ُسٍد ٍ تسيب نتشّ
ُساوش ،
ِس ، دادشخ 1399 خیسات
:ششیزپ 31 / 1 / 1399
:ِحفص ُساوش
ثأت ی ر تمياقم مظىم شزري ی
ٌارمَ ٍب لمکم
یاَ
ي ی مات ی ه ي D
سلک ی م زا لبق ٌريد رد ی
گسئا ی وذعم داًم مکارت رب ی
رد ناًختسا
ارحص شًم یی
یجاح اوّ
یقداص ذوحه ،1
یًاجیابسرآ یلػ
*
ذوحه ،2
یئافٍ اضس
3بسً
،
دَصقه
4یشيپ ذوحه ذيس ، یذْه
یلصه عسذه
5
یشٍّظپ ِلاقه
:ِهذقه ی ئب گؿ ی
ِجٌج طث بّ
ی گسًظ نْه ی
ثأت ىبًظ ی ط ه ی ا ظا فسّ .زضاصگ ی
ي ِؼلبغه ،یثطجت ؾضطث ی طوت ی ي تهٍبمه ی ضز ضبٌو
تفبیضز
ٍ ی هبت ی ي ؿلو ٍD
ی ن ظا لجل ُضٍز ضز ی
گؿئب ی نواطت طث
ًسؼه ی ىاَرتؾا اطحن ـَه ضز یی
.زَث
:یسسشب شٍس تبًاَیح
ِث ضَع فزبهت ی ِث
ٍُطگ یبّ
،لطتٌو بوًٍضاز
ٍ ، ی هبت ی ي ،D
نیؿلو
، ،یتهٍبمه يیطوت
ٍ ی هبت ی ي ،نیؿلو+D
ٍ ی هبت ی ي
،یتهٍبمه يیطوت +D
،یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو
ٍ ی هبت ی ي یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو+D
ؿمت ی ن .سًسق
ٍُطگ یبّ
ٍ لطتٌو
تطت ِث بوًٍضاز ی
ت غض بث ی ن اصغ یی صغت سجٌو يغٍض ٍ زضاسًبتؾا ی
ِ .سًسق یهَتوضاٍا ظا سؼث
ُبه ٍز وت ط ی ي تهٍبمه
،ی ؿلو ی ن
ٍ بی
ٍ ی هبت ی ي ا D
.سق مبجً
ٍ نواطت ىاعیه ىاَرتؾا یًسؼه زاَه
ُظاسًا گ ی ط ی يیلیؿوَتبوّ یعیهآ گًض .سق -
طغل یؾضطث تْج يیظَئا
لَلؾ زاسؼت ٍ .سق مبجًا یًاَرتؾا یبّ
عجت ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی ظا ُزبفتؾا بث ضاعفا مطً
version 20
ٍSPSS
آ ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل
ضاٍ
ی ؽًب ی ه مبجًا ِفطع .سق
:جیاتً
بمه ضز ی
ِؿ لطتٌو ٍُطگ بث ىاعیه فیاعفا
نواطت زاَه ىاَرتؾا یًسؼه ِیحبً ضز
طوو ضز ٍُطگ ظا طتكیث یتهٍبمه يیطوت
ٍُطگ ِیمث ( بّ
001 / 0
P<
) زَث . ىاَرتؾا یًسؼه زاَه ىاعیه ىسث لو
ٍُطگ ضز یبّ
نیؿلو ٍ یتهٍبمه يیطوت+نیؿلو ظا طتلابث
ٍُطگ
لطتٌو زَث ( 05 / 0
P<
.) طغل
ٍُطگ ضز ىاَرتؾا لو
ٍ یبّ
ی هبت ی ي ،D
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو
ٍ ، ی هبت ی ي یتهٍبمه يیطوت +D
ٍ
یٍ +نیؿلو هبت
ی ي یتهٍبمه يیطوت +D
ٍُطگ طیبؾ ظا طتوو لَلؾ زاسؼت .زَث بّ
بّ
ی
ٍُطگ تؾلاوَئتؾا بّ
ی یتهٍبمه يیطوت ،
ٍ ی هبت ی ي ( یتهٍبمه يیطوت +D
05 / 0
P<
) ، یٍ +نیؿلو هبت
ی ي ،D
ٍبمه يیطوت+نیؿلو یته
ٍ یٍ +نیؿلو هبت
ی ي یتهٍبمه يیطوت +D
( 001 / 0
P<
) فّبو لطتٌو ٍُطگ ِث تجؿً
.تقاز
ِجيتً
:یشيگ ـظضٍ
یتهٍبمه نظٌه فطهه ُاطوّ ِث
ٍ ی هبت ی ي ؿلو ٍD
ی ن ظا لجل ُضٍز ضز ی
گؿئب ی فیاعفا تجَه زاَه ٍ نواطت
ىاَرتؾا یًسؼه یه
زَق سًاَت یه ِو وَپ سًٍض
ی ُضٍز ضز اض ىاَرتؾا ی
گؿئب ی ث ذأت ِ ی ط ث ی زظاسٌ
.
ُطاٍ
:یذيلک یاّ
يیهبتیٍ ،یگؿئبی ىاَرتؾا یًسؼه نواطت ،نیؿلو ،یتهٍبمه ـظضٍ ،D
:عاجسا
یجبح یلزبن بوّ
، یًبجیبثضشآ سوحه یلػ تؿً یئبفٍ ، سوحه
بضض
، یطیپ زَهمه یلهه ؼضسه ، سیؾ
سوحه یسْه . ثأت ي ش تهٍاقه نظٌه شصسٍ
ی
ُاشوّ ِب لوکه یاّ
ٍ ی هات ي Dي سلک ٍ ي ن صا لبق ُسٍد سد ی
گسئا ی
ًذؼه داَه نکاشت شب ی
اشحص شَه سد ىاَختسا یی
. یكٍّػپ یولػ ِلجه
یلٍسن سیْق یىقعپ مَلػ ُبگكًاز زعی
1399 ؛ 28 ( 3 :) 66 - 2453 .
-1 یرتکد وجشناد هورگ ،
سیف یشولوی
،شزرو یسکرمدحاو
،نارهت هبگشناد
،یملاسادازآ
،نارهت ناریا .
-2 دبتسا هورگ ، یشولویسیف
،شزرو یسکرمدحاو هبگشناد،نارهت
،یملاسادازآ
،نارهت ناریا .
3 - ربیشناد
، تبقیقحتسکرم بلق
قورعو
،دسی هبگشناد مولع یکشسپ ینبمرد یتشادهب تبمدخ و یقودصدیهش
دسی
،
،دسی ناریا .
4 - سا دبت هورگ،
یشولویسیف
،شزرو یسکرمدحاو
،نارهت هبگشناد
،یملاسادازآ
،نارهت ناریا
5 - ربیدبتسا
، هورگ بط یکشسپ هتسه ییا
، هبگشناد هیقب
،للها
،نارهت ناریا .
(*
2نفلت؛)لوئسم هدنسیون 91123132190
یکینورتکلا تسپ ، [email protected]2
، 2یتسپ قودنص 1155043301
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]
لوکه اب شصسٍ شيثات ييهاتیٍ یاّ
ىاَختسا شب یگسئای لبق سد نيسلک ٍD
ُاگشًاد شتخد ىایَجشًاد سد یقاچ عَيش ىاشیا یاّ
…
دضی یقٍذص ذيْش یًاهسد ـ یتشاذْب تاهذخ ٍ یکشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُسٍد
تشّ
ن ُساوش ،
ِس ، دادشخ 1399
2454
ِهذقه
یگؿئبی
ِلحطه یا ظا یگسًظ ىبًظ تؾا
ٍ
ِث ىاٌَػ
ِوتبذ
یؼیجع یگسػبل فیطؼت یه
،زَق
ِو
ًلاَوؼه يیث يیٌؾ 45 بت
60 لبؾ یگ قبفتا یه ستفا ( 1 ) . یذطث ظا نئلاػ یگؿئبی سٌتضبجػ ظا :
،یگزطؿفا
،یگتفطگطگ تلاىكه
،ةاَذ یىكذ
،ىغاٍ
تاطییغت
یملذ
ٍ ممً
،یًَهضَّ
ِو طث تیفیو
ٍ
ِجٌج یبّ
نْه یگسًظ
ىبًظ طیثأت یه زضاصگ . ظا طظً
،یىیغَلَیعیف یگؿئبی
بث فّبو
حغؾ ىَهضَّ
ىغٍطتؾا
ُاطوّ
تؾا ( 2 ) يیطتكیث .
ُزبه نواطت
ىاَرتؾا یًسؼه (
)BMD
ضز زٍسح 25 بت 30 یگلبؾ ث
ِ تؾز
یه سقض ُضٍز يیا ضز .سیآ ىاَرتؾا
بّ
فلَته
ُسق
ٍ ضز ىاَرتؾا
یلبگچ ىاعیه يیطتلابث
ٍ نیرض يیطت ضاطل عیبؾ یه
زطیگ ( 3 ) .
ىَهضَّ
یبّ
،ىاسورت
ِث
ُػیٍ
ىغٍطتؾا هی
لهبػ یؾبؾا ضز
ظفح مبىحتؾا
َرتؾا ا ى بّ
تؾا . فّبو ىغٍطتؾا
ِو ضز ىبهظ
یگؿئبی قبفتا یه
،ستفا یه سًاَت طجٌه
ِث فّبو ضز ُزبه نواطت
زَق ىاَرتؾا یًسؼه .
تضبجػ ِث طگیز
فّبو یًسؼه ُزبه نواطت
یىی ىاَرتؾا ظا
نْه يیطت وضاَػ یگؿئبی ىاضٍز تؾا
( 4 ) . ضز
يیا ظیاطق ىبًظ ضز وطؼه طغذ یوَپ ىاَرتؾا ضاطل یه سًطیگ .
یذطث ظا ه تبؼلبغ ىبكً
ُزاز سًا
ِو ىبًظ ضز 5 لبؾ لٍا ؽپ ظا
یگؿئبی
٪10 ظا ىظٍ
ىاَرتؾا زَذ
اض تؾز ظا یه سٌّز
ٍ ضز 5
لبؾ مٍز ؽپ ظا
ِث ىاعیه يیا یگؿئبی 30
-
٪25 سؾض یه (
5 ,
6 ).
فّبو یًسث تیلبؼف ،یگؿئبی ظٍطث ٍ يؾ فیاعفا بث ُاطوّ
یه
،سثبی
ِو یىی ظا لٍاسته يیطت جیبتً
یگسًظ ؼٌن یت
ٍ
یٌیكًطْق تؾا
. ضز ىاضٍز
،یگؿئبی تفا سیسق
ُزَت یًاَرتؾا
ِث لیلز فّبو ىاعیه ـزطگ ىغٍطتؾا
ٍ فیاعفا هیطحت
یىیًبىه
ِث لیلز فّبو تیلبؼف یًسث خض یه سّز . تیلبؼف یًسث
یىی ظا نؿیًبىه یبّ
نْه ضز ظفح
ُزَت یًاَرتؾا
ٍ یطیگَلج
ظا یگتؿىق ىاَرتؾا
تؾبّ
( 7 .) یٍبتًَه
ّ ٍ لبؾ ضز ىاضبىو
2018 لبؾ ضز ىاضبىوّ ٍ تیوقا ، 2016
حٍطتؾا ٍ ٍ
لبؾ ضز ىاضبىوّ
2015 گاسج تبؼلبغه جیبتً ضز
ًِب یا ىبكً
سًزاز
ِو نواطت زاَه یًسؼه ىاَرتؾا ضز
یزاطفا
ِو تیلبؼف
یًسث یطتكیث ضز لَع یگسًظ زَذ
،سًضاز طتكیث ظا طیبؾ یزاطفا
تؾا
ِو تیلبؼف یًسث یطثؤه سًضاسً
( 10 - 8 ).
تبؼلبغه یزسؼته
یاطث یؾضطث طیثأت تیلبؼف یًسث طث
ُزَت یًاَرتؾا
ٍ نواطت زاَه یًسؼه
ىاَرتؾا
ُسق یحاطع تؾا
( 12 - 11 ) . ٍ یؾبجػ
لبؾ ضز ىاضبىوّ
2018
ِؼلبغه هی ضز ییبهظآضبو
یٌیلبث ىبكً
ُزاز سًا
ِو يیطوت یقظضٍ سیسق طث
نواطت ىاَرتؾا طثا
تجثه
،زضاز يیاطثبٌث
ٍطها
ُظ تبٌیطوت بث تسق لابث ث ٍ
ِ یتهٍبمه تضَن
ِث ـٍض هی ىاٌَػ یًبهضز
یوَپ ظا یطیگَلج تْج ىاَرتؾا
ِینَت یه زَق ( 13 ) . لبؾ ضز ىاضبىوّ ٍ َلٍض 2019
ضز
یمیمحت ضز زضَه ىبًظ
ِؿئبی ضز سٌّ
ىبكً
سًزاز
ِو تیلبؼف
یًسث لهبػ یوْه ضز فّبو ممً
نواطت زاَه یًسؼه ىاَرتؾا
تؾا ( 14 ).
يؿىیطث
ٍ لبؾ ضز ىاضبىوّ
2013 ضز
ِؼلبغه زَذ
نواطت زاَه یًسؼه ىاَرتؾا اض
ضز 5000 ىظ لجل
ٍ سؼث ظا
یگؿئبی یثبیظضا سًزطو . ىآ بّ
ىبكً
سًزاز
ِو
ُزَت نجح
یًاَرتؾا
ُطْه ،تاطمف ىَتؾ
ٍ بّ
ىاَرتؾا ىاض
بث تیلبؼف یًسث
ضز طبجتضا تؾا ( 15 ).
يیهبتیٍ
ٍ D
نیؿلو
ٍطض ضَتوبف ٍز یض
یاطث یتهلاؾ ىبًظ
یه سٌقبث ( 16 ) . ضز تاطییغت نؿیلَثبته
يیهبتیٍ
،D
نیؿلو
ٍ
ىَهضَتاضبپ ضز
ىاضٍز یگؿئبی
ُسّبكه
ُسق تؾا ( 17 ) . ٍ اطیطف
لبؾ ضز ىاضبىوّ
2015
ِو سًزطو ـضاعگ ضز
ىبًظ
ِؿئبی ممً
تظلغ يیهبتیٍ
ٍ D
حغؾ فّبو نیؿلو
زضاز زَجٍ
( 18 ).
ظا ُزبفتؾا يیاطثبٌث لوىه
یبّ
يیهبتیٍ
ِث سًاَت یه ىبًظ ضز D
.سٌو هوو ىاَرتؾا یوَپ ِلوج ظا یگؿئبی تاطعبره فّبو ىبًظ
ِؿئبی
ًبجلبغ یه لاتجه ىاَرتؾا یوَپ ِث
،سًَق
ٍ
ِىٌیا ىبًظ
ضز
ُضٍز لجل ظا یگؿئبی ظیاطق یجؾبٌه یاطث تظفبحه ظا
ىسث
ضز طثاطث ىاضٍز تلالاتذا یگؿئبی
زبجیا طظً ِث یضٍطض ،سٌٌو
یه سؾض . ضز يیا
،بتؾاض هی
ِهبًطث یٌیطوت
ِتؿّآ
ٍ نظٌه ظا
ِلوج يیطوت یبّ
یتهٍبمه یه سًاَت
ِث ىاٌَػ هی ـٍض طثؤه ضز
زَجْث
ُزَت یًاَرتؾا ضز
طظً
ِتفطگ
،زَق بها ضز لبح طضبح
چیّ
بی یػتاطتؾا ،ـٍض یضبىّاض
یاطث یًاَج يیٌؾ ضز يیغلبث
یطیگكیپ تْج ظا
یوَپ ىاَرتؾا ضز
اضٍز ى یگؿئبی زَجٍ
زضاسً
. يیهبتیٍ زَجوو یلابث عَیق ِث ِجَت بث ضز نیؿلو ٍ D
ضز یفبو ىاعیه ِث زاَه يیا يیهأت تضٍطض ٍ ىاطیا
ٍُطگ ضز یبّ
ىبًظ لَهذ ِث طغذ
ِؿئبی یه طظً ِث تیؼضٍ یؾضطث ِو سؾض
ِیصغت يیهبتیٍ یا ضز نیؿلو ٍ D
لبؿًبیه ىبًظ تیَلٍا ظا
یبّ
تؾا یتقاسْث تضٍطض ٍ
اض ٌِیهظ يیا ضز تبمیمحت مبجًا
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]
دضی یقٍذص ذيْش یًاهسد ـ یتشاذْب تاهذخ ٍ یکشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُسٍد
نتشّ
، ُساوش
ِس ، دادشخ 1399
2455
یه مركه فسّ .سٌو
ظا فٍّػپ طضبح ، یؾضطث طیثأت يیطوت
نظٌه یتهٍبمه بث ُاطوّ
تیوطت يیهبتیٍ
ٍD
لوىه یبّ
نیؿلو
ضز ىاضٍز لجل ظا یگؿئبی طث نواطت زاَه یًسؼه ىاَرتؾا ضز
ـَه یبّ
ییاطحن یه ُسق یهَتوضاٍا
يیا جیبتً ظا بت سقبث
یاطث ِؼلبغه ی
يتفب یقٍض سیفه
ٍ یزطثضبو یاطث
تظفبحه ظا
ممً
ىاَرتؾا ضز ىبًظ ضز ىاضٍز لجل ظا یگؿئبی .ززطگ ُزبفتؾا
یسسشب شٍس
طیضبح ییثطجت ِؼلبغه ضز ـَیه
بیّ
ی اطحین ُزبیه یی زاػیً
Wistar
يؾ بث 12 - 8 ( ِتفّ
72 ییاطحن ـَه ؼاض
±15 250
) یكٍّػپ یضٍضبیثبً یًبهضز ٍ یتبمیمحت عوطه ًِبذ ىاَیح ظا ُسى
ِیؼلبغه مبیجًا یاطیث لحه ىبوّ ضز ٍ ِیْت زعی لثهسیلَت مَلػ .سًسق یضاسْگً
بهز ی ح ًِبذ ی تبًاَ
(
±2 21 تًبیؾ ِیجضز ی
زاطگ ،)
جییؿً تییثَعض ی
( 50 - 60 ضبت ِییذطچ ٍ ) ییی
ه - ییبٌییقٍض 12
- 12
ه لطتٌو تػبؾ ی
ٍ سق تبیًاَیح مبوت یؾطتؾز
ی زاَیه ِیث زاظآ
اصییغ یی هبییقآ ةآ ٍ ی
ًس ی سٌتییقاز لییىتٍطپ مبییوت . ییغه بییّ
كثب
له لوؼلاضَتؾز ی
تهلاؾ اطث ی ح ظا ُزبفتیؾا ٍ تیجلاطه ی
تبیًاَ
بهظآ ی
ّبگك ی تؾا ُسق مبجًا
.
یبّضبویت فلتره
2 ضبگظبؾ ظا ؽپ ِتفّ
ی ح ی تبًاَ
قبیتا بیث
تبًاَیح .سق ظبغآ ـَه یبّ
ُزبه ییاطحن
ِث فزبهت ضَع ی
ِیث 9
ٍُطگ 8 ییبت یؿمت ی ن ح .سًسیق ی تبیًاَ
بپ بیت لطیتٌو ٍُطیگ یی
ىب
بهظآ ی ف غض بث ی ن اصغ یی صغت زضاسًبتؾا ی
ِ ٍُطگ ضز ٍ سًسق بوًٍضاز
،
ح ی تبًاَ
تسه ِث 2 سجٌو يغٍض ُبه يیهبتیٍ للاح ىاٌَػ ِث
D
سق ُزاز ؿلو تٍبفته لوىه ٍز . ی
ن
ٍ ٍ ی هبت ی ي ٍُطیگ ضزD
بیّ
ی
ؿلو ی ن
ٍ ٍ ی هبت ی ي بفتؾاD
ُز سق ِو تضَن يیسث تطت ِث
ی ت 35
ه ی ل ی و ضز مطگ ی مطگَل ؿلو لوىه ی
ن واضَیذ تضَن ِث ی
( 19 ) ٍ
10000
ٍ لوىه ِتفّ ضزIU
ی هبیت ی ي (D
20 ) تسیه ِیث 2
ُبیه
ضعت ی ك ٍُطگ ضز .سق يیهبتیٍ
نیؿلو+D
ٍز طیّ ، نییؿلو لیوىه
ٍ ی هبت ی ي تسه ِثD
2
َجت ُبه ی ع ٍُطگ ضز .سق یتهٍبیمه يیطوت
،
ه تبٌیطوت یتهٍبیم
تسیه ِیث 2
،سیق مبیجًا ُبیه نیّ
يییٌچ ضز
ٍُطییگ یبییّ
یتهٍبییمه يیطییوت +نیییؿلو ،
يیهبییتیٍ
يیطییوت +D
یتهٍبمه ٍ يیهبتیٍ
یتهٍبیمه يیطیوت +نییؿلو+D
، تضَین ِیث
يیطوت یجیوطت هٍبمه
یت
، يیهبیتیٍ ٍ نیؿلو لَیع ضزD
2 ُبیه
ـَه .سق مبجًا بّ
ی ز ـظَهآ ی
ُس بیث يیطیوت تهٍبیمه ی ظا لیجل طوت عٍطق
ی ي ( ىبثزطً ظا يتفض لابث بث ی
ه طیته ُزطیً ِلینبف بیث 2
تًبؾ ی طته
ٍ 85 ق ِجضز ی ت ) ی لَع ِث ِیتفّ ه .سًسیق بٌیقآ
لٍا ىظٍ
ی
ِ
٪30 ظا ىظٍ
ىسث ىآ بّ
ُزَث
ٍ
ِث مز ىآ بّ
لنٍ
سیق .
ضز یع 8 ضست ِث ىظٍ ِتفّ
ی ج ىظٍ ِث
٪100 ىظٍ
ىسث یاعیفا ف
ی تفب طوت . ی ي تهٍبمه ی لهبق 3 ِػَوجه 5 ِلینبف بیث ضاطیىت 30
ًبث ی
ِ ث تحاطتؾا ی
ي ٍ بّضاطىت 3
لز ی
ِم یث ی ي زَیث بیّ ِیػَوجه
( 21 ).
طذآ ظا ؽپ ی
ي طوت ِؿلج ی
ي تهٍبمه ی ی ب
َجت ی ع لوىه بیّ
،
یهبوت
ٍُطگ ـَه ، بوًٍضاز ٍ لطتٌو ٍُطگ عج ِث بّ
بّ
یهَتوضاٍا
ٍ سًسق ؽپؾ تسه ِث 2 غض بث ُبه ی ن اصغ یی زضاسًبتؾا یضاسیْگً
ضَظٌه ِث .سًسق یهَتوضاٍا
ظا ؽپ ، ىاسیورت یًَذ قٍطػ يتؿث
ِیرث دً بث سًسق ِتقازطث ىاسورت ٍز طّ ،
( 22 ) . 24
ّ ؽیپ ِتف
بهظآ عٍطق ظا ی
ف ح مبوت ، ی تبًاَ
ث ییًزطگ ُطْه ییبجثبج ـٍض ِ
ًبثطل ی اطث .سًسق ی گ ُظاسًا یی ط ی ٍBMD
ظا ُزبفتیؾا بیثBMC
َتطپ ةصج ؽىیا
(
378A030
ا ،سٌلضًَ توطق ، ی
تلاب یحته
ُس ظا )
لو ،مز ،ىسث يگل
ىاض ىاَرتؾا ٍ طوو ، مبیجًا
سیق ( 23 ).
یاطیث
،ىاَرتیؾا تیفبث یثبیظضا ىاَرتیؾا
ضَیوف ضز ٍ سیق یظبیؾاسج
ؽپؾ .سًسق ؽىیف سیّسلبهطف ضز
لَلحه ؾا ی س
ّ ی طلوٍضس ی ه
ٍ
ؾا ی س هطف ی ه تسه ِث 24 تػبؾ سق یضاسْگً
ِیًَوً ؽپؾ . بیّ
ةآ ضز یطْق
ًَهآ لَلحه ِث ٍ ُسق ِتؿق ی
نب بت سًسق لمتٌه
ؾا ی بّس ی لبث ی تسه ِث ُسًبه 30
لز ی ِیم یثٌذ ی ظا ؽیپ .سًَیق
ثآ بّ ىاَرتؾا یطیگی ضز
طؾ ی ا فاضبپ ضز بّ ًَِوً ،لًَبت ی
ي جؼت ی
ِ
ٍ ُسیق ـطییث یبییّ
5 ه ی طییتهٍطى ی ِییْت سییق سً
یعیییهآ گییًض .
يیلیییؿوَتبوّ
- لَلییؾ زاسییؼت یییؾضطث تییْج يیظَییئا یبییّ
ُزبفتیؾا بث تیؾَئتؾا یبّ لَلؾ ٍ تؾلاوَئتؾا ،تؾلاثَئتؾا ضَییً حَىییؾٍطىیه ظا ی
( سییق مبییجًا
Olympus BX51
.)يییپاغ ،
نّ
ٌچ ی ي حغؾ ، یضطػ ـطث ؾا تفبث
ًاَرت ی اطث ی ُظاسیًا گ یی ط ی
ىاَرتیؾا لیو طیغل ٍ ىاَرتیؾا يهَل طغل ،ىاَرتؾا تهبرض
ُزبفتؾا سق ( 24 ) .
یساهآ ليلحت ٍ ِیضجت بتً
ی ج ِث تضَن ه ی گًب ی ي فاطحًا ٍ زضاسًبتؾا
ث ی ىب سق
ٍ
عجت ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی ظا ُزبفتؾا بث مطً
ضاعفا
SPSS version 20
آ ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل ضاٍ
ی ؽًب ی ه ِفطع سق مبجًا 001.
/ 0
P<
ٍ
05 / 0
P<
ِث ىاٌَػ حغؾ
ٌؼه ی ضاز ی .سًسق ِتفطگ طظً ضز
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]
دضی یقٍذص ذيْش یًاهسد ـ یتشاذْب تاهذخ ٍ یکشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُسٍد
نتشّ
ُساوش ،
ِس ، دادشخ 1399
2456
لوکه اب شصسٍ شيثات ييهاتیٍ یاّ
ىاَختسا شب یگسئای لبق سد نيسلک ٍD
ُاگشًاد شتخد ىایَجشًاد سد یقاچ عَيش ىاشیا یاّ
… یقلاخا تاظحلاه
ظؾَت كیمحت يیا لاظَپٍطپ ای
ي محت ی ك مَلػ ُبگكًاز ظؾَت
ىییقعپ ی
ْییق ی س لٍسیین ی ییی زع أت یییی س سییق قلاییذا سییو( تییؾا ُ
IR.SSU.REC.1396.20324
).
جیاتً
ىبوّ
ضَع لٍسج ضز ِو 1
حضاٍ تؾا ُسق ُزاز ىبكً
تؾا
ضز ِو ـَه یبّ
اطحن یی
ُسق یهَتوضاٍا ىاعیه
ضز مزBMD
ٍُطگ ِوّ
بّ
ضبویت ی ٍُطگ ِث تجؿً
یٌؼه تٍبفت لطتٌو یضاز
.سكً ُسّبكه ىاعیه ِؿیبمه
يگلBMD
ٍُطگ ضز نیؿلو ٍُطگ بث
اعفا لطتٌو ی
ف یٌؼه یضاز زاز ىبكً اض (
05 / 0
P<
.) سًٍض یكیاعفا
ضز ىاعیه ضز طوو BMD
ٍُطگ بّ
ی هبتیٍ
يی ،D
يیهبتیٍ
D
نیؿلو+
، يیهبتیٍ
یتهٍبمه يیطوت +D
لطتٌو ٍُطگ ِث تجؿً
تقاز زَجٍ
( 05 / 0
P<
) ٍ نّ
يیٌچ ٍُطگ ضز یكیاعفا سًٍض يیا
یتهٍبمه يیطوت لطتٌو ٍُطگ ِث تجؿً
ًبجیطمت
mg/cm2
4 زَث
لٍسج(
1 ) ( 001 / 0
P<
.) ىاعیه ضَوف BMD
ٍُطگ ضز بّ
ی
يیهبتیٍ
،D
یتهٍبمه يیطوت ،
هبتیٍ
يی يیطوت +نیؿلو+D
یٌؼه حغؾ ضز لطتٌو ٍُطگ بث ِؿیبمه ضز یتهٍبمه یضاز
05 / 0
P<
ا تقاز فیاعف
ِو یلبحضز يیطوت +نیؿلو ٍُطگ ضز
حغؾ ضز یتهٍبمه
P <0.001
اعفا لطتٌو ٍُطگ ِث تجؿً
ی ف
تقاز ضاز یٌؼه (
لٍسج 1 ضز .) ىاعیه لو BMD
ىسث ث ی ي
ٍُطگ غت بّ
یی تاط
ٌؼه ی ضاز ی تؾا ُسكً ُسّبكه (
ضازَوً
1 ضز .)
لٍسج 2 ضز ِو سق ُزاز ىبكً
ىاعیه ضز ضَوف ٍ يگل BMC
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو ٍُطگ ِؿیبمه ضز
بث ضَع ِث لطتٌو ٍُطگ
یٌؼه تؾا ِتفبی فیاعفا یضاز (
05 / 0
P<
) ىاعیه ِو یلبح ضز
ٍُطگ ظا ماسو چیّ ضز طوو ٍ مزBMC
لطتٌو ٍُطگ بث یتٍبفت بّ
تقاسً
. ىاعیه لوBMC
ىسث
ٍُطگ ضز بّ
ی نیؿلو ٍ +نیؿلو
یتهٍبمه يیطوت طتكیث
بؾ ظا ی ط
ٍُطگ بّ
( زَث 05 / 0
P<
؛ ضازَوً
2 .)
لٍسج ضز 3
ِو تؾا ُسق ُزاز ىبكً
ضز
ٍُطگ یهبوت زضَه یبّ
ضز ِؼلبغه بمه
ی
ِؿ ضَع ِث ىاض ىاَرتؾا ىظٍ لطتٌو ٍُطگ بث
ٌؼه ی ضاز ی اعفا ی ف ی تفب ( 001 / 0
P<
) ظا لنبح جیبتً .
ُظاسًا یطیگ ل ىاَرتؾا يهَل طغ
ٍُطگ یهبوت ضز ِو زاز ىبكً بّ
ٍُطگ ضز بّ
ی نیؿلو ، يیهبتیٍ
،D
یتهٍبمه يیطوت يهَل طغل
ىاَرتؾا یٌؼه فّبو ىاض
ضز یضاز حغؾ
05 / 0
P<
ضز تقاز
ٍُطگ ضز ِو یلبح یبّ
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو ٍ
يیهبتیٍ
D
ِث تجؿً يهَل طغل فّبو يیا یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو+
ٍُطگ
ٌو لطت تقاز طتكیث فّبو (
001 / 0
P<
.) يیطتكیث ُظاسًا
ٍُطگ ضز ىاَرتؾا تهبرض یتهٍبمه يیطوت
ٍُطگ ِث تجؿً
لطتٌو ( 001 / 0
P<
) سق ُسّبكه
ٍُطگ ضز ٍ تاطییغت طگیز یبّ
یٌؼه زَجً ضاز لٍسج(
3 ضز ىاَرتؾا لو طغل .)
ٍُطگ بّ
ی
يیهبتیٍ
،D
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو ،
يیهبتیٍ
يیطوت +D
هٍبمه یت ٍ يیهبتیٍ
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو+D
طیبؾ ظا طتوو
ٍُطگ بّ
( زَث 05 / 0
P<
؛ ضازَوً
3 .) لٍسج ضز 4
لَلؾ بّ
ی
ؾَئتؾا ی ت ؾَئتؾا ٍ تؾلاثَئتؾا ، ی
ت غغمه ضز یضطػ
ُسق ُزاز ىبكً ضَوف ىاَرتؾا لىق( تؾا
1 زاسؼت طظً ظا .)
لَلؾ بّ
ی
ٍُطگ ضز تؾلاثَئتؾا بّ
ی نیؿلو ٍ يیطوت +نیؿلو
هٍبمه یت فّبو
ٌؼه ی ضاز لطتٌو ٍُطگ بث ی لٍسج( زضاز زَجٍ
4 .) ِؿیبمه لَلؾ زاسؼت بّ
ی ضز تؾلاوَئتؾا
ٍُطگ یبّ
زضَه
لَلؾ يیا زاسؼت ِو زاز ىبكً ِؼلبغه ضز بّ
ٍُطگ یبّ
يیطوت
یتهٍبمه ، يیهبتیٍ
یٌؼه حغؾ ضز یتهٍبمه يیطوت +D
یضاز
05 / 0
P<
ٍُطگ ضز ٍ سٌتقاز فّبو يیهبتیٍ یبّ
نیؿلو+D
،
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو ٍ
يیهبتیٍ
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو+D
یٌؼه حغؾ یضاز
001 / 0
P<
.زَث زاسؼت ؾ ل لَ
یبّ
ؾَئتؾا ی ت ضز
ٍُطگ یبّ
یتهٍبمه يیطوت ،
يیهبتیٍ
یتهٍبمه يیطوت +D
ٍ
يیهبتیٍ
+D
یتهٍبمه يیطوت +نیؿلو بمه ضز
ی
ِؿ لطتٌو ٍُطگ بث
سٌتقاز یطتكیث فیاعفا (
001 / 0
P<
.)
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]
دضی یقٍذص ذيْش یًاهسد ـ یتشاذْب تاهذخ ٍ یکشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُسٍد
نتشّ
ُساوش ،
ِس ، دادشخ 1399
2457
لٍسج 1 ثأت : ی ط هٍبمه ـظضٍ
یت
َجت ٍ ی ع لوىه بّ
ی ؿلو ی ن
ٍ ٍ ی هبت ی Dي
ٍض طث ی ـَه یبّ
ییاطحن
ُسق یهَتوضاٍا
ًسؼه نواطت طث (mg/cm2)ی
ىاَرتؾا بّ
ی
،مز يگل .ىاض ىاَرتؾا ٍ طوو ،
ُزاز ه تضَن ِث بّ
ی گًب ی
±ي زضاسًبتؾا فاطحًا
ُسق ُزاز ىبكً
.سًا یٌؼه حغؾ ضز یضاز
ٍُطگ بّ
:*
05 / P<0 :** ٍ 001 / P<0 بمه ضز ی
ِؿ .لطتٌو ٍُطگ بث عجت
ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی بث
ظا ُزبفتؾا مطً
ضاعفا SPSS version 20 آ
ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل ضاٍ
ی ؽًب ی ه سق مبجًا ِفطع .
لٍسج 2 ثأت : ی ط هٍبمه ـظضٍ
یت
َجت ٍ ی ع لوىه بّ
ی ؿلو ی ن
ٍ ٍ ی هبت ی ي
ٍض طثD ی ـَه بّ
ییاطحن ی
ُسق یهَتوضاٍا طث
یًسؼه زاَه ىاعیه (mg/cm2)
ا ىاَرتؾ بّ
ی
،مز يگل .ىاض ىاَرتؾا ٍ طوو ،
ُزاز ه تضَن ِث بّ
ی گًب ی
±ي زضاسًبتؾا فاطحًا .سًا ُسق ُزاز ىبكً
یٌؼه حغؾ یضاز ضز
ٍُطگ بّ
:*
05 / 0 P<
:** ٍ 001 / 0 P<
بمه ضز ی
ِؿ .لطتٌو ٍُطگ بث عجت
ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی بث
ظا ُزبفتؾا مطً
ضاعفا SPSS version 20 آ
ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل ضاٍ
ی ؽًب ی ه سق مبجًا ِفطع .
لٍسج 3 ثأت : ی ط هٍبمه ـظضٍ
یت
َجت ٍ ی ع لوىه بّ
ی ؿلو ی ن
ٍ ٍ ی هبت ی Dي
ٍض طث ی ـَه بّ
ییاطحن ی
ُسق یهَتوضاٍا
،ىاض ىاَرتؾا ىظٍ طث تهبرض ٍ يهَل طغل
ىاَرتؾا
.
ُزاز ه تضَن ِث بّ
ی گًب ی
±ي زضاسًبتؾا فاطحًا ىبكً
.سًا ُسق ُزاز یٌؼه حغؾ
یضاز ضز
ٍُطگ بّ
:*
05 / 0 P<
:** ٍ 001 / 0 P<
بمه ضز ی
ِؿ لطتٌو ٍُطگ بث .
عجت ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی بث
ظا ُزبفتؾا مطً
ضاعفا SPSS version 20 آ
ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل ضاٍ
ی ؽًب ی ه سق مبجًا ِفطع .
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]
ذيْش یًاهسد ـ یتشاذْب تاهذخ ٍ یکشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه دضی یقٍذص
ٍ تسيب ُسٍد نتشّ
ُساوش ،
ِس ، دادشخ 1399
2458
لوکه اب شصسٍ شيثات ييهاتیٍ یاّ
ىاَختسا شب یگسئای لبق سد نيسلک ٍD
ُاگشًاد شتخد ىایَجشًاد سد یقاچ عَيش ىاشیا یاّ
…یٍ ٍنیؿلویبّلوىهعیَجت ٍیتهٍبمه ـظضٍطیثأت :4لٍسج هبت
ی Dي طث
ٍض ی ـَه بّ
ییاطحن ی
ُسق یهَتوضاٍا طث
لَلؾ یبّ
ٍ تؾلاوَئتؾا ،تؾلاثَئتؾا
ؾَئتؾا ی ت ضَوف ىاَرتؾا
ُزاز ه تضَن ِث بّ
ی گًب ی
±ي زضاسًبتؾا فاطحًا .سًا ُسق ُزاز ىبكً
یٌؼه حغؾ یضاز ضز
ٍُطگ بّ
:*
05 / 0 P<
:** ٍ 001 / 0 P<
بمه ضز ی
ِؿ .لطتٌو ٍُطگ بث عجت
ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی بث
ظا ُزبفتؾا مطً
ضاعفا SPSS version 20 آ
ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل ضاٍ
ی ؽًب ی ه سق مبجًا ِفطع .
ضازَوً
1 نواطت طظً ظا : لو
ًسؼه زاَه ی ىاَرتؾا بّ
ـَه ضز بّ
ییاطحن ی
ٌؼه فلاتذا ی
ضاز ی .سكً ُسّبكه
ًسؼه زاَه نواطت ؛BMD ی
،ىاَرتؾا ؛Ex
يیطوت هٍبمه یت ،
؛ Ca ؿلو لوىه ی ن Vit D ،
؛
ٍ لوىه ی هبت ی Dي . عجت ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی ظا ُزبفتؾا بث مطً
ضاعفا SPSS version 20 آ
ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل ضاٍ
ی ؽًب ی ه سق مبجًا ِفطع .
ضازَوً
2 ه : ی ىاع
ًسؼه زاَه لو ی
ىاَرتؾا بّ
ضز
ٍُطگ Caیبّ
Ca + Ex ٍ بؾ ظا طتلابث
ی ط
ٍُطگ بّ
ضز بمه ی
ِؿ زَث لطتٌو ٍُطگ بث
:*
05 / 0 P<
. ؛BMC ىاعیه
ًسؼه زاَه ی ،ىاَرتؾا هٍبمه ـظضٍ ؛Ex
یت ، ؛Ca ؿلو لوىه ی ن ، Vit D
ٍ لوىه ؛ ی هبت ی ي . D عجت ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی ظا ُزبفتؾا بث مطً
ضاعفا
SPSS version 20 آ
ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل ضاٍ
ی ؽًب ی ه سق مبجًا ِفطع .
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]
دضی یقٍذص ذيْش یًاهسد ـ یتشاذْب تاهذخ ٍ یکشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُسٍد
نتشّ
ُساوش ،
ِس ، دادشخ 1399
2459
ضازَوً
3
ُزاز : ضز ىاَرتؾا لو طغل ِو زاز ىبكً بّ
ٍُطگ یبّ
VitD ، Ex + Ca ،
Ex + VitD ٍ
Ex + Ca + VitD
ِث لطتٌو ٍُطگ ِث تجؿً
ضَع
ٌؼه ی ضاز ی فّبو ی
ِتفب تؾا
:*
05 / 0 P<
. هٍبمه ـظضٍ ؛Ex یت
،
؛ Ca ؿلو لوىه ی ن ،
ٍ لوىه ؛VitD ی هبت ی ي .D عجت ی
ِ لحت ٍ ی ل ضبهآ ی ظا ُزبفتؾا بث مطً
ضاعفا SPSS version 20 آ
ىَهظ آ ضبه ی لحت ی ل
ضاٍ
ی ؽًب ی ه ع سق مبجًا ِفط .
لىق 1 : اطث :A ی گ ُظاسًا ی ط ی پ( يهَل طغل ی
ىبى )عجؾ ؾ فلف( ىاَرتؾا تهبرض ، ی
ُب .سق ُزبفتؾا ىاض ىاَرتؾا غغمه ظا )عهطل فلف( ىاَرتؾا لو طغل ٍ )
لَلؾ زاسؼت :B بّ
ی ؾَئتؾا ی ت a( ( تؾلاثَئتؾا ٍ ) بوٌگضعث( ىاض ىاَرتؾا ضز )b
xیی ) .400
ثحب
یوَپ ىاَرتؾا اطق
یغی تؾا
ِو 55 سنضز ظا ىبًظ یلابث
50 لبؾ اض طیگضز یه سٌو ( 25 ) . هی نیغض ییاصغ نیؿلو ظا یٌغ
ٍ يیهبتیٍ
ضز D
یًاَجًَ
ٍ نّ
يیٌچ ـظضٍ
ٍ فطهه لوىه یبّ
يیهبتیٍ
ٍ زاَه یًسؼه یه سًاَت ضز یطیگَلج ظا
یوَپ ىاَرتؾا
ضز يیٌؾ لابث طثؤه سقبث ( 26 ).
ـظضٍ
ٍ تیلبؼف یًسث
ِث ىاٌَػ
هی
ِلذاسه طیغ ییٍضاز یاطث فیاعفا یًسؼه زاَه نواطت
ىاَرتؾا ضز
يیٌؾ یًاَج
ٍ یطیگَلج ظا
یوَپ ىاَرتؾا ضز
يیٌؾ یلبؿًبیه
ِینَت یه زَق ( 27 ) . ضز كیمحت طضبح ، طیثأت
يیطوت یتهٍبمه ، لوىه یبّ
يیهبتیٍ
ٍ D
نیؿلو ضز
ُضٍز لجل
ظا یگؿئبی طث تاطییغت اَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت
،ى یاَتحه
زاَه یًسؼه ( ىاَرتؾا )BMC
ٍ طییغت لَلؾ یبّ
یًاَرتؾا ضز
ـَه
ُسق یهَتوضاٍٍا ییاطحن یبّ
یؾضطث سق
ِجیتً.
ِؼلبغه
طضبح ىبكً
زاز
ِو يیطوت یتهٍبمه
ِث ییبٌْت بی
ِث
ُاطوّ
نیؿلو
ٍ يیهبتیٍ
ثػبث D
فیاعفا ٍ ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت
زاَه یاَتحه یًسؼه
ىاَرتؾا ضز
ىاض ىاَرتؾا يگل ٍ
ـَه یبّ
یه ییاطحن زَق
. ضز
ٍُطگ ـظضٍ
+ نیؿلو ضز
ِؿیبمه بث
ٍُطگ
لطتٌو ظا طظً
زاَه یاَتحه یًسؼه
تٍبفت ىاَرتؾا یٌؼه
یضاز
زَجٍ
تقاز . نّ
طضبح ِؼلبغه جیبتً بث بتؾاض
Sagayama
ٍ
لبؾ ـضاعگ ضز ىاضبىوّ
2020 زَذ
ُزاز ىبكً
ِو سًا ضز
ىاضبىقظضٍ
ىاَج بث تلاضػ یَل عیه ا یًسؼه زاَه نواطت ى
زاَه یاَتحه ٍ ىاَرتؾا یًسؼه
ضز ىاَرتؾا
ِؿیبمه بث طیغ
ىاضبىقظضٍ
فیاعفا
ِتفبی تؾا ( 28 )،
يیاطثبٌث یه ِجیتً ىاَت
ـظضٍ ِو تفطگ نظٌه
یه ىاَج ىبًظ ضز ضبتذبؾ طث سًاَت
ىاَرتؾا
ٍ تلاضػ طیثأت تجثه .زضاصگث
ِثبكه
ِتفبی یبّ
ِؼلبغه
،طضبح ىَتٌیّ
ٍ ىاضبىوّ
ضز لبؾ 2012 ـضاعگ سًزاز
ِو ضز
ىبًظ
ِو یلبچ فیپ
ظا ث یگؿئبی
ِ ىظٍ فّبو تْج نظٌه ضَع
ـظضٍ
یه ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت ،سًزطو ضز
ىاَرتؾا یبّ
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]
دضی یقٍذص ذيْش یًاهسد ـ یتشاذْب تاهذخ ٍ یکشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيب ُسٍد
نتشّ
ُساوش ،
ِس ، دادشخ 1399
2460
لوکه اب شصسٍ شيثات ييهاتیٍ یاّ
تسا شب یگسئای لبق سد نيسلک ٍD ىاَخ
ُاگشًاد شتخد ىایَجشًاد سد یقاچ عَيش ىاشیا یاّ
… یٌؼه ضَعِ ث)L4 بت L2( مضبْچ بت مٍز یطوو زَث طتكیث یضاز
.
ىآ بّ
نّ
ىبًظ ضز سًزطو ـضاعگ يیٌچ ىاَج
،قبچ ُضٍز هی
فق
ِّبه نیغض ییاصغ ىٍسث تیلبؼف یًسث فّبو ثػبث نواطت
ٍ ىاَرتؾا یًسؼه زاَه
٪10 فّبو ىظٍ
ىسث تؾا ُسق .
تلبج
ِجَت تؾا
ِو ىآ بّ
ـضاعگ
،سًزاز یهبگٌّ
ِو ظا ىبًظ
فّبو سًضاصگث ضبٌو اض زَذ ىظٍ فّبو نیغض بت سق تؾاَذضز
،ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت ضز زَجْث
تفبیً
.
ِجیتً
ِؼلبغه
ىآ بّ
تیوّا ـظضٍ
ٍ طیثأت طث ىآ یلابث تهلاؾ
ىاَرتؾا اض
سییأت یه سٌو ( 29 ) . یگبوبت
ٍ فًاضبىوّ
ضز لبؾ 2017 ـضاعگ
سًزاز
ِو ـظضٍ
یه سًاَت ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت اض
ضز
ىاَرتؾا ىاض
فیاعفا سّز ( 30 ) . يیا
ِثبكه ِتفبی جیبتً
ِؼلبغه
طضبح زَث . تستؿولآ
ٍ وّ
ىاضبى ضز لبؾ 2011
، ـضاعگ سًزطو
ِو لجل ىبًظ ضز ظا
یگؿئبی 9
ُبه يیطوت طث یطیثبت یتهٍبمه
ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت ضز
ِؿیبمه بث
ٍُطگ لطتٌو ِتقاسً
زَث تٍبفته طضبح ِؼلبغه جیبتً بث ِتفبی يیا ِو تؾا (
31 ) .
ًاطیذا ضز لبؾ 2018
، اٍبگبوآ ـضاعگ زاز
ِو ـظضٍ
نظٌه یٍض
هزطت لی یوً
سًاَت ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت اض
ضز ىاضبویث
یتثبیز زَجْث سكرث ( 32 ) .
ِتفبی یبّ
يیا
ِؼلبغه طث عیً
فلاذ
ِؼلبغه جیبتً
طضبح عًَ جیبتً ضز فلاتذا لیلز سیبق ٍ ،زَث
طضبح ِؼلبغه بث ُسق طوش تبؼلبغه ضز فٍّػپ زضَه ِؼهبج سقبث . نیغض ییاصغ
،نلبؾ ـظضٍ
نظٌه
ٍ لوىه
ّ یب ییاصغ سًٌبه
يیهبتیٍ
، D
نیؿلو
ٍ یتًآ ىاسیؿوا بّ
لهاَػ یلنا
ِینَت
ُسق
یاطث ىاَرتؾا يتقاز ٍ ىاَجًَ ىاطتذز ضز تهلاؾ ٍ یَل ییبّ
ىبًظ ىاَج تؾا ( 33 ).
طچیف لبؾ ضز ىاضبىوّ ٍ 2017
ٍ ٍ یل
ىاضبىوّ
لبؾ ضز 2009
ًِبگاسج تبؼلبغه ضز فمً ِث یا
يیهبتیٍ
ٍD
نیؿلو ضز ظفح ؾ ضبتذب ىاَرتؾا
ُزطو ُضبقا سًا
( 35 , 34 ) . يیهبتیٍ
نیظٌت D
ُسٌٌو نیؿلو ىسث تؾا . ىبممحه
ىبكً
ُزاز سًا
ِو طبجتضا نیمتؿه يیث يیهبتیٍ
ٍ D
نیؿلو ظا
تیوّا یضبیؿث یاطث تذَؾ
ٍ ظبؾ
ٌِیْث ىاَرتؾا ضازضَذطث
تؾا
ٍ یاطث یطیگَلج ظا
لاتثا
ِث یوَپ ىاَرتؾا ضز
ىبهظ
ٍ يؾ فیاعفا ز
ض
ُضٍز یگؿئبی طثؤه تؾا ( 36 ) . فمً
نیؿلو
ٍ
يیهبتیٍ
ضز D
ظفح ضبتذبؾ ىاَرتؾا ضز
ُضٍز یگؿئبی ضز
ىبكً زسؼته تبؼلبغه
ُزاز
ُسق تؾا ( 38 , 37 )،
بها تاطثا تجثه
نیؿلو
ٍ يیهبتیٍ
ضزD
ىبًظ لجل ظا یگؿئبی لهبو ضَغث
یؾضطث
ُسكً
تؾا . یذطث ىبممحه طث يیا سًضٍبث
ِو ىبًظ ىاَج
یبث س ضز مبوت لحاطه یگسًظ
ًبنَهذ ضز
ُضٍز یگؿئبی ظا
لوىه یبّ
تؾبٌه ییاصغ نظٌه ٍ مٍاسه ضَغث
یاطث يتقاز
ىاَرتؾا یَل یبّ
ٍ نلبؾ
ُزبفتؾا سٌو ( 40 , 39 ).
ِجیتً
ِؼلبغه طضبح ىبكً
زاز
ِو ضز
ٍُطگ ـظضٍ
+ يیهبتیٍ
+ D
نیؿلو ، ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت ىاَرتؾا ضز
ىاض
ِث ضَع
ؼه یٌ
یضاز طتلابث ظا
ٍُطگ لطتٌو زَث . ِؼلبغه جیبتً بث بتؾاض نّ
،طضبح تیوؾا ٍزضَپ
ٍ فًاضبىوّ
ضز لبؾ 2017 ـضاعگ سًزاز
ِو ـظضٍ
نظٌه یه سًاَت حغؾ نیؿلو
ٍ يیهبتیٍ
اضD
ضز مطؾ
یًَذ زطجث لابث
ٍ يیا فیاعفا
ِث
،ىزطو ـظضٍ َُیق تضسل
ٍ
ىبهظ تسه
ِتؿثاٍ ىزطو ـظضٍ
زَث ( 41 ) . فیاعفا لیلز سیبق
ضز ىاَرتؾا یًسؼه زاَه نواطت ىاَرتؾا
ىاض ـَه
ٍُطگ ضز بّ
ـظضٍ
+ يیهبتیٍ
+D
نیؿلو بث ،ِو سقبث يیا طضبح ِؼلبغه ضز
ِجَت
ِث طبجتضا يیهبتیٍ
ٍD
نیؿلو ظا هی فطع
ٍ ـظضٍ طثا طث
فیاعفا ،طگیز یَؾ ظا ىاض ضز یًاَرتؾا فكو زاَه نواطت
ىاَرتؾا یًسؼه ضز
يیا
ٍُطگ تجؿً
ِث
ٍُطگ لطتٌو یٌؼه ضاز
سقبث . تهبرض طضبح ِؼلبغه ضز ىاَرتؾا
بث
ُزبفتؾا ظا ـٍض
هیطتهَفضَه یؾضطث
سق . ح ِؼلبغه جیبتً
،ِو زاز ىبكً طضب
ىاَرتؾا تهبرض ضز ،یؾضطث زضَه یبّ
ٍُطگ یبّ
یٌیطوت تجؿً
ِث
ٍُطگ لطتٌو فیاعفا لثبل یْجَت تقاز . نّ
،يیٌچ ىظٍ
ىاَرتؾا بّ
ز ض
ِوّ
ٍُطگ یبّ
،ِؼلبغه
ِؿیبمه ضز بث
ٍُطگ
،لطتٌو طتلابث زَث . نّ
ٍ مبذٍز ،طضبح ِؼلبغه جیبتً بث بتؾاض
لبؾ ضز ىاضبىوّ
2013 ث ِو یزاطفا ضز ِو سًزاز ىبكً ،
ِ ضَع
یه ـظضٍ نظٌه ىاَرتؾا تهبرض ،سٌٌو
ًبنَهذ بّ
ضز
سًضاسً نظٌه ـظضٍ ِو تؾا یزاطفا ظا طتكیث ىاض ىاَرتؾا ( 42 )
ِؼلبغه ضز . لبؾ ضز ىاضبىوّ ٍ اسًبّ طگیز یا
2015 بث
،ىاضبىقظضٍ ىاَرتؾا ظا یؿیعبٌغه یضازطث طیَهت ظا ُزبفتؾا ىاَرتؾا طغل ِو سًزاز ىبكً
ٍُطگ ظا طتكیث ىاضبىقظضٍ یبّ
ىاَرتؾا ضز طغل فیاعفا يیا ِو تؾا لطتٌو فكو ِو ییبّ
ضز ىآ بّ
تؾا ُزَث طتلابث ،تؾا ِیمث ظا طتكیث (
43 ) جیبتً .
فٍّػپ ٍ طضبح ِؼلبغه طثا ،ِثبكه یبّ
تجثه ـظضٍ
بث اض
طییغت ضز تهبرض
ٍ ىظٍ
ىاَرتؾا ضز
ِوّ
ٍُطگ یبّ
ِؼلبغه
[ DOI: 10.18502/ssu.v28i3.3743 ] [ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]