ﻪﺴﺳﺆﻣ ناور ﺳﺎﻨﺷ ﯽ و مﻮﻠﻋ ﺑﺮﺗ ﯿﺘ ﯽ Institute of Psychology and Educational Sciences
ﺸﻧاد هﺪﮑ ناور ﺳﺎﻨﺷ ﯽ و مﻮﻠﻋ ﺑﺮﺗ ﯿﺘ ﯽ Faculty of Psychology and Educational Sciences
هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ University of Tehran
(DOI): 10.22059/JAPR.2022.320851.643794
ﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽ
ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ ﺎﻫ
ي ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ - ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺑ ﯿ
ﺷﺰ
ﯽ ﺮﻄﺧﺮﭘ ي ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﺑ ﺶ ﯾ اﺮﮔ ﺎﺑ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد
The Effectiveness of Social Cognitive Skills on the Motivational Structure of Students with a Propensity to Engage in Risky Behavior
Zahra Lavasani *ﯽﻧﺎﺳاﻮﻟ اﺮﻫز
Khadijeh Abolmaali Alhoseini **ﯽﯿﻨﺴﺤﻟاﯽﻟﺎﻌﻤﻟاﻮﺑاﻪﺠﯾﺪﺧ
Soozan Emamipoor *** رﻮﭘﯽﻣﺎﻣا نازﻮﺳ
Abstract
The purpose of this study was to determine the effectiveness of social cognitive skills on the motivational structure of students with a tendency toward risky behavior. The research method was applied in terms of purpose and the design of the present research was quasi-experimental with pretest- posttest and follow-up with a control group. The statistical population consisted of female second-year secondary school students in the 7th district of Tehran in the academic year 2017-2018, of which 24 female students were selected based on the cut-off of Iranian Adolescents Risk-Taking Scale (IARTS) and randomly assigned to the control and experimental groups. Both groups answered the Personal Concerns Inventory (PCI) before the test, after the test, and at follow-up. After 12 sessions of social cognitive skills training, the present data were analyzed using analysis of variance with mixed design and SPSS-24 software.
In the present study, the interaction effect of time*group for the components of inclination (P=0.001, F=11.03), control (P=0.006, F=5.70), information (P=0.008, F=5.41), effort (P=0.002, F=7.55), satisfaction (P =0.001, F=11.03), and engagement (P=0.002, F=6.91) was significant at the 0.05 level. Cognitive-social skills training improved the motivational structure of students with risky behaviors. Therefore, it is suggested that students and teachers should be taught cognitive-social skills to improve students’ adaptive motivational structure.
Keywords: High Risk Behavior, Motivational Structure, Cognitive-Social Skills.
ﮑﭼ ﯿ ﻌﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫهﺪ ﯿﯿ
ﻦ ﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ ﺎـﻫ
ي ﺘﺧﺎﻨـﺷ ﯽ
- ﺎـﻫرﺎﺘﻓر ﻪـﺑﺶﯾ اﺮـﮔ ﺎـﺑ نازﻮـﻣآﺶﻧادﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺑﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ي ي دﺮﺑرﺎـﮐ فﺪﻫ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ شور .دﻮﺑ ﺮﻄﺧﺮﭘ ﺶﻫوﮋـﭘ حﺮـﻃ و
ﻧﯿ ﻪﻤ ﺎﻣزآ ﯾ ﺸ ﯽ ﭘ حﺮﻃ ﺎﺑ ﯿ ﺶ نﻮﻣزآ - ﺲﭘ ﭘ و نﻮﻣزآ ﯿﮕ ﯿﺮ ي ﺮﮔ ﺎﺑ لﺮﺘﻨﮐ هو
ﻌﻣﺎﺟ .دﻮﺑ ﮥ رﺎـﻣآ ي ﺶـﻧاد ناﺮـﺘﺧد ﻞﻣﺎـﺷ رود زﻮـﻣآ
ة رد ﻪﻄـﺳﻮﺘﻣ مود
ـﻘﻄﻨﻣ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ ﮥ
7 ـﺼﺤﺗ لﺎـﺳ رد ناﺮـﻬﺗ ﺮﻬـﺷ ﯿﻠ
ﯽ 1398
- ﺶﻧاد ﺮﺘﺧد24 ﺎﻫنآ نﺎﯿﻣ زا ﻪﮐ دﻮﺑ1397 شﺮـﺑ ﻂـﺧ سﺎـﺳاﺮﺑ زﻮـﻣآ
ﻘﻣ ﯿ سﺎ ﺬﭘﺮﻄﺧ ﯾﺮ ي ا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﯾ ـﻧاﺮ ﯽ ) IARTS ﻪـﺑ و بﺎـﺨﺘﻧا ( ترﻮـﺻ
ﻓدﺎﺼﺗ ﯽ هوﺮﮔ رد ﺎﻫ ي ﺎﻣزآ ﯾ ﺶ ﺎـﺟ لﺮـﺘﻨﮐ و ي هوﺮـﮔ ود ﺮـﻫ .ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ
ﻪﺑ ﻣ رﻮﻈﻨ ﭘﯿ ﺶ
،نﻮﻣزآ ﺲﭘ ﭘ و نﻮﻣزآ ﯿﮕ ﯿﺮ ي ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﮥ دﺮـﻓ فاﺪﻫا
يﯽ ﺘﺧﺎﻨـﺷي ﺎـﻫ ترﺎـﻬﻣ شزﻮـﻣآ ﻪﺴﻠﺟ12 زا ﺪﻌﺑ .ﺪﻧداد ﺦﺳﺎﭘ (PCI) - ـﯾراوﻞ ـﯿ ﻠﺤﺗ شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣيﺎﻫهدادﻞﯿﻠﺤﺗ، ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺲﻧﺎ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧاSPSS 24 راﺰﻓامﺮﻧ وﻪﺘﺨﯿﻣآ حﺮﻃ ﺎﺑ ﺮـﺛا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﻠﻣﺎﻌﺗ ﯽ هوﺮﮔ × نﺎﻣز اﺮﺑ ي ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺎﻫ ي ﺎﻤﺗ ـﯾ ﻞ ) 001 /0
=
،P 03 / 11
= ،(F
) لﺮــــﺘﻨﮐ 006 /0
=
،P 70 /5
= ) تﺎــــﻋﻼﻃا ،(F 008
/0
=
،P 41 /5
= ،(F
) شﻼــﺗ 002 /0
=
،P 55 /7
= دﻮﻨــﺸﺧ ،(F ي ) 001 /0
=
،P 03 / 11
= و (F
) ﺪــﻬﻌﺗ 002 /0
= ،P 91 /6
= ﺢﻄــﺳ رد (F 05 /0 شزﻮــﻣآ .دﻮــﺑ رادﺎــﻨﻌﻣ
ترﺎــﻬﻣ ﺎــﻫ ي ﺘﺧﺎﻨــﺷ ﯽ - ﺟا ﻋﺎــﻤﺘ ﯽ ﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎــﺳ دﻮــﺒﻬﺑ ﺐــﺟﻮﻣ ﯿ
ــﺷﺰ
ﯽ ﺎـﻫترﺎﻬﻣدﻮﺷﯽ ﻣدﺎﻬﻨﺸ ﭘﯿﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺪﺷ ﺮﻄﺧﺮﭘ رﺎﺘﻓر ﺎﺑنازﻮﻣآﺶﻧاد
ي ﺶـﻧاد ﻪﺑﯽﻋﺎﻤﺘﺟا- ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪـﺑ ﮏـﻤﮐ فﺪـﻫ ﺎـﺑ نﺎـﻤﻠﻌﻣ و نازﻮـﻣآ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯿ ﺷﺰ ﯽ ﻗﺎﺒﻄﻧا ﯽ ﺶﻧاد .دﻮﺷ هداد شزﻮﻣآ نازﻮﻣآ
هژاو ﺎﻫ ي ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي : ﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎـﺳ ،ﺮـﻄﺧﺮﭘ رﺎـﺘﻓر ﯿ
ـﺷﺰ ﯽ
، ـﻬﻣ ترﺎ ﺎـﻫ
ي .ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا- ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺰﮐﺮﻣ ناﺮﻬﺗ ﺪﺣاو ،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ناور هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ناور يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد*
ي
، ا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯾ
ناﺮناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻦﻫدور ﺪﺣاو ،ﯽﺳﺎﻨﺷناور هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ناور هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد: لﻮﺌﺴﻣهﺪﻨﺴﯾﻮﻧ**
*
ﻧاد**
ﺸ ﯿ هوﺮﮔرﺎ ناور ﺰﮐﺮﻣ ناﺮﻬﺗ ﺪﺣاو ،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ناور هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ي
، ا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯾ
ناﺮ
Email: [email protected] ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻤﻠﻋ :ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﻧ
Received: 4 Apr 2021 Accepted: 17 Aug 2021 00/05/25:شﺮﯾﺬﭘ 00/01/15 :ﺖﻓﺎﯾرد
ﻪﻣﺪﻘﻣ
رود ة ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺮﺗﻦﯾ هرود ﺎﻫ ي نﺎﺴﻧا يﺪﺷر ﻪﺑ
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﺪﯾآ ﻪﮐ ﺳﺎﺴﺣ ﺖﯿ ﯽﯾﺎﻫ يرﺎﯿﺴﺑ دراد
و .(2019 ،ﯽﻠﮐ و ﻮﮑﻧﺪﯿﻣد ،ﮓﻨﯿﺘﯿﮐ) دﻮﺷﯽ ﻣ يوة داﻮﻧﺎﺧ و ناﻮﺟﻮﻧ ياﺮﺑﯽﯾﺎﻫناﺮﺤﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﺎﺴﺑﻪﭼ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ و ﻊﯾﺮﺳ ا
ي ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﮐ -
ﺟا رود رد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ و ﯽﻋﺎﻤﺘ ة
خر غﻮﻠﺑ
ﻣ ﯽ ﺪﻫد ﺶﻟﺎﭼ ، ﺎﻫ ي ﻣ وا يور ﺶﯿﭘ ار ﯽﻧاواﺮﻓ ﯽ
،ﺮﯿﻠﺗﻮﮐ و گﺎﭘ) دراﺬﮔ 2018
( رود . ة رود ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ ة
ﻮﻫ ﺖﯾ
ﯽﺑﺎﯾ نﺎﻣز ﺎﺗ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ سﺎﺳاﻦﯾاﺮﺑ؛ ﺖﺳا لﻼﻘﺘﺳا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد و ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﺛ و ﺺﺨﺸﻣ ﺖﯾﻮﻫ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد
ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ تﺎﺒﺛﺎﺑ ناﺪﻨﭼ ﯽﻧاور و اﺮﺘﺴﻤﯿﻠﮐ)
نو ود ﺋ ،رﻼﺴ 2017 (.
يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﻪﮐ هرود ﻦﯾا رد يرﺎﯿﺴﺑ
رد
ﻣ راﺪﯾﺪﭘ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﯽ
دﻮﺷ هوﻼﻋ ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺎﻫرﺎﺸﻓ ، يرﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ و يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﺮﺑ
ضرﺎﻌﺗ و يﺎﻫ ﺣ رد نﺎﻧآ ﻪﻄﯿ يﺎﻫ ﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ دﻮﺷ ،ﮏﯾﺎﻧ و ﺪﻧاﺪﺟﺎﺟ) 2014
رد .(
رود ة ياﺮﺑ ناﻮﺟﻮﻧ ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ
ﻪﮑﻨﯾا ﺖﯾﻮﻫ ﺪﻧاﻮﺘﺑ دﻮﺧ
ﺪﻨﮐ تﺎﺒﺛا ﻪﻌﻣﺎﺟ و نﺎﺘﺳود ،هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﺑ ار
، ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﺑ
بﺮﺨﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
و ﯽﮑﯾ ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ،ناور ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا .(2019 ،ﻦﯾز) دروﺎﯿﺑيور1ﺮﻄﺧﺮﭘ زا
ﯽﻧاور و ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ﯽﺳﺎﺳا و ﻢﻬﻣ تﻼﮑﺸﻣ زا -
.ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ و دﺮﻓ ياﺮﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯾا
ﻦ ﻫرﺎﺘﻓر ﺎ
ﻪﺑ ﺪﻨﻫدﯽ ﻣ خر ﺪﻣﺎﯿﭘ ﻦﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧرد نوﺪﺑ ﺎﯾ يدارا ترﻮﺻﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺷﯽ ﻣ قﻼﻃا ﯽﺑﺮﺨﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺐﺟﻮﻣ و
ﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ و دﺮﻓ ياﺮﺑ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ ﯽ
ﺪﻧﻮﺷ ،يرادﺮﺳ و زوﺪﻨﻠﮔ ﯽﮑﻠﻣ) 1399
.(
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ زا ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ ﻒﯿﻃ
ار ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ
ﺪﻧﻮﺷ ﻣ ﻪﻠﻤﺟ نآ زا ﻪﮐ ﯽ
ناﻮﺗ ز ﯽﺴﻨﺟ ﻂﺑاور ﻪﺑ ،ﺮﻄﺧﺮﭘ ﯽﮔﺪﻨﻧار ،عوﺮﺸﻣﺎﻧ و مﺎﮕﻨﻫدو
ﻦﯿﮑﺴﺑ) دﺮﮐ هرﺎﺷا ﻞﮑﻟا و داﻮﻣ ،رﺎﮕﯿﺳ فﺮﺼﻣءﻮﺳ و ﺖﻧﻮﺸﺧ ،يدزد ،لاﻮﻣا ﺐﯾﺮﺨﺗ زﺮﻣﺎﺳ
،زﺮﻣﺎﺳ و
2006 .(
ر رد ﻪﺸﯾ ﯽﺑﺎﯾ ﺰﯿﻧ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﻈﻧﺪﻣ
ﻪﺑ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ترﻮﺻ
ناور يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺘﺧﺎﻨﺷ
ﯽ ﺪﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ و ﻒﯾﺮﻌﺗ ه
ﺖﺳا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ
» ﺖﻬﺟ ،ﺖﯾاﺪﻫ يﺎﻫرﺎﺘﻓر مواﺪﺗ و يﺮﯿﮔ
دﺮﻓ
« ﯽﻣ ﮓﻨﭘ ،ﮓﻧﺎﭼ ،ﮓﻧﺎﯿﻟ) دﻮﺷ و
،ﮓﻧﺎﯿﻟ 2016 .(
) ﺮﮕﻨﯿﻠﮐ و ﺲﮐﺎﮐ ِﯽﺷﺰﯿﮕﻧا يﻮﮕﻟا رد 2011
شﺰﯿﮕﻧا (
ﻪﺑ هﺪﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﯽﯾﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ترﻮﺻ ﺖﺳا
ﻣ ﻞﯿﻬﺴﺗ ار فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد يﺎﻫﺮﯿﺴﻣ ﻪﮐ ﯽ
؛ﺪﻨﻨﮐ ﺪﺑ ﻦﯾ ﺐﯿﺗﺮﺗ
ﻞﻣاﻮﻋ داﺮﻓا ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﺲﮐﺎﮐ و ﻮﻠﻣﺎﺷ يﺮﻬﭙﺳ) ﺪﻨﺘﺴﻫ فﺪﻫ ﻪﺑ فﻮﻄﻌﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر رد ﯽﻤﻬﻣ راﺬﮔﺮﺛا
2010 هدﺮﮐ حﺮﻄﻣ ار ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ عﻮﻧ ود ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا يﻮﮕﻟا رد .(
،ﻦﻠﺳ) ﺪﻧا
ﮏﻣ ﯽﺳودﻮﺌﺗ ،نارﻮﻣ ﺲﮐﺎﮐ ،
،ﺮﮕﻨﯿﻠﮐ و 2009
ﯿﺑ ﻢﻟﺎﺳﺎﻧ و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا ﮏﺒﺳ ﺎﺑ داﺮﻓا .(
ﺸ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﺮﺘ
ﺪﻧراد نﺎﺠﯿﻫ ار دﻮﺧ يﺎﻫ ﺎﺑ
ﻞﺳﻮﺘﻣ ﺷ ﻪﺑ نﺪﺷ هﻮﯿ
يﺎﻫ .ﺪﻨﻨﮐ زاﺮﺑا ﻢﻟﺎﺳﺎﻧ ﻞﺑﺎﻘﻣرد
ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا ﮏﺒﺳ ﻪﮐ يداﺮﻓا
ﯽﻣ ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ فاﺪﻫا يﻮﺟﺖﺴﺟ فﺮﺻ ار دﻮﺧ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ، ﺖﺳا ﻢﻟﺎﺳ و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺎﻫنآ و ﺮﮕﻨﯿﻠﮐ ،ﺲﮐﺎﮐ) ﺪﻨﻨﮐ
،يدراﺪﻓ 2015
.(
سﺎﺳاﺮﺑ ) ﯽﻨﯿﺴﺤﻟا ﯽﻟﺎﻌﻤﻟاﻮﺑا و ﯽﻤﯿﻫاﺮﺑا ﺮﻈﻧ
1396 ﻪﮐ يداﺮﻓا ( ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ
ﺪﻧراد ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ
، ﺑور ﻞﮑﺸﻣ ﺎﺑ دﻮﺧ فاﺪﻫا ﺶﻨﯾﺰﮔ رد ﻪ
و ﺪﻨﺘﺴﻫ ور ﺎﺑ
ضرﺎﻌﺗ يﺎﻫ ﯽﯾﻻﺎﺑ ياﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا
نﺎﺸﻓاﺪﻫا ﯽﻣ ﻪﺟاﻮﻣ
.ﺪﻧﻮﺷ ﻤﻫ ﻦﯿﻨﭽ شﻼﺗ ﺎﻫ نآ ي ﺎﻫ ﯽﻓﺎﮐ نﺎﺸﻓاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﺖﺴﯿﻧ
ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ و
1. risky behaviors
ﻣ يور ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﯽ
ﺪﻧروآ
. راﺬﮔﺮﺛا تﻼﺧاﺪﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺮﺑ
ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺶﻧاد
ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ نازﻮﻣآ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
- .ﺖﺳا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
) وﺪﯿﺘﻨﺒﯾد و ﮏﻧﺎﭽﺳا هﺎﮔﺪﯾد زا 2019
( ترﺎﻬﻣ زﻮﺣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ة
رد نآ دﻮﺒﻤﮐ و ﺖﺳا يدﺮﻓ ﺪﺷر زا ﯽﻤﻬﻣ
ﺑﺮﺿ تﺪﻣزارد ﮥ
ﻣ دراو كدﻮﮐ ﻪﺑ يﺪﯾﺪﺷ ﯽ
.ﺪﻨﮐ ترﺎﻬﻣ ﺐﺴﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
- زا ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻠﻤﺟ
شور ﺎﻫ ﯽﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا كدﻮﮐ
ناﻮﺟﻮﻧ و ﺎﺑرد ار تﺎﻋﻼﻃا
ةر ﻣ شزادﺮﭘ و ﺖﻓﺎﯾرد ،لدﺎﺒﺗ ،ناﺮﮕﯾد ﯽ
ﺪﻨﮐ ﻦﯾا .
شور و نﺎﯿﻧﺎﺑﺮﻗ ،ﻮﻟﺪﻤﺤﻣ) ﺖﺳا يﺮﯿﮔدﺎﯾ هﺎﮔﺪﯾد و تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﺧﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ
،ﯽﻧﺎﺒﻧﺎﺧ 1394 ترﺎﻬﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ .(
ﻣ نآ ﺖﯾﻮﻘﺗ و ﯽﻔﻃﺎﻋ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﯽ
ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﯾﺎﺸﮕﻫار ياﺮﺑ
ﻬﺑ
دﻮﺒ ﻪﮐ ﺖﺳايهﺪﺷ ا ﻪﺘﺧﻮﻣآ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﻬﻣاﺮﯾز؛ ﺪﺷﺎﺑ سراﺪﻣ رد ﯽﺷزﻮﻣآيﺎﻫﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﺑ يﺎﻫﺶﻨﮐاو زا و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺶﺨﺑﺮﺛاﮥ ﻄﺑار ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﺪﻨﮐﯽﻣ ﮏﻤﮐدﺮﻓ .ﺪﻨﮐ يراددﻮﺧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا لﻮﻘﻌﻣﺎﻧ
ترﺎﻬﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ دراﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد
ﻋﻮﻤﺠﻣ ﮥ ﭘ هﺪﯿﭽﯿ يا رد ﺎﻫرﺎﺘﻓر زا ﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ
ﯽ ﺪﻧﻮﺷ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد .
ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻤﺼﺗ و ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ،طﺎﺒﺗرا ،ﯽﻟﺪﻤﻫ ﻪﺑ ﻢﯿ
يﺮﯿﮔ ﺮﺟ ، ﺋ ﺖ زﻮﻣآ ي ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣدﻮﺧ و نﺎﺘﺳود ﺎﺑ ﺖﺒﺣﺎﺼﻣ ،
ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ،ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﯾا .دﺮﮐ هرﺎﺷا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ
ﺸﻘﻧ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﯿﻌﺿو ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ و ﯽ
مواﺪﺗ رد ﯽﺳﺎﺳا
نﺎﺴﻧا ﯽﻌﻤﺟ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﻔﻟﺆﻣ .ﺪﻧراد ﺎﻫ
ﺎﻫ ي ﻮﻣآ ترﺎﺒﻋ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ترﺎﻬﻣ شز ﯽﻫﺎﮔآدﻮﺧ زا ﺪﻧا
ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣدﻮﺧ ،1
،2
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻫﺎﮔآ ترﺎﻬﻣ ،3
ﺎﻫ ي ﯽﻃﺎﺒﺗرا ﻤﺼﺗ و 4
ﻢﯿ يﺮﯿﮔ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻮﺤﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻫﺎﮔآدﻮﺧ .5
ة ،شﺮﮕﻧ
ﻪﺑدﺎﻤﺘﻋا فﺎﻄﻌﻧا ،يراﺪﯾﺎﭘ ،ﯽﺷﺰﯿﮕﻧادﻮﺧ ترﺎﻬﻣ ،ﯽﺘﺴﯾزدﺎﺷ ،ﻦﺘﺷاد ﺲﻔﻧ ﺬﭘ
يﺮﯾ زا شﺮﯾﺬﭘ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و ﯽﻔﻃﺎﻋ
ر ،دﻮﺧ ﮏﺴﯾ يﺮﯾﺬﭘ ﯾﺎﻧاﻮﺗ و .ﺖﺳا لﻼﻘﺘﺳا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﯽ
ﺖﺨﺳ و ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻫﺎﮔآدﻮﺧ .ﺖﺳا ﻂﺑاور رد ﯽﯾور
ﺪﻣدﻮﺧ ﯽﺘﯾﺮﯾ فﺪﻫ ﻞﻣﺎﺷ راﺬﮔ
ي ﻨﮑﺗ ،نﺎﻣز ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ، ﮏﯿ
يﺎﻫ .ﺖﺳا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ نﻮﻣزآ و ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ
ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ي هار ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻃﺎﺒﺗرا ﺎﻫ
ي ﻤﺼﺗ .ﺖﺳا ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻆﻔﺣ و دﺎﺠﯾا ﻢﯿ
يﺮﯿﮔ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﺰﯿﻧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﯿﻧاﻮﻗ ﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧور و
ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار دﻮﺷ
ﯽﻧﺎﮐﺮﮐ يﺪﻤﺤﻣ) ،
جﺎﺗرد ﮐ و ﺶﻨﻣﺎﯿ ، 1398
.( ﻪﺑ ﯽﻃﺎﺒﺗرا-ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ (1397) رﻮﭘﮏﯿﻧ و يﺮﻗﺎﺑﺖﻌﯾﺮﺷ ،هرﺎﺑ ﻦﯾا رد رﻮﻃ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺐﺒﺳ
ﻟﻮﺌﺴﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﯿ
يﺮﯾﺬﭘ رﺎﮔزﺎﺳ و ﺶﻧاد رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ ي ﻣ نازﻮﻣآ
ﯽ دﻮﺷ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ . ﺮﮕﯾد
ﺎﺑ يﺮﯾﺬﭘﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ حﻮﻄﺳ ،ﯽﻃﺎﺒﺗرا-ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ رد ﺖﮐﺮﺷ رد ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ و
ﺶﻧاد ﻣ ﺶﯾاﺰﻓا نازﻮﻣآ ﯽ
ﺪﺑﺎﯾ ﻪﺸﯿﺷ . ) ﻮﻟﺪﻤﺤﻣ و ﻦﺑ ﺞﻧرﺎﻧ ﺶﯾورد ،يزﺮﺑﺮﮔرﺎﮐ ،نﺎﯾرﺎﻄﻋ ،ﺮﻓ 1396
شزﻮﻣآ (
ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ لﻼﺘﺧا ﺶﻫﺎﮐ رد ار ﯽ
ﺎﻫ ي ﺮﺛﺆﻣ نﺎﮐدﻮﮐ يرﺎﺘﻓر .ﺪﻨﺘﺴﻧاد
ﻦﯿﺴﺣ ،ﻪﻧﺎﮕﯾ
نﺎﺧ ) ﺶﺨﺑرز و هداز 1392
ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ ( ﺎﻫ
ي ﯿﺷ ﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ةﻮ
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ - رد يﺮﺛﺆﻣ شور ار يرﺎﺘﻓر
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
ي لﻼﺘﺧا ﺎﻫ ي نوﺮﺑ يرﺎﺘﻓر ر
يﺰﯾ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺪﻧدﺮﮐ . ) كﻮﮐ و ﺮﺘﯾور ،اﺮﺘﺴﻨﯿﻓ 2010
ﻞﻣاﻮﻋ (
1. self-awareness 2. self-management 3. social-awareness 4. communication skills 5. social decision making
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ - ﻋﺎﻤﺘﺟا زوﺮﺑ رد ار يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
ﻣ ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﺛﺆ
.ﺪﻧا 2012) لﺎﯿﺷﻮﺳ و سﺎﺗﻮﻣ ،سﻮﻤﯿﺳ هﺎﮔﺪﯾد زا
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ ،يدﺮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ (
) وزور و وﺮﻟﺎﮐ .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر زوﺮﺑ رد ﺖﮐرﺎﺸﻣ و ﯽﻟﺪﻤﻫ ،يﺪﻣآرﺎﮐدﻮﺧ 2016
ناﻮﻨﻋ (
ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا زﻮﻣآ ش ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ي -
.ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺶﻫﺎﮐ رد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ًﺎﺘﺒﺴﻧ عﻮﯿﺷ
ناواﺮﻓ
رد ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر نﺎﯿﻣ
قﻮﺳ رد ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺶﻘﻧ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ نداد
نﺎﻧآ رﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ي
يﺎﻫ
نﺎﯿﺑ ارﺎﮑﺷآ يرﺎﺘﻓر ةﺪﻨﻨﮐ
ﻪﻠﺌﺴﻣ يا .ﺖﺳا ﯽﺳﺎﺳا فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد يﺎﻫﺮﯿﺴﻣ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ
ﺮﻫ ياﺮﺑ ار
ﺺﺨﺸﻣ يدﺮﻓ ﻣ
ﯽ ﻪﺑ ،نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد .ﺪﻨﮐ ﺮﻈﻧ
ﻣ ﯽ رﺎﺘﺧﺎﺳ ضﻮﻋ رد ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺪﺳر
؛ﺪﻧراد ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا ﺪﺑ
ﻦﯾ و رﺎﮑﻓا زاﺮﺑا ياﺮﺑ ار ﯽﻤﻟﺎﺳﺎﻧ يﺎﻫﺮﯿﺴﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ
و تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻫ
نﺎﺠﯿ ﯽﻣ بﺎﺨﺘﻧا دﻮﺧ يﺎﻫ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ
زوﺮﺑ ﺮﻄﺧﺮﭘ ي ﻣ
ﯽ .ﺪﻨﮐ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺪﺷ روﺮﻣ
، ﻪﺑ ﻣ ﺮﻈﻧ ﯽ ﺪﺳر شزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ي ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ - ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺑ رﺎﺘﻓر ياﺮﺑ ار نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ، ﺷ
هﻮﯿ و لﻮﻘﻌﻣ يا
ﯽﻣ هﺰﯿﮕﻧاﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و دﺮﻓ ﯽﮔﺪﻧز رد ﻢﻟﺎﺳ و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺪﻨﮐ
ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ ا ياﺮﺑ ار ي
يزاﺮﺑادﻮﺧ نآ
ﺎﻫ ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ
؛دروآ زا ا ﻦﯾ ور ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ ﺎﻫ
ي ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ - ﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ
ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ رد
ﯽﺳﺎﺳا ﯽﺸﻘﻧ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﺎﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد
ﻸﺧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﻣ
ﯽ دﻮﺷ
؛ يﺎﻫترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ ﺎﯾآﻪﮐ دﻮﺑ لاﺆﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﯾﻮﮔﺦﺳﺎﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫﺐﯿﺗﺮﺗﻦﯾﺪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺘﺧﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ ﺶﻧاد ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎ
ﻧازﻮﻣآ ﻪﮐ ﯽ ﺶﯾاﺮﮔ ﺮﻄﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﺑ ،ﺪﻧراد
ﺖﺳا ﺶﺨﺑﺮﺛا .
شور ﺶ ﻫوﮋﭘ ياﺮﺟا ش ور و ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﺶﻫوﮋﭘ شور،يدﺮﺑرﺎﮐ فﺪﻫ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻧ
ﻪﻤﯿ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﭘ حﺮﻃ ﺎﺑ
ﺶﯿ نﻮﻣزآ - ﺲﭘ ﺎﺑ يﺮﯿﮕﯿﭘ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ
لﺮﺘﻨﮐ ﻌﻣﺎﺟ .دﻮﺑ ﮥ ﺶﻧاد ناﺮﺘﺧد ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ رود زﻮﻣآ
ة ﺳﻮﺘﻣ مود ﻘﻄﻨﻣ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ رد ﻪﻄ
ﮥ زاﺪﻧا ﺎﺑ1ﻦﻫﻮﮐ لوﺪﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘﮥ ﻧﻮﻤﻧ .دﻮﺑ1397-1398 ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ لﺎﺳ رد ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ7 ة ياﺮﺑ .ﺪﺷ دروآﺮﺑ ﺮﻔﻧ 12 لدﺎﻌﻣ هوﺮﮔ ﺮﻫ رد /005 يﺎﻔﻟآ و /088 نﻮﻣزآ ناﻮﺗ ،06/ ﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺎﺨﺘﻧا
شور ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮔ يﺮﯿ ﻪﻠﺣﺮﻣود ا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ي
، ﻣ نﺎﯿﻣ زا ﻖﻃﺎﻨ 22 ﻧﺎﮔ لوا ﮥﻠﺣﺮﻣ رد ،ناﺮﻬﺗ ﮥ ﻘﻄﻨﻣ
ﮥ 7 نﺎﯿﻣ زا و
ﻧاﺮﺘﺧد سراﺪﻣ ﮥ
رود ة ﻪﯾﺎﭘ) ﻪﻄﺳﻮﺘﻣ مود ﻘﻄﻨﻣ (ﻢﻫدزﺎﯾ و ﻢﻫد يﺎﻫ
ﮥ 7 ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ
، ﻪﺳ ﺳرﺪﻣ ﮥ ﻧاﺮﺘﺧد ﮥ ياﺪﻧ
باﺮﺤﻣ ﺪﯿﻬﺷ و نﺎﯿﻧﺎﯿﻨﺑ هﺮﻫز ،يدازآ ﻪﺑ
ترﻮﺻ ﯽﻓدﺎﺼﺗ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يﺮﯾﺬﭘﺮﻄﺧ سﺎﯿﻘﻣ ﺲﭙﺳ .ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا
ﻤﻫ يور ﯽﻧاﺮﯾا ﮥ
ﺶﻧاد ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺳ نازﻮﻣآ ﯽﺒﯾﺮﻘﺗ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ
1800 ﺮﻔﻧ اﺮﺟا ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﮥﻧﻮﻤﻧ .ﺪﺷ
و يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ﻪﺑ
ترﻮﺻ و ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎﺼﺗﺮﯿﻏ ﻪﺑ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﮏﯾ و ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود رد ﺲﭙﺳ
فدﺎﺼﺗ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ كﻼﻣ .
ﺎﻫ رد شﺮﺑ ﻂﺧ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ةﺮﻤﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ دورو ي ﻘﻣ
سﺎﯿ ﺬﭘﺮﻄﺧ يﺮﯾ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ
ا ﻧاﺮﯾ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﺖﯾﺎﺿر و ﯽ ﺶﻧاد
زﻮﻣآ .دﻮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺖﮐﺮﺷ ياﺮﺑ ﺶﻨﯾﺪﻟاو و كﻼﻣ
ﺎﻫ ي جوﺮﺧ ترﺎﺒﻋ ﺰﯿﻧ
1. Cohen
ﮥﻣﺎﻧرﺎﮐ رد يدودﺮﻣ ةﺮﻤﻧ دﻮﺟو ،ﺪﻟاو ود ﺮﻫ ﺎﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﻦﺘﺷاﺪﻧ :زا دﻮﺑ ﺶﻧاد
زﻮﻣآ ، ﻼﺘﺑا ﻪﺑ ﺑ يرﺎﻤﯿ
يﺎﻫة ﺪﻧوﺮﭘ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺺﻘﻧ /ﯽﻟﺎﻌﻓﺶﯿﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘناور يﺎﻫلﻼﺘﺧا و ﻦﻣﺰﻣ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ و ﯽﻧﺎﻣردوراد ﺖﻓﺎﯾرد و ناور
ﻧﺎﻣرد ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ ﮏﯾ لﻮﻃ رد ﯽ .ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺟا ةﻮﯿﺷ
اﺪﺘﺑا ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﻧاد زا تﻮﻋد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺖﮐﺮﺷ ياﺮﺑ نازﻮﻣآ، ﻪﺑ لﺎﺒﻧد تﻮﻋد سراﺪﻣ ﺎﺑ ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و
ﺪﺷ ﻪﺋارا ﺎﻫ .
ﻌﻤﺟ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﯿ
ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ نآ ﺎﻫ ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ كﻼﻣ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺎﻫ ي دورو
ﺖﺒﺛ رﺎﺑرد ﻪﯿﻟوا تﺎﻋﻼﻃا ،ﻂﯾاﺮﺷ ﺪﺟاو داﺮﻓا بﺎﺨﺘﻧا زا ﺲﭘ هﺪﺷ ة
ﯽﻗﻼﺧا ﻦﯾزاﻮﻣ و هوﺮﮔ رد ﺖﮐﺮﺷ ﻦﯿﻧاﻮﻗ
ﺪﻨﻧﺎﻣ رادزار ي ﻪﻧﺎﻣﺮﺤﻣ ، نآ تﺎﻋﻼﻃا نﺪﻧﺎﻣ
نﺎﮕﯾار ﺰﯿﻧ و ﺎﻫ .ﺪﺷ ﺖﯾﺎﻋر و نﺎﯿﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ندﻮﺑ
ﺲﭙﺳ ﮔﺮﺑ
ﮥ ﺎﻫنﻮﻣزآﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ ﻊﯾزﻮﺗ ﻦﯾﺪﻟاو هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ نآ ﻞﯿﻤﮑﺗياﺮﺑ هوﺮﮔ ود ﺎﻫهﺪﻨﻨﮐﺖﮐﺮﺷنﺎﯿﻣﻪﻣﺎﻧﺖﯾﺎﺿر ي ﮥ ﺘﺴﺑ .ﺪﺷ ﺖﺒﺛ هﺪﻧوﺮﭘ ﮏﯾ ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺮﻫ ﮥ ﯿﻟوا ﺞﯾﺎﺘﻧ و اﺮﺟا نﻮﻣزآﺶﯿﭘ ﮥ ﻠﺣﺮﻣ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﺷزﻮﻣآ
ﻪﺑ ﻣﺎﻧﺮﺑ سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﻗد ﮥ
ﻪﺑ و نآ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ ﯽﻫوﺮﮔ ترﻮﺻ
) تﺪﻣ ﻪﺑ 12 ﻪﺘﻔﻫ ( هوﺮﮔ رد
رد ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﺐﻟﺎﻗ
12 نﺎﻣرد ﻪﺴﻠﺟ 90
ﻗد ﻪﻘﯿ يا نﻮﻣزآ ﺲﭙﺳ و اﺮﺟا سراﺪﻣ رد ﺎﻫ
ةرﺎﺑرد رد هوﺮﮔ ود ﺮﻫ
ﻠﺣﺮﻣ ﮥ ﺲﭘ .ﺪﺷ اﺮﺟا يﺮﯿﮕﯿﭘ و نﻮﻣزآ
ﺶﺠﻨﺳ راﺰﺑا ﯽﻧاﺮﯾا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يﺮﯾﺬﭘﺮﻄﺧ س ﺎﯿﻘﻣ )
1IARTS
(
ﯽﻏﺎﻨﭘ ،يدﺎﺑآﺪﻤﺣا ،يﺪﻤﺤﻣهدازار سﺎﯿﻘﻣﻦﯾا ) يرﺪﯿﺣ و1390 ( ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺣاﺮﻃ ﻞﻣﺎﺷ
38 ﺖﺳا ﻪﯾﻮﮔ
.-11يﺎﻫلاﺆﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧ ،1- 6يﺎﻫلاﺆﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ كﺎﻧﺮﻄﺧ ﯽﮔﺪﻨﻧاريﺎﻫسﺎﯿﻘﻣهدﺮﺧ راﺰﺑا ﻦﯾا رد 7،
لاﺆﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ نﺪﯿﺸﮐرﺎﮕﯿﺳ ﺎﻫ
ي 16 - 12 لاﺆﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ رﺪﺨﻣ داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ، ﺎﻫ
ي 24 - 17
، ﻞﮑﻟا فﺮﺼﻣ
لاﺆﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ ﺎﻫ
ي 30 - 25
، لاﺆﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺲﻨﺟ ﺎﺑ ﯽﺘﺳود ﺎﻫ
ي 34 - 31 ﻄﺑار و يﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﻪ
لاﺆﺳ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ ﯽﺴﻨﺟ ﺎﻫ
ي 38 - 35 ﻒﯿﻃ ﮏﯾ رد ار ﺞﻨﭘ
ﻪﺟرد ا ي ﻒﻟﺎﺨﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﺎﺗ ﻖﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﮐ زا تﺮﮑﯿﻟ
ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﻣ دﻮﺷ هداز . ) نارﺎﮑﻤﻫ و يﺪﻤﺤﻣ 1390
( خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ راﺰﺑا ﻦﯾا ياﺮﺑ 93
/0 شراﺰﮔ ار
ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ رد .ﺪﻧدﺮﮐ نآ
ﺖﯾﺎﻔﮐ نﻮﻣزآ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﮔ زﺮﯾﺎﮐ يﺮﯿ -
ﺮﯿﻣ - ﻟوا ﮑ ﻦﯿ 928 2
/0 ﻪﺑ ﺖﺳد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﻣآ ةﺪﻨﻫد
نﺎﯿﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻮﮔ
ﻪﯾ دﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺖﻠﺗرﺎﺑ ﺖﯾوﺮﮐ نﻮﻣزآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺎﻫ
) 001 /0
= ﻪﺘﻓﺎﯾ .(P ﺶﺷ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ار ﯽﻓﺎﺸﺘﮐا ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺪﯿﯾﺄﺗ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺎﻫ ﯽﻠﻣﺎﻋ
لﺪﻣ و دﺮﮐ ﺪﯿﯾﺄﺗ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ندﻮﺑ ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪﻣآ ﺎﺑ هداد ﺎﻫ ) ﺖﺷاد شزاﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ي ،GFI
و AGFI
<CFI 90 /0 .(
1. Iranian Adolescents Risk-Taking Scale (IARTS) 2. Kaiser-Meyer-Olkin Measure of sampling adequacy
ﻣﺎﻨﺸ ﺳ ﺮﭘ ﮥ
يدﺮﻓ فاﺪﻫا )
1(
PCIﻦﯾا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ هد
ﻮﮔ ﻪﯾ يا ار ﺮﮕﻨﯿﻠﮐ و ﺲﮐﺎﮐ )
2004 ( ﻪﺑ ﯽﺣاﺮﻃ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﺑﺎﯾزرا رﻮﻈﻨﻣ هدﺮﮐ
ﺪﻧا ﻪﮐ
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ رد نآ ﻞﯿﻤﮑﺗ دﻮﺷ
. ﺖﮐﺮﺷ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﺟرد ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻫ ﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ار يﺪﻨﺑ
زا ﯽﺳﺎﯿﻘ 10
- 0 ةرﺎﺑرد
رد صﺎﺧ ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﮏﯾ ﺖﺸﻫ
زﻮﺣ ة ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا ﯽﮔﺪﻧز ﻪﯾﻮﮔ
:ﺖﺳا ﺮﯾز يﺎﻫ ﮥﯾﻮﮔ
1 ﻞﯾﺎﻤﺗ ناﺰﯿﻣ :
،فﺪﻫ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ﺶﯾاﺮﮔ ﮥﯾﻮﮔ
2 ،فﺪﻫ نآ لﺮﺘﻨﮐ ناﺰﯿﻣ :لﺮﺘﻨﮐ ﮥﯾﻮﮔ
3 رﺎﺑرد تﺎﻋﻼﻃا ناﺰﯿﻣ ة
هﻮﺤﻧ
،فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﮥﯾﻮﮔ
4 ،شﻼﺗ ترﻮﺻرد ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ لﺎﻤﺘﺣا ﻮﮔ
ﮥﯾ 5 ﺖﮐﺮﺷ دﺎﻘﺘﻋا :ﺲﻧﺎﺷ ﺲﻧﺎﺷ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ
،شﻼﺗ نوﺪﺑ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﮥﯾﻮﮔ
6 ﯽﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﻪﮐ نﺪﯿﺳر ترﻮﺻرد يدﻮﻨﺸﺧ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺎﺑ دور
،دﻮﺷ ﻞﺻﺎﺣ فاﺪﻫا ﮥﯾﻮﮔ
7 ﻢﻤﺼﻣ ناﺰﯿﻣ :ﺪﻬﻌﺗ و فﺪﻫ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ندﻮﺑ
ﮥﯾﻮﮔ 8 تﺪﻣ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا نﺎﻣز
ﻮﮔ .فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﻪﯾ
ﻫ يﺎ 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 6 و 7 ﻮﮔ و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﯾ
يﺎﻫ 5 و
8 .ﺖﺳا800 ﺮﺜﮐاﺪﺣ و0 راﺰﺑا ﻦﯾا رد هﺮﻤﻧ ﻞﻗاﺪﺣ .ﺪﻨﻫدﯽ ﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ارﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ) ﺮﮕﻨﯿﻠﮐ و ﺲﮐﺎﮐ ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ 2004
( نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞﻣﺎﻋ ود ة
ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ترﺎﺒﻋ ﺎﻫ ي 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 6 و 7 ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ و ترﺎﺒﻋ
ﺎﻫ ي 5 و 8 ) ﺮﮕﻨﯿﻠﮐ و ﺲﮐﺎﮐ .دﻮﺑ 2004
ياﺮﺑ (
خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾاﺮﺿ راﺰﺑا ﻦﯾا 77
/0 و 75 /0 .ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﻌﻟﺎﻄﻣ رد راﺰﺑا ﻦﯾا ﯽﺑﺎﯾرﺎﺠﻨﻫ رد
ﮥ ،ﯽﻤﯿﻫاﺮﺑا
) نﺎﯿﻤﺷﺎﻫ و ﯽﻨﯿﺴﺤﻟا ﯽﻟﺎﻌﻤﻟاﻮﺑا 1396
رﺎﺘﺧﺎﺳ زا ﺞﯾﺎﺘﻧ ( ي
ﺖﺸﻫ ﻮﮔ ﻪﯾ يا ﻠﻣﺎﻋود و ﯽ ﺰﯿﮕﻧا و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﯽﺷ
ﻪﺑ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ياﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ و ﺖﯾﺎﻤﺣ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ ﺗﺮﺗ
ﺐﯿ 73 /0
و ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد .ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳدﻪﺑ /077
و ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ياﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ
ﻪﺑ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧاﺮﯿﻏ ﺗﺮﺗ
ﺐﯿ 72 /0 و 75 /0 ﺖﺳا .
ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ي ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ - ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
ﻦﯾا ترﺎﻬﻣ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺒﻗاﺮﻣ مﺎﻈﻧ) دﺎﻤﻧ حﺮﻃ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﺎﻫ ﯽ
ﺶﻧاد (نازﻮﻣآ ﯽﺳﻮﻣ و ﯽﻨﯿﺴﺤﻟا ﯽﻟﺎﻌﻤﻟاﻮﺑا) ،هداز
1398 ( رد 12 ﺴﻠﺟ ﮥ 45 ﻪﻘﯿﻗد هوﺮﮔ زا ﯽﮑﯾ ياﺮﺑ يا ﺎﻫ
ي ﺻﻼﺧ ﻪﮐ ﺪﺷ اﺮﺟا ﺶﻫوﮋﭘ ﮥ
لوﺪﺟ رد نآ 1
ﻪﺋارا
.ﺖﺳا هﺪﺷ
لوﺪﺟ 1 ترﺎﻬﻣ ﯽﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ ﮥﺻﻼﺧ . ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا– هزﻮﺣ
و سﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار يﺎﻫ
ﺶﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺒﻗاﺮﻣ مﺎﻈﻧ) دﺎﻤﻧ حﺮﻃ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ،دﻮﺧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ (نازﻮﻣآ
ﻪﺴﻠﺟ فﺪﻫ
ﻪﺴﻠﺟ ياﻮﺘﺤﻣ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ
ﺶﻧاد ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ 1 و نازﻮﻣآ يﺎﻀﻓ
نآ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و دﻮﺟﻮﻣ ﺎﻫ
مزﻻ تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ نﺎﯿﺑ و داﺮﻓا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ةرﺎﺑرد
نﺎﻣز و هﻮﺤﻧ ،تﺎﺴﻠﺟ نآ يراﺰﮔﺮﺑ
ﺶﻧاد ﺎﻫ نازﻮﻣآ ةرﺎﺑرد ﺪﻨﻨﮐ ﺮﮑﻓ نﺎﺸﯾﺎﻫرﺎﺘﻓر رد دﻮﺧ رﺎﯿﺘﺧا ناﺰﯿﻣ .
2 دﻮﺧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﯾﺮﻈﻧ ﯽﻓﺮﻌﻣ
ﮥ ﯽﺗﺎﺤﯿﺿﻮﺗ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ةرﺎﺑرد نآ تﺎﻘﺘﺸﻣ و دﻮﺧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﺑ ندﺮﮐﺮﮑﻓ
شزرا ،ﺎﻫ و دﻮﺟﻮﻣ ﻂﯾاﺮﺷ و دﻮﺧ فاﺪﻫا و ﺎﻫ
ﯽﮔﺪﻧز رد بﻮﻠﻄﻣ ﻂﯾاﺮﺷ
3 يﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ يﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﺖﯾﻮﻘﺗ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ
ﻪﺑ
ﮏﻤﮐﻪﻧﺎﻨﯿﺑﻊﻗاو يﺎﻫفﺪﻫ يﺰﯾرﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺑ فاﺪﻫا ﻦﺘﺷﻮﻧ
ﻊﻗاو ترﻮﺻ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ و ﻪﻧﺎﻨﯿﺑ
1. Personal Concerns Inventory (PCI)
ﻪﻣادا لوﺪﺟ 1 ترﺎﻬﻣ ﯽﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ ﮥﺻﻼﺧ . ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا– هزﻮﺣ
يﺎﻫ ...
ﻪﺴﻠﺟ فﺪﻫ
ﻪﺴﻠﺟ ياﻮﺘﺤﻣ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ
4 نﺎﻣز ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد نﺎﻣز ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ
ﯽﺳرد يﺰﯾر فﺪﻫ لوﺪﺟ ﻢﯿﻈﻨﺗ
ﺖﯾﻮﻟوا سﺎﺳاﺮﺑ يراﺬﮔ ﯿﻤﻫا و يﺪﻨﺑ
فاﺪﻫا ﺖ
5 ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ و ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ
ﻦﺘﻓﺎﯾ ﻪﮐ يدراﻮﻣ
ياﺮﺑ هار ﯽﺑﺎﯾ دراد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ فﺪﻫ ﻪﺑ .
كﻼﻣ ،تارﺎﻈﺘﻧا زا ﯽﺘﺳﺮﻬﻓ ﻞﯿﻤﮑﺗ ﺐــﺴﮐ يﺎــﻫرﺎﯿﻌﻣ و ﺎﻫ
ﺪﻤﻋ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﺘﺷﻮﻧ و ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ة
لوﺪﺟ رد دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز
ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ 6 نﺎﺠﯿﻫ آ
نﺎﺠﯿﻫ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣ ﺎﻫ
زا و ﻢﺸﺧ ﻪﻠﻤﺟ
نآ زا ﯽﺷﺎﻧ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ (ﺶﻨﮐاو ،ﻢﺋﻼﻋ ،ﺖﻠﻋ) ﻢﺸﺧ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ لوﺪﺟ ﻞﯿﻤﮑﺗ
شور و ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ 7 ﺖﯿﻌﻃﺎﻗ ﺖﯿﻌﻃﺎﻗ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ يزرو
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ يزرو رﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﻦﯾﺮﻤﺗ و دﻮﺧ ﯽﻔﻨﻣ و ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ
لﺎﻤﻋا و ﯽﻫوﺮﮔ ﺮﻈﻧ
8 لﺮﺘﻨﮐ شور ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﻤﯿﻈﻨﺗدﻮﺧ و ﯽﻟﺮﺘﻨﮐدﻮﺧ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ دﻮﺧ
ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻧوﺮﯿﺑ ﺎﯾ ﯽﻧورد ﻞﻠﻋ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﺘﻓر نداد ﺮﮑﻔﺗ و دﻮﺧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﯽﺳرﺮﺑ
ةرﺎﺑرد نآ ﺖﻠﻋ ﺎﯾ ﯽﻧورد لﺮﺘﻨﮐ) ﺎﻫ
ﺎﯾ بﻮﻠﻄﻣ رﺎﺘﻓر زوﺮﺑ ترﻮﺻرد دﻮﺧ ﺦﯿﺑﻮﺗ ﺎﯾ ﻖﯾﻮﺸﺗ و (ﯽﻧوﺮﯿﺑ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ
9 نآ ﻢﺋﻼﻋ و سﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﯽﺗﺎﺤﯿﺿﻮﺗ
ةرﺎﺑرد و سﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ترﺎﻬﻣ
نآ ﻢﺋﻼﻋ و سﺮﺘﺳا ﻒﯾﺮﻌﺗ نآ تﺎﻘﺘﺸﻣ دﻮﺧ رد سﺮﺘﺳا ﯽﻧاور ﺎﯾ ﯽﻤﺴﺟ ﻢﺋﻼﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
شور ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ 10 يﺎﻫ
ﺶﻣارآ ﺸﺨﺑ ﯽ مارآ نﻮﻨﻓ و ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ
ﺢﯿﺤﺻ ﺲﻔﻨﺗ و ﯽﺸﺨﺑ سﺮﺘﺳا لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ﻧازور مﺎﺠﻧا
ﮥ ﻦﯾﺮﻤﺗ يﺎﻫ ﯽﺸﻣارآ و ﯽﺴﻔﻨﺗ
11 شور ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ يﺎﻫ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ ﻪ
، و ﻞﮑﺸﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻦﺘﻓﺎﯾ
شور نآ ﻞﺣ يﺎﻫ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ رد ﯽﻨﻫذ يزﺎﺳﺮﯾﻮﺼﺗ ﻦﯾﺮﻤﺗ
هﺪﺷ
12 ﻊﻤﺟ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ياﺮﺟا و يﺪﻨﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺎﻫ
ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ و تﺎﺴﻠﺟ زا هوﺮﮔ يﺮﯿﮔ ﻊﻤﺟ و ﻪﺴﻠﺟ ﻢﺘﺧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺷاددﺎﯾ يﺪﻨﺑ
ندﺮﮐ مﺎﺠﻧا دراﻮﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و هﺪﺷ ﻦﯾﺮﻤﺗ ياﺮﺑ يﺰﯾر نآ
ﺎﻫ
تﺎﻋﻼﻃا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ شور
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﺑ .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﺢﻄﺳ ود رد ﺎﻫﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ رﻮﻈﻨﻣ
و ﯽﮔﮋﯾ يﺎﻫ ﻌﻤﺟ ﺖﯿ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ هوﺮﮔ ﺎﻫ ي شور زا هاﻮﮔ و ﺶﯾﺎﻣزآ ﺎﻫ
ي ﺺﺧﺎﺷ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﺎﻫ
ي يﺰﮐﺮﻣ
ﺺﺧﺎﺷ و (ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﺎﻫ
ي ﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا) ﯽﮔﺪﻨﮐاﺮﭘ (ر
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ
ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﻪﺿوﺮﻔﻣ ندﻮﺑراﺮﻗﺮﺑ ترﻮﺻرد ،ﺎﻫ
مﺮﻧ و ﻪﺘﺨﯿﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور زا ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫ راﺰﻓا
SPSS
ﮥﺨﺴﻧ 24 .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺶﺷﺖﮐﺮﺷ زا ﺮﻔﻧ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
ﯾﺎﭘ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﮥ
ﺗ ﯽﻠﯿﺼﺤ
و ﻢﻫد ﺶﺷ ﯾﺎﭘ رد ﺮﮕﯾد ﺮﻔﻧ ﮥ
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ رد .ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﻢﻫدزﺎﯾ ﺖﻔﻫ
ﺖﮐﺮﺷ زا ﺮﻔﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
ﯾﺎﭘ رد ﮥ و ﻢﻫد ﺞﻨﭘ ﯾﺎﭘ رد ﺮﻔﻧ ﮥ
ﻦﺳ دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ .ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﻢﻫدزﺎﯾ
ﺖﮐﺮﺷ ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
25 / 16 51 ± /0 هوﺮﮔ و لﺮﺘﻨﮐ 58 / 16
±
68 /0 رﺪﭘ تﻼﯿﺼﺤﺗ ناﺰﯿﻣ .دﻮﺑ 8
ﺖﮐﺮﺷ زا ﺮﻔﻧ و ﻢﻠﭙﯾد ﯽﺸﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﺮﻫ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
4 .دﻮﺑ ﺲﻧﺎﺴﯿﻟ ﺮﻔﻧ
رﺪﭘ تﻼﯿﺼﺤﺗ ناﺰﯿﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ رد 1
ﺖﮐﺮﺷ زا ﺮﻔﻧ ز نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
ﯾﺮ د ﯾ ﻢﻠﭙ ، 8 و ﻢﻠﭙﯾد ﺮﻔﻧ 3
.دﻮﺑ ﺲﻧﺎﺴﯿﻟ ﺮﻔﻧ
ﺎﻬﻧرد ﯾ ﺖ ردﺎﻣ تﻼﯿﺼﺤﺗ ناﺰﯿﻣ 1
ﺖﮐﺮﺷ زا ﺮﻔﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
زﯾ دﺮ ﯾ ﻢﻠﭙ ، 7 و ﻢﻠﭙﯾد ﺮﻔﻧ 4
ردﺎﻣ تﻼﯿﺼﺤﺗ ناﺰﯿﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ رد .دﻮﺑ ﺲﻧﺎﺴﯿﻟ ﺮﻔﻧ 2
ﺖﮐﺮﺷ زا ﺮﻔﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
زﯾ دﺮ ﯾ ﻢﻠﭙ ، 7 و ﻢﻠﭙﯾد ﺮﻔﻧ 3
.دﻮﺑ ﺲﻧﺎﺴﯿﻟ ﺮﻔﻧ
لوﺪﺟ 2 وﺮﯿﭘﺎﺷ ﺺﺧﺎﺷ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ،ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ -
ﺘﻨﮐ ،ﻞﯾﺎﻤﺗ) ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﮏﻠﯾو
،لﺮ هوﺮﮔ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐﺖﮐﺮﺷ رد (مزﻻ نﺎﻣز و ﺪﻬﻌﺗ ،يدﻮﻨﺸﺧ ،ﺲﻧﺎﺷ ،شﻼﺗ ،تﺎﻋﻼﻃا رد ار لﺮﺘﻨﮐ و ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ
ﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ ﮥ ﭘﯿ ﺶ نﻮﻣزآ ﺲﭘ ، ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يﺮﯿﮕﯿﭘ و نﻮﻣزآ .ﺪﻫد
لوﺪﺟ 2 . ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﮐﺮﺷ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يﺎﻫ هوﺮﮔ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
لﺮﺘﻨﮐ و ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ
ﻪﻔﻟﺆﻣ نﺎﻣز هوﺮﮔ
M
± SD ﻪﻔﻟﺆﻣ S-W
M
± SD S-W
ﻞﯾﺎﻤﺗ
ﭘﯿ ﺶ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 10
/5 36± ) /1 271 /0
= (p 918 /0
ﺲﻧﺎﺷ
71 /5 77± ) /1 553 /0
= (p 944 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 56
/5 12± /1 ) 325 /0
= (p 924 /0 81
/5 63± /1 ) 649 /0
= (p 951 /0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 31
/7 55± /1 ) 175 /0
= (p 903 /0 67
/5 98± /0 ) 040 /0
= (p 853
/0942(p=/0520) /136± /586 /0923(p=/0309) /104± /534 لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ /0
يﺮﯿﮕﯿﭘ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ
26 /7 62± /1 ) 116 /0
= (p 890 /0 42
/5 03± /1 ) 493 /0
= (p 940 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 32
/5 22± /1 ) 179 /0
= (p 904 /0 56
/5 68± /1 ) 661 /0
= (p 952 /0
لﺮﺘﻨﮐ
ﭘﯿ ﺶ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 39
/5 98± ) /0 426 /0
= (p 934 /0
يدﻮﻨﺸﺧ
83 /5 88± ) /0 127 /0
= (p 893 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 48
/5 15± /1 ) 176 /0
= (p 903 /0 13
/6 00± /1 ) 181 /0
= (p 905 /0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 89
/6 72± /0 ) 670 /0
= (p 952 /0 71
/7 33± /1 ) 359 /0
= (p 928
/0963(p=/0820) /105± /557 /0927(p=/0352) /120± /529 لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ /0
يﺮﯿﮕﯿﭘ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ
80 /6 72± /0 ) 929 /0
= (p 972 /0 71
/7 18± /1 ) 138 /0
= (p 895 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 37
/5 88± /0 ) 301 /0
= (p 922 /0 62
/5 42± /1 ) 487 /0
= (p 939 /0
تﺎﻋﻼﻃا
ﭘﯿ ﺶ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 03
/5 44± ) /1 721 /0
= (p 956 /0
ﺪﻬﻌﺗ
25 /5 09± ) /1 293 /0
= (p 921 /0
ﮐ هوﺮﮔ لﺮﺘﻨ 48 /5 19± /1 ) 320 /0
= (p 924 /0 63
/5 25± /1 ) 151 /0
= (p 898 /0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 65
/6 16± /1 ) 906 /0
= (p 970 /0 72
/7 24± ) /1 037 /0
= (p 850 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 28
/5 04± /1 ) 950 /0
= (p 974 /0 76
/5 03± /1 ) 757 /0
= (p 958 /0
يﺮﯿﮕﯿﭘ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ
65 /6 21± /1 ) 722 /0
= (p 956 /0 32
/7 08± /1 ) 295 /0
= (p 920 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 25
/5 27± /1 ) 061 /0
= (p 868 /0 86
/5 01± /1 ) 896 /0
= (p 969 /0
شﻼﺗ
ﭘﯿ ﺶ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 45
/5 02± /1 ) 487 /0
= (p 939 /0
مزﻻ نﺎﻣز
33 /7 71± /1 ) 305 /0
= (p 922
/0919(p=/0274) /143± /758 /0979(p=/0977) /083± /547 لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ /0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ 32
/7 13± /1 ) 915 /0
= (p 970 /0 93
/6 58± /1 ) 605 /0
= (p 948 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 18
/5 26± /1 ) 084 /0
= (p 879 /0 51
/7 13± /1 ) 437 /0
= (p 935 /0
يﺮﯿﮕﯿﭘ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ
15 /7 38± /1 ) 702 /0
= (p 954 /0 07
/7 52± /1 ) 453 /0
= (p 936 /0
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 42
/5 79± /0 ) 966 /0
= (p 976 /0 49
/7 04± /1 ) 453 /0
= (p 936 /0
:ﻪﺘﮑﻧ ،ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ؛M ،دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ؛SD
وﺮﯿﭘﺎﺷ ؛K-S
-
ﮏﻠﯾو
سﺎﺳاﺮﺑ لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ 2
نﻮﻣزآ وﺮﯿﭘﺎﺷ -
1ﮏﻠﯾو ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ و ﺲﻧﺎﺷ يﺎﻫ
ﻠﺣﺮﻣ رد ﮥ ﺲﭘ ﺢﻄﺳ رد نﻮﻣزآ 05
/0 ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﻪﭼﺮﮔا .ﺖﺳا رادﺎﻨﻌﻣ هداد ﻊﯾزﻮﺗ ﻪﮐ
نآ يﺎﻫ
ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد و رﻮﺑﺰﻣ هوﺮﮔ رد ﺎﻫ ﯾ
هﺪﺷدﺎ وﺮﯿﭘﺎﺷ ﺺﺧﺎﺷ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ لﺎﻣﺮﻧ -
،ﮏﻠﯾو
1. Shapiro-Wilk Test
