تاعبرم نیگنایم Mean of squares
عافترا هایگ Plant height
هقاس رطق یلصا Diameter
of main stem
بیرض کلاهتسا
يرون Optical depreciation
coefficient رطق
قبط Capitul
e diamete
r
نزو کشخ
10 لگ نیذآ Dry weight of
10 inflorescences
لگ دادعت توب رد ه Number of flowers per
plant
دادعت هقاس هتوب رد Number of stems per plant
درکلمع لگ کشخ نیذآ
Dried inflorescence
yield
دصرد سناسا Essential
oil percentag
e
درکلمع سناسا Essential oil yield
درکلمع کیژولویب Biological
yield
کولب
Block 2 6.31* 0.22ns 0.011 ns 0.074 ns 0.0080** 17.8* 1.17ns 44.3 ns 0.00006ns 0.54ns 550ns هدوت
Landrace (L) 2 29.3** 0.25 ns 0.012 ns 0.056 ns 0.0008 ns 187** 0.86ns 406** 0.008ns 1.21ns 973ns تشاک تهج
Geographical orientations (GO)
4 57.9** 1.63** 0.024* 0.106 ns 0.0012 ns 383** 27.4** 2214** 0.17** 28.3** 29605**
هدوت × تشاک تهج
L × GO 8 29.2
** 0.19 ns 0.005 ns 0.116 ns 0.0006 ns 87.0** 2.16** 350** 0.083** 8.67** 4589**
اطخ
Error 28 1.62 0.27 0.007 0.077 0.0011 4.88 0.70 18.5 4.88 1.16 34.2
تارییغت بیرض
C.V (%) - 2.2 10.3 15.0 3.5 11.2 3.3 6.5 4.2 13.5 11.2 5.4
،ns
و*
ینعم ریغ بیترت هب**
ینعم و راد لامتحا حطس رد راد نپ
کی و دصرد یم دنشاب
ns, * and ** Non-significant and significant at 5 and 1 % of probability levels, respectively.
لودج 4 - رثا تهج ياه ص رب تشک فلتخم تاف
هنوباب یناملآ
Table 4-The effect of geographical orientations on German chamomile traits تشاک تهج
Geographical orientations
یلصا هقاس رطق Diameter of main stem
(mm)
يرون کلاهتسا بیرض Optical depreciation
coefficient
کشخ نزو 10
لگ نیذآ
Dry weight of 10 inflorescences (g)
قبط رطق Capitule diameter
(mm) لامش
- ونج
North- South 5.18ab 0.63a 0.30a 8.80a
قرش - رغ
East-West 5.04b 0.61a 0.32a 8.09a
یقرش لامش -
یبرغ ونج
North East -South West 5.11ab 0.61a 0.28a 7.87a
یبرغ لامش - یقرش ونج
North West -South East 5.56a 0.57ab 0.30a 7.87a
حطسم
Flat (nonlinear sowing) 4.37c 0.50b 0.29a 7.92a
رد ره نوتس و یارب ره رامیت نیگنایم ییاه هک یاراد فورح کرتشم دنتسه رگیدکی اب فلاتخا ینعم یراد لامتحا حطس رد 5
نومزآ زا هدافتسا اب دصرد دنرادن LSD
In each column means followed by at least one same letter are not significantly different at 5% of probability level based on LSD test.
کلاهتدسا بیردض ردب تدشاک تهج رثا :یرون کلاهتسا بیرض ینعم یرون لودج( دش راد
3 مک ) رد یرودن کلاهتدسا بیردض نیردت
هب هک دش هدهاشم حطسم تشک ینعم روط
تدهج ریادس ادب یراد یاده
ینعم فلاتخا تشک یلاح رد تشاد یراد
تدشک تدهج راهچ نایم هک
ینعم فلاتخا رگید لوددج( ددیدرگن هدهاشم یراد
4 ددیلوت شیازدفا )
یدم یپونادک نورد هدب رون ذوفن نازیم زا هقاس و گرب ثدعاب و ددهاک
یدم یروددن کلاهتددسا بیرددض شیازدفا هددک دراد لاددمتحا اذددل ددرددگ
تهج ک یاه شیب گرب و خاش ،تش دیلوت حطسم تشک هب تزسن یرت
هدب تزدسن یرودن کلاهتسا بیرض شیازفا ثعاب رما نیمه و هدومن لباقتم رثا نیگنایم هسیاقم رد بلطم نیا دییات رد دشاب حطسم تشک تشک تهج ×
هدوت لودج( هنوباب یاه 5
یم هدهاشم ) مک هک دوش
نیرت
هدوت هس ره رد هتوب رد هقاس دادعت ی
حطدسم تدشک هدب کوبرم هنوباب
شیب زاریش و ناهفصا هدوت ود رد تسا رد هدتوب رد هقادس داددعت نیرت
یبرغ لامش تهج -
لامدش تدهج رد زاودها هدوت رد و یقرش ونج -
یگژیو هب دیاش هک دش هدهاشم ونج هدوت نیا ی یتونژ یاه
کوبرم اه
دشاب نزو و قزط رطق کشخ
10 لگ نزو و قدزط رطق :نیذآ کدشخ
10 لگ لوددج( تدفرگن راردق شیامزآ یاهرامیت ریثأت تحت نیذآ 3
،)
هب یم رپن راردق هایگ کیتنژ لرتنک تحت تدش هب زین تافص نیا دسر
یددنعم تواددفت یددشیامزآ رد دراد نزو و قددزط رددطق رد یراد
کددشخ
لگ نادیم رد نیذآ 25
هدودت مدقر و هدنوباب ینادملآ یدناریا ییادپورا و
( دشن هدهاشم 13
)
ت هدتوب رد لگ دادعت تفص لباقتم و یلصا تارثا :هتوب رد لگ دادع
ینعم لودج( دش راد 3
تهج و هدوت لباقتم رثا نیگنایم هسیاقم ) یاده
لودج( تشاک 5
شیب داد ناشن ) هدودت رد هدتوب هدب لدگ داددعت نیردت
تهج رد و ناهفصا یقرش لامش یاه
- ودنج لامدش و یبرغ ونج
هب یلاح رد دمآ تسد مک هک
رد و زاریدش هدوت رد هتوب رد لگ دادعت نیرت ره رد هک دیدرگ هدهاشم یلک یدنور رد دیدرگ هدهاشم حطسم تشک
قرش تشاک تهج و حطسم تشاک هدوت هس -
مک رغ لگ دادعت نیرت
یلاح رد دوب اراد ار هتوب رد تهج هک
هدیواز و دودمع تدشک یاه ادب راد
دفا دنتدشاد یرتلااب درکلمع ییایفارغج ضرع یاهددحاو داددعت شیاز
لگ( یشیاز نیذآ
یدشیور ددشر لدزق زا هادیگ هدک تسا نآ مزلتسم )اه
تدهج رد هایگ تشک دراد لامتحا دشاب هتشاد یبولطم و دودمع یاده
هیواز بسانم یامیلکورکیم ییایفارغج ضرع اب راد زا لادثم یارب( یرت
هدب تزدسن )تدبوطر هدب یسرتسد ،یتفایرد رون تیفیک و تیمک ظاحل اک قردشم تدشک تهج حطسم تش -
و یدشیور ددشر هرود رد ردغ
رد رذدب تدشک ،رون تیفیک و تیمک رب هولاع دشاب هدرک داجیا یشیاز مدک هادیگ حطدسم تشک هب تزسن یوج هدجاوم یرودش شندت ادب ردت
یم ددرگ کدشخ لگ درکلمع رب لباقتم و یلصا تارثا :کشخ لگ درکلمع
ینعم رثا لودج( تشاد راد 3
ایم هسیاقم ) لوددج( لدباقتم تارثا نیگن
5 رد ناهفددصا هدوددت رد کددشخ لددگ درددکلمع نیرتلااددب داد ناددشن )
تهج لامدش یاه -
یقردش لامدش ، ودنج -
لامدش و یدبرغ ودنج
یبرغ - مک و دراد دوجو یقرش ونج هدوت رد کشخ لگ درکلمع نیرت
هب حطسم تشک رد و زاریش هدب دمآ تسد
یرودط و رثکاددح نادیم هدک
خ لگ درکلمع لقادح هب کش
،هدمآ تسد 93
هدهادشم فلاتدخا دصرد
مه دش کدشخ لدگ دردکلمع رثکاددح نادیم ناهفدصا هدوت رد نینچ
هب لامدش تهج رد هدمآ تسد -
تدشک رد دردکلمع لقاددح و ودنج
،حطسم 68 هدب دیدرگ هدهاشم فلاتخا دصرد ادب طدقف ردگید ترادزع
لامش تهج رد و یوج نورد رد تشک -
یدم ونج ناودت
68 ددصرد
یازفا تفدص زا یدادیز دوددح ادت کشخ لگ درکلمع تشاد دمآرد ش
هب تسا هتفریذپ ریثأت هتوب رد لگ دادعت یروط
نادمه شیدب و مدک هک
مک و نیرتلااب هک یرامیت تازیکرت دنتدشاد ار هدتوب رد لگ دادعت نیرت
مک و نیرتلااب لودج( دندوب اراد زین ار کشخ لگ درکلمع نیرت
5 )
لودج 5 - لباقتم رثا هدوت
تهج× ياه فلتخم تافص زا یخرب رب تشک یناملآ هنوباب
Table 5- Interaction effect between populations ×geographical orientations on German chamomile traits
هدوت Population
تشاک تهج Geographical
Orientations
هایگ عافترا Plant height (cm)
دادعت هقاس
وب رد هت Number of stemes per
plant
لگ دادعت هتوب رد Number of flowers per
plant
درکلمع کیژولویب
Biological yield
2) (g.m-
لگ درکلمع نیذآ
کشخ Dried inflorescence
2) (g.m-
Yield
سناسا دصرد Essential oil percentage
سناسا درکلمع Essential oil yield
1) (kg.ha-
اوها ز Ahvaz
لامش - ونج North- South
57.6de 14.4abc 65.2c 395abc 108cd 0.39h 4.31fgh
قرش - رغ East-West
61.0bc 12.4de 61.8cd 306f 88.4g 0.54efg 4.82fgh
یقرش لامش -
یبرغ ونج
North East -South West
57.8def 12.2ef 60.2d 320ef 95.4fg 0.69cd 6.65de
یبرغ لامش - یقرش ونج
North West -South East
63.3a 13.0cde 74.1b 378cd 110c 0.84b 9.38a
حطسم Flat (nonlinear
sowing)
56.0fgh 10.3g 61.6cd 302f 88.9g 0.57def 5.13efg
ناهفصا Isfahan
لامش - ونج North- South
57.1efg 13.7bcd 78.5a 377cd 126a 0.45fgh 5.67def
قرش - رغ East-West
53.9h 12.2ef 63.7b 312f 95.5fg 1.06a 10.1a
یقرش لامش -
یبرغ ونج
North East -South West
59.7de 12.8de 75.4ab 312f 121ab 0.49e-h 5.98def
یبرغ لامش - یقرش ونج
North West -South East
62.5ab 14.5ab 74.4b 417a 120ab 0.58def 7.00bcd
حطسم Flat (nonlinear
sowing)
58.4de 10.8fg 56.4e 243g 74.9h 0.42gh 3.14h
زاریش Shiraz
لامش - ونج North- South
60.6bc 14.4ab 72.0b 380bc 115bc 0.60de 6.90cde
قرش - رغ East-West
57.6de 12.5de 64.8c 371cd 110cd 0.77bc 8.53abc
یقرش لامش -
یبرغ ونج
North East -South West
55.6gh 13.6b-e 63.6cd 348de 100ef 0.54efg 5.42def
یبرغ لامش - یقرش ونج
North West -South East
59.0cde 15.2a 64.6c 378cd 103de 0.77bc 8.70ab
حطسم Flat (nonlinear
sowing)
49.1i 8.7h 49.5f 204h 65.4i 0.54efg 3.57gh
رد ره نوتس و یارب ره رامیت نیگنایم یاه ی هک یاراد فورح کرتشم دنتسه فلاتخا ینعم یراد اب مه دنرادن
In each column means followed by at least one letter not significantly different.
دردکلمع ردب تدشاک تدهج و هدوت لباقتم رثا :کیژولویب درکلمع ینعم کیژولویب لودج( دش راد
3 رد کیژولویب درکلمع نیرتلااب ) هدوت
یبرغ لامش تهج رد ناهفصا -
تدهج رد زاودها هدوت و یقرش ونج
لامش تشاک -
هب ونج مک دمآ تسد رد زدین کیژولویب درکلمع نیرت
دوددح هدک ددش لصاح حطسم تشک رد و زاریش هدوت 104
ادب ددصرد
هب درکلمع نیرتلااب یدگژیو ددنیآرب تدشاد فلاتدخا هدمآ تسد
یاده
هدوت کیتنژ ورکیم زدین و اده
هدب هددش دادجیا یادمیلک تدهج هطدساو
یم تشاک کوطخ ییایفارغج رد دراذدگب رثا کیژولویب درکلمع رب دناوت
