ُرٍد 22 ُراوش ، 2 ، دادرخ ٍ ريت 9313
Vol. 22, No. 2, May-Jun 2014
:ِحفص 9191 - 9191
Pages: 1010-1019
یسررب بويسم هشير لاناك یموتانآ
رد لاكا نادند
یاه لوا رلوم ئاد
زا هدافتسا اب لايسگام یم
یرادربريوصت كينكت CBCT
يًاکدرا يٌيذلاسع ِوطاف ،9
يٌيسحريه ًِازرف
*
يبارک ِحيله ،2
یراتخه نيسً ،3
،4
يٌيعه ِحيله داجس ،5
يتراشب
6
1 - دبشػا
ٍُشگ ىاشیا ،دضی ،یلٍذك ذیْؿ یًبهسد یشؿاذْث ربهذخ ٍ یىؿضد مَلػ ُبگـًاد ،رسَك ٍ هف ،ىبّد یطَلَیداس
2
، 4،5 - ىاشیا ،دضی ،یلٍذك ذیْؿ یًبهسد یشؿاذْث ربهذخ ٍ یىؿضد مَلػ ُبگـًاد ،رسَك ٍ هف ،ىبّد یطَلَیداس یللخس سبیشػد
3 -
ٍ یویهشس یللخس سبیشػد دضی ،یلٍذك ذیْؿ یًبهسد یشؿاذْث ربهذخ ٍ یىؿضد مَلػ ُبگـًاد ،ییبجیص
ىاشیا ،
6 - یىؿضد یَدـًاد
، ىاشیا ، ىاشْس ،یشـْث ذیْؿ یىؿضد مَلػ ُبگـًاد
:زفبیسد خیسبس 9
/ 8 / 1392 :ؽشیزد خیسبس
5 / 11 / 1392
ُذيكچ
:ِهذقه
مبوس ییبػبٌؿ ِث صبیً ،هیشًٍدٍذًا كفَه ىبهسد هی مبدًا یاشث لبًبو
یبّ
یه بًْآ لهبو ىدشوشد ٍ یصبؼوبد ،ِـیس .ذؿبث
لبوبثَیضه مٍد لبًبو ىبهسد ٍ ییبػبٌؿ سد زؼىؿ ،لایضگبه یبّشلَه سد هیشًٍدٍذًا ىبهسد زیمفَه ؾّبو نْه لیلد هی یه
ذؿبث .
صا لایضگبه لٍا یبّشلَه لبوبثَیضه ِـیس یهَسبًآ یػسشث ِث شضبح ِؼلبغه سد ازل
ٍد لبًبو سَضح مذػ بی سَضح ػبحل بث لبوبثَیضه م
هیٌىس صا ُدبفشػا
(CBCT: Cone Beam Computed Tomography)
شخادشد زػا ُذؿ ِ .
:يسررب شٍر
سد ،یلیلحس ِؼلبغه يیا 30
،ُذؿ ُذیـو یلایضگبه یوئاد لٍا شلَه ىاذًد غوخ
یسٍآ رذه ِث ٍ 24
سد زػبػ
نیذػ زیشلوَذیّ لَلحه 25
/ 5
% ث غذػ .ذؿ ُداد ساشل ِ
ًِاَشػا سد ًِبگاذخ رسَك مَه ظػَس یىیشػلاد یبّ
Modeling
زًبه
ًِاَشػا .ذًذؿ ِث بّ
6 ٍُشگ 5
ًَِوً ٍ ُذؿ نیؼمس ییبس لىؿ ِث ٍُشگ شّ یبّ
ُبگشػد سد یسادشثشیَلس زْخU
ُداد ساشلCBCT
.ذًذؿ
ُذّبـه هی ظػَس شیٍبلس
ِثشدسبث شگ
ٍ هف زؼیطَلَیداس(
ِؼلبغه يیا یاشث .زفشگ ساشل یػسشث دسَه )رسَك صا
ٍ ِیضدس
لیلحس .ذؿ مبدًا یذكسد
:جياتً
ظػَس یثبیصسا سد اس لبوبثَیضه مٍد لبًبو سَضح CBCT
60
%
ًَِوً
داد ىبـً بّ
،ىبیه يیا صا ِو سد لبًبو يیا
55 / 55
%
سد دساَه
1
سد ،لبًٍشو3
33 / 33
% سد دساَه
1
سد ٍ یًبیه3
11 / 11
% سد دساَه
1
.زؿاد ساشل لبىیدا3
ِجيتً
:یريگ
صا یویً صا ؾیث سد
ِـیس لبوبثَیضه یبّ
ىاذًد یبّ
يىػا ٍ دساد دَخٍ لبًبو ٍد ،لایضگبه لٍا شلَه یبّ
CBCT
یه ىدشواذید سد ذًٌاَس لبًبو
یبّ
سد ٍ ُدَث ذیفه لایضگبه لٍا یبّشلَه سد یفبضا سد شسلابث ضیهآ زیمفَه حیبشً تؼو ِث شدٌه ِدیشً
.ذًَؿ هیشًٍدٍذًا ىبهسد
ُشاٍ
:یذيلک یاّ
Cone Beam CT
یطَلَفسَه ،ِـیس لبًبو ،لایضگبه شلَه ،
:يفلس ؛)لَئؼه ُذٌؼیًَ(*
7264828 -
0351 :یىیًٍششىلا زؼد ، [email protected]
- اقه ييا يَجشًاد ِهاً ىاياپ زا ِتفرگرب ِل يه دسي يقٍذص ذيْش يكشسپ مَلع ُاگشًاد ي
.ذشاب
ه
ِهذق ییبػبٌؿ ِث صبیً ،هیشًٍدٍذًا كفَه ىبهسد هی مبدًا یاشث
یهبوس لبًبو یبّ
ِـیس یصبؼوبد ، بًْآ حیحك ٍ لهبو ىدشوشد ٍ
یه ذؿبث . یّبگآ ذیبث يیؼیٌیلو ،فذّ يیا ِث ىذیػس یاشث
صا یلهبو داذؼس
لبًبو یبّ
یطَلَفسَه ٍ ِـیس ىَیػبیساٍ ٍ
یبّ
یلبوشحا
ًآ بْ
ذؿبث ِشؿاد ِو اشچ
لبًبو یبّ
یًًَبو ُذـً شد
یه ٍ ُدَث زًَفػ یاشث ىبهسد صا غد یسبویث ِث شدٌه ذًٌاَس
ذًَؿ ( 1 ).
سد یگذیػَد ىاذًد
یبّ
یوئاد یبّشلَه ِلوخصا یوئاد شلَه
یً دساَه صا یسبیؼث سد ٍ زػا غیبؿ یشها لایضگبه ىبهسد ِث صب
دساد دَخٍ ِـیس (
2 ).
لبوبثَیضه ِـیس یوئاد یبّشلَه (MB)
ث لایضگبه ِ
ُذیچید یهَسبًآ لیلد ربػٌَس ٍ ِـیس لبًبو شس
ث ىآ یىیهَسبًآ ِ
صا فَلخ لبوبثَیضه مٍد لبًبو عَیؿ شظً
(MB-2)
ِـیس شیبػ ِث زجؼً ،لبًبو عًَ ٍ ث بّ
ِ غیػٍ سَع یشس
زػا ِشفشگ ساشل ِؼلبغه دسَه (
9 - 3 ).
لهاَػ صا یلخـه
لیجل داظً
(Race)
سَضح ىاضیه سد رٍبفس یٍس شث غٌخ ٍ يػ ،
لبًبو
ِـیس سد MB-2
یبّ
شثؤه لایضگبه یبّشلَه MB
یه ذٌؿبث ( 16 - 8 ).
Wolcott
ِو ذٌشفشگ ِدیشً ىاسبىوّ ٍ
یضه مٍد لبًبو ىبهسد ٍ ییبػبٌؿ سد زؼىؿ ؾّبو ثػبث لبوبثَ
هیشًٍدٍذًا ىبهسد زیمفَه ىاذًد يیا
سد رذه یًلاَع
یه دَؿ ( 17 ).
ؽٍس بّ
لبوبثَیضه مٍد لبًبو ییبػبٌؿ یاشث یدذؼشه ی
ِشفشگ ساشل ُدبفشػا دسَه لایضگبه یبّشلَه يیا .ذًا
ؽٍس بّ
ٍد ِث
یلو ٍُشگ ؽٍس
بّ
ٍ یساَساشثلا ی ؽٍس
بّ
ِمجع یىیٌیلو ی یذٌث
یه .ذًَؿ ؽٍس بّ
ی ىدص يـىػ لهبؿ یساَساشثلا (
3 ) هیٌىس ، یبّ
فبفؿ یصبػ ( 18
، 10 ) ، یفاشگَیداس یبّ
لبٌـًًَبو (
19 ) ، هیٌىس یبّ
(MCT: Micro-computed Tomography)
( 20 ) فو ُذّبـه ٍ
یه یًٍششىلا حَىػٍشىیه يىػا ظػَس خلبد هلبسا ذٌؿبث
( 21 )
ٍ ؽٍس بّ
هیشًٍدٍذًا ىبهسد يیح ُذّبـه لهبؿ یىیٌیلو ی
)ییبوٌگسضث یبّساضثا ىٍذث بی بث(
( 7 ) یفاشگَیداس ، (
22 ) سٍشه ٍ
سبویث یبّدسَوس (
23
، 6 ) یه .ذٌؿبث
ُصٍشها ىبهسد ُصَح سد صا ُدبفشػا ِث زجؼً یىؿضذًاذًد یبّ
يىػا صا لكبح شیٍبلس یبّ
(CBCT: Cone-Beam Computed
Tomography
) ث ِ یكبخ ِخَس یلیخـس هیٌىس هی ىاٌَػ
زػا ِشفشگ رسَك (
24 ).
رذه یاشث یلكا دشثسبو ،بّ
سدCBCT
حشع زٌلذویا یسازگیبخ زْخ ىبهسد یضیس ُدَث یًاذًد یبّ
زػا ( 26
، 25 )
ُدبفشػا بها یه ضیً یشگید دذؼشه یبّ
صا ىاَس
ثCBCT
ِ لبػ صا .دسٍآ لوػ 1990
یدلایه
، ِكشػ سدCBCT
ىبهسد زفشگ ساشل ُدبفشػا دسَه هیشًٍدٍذًا یبّ
( 27 ) .
یبّدشثسبو یثبیصسا لهبؿ ُصَح يیا سد CBCT
یطَلَسبد یبّ
شیغ ٍ هیشًٍدٍذًا ،هیشًٍدٍذًا
ِیضدس
ٍ لیلحس یبّ
ٍ یلخاد
ٍ یخسبخ ِـیس لبًبو نشؼیػ یىیهَسبًآ ربػٌَس ییبػبٌؿ
یه ذؿبث ( 28 ).
يىػا یبّ
(CT: Computed Tomography)
ث ِ
ُذّبـه ىبىها يشخبػ نّاشف لیلد یبّسبشخبػ یذؼث ِػ
یه ذٌهدَػ سبیؼث هیطَلَسبد ظیاشؿ ٍ هیهَسبًآ ذٌؿبث
( 29 ) ٍ
ىذؿ صَذویاشدَػ ىذًبػس للاذح ِث سد بًْآ ییبًاَس ىبوشخبػ
ِعبحا یبّ
ُذٌٌو ِو زػا ُذؿ ثػبث زجؼً CBCT
ِشؿاد یشسشث لبٌـًًَبو لبىیدا یشد یفاشگ شیٍبلس ِث ذؿبث ( 30 ) بث ،يیاشثبٌث . زیدٍذحه ِث ِخَس
یبّ
هیٌىس یبّ
،لبوبثَیضه مٍد لبًبو ىدشواذید سد لبٌـًًَبو ؽٍس
بّ
ی
َلس
ِشفشـید یسادشثشی ىَچ یا
دسَه شضبح ِؼلبغه سد CBCT
.زػا ِشفشگ ساشل ُدبفشػا لبًبو یهَسبًآ یػسشث ،ِؼلبغه يیا صا فذّ
لبوبثَیضه ِـیس
لٍا یبّشلَه صا لایضگبه یوئاد
مٍد لبًبو دَخٍ شظً
(MB-2)
بث
هیٌىس صا ُدبفشػا یهCBCT
.ذؿبث
شٍر يسررب
ِؼلبغه ،شضبح ِؼلبغه یلیلحس یا
ػا ز
ِؼلبغه يیا سد .
داذؼس 30 لٍا شلَه ىاذًد دذػ ؿ ُذیـو یلایضگبه یوئاد
ُذ صا
ِؼخاشه ىاسبویث دضی شْؿ یًبهسد ضواشه ِث ُذٌٌو
رسَك ِث ِو
یفدبلس غوخ یسٍآ ذیدشگ زفشگ ساشل یػسشث دسَه ،ذًدَث ُ .
ىاذًد شخ بی یًاَخشػا ربؼغل بی مشً زفبث ًَِگشّ صا بّ
ِث ِو م
یگذیػَد لهبؿ جٍشخ یبّسبیؼه .ذًذؿ نبد دَث للشه بًْآ ِـیس یخسبخ یلبهًَآ ٍ لبوبثَیضه ِـیس یگشؼىؿ ،دبیص
ًَِوً .دَث لیوىس ىبهص بس بّ
غوخ یسٍآ لبهشً یٍبح فشظ سد ،
یسادشثشیَلس مبدًا صا لجل ٍ ذٌشفشگ ساشل يیلبػ رذه ِث
24 زػبػ نیذػ زیشلوَذیّ لَلحه سد 25
/ 5
% ُداد ساشل
ذًذؿ . ىاذًد ىآ صا غد ث بّ
ِ ًِبگاذخ رسَك
ًِاَشػا سد یبّ
یىیشػلاد صا ُذؿ ِیْس
گًشػ یبّ
10cc
لَع ُصاذًا ِث ِو
زًبه یسسَك مَه ظػَس ،ذًدَث ُذؿ ُداد ؽشث ،ىاذًد ِـیس ث ذًذؿ ِ ىاذًد ِـیس ِو یَحً
لاصَلوا حغػ ٍ مَه لخاد سد بّ
یلابث سد ٍ مَه صا جسبخ بًْآ .دشیگ ساشل ًِاَشػا
30 ِث ىاذًد یٍبح یىیشػلاد ًِاَشػا 6
ٍُشگ 5 نیؼمس ییبس
شیٍبلس ِیْس زْخ ٍ ُذؿ
ًِاَشػا ،CBCT
ِث ٍُشگ شّ یبّ
لىؿ لخاد سد یًاذًد یؼیجع عَل مشف ِو یَحً ِث ٍ U
ذٌٌو یصبػصبث اس ىبّد هی یٍس شث
فبك حغػ یػ هی لثه(
)ید فبك حغػ يیا غذػ ٍ ُذؿ ُذیچ مَشًبف ِحفك یٍس شث
ُبگشػد ذؿ ُداد ساشل CBCT
ٍ ُ
ًَِوً
بّ
یسادشثشیَلس دسَه
شفشگ ساشل ذٌ
. ظٌه ِث ،یلخاد یهَسبًآ ییبػبٌؿ سَ
غعبمه 2 یلیه سد یششه
يلد یبّ
Coronal ,Axial
ٍ
Sagital
ظػَس ُبگشػد
CBCT
Promax 3D (Planmeca ,Helsinki ,Finland)
ظیاشؿ بث
64kvp
ٍ 6mA
ٍ
mSec
12 ٍ
Voxel size
320 ششهٍشىیه ٍ
Gray scale
15bit
.ذیدشگ ِیْس
(FOV: Field of View)
ُبگشػد 8
× 8 یشًبػ .دَث ششه ث شیٍبلس
ِ د
ُذهآ زػ شث
هی ظػَس ٍ سَشیًبه یٍس
رسَك ٍ هف ٍ ىبّد زؼیطَلَیداس
ِثشدس بث صا ُدبفشػا بث
شً
م یذؼث ِػ ساضفا
Romexis Viewer (Planmeca ,Helsinki
Finland)
.ذٌشفشگ ساشل یػسشث دسَه لبوبثَیضه مٍد لبًبو دَخٍ
بث مشً صا ُدبفشػا بث ىداد زوشح بث ٍ قَف ساضفا
زلد
صا یدَوػ شگًبـً
شث غىدا ذح بس لبىیدا زوػ ِث CEJ
یٍس
َس غعبمه شیَلس شّ لَع سد لبیضگآ هیفاشگَه ساشل یثبیصسا دسَه
.زفشگ یاشث یدذؼشه یبّسبیؼه سد
يشفشگ شظً
بوٍد ِـیس ىدَث ِلبً
لٍا شلَه لبوبثَیضه یه حشغه لایضگبه
.ذؿبث یاشث ِؼلبغه يیا سد
ِـیس ىدَث ِلبًبوٍد يییؼس لایضگبه لٍا شلَه MB
ِـیس لبًبو ،
كوػ بس لبوبثَیضه 6
یلیه یششه زهبخض بث غعبمه سد CEJ
5 / 0
یلیه شث دسَه ششه س
.زفشگ ساشل یػ كوػ
یبّ
2 - 0 ، 4 - 2 ٍ 6 - 4
یلیه یششه صا ىاٌَػ زحس تیسشس ِثCEJ 1
،لبًٍشو3 1
ٍ یًبیه3 1 3
.ذًذؿ یسازگهبً لبىیدا ث كوػ يیا یاسٍ سد یفبضا لبًبو دَخٍ
ِ
ةَؼحه لبوبثَیضه مٍد لبًبو ًِ ٍ لبهشً یىیهَسبًآ عٌَس ىاٌَػ ذیدشگ لىؿ(
1 ).
صا ِؼلبغه يیا سد چیّ ِث جبیشحا ِو بدًآ
يیث یسبهآ ِؼیبمه
ٍُشگ بٌْس ،دَجً بّ
صا یذكسد ضیلبًآ ُدبفشػا
.ذؿ
لىؿ 1 شیَلس : ىبـًCBCT
لبوبثَیضه ِـیس سد مٍد لبًبو سَضح ُذٌّد
جياتً
شیٍبلس ِو یهبگٌّ
ِظحلاه ،ذٌشفشگ ساشل ُذّبـه دسَه
صا ِو ذؿ 30
،یػسشث دسَه یلایضگبه یوئاد لٍا شلَه ىاذًد 18
یاساد دذػ ِفبضا لبًبو هی
لبوبثَیضه ِـیس لبًبو لَع سد
زػا ( 60
% ) ٍ 40
% بٌْس و هی لبوبثَیضه ِـیس سد لبًب
ذٌشؿاد سادَوً(
1 )
ًَِوً صا ماذىچیّ ِو زػا شور ِث مصلا . ،بّ
اس لبوبثَیضه ِـیس سد لبًبو ِػ سَضح .ذًداذً ىبـً
عَوده صا
18 مٍد لبًبو ذخاٍ ًَِوً
ِفبضا لبًبو يیا ،لبوبثَیضه
سد 55 / 55
% سد دساَه
1
سد ،لبًٍشو3
33 / 33
% سد دساَه
1
ٍ یًبیه3
سد 11 / 11
% سد دساَه
1
زؿاد ساشل لبىیدا3
( لٍذخ 1 ٍ
سادَوً
2 ).
رادومن 1 : لاکابویزم هشیر رد مود لاکابویزم لاناک یناوارف دصرد
لودج 1 لاکابویزم هشیر رد مود لاکابویزم لاناک : زا ِلصاف
(CEJ
)mm ىاذًد ُراوش )mm (CEJ زا ِلصاف ىاذًد ُراوش
2 5 / 2 دساذً
دساذً
4 5 / 1
2 دساذً
4 3 دساذً
دساذً
دساذً
2 دساذً
16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
2 5 / 4
3 دساذً
2 5 / 2
5 2 دساذً
2 5 / 1 دساذً
دساذً
2 دساذً
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
بٌیه ٍ ىبوػ لبلسا لحه CEJ(Cemento Enamel Junction)
رادومن 2 لاکابویزم هشیر رد مود لاکابویزم لاناک لحم ینوارف دصرد :
ثحب
ِجيتً ٍ یريگ
ث لایضگبه لٍا شلَه ىاذًد ِ
ىبهسد زحس یؼیبؿ رسَك
یه ساشل هیشًٍدٍذًا ىآ ِـیس ىبهسد دساَه صا یسبیؼث سد ٍ دشیگ
زؼىؿ دساَه صا یسبیؼث سد ِلئؼه يیا ِو دساد ییلابث سد
لبًبو ىدشوشد ٍ یصبؼوبد مذػ ،غجشلبث ٍ فـو مذػ بث طبجسسا یه لبوبثَیضه ِـیس مٍد ذؿبث
( 17
، 14 ).
ؽٍس عبػا شث لبوبثَیضه ِـیس سد یفبضا لبًبو سَضح ىاضیه سبىث سبو شث .زػا رٍبفشه ،فلشخه ربؼلبغه سد ِشفس
عبػا
ِؼلبغه
Pomeranz
ٍ ؽسبىوّ
سد مٍد لبًبو عَیؿ ىاضیه دسَه
شً ،لبوبثَیضه ب
ربؼلبغه ٍ یىیٌیلو ربؼلبغه صا لكبح حی
Invitro
ربؼلبغه سد ٍ ُدَث رٍبفشه سبیؼث
Invitro
لبًبو عَیؿ
دَث یىیٌیلو ربؼلبغه صا ششـیثMB-2
زػا ُ ( 31 ).
Pomeranz
ىاسبىوّ ٍ ،
Neaverth
ٍ سبىوّ
ا يیٌچوّ ٍ ى
Wolcott
ىاسبىوّ ٍ ربؼلبغه سد
یگوّ ِو دَخ ث
ِ رسَك
زػا ُذؿ مبدًا یىیٌیلو ىاضیه ،
لبًبو عَیؿ سد اس MB-2
ُدٍذحه 3 / 80 - 28
% ث ِ ذًدسٍآ زػد (
31
، 23
، 17 .) يیٌچوّ
سد
ربؼلبغه
Alavi
ىاسبىوّ ٍ
ٍ
Sert
سد یگوّ ِو ىاسبىوّ ٍ
هیٌىس صا ُدبفشػا بث ٍ یّبگـیبهصآ ظیاشؿ فبفؿ
یصبػ
(
Clearing
) زػا ُذؿ مبدًا لبًبو عَیؿ ىاضیه ،
سد MB-2
ُدٍذحه 5 / 93 - 5 / 42
% ث ِ دسٍآ زػد ذً
( 32
، 13 ) حیبشً ِشجلا ِو
(شضبح ِؼلبغه صا لكبح 60
% ظػَس ُذؿ ؽساضگ ُدٍذحه سد )
ِو زػا یٌؼه ىاذث يیا ٍ دساد ساشل قَف ربؼلبغه ٍُشگ ٍد شّ
یهCBCT
.ذؿبث ذیفه لبوبثَیضه مٍد لبًبو يشفبی یاشث ذًاَس رٍبفس سد زػا يىوه داظً لهبػ ىاذًد یىیطَلَفسَه
بّ
ذؿبث سازگشیثأس (
8 ) ِؼلبغه كجع ٍ
ٍ Sert
ؽسبىوّ
ًَِگٌیا ِو
ِدیشً
داظً لهبػ نّ ٍ غٌخ لهبػ نّ ِو ذًدَث ُدشو یشیگ سد یشؼیبث یثبیصسا یع
سد ِـیس لبًبو ىبهسد صا ؾید یبّ
شظً
ذًَؿ ِشفشگ (
32 ) ، سد
ِؼلبغه یا
Shahi
ىاسبىوّ ٍ
، یهَسبًآ
سد اس ِـیس لبًبو 137
ُذیـو یلایضگبه یوئاد لٍا شلَه ىاذًد
كیسضس ٍ ىَیػبىیفیؼلود ؽٍس ِث یًاشیا زیؼوخ هی سد ُذؿ فبفؿ ٍ گًس ذًداد ساشل یػسشث دسَه یصبػ
ٍ سد 04 / 62
% دساَه
(ذًدشو ُذّبـه اس مٍد لبًبو سَضح لبوبثَیضه ِـیس سد 33
ِو )
ً سبیؼث زّبجؿ حیبشً يیا یدض
شضبح ِؼلبغه حیبشً بث یى .دساد
يیٌچوّ
Wasti
ىاسبىوّ ٍ سد اس ِـیس لبًبو یهَسبًآ
30
ُذؿ ُذیـو یلایضگبه یوئاد لٍا شلَه ىاذًد زیؼوخ سد
یًبشؼوبد فبفؿ ؽٍس ِث
یصبػ سد ٍ ذًداد ساشل یػسشث دسَه
53
% ُذّبـه اس مٍد لبًبو سَضح ،لبوبثَیضه ِـیس سد دساَه
ذًدشو ( 34 )
ِدیشً ِث ِو ِؼلبغه
شضبح یه هیدضً
يوض ذؿبث
فلاشخا ِىٌیا سد نذًا
ِدیشً
بّ
یه ُذؿ ُذّبـه ی طَثشه ذًاَس
ِث یداظً رٍبفس .ذؿبث ِؼلبغه ؽٍس سد رٍبفس ٍ
ِؼلبغه كجع ِو زػا شور ِث مصلا لهبػ ،ىاسبىوّ ٍ Lee
یه نّ يػ لبًبو سَضح ىاضیه شث ذًاَس
ذؿبث ِشؿاد شیثأسMB-2
ث ِ ششوو يیٌػ سد ِو یسَع صا
40 یاشث یششـیث لبوشحا ،لبػ
،شسلابث يیٌػ سد ِو اشچ دساد دَخٍ لبوبثَیضه مٍد لبًبو سَضح ث ِ لبًبو ىَیػبىیفیؼلو زلػ
،بّ
مذػ ٍ لبًبو داذؼًا لبوشحا
لبًبو ُذّبـه سد MB-2
ؽٍس بّ
ربؼلبغه فلشخه ی دَخٍ
(زؿاد ذّاَخ 35
صا .) بغه ِو بدًآ شضبح ِؼل
ؿ سد ظیاش
In Vitro
یٍس شث ٍ ىاذًد
یبّ
ٍ زػا ُذؿ مبدًا ُذؿ ُذیـو
سد ىدشو دساٍ ىبىها ِدیشً
لهبػ زؿاذً دَخٍ ِؼلبغه سد يػ
سد ازل یوً ِؼلبغه يیا سد يػ لهبػ دسَه سبْظا ىاَس
.دشو شظً
سد ِؼلبغه
Shenoi
اس لبوبثَیضه لبًبو یهَسبًآ ِو ىاسبىوّ ٍ
ؽٍس صا ُدبفشػا بث لایضگبه یوئاد لٍا یبّشلَه سد دسَهCBCT
،ذًداد ساشل یػسشث سد اس لبوبثَیضه لبًبو سد ىَیػبیساٍ سَضح
80
ًَِوً % ىاٌَػ زحس ِو یًَیػبیساٍ ٍ بّ
لبًبو
MB-2
یه ِشخبٌؿ سد اس دَؿ
13 صا ًَِوً
30 (ًَِوً
43
% ذّبـه ) ُ
(ذًدشو 2 ) ِؼلبغه سد دذػ يیا ِو شضبح
60
% یه رٍبفس ِو ذؿبث
یه دَخَه صا یفلشخه لهاَػ ِث ذًاَس
ِلوخ دَخَه یداظً رٍبفس
ًَِوً يیث يیٌچوّ ٍ ِؼلبغه ٍد یبّ
رٍبفس ىاذًد يػ یبّ
ٍد سد ُدبفشػا دسَه ذؿبث سَوزه كیمحس
.
لبػ سد كیلد ٍ یوخبْسشیغ هیٌىس ،شیخا یبّ
(MCT: Micro-Computed Tomography)
ِػ ربؼلبغه سد
زفبث یهَسبًآ یذؼث صا زخػ یبّ
ىاذًد ِلوخ لثبل زیوّا بّ
صا یدذؼشه لیلاد ِث هیٌىس يیا بها زػا ُدشو اذید یْخَس ىبهص ِلوخ یوً تػبٌه یىیٌیلو ُدبفشػا یاشث ىدَث شث
سد ذؿبث
لثبمه هیٌىس بث یذؼث ِػ شیٍبلس ذیلَس ِث سدبل CBCT
حَضٍ
Sub-millimeter
یلیه ِشیص(
لابث یلیخـس زیفیو بث ٍ )یششه
یه یه ُدبفشػا لثبل نّ یىیٌیلو یبّسبو یاشث ِو ذؿبث ٍ ذؿبث
یذؼث ِػ ؾیبوً ِث سدبل ِو زػا یسادشثشیَلس ِشیلاذه هی زخػ زفبث يؿسَشؼید للاذح بث لبیػبف َلیضگبه ِیحبً
یه ذؿبث ( 36 ).
Blattner
ییآسبو ىاسبىوّ ٍ سد اس CBCT
ؽٍس بث ِؼیبمه
لبًبو ییبػبٌؿ زْخ ًَِوً یىیضیف ىدشو يـىػ دساذًبشػا ساشل ِؼیبمه دسَه لایضگبه مٍد ٍ لٍا یوئاد یبّشلَه سدMB-2
يىػا ِو ذًداد ىبـً بًْآ .ذًداد یبّ
سد CBCT
9 / 78
% صا
ًَِوً
لبًبو سَضح مذػ بی سَضح بّ
ىبـً یشػسد ِث اس MB-2
ذٌشفشگ ِدیشً ٍ ذًداد ِو
سد دبوشػا لثبل ؽٍس هی CBCT
لبًبو ییبػبٌؿ یه MB-2
ذؿبث ( 28 ) يیٌچوّ .
Michetti
ٍ
یػسشث زْخ ِو ذًذیػس ِدیشً يیا ِث دَخ ِؼلبغه سد ىاسبىوّ
ـیس لبًبو یهَسبًآ
ِ هیٌىس حیبشً يیث یَل سبیؼث طبجسسا ،
دساد دَخٍ یػبٌؿ زفبث غعبمه ٍCBCT
( 37 ).
سد یشگید سبیؼث ربؼلبغه ٍ شضبح ِؼلبغه ذٌچ شّ
ُداد ىبـً ِشؿزگ صا ُدبفشػا ِو ذًا
یه CBCT
یاشث ذًاَس
یشؼیبث بها ،ذؿبث ذٌهدَػ سبیؼث ِـیس لبًبو نشؼیػ یػسشث یوً ِو زؿاد ِخَس ِشىً يیا ِث صا ىاَس
رسَك ِث CBCT
لَوؼه ىبهسد دساَه مبوس سد
ُدبفشػا هیشًدٍذًا یبّ
دشو ( 28
، 2 ) اشیص سد یه ُدبفشػا ىاضیًَی ِؼؿا صا CBCT
ٍ دَؿ
سد ٌِیضّ ىاضیه يیٌچوّ ٍ ِؼؿا صٍد ىاضیه ِث زجؼًCBCT
لكا ِث ِخَس بث ضیً ٍ زػا ششـیث یلیخ یلَوؼه یفاشگَیداس
ALARA: As Low As Reasonably Achievable
زػا مصلا ،
يییبد ىبىها ذح بس ىاضیًَی ِؼؿا ِث سبویث سطَذؼوا ِو ِگً
(دَؿ ِشؿاد 38
شّ دسَه سد ِو زػا يیا زػسد يیاشثبٌث .) ماذو
نیولس ًِبگاذخ رسَك ِث هیشًدٍذًا ىبهسد دساَه صا ُذؿ یشیگ
هیٌىس صا ٍ ِو دَؿ ُدبفشػا یدساَه سد ظمف CBCT
زػا ُدشو نّاشف یوو ربػلاعا یلَوؼه یفاشگَیداس
ٍ ِث
ٌه ىبهسد ٍ قیخـس یاشث یششـیث ربییضخ ٍ ربػلاعا صبیً تػب
(زػا 39 .) یه ،ِؼلبغه يیا ِث ِخَس بث
ِو زفشگ ِدیشً يیٌچ ىاَس
یه CBCT
ذؿبث ذیفه لبوبثَیضه مٍد لبًبو يشفبی یاشث ذًاَس
یلٍ
سد ِث ِو یسبؼلبغه بث ِؼیبمه ؽٍس
بّ
مبدًا دساذًبشػا ی
ُذؿ ث ذًا ِ ؽٍس زحك یػسشث زْخ یساضثا دَخٍ مذػ لیلد
ث( قَف ِ ِؼلبغه لبثه ىاٌَػ )هیطَلَیشؼّ
یوً حیحك .ذؿبث
یراسگساپس یـفسد یلػ ششود یبلآ ةبٌخ ربوحص صا ِلیػٌَیذث سد ِو
يیٍذس ٍ ِیْس
ُدَوً یسبی اس به ؾٍّظد يیا یه شىـس ذًا
.ددشگ
References:
1- Pattanshetti N, Gaidhane M, Al Kandari AM. Root and canal morphology of the mesiobuccal and distal roots of permanent first molars in a Kuwait population-a clinical study. Int Endod J 2008; 41(9): 755-62.
2- Shenoi RP, Ghule HM. CBVT analysis of canal configuration of the mesio-buccal root of maxillary first permanent molar teeth: an in vitro study. Contemp Clin Dent 2012; 3(3): 277-81.
3- Weine FS, Healey HJ, Gerstein H, Evanson L. Canal configuration in the mesiobuccal root of the maxillary first molar and its endodontic significance. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1969; 28(3):
419-25.
4- Friedman S. Prognosis of initial endodontic therapy. Endodont Top 2002; 2(1): 59-88.
5- Kulild JC, Peters DD. Incidence and configuration of canal systems in the mesiobuccal root of maxillary first and second molars. J Endod 1990; 16(7): 311-7.
6- Stropko JJ. Canal morphology of maxillary molars: clinical observations of canal configurations. J Endod 1999;
25(6): 446-50.
7- Buhrley LJ, Barrows MJ, BeGole EA, Wenckus CS. Effect of magnification on locating the MB2 canal in maxillary molars. J Endod 2002; 28(4): 324-7.
8- Cleghorn BM, Christie WH, Dong CC. Root and root canal morphology of the human permanent maxillary first molar: a literature review. J Endod 2006; 32(9): 813-21.
9- Zheng QH, Wang Y, Zhou XD, Wang Q, Zheng GN, Huang DM. A cone-beam computed tomography study of maxillary first permanent molar root and canal morphology in a Chinese population. J Endod 2010; 36(9):
1480-4.
10- Vertucci FJ. Root canal anatomy of the human permanent teeth. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1984; 58(5): 589-99.
11- Neelakantan P, Subbarao C, Abuja R, Subbarao CV, Gutmann JL. Cone-beam computed tomography study of root and root canal morphology of maxillary first and second molars in an Indian population. J Endod 2010;
36(10): 1622-7.
12- Ng YL, Aung TH, Alavi A, Gulabivala K. Root and canal morphology of Burmese maxillary molars. Int Endod J 2001; 34(8): 620-30.
13- Alavi AM, Opasanon A, Ng YL, Gulabivala K. Root and canal morphology of Thai maxillary molars. Int Endod J 2002; 35(5): 478-85.
14- Weine FS, Hayami S, Hata G, Toda T. Canal configuration of the mesiobuccal root of the maxillary first molar of a Japanese sub-population. Int Endod J 1999; 32(2): 79-87.
15- Thomas RP, Moule AJ, Bryant R. Root canal morphology of maxillary permanent first molar teeth at various ages. Int Endod J 1993; 26(5): 257-67.
16- Yoshioka T, Villegas JC, Kobayashi C, Suda H. Radiographic evaluation of root canal multiplicity in mandibular first premolars. J Endod 2004; 30(2): 73-4.
17- Wolcott J, Ishley D, Kennedy W, Johnson S, Minnich S. Clinical investigation of second mesiobuccal canals in endodontically treated and retreated maxillary molars. J Endod 2002; 28(6): 477-9.
18- Yoshioka T, Kikuchi I, Fukumoto Y, Kobayashi C, Suda H. Detection of the second mesiobuccal canal in mesiobuccal roots of maxillary molar teeth ex vivo. Int Endod J 2005; 38(2): 124-8.
19- Pineda F, Kuttler Y. Mesiodistal and buccolingual roentgenographic investigation of 7275 root canals. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1972; 33(1): 101-10.
20- Park JW, Lee JK, Ha BH, Choi JH, Perinpanayagam H. Threedimensional analysis of maxillary first molar mesiobuccal root canal configuration and curvature using micro-computed tomography. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2009; 108(3): 437-42.
21- Gilles J, Reader A. An SEM investigation of the mesiolingual canal in human maxillary first and second molars. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1990; 70(5): 638-43.
22- Weller RN, Hartwell GR. The impact of improved access and searching techniques on detection of the mesiolingual canal in maxillary molars. J Endod 1989; 15(2): 82-3.
23- Neaverth EJ, Kotler LM, Kaltenbach RF. Clinical investigation (in vivo) of endodontically treated maxillary first molars. J Endod 1987; 13(10): 506-12.
24- Nakata K, Naitoh M, Izumi M, Inamoto K, Ariji E, Nakamura H. Effectiveness of dental computed tomography in diagnostic imaging of periradicular lesion of each root of a multirooted tooth: a case report. J Endod 2006; 32(6): 583-7.
25- Baratto Filho F, Zaitter S, Haragushiku GA, de Campos EA, Abuabara A, Correr GM. Analysis of the internal anatomy of maxillary first molars by using different methods. J Endod 2009; 35(3): 337-41.
26- Winter AA, Pollack AS, Frommer HH, Koenig L. Cone beam volumetric tomography vs medical CT scanners. N Y State Dent J 2005; 71(4): 28-33.
27- Tachibana H, Matsumoto K. Applicability of X-ray computerized tomography in endodontics. Endod Dent Traumatol 1990; 6(1): 16-20.
28- Blattner TC, George N, Lee CC, Kumar V, Yelton CD. Efficacy of cone-beam computed tomography as a modality to accurately identify the presence of second mesiobuccal canals in maxillary first and second molars: a pilot study. J Endod 2010; 36(5): 867-70.
29- Cotton TP, Geisler TM, Holden DT, Schwartz SA, Schindler WG. Endodontic applications of cone-beam volumetric tomography. J Endod 2007; 33(9): 1121-31.
30- Lofghag-Hansen S, Huumonen S, Grohndahl K, Grondahl HG. Limited cone-beam CT and intraoral radiography for the diagnosis of periapical pathology. Oral Surg Oral Med Oral Path Oral Radiol Endod 2007;
103(1): 114-9.
31- Pomeranz HH, Fishelberg G. The secondary mesiobuccal canal of maxillary molars. J Am Dent Assoc 1974;
88: 119-24.
32- Sert S, Bayirli GS. Evaluation of the root canal configurations of the mandibular and maxillary permanent teeth by gender in the Turkish population. J Endod 2004; 30(6): 391-8.
33- Shahi S, Yavari HR, Rahimi S, Ahmadi A. Root canal configuration of maxillary first permanent molars in an iranian population. J Dent Res Dent Clin Dent Prospects 2007; 1(1): 1-5.
34- Wasti F, Shearer AC, Wilson NHF. Root canal systems of mandibular and maxillary first permanent molar teeth of South Asian Pakistanis. Int Endod J 2001; 34(4): 263-6.
35- Lee JH, Kim KD, Lee JK, Park W, Jeong JS, Lee Y, et al. Mesiobuccal root canal anatomy of Korean maxillary first and second molars by cone-beam computed tomography. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2011; 111(6): 785-91.
36- Somma F, Leoni D, Plotino G, Grande NM, Plasschaert A. Root canal morphology of the mesiobuccal root of maxillary first molars: a micro-computed tomographic analysis. Int Endod J 2009; 42(2): 165-74.
37- Michetti J, Maret D, Mallet JP, Diemer F. Validation of cone beam computed tomography as a tool to explore root canal anatomy. Journal of Endodontics 2010; 36(7): 1187-90.
38- White SC, Pharoah MJ. Oral radiology: principles and interpretation. 6th ed. St. Louis: Mosby/Elsevier;
2009. p. 36.
39- Patel S, Dawood A, Ford PT, Whaites E. The potential applications of cone-beam computed tomography in the management of endodontic problems. Int Endod J 2007; 40(10): 818-30.
Analysis of Anatomy of Mesio-Buccal Root Canal in Maxillary First Permanent Molars Using CBCT Technique(In Vitro)
Ezoddini Ardakani F(DDS,MS)1, Mirhosseini F(DDS)*2, , Karrabi M(DDS)3, Mokhtari N(DDS)4, Moeini M(DDS)5, Besharati S(MD Student)6
1,2,4,5
Department of Oral and Maxillofacial Radiology, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran 3Department of Operative Dentistry, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran
6Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
Received: 31 Oct 2013 Accepted: 25 Jan 2014
Abstract
Introduction: To conduct a successful endodontic treatment, one needs to identify, clean and completely obturate the whole root canals.One important reason of reduction in success of endodontic treatment in maxillary molars is failure in identification and treatment of second mesiobuccal canal. Therefore, the present study intended to analyze the anatomy of mesiobuccal root of first maxillary molar in terms of the presence or absence of second mesiobuccal canal by using CBCT (Cone Beam Computed Tomography) technique.
Methods: In this analytical study, 30 extracted maxillary first permanent molars were collected and placed in a solution of 5/25% sodium hypochlorite for 24 hours. Then each tooth was individually mounted in plastic cylinder using modeling wax. The cylinders were divided into 6 groups of 5 samples. The samples of each group were placed in CBCT machine in the form of a U to operate the imaging procedure. The images were analysed by an experienced observer (oral and maxillofacial radiologist). Percentage analysis was done for this study.
Results: Assessment by CBCT revealed presence of second mesiobuccal canal in 60% of samples, out of which in 55.55% the second mesiobuccal canal was in coronal 3rd, in 33.33% in middle 3rd and in 11.11%
was in apical 3rd.
Conclusion: According to this study, it can be concluded that in more than half of mesiobuccal roots of maxillary first molars, there are two canals and CBCT scans could be helpful in finding additional canals in maxillary first molars, and thus could contribute to higher successes in endodontic treatment.
Keywords: Cone beam CT; Maxillary molar; Root canal
This paper should be cited as:
Ezoddini Ardakani F, Mirhosseini F, Karrabi M, Mokhtari N, Moeini M, Besharati S.Analysis of anatomy of mesio- buccal root canal in maxillary first permanent molars using CBCT technique(in vitro). J Shahid Sadoughi Univ Med Sci 2014; 22(2): 1010-19.
*Corresponding author: Tel: +98 351 7264828, Email: [email protected]
