Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 8:23 IRDT on Sunday July 24th 2016

(1)

ﻪﻄﺑار ﻦﻴﺑ

ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ

و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد

درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ :

نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻴﻬﺷ

ﻲﻤﺷﺎﻫ داﮋﻧ

ناﺮﻬﺗ

ﺪﻤﺣا ﻲﻗدﺎﺻ

1

،*

ﻦﺴﺣ يﺮﻔﻌﺟ ،2

ﻢﻴﺣر يرﺎﻳاﺪﺧ ،3

ﻦﺴﺤﻣ ﻦﻣاﺪﻛﺎﭘ ،4

ﻦﻴﻣار يﺪﻤﺤﻣ ،5

ﻦﻤﻬﺑ يﺪﺣا

6داﮋﻧ

ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

5 / 10 / 89 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ

: 24 / 11 / 89

1 - سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و

،نﺎﻣرد ﻮﻀﻋ ﺖﺌﻴﻫ ﻲﻤﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ درﻮﻨﺠﺑ )

* هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ لﻮﺌﺴﻣ (

درﻮﻨﺠﺑ - ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ درﻮﻨﺠﺑ - ﺰﻛﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻪﻌﺳﻮﺗ شزﻮﻣآ

ﻦﻔﻠﺗ : 05842247282 ﻞﻴﻤﻳا

[email protected] :

2 - سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و

،نﺎﻣرد ﻮﻀﻋ ﺖﺌﻴﻫ ﻲﻤﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ زاﻮﻫا

3 - يﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺘﻛد ﺖﺳﺎﻴﺳ يراﺬﮔ

،ﺖﻣﻼﺳ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻬﺗ

4 - يﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا دﺎﺼﺘﻗا

،ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻬﺗ

5 - يﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و

،نﺎﻣرد هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻬﺗ

6 - يﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺪﺷرا

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و

،نﺎﻣرد هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻬﺗ

فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز :

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﻲﻜﻳ زا يﺎﻫدروﺎﺘﺳد ﺮﺼﻋ

تﺎﻋﻼﻃا و ﺶﻧاد ﺖﺳا و ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻲﮔﮋﻳو يﺎـﻫ

،نآ

هزوﺮﻣا نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﻖﻓﻮﻣ ﻪﺑ تﺪﺷ سﺎﺴﺣا زﺎﻴﻧ ﻪﺑ هﺮﻬﺑ يﺪﻨﻣ زا نآ ﺪﻧراد . زا ﻲﻓﺮﻃ نﻮﭼ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ

ﻳ ﻲﻜ زا ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﺒﻨﺟ

يﺎﻫ ﺮﻫ مﺎﻈﻧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ

، ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻴﻌﺿو ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺟﻮﻣ و ﺮﻴﺛﺎـﺗ

نآ ﺮﺑ راﺮﻘﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد يروﺮﺿ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ رد.

ﻦﻴﻤﻫ ﺎﺘﺳار

، ﻦﻳا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ فﺪﻫ ﻦﻴﻴﻌﺗ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

داﮋﻧ ناﺮﻬﺗ مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ .

ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ :

ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ زا عﻮﻧ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻲﻌﻄﻘﻣ دﻮﺑ ﻪﻛ رد نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1388 رد نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤـﺷﺎﻫ

داﮋـﻧ

ناﺮﻬﺗ مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ ﻪﻌﻣﺎﺟ .

يرﺎﻣآ ﻪﻴﻠﻛ نﺎﻨﻛرﺎﻛ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

داﮋﻧ ﺪـﻧدﻮﺑ ﻪـﻛ زا ﻦﻴـﺑ ﺎـﻬﻧآ 120 ﺮـﻔﻧ ﻪـﺑ

ترﻮﺻ ﻪﻘﺒﻃ يا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﻧﻮﻤﻧ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﺪﺷ . هداد ﺎﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻊﻤﺟ

يروآ

و ﺎﺑ نﻮﻣزآ يﺎﻫ

anova

،

t-Test

و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﺳﺮﻴﭘ

و ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا مﺮـﻧ راﺰـﻓا يرﺎـﻣآ درﻮـﻣspss

ﻞـﻴﻠﺤﺗ راﺮـﻗ

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .

ﺞﻳﺎﺘﻧ : ﺮﺜﻛا داﺮﻓا ﺖﺤﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻦﻳا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ )

72 (%

، ﺖﻴﻌﺿو ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ار ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪـﻧدﺮﻛ .

ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ زﺎﻴﺘﻣا رد ﺪﻌﺑ ﺖﻛرﺎﺸﻣ رد

رﺎﻛ و ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ زﺎﻴﺘﻣا رد ﺪﻌﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ ﻞﺻﺎﺣ

ﺪﺷ . ﺖﻴﻌﺿو ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶـﻧاد

ﺰﻴﻧ زا يﻮﺳ ﺦﺳﺎﭘ نﺎﮔﺪﻨﻫد رد

ﺪﺣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﺷ ) 63 .(%

رد ﺖﻳﺎﻬﻧ ﻪﻄﺑار يرﺎﻣآ يرادﺎـﻨﻌﻣ ﻦﻴـﺑ

ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد ﺢﻄﺳ

=0.01α

ﺎﺑ

P-value=0.000

و

r=0.75

ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﻣآ .

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد ﻦﻳا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ زا

ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪـﻧدﻮﺑ

. ﻦـﻳا

ﻲﮔﮋﻳو ﻪﻨﻴﻣز زﺎﺳ ﺮﻳﺎﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺰﻴﻣآ رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻫاﻮﺧ

دﻮﺑ و ناﺮﻳﺪﻣ ار رد ﺶﻴﭘ ﻲـﻨﻴﺑ مﺎـﻈﻧ ﺪـﻨﻣ

ﺖﻳﻮﻟا يﺎﻫ ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻦﻳوﺪﺗ ﺮﺘﻬﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺎﻫ

ياﺮﺑ ياﺮﺟا ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺰﻴﻣآ ﻚﻴﻨﻜﺗ ﺎﻫ و ﺪﻨﻳاﺮﻓ يﺎﻫ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ يرﺎـﻳ

ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻧﺎﺳر .

تﺎﻤﻠﻛ ﺪﻴﻠﻛ ي : ﮓﻨﻫﺮﻓ

،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،ﺶﻧاد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ

ﻜﭼ ﻴ هﺪ :

Downloaded from http://journals.tums.ac.ir/ at 8:23 IRDT on Sunday July 24th 2016

(2)

ﻪﻣﺪﻘﻣ

يﺎﻴﻧد دﻮﺟﻮﻣ ﺎﺑ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا عﻮﻨﺘﻣ

دﻮﺧ هراﻮـﻤﻫ ضﺮـﻌﻣرد

تﻻﻮﺤﺗ و تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﻴﻏ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﺖﺳا . ﻦﻳﻮﻟا ﺮﻠﻓﺎﺗ دﺎـﻘﺘﻋا

دراد دورو ﻪﺑ نﺮﻗ ﺖﺴﻴﺑ و ﻢﻜﻳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺮﺼﻋ ﻪﻳﺮﻈﻧاﺮﻓ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ،

ياﺮﺑ نﺎﺴﻧا ﺎﻫ بذﺎﺟ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ ﻪﻛ مدآ ﻲﻧﻮﻨﻛ ﺪﻧاﻮﺘﺑ رد ﻞـﺑﺎﻘﻣ

تاﺮﻴﻴﻐﺗ نآ

،نﺮﻗ ترﺪﻗ ﻞﻤﺤﺗ مزﻻ ار ﻪﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ و ﺎﺑ ﺖﻋﺎﺠﺷ

رد ﻞﺑﺎﻘﻣ نآ ﺮﻫﺎﻇ دﻮﺷ . ﻖﻘﺤﺗ ﻦﻳا هﺪﻳﺪﭘ هﺪﻳا لآ ﻲﻧﺎﻣز نﺎـﻜﻣا

ﺮﻳﺬﭘ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ ﻪﻛ زا ﻢﻫ نﻮﻨﻛا ﺮﺸﺑ يزوﺮﻣا ﺪـﻧاﻮﺘﺑ شدﻮـﺧ ار

ياﺮﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻧﺎﻨﭽﻧآ رد يﺎﻴﻧد نﺎﮔﺪﻨﻳآ هدﺎـﻣآ دزﺎـﺳ . ﻦـﻳا ﺰـﻴﻧ

طوﺮﺸﻣ ﻪﺑ ﺶﻨﻴﺑ،ترﺎﻬﻣ،ﺶﻧاد و

ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﺖﺳا . ﻲﮔﺪﻧز رد يﺎـﻴﻧد

ﺪﻳﺪﺟ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣﺎﻛ و ﺐﺴﻛ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻦﻳا

ﺖﺳﺎﻫراﺰﺑا .

نوﺪﺑ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻦﻴﻨﭼ يراﺰﺑا ﺖـﺑﺎﻗر و ﻲﮔﺪـﻧز رﺎﻴـﺴﺑ

ﻞﻜﺸﻣ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ و مﺰﻠﺘﺴﻣ زا ﺖﺳد نداد ﺖﺻﺮﻓ يﺎﻫ ﻲـﻧاواﺮﻓ

رد ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻧازور داﺮﻓا و ﻊﻣاﻮﺟ ﺖﺳا ) 1 .(

ﻲﻜﻳ زا ﻲﻳﺎﻫراﺰﺑا ﻪﻛ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ار رد ﻦﻴﻣﺎﺗ ﻦﻳا فاﺪﻫا

يرﺎــﻳ

،ﺪﻧﺎــﺳر ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ ﺶــﻧاد

ﺖــﺳا . ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ ﺶــﻧاد

ﻖــﻠﺧ

ﺐﺴﻛ،ﺶﻧاد هﺮﻴﺧذ،ﺶﻧاد

يزﺎﺳ رﺎﺸﺘﻧا،ﺶﻧاد ﻪﺑ،ﺶﻧاد

كاﺮﺘـﺷا

يراﺬﮔ ﺶﻧاد و هﺮﺧﻻﺎﺑ ﻪﺑ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﺶﻧاد ﺖـﺳا . ﻚـﻳ نﺎﻣزﺎـﺳ

ﺪﻳﺎﺑ ﺶﻧاد درﻮﻣ زﺎﻴﻧ دﻮﺧ ار ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ اﺮﻧآ،هدﺮﻛ

ﺐـﺴﻛ ﺪـﻳﺎﻤﻧ و

هﺮﻴﺧذ يزﺎﺳ ﺪﻨﻛ ﺎﺗ ﺪﻧاﻮﺘﺑ اﺮﻧآ رد دراﻮﻣ درﻮﻣ زﺎﻴﻧ ﻪﺑ رﺎﻛ دﺮـﻴﮔ .

ﺲﭘ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﻞﻣﺎﺷ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ دﺎﺠﻳا

و ﻖﻠﺧ ﺶﻧاد رﺎﺒﺘﻋا،

نﺪﻴﺸﺨﺑ ﻪﺑ ﺶﻧاد ﻞﻜﺷ،

نﺪﻴﺸﺨﺑ ﻪﺑ نآ ﻊﻳزﻮﺗ،

ﺶﻧاد و دﺮﺑرﺎﻛ

ﻲﻤﻠﻋ نآ رد نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 2 .(

زا ﻲﻓﺮﻃ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﺑ مﺎﻤﺗ ﻪﺒﻨﺟ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﺮﻴﺛﺎـﺗ

ﻲﻣ دراﺬﮔ و ﺮﺑ سﺎﺳا تادﺎﻘﺘﻋا و يﺎﻬﺷزرا كﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ،

نﺎﻣزﺎـﺳ

ﺎﻫ ترﺪﻗ ﻲﻣ ﺪﺸﺨﺑ و ﺮﺑ شﺮـﮕﻧ رﺎـﺘﻓر هﺰـﻴﮕﻧا،يدﺮﻓ

، ﺖﻳﺎـﺿر

ﻲﻠﻐﺷ و ﺢﻄﺳ ﺪﻬﻌﺗ يوﺮﻴﻧ ﻲﺣاﺮﻃ،ﻲﻧﺎﺴﻧا رﺎﺘﺧﺎﺳ

و مﺎﻈﻧ يﺎـﻫ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ فﺪﻫ،

ﻦﻳوﺪﺗ،يراﺬﮔ و

ياﺮﺟا ﻂﺧ ﻲـﺸﻣ ﺎـﻫ و ياﺮـﺟا

يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺎﻫ

و ...

ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﻣ دراﺬﮔ ) 3 .(

ﺎﻬﻨﺗ ﺎﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ،

و دﺎﺠﻳا ﻚﻳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺐﺳﺎﻨﻣ و

فﺎﻄﻌﻧا ﺮﻳﺬﭘ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﺞﻳرﺪﺗ يﻮـﮕﻟا ﻞـﻣﺎﻌﺗ ﻦﻴـﺑ

داﺮﻓا ار رد نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻴﻴﻐﺗ داد و زا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ

ﺖﻳﺰﻣ ﻲﺘﺑﺎﻗر هﺮﻬﺑ ﺖﻓﺮﮔ ) 4 .(

زا وﺮﻨﻳا نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻄﻴﺤﻣ

ياﺮﺑ لﺎﻘﺘﻧا،كاﺮﺘﺷا و

ﻞﺑﺎﻘﺗ ﺶـﻧاد رد نﺎـﻴﻣ ﺎـﻀﻋا ﻪـﺑ دﻮـﺟو

ﺪﻧروآ و داﺮﻓا ار رد ﺖﻬﺟ ﺎﺑ مﻮﻬﻔﻣ ندﺮﻛ نﺎﺸﺗﻼﻣﺎﻌﺗ

، شزﻮﻣآ

ﺪﻨﻫد ) 5 .(

ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا هزوﺮﻣا ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻲﮔﮋﻳو نﺎﻬﺟ

،ﺖﺑﺎﻗر

ﺮﻴﻴﻐﺗ

،ﺖﺳا ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺎﻬﺘﻛﺮﺷ رﺎﭼﺎﻧ ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﺎـﺑ ﻪـﻴﻜﺗ ﺮـﺑ داﺮـﻓا

نﺎﻣزﺎﺳ ناﻮﻨﻌﺑ ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻬﻧآ ار ﻪﺑ

،كرد ﻢـﻬﻓ و

ﻪﺋارا ﻪﺘﺴﻧاد ﺎﻫ و هﺪﻳا يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺟ و هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻠﻤﻋ زا نآ هﺪﻳا ﺎﻫ رد

دﺮﺒﺸﻴﭘ ﺪﺻﺎﻘﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻖﻳﻮﺸﺗ ﺪﻨﻨﻛ و ﻦﻳا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺪـﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻦـﻳا

ﺖﺳا ﻪﻛ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ناﻮـﻨﻌﺑ

ﻞﻴﻜـﺸﺗ هﺪـﻨﻫد ﺖﻴـﺼﺨﺷ ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ

ﻪﻛ نﺎﻨﻛرﺎﻛرﺎﺘﻓر زاﺮﺛﺄﺘﻣ

نآ ﻲﻣ

،ﺪﺷﺎﺑ ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ ﺶـﻧاد

روﺮﭘ و ﻲﻣﺎﺣ يﺎﻬﺘﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻧاد

رﻮﺤﻣ ﺪﺷﺎﺑ .

ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻊﻧﺎﻣ

ياﺮﺟا ﺶﺨﺑﺮـﺛا ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺶـﻧاد

رد

،نﺎﻣزﺎـﺳ

ناﺪﻘﻓ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻢﻴﻬـﺴﺗ ﺶـﻧاد و مﺪـﻋ كرد يﺎـﻳاﺰﻣ ﻲـﺑ رﺎﻤـﺷ

ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ ﺶــﻧاد

رد نﺎــﻴﻣ نﺎــﻨﻛرﺎﻛ ﻲــﻣ

ﺪــﺷﺎﺑ ) 6 ( . ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ

تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﺶـﻧاد رﻮـﺤﻣ ﻪـﻛ ﻞﻣﺎـﺷ

شزرا ﺎــﻫ و تادﺎــﻘﺘﻋا يﺎــﻀﻋا

نﺎﻣزﺎــﺳ رد طﺎــﺒﺗرا ﺎــﺑ ﻢﻴﻫﺎــﻔﻣ

تﺎﻋﻼﻃا و ﺶﻧاد ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻳ ﻲﻜ زا ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻋ ﻮ ﻞﻣا رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶـﻧاد ﺖـﺳا ) 7 ( . اﺬـﻟ ﻦﻴﻟﻮـﺴﻣ ﻪـﺻﺮﻋ يﺎـﻫ تﺎﻣﺪـﺧ

ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺎﺑ هﺮﻬﺑ يﺮﻴﮔ زا راﺰﺑا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد

ياﺮﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺎﻫ

ﻪﺑ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎـﻫ

ﻳ هﺪـﻧﺮﻴﮔدﺎ مﺎـﮔ

يﺮﺛﻮﻣ ار رد ﺐﺴﻛ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ يﺎﻫ ﻦﻳا عﻮﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ﺪﻧرادﺮﺑ .

نﻮﻨﻛﺎﺗ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ يدﺎـﻳز رد ﻞـﺧاد و جرﺎـﺧ زا رﻮـﺸﻛ رد

ﻪﻨﻴﻣز طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺶـﻧاد ترﻮـﺻ

ﻪﺘﻓﺮﮔ زا

،ﻪـﻠﻤﺟ ﻲﻨﻴـﺴﺣ رد ﺶﻫوﮋـﭘ نﺎـﺸﻧ داد ﻪـﻛ ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد زا ﺖﻴﻌﺿو ﻂـﺳﻮﺘﻣ رادرﻮـﺧﺮﺑ هدﻮـﺑ

و

ﻦﻴﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﻄﺑار يرادﺎﻨﻌﻣ دﻮﺟو

دراد و راﺮﻘﺘـﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺶـﻧاد

مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ ) 8 .(

يﺮﮕـﺴﻋ رد

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪـﻄﺑار ﻦﻴـﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ )

،رﺎﺘﺧﺎـﺳ

،ﮓﻨﻫﺮﻓ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ( ﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﺖـﺧادﺮﭘ . ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺶﻫوﮋـﭘ

يو نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻪﻄﺑار يرادﺎﻨﻌﻣ ﻦﻴﺑ

رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺎﺑ ﻖﻠﺧ و

رﺎﺸﺘﻧا ﺶﻧاد دﻮﺟو دراد ) 9 .(

ﻦﻴﻟوﺎﭘ و نﻮـﺳﺎﻣ رد ﻲـﺸﻫوﮋﭘ ﻪـﺑ

ﻲﺳرﺮﺑ ﻊﻧاﻮﻣ و ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﻮـﻣ رد شﺮﻳﺬـﭘ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ

ﺶﻧاد ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ و

ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﻛ ﻊﻧاﻮﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد

ترﺎﺒﻋ زا ﮓﻨﻫﺮﻓ

،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺮﺒﻫر و يﺎﻫدﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ

ﻲـﻣ

ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 10 .(

ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻖﺒﻃ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎـﺠﻧا

هﺪـﺷ ﻲـﻜﻳ زا ﻊـﻧاﻮﻣ

هﺪﻤﻋ راﺮﻘﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ

، ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ

ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 4 و 5 ( و ﺚﺤﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻜﻳ زا ﻦﻳﺮـﺘﻤﻬﻣ ﻪـﺒﻨﺟ

يﺎﻫ ﺮﻫ مﺎﻈﻧ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ

، ﻲﺳرﺮﺑ ﻪـﻄﺑار ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺟﻮﻣ و ﺮﻴﺛﺎﺗ نآ ﺮﺑ راﺮﻘﺘﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺶـﻧاد يروﺮـﺿ

ﻲﻣ

؛ﺪﺷﺎﺑ زاو ﻲﻳﺎﺠﻧآ ﻪﻛ ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ةرﺎﺑرد طﺎﺒﺗرا

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ ﻲﺘﻌﻨﺻ ترﻮﺻ

ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا

، ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ يروﺮﺿ ﺮﻈﻨﺑ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻪـﻛ ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ ﻦـﻳا

طﺎﺒﺗرا رد يﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ

- ﻲﻧﺎﻣرد ﻦﻣ ﻪﻠﻤﺟ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ

ﺔﺗﻮﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻪﺘﺷاﺬﮔ دﻮﺷ .

رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺮﺑ

نآ ﺖﺳا ﺎـﺗ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ

نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

داﮋﻧ ار ﺮﺑ سﺎﺳا لﺪﻣ نﻮﺴﻴﻧد درﻮﻣ ﻲﺑﺎـﻳزرا

راﺮﻗ هداد ﺲﭙﺳ ﻪﻄﺑار نآ ار ﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶـﻧاد ﻲـﺳرﺮﺑ ﺪـﻨﻛ . زا

ﻲﻳﺎﺠﻧآ ﻪﻛ ﻦﻳا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ

لﺎﺒﻧد تﻻﻮﺤﺗ هدﺮﺘـﺴﮔ رد ﺢﻄـﺳ

دﻮﺧ ﻲﻣ

،ﺪﺷﺎﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﻨﻴﻣز ار ياﺮﺑ هدﺎﻴﭘ يزﺎﺳ

و دﻮــﺒﻬﺑ ﻚــﻴﻨﻜﺗ يﺎــﻫ ﻲﻟﺎــﻌﺗ ﻲــﻳاﺮﮔ و دﻮــﺒﻬﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎــﺳ رد

(3)

نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ و

يﺎﻘﺗرا دﺮﻜﻠﻤﻋ نآ ﻢﻫاﺮﻓ دروآ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ناﺮﻳﺪﻣ ﺎﺑ

ﻲﻫﺎﮔآ زا عﻮﻧ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ دﻮﺧ

ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺖﻬﺟ

ﻊﻓر ﺺﻗاﻮﻧ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا شﻼﺗ هدﻮﻤﻧ و نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ار

ياﺮـﺑ

،دﻮـﺒﻬﺑ

لﻮﺤﺗ و تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺰﻴﻣآ هدﺎﻣآ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ .

ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ

يروآدﺮـﮔ هﻮـﺤﻧ ﺐـﺴﺣ ﺮـﺑ و يدﺮﺑرﺎﻛ ،عﻮﻧ ﺮﻈﻧ زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺎﻫ هداد رد ﻪـﻛ ؛ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ ﻲـﺸﻳﺎﻤﻴﭘ هوﺮﮔ زا و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ عﻮﻧ زا

نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1388 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ناﺮﻬﺗ داﮋﻧ ﻲﻤﺷﺎﻫ ﺪﻴﻬﺷ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد .

دﻮﺑ رﻮﻛﺬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻪﻴﻠﻛ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ .

ﻞﻨـﺳﺮﭘ

،يرﺎﺘــﺳﺮﭘ ،ﻲﻧﺎﺒﻴﺘــﺸﭘ هوﺮــﮔ رﺎــﻬﭼ ﻪــﺑ ﻲﻠﻐــﺷ هوﺮــﮔ سﺎــﺳا ﺮــﺑ

ـﺳ ﻪـﺑ ﻲﻣاﺪﺨﺘـﺳا عﻮـﻧ سﺎـﺳا ﺮﺑ و ﻚﺷﺰﭘ و ﻲﻜﻴﻨﻠﻛارﺎﭘ هوﺮـﮔ ﻪ

ﻲﺣﺮﻃ و ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ ،ﻲﻤﺳر -

ﺪﻧﺪـﺷ يﺪـﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ يداد راﺮﻗ .

ﻪـﻧﻮﻤﻧ

هﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻲﻓدﺎﺼﺗ شور ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا1

. ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ

ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد مزﻻ 120

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻦﻳا

راﺪﻘﻣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪـﺑ

رﻮﻃ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ و ﺮﺑ ﺐـﺴﺣ ﻪﺘـﺳر ﻲﻠﻐـﺷ و عﻮـﻧ ﻲﻣاﺪﺨﺘـﺳا ﻦﻴـﺑ

نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ترﻮـﺻ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ﻊـﻳزﻮﺗ ﺪـﻳدﺮﮔ ﺖـﻳﺎﻬﻧ رد ﻪـﻛ 112

ﺪــﺷ يروآ ﻊــﻤﺟ ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ )

ﻲﻧﺎﺒﻴﺘــﺸﭘ ﺶــﺨﺑ 36

،ﻪﻣﺎﻨــﺸﺳﺮﭘ

يرﺎﺘﺳﺮﭘ 56 ﻲﻜﻴﻨﻠﻛارﺎﭘ ،ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 11

ﻲﻜﺷﺰﭘ و ﻪﻣﺎﻨﺴﺸﺳﺮﭘ 9

ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .(

راﺰﺑا يروآدﺮﮔ هداد ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يا

ﻞﻤﺘﺸﻣ ﺮـﺑ ﻪـﺳ

ﺖﻤﺴﻗ دﻮﺑ : ﺖﻤﺴﻗ لوا طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد

)

،ﻦـﺳ

،ﺲﻨﺟ كرﺪـﻣ

،ﻲﻠﻴـﺼﺤﺗ ﻪﻘﺑﺎـﺳ

ﺖﻣﺪـﺧ ﻪﺘـﺳر،

ﻲﻠﻐـﺷ و عﻮـﻧ

ماﺪﺨﺘﺳا ( و ﺖﻤﺴﻗ مود ﻞﻣﺎﺷ 60 لاﻮﺳ ياﺮﺑ ﺶﺠﻨـﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻤﺴﻗ مﻮﺳ ﻞﻣﺎﺷ 21 لاﻮـﺳ ياﺮـﺑ ﺶﺠﻨـﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ

؛ﺶﻧاد ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد زا لﺪﻣ ﻪـﻳﺎﭘ يﺎـﻫ نﺎﻤﺘﺧﺎـﺳ

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﺖﺳوﺮﭘ و نارﺎﻜﻤﻫ ) 11 (

، و ياﺮـﺑ ﻲـﺳرﺮﺑ ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ زا لﺪﻣ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﻞﻴﻧاد نﻮﺴﻴﻧد ) 12 ( هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺖﺳا .

ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮓﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ :

ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رﻮﻛﺬﻣ

ﻂﺳﻮﺗ نﻮﺴﻴﻧد ) 2000 ( ﻲﺣاﺮﻃ هﺪﺷ ﺖﺳا .

داﺪﻌﺗ تﻻاﻮﺳ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا رد

ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻞﻣﺎـﺷ

60 لاﻮـﺳ و رد

ﺐﻟﺎﻗ سﺎﻴﻘﻣ 5 ﻪﻨﻳﺰﮔ يا تﺮﻜﻴﻟ ) ﻒﻴﻃ ﻼﻣﺎﻛ ﻒﻟﺎـﺨﻣ ﺎـﺗ ﻼﻣﺎـﻛ

ﻖﻓاﻮﻣ ( ﻦﻳوﺪﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا .

تﻻاﻮﺳ 1 ﺎـﺗ 15 ﻪـﻔﻟﻮﻣ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﺘﻛرﺎـﺸﻣ )

ﻞﻣﺎـﺷ : ﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ

،يزﺎﺳ ﻢﻴﺗ

،يزﺎﺳ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﻫ (

، 16 ﺎﺗ 30 ﻪـﻔﻟﻮﻣ ﮓـﻨﻫﺮﻓ

يرﺎﮔزﺎﺳ ) ﻞﻣﺎﺷ : شزرا يﺎﻫ

،ﻦﻳدﺎﻴﻨﺑ

،ﻖﻓاﻮﺗ ﻲﮕﻨﻫﺎـﻤﻫ (

، 31 ﺎـﺗ

45 ﻪﻔﻟﻮﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ قﺎﺒﻄﻧا يﺮﻳﺬﭘ ) ﻞﻣﺎﺷ : دﺎـﺠﻳا

،ﺮـﻴﻴﻐﺗ يﺮﺘـﺸﻣ

،يرﻮــﺤﻣ يﺮﻴﮔدﺎــﻳ

ﻲﻧﺎﻣزﺎــﺳ (

، و 46 ﺎــﺗ 60 ﻪــﻔﻟﻮﻣ ﮓــﻨﻫﺮﻓ

ﻲﺘﻳرﻮﻣﺎﻣ ) ﻞﻣﺎﺷ : ﺖﻬﺟ

،ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا فاﺪﻫا

و

،ﺪﺻﺎﻘﻣ ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا (

ار درﻮﻣ ﺶﺠﻨﺳ راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد .

1. Randomized- Stratified method

ﻦﻳﺮﻴﺷ ) 1381 ( رد هژوﺮﭘ ﻲﺸﻫوﮋﭘ دﻮﺧ رﺎﺒﺘﻋا ﻦﻳا ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ

ار ﺎﺑ شور يﺎﻔﻟآ خﺎﺒﻧوﺮﻛ رد ناﺮﻳا هﺪﻴﺠﻨﺳ ﺖﺳا . ﺐﻳﺮﺿ رﺎـﺒﺘﻋا

ياﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻴﮔرد نﺪﺷ رد رﺎﻛ ) ﺖﻛرﺎـﺸﻣ ( 84 %

، يرﺎﮔزﺎـﺳ و

مﺎﺠـــﺴﻧا 74

%

، قﺎـــﺒﻄﻧا يﺮﻳﺬـــﭘ 87 % و ﺖﻟﺎـــﺳر 85 % ﻲـــﻣ

ﺪﺷﺎﺑ ) 13 .(

ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

ﺶﻧاد :

ﻦﻳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ

21 لاﻮﺳ 5 ﻪﻨﻳﺰﮔ يا ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪـﻛ ﺮـﺑ

سﺎﺳا ﻒﻴﻃ

،تﺮﻜﻴﻟ 8 ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶـﻧاد ار درﻮـﻣ ﺶﺠﻨـﺳ

راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻫد . تﻻاﻮﺳ 1 و 2 ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ فاﺪﻫا

،ﺶﻧاد تﻻاﻮـﺳ

3

، 4 و 5 ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ

،ﺶﻧاد تﻻاﻮﺳ 6 و 7 ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺐﺴﻛ

،ﺶﻧاد

تﻻاﻮﺳ 9

، 8 و 10 ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ

،ﺶﻧاد تﻻاﻮـﺳ 11 ﺎـﺗ 14 ﻪـﻔﻟﻮﻣ

ﻢﻴﻬــــﺴﺗ

،ﺶــــﻧاد تﻻاﻮــــﺳ

15 و 16 هدﺎﻔﺘــــﺳا

،ﺶــــﻧاد

تﻻاﻮﺳ 19

، 18

، 17 يراﺪﻬﮕﻧ ﺶـﻧاد و تﻻاﻮـﺳ 20 و 21 ﻪـﻔﻟﻮﻣ

ﻲﺑﺎﻳزرا ﺶﻧاد ار درﻮﻣ ﺶﺠﻨﺳ راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد .

ﻲﻧاﻮﻠﮔ ) 1387 ( رد ﺶﻫوﮋﭘ دﻮﺧ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ﻦـﻳا ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ار

زا

ﻖﻳﺮﻃ يﺎﻔﻟآ

،خﺎﺒﻧوﺮﻛ 94 % ﻪﺑ ﺖﺳد هدروآ ﺖﺳا ) 14 .(

ﺲﭘ زا يروآدﺮﮔ هداد ﺎﻫ

، ﺖﻬﺟ ﻦﻴﻴﻌﺗ هﺮﻤﻧ ﺮﻫ ﻚﻳ زا ﻪـﻔﻟﻮﻣ

يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،ﺶﻧاد زا نﻮﻣزآ يﺎﻫ

ANOVA

و

T-test

و ﺖﻬﺟ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻄﺑار و ناﺰﻴﻣ ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴـﺑ

ﺎـﻬﻧآ زا

نﻮﻣزآ نﻮﺳﺮﻴﭘ رد مﺮﻧ راﺰـﻓا 16 هدﺎﻔﺘـﺳاspss

ﺪـﺷ . ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ

ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ هداد يﺎﻫ ﻖﻴﻘﺤﺗ زا ﻲﻳﺎـﻫرﺎﻣآ نﻮـﭽﻤﻫ

،ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد

،ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﻧاواﺮﻓ

،ﻲﺒﺴﻧ ﻲﻧاواﺮﻓ

،ﻲﻌﻤﺠﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و

يﺎﻫرادﻮﻤﻧ...

ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻳدﺮﮔ .

ﻳ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎ : ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد 30.4

نادﺮﻣ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺪﺻرد

و 69.6 ﺪﻧداد ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ نﺎﻧز ار ﺮﮕﻳد ﺪﺻرد .

ﻲـﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ

ﻲﻨـﺳ هوﺮـﮔ رد ﻦـﺳ ﺮـﻈﻧ زا نﺎﮔﺪـﻨﻫد ﺦﺳﺎﭘ 40

- 30 ﺎـﺑ لﺎـﺳ

43.8 زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ رد ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﺪﺻرد 50

لﺎـﺳ

ﺎﺑ 1.8 ﺖﺳا هدﻮﺑ عﻮﻤﺠﻣ ﺪﺻرد .

ناﺰـﻴﻣ ﺎـﺑ ﻪﻄﺑار رد ،تﻼﻴـﺼﺤﺗ

ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ )

69.6 ﺪـﺻرد ( زا

ﻦﻳﺮـــﺘﻤﻛ و ﺲﻧﺎـــﺴﻴﻟ كرﺪـــﻣ ياراد ﻲـــﺳرﺮﺑ درﻮـــﻣ ﻪـــﻧﻮﻤﻧ ﺪﺻرد ) 2.7 ﺪﺻرد (

ﺪـﻧدﻮﺑ ﺲﻧﺎـﺴﻴﻟ قﻮـﻓ كرﺪﻣ ياراد .

ظﺎـﺤﻟ زا

داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ 71.4

ﻪـﻧﻮﻤﻧ زا ﺪﺻرد

زا ﺰﺘﻤﻛ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ ياراد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ 10

ﺎﺳ ،ل 18.7 ﺪـﺻرد

ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ ياراد 19

- 10 و لﺎﺳ 9.8 ﻪﻘﺑﺎـﺳ ياراد ﺪﺻرد 20

ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ و لﺎﺳ .

،ماﺪﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺮﻈﻧ زا 50.9

ذﺎﺨﺗا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺻرد

ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ هﺪﺷ /

،ﻲﻧﺎـﻤﻴﭘ ﻪﺒﺷ 25.9

و ﻲﻤـﺳر ﺪـﺻرد 23.2

ﺪـﺻرد

ﻲــﺣﺮﻃ / ﺪــﻧدﻮﺑ يدادراﺮــﻗ .

،ﻲﻠﻐــﺷ ﻪﺘــﺳر ﺮــﻈﻧ زا ﻪــﻜﻨﻳا ﺎــﺘﻳﺎﻬﻧ

ﭘ ﺶﺨﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﺑ يرﺎﺘﺳﺮ

49.1

دﻮـﺑ ﺪـﺻرد .

(4)

ياراد ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﻲﻜـﺷﺰﭘ و ﻲﻜﻴﻨﻠﻛارﺎـﭘ ،ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﻲﻧاواﺮﻓ 32.1 ،ﺪﺻرد 9.8 و ﺪﺻرد 8.9 ﺪﻧا هدﻮﺑ ﺪﺻرد .

يا ﻪـﻨﻳﺰﮔ ﺞﻨـﭘ تﺮـﻜﻴﻟ ﻒـﻴﻃ سﺎـﺳا ﺮـﺑ و ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا رد ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻞﻗاﺪـﺣ و ﺮﺜﻛاﺪﺣ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رد هﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ

ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ زا ﺪﻌﺑ ﺮﻫ تازﺎﻴﺘﻣا ﻲ

ﻪﺑ ﺎـﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 5

و 1 ﻲـﻣ

ﺪﺷﺎﺑ . يﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا وISO

ﺰﺟ و هداد راﺮﻗ دﻮﺧ رﺎﻛ رﻮﺘﺳد رد ار ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﻓر ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا ،هﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻚﻳ ﻪﺟرد يﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ياراد ﺎـﻫ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺮﻳﺎـﺳ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا

ﺮﺗ بﻮﻠﻄﻣ ﺪﺷﺎﺑ ي

؛ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و ﻦﻴـﺸﻴﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ

يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ ،ﺪﻴﺗﺎﺳا ﺮﻈﻧ 3.5

ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﺪـﺣ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ

ﻳا رد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻦ

زا ﺮﺗﻻﺎـﺑ زﺎﻴﺘﻣا

ﺖـﺳا ﺖﻴﻌـﺿو ندﻮﺑ بﻮﻠﻄﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ .

لوﺪـﺟ ) 1 ( ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ

ـﻧﻮﻤﻧ رد ار ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ تازﺎﻴﺘﻣا درﻮـﻣ ﻪ

ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .

لوﺪﺟ ) 1 ( - ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻠﺻا يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ تازﺎﻴﺘﻣا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﻲﻠﺻا دﺎﻌﺑا ﮓﻨﻫﺮﻓ زﺎﻴﺘﻣا ﻲﻠﻛ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

Test Value= 3.5

يدﺪﻋ يﺪﺻرد

رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا p-value

ﺖﻛرﺎﺸﻣ 3.79

75.8 0.827

0.001

يرﺎﮔزﺎﺳ 3.45

69 0.658

0.23

يﺮﻳﺬﭘ قﺎﺒﻄﻧا 3.58

71.6 0.607

0.08

ﺖﻟﺎﺳر 3.70

74 0.633

0.0005

لوﺪﺟ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻖﺑﺎﻄﻣ 1

يﺮﻳﺬﭘ قﺎﺒﻄﻧا ،ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ،

دراد راﺮﻗ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ ﺢﻄﺳ رد داﮋﻧ ﻲﻤﺷﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﺘﻟﺎﺳر و ،رﻮﻛﺬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﺐﻟﺎﻏ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﻣا ﻲـﻣ ﻲﺘﻛرﺎـﺸﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ

ﺪﺷﺎﺑ . زﺎﻴﺘﻣا ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ يرﺎﮔزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ )

3.45 ( ﺖﻴﻌﺿو رد

دراد راﺮﻗ ﻂﺳﻮﺘﻣ زا ﺮﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ نﺎـﺸﻧ داد ﻪـﻛ رد نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤـﺷﺎﻫ

داﮋﻧ

،ناﺮﻬﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد و ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ نآ زا ﺖﻴﻌﺿو ﺎﺘﺒـﺴﻧ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ

رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲـﻣ

ﺪﻨـﺷﺎﺑ . مﺎـﻤﺗ ﻪـﻔﻟﻮﻣ ﺎـﻫ ياراد هﺮـﻤﻧ

ﻂﺳﻮﺘﻣ و رد ﺪﺣ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ هدﻮﺑ ﺪﻧا . زا ﻦﻴﺑ ﻦﻳا ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺎﻫ

ﻂﻘﻓ ﺐﺴﻛ ﺶﻧاد و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺶﻧاد تاﺮﻤﻧ يﺮﺘﻤﻛ ار ﺖﺒﺴﻧ ﻪـﺑ

ﺮﻳﺎﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺎـﻫ ﺐـﺴﻛ ﺪـﻧدﺮﻛ ﺎـﻣا رد عﻮـﻤﺠﻣ هﺮـﻤﻧ ﻲـﻠﻛ

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد زا ﻊـﺿو ﻲﺒـﺳﺎﻨﻣ رادرﻮـﺧﺮﺑ دﻮـﺑ

. لوﺪـﺟ ) 2 (

ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻦﻳا ﺐﻠﻄﻣ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .

لوﺪﺟ ) 2 ( - ﺖﻴﻌﺿو ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد و ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ نآ رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

داﮋﻧ ناﺮﻬﺗ

ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ

ﻦﻴﻴﻌﺗ فاﺪﻫا ﺶﻧاد 32

/ 3 98

/ 0

ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺶﻧاد 02

/ 3 85

/ 0

ﺐﺴﻛ ﺶﻧاد 99

/ 2 97

/ 0

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺶﻧاد 92

/ 2 81

/ 0

ﻢﻴﻬﺴﺗ ﺶﻧاد 18

/ 3 77

/ 0

هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻧاد 08

/ 3 98

/ 0

يراﺪﻬﮕﻧ ﺶﻧاد 38

/ 3 85

/ 0

ﻲﺑﺎﻳزرا ﺶﻧاد 20

/ 3 11

/ 1

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد 13

/ 3 75

/ 0

(5)

ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد

نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ درﻮﻣ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻄﺑار يرﺎﻣآ رادﺎﻨﻌﻣ رد

ﺢﻄﺳ

=0.01α

ﻦﻴﺑ مﺎﻤﺗ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ درﻮﻣ

ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮـﺟو ﺖـﺷاد

)

p-value=0.000

(

؛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺎﺘﺒﺴﻧ

يدﺎﻳز ﻦﻴﺑ ﻪـﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻳدﺮﮔ . لوﺪـﺟ

) 3 ( ناﺰﻴﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ و

طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ار

نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد .

لوﺪﺟ ) 3 ( - ﻪﻄﺑار ﻦﻴﺑ ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻛرﺎﺸﻣ

يرﺎﮔزﺎﺳ قﺎﺒﻄﻧا

يﺮﻳﺬﭘ ﺖﻟﺎﺳر

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ p-value=0.000 ﺶﻧاد

r=0.679 p-value=0.000

r=0.716 p-value=0.000

r=0.700 p-value=0.000

r=0.707

رد عﻮﻤﺠﻣ ﻢﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﻢﻫ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد

رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

داﮋﻧ ناﺮﻬﺗ زا ﺖﻴﻌـﺿو ﺎﺘﺒـﺴﻧ

ﻲﺑﻮـﻠﻄﻣ

رادرﻮﺧﺮﺑ هدﻮﺑ

و ﻦﻴﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﻄﺑار يرﺎـﻣآ رادﺎـﻨﻌﻣ و ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﻲﺘﺒﺜﻣ

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺷ . لوﺪﺟ ) 4 ( زﺎﻴﺘﻣا ﻲﻠﻛ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶـﻧاد و

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ناﺰـﻴﻣ

طﺎـﺒﺗرا ﻦﻴـﺑ ﺎـﻬﻧآ ار رد

نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ درﻮﻣ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد .

لوﺪﺟ ) 4 ( - ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻠﻛ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ ﺎﻬﻧآ رد نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

ﺮﻴﻐﺘﻣ يﺎﻫ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﺢﻄﺳ يرادﺎﻨﻌﻣ و

ناﺰﻴﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ

يدﺪﻋ يﺪﺻرد

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ 63

/ 3 72

p-value= 0.000 % r=0/75

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ 13 ﺶﻧاد

/ 3 62

%

و ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ :

ﻲﺳرﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲﻠﻛ فﺪﻫ يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ

ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ

نﻮـﺴﻴﻧد لﺪـﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ناﺮﻬﺗ داﮋﻧ ﻲﻤﺷﺎﻫ ﺪﻴﻬﺷ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ و

ﺶـﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺎـﺑ ﺎﻬﻧآ طﺎﺒﺗرا ﮓـﻨﻫﺮﻓ زا ﺪـﻌﺑ رﺎـﻬﭼ ﻪـﻛ دﻮـﺑ

) ﻲﺘﻟﺎﺳر و يﺮﻳﺬﭘ قﺎﺒﻄﻧا ،يرﺎﮔزﺎﺳ ،ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ (

ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار

داد راﺮﻗ . ناﺮـﻬﺗ داﮋﻧ ﻲﻤﺷﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ

دﻮﺑ ﻦﻳا زا ﻲﻛﺎﺣ ﻦـﻳا رد ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ دﺎـﻌﺑا ﺖﻴﻌـﺿو ﻪﻛ

ﺪـﺷﺎﺑ ﻲﻣ بﻮﻠﻄﻣ ،ﺰﻛﺮﻣ .

ـﻳ ﻦﻴﻣﺎـﺗ ﻢﻟﺎـﺳ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻚ

،ﻲﺘﻛرﺎـﺸﻣ ،قﻼـﺧ ،دﺎـﻤﺘﻋا ﺎـﺑ ،ﻪﻧﺎﻤﻴﻤﺻ ،زﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﻚﻳ هﺪﻨﻨﻛ يزﺎـﺳدازآ رد ﺶـﻳﻻآ ﻲـﺑ و ﻲـﻘﻄﻨﻣ ،ﻲـﻳﻼﻘﻋ ،ﻲـﻤﻠﻋ ،ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ هﻮﻘﻟﺎﺑ يﺎﻫ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ و داﺮﻓا يﺎﻫ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ )

15 .(

تﺎــﻘﻴﻘﺤﺗ ﺮــﺘﻴﭘ

ز ﻦﻣﺮــﺗاو و )

1982 ( ﻪــﻛ ﺖــﺳا نآ زا ﻲﻛﺎــﺣ

اﺮـﻳز ،ﺪـﻧراد ﺖـﺒﺜﻣ و يﻮﻗ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﺮﺗﺮﺑ و ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ يﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﻖـﻓاﻮﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ،ﺖﺒﺜﻣ و يﻮﻗ ﮓﻨﻫﺮﻓ و نﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﺑ داﺮـﻓا ﺪﻬﻌﺗ ﺶﻳاﺰﻓا و يدﺮﺒﻫار تﺎﻜﻧ يور ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ فاﺪﻫا ﻲﻳﻮﺴﻤﻫ ﺎﺘﻳﺎﻬﻧ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا

ﻦﻳا و

ﺖﺳا يرو هﺮﻬﺑ و ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺶﻳاﺰﻓا ياﺮﺑ ﻢﻬﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ ،ﻢﻬﻣ )

16 .(

ﻲﻤﺷﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﺐﻟﺎﻏ ﮓﻨﻫﺮﻓ ،ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻖﺒﻃ

ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ ﻲﺘﻛرﺎـﺸﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ،داﮋﻧ .

ﻪـﻛ ﺖـﺳﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳﺪـﺑ ﻦـﻳا

ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ و هﺪـﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ يرﺎﻛ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رﻮﺤﻣ ﺮﺑ رﻮﻛﺬﻣ نﺎﻣزﺎﺳ د ﻲﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ حﻮﻄﺳ ﻪﻤﻫ رد ار ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺎﻫ ﺪﻫ

. ﻦﻴـﻨﭼ رد

ﻪـﺑ ار دﻮـﺧ و هﺪـﺷ ﺪـﻬﻌﺘﻣ نﺎﺷرﺎﻛ ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻀﻋا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ سﺎﺴﺣا نﺎﻣزﺎﺳ هﺮﻜﻴﭘ زا يا هرﺎﭘ ناﻮﻨﻋ .

ﻪـﻤﻫ رد داﺮﻓا

ﻦﻳا و ﺪﻧراد ﺶﻘﻧ يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ رد ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ سﺎﺴﺣا حﻮﻄﺳ ﺎـﺑ ﺎﻤﻴﻘﺘﺴﻣ ﺎﻬﻧآ رﺎﻛ و ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ نﺎﺷرﺎﻛ ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ دراد ﺪﻧﻮﻴﭘ نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا .

ﭼ ﻦﻴﻣﺎـﺗ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻦﻴـﻨ

ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻪـﺑ ﺮﻤﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﻪﻨﺤﺻ رد نﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ و ﺎﻫزﺎﻴﻧ دزادﺮﭘ ﻲﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ .

ﺖﻳﺎـﺿر ﺢﻄـﺳ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﻦﻴﻨﭼ

ﺖـﺳا يا ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا و ؛ﺪﻫد ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار نﺎﻣزﺎﺳ رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ نﻮﮔرآ و زﺎﻤﻟﺎﻳ ﻪﻛ )

2008 ( ﻪـﻄﺑار ناﻮـﻨﻋ ﺖﺤﺗ دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ رد

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳد نآ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا و

. يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻖﺒﻃ

راﺮـﻗ ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﻳﺎﺿر،نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﻳا دراد ) 17 .(

ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ نﺎـﺸﻧ داد ﺖـﻳﺮﺜﻛا داﺮـﻓا ﺖـﺤﺗ

ﻲــﺳرﺮﺑ رد نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤــﺷﺎﻫ

داﮋــﻧ ) 72 (%

، ﺖﻴﻌــﺿو ﮓــﻨﻫﺮﻓ

(6)

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻦﻳا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ار

ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا

؛ﺪﻧدﺮﻛ ﻦﻳا ﺎـﺑ ﺞﻳﺎـﺘﻧ

ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦـﺴﺤﻣ ﻲـﮕﻴﺑ ) 1383 ( ﺖـﺤﺗ ناﻮـﻨﻋ ﻲـﺳرﺮﺑ ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻠﻀﻓا

رﻮﭘ نﺎﻣﺮﻛ ﻢﻫ ﻲﻧاﻮﺧ دراﺪﻧ ) 18 ( اﺮﭼ

ﻪﻛ يو رد ﺶﻫوﮋﭘ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺖﺳد ﺖـﻓﺎﻳ ﻪـﻛ ﺖـﻳﺮﺜﻛا

داﺮﻓا ﺖﺤﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻦﻳا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ )

67 (%

، هﺎﮔﺪﻳد ﻲـﺘﺒﺜﻣ رد

درﻮﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ

. ﻲﺑاراد ) 1380 ( ﺰـﻴﻧ

رد ﺶﻫوﮋﭘ دﻮﺧ ﺖﺤﺗ ناﻮﻨﻋ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻦﻴﻴﺒﺗ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ

هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻴﺑﺮﺗ

،سرﺪﻣ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻴﺳر ﻪﻛ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ

رد هﺎﮕﺸﻧاد رﻮﺑﺰﻣ زا ﻊﺿو ﻲﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺖﺳا ) 19 .(

زا ﻲﻓﺮﻃ نﺎﻨﻛرﺎﻛ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

داﮋـﻧ ﺖﻴﻌـﺿو ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ

ﺶـﻧاد ار رد ﺪـﺣ ﻂـﺳﻮﺘﻣ و ﺮﺗﻻﺎـﺑ زا نآ درواﺮـﺑ ﺪـﻧدﺮﻛ . ﺞﻳﺎــﺘﻧ

ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻣﺎﻋ ) 20 ( و ﻲﻣﺮﻛ ) 21 ( رد ﺰﻛﺮﻣ ﻦﻤﻬﺑ وردﻮﺧ نﺎـﺸﻧ

داد ﻪﻛ رد ﺮﻫ ود ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زﺎﻴﺘﻣا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد ﺪﺣ ﻂﺳﻮﺘﻣ و

ﺎﻳ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺮﺗ زا نآ هدﻮﺑ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎـﻫ ﻦـﻳا ﺶﻫوﮋـﭘ

ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ دراﺪﻧ

. دﻮﺟو ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﺘﻛرﺎـﺸﻣ يﻮـﻗ

رد نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ

ﻲﻤﺷﺎﻫ داﮋﻧ و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هدﺎﻴﭘ يزﺎﺳ لﺪﻣ يﺎﻫ ﻲﻟﺎـﻌﺗ ﻲـﻳاﺮﮔ و

دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ ﻲـﻣISO

ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲـﻠﻴﻟد ياﺮـﺑ ﺖﻴﻌـﺿو بﻮـﻠﻄﻣ

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد رد ﻦﻳا نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﺷﺎﺑ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ نﺎﺸﻧ داد ﻦﻴﺑ ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

ﺶﻧاد ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺎﺘﺒﺴﻧ

يﻮﻗ دﻮـﺟو دراد . ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﺑ

ناﻮﻨﻋ ﺖﻴﺼﺨﺷ و

هدﻮﻟﺎـﺷ نﺎﻣزﺎـﺳ ﺶـﻘﻧ يﺮﺛﻮـﻣ رد يراﺮـﻗﺮﺑ

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد دراد و نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﻪـﺑ رﻮـﻃ ﺮﺛﻮـﻣ

مﺎﻈﻧ ﺶﻧاد ار دﻮﺒﻬﺑ هﺪﻴﺸﺨﺑ و رد ﻞﻛ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻋﺎﺷا ﺪﻫد اﺪـﺘﺑا

ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﻛ و ﺮﻫ هزاﺪﻧا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ

يﻮﻗ ﺮﺗ

،ﺪﺷﺎﺑ هدﺎﻴﭘ يزﺎﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﺎـﺑ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ يﺮﺘـﺸﻴﺑ

مﺎﺠﻧا ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ .

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻳ ﻲـﻜ زا ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮﺛﻮـﻣ رد راﺮﻘﺘـﺳا ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ

ﺶــﻧاد و سﺎــﺳا ﺖــﻴﻘﻓﻮﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ

ﺶــﻧاد ﺖــﺳا . ﺰﭘﻮــﻟ ) 22 (

،

ترﻮﭙﻧواد ) 23 ( و ﺰﺘﻳرﻮﺒﻴﻟ ) 24 ( ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد مﺰﻠﺘﺴﻣ

دﺎﺠﻳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﻮﻗ ﺖﺳا ﺎﺗ زا نآ ﺖـﻳﺎﻤﺣ ﺪـﻨﻛ . ﻲﻟﺪـﻋ

) 25 ( و ﻦﺴﺣ هداز ) 26 ( ﺰﻴﻧ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺧ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ

ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺖﺧﺎﺳﺮﻳز ﻢﻬﻣ

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد حﺮﻄﻣ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻨﻛ . زا

ﻲﻓﺮﻃ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻒﻴﻌﺿ ﻲـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲﻌﻧﺎـﻣ ياﺮـﺑ ياﺮـﺟا

ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺰﻴﻣآ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﺪﺷﺎﺑ اﺮﭼ ﻪﻛ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻦﻴﻟوﺎﭘ و

نﻮﺳﺎﻣ ) 6 ( نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻊﻧﺎﻣ

رد ياﺮﺟا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،ﺶﻧاد ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺟﻮﻣ ﺖﺳا . چرﺎﻣ و ﺰﻧﻮﺟ ) 27 ( ﺰـﻴﻧ رد

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﻛ رد ﺐﻠﻏا ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺟﻮﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻳﺎﻤﺣ هﺪﻨﻨﻛ زا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶـﻧاد ﺖـﺴﻴﻧ . ﻳ ﻪﺘﻓﺎ يﺎﻫ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻢﻛﺎﺣ رد ﻦﻳا

نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ

ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ و ﻲﺘﻛرﺎـﺸﻣ هدﻮـﺑ

ﻪـﻛ ﺎـﺑ ﮓـﻨﻫﺮﻓ

ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ

،ﺶﻧاد ﻢﻫ ﺎﺘﺳار و ﻢﻫ ﺖﻬﺟ ﻲﻣ ﺪـﺷﺎﺑ و ﻲـﻣ

ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺮﺛﻮﻣ رد ﺖـﻬﺟ راﺮﻘﺘـﺳا و ياﺮـﺟا ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺶـﻧاد

ﺪﺷﺎﺑ . زا ﺎﺠﻧآ ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺮﻈﻧ دﻮـﺟو ﻪـﻄﺑار ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴـﺑ

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺶـﻧاد

ﺎـﺑ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺮﻣﺎـﻋ

) 20

،(

ﻲﻣﺮﻛ ) 21 (

، ﮓﻧﻻد و ﻲﻫﺎﻓ ) 28 ( و ﻲﮔﻮﺘﺳار ) 29 ( ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ

،دراد

ﺎﻣا تﺪﺷ ﻦـﻳا ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ رد

نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤـﺷﺎﻫ

داﮋـﻧ ناﺮـﻬﺗ

ﺮﺘــﺸﻴﺑ هدﻮــﺑ ﺖــﺳا اﺬــﻟ ﻪــﺑ ﺮــﻈﻧ ﻲــﻣ ﺪــﺳر ﮓــﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎــﺳ

نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺷﺎﻫ

داﮋﻧ ﻪـﻨﻴﻣز يﺮـﺘﻬﺑ ﺖـﻬﺟ ﺞﻳوﺮـﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ

ﺶﻧاد ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﻤﻧ .

ﻲﻤـﺷﺎﻫ نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ بﻮـﻠﻄﻣ ﺖﻴﻌﺿو رﻮﻛﺬﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪـﺑ

ناﻮـﻨﻋ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ

،ﺎـﻳﻮﭘ

لﻮﺤﺗ و ﺮﻴﻴﻐﺗ ار رد دﺎﻌﺑا ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ و

ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ رد رﻮﺘـﺳد

رﺎﻛ راﺮﻗ هداد و ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻧﺎﻣزﺎﺳ

ﻲ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲـﻜﻳ زا

ءاﺰﺟا ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻂﻴﺤﻣ

،ﻲﻠﺧاد بﺎﻨﺘﺟا ﻲﺗروﺮﺿ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ

و ﻲﻣاﺪﻗا

ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ و يروﺮﺿ داﺪﻤﻠﻗ ﻲﻣ ددﺮﮔ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا.

نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻦـﻳا

ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﺖﻬﺟ

ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا ،دﻮﺧ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ

، رﻮـﻣا رد ﺖﻛرﺎـﺸﻣ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺮﻳﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا ، ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺎـﻬﻫوﺮﮔ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳاﺰـﻓا ، ﻲﺟرﺎـﺧ ﻂﻴـﺤﻣ ﺮـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻲﺋاﺮﮔ يﺮﺘﺸﻣ،

، يﺮﻳﺬـﭘ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺮﻴﮔدﺎـﻳ ،

ﺶﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺖﺒﺴﻧ ،ار

تﺎـﺴﺳﻮﻣ و ﺎـﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ

ﺮﮕﻳد ﺮﺘﺸﻴﺑ ، ﺪﻫد راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ اﺬﻟ

ﻲﻄﻴﺤﻣ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﻴﻨﭼ

ﻲﻣ و ﺎﻫ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻳﺎﺳ ياﺮﺑ ﻲﻳﻮﮕﻟا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد تﺎﺴﺳﻮﻣ .

ﺎﻬﻨﺗ ﺎﺑ

،ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ و دﺎﺠﻳا ﻚﻳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺐـﺳﺎﻨﻣ و

فﺎﻄﻌﻧا ﺮﻳﺬﭘ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﺞﻳرﺪﺗ يﻮﮕﻟا ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻦﻴﺑ داﺮﻓا

ار رد نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻴﻴﻐﺗ داد و زا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻧاد ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ ﺖـﻳﺰﻣ

ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺮﻬﺑ ﺖﻓﺮﮔ . دﻮﺟو ﻚﻳ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻒﻴﻌـﺿ و ﺪـﻗﺎﻓ

،فﺎـﻄﻌﻧا

ﺖﻛرﺎﺸﻣ و ﺖﻴﻗﻼﺧ رد نﺎﻣزﺎﺳ ﺐﺟﻮﻣ ﻲـﻣ دﻮـﺷ ﻪـﻛ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ

نﺎﻣزﺎﺳ ﭻﻴﻫ ﻲﻠﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ

،يروآﻮﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻖﻠﺧ هﺪـﻳا يﺎـﻫ ﺪـﻳﺪﺟ

ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ و زا فﺮﻃ ﺮﮕﻳد زا ﻢﻴﻬﺴﺗ و لدﺎﺒﺗ ﺶﻧاد دﻮـﺧ ﺎـﺑ

ناﺮﮕﻳد سﺮﺗ ﺪﻧراد رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﻚﻳ ﮓﻨﻫﺮﻓ

،ﺎـﻳﻮﭘ ﻲﺘﻛرﺎـﺸﻣ و

ﻒﻄﻌﻨﻣ ﻪﻛ يﺎﻀﻋا نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ نآ ﺖﺧﺎﻨﺷ و دﺎﻘﺘﻋا ﺪـﻧراد

رد ﺮﺑاﺮﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ﻲﺑﻮـﺧ ﺶﻨـﻛاو نﺎـﺸﻧ هداد و نﺎﻣزﺎـﺳ ار رد

ﺮﻴﺴﻣ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ و ﻲﻟﺎﻌﺗ راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻫد .

(7)

References

1- Saediannejad S. [the relationship between information technology in education office University. 1385 [Persian]

organizat.ional culture and deployment of • of Tehran].

The es of Ms. Islamic Azad

2- Bhatt. G A. resource based perspective of developing organization capabilities for business transformation.

Knowledge and process management. 2000. 7: 2. 9.

3- Robbins P.E. [Organizational Behavior fundamental].

Translated by Parsaian A, Arabi M, And Cultural Researches Brue.Tehran. 1383 [Persian]

4- Debut G. [Knowledge Management in Organizations].

Translated by Iranshahi M. Journal of Sciences and Information. Tehran. 1377 [Persian]

5- Nonaka 1. Takeuchi H. The Knowledge- Creating Company. Oxford University Press. Oxford. 1995

6- Pauleen D. Mason D. Newzealand knowledge management: barriers and drivers of knowledge management uptake. Journal of knowledge management.

2002. 8: 5. 23-54.

7- Monavarian A, etal. [Economics and Knowledge-based

Management]. Management and Planning

Institute.Tehran. 1384 [Persian]

8- Hoseyni Y. [the Relationship between organizational culture and Knowledge management in Tarbiat Modares University]. Ms Thesis. Tarbiat Modares University. 1385 [Persian]

9- Asgari N. [the relationship between Organizational Factors and Knowledge Management]. Ms Thesis. Tehran University. 1384 [Persian]

10- Choi B. Lee H. An empirical investigation of knowledge management styles and their effect on corporate perfprmance. 2004. Available from: URL:

httpllwww.Elseviersdiences.com

11- probst G. Stephen R. Romhardt K. Managing Knowledge: Building Blocks for Success. 2000. P30.

12- Denison, D.R. Organizational Culture: can it be a key lever for driving organizational change? International

Institute for Management Development,[email protected]. 2000

13- Shirin A. [the relationship between organizational culture and organizational stru.cture in Management and Planning Organization]. Ms Thesis. Governmental Management' centre. Tehran. 1381 [Persian]

14- Golvani M. [the relationship between organizational culture and knowledge management in Iran Khodro]. Ms

Thesis. Management and Accounting Faculty. Allame Taoatabayi University. 1387 [Persian]

15- D Gorden P. organizational culture. Journal of organizational Knowledge Management 2005. 9: 13-15.

16- Peters, T. J and Waterman, R.H. In search of excellence:

Lesson From Americans best run companies. New York:

Harper& Row. 1982

17- Yilmaz C. Organizational culture and finn effectiveness:

An examination of relative effe¢ts of culture traitse and the balanced culture hypothesis in an emerging economy.

Joumal 0f Worl. Business. 2008. 43. 2'90-306.

18- Mobsenbeygi K. [the survey 0f organizational culture of Kerman Afzali Hospital]. Ms 1the§1s. Kennan Medical Scienoe University. 2004 [Persian]

19- Darabi N. [the' surVey ef organitational oulture of Tarbiat Modares University] Ms Thesis. 2002 [Persian]

20- Seydameri H. [Relationship between organizational factors and knowledge management]. Journal of research in sport science. 2008. 20. [Persian]

21- Karami M. [relationship between organizational culture and knowledge management in Bahman Industrial Group]. Ms Thesis. Tehran University. 2005 [Persian]

22- Lopez SP. Jose MP. Managing knowledge: The link between culture and organizational learning. Journal of knowledge management. 2006. 8(6): 93-104.

23- Downport T.H. [Knowledge Management]. Translated by Rahmanseresht H. Sapco. Tehran. 2000. [Persian]

24- Libovits J. [Knowledge Management and Knowledge Engineering]. Translated by asanzade M. Management and Planning Organization. Tehran. 2005 [Persian]

25- Fariba A. [Knowledge Management]. Andishe Pub.

Tehran. 2005 [Persian]

26- Hasanzade M. [Infrastructure factors of Knowledge Management in Government]. PhD Thesis. Ferdosi Mashhad University. 2006 [Persian]

27- March E. Jones G. Knowledge management education.

Kogan page. London. 2005. Pp 130.

28- Delong D. Diagnostic cultural barriers to knowledge management .Academy of management executive. 2000.

14(4).

29- Rastogi P. knowledge management and intellectual capital- The new virtuous reality of competitiveness.

Human system management. 2000: 40: 30-34.

(8)

A case study: the association between organizational culture with

management knowledge in Hasheminezhad hospital - Tehran

Sadeghi Ahmad^*1, Jafari Hasan², KHodayari Rahim³, Pakdaman Mohsen⁴, Mohammadi Ramin⁵, Ahadi nezhad Bahman⁶

Submitted: 13.2.2011 Accepted: 26.12.2011

Abstract

Background: The knowledge of management is one of the achievements in the era of information, knowledge and qualification. In this regards there are many successful organizations take advantage of knowledge management. Since changing the organizational culture is one of the most important aspects of each knowledge management system, so studying of the organizational culture features and its roles to establish of the knowledge management should be necessary.The present study attemptes to investigate the relationships between organizational culture and knowledge management in the Hasheminezhad Hospital in Tehran province.

Materials and Methods : This research is a descriptive, Cross- Sectional study carried out in the summer 2009. The research population comprised all employees in Hasheminezhad Hospital. The sample size composed of 120 employees selected through Randomized- Stratified method. Standard Denison Questionnaire was used to data collection and analyzing. T-Test, Anova and pierson correlation tests applied throught SPSS software.

Results: The majority of employees in the hospital (%72) evaluated that organizational culture status in the hospital was suitable. The hospital gained was the highest score in concerning involvement and the lowest score belong to consistency. The status of knowledge management via participants was in moderate (%63). Generaally, there was a significant assosiation between organizational culture and knowledge management at p-value 0.000 and r-value 0.75 at α level 0.01.

Conclusion: The organizational culture and knowledge management in the hospital were found as an acceptable level, which could be made the successful way of changing that might be helpful to managers to predict of prioritize systematic changes and set up of strategies to successful implementations in terms of management techniques and process.

Keywords: Organizational culture, Knowledge of management, Hospital

1- MS.c of Health Care Management ,Faculty members of Bojnord University Of Medical Sciences (*corresponding author) [email protected]

2- MS.c of Health Care Management, Faculty members of Ahvaz University of Medical Sciences 3- Ph.D Student in Health Policy, Tehran University of Medical Sciences.

4- MS.c. Student in Health Economics, Tehran University of Medical Sciences.

5- MS.c Student in Health Care Management, Tehran University of Medical Sciences.

6- MS.c Student in Health Care Management, Tehran University of Medical Sciences.