ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ هرود ، 45 ةرﺎﻤﺷ ، 1
، رﺎﻬﺑ 1394 تﺎﺤﻔﺻ ، 164 - 147
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ
يﺮﻔﻈﻣ ﻪﺠﻳﺪﺧ
ﻲﺻﻮﺼﺧ قﻮﻘﺣ يﺮﺘﻛد ﺪﻜﺸﻧاد
ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
9 / 9 / 1392 - ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
15 / 2 / 1393 (
هﺪﻴﻜﭼ
ﻲﺳﺎﺳا زا ﻲﻜﻳ ﺪﻳدﺮﺗ نوﺪﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻬﻌﺗ ،قﻮﻘﺣ ﻢﻠﻋ رد
ﻢﻴﺴﻘﺗ يﺪﻨﺑ ﺮﺑ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نآ يا
هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد ﺖﺳا
. دﺪﻌﺗ رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ مﺎﺴﻗا زا ﻲﻜﻳ
ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ،عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ
نﻮﻧﺎﻗ ،ناﺮﻳا ﻲﻗﻮﻘﺣ مﺎﻈﻧ رد نآ زا ﻲﻘﻳدﺎﺼﻣ دﻮﺟو ﻢﻏر
ﺮﺘﻤﻛ و هدﺮﻜﻧ هرﺎﺷا نآ ﻪﺑ ﻲﻧﺪﻣ ﺮﻈﻧ
قﻮﻘﺣ نﺎﻧاد هدﺮﻛ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺖﺳا
. ﺪﻬﻌﺗ ﺪﻨﭼﺮﻫ
ﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻓﺮﻃ ياﺮﺑ يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻳاﺰﻣ يﺮﻴﻴﺨﺗ زا ﻪﻛ دراد ﻲﭘ رد
ﻲﻣ ﻪﻠﻤﺟ نآ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻴﻤﻀﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ
،دﺮﻛ هرﺎﺷا نآ ياﺮﺟا رد ﺖﻟﻮﻬﺳ ﺰﻴﻧ و ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺟا ﺎﻣا
ﺘﻋا و ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ ﺒ
ﺮﺑ ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ رﺎ
رﺮﻏ عﻮﻗو و ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ندﻮﺑ ﻦﻴﻌﻣﺎﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻠﻳﻻد يﺎﻨﺒﻣ
، ﻞﺤﻣ ﺖﺳا ﺪﻳدﺮﺗ .
ﻟﺎﻘﻣ ﺔ ﺮﺿﺎﺣ
ﻣ و مﻮﻬﻔﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﺘﺳار رد ﺒ
ﻬﻌﺗ ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ ﻲﻧﺎ ﻲﻌﺳ ،نآ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ صﺎﺧ ﺪﻋاﻮﻗ و يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪ
ﻖﻴﻗد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دراد ﻲﮔﮋﻳو ،يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ زا ﺮﺗ
ﺘﻋا ﻞﻳﻻد ،ﺎﻫ ﺒ
و رﺎ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﺪﻫد ﻪﺋارا نآ ياﺮﺟا .
نﺎﮔژاو يﺪﻴﻠﻛ
ﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ،يرﺮﻏ ﺪﻬﻌﺗ ،يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ،ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ دﺪﻌﺗ ب
.
ﺲﻛﺎﻓ
: 22831119
[email protected] Email:
148
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 45 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1394
1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ
قﻮﻘﺣ نﺎﻧاد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ فﺎﺻوا رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ ار تاﺪﻬﻌﺗ
، ا دﺪﻌﺗ ﻪﻠﻤﺟ ز
، ﻪﺘﺳد يﺪﻨﺑ هدﺮﻛ ﺪﻧا . ﺮﮔا دﺪﻌﺗ
ﻪﺑ نارﺎﻜﻫﺪﺑ ﺎﻳ نارﺎﻜﺒﻠﻃ ﻦﻣﺎﻀﺗ زا ﻦﺨﺳ هﺎﮕﻧآ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ فاﺮﻃا ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ نﺎﻴﻣ
ﻣ ﻲ ﺰﻴﻧ و ﺪﻳآ
ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ .
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ ﺎﻬﻨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﺮﮔا
،
» ﻂﻴﺴﺑ يﺪﻬﻌﺗ
هدﺎﺳ و « هدﺮﻤﺷ ﻣ ﻲ
،عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ نﺎﻤﻫ يﺎﻔﻳا ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
ﻣ ﻲ ﺪﺳر
، ﺎﺑ ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ ﺎﻣا
ﺐﻟﺎﻗ ﻪﺳ رد ﻪﻛ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﺰﻴﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ يﺎﺟ
ﻲﻣ دﺮﻴﮔ :
ﻒﻟا ( ﺪﻌﺘﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ
1د . يﺪﻬﻌﺗ ياراد ﻪﻛ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
ﻣ توﺎﻔﺘ
،ﺖﺳا ﺎﺑ ًﺎﻣاﺰﻟا
ﻲﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺟا نآ
ﺎﻫ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻣ
ﻲ ﺪﺳر .
ب ( يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ .2
ﻪﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ يﺪﻬﻌﺗ زا ﻚﻳﺮﻫ مﺎﺠﻧا
نآ ﺎﻫ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ
ﺪﻬﻌﺗ يﺎﻔﻳا ﺐﺟﻮﻣ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ .
ج ( ﻲﻟﺪﺑ ﺪﻬﻌﺗ .3
مﺎﺠﻧا ترﻮﺻ رد ﻪﻛ ﻲﻠﺻا عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ ﺎﺑ يﺪﻬﻌﺗ نﺪﺸﻧ
ﻲﻋﺮﻓ ﺪﻬﻌﺗ ،نآ
ﻪﺑ يﺮﮕﻳد ﻦﻴﻴﻌﺗ لﺪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﻪﺑ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﻪﭼﺮﮔا ناﻮﻨﻋ
ﻦﻴﻨﭼ ﻪﺑ ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ شرﺎﮕﻧ ﻲﻠﺻا ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻲﻜﻳ
رﺎﺷا ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ ه
ﺮﻛ هد ) داﻮﻣ 1189 ﺎﺗ 1196 ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ (
، ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ رد ﻪﺑ
دﺎﻬﻧ ﻦﻳا
ﻬﺟﻮﺗ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻲ
هﺪﺸﻧ ﭼ ؛ﺖﺳا ﻪﻛاﺮ
نآ ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ رد ﻲﻳﺎﻫﺪﻳدﺮﺗ هراﻮﻤﻫ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو
ﺖﺳا . ﺎﺑ
ﻦﻳا ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻂﺑاور رد تاﺪﻬﻌﺗ عﻮﻧ ﻦﻳا ،ﻞﻤﻋرد لﺎﺣ ﺎﻴﻣ
ن هﺪﻳد ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا ﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮﺷ
؛ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ
زﺎﺟا ة ﺪﻬﻌﺗ مﺎﺠﻧا زرا ود زا ﻲﻜﻳ ﺎﺑ
هﺪﺷدﺎﻳ دادراﺮﻗ رد
، تﺪﻣ ﻪﺑ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺖﻧﺎﻤﺿ 6
ﺎﻳ هﺎﻣ 3000
ﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ
، ﺬﻏ عﻮﻧ ود زا ﻲﻜﻳ بﺎﺨﺘﻧا نﺎﻜﻣا ﺎﻳ و ا
هﺎﮕﺸﻧاد يرﻮﺧاﺬﻏ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺑ .
رد
ﺰﻴﻧ هﺪﻨﻛاﺮﭘ ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎﻫ دراد دﻮﺟو نآ زا ﻲﻳ
؛ دﺎﻣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ة
14 هﺮﻬﺑ نﻮﻧﺎﻗ ندﺎﻌﻣ زا يرادﺮﺑ
.
ﺮﺑ نوﺰﻓا ﻳا ﻦ لﺎﻤﺘﺣا ﺶﻳاﺰﻓا ،داﺮﻓا ﻲﺻﻮﺼﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻳﺎﻳاﺰﻣ يﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ،ﺎﻫ
ﻲﺘﺣ و ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺟا ﻣﺄﺗ
ﻦﻴﻓﺮﻃ يدادراﺮﻗ ﻂﺑاور رد ﺖﻟاﺪﻋ ﻦﻴ ار
تاﺪﻬﻌﺗ رد ﻪﻛ دراد ﻲﭘ رد
هﺪﻳد ﺮﺘﻤﻛ ﺞﻳار ﻣ
ﻲ
(Bineau,2002,2)دﻮﺷ .
ﺑ ياﺮ لﺎﺜﻣ
، ﺖﻳﺰﻣ ﻦﻳا ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ ياﺮﺑ ﻮﺳ ﻚﻳ زا دﻮﺟو
ﻪﺑ ﻪﻛ دراد هﻮﻴﺷ
ﻫ يﺎ ﻣ ﺗوﺎﻔﺘ ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ دﻮﺳ ﻪﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﺑﺎﻳ ﺖﺳد ﺶﻳﻮﺧ ﻖﺣ ﻪﺑ
ﻢﻫاﺮﻓ ار نﺎﻜﻣا ﻦﻳا ﺪﻬﻌﺘﻣ ياﺮﺑ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و ﺖﺳا ﻣ
ﻲ دروآ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺪﻬﻌﺗ هﻮﻴﺷ
ﻪﺑ ار دﻮﺧ هار زا ﻲﻜﻳ ﺶﻨﻳﺰﮔ رد و دروآ ﺎﺟ
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﻴﺨﻣ ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺟا يﺎﻫ .
تﺎﻳﺮﻈﻧ رد
ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ ﻚﻴﺳﻼﻛ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
، ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﺪﻳﺎﻓ ﻦﻳ ة ياﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻴﻤﻀﺗ دﺎﺠﻳا يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ
ﺳا هﺪﺷ نﺎﻴﺑ رﺎﻜﺒﻠﻃ
(Planiol et Ripert, 1954, 402) ﺖ
، يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻴﺟﻮﺗ هزوﺮﻣا ﺎﻣا
مﺎﺠﻧا ﻲﻓﺮﻃ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻣ
ﻲ ﻛ دﻮﺷ ﻪ دادراﺮﻗ دراو ار ﺮﻴﻴﺨﺗ ﻣ
ﻲ
(Veaux, 1992, 3) ﺪﻨﻛ ﻪﺑ اﺬﻟ ؛
ﺮﻈﻧ
1. Obligation conjunctive
alternative 3. Obligation facultative 2. Obligation
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ
149
ﻲﻣ ﻬﻌﺗ ﺪﻋاﻮﻗ ﻦﻳوﺪﺗ ترﻮﺻ رد ﺪﺳر ﻢﻴﻫاﻮﺧ عﻮﻧ ﻦﻳا زا ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ شﺮﺘﺴﮔ ﺪﻫﺎﺷ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪ
دﻮﺑ . ﻦﻳا لﺎﺣ ﺶﺳﺮﭘ
حﺮﻄﻣ ﻣ ﻲ ناﺮﻳا ﻲﻗﻮﻘﺣ مﺎﻈﻧ ﺪﻋاﻮﻗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻳآ ﻪﻛ دﻮﺷ
، ﻦﻴﻨﭼ ﻞﻴﻜﺸﺗ
ﺪﻬﻌﺗ مﻮﻬﻔﻣ ﺖﺳا مزﻻ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ زا ﺶﻴﭘ ﺎﻣا ؟ﺮﻴﺧ ﺎﻳ دراد ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺮﻴﻴﺨﺗ دﻮﺷ
ﺎﺗ ﻨﻴﻣز ﺔ ددﺮﮔ ﻦﺷور ﺚﺤﺑ .
ﻲﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ قﻮﻘﺣ رد يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رﺎﺒﺘﻋا
ناﺮﻳا
، ﺖﺳا ﻢﻛﺎﺣ تاﺪﻬﻌﺗ زا ﻪﺘﺳد ﻦﻳا ياﺮﺟا ﺮﺑ يﺪﻋاﻮﻗ ﻪﭼ ﺪﻳد ﺪﻳﺎﺑ
؟ ﺪﻋاﻮﻗ زا نآ ياﺮﺟا ﺎﻳآ
ﺖﻴﻌﺒﺗ تاﺪﻬﻌﺗ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻣ
ﻲ
؟ﺖﺳا ﻲﺻﺎﺧ ﺪﻋاﻮﻗ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺎﻳ و ﺪﻨﻛ
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ زا ﺚﺤﺑ مﺎﮕﻨﻫ
، ﻲﻠﺋﺎﺴﻣ نﻮﭽﻤﻫ نآ ﻖﻳدﺎﺼﻣ و مﺎﺴﻗا ،يﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ﺖﻴﻫﺎﻣ
اﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ندﻮﺑ ﻦﻴﻌﻣ موﺰﻟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ تاﺪﻬﻌﺗ زا ﻪﺘﺳد ﻦﻳا رﺎﺒﺘﻋا ،ن
ﻮﻣ عﻮﺿ حﺮﻄﻣ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ ددﺮﮔ
. د ر ﻦﻳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﺗ ﺖﺳا هدﻮﺑ نآ ﺮﺑ شﻼﺗ ﻪﻟﺎﻘﻣ
مﻮﻬﻔﻣ زا ﻲﻟﺎﻤﺟا تاﺪﻬﻌﺗ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ ﺪﻋاﻮﻗ و ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رﺎﺒﺘﻋا و مﺎﺴﻗا ،1
دﻮﺷ ﻪﺋارا .
2 . يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﻪﺘﻔﮔ ﻲﺿﺮﻓ ﻪﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ياﺮﺟا ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻟو ،عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ود ﺎﺑ ﺖﺳا ﻲﻜﻳ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ
نآ زا ﻲﻜﻳ عﻮﺿﻮﻣ
ﺎﻫ ﻬﻌﺗ ﻦﻳا و ﺖﺳا ﻲﻓﺎﻛ ﺪﻬﻋ ﻪﺑ يﺎﻓو ياﺮﺑ ﺪ
رد ﺪﻬﻌﺘﻣ رﺎﻴﺘﺧا رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ ار
زا ﻲﻜﻳ بﺎﺨﺘﻧا عﻮﺿﻮﻣ
ﺎﻫ يﺮﻴﻴﺨﺗ ، ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻣﺎﻧ
) ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1389 ، ص 156
.(
ﺑ ﻪﺑ ﻒﻠﻜﻣ ﺮﻫﻮﺷ ،لﺎﺜﻣ ياﺮ
ﺖﺳا نز قﺎﻔﻧا
؛ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ دزادﺮﭙﺑ ار نآ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺎﻳ دراﺬﮔ وا رﺎﻴﺘﺧا رد سﺎﺒﻟ و اﺬﻏ و ﻦﻜﺴﻣ .
ﻪﺑ نﻮﻧﺎﻗ ﺐﺟﻮﻣ ﻦﻴﺸﻴﭘ
بﻮﺼﻣ ﻲﻣﻼﺳا تازﺎﺠﻣ 1379
ش
، ﻪﻛ دﻮﺑ ﻪﻳد ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ﻒﻠﻜﻣ ﻞﺗﺎﻗ
عﻮﺿﻮﻣ ﺶﺷ زا ﻲﻜﻳ نداد ﺎﺑ )
ﻢﻫرد و رﺎﻨﻳد ،سﺎﺒﻟ ،ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ،وﺎﮔ ،ﺮﺘﺷ (
مﺎﺠﻧا ﻣ ﻲ ﺪﺷ رد ﻞﺗﺎﻗ و
زا ﻲﻜﻳ بﺎﺨﺘﻧا نآ
ﺎﻫ ﻮﺑ ﺮﻴﺨﻣ د ) دﺎﻣ ة 297 ق . م . ا ﻖﺑﺎﺳ ( . ﺪﻬﻌﺗ زا ﻪﻛ ﻲﺑﻮﺟو ،ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻪﺑ
ﻞﺻﺎﺣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺖﺳا يﺮﻴﻴﺨﺗ
، ﻲﻨﻴﻴﻌﺗ ﻪﻧ .
ﻪﺑ ﺎﻳ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ يﺪﻬﻌﺗ ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ
زا ﻲﻜﻳ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ
ﺎﻫ دﻮﺷ اﺮﺟا ﺪﻳﺎﺑ
) ،ﻦﻴﺸﻴﭘ ص 158
.(
ﻒﻳﺮﻌﺗ هﺪﺷدﺎﻳ ﻪﺑ ﮋﻳو ﻪﺑ ﻲﺘﺳرد ﻲﮔ
و عﻮﺿﻮﻣ ندﻮﺑ دﺪﻌﺘﻣ ﻲﻨﻌﻳ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ
هرﺎﺷا بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻴﺘﺧا دﻮﺟو ﺮﻛ
هد ﺖﺳا
، ﺎﻣا ﺪﻧراد ة زا ﺮﻴﻏ ﻲﺼﺨﺷ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ
ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻣ اﺬﻟ ؛
ﻲ ضﺮﻋ رد عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﭼ ياراد ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﻬﻌﺗ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
1 .
ﻪﺑ هرﺎﺷا ياﺮﺑ ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ترﺎﺒﻋ ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺚﺤﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﺰﻴﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻲﻓﺎـﻛ هزاﺪـﻧا ﻪـﺑ يﺪـﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ
قﻮـﻘﺣ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻪﻘﻓ رد يﺮﻴﻴﺨﺗ بﻮﺟو ترﺎﺒﻋ لﺎﻤﻌﺘﺳا نﻮﭼ ﻲﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ رد ﺖﻗد ﺎﺑ ؟ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺖﺳﺎﻳﻮﮔ ﺪـﻬﻌﺗ ترﺎـﺒﻋ زا نﺎـﻧاد
ﻲﻣ ،يﺮﻴﻴﺨﺗ يﻮﻐﻟ يﺎﻨﻌﻣ و يﺮﻴﻴﺨﺗ زا ﺶﻴـﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﻬﻌﺗ ﻪﺑ هرﺎﺷا ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ترﺎﺒﻋ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ
و دراد عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ نآ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻳ ﻚﻳ يﺎﻔﻳا ﺎﺑ
ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ،ﺚﻟﺎﺛ ﺎﻳ ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ ﺎﻳ ﺪﻬﻌﺘﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ﺎﻫ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا
ﺪﺳر .
150
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 45 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1394
ﺖﺳا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ
، يﺎﻔﻳا ﺎﻣا ﺮﻫ
زا ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻳ ﻚﻳ نآ
ﺎﻫ ﺖﺋاﺮﺑ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﻲﻓﺎﻛ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻪﻣذ
. ﻊﺟﺮﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﺚﻟﺎﺛ ﺎﻳ و ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ ،ﺪﻬﻌﺘﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،بﺎﺨﺘﻧا .
3 . و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ي
ﺶﻴﭘ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺘﻔﮔ
ﻣ ﻲ ناﻮﺗ و ﻲﮔﮋﻳ ار يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ يﺎﻫ ﻦﻳا
ﻪﻧﻮﮔ دﺮﻤﺷﺮﺑ :
3 . 1 . ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ندﻮﺑ دﺪﻌﺘﻣ
ﻪﻳدﺄﺗ ﺮﻫ ﻲﻓ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ يا ﺮﻗ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺴﻔﻧ
دﺮﻴﮔ را
، ﻪﻳدﺄﺗ ﺎﺑ ﺮﮔا ﺎﻳ عﻮﻧ نﺎﻤﻫ زا يﺮﮕﻳد يﺎﻫ
دﻮﺷ هاﺮﻤﻫ نآ زا ﺮﻴﻏ
، ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ دﺮﻴﮔ راﺮﻗ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ .
عﻮﺿﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻢﻬﻣ
ﺷﺎﺑ دﺪﻌﺘﻣ
(Demolombe, 1881, 4) ﺪ .
دﺪﻌﺗ ﻪﻠﺌﺴﻣ رﺎﻨﻛ رد ﺎﻣا
، حﺮﻄﻣ ﺰﻴﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻣ
ﻲ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺪﻨﺷﺎﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا مزﻻ ﺎﻳآ
؟ ﻲﻜﻳ دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺲﻨﺟ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد
ﺪﺷﺎﺑ
، ﻢﻴﺘﺴﻫ وﺮﺑور ﻦﻴﻌﻣ رد ﻲﻠﻛ ﺪﻬﻌﺗ ﺮﻴﻈﻧ يﺪﻬﻌﺗ ﺎﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﻳ ؟ﺖﺳا يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﺎﻳآ
؟ ﺦﺳﺎﭘ
ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻴﺸﻴﭘ ﻢﻴﻧاﺪﺑ ﺎﻨﻌﻣ ﻪﭼ ﻪﺑ ار ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﻛ دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ .
ﻢﻴﻧاﺪﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺲﻨﺟ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ار ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد
، ﺑ يروﺮﺿ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪ
ﺮﻈﻧ
ﺪﻨﺷﺎﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻛ ﺪﺳﺮﺑ .
نﺎﻨﭼ رد ﻪﻛ صﻮﺼﺧ ﺎﺑ ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
ﺲﻨﺟ نﻮﭼ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫزرا ﻤﻫ
ﺔ ﺖﺳا لﻮﭘ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
، يﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ﺲﭘ
ﺴﻴﻧ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺖ
) نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ ﻫ ،
،نﺎﻤ ص 158 Ripert et B oulanger, 1956, 1306؛
؛(
ﻚﻳ رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣرد
يﺎﻨﻌﻣ مﺎﻋ ﺮﺗ ﻜﻤﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺰﻴﻧ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻲﻋﺮﻓ فﺎﺻوا رد ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺖﺳا ﻦ
، ﺑ ا ﻪ ﻦﻳ
ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫزرا ﺎﺑ ﺖﺧادﺮﭘ نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻞﻴﻟد
و هﻮﻴﺷ رد توﺎﻔﺗ ﻠﻴﺳو
ﺔ ﺖﺧادﺮﭘ
، يﺮﻴﻴﺨﺗ
ددﺮﮔ ﻲﻘﻠﺗ .
ﻪﺑ يروﺮﺿ ﺪﻬﻌﺗ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻲﻠﺻا فﺎﺻوا ياﺮﺑ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺮﻈﻧ
ﻤﻧ ﻲ ﺪﺳر .
3 . 2 . مزﻻ ﻟا دﺄﺘ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻞﻗاﺪﺣ ندﻮﺑ ﻪﻳ
نﺎﻤﻫ ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻦﻳا زا ﺶﻴﭘ ﻪﻛ رﻮﻃ
، نﺎﻴﻣ زا تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻳ ﻚﻳ يﺎﻔﻳا يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رد
نﺎﻳﺎﭘ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﺑ ،عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ود ﻣ
ﻲ ﺪﻫد . ﻪﻛ ﺎﺠﻧآزا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻣزﻻ
ﺔ ﺮﻫ ندﻮﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻄﺑار
ﺔ ﻲﻗﻮﻘﺣ
ﺖﺳا ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ياﺮﺟا ﺮﺑ ماﺰﻟا و رﺎﺒﺟا دﻮﺟو
، ﺗ ﺪﻬﻌﺗ رد ﻞﻗاﺪﺣ يرﺎﺒﺟا ﻦﻴﻨﭼ ﺰﻴﻧ يﺮﻴﻴﺨ
ﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺪﻳﺎﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪ
. ا ﺪﻳﺎﺒﻧ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ ز ﻤﻫ
ﺔ ﺰﻴﻧ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
مزﻻ ﻟا دﺄﺘ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﻳ
، هدﻮﺑ دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ياراد ﻪﻛ ﻢﻴﺘﺴﻫ وﺮﺑور يﺪﻬﻌﺗ ﺎﺑ ترﻮﺻ ﻦﻳا رد اﺮﻳز
،
ﻪﺑ دﻮﺧ ﺎﺑ ار ﺮﻴﻴﺨﺗ ﻲﮔﮋﻳو دراﺪﻧ هاﺮﻤﻫ
.
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ
151
3 . 3 . ﻢﻫ ندﻮﺑ ضﺮﻋ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ يﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد
، ﻄﺑار تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻲﻟو ﺔ
ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻲﻟﻮﻃ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﻟﺪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺪﻬﻌﺗ ﻲﺘﻟﺎﺣ ﻦﻴﻨﭼ رد
ﺖﻓﺮﮔ . رﻮﻈﻨﻣ ﻊﻗاورد ﺪﻬﻌﺗ زا
يﺎﻔﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﺻا عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ ياراد ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻲﻟﺪﺑ
ﺪﻣ نآ ﺖﺳا ﻦﻴﻓﺮﻃ ﺮﻈﻧ
، اﺮﺟا ترﻮﺻ رد ﺎﻣا نﺪﺸﻧ
ﺮﻈﻧرد نآ ياﺮﺑ لﺪﺑ ﻚﻳ ،ﻲﻠﺻا عﻮﺿﻮﻣ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻤﻫ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣرد ﻦﻳا ﺔ
راﺮﻗ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ضﺮﻋ رد تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
اﺪﺘﺑا رد و ﺪﻧراد ﻤﻧ
ﻲ ماﺪﻛ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻚﻳ
و ﺖﺳا ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻠﺻا و ﻲﻳﺎﻬﻧ عﻮﺿﻮﻣ
ًﺎﻓﺮﺻ زا ﺲﭘ
بﺎﺨﺘﻧا ﻣ ، ﻲ ﺨﺸﺗ ار نآ ناﻮﺗ داد ﺺﻴ
. ﭻﻴﻫ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻳﻮﻟوا يﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻚﻳ
بﺎﺨﺘﻧا ﻞﺑﺎﻗ يﺮﮕﻳد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻚﻳﺮﻫ و دراﺪﻧ يﻮﺳ زا
ﺪﻧراد ة ﺖﺳا بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ .
ﻦﻳا ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻪﺘﺒﻟا
هدﺎﺳ ﺮﻈﻧ ﻢﻟﺎﻋ رد عﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا
، ﺎﺑ ﻞﻤﻋرد ﺎﻣا راﻮﺷد
ي ﻲﻳﺎﻫ وﺮﺑور ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﺑ ياﺮ لﺎﺜﻣ
ﻣ ﻲ ﺨﺗ دﺮﻜﻳور ﻪﻛ دﺮﻛ دﺎﻳ ماﺰﺘﻟا ﻪﺟو زا ناﻮﺗ ﻢﻗر ار ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ نآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻟﺪﺑ ﺎﻳ يﺮﻴﻴ
دز ﺪﻫاﻮﺧ
) ياﺮﺑ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ر . ك . ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ ﻪﺑ ﺔﻳﺮﻈﻧ
تاﺪﻬﻌﺗ ﻲﻣﻮﻤﻋ
، ص 158 ج ،ﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺪﻋاﻮﻗ ، 4
ش ، 807 و
808 - ماﺰﻟا دادراﺮﻗ زا جرﺎﺧ يﺎﻫ )
يﺮﻬﻗ نﺎﻤﺿ ( ج ،ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ، 1
ش ، 358 ﺪﻌﺑ ﻪﺑ
.(
3 . 4 . ﻢﻫ ﻮﺿﻮﻣ ندﻮﺑ شزرا تﺎﻋ
ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ يﺪﻬﻌﺗ ﺮﻫ رد دﺄﺗ
ﻳ ﺔ ﺮﻈﻧ رد تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻚﻳﺮﻫ ياﺮﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺎﻳ نﺎﺴﻜﻳ
دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﺑ ياﺮ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﺺﺨﺷ ﻪﻛ نﻮﻤﻀﻣ ﻦﻳا ﺎﺑ دﻮﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺪﻬﻌﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ لﺎﺜﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ ﻧﺎﺧ ﺔ ﻎﻠﺒﻣ ﻪﺑ ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ ﻪﺑ ار دﻮﺧ 10
لﺎﻳر نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺪﺷوﺮﻔﺑ
ﻎﻠﺒﻣ ﻪﺑ ار يو ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﺎﻳ و
2 ﻳر نﻮﻴﻠﻴﻣ لﺎ
دﺮﺨﺑ
؛ ﻢﻫ زا ﻦﺨﺳ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ندﻮﺑ شزرا
ﻲﺑ ﺖﺳا هﺪﻳﺎﻓ
، نﻮﭼ
ﺪﻧراد ﺺﺨﺸﻣ ﻦﻤﺛ و ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ شزرا تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻚﻳﺮﻫ .
رد ﺎﻣا ﻲﻳﺎﺟ طوﺮﺷ ﻪﻛ دﺄﺗ
ﺖﺳا نﺎﺴﻜﻳ ﻪﻳ
، ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ شزرا ﻪﻛ ﺪﺳر
ﺪﺷﺎﺑ ﻚﻳدﺰﻧ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ .
ﻦﻳا ﺮﻴﻏرد ﺒﺘﻋا ﻦﺘﻓر ﻦﻴﺑزا ﺚﻋﺎﺑ رﺮﻏ دﻮﺟو ﺮﻄﺧ ترﻮﺻ
ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻬﻌﺗ رﺎ
ﺪﺷ . ود ﺮﻫ ﻲﺼﺨﺷ و ﻲﻋﻮﻧ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﺰﻴﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﺮﻫ شزرا ﺶﺠﻨﺳ ﻪﺘﺒﻟا
دﻮﺷ هﺪﻴﺠﻨﺳ
، ﻢﻛ فﺮﻋ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻛ ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ اﺮﻳز ﺖﺳا شزرا
، و ﻦﻴﻓﺮﻃ ﻂﺑاور رد
ﺮﻫ صﺎﺧ لاﻮﺣا و عﺎﺿوا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻮﻣ
،عﻮﺿ هﮋﻳو شزرا ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ اﺪﻴﭘ يا
.
3 . 5 . رد ﺮﻴﻴﺨﺗ ﻠﺣﺮﻣ
ﺔ دادراﺮﻗ ياﺮﺟا
ﺪﺷ ﻪﺋارا يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻔﻳﺮﻌﺗ ﺎﺑ
، ﻦﺷور ﻣ ﻲ زا ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻊﻗاورد ﻪﻛ دﻮﺷ زﺎﻏآ
زا ﺪـﻨﭼ
زا ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻳ ﻚﻳ مﺎﺠﻧا ﻪﻛ دﻮﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ عﻮﺿﻮﻣ نآ
ﺎﻫ
ﻣذ ﺖﺋاﺮﺑ ﺔ
ﻲﭘ رد ار ﺪﻬﻌﺘﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد اﺬﻟ ؛
152
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 45 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1394
ﺮﻴﻴﺨﺗ ﻮﻣ عﻮﺿ
ﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رد ﺚﺤﺑ ﺔ
زﺎـﺑ ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺟا ﻣ
ﻲ ددﺮـﮔ
، ﻲـﻟو ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ
رﻮﺼﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ضﺮﻓ ﻪﺳ رد ﺮﻴﻴﺨﺗ ﻮﺷ
د :
ﻒﻟا ( ﻠﺣﺮﻣ رد ﺔ ﺪﻬﻌﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻊﻗاو ﺪﻬﻌﺗ زﻮﻨﻫ ضﺮﻓ ﻦﻳا رد.
، دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ ﺎﻣا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺮﻴﻴﺨﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ نآ
؛ ﺪﻨﻧﺎﻣ اﻳ بﺎﺠ ﺎﻫ ﻊﻗاو ﻪﻛ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ي ﻣ
ﻲ دﻮﺷ فﺮﻃ و
زا ﻚﻳﺮﻫ شﺮﻳﺬﭘ رد بﺎﺠﻳا نآ
ﺎﻫ ﺖﺳا ﺮﻴﺨﻣ .
ﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ نﺎﻴﻣ و يﺮ
اﻳ بﺎﺠ ﺎﻫ ﻪﻛ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ي
ﺪﺷ ﻞﺋﺎﻗ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﻴﺳﺮﻧ ﺪﻬﻌﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ زﻮﻨﻫ .
رد ﻪﻛ ﻲﻌﻗاﻮﻣ رد لﺎﺜﻣ
ﺎﻫ ي
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦﻤﺛ ود ﺎﺑ ﻊﻴﺒﻣ ود زا ﻲﻜﻳ بﺎﺨﺘﻧا رد ﺺﺨﺷ رﺎﻴﺘﺧا زا يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﺘﻔﮔ ﻦﺨﺳ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
، ﺪﻳﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻗد ﺮﻛ د . ﺪﻧادﺮﮔ ﺮﻴﺨﻣ ار يﺮﺘﺸﻣ هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺮﮔا ﻪﺑ ار ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا ﻪﻛ
ﻧﺎﺧ ﺎﻳ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﻚﻳ ﻪ
دﺮﺨﺑ يو زا لﺎﻳر نﻮﻴﻠﻴﻣ ود ﻪﺑ ار
، هﺪﺷ ﻪﺿﺮﻋ راﺪﻳﺮﺧ ﺮﺑ بﺎﺠﻳا ود ﻊﻗاورد
ﺪﻫاﻮﺨﺑ ار ماﺪﻛﺮﻫ يو ﻪﻛ ﺖﺳا ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ دﺎﺠﻳا ﺪﻬﻌﺗ ،بﺎﺨﺘﻧا زا ﺲﭘ و ﺪﻨﻛ بﺎﺨﺘﻧا .
ﻧا راﺪﻳﺮﺧ ﻪﻛ ار ﻪﻧﺎﺧ ﺎﻳ ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا زا ﻚﻳﺮﻫ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻬﻌﺘﻣ هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺮﮔا ﺎﻣا يو ﻪﺑ ﺪﻨﻛ بﺎﺨﺘ
ﺪﻫد لﺎﻘﺘﻧا
، و هﺪﺷ دﺎﺠﻳا بﺎﺨﺘﻧا زا ﺶﻴﭘ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو يﺮﻴﻴﺨﺗ عﻮﻧ زا يﺪﻬﻌﺗ ترﻮﺻ ﻦﻳا رد
ﺖﺳا يﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ياﺮﺟا ياﺮﺑ هار ﺎﻬﻨﺗ بﺎﺨﺘﻧا .
ب ( ﻠﺣﺮﻣ رد ﺔ ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺟا .
و ماﺰﻟا و هﺪﺷ ﻊﻗاو مزﻻ ﻂﻳاﺮﺷ مﺎﻤﺗ ﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ،ضﺮﻓ ﻦﻳا رد
ﻪﺑ نآ ياﺮﺟا ياﺮﺑ يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ هﺪﻣآ دﻮﺟو
ﺖﺳا
، زا ﻲﻜﻳ بﺎﺨﺘﻧا رد ﺎﻣا ﻞﺤﻣ
ﺎﻫ دﻮﺟو رﺎﻴﺘﺧا اﺮﺟا ي
دراد
؛ ﺑ ا ﻪ ﺪﻧراد ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳ ة
بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ زا ﻚﻳ ماﺪﻛ ياﺮﺟا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ
ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ،تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا هﺪﻣآرد اﺮﺟا
.
ج ( ﻠﺣﺮﻣ رد ﺔ ﺪﻬﻌﺗ نﺎﻳﺎﭘ .
هﻮﻴﺷ ﺎﺠﻨﻳا رد ﺪﻬﻌﺗ نﺎﻳﺎﭘ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ نﺎﻳﺎﭘ يﺎﻫ
زا ﺮﻴﻏ
آ ياﺮﺟا ﺖﺳا ن
، هﻮﻴﺷ زا ﻲﻜﻳ ﺰﻴﻧ ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺟا اﺮﻳز نآ نﺎﻳﺎﭘ يﺎﻫ
هدﺮﻤﺷ ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ﺮﮔا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ياﺮﺑ ةﻮﻴﺷ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو يﺮﻴﻴﺨﺗ ،دادراﺮﻗ ﻪﺑ نداد نﺎﻳﺎﭘ
، ﺖﺴﻧاد يﺮﻴﻴﺨﺗ ار ﺪﻬﻌﺗ ﺪﻳﺎﺒﻧ .
ﺑ ياﺮ ندﻮﺑ بﻮﻴﻌﻣ ترﻮﺻ رد لﺎﺜﻣ ﻮﻣ
عﻮﺿ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ
، ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﺦﺴﻓ ترﻮﺻ رد ﺖﺳا مﺰﻠﻣ ﺺﺨﺷ
ﺪﻧادﺮﮔزﺎﺑ ار ﻦﻤﺛ دزادﺮﭙﺑ ار شرا ﻎﻠﺒﻣ ،ﻞﺑﺎﻘﻣ فﺮﻃ يﻮﺳ زا شرا رﺎﻴﺘﺧا ترﻮﺻ رد ﺎﻳ
.
لﺎﺜﻣ رد يﺎﻫ ﻻﺎﺑ
، زا ﺪﻬﻌﺗ زﺎﻏآ
هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺪﺣاو عﻮﺿﻮﻣ ﺮﺑ
، رد ﺺﻘﻧ نﻮﭼ ﻲﻠﻳﻻد ﻪﺑ ﺎﻣا
اﺪﻴﭘ توﺎﻔﺗ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺪﻬﻌﺗ ﻪﺑ نداد نﺎﻳﺎﭘ ياﺮﺑ ﺮﻴﻴﺨﺗ ،اﺮﺟا ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ .
ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا
، ﻣزﻻ ﺔ ﺗ شﺮﻳﺬﭘ ﻠﺣﺮﻣ رد ﻲﺘﺣ ﺮﻴﻴﺨ
ﺔ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ نآ دادراﺮﻗ نﺎﻳﺎﭘ
دﻮﺷ بﻮﺴﺤﻣ يﺮﻴﻴﺨﺗ يﺪﻬﻌﺗ
، ﻪﺑ ار ﺪﻬﻌﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻳ ﺪﻬﻌﺘﻣ اﺮﻳز ﺎﺟ
ﺎﻴﺑ درو اﺮﺟا ترﺎﺴﺧ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﻳ
نﺪﺸﻧ دزادﺮﭙﺑ ار ﺪﻬﻌﺗ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻴﻨﭼ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﺷور ﻪﺑ ﻲﻘﻄﻨﻣ يا
ﺮﻈﻧ ﻤﻧ ﻲ ﺪﺳر . ﺖﺧﺎﻨﺷ زا ﺲﭘ
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻣ
ﻲ ﺪﻬﻌﺗ ﻦﻳا مﺎﺴﻗا ناﻮﺗ دﺮﻤﺷﺮﺑ ار
.
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ
153
4 . يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ مﺎﺴﻗا
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻨﺑ ي ﺎﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ي اﺮﺑ
حﺮﺷ ﻪﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ي ﺮﻳز
دراد دﻮﺟو :
4 . 1 . ﻪﺑ رﺎﺒﺘﻋا ﺄﺸﻨﻣ ﺮﻴﻴﺨﺗ
ﻪﺘﻔﮔ ﺖﺨﺳ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ زا ﻲﻧﺎﻣز ﻲﻗﻮﻘﺣ تﺎﻴﺑدا رد ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻣ
ﻲ ﺪﻬﻌﺘﻣ ياﺮﺑ دادراﺮﻗ رد ﻪﻛ دﻮﺷ
ﻞﺋﺎﻗ بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﻪﻟﺪﻬﻌﺘﻣ ﺎﻳ ﺷ
ﺪﻧﻮ
، نوﺰﻓا ﺎﻣا هﺪﺷ ﻞﺋﺎﻗ ار رﺎﻴﺘﺧا ﻦﻳا نﻮﻧﺎﻗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻦﻳاﺮﺑ
(Baydoun, 2005, 139) ﺪﺷﺎﺑ .
دﺎﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ة
14 ندﺎﻌﻣ نﻮﻧﺎﻗ
، د ﺪﻧرا ة ﻪﻧاوﺮﭘ
هﺮﻬﺑ دﺎﻣ ىﺎﻬﺑ زا ىﺪﺻرد ﺪﻳﺎﺑ ىرادﺮﺑ ة
زور خﺮﻧ ﻪﺑ ار ﻪﻧاوﺮﭘ رد جرﺪﻨﻣ نﺪﻌﻣ ﺮﺳ ﻰﻧﺪﻌﻣ ﻪﻧﻻﺎﺳ
ﻪﺑ ترازو ﻪﺑ ﻰﺘﻟود قﻮﻘﺣ ناﻮﻨﻋ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﺖﺧادﺮﭘ تاﺰﻠﻓ و ندﺎﻌﻣ
. ترازو دﺎﻳ هﺪﺷ ﻲﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ
موﺰﻟ ترﻮﺻ يﺎﻬﺑ لدﺎﻌﻣ
نآ
، ﻰﻧﺪﻌﻣ هدﺎﻣ ار
هﺮﻬﺑ زا ﺪﻨﻛ ﺬﺧا رادﺮﺑ .
سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
، ﺮﻴﺨﻣ ﺖﻟود
ﺪﻳﺎﻤﻧ لﻮﺻو ﺪﻫاﻮﺨﺑ ﻪﻛ هﻮﻴﺷ ود زا ﻚﻳﺮﻫ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﺐﻠﻃ ﻪﻛ ﺖﺳا .
نوﺰﻓا رود ناﺪﻨﭼ ،ﻦﻳاﺮﺑ
ﺎﺠﻳا ﺐﺒﺳ هﺎﮔداد ﻢﻜﺣ ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ ﻦﻫذ زا دﻮﺷ ﺮﻴﻴﺨﺗ د
. سﺎﺳا ﺮﺑ دﺎﻣ
ة 3 ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ نﻮﻧﺎﻗ
،
و نﺎﻳز ناﺰﻴﻣ هﺎﮔداد شور
و ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و عﺎﺿوا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار نآ ناﺮﺒﺟ
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻴﻀﻗ لاﻮﺣا
اﺬﻟ ؛دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ هﺎﮔداد
ﻣ ﻲ اﻮﻋد ﺮﻫ ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
، ﻮﻴﺷ ﻪﺑ ترﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ة
ﻲﺘﺣ و ﺪﻫد راﺮﻗ دﻮﺧ ﻢﻜﺣ عﻮﺿﻮﻣ ار يﺮﻴﻴﺨﺗ ﻣ
ﻲ ﻧاﻮﺗ ﺪﻧراد ﺪ ة ﻢﻜﺣ رد ﺰﻴﻧ ار بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻴﺘﺧا
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
ﺑ
،ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮ ود ﺮﻫ ﻪﺑ ترﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ﺪﻫد ﺺﻴﺨﺸﺗ هﺎﮔداد ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد
ﻮﻴﺷ ة ﻲﻫاﻮﺧرﺬﻋ
ﻞﺻﺎﺣ لﻮﭘ ﻲﻐﻠﺒﻣ نداد ﺎﻳ ﻪﻣﺎﻧزور رد ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
، ﻣ ﻲ ار نﺎﻳز ﺐﻜﺗﺮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﻴﻣ
ن ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ مﺎﺠﻧا
دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ماﺪﻛﺮﻫ و ﺪﻧادﺮﮔ ﺮﻴﺨﻣ ﻞﻤﻋ ود
، ﻌﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ ترﺎﺴﺧ ناﺮﺒﺟ ﺪﻬ .
ﺲﻜﻋ نآ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺰﻴﻧ
؛ ﻲﻨﻌﻳ ز نﺎﻳ ﺮﻴﺨﻣ هﺎﮔداد يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هار ود زا ﻲﻜﻳ ﺶﻨﻳﺰﮔ رد هﺪﻳد
، و
نﺎﻳز ﺐﻜﺗﺮﻣ ﺰﻴﻧ
مﺎﺠﻧا ﻪﺑ مﺰﻠﻣ ﻨﻳﺰﮔ
ﺔ ﺷﺎﺑ ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﺪ
.
4 . 2 . رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ
ﺮﻴﻴﺨﺗ
دراد دﻮﺟو ﻲﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﭼ ﻦﻴﺑ بﺎﺨﺘﻧا نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا
، ﻦﻜﻤﻣ ﺎﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ تاﺪﻬﻌﺗ رد ﺖﺳا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد قﺮﻓ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ .
ﺑ ياﺮ صﻮﺼﺧ رد و اﺮﺟا نﺎﻣز رد ﺎﻬﻨﺗ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻚﻳ رد لﺎﺜﻣ
ﺰﻴﻧ ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻠﺻا عﻮﺿﻮﻣ رد ﺮﮕﻳد يﺪﻬﻌﺗ رد و دراد دﻮﺟو ﺮﻴﻴﺨﺗ ،ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻲﻋﺮﻓ فﺎﺻوا ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﻳا بﺎﺨﺘﻧا نﺎﻜﻣا .
ﻒﻟا ( ﺪﻬﻌﺗ ﻲﺳﺎﺳا عﻮﺿﻮﻣ رد ﺮﻴﻴﺨﺗ زا يرﺎﻴﺴﺑ.
لﺎﺜﻣ ﺎﻫ ﺠﻳار ي ﻲ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺑ ﻪﻛ
هدروآ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺘﺳد ﻦﻳا زا ﻪ
ﺪﻧا
؛ ﻪﻧﺎﺧ ﺎﻳ ﻦﻴﻣز لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻬﻌﺗ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ . ﻦﻳا رد اﻮﻣ ﻊﻗ
154
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 45 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1394
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻧﺎﺧ لﺎﻘﺘﻧا ﺎﻳ ﻦﻴﻣز لﺎﻘﺘﻧا ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ و
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﺎﺗ ﻪﻛ
ماﺪﻛ دﻮﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﻚﻳ
، ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻲﻠﺻا عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻔﮔ ﺖﺴﻴﻧ ﺺﺨﺸﻣ
.
ب ( ﻲﻋﺮﻓ فﺎﺻوا رد ﺮﻴﻴﺨﺗ ﻲﻫﺎﮔ.
ﺖﺳا ﻦﻴﻌﻣ ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻠﺻا عﻮﺿﻮﻣ
، ﻠﺣﺮﻣ رد ﺎﻣا ﺔ
اﺮﺟا
دراد دﻮﺟو ﺮﻴﻴﺨﺗ ،ﻲﻋﺮﻓ فﺎﺻوا زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .
ﻚﻳ ياﺮﺑ ﻂﻴﻠﺑ ﻚﻳ ﺺﺨﺷ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ
ﺑ ﺮﻔﺳ ﺎ ﻪﻴﻬﺗ وﺮﺘﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ
، ﻦﻳا ياﺮﺑ ﺮﻔﺳ ﻚﻳ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻠﻛ يﺪﻬﻌﺗ وﺮﺘﻣ ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ
دﺎﺠﻳا ﺮﻓﺎﺴﻣ ﻣ
ﻲ ﺷ دﻮ
، ﺪﻬﻌﺗ ﻦﻳا نﺎﻜﻣ و نﺎﻣز بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻣا )
و نﺎﻣز نﺎﻴﻣ زا نﺎﻜﻣ
ﺎﻫ ﻴﻌﻣ ي ﻦ ( ﺎﺑ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻓﺎﺴﻣ .
ﻨﻴﻣز رد ﺮﮕﻳد ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ عﻮﺿﻮﻣ ﺔ
يﺮﻴﻴﺨﺗ تاﺪﻬﻌﺗ
، ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا تاﺪﻬﻌﺗ ﻦﻳا رﺎﺒﺘﻋا رد هﮋﻳو
ندﻮﺑ ﻦﻴﻌﻣ موﺰﻟ ﺖﻬﺟ زا ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ ﻮﻣ
عﻮﺿ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻣ
ﻲ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا اﺬﻟ ؛ﺪﺑﺎﻳ ﺔﻣادا رد
ﺎﻘﻣ ﻪﻟ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .
5 . يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رﺎﺒﺘﻋا
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رﺎﺒﺘﻋا رد
ﻪﺳ ﺶﺨﺑ ﺖﺳا ﻲﺳرﺮﺑ ﻞﺑﺎﻗ :
ﻊﻤﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻴﺨﺗ ﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﺎﻳآ ﻪﻜﻨﻳا ﺖﺴﺨﻧ
ﺖﺳا
؟ ﻊﻗاو ياﺮﺑ زﺎﻴﻧدرﻮﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﻳﺎﺑ تاﺪﻬﻌﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﻴﻧ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﻜﻧآ ﺮﮕﻳد
ﻪﺑ نﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ناﻮﻨﻋ .
ﺎﺠﻧآزا ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ اﺪﺘﺑا رد يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ
دراد عﻮﺿﻮﻣ
، ﺎﻳآ ﻪﻛ دﻮﺷ ﻦﺷور ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺑ ﻤﻫ
ﺔ ﺶﻴﭘ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﻳﺎﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ رد هﺪﺷ ﻲﻨﻴﺑ
ﻦﻳا ﺮﻴﻏرد ؟ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار نﻮﻧﺎﻗ ﺶﻴﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻳاﺮﺟا ﺖﻧﺎﻤﺿ ﻪﭼ ترﻮﺻ
ﻪﺑ ؟ﺖﺳا ﻲﻨﻴﺑ هوﻼﻋ
ندﻮﺑ ﻦﻴﻌﻣ طﺮﺷ ﻮﻣ
عﻮﺿ رد ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ صﻮﺼﺧ
ﻲﺻﺎﺧ ﻞﻜﺷ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻣ
ﻲ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ و ﺪﺑﺎﻳ
ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ ﻮﺷ
د .
5 . 1 . ﺮﻴﻴﺨﺗ و ﺪﻬﻌﺗ مﻮﻬﻔﻣ ود ﻊﻤﺟ
ﻪﺑ ﻲﻗﻮﻘﺣ تﺎﻴﺑدا رد صﺎﺧ و مﺎﻋ مﻮﻬﻔﻣ ود رد ﺪﻬﻌﺗ رﺎﻛ
ﻣ ﻲ دور . لدﺎﻌﻣ مﺎﻋ يﺎﻨﻌﻣ رد ﺪﻬﻌﺗ
ﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ دادراﺮﻗ زا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﻳﺎﻈﻧ و ﻒﻴﻠﻜﺗ ،طﺮﺷ ،يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ ،ماﺰﺘﻟا زا ﻲﺷﺎﻧ ماﺰﻟا ﺪﺷﺎﺑ دادراﺮﻗ جرﺎﺧ
. دﻮﺧ صﺎﺧ يﺎﻨﻌﻣ رد ﺪﻬﻌﺗ ﺎﻣا
، ﻪﻄﺑار يا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻗﻮﻘﺣ
ﻪﺑ يرﺎﻛ نداد مﺎﺠﻧا ﺎﻳ لﺎﻣ ﻢﻴﻠﺴﺗ و لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ ﻒﻠﻜﻣ يﺮﮕﻳد ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻲﺼﺨﺷ نآ ﺐﺟﻮﻣ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
؛
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
، ﻄﺑار ﻲﻜﻳ ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻠﺻا فﺎﺻوا ﺔ
ماﺰﻟا يﺮﮕﻳد و نآ ندﻮﺑ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﺳا نآ يروآ
. تاذ رد
ﺟو ﻒﻴﻠﻜﺗ دﺎﺠﻳا ﺪﻬﻌﺗ ﻊﻤﺟ رﺎﻴﺘﺧا ﺎﺑ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا و دراد دﻮ
ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ .
ﺮﻴﻴﺨﺗ زا ﻦﺨﺳ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﺪﻬﻌﺗ رد و ﺖﺳا يﺰﻴﭼ نﺪﻳﺰﮔﺮﺑ ياﺮﺑ رﺎﻴﺘﺧا ﻦﺘﺷاد يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺮﻴﻴﺨﺗ ﻪﺘﻔﮔ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺪﻬﻌﺗ يﺎﻔﻳا ياﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ بﺎﺨﺘﻧا نﺎﻜﻣا ﻪﻛ .
ﻤﻧ ﻲ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ
ﺖﺳا ﺮﻣا ﺪﻨﭼ ﻦﻴﺑ ددﺮﻣ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ نﻮﭼ
، يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ درﻮﻣ ماﺰﻟا و
رد ﺪﻬﻌﺗ ياﺮﺑ زﺎﻴﻧ
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ
155
دراﺪﻧ دﻮﺟو نآ
، نﺎﻤﻫ اﺮﻳز ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ رﻮﻃ
، مزﻻ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻞﻗاﺪﺣ دﺄﺘﻟا
ﻳ ﻪ ﺖﺳا .
دراد دﻮﺟو تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ يادا ﻪﺑ ماﺰﻟا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .
ﺎﺑ ﻦﻳا ﻦﻜﻤﻣ هﺎﮔ ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ لﺎﺣ
ماﺰﻟا ﻒﺻو ﻪﺑ ندﻮﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﻲﮔﮋﻳو ﺖﺳا ﺪﻧﺰﺑ ﻪﻤﻄﻟ ﺪﻬﻌﺗ يروآ
؛ ﭼ نﺎﻨ رﺎﻴﺘﺧا ﺪﻬﻌﺘﻣ ﺮﮔا ﻪﻛ
ﺪﻬﻌﺗ ماﺰﻟا ﺎﺑ يرﺎﻴﺘﺧا ﻦﻴﻨﭼ ،ﺪﻳﺎﻤﻧ اﺮﺟا ار ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳاﻮﺧ ﻪﻛ نﺎﻣز ﺮﻫ ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﻊﻤﺟ ﻞﺑﺎﻗ
؛ ﺎﻳﻮﮔ
ًﻼﺻا دراﺪﻧ دﻮﺟو يﺪﻬﻌﺗ .
5 . 2 . تاﺪﻬﻌﺗ ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﺘﺷاد
ﺠﻧا زا يراددﻮﺧ ﺎﻳ رﺎﻛ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﺪﺷﺎﺑ لﺎﻣ ﻚﻴﻠﻤﺗ ﺎﻳ رﺎﻛ مﺎ
. عﻮﺿﻮﻣ
ﻦﻳا زا ﻚﻳﺮﻫ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻮﻣ
تﺎﻋﻮﺿ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﺎﻳ و
نآ ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﺑ ﺮﻫ ﺪﻳﺎﺑ لﺎﺣ
مزﻻ ﻂﻳاﺮﺷ ار
ياﺮﺑ ﻮﻣ عﻮﺿ ﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﺪ
) عوﺮﺸﻣ ﻲﻳﻼﻘﻋ ﻊﻔﻧ ﻦﻤﻀﺘﻣ ،ﻦﺘﺷاد ﺖﻴﻟﺎﻣ
روﺪﻘﻣ ،ندﻮﺒﻧ ﻢﻬﺒﻣ ،ندﻮﺑ ندﻮﺑ ﻢﻴﻠﺴﺘﻟا
(
، ﺪﻬﻌﺗ رد ﻪﻛ ﺎﺠﻧآزا ﺎﻣا عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ ﺎﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ
ﻢﻴﺘﺴﻫ وﺮﺑور
، ﻂﻳاﺮﺷ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار مزﻻ
ﺪﻨﺷﺎﺑ
، ﺪﻳﺎﺑ ﻪﭼ
دﺮﻛ ر ؟ ها ﻪﻛ ﻲﻠﺣ ﻣ ﻲ ﻪﺑ نآ زا ناﻮﺗ دﺮﻛ دﺎﻳ ﺐﻟﺎﻏ ﺮﻈﻧ ناﻮﻨﻋ
، ﺖﺳا ﻦﻴﻨﭼ :
ﻦﻳا دﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫرﺎﻛ و لاﻮﻣا ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ لﻮﻤﺷ موﺰﻟ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻛ ﺖﺳا ﺪﺷﺎﺒﻧ لﺎﻘﺘﻧا ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ لﺎﻣ ود زا ﻲﻜﻳ ﺮﮔا ﻪ )
ﻞﻴﺒﻣﻮﺗا نداد ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺖﺳا ﺪﻬﻌﺘﻣ رﺎﻴﺘﺧا رد ﻪﻛ ﻲﺘﻟود ﺎﻳ ﻲﺼﺨﺷ (
، ار ﺪﻬﻌﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﺴﺑ
بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﺪﻬﻌﺘﻣ اﺮﻳز ،دﺮﻤﺷ ﻂﻴ
دراد ذﻮﻔﻧ عوﺮﺸﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رﺎﭼﺎﻧ و دراﺪﻧ
Planiol et Riper , 1954,1048)
؛
ةدﺎﻣ
1192 ﺴﻧاﺮﻓ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﻪ
.(
ﺑ ا ﻪ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﺑ ﻲﻠﻠﺧ ،ﺪﻬﻌﺗ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ندﻮﺑ عوﺮﺸﻣﺎﻧ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳ
ﻲﻤﻧ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺬﻓﺎﻧ عوﺮﺸﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻬﻌﺗ و ﺪﻧﺎﺳر
، و ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺟاو عﻮﺿﻮﻣ
، ترﻮﺻ ﺮﻫ رد و ﺪﻧﺎﻣ ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﻗﺎﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
نﺎﻴﻣ زا ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﻗﺎﻓ عﻮﺿﻮﻣ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ فﺬﺣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
.
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺮﮕﻳد ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ رد ﺎﻣا ناﻮﺘﺑ
ﺎﻴﻣ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ياﺮﺑ مزﻻ ﻂﻳاﺮﺷ ن ﻞﺋﺎﻗ
ﺪﺷ . ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺖﻴﻟﺎﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد ﺪﺷﺎﺑ
ﺎﻳ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻢﻴﻠﺴﺗ
، ﻲﻣ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﻲﻣ ﻦﻴﻌﺘﻣ ﺮﮕﻳد عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻬﻌﺗ ﺪﻬﻌﺗ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻرد ﺎﻣا ،دﻮﺷ
ﺎﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻨﺴﺣ قﻼﺧا و ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻢﻈﻧ فﻼﺧﺮﺑ ﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ عوﺮﺸﻣ
، ﻲﻣ اﺪﻴﭘ يﺮﮕﻳد ﻞﻜﺷ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺪﻨﻛ
.
ﺖﺳا ﻞﻃﺎﺑ ًﺎﺳﺎﺳا ﺪﻬﻌﺗ ﺖﻔﮔ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد
، و ﺖﺴﻴﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻬﻌﺗ ﻞﺤﻣ ﻪﻛ ﻞﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑ
ﺑ ﻦﻳا آ ﻪ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ عوﺮﺸﻣﺎﻧ عﻮﺿﻮﻣ ياﺮﺟا ﻪﺑ ﻦﻴﻓﺮﻃ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ن ﺮﻈﻧ ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻳﺎﻬﻧ عﻮﺿﻮﻣ ناﻮﻨﻋ
ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا
؛ ﻲﻨﻌﻳ ﺪﺼﻗ نآ ﺎﻫ شوﺪﺨﻣ هدﺮﻤﺷ
ﻲﻣ ﻮﺷ
(Larombiere, 1885, 332) د .
ﻤﻫ و دراد دﻮﺟو عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ يﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺿﺮﻓ زا توﺎﻔﺘﻣ ضﺮﻓ ﻦﻳا ﺔ
نآ ﺎﻫ ﺪﻳﺎﺑ
دﻮﺷ اﺮﺟا
؛ دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻨﻌﻳ .
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻴﻓﺮﻃ ﺪﺼﻗ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد اﺮﻳز
156
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 45 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1394
عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و ﺖﺳاﺮﺟا ﻞﺑﺎﻗ و هﺪﺷ ﻊﻗاو عوﺮﺸﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ مﻼﻋا ﻞﻃﺎﺑ ﺰﻴﻧ عوﺮﺸﻣﺎﻧ
ﻲﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧرد و ددﺮﮔ
، ﻲﻣ ﻞﻃﺎﺑ ﺖﻤﺴﻗ ﻦﻳا رد ﺎﻬﻨﺗ ﺪﻬﻌﺗ دﻮﺷ
. ياﺮﺟا نﻮﭼ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رد ﺎﻣا
ﻪﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻚﻳﺮﻫ ﻲﻣ يﺮﺑ ار ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ
دزﺎﺳ
، ﺪﻬﻌﺗ سﺎﺳا عوﺮﺸﻣﺎﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻚﻳ دﻮﺟو
ﻞﻠﺧ رﺎﭼد ار ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ . ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻦﻳا ﺗ و هدﺎﻔﺘﺳا ءﻮﺳ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
نﻮﻧﺎﻗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺐﻠﻘ
ﺰﻴﻧ ﻣ ﺆ ﺮﺛ ﺪﺷﺎﺑ . ﻞﻤﻋ رد ﺖﺴﺨﻧ ﺮﻈﻧ ﺖﻔﮔ ﺪﻳﺎﺑ ﺎﻣا رﺎﻛ
آ ﺮﺗﺪﻣ و دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻦﻴﻓﺮﻃ دﻮﺳ ﻪﺑ و
ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺟاو عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻬﻌﺗ ذﻮﻔﻧ ﺐﺟﻮﻣ ﻲﻣ
ﻮﺷ د . ﻪﻈﺣﻼﻣ ﺰﻴﻧ ﻪﺴﻧاﺮﻓ قﻮﻘﺣ رد
ﻣ ﻲ ددﺮﮔ ﻪﻛ ﻠﺤﺗ ﻞﻴ ﺪﻧراد ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ذﻮﻔﻧ و ﺖﺤﺻ ﻪﺑ ﺮﺗﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ .
5 . 3 . ﻣ ﺪﻬﻌﺗ عﻮﺿﻮﻣ ندﻮﺑ ﻦﻴﻌ
ﺪﻨﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ 3
ﺎﻣ ةد 190 ق . م . ﺻ ﻰﺳﺎﺳا ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺤ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﺮﻫ ﺖ ﻮﻣ
در
ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ
» ﻦﻴﻌﻣ عﻮﺿﻮﻣ «
ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا هدﺎﻣ ﻦﻳا رد ندﻮﺑ ﻦﻴﻌﻣ مﻮﻬﻔﻣ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﺮﻴﺳﺎﻔﺗ
)
،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1386
، ص 177
؛ ،ﻲﻳﺎﻔﺻ 1386 ، ص 132
زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ (
نآ ﺎﻫ ﻮﺿﻮﻣ ندﻮﺑ ﻦﻴﻌﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ار ﺪﻬﻌﺗ ع
ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ رد ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﺖﺤﺻ ﻲﺳﺎﺳا ﻂﻳاﺮﺷ ﻤﻧ
ﻲ ﺪﻨﻧاد
)
،يﺮﻈﻧ ﻲﻳﻮﻬﻟا 1391
، ص 257
.(
زا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ
هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا
، ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﺖﺤﺻ ﻲﺳﺎﺳا طوﺮﺷ زا ﻲﻜﻳ ندﻮﺑ ﻦﻴﻌﻣ ﻪﻜﻨﻳا ضﺮﻓ ﺎﺑ
، ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﺖﺤﺻ رد ﺪﻳدﺮﺗ ﻞﻳﻻد ﻣ
ﻲ ﻪﻘﻓ رد ﻪﻛ ﻢﻳزادﺮﭘ ﺎﺑ
يﺎﻴﺷا ﻊﻴﺑ نﻼﻄﺑ ناﻮﻨﻋ ددﺮﻣ
حﺮﻄﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺘﻔﮔ ﺪﻧا ﭼ ﺮﻣ و ﻢﻬﺒﻣ ﺮﻣا نﻮ د
ﺖﺳا ﻰﻌﻗاوﺮﻴﻏ ىﺮﻣا ﻰﻠﻘﻋ ﺖﻗد ﺐﺴﺣ ﻪﺑ د
، اﺬﻟ
ﻮﻣ عﻮﺿ نوﺪﺑ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ،ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ؛ﺖﺳا هرﺎﺷا ﻞﺑﺎﻗﺮﻴﻏ و ﻰﻌﻗاوﺮﻴﻏ ىﺮﻣا ﺰﻴﻧ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ
ﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻲ
دﻮﺷ . ﻘﻓ ،سﺎﺳا ﻦﻴﻤﻫ ﺮﺑ ﻴ
ﺎﻬ ن هداد ﻰﻌﻴﺑ ﻦﻴﻨﭼ نﻼﻄﺑ ﻪﺑ ﻢﻜﺣ ﺪﻧا
) ﻣﻼﻋ ،ﻰّﻠﺣ ﻪ
اةﺮﻛﺬﺗ ج ،ﻪﻳﺎﻬﻧ ،ﻰﺳﻮﻃ ﺦﻴﺷ ؛ﺮﺟﺎﺘﻣ بﺎﺘﻛ ،ءﺎﻬﻘﻔﻟ 1
، ص 400
،ىرﺎﺼﻧا ﻰﻀﺗﺮﻣ ﺦﻴﺷ ؛
،ﺐﺳﺎﻜﻣ ص 250
؛ ﻪﻏاﺮﻣ حﺎﺘﻓﺮﻴﻣ ،ىا
،ﻦﻳوﺎﻨﻋ ص 291
.(
ﺎﻣا هﺪﻤﻋ ﺮﺗ ﻳ ﻦ هﺪﺷ دراو ددﺮﻣ يﺎﻴﺷا ﺮﺑ ﻊﻴﺑ نﻼﻄﺑ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻠﻴﻟد
، ﻦﻴﻨﭼ ندﻮﺑ يرﺮﻏ
ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ا ﺳا ي ﺖ . ا ﻣ ﺐﻟﺎﻏ دﻮﻤﻧ نﺎﻋذا ﺪﻳﺎﺑ ،عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻗد ﺎﺑ ﺎﻣ تاﺪﻬﻌﺗ ﻖﻳدﺎﺼ
يرﺮﻏ يﺮﻴﻴﺨﺗ هدﺮﻤﺷ
ﻤﻧ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . ار ﻲﺗاﺪﻬﻌﺗ ﻦﻴﻨﭼ ندﻮﺒﻧ يرﺮﻏ ﻞﻳﻻد ﻣ
ﻲ نﺎﻴﺑ ﻦﻴﻨﭼ ناﻮﺗ
دﻮﻤﻧ : لﺎﻣ ﻪﺑ ﻢﻠﻋ دوﺪﺣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﮔا ﻮﻣ
عﻮﺿ ﺪﻬﻋ ﻪﺑ ار ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ة
راﺬﮔاو فﺮﻋ ﻨﻛ
ﻰﻜﻳ ﻪﻛ ﻰﻳﺎﺟرد ،ﻢﻴ
ﻰﻬﻴﺟﻮـﺗ نﻼـﻄﺑ ﻪـﺑ ﻢـﻜﺣ ،دﻮـﺷ ﻪﺘﺧوﺮﻓ ﺪﻧﺮﺑاﺮﺑ فﺎﺻوا و شزرا ﺚﻴﺣ زا ﻪﻛ ﻰﻳﻻﺎﻛ ﺪﻨﭼ زا ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺨﻧ
) نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ
، 1384 ، ص 46
.(
ﻦﻳا ﺮﺑ ﺎﻬﻘﻓ رﻮﻬﺸﻣ ﻘﻋ
هﺪﻴ
ﻲﺷ ود ﺮﮔا ﻪﻛ ﺪﻧا ء
ددﺮﻣ
، ﻮﻣ عﻮﺿ
ﺪﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ
، و ﻊﻴﺒﻣ ﻪﺑ ﺖﻟﺎﻬﺟ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ ﻊﻴﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ يوﺎﺴﻣ ﺖﻤﻴﻗ و شزرا ﺚﻴﺣ زا ﻪﭼﺮﮔا
ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ندﻮﺑ يرﺮﻏ ﺎﻳ و نآ مﺎﻬﺑا
، ﺳا ﻞﻃﺎﺑ ﺖ . ﺷ ىرﺎﺼﻧا ﺦﻴ ﻦﻳا ﻪﻤﻫ در ﻦﻤﺿ
لﻻﺪﺘﺳا ﺎﻫ ﻞـﺋﺎﻗ ،
يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ
157
ﺤﺻ ﺮﺑ يﺮﺒﺘﻌﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﻛ ﺖﺳا ندﻮﺒﻧ ﺢﻴ
ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻦﻴﻨﭼ
راﺪﻧ دﻮﺟو يا د
)
،ىرﺎﺼـﻧا ﺦﻴﺷ 1425
ق
، ص 250
. (
ﻞﻘﻧ زا ﺲﭘ ﻦﻳوﺎﻨﻋ ﺐﺣﺎﺻ ﺮﻈﻧ
ﻳ نﺎﻬﻴﻘﻓ تﺎ
،
ﻰﻧﺎﺛ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
،1
ﻪـﻠﻣﺎﻌﻣ ﻦﻴﻨﭼ ﻊﻨﻣ بﺎﺑ رد يا
ﺖﺳا ﻦﻳا نآ و دراد ﻰﻟﺎﻜﺷا نآ ﺮﺑ :
نآ ﻪﺑ ﻰﻣﺎﮕﻨﻫ ﺮﻄﺧ و رﺮﻏ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ نﺎﻨﭼ ﻣ دﻮﺟو
ﻲ آﻳ ﺪ ﺎﻳ ضﺎﺒﻗا و ﺾﺒﻗ ﺎﻳ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﻛ
ﻤﻛ ﻴ ىاﺮﺑ مزﻻ تﺎﻔﺻ ﺮﮕﻳد و ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺖ ﻮﻣ
عﻮﺿ ﺪﺷﺎﺒﻧ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ .
ﻦﻳا رد ﻰﻟو صﻮﺼﺧ
ﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺔ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺶﻴﭘ
ﻪﺘﻔﮔ شزرا و ﺖﻤﻴﻗ و دراد دﻮﺟو ﻢﻠﻋ ﻤﻫ
ﺔ نﺎﺴﻜﻳ و ﻦﻴﻌﻣ ﺎﻴﺷا
ﺖﺳا
، ﻣ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻲ
ناﻮﺗ ﻪﺑ رﺮﻏ ﺖﻔﮔ ﻣ دﻮﺟو
ﻲ آﻳ ﺪ
) ﺮﻴﻣ ﻪﻏاﺮﻣ حﺎﺘﻓ ،ىا 1418 ،ق ص 291
. (
ﺑ قﻮﻘﺣ زا ﻰﻀﻌ نﺎﻧاد
ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﻨﺑﺎﻐﻣ ﺪﻘﻋ ﻚﻳ ﻊﻴﺑ نﻮﭼ
ﻣ ﻦﻴﻓﺮﻃ ﻰﻨﻌﻳ ؛ﺖﺳا ىا ﻲ
ﺪﻨﺷﻮﻛ
نﺎﻨﭼ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻟدﺎﺒﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻦﻤﺛ و ﻊﻴﺒﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ار ﻰﻟدﺎﻌﺘﻣ شزرا ﻪﻛ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻦﻴﻣﺄﺗ ار
، ﻊﻴﺑ سﺎﺳا ﻪﺑ ﻞﻬﺟ زا راﺪﻘﻣ ﻦﻳا ﻰﻧﺎﻳز
ﻤﻧ ﻲ ﻧﺎﺳر ﺪ
) ىدوﺮﮕﻨﻟ ىﺮﻔﻌﺟ ،
1357
، ص 595
. (
ﻠﺌﺴﻣ ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﺔ
و ندﻮﺑ يرﺮﻏ ،ددﺮﻣ دﺮﻓ ﺮﺑ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻦﻴﻨﭼ نﻼﻄﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧرد
ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻊﻴﺒﻣ ﻂﻳاﺮﺷ زا ﺚﺤﺑ مﺎﮕﻨﻫ رد ﻲﺘﻨﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﺗﻼﻣﺎﻌﻣ .
ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا
، ﺪﻘﻋ
د ﻊﻴﺑ ر ﺖﺳا ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ناﺮﻳا قﻮﻘﺣ
، ﻟﺎﺣرد ﻲﻳﺎﻫرﻮﺸﻛ قﻮﻘﺣ رد ﻪﻛ ﻲ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﻊﻴﺑ ﺪﻘﻋ ﻪﺴﻧاﺮﻓ
ﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﻊﻗاورد ﺖﺳا لﺎﻘﺘﻧا ﻪ
. توﺎﻔﺗ ﻦﻴﻤﻫ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺄﺸﻨﻣ مﺪﻋ ﺎﻳ رﺎﺒﺘﻋا ﺮﺳ ﺮﺑ ﺎﻫﺮﻈﻧ فﻼﺘﺧا
ﺪﺷﺎﺑ يﺮﻴﻴﺨﺗ ﺪﻬﻌﺗ رﺎﺒﺘﻋا .
ﻪﺑ ﺰﻴﭼ ود زا ﻲﻜﻳ ﻚﻴﻠﻤﺗ ﻊﻗاورد لﺎﻜﺷا ﻦﻳا ﺎﺑ ددﺮﻣ ﻮﺤﻧ
وﺮﺑور ﺖﺳ
دراو يﺰﻴﭼ ﻪﭼ ﺖﺴﻴﻧ مﻮﻠﻌﻣ ﻪﻛ ﻜﻠﻣ
ﻴ ﺖ لﺎﻘﺘﻧا هﺪﻧﺮﻴﮔ ﻣ ﻲ دﻮﺷ
؛ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺪﻘﻋ ود رد ﻪﻛ يا
ﻦﻫذ هرﺎﺟا و ﻊﻴﺑ يدﻮﻘﻋ ﻦﻴﻨﭼ نﻼﻄﺑ ﻪﺑ ﻢﻜﺣ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد لﻮﻐﺸﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ ار نﺎﻬﻴﻘﻓ
اد هد ﺪﻧا .
ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ ﻢﻴﻧاﺪﺑ يﺪﻬﻋ ار يدﻮﻘﻋ ﻦﻴﻨﭼ ﺮﮔا
، دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ ﻪﺟاﻮﻣ يداﺮﻳا ﺎﺑ ﺚﻴﺣ ﻦﻳا زا ؛
ﻪﻛاﺮﭼ و هﺪﺷ ﻊﻗاو دﻮﺧ ﺖﺤﺻ ﻂﻳاﺮﺷ مﺎﻤﺗ ﺎﺑ ﺪﻬﻌﺗ
ًﺎﻓﺮﺻ عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻨﭼ نﺎﻴﻣ زا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ
ﺮﻃ زا ﻲﻜﻳ رﺎﻴﺘﺧا ﻪﺑ مﻮﻠﻌﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺚﻟﺎﺛ ﺎﻳ ﻦﻴﻓ
.
نﺎﻨﭼ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ :
» ود نآ زا ﻲﻜﻳ شوﺮﻓ فﻼﺧﺮﺑ ،شﺮﻓ ﻪﻌﻄﻗ ود زا ﻲﻜﻳ شوﺮﻓ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
ﺖﺳا شﺮﻓ .
دادراﺮﻗ ﻦﻳا درﻮﻣ اﺮﻳز ﻘﺣ رد
ﻴ ﺖﻘ ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ود نآ زا ﻲﻜﻳ شوﺮﻓ ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ
ود نآ زا ﻲﻜﻳ دﻮﺧ ﻪﻧ ﺖﺳا ﻦﻴﻌﻣ .
ود زا ﻲﻜﻳ شوﺮﻓ رد لﺎﻘﺘﻧا ﻲﻘﻴﻘﺣ درﻮﻣ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻖﺣ ﺰﻴﭼ
ار ءﻲﺷ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻖﺣ فﺮﻋ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآزا ﻦﻜﻴﻟ ،ود نآ زا ﻲﻜﻳ دﻮﺧ ﻪﻧ ﺖﺳا ود نآ زا ﻲﻜﻳ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻲﻜﻳ ءﻲﺷ دﻮﺧ ﺎﺑ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاد ﻲﻘﻠﺗ لﺎﻘﺘﻧا درﻮﻣ ار ءﻲﺷ دﻮﺧ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ
«
) ﺷ ،يﺪﻴﻬ 1384 ، ص 306
.(
ار يﺮﻴﻴﺨﺗ تاﺪﻬﻌﺗ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ دﻮﻘﻋ ﺮﻴﻏ رد اﺬﻟ ﻣ
ﻲ ناﻮﺗ ﺖﺴﻧاد ﺮﺒﺘﻌﻣ
، ﻦﻴﻨﭼ عﻮﺿﻮﻣ اﺮﻳز
يﺪﻬﻌﺗ ، ﺘﻧا ﻦﻴﻌﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﻳﺎﻈﻧ و رﺎﻛ ﺪﻨﭼ زا ﻲﻜﻳ مﺎﺠﻧا ،لﺎﻣ ﺪﻨﭼ زا ﻲﻜﻳ لﺎﻘ هدﺮﻤﺷ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
1 .
ﻊﻣﺎﺟ رد ﻰﻧﺎﺛ ﻖﻘﺤﻣ ﻰﻣ ﺪﺻﺎﻘﻤﻟا
ﺪﻳﻮﮔ :
» ﻢـﻟ ﺎﻤﻫﺪـﺣا ﻚـﺘﻌﺑ لﺎـﻗو ،ﺎﻤﻬﻗﺮﻓ ﻮﻟو ﺢﺻ ،نﺎﻋﺎﺻ ﻮﻫو هﺬﻫ ﻦﻣ ًﺎﻋﺎﺻ ﻚﺘﻌﺑ لﺎﻗﻮﻟ
رﺮﻏ ﻮﻬﻓ ،ﻦﻴﻌﻣ ﺮﻴﻏ ﺪﺣاو ﻪﻴﻧﺎﺜﻟا ﻰﻓ ﻊﻴﺒﻤﻟا نا قﺮﻔﻟاو ﺢﺼﻳ ﻪﺴﻔﻨﺑ ﺰﻴﻤﺘﻳو ﺺﺨﺸﺘﻣ ﺮﻴﻏ ﻰّﻠﻛ ﻰﻟوﻻا ﻰﻓو
«.
