Analysis of “Material Breach” Under Article 60 of the 1969 Vienna Convention on the Law of
Treaties in Light of the Jurisprudence of the International Court of Justice
(Type of Paper: Research Article)
Seyed Fazlullah Mousavi1, Razieh Hekmatara2*
Abstract
International treaty law recognizes the right of the injured party to terminate a treaty or suspend it as a result of a breach. This right is based on one of the general principles of law, according to which neither party can demand the implementation of a contract that the other party has violated. However, with regard to the scope of implementation of this principle, the fundamental question is how the treaty should have been violated? Article 60 (3) of the 1969 Vienna Convention on the Law of Treaties makes this right applicable only in cases of “material breach” of the treaty.
The present paper, based on a descriptive-analytical method and emphasizing the decisions of the International Court of Justice, examines the various dimensions of the concept of material breach of the treaty. It argues that the concept of material breach is complex and interpretable and, due to its different interpretations, allows for differences in its implementation between members of the treaty.
Keywords
termination of the treaty, repudiation of the treaty, suspension of the treaty, object and purpose of the treaty, material breach of the treaty.
___________________________________________________________________
1.Prof., Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran. Email: fmousavi@ut.ac.ir
2. Ph.D. Student in International Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran (Corresponding Author). Email: R.hekmatara@ut.ac.ir
Received: September 20, 2020 - Accepted: April 19, 2021
This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International, which permits others to download this work, share it with others and Adapt the material for any purpose.
لیلحت
« یوهام ضقن
» ۀدام رد جردنم ۶۰
نویسناونک ۱۹۶۹
قوقح صوصخ رد نیو ناوید ةیور وترپ رد تادهاعم
بی ن للملا یرتسگداد ی
( ملع :هلاقم عون _ ی
شهوژپ )ی
لضف دیس یوسوم للها
،۱
تمکح هیضار
2ءارآ
*
هدیکچ
قوقح بی ن للملا فرط قح ،تادهاعم ز
ی نا د ی هد اررجا قیلعت ای ماتتخا رد ار رب هدرهاعم
لریلد
تیمسر ب ضقن م
ی دسانش رب رک ترسا هدرش ارنب قورقح یلک لوصا زا یکی ةیاپ رب قح نیا .
یفرط چیه نآ بجوم من
ی دناوت ضقن ار نآ دوخ ک دنک اضاقت ار دادرارق ارجا رگید فرط زا
حرطم یساسا لاؤس نیا ،روکذم لصا یئارجا دودح ةرابرد ،فصو نیا اب .تسا هدرک م
ی دوش رک
دنب ؟دشاب هدش ضقن یتروص چ ب دیاب هدهاعم ۳
ةدام ۶۰ نویسناونک ۱۹۶۹
ورصخ رد نیو
رد اهنت ار قح نیا ،تادهاعم قوقح عقوم
ی ت اه ارجا لباق هدهاعم وهام ضقن عوقو رم
ی درناد .
یفیصوت شور رب ینتبم ،رضاح راتشون -
ناوید ارآ رب دیکأت اب و یلیلحت بی
ن للملا ، رتسگداد ی
نمض ل دترسا ،نآ قیدارصم و هدرهاعم وهام ضقن موهفم فلتخم داعبا یسررب رم
ی درنک رک
ب دوخ ، وهام ضقن قیداصم فیصوت رد جردنم میهافم ریرسفت لرباق یگدریچیپ و تیلک لیلد
ب و تسا لیلد
تئارق اه زا یرشان قورقح ارجا رد فلاتخا زورب ناکما ،نآ میهافم زا توافتم
دهاعم اضعا نیب ار نآ مهارف ه
م ی دنک .
ناگژاودیلک
ضقن ،هدهاعم فده ای عوضوم ،هدهاعم زا یچیپرس ،هدهاعم ارجا قیلعت ،هدهاعم ماتتخا وهام
.هدهاعم
___________________________________________________________________
۱ داتسا . هورگ قوقح یمومع ةدکشناد مولع و قوقح یسایس
هاگشناد .ناریا ،نارهت ،نارهت Email: fmousavi@ut.ac.ir
2 . وجشناد ی نیب قوقح رتکد هاگشناد یسایس مولع و قوقح ةدکشناد للملا
نارهت ناریا ،نارهت ، (
ةدنسیون .)لوئسم
Email: R.hekmatara@ut.ac.ir
:تفایرد خیرات ۳۰
/ ۰۶ / ۱۳۹۹ - :شریذپ خیرات ۳۰
/ ۰۱ / ۱4۰۰
همدقم
ب یم رظن ینامز ات نوناق ک هداس بلطم نیا دسر یم تیاعر ک
یبورخ زااآررس ،تسا دیفم ،دوش
ن ره وصخ رد هرازگ نیا .دشاب لئسم حرط ارب قورقح ماظن لمج زا نآ دعاوق و یقوقح ماظ
بی ن للملا قوقح ماظن رد .تسا عافد لباق بی
ن للملا تادهاعم زین رب
ی ن رللملا ی رب ناورنع ی رک ی زا
مهم رت ی ن لصا و ی رت ی ن ب قوقح عبانم ی
ن
ِللملا ب مرسر ی ت تخانرش ةدارم رد هدرش ۳۸
مانرساسا
د ی ناو ب ی ن للملا ی رتسگداد یتروص رد ، م
ی دنناوت م ک دنوش عقاو رثا أشن تلود
اره هدارا و مزرع
ورضع لود نیرب تادرهعت عربنم نافررص تادرهاعم ،دریدج ایند رد .دنشاب تشاد اهنآ ارجا ب ، بناجدنچ مهم تادهاعم زا رایسب کلب ،دنتسین نوزفا
رب ارهرازبا رب ،دورجوم نیناوق نیودت
لیدبت زاس نوناق هدش
دنا اهراجنه و لوصا و ذپ
ی تفر هدش ا رب تبرسن رک درنراد دوخ رد ار
رتشیب ای مه تلود
اه لامعا یندش دنا
(Orakhelashvili & Williams, 2010: 1)
.
نیب قوقح شلات دوجو اب بوچراچ ارب للملا
راتفر ندرک دنم تلود
اه رد ةعماج نیب یرللملا
رد ،دوخ تادهعت ب اهنآ لماک دنبیاپ نینچمه و مدع دهاش دراوم
اپ ی دنب هدرهاعم ضقن و
طسوت تلود اه .میتسه ازا ی ن ور هعت د و ضقن دهعت زا لمج هافم ی م ی دنا ک م ی ناز حرط ارهنآ رد
رانک ی دک ی رگ ، چ رد س ی متس اه قوقح ی لخاد ی و چ د ر ماظن ب ی ن للملا ی مک هدوبن تسا رصان(
،یناجیر ۱۳۸۹
: 2۳4 ب .) دقعنم تادهاعم ،یلک ةدعاق کی ناونع من
ی دنوش ارما ،دنوش ضقن ک
.تسا جیار نلاماک رما هدهاعم ضقن ازا
ی ن ور درعاوق ترسا نکمم ک دراد دوجو دایز تادهاعم
ضقن اهنآ هدش
.دوش ضقن ای دشاب تلود
اه و ترعباتم وصخ رد قوقح ناعبات ریاس دننامه زین
چیه .دنتسین لماک قوقح نیا ارجا ،لئاسم نیا زا مادک
بجعت روآ ای لکشم زاس چیره .دنترسین
یقوقح ماظن من
ی دناوت تفریذپ تادهعت ب دنبیاپ مدع قبط هدش
هدهاعم هدریدان ار دادراررق اری
ةمه و دریگب ماظن
اه یقوقح اهراکوزاس
لح فررط قورقح و فلاترخا لرصفو ز
ری نا د ری هد رد
دوخ تادهاعم ای اهدادرارق رد ار دهعت ضقن اب دروخرب پ
ی ش بی ن ی م ی دننک
(Tams, 2014: 476)
.
ماظن اه اب دروخرب ةوحن رد یقوقح نومن
اه توارفتم رگیدرکی ارب درنبیاپ مدع نریا .درنا
قوقح ماظن ةهجاوم یگنوگچ ب ،راتشون بی
ن للملا مدع زا یصاخ لکش اب اپ
ی درنب ضرقن یرنعی
هدهاعم وهام م
ی دزادرپ نویسناونک . ۱۹۶۹
، رپ نریا زا( تادرهاعم قورقح ورصخ رد نیو
)نویسناونک ضرقن عورضوم وصخ رد ،تسا تادهاعم قوقح ةنیمز رد یعماج دک نمضتم ک
زین هدهاعم وهام مهم
رت ی ن ةدام رد و تسا عبنم ۶۰
زا ک دوخ ن وط
ی ررت ی ن و پ ی چ ری هد ررت ی ن
داوم ب نویسناونک نیا رامش
م ی آی د رب وربرم لئاسم و وهام ضقن موهفم ندرک نشور ارب ،
هدهاعم رابتعا رب ضقن راثآ ،نآ قیداصم و وهام ضقن یتسیچ کرد .تسا هدرک عضو یتاررقم ،
ب .تسا رضاح ةلاقم ناگدنسیون یلصا ةاداد رضاح راتشون ،مهم نیا ب لین روظنم
م ی دشوک ارب
شرازگ و نویسناونک نتم رد قادم قوقح نویسیمک اه
بی ن للملا رد )نویرسیمک ، پ نیا زا(
اب و حورطم ةلئسم وصخ هرهب
گ ی ر ناورید ییاضق ةیور زا رب
ی ن رللملا نریا زا( رترسگداد ی
جردرنم ضقن اخ موهفم پس و ضقن یلک موهفم یفرعم و تخانش ب تسخن ،)ناوید ، پ ةدام رد ۶۰ ینعی نویسناونک وهام ضقن
، وهارم ضرقن قیدارصم ، رمادا رد و دزادرپب هدهاعم
نآ عوقو لاکشا جت ار ضقن عون نیا لومش زا جراخ دراوم و
یز .دنک لیلحتو
نامز رذگ رد هدهاعم ضقن موهفم لوحت
رب ،تریاهن رد ک نامز یط رد هدهاعم ضقن موهفم یلماکت دنور هدرهاعم وهارم ضرقن ناورنع
نامز زا ،دش تخانش
« سویسورگ »
.ترسا هدریماجنا لورط ب نونکات ناتبرسن تدرم نریا یرط۱
رط زا هدهاعم رب نآ راثآ و هدهاعم ضقن موهفم ،ین وط هدررک ادریپ عرسوت هدمع درکیور ود قی
هدهاعم زا یطخت فرص ک عوضوم نیا رس رب هراومه ،نانادقوقح نیب رد .تسا م
ی درناوت اررجا
نریا رد جردنم قوقح ،تیمها زئاح یطخت کی اهنت کنیا ای دهد متاخ ای دنک قلعم ار هدهاعم نایرج ب ار هدام م
ی دزادنا .ترسا تشاد دوجو یتافلاتخا ، رع
هد ا قرح زا رب
ی ررصحودح فررط
ز ی نا د ی هد عافد ضقن زا م
ی دننک نادقف ار نآ لیلد و راکوزاس
ب ی ن رللملا اررب ی اررجا نیمرضت
هدرهاعم رم ی درنناد
(Draft Articles on the Law of Treaties with Commentaries, 1966:
254, para. 1)
ات دتفیب قافتا ضقن تسا یفاک اهنت ،شرگن نیا ساسارب . ،هدرهاعم رگید فرط ب
،لباقم رد .دهد ار هدهاعم ارجا قیلعت ای ماتتخا قح شنرکاو قرح ندررک دودرحم رب نافلاخم
تلود ز ی نا د ی هد دراوم ب نافرص ضقن
اه ارجا و دنتشاد رارصا یساسا ای وهام ب
ی دح و رصح
درهع رب افو لصا رب دیدهت ار هدهاعم ارجا قیلعت ای متاخ قح رم
ی نترسناد د نریا قربط .
،شرگن ضقن اه هداس و هدهاعم ارجا قیلعت ای ماتتخا ارب ربتعم لیلد یئزج ب
رامش رمن ی
آی د اهنت و ضقن اه هدرهاعم قریلعت اری ماتتخا قح لومشم وهام و یساسا ، دج رم
ی دورش .
نیب زیامت ب ،دیدج درکیور ضقن
وهام رجرد ارب ضرقن ررگید عاونا و2
فخ ری ف ررت ضرقن رک
هامریا و ) داع ضقن(
دش جتنم ،تسا۳ (Gomaa, 1996: 9)
نیا اب . لاح خب ، ش ةعرسوت ةدمع
ضقن .داتفا قافتا تادهاعم قوقح ةماندهع نیودت نطب رد نویسیمک طسوت وهام ضقن موهفم ةدام رد ک نانچنآ وهام ۶۰
نویدرم ،هدرمآ نویرسناونک شلارت
اره ورصخم رگرشرازگ ود
ب نویسیمک مان
اه یقدلارجرس یرومزت
کادلاو رفماه و4
داورم ب جوت اب نویسیمک .تسا۱
___________________________________________________________________
۱ . حرش ارب لماک :ک.ر عوضوم نیا
Draft Convention on the Law of Treaties, prepared by the Research in International Law of the Harvard Law School, AJIL, 1935.
2. “Material Breach”
3.“Non-Material Breach”
4.SIR Gerald Fitzmaurice.
ةئارا و تیلاعف ةرمث ۵
ةمانلاس رد ک دوب نویسیمک ب شرازگ مک
ی س ی نو لوط رد لاس اه ۱۹۶۰ - ۱۹۵۶
وصخ نیا رد روکذم رگشرازگ ود داهنشیپ ،2
پ ی ش ون ی ةدام ۵۷ وهارم ضقن وصخ رد
،تیاهن رد .درک نیودت ار نارفنک
اه نیو ۱۹۶۹ - ۱۹۶۸ ةدام ، ۶۰ ای ماتتخا ةرابرد نویسناونک
تفریذپ ار ضقن رثا رد هدهاعم ارجا قیلعت ضقن زا دوجوم فیراعت نامه فیرعتزاب ،عقاو رد ک
ةدام رد وهام ۵۷
پ ی ش ون ی .دوب نویسیمک یلبق
۳
یوهام ضقن موهفم
نارگ او میهارفم یرسررب مزلترسم ،هدرهاعم وهارم ضرقن مورهفم زا عماج یفیرعت ب یبایتسد
« ضقن » و
« وهام » ب روط قوقح رد .تسازجم بی
ن للملا ،یفرع
« هدهاعم ضقن
» رب ، مادرقا رره
تفگ هدهاعم قبط نیفرط تادهعت اب ریاغم م
ی دوش ة او ،ترغل گنهرف رد .
« ضرقن
4» یرنعم رب
« درادناتسا ای دیق ،دهعت ،نوناق زا زواجت ای فلخت
۵» ةدارم ،دهعت ضقن فیرعت رد .تسا ۱2
حررط
تیلوئسم تلود
اه نیب ةنافلختم لامعا ارب یللملا
بوصم 2۰۰۱ یم ررقم :دراد
« یماگنه ضرقن
نیب دهعت یم ققحم تلود یللملا اب قبطنم تلود لعف ک دوش
چنآ یم ررقم دهعت ،درشابن ،دنک
تسیچ دهعت تیهام ای أشنم کنیا زا غراف .»
اب تلود یعقاو راتفر نایم تریاغم ،هدام نیا قباطم
یم ماجنا دیاب دهعت بجوم ب ک راتفر نیب دهعت ضقن ،داد
یم لکش ار یللملا رد .درهد
قورقح
نیب هولاع ،للملا حلاطصا رب
« دهعت ضقن
۶» ریظن یتارابع زا ،
« نیرب درهعت اررجا مدع یرللملا
۷» ،
« نیب دهعت اب ریاغم لامعا یللملا
۸» و
« نیب دهعت ضقن یللملا
۹» یرگمه رک ترسا هدرش هدافتسا
دانسا رد (A/CN.4/101- A/CN.4/107- A/CN. 4/115- A/CN.4/120-A/CN.4/130) شتنم
ر .دش
1. SIR Humphrey Waldock.
وخ تیلاعف تدم لوط رد کودلاو رد نویسیمک ةمانلاس رد ک داد ئارا شرازگ شش د
لاس اه ۱۹۶2 ات
۱۹۶۶ ب اه شرازگ نیا .دش رشتنم دندوب دانسا نیا لماش بیترت
:
(A/CN.4/144- A/CN.4/156- A/CN.4/167-A/CN.4/177-A/CN.4/183 and A/CN.4/186).
2 .
ةدام ةشیر ۶۰ لاس شرازگ نیمود ب نویسناونک ۱۹۵۷
یرومزتیف رب
م ی ددرگ ک فیرعت ب ،شرازگ نآ رد
:ک.ر رتشیب ةعلاطم ارب .دوب تخادرپ هدهاعم یساسا ضقن زا دودحم رایسب Second Report on the Law of Treaties by Fitzmaurice, YBILC, Vol.II,1957.
ب ،لاح نیا اب رظن
م ی دسر ةدام نیودت رد نویسیمک ۵۷
پ ی ش ون ی ن ریثأت تحت رتشیب هدوب کودلاو اهرظ
:ک.ر رتشیب ةعلاطم ارب .تسا Second Report on the Law of Treaties by Waldock, YBILC, Vol. I, 1963
۳ ه او ک تسا نیا نتم ود نیا نیب توافت اهنت . اه
« هدام دوجوم اه »
رد پ ی ش ون ی ب یلبق تروص
« نویسناونک
رضاح » ءزج رد
« فلا » دنب ۳ ةدام ۶۰ ا هدمآ .تس 4. “Breach”
5. “Breach” in: Merriam Webster Dictionary, available at: https://www.merriam- webster.com/dictionary/breach
6.Breach of international obligation or Breach of a commitment or Breach of an engagement.
7. Non-execution or Non-Performance of International Obligation 8. Acts Incompatible with International Obligation
۹. Violation of International Obligation.
دنراد باشم یناعم اهنآ
(UN Doc. A/56/10, 2001: Art.2, para.7)
. فم ناریب ارب ناوید موره
لامعا دننام یتارابع زا ،دهعت ضقن
« ریاغم » ای
« راگزاسان » اری نیعم ةدعاق ای دهعت کی اب
« رورصق
یتادرهاعم تادرهعت تریاعر رد »
ترسا هدررک هدافترسا
(UN Doc. A/56/10, 2001: Art.12,
para.2)
رد ،للم نامزاس تینما اروش . مانعطق
اه ضرقن نایب ارب فلتخم شرتآ
رب نیرب
خت ،نیفرط زا یط
تقفاوم مان اه شتآ ب و مانقفاوت اه فقوت گرد ی ر اه ، ة او
«
Breach ۱»
رب ار ضرقن یرنعم رب ترسا هدررب رارک
(UN Doc S/RES/2503, 2019: para. 2 - UN Doc
S/RES/2428, 2018: para. 14- UN Doc S/RES/2451, 2018: para. 7)
.
نیب قوقح تایبدا رد ک رگید حلاطصا للملا
ب ترسیز طیحم قوقح اب طبترم دانسا هژیو
ب ناوارف ة او ،تسا هدش هدافتسا ی
« مدع دنبیاپ
2» مدع ،تغل گنهرف رد .تسا اپ
ی دنب رب زین
انعم
« )هدرعاق ای مکح دننام( زیچ زا وریپ رد یچیپرس ای روصق
۳» قورقح رد .ترسا هدرمآ
نیب .تسا هدشن ئارا حلاطصا نیا زا یصخشم فیرعت ،للملا اب
ای ن یم ،لاح نریا رک ترفگ ناوت
ر ،درشابن هدرش زیورجت رارتفر ارب قاربطنا رد تلود راتفر ک ییاج رد لک رد موهفم رم
ی درهد
و یبیبح(
ما ی ر
، ۱۳۹۹ : ۱22۶ نارساسا هدرهاعم ورضع کی ،نآ رد ک دراد هراشا یتیعضو ب و )
تسا جاوم یتلاکشم اب کنیا ای ،تسین ررقم تادهعت ارجا ب رداق بلس نآ زا ار ارجا ناوت ک
تسا هدرک
(Bigi, 2009: 133)
« . یمنکساک »
نیرب ةترسجرب نانادرقوقح زا ورصخ رد ،یرللملا
مدع و ضقن موهفم ود نایم توافت اپ
ی دنب تابثا فلخت انعم ب ضقن تسا دقتعم کری ةدرش
دهعت هدهاعم ا مازلا نیب تیلوئسم و تسا روآ ب ار فلختم تلود یللملا
لابند یلارحرد ،دراد رک
مدع تسا یسایس ةلئسم رتشیب دنبیاپ
(Koskenniemi, 1992: 145-146)
. رب رورط ود ،یرلک
مدع و ضقن ة او اپ
ی دنب نیب تادهعت ارجا مدع ةلئسم اب ارحل زا و ترسا اربترا رد یللملا
ضقن تادهعت عون و تیفیک ک زیامت نیا اب ،دنتسه انعم کی ب ود ره ، وغل ب ،هدش
نازریم نآ
نیب قوقح رد تادهعت ضقن ةلوقم رد ک درنبیاپ مدرع ورصخ رد ،ترسا رجوت دروم للملا
رارق رظندم من
ی گ ی در ، دمحم(
۱۳۹۸ : ۱۹2 .) اد ی ةر اپ مدع ی درنب هدرترسگ ضرقن ةرریاد زا ررت
مدع زا یلکش ضقن و تسا اپ
ی دنب .دراد اج نآ لد رد ک تسا یموهفم و
اعم ضقن ،تادهاعم قوقح رد اخ انعم رد هده
« هدرهاعم وهارم ضقن
4» رب رتفر رارک
ب .تسا .دراد تادرهاعم قورقح رد رشیر هدرهاعم وهارم ضقن ،رگید ترابع ة او۵
« وهارم
۶»
___________________________________________________________________
1. “Breach of ceasefire” in Doc S/RES/2503; breaches of the Cessation of Hostilities Agreement in Doc S/RES/2428; Breach of Commitments in S/RES/2451.
2.“Non- Compliance”.
3. Merriam Webster Dictionary, available at: https://www.merriam webster.com /dictionary/
noncompliance.
4.“Material breach of treaty”
۵ . ةدام ۶۰ ةدام و تادهاعم قوقح نویسناونک ۶۰
سناونک نوی ۱۹۸۶ نیب تادهاعم قوقح تلود
اه و نامزاس اه
بی ن للملا نیب ای ی نامزاس اه بی ن للملا ضقن عون نیا یفرعم ب ک دنتسه دانسا ،ی تخادرپ
دنا . 6.“Material”
انعم ب و ضقن ارب یتفص
« جوت لباق و مهم
۱»
2.تسا درنب یلیرصفت حررش رد نویسیمک ۳
ةدارم ۵۷ ةداررم( دورخ داهنررشیپ حررط ۶۰
ةدررهاعم ینورنک ۹
۱۹۶ رب ) تفررص بارختنا لرریلد
« وهام
۳» .ترسا هدررک هراشا هدهاعم ضقن تیصوصخ نایب ارب میمرصت رنادماع نویرسیمک
ب ار تافلخت عون نیا ک تفرگ ارج
« یرساسا
4» ،
« وهارم » ،درمانب
(Draft Articles on the
Law of Treaties with Commentaries, 1966: 255, para 9)
اسا ضرقن ک لیلد نیا ب یرس
ة او زا و تسا یئزج و دودحم دح زا شیب
« یساسا » رک دورش تشادرب موهفم نیا تسا نکمم
ک یتاررقم ضقن اهنت ب
روط رارق فده ار هدهاعم زکرم و یلصا فادها میقتسم م
ی دهد ، رم ی
دناوت ضرقن و هدرهاعم زا یچیپرس کنآ لاح ،دنک یجوت ار لباقم فرط وس زا هدهاعم ماتتخا
ریاس ررقم ه اه ب وضع کی طسوت ک یی رد روررض هدرهاعم فده ای عوضوم رثؤم ارجا روظنم
تفرگ رظن م
ی دوش فررط رب دریاب زین ،تسا هدوب مهم رایسب هدهاعم ب تلود کی تیوضع رد و
نینچ ذاختا قح لباقم شنکاو
اه یهباشم دهدب ار
(Draft Articles on the Law of Treaties
with Commentaries, 1966: 255, para 9)
زا ررتارف هدهاعم وهام ضقن موهفم ،ساسا نیا رب .
یساسا ضقن موهفم م
ی دور نآ لومش ةریاد و هدرتسگ
رت هدهاعم یساسا ضقن ورملق زا م
ی دورش .
ب دراورم ریارس مامرضنا رب( هدرهاعم یرساسا ضرقن لمارش ،هدرهاعم وهام ضقن ،رگید ترابع
)هدشرکذ م
ی دوش ار ضقن عون نیا و رد زین
مرب ی گ ری در
(Aust, 2010: 96)
. ازا ری ن ور ضرقن رره
دادملق هدهاعم وهام ضقن ،یساسا م
ی دوش ضرقن ناتروررض ترسا نرکمم وهارم ضقن ره اما ،
.دشابن یساسا رد تینما اروش مانعطق
اه ۱44۱ و ۷۰۷ زا قارع وصخ رد
« وهارم ضقن »
تادرهعت
درنب رد ،روکذرم اروش .تسا تفگ نخس ۱
نعطق ةرما ۷۰۷ تادرهعت زا رامرش درج ضرقن ،
( ةمانعطق رد جردنم ۶۸۷
بوصم ) ۱۹۹۱ ةرابرد حلارس اره ضرقن نیرنچمه و یرعمج راترشک
نا آ و اخ نویسیمک اب راکمه ب دهعت دج بی
ن رللملا ار قاررع ورس زا یرمتا ررنا ی
« وهام ضقن »
ةمانعطق تاررقم ۶۸۷
رک ترسناد شرتآ
رب دورب هدررک راررقرب ار
(UN Doc
SC/RES/707, 1991: para 1 and UN Doc SC/RES/687, 1991: para 1 ).
درنب رد ۱
ةمانعطق ۱44۱ میمصت تینما اروش زین م
ی گ ی در قبط شتادهعت قارع ک مانعطق
اه طبترم
ةمانعطق لمج زا ۶۸۷
.تسا هدرک وهام ضقن ار نوزفا
نایب تینما اروش ،نآ رب م
ی دراد مدرع
نوگره ارجا ررگید درورم کری قارع وس زا رضاح ةمانعطق ارجا رد لماک راکمه و دهعت
داد دهاوخ لیکشت تادهعت وهام ضقن
(UN Doc SC/RES 1441, 2002: para 1-4)
. رب ررظن
م ی دسر تینما اروش ، حورشم دراوم رد ک مانعطق
اه ب ار دوخ ةدهاعم ةباثم
ربناجدنچ ا
___________________________________________________________________
1.“important and needing to be considered”, “relevant and significant”.
2.Oxford Learner Dictionary, available at https://www.oxfordlearnersdictionaries.com /definitionn/amer icanenglish/material_2.
3. “Material”
4. “fundamental”
م ی دناد ةدام ک ۶۰ یسناونک لامعا اهنآ وصخ رد نو م
ی دوش ب . نریا ارورش یقلت ،رگید ترابع
ضقن ک تسا مانعطق
اه رورشنم وهارم ضقن انعم ب للم روشنم متفه لصف لیذ هرداص
ةسیاقم کنآ لاح .دوب دهاوخ مانعطق
اه و رارثآ رست و بناجدنچ تادهاعم اب تینما اروش
رب تادهاعم وهام ضقن رب مکاح قوقح ق
مانعط اه زا .درادرن یقورقح هارگیاج نادنچ روکذم
ریسفت عجرم ک تساروش دوخ نیا ،تسا تابوصم نیا عضاو تینما اروش ک اجنآ مانعطق
اره
ذاختا یضتقم میمصت نآ زا فلخت تروص رد و تسا دوخ م
ی دنک ،دعاس(
۱۳۸۱ : ۳4 .)
هدهاعم یوهام ضقن قیداصم
ضرقن موهفم ندرک فافش ارب شلات رد ،نآ وررملق زا زریگنارب دریدرت دراورم فذرح و وهارم
دنب رد نویسناونک ۳
ةدام ۶۰ طرقف ار نآ و هدررک رصلاخ ار وهام ضقن قیداصم ،نویسناونک
دنب قباطم ،ساسا نیا رب .تسا تسناد نیزگ ود لماش ۳
ةدام ۶۰ ،نویرسناونک
« وهارم ضرقن
لیکشت ،تسا رضاح ةدام عوضوم ک هدهاعم م
ی دوش :زا
ای ؛دشابن رضاح نویسناونک دییأت دروم ک یقیرط ب هدهاعم زا یچیپرس )فلا(
زا فلخت )ب(
هررقم ا .دشاب یساسا هدهاعم فده ای عوضوم ققحت ارب ک »
۱ یچیپرس . نویسناونک رد جردنم دراوم زا ریغ یقیرط هب هدهاعم زا
و نیتررسخن دررب
ی ه ی رررت ی ن ، وهاررم ضررقن لکررش
« هدررهاعم زا یچیپرررس
۱» تررسا
(UN Doc.
A/CN.4/156 and Add.1-3: 76, para 13)
یرقیرط ب یچیپرس نویرسناونک درییأت درورم رک
داوم رد هدشرکذ یهیجوت ینابم زا جراخ و دشابن رضاح ۵4
ات ۶4 ءزج .دشاب نویسناونک
« فلا »
دنب ۳ رظن رد ار دراوم م
ی گ ی در رب لمع زا وضع لود زا یکی ،نآ ساسارب ک
« تادرهعت ةریلک
دوخ » رب هدهاعم رد بارنتجا ،ترسا هدرشن قیدرصت نویرسناونک رد ک یلی د انبم
رم ی درنک .
ب وهام ضقن زا یمهم ةنومن ،روکذم دنب ،رگید ترابع ةرررقم دنچ ای کی زا فلخت ب ک تسا
ار هدرهاعم لرک اررجا زا راددورخ و تسین دودحم هدهاعم اخ ررظن رد
لارثم اررب .دراد
هدهاعم زا یچیپرس ب ار هدهاعم یتلود ک ییاج رد
، رباربان لیلد ب
ی رابتعا م ی دناد یچیپررس ای
ینامز هدهاعم زا ابنتسا نآ تیهام زا هدهاعم در ک
من ی دوش ای فرط اه شریذپ دصق هدهاعم
پرس ی چ ،دنتشادن ی نومن
اه ارب نویسیمک .دنتسه دنب نیا رد جردنم موهفم ب وهام ضقن زا
پرس ة او شریذپ یچی
ب اج
« خسف
2» ررب دریکأت دصق ، وهام ضقن تسخن قادصم فیصوت رد
راتفر( وهام درکلمع ب حلاطصا نیا ک تشاد لئسم نیا تلود
اه هرارشا ) رم ی درنک نارموزل رن
___________________________________________________________________
1.“Repudiation of treaty”
2. “Denunciation”
اهنآ یمسر مادقا ب
جورخ روظنم ات ؛هدهاعم ماتتخا ای خسف ،
دب ی ن ترت ی ب و یمرسر لاکشا یمامت
ارب ار دوجوم و یمسرریا ترحت ،درناهرب هدرهاعم تادرهعت زا ار دورخ دراد یعرس ک روشک
دهد رارق ششوپ
(A/CONF.39/11/Add.1, 1971: 115)
و درحتم للم نامزاس یمومع عمجم .
اریبیمان رد یبورنج اقیرفآ روضح ةمادا یقوقح بقاوع وصخ رد دوخ یتروشم رظن رد ناوید ب )تلود نآ یمسر مادقا ن و( تلود درکلمع رب هدهاعم زا یچیپرس صیخشت ةطباض ناونع
رهم
یتروشم ةیرظن رد ناوید .دنداهن دییأت پ
ی ش تفگ ةمانعطق رد یمومع عمجم درک راهظا 2۱4۵
اب
ار )یترسرپرس( یبونج اقیرفآ ک عوضوم نیا رب دیکأت
« ترسا هدررک ارهر
۱»
(U.N. General
Assembly Resolution 2145 (XXI), 1966: para 3)
رقاو رد . یبورنج ارقیرفآ دررک ملارعا ،ع
ءزج رد جردنم موهفم ب ار یتسرپرس
« فلا » دنب ۳ ةدام ۶۰ ترسا هدررک در نویسناونک
.(ICJ
Rep, 1971: para 95)
، نیدب بیترت رم ی ناورت تراربع رک دورب درقتعم
« هدرهاعم زا یچیپررس
ب ةدرهاعم رک یترورص ۱۹۶۹
درنادن زارجم ار نآ
» عوررشمریا ارعدا رنوگره لمارش ، ترهج
یب ،یفسلف( تسا نآ زا جورخ ای هدهاعم وغل ، رابتعا ۱۳۸۳
: ۶۹۰ دنب وصخ رد مهم ةلئسم .)
نویرسناونک طرسوت رک یرقیرط رب ار هدرهاعم ورضع ترلود ک تسا لئسم نیا تابثا ،روکذم شیپ .تسین هداس رما نیا ک تسا هدرک در ،هدشن ینیب ب
روط یچیپررس فررط ،یرلک زا هدرننک
کی ب هدهاعم نویسناونک رد جردنم هدهاعم قیلعت ای ماتتخا ینابم زا ی
داوم(
۵4 یرلا ۶4 اررب )
دانتسا هدهاعم ارجا مدع یجوت م
ی دنک ای فرط ةدهع ب . فرط
اه رک ترسا هدرهاعم ررگید
یجوت هدهاعم زا یچیپرس دننک تباث ترسا هداد ر وهارم ضرقن ، رجیتن رد و ترسین ریذرپ
(Gomaa, 1996: 26)
رپ رد . و درنه نیرب وئارکیا ارورش تیحلارص ورصخ رد فانیترسا ةدنو
،ناتسکاپ اررب ناترسکاپ ارمیپاوه رب زوجم نداد زا راددوخ اب دنه ک دش یعدم ناتسکاپ
نویسناونک ،شنیمزرس زارف رب زاورپ ۱۹44
وگاکیرش لرمح ةرمانقفاوت و2
ییاوره تامدرخ لرقنو
۳۱۹44 زا هدهاعم ضقن ناتسکاپ .تسا هدرک ضقن ار درنه ک داد رارق انبم نیا رب ار دنه وس
ارریز ،تسا هدرک یچیپرس ،هدوبن وگاکیش نویسناونک دییأت دروم ک یقیرط ب هدهاعم ارجا زا ةدام رد جردنم اخ طیارش بوچراچ رد تیعونمم ای قیلعت نیا ۸۹
« وگاکیرش نویرسناونک
4»
ب وبرم ک
« گنج » ای
« یلم رارطضا تلاح ملاعا »
،تسا ن ر یجوت ک تسا هداد درشاب ریذرپ
(ICJ Rep, 1972: para 28)
ةدارم عورضوم و فادها چنانچ ،عومجم رد . ۶۰
ترشاد داری رب ار
رب دودرحم یرشنکاو ،هدرهاعم ارجا قیلعت و نداد نایاپ کنیا زا نانیمطا بسک ینعی ،میشاب
___________________________________________________________________
1.“Disavowe”
2.Chicago Convention on International Civil Aviation of 1944.
3. 1944 Chicago International Air Services Transit Agreement.
4 ةدام . ۸۹ ررقم وگاکیش نویسناونک م
ی دراد
« : چیه لمع دازآ عنام دادرارق نیا تاررقم ،گنج زورب تروص رد
ای و هدوب گنج لخاد هاوخ دهاعتم روشک ب
ی فرط صا نیمه و دیدرگ دهاوخن ،دنشاب روشک ره دروم رد ل
تیعضو ک زین دهاعتم قوف
هداعلا دومن دهاوخ قدص ،دیامن راطخا روش ب ار بتارم و ملاعا ار یمومع .»
دراوم ضقن اه زارحا ،تسا دج م
ی دوش ءزج ک
« فلا » دنب ۳ روکذرم ةدارم رب دریاب
ترورص
دوش ریسفت دودحم
(Dörr & schmalenbach, 2012: 1030)
.
2 ضقن . هررقم ا تسا یساسا هدهاعم فده ای عوضوم یارجا یارب هک ی
ءزج رد وهام ضقن فیرعت زا یمهم شخب
« ب » دنب ۳ ةدام ۶۰ ارجنآ ،ترسا تفهن نویسناونک
نایب ک م ی دنک
« : ضقن هررقم ا عوضوم ارجا ارب ک ضرقن ،ترسا یرساسا هدهاعم فده ای
لیکشت ار وهام م
ی دهد .»
اری هدرهاعم تارررقم زا یرخرب ارفیا مدع ،یضقن نینچ زراب ةنومن
تسا نآ تسردان افیا
(Villiger, 2009: 742)
ه . م ةدام ۶۰ ةدارم مره و رضاح نویسناونک ۵۷
پ ی ش ون ی فده ارجا ارب هررقم مادک کنیا ریسفت وصخ رد ،نویسیمک هدهاعم عوضوم ای
ب وهام ضقن مود قادصم ریسفت رد لکشم .دنتسه تکاس ،تسا یساسا راوشد
اره یرتاذ
زین اهنآ نییعت و هدهاعم فده و عوضوم فیرعت مرب
ی ددرگ نیا ک تسا حضاو و راورشد
اره ررب
ریثأت زین وهام ضقن موهفم رم
ی دراذرگ
(Fitzmaurice & Elias, 2005: 128)
ة او .
« یرساسا
»
اب ناموزل
« هدهاعم فده و عوضوم »
میرنک نیریعت ادرتبا ترسا ترسیاش نیاربانب .تسا ابترا رد
.تسیچ هدهاعم فده ای عوضوم زا روظنم 2 . ۱ . هدهاعم فده و عوضوم ةلوقم ود هدهاعم ره رد فده و عوضوم ب
مه پ ی تسو .دنترسه ارخ ارنعم دجاو مادک ره اما ،
،فده یتیاا ق نیدهاعتم ک تسا دص
دنراد ک ب ةلیسو هدهاعم ب نآ تسد ،درنبای یلارحرد رک
،عوضوم ندیسر شور و هار ب
فده ،یلئاضف( تسا ۱۳۸۵
: ۷۰ .) عوضوم و فده هدهاعم رد تاذ
نتم تسا ب( شتاررقم قیرط زا شیمه ناساسا و نایب )حیرص ای ینمض تروص
رم ی دورش و رمن ی
دناوت فرگ رظن رد هدهاعم نآ طیارش زا لقتسم دنراد دوخ رد یتاررقم تادهاعم زا یخرب .دوش ت
ب نآ رد ک رظندروم هدهاعم فده و عوضوم رکذ ب صخشم روط
تخادرپ درننامه ،ترسا هدش
دحتم للم روشنم
(Gardiner, 2015: 213)
رایرسب تادهاعم یضعب رد فده و عوضوم صیخشت .
راوشد نانچ دراوم یخرب رد و هداس م
ی امن ی د رب نایب ب ک یخ
، عقاو رد هدهاعم فده و عوضوم
،
دنترسه امعم کی
(Buffard & Zemanek, 1998: 342-343)
. یلارحرد رک رم ی ناورت
« فدره »
و کش زا رتارف ار نویسناونک هبش
اه اما ،درک فیرعت نآ مدقم نابز ب وبرم
« عوضوم » رب
انثتسا سناونک ی نو اه ب عوضوم اهنآ رد ک یی مه ،تسا هدش صخشم تحارص
یقاب مهبم نانچ
م ی دنام
.(Buffard & Zemanek, 1998: 342-343)
اری ترسا هدرهاعم کی فده ای عوضوم زیچ چ کنیا وصخ رد تسا نکمم هدهاعم اضعا رگیدرکی ارب ،تسا هدهاعم فده و عوضوم فیعضت اتسار رد تلود مادقا مادک کنیا فلاترخا
ررظن
.دنشاب تشاد لومرف نیودت ،ربلاک ةدیقع ب
ةدام رد فده ای عوضوم موهفم ۶۰
دورخ ،نویرسناونک
نومن ا حلاص ک روط ره ار روکذم میهافم اهروشک ، و ةدیقع ب .تسا موهفم نیا نییعت مدع زا
م ی دنناد ب ، راک م ی دنرب
(Fitzmaurice & Elias, 2005: 128)
. ورصخ رد هدرنورپ رد لئرسم نیا
لاعف ی ت اه بش و یماظن ع و رد یماظن
رئوگاراکین ، رحورطم ةیرضق رد .درش حرطم ئوگاراکین یل
ماجنا اب اکیرمآ دش یعدم لاعف
ی ت اه دروناریرد و راجت ،یتسود ةدهاعم ، ناتسودریا
۱۱۹۵۶ ار
دررک موررحم دورخ عورضوم و فدره زا ،دوب ناتسود هدهاعم کش نودب ئوگاراکین ارب ک
(ICJ
Rep, 1986: para. 273)
. اوید ن افش نمض ،روکذرم ةدهاعم فده و عوضوم ک لئسم نیا ندرک ف
یتسود رثؤم ارجا
« رد مز ی ن اه هدهاعم رد جردنم ِ اخ »
و تسا
« یلک یموهفم رد یتسود ن
مهبم و » ک تفرگ میمصت ئوگاراکین اعدا ب خساپ رد ،نآ
« یضعب لاعف ی ت اره و ارکیرمآ ارخ
وچمه ، ئوگاراکین اعدا دروم تامادقا مامت ن زرین و رئوگاراکین یتفن تاسیسأت و ردانب ب لمح ن
لاس رد روشک نآ اب تراجت یلک میرحت ملاعا ۱۹۸۵
ب بورسحم یتامادرقا ناورنع رم
ی دنورش رک
ترسا هدررک موررحم نآ فدره و عورضوم زا ار هدهاعم »
(ICJ Rep, 1986: para 275)
،لرباقم رد .
کین ب ماو اطعا اب اکیرمآ تفلاخم تسناوتن ناوید اهداهن وس زا ئوگارا
بی ن رللملا ردرق رب ار ی
هدرهاعم فیعرضت رب نامیقترسم رک یمادرقا ار نآ ، جیتن رد و دنادب طبترم روکذم ةدهاعم اب یفاک رجنم م ی دوش دنک یقلت ،
(ICJ Rep, 1986: para. 275)
.
ءزرج اب هدهاعم فده و عوضوم ابترا ةوحن ،اجنیا رد جوت دروم ةلئسم
« ب » درنب ۳ ارم ةد
۶۰ ضقن ک تسا نویسناونک هررقم
ا رب ،تسا یساسا هدهاعم فده و عوضوم ققحت ارب ک
یم رجنم وهام ضقن ررگا لارثم اررب .تسا هدهاعم ارجا قیلعت ای ماتتخا ارب یلیلد و دوش
نویسناونک وضع تلود کی حلاس
اه عنام ییایمیش رسرزاب
ی اره رب ی ن رللملا دورخ وررملق رد ی
ب اظن روظنم یرسرزاب مری ر اریز ،تسا هدش هدهاعم وهام ضقن بکترم ،دوش شدرکلمع رب تر
سو ی ل ا ترسا روکذم نویسناونک فادها یشخبرثا رب تراظن ارب
(Aust, 2013: 260)
ناورید .
ترفایرد اریبیمان رد یبورنج ارقیرفآ رورضح ةمادا یقوقح بقاوع ةرابرد دوخ یتروشم أر رد قا باکترا اب یبونج اقیرفآ یتسرپرس فده و عوضوم ، اخ تاماد
هدرب نیب زا ار ایبیمان رد ار2
ةمانعطق و تسا 2۱4۵
یرضق نریا رد وهارم ضرقن لکش ود ره ک درک زارحا یمومع عمجم
ب دیاب ،روکذم ةمانعطق نیاربانب .تسا تشاد دوجو رد رطبار کری مارتتخا قرح اررجا ناورنع
عوضوم ک یتادهعت رمتسم و دمع ضقن تروص نیب زا ار طبار نآ فده و
م ی درب تخانش ، –
دوش
.(ICJ Rep, 1971: paras. 94-95)
___________________________________________________________________
1. Treaty of Friendship, Commerce and Navigation (FCN) of 1956 between the United State and Nicaragua.
2 رد یتسرپرس تیهام وصخرد ناوید . ق نیا
دررک رارهظا یرض
«: قرفاوت کری قورقح رد و عرقاو رد یترسرپرس
بی ن للملا نویسناونک ای هدهاعم کی یگژیو ک تسا ی دراد ار
.»
ICJ Rep, 1962: 330.
ب لکش وصخ رد تفرراک
« فده ای عوضوم »
روکذرم دنب رد دورجو ررکذ لرباق تارکن ،۱
درفم لکش ،تسخن .دراد ترابع نیا
کری هدرهاعم رد رک درهد نارشن هابترشا رب تسا نکمم
اس رب ک دراد دوجو فده و عوضوم چیره ،دوشن ضقن دروم کی نآ رگا و دراد رترب تاررقم ری
.درادن دوجو وهام ضقن ةیور رد ترابع نیا ناتخبشوخ
تلود اه ناوید و ب نوگ ا هدش ریسفت
درشاب ترشاد دورجو هدرهاعم رد فدره ای عوضوم کی زا شیب تسا نکمم ک تسا
(Gomaa,
1996: 28)
. ناوید وکیچباگ ة ورپ ةیضق رد -
میگان رکذرتم یکاولرسا و ناتسراجم نیب سورا رم
ی
دوش ةدهاعم ک ۱۹۷۷
حرط کی نافرص ،روشک ود نیب هدقعنم امرس
ی راذگ رب کرتشم رورظنم
تیلباق و تسیز طیحم زا تظافح ،لیس لرتنک لمج زا رگید فادها کلب ،تسین رنا دیلوت بوناد رد یناریتشک ت رب نیفرط دصق و هداد رارق رظندم زین ار
رد جردرنم فادرها یمارمت قرقح
تسا هدوب هدهاعم
.(ICJ Rep, 1997: para 135)
ترابع ،مود
« فده ای عوضوم »
ءزج رد جردنم
« ب » دنب ۳ ةدام ۶۰ کیکفت دروم نیلوا ،نویسناونک
« عوضوم » زا
« فده » رد رک تسا هدهاعم
رب ار موهفم ود نیا ،نویسناونک ک تسا ییاج اهنت نیا و هدش رکذ دنب نیا ناورنع
هرازرگ اره
رظن رد رگیدکی زا ازجم م
ی گ ی در ررکذ ،نویرسناونک داورم ریاس رد کنآ لاح ،
« فدره و عورضوم
هدهاعم » ب مه رانک رد عقاو یبایزرا کلام ،دحاو ةطباض کی ناونع
م ی دنوش
2. دربرارک رد توارفت
یبایزرا دنمفده دنب نیا رد روکذم میهافم م
ی دوش ، ب نویرسناونک ک انعم نیا روکذرم درنب رد
ب کلام کی و دریگب لصاف دوخ یلبق وگلا زا ات تسا شلات رد یعون فطعنم
رت یباریزرا تهج
درنک رئارا هدهاعم وهام ضقن عوقو زارحا
(kritsiotis, 2018: 296)
نیدرب . ضرقن رک ترورص
هررقم ا راررق وهارم ضقن فیرعت لومش ةنماد رد ،تسا رورض عوضوم ققحت ارب نافرص ک
نامه ،دریگ ،ترسا یرساسا هدرهاعم فدره اررجا ارب ک هدهاعم زا یتاررقم زا فلخت کروط
ءزج رد جردنم موهفم ب وهام ضقن فیرعت لومشم
« ب » دنب ۳ ةدام ۶۰ نویسناونک م
ی دوش .
2 . 2 . هدهاعم فده ای عوضوم ققحت یارب یساسا تاررقم
یساسا تاررقم فیصوت رد م
ی ناوت ا دعاوق نآ تفگ ،ارهنآ اررجا قریرط زا ک تسا هدهاعم ز
ققحم هدهاعم فده ای عوضوم م
ی دوش فررط اررب عفن دقاف ار هدهاعم ارجا ،دوش ضقن رگا و
لباقم م ی دنک رد . تقفاوم ةمان ،دادرتسا
« دادرتسا » یرساسا هدرهاعم فده و عوضوم ارجا ارب
و تسا یتاررقم ،دنک راددوخ نامرجم دادرتسا زا فرط کی رگا و عورضوم اررجا اررب ک ار
.تسا هدرک ضقن ،تسا یساسا هدهاعم فده رره ضرقن ،ترورص نیا رد ک تسا یساسا هدهاعم تاررقم ةمه ک دوش روصت تسا نکمم
___________________________________________________________________
1.“The Object or Purpose”
2 . داوم :ک.ر ۱۸ - ۱۹ - 2۰ - ۳۱ - ۳۳ - 4۱ و ۵۸ میهافم نآ رد ک نویسناونک
« فده و عوضوم »
رگیدکی رانک رد
هدش هدروآ .تسا
هدعاق لیکشت ار وهام ضقن ةدهاعم زا ا م
ی دهد رک هدهاعم یساسا تاررقم رانک رد رگا یلو ،
ای عوضوم ب لوصو هار اهنآ یگتسویپ زا لکش فده
م ی گ ی در درشاب هدرهاعم رد رگید تاررقم ،
ریرسم رچرگا ،ترسین روررض ارهنآ قرقحت اررب ،هدهاعم فده ای عوضوم اب ابترا نمض ک ةطباض قبط ،دزاس رسیم ار یبایتسد
« فده ای عوضوم
» لومرشم تارررقم زا ترسد نریا ضقن ،
ءزج رد جردنم موهفم ب وهام ضقن
« ب » دنب ۳ ةدام ۶۰ یسناونک نو من ی دوش ،لارح نریا ارب .
هدهاعم وهام ضقن م
ی دناوت درشاب زرین ورضع ترلود ارب مهم اما ،یکمک تاررقم ضقن لماش
(Aust, 2010: 96)
کی . ب وضع تلود کی طسوت تسا نکمم یکمک ةررقم ناونع
هررقم ا مهم
لمارع رظندرورم ةرررقم چنانچ ،دوش تفرگ رظن رد هدهاعم رثؤم ارجا تهج یساسا و اررب ی
درشاب هدرش هدرهاعم رد روکذم فرط تیوضع
(Draft Articles on the Law of Treaties with
Commentaries, 1966: 255, para. 9)
، رواد ررش اررجا یرتح ترسا نرکمم لارثم ارب .
لح رش نوچمه یکمک ةصیصخ اب تاررقم ،عومجم رد .دوش یقلت یساسا رد تافلاتخا لصفو
عوضوم اب هدهاعم کی یعرف یگژیو اراد ک رگید
هدرهاعم فدره و عورضوم اررجا اررب ،درنا
یقلت یساسا من
ی دوش اریز ، لح لصفو نیازا .تسا هدهاعم عوضوم ن و فده ن فلاتخا ضرقن ور
ب یتاررقم نینچ لیکشت وهام ضقن راکدوخ روط
من ی دهد یترورصرد طقف و ،دورش ترباث رک
ینچ هدهاعم داقعنا نامز رد رگید فرط یساسا هدهاعم فده و عوضوم ارجا ارب ار یتاررقم ن
م ی تسناد لیکشت وهام ضقن ، م
ی دهد
(Dörr & schmalenbach, 2012: 1031)
نریا ریا رد .
تروص قورقح درعاوق ریاس قیرط زا یکمک تاررقم ضقن تراسخ ناربج ، رب
ی ن لرلملا نورچمه
تیلوئسم دعاوق بی
ن للملا یفرع قوقح و تلود ی بی
ن للملا ی .تسا ریگیپ لباق
ضقن زا تساخرب دیاب وهام ضقن ک تسا نآ دنب نیا وصخ رد رگید تیمها زئاح ةتکن تادرهاعم تارررقم ضقن زا ن و دشاب اضعا نیب فلاتخا دروم و کرتشم ةدهاعم یساسا تاررقم
قورقح دعاوق ریاس ای طبترم رب
ی ن لرلملا لارس أر رد ناورید .مارع ۱۹۹۷
رد هدرنورپ رد دورخ
خ ووکیچباگ ة ورپ وص -
ب سورامیگان نآ دروم رد ناوید .داهن دییأت رهم تفای نیا رب تحارص
تسیز تادهاعم نوچمه تادهاعم ریاس ضقن ساسارب ک ناتسراجم ل دتسا زا شخب یرطیحم
قوقح تاررقم و بی
ن للملا دورخ وهارم ضرقن طرقف رک ترسا روارب نیا رب ،دوب هدش انب یفرع
تخا دروم هدهاعم ریارس رب هدهاعم نآ ِوضع تلود کی طسوت فلا
فررط اره ز ری نا د ری هد قرح
یم ب هدهاعم ضقن ب ات دهد ریکت هدرهاعم نارمه اررجا قریلعت ای ماتتخا ارب ییانبم ناونع
قوقح دعاوق ای تادهاعم ریاس دعاوق ضقن .دننک بی
ن للملا ارخ تامادرقا ذاختا قیرط زا یفرع
د طسوت لباقتم تامادقا دننام یجوت ررضتم تلو
م ی دوش ناریاپ اررب ییارنبم عورضوم نیا اما ،
لیکشت تادهاعم قوقح قبط هدهاعم ب نداد من
ی دهد
.(ICJ Rep, 1997: para. 106)
ضقن نازیم
حرطم لئسم نیا ، وهام ضقن وصخ رد م
ی دوش )دیدرش اری یرئزج( ِضرقن نازریم رره اریآ ک
جردرنم مورهفم رب وهام ضقن ،یساسا تاررقم ةدارم رد
۶۰ لیکرشت ار نویرسناونک رم
ی درهد ؟
قوقح نویسیمک بی
ن للملا ةدام زا دوخ ریسفت رد ۵۷
ةدام(
۶۰ میمصت قبط ک درک نایب )ینونک
قفتم لوقلا ترورص ضرقن ک دوش دراوم ب دودحم دیاب هدهاعم قیلعت و ماتتخا قح اضعا رتفرگ
مهم تیهام اراد دشاب دج و
Draft Articles on the Law of Treaties with Commentaries,
1966: 255)
ن ک تسا نآ رگنایب نویسیمک نایب نیا دندقتعم یخرب . کلب ،هدش ضقن هررقم اهنت
نیازا .تسا مهم وهام ضقن ققحت رد زین ضقن دوخ تدش ور
ضقن اه یرساسا تارررقم یرئزج
ب وهام ضقن هدهاعم کی باسح
من ی آی د یأت اررب هدرع نیا . رد رواد مرکح رب دورخ ررظن دری
انکات رواد ةدنورپ -
یم هراشا اکیرآ قوقح نویسیمک نایب اب اتسارمه ار نآ و دننک
رب ی ن لرلملا رم ی
دنناد ک یلکشم . ضقن زیچ چ کنیا نییعت ک تسا نیا درکیور نیا
« دیدش و دج »
ای
« رئزج ی
یئزج ناتبسن و »
رک ترسا روکذرم ةلئرسم زا یرنهذ یباریزرا کی ،تسا ریرسافت و نویرسناونک رد
ةدام زا نویسیمک ۶۰
رایعم چیه .تسا هدشن حیرصت نآ ب قفاوت
هدش ا دوجو زیامت نینچ ارب
.درادن ةدارم رد وهام ضقن فیصوت رد ررقم ورش ،ام رواب ب۱
۶۰ و تریمها نارنچ زا ناترسآ
ا
دنرادروخرب .ترسا تشاد رظن رد فوصوم اهرایعم رد ار ضقن تدش ک
ورس زا هاگدرید نیرمه
راهظا و .تسا هدش عقاو جوت دروم زین یمنکساک م
ی دنک ةرررقم مورهفم رد هدهاعم ضقن تدش
دنب رد جردنم ۳
ةدام ۶۰ نآ اررجا قریلعت اری هدرهاعم مارتتخا ،نآ ربانب ک تسا رتتسم زرج
رد
ینامز ،ضقن ک
« وهام » تسین دانتسا لباق ،دشاب
(Koskenniemi, 1992: 138)
. امیرس نینچمه
ک تسا دقتعم ب
روط یتقو لومعم هاگداد
اه ةدام دروم رد ۶۰
تبحص نویسناونک م
ی درننک ارهنآ ،
ب ار هدام نیا رد ررقم وهام ضقن دج ضقن ناونع
رظن رد دیدش و م
ی گ ی دنر . ازا ی ن ور نامه نوگ
ةدام رهاظ ک ۶۰
ناشن م ی دهد ،
« ...تاررقم ضقن ره
» ترسا وهارم ضقن ،
.(Simma, 1970: 61)
یا ن یساسا تاررقم زا یئزج تافلخت عوضوم ب دنب من
ی دزادرپ حرطم ار لئسم نیا نافرص و م
ی دنک
هدهاعم عوضوم و فده ارجا رب )گرزب ای کچوک هاوخ( ضقن ک ثأت
ی راذگر اراکرشآ ؟ رن اری ترسا
ةدام نتم ۶۰
رگژیو رب یرکتم ناررصحنم وهارم ضرقن ک تسا نآ رگنایب نآ ریسفت و تارررقم ی
ضقن هدش ب ار ضقن دوخ تدش ای جرد و تسا رد وهارم ضرقن قرقحت رد ازرجم رایعم ناونع
درادنرب
(Klabbers, 2013: 63)
یاربانب . ن ب دیاب ترابع زادرپ اره ةدارم ۶۰ رترادارفو نویرسناونک
___________________________________________________________________
۱ . صخشم هدهاعم رد ار تاررقم دیدش ضقن قیداصم رگیدکی یضارت اب هدهاعم فارطا ک دراد دوجو ناکما نیا
داوم رد نومن ارب .دننک ۵۰،۵۱
، ۱۳۰ و ۱4۷ سناونک ی نو اه داوم و ون ةناگراهچ ۱۱
و ۸۵ یقاحلا لکتورپ
قوقح شحاف ضقن ،دنوش ضقن رگا ک هدش صخشم دراوم ،لوا بی
ن ا للمل و هدش بوسحم ناتسودرشب
قبط داوم 4۹،۵۰ ، ۱2۹ و ۱4۶ لصا لومشم روکذم نویسناونک
« نک درتسم ای نک مکاحم ای »
م ی دنوش .
ب ،دوب رک ترسا یرتاررقم ضرقن عورقو نآ و ترسا فده رایعم کی ةدنرادربرد کنیا ببس اررب
.تسا یساسا هدهاعم فده و عوضوم
یوهام ضقن عوقو لاکشا
ب روط لاکرشا ،یلک وهارم ضرقن عورقو
زا رقبط درنب تیلوئرسم قورقح رد تادرهعت ضرقن
بی ن للملا وریپ تلود ی م
ی دنک قن . ض ر لعف کرت ای لعف ةویش ود ب وهام م
ی دهد .
(Draft
Articles of States for Internationally Wrongful Acts, 2001: Art 2)
ینامز . ورضع تلود ک
،دراد یلعفنم شقن هدهاعم لاحرد
ی ک راظتنا نآ زا م
ی دور رب درهعت نورچمه یرصاخ قیرط ب
قافتا لعف کرت قیرط زا وهام ضقن ،دنک لمع راتفر ای جیتن م
ی دتفا ةدرنورپ رد لئرسم نیا .
وفروک لاناک ۱۹4۹
اناک ةیضق رد ناوید .دش دییأت نیا زا یبوخ ةنومن وفروک ل
سقت ی م دنب نارشن
کرت قیرط زا ضقن بکترم ینابلآ درک نایب و داد لعف
ملارعا ار لارناک رد نیم دوجو اریز ،هدش
تسا هدرکن زا نیرم فذرح ترباب زین ناتسلگنا ک تفایرد ناوید نامز نیمه رد ،رگید فرط زا .
بآ اه زا تاررقم ضقن بکترم ،ینابلآ روشک ینیمزرس تسا هدش لعف قیرط
ICJ Rep, 1949:
para. 22)
) ناورید ،نارهت رد هدحتم ت ایا یلوسنک و کیتاملپید نانکراک ب وبرم ةدنورپ رد.
ترافرس ب لمح رد ناریگشیپ تامادقا ذاختا زا راددوخ نوچمه یناریا تاماقم راتفر قیرط زا بیقعت مدع ،اکیرمآ لمح
ناگدننک ترم ناریا ک تفایرد
داورم قربط شتادرهعت دج ضقن بک
22 ، 24 ، 2۵ ، 2۶ ، 2۷ و 2۹ نویسناونک ۱۹۶۱
داورم و کریتاملپید طرباور ۵
و ۳۶ نویرسناونک
تسا هدش یلوسنک طباور
(ICJ Rep, 1980: 66-67)
ارقیرفآ رکنیا زارحا رد ،ایبیمان ةیضق رد .
،تسا هدش وهام ضقن بکترم یبونج دررک هدنرسب رتکن نریا نایب ب ناوید
رورشک نریا رک
ةئارا و تراظن وصخ رد دوخ تادهعت ب تسا تسناوتن شرازگ
اه وبرم ب ک۱
شخب ناونع
دنک لمع ،دوب هدش تفرگ رظن رد یتسرپرس مکح یساسا
(ICJ Rep, 1971: para 104)
ضرقن .
دنراد نآ زا راددوخ ب دهعت نیفرط ک تسا یتامادقا باکترا لماش زین لعف قیرط زا وهام .
ب هاوخ هدهاعم تاررقم اب ریاغم یتامادقا جیتن رد ضقن نیاربانب عرنم هدرهاعم طرسوت تحاررص
قافتا ، ن ای دشاب هدش م
ی دتفا طرسوت هدرشداجیا میرحت ک تفایرد ناوید ، ئوگاراکین ةیضق رد .
بوصم اکیرمآ ییارجا نکر ۱
یم ۱۹۸۵ یئر نآ بجوم ب ک دورو اکیرمآ روهمج
تشک ی اره
اکین یترسود ةدهاعم داوم فلاخ یمادقا ،درک عونمم ار هدحتم ت ایا ردانب ب ئوگار ۱۹۵۶
نیرب
،مادقا نیا .داد لیکشت ار روشک ود نومن
ا ارب ریارغم ییارجا لامعا ماجنا قیرط زا ضقن عوقو زا
ب یلبق ةدهاعم رامش
م ی آی د
(ICJ Rep, 1986: para 275)
.
___________________________________________________________________
1. Article 6 of the Mandate contained an obligation to make an annual report of the Council of the League of Nations.
