ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺷﺮط ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزي در ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻧﻲ - مطالعات حقوق خصوصی

(1)

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ هرود ، 47 ةرﺎﻤﺷ ، 3

، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1396 تﺎﺤﻔﺻ ، 469 - 451

ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ رد يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻦﻴﻴﺒﺗ

ﻲﻠﻋ ﻲﻳﺎﺿر *

ﻲﺻﻮﺼﺧ قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ةﺪﻜﺸﻧاد

ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ زاﺮﻴﺷ هﺎﮕﺸﻧاد

) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

17 / 3 / 1394 - ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :

1 / 3 / 1396 (

هﺪﻴﻜﭼ ﻢﻬﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا راﻮﺘﺳا يدﺪﻌﺘﻣ لﻮﺻا ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻨﺑ آ ﻦﻳﺮﺗ

ن ﺎﻫ ﻞﺻا دﻮﺒﻧ ﺾﻴﻌﺒﺗ

ﺖﺳا . ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ نﺎﺴﻜﻳ رﺎﺘﻓر ﻦﺘﺷاد ﻪﺑ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ،ﻞﺻا ﻦﻳا ﺪﻴﻘﻣ

ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﺎﺑ

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نﺎﺴﻜﻳ ظﺎﺤﻟ زا ﺎﻫرﻮﺸﻛ ندﻮﺒﻧ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻲﮕﺘﻓﺎﻳ ﻢﻛ ﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ دورو ،

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا دﺎﺼﺘﻗا زا يﺪﺟ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ،ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﺎ

ﺖﺳ ﺎﺗ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر مﺎﮕﻨﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺐﻴﺳآ رﺎﭼد ﺪﻧﻮﺸﻧ

. يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ،يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ار هزﺎﺟا ﻦﻳا ﻲﻣ

ﺪﻫد ﺎﻄﻋا ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ يرﺎﺠﺗ تﺎﺒﻴﺗﺮﺗ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ﺎﺗ

ﻛ ﺪﻨﻨ . ﺖﺳا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد و يدارا ،طﺮﺷ ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ ﻞﻤﻋ

، رﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻋاﻮﻗ ﻊﺑﺎﺗ ًﻼﻣﺎﻛ ﺎﻣا ت

ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺖﺳا ﺎﻫرﻮﺸﻛ و ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ار نآ ﻪﻠﻴﺳو يا ﺪﻨﻫد راﺮﻗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻦﻳا تاﺪﻬﻌﺗ زا راﺮﻓ ياﺮﺑ .

ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺳ ﺪﺟاو ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻄﻋا تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ،

و ضﻮﻌﻣﺮﻴﻏ ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ

ﺰﻴﻣآ يﺎﻫرﻮﺸﻛ يﻮﺳ زا ﻲﺸﻨﻳﺰﮔ و ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﻲﻳﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ًﺎﻀﻌﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺑ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪ ﻲﻣ

ﺪﻧﻮﺷ . ﺮﻣا ﻦﻳا ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻢﻴﻘﻋ نﺪﺷ

ﻪﻠﻴﺳو ﻦﻳا ﻲﻳارﺎﻛ دﻮﺷ

و ﺔﻔﺴﻠﻓ ﺞﻳوﺮﺗ و ﻖﻳﻮﺸﺗ ﻲﻨﻌﻳ ،نآ يدﻮﺟو ﺔﻌﺳﻮﺗ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ يدﺎﺼﺘﻗا

شوﺪﺨﻣ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ﺪﻨﻛ

.

يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو

ﻞﺻا دﻮﺒﻧ مﺎﻈﻧ ،تﺎﮔ ،توﺎﻔﺘﻣ و هﮋﻳو رﺎﺘﻓر ،ﺾﻴﻌﺒﺗ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ .

* ﺲﻛﺎﻓ : 07136287311

[email protected] Email:

(2)

452

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 3

، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1396

1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻜﺷ ﻪﻛ 1

هدﺮﺘﺴﮔ ﺮﺗ

» تﺎﮔ « ﺎﻳ

» ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﺔﻣﺎﻧ ترﺎﺠﺗ و ﻪﻓﺮﻌﺗ ﻲﻣﻮﻤﻋ

2«

ﺮﺑ ،ﺖﺳ ﺔﻳﺎﭘ ترﺎﺠﺗ ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ يﺪﻴﻠﻛ ضوﺮﻔﻣ ﻦﻳا ﺔﺻﺮﻋ

لدﺎﺒﺗ ﺖﻳﺰﻣ ﺖﺳﺎﻫ . ﻲﻳﺎﻫرﻮﺸﻛ

رد ﺖﻳﺰﻣ ياراد ﻪﻛ هزﻮﺣ

يﺎﻫ صﺎﺧ ا ﺶﻳاﺰﻓا ترﻮﺻ رد ،ﺪﻧ ةﺮﺘﺴﮔ

فﺮﻃ يﺎﻫ ر ،يرﺎﺠﺗ و ﺪﺷ

ﺖﻠﻣ رد ار يﺮﺘﺸﻴﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﻲﻳﺎﻓﻮﻜﺷ دﺮﻛ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻢﻫاﺮﻓ ﺎﻫ

. ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

، ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ياﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ

ﺪﻧرادﺮﺑ ار دازآ ترﺎﺠﺗ ﻊﻧاﻮﻣ ،ﻲﻧﺎﻬﺟ دﺎﻬﻧ ﻚﻳ ﺖﻳرﻮﺤﻣ ﺎﺑ ﺖﺳا مزﻻ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺪﺷر

) و يﺮﻗﺎﺑ

،ناﺮﮕﻳد 1388 : 13

.(

ﻖﻠﻄﻣ يزﺎﺳدازآ ﻦﻳا ﺖﺴﻴﻧ

زا ﻚﻳ ﺮﻫ و فﺮﻃ

يﺎﻫ طوﺮﺷ ﺖﻳﺎﻋر ﻪﺑ ،يرﺎﺠﺗ و

تاﺪﻬﻌﺗ ﺰﻠﻣ ا ﺪﻧ

) ،ﻮﻟﺮﺒﻨﻗ 1388 : 165

.(

يزﺎﺳدازآ ﺖﺳﺎﻴﺳ لﻮﺻا ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ دﻮﺧ فاﺪﻫا دﺮﺒﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ

يرﺎﺠﺗ ﺖﻟود ﻲﻣ ﺎﻫ دزادﺮﭘ . ﻢﻬﻣ و ﻦﻴﻟوا ،ﻢﻛﺎﺣ ﻞﺻا ﻦﻳﺮﺗ

» ﻞﺻا دﻮﺒﻧ ﺾﻴﻌﺒﺗ

3« ود ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا

ﻲﺟرﺎﺧ و ﻲﻠﺧاد ﻞﺻا )

ﺖﻟود و ﻲﻠﻣ رﺎﺘﻓر ﻠﻣﺎﻛ

ﺔ دادﻮﻟا ( ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ .

» ﻲﻠﻣ رﺎﺘﻓر ﻞﺻا

4« ﻪﻛ

رد ةدﺎﻣ 3 ﻪﺑ هﺪﻣآ تﺎﮔ ﻦﻳا

رﺎﺘﻓر ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ

ﻲﺗادراو تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ ،

بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺮﺗ ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻲﻠﺧاد يﺎﻫﻻﺎﻛ ﺎﺑ رﺎﺘﻓر زا .

،هﺪﻋﺎﻗ ﻦﻳا ﻲﺗادراو يﺎﻫﻻﺎﻛ

ﺎﺑ ار ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ

راﺮﻗ ﻲﻧﺎﺴﻜﻳ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ رد ﻲﻠﺧاد يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻲﻣ

ﺪﻫد .

» ﺖﻟود ﻞﺻا ﻠﻣﺎﻛ

ﺔ دادﻮﻟا

5« ﻞﺻا ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻪﺑ

ﻲﻠﻣ رﺎﺘﻓر ﻲﻣ

دزادﺮﭘ ﻪﺑ ، ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﺖﻟود ﺎﻫ ﻖﺣ ﻪﺑ تازﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا رد ﺾﻴﻌﺒﺗ ﻦﺘﺷاداور

دﻮﺧ يرﺎﺠﺗ يﺎﻛﺮﺷ ار

ﺪﻧراﺪﻧ . ﻦﻳا ﻞﺻا ﺎﺑ ﺖﺣاﺮﺻ رد ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﻓﺮﻌﺗ و ترﺎﺠﺗ

) تﺎﮔ ( 1994

، ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻲﻣﻮﻤﻋ ترﺎﺠﺗ ﺧ تﺎﻣﺪ ) ﺲﺗﺎﮔ

6( و ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻪﺒﻨﺟ يﺎﻫ يرﺎﺠﺗ

قﻮﻘﺣ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ يﺮﻜﻓ ) ﺲﭙﻳﺮﺗ

7( هﺪﻣآ ﺖﺳا . ﻖﺒﻃ ﺖﻴﻌﺿو ﺖﻟود ﻠﻣﺎﻛ ﺔ دادﻮﻟا

، ﺖﻟود ﺎﻫ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ

ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻞﺻا ترﺎﺠﺗ دازآ و نﺎﻜﻣا ﺖﺑﺎﻗر ﻦﻴﺑ فﺮﻃ يﺎﻫ

،يرﺎﺠﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ زﺎﻴﺘﻣا ﺗ يرﺎﺠ ار

ﻪﻛ ﻪﺑ يرﻮﺸﻛ صﺎﺧ هداد ﺪﻧا ﺎﻳ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد

، ﻪﺑ ﺮﻳﺎﺳ فﺮﻃ يﺎﻫ يرﺎﺠﺗ ﺰﻴﻧ يﺮﺴﺗ ﺪﻨﻫد .

ﺎﺑ توﺎﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻫرﻮﺸﻛ يدﺎﺼﺘﻗا حﻮﻄﺳ ﻖﻴﻤﻋ يﺎﻫ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ،

و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ و ﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﻪﻏﺪﻏد

يﺎﻫ آ ن ﺎﻫ ياﺮﺟا رد ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ ، رد ترﺎﺠﺗ يزﺎﺳدازآ ﻞﺻا

ﻦﻴﺑ ﺢﻄﺳ ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻧاﺮﮕﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ موﺰﻟ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ لﺎﺣ رد و

ﺶﻴﭘ ﻖﻳﺮﻃ زا ار ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻲﻨﻴﺑ

» ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ يرﺎﺠﺗ تﺎﺒﻴﺗﺮﺗ

8« ﻲﻣ يروآدﺎﻳ

ﺪﻨﻛ . يرﺎﺠﺗ تﺎﺒﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا

ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ ﺎﺑ دﻮﺟو ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺮﺑ ﻞﺻا دﻮﺒﻧ ﺾﻴﻌﺒﺗ و ﺖﻟود ﻠﻣﺎﻛ ﺔ

،دادﻮﻟا ﻖﺒﻃ ةدﺎﻣ 24

،تﺎﮔ ةدﺎﻣ 5

1.World Trade Organization (WTO)

2.General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) 3.Non-discrimination

4.National Treatment 5.Most-favored Nation (MFN)

6.General Agreement on Trade in Services (GATS) 7.Trade-Related Intellectual Property Rights (TRIPs) 8.Preferential Trading Arrangements

(3)

ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ رد يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻦﻴﻴﺒﺗ

453

ﺲﺗﺎﮔ

، ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ طﺮﺷ

» يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻳ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ

1« ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ زﺎﺠﻣ .

نآ ﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا

،يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ مﻮﻬﻔﻣ ﺎﺗ ﺖﺳا ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ

و ﻦﻴﻴﺒﺗ ار نآ نﺎﻛرا و ﺮﺻﺎﻨﻋ ،ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻴﻫﺎﻣ ،ﻲﺨﻳرﺎﺗ

ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻨﻛ . ﻬﻤﺟ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يرﻮﺸﻛ ،ناﺮﻳا ﻲﻣﻼﺳا يرﻮ

و دور

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﻦﺘﺳﻮﻴﭘ دﺪﺻرد ﻪﺒﻨﺟ

يﺎﻫ نآ ياﺮﺑ ،طﺮﺷ ﻦﻳا ﻲﻗﻮﻘﺣ

ﺖﺳا هﺪﻧزﺎﺳ و ﺪﻴﻔﻣ .

2 . يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ مﻮﻬﻔﻣ

ﻲﻳاﺪﺟ ياﺰﺟا زا ﻲﻜﻳ هزوﺮﻣا ،يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

ﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ

،نآ ﺖ

ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا ﻠﻣﺎﻛ ﺖﻟود ﻞﺻا ﺮﺑ ﺔ

رد جرﺪﻨﻣ دادﻮﻟا ةدﺎﻣ

1:1 تﺎﮔ 1994 ﺖﺳا .

ﺖﻟود ﻞﺻا

ﻠﻣﺎﻛ ﺔ ناﻮﻨﻋ ﻪﻛ دادﻮﻟا ﺔﺘﺴﻫ

صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ نﻮﺘﺳ و تﺎﮔ ﻲﻠﺻا

ﻪﻓﺮﻌﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ و تازﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا ﻪﺑ ار ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ،ﺖﺳا هداد

نﺎﺴﻜﻳ يا مﺰﻠﻣ

ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ

دﻮﺒﻧ ﺾﻴﻌﺒﺗ دراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ار يرﺎﺠﺗ يﺎﻛﺮﺷ نﺎﻴﻣ .

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻨﻌﻣ ناﺪﺑ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ يﺎﻨﺜﺘﺳا

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ بﻮﻠﻄﻣ رﺎﺘﻓر لﺎﻤﻋا ﻪﺑ زﺎﺠﻣ

ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ و ﺮﺗ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻀﻋا ﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﻖﺣ ﻦﻳا يﺎﻄﻋا نوﺪﺑ .

ﻪﻠﻴﺳو رﻮﻛﺬﻣ طﺮﺷ

ﺞﻳوﺮﺗ و ﻖﻳﻮﺸﺗ ﺖﻬﺟ رد يا

ﺔﻌﺳﻮﺗ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ .

ًﺎﻘﻴﻗد زا ﺖﻴﻓﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﻊﺟار ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ

بﻮﺼﻣ تاﺪﻬﻌﺗ

21971

يﺎﻫرﻮﺸﻛ طﺮﺷ ﻦﻳا

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ يرﺎﺠﺗ رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ار ﻮﻀﻋ

ياﺮﺑ ﺮﮕﻳد يﺎﻀﻋا ﻪﺑ ﻖﺣ يﺎﻄﻋا نوﺪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ زا تادراو زﺎﺠﻣ

ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .

سﺎﺳاﺮﺑ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

» مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﻓﺎﻳ ﺘ ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

3« ﻲﻣ ﻞﻤﻋ زا ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

» و هﮋﻳو رﺎﺘﻓر

توﺎﻔﺘﻣ

4« رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ

ﻲﻣ ﻪﺸﻳر لﺎﺳ رد و دﺮﻴﮔ 1979

ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ

ﺪﻴﺳر ﺐﻳﻮﺼﺗ ﻪﺑ تﺎﮔ ناﺮﻳزو .

3 . ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ ﻲﺨﻳرﺎﺗ

ﺖﺴﺟ ياﺮﺑ

و يﻮﺟ ﺄﺸﻨﻣ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﮕﺘﻔﺷآ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ،يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻲﺨﻳرﺎﺗ

د ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﺑ ترﺎﺠﺗ ر

لﺎﺳ ﻦﻴﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ

يﺎﻫ 1964 ﺎﺗ 1968 ﻲﻣ ﻞﺻا ﻦﻳا ﻪﺑ ،

ناﻮﺗ

آ ياﺮﺑ زﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا ﺚﺤﺑ ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا زا ﺖﻳﺎﻤﺣ موﺰﻟ ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ن

ﺎﻫ حﺮﻄﻣ ار ﻲﻣ

ﺪﻨﻛ .

ﻲﻠﻤﻋ ﺶﻴﭘ ﺎﺑ عﻮﺿﻮﻣ نﺪﺷ

مﺎﻈﻧ ﻲﻨﻴﺑ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ،نآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

زا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ ﺘﻓﺮﺸﻴﭘ يﺎﻫرﻮﺸﻛ يﺎﻫرازﺎﺑ ﻪﺑ صﺎﺧ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ و ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻖﻳﺮﻃ

ﺔ يدﺎﺼﺘﻗا

1.Enabling Clause

2.Waiver Decision, Decision of the Contracting Parties to the GATT of 25 June 1971 3.Generalized System of Preferences (GSP)

4. Special and Differential Treatment

(4)

454

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 3

، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1396

ﺖﺳد ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ

) Cline, 2004: 65-66

.(

ﺖﺴﺸﻧ ﻦﻴﻟوا )

مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ (

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ

و ترﺎﺠﺗ ﺲﻧاﺮﻔﻨﻛ ﺔﻌﺳﻮﺗ

ﺪﺤﺘﻣ ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ )

دﺎﺘﻜﻧآ ( لﺎﺳ رد 1964 ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا

ﺪﻳﻮﮔ

» ...

ﻪﺘﻓﺎﻳ ا يﺎﻄﻋا ﺎﺑ ﻪﺑ زﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا ﻪﺑ مﺰﻠﻣ ،ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ تازﺎﻴﺘﻣ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ...

1«.

لﺎﺳ رد1

1965 رﺎﻬﭼ ﺶﺨﺑ تﺎﮔ يﺎﻀﻋا ، )

داﻮﻣ 35 - 38 ( ار

تﺎﮔ ﻪﺑ ﺪﻧدوﺰﻓا ﻪﺑ ﻦﻤﺿ داﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﻴﻤﺳر

لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ

،ﻪﻌﺳﻮﺗ

» ﻞﺻا ضﻮﻌﻣﺮﻴﻏ ندﻮﺑ

تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ «

ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ار

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ،نآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ دﺮﻛ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﭻﻴﻫ نوﺪﺑ ﻢﺸﭼ ﻪﻧﻮﮔ

ﻪﻓﺮﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻳ فﺬﺣ ﺖﻬﺟ رد ،ﻲﺿﻮﻌﻣ ﺎﻳ ﺖﺷاد

لﺎﺒﻗ رد ﺎﻫ

ﺪﻨﻫاﻮﺧ ماﺪﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ تﻻﻮﺼﺤﻣ دﺮﻛ

. لﺎﺳ رد دﺎﺘﻜﻧآ ﺖﺴﺸﻧ ﻦﻴﻣود 1968

،عﺎﻤﺟا ﺎﺑ ،ﻪﺴﻠﺟ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﺷ راﺰﮔﺮﺑ ﻮﻧ ﻲﻠﻫد رد ﺔﺑﻮﺼﻣ

دوز يراﺮﻗﺮﺑ مﺎﻈﻧ مﺎﮕﻨﻫ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﻞﻤﻋ و ﺾﻴﻌﺒﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ

ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺔﻣﺎﻨﻌﻄﻗ

21 ) 2 ( ﻪﺑ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺪﻴﺳر .

،ﺖﺴﺸﻧ ﻦﻳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ةﮋﻳو ﺖﺌﻴﻫ

و ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ دﺎﺘﻜﻧآ ترﺎﺠﺗ .

لﺎﺳ رد 1970 مﺎﻈﻧ رد ، ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ يراﺮﻗﺮﺑ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

دوز مﺎﻈﻧ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ

و ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ دﻮﺳ ﻪﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻞﻤﻋ و ﺾﻴﻌﺒﺗ نوﺪﺑ

ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ تاردﺎﺻ زا ﻲﺷﺎﻧ تاﺪﻳﺎﻋ ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﻴﻤﺼﺗ

75 ) (S-IV ار ﺖﻓﺮﮔ . ،ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﻳا

ﻪﺑ ﻖﻳﻮﺸﺗ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﺘﻌﻨﺻ

ﻲﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﻞﻴﻬﺴﺗ و يزﺎﺳ

دﺮﻛ

) Abdulqawi, 2000: 86

.(

ﻮﻘﺣ ياﺮﺟا لﺎﺳ رد مﺎﻈﻧ ﻦﻳا ﻲﻗ

1971 و ﺖﻓﺮﮔ دﻮﺧ ﻪﺑ يﺮﮕﻳد ﻞﻜﺷ

ﻠﻣﺎﻛ ﺖﻟود ﻞﺻا تاﺪﻬﻌﺗ زا ﺖﻴﻓﺎﻌﻣ نآ ﺔ

دادﻮﻟا ) ضاﺮﻋا ﻪﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ (

دﻮﺑ لﺎﺳ هد تﺪﻣ ياﺮﺑ .

بﻮﻠﻄﻣ يرﺎﺘﻓر لﺎﻤﻋا ﻖﺣ ،هﺪﺷذﺎﺨﺗا ﻢﻴﻤﺼﺗ

ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ار ﺮﺗ

ﻣ ﻪﻜﻧآ نوﺪﺑ داد ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ زﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا نوﺪﺑ ﻞﺻا ﺾﻘﻧ زا ﻲﻧاﺮﮕﻧ ﺐﺟﻮ

دﻮﺒﻧ ﺾﻴﻌﺒﺗ

دﻮﺷ تﺎﮔ .

لﺎﺳ رد 1979 ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ

» بﻮﻠﻄﻣ و توﺎﻔﺘﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ رﺎﺘﻓر

لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺖﻛرﺎﺸﻣ و ﺮﺗ

ﻪﻌﺳﻮﺗ

2« مﺎﻈﻧ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ

،تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

» يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ «

ﺎﺑ ار ﻲﻳﺎﻨﺒﻣ ﻲﻤﺋاد ﻪﺑ ﺮﺗ

ﻲﻠﺻا ﻪﻛ ﺪﻧﺎﺳر ﺐﻳﻮﺼﺗ

ﻦﻳﺮﺗ ﺔﺠﻴﺘﻧ تاﺮﻛاﺬﻣ ﺔﺒﻧﺎﺟﺪﻨﭼ ﺗ

لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳﻮﻴﻛﻮﺗ رود يرﺎﺠ

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ تاﺪﻬﻌﺗ زا ﺖﻴﻓﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ ،ﻪﻟﺎﺳ هد ﺖﻠﻬﻣ يﺎﻀﻘﻧا

) Mckenzie, 2005: 3

.(

1. Principle 8 of Recommendation A.I.1 in final Act of the First United Nations conference on Trade and development (Geneva: UNCTAD, Doc E/CONF.46/141, 1964), Vol. 1, at 20.

2.Differential and More Favorable Treatment, Reciprocity and Fuller Participation of Developing Countries

(5)

455

4 . ﻪﺳ نﺎﻛرا

ﻧﺎﮔ ﺔ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

نﺎﻤﻫ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ ﺔﻣﺪﻘﻣ

ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻳﺎﻄﻋا تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ،ﺖﺳا هﺪﻣآ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﺪﺟﻮﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ ،ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻴﻏ و ﺰﻴﻣآ ﺪﻨﺷﺎﺑ ضﻮﻌﻣﺮ .

لﻮﺻا ﻦﻳا لﺎﺣ ﻲﺳرﺮﺑ

ﻲﻣ ﻮﺷ ﻧ ﺪ .

4 . 1 . ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ 1

رد ﺖﻔﺻ ﻦﻳا ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ

مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﺖﺳا راﻮﺘﺳا ﺎﻨﻌﻣ ود ﺮﺑ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ .

ﻢﻴﻤﺼﺗ ناﻮﻨﻋ ﻖﺑﺎﻄﻣ

- مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ -

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ ؛ﺖﺳا مﺎﻈﻧ ياﺮﺑ ﺖﻔﺻ ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﻳا ﻦﺘﻣ -

يراﺮﻗﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻛ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ مﺎﻈﻧ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ دراد هرﺎﺷا ﻪﺘﻓﺎﻳ -

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺖﻔﺻ ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻪﻛ ﻲﺗﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻲﻨﻌﻳ ؛ﺖﺳا تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ياﺮﺑ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ .

هﺎﮔﺪﻳد زا ،لوا حﻼﻄﺻا

ﻲﻳﺎﻫ

ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﻲﻣ

اﺪﺘﺑا ﻪﻛ دﺮﻴﮔ يﻮﺳ زا

ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣﺮﻃ دﻮﺟو ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ

شﺮﻳﺬﭘ ﺪﺷ ا و ﺪﺸﻧ دﺎﺠﻳا ﺰﮔﺮﻫ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﻈﻧ ؛ ﺖﺳا ﺪﻳاز ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺮﻈﻧ زا حﻼﻄﺻا ﻦﻳا هزوﺮﻣ

) Krishnamurti, 1971: 46

.(

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻳﻻد

ﻫد ﻨ ﺢﻴﺤﺻ ،مود حﻼﻄﺻا ﻪﻛ ﺪ

ﺖﺳا ﺮﺗ

، اﺮﻳز

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ،حﻼﻄﺻا ﻦﻳا ﺘﻓﺎﻳ

ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ زا ار ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻄﻋا

ﻜﻫار ﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻄﻋا صﺎﺧ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا ﻲﺸﻨﻳﺰﮔ و ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا يرﺎ

ﻲﻣ ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﺪﻨﻛ

) Ibid, 1967: 647

.(

ﺪﻨﺑ ﻪﺑ ،هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا ﺖﻳﻮﻘﺗ و ﺢﻴﺿﻮﺗ رد )

ج ( 3 ﻲﻣ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

هرﺎﺷا ناﻮﺗ دﺮﻛ

ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻛ

ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻪﺑ

ﺖﻴﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﻪﻛ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يرﺎﺠﺗ و ﻲﻟﺎﻣ ،يا

ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا يدﺎﺼﺘﻗا ﺮﺠﻨﻣ

ﻲﻣ ﻮﺷ ﻲﻣ راﺮﻗ فﺪﻫ د

ﺪﻫد . رﺎﻴﻌﻣ ﻦﻳا ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ -

يﺎﻫزﺎﻴﻧ

ﻪﻌﺳﻮﺗ يرﺎﺠﺗ و ﻲﻟﺎﻣ ،يا -

يﺎﻫرﻮﺸﻛ رﺎﻴﺘﺧا ﻪﺑ و نﺎﻣز ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻊﺑﺎﺗ و توﺎﻔﺘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳا

ﻲﻣ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يدرﻮﺧﺮﺑ ﻪﻛ

ﺪﺒﻠﻃ

) Ukpe, 2007: 10

.(

رﺎﻴﻌﻣ ﺎﺑ ،مود حﻼﻄﺻا ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ دﻮﺒﻧ

ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻲﻳاﺪﺘﺑا ﺾﻴﻌﺒﺗ .

4 . 2 . ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ

2ﺰﻴﻣآ

ﻪﺘﻓﺎﻳ مﺎﻈﻧ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻄﻋا تازﺎﻴﺘﻣا ﻪﻛ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا صﻮﺼﺧرد ًﺎﻣﻮﻤﻋ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ ﺪﻳﺎﺑ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

ﺷﺎﺑ ﺰﻴﻣآ ﻨ ﺪﻧراﺪﻧ ﻲﻓﻼﺘﺧا ،ﺪ .

ﺴﻣ ﻦﻳا ﺮﺳ ﺮﺑ فﻼﺘﺧا ﺌ

ﻪﻠ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻣ ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﺎﻳ طﺮﺷ ﻖﻘﺤﺗ ﻪﺑ ار يزﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا ﺪﻨﻧاﻮﺗ طﻮﻨﻣ

ﻛ ﺾﻴﻌﺒﺗ و طوﺮﺸﻣ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻢﻬﻣ توﺎﻔﺗ ؟ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺪﻨﻨ

تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺰﻴﻣآ

ﻲﻤﻧ ﻲﻃوﺮﺸﻣ

ﺾﻴﻌﺒﺗ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ﺰﻴﻣآ . ﻦﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد لاﺆﺳ

ود ﺮﻫ ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ،

1.Generalized

2.Non-discriminatory

(6)

456

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 3

، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1396

مﺎﻈﻧ سﺎﺳاﺮﺑ حﻼﻄﺻا ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻪﺟﻮﺗ

دﺮﻛ . ﻪﺑ ﺾﻴﻌﺒﺗ ،مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ اﺮﻳز

ﺪﻧراﺪﻧ ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ يرﺎﺘﻓر يﺎﻨﻌﻣ .

حﻼﻄﺻا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد

ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ مﺎﻈﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺰﻴﻣآ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ و تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺔﻳور

ﻦﻴﻨﭼ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ ،يرﺎﺠﺗ

ﺷﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ نﺎﻴﻣ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻲﺗﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻨ

ﺪ

) Ustor, 1976: 128

.(

ﺎﺑ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ يﻮﺳ زا يذﺎﺨﺗا تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ ﻲﺧﺮﺑ ،ﻦﻳا و ﻞﺣ ﻦﻛر هﮋﻳو

ﺐﻠﻄﻣ فﻼﺧ ،نآ ﻞﺼﻓ هﺪﺷﺮﻛذ

ﻲﻣ تﺎﺒﺛا ار

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻨﻌﻳ ؛ﺪﻨﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ نﺎﻤﻫ يﺎﻄﻋا ﻪﺑ

ﻪﺑ زﺎﻴﺘﻣا ﺔﻤﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ مﺰﻠﻣ

ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ . يأر رد فﻼﺘﺧا ﻞﺣ ﻦﻛر ﻦﻳا ﺪﻨﻫ ياﻮﻋد

ﺖﻴﻓﺮﻃ ﻪﺑ ﺔﻳدﺎﺤﺗا

ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا زرﺎﺑ قاﺪﺼﻣ ﺎﭘورا .

ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻋﺪﻣ نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ ،اﻮﻋد ﻦﻳا رد

ﻲﻳﺎﻄﻋا زﺎﻴﺘﻣا ﺔﻳدﺎﺤﺗا

رد ﺎﭘورا ﺔﻨﻴﻣز و يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﻳﺎﺑ ،نﺎﺘﺴﻛﺎﭘ ﻪﺑ ﻲﻳوراد داﻮﻣ

ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ ﻪﺑ نﺎﺴﻜﻳ ،ﺰﻴﻣآ ﺔﻤﻫ

درﻮﻣ ﻦﻳا رد و دﻮﺷ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻀﻴﻌﺒﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو .

ﺖﺌﻴﻫ ﻞﺻا ﺮﻴﺴﻔﺗ ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻴﺳر دﻮﺒﻧ

ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ار نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ يﺎﻋدا ،ﺾﻴﻌﺒﺗ

دﻮﺑ

، نﺎﻴﺑ و ﺾﻘﻧ ،ﺮﻈﻧﺪﻳﺪﺠﺗ مﺎﻘﻣ رد ار ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﻳا ،فﺎﻨﻴﺘﺳا ﻦﻛر ﺎﻣا دﺮﻛ

ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻪﻛ

ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ رﻮﺸﻛ ماﺰﻟا يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ،ﺰﻴﻣآ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻓﺮﻌﺗ زﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا ﻪﺑ

ﻤﻫ ﻪﺑ ﺮﺑاﺮﺑ يا ﺔ

ﺖﺴﻴﻧ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ .

ﻲﻣ هﺪﻨﻨﻛﺎﻄﻋا يﺎﻫرﻮﺸﻛ ،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺢﻄﺳ ﺎﻫرﻮﺸﻛ نﺎﻴﻣ ،ﻲﮕﺘﻓﺎﻳ

ﻞﺋﺎﻗ ﺰﻳﺎﻤﺗ ﺪﻧﻮﺷ

) Engelsman, 2008: 11-15

.(

رﻮﺸﻛ ﻊﻗاورد

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻄﻋا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد رﻮﺸﻛ ﻪﺑ يزﺎﻴﺘﻣا ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ، ﺪﻨﻛ

ﺮﮕﻳد ﻪﺑ ار زﺎﻴﺘﻣا نﺎﻤﻫ ﺪﻳﺎﺑ ،

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺰﻴﻧ ﺎﻄﻋا ،ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺮﺑاﺮﺑ ﺖﻴﻌﺿو رد رﻮﺸﻛ نآ ﺎﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻛ

ﺪﻨﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﺑ زﺎﻴﺘﻣا نآ يﺎﻄﻋا ﻪﺑ ﻲﻣاﺰﻟا ﻪﻜﻨﻳا ﻪﻧ و

) Cui,

2008: 136

. (

ﻧ رﺎﻛ ،ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ رد و هدﺎﺳ ،دراﻮﻣ ﻲﺧﺮﺑ رد ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و ﺾﻴﻌﺒﺗ ﺺﻴﺨﺸﺗ ًﺎﺘﺒﺴ

ﺖﺳا يراﻮﺷد .

ﺴﻣ ﺖﻳﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺌﻠ

ﺔ ،ﻲﻨﻌﻳ ﻲﻠﺻا فﺪﻫ و ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ

ﻲﻣ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ترﺎﺠﺗ ﻖﻳﻮﺸﺗ و ﻞﻴﻬﺴﺗ

،ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد رﺎﻴﻌﻣ ﻦﻴﻟوا ،ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

ﺖﺳﺎﻫرﻮﺸﻛ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻨﻓ ﺖﻴﻓﺮﻇ .

4 . 3 . ضﻮﻌﻣﺮﻴﻏ

1

ﺮﺴﻔﻣ ﻲﺧﺮﺑ ا

د ار ضﻮﻌﻣ ﺎﻳ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ حﻼﻄﺻا ،ن ﻦﻴﺑ تاﺪﻫﺎﻌﻣ قﻮﻘﺣ ﺞﻳار يﺎﻨﻌﻣ ر

،ﻲﻠﻠﻤﻟا ) ﺮﻫ

عﻮﻧ

» طوﺮﺸﻣ ندﻮﺑ

2« ﻪﺘﺴﻧاد ﺪﻧا

، مﺎﻈﻧ ﺎﻣا ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﺎﻨﻌﻣ ﺮﺗدوﺪﺤﻣ ار حﻼﻄﺻا ﻦﻳا تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

1.Non-reciprocal

2.Conditionality

(7)

457

ﻲﻣ ﻲﻣ ﻲﺗازﺎﻴﺘﻣا ﻪﺑ ﺺﺘﺨﻣ ﻪﻛ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ؛ﺪﻨﻛ

ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد رد ﻊﻧاﻮﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻪﻛ ﺪﻧاد

ﺖﺳا رازﺎﺑ .

ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺋارا ﻪﺑ ﺎﻳ ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تارﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺎﻳ

ﺔ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ

لﺎﺒﻗ رد يرﺎﺠﺗ تازﺎﻴﺘﻣا يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻳﺎﻄﻋا تازﺎﻴﺘﻣا

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻠﻳﺎﻤﺗ ﺪﻧراﺪﻧ . دﺎﻣ ة 26:8 تﺎﮔ

) ﻪﻌﺳﻮﺗ و ترﺎﺠﺗ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ مرﺎﻬﭼ ﺶﺨﺑ (

ضﻮﻌﻣﺮﻴﻏ ﻞﺻا ، ﻦﻳا ار ندﻮﺑ

ﻲﻣ ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻪﻧﻮﮔ

ﺪﻨﻛ :

» يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يرﺎﺠﺗ تاﺮﻛاﺬﻣ رد ﻪﻛ ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ لﺎﺒﻗ رد ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ

ﻪﻓﺮﻌﺗ فﺬﺣ ﺎﻳ و

ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ترﺎﺠﺗ يوراﺮﻓ ﻊﻧاﻮﻣ ﺮﮕﻳد و ﺎﻫ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ هﺪﻬﻋ ﻪﺑ

ﻲﻣ ﺪﻧراﺪﻧ يرﺎﻈﺘﻧا ،ﺪﻧﺮﻴﮔ

« . ﻲﻣ هدﺎﻣ ﻦﻳا ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ﺢﻴﺿﻮﺗ

ﺪﻳﻮﮔ :

» حﻼﻄﺻا ) ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ

ﺪﻧراﺪﻧ يرﺎﻈﺘﻧا (

ﻦﻳﺪﺑ ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺮﺑ ﻪﺑ يزﺎﻴﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ هﺪﻬﻋ

ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ ﺔﻌﺳﻮﺗ

ﺪﻧراﺪﻧ ،ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺎﻤﻫﺎﻧ نﺎﺸﻴﻟﺎﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﻲﺼﺨﺷ

« . درﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا

ﺪﻴﻳﺄﺗ مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ و تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ )

ﺑ رد توﺎﻔﺗ ﻲﻛﺪﻧا ﺎﺑ ﻪ

يﺮﻴﮔرﺎﻛ

تﺎﺣﻼﻄﺻا (

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .

نﺎﻳﺎﺷ روآدﺎﻳ ي ضﻮﻌﻣﺮﻴﻏ ﻞﺻا ﺖﺳا فداﺮﺘﻣ طوﺮﺸﻣﺮﻴﻏ ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺒﻧ ندﻮﺑ

دﻮﺷ هدﺮﻤﺷ

، دﺎﻣ رد ﻢﻫ اﺮﻳز ة

36:8 ﺪﻨﺑ ﻢﻫ و تﺎﮔ 5

ًﺎﻓﺮﺻ ،ﻲﻠﺑﺎﻘﺗﺮﻴﻏ ﻞﺻا ،يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

ﻪﺑ ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا و تاﺪﻬﻌﺗ

لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يرﺎﺠﺗ و ﻲﻟﺎﻣ ،يا

ﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ ،ﺪﺷﺎﺑ ضرﺎﻌﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﺳا هﺪ

. ﺠﻴﺘﻧ و يرﺎﺠﺗ تاﺮﻛاﺬﻣ ﺪﻧور رد ﺲﭘ ﺔ

ﻲﻨﻌﻳ نآ

ﺖﺳا زﺎﺠﻣ ﻪﻳﻮﺳود و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ لﺎﻤﻋا ﻲﺧﺮﺑ ،يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ يﺎﻄﻋا

، اﺮﻳز ﻲﻣ لﺎﻤﻋا ﻦﻳا

ﺪﻧاﻮﺗ

ﻌﺳﻮﺗ ﺎﺑ ﺔ ﺪﺷﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﻲﺼﺨﺷ .

،ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺸﻛ لﺎﺒﻗ رد ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮ

ﻪﻛ ﻲﻣادﺎﻣ ،ﺪﻨﻫد

آ يرﺎﺠﺗ و ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ن

ﺎﻫ ﻮﺴﻤﻫ ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ ﺢﻴﺤﺻ و ﺬﻓﺎﻧ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻢﻫ طوﺮﺸﻣ ﻪﭼﺮﮔا ، ﺪﻧا

) Altaer, 2010: 82

.(

ﻪﻧﻮﻤﻧ و رﺎﻛ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ،طوﺮﺸﻣ تﺎﻣاﺪﻗا ﻦﻳا زا يا ﻂﻴﺤﻣ

ﺖﺴﻳز ﺖﺳا

ﻳدﺎﺤﺗا ﻪﻛ ﺔ ﺎﭘورا ياﺮﺑ هﺮﻬﺑ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يﺪﻨﻣ رﺮﻘﻣ يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ زا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ

هدﺮﻛ

ﺖﺳا

1. ﻲﻣ ﺮﻣا ﻦﻳا ،لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد

ﺪﻧاﻮﺗ ﺐﺒﺳ ﻪﻘﻴﻠﺳ لﺎﻤﻋا

رﺎﻴﻌﻣ ﻦﻳا يا دﻮﺷ

و ﺔﻔﺴﻠﻓ يدﻮﺟو

1 . ﻳدﺎﺤﺗا ﺔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﮕﻳد ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺰﻴﻧ ﺎﭘورا ﻪﺘﻓﺎﻳ

هﮋﻳو يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ، ﻖﻳﺮﻃ زا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ار يا

ﻣﺎﻧﺮﺑ ﺔ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ Generalized Scheme of Preferences (GSP))

( ﻲﻣ ﺎﻄﻋا ﻨﻛ ﺪ . ﻦﻳا يراﺮﻗﺮﺑ

ﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﺮﻘﻣ ﺐ

ة بﻮﺼﻣ ﺎﭘورا يارﻮﺷ 10

ﺮﺒﻣﺎﺳد 2001 زﺎﺑ ياﺮﺑ اﺪﺘﺑا رد و ة

ﻲﻧﺎﻣز 1 ﻳﻮﻧاژ ﺔ 2002 ﺎﺗ 31 ﺮﺒﻣﺎﺳد

2004 دﺎﺠﻳا ﺷ ﺪ Council Regulation (EC) No 2501/2001 of 10 December 2001) (

و تازﺎﻴﺘﻣا ﻦﻳا يﺎﻄﻋا

ﺖﺴﻳز يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺖﻳﺎﻋر مﺰﻠﺘﺴﻣ ار تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يﻮﺳ زا يرﺎﻛ و ﻲﻄﻴﺤﻣ

ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ .

ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ

ر ﺮﺘﺸﻴﺑ . ﻪﺑ ك :

Harrison, James (2005). Incentives for development: The EC’s Generalized System of Preferences, India’s WTO challenge and reform, Common Market Law Review, Vol. 42, Issue 6, 1663–1689.

(8)

458

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 3

، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1396

شوﺪﺨﻣ ار يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻛ

ﺪﻨ

، رﻮﺸﻛ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ اﺮﻳز ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا زا ، ﻪﻠﺌﺴﻣ

ءﻮﺳ ﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨ ﻪﻠﻴﺳو ار نآ و

هدروآﺮﺑ ياﺮﺑ يا دﺮﻛ

ﺪﻫا ن ﺪﻫد راﺮﻗ دﻮﺧ يرﺎﺠﺗﺮﻴﻏ فا .

5 . ﻲﻣاﺰﻟا ﻪﺳ طوﺮﺷ ندﻮﺑ

ﻪﻧﺎﮔ

ﻪﺳ ﻂﻳاﺮﺷ ﻊﻤﺟ ترﻮﺻ رد ﺎﻬﻨﺗ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﺎﻳآ

ﻧﺎﮔ ﺔ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﻴﻏ ،ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ ﻲﻣ يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻪﺑ ﺰﻴﻣآ

ﻨﻣاد ﺎﻳ دزادﺮﭘ ﺔ

هدﺮﺘﺴﮔ لﻮﻤﺷ

و دراد يﺮﺗ

ﻖﻘﺤﺗ مﺰﻠﺘﺴﻣ يرﺎﺠﺗ تﺎﺒﻴﺗﺮﺗ يﺎﻄﻋا ﻧ رﻮﺑﺰﻣ طوﺮﺷ مﺎﻤﺗ

ﺖﺴﻴ

؟

ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ يارزو ﺲﻧاﺮﻔﻨﻛ رد ﻪﺣود ﻢﻴﻤﺼﺗ تاﺮﻛاﺬﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺖﻴﻌﻗاو

ﻲﻤﻧ ﻲﻧﺎﻬﺟ

ﺳ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺆ

لا فﺎﻔﺷ ﻲﺨﺳﺎﭘ ﺪﻫد

، تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﻳا اﺮﻳز

يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻄﻋا ﺪﻴﻛﺄﺗ

اد در طوﺮﺷ نﺎﻴﺑ ًاﺮﻫﺎﻇ و ﻪﺳ

ﻪﻧﺎﮔ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻒﻴﺻﻮﺗ بﺎﺑ زا )

WTO Ministerial Conference, 2001: 12.2 .(

ﺪﻳد زا ﺪﻨﭼﺮﻫ

مﻮﻬﻔﻣ ،ﻒﺻو ،ﻦﻴﻴﻟﻮﺻا )

ﻒﻟﺎﺨﻣ ( دراد . تﺎﻔﺻ ﺮﮔا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد هﺪﺷﺮﻛذ

،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو

ﺖﺴﻴﻧ زﺎﺠﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ يرﺎﺠﺗ تازﺎﻴﺘﻣا يﺎﻄﻋا .

ةرﺎﻣا

ﻖﻘﺤﺗ ﻪﻛ يﺮﮕﻳد

ﻪﺳ طوﺮﺷ ﻲﻣﺎﻤﺗ

ﻲﻣ مزﻻ ار ﻪﻧﺎﮔ

حﻼﻄﺻا ،دراد

» ﺪﻳﺎﺑ «

،ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﺘﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ياﺮﺑ

يﺎﻄﻋا

ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ يرﺎﺠﺗ تﺎﺒﻴﺗﺮﺗ .

هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ،لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﺖﺳا

ﻲﻣ ﺎﻬﻨﺗ رﺎﻬﻇا ﻦﻳا

ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ و ماﺰﺘﻟا ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻤﻋ رد نﺎﺸﺗاﺪﻬﻌﺗ ﺖﻳﺎﻋر ﻪﺑ .

وﺮﻤﻠﻗ ،ﺮﻈﻨﻣ ﻦﻳا زا

طﺮﺷ هﺪﺷ ﻲﻘﻠﺗ ﻲﻠﻴﺜﻤﺗﺮﻴﻏ و يرﺎﺼﺤﻧاﺮﻴﻏ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ ﺖﺳا

تﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ و ةﺪﻧرادﺮﺑرد

ﻪﺳ طوﺮﺷ

ﻧﺎﮔ ﺔ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﻴﻏ ،ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﺰﻴﻣآ دوﺪﺤﻣ ﺖﺴﻴﻧ . يﺮﮕﻳد ﻞﻳﻻد ﺎﻣا

ﻪﻛ دراد دﻮﺟو يرﺎﺼﺤﻧا

ﻪﺳ طوﺮﺷ ندﻮﺑ

ﻲﻨﺒﻣ يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ صﻮﺼﺧرد ار ﻪﻧﺎﮔ

ﺛ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﺮﺑ ﻲﻣ ﺖﺑﺎ

ﺪﻨﻛ . ﻲﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا

،طﺮﺷ ﻦﻳا ﻦﺘﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ

مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ و تارﺎﻬﻇا و تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ دﺮﻛ هرﺎﺷا ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ .

رد

ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ دراﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺮﻳز

دﻮﺷ .

5 . 1 . مﺎﻈﻧ و يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ دﺎﻔﻣ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

ﺪﻨﺑ 2 ) ﻒﻟا ( ﻲﻣ رﺮﻘﻣ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

دراد :

» ﻠﻣﺎﻛ ﺖﻟود ﺪﻬﻌﺗ ﺔ

دادﻮﻟا ةدﺎﻣ 1 ﺮﻳز درﻮﻣ رد تﺎﮔ

ﻲﻤﻧ لﺎﻤﻋا

دﻮﺷ : ﻪﻓﺮﻌﺗ ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻳﺎﻄﻋا يا ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ

تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ

مﺎﻈﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد هﺪﺷﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ نآ ؛تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ

ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ﻪﺑ ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ 25

ﻪﻳﻮﻧاژ 1971 تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ يراﺮﻗﺮﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﻴﻏ ،ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫﻮﺸﻛ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﺰﻴﻣآ

« .

ﻪﻓﺮﻌﺗ ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﻳﺎﻤﺣ هرﺮﻘﻣ ﻦﻳا رد ﻪﭽﻧآ

ﺖﺴﻴﻧ يا اﺮﻳز ، ﻪﺑ رﺎﺘﻓر ﻦﻳا

مﺎﻈﻧ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﻳ ﺘﻓﺎ ﺔ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺶﻴﭘ

ﺮﺗ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺪﺷ دﻮﺑ ه .

طﺮﺷ عﻮﺿﻮﻣ ،ﻊﻗاورد

(9)

459

ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر ،يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ

تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻲﮔﮋﻳو ﻪﺳ ﺪﺟاو ﻪﻛ ﺖﺳا يا

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﻴﻏ ،ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ ﺪﺷﺎﺑ ﺰﻴﻣآ .

مﺎﻈﻧ ﻪﻜﻧآ ﻪﺻﻼﺧ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﻪﻓﺮﻌﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ زا تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

ﻪﻛ يا

ﻪﺑ ﻠﻣﺎﻛ ﺖﻟود تاﺪﻬﻌﺗ زا ضاﺮﻋا ﻲﻋﻮﻧ ﺔ

ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺖﺳا دادﻮﻟا

؛ﺪﻨﻛ ﻦﻳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﺖﺳا

ﻪﻛ

ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ار يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ زا ﻪﺘﺳد نآ ﺎﻬﻨﺗ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻨﻛ

ﻪﺳ طوﺮﺷ ﻪﻛ ﺪ

ﻧﺎﮔ ﺔ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣﺮﻴﻏ ،ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﺪﺷﺎﺑ اراد ار ﺰﻴﻣآ .

ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻀﻋا ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻊﻗاورد ﻪﺑ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ هﮋﻳو ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺴﮔ ﻪﺑ و شﺮﺘ

آ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ لﺎﺒﻗ رد ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر ﻦﻳوﺪﺗ ن

ﺎﻫ ﺎﺗ ﺖﺷاد نآ ﺮﺑ ار ﺎﺑ

دﻮﺟو

ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ نآ ياﺮﺑ و ﻊﺿو ار يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ،تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻛ

ﺪﻨﻨ .

ﻪﺳ طوﺮﺷ ﻪﻠﻤﺟ زا نآ تﺎﻣاﺰﻟا ﺖﻳﺎﻋر مﺰﻠﺘﺴﻣ ،هﺪﻋﺎﻗ ﻦﻳا ياﺮﺟا ﺖﺳا ﻲﻌﻴﺒﻃ

ﺖﺳا ﻪﻧﺎﮔ . ياﺮﺑ

ﻦﺷور ﺪﺷ ﻲﻣ ﺐﻠﻄﻣ ن

ﺖﺴﺟ هﺮﻬﺑ لﺎﺜﻣ ﻦﻳا زا ناﻮﺗ .

ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

هرﺎﺷا تﺎﻴﻠﻛ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻲﻣ

ﺪﻨﻛ ﺖﺳا هدروﺎﻴﻧ نﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﻲﻨﺨﺳ تﺎﻴﺋﺰﺟ ﺮﻛذ زا و .

ﻦﻳا

ﺑور لﺎﺒﻘﺘﺳا ﺎﺑ نﻮﻧﺎﻗ ﻪ

مزﻻ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﺎﻣا ،ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ﻲﺑﻮﺧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻤﻋ رد و هﺪﺷ ور

ﺎﻴﺋﺰﺟ ﺎﺗ ﺖﺳا ﺷ ﻦﻴﻴﺒﺗ ًﺎﻘﻴﻗد نآ ت

ﻮ دﻮﺸﻧ ﻞﻜﺸﻣ رﺎﭼد اﺮﺟا رد ﺎﺗ د .

ﻊﻗاورد يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

ﻪﺑ آ نﺎﺳ ﻳ ﻦﻴ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻲﻳاﺮﺟا ار توﺎﻔﺘﻣ و هﮋﻳو رﺎﺘﻓر يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ و تﺎﻣاﺰﻟا ﻪﻛ ﺖﺳا نﻮﻧﺎﻗ نآ

ﻲﺋﺰﺟ نﺎﻴﺑ ﺮﺗ ﺮﻛ ﺖﺳا هد . ﺰﻴﮕﻧا ﻞﻳﺪﺒﺗ رد سﻮﻤﻠﻣ يﺮﺛا ،طﺮﺷ ﻦﻳا ،ﺖﻘﻴﻘﺣ رد ة

يﺎﻫرﻮﺸﻛ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻠﻤﻋ ﻪﺑ ﺮﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ند .

ﺪﻨﺑ ﻲﻗروﺎﭘ 2

ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻘﺗ ار ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا ﺰﻴﻧ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

هرﺮﻘﻣ ﻦﻳا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ ؛ﺪﻨﻛ :

» ﻦﻳا

نﺎﻜﻣا ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ياﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ

طﺮﺷ وﺮﻤﻠﻗ رد ﻞﺧاد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺗ ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘ

ﻲﻤﻧ راﺮﻗ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ

يﺮﮕﻳد يﺎﻨﺒﻣ ،ﺪﻧﺮﻴﮔ -

تﺎﮔ تارﺮﻘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ -

ﻪﺑ ﻨﻣ ماﺪﻗا مﺎﺠﻧا رﻮﻈ

بﻮﻠﻄﻣ و توﺎﻔﺘﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﺮﻳاد كﺮﺘﺸﻣ

ﺪﻨﻫد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،ﺮﺗ

« . حﻼﻄﺻا

» كﺮﺘﺸﻣ ماﺪﻗا «

ﻪﺑ ،هرﺮﻘﻣ ﻦﻳا رد ﻞﻜﺷ

دﺎﻣ ﻪﺑ رﺎﻜﺷآ ة

25:5 هزﺎﺟا ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ﻪﻛ دراد هرﺎﺷا تﺎﮔ

ﻲﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺪﻫد ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا

فﺮﺻ تﺎﮔ تاﺪﻬﻌﺗ زا ، ﺮﻈﻧ

ﻛ ﺪﻨﻨ . نﺎﻤﻫ ﻳور ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ ﺔ

ﺎﮔ ﺰﻴﻧ ت

ﻲﻣ تﺎﺒﺛا زﺎﺠﻣ و تاﺪﻬﻌﺗ زا فاﺮﺼﻧا نﺎﻜﻣا ،هرﺮﻘﻣ ﻦﻳا فاﺪﻫا زا ﻲﻜﻳ ﺪﻨﻛ يﺎﻄﻋا ﻦﺘﺴﻧاد

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﺑ يﺎﻫرﻮﺸﻛ يﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺑ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

ﻲﮕﺘﻓﺎﻳ

ﺖﺳا . نﺎﻳﺎﺷ ﺪﻨﺑ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا يروآدﺎﻳ 2

ﺾﻴﻌﺒﺗﺮﻴﻏ يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ ،

ﺖﺳا ﺰﻴﻣآ

ا و ﻲﻤﺘﺣ ﺮﺑ ﻦﻘﺘﻣ ﻲﻠﻴﻟد ،هرﺮﻘﻣ ﻦﻳ ﻪﺳ طوﺮﺷ ندﻮﺑ

ﻧﺎﮔ ﺔ مﺎﻈﻧ رد يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺔﺘﻓﺎﻳ

ﺖﺳا تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

) Feichtner, 2012: 212

.(

5 . 2 . ﺔﻳور ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ

(10)

460

، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 3

، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1396

يﺎﻫرﻮﺸﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﺑ ار ﺎﻣ ، ﺔﺠﻴﺘﻧ

ماﺰﻟا صﻮﺼﺧرد ﻲﻌﻄﻗ

طوﺮﺷ ندﻮﺑروآ

ﻪﺳ ﻧﺎﮔ ﻲﻤﻧ ﻪ ﺪﻧﺎﺳر . ﻲﺳ دوﺪﺣ ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻞﻴﻟد

زا لﺎﺳ

ﻣﺎﻧﺮﺑ ﺔ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ شور ﻪﺑ ،تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺤﺗ يﺎﻫﻻﺎﻛ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ﺖﺳد ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ و ﺔ

يذ هدز ﻖﺤﺘﺴﻣ و ﻊﻔﻧ

ﺪﻧا . ﺶﻨﻳﺰﮔ ﻦﻳا يدراﻮﻣ رد

ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﻳﻻد ﺎﺑ

ﻪﻴﺟﻮﺗ ﺰﻴﻧ ﺷ

،هﺪ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻛ ار سﺎﺴﺣا ﻦﻳا ًﻼﻣﺎﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ ﺎﻣا ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻂﻳاﺮﺷ ،

ﻲﻣ هﺪﻳدﺎﻧ ار يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻲﻗﻮﻘﺣ

دﺮﺒﺑ ﻦﻴﺑ زا ،ﺪﻧﺮﻴﮔ .

ﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﻳا ة

ﺎﻜﻳﺮﻣا ﻳدﺎﺤﺗا و ﺔ مﺎﻈﻧ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻀﻋا ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﭘورا

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺔﺘﻓﺎﻳ زﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ رد رﺮﻘﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﻳﺎﺑ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺖﻳﺎﻋر ار ي

ﺪﻨﻛ . لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ

، رد

لﺎﺳ 1988 ، ﺎﻜﻳﺮﻣا ﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﻲﻠﻴﺷ فﺬﺣ ﻞﻴﻟد ﺔ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺔﺘﻓﺎﻳ

ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺾﻘﻧ ار دﻮﺧ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

ماﺪﻗا ،ﻲﻠﻴﺷ يﺎﻋدا فﻼﺧ ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد زاﺮﺑا و ﻪﺘﺴﻧاد رﺎﻛ قﻮﻘﺣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻜﻳﺮﻣا

ﺾﻴﻌﺒﺗ ﺰﻴﻣآ ﺖﺴﻴﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﻳﺎﻋر ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رﺎﻴﻌﻣ ﻦﻳا و

) GATT Council,

1988

.(

ﻳدﺎﺤﺗا ﺔ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد زاﺮﺑا ﺰﻴﻧ ﺎﭘورا

» ﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ يرﺎﺠﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﺔ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﺑ

ﻲﻣ ﺎﻄﻋا ﻲﻳﺎﻫرﻮﺸﻛ و يرﺎﻛ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻛ دﻮﺷ

ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز طﺮﺷ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ ًﻼﻣﺎﻛ ار

ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻋر يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ

ﺪﻨﻨﻛ . ﺖﺴﻴﻧ مزﻻ ﻲﻠﺑﺎﻘﺘﻣ ﻞﻤﻋ ﭻﻴﻫ و هدﺎﺘﻔﻴﻧ قﺎﻔﺗا ﻲﻀﻴﻌﺒﺗ ﭻﻴﻫ .

..

«

) WTO Document, 2000: 165

.(

مﺎﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﻨﻫ ضاﺮﺘﻋا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ار رﻮﻛﺬﻣ دﺮﻜﻳور ،ﻪﻳدﺎﺤﺗا ﻦﻳا

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ دﻮﺟو ﺎﺑ و لﺎﻤﻋا ﺰﻴﻧ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ ﻦﺷور

ماﺰﻟا ندﻮﺒﻧ ﻪﺳ طوﺮﺷ ندﻮﺑروآ

ﻦﻳا زا ،ﻪﻧﺎﮔ

ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ مﺎﻈﻧ ﻚﻳ ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﺮﻛذ طﺮﺷ ﻪﺳ ﺪﻳﺎﺑ و دور هﺪﺷ

،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار هدﺮﻛ عﺎﻓد

ﺖﺳا . ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻦﻳا ماﺰﻟا ،ﺎﻫ ﻪﺳ طوﺮﺷ ندﻮﺑروآ

ار ﻪﻧﺎﮔ يﻮﺳ زا

ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و ﻖﻳﺪﺼﺗ ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ

ﻲﻤﻧ ﻨﻛ ﻨ ﻪﺑ ﺎﻣا ،ﺪ ﻄﺳاو ﺔ آ ن ﺎﻫ ﻲﻣ ﻳور ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺔ

دﺮﺑ ﻲﭘ ﺐﻟﺎﻏ .

ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

، رد تﺎﻣﺎﻬﺑا ﻲﺧﺮﺑ فﻼﺧ ﺮﺑ

ﺣود ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺔ

لﺎﺳ 2001 مﺎﻈﻧ يرﺎﺠﺗ تﺎﺒﻴﺗﺮﺗ ، ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺷ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺳ طوﺮ ار ﻪﻧﺎﮔ ياﺮﺑ

هﺮﻬﺑ ﺪﺷﺎﺑ اراد يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ زا يﺪﻨﻣ .

6 . ﺔﻄﺑار ﺎﺑ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ةدﺎﻣ

1:1 تﺎﮔ

ﻖﺑﺎﻄﻣ ةدﺎﻣ 1:1 ﺪﻧﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ يرﺎﺘﻓر لﺎﻤﻋا ﻪﺑ ﻒﻠﻜﻣ ﺎﻀﻋا ،تﺎﮔ .

ﺮﺑ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ،ﻞﺻا ﻦﻳا فﻼﺧ ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﻣ زﺎﺠﻣ ار

رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ﺎﺗ دراد

ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ

ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ تازﺎﻴﺘﻣا ﺎﻄﻋا

ﻛ ﺪﻨﻨ .

ًﺎﻌﻄﻗ ﻄﺑار ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺔ

ﺪﻋاﻮﻗ و لﻮﺻا ﺮﮕﻳد ﻢﻬﻓ رد ،هرﺮﻘﻣ ود ﻦﻳا

ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳاﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ

دراد . ﻪﺑ ار يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﻈﻧ ﻚﻳ ﺔﻟﺰﻨﻣ

يﺎﻨﺜﺘﺳا ةدﺎﻣ 1 ﻢﻳروآ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ تﺎﮔ .

ﺺﺼﺨﻣ ﻊﻗاورد يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ،ﺮﻈﻧ ﻦﻳا ﻖﺒﻃ ةدﺎﻣ

1

تﺎﮔ ﺖﺳا . ﺠﻴﺘﻧ ﺔ دﺎﻣ ﺖﻳﺎﻋر ﺮﺑ ﻞﺻا ﻪﻛ ﺖﺳا نآ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻳا شﺮﻳﺬﭘ ة

1 ﺮﮕﻣ ؛ﺖﺳا تﺎﮔ

(11)

461

ًﻼﻣﺎﻛ ﻲﻳﺎﻄﻋا زﺎﻴﺘﻣا ﻪﻜﻧآ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ تﺎﻣاﺰﻟا ﺎﺑ

ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ار يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ،ﺮﮕﻳد ﺮﻈﻧ

ﻲﻤﻧ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﺎﻨﺜﺘﺳا ﻚﻳ فﺮﺻ

ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺪﻨﺳ ﻚﻳ دﻮﺧ ﻪﻜﻠﺑ ،دروآ

تﺎﮔ ءﺰﺟ ﻪﻛ دور

ﺖﺳا

، ﺎﻣا ﺪﻧرادﺮﺑرد ة بﻮﭼرﺎﭼ رد ًﻼﻣﺎﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻄﻳاﺮﺷ و تاﺪﻬﻌﺗ ،قﻮﻘﺣ ةدﺎﻣ

1 راﺮﻗ تﺎﮔ

ﻲﻤﻧ دﺮﻴﮔ . يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ،ﻊﻗاورد ﺪﻧرادﺮﺑرد

ة ماﺰﻟا تاﺪﻬﻌﺗ

ﺖﺴﻴﻧ روآ

، ﻚﻳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻣا

ﺖﺳﺎﻨﺜﺘﺳا . ﻣﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ طﺮﺷ ﻦﻳا فﺪﻫ و عﻮﺿﻮﻣ ﺔ

ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﻣﺎﻧ ﺔ ،ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ نﺎﻣزﺎﺳ د

ر

آ ﻲﻘﻳﻮﺸﺗ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﺛا ﻪﺑ نﺪﻴﺳر رد ن

» توﺎﻔﺘﻣ و هﮋﻳو رﺎﺘﻓر «

دراد ﺖﻟﻻد .

يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ

مﺎﻈﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﺔﺘﻓﺎﻳ

نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺖﻬﺟ رد ﺖﺒﺜﻣ ماﺪﻗا ﻚﻳ ،تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ ترﺎﺠﺗ ﻨﻴﻣز رد هﮋﻳو

ﺔ ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ يدﺎﺼﺘﻗا

دور . رد

ﻲﻣ مود ﺮﻈﻧ ﺖﻳﻮﻘﺗ

ﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ ناﻮﺗ ﺪﻨﻨﻛﺎﻨﺜﺘﺳا تارﺮﻘﻣ ﻪﻛ دﺮﻛ ل

ة داﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا تﺎﮔ 11

، 20 ،

21 و 24 ياراد ﻞﻗاﺪﺣ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ ؛دراﺪﻧ دﻮﺧ ياﺮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ و بﻮﭼرﺎﭼ

ﺖﺳا دﻮﺧ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ و هﮋﻳو ﻲﻟﻮﻤﺷ وﺮﻤﻠﻗ .

تاﺪﻬﻌﺗ زا ﺖﻴﻓﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ زا ار يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻪﻛ يزرﺎﺑ ﻲﮔﮋﻳو 1971

ﻲﻣ ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ

،ﺪﻨﻛ

رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺖﺳا نآ ﻲﻳاﺮﺟا وﺮﻤﻠﻗ و ﻲﻗﻮﻘﺣ .

زا ضاﺮﻋا ،فاﺮﺤﻧا ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ،ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ

دﺎﻔﻣ ةدﺎﻣ 1 ﻲﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ تﺎﮔ

ﺪﻣآ . ﻲﻣ رﺮﻘﻣ رﻮﻛﺬﻣ ﻢﻴﻤﺼﺗ

ﺖﺷاد :

» ..

دﺎﻔﻣ ةدﺎﻣ 1 ياﺮﺑ تﺎﮔ

ﻚﻳ ةرود ﺪﺣ ﺎﺗ و ﻪﻟﺎﺳ هد دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﻳدﺎﻧ ﺪﻳﺎﺑ مزﻻ

1«.

يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ ضاﺮﻋا ﻦﻳا ﻪﻌﺳﻮﺗ

ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻣ هزﺎﺟا ﻲ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻛ داد ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺮﻌﺗ تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ و ضﻮﻌﻣﺮﻴﻏ ، ﻓ

ﻪ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﺑ يا

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ .

حﻼﻄﺻا

» مزﻻ ﺪﺣ ﺎﺗ «

تارﺮﻘﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ةﺪﻨﻨﻛﺎﻨﺜﺘﺳا

ﻲﻣ ﻞﻤﻋ تﺎﮔ

ﺪﻨﻛ

ﻪﺑ ﻪﻛ ﺔﺋارا زا يﺮﻳﻮﺼﺗ ةدﺎﻣ

1:1 ﻦﻳا ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﻪﻣﺎﻧ ﻲﻣ ﻲﻣ و دزادﺮﭘ

لﺎﺣ ،ﺪﻨﻛ ﻖﻴﻠﻌﺗ ار نآ ﺪﻫاﻮﺧ

آ ﺖﺴﻴﻧ حﺮﻃ ﻞﺑﺎﻗ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ رد ﻪﻜﻧ .

ﻪﻓﺮﻌﺗ ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر حﺮﻃ

ﺪﻨﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ يا 2

) ﻒﻟا ( ،يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﺐﺒﺳ

لﺎﻤﻋا ندﺮﻜﻧ ةدﺎﻣ 1 ﻲﻣ تﺎﮔ ﻮﺷ ترﻮﺻ رد و د ﺖﻳﺎﻋر

ندﺮﻜﻧ

ﻲﻣ ،طﺮﺷ ﻦﻳا دﺎﻔﻣ

ﺖﺳا طﺮﺷ ﻦﻳا ﺎﺑ ضرﺎﻌﻣ ،ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ .

ماﺪﻗا ﻦﻳا ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﺖﺤﺗ ﺰﮔﺮﻫ ،ضرﺎﻌﻣ راﺮﻗ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ لﻮﻤﺷ

ﻲﻤﻧ دﺮﻴﮔ

ًﻻﻮﻤﻌﻣ و ةدﺎﻣ

1

ﻦﻴﻨﭼ رد تﺎﮔ

ﻲﻣ لﺎﻤﻋا يدراﻮﻣ

ﻮﺷ د

) Ukpe, 2007: 7

.(

6 . 1 . يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻴﻌﺿو

ﺶﻴﭘ ﻢﻬﻣ ﻪﻛ ﺪﺷ ناﻮﻨﻋ ﺮﺗ ﻦﻳﺮﺗ

ﺔﻠﻴﺳو ﻣﺎﻧﺮﺑ ﻖﻘﺤﺗ ﺔ

ﺖﻴﻣﻮﻤﻋ ﺘﻓﺎﻳ ﺔ

يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ،تﺎﺤﻴﺟﺮﺗ

ﻪﻛ ﺖﺳا دﻮﺟو ﺎﺑ

اﺮﺟا ﺖﻧﺎﻤﺿ ،نآ ﺖﻴﻤﻫا ﻲﻨﻌﻳ ؛دراﺪﻧ ﻲﻨﺷور ًﻼﻣﺎﻛ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ و

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ لﺎﺒﻗ رد توﺎﻔﺘﻣ و هﮋﻳو رﺎﺘﻓر لﺎﻤﻋا ﻪﺑ ار

ﻒﻠﻜﻣ ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻛ ) و يﺮﻗﺎﺑ ﻲﻳﺎﺿر ، 1390 : 108 .(

زا ضاﺮﻋا ﺎﻬﻨﺗ يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ طﺮﺷ ةدﺎﻣ

1 تﺎﮔ

1. "… the provisions of Article 1 of the GATT shall be waived for a period of ten years to the extent necessary".