1
تظلغ ریثأت یسررب فلع هتفای شهاک یاه
EPTC شک یا (
یپ یت )یس فلع لرتنک رد یاه
زره
هملس (Chenopodium album L.) هرت
جات و هشیر سورخ (Amaranthus retroflexus زمرق
بیس عرازم رد L.) ینیمز
(Solanum tuberosum)
2میهاربا لآ یقت دمحم ، 1هنازرف بسن ینسح تعفر
1 . شناد هتخومآ فلع اب هزرابم و ییاسانش دشرا یسانشراک ی ناریا ،لیبدرا ،یلیبدرا ققحم هاگشناد،یزرواشک مولع هدکشناد ،زره یاه
2 . فلع مولع رایشناد ناریا ،لیبدرا ،یلیبدرا ققحم هاگشناد ،یزرواشک مولع هدکشناد ،زره یاه
r.6249_f@yahoo. com
هدیکچ فلع رثا یسررب روظنم هب EPTC شک
هب جات مکارت رب تشاک سپ و تشاک شیپ تروص هملس ،سورخ
هقاس عافترا و ،هرت
بیس هعرزم یشیامزآ ،ینیمز لاس رد لیبدرا قورلاآ یعیبط عبانم و یزرواشک تاقیقحت هاگتسیا رد یا
1932 هب شیامزآ .دش ماجنا
کولب حرط بلاق رد دهاش رامیت اب لیروتکاف تروص س اب یفداصت لماک یاه
بیس مقر زا هدافتسا اب و روتکاف ود ،رارکت ه ینیمز
فلع یاهزد ،لوا روتکاف .دش ماجنا )ایرگآ( هقطنم موسرم EPTC شک
لماش حطس شش رد 5
/ 0 ، 1 ، 2 ، 4 ، 5 و 6 هدام رتیل
فلع دربراک نامز ،مود روتکاف و راتکه رد هرثوم شک
شیپ( هلحرم هس رد EPTC تشاک
نولوتسا و ندش زبس ، ییاز
.دش ماجنا ،)
شکفلع یاهزد زا هدافتسا ،داد ناشن یرامآ هیزجت مس نامز وEPTC
ینعم ریثات نآ یشاپ جات مکارت شهاک دصرد رب یراد
سورخ
هملس و جات مکارت شهاک دصرد نیرتشیب ،داد ناشن جیاتن .تشاد هرت هملس و سورخ
زد رد هرت 6
.دوب راتکه رد رثوم هدام رتیل
هاک دصرد نیرتشیب جات مکارت ش
لرتنک مدع رامیت اب هسیاقم رد سورخ 44
/ 93
% زا هدافتسا .دش هبساحم دهاش هب تبسنEPTC
هملس مکارت نیگنایم روطب نیجو نودب ار هرت
31 / 40 دربراک نامز ،داد ناشن یرامآ جیاتن .داد شهاک دصرد هقاس عافترا ربEPTC
بیس لامتحا حطس رد ینیمز 1
ینعم دصرد ا . دش راد
بیس هقاس عافتر زبس هلحرم هب تبسن تشاک شیپ هلحرم رد ینیمز
ندش
43 / 14 .دوب رتشیب دصرد
یدیلک تاملک ،یس یت یپ یا ،هقاس عافترا :
مکارت شهاکدصرد ،
زد - خساپ
1 همدقم . بیس ینیمز
(Solanum tuberosum L.)
کی یهایگ هریت زا هلاس
(Solanaceae)
یم ریز حطس رظن زا و دشاب زا سپ تشک
ترذ هبتر رد مدنگ و جنرب ، ( دراد رارق مراهچ ی
5 ) . بیس یفیدر تشک هب هجوت اب فلع موجه یارب یفاک یاضف ینیمز
دوجو زره
فلع .دراد ماظن موب ریذپان ییادج ءزج ناونع هب زره یاه
مهم زا و یعارز یاه رامش هب یعارز تلاوصحم هدنهد شهاک لماوع نیرت
یم ص رد و دنور نآ تراسخ ،لرتنک مدع ترو
یم اه یرامیب و تارشح زا رتشیب دناوت ( دشاب اه
3 .) مغریلع یارب هک یفلتخم تامادقا
2
فلع لرتنک یاه
متسیسوکا زره یم ماجنا یزرواشک یاه
هنلااس یتسیز شنت نیا ،دوش 15
ات 20 یعارز ناهایگ هب تراسخ دصرد
یم دراو دنک ( 8 .) زمله شرازگ هب (
6 ) میش شور فلع اب هزرابم یارب ییای
یاه شور ریاس نیب رد زره هژیو هاگیاج زا یتیریدم یاه
-
شور ریاس نیب رد یا هدرک زاب دوخ یارب یتیریدم یاه
ا .تس فلع لرتنک رد موسرم شور ،لیبدرا هقطنم رد هژیوب و ناریا رد یاه
بیس زره فلع زا هدافتسا ،ینیمز
شک جو ،تاوکاراپ و نیزویب یرتم یاه ماجنا دشر لصف لیاوا رد هک تسا روتاویتلوک و یتسد نی
یم فلع و دوش شور نیا اب هناتسبات زره یاه
( دهد یم شهاک ًادیدش ار لوصحم درکلمع و هدشن لرتنک یبوخ هب اه 1
.)
EPTC
یا(
یپ یت تامابراکویت زا )یس فلع زا یهورگ اه تامابراکویت .تسا اه
یبرچ زتنسویب هدنرادزاب یاه شک میزنآ یور رب هک دنتسه
هدننک لیوط
(Elongases)
یم ریثات ،تسا لصتم یمسلاپودنآ هکبش هب هک ببس هدننک لیوط میزنآ لمع زا تعنامم .دنراذگ
دنلب رایسب هریجنز اب برچ یاهدیسا زتنس زا یریگولج
(VLCFAS)
یم یلوکیتوک موم و نیربوس زتنسویب زا عنام هجیتن رد و هدش
( دوش 3 وت اب .) فلع ندوب دودحم هب هج شک
بیس تعارز رد فرصم دروم یاه هباشم زین لمع لحم عونت و دادعت ظاحل زا هک ینیمز
فلع داجیا لامتحا ،دنتسه یاه
یمن نهذ زا رود تعارز نیا رد مواقم زره فلع یفرعم اذل ،دشاب
بیس تعارز رد دیدج یشک ینیمز
فلع فرصم بوانترد نتفرگ رارق تهج ناریا رد ک
ش فلع ،تشاد هلحرم رد دناوتب هک اه یاه
بیس عرازم زره رترثوم روطب ار ینیمز
یم رظن هب یرورض ،دنک لرتنک .دسر
2 شور و داوم . اه
یعارز لاس رد شیامزآ 1932
هزادنا و دش ماجنا لیبدرا قورلاآ یتاقیقحت هاگتسیا لحم رد یریگ
هاگشیامزآ رد مزلا یاه
فلع هاگشناد زره یاه دیدرگ ماجنا یلیبدرا ققحم
. هدامآ تهج لاس رد هزییاپ قیمع مخش ،رتسب یزاس
1931 نادرگرب نهآواگ اب راد
قمع هب 90 یتناس کسید لماش هیوناث مخش تایلمع .دش ماجنا رتم هتشپ و یوج هیهت و ینز
تصرف نیلوا رد اه ندش دعاسم زا دعب
راهب رد یطیحم طیارش 1932
نیب هلصاف .دش ماجنا فیدر
تشاک یاه 35
یتناس فیدر هس ترک ره رد .دش هتفرگ رظن رد یرتم
بیس هتوب هلصاف هب هقطنم فرع قبط ایرگآ مقر ینیمز 25
یتناس فیدر هلصاف و فیدر یور رتم تشاک یاه
35 یتناس روط هب ،رتم
قمع رد و یتسد 10
یتناس تشهبیدرا رخاوا رد رتم 1932
رک ره ضرع و لوط .دندیدرگ تشک بیترت هب ت
5 / 9 و 25 / 2 .دوب رتم
فلع یاهزد ،لوا روتکاف :زا دندوب ترابع هعلاطم دروم یاهرامیت شک
EPTC حطس شش رد
5 / 0 ، 1 ، 2 ، 4 ، 5 و 6 هرثوم هدام رتیل
نامز ،مود روتکاف و راتکه رد فلع دربراک یاه
بیس یدشر فلتخم لحارم رد شک
،ندشزبس ،تشاک زا لبق هلحرم هس رد هک ینیمز
نولوتسا بیس ییاز دش ماجنا ینیمز
. ترک دشر لصف لوط رد اب نینچمه ؛دندش نیجو ًابترم )زره فلع نودب( دهاش هب طوبرم یاه
مس تفآ نیا هیلع رودیفنوک مس اب هعرزم ،ودارلک کسوس هدهاشم فلع .دش یشاپ
شک مس طسوتEPTC
لدم یتشپ شاپ Inter
ینزبداب لزان کی اب 8001
ش هدرب راکب مس راشف و تعرس .د
یارب ششاپ نازیم و تباث ًابیرقت اهرامیت مامت رد یشاپ 250
بآ رتیل
مس هلحرم ره زا دعب هتفه هس .دندش هربیلاک راتکه رد هنومن ،یشاپ
فلع یرادرب یاه
هنومن یاهدحاو طسوت زره تارداوک( یرادرب
35 / 0
× 50 / 0 هنومن و دش ماجنا )عبرم رتم کفت هب هدش تشادرب یاه
تکاپ نورد کی هنومن یاه
هنومن .دنتفرگ رارق یرادرب تشادرب یاه
،دندش لقتنم هاگشیامزآ هب هعرزم زا لماک روط هب هدش یارب
هزادنا ،هتوب عافترا یریگ 6
ترک ره یارب یفداصت تروص هب هتوب
هدلگ نامز رد یلصا هقاس کون ات کاخ حطس زا اهنآ یلصا هقاس هزادنا سپس و دیدرگ باختنا رتم یتناس بسح رب لماک ی
.دیدرگ ظاحل رظن دروم ترک و رامیت ره یارب اهنآ نیگنایم و دش تشاددای یرامآ حرط بلاق رد سنایراو زیلانآ زا یرامآ هیزجت رد
زد دنور نیب هسیاقم یارب نینچمه و دش هدافتسا فلتخم یاهزد رثا نیب هسیاقم یارب ،دهاش رامیت اب لیروتکاف شیامزآ -
خساپ
فلع رازفا مرن زا بیترت هب ینویسرگر تلاداعم هبساحم و فارگ مسر یارب .دش هدافتسا نویسرگر زیلانآ زا زره یاه 2013
3
EXCEL و
11 Sigmaplot هداد هیزجت تهج و
یاهرازفا مرن زا بیترت هب لانوگوتروا تاسیاقم و اه SAS 9.1
و MSTATC
نیگنایم هسیاقم .دیدرگ هدافتسا ا اب زین اه
لامتحا حطس رد نکناد نومزآ زا هدافتس 5
دش ماجنا دصرد .
3 ثحب و جیاتن . فلع مکارت شهاک دصرد جات زره
سورخ
فلع رثا ،داد ناشن سنایراو هیزجت شک
EPTC
جات مکارت دصرد شهاک رب لامتحا اب سورخ
1 ینعم دصرد اب .دش راد
رتشیب ،اه هداد نیگنایم هسیاقمهب هجوت زد رد مکارت شهاک دصرد نی
6 ربارب هک دش لصاح 45
% دربراک .دوب نازیم هب EPTC
6
هدام رتیل رثوم
زد اب هسیاقم رد راتکه رد 5
/ 0 هدام رتیل رد هرثوم
جات مکارت ،راتکه ات ار سورخ
29 / 6 هب هجوت اب .داد شهاک ربارب
دربراک نامز ،سنایراو هیزجت یس یدشر فلتخم لحارم ردEPTC
ب ینعم ریثات ینیمز د
لامتحا حطس رد یرا 1
دصرد رب دصرد -
جات مکارت شهاک جات مکارت شهاک دصرد نیرتشیب هک ،تشاد سورخ
نولوتسا هلحرم رد و دوب تشاک شیپ هلحرم رد سورخ ییاز
دصرد فلع زا هدافتسا .دشن لصاح یمکارت شهاک شیپ هلحرم رد شک
جات مکارت ندش زبس هلحرم هب تبسن تشاک ار سورخ
89 / 44
% لکش( داد شهاک رتشیب 1
.) ( ناراکمه و زکنوت 12
) یقیفلت دربراک ،دندرک شرازگ نازیم هب EPTC
4 / 9 هدام مرگولیک رد رثوم
لرتنک ثعاب یشیور شیپ تروصب نیلارولف لاتا اب راتکه 88
جات دصرد .دش سورخ
( ناراکمه و دلونرآ 5
) هک دندومن شرازگ
EPTC
پ اب قیفلت رد ار سورخ جات نیلاتمیدن
100 فلتخم یاهزد هب خساپ .دومن لرتنک دصرد جات مکارت شهاک ردEPTC
عبات زا سورخ
یدیئومگیس 9
هک .دومن تیعبت هرتماراپ
ED50
جات مکارت شهاک دصرد یارب ،سورخ
30 / 9 نآ نییبت بیرض و 34
/ 0 .تسا رد
ناراکمه و زکنوت یشیامزآ (
12 ) ت دربراک هک دندرک شرازگ یقیفل
زد ردEPTC
4 / 9 هدام مرگولیک لرتنک ثعاب نیزوبیرتم اب رثوم
100 جات دصرد .دش سورخ
هملس مکارت شهاک دصرد هرت
هداد جیاتن فلتخم یاهزد هک داد ناشن یرامآ یاه
EPTC
ینعم ریثات لامتحا حطس رد یراد
1 مکارت شهاک دصرد رب دصرد
هملس زا هدافتسا . تشاد هرت نEPTC
هملس مکارت نیگنایم روطب نیجو نودب دهاش هب تبس ار هرت
31 / 40 داد شهاک دصرد هسیاقم
،داد ناشن اه هداد نیگنایم دربراک
نازیم هب EPTC
6 رتیل هدام زد اب هسیاقم رد راتکه رد هرثوم 5
/ 0 رتیل هدام ،راتکه رد هرثوم
هملس مکارت ات ار هرت
33 / 5 ت یقیقحت رد .داد شهاک ربارب ( ناراکمه و زکنو
12 قیفلت اب دنتسناوت ) لاتا و نیزوبیرتم ،EPTC
هملس ،نیلارولف ار هرت
100
% فلع زا هدافتسا .دننک لرتنک شیپ هلحرم رد شک
هملس مکارت ندش زبس هلحرم هب تبسن تشاک ار هرت
42 / 65 لکش( داد شهاک رتشیب دصرد 2
.)
4
دربراک نامز EPTC
لکش 1 - نامز ریثات فرصم
بیس یدشر فلتخم لحارم ردEPTC جات مکارت شهاک دصرد رب ینیمز
سورخ
دربراک نامز EPTC
لکش 2 - فرصم نامز ریثات بیس یدشر فلتخم لحارم ردEPTC
هملس مکارت شهاک دصرد رب ینیمز هرت
بیس هقاس عافترا ینیمز
زا هدافتسا بیس یدشر لحارم ردEPTC
لامتحا حطس اب ینیمز 1
رد ینعم دص نیگنایم هسیاقم .دش راد
هک داد ناشن اه
زبس هلحرم ود هب تبسن هک تسا تشاک شیپ هلحرم رد هقاس عافترا نیرتشیب نولوتسا و ندش
بیترت هب ییاز 43
/ 14
% و 85 / 14
%
هعلاطم .دوب رتشیب فلع لخادت صوصخ رد هدش ماجنا یاه
یاه بیس عافترا رب زره رد هک تسا نآ یایوگ ینیمز
فلع لخادت رثا -
یاه بیس عافترا زره یم شهاک ینیمز
( دبای 10 شیامزآ یسررب رد .) یعارز هایگ عافترا ،تباقر راشف شیازفا اب هکدنداد ناشن اه
دبای یم شهاک (
11 .) هنوگ یتباقر تردق و عافترا نیب ( دراد دوجو یگتسبمه اه
4 ناراکمه و میهاربا لآ تاشیامزآ جیاتن قبط.)
( 2 ) ربراک د رثکادح یشیور شیپ تروص هبEPTC
2 یشیور سپ دربراک رد و دصرد 5
/ 4 بیس عافترا تفا ثعاب دصرد یم ینیمز
-
دوش
.
4 . هجیتن یریگ فلع زا هدافتسا ،شیامزآ نیا زا هدمآ تسدب جیاتن ساسا رب شک
ندش زبس هلحرم هب تبسن تشاک شیپ هلحرم ردEPTC
نولوتسا و فلع مکارت شهاک رد ییاز
جات زره هملس و سورخ زد رد هرت
6 یرتهب جیاتن اهزد ریاس هب تبسن راتکه رد رثوم هدامرتیل
.داد ناشن
5
5 عبانم .
1. Alebrahim M.T., Rashed Mohassel M.H., Wilkakson S., Baghestani M.A., and Ghorbani R. 2011. Evaluatin of 6 unregistered herbicides efficacy in iran potato fields and herbicide relation to cytochromes P450 mono- oxygenase enzyme. Ph.D.
Thesis. Ferdowsi. University of Mashhad, Iran. (In Persian with English abstract).
2. Alebrahim M.T., Majd R., Rashed Mohassel M.H., Wilkakson S., Baghestani M.A., Ghorbani R.,and Kudsk P. 2012 .Evaluating the efficacy of pre and post emergence herbicides for controlling Amaranthus retroflexus L. and Chenopodium album L. in potato. Crop Protection. 42 : 345- 350.
3. Arnold R. N., Murray M. W., Gergay E. J., Smeal D. 1997. weed control in field potatoes Newmexico state university.
Research report 723.
4. Berkowitz A. R.1998. Competition for resource in” weed-crop mixture in weed management in agroecosystems: Ecological approaches”. Altieri, M.A., Libman(eds). CRC Press, BocaRaton.
5. FAO. 2013. Agriculture statictics. Retrived on 14 Novamber 2015 from URI: faostat, fao.org/fao/tat
6. Holms L. G., Placknett D. L., Panco J. V., Herberger j. p. 1997. Chenopodiumalbum L chenopodiaceae, goosefoor family.
Page 84-91 in the world weeds: distribution and ecology Honolulu, Madison, 71-92 pp.
7. Kropff M. J., and Lotzl A. P. 1992. System approach to quatify crop-Weed interaction and their application to weed management. Agricultural systems. 40:256-282.
8. Labrada R. 2003. Weed management for developing countres. FAO. Rome. 345c.
9.Naylor R.E.L.Weed Management Handbook.19th Ed.2002
10. Nelson D.C., Thoreson M.C. 1981. Competition between potatoes and weeds. Weed Sci,29: 672-677.
11. Swanton S., Buhler. M., Fercella D.D., Gunsolus F., King R.P. 1994. Estimation of crop yeild loss due to interference by multiple weed species.
12. Tonks D. J., CharlotteV. E., Guttieri M.J. 2000. preemergency weed control in potato (Solanum tuberosum) with ethalfuralin.
Weed Technol,14:287-292.
6
The evaluation of EPTC effect at reduce concentrations on Lambsquarter (Chenopodium album) and redroot pigweed(Amaranthus retroflexus) control in potato
(Solanum tuberosum L.) field
*, M. T. Alebrahim b
R. Hasani nasab farzaneh a,
a: M.S.c. of Weed science, Faculty of Agriculture and natural resources, University of Mohaghegh Ardabili, Iran;
b: Associate Prof of Weed science, Faculty of Agriculture and natural resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran.
*Corresponding author: r.6249_f@yahoo. com
ABSTRACT
In order to study the effect of EPTC at reduce concentrations on Lamsquarters (Chenopodium album L.) and Redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) field experiment carried out at Agriculture and Natural Resources Research Station during 2013. Expriement was dose-response bioassay bassed on complete randomized design with three replications. The potato cultivar was agria . First factor was included seven dosege of EPTC (0-0.5-1-2-4-5 and 6 L ai/ha). The second factor was EPTC application time that was done in three stages of potato growth (pre-plant, emergence, stoloning), also two treatment (weedy and weed free) was considered as control. Statistical analysis showed that using different dose of EPTC and application times had a significant effect on reducing percentages of Lambsquarter, Redroot pigweed , density. Result showed that the most reduction percantage of Redroot pigweed density was at 6 lit a.i/ha which compared to weedy 37.44%. also the most reduction percentage of Lambsquarter density was at 6 lit a.i/ha which compared to weedy 40.91%. Also statistical analysis showed that applying time of EPTC spraying had a significant effect on stem height, and the most stem height was at preplant stage that had increasment compared to emergence and stoloning stage 14.49%- 14.85% respectively.
Keywords: Dose-response, EPTC, stem height, Weed density.
