دزی یقودص دیهش یکشزپ مولع هاگشناد یشهوژپ یملع هلجم

(1)

:ِحفص ُساوش

يكشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه دضی يقٍذص ذيْش يًاهسد ـ يتشاذْت تاهذخ ٍ

ٍ تسيت ُسٍد نشش

ُساوش ، مٍد ، تشْثیدسا 1397

126

تسبراد رب یرورم نآ درکلمع و تفاب یسدنهم یاه

یکشسپ رد اه

یتخاسزاب

يلضفا ُذئاه يٌيسحشيه ِتَثحه ،2،1

يٌيسحلاه ييسح ،1

ساکَكيً ةيثح ،3

* 2،4

يشٍّظپ ِلاقه

:ِهذقه فلبچ ظا یىی هضز ضَظٌه ِث یضبىّاض ِئاضا تؾا ُزَث ِخاَه ىآ بث ىٌَوبت ظبث طیز ظا یىقعپ نلػ ِو ییبّ

تفبث ىب تیؾآ یبّ

یه ىسث ُسیز سقبث

یؾسٌْه یلنا فسّ.

یىقعپ ٍ تفبث یتذبؾظبث

يیعگیبخ ِؼؾَت زَجْث بی ٍ ظفح ،یظبؾظبث ضَظٌه ِث یتؿیظ یبّ

زاَهًَبً ظا ُزبفتؾا بی ٍ ًَبً یضٍبٌف ٌِیهظ ضز یْخَت لثبل تبمیمحت طضبح لبح ضز .تؾا ماسًا زطىلوػ ٍ ُسیز تیؾآ تفبث یىقعپ ضز

مبدًا ىآ ُظاسًا فّبو بث ندح ِث حغؾ تجؿً فیاعفا زاَه يیا ظضبث یگػیٍ .تؾا ِتفطگ

ٍ طییغت بث ىبهعوّ بّ

ٍ یىیعیف تاطثا فیاعفا بی

ییبیویق تؾا ُزبه

ِّز ضز .

تبخَؿٌه سیلَت طیذا یبّ

ُاض یطویلپ فبیلاًَبً ظا ُزبفتؾا ِلوخ ظا یىقعپ تبهسذ ِئاضا یبكگ

نكچ هطت یىقعپ ُظَح ضز یطیگ ُزَث یوی

.تؾا زطثضبو ُظَح

ِتقض سٌچ زطىیٍض هی سٌهظبیً تلغا یىقعپ تؿیظ یبّ

یه یا

ِو سقبث

یه تیوطت یؾسٌْه ٍ زاَه نلػ بث اض یىقعپ ٍ یتؿیظ مَلػ .سٌو

نْه ظا یىی يیطت

بّزطثضبو ی ؽیطتبه ظا ُزبفتؾا تفبث یؾسٌْه یبّ

.تؾا لَلؾ طیثىت ٍ سقض یاطث یتؿثضاز ىاٌَػ ِث یفیلًَبً

غیبق ِث كیمحت يیا ضز ـٍض يیطت

ٍ ِیْت یبّ

يیطتوْه یبّزطثضبو

تؿثضاز یبّ

یؾسٌْه تفبث

ضز یىقعپ یتذبؾظبث

ِتذازطپ

ُسق .تؾا

ُطاٍ

:یذيلک یاّ

،فبیلاًَبً ،تؿثضاز یؾسٌْه

تفبث

، یؿیضٍطتىلا

:عاجسا

یلضفا تیجح ضبوَىیً ،يیؿح یٌیؿحلاه ،ِثَجحه یٌیؿحطیه ،ُسئبه .

د شت یسٍشه تستسا

ىآ دشكلوػ ٍ تفات يسذٌْه یاّ

يكشضپ سد اّ

يتخاسصات . یلٍسن سیْق یىقعپ مَلػ ُبگكًاز یكٍّػپ یولػ ِلده زعی

1397 ؛ 26 ( 2 :) 40 - 126

1 -

،یسبنش تسیز هورگ دکشناد

ناریا ،دسی ،دسی رون مبیپ هبگشناد ،مولع ه

2 - لولس یشولویب تبقیقحت سکرم یکشسپ مولع هبگشناد ،دسی لثم دیلوت مولع هدکشهوصپ ،یدبینب یبه

ینبمرد یتشادهب تبمدخ دسی یقودص دیهش

ناریا ،

3 - نبهفصا یتعنص هبگشناد ،یجبسن یسدنهم هدکشناد ناریا ،نبهفصا ،

4 - یروبنف و مولع هورگ یکشسپ مولع هبگشناد ،یکشسپاریپ هدکشناد ،یکشسپ نیون یبه

ینبمرد یتشادهب تبمدخ دسی یقودص دیهش

ناریا ،

(*

؛)لوئسم هدنسیون :نفلت

73131520230 یکینورتکلا تسپ ،

[email protected] :

[ Downloaded from jssu.ssu.ac.ir on 2024-01-13 ]

(2)

127

ِهذقه

نتؿیؾ یؾسٌْه ،ًَبً یضٍبٌف یلَىلَه حغؾ ضز یزطىلوػ یبّ

ُزطتؿگ فیع ِو تؾا یه فقَپ اض تبػَضَه ظا یا

طث ٍ سّز

ُطْث ٍ لطتٌو ضازطث

طتهًَبً سن طیظ ؼبیمه ضز ُزبه ضبتذبؾ ظا ی

( زضاز عوطوت 1

لبؾ ضز .) ظا زاَهًَبً ظا یضبیؿث زطثضبو طیذا یبّ

لَؿپوًَبً ِلوخ ظا طتىچَو ُظاسًا بث فبیلاًَبً ٍ تاضشًَبً ،بّ

100

یضبویث ىبهضز ٍ میركت ضز اض ىبممحه ِخَت طتهًَبً

زَذ ِث بّ

( تؾا ُزَوً فَغؼه 2

ًَبً یضٍبٌف .) یه

تذبؾ ٍ یحاطع سًاَت

تؿثضاز ضبتفض تیاسّ ضَظٌه ِث ًَبً ؼبیمه ضز اض ضبگظبؾ تؿیظ یبّ

لَلؾ تفبث سیلَت ٍ بّ

( زظبؾ طیصپ ىبىها ،تقبو لثبل یبّ

3 ) بث .

فلتره عاًَا یاطث بضبمت ِلبؾ طّ ،ىبْخ تیؼوخ فیاعفا

تقبو ( یبّ

Implant

تفبث زَجْث ضَظٌه ِث یىقعپ تؿیظ ) یبّ

ُسیز تیؾآ ،لبح يیا بث .تؾا فیاعفا ِث ٍض ،ِتفض تؾز ظا بی

يیعگیبخ تفبث یلؼف یبّ

ِلوخ ظا یفلتره تلاىكه یاضاز بّ

ٍ ُسٌّز ِتیزٍسحه یوً ِو سٌتؿّ سًَیپ زض

ِتؾاَذ سًٌاَت یبّ

ضبویث ىا یىقعپ ضز تفبث یؾسٌْه زطثضبو .سًظبؾ ُزضٍآطث اض

ىاٌَػ ِث یتٌیچاٍ ٍ طگًلا ظؾَت استثا ،یتذبؾظبث يیث ٌِیهظ هی

ِتقض تْخ یؾبٌق تؿیظ ٍ یؾسٌْه مَلػ ظا ِو سق یفطؼه یا

یه ُزبفتؾا تفبث زطىلوػ زَجْث بی ٍ ظفح ،یظبؾظبث ( سٌو

4 .)

تفات يسذٌْه

ِتقض يیث فًاز هی تفبث یؾسٌْه ٍ ِؼؾَت طث ِو تؾا یا

ِتقاز عوطوت یتؿیظ مَلػ ٍ یؾسٌْه ،هیعیف ،یویق فًاز كیفلت ح ُاض لبجًز ِث ٍ نّ یىقعپ تلاىكه ل

ىزاز تؾز ظا ىَچ

تفبث ( تؾا ماسًا ییبؾضبً ٍ بّ

5 یؾسٌْه ُسٌّز لیىكت یاعخا .)

یه اض تفبث یؼیجع ؽیطتبه )فلا( :زطو نیؿمت ٍُطگ ِؾ ِث ىاَت

تؿثضاز بی لَلؾ ىٍسث زضَه سقض لهاَػ )ة( ؛ُسق یؾسٌْه یبّ

لَلؾ )ج( ٍ ؛تفبث ظبیً

( طظً زضَه تفبث یبّ

6 .)

تستساد تفات يسذٌْه یاّ

تؿثضاز

ُسٌٌو يییؼت فمً بّ

تفبث نیهطت ٍ یظبؾظبث ضز یا

ِؼؾَت یاطث یضبیؿث یبّضبو ،ِتقصگ ِّز ٍز لَع ضز .سًضاز تؿثضاز ُسیزطگ مبدًا تفبث یؾسٌْه ضز ُزبفتؾا لثبل یبّ

تؿثضاز .تؾا بی ِوّ مبدًا تیلثبل ِو سٌتؿّ یزاَه تؿیظ بّ

ظا یذطث سٌیآطف

ز اض طیظ یبّ

زَجْث ٍ فیاعفا )فلا( :سٌقبث اضا جضبذ ؽیطتبه ةَؾض ٍ یلَلؾ یگسٌجؿچ ،یلَلؾ يیث تلاهبؼت

( لَلؾ

Extracellular Matrix

یصغه زاَه ،بّظبگ لبمتًا )ة( ،)

بمث ِو ییبّضَتوبف لطتٌو ٍ ء

ثػبث اض لَلؾ عیبوت ٍ طیثىت ،

یه

َق

ً َضػ بث تؾبٌته ٍ تؾبٌه یجیطرت تؿیظ خطً )ج( ،س

ُسیز تیؾآ تیوؾ بی ٍ ةبْتلا ِخضز للاسح زبدیا )ز( ،

ضز

( ىسث ظیحه

In vivo

( ) 7 .)

تستساد صا ساظتًا دسَه صاَخ تفات يسذٌْه یاّ

َظٌه ِث ض بث ظ بؾ یظ بذ یتفبث تفبث ىآ لَهره تؿثضاز ،ل بث

َذ تؿیظ لا یىیًبىه

تؿیظ ، ییبیویق

یتؿیظ ٍ تؾبٌه

زضَه

بیً

ا ظ تؾ ، ِو ا يی طها بفت تلػ ِث تٍ

يیث ا

ًَ

عا یلَلؾ فلتره ضز

تفبث بّ

ی

َگبًَگ ض ٍ ى یؼیجع ظیحه عی ىآ

ضز بّ

سث ا ى ( تؾ 8 -

10

ِث .) یلو ضَع

ضاز ِو ییبّتؿث ضز

بو ِث تفبث یؾسٌْه ض

یه

ٍض سیبث سً

یاضاز بینَهذ ظ ت :سٌقبث طی ا

)فل ا بىحتؾ لاَذ ٍ م

طث تؾبٌه یىیًبىه ا یا

طثَگل ظا یضاز طق

ا ظی )ة ىسث ظیحه

بؾ ظ بگ ظ یض بث بث تؾبٌه یتؿی

َه تف زض طظً

)ج بیپ تیلثبل م

ز یّ

طث تؾبٌه یا

سّ

ا تی ض تفبث سق ٍ

طیگَلخ زض ظا ی سًَیپ )ز ِىجق

لرلرته ،ِتؾَیپ نّ ِث

ِث

َظٌه ض

ِیصغت ض یًبؾ ز ،لَلؾ تؾبٌه غف

بؼیبض ت بذ ِث یلَلؾ ضاز جض

تؿث ، بذ ؽىیطتبه لیىكت جض

یلَلؾ ٍ

يض ضز .ییاظ لرلرت سن ا ٍ

سً

ُظا صفبٌه ظا بهركه ت نْه

ضاز

تؿث ( تؾا تفبث یؾسٌْه یبّ

11،12 لیهفت ِث ِهازا ضز .)

یگػیٍ يیا .تؾا ُسیزطگ یؾضطث بّ

یساگصاس تسیص یضبگظبؾ تؿیظ نْه ظا یىی

ضبیؼه يیطت طظً زضَه یبّ

طّ

( تؾا تفبث یؾسٌْه تؿثضاز 13

تؿیظ .) هی یضبگظبؾ

ىسث یاطث طضه یثبْتلا بی ٍ یٌویا دؾبپ مسػ یبٌؼه ِث تؿثضاز

ِچًبٌچ .تؾا طیغ طظً زضَه تؿثضاز

،سقبث طیصپ ِیعدت ٍ یوؾ

یه ىآ يیعگیبخ یسیسخ تفبث تیبًْ ضز طگا ِو یلبح ضز .ززطگ

ِتقاسً اض ىسث بث تؾبٌه یضبگظبؾ تؿیظ ٍ سقبث یوؾ تؿثضاز تفبث يطه ٍ سًَیپ زض ثػبث ،سقبث يیعگیبخ تؿثضاز ضٍبده یبّ

یه ُسق ( ززطگ 14،15 .)

یشیزپ ةیشخت تسیص ا ظا یىی تؿثضاز فاسّ

یٌیعگیبخ ،تفبث یؾسٌْه یبّ

لَلؾ نّ ،ىسث یزَذ یبّ

تؿثضاز ِیعدت ٍ تیطرت بث ىبهظ

(3)

دضی يقٍذص ذيْش يًاهسد ـ يتشاذْت تاهذخ ٍ يكشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه

ٍد ٍ تسيت ُس نشش

128

یه ُسق ِتقبو .سقبث

ضز یوئاز تقبو ىاٌَػ ِث ،ُزبفتؾا زضَه ُظبؾ

یوً ِتفطگ طظً

تیطرت تؿیظ سیبث تؿثضاز يیاطثبٌث ،زَق طیصپ

زَذ یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه سیلَت ىبىها لَلؾ ِث بت سقبث سّسث اض

( 16 نّ .) طیغ سیبث تؿثضاز ِیعدت ظا لنبح تلاَهحه يیٌچ

یوؾ

لَلؾ ظؾَت یٌیعگ ًِلا ىبىه ظا یتحاض ِث ٍ سٌقبث ىٍسث ىسث یبّ

.سًزطگ فصح ،تؿثضاز تقازطث یاطث مٍز یحاطخ لوػ ِث ظبیً

سیسخ تفبث یظبؾظبث خطً بث تؾبٌته سیبث تؿثضاز ِیعدت خطً

مبگٌّ ضز ِو یَحً ِث سقبث ،سیسخ تفبث یظبؾظبث لحاطه مبوتا

( سقبث ُسق فصح ىسث ظا یلو ِث طظً زضَه تؿثضاز 15،16

ضز .)

نو ،تفبث تهٍبمه یبمثا ِث ظبیً ؼبؾا طث یزضاَه ِخضز ىزطو

زَث سّاَذ تفبث يیؾسٌْه ُزبفتؾا زضَه یطیصپ تیطرت تؿیظ

ُطْه یظبؾظبث طیظً

ظبیً مٍبمه ٍ ُسًظ یتفبث ِو تاطمف ىَتؾ یبّ

از .زض يكيًاكه صاَخ تفبث یىیًبىه لاَذ بث تؾبٌته سیبث تؿثضاز یىیًبىه لاَذ

ًَِگ ِث .سقبث یٌیعگ ًِلا لحه ضز طظً زضَه لَلؾ ِو یا

ضز اض بّ

لَلؾ بت سٌیبوً تظفبحه ةطره یككو ٍ یضبكف یبٍّطیً طثاطث بّ

زطىلوػ ٍ سًٌبوث ُسًظ ىسث یىیغَلَیعیف ظیاطق تحت سًٌاَتث ِتقاز یجؾبٌه ( سٌقبث

15،17 یىیًبىه لاَذ بث تؿثضاز سیلَت .)

فلبچ ظا یىی یفبو تفبث عاًَا یظبؾظبث ضز يضعث یبّ

ُػیٍ ِث بّ

یگچضبپىی سیبث ُسق ِتقبو تؿثضاز .تؾا فٍطضغ بی ىاَرتؾا لیوىت بت تقبو ىبهظ ظا ،تؾبٌه زطىلوػ یاطث یفبو یىیًبىه سٌیآطف سقبث اضاز اض یظبؾظبث (

18 .)

ساتخاس بوؼه تیوّا ظا تفبث یؾسٌْه یاطث ُزبفتؾا زضَه تؿثضاز یض ٍ ِتؾَیپ نّ ِث صفبٌه یٍبح سیبث تؿثضاز .تؾا ضازضَذطث یتبیح ىٍضز ِث یصغه زاَه یفبو ضبكتًا ٍ یلَلؾ شَفً بت سقبث لابث لرلرت هی ،يیا طث ٍُلاػ .سٌو يیوضت اض یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه ٍ لَلؾ یاطث لرلرته ِتؾَیپ نّ ِث ضبتذبؾ لؼف ظا یقبً تلاَهحه غفز

لَلؾ تلابؼفًا ٍ ماسًا طگیز تلبذز ىٍسث ،تؿثضاز ِیعدت عیً ٍ بّ

بّ

تفبث ٍ

ِتؿّ تیطرت .تؾا مظلا ىآ فاطعا یبّ

مسػ ظا یقبً ،یا

يض فلبچ ظا تفبث عوطه ظا سًبوؿپ ىزطث ىٍطیث ٍ ییاظ ُسوػ یبّ

یه ضبوق ِث تفبث یؾسٌْه ٌِیهظ ضز ( زٍض

19،20 .) ذٌیآشف

یشیزپ سیبث تؿثضاز سٌیآطف

ِخَت بث ىبؾآ ًبتجؿً یطیصپ لىق ٍ یطیصپ

نّ .سقبث ِتقاز اض ظبیً زضَه تلبل ٍ لىق ِث ظبیً زضَه زاَه يیٌچ

لَهحه هی تضَن ِث سیلَت تیلثبل سیبث تؿثضاز تذبؾ ضز ـٍض بث ،یسیلَت تؿثضاز بی ٍ سٌقبث اضاز اض لیطتؾا لٍاسته یبّ

سقبث ىزطو لیطتؾا لثبل (

21 .)

تستساد سٌج تفات يسذٌْه یاّ

ُسق ُزبفتؾا تفبث یؾسٌْه یاطث یتؿیظ زاَه ظا ِتؾز ِؾ ،تبٌیػلآ ٍ ىغلاو ِلوخ ظا یتؿیظ یؼیجع زاَه تبمتكه :تؾا طبره طیظ ٍ ًِبثه طبره طیظ لیجل ظا لَلؾ ىٍسث یؼیجع ؽیطتبه ٍ سیؾا هیلَىیلگ یلپ ىَچ یػٌَهه یبّطویلپ ٍ ،هچَو ُزٍض تولا یلپ ( سیؾا هی 22،23

ِث تفبث یؾسٌْه ضز یؼیجع زاَه .)

لَلؾ بث ِو یسٌهزَؾ تلابؼفًا ٍ لؼف تلػ اض یزبیظ ِخَت ،سًضاز بّ

ُزَوً تلخ زَذ ِث .سًا

لَلؾ بث لهبؼت ضز یتحاض ِث زاَه يیا ضاطل بّ

یه سٌتؿّ فیؼض یىیًبىه لاَذ لثه یتلابىقا یاضاز بها ،سًطیگ

( 24 ) لَىلَه یؼیجع تبجیوطت .

ِث ِو سٌتؿّ ییبّ

ضز لَوؼه ضَع

لبهتا یاطث تؾبٌه یطتؿث ٍ سًضاز زَخٍ یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه لَلؾ تلابؼفًا ٍ لؼف ،يیا طث ٍُلاػ .سٌتؿّ عیبوت ٍ طیثىت ،بمث ،بّ

،یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه طتؿث ٍ لَلؾ يیث زَخَه یه

یٍض طث سًاَت

لَلؾ زطىلوػ زطىلوػ بث ،فبیلاًَبً .سقبث طثَه عیً بّ

اض یتؿیظ

یه یؼیجع یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه زاَه ظا نیمتؿه ضَع ِث ىاَت

طویلپ بث یؼیجع زاَه طَلره ظا بی ٍ ِتذبؾ لىق ِث یػٌَهه یبّ

( ضبپؿث نّ فبیلا

Copolymer

ِفبیلاًَبً .زطو سیلَت ) ظا تلغا یجیوطت

ِتفبی زَجْث یىیًبىه ٍ یىیعیف لاَذ سٌتؿّ ضازضَذطث یا

( 25،26 .) یاّشويلپ يؼيثط

- ىاٍاطف ظا یىی ىغلاو يیئتٍطپ عاًَا يیطت

ضز ِو تؾا ییبّ

( تؾا زَخَه ىسث یبخ ِوّ

27 یطجیف يیئتٍطپ هی ،طویلپ يیا .)

ىغلاو ظا تلػ يیوّ ِث .تؾا یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه یلنا ءعخ ٍ یه ُزبفتؾا مطً تفبث طیوؼت یاطث ُػیٍ ِث ،تفبث یظبؾظبث ضز ززطگ

( 28،29 ه غثبٌه ِلوخ ظا .) اظ ىٍطث غثبٌه ىغلاو ِیْت لَوؼ

(

Endogenous sources

( سٌتؿّ ،نَذ بی ٍبگ تؾَپ سًٌبه ،) 30

.)

ٍُطگ لهبق ىغلاو تلاهبؼت ِو تؾا لَلؾ ِث ُسٌجؿچ یجًبخ یبّ

(4)

دضی يقٍذص ذيْش يًاهسد ـ يتشاذْت تاهذخ ٍ يكشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه ٍ تسيت ُسٍد

نشش ُساوش ، مٍد ، تشْثیدسا 1397

129

د ـ يتشاذْت تاهذخ ٍ يكشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه دضی يقٍذص ذيْش يًاهس

129

یه ىبكً زَذ ظا اض یلَلؾ ُػیٍ

ِث تؾا يىوه تلاهبؼت يیا .سّز

ِلوخ ظا ،لَلؾ عاًَا ظا یضبیؿث تیلبؼف ٍ یطّبظ لىق ظفح لؾ لَ

( یتؾَپ یبّ

31 ( یفٍطضغ ٍ ) 32

.سٌو هوو )

- يیطجیف يیئتٍطپ ظا یىی عیً

ِو تؾا ىسث ضز زَخَه یبّ

یه زَخٍ ِث ىَذ ِترل لیىكت مبگٌّ

نیهطت ٍ مبیتلا ضز ٍ سیآ

نذظ یلغٍضسیّ یلَلؾ تؿثضاز ِیْت ضز يیطجیف ظا .زضاز تلبذز بّ

یه ُزبفتؾا ( زَق

33 .)

- ِلوخ ظا عیً هیًٍضَلبیّ سیؾا ؽیطتبه یؼیجع ءاعخا

غیبه ٍ سٌجوّ تفبث ظا یوْه فرث ِو تؾا یلَلؾ جضبذ یه لیىكت اض یلهفه ظا یذطث ِیْت ضز ُزبه يیا ظا .سّز

تؿثضاز ( تؾا ُسق ُزبفتؾا یلَلؾ یبّ

34 ).

تذبؾ

ىآ تیوطت بها ،تؾا ضاَقز ضبیؿث هیًٍضَلبیّ سیؾا فبیلاًَبً

ضز مطگ یاَّ ىسیهز ٍ یسیؾا لَلحه هی بث مبگٌّ

یه یجؾبٌه فبیلا سیلَت ِث طدٌه ،یؿیضٍطتىلا ( ززطگ

35 .)

- ییبیضز هجلخ ظا ُسق اسخ سیضبوبؾ یلپ هی ،تبٌیػلآ

ِث ِو تؾا ( لَلؾ فیبّض لهبح هی ىاٌَػ

36 هی ٍ )

یه لوػ لَلؾ جضبذ ؽیطتبه ( سٌو

37 بتجؿً طویلپ يیا .)

بىیطهآ یٍضاز ٍ اصغ ىبهظبؾ ظؾَت ٍ تؾا ضبگظبؾ تؿیظ ( )FDA

نذظ ىبوؿًبپ زاَه ىاٌَػ ِث یًبؿًا ُزبفتؾا یاطث ( تؾا ُسق سییبت 36

ٍ تؾا یفٌه ضبث بث یطویلپ تبٌیػلآ .)

ىَیتبو تضٍبده ضز تؿثضاز ،نیؿلو ىَی سًٌبه ،ضازضبث یبّ

یه لیىكت اض یىجكه یلَلؾ ( سّز

38 .)

- طویلپ يیث ضز ،نكیطثا فبیلا ٍُطگ ضز یؼیجع یبّ

پ تیطرت تؿیظطیغ یٌیئتٍطپ .تؾا ُسیزطگ یسٌث ِتؾز طیص

ِتؾز ضز اض نكیطثا تفبیظبث ظا لنبح يیئٍطجیف ِو یلبح ضز یسٌث ِتؾز طیصپ تیطرت تؿیظ ٍ ضبگظبؾ تؿیظ تبجیوطت یه ث ظا یقبً يیئٍطجیف طتلابث یطیصپ تیطرت .سٌٌو

ِ نّ

فیاضآ ٍ للاحًا طثا ضز نكیطثا یلبتؿیطو ضبتذبؾ یگتریض یثبیظبث فبیلا طتوو یگتفبی یه ُسق

سقبث ( 41 - 39 ) .

-

ِث ىبؾَتیو ٍ يیتیو سیضبوبؾ یلپ ٌَیهآ هی ىاٌَػ

یث ىبوتذبؾ یاضاز ِو یؼیجع سٌچ یتبینَهذ ٍ طیظً

زضَه تؼٌن ٍ یىقعپ ضز غیؾٍ ضَع ِث سٌتؿّ ُضَظٌه یه ضاطل ُزبفتؾا ىآ ظضبث تبینَهذ ِلوخ ظا .سًطیگ

بّ

یه لثبل یطیصپ تیطرت تؿیظ ِث ىاَت ضبگظبؾ ،لَجل

یتؿیظ ی

نّ ،يییبپ تیوؾ ضبٌو ضز لابث ٍ ییبیطتوبث سض لاَذ يیٌچ

سض ىآ تیؾبؿح ( زطو ُضبقا بّ

42 .)

يػٌَصه یاّشويلپ - یجغل طیغ يلیته ٍُطگ حٌپ یٍبح یطویلپ ،ىَتولاٍطپبو یلپ طیصپ تیطرت تؿیظ طویلپ يیا .تؾا یجغل بتجؿً طتؾا ٍُطگ هی ٍ

يیوّ ِث .زضاز یسٌو تیطرت خطً یلٍ تؾا بث ُاطوّ تلػ

طویلپ نّ یطگیز یبّ

یه ُزبفتؾا سیؾا هیتولا یلپ ىَچ

بت زَق

غیطؾ تیطرت خطً

( سقبث ِتقاز یطت 10

.)

- ِیْت ضز ِو تؾا ییبّطویلپ ظا یىی ،سیؾا هیلَىیلگ یلپ

یه ُزبفتؾا ُزطتؿگ ضَع ِث تؿثضاز بتجؿً تیّبه لیلز ِث .زَق

لَلحه ضز تػطؾ ِث ،ىآ تؾٍسثآ بی ٍ یثآ یبّ

لح ىسث لذاز ضز

یه ٍز يیث اض زَذ یىیًبىه یگچضبپىی سیؾا هیلَىیلگ یلپ .ززطگ

یه تؾز ظا ِتفّ ضبْچ بت ( سّز

43،44 .)

- طویلپ ظا طگیز یىی ،سیؾا هیتولا یلپ .تؾا یػٌَهه یبّ

یلاَت ضز یفبضا لیته ٍُطگ ِؿیبمه ضز سیؾا هیتولا یلپ ضاطىت یبّ

یلَىلَه لیه ،سیؾا هیلَىیلگ یلپ بث یه فّبو ةآ ِث اض ىآ

سّز

تؿیظ ٍ طویلپ عیلٍضسیّ تػطؾ ىسق طتسٌو ِث طدٌه ٍ تیطرت یه ىآ یطیصپ

سیؾا هیتولا یلپ تؿثضاز هی یاطث .ززطگ

ُبه لبؾ یتح بی بّ

یه لَع بّ

اض زَذ یىیًبىه یگچضبپىی بت سكو

( سّسث تؾز ظا ىسث لذاز ضز بی ٍ یّبگكیبهظآ ظیاطق ضز 45،46

.)

کيهاشس ص یاّ

اؼف تسی

(ل Bioactive ceramics

)

هیهاطؾ ،تیتبپآ یؿوٍضسیّ سًٌبه ،لبؼف تؿیظ یبّ

یطت ِكیق سًٌبه تبىیلیؾ ظا ینبذ تبجیوطت ٍ تبفؿف نیؿلو

ِكیق ٍ لبؼف تؿیظ فٌواٍ یىیغَلَیعیف تبؼیبه بث یىیهاطؾ یبّ

یه ىبكً

یؾسٌْه ِث طدٌه یلَلؾ تیلبؼف كیطع ظا ٍ سٌّز

تفبث ه مطً ٍ ترؾ یبّ

ی ( سًَق 47 یضبگظبؾ ،لبح يیا بث .)

تیطرت ٍ یتؿیظ هیهاطؾ یطیصپ

یفبو تلغا لبؼف تؿیظ یبّ

ىآ ظا ُزبفتؾا تیزٍسحه ِث طدٌه ٍ تؿیً

یٌیلبث فرث ضز بّ

یه یه .ززطگ ٍ یػٌَهه یبّطویلپ تیوطت ظا ُزبفتؾا بث ىاَت

زَجْث اض تؿثضاز لاَذ یتیظَپهبو زاَه ظا ُزبفتؾا بث بی یؼیجع یكرث ( تیطرت خطً لطتٌو بث ٍ ُس 48

،یضبگظبؾ تؿیظ زَجْث ٍ )

هیهاطؾ ظا ُزبفتؾا ظیاطق زضٍآ نّاطف تفبث یؾسٌْه ضز اض بّ

(5)

دضی يقٍذص ذيْش يًاهسد ـ يتشاذْت تاهذخ ٍ يكشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه

ٍد ٍ تسيت ُس نشش

130

( 49 لبؼف تؿیظ تاضش ٍ طیصپ ِیعدت یبّطویلپ ظا یجیوطت .)

طیغ ظا ترؾ تفبث ضز اض یجؾبٌه یتؿیظ ٍ یىیًبىه زطىلوػ ،یلآ

ُزاز ىبكً زَذ ( سًا

50 .)

- تیتبپآ یؿوٍضسیّ

ظا یضٍطض طهٌػ هی ٍ یلنا ءعخ هی

یه هیهاطؾ يیا .تؾا یؼیجع ىاَرتؾا یبّسًَیپ ِلیؾٍ ِث سًاَت

تفبث بث ییبیویق ؽپ اض یسیسخ یًاَرتؾا تفبث ٍ زَق تیوطت بّ

( سٌو زبدیا تقبو ظا 51

.)

- یضبگظبؾ تؿیظ ٍ یتؿیظ ِیعدت یاضاز تبفؿف نیؿلو یطت

یه ٍ تؾا ةَذ لَلؾ طیثىت تیفطظ سًاَت

ّ فیاعفا اض یزبیٌث یب

( ززطگ طدٌه اض ىاَرتؾا یظبؾظبث ٍ سّز 52

.)

- ( لبؼف تؿیظ ِكیق

Bioactive glass

ِث ،) لهبػ هی ىاٌَػ

یؾضطث زضَه ىاَرتؾا یظبؾظبث یاطث ( تؾا ِتفطگ ضاطل

53 ) ُزبه يیا .

یه ( يیؿلوَئتؾا سیلَت ٍ ىغ ىبیث سًاَت

Osteocalcin

فیاعفا اض )

ا .سّز يیؿلوَئتؾ

ٍطپ هی يیهبتیٍ ِث ِتؿثاٍ يیئت

ِث ِو تؾاK

حیاض ظا یىی ىاٌَػ يیئتٍطپ يیطت

یه ىاَرتؾا یًغلاوطیغ یبّ

سقبث .

- ییبًاَت ٍ یلبػ یضبگظبؾ تؿیظ یاضاز عیً تبىیلیؾ نیؿلو

ىاَرتؾا بث سًَیپ ىَی ،لبذ ضَع ِث .تؾا مطً تفبث ٍ ُسًظ یبّ

( تؾا سًٌبه ىاَرتؾا تیتبپآ لیىكت ِث ضزبل نیؿیلیؾ 4

5 .)

تیصَپهاکًَاً

(اّ

Nanocomposite

)

ُزبه ِث تیظَپهبو یه قلاعا یا

ءعخ سٌچ بی ٍز ظا ِو زَق

ِث تؾا ُسق لیىكت یاضاز یجیوطت ضبتذبؾ يیا ِو یضَع

ظا یىی زبؼثا للاسح ِو یتضَن ضز .سقبث ءعخ ٍز طّ تبینَهذ یطتهًَبً ؼبیمه ضز تیظَپهبو ضز ُسٌّز لیىكت ءاعخا (

1 بت 100

هًَبً

)طت زاَه ِثبكه .سٌیَگ تیظَپهبوًَبً ىآ ِث ،زطیگ ضاطل

تیظَپهبوًَبً ،یتیظَپهبو ِؾ ِث ،ضبتذبؾ ؽٌخ تؿح طث عیً بّ

تیظَپهبوًَبً ٍُطگ یطویلپ ٍ یىیهاطؾ ،یعلف ٌِیهظ یبّ

ِتؾز یه یسٌث ضز یطتهًَبً ُسٌٌو تیَمت زاَه ظا ُزبفتؾا بث .سًزطگ

تیظَپهبو یه بّ

زاَه يیا لاَذ ىاَت ( زاز زَجْث اض

55 .) فرث

لثبل یْخَت ظا فٍّػپ بّ

ضز یؾسٌْه تفبث ىاَرتؾا طث یٍض زاَه

یتیظَپهبو بث

ٌِیهظ یطویلپ عوطوت

ِتفبی .تؾا يیا ضز بتؾاض

یبّطویلپ یػٌَهه

نّ

ىَچ یلپ هیلَىیلگ هیتولا ،سیؾا

سیؾا

ٍ

یبّطویلپَو فلتره

ىآ بّ

ٍ عیً

یبّطویلپ نّ یؼیجع

ىَچ

،ىغلاو

يیتیو

ٍ يیتلاغ زضَه یؾضطث

ِؼلبغه ٍ ضاطل

ِتفطگ سًا

ِث.

لبثه ىاٌَػ

يیا بّطویلپ یه سًٌاَت ث

ِ تیظَپهبو تضَن یبّ

یلرلرته بث

زاَه

تبفؿف یویؿلو ضز

ُسهآ

ٍ

ِث ىاٌَػ يیعگیبخ یبّ

تیطرت طیصپ

ىاَرتؾا ضبو ِث ( سًٍض 56،57 ا اطیذا .) بفتؾ ظا ُز

ًَبً

تاضش طیغ آ یل ضز

ظ طویلپ ٌِیه ٍ ی

َت

َپهبوًَبً سیل ظ

طویلپ تی ی

بیؿث ِخَت ظا یض

زَذ ِث اض يیممحه طو تلخ

.تؾا ُز

َپهبوًَبً سیلَت ظ

بّتی

ٍض ، یق

َجْث تْخ طثَه ز

َذ لا ( سقبثیه بّطویلپ یىیعیف 58

.)

تستساد عاًَا تفات يسذٌْه یاّ

تؿثضاز فلتره لبىقا ظا یذطث ضز یسیلَت یطویلپ یبّ

لىق ضز تفبث یؾسٌْه 1

، ق ُزاز فیبوً

ُس : ظا سٌتضبجػ ِو تؾا

لغٍضسیّ )فلا ( بّ

Hydrogel

تؿثضاز يیا :) عًَ ظا بّ

تؿثضاز .سٌتؿّ كیضعت لثبل یبّ

سیّ

لغٍض طگ بّ

ٍ یّ

ظا بِّىجق ی

طویلپ ی ِو سٌتؿّ

ظ طیدً

ُ بّ

ىآ ی بث ا لابهت ت ِث یضطػ طگیسىی

ٍ سق لن ٍ ُ ِث ز بینَهذ لیل ت

بی یًَی از طگ يتق ٍُ

یلهبػ ضز

بتذبؾ ض طویلپ یلثبل ،

ُطفح زبدیا ت ییبّ

ٍ زبیظ ةآ ةصخ تیلثبل بث

( تؾاضاز اض مضَت 59

) لغٍضسیّ مضَت . ظیاطق طییغت طثا ضز بّ

،PH

یه قبفتا یؿیعبٌغه تبًبیطخ ٍ یًَی تضسل ،بهز ( ستفا

60 .) ِىجق

لغٍضسیّ یسؼث ِؾ یلثبل بث بّ

ةصخ ت زبیظ ندح

ةآ ِث طدٌه ،

ىآ ُزطتؿگ ُزبفتؾا هبؾ ٍ تفبث یؾسٌْه ضز بّ

ًِب ٍضاز فیبّض یبّ

( تؾا ُسیزطگ 61

.) ا بث ی ي ،لبح لغٍضسیّ زطثضبو فؼض تلػ ِث بّ

ىآ یتاش یىیًبىه طگیز ٍ ىاَرتؾا تفبث یظبؾظبث ضز ،بّ

تفبث یبّ

تؾا ِتكگ زٍسحه ضبكف تحت ا طث ٍُلاػ .

ی

،ي ؿث ی ضب ی ظا

ّ ی لغٍضس ِخَت بث بّ

ِث اَتحه ی لابث ةآ ،

ِلحطه ضز طتؾا

یل ی ؾاع ی ىَ

لىكه ضبچز سٌتؿّ

( 62 ).

لغٍضسیّ

سٌتؿّ تویل ىاطگ لاَوؼه بّ

ىآ ییبخ ِث بخ ٍ یه ترؾ ِث عیً بّ

.سقبث

( یسؼث ِؾ لرلرته ؽیطتبه )ة

Three-dimensional porous

matrix

نّ ِث صفبٌه بث لرلرته ضبتذبؾ هی ،تؿثضاز عًَ يیا :) یه اض تفبث سقض ٍ لَلؾ نواطته تكو ُظبخا ِو تؾا ِتؾَیپ سّز

( 63 .) تؿثضاز عاًَا ضز یه یسؼث ِؾ یبّ

ُظاسًا لطتٌو بث ىاَت ،

زَوً لطتٌو اض لرلرت ىاعیه ،تاطفح یگتؾَیپ نّ ِث ٍ زاسؼت ( 64 نّ .) یطّبظ لىق ِؿیبمه یٍض طث ِو یتبمیمحت یع يیٌچ

تؿثضاز عاًَا يیا ِث تؾا ِتفطگ مبدًا یسؼث ِؾ ٍ یسؼث ٍز یبّ

ُسیؾض ِدیتً

تؿثضاز یطّبظ لىق ِو سًا لىق ِث یسؼث ِؾ یبّ

هیزعً ِؼلبغه زضَه تفبث یؼلاٍ

( تؾا طت 65 .)

(6)

131

د ـ يتشاذْت تاهذخ ٍ يكشضپ مَلػ ُاگشًاد ِلجه دضی يقٍذص ذيْش يًاهس

131

ِچیَگعیض )ج ( بّ

Microsphere

تؿثضاز يیا :) ءعخ عیً بّ

تؿثضاز یه كیضعت لثبل یبّ

ِث .سٌقبث

ِچیَگعیض لبثه ىاٌَػ

یبّ

ِث طتكیث يیتلاغ كیضعت ةَیؼه تفبث لحه ِث ییٍضاز لهبح ىاٌَػ

یه ( سًَق 66 .)

ِچیَگعیض بّ

نّ

ىاٌَػ ِث يیٌچ اطث ُسٌٌوطپ زاَه

ی

بخ ی عگ یٌ

ی تفبث ندح ی لز ِث ِو ی ل ث ی ضبو ی

، ؾآ ی ت ٍ یب اض ی ح ىسق طت

پی ط ی ه ضاطل فسّ ،تؾا ِتفض تؾز ظا ی

گ ی سًط ( 67 ).

يیا طث ٍُلاػ

ظا فٍطضغ تفبث یؾسٌْه ضز

ِچیَگعیض یبّ

هیتولا یلپ لَلؾ لبمتًا ضز سیؾا هیلَىیلگَو

گ ُزبفتؾا تیؾٍضسٌو یبّ

ِتك

( تؾا 68 .) فه )ز ( یفیلًَبً یبّ

Nano-fiber mesh

بث تؿثضاز عًَ يیا :)

یه سیلَت ییاضآزَذ ٍ یؿیضٍطتىلا ـٍض ضبتذبؾ لیلز ِث ٍ زَق

یلابث سنضز ٍ یگتؾَیپ نّ ِث ،یتذاٌَىی عیً ٍ یطتهًَبً یفیل زبدیا ىسث یىیغَلَیعیف ظیحه بث یثَذ یسًٌبوّ ،لرلرت ه ی ( سٌو 15 .)

لىق 1 : فه )ز ،ِچیَگعیض )ج ،یسؼث ِؾ لرلرته ؽیطتبه )ة ،لغٍضسیّ )فلا ( یفیلًَبً یبّ

68 .)

شٍس تستساد عاًَا تخاس یاّ

تفات يسذٌْه یاّ

تؿثضاز عاًَا سیلَت یاطث بث یػٌَهه ٍ یؼیجع یبّ

ضبتذبؾ ِو زضاز زَخٍ لٍاسته ـٍض يیسٌچ ،لرلرته یبّ

ىآ ظا یذطث یه طیظ حطق ِث بّ

قبث ( س 69،70 :)

فايلا لاصتا شٍس (

Fiber bonding

)

یه اض یسؼث ِؾ لرلرته ؽیطتبه فبیلا لبهتا بث ىاَت

ىآ غعبمت طبمً ضز یطویلپ ِیًَبث طویلپ هی ظا ُزبفتؾا بث ،بّ

ِث .تذبؾ یه سیؾا هیلَىیلگ یلپ فبیلا ،لبثه ىاٌَػ

بث سًٌاَت

ؽپ ٍ ىزطو هٌذ ،سیؾا هیتولا یلپ لَلحه ضز ىزطو ٍطف ظا

ا ضز .سٌثبی سًَیپ ،سیؾا هیتولا یلپ فصح ىآ يی

ا ـٍض ستث ا

ا بیل ف سق سیلَت طویلپ ُ

طث سؼث یٍض طل طگیسوّ

ضا

یه سًطیگ ٍ

غعبمت لحه ؽپؾ ا

بیل ف ِث

ٍ یؾ طویلپ ِل

ٍز ِث یه طگیسىی

یه لهته

َق ز فبیلا طث یٌتجه یطیصپ تیطرت ٍ یىیعیف لاَذ .

ه فبیلا لبهتا ىاعیه بث سیؾا هیلَىیلگ یلپ لطتٌو ضٍبد

یه .ززطگ ا بث ی ي تلاىكه ،زَخٍ

ی اطث ی ا ی ي لطتٌو ضز ـٍض

لرلرت یب للاح ةبرتًا .زضاز زَخٍ بّ

ا ی ي سٌیآطف ،تؾا ُزبؾ

پ بها ی سًَ

ف ی ع ی ى ی طتبه مبوت ضز تؾا يىوه ی

ؽ بّ

ی یلپ ی سیؾا هیلَىیلگ

تذاٌَى تٍبفته ِغمً سٌچ ضز ظمف ٍ سقبجً

ی

ف ظا ی بّطج ی ىكت ضٍبده ی

ل زَق تا ـٍض .

ِث فبیلا لبه ضَظٌه

یؾضطث

ً طثاطث ضز تهٍبمه ی

بٍّط ی ضبجمًا ی لَلؾ ی ظفح ٍ

پ ظا ضبتذبؾ ی

ف ؼت یی ي سًٍض لَع ضز زَذ ُسق ِؼؾَت

تلاضػ

فبن هیلَىیلگ یلپ فبیلا ـٍض يیا یع .تؾا ِتكگ ُزبفتؾا

تٍبمه یضطػ تلابهتا یٍبح سیؾا یجؾبٌه

فیاعفا تحت اض

لبهتا ىٍسث فبیلا ِث تجؿً ضبكف بكً

ُزاز ى سًا ( 71 )

.

یداوجًا ىدشک کشخ (

Freeze drying

)

یزبودًا ىزطو هكذ ـٍض تؿثضاز ِیْت ىبىها

ِؾ یبّ

لرلرته یضبتذبؾ بث اض یسؼث

ٍ یه ِتؾَیپ تاطفح سّز

. ٍُلاػ

لابث تػطؾ طث ی

،سٌیآطف عه ی ت لنا ی ا ی ي ا ـٍض ی ي ِو تؾا

ًی ظب ی ٍ لابث تضاطح ِخضز ِث یب

َق ٍ تؿق ِلحطه عده

ا

یوً

سقبث . بهز ی زبودًا ٍ ءلاذ ضبكف ، ىبهظ تسه

، وْه لهاَػ ی

ىكت طث ِو سٌتؿّ

ی ل ثأت لرلرته تؿثضاز ی

ط ه

ی .سًضاصگ ُظاسًا

ه اض صفبٌه

ی

ْث بث ىاَت ی

ٌِ

ظبؾ ی ٍ زبودًا خطً

.زطو لطتٌوPH

طؾ زبودًا خطً

ی لَت اض طتىچَو صفبٌه غ ی

س ه ی سٌو ( 72 ) . يیا ضز

یلپ سًٌبه ،یػٌَهه یبّطویلپ ـٍض سیؾا ضز ،سیؾا هیلَىیلگ

(7)

132

یه لح ىعٌث بی ٍ هیتؾا یه سودٌه لنبح لَلحه .زَق

ززطگ

یه هكذ ٍ ( ززطگ سیلَت لرلرته ؽیطتبه هی بت زَق

73 .)

،طگیز یمیمحت یع تؿثضاز

ی

ٌتجه لرلرته ی

لپ طث ی ضبوبؾ ی س بث

ـٍض ظا ُزبفتؾا ىزطو هكذ

زبودًا تكگ سیلَت ی ِو

یاضاز

طغل تاطفح ( 243 - 55 ه ی تهٍطى ط ( لرلرت ٍ ) 68

- 33 )سنضز

ؽپؾ .زَث گسٌجؿچ

ی ثىت ٍ ی ط لَلؾ بّ

ی

ٌث ی زب ی كًاعه ی و ی

ًبؿًا ی تجه تؿثضاز ٍز طّ ضز

ٌ ی لپ طث ی ضبوبؾ ی س ٍ لرلرته

غ ی ط لرلرته ً ی ع ؾضطث زضَه ی

تفطگ ضاطل (

74 ).

ىَيسلَها یداوجًا ىدشک کشخ

(

Emulsion freeze drying

)

ا ضز يی ـٍض طویلپ نتؿیؾ لاح –

تذاٌَىی ل ق

س ةآ ٍ ُ

ثُ

تضَن هی ا لَه

َیؿ ضز ى یه آ سٌی یزبودًا ىزطو هكذ ٍ

یه تضَن ا .زطیگ

يی ـٍض طتكیث ضز ِیْت ضاز

تؿث بّ

ی نیرض ،

صفبٌه بث ٍ طفح

ُ بّ

ی عث يض بو ض طث ظا .زضاز ز لاضؼه

ا ت يی ـٍض

یه

َت ىسًبه یلبث ِث ىا لاح

ضز ل ظیحه ٍ

نّ

يیٌچ نو نْؾ

ِتؾَیپ نّ ِث صفبٌه ضز

بتذبؾ ضاز ض یلَت تؿث سق س

،ُ

بً

م طث ِث .ز

یه لبثه ىاٌَػ لَلحه ِث ملبذ قَف ةآ ىزطو ِفبضا ِث ىاَت

تیتطت يیا ِث .زَوً ُضبقا سیؾا هیلَىیلگ یلپ ٍ سیاطلو يلیته ىغٍطتیً ضز ؽپؾ ،ُسق سیلَت يغٍض ضز ةآ يگوّ ىَیؿلَها یه ُزظ دی غیبه لرلرته ضبتذبؾ هی ،للاح طیرجت بث ٍ زَق

یه سیلَت ( ززطگ

75 .) ز ض لرلرته تؿثضاز سیلَت طگیز یمیمحت

هكذ یع اض تاطلاٍ یؿوٍضسیّ َو تاطیتَث یؿوٍضسیّ یلپ .سًزطو ـضاعگ ىَیؿلَها یزبودًا ىزطو ىزطو هكذ

زبودًا ی ؿلَها ی ىَ

لپ ی طو / للاح / ةآ

تذبؾ ثػبث

تؿثضاز بّ

ی صفبٌه بث ترؾ

ِتؾَیپ ه ی سًَق . ثآ ظبف تجؿً

ی ِث

اطث للاح ی ؿلَها ی ىَ

تظلغ ٍ بّ

لپ ی طو ؿلَها ضز ی ىَ

لهبػ

لنا ی اطث ی و ی ف ی ت تؿثضاز لاَذ ٍ بّ

ی زَث ُسق لنبح (

76 ).

ِتخیس

ُسر يّد بَسس /للاح یشگ (

Solvent casting/

particulate leaching

)

ُزبؾ تؿثضاز تذبؾ یاطث ـٍض يیطت ،لرلرته یبّ

ِتریض

ِث .تؾا هوً یَكتؿق ٍ للاح یطگ

يیا لبثه ىاٌَػ

ىزطو لح لهبق ـٍض ٍ مطفٍطلو للاح ضز سیؾا هیتولا یلپ

نتؿیؾ هی سیلَت یاطث لبذ طغل بث هوً تاضش ىزطو ِفبضا طیرجت للاح استثا ـٍض يیا ضز .تؾا تذاٌَىی ىَیؿًبپؾَؾ یه

یه ضاطل ةآ ضز هوً ٍ طویلپ ؽیطتبه ؽپؾ ٍ ززطگ بت سًطیگ

( زَق زبدیا لرلرته ضبتذبؾ ٍ ززطگ لح هوً

77،78 ظا .)

تیزٍسحه یبّ

یه ـٍض يیا هی بث نظبً یبّبكغ سیلَت ِث ىاَت

هوً تاضش زَخٍ لبوتحا .زَوً ُضبقا نواطته یحغؾ ِیلا

یلبث طف یع ضز ُسًبه آ

.زضاز زَخٍ عیً سٌی

جٌفسا یصاگ یصاس (

Gas foaming

)

حٌفؾا یظبؾ ظبگ ی ی ه اطث تؾبٌه ـٍض ی

تذبؾ ی ه

طتبه ی ؽ ؿث ی ضب ا .تؾا ةَلغه تهبرض بث لرلرته ی

ي ـٍض

ٌتجه ی بملا طث ی ىكت ی ل ی ه ث ظبگ ی سًٌبه( طثا

CO₂

ی ب

N₂

ضز )

ی ه ىكت ظبگ .تؾا لَلحه ی

ل به ،ُسق ی غ ِث اض ی ه سجت مَف ی ل

ه ی به ظبف زبودًا بث مَف .سٌو ی

غ

ِلیؾٍ ِث زبودًا ىزطو هكذ

،ی

ثت ج ی ت ه ی .زَق حٌفؾا یظبؾ ظبگ ی اطث ی

ُظبؾ تذبؾ بّ

ی

لپ ظا لرلرته ی

بّطو ی ػٌَهه ی

،

ُظبؾ بّ

ی هاطؾ ی ى ی بّبكغ ٍ ی

تؾا ُسق ُزبفتؾا ضبگآ (

79 .) یطویلپ لَلحه ـٍض يیا ضز

ضز يثطو سیؿوا یز ظؾَت سیؾا هیلَىیلگ یلپ سًٌبه طظً زضَه یه عبجقا لابث ضبكف ( ززطگ

80 .) ِث یظبگ یظبؾ حٌفؾا ـٍض

بی لابث یبهز یطیگضبو ِث ىٍسث ،لابث یطیصپ لرلرت تیلثبل لیلز .تؾا تیوّا عئبح یلآ للاح

اذج صاف يی (

Phase separation

)

ؽپؾ ٍ للاح ضز طویلپ هی للاحًا لهبق ـٍض يیا سهبخ یبّظبف یظبؾاسخ -

ضز ظبف ییاسخ .تؾا طگیسىی ظا غیبه

لَلحه یه یطویلپ یبّ

بی ٍ ییبهز لبذ ظیاطق طثا ضز سًاَت

طف .ستفا قبفتا یطویلپ لَلحه ِث للاح طیغ هی ىزٍعفا آ

ِث سٌی

بتؿیطو ٍ ىسق ظیلغ تضَن ٍ طویلپ ظا یٌغ ظبف ىسق یل

یه للاح طویلپ ظا كیلض ظبف لیىكت بث لاَوؼه ظبف ییاسخ .سقبث

یه مبدًا للاح جاطرتؾا بی ،یزبودًا ىزطو هكذ ـٍض .زطیگ

تؿثضاز زبدیا یاطث ـٍض يیا لثبل صفبٌه طغل بث یسؼث ِؾ یبّ

ظا ظبف ییاسخ ظیاطق ِلیؾٍ ِث یطتهٍطىیه بی ٍ یطتهًَبً لطتٌو ِلوخ یجیوطت تجؿً ،طویلپ ىسق لغ ىبهظ ٍ بهز ،طویلپ تظلغ تؾا زطثضبو لثبل ىزطو زطؾ ظیاطق ٍ ،یًزٍعفا /للاح /طویلپ

( 10

، 81 .) تؿثضاز یبّ

لرلرته سیؾا هیتولا یلپ

/

ّ ی ؿوٍضس ی تبپآ ی ت ً ی ع اسخ ظا ُزبفتؾا بث ظبؾ

ی سهبخ ظبف - به ی غ

لرلرته تؿثضاز يیا ضز .سًسیزطگ ِیْت ثىت ٍ سقض

ی ط

(8)

133

تؾا

َئ ث تؾلا لپ تؿثضاز ظا طتْث بّ

ی تولا ی ه ؾا ی س ضز ملبذ

ؾسٌْه ی ىاَرتؾا تفبث ( سیزطگ ُسّبكه

82 ) سٌچ . ی ي لپ ی طو

جع ی ؼ ی عیً

ِث تضَن تؿثضاز بّ

ی سؼث ِؾ لرلرته ی

ِتذبؾ

ا ُسق سً

تؿثضاز ،لبثه ىاٌَػ ِث . بّ

ی و ی

َت ؾ ىب بّضبتذبؾ بث ی

ًبً

ضبتذبؾَ

ی ب ه ی

ٍطى ف ی طج ی ظبؾاسخ بث ی

سهبخ ظبف - به ی غ لیىكت

سًا ُسق . فبیلا طغل ٍ لرلرت ه

ی ظؾَت سًاَت تاطییغت

فلتره ی

اسخ تضاطح ِخضز ِلوخ ظا یی

و تظلغ ٍ ظبف ی

َت ؾ ىب ظٌت ی ن زَق

ِو ی ه اطث َُملبث ضاعثا ی

ؾسٌْه ی ه تفبث ی ( سقبث 83 .) ـٍض

سیلَت ِث طدٌه ،یؿیضٍطتىلا سٌیآطف بث ِؿیبمه ضز ظبف ییاسخ تؿثضاز یسؼث ِؾ یفیلًَبً یبّ

ییاسخ یع تؾبٌه لرلرت بث

یه یطویلپ لَلحه ضز ظبف سٌچ بی ٍز ( ززطگ

84 .)

يسیسٍشتكلا (

Electrospinning

)

ـٍض ىبیه ظا لیلز ِث یؿیضٍطتىلا ـٍض ،فبیلاًَبً سیلَت یبّ

طف تلَْؾ آ

هیهاطؾ ،بّطویلپ طثوا یاطث زطثضبو ىبىها ٍ سٌی ٍ بّ

یلاًَبً تذبؾ یاطث سهآضبو یقٍض ىاٌَػ ِث تاعلف ضز یطویلپ فب

ُزٍسحه 500 - 5 تیعه .تؾا ُسق ِتذبٌق تیوؾض ِث طتهًَبً

یلنا سٌیآطف ـٍض ظا یضبیؿث بث ِؿیبمه ضز ِو تؾا يیا ضَثعه ،بّ

یؿیضٍطتىلا ـٍض ِث ُسق سیلَت فبیلاًَبً ٍ ُزَث ِفطن ِث ىٍطمه یه ِتؾَیپ ٍ تذاٌَىی لاَوؼه سٌقبث

( 85 .) ةبرتًا فبیلاًَبً

یبفیا یاطث یجؾبٌه ضز یؼیجع یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه فمً

لبؾ ضز .سٌتؿّ یّبگكیبهظآ ظیاطق فبیلاًَبً طیذا یبّ

ىآ ضبتذبؾ ىزَث هیزعً لیلز ِث ،ُسق یؿیضٍطتىلا ضبتذبؾ بث بّ

تفبث یطجیف نّ ٍ یلَلؾ جضبذ ؽیطتبه ٍ ىسث یبّ

حغؾ يیٌچ

لَلؾ سقض ٍ یگسٌجؿچ یاطث لابث طثؤه ضاطل یزبیظ ِخَت زضَه ،بّ

تفطگ

ِ تؿثضاز يیا یٍض طث تبؼلبغه ٍ سًا ـطتؿگ ضبیؿث بّ

( تؾا ِتفبی 86

.) لَلؾ طیثىت ٍ سقض تؿثضاز یٍض طث بّ

یبّ

عاًَا ِث تجؿً یفیلًَبً

يضعث طغل بث ِثبكه فیاعفا بتجؿً طت

یه ىبكً اض ُسق یؿیضٍطتىلا فبیلاًَبً ُسوػ لىكه .سّز

یه تاطفح ُظاسًا فّبو تلػ ِث لَلؾ شَفً فّبو بث

ِث .سق

ٍ ییاصغ زاَه لزبجت ىاعیه ،تاطفح ضز تاطییغت يیا لبجًز یه زٍسحه فاطعا ظیحه بث لَلؾ سئاظ زاَه طغل ىاعیه .ززطگ

تؿثضاز تاطفح یه اض ُسق یؿیضٍطتىلا یبّ

نیظٌت بث ىاَت

( زَوً لطتٌو ضَثعه سٌیآطف یبّطتهاضبپ 87

.)

یٍطیً لبوػا ؼبؾاطث یؿیضٍطتىلا ـٍض ِو بدًآ ظا

ّیؾ طث یىیتبتؾٍطتىلا ظا یفلتره عاًَا ،تؾا یطویلپ لب

للاح ٍ بّطویلپ یه بّ

ضز فبیلا لیىكت یاطث سًٌاَت

یؿیضٍطتىلا ضز ِو یزاَه .سًَق ُزبفتؾا یؿیضٍطتىلا یه ُزبفتؾا فبیلاًَبً .زضاز فیل ىآ زطثضبو ِث یگتؿث ،سًزطگ

یلپ هت تیظَپهبو عیً ٍ یطو فبیلاًَبً یبّ

یه ضَع ِث سًٌاَت

( سًَق سیلَت یؿیضٍطتىلا بث نیمتؿه 88

) . یؿیضٍطتىلا

ُزبؾ بّضبتذبؾ عاًَا بث فبیلاًَبً سیلَت یاطث ـٍض يیطت

ِتؿّ بی ٍ یلبذَت ضبتذبؾ سًٌبه -

طغل ،زبیظ لَع بث ِتؾَپ

یه تبجیوطت عاًَا بث ٍ تذاٌَىی ( سقبث

89 لىق .) 2

،

وده

ِػَ

ظا یا یاعخا اض یؿیضٍطتىلا ُبگتؾز ث

ِ ُزبؾ تضَن

یه ىبكً

یه ـٍض يیا ظا لنبح فبیلاًَبً .سّز ضز سًٌاَت

یىقعپ ( یتذبؾظبث

90 ) یؾسٌْه ،ٍضاز فیبّض لطتٌو ،

( ـَپ نذظ ،تفبث 91

سًَق ِتفطگ ضبو ِث ىزطو طتلیف ٍ )

( 92 ).

لىق 2 : یؿیضٍطتىلا ُبگتؾز ِػَوده ظا ییبوً

( 93 .)

(9)

134

یشيگ ِجيتً

ُظٍطها فسّ

یلنا

ُزبفتؾا ظا تؿثضاز

،تفبث یؾسٌْه یبّ

یظبؾظبث زسده تفبث یبّ

ىسث تؾا

ِو ث

ِ لیلاز

،یضبویث یضبدٌّبً

،یزاظضزبه بهٍطت

بیٍ

تلَْو يؾ تیؾآ

ُسیز سًا طّ .

تفبث

یگػیٍ

یبّ

،یتؿیظ یىیًبىه ٍ یىیعیف لبذ

زَذ اض زضاز

ٍ يیسث

ضَظٌه طّ

تؿثضاز ؾاطث ؼب لاَذ تفبث ییبًْ زطثضبو ٍ فسّ

یحاطع یه ةبرتًا .زَق عًَ

ٍ ؽٌخ تؿثضاز يیطتوْه فرث

تؿثضاز یحاطع

،تؾا

ِث یضَع

ِو ضز تیبًْ

يیعگیبخ تفبث تیؾآ

ُسیز یه ززطگ

ٍ ضبظتًا

یه زٍض ضز ىبوّ

حغؾ

ِث تیلبؼف یتؿیظ

یؼیجع زَذ

ِهازا سّز . یاطث يتذبؾ يیطتْث

ٍ يیطتىیزعً

تؿثضاز

ِث تفبث زضَه طظً

ـٍض یبّ

یفلتره زَخٍ

زضاز ـٍض عاًَا ىبیه ضز

تؿثضاز سیلَت یبّ

،تفبث یؾسٌْه یبّ

ًَبً ؼبیمه ضز فبیلا سیلَت تلػ ِث یؿیضٍطتىلا ظا

فلتره یبّطویلپ .تؾا ِتفطگ ضاطل ِخَت زضَه ضبیؿث

ـٍض يیا ظا لنبح فبیلاًَبً

زطثضبو ٌِیهظ ضز یزسؼته یبّ

لوخ ظا یىقعپ مَلػ تفبث یؾسٌْه ِ

،

ًِبهبؾ فیبّض یبّ

ـَپ نذظ ،ٍضاز ةبرتًا بث زطثضبو طّ ضز .زضاز ُطیغ ٍ بّ

لطتٌو ،زاَه تؾبٌه سٌیآطف

یلیوىت تبیلوػ ٍ یؿیضٍطتىلا

یه ،یسیلَت فبیلاًَبً ِو زضٍآ نّاطف اض یغیاطق ىاَت

ِث ِخَت بث اض زطىلوػ يیطتْث ِتقاز زَذ ظبیً زضَه زطثضبو

سٌقبث .

ضساؼت :غفاٌه سد

زضاسً زَخٍ

.

References

1- Rathjen D, Read L. Nanotechnology. Enabling technologies for Australian innovative industries. PMSEIC. 2005:1-39.

2- Siegel RW, Fougere GE. Mechanical properties of nanophase metals. Nanostructured Materials.

1995;6(1):205-16.

3- Shi J, Votruba AR, Farokhzad OC, Langer R.

Nanotechnology in drug delivery and tissue engineering: from discovery to applications.

Nano Lett. 2010;10(9):3223-30.

4- Zhang L, Webster TJ. Nanotechnology and nanomaterials: promises for improved tissue regeneration.Nano today 2009; 4(1): 66-80.

5- Armentano I, Dottori M, Fortunati E, Mattioli S, Kenny J. Biodegradable polymer matrix nanocomposites for tissue engineering: a review. Polymer degradation stability 2010; 95(11):

2126-46.

6- Dhandayuthapani B, Yoshida Y, Maekawa T, Kumar DS. Polymeric scaffolds in tissue

engineering application: a review. International J Polymer Sci 2011; 2011.

7- Langer R, Tirrell DA. Designing materials for biology and medicine. Nature 2004; 428(6982): 487.

8- Fang Z, Starly B, Sun W. Computer-aided characterization for effective mechanical properties of porous tissue scaffolds. Computer-Aided Design 2005; 37(1): 65-72.

9- Niknejad H, Peirovi H, Jorjani M, Ahmadiani A, Ghanavi J, Seifalian AM. Properties of the amniotic membrane for potential use in tissue engineering. Eur Cells Mater 2008; 15: 88-99.

10- Yang S, Leong K-F, Du Z, Chua CK. The design of scaffolds for use in tissue engineering. Part I.

Traditional factors.Tissue Eng 2001; 7(6): 679-89.

11- Polak JM, Bishop AE. Stem cells and tissue engineering: past, present, and future. Ann Y Acad Sci 2006; 1068(1): 352-66.

12- Rezwan K, Chen Q, Blaker J, Boccaccini AR.

Biodegradable and bioactive porous

(10)

135 polymer/inorganic composite scaffolds for bone tissue engineering. Biomaterial 2006; 27(18):

3413-31.

13- O'brien FJ. Biomaterials & scaffolds for tissue engineering.Materials Today 2011; 14(3): 88-95.

14- Khang G, Lee SJ, Kim MS, Lee H.

Biomaterials: Tissue Engineering and Scaffolds. Encyclopedia of Medical Devices and Instrumentation: J. G. Webster 2006.

15- Lyons F, Partap S, O'Brien FJ. Part 1:

scaffolds and surfaces. Technology and health care : official journal of the European Society for Engineering and Medicine. 2008;16(4):305-17.

16- Babensee JE, Anderson JM, McIntire LV, Mikos AG. Host response to tissue engineered devices. Advanced drug delivery reviews 1998;

33(1):111-39.

17- Karande T, Agrawal C. Function and Requirement of Synthetic Scaffolds in Tissue Engineering: Boca Raton, FL: CRC Press; 2008.

18- Hutmacher DW. Scaffolds in tissue engineering bone and cartilage. Biomaterials.

2000;21(24):2529-43.

19- Ko HC, Milthorpe BK, McFarland CD.

Engineering thick tissues-the vascularisation problem. Eur Cell Mater 2007; 14(1): 18-9.

20- Phelps EA, Garcia AJ. Update on therapeutic vascularization strategies. Regen Med 2009; 4(1):

65-80.

21- Garg T, Singh O, Arora S, Murthy RS.

Scaffold: a novel carrier for cell and drug delivery.

Critical Reviews™ in Therapeutic Drug Carrier Systems 2012; 29(1).

22- Pariente JL, Kim BS, Atala A. In vitro biocompatibility assessment of naturally derived and synthetic biomaterials using normal human urothelial cells. J Biomed Material Res 2001;

55(1): 33-9.

23- Pariente J-L, Kim B-S, Atala A. In vitro biocompatibility evaluation of naturally derived and synthetic biomaterials using normal human bladder smooth muscle cells. J urology 2002; 167(4):

1867-71.

24- Grikscheit TC, Vacanti JP. The history and current status of tissue engineering: the future of pediatric surgery. J pediatric surgery 2002; 37(3):

277-88.

25- Chen F, Li X, Mo X, He C, Wang H, Ikada Y.

Electrospun chitosan-P (LLA-CL) nanofibers for biomimetic extracellular matrix. J Biomaterials Sci, Polymer Edition 2008; 19(5): 677-91.

26- Jeong SI, Lee A-Y, Lee YM, Shin H.

Electrospun gelatin/poly (L-lactide-co-ε- caprolactone) nanofibers for mechanically functional tissue-engineering scaffolds. J Biomaterials Sci Polymer Edition 2008; 19(3):

339-57.

27- Kleinman H, Rohrbach D, Terranova V, Varner H, Hewitt A, Grotendorst G, et al.

Collagenous matrices as determinants of cell function. Immunochemistry extracellular matrix 1982; 2: 151-74.

28- Bell E, Rosenberg M, Kemp P, Gay R, Green G, Muthukumaran N, et al. Recipes for reconstituting skin. J Biomech Engineer 1991;

113(2): 113-9.