ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﻧﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺗﺤﺖ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻋﻮارض ﺑﯿﻤﺎراﻧ

(1)

ج

(ص)مﺮﮐا لﻮﺳر نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا*

ﺮﺘﮐد :ﻮـﮕﺨﺳﺎﭘ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻀﺗﺮﻣ

ﻦﯿﻧاﻮﺧ ﯽ هداز

نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا**

زوﺮﯿﻓ :ﻦﻔﻠﺗ ﺮﮔ

66509056

:لﻮﺻو ﺦﯾرﺎﺗ 01

/ 11 / 1392 E-mail: [email protected]

:شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 01

/ 06 / 1393

ﯽﺳرﺮﺑ و ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ناﺰﯿﻣ

ﯽﻧارﺎﻤﯿﺑ ضراﻮﻋ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﺖﺤﺗ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﯽﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ ﺮﺘﮐد ﻦﯿﻧاﻮﺧ ﯽﻀﺗﺮﻣ هداز

،

*

ﺮﺘﮐد ﯽﺒﺟر ﻢﻟﺎﻋ يﺪﻬﻣ

**

و هژا يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ :

رو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﯾ ضراﻮﻋ ،ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ،يﺰﮐﺮﻣ ﺪ

:هﺪﯿﮑﭼ ز ﻣ ﻨﯿ ﻪ فﺪﻫ و : ﺣ ضراﻮﻋ ﯿ

ﺒﻌﺗ ﻦ ﯿ رو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪ ﯾ

ﺰﮐﺮﻣ ﺪ ي ﺑرﻮﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﯿ

ﺪ ﯾ ﻪﺘ ﻫﺎﮔ ﻪﺘﺒﻟا و ﯽ

ﻣ و گﺮﻣ ﻢﻫ ﯿ

ﺑ رد ﺮ ﯿ ﻣ نارﺎﻤ ﯽ .دﻮﺷ

راﺬﮔﺮﺘﺗﺎﮐ ي

ﺘﻨﺳ شور ﻪﺑ ﯽ

ﺎﻤﻨﻫار سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﯾ

ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﻫ ي ﺤﻄﺳ ﯽ ﻣ مﺎﺠﻧا ﯽ ﮔ ﯿ ﻪﮐ دﺮ رد ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي زا ﺎﻫرﻮﺸﮐ ي ﭘ ﯿ

،ﻪﺘﻓﺮﺸ

ًﻼﻣﺎﮐ خﻮﺴﻨﻣ

هﺪﺷ ﺖﺳا و ا ﯾ ﻦ رد ﻟﺎﺣ ﯽ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻪﺑ ﮏﻤﮐ ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ ﺮﺑ ﻟﺎﺑ ﯿ ﻦ ﺑﯿ رﺎﻤ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ راﺬﮔﺮﺘﺗﺎﮐ ي

ار ﺎﺑ ﻢﮐ ندﺮﮐ ﻋ ضراﻮ مﺎﺠﻧا داد .

شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

: ﻃ ﯽ ا ﯾ ﺪﻫﺎﺷ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ي

213 ﺑﯿ ﺒﻌﺗ ﺖﺤﺗ رﺎﻤ ﯿ

رو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪ ﯾ

ﺰﮐﺮﻣ ﺪ ي ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ 105

ﺑﯿ ﺎﺑ رﺎﻤ

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ و 108 ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ درﻮﻣ ﯽ

ﺒﻌﺗ ﯿ ﻣﺎﻤﺗ .ﺪﺷ ﻪ ﯽ

ﺑ ﺖﺤﺗ ﺎﻫﺮﺘﺗﺎﮐ ﯽ

ﺴﺣ ﯽ ﻌﺿﻮﻣ ﯽ ﻂﺳﻮﺗ و ﯾ ﺒﻌﺗ حاﺮﺟ ﮏ ﯿ

ﺛﺄﺗ و ﺪﺷ ﻪ ﯿ

ﺮ

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ ضراﻮﻋ ﺶﻫﺎﮐ رد

، ﻣ ﻘﻓﻮ ﯿ ﺖ آ ﻣﯿ ﺰ ندﻮﺑ ﺒﻌﺗ ﯿﻪ ﺮﺘﺗﺎﮐ و ﺳآ ﯿ ﺐ ﺮﺻﺎﻨﻋ فاﺮﻃا رو ﯾ ﺪ درﻮﻣ ﺰﺠﺗ ﯾﻪ و ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ اﺮﺑ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ي

ﺳرﺮﺑ ﯽ زﻮﺗ ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﯾ

هداد ﻊ ﺎﻫ ي ﻤﮐ ﯽ فوﺮﮔﻮﻤﻠﮐ نﻮﻣزآ زا -

ﻤﺳا ﯿ اﺮﺑ و فﻮﻧﺮ ي

ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻨﮕﻤﻫ ﯽ راو ﯾ هوﺮﮔ رد ﺲﻧﺎ نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ

ﻮﻟ ﯾ اﺮﺑ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦ ي

ﺴﻨﺟ فﻼﺘﺧا ِنﻮﻣزآ ﯿ

ﺴﮑﻧﻮﭘ ،ﺖ ﯿ

ﺮﺷ نﻮ ﯾﻧﺎ ﯽ ﺒﺼﻋ ﻪﻣﺪﺻ ،درد تﺪﺷ ، ﯽ

ﻘﻓﻮﻣ ، ﯿ ﺒﻌﺗ ﺖ ﯿ ﺎﺿر و ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪ ﯾ

ﺖ ﺪﻨﻣ ي

ﺑﯿ ﺎﮐ نﻮﻣزآ زا هوﺮﮔ ود رد رﺎﻤ ي

و ود ﯾ ﻓ نﻮﻣزآ ﺎ ﯿ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺸ .

ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ : 213 ﺑﯿ رﺎﻤ دراو ا زا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾ

ﺑ ﻦ ﯿ نارﺎﻤ 129 و دﺮﻣ 84 ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ رد .ﺪﻧدﻮﺑ نز ﯽ

ﻘﻓﻮﻣ ﯿ ﺒﻌﺗ ﺖ ﯿ ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪ

رد 105 ﺑﯿ رﺎﻤ ) 100

% ( و ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ هوﺮﮔ رد ﯽ

رد 96 رﺎﻤﯿﺑ ) 9 / 88

% ( ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ

، ﺑ تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﯿ

زا ﺮﺘﺸ ﯾ اﺮﺑ رﺎﺑ ﮏ ي ﺴﮑﻧﻮﭘ ﯿ نﻮ

رو ﯾ ﻫوﺮﮔ رد ﺪ ﯽ

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ ﻪﮐ ﯽ

ﺒﻌﺗ ﺖﺤﺗ ﯿ رو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪ ﯾ

ﺰﮐﺮﻣ ﺪ ي ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ )

38 رﺎﻤﯿﺑ ﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ( ﯽ

راد ي ﺎﺑ هوﺮﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ ) 12 رﺎﻤﯿﺑ دﻮﺑ ( ) 001 /0

P-value <

زا (.

ﺰﯿﻣﺮﻈﻧ نا ﺴﮑﻧﻮﭘ ﯿ ﺮﺷ نﻮ ﯾﻧﺎ ﯽ

، رد ﺮﮔ هو ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ ﯽ

20 ) درﻮﻣ 5 / 18 رد و (%

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ ﯽ

2 ) درﻮﻣ 9 / 1 ا ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ (%

ﯾ رﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦ ي

ﻨﻌﻣ ﯽ رد .ﺖﺳا راد 9

ﺴﮑﻧﻮﭘ درﻮﻣ ﯿ

رو نﻮ ﯾ هوﺮﮔ رد ﺪ

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ ﯽ

ﻠﻋ ﯿ ﻢﻏﺮ 3 ﻧﻮﺳ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺸﻧ روﺪﻘﻣ نزﻮﺳ ندﺮﮐ دراو رﺎﺑ ا ﻮ

ﯾ ﻟوا رد ﻞﻤﻋ ﻦ ﯿ

.ﺪﺷ ﻦﮑﻤﻣ شﻼﺗ ﻦ

ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯿﮔ ـ يﺮ : ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ

ﺒﻌﺗ رد ﯿ رو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪ ﯾ

ﺰﮐﺮﻣ ﺪ ي ﺲﻧﺎﺷ نزﻮﺳ ندﺮﮐ دراو تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﻘﻓﻮﻣ ﯿ ﻧ ار نآ ﺖ ﯿ

اﺰﻓا ﺰ ﯾ دﺰﻧ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻣﺪﺻ و هداد ﺶ ﯾ

رو ﮏ ﯾ ﻣ ﻢﮐ ار ﺪ ﯽ

ﺎﻨﺷآ اﺬﻟ .ﺪﻨﮐ ﯽﯾ

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻬﺟ ﯽ

ﺣ ﯿ ﺒﻌﺗ ﻦ ﯿ ﻪ

ﮐ رو ﺮﺘﺗﺎ ﯾ ﺪ ي ﺰﮐﺮﻣ ي ﺘﺣ) ﯽ زﻮﻣآدﻮﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ي

روﺮﺿ ( ي .ﺖﺳا

(2)

ﻨﯿﻣز ﻪ فﺪﻫ و

لﺎﺳ رد ﺧا يﺎﻫ ﺮﯿ ﻌﺗ ـ ﻤﯿﺑ داﺪ ـ ﺳرﺎﻧ زا ﻪﮐ ﯽﻧارﺎ ـ

ﻪﯿﻠﮐ ﯽﯾﺎ

ﻧر ـ ﯽﻣ ﺞ ﺑـ ﻓا ﺪﻧﺮ ـ ﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰ ـ

ﻪﺑ ﺖ ﻃ ـ يرﻮ ﻪﮐ 89 %

ﯾا ـ ﻤﯿﺑ ﻦ ـ ﻣرد نارﺎ ـ

ﻤﻫ ﺎﺑ ار نﺎ ـ

ﻏآ ﺰﯿﻟﺎﯾدﻮ ـ

ﯽﻣ زﺎ ﺪﻨﻨﮐ .

Arterial-venous Fistula (AVF) ﺘﻬﺑ

ـ ﺖﺳد شور ﻦﯾﺮ ﯽﺑﺎﯾ

ﻋ ﺮﺘﺴﺑ ﻪﺑ ـ

ﺌﻤﻄﻣ ﯽﻗوﺮ ـ

ﯾا رد ﻦ ـ ﻤﯿﺑ ﻦ ـ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺖﺳا نارﺎ

ﺟو ـ دﻮ 15 ﺎﺗ 50 ﺻرد ـ ﻤﯿﺑ ﺪ ـ ﯿﻟﺎﯾد نارﺎ ـ

ﺧ ﺰ ـ ﺎﺑ ار دﻮ

Central Venous Catheter (CVC) ﯽﻣ زﺎﻏآ

ﺪﻨﻨﮐ

1.

ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻦﯿﺣ ضراﻮﻋ دﻮﺟو گﺮﻣ ﻢﻫ ﯽﻫﺎﮔ ﻪﺘﺒﻟا و ﻪﺘﯾﺪﯿﺑرﻮﻣ ﻞﯿﻟد و

نارﺎﻤﯿﺑ رد ﺮﯿﻣ

ﺑ ﺖﺳا يﺰﯿﻟﺎﯾد ﻪ

يرﻮﻃ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻪﮐ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﺰﯿﻣآ

ﯽﻣ يﺰﮐﺮﻣ ضراﻮﻋ ﺪﻧاﻮﺗ

،مﻮﺗﺎﻤﻫ ،نﺎﯾﺮﺷ ﺐﯿﺳآ ﺮﯿﻈﻧ نآ

ﯽﻟﻮﺒﻣآ ،ﯽﻤﺘﯾرآ ،ﺐﺼﻋ ﺐﯿﺳآ ،ﺲﮐارﻮﺗﻮﻤﻫ ،ﺲﮐارﻮﺗﻮﻣﻮﻨﭘ ﺪﻌﺑ ﺖﻧﻮﻔﻋ لﺎﻤﺘﺣا و دﺎﻧﻮﭙﻣﺎﺗ ،ﺐﻠﻗ و فﻮﺟا ﺪﯾرو ﯽﮔرﺎﭘ ،اﻮﻫ .ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ار ﯽﺣاﺮﺟ زا

2 -

ﯽﺘﻨﺳ شور ﻪﺑ يراﺬﮔﺮﺘﺗﺎﮐ 5

ﻪﻧﺎﺸﻧ ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﺤﻄﺳ يﺎﻫ

ﺮﺑ ﻪﮐ دﺮﯿﮔ

شراﺰﮔ ﻖﺒﻃ ﺎﻫ

ﺎﻬﻨﺗ رد ﺪﺣ دو 20 % دراﻮﻣ ﺎﺑ ﯾ ﮏ رﺎﺑ ﻌﺳ ﯽ مﺎﺠﻧا

ﻣ ﯽ دﻮﺷ و رد ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي زا ﺎﻫرﻮﺸﮐ ي ﭘﯿ

،ﻪﺘﻓﺮﺸ

ًﻼﻣﺎﮐ خﻮﺴﻨﻣ

هﺪﺷ ﺖﺳا و اﯾ ﻦ رد ﻟﺎﺣ ﯽ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻪﺑ ﮏﻤﮐ ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ ﺮﺑ

ﻟﺎﺑ ﯿ ﻦ ﺑ ﯿ رﺎﻤ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ راﺬﮔﺮﺘﺗﺎﮐ ي

ار ﺎﺑ د ﯾ نﺪ ﻘﺘﺴﻣ ﯿ ﻢ رو ﯾ ﺪ و

ﺮﺻﺎﻨﻋ روﺎﺠﻣ و ﻢﮐ ندﺮﮐ ضراﻮﻋ مﺎﺠﻧا داد . تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ

ﻣ ﯽ ﺪﻨﻫد ﻪﮐ ﺳ ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮ ﯽ داﺪﻌﺗ تﺎﻌﻓد نزﻮﺳ ندز رو ﯾ ﺪ ي و

نﺎﻣز مﺎﺠﻧا اﯾ ﻦ ﻞﻤﻋ ار ﻧ ﯿ ﺰ ﺶﻫﺎﮐ ﻣ ﯽ ﺪﻫد و زا ﺮﻈﻧ دﺎﺼﺘﻗا ي

ﻧﯿ ﺰ نوﺮﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻓﺮﺻ ﺖﺳا

6.

ضراﻮﻋ نﺪﺷ ﺮﺘﻤﮐ رد ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺶﻘﻧ ﻪﮑﻨﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ تﺎﺒﺛا

، زا هدﺎﻔﺘﺳا آ

و ﺖﺴﯿﻧ لواﺪﺘﻣ ناﺮﯾا رد ن

و ﯽﺘﻨﺳ شور ﻪﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ

ﻧﺎﺸﻧ ﻪ يﺎﻫ

ﯽﺤﯾﺮﺸﺗ ﯽﻣ ترﻮﺻ

.دﺮﯿﮔ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺎﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﯾاﻮﻓ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﺑ

،ﯽﺘﻨﺳ شور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ مﺎﺠﻧا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﺗ ﻢﯾﺪﺷ نآ ﺮﺑ

ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ تﺎﻋﻼﻃا

ﻗد ﯿ ﻘ ﯽ رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ داﺪﻌﺗ تﺎﻌﻓد نزﻮﺳ

ندز اﺮﺑ ي ﺴﮑﻧﻮﭘ ﯿ نﻮ رو ﯾ ﺪ ار ﻪﺑ ﺖﺳد دروآ ﯾ ﻢ و ضراﻮﻋ و

ﺗﺎﻣﺪﺻ ﯽ ار ﻪﮐ رد ز نﺎﻣ راﺬﮔﺎﺟ ي ﺮﺘﺗﺎﮐ رو ﯾ ﺪ ﺰﮐﺮﻣ ي ﻪﺑ ﺮﺻﺎﻨﻋ

فاﺮﻃا رو ﯾ ﺪ دراو ﻣ ﯽ دﻮﺷ

، ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻨﮐ ﯿ ﻢ .

ﻣ ـ شور و داﻮ ﺎﻫ

ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ـ

ﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪ ـ ﺳ رد ﯽ ـ لﺎ 1390 رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ

ﯽـﻤـﺷﺎﻫ ﺪـﯿﻬﺷ داﮋـﻧ

ﺠﻧا ـ ﺷ مﺎ ـ ﯿﻣ زا و ﺪ ـ

ﻤﯿﺑ نﺎ ـ نارﺎ

End Stage Renal Disease (ESRD) ﺰﯿﻟﺎﯾد ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ

ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﺖﻬﺟ هﺪﻨﻨﮐ شور ﻪﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎ

ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ 213

ﺑ .ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻤﯿ

ﺘﺗﺎﮐ نارﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا رد ـ

ﺑ ﺮ ـ ﯽﺑ شور ﻪ ﺴﺣ

ـ ﻌﺿﻮﻣ ﯽ ـ ﺎﺑ ﯽ

زا هدﺎﻔﺘﺳا 10

- 5 ﯽﺳ ﯽﺳ ﯿﻟ ـ ﻦﯿﯾﺎﮐوﺪ 2

% ﻞﺤﻣ رد

ﺘﺗﺎﮐ ـ ﺳﻮﺗ و نﻮﯿﺳاﺰﯾﺮ ـ

ﻪﯿﺒﻌﺗ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو رد حاﺮﺟ ﮏﯾ ﻂ

ﮔ ـ ﻌﺑ .ﺪﯾدﺮ ـ ﻤﻋ زا ﺪ ـ ﯿﻣ ﻞ ـ ﻤﯿﺑ درد ناﺰ ـ

ﺑ نارﺎ ﻔﺘﺳا ﺎ ـ زا هدﺎ

Visual Analog Score ﯿﻣ و

ـ ﻤﯿﺑ ﺖﯾﺎﺿر ناﺰ ـ

ﺎﺑ نارﺎ

ﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ـ

ﺶ ﻪﻣﺎﻧ ﯿﺠﻨﺳ يا ـ

درﻮﻣ شور ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪ

نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﻗﻼﻋ ار

ﯽﺑ) ﯽﺴﺣ ﻣ ـ ﯽﻌﺿﻮ ﯽﺑ ﺎﯾ رد (ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﺷﻮﻫ

ﺼﻧ ترﻮﺻ ـ

ﺘﺗﺎﮐ ﺐ ـ رد ﺮ آ ﻨﯾ ـ ﻣ هﺪ ـ ﺳ درﻮ ﺌ ـ ﻗ لاﻮ ـ ﯽﻣ راﺮ .داد

رد ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ 105

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺑ رد و ﯽ

108 رﺎﻤﯿﺑ

ﺗ ﺲﭙﺳ و ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا نآ نوﺪﺑ ﺄ

،ضراﻮﻋ ﺶﻫﺎﮐ رد ﻮﻧﻮﺳ ﺮﯿﺛ

ﺶﻫﺎﮐ تﺎﻌﻓد نزﻮﺳ ندز ، ﻣﯿ ناﺰ درد ، ﺎﺿر ﯾ ﺪﻨﻤﺘ ي ﺑﯿ

،رﺎﻤ

ﻘﻓﻮﻣ ﯿ ﺖ آ ﻣﯿ ﺰ ندﻮﺑ ﺒﻌﺗ ﯿ ﻪ ﺮﺘﺗﺎﮐ و ﺳآ ﯿ ﺐ ﺮﺻﺎﻨﻋ فاﺮﻃا رو ﯾ ﺪ

درﻮﻣ ﺰﺠﺗ ﯾ ﻪ و ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ

تﺎﻋﻼﻃا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ

هداد ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ ﺎﻫ ا مﺮﻧ دراو يروآ

راﺰﻓ 5 / 11 .ﺪﺷSPSS

شور زا تﺎﻋﻼﻃا ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺖﻬﺟ ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ يﺎﻫ

هداد يرﺎﻣآ ﻒﯿﺻﻮﺗ ياﺮﺑ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يﺎﻫ

هداد ﻒﯿﺻﻮﺗ ياﺮﺑ و رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا رﺎﮐ ﻪﺑ ﯽﻧاواﺮﻓ ،ﯽﻔﯿﮐ يﺎﻫ

هداد ﻊﯾزﻮﺗ ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ .ﺪﺷ هدﺮﺑ زا ﯽﻤﮐ يﺎﻫ

فوﺮﮔﻮﻤﻠﮐ نﻮﻣزآ -

ﻧﺮﯿﻤﺳا ﯽﻨﮕﻤﻫ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ و فﻮ

هوﺮﮔ رد ﺲﻧﺎﯾراو ِنﻮﻣزآ ياﺮﺑ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯾﻮﻟ نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ

ﻪﻣﺪﺻ ،درد تﺪﺷ ،ﯽﻧﺎﯾﺮﺷ نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ ،ﺖﯿﺴﻨﺟ فﻼﺘﺧا ﺖﯾﺎﺿر و ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ،ﯽﺒﺼﻋ هوﺮﮔ ود رد رﺎﻤﯿﺑ يﺪﻨﻣ

يرﺎﻣآ ﺢﻄﺳ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺸﯿﻓ نﻮﻣزآ ﺎﯾ و ود يﺎﮐ نﻮﻣزآ زا ﺮﯾز 05 /0 ﯽﻨﻌﻣ ﻈﻧ رد راد .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮ

ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ

213 ﺑ رﺎﻤﯿ ﺎﺑ ﻦﺳ 09 / 16 67± / 55 دراو .ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

ﻦﺳ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ 17

ﻦﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و 87

نارﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا زا .دﻮﺑ لﺎﺳ

) 6 / 60 (%

129 ) و دﺮﻣ 04 / 39 (%

84 ﺖﮐﺮﺷ .ﺪﻧدﻮﺑ نز نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ

ًﻼﻣﺎﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ

2 ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ هوﺮﮔ

، 108 ﺮﻔﻧ

ﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ ـ

ﮔ) ﯽﻓاﺮ ـ و (لوا هوﺮ 105

ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ ﺮﻔﻧ

ﺤﺗ (مود هوﺮﮔ) ـ

ﺰﯿﻟﺎﯾدﻮﻤﻫ ياﺮﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﺖ

ﮔ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ـ

هوﺮ ﻈﻧ زا ﺎﻫ ـ ﺪﻧدﻮﺑ ﻦﮕﻤﻫ ﺖﯿﺴﻨﺟ و ﻦﺳ ﺮ

(P-value>0.05) لوﺪﺟ)

1 .(

(3)

رد اﯾ ـ ﻦ ﻌﻟﺎﻄﻣ ـ ﻪ،

ﻪﯿﺒﻌﺗ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ رد

رد ﺮﺘﺗﺎﮐ 105 ﺑ رﺎﻤﯿ ) 100 رد ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ هوﺮﮔ رد و (%

96

رﺎﻤﯿﺑ ) 9 / 88 (%

ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )

001 /0 P-value<

.(

رد ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ رد ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻞﺤﻣ 97

رﺎﻤﯿﺑ

) 4 / 92 (%

رد و رﻻﻮﮔوژ رد 8

رﺎﻤﯿﺑ ) 6 / 7 دﻮﺑ ﻦﯾوﻼﮑﺑﺎﺳ رد (%

،

ﻪﻤﻫ رد ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻞﺤﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ هوﺮﮔ رد ﯽﻟو .دﻮﺑ رﻻﻮﮔوژ رد نارﺎﻤﯿﺑ

زا ﺮﻈﻧ ﺰﯿﻣ نا ﯽﻧﺎﯾﺮﺷ نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ

، رد ﺮﮔ هو نوﺪﺑ

ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ 20

ﻣ ) درﻮ 5 / 18 ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ رد و (%

2

) درﻮﻣ 9 /1 يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ (%

ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺳا راد ) 001 /0 P-value<

.(

ﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ هوﺮﮔ رد ـ

ﯽﻓاﺮ 9 ﻤﯿﺑ ـ رﺎ ) 3 / 8 ﭼد (%

ـ درد رﺎ

ﯿﺗ ـ ﻨﺸﮐ ﺮ ـ ﯿﺒﻌﺗ نﺎﻣز رد هﺪ ـ

ﺘﺗﺎﮐ ﻪ ـ ﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﺮ ـ

ًﻻﺎ ﻪﺑ

ﻠﻋ ـ ﻣﺪﺻ ﺖ ـ ﺷﺎﻧ ﯽﺒﺼﻋ ﻪ ـ

ﺳ زا ﯽ ـ ﺼﻋا ﻪﺑ نزﻮ ـ

روﺎﺠﻣ بﺎ

ﺑ ﺪﯾرو ـ ﮐ دﻮ ـ ﮔ رد ﻪ ـ ﺳ ﺎﺑ هوﺮ ـ ﻧﻮ ـ ﮔﻮ ـ ﻫﺎﺸﻣ ﯽﻓاﺮ ـ

ﺸﻧ هﺪ ـ و ﺪ

ﯾا ـ ﺘﺧا ﻦ ـ ﻈﻧ زا فﻼ ـ

ﻗ يرﺎﻣآ ﺮ ـ

ًﺎﯾﻮ ﻨﻌﻣ ـ ﯽ ﺳا راد ـ ﺖ

) 003 /0 P-value=

.(

ﻌﺗ ـ ﻌﻓد داﺪ ـ ﺘﺸﯿﺑ تﺎ ـ

ﺑ رﺎﺑ ﮏﯾ زا ﺮ ـ

نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ ياﺮ

ﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ ﻪﮐ ﯽﻫوﺮﮔ رد ﺪﯾرو ـ

ﯿﺒﻌﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﻓاﺮ ـ

ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪ

و ﮐﺮﻣ ﺪﯾر ـ

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺰ )

38 ﻤﯿﺑ ـ رﺎ ( ﺻ ﻪﺑ ـ ترﻮ

ﯽﻨﻌﻣ ﺗﻻﺎﺑ يراد ـ

ﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ زا ﺮ ـ

ﯽﻓاﺮ ) 12 (رﺎﻤﯿﺑ دﻮﺑ

) 001 /0 P-value<

.(

ل وﺪﺟ 1 ـ ﻮﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ضرا

ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ش ور ود ي ﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ و راﺪﻘﻣ

ل ﺎﻤﺘﺣا ^(n=105)(ﯽ ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ) م ود هوﺮﮔ ^(n=108)(ﯽ ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ن وﺪﺑ) ل وا هوﺮﮔ

ﺮﯿﻐﺘﻣ

ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ

868 /0

40 60

42 63

9/

38 1/

61

42 66

ﺖﯿﺴﻨﺟ نز

دﺮﻣ

000 /0

< 886/

4/

11

93 12

8/

64 2/

35

70 38

ﺪﯾرو نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ ياﺮﺑ تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ 1

رﺎﺑ 1 <

رﺎﺑ

069

/0 962/

8/

3

101 4

8/

98 2/

10

97 11

يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﯽﺑ نوﺪﺑ

ﯽﺷﻮﻫ ﯽﺑ ﺎﺑ ﯽﺷﻮﻫ

000 /0

< 1 9/

1/

98

2 103

5/

18 5/

81

20 88

ﯽﻧﺎﯾﺮﺷ نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ دراد

دراﺪﻧ 003

/0 0

100

0 105

3/

8 7/

91

9 99

ﯽﺒﺼﻋ ﻪﻣﺪﺻ دراد

دراﺪﻧ

000 /0

< 100

0

105 0

9/

88 19 / 11

96 12

ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ رد ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﻪﻠﺑ

ﺮﯿﺧ

39

/0 914/

6/

8

96 9

4/

94 6/

5 102

6

درد تﺪﺷ ﻒﯿﻔﺧ

ﺪﯾﺪﺷ

(4)

ل وﺪﺟ 2 - ﻮﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ضرا

ﯽ ﺑ ش ور بﺎﺨﺘﻧا رد درد تﺪﺷ و ﯽ ﺴﺣ

ل ﺎﻤﺘﺣا راﺪﻘﻣ

ﯽ ﺑ ﺎﺑ ﯽ ﺷﻮﻫ

(n=15) ^(n=198) ﯽ ﺷﻮﻫﯽ ﺑ ن وﺪﺑ

ﺮﯿﻐﺘﻣ

ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ

002 /0

3/

73 7/

26

11 4

4/

94 6/

5

187 11

درد تﺪﺷ ﻒﯿﻔﺧ

ﺪﯾﺪﺷ

031

/0 267/

3/

73

4 11

1/

9 9/

90

18 180

ﺴﮑﻧﻮﭘ ﯽﻧﺎﯾﺮﺷ نﻮﯿ دراد

دراﺪﻧ

000 /0

<

3/

33 7/

66

5 10

2 98

4 194

ﯽﺒﺼﻋ ﻪﻣﺪﺻ دراد

دراﺪﻧ

427

/0 100

0

100 0

96 4

190 8

ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻞﺤﻣ رﻻﻮﮕﯾژ

ﻦﯾﻮﻠﮑﺑﺎﺳ

ل وﺪﺟ 3 - ﻮﻋ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ضرا

ي راﺬﮔﺮﺘﺗﺎﮐ ش ور و ﺮﺘﺗﺎﮐ دورو ﻞ ﺤﻣ س ﺎﺳا ﺮﺑ درد تﺪﺷ و

دﺎﯾز درد تﺪﺷ ﻢﮐ درد تﺪﺷ ﯽ ﻧﺎﯾﺮﺷ ن ﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ رﺎﺑ ﮏﯾ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﻌﻓد ﯽ ﺒﺼﻋ ﻪﻣﺪﺻ

ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻞ ﺤﻣ

ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ

7/

1 13 929/ 170 109/ 20 24 44 4 9/ 9 ﺖﺳار ﻻﻮﮔوژ

(n=183) 5/

4 1 955/ 21 91/ 2 182/ 4 0 0 ﭗﭼ ﻻﻮﮔوژ

(n=22)

25 1 75/ 3 0 0 50 2 0 0 ﺖﺳار ﻦﯾوﻼﮐ بﺎﺳ

(n=4)

0 . 100 4 0 0 0 0 0 0 ﭗﭼ ﻦﯾوﻼﮐ بﺎﺳ

(n=4)

(5)

ل وﺪﺟ 4 - ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺮﺘﺗﺎﮐ دورو ﻞ ﺤﻣ س ﺎﺳا ﺮﺑ ﯽ ﺒﺼﻋ و ﯽ ﻧﺎﯾﺮﺷ ﻪﻣﺪﺻ

ﺳ ﺌ هﺪﺷ هﺪﯿﺳﺮﭘ تﻻاﻮ ﯽﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ يﺎﻬﺘﻧا رد نارﺎﻤﯿﺑ زا

ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ 15

رﺎﻤﯿﺑ ار ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ ﻞﻤﻋ ياﺮﺑ

يﺪﻌﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ هوﺮﮔ ﻦﯾا رد درد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ ﺪﻧداد ﺢﯿﺟﺮﺗ

93 /1

) Std.devietion=1.93±0.799 ﺑ(

ﻮ و د ﺑ ﻪﯿﻘﺑ رد نارﺎﻤﯿ

ﻪﮐ

ﯽﺑ شور ﺪﻧداد ﺢﯿﺟﺮﺗ ار ﯽﻌﺿﻮﻣ ﯽﺴﺣ درد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ

1,26 ﺎﺑ

رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا Std.devietion= 1.26±0.450)

ﺖﺳا هدﻮﺑ( .

ﺎﮐ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ي

نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺎﺑ و ﺮﺋﻮﮑﺳا 95

ﻦﯿﺑ %

ﯽﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار هﺪﻨﯾآ رد ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا و درد ناﺰﯿﻣ يراد

نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻮﺒﻧ نﺎﺴﮑﯾ هﺪﻨﻫد

رد درد تﺪﺷ ند

قﻮﻓ هوﺮﮔ ود ﺮﮐﺬﻟا

ﺖﺳا ) 001 /0 χ2=11.85 P-value=

. ( رد 9

ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ هوﺮﮔ رد ﺪﯾرو ﻞﺤﻣ ﻦﺘﻓﺎﯾ درﻮﻣ 3

ﻦﯾا ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺸﻧ روﺪﻘﻣ نزﻮﺳ ندﺮﮐ دراو رﺎﺑ ﺪﺷ ﻦﮑﻤﻣ شﻼﺗ ﻦﯿﻟوا رد ﻞﻤﻋ .

بﺎﺼﻋا ﺐﯿﺳآ رﺎﭼد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد نارﺎﻤﯿﺑ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ زﺎﺑ ﻪﮑﺒﺷ ،لﺎﯾﮋﻧرﻻ ﺐﺼﻋ ،ﻪﺷاﺮﺗ ،ﮏﯿﻧﺮﻓ ﺐﺼﻋ ﺐﯿﺳآ ﯽﯾو

تﺪﺷ .ﺪﻧﺪﺸﻧ ﺲﮐارﻮﺗﻮﻣﻮﻨﭘ و ﺲﮐارﻮﺗﻮﻤﻫ ،ﯽﺒﻠﻗ دﺎﻧﻮﭙﻣﺎﺗ هوﺮﮔ رد و ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ نوﺪﺑ هوﺮﮔ رد درد ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ

ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ فﻼﺘﺧا ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد

) 39 /0 P-value=

( .

ﺚﺤﺑ

رد يرﻮﻓ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺖﻬﺟ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ هزوﺮﻣا رﺎﻤﯿﺑ ﺰﯿﻟﺎﯾدﻮﻤﻫ هدﺎﻔﺘﺳا يدﺎﯾز ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﻪﯿﻠﮐ ﯽﯾﺎﺳرﺎﻧ نا

ﯽﻣ و دﻮﺷ ﻪﯿﻠﮐ ﯽﯾﺎﺳرﺎﻧ نارﺎﻤﯿﺑ ﺪﯾﺪﺷ يﺮﯾﺬﭘﺮﻄﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽﻘﻄﻨﻣ ﺮﺘﻤﮐ ضراﻮﻋ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ

.ﺪﺳر يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻦﯿﺣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﺲﻧﺎﺷ ،نزﻮﺳ ندﺮﮐ دراو تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ هوﻼﻋ نآ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ر

ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ ا ﻪﺑ .ﺪﻫد

يرﻮﻃ ﮏﯾ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ

ﺎﺘﻣ لﺎﺳ رد هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ 1996

، ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﺶﯾاﺰﻓا نوﺪﺑ ﯽﺘﻨﺳ شور ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻦﯿﺣ رد ﻢﺸﭼ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ار ضراﻮﻋ ناﺰﯿﻣ ﯽﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ نﺎﻣز ﺶﻫﺎﮐ يﺮﯿﮔ

يرﻮﻃ ﻪﺑ دﻮﺑ هداد ﻪﺑ ﻪﮐ

ﺮﻫ يازا 7 ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ درﻮﻣ 1

ﻮﻣ در

ﺪﺷ ﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺿرﺎﻋ ﺶﻫﺎﮐ

7، تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﺰﯿﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد

نوﺪﺑ ﻪﮐ ﯽﻫوﺮﮔ رد ﺪﯾرو نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ ياﺮﺑ رﺎﺑ ﮏﯾ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺑ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽﻨﻌﻣ ترﻮﺻ .دﻮﺑ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يراد

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Verghese ST ﻧارﺎﮑﻤﻫ و

ﺶ لﺎﺳ رد 1999 نﺎﺸﻧ

ﯽﻣ زا ار ﻞﻤﻋ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ناﺰﯿﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻫد 77

%

ﻪﺑ 100 و هﺪﻧﺎﺳر % زا ار ﯽﻧﺎﯾﺮﺷ ﺐﯿﺳآ ناﺰﯿﻣ

25 ﺮﻔﺻ ﻪﺑ %

ﺖﺳا هﺪﯿﺳر

8، زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺎﮕﻨﻫ ﺰﯿﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮐ

نوﺪﺑ و رﺎﻤﯿﺑ ﯽﺘﺣارﺎﻧ سﺎﺴﺣا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺎﺑ ﺎﻫﺮﺘﺗﺎﮐ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﭻﯿﻫ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ و ﻪﺿرﺎﻋ ﻪﻧﻮﮔ 100

% ﯿﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو رد نارﺎﻤ

ﭻﯿﻫ ﯽﺘﻨﺳ شور ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد و ﺪﺷ ﻪﯿﺒﻌﺗ نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ ﻪﻧﻮﮔ

.ﺖﻓﺮﮕﻧ مﺎﺠﻧا ﻢﻫ ﯽﻧﺎﯾﺮﺷ ﻣ ـ ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﮐﺮ ـ

ﻘﯿﻘﺤﺗ و تﺎ ـ

ﻣﻼﺳ تﺎ ـ ﺖ Agency for

Healthcare Quality and Research (AHRQ) ا

ﻔﺘﺳ ـ هدﺎ

ﺒﻌﺗ ﻦﯿﺣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا ـ

ﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿ ـ

لﺎﺳ رد ار يﺰﮐﺮ

2001 ﯿﺑ رد ـ ﻢﮐ لوا شور هد ﻦ هﺪﻨﻨﮐ

ﯽﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ ضراﻮﻋ

.داد راﺮﻗ

9

راﺪﻘﻣ ل ﺎﻤﺘﺣا

ﯽ ﻧﺎﯾﺮﺷ ﻪﻣﺪﺻ

راﺪﻘﻣ ل ﺎﻤﺘﺣا

ﯽ ﺒﺼﻋ ﻪﻣﺪﺻ

ﺮﯿﻐﺘﻣ م ﺎﻧ دراﺪﻧ

(n=191) ⁽ⁿ⁼²²⁾دراد ^(n=204)دراﺪﻧ ⁽ⁿ⁼⁹⁾ دراد

ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد د اﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ

328 /0

3/

89 100

183 8

7/

10 0

22 0

545

/0 956/

100

196 8

4/

4 0

9 0

ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻞﺤﻣ رﻻﻮﮔوژ

ﻦﯾوﻼﮐ بﺎﺳ

054 /0

2/

94 8/

5

180 11

8/

81 2/

18

4 < /0000

1/

95 9/

4

194 10

4/

44 6/

55

4 5

ﺖﯾﺎﺿر يﺪﻨﻣ ﯽﺑ نوﺪﺑ ﯽﺷﻮﻫ

ﯽﺑ ﺎﺑ ﯽﺷﻮﻫ 008

/0 26/ 5 182/ 4 /0049 34/ 7 222/ 2 زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ

ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ

(6)

N Calvert و

ﻧارﺎﮑﻤﻫ ﺶ لﺎﺳ رد 2003

نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا رد

ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ يدﺎﺼﺘﻗا ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﯾﻮﺟ ﻪﻓﺮﺻ ﺚﻋﺎﺑ ضراﻮﻋ نﺪﺷ ﻢﮐ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 1

يازا ﻪﺑ رﻻد

ﯽﻣ رﺎﻤﯿﺑ ﺮﻫ .ددﺮﮔ

6

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Masroor لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و

2009 طﺎﺒﺗرا رد

راﻮﻋ ﺎﺑ ﺮﺘﺗﺎﮐ يراﺬﮔﺎﺟ لﺎﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ض ﺪﯾرو

ترﻮﺻ يﺰﮐﺮﻣ

ﺖﻓﺮﮔ . داﺪﻌﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد 518

ﺰﯿﻟﺎﯾدﻮﻤﻫ ﺖﻬﺟ ﻪﮐ رﺎﻤﯿﺑ

ا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو ﺖﻬﺟ ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔﺮﺘﺗﺎﮐ و ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺘﻧ

بﺎﺨ

.ﺪﻧﺪﺷ رد 16 ) رﺎﻤﯿﺑ 3 ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ لﺎﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ضراﻮﻋ (%

ﻞﻣﺎﺷ 2 ) درﻮﻣ 4 /0

،ﺲﮐارﻮﺗﻮﻣﻮﻨﭘ (%

ﺲﮐارﻮﺗﻮﻤﻫ درﻮﻣ ا

) 2 /0 و (%

13 ﺪﺑ درﻮﻣ ي ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﺘﺗﺎﮐ يراﺬﮔﺎﺟ

10.

زا يدرﻮﻣ ﭻﯿﻫ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد

،ﺲﮐارﻮﺗﻮﻣﻮﻨﭘ ﺲﮐارﻮﺗﻮﻤﻫ

ﺪﺑ و ي يراﺬﮔﺎﺟ .ﺪﺸﻧ هﺪﯾد

ﻞﻤﻋ مﺎﺠﻧا نﺎﻣز ﺎﻣ ﻪﭼﺮﮔا

ﻢﯾدﺮﮑﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﺣاﺮﺟ

، ندز نزﻮﺳ تﺎﻌﻓد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻟو

ﺚﻋﺎﺑ شور ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ ﺪﯾرو نﻮﯿﺴﮑﻧﻮﭘ ﺖﻬﺟ ﺟ ﻞﻤﻋ نﺎﻣز نﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ رﻮﻄﺑ و ﯽﺣاﺮ

ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻪﺑ نﺎﻣز ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺘﺒﻟا و دﻮﺷ ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ صﻮﺼﺧ

ﯽﻧارﺎﻤﯿﺑ ياﺮﺑ ﺑ ﻪﮐ

ﻪ ،ﺪﻧراد ﺰﯿﻟﺎﯾد ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﺲﻧاژروا ترﻮﺻ

.ﺖﺳا ﯽﺗﺎﯿﺣ و ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﺎﻫ

ي ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﺮﺑ ﺪﻫاﻮﺷ ﻠﻣ ﯽ اﺮﺑ ي ﮔﻮﻠﺟ ﯿ ﺮ ي زا

ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺎﻫ ي ﺖﺷاﺪﻬﺑ و نﺎﻣرد هاﺮﻤﻫ رد ﺑ ﯿ نﺎﺘﺳرﺎﻤ ﺎﻫ ي NHS

رد نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا رد

لﺎﺳ 2007 مﻼﻋا دﺮﮐ ﻪﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا

رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻧﻮﺳاﺮﺘﻟوا ﻼﺘﺑا ﺮﻄﺧ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ

ﻪﺑ

ﻔﻋ ـ ار ﺖﻧﻮ ﺳآ ﺎﺑ ـ ﮐ نﺎ ـ ﯿﺘﻧ رد و ندﺮ ـ

ضراﻮﻋ ندﺮﮐ ﻢﮐ ﻪﺠ

ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ

11. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد Jay S. Lee

لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و 2011

ﺰﯿﻧ

ﻔﻋ ناﺰﯿﻣ ـ

ﻪﮐ ﯽﻧارﺎﻤﯿﺑ هوﺮﮔ ود رد ﯽﺣاﺮﺟ ﻞﺤﻣ ﺖﻧﻮ ﺖﺤﺗ

ﯽﺑ ﯽﺴﺣ ﯽﻌﺿﻮﻣ ﮔ و ـ ﯿﻏ هوﺮ ـ ﯽﺑ زا ﺮ ﺴﺣ ـ ﻣ ﯽ ـ ﻪﮐ) ﯽﻌﺿﻮ

ﯽﻣ ﯽﺑ ﺖﺤﺗ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﯽﺴﺣ

ﯽﻌﺿﻮﻣ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ (دﺮﯿﮔ مﺎﺠﻧا

هوﺮﮔ رد ﺖﻧﻮﻔﻋ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳﻮﺴﺤﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ار ﯽﺑ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻌﺿﻮﻣ ﯽﺴﺣ

2. نارﺎﻤﯿﺑ مﺎﻤﺗ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد

زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﮔﻮﻧﻮﺳ

ـ ﯽﺑ ﺖﺤﺗ و ﯽﻓاﺮ ﯽﻌﺿﻮﻣ ﯽﺴﺣ

ﻞﻤﻋ

و ﺪﻧﺪﺷ ﺖﻧﻮﻔﻋ ناﺰﯿﻣ ﻦﮑﯿﻟو ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﺻﺎﺧ ﻪﺿرﺎﻋ

ﺪﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ .

ﻞﻣاﻮﻋ و ﺖﺳا ﯽﻨﻫذ ﻪﺑﺮﺠﺗ درد ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ ﻌﺘﻣ ـ ﺗ نآ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﺖﯿﺴﻨﺟ و داﮋﻧ و مﻮﻗ ﻪﻠﻤﺟ زا يدﺪ ﺄ

ﺮﯿﺛ

ﯽﻣ دراﺬﮔ نارﺎﻤﯿﺑ ﺖﯾﺎﺿر مﺪﻋ ﺚﻋﺎﺑ درد لﺮﺘﻨﮐ مﺪﻋ و 12

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ Bodian

ﻧارﺎﮑﻤﻫ و ﺶ

و رﺎﺒﺘﻋا و دﺎﻤﺘﻋا درد ﺶﺠﻨﺳ يراﺪﯾد راﺰﺑا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﯾد

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد نارﺎﻤﯿﺑ رد درد ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ

13.

-

16

رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺛا يا و ﻦﯿﯾﺎﮐوﺪﯿﻟ ﯽﺑ نوﺪﺑ وEMLA

ﯽﺴﺣ

ﺮﺑ ﯽﻌﺿﻮﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ يﺰﮐﺮﻣ ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ مﺎﮕﻨﻫرد نارﺎﻤﯿﺑ درد

رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﯿﯾﺎﮐوﺪﯿﻟ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﮕﯾد شور ود زا ﯽﺳﻮﺴﺤﻣ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﻬﺑ

17.

ﻦﯿﯾﺎﮐوﺪﯿﻟ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺰﯿﻧ ﺎﻣ 2

ﯽﺑ ياﺮﺑ % ﯽﺴﺣ

ﻌﺿﻮﻣ ﺎﻫﺮﺘﺗﺎﮐ مﺎﻤﺗ و ﻢﯾدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ حاﺮﺟ ﮏﯾ ﻂﺳﻮﺗ

ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد .ﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ 156

) 9 / 71 (%

رد ار دﻮﺧ درد رﺎﻤﯿﺑ

ﯽﺑ مﺎﮕﻨﻫ ﯽﺴﺣ

ﯽﻌﺿﻮﻣ ﻢﯾﻼﻣ ، 56 رﺎﻤﯿﺑ ) 8 / 25 (%

ﻂﺳﻮﺘﻣ و 5

رﺎﻤﯿﺑ ) 3 / 2 (%

ﺪﯾﺪﺷ .ﺪﻧدﺮﮐ ﻒﯿﺻﻮﺗ رد

اﯾ ﻦ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻣ ﯿ ناﺰ درد

ﺎﺑ مﺎﺠﻧا ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ رﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ي

ﻐﺗ ﯿﯿ ﺮ ﺎﻨﻌﻣ راد ي ﭘ ﯿ اﺪ هدﺮﮑﻧ

ﺖﺳا . ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﻃ زا

ﯾ ﻖ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ا

ي ﺎﺿر ﯾ ﺖ ﺑ ﯿ نارﺎﻤ ﺪﻌﺑ

زا ﻞﻤﻋ ﺠﻨﺳ ﯿ هﺪ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮐ ﺪﺷ 15

ﺑ ﯿ رﺎﻤ ﺑ ﯽ ﺷﻮﻫ ﯽ ﻣﻮﻤﻋ ﯽ ار

اﺮﺑ ي ﻨﭼ مﺎﺠﻧا ﯿ ﻦ ﺮﭙﯿﺷور رد آ ﯾ هﺪﻨ ﺟﺮﺗ ﯿ ﺢ ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ ﺪﻧداد 5

ﺑﯿ رﺎﻤ د هوﺮﮔ ر ﻢﯾﻼﻣ ﻘﺑ و ﯿ ﻪ هوﺮﮔ رد ﺪﯾﺪﺷ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﮐ

ًﻻﺎﻤﺘﺣا

ﻪﺑ ﺮﻃﺎﺧ دﻮﺟو باﺮﻄﺿا ﺣ ﯿ ﻦ ﺐﺼﻧ ﺮﺘﺗﺎﮐ هدﻮﺑ ﺖﺳا اﺮﯾز درد

رد ﮔ ـ هوﺮ ﺟﺮﺗ ﯿ ﺢ هﺪﻨﻫد ﺑ ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﯽﻌﺿﻮﻣ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻞﺑﺎﻗ

ﻪﻈﺣﻼﻣ يا ﺮﺘﻤﮐ زا هوﺮﮔ دﯾ ﺮﮕ هدﻮﺑ ﺖﺳا .

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻦﯿﺑ

ﯽﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﺲﻨﺟ و درد ناﺰﯿﻣ يراد

نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺴﮑﯾ هﺪﻨﻫد

رد درد تﺪﺷ ندﻮﺑ ن

ﮔ ود ـ ﯽﻣ نﺎﻧز و نادﺮﻣ هوﺮ .ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﺘﺒﻟا رد داﺪﻌﺗ ي زا

ﻘﺤﺗ ﯿ ﺗﺎﻘ ﯽ ﻪﮐ ﺠﻧا ـ مﺎ هﺪﺷ ﺖﺳا درد رد نﺎﻧز و ﻣ ـ نادﺮ

توﺎﻔﺘﻣ ﻣ ﯽ

17ﺪﺷﺎﺑ

-

ﻪﮐ19

اﯾ ﻦ ﻣ ـ عﻮﺿﻮ رد ﻌﻣﺎﺟ ـ ﻪ رﺎﻣآ ي ﺎﻣ

قﺪﺻ ﻤﻧ ﯽ ﺪﻨﮐ .

ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ رد ﻪﻄﺑار ﺎﺑ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ندﻮﺑ

ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﮐ ﻣ ﺆﯾ ﺪ اﯾ ﻦ ﺐﻠﻄﻣ ﺖﺳا ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا

زا ﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﯽ داﺪﻌﺗ و نﺎﻣز ضراﻮﻋ ﺴﮑﻧﻮﭘ

ﯿ نﻮ ﺰﻫ و ﯾ ﻪﻨ ﻪﺑ ار

ﺳﻮﺴﺤﻣ رﻮﻃ ﯽ

ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽ ﺪﻫد

6.

و 20 و 21

ﻣ ﺆ

،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﻠﻣ ﻪﺴﺳ و نﺎﻣرد

ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﻟﺎﻌﺗ

The National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) لﺎﺳ رد ﺰﯿﻧ

2002 زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺢﺟرا شور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار يﺪﻌﺑود يراد

ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻦﺘﺷاﺬﮔ ياﺮﺑ ﺪﯾرو

يﺰﮐﺮﻣ رد و نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ رد نﺎﮐدﻮﮐ

ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ هدﺮﮐ مﻼﻋا و ﻪﯿﺻﻮﺗ ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ

رد يﺪﻌﺑود يرادﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ يرﺎﯿﺴﺑ

زا ﻂﯾاﺮﺷ

رد ﻪﮐ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ نآ

رد ﻪﭼ) ﺖﺳا مزﻻ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ

(7)

ﺖﯿﻌﺿو ﺎﯾ و ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ رد

ﺪﯾﺎﺑ (يراﺮﻄﺿا ﻂﯾاﺮﺷ رد

ﺮﻈﻧ

دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﯿﮔرد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ مﺎﻤﺗ ﻪﺑ و

يﺰﮐﺮﻣ ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ

زا هدﺎﻔﺘﺳا ترﺎﻬﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ شزﻮﻣآ ﺎﺑ ﺎﺗ هدﺮﮐ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻨﮐ اﺪﯿﭘ ار يﺪﻌﺑود يرادﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ

22.

و ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﯾﺎﭘورا ﻦﻤﺠﻧا ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ

The

European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ESPEN) لﺎﺳ رد

2005 ﻪﮐ هدﺮﮐ مﻼﻋا

زا هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ

ﯽﻣ ﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪ ﻞﺑﺎﻗ ترﻮﺻ

و ﺖﻗد ﯽﻬﺟﻮﺗ رد يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﯽﻨﻤﯾا

و نﺎﮐدﻮﮐ

ار نادازﻮﻧ ﺪﻫد ﺶﯾاﺰﻓا

23.

British Committee for Standards in Haematology (BCSH) لﺎﺳ رد

2006 زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ار

ﺪﯾرو نﻮﯿﺳاﺰﯾﺮﺘﺗﺎﮐ يﺎﻫﺮﯿﺴﻣ مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ

ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻪﯿﺻﻮﺗ يﺰﮐﺮﻣ

24.

ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﻦﻤﺠﻧا لﺎﺳ رد ﯽﻗوﺮﻋ يﺎﻫ

2008 هدﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ

هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ زا

ﻪﯿﺒﻌﺗ ﺖﻬﺟ ﯽﺤﯾﺮﺸﺗ يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ شور

ﺎﻫﺮﺘﺗﺎﮐ ﺪﯾرو ي ﺎﺑ يﺰﮐﺮﻣ

ﻞﺑﺎﻗ و ﺪﯾﺪﺟ هﻮﻘﻟﺎﺑ ضراﻮﻋ

رﺎﻤﯿﺑ ياﺮﺑ يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ

،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﻦﻤﺠﻧا

ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺪﻓﺮﻃ تﺪﺷ ﻪﺑ ﯽﻗوﺮﻋ يﺎﻫ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ

و ﺎﯾ ﺮﯾﺎﺳ شور ﯽﻗوﺮﻋ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ يرادﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻫ

.ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺲﻧاژرواﺮﯿﻏ يﺰﮐﺮﻣ

25

لﺎﺳ رد نﺎﺣاﺮﺟ ﯽﯾﺎﮑﯾﺮﻣآ ﺞﻟﺎﮐ 2008

زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ

يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ياﺮﺑ رد

مﺎﻤﺗ

.ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺖﯾﺎﻤﺣ نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﮑﻨﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ 26

ﻦﯾا مﺎﻤﺗ رد

ﻌﻟﺎﻄﻣ ـ ﻪﯿﺻﻮﺗ و تﺎ ﺮﺑ ﺎﻫﺎﻤﻨﻫار و ﺎﻫ

ﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ـ

ﯽﻓاﺮ

ﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ رد ـ

ﺗ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮ ﺄ

ﯿﮐ ـ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪ

، ﯽﻟو

ﻔﺘﺳا ـ زا هدﺎ ﮔﻮﻧﻮﺳ ـ ﺘﻣ ناﺮﯾا رد ﯽﻓاﺮ ـ

واﺪ و ﺖﺴﯿﻧ ل نﺎﻨﭽﻤﻫ

و ﯽﺘﻨﺳ شور ﻪﺑ ﻈﻧ رد ﺎﺑ

ـ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮ ﮕﻧﺎﺸﻧ

ـ ﯽﺤﯾﺮﺸﺗ يﺎﻫﺮ

ﯽﻣ ترﻮﺻ .دﺮﯿﮔ

ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺮﮔا ﺪﻫد

ﻪﺑ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﯽﺑ ﯽﺷور ناﻮﻨﻋ دور رﺎﮐ ﻪﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﺐﺼﻧ رد ﺮﻄﺧ

نزﻮﺳ ندﺮﮐ دراو تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ هوﻼﻋ

، ﺲﻧﺎﺷ

ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ آ ن ﻧ ار ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿ ﺐﺼﻋ و نﺎﯾﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﻣﺪﺻ و ﺪﻫد

ﯽﻣ ﻢﮐ ار ﺪﯾرو ﮏﯾدﺰﻧ اﺬﻟ .ﺪﻨﮐ

آ ﻦﯿﺣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷ

ﺎﻣ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﯾا و هدﻮﺑ يروﺮﺿ ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا

رﻮﻈﻨﻣ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ

درﻮﻣ ترﺎﻬﻣ

زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺘﺣ) يﺰﮐﺮﻣ يﺪﯾرو ﺮﺘﺗﺎﮐ ﻪﯿﺒﻌﺗ ياﺮﺑ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻧﻮﺳ

دﻮﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﺖﯾرﻮﻓ ﻪﺑ (يزﻮﻣآ

زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ رﺎﻤﯿﺑ

و .ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ ماﺪﻗا ﮏﺷﺰﭘ

(8)

Abstract:

A Survey on Success Rate and Complications of Sonographic Guided Central Venous Catheterization

Khavanin Zadeh M. MD^*, Alamrajabi M. MD^**

(Received: 21 Jan 2014 Accepted: 23 Aug 2014)

Introduction & Objective:Central venous catheter insertion may cause morbidities and sometimes mortalities. Traditional catheter insertion is done on the basis of superficial guides, a technique which is abolished in developed countries, while CVC insertion can be carried out under the sonographic guide at patient’s bedside with least complications.

In this survey, we used sonographic guide as the procedure and gathered accurate information about the needed number of venous punctures, and investigated the injuries and complications in the neighborhood of vein during catheter insertion.

Materials & Methods: During this case - control study, 213 patients underwent the CVC insertion, of which 105 patients underwent sonographic guide and the remaining 108 patients did not go through it.

All the procedures were done under local anesthesia and by a single surgeon. The effects of sonographic intervention on reducing the complications, success of catheter insertion and injuries to the neighboring tissues were analyzed. The data regarding the complications, the success of the procedure and injury to the adjacent structures were analyzed. Kolmogorov-Smirnov and Levin’s tests were used for checking normality and homogeneity, respectively. Chi-square and Fisher’s exact tests were used as appropriated.

Results: 129 males and 84 females, totally 213 patients, were enrolled in this clinical survey. In the sonographic group the rate of successful CVC insertion was 100 % (105 cases), and in the other one it was 88.95(90 cases). The number with more than one venous puncture was significantly higher in the non sonographic group compared to the sonographic one, 35.2 % (38 cases) vs 11.4 % (12 cases). Arterial puncture happened in 20 cases in non sonographic group (18.5%), and in 2 cases in the other one (1.9 %) with a meaningful statistical difference. In 9 cases of non sonographic group venous puncture was not achieved despite 3 times trial, they had it with the first sonographic procedure.

Conclusions: Sonographic guidance in CVC insertion increases the rate of achievement, and of the same time reduce the number of punctures and injuries to the adjacent elements near the vein. So acquaintance with this procedure for CVC insertion (even as self-education) seems essential.

Key Words: Central Venous Catheter (CVC), Sonography, Complications

*Assistant Professor of General Surgery, Iran University of Medical Sciences and Health Services, Rasoul Akram Hospital, Tehran, Iran

**Assistant Professor of General Surgery, Iran University of Medical Sciences and Health Services, Firozgar Hospital, Tehran, Iran

(9)

References:

1. O. Ibrik, R. Samon, R. Roca, J. Viladoms and J.

Tunneled catheters for hemodialysis of the type «twin Tesio catheters system» by ultrasound-guided technique. NEFROLOGÍA. Volumen 26. Número 6.

2006; 719-25.

2. Nephrology Department. Hospital of Mollet.

Hemodialysis Unit. Instituto Nephrologic Institute of Granollers.

3. Lee, Jay S., et al. "Local anesthesia: a strategy for reducing surgical site infections? "World journal of surgery 35.12 (2011): 2596-2602.

4. Kusminsky, Roberto E. "Complications of central venous catheterization. "Journal of the American College of Surgeons, 204.4 (2007): 681-696.

5. Roberts, James R., and Jerris R. Hedges. Clinical procedures in emergency medicine. Elsevier Health Sciences, 2009.

6. Chapter 22 Central Venous Catheterization and Central Venous Pressure Monitoring.

7. Marc Mickiewicz, Steven C. Dronen, John G.

Younger.

8. McGee, David C., and Michael K. Gould.

"Preventing complications of central venous catheterization. "New England Journal of Medicine 348. 12 (2003): 1123-1133.

9. Calvert N, Hind D, et al. The effectiveness and cost- effectiveness of ultrasound locating devices for central venous access: a systematic review and economic evaluation. Health Technol Assess 2003;

7(12): 1-84.

10. Gibbs, Frantz J., and Michael C. Murphy.

"Ultrasound guidance for central venous catheter placement. "Hospital Physician 42.3 (2006): 23.

11. VERGHESE, ST, et al. "Ultrasound-guided internal jugular venous cannulation in infants: A prospective comparison with the traditional palpation method.

"Anesthesiology 91.1 (1999): 71-77.

12. Making Health Care Safer II: An Updated Critical Analysis of the Evidence for Patient Safety Practices.

Executive Summary. Evidence Report/Technology Assessment Number 211.

13. Masroor, Mohammad Imtiaz. "Mechanical Complications of Central Venous Catheters in Hemodialysis Patients: Is Post Procedure X-Ray Chest Mandatory in all cases? " Ann. Pak. Inst. Med.

Sci 5.4 (2009): 228-232.

14. Pratt RJ, Pellowe CM, Wilson JA, et al. epic2:

National evidence-based guidelines for preventing healthcare-associated infections in NHS hospitals in England. J HospInfect. 2007; 65(Suppl. 1): S1-S59.

Available at http://www.epic.tvu.ac.uk/PDF%20Files/epic2/epic2f

inal.pdf.

15. Sloman R, Rosen G, Rom M, Shir Y. Nurses’

assessmentof pain in surgical patients. J AdvNurs.

2005; 52(2): 125-32.

16. Bodian CA, Freedman G, Hossain S, Eisenkraft JB, Beilin Y. The Visual Analog Scale for Pain: Clinical Significance in Postoperative Patients.

Anesthesiology 2001; 95(6): 1356-6.

17. Scrimshaw SV, Maher C. Responsiveness of Visual Analogue Scale and McGill Pain Scale Measures. J Manipul, PhysiolTher 2001 24(8): 501-4.

18. Mendelson G, Selwood TS. Measurement of Chronic Pain: A Correlation Study of Verbal and Nonverbal Scales. J Psychopathology Behavioral Assessment 2005; 3(4): 263-9.

19. Majani G, Tiengo M, Giardini A, Calori G, De Micheli P, Battaglia A. Relationship between MPQ and VAS in 962Patients: A Rationale for Their Use.

Minerva Anestesiol 2003; 69(1-2): 67-73.

20. Sahin S. Gender and pain. Article in Turkish; Agri 2004 Apr; 16(2): 17-25.

21. Roger B, Fillingim Chiristopher D, King, Margarete C, Riberio-Dasilva, Bridgett Rahim. Sex, Gender, and Pain: A Review of Recent Clinical and Experimental Findings. The Journal of Pain, may 2009; 10(5): 447- 485.

22. Carly Miller. The Influence of Gender, Personal Self-Efficacy, and Lifespan Socialization. Pain Management Nursing, Desember 2006; 7(4): 148- 152.

23. Bernhard Gebauer, Ulf Martin Karl Teichgräber, Michael Werk, Alexander Beck ,Hans-Joachim Wagner Sonographically guided venous puncture and fluoroscopically guided placement of tunneled, large- bore central venous catheters for bone marrow transplantation-high success rates and low complication rates. Support Care Cancer (2008) 16:

897-904.

24. Dimitrios Karakitsos, Nicolaos Labropoulos, Eric De Groot, Alexandros P Patrianakos, Gregorios Kouraklis, John Poularas, George Samonis, Dimosthenis A Tsoutsoseal-time ultrasound-guided catheterisation of the internal jugularvein: a prospective comparison with the landmark technique incritical care patients Critical Care 2006, Avaiable from:http://ccforum.com/content/10/6/R162.

25. National Institute for Clinical Excellence. "Guidance on the use of ultrasound locating devices for placing central venous catheters. "Technology Appraisal Guidance 49 (2002).

26. Koletzko, Berthold, et al. "1. Guidelines on paediatric parenteral nutrition of the European Society of Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) and the European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ESPEN), supported by the European Society of Paediatric Research (ESPR). "Journal of pediatric gastroenterology and nutrition 41 (2005): S1-S4.

27. Bishop, L., et al. "Guidelines on the insertion and management of central venous access devices in

(10)

adults. "International journal of laboratory hematology 29.4 (2007): 261-278.

28. www.avainfo.org/website/download.aspid, 193196.

29. ACSCoP, Care. "Revised statement on recommendations for use of real-time ultrasound guidance for placement of central venous catheters.

"Bull Am CollSurg, 96 (2011): 36-7.