نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ ۱۳۹۲
ص ، ۶۳ - ۲۹
نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ يزﺎﻓ يﻮﮕﻟا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
*
ﯽﻠﻋ /یدﺎﺑآﺪﻌﺳ ﺮﻐﺻا ناﺮﮫﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺘﻟود ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ یﻮﺠﺸﻧاد
١
ﯽﻤﻇﺎﮐ ﻪﯿﻟﺎﻋ ﺮﺘﮐد /
ناﺮﮫﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺘﻌﻨﺻ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا
٢
ﯽﻠﻋ ﺮﻐﺻا تﺰﻋرﻮﭘ / ﻧاد ﯽﺘﻟود ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد ناﺮﮫﺗ هﺎﮕﺸ
٣
هﺪﯿﮑﭼ
ﻃواد ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ،ﺶﻧاوﺮﯿﭘ ﺖﻋﺎﻃا هﮋﯾو ﮏﺒﺳ و حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر صﺎﺧ ﮏﺒﺳ ﻠ
زا ناوﺮﯿﭘ ﻪﻧﺎﺒ
ﺺﺧﺎﺷ زا ﯽﮑﯾ ،حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺗ
ﮏﺒﺳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ یاﺮﺑ ﺎھ ﺾـﺤﻣ ﺖـﻋﺎﻃا ﺪـﻨﯾاﺮﻓ و یﺮـﺒھر ﯽـﺳﺎﻨﺷ
ﺮﺳ ﺎﺗ و ﻞﻣﺎﮐ رﺎﯿﺘﺧا ﻂﯾاﺮﺷ رد ،ﺮﺒھر زا ﻖﻠﻄﻣ ﺖﻋﺎﻃا .ﺖﺳا ﻂـﺳﻮﺗ گﺮﻣ ﺪﺣ
،حﺎﺒـﺻ ﻦـﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا
هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﺮھ وﺎﮑﺠﻨﮐ ﻦھذ ﻦﯾا ﻞﯾﻻد ندﺮﮐ اﺪﯿﭘ یاﺮﺑ ار یا
ﯽـﻣ ﮏﯾﺮﺤﺗ ﯽﺘﻋﺎﻃا ﻦﯿﻨﭼ ،ﺶھوﮋـﭘ ﻦـﯾا رد .ﺪـﻨﮐ
هﺪﺷ شﻼﺗ ،عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻞﯾﻻد ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ رد نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا هوﺮﮔ رﺎﺘﻓر ،یدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا
راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر نارود .دﺮﯿﮔ
شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ اﺪـﺘﺑا ﺶھوﮋـﭘ ﻦـﯾا رد ﯽﻔﯿـﺻﻮﺗ
-
اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ عﻮﻧ زا ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ درﻮـﻣ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد ،
ﻪ
ﺖﺳا ﺎھﺪﮐ ﺲﭙﺳ . ی
ﻟوا ﯿ مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪ راﺰﻓا
MAXQDA
ﺪﻨﭼ ﯾ ﻠﺤﺗ درﻮﻣ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻦ ﯿ
ﺑزﺎﺑ و ﻞ ﯿﻨ ﯽ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﺎﮫﻧ رد ﯾ ﺖ ۴ و ﯽﻠﺻا ﺺﺧﺎﺷ ۱۸
ﺮﯾز هداد ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ زا ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎھ
ﯽﯾ دﺮﮔ ﯾ ﻪـﺑ ﻪـﻌﺟاﺮﻣ ﺎـﺑ ،نﺎـﯾﺎﭘ رد .ﺪ
ﺖﯾﻮﻟوا ﻪﺑ ،یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و نﺎﮔﺮﺒﺧ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد یﺪﻨﺑ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺮﺒھر رﺎﺒﺟا ترﺪﻗ ،ﺮﺒھر ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نﺎﺷ نﻮﭼ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﮐ ﺪھد
و
زﺎﯿﻧ ءﺎﺿرا ناﻮﺗ ﻢﮐ یدﺎﻣ یﺎھ
ﻪﺘﺷاد هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺮﺑ ار ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯾﺮﺗ ﺺﺧﺎﺷ و
یﺮـﺒھر نﻮـﭼ ﯽﯾﺎھ
ﺮﯿﺛﺎﺗ نﻮﻨﻓ ،ﯽﺒھﺬﻣ ﻢﮫﻣ ناوﺮﯿﭘ ﯽﻨﯾد تﺎﺒﺼﻌﺗ و ﺮﺒھر ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا یراﺬﮔ
ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺮﺑ راﺬﮔ
هدﻮﺑ هوﺮﮔ ﻦﯾا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﺑ رد ﻦﯿﻨﭽﻤھ .ﺖﺳا
ﮏﺒﺳ ،ﯽﻠﺻا یﺎھ ﻪـﺑ حﺎﺒـﺻ ﻦـﺴﺣ یﺮـﺒھر صﺎﺧ
ﻢﮫﻣ ﻪﻟﺰﻨﻣ .ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﻖﻠﻄﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ
ﺎھ هژاو ﺪﯿﻠﮐ :
.حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ ،ﯽھوﺮﮔ یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ،نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ،ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا
:لﻮﺻو ﺦﯾرﺎﺗ .*
۰۱ / ۰۹ / ۱۳۹۱ :ﯽﯾﺎﮫﻧ ﺐﯾﻮﺼﺗ ﺦﯾرﺎﺗ ؛ ۱۴
/ ۰۵ / ۱۳۹۳ 1. Email:[email protected]
2. Email:[email protected] 3 . Email:[email protected]
۱ ﻪﻣﺪﻘﻣ . ﯽﻣ هﺪھﺎﺸﻣ ﯽﻌﻣاﻮﺟ ،ﺮﺸﺑ ﺦﯾرﺎﺗ ﻪﺑ ﯽﻟﺎﻤﺟا ﯽھﺎﮕﻧ ﺎﺑ ﺧ ناﺮﺒھر ﺦﺴﻣ ﺎﯾﻮﮔ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
هدﻮـﺑ دﻮ .ﺪـﻧا
و ﻞـﻣﺎﮐ ﺖﯾﺎـﺿر ﺎـﺑ ،دﻮـﺧ ناﺮـﺒھر ﺐـﻧﺎﺟ زا یرﺎﺒﺟا و روز ﭻﯿھ نوﺪﺑ ناوﺮﯿﭘ ،دراﻮﻣ ﻦﯾا رد نآ زا ﻖﻠﻄﻣ یرادﺮﺒﻧﺎﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﯽﻣ یور ﺎھ
.ﺪﻧروآ ﺪﻋﺎﻘﺘﻣ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ داﺮﻓا ﺎﺑ هدواﺮﻣ ذﻮﻔﻧ ،یزﺎﺳ
ﻦﯿﺑ ار ﯽﮐﺮﺘﺸﻣ ﯽﻨھذ ﯽﻧﺎﻌﻣ ،نﺎﻧآ ﯽھﺎﮔآ ضﺮﻓ ﺎﺑ ،ناوﺮﯿﭘ ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد شﺮﯾﺬﭘ و ﺪﯾﺪﭘ وﺮﯿﭘ و ﺮﺒھر
ﯽﻣ ﯽﻣ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ و ﯽﺷزرا تﺎﻘﻓاﻮﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ دروآ قﻮـﻓ ﺞﯾﺎـﺘﻧ شروﺮـﭘ ﺎﺸﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
هدﺎـﻌﻟا .دﻮـﺷ یا
ﯽـﺷزرا زا ﯽﮑﯾ ،ﺪﻧور ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ناﺪﻨﻤﺸﻧاد زا یرﺎﯿﺴﺑ ﯽـﻗﻼﺧا و ﻦﯾﺮـﺗ
ﺪـﻧور ﻦﯾﺮـﺗ یﺎـھ
) ﺖﺴﯿﻧ لﻮﺼﺣ ﻞﺑﺎﻗ هراﻮﻤھ ﺪﻨﭼﺮھ ،ﺖﺳا وﺮﯿﭘ و ﺮﺒھر ﻦﯿﺑ ﻂﺑاور رد دﻮﺟﻮﻣ
Bass, 23
( ﺮھ ﻪﺑ .
ﻢﮐﺎـﺣ ﯽﻨﻃﺎـﺑ ﺖﯾﺎـﺿر ﺎـﺑ ماﻮﺗ ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﯽﻋﻮﻧ ،وﺮﯿﭘ و ﺮﺒھر ﻦﯿﺑ ،ﻊﻗاﻮﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ رد لﺎﺣ ﯽﻣ ﺺﺧﺎﺷ زا ﯽﮑﯾ ،حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر نارود رد نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا .دﻮﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ یاﺮﺑ ،ﺎھ
) ﺖﺳا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا
،یﺮﺘﻓد ﻪﻧﺎﺴﻓا هرﻮﻄﺳا ﺎﯾ ﻦﯿﺷﺎﺸﺣ یﺎھ ،ﯽﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا نﺎﯿﺋاﺪﻓ یﺎھ
۱۳۶ - ۱۳۵ (.
ﺶھوﮋﭘ فﺪھ ﺖﯾﻮﻟوا و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ یﺪﻨﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﺮـﯾز و ﺎھ ﺺﺧﺎـﺷ
ﻪـﻧﺎﺒﻠﻃواد ﺾـﺤﻣ ﺖـﻋﺎﻃا ﺮـﺑ ﺮﺛﻮـﻣ یﺎـھ
.ﺖﺳا ﺶھوﮋﭘ ﯽﻠﺻا فﺪھ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر نارود رد نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﻢﮫﻣ
ﻦـﯾا تﻻاﻮـﺳ ﻦﯾﺮـﺗ
ﯽﻣ ار ﺶھوﮋﭘ :دﺮﮐ ﺖﺳﺮﮫﻓ ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ ناﻮﺗ
۱ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﭼ . هﺪﺷ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا
؟ﺪﻧا
۲ راﺪـﻘﻣ ﻪـﭼ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺮھ نزو و ﺖﯿﻤھا .
؟ﺖﺳا هدﻮﺑ شور ﺶھوﮋﭘ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶھوﮋﭘ شور -
.ﺖﺳاﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ عﻮﻧ زا ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ﺖـﺳا ﯽـﺷور اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ
یﺎھ ﯽﮔﮋﯾو جاﺮﺨﺘﺳا یاﺮﺑ ﯽﻨﯿﻋ و ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻈﻧ ﻦﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﺮھ ﻪﺑ ﻪﮐ ) ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺖﻟﻻد مﺎﯿﭘ
Kidder&
Judd, 306
مﺮﻧ زا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ نﻮﺘﻣ یاﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ یاﺮﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ ؛(
راﺰﻓا
MAXQDA
هدﺎﻔﺘـﺳا
.ﺖﺳا هﺪﺷ ﻃ ،لوا مﺎﮔ رد ﯽ
روآدﺮﮔ دﺮﮔاﺮﻓ ی
ﻠﺤﺗ و ﯿ هداد ﻞ ﺎھ ی هﺮﮫﺑ ﺎﺑ ﺶھوﮋﭘ ﮔﯿ
ﺮ ی ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا ﺎـھ
ﯽﯾ
ﻧﯿ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻤ ﯾ
ﻪﻨﯿﻣز رد نﺎﮔﺮﺒﺧ زا یداﺪﻌﺗ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎ ﺨﯾرﺎﺗ یﺎھ
هداد ،ﯽ ﺎھ ی ﻟوا ﯿ فﻮـﻄﻌﻣ) ﺶھوﮋﭘ ﻪ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﯽﯾ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﯾز و ﯽﻠﺻا یﺎھ ﺺﺧﺎﺷ
ﻦـﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ یﺎھ
روآدﺮﮔ (حﺎﺒﺻ ی
ﭘ ﻦﺘﻣ ،مود مﺎﮔ رد .ﺪﺷ ﯿ
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ هﺪﺷ هدﺎ ﺪـﻨﭼ ﺎـھ
ﯾ و ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ ﻪـﺒﺗﺮﻣ ﻦ
ﺑزﺎﺑ ﯿﻨ ﯽ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ۱۰۳
ﻟوا ﺪﮐ ـﯿ ﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻪ ﯽﯾ دﺮﮔ جاﺮﺨﺘـﺳا و ـﯾ
ﻟوا یراﺬـﮔﺪﮐ .ﺪ دﺮـﮔاﺮﻓ ،ﻪـﯿ
ﯽﮔﮋﯾو و هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻢﯿھﺎﻔﻣ ،نآ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ هداد رد ﺎـﮫﻧآ دﺎﻌﺑا و ﺎھ
ﻒـﺸﮐ ﺎـھ
ﯽﻣ
،ﯽﻣﺎﻣا و دﺮﻓ ﯽﯾﺎﻧاد) ﺪﻧﻮﺷ ۸۰
ﻪﻟﻮﻘﻣ ،ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد .(
هﺪـﯾﺪﭘ صﻮﺼﺧرد تﺎﻋﻼﻃا ﻪﯿﻟ وا یﺎھ
ﺶﺨﺑ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎﺣ رد ﯽﻣ ﻞﮑﺷ تﺎﻋﻼﻃا یﺪﻨﺑ
.(ﺎـﺠﻧﺎﻤھ) ﺪھد ،سﺎـﺳا ﻦـﯾا ﺮـﺑ
ﻪـﺑ
مﻮﮫﻔﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ءاﺰﺟا زا ﮏﯾﺮھ ﻊﻤﺟ و ﯽﺑﺎﯾ
ﯽﺒـﺴﭼﺮﺑ و ناﻮـﻨﻋ ،تﺎـﻋﻼ ﻃا یروآ
ﯽﻣ هداد نآ ﻪﺑ حﻼﻄﺻا رد ﻪﮐ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا .دﻮﺷ
» ﻪﯿﻟوا ﺪﮐ « ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ یاﻮـﺘﺤﻣ یﺎـﯾﻮﮔ ﺪـﯾﺎﺑ ،دﻮـﺷ
ﻪﺑ ؛ﺪﺷﺎﺑ هداد یرﻮﻃ
ـﮫﻔﻣ ﻪﺑ یدﺎﯾز دوﺪﺣ ﺎﺗ ﺮﺘﯿﺗ و ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا هﺪھﺎﺸﻣ ﺎﺑ ،هﺪﻨﻧاﻮﺧ و ﻖﻘﺤﻣ ﻪﮐ مﻮ
ﺎھﺪﮐ ﺲﭙﺳ .ﺪﻧﺮﺒﺑ ﯽﭘ تﻼﻤﺟ ی
ﻟوا ﯿ مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪ راﺰﻓا
MAXQDA١
ﺪﻨﭼ ﯾ درﻮـﻣ ﻪـﺒﺗﺮﻣ ﻦ
ﻠﺤﺗ ﯿ ﺑزﺎﺑ و ﻞ ﯿﻨ ﯽ ﺎﮫﻧ رد و ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ـﯾ
ﺖ ۴ ﺎﭘ نﻮﻤـﻀﻣ ـﯾ
و ﻪ ۱۸ نﺎﻣزﺎـﺳ نﻮﻤـﻀﻣ زا هﺪـﻨھد
هداد ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎھ
ﯽﯾ دﺮﮔ ﯾ ﻣﺎﻀﻣ ﻪﮑﺒﺷ و ﺪ ﯿ
هرﺎﻤﺷ ﻞﮑﺷ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦ ۱
.ﺪﯾدﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا
ﻊﻤﺟ شور ا یروآ
ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ و ﻖـﯿﻤﻋ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ شور ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد تﺎﻋﻼﻃ
٢FAHP
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا دﺮﮔ ﯽﻠﺻا شور ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺎﺑ ﻖﯿﻤﻋ یﺎھ
هداد یروآ درﻮﻣ ﺎھ
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ و زﺎﺑ ﻼﻣﺎﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﯿﻟوا یﺎھ
ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ روﺮﻣ ﻪﺑ ھ
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ یراﺬﮔﺪﮐ و تﻻاﺆﺳ ﻪﺑ هﺪﺷ هداد یﺎ ﺮﺳ ﻦﺘﻓﺎﯾ و ﻪﯿﻟوا یﺎھ
-
ﺦﻧ ﺮـھ ؛دﺮـﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ یﺪﺣﺎﺗ تﻻاﺆﺳ ﻞﮑﺷ ،یﺪﻌﺑ تﻻاﺆﺳ یاﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ یﺎھ تﻻاﺆـﺳ مﺎـﻤﺗ ﺪـﻨﭼ
.دﻮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﻠﺻا تﻻاﺆﺳ ﻪﺑ ندﺮﺑ ﯽﭘ بﻮﭼرﺎﭼ رد و عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺦﯾرﺎـﺗ ،ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ مﻮـﻠﻋ نﺎـﺼﺼﺨﺘﻣ و نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺶھوﮋﭘ ﻦﯾا یرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ناور ،
و ﯽـﺳﺎﻨﺷ
نﺎﺴﻧا ﺪـﯿﯾﺎﺗ ﯽﺨﯾرﺎـﺗ تﺎﻋﻼﻃا و هدﻮﺑ ﺎﻨﺷآ یﺮﺒھر و ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴھ ﯽﺳﺎﻨﺷ
هﺪﺷ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ،ﺶھوﮋﭘ یرﺎﻣآ ﻪﻧﻮﻤﻧ .ﺪﻧراد حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر نارود رد نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا زا یا ۲۸
زا ﺮﻔﻧ ﺐﺣﺎﺻ و بﺮﺠﻣ ﺪﯿﺗﺎﺳا ﻪﻄﯿﺣ رد ﺮﻈﻧ
قﻮﻓ یﺎھ زا ﺮﮐﺬﻟا هﺎﮕﺸﻧاد ﮫﺷ ،ناﺮﮫﺗ یﺎھ ،ﯽﺘﺸﮫﺑ ﺪﯿ
ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﻮﻠﻋ ،سرﺪﻣ ﺖﯿﺑﺮﺗ .ﺪﻨﺘﺴھ
ﺖﮫﺟ ﺚﯿﺣ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶھوﮋﭘ ﮔ
ـﯿ ﺮ ی ،
ﻨﺑﯿ دﺎ ی ﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ و ، ی
ﻓﺎﺸﺘﮐا ،فاﺪھا ﯽ
.ﺖﺳا ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ و یﺮـﺒھر ﮏﺒـﺳ ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ یاﺮـﺑ اﺪﺘﺑا رد
1 .MAX Qualitative Data Analysis Software
٢ . ) یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ Fuzzy Analytic Hierarchy Process
(
ﯽﮔﮋﯾو نﺎـﺳﺎﻨﺷ ﺦﯾرﺎـﺗ و نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﺑ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ ﺺﺨﺷ و نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ راﺪﯾﺪﭘ یﺎھ
ﻤﺳا ﺎﺑ ﺎﻨﺷآ هﺎﮕﺸﻧاد زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎ
،ناﺮـﮫﺗ تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ مﻮـﻠﻋ ﺪـﺣاو ﯽﻣﻼـﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﮫﺗ یﺎھ
ﻪـﻔﻟﻮﻣ ﺎـﺗ ﺪـﺷ ﻪـﻌﺟاﺮﻣ ناﺮـﮫﺗ ﯽﺘﺸﮫﺑ ﺪﯿﮫﺷ و ﺪﮫﺸﻣ ﯽﺳودﺮﻓ ﯽـﻧورد ﺖـﻋﺎﻃا ﺮـﺑ ﺮﺛﻮـﻣ یﺎـھ
ﻊﻤﺟ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا .دﻮﺷ یروآ
ﯽـﻓﺮﺑ ﻪﻟﻮﻠﮔ یﺮﯿﮔ ﯽـﻔﻟد ﮏـﯿﻨﮑﺗ ﺎـﺑ و١
٢یزﺎﻓ ﻦﯾا داﺪﻌﺗ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ
۲۱ ﺪـﻧدﻮﺑ ﯽﺨﯾرﺎـﺗ ﺮﻈﻧ ﺐﺣﺎﺻ نﺎﮔﺮﺒﺧ و نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ زا ﺮﻔﻧ
ﻪﺒﺣﺎـﺼﻣ رﺎـﺑ ﮏـﯾ مﺎـﺠﻧا ﺎـﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺪﯿﺳر عﺎﺒﺷا ﻪﺑ راﺮﮑﺗ مﻮﺳ ﻪﺒﺗﺮﻣ رد یزﺎﻓ ﯽﻔﻟد ﺪﻨﯾاﺮﻓ و ﺾـﺤﻣ ﺖـﻋﺎﻃا ﻞـﯾﻻد ،یزﺎـﻓ ﯽـﻔﻟد ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ رﺎـﺑ ﻪـﺳ ﻊـﯾزﻮﺗ و ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺎﺑ ﻖﯿﻤﻋ ﺦﯾرﺎﺗ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا .ﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ،نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻦﯾا ﺲﭙﺳ ﻪـﺑ ﺎھ
۱۵ مﻮـﻠﻋ ﺪﯿﺗﺎـﺳا زا ﺮـﻔﻧ
ناور ،ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ نﺎﺴﻧا و ﯽﺳﺎﻨﺷ
یدﺎﻨـﺳا ﮏـﯿﺗﻮﻨﻣﺮھ شور ﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ و٣
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻦﯾا ،نﺎﺸﺼﺼﺨﺗ ﻪﺧﺎﺷ ﺐﻟﺎﻗ رد ار هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ یﺎھ
ﻪﺘﺳد ﯽﻠﺻا یﺎھ یاﺮـﺑ .ﺪـﻨﻨﮐ یﺪﻨﺑ
ﻪﺘﺳد مﺮﻧ زا دراﻮﻣ یﺪﻨﺑ راﺰﻓا
MAXQDA
ﺲﭘ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺘﺳد زا
ﻪـﻔﻟﻮﻣ یﺪﻨﺑ ﻪـﺑ ادﺪـﺠﻣ ،ﺎـھ
نزو ،ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ و نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺖﯾﻮﻟوا و ﯽھد
ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد یﺪﻨﺑ
ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ زا رﻮـﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪـﺑ .دﻮـﺷ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ حﺎﺒـﺻ ﻦﺴﺣ نارود رد نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺾﺤﻣ
٤AHP
ﺮﻈﻧ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ۳۶
ﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ و ﺪﺷ یروآدﺮﮔ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺎﻨﺷآ ﯽﺨﯾرﺎﺗ هﺮﺒﺧ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ م
ﺖﯾﻮﻟوا و یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻪـﺠﯿﺘﻧ و ﻞـﯿﻠﺤﺗ یاﺮﺑ ،ﯽﻧورد ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد یﺪﻨﺑ
،ﯽﯾﺎـﮫﻧ یﺮـﯿﮔ
.ﺪﺷ ﻪﺋارا نﺎﮔﺮﺒﺧ ﻪﺑ ادﺪﺠﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ یاﺮـﺑ ﺪﻨﻣدﻮـﺳ ﯽـﺷور ﯽـﻓﺮﺑ ﻪـﻟﻮﻠﮔ .ﺖـﺳا ﯽـﻓﺮﺑ ﻪﻟﻮﻠﮔ شور ،ﻖﯿﻘﺤﺗ یﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور
مود ﺺﺨﺷ ،لوا ﺮﻔﻧ ،شور ﻦﯾا رد .ﺖﺳا ﯽﻓﺎﺸﺘﮐا و ﯽﻔﯿﮐ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪـﺑ ار یﺪـﻌﺑ صﺎﺨـﺷا ﺎﯾ
) ﺪـﺑﺎﯾ ﯽـﻣ ﻪـﻣادا ﺪـﻧور ﻦﯾا و رﻮﻃ ﻦﯿﻤھ ﺰﯿﻧ یﺪﻌﺑ ﺮﻔﻧ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺮﮕﺸھوﮋﭘ
Baltar &
Brunet, 60
ﺮـﺑ نﺎـﮔﺮﺒﺧ و هدﻮـﺑ یدﺮـﺒھار و ﺪـﻨﻤﻓﺪھ ترﻮﺻ ﻪﺑ شور ﻦﯾا رد یﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ .(
.ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻞﺣ یﺎھدﺮﺒھار و ﻖﯿﻘﺤﺗ صﺎﺧ فاﺪھا سﺎﺳا ﺑ ﺰﯿﻧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﺣاﺮﻃ رد ﺐﺣﺎـﺻ ﺮـﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘـﺳا و ﻦﯿـﺗﻻ و ﯽـﺳرﺎﻓ یﺮﻈﻧ ﯽﻧﺎﺒﻣ زا یﺮﯿﮔ هﺮﮫﺑ ﺎ
زا ﺲـﭘ و ،ﯽﺗﺎﻣﺪـﻘﻣ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ اﺪـﺘﺑا و ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ عﻮﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ،مﺮﺘﺤﻣ ﺪﯿﺗﺎﺳا و ناﺮﻈﻧ
1 .Snowball Sampling 2 .Fuzzy Delphi technique 3 .Attributive Hermeneutics
٤ . ) ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ Analytic Hierarchy Process
(
.ﺪـﺷ ﻪـﯿﮫﺗ ﯽﯾﺎـﮫﻧ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ،نآ ﯽـﯾاور و رﺎـﺒﺘﻋا ﻦﯿﯿﻌﺗ خﺮـﻧ ﻖـﯾﺮﻃ زا ﯽﯾﺎـﯾﺎﭘ ،ﺶھوﮋـﭘ ﻦـﯾا رد
ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ یرﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ زا ﺮـﺘﻤﮐ خﺮﻧ ﻦﯾا ﺮﮔا ،ددﺮﮔ
۱ / ۰ ﺪـﯿﯾﺎﺗ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ دﺎـﻤﺘﻋا ﺖـﯿﻠﺑﺎﻗ ،ﺪـﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻞﮐ یرﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ خﺮﻧ .دﻮﺷ ۰۴
/ ۰ ﯽﻣ ﯽﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﺪﺷﺎﺑ هداد ﻪـﮐ ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺗ
ﺎـھ
.ﺪﻨﺘﺴھ نﺎﻨﯿﻤﻃا ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯾز هﺪﺠھ و ﯽﻠﺻا ﺺﺧﺎﺷ رﺎﮫﭼ ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﺺﺧﺎﺷ
ﻤﺟ زا ﺲﭘ .ﺪﻧﺪﺷ ﻊ
ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ،نﺎﮔﺮﺒﺧ ءارآ یروآ ﯽـھوﺮﮔ یزﺎـﻓ ﯽـﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠـﺴﻠﺳ ﻞـﯿﻠﺤﺗ
) ﺖﯾﻮﻟوا ﻪﺑ ،(FAHP
رد ﻪـﮑﻨﯾا ﻦﻤـﺿ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد یﺪﻨﺑ
ﺶﺨﺑ ﺶھوﮋﭘ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ زا ﯽﯾﺎھ هدﺎﻔﺘﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻂﺴﺑ یاﺮﺑ یدﺎﻨﺳا شور زا ،ﯽﺨﯾرﺎﺗ یﺎھ
.ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﺶﺨﺑ رد ،ﻪﻣادا رد ۲
ﺗ ﯽﻣ روﺮﻣ ﺶھوﮋﭘ ﻪﭽﺨﯾرﺎ ﺶﺨﺑ رد .دﻮﺷ
۳ ﻪﻠـﺴﻠﺳ ﻞـﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ، -
ﺶﺨﺑ رد .ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ۴
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ، ﺺﺧﺎﺷ ،FAHP
و ﯽﻠـﺻا یﺎھ
ﺶـﺨﺑ رد و ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا هوﺮﮔ رد ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻋﺮﻓ ۵
،
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا یﺮﯿﮔ
2 ﺨﯾرﺎﺗ روﺮﻣ . ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﭽ
ﯽﻣ ار ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺦﯾرﺎﺗ ﺪـﺻر (یدﻼﯿﻣ ﻢﺘﺸھ) یﺮﺠھ مود نﺮﻗ ﻪﻤﯿﻧ زا ناﻮﺗ
.دﺮـﮐ
ﯽـﻣ ار نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا ﺮﺼﻋ ﻒﻄﻋ ﻪﻄﻘﻧ ﺖـﺴﻧاد حﺎﺒـﺻ ﻦـﺴﺣ یﺮـﺒھر ﻪـﺑ نﺎـﯾراﺰﻧ نارود ناﻮـﺗ
،دار ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ و یﺮﺒﺘﻌﻠﺧ) ۱۰۰
شور حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ .(
هﮋﯾو یﺎھ ﻪـﺑ دﻮﺧ ﺖﻣﻮﮑﺣ هرادا یاﺮﺑ ار یا
ﯽﻣ رﺎﮐ ﺮﮔ نﺎﺘﺳاد ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﻓ ﯽﯾاﺮﺳ
هرﻮﻄﺳا و ﺎھ یزﺎﺳ
ﺶھوﺮـﮔ و یو هرﺎـﺑرد ﯽـﻧاواﺮﻓ یﺎـھ
هﺪﺷ ) ﺖﺳا
Daftari, 21
ﻪﻧﺎﺴﻓا ﻦﯾا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ .(
ﺖﯿﻌﻗاو و ﺎھ مدﺮـﻣ ﻂـﺳﻮﺗ ،ﻪﻧﺎﻗﺎﺘـﺸﻣ هراﻮـﻤھ ،ﺎھ
هدﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ نﺎﮫﺟ ﺮﺳاﺮﺳ .ﺖﺳا
ﺦﯾرﺎﺗ مﺎﻧ ﻪﺑ یﺮﺛا ﺎﺑ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ نارود رد نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا یرﺎﮕﻧ ﻧﺪﯿـﺳ ﺖـﺷﺬﮔﺮﺳ
ﺎ ﺪـﺷ زﺎـﻏآ
،یﺮﺘﻓد) ﻪﻧﺎﺴﻓا هرﻮﻄﺳا ﺎﯾ ﻦﯿﺷﺎﺸﺣ یﺎھ ﯽﻠﯿﻋﺎﻤﺳا نﺎﯿﺋاﺪﻓ یﺎھ
، ۳ ﻦـﺴﺣ لﺎﺣ حﺮﺷ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا .(
بﺎﺘﮐ .دﻮﺑ وا ﯽﻧاﺮﻤﮑﺣ نارود ﻢﮫﻣ تﺎﻗﺎﻔﺗا حﺮﺷ و حﺎﺒﺻ ﺳ ﺖﺷﺬﮔﺮﺳ
ﯿ ﺎﻧﺪ ،ﺖـﺳا هﺪﻧﺎﻤﻧ ﺎﺟ ﻪﺑ
ا نﺎﺧرﻮﻣ زا ﯽھوﺮﮔ ﺎﻣا ﯾ
ا هرود ﯽﻧاﺮ ﯾ
ﻮـﺟ ﻚـﻠﻣﺎﻄﻋ ﺮـﯿﻈﻧ ﯽﻧﺎـﺨﻠ ﯾ
ـﺷر و ﯽﻨ ﯿ
ﺪﻟاﺪ ﯾ ﻞـﻀﻓ ﻦ ﻪ ﻠﻟا
ﻤھ ﻪ ﻠﻟاﺪﺒﻋ و ﯽﻧاﺪ ﺖﻤﺴﻗ و هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﯽﻧﺎﺷﺎﮐ ﯽﻠﻋ ﻦﺑ
ﺎھ ﯾ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﺨﺑ رد ار نآ زا ﯽ
راﻮﺗ رد ،حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ ﯾ
ﻋﺎﻤﺳا ﺦ ﯿﻠ ﯿ هدﺮﮐ ﻞﻘﻧ دﻮﺧ ﻪ ا ىﺎﮫﺑﺎﺘﮐ .ﺪﻧا
ﯾ ﻢـﮫﻣ ،خرﻮـﻣ ﻪﺳ ﻦ ﺮـﺗ
ﯾ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻦ
ﻦـﺴﺣ نارود رد نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا هرﺎـﺑرد دﻮﺟﻮﻣ حﺎﺒـﺻ
ﺪـﻧا ،یﺮـﺘﻓد)
» حﺎﺒـﺻ ﻦـﺴﺣ
« ، ۱۳ / ۳۴۲ .(
ﻞﻀﻓ ھ ﷲا و هدﺮـﮐ ﺪـﯿﯾﺎﺗ ﺎـﺤﯾﻮﻠﺗ ار حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﯽﻧورد ﺖﻋﺎﻃا ،ﯽﻧﺎﺷﺎﮐ و ﯽﻧاﺪﻤ
ار نآ ﯽـﻣ ﺖﺒـﺴﻧ نارود نآ ﯽـﺳﺎﯿﺳ و ﯽﺒھﺬﻣ ﻞﯾﻻد ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﯽﻧاﺪـﻤھ ﷲا ﻞـﻀﻓ) ﺪـﻨھد
۱۱۲ ؛
،ﯽﻧﺎﺷﺎﮐ ۱۴۸ .(
یا ﻪﻟﺎﻘﻣ رد یﺮﺘﻓد ،یﺮـﺘﻓد) ﺖـﺳا هدﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ار وا یﺮﺒھر هﻮﯿﺷ و حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ
» ﻦـﺴﺣ
حﺎﺒﺻ
« ، ۱۳ / ۳۴۲ ـ ۳۴۵ ﯽﯾﻻدﻮﺗ ﻦﯿﻣﺎﯿﻨﺑ مﺎﺧﺎﺧ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ یو .(
ﯽـﻣ ﻪـﻗﺮﻓ ﻦـﯾا هرﺎﺑرد ،١
:ﺪـﯾﻮﮔ
ﯽﻣ ﻪﭼﺮھ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد یﺮﺒھر نﺎﻨﯾا ﻪـﻈﺤﻟ نوﺪـﺑ ،ﯽﮔﺪـﻧز هاﻮـﺧ ،گﺮﻣ هاﻮﺧ ،ﺖﻔﮔ
ﺎـﺑ ،ﻞـﻣﺎﺗ یا
ﯽﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﻣﺎﮐ قﺎﯿﺘﺷا
،یﺮﺘﻓد) ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﻧﺎﺴﻓا
هرﻮﻄﺳا ﺎﯾ ﻦﯿﺷﺎﺸﺣ یﺎھ ،ﯽﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا نﺎﯿﺋاﺪـﻓ یﺎھ
۱۲۵ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ
Benjamin, 7-16
.(
گرﻮﺒﺳاﺮﺘﺳا درﺎﺧرﻮﺑ ﯽﻣ هوﺮﮔ ﻦﯾا هرﺎﺑرد٢
و هدﻮﺒﻧ ﺰﯿﺨﻠﺻﺎﺣ ،نﺎﻨﯾا ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﻪﮑﻧآ ﺎﺑ :ﺪﺴﯾﻮﻧ
هﻮﮐ نﺎﯿﻣ رد ﺐﻌﺻ یﺎھ
ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز رﻮﺒﻌﻟا هﺪـﻣآﺮﺑ ﯽﻨﻤـﺷد و عاﺰـﻧ رد زا ﺖـﻗو ﺖﻟود ﺎﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ
ﻪـﮐ ﺪـﻧدﺮﮐ دﺎﺠﯾا دﻮﺧ زا ﯽﺘﺒﯿھ ،وﺮﯿﭘ ﯽﻣدﺮﻣ و ﺎﻧاﻮﺗ یﺮﺒھر ﻒﻄﻟ ﻪﺑ ﯽﻟو ،ﺪﻧدﻮﺑ ار نﺎـﺸﻧﺎﻨﻤﺷد
ﯽﻣ ﺖﺸﺣو ﻪﺑ ﺦﯿﺷ تارﻮﺘﺳد .ﺪﻨﺘﺧاﺪﻧا
ﻞﺒﺠﻟا ﯽﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻪﻧﻮﮕﻧآ ار٣
رد لﺎـﺣ ﻪـﺑ ﺎﺗ ﻦﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ
هﺪﯾﺪﻧ ﯽﻣﻮﻗ ﭻﯿھ نﺎﻨﭼ وا زا یرادﺮﺒﻧﺎﻣﺮﻓ و ﺖﻋﺎﻃا .ما
ﺎـﯾ ﺖﺨـﺳ ار یرﺎﮐ ﭻﯿھ ﺶﻧاوﺮﯿﭘ ﻪﮐ دﻮﺑ
ﺖﻗﺎﻃ کﺎﻧﺮﻄﺧ ،قﺎﯿﺘﺷا ﺎﺑ و ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ ﺎﺳﺮﻓ ﺖـﯾرﻮﻣﺎﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﺎـﺠﻧا وا نﺎـﻣﺮﻓ ﻪـﺑ ار ﺎـھ ﯽـﻣ م
ﺪـﻧداد
٤
)
Scheffer, 456-77
.(
هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا هرﺎﺑرد یﺮﺘﻓد ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ
ﺮﺳ نﺎﻨﭼ ﺎﺑ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا :ﺪﺴﯾﻮﻧ زا ﯽﮔدﺮﭙـﺳ
ﯽﻣ ﺖﻋﺎﻃا حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ ﯽﻤﻧ ﺎﯿﻧد رد یﺮﻄﺧ ﺎﯾ و یراﻮﺷد ﭻﯿھ ﺎﯾﻮﮔ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ
نآ ﺖـﺴﻧاﻮﺗ ار ﺎـھ
شﻮﮔ زا نﺎﻣﺮﻓ ﻪﺑ یرﺎﭙﺳ ﻊﻨﻣ نﺎﺷﺮﺒھر یﺎھ
نآ .دراد و هدارا ﺎـﺑ ﺎھ یاﻮـﺸﯿﭘ نﺎـﻣﺮﻓ ،یﻮـﻗ ﯽـﻨھذ
ﯽﻣ ﺖﻋﺎﻃا ار دﻮﺧ
،یﺮﺘﻓد) ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﻧﺎﺴﻓا
هرﻮﻄﺳا ﺎﯾ ﻦﯿﺷﺎﺸﺣ یﺎھ ﯽﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا نﺎﯿﺋاﺪـﻓ یﺎـھ
، ۶ -
۱۳۵ .(
1. Tudela 2. Strasborg
٣.
ﺦﯿﺷ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ار حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﻞﺒﺠﻟا
.ﺪﻨﺘﺧﺎﻨﺷ
٤ . ﺐﺣﺎﺻ زا گرﻮﺒﺳاﺮﺘﺳا درﺎﺧرﻮﺑ ﺖﯾرﻮﻣﺎﻣ ﻪﮐ هدﻮﺑ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ نارود ﺎﺑ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﯽﯾﺎﭘورا نﺎﺒﺼﻨﻣ
لﺎﻤـﺷ و ﺎﭘورا بﻮﻨﺟ ،ﺎﯿﺳآ رد اﺮﺜﮐا ﺶﯾﺎھ
ﻪﺘﻔﮔ زا ﺮﻔﺷ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا ﺎﻘﯾﺮﻓآ هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد وا یﺎھ
بﺎﺘﮐ رد ﺰﯿﻧ یﺮﺘﻓد .ﺖﺳا عﺎـﺟرا ﺺﺨﺷ ﻦﯾا ﻪﺑ دﻮﺧ یﺎھ
.ﺖﺳا هداد
بﺎﺘﮐ رد ،نآ ﻞﯾﻻد و ﺖﻋﺎﻃا ﻪﻨﯿﻣز رد ناور
ﻪﯾﺮﻈﻧ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺳﺎﻨﺷ دﺮﺑرﺎـﮐ و ﻢﯿھﺎﻔﻣ ،ﺎھ
ﺎـھ
هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد ﻪﺑ ،ﯽﻤﯾﺮﮐ) ﺖﺳا
۴۱ - ۱۳۹ بﺎﺘﮐ رد .(
ور ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺳﺎﻨﺸﻧا ﻪـﯾﺮﻈﻧ ،
ﺐﺣﺎﺻ هﺪﺷ ﺚﺤﺑ ﺮﺒھر زا وﺮﯿﭘ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد نﻮﻣاﺮﯿﭘ ناﺮﻈﻧ ،سﺪـﻘﻣ رﻮـﭘ) ﺖـﺳا
۲۳ .(
اﻮـﺑ و١
ﯽﻠﮐﺎﺑ ﻪـﮐ ﯽﻀﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا و ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ بﻮﻠﻄﻣ هراﻮﻤھ ار ﯽﻨﻃﺎﺑ ﺖﯾﺎﺿر ﺎﺑ هاﺮﻤھ ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا٢
"ﺖﻋﺎﻃا ﺖﯾﺎﻨﺟ" ار ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻧﺎﺘﺳدﺮﯾز ﻪﺑ ﺮﺒھر هﺪﯾا یﺎﻘﻟا ﻞﺻﺎﺣ ) ﺪﻧﺪﯿﻣﺎﻧ٣
Beua andBuckley,
551-68
.(
ﯽﻣ رد ﺾـﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد درﻮﻣ رد ﯽﻤﮑﺤﻣ ﺶھوﮋﭘ ﺎﯾ و ﯽﻤﻠﻋ رﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
هوﺮﮔ ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ مﺎﺠﻧا ,ناﺮﯾا ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا یﺎھ ﯽـﻠﮐ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﯽﻠﻣﺎـﺗ ﻞـﺑﺎﻗ رﺎﺛآ ﺪﻨﭼ ﺮھ ؛ﺖﺳا
هدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﺖﻋﺎﻃا هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯿﺑ هزﻮﺣ رد ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻪﻨﯿﻣز رد .ﺪﻧا
رﺎـﮐ ،ﯽـﻠﻠﻤﻟا ﻞـﺑﺎﻗ یﺎـھ
ﺎﺗ ) دراد دﻮﺟو ﯽﻠﻣ
Werhane and others, 103-6
ﺾـﺤﻣ ﺖـﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد ﻪﺑ هﮋﯾو رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻟو .(
هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺮﺘﻤﮐ ،حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا .ﺖﺳا
ﺮﺳ ﺎﺗ و ﻞﻣﺎﮐ رﺎﯿﺘﺧا ﻂﯾاﺮﺷ رد ،ﺮﺒھر زا ﻖﻠﻄﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻦـھذ ،نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا ﻂـﺳﻮﺗ گﺮـﻣ ﺪﺣ
هﺪﻨﻧاﻮﺧ ﺮھ وﺎﮑﺠﻨﮐ ﻦﯾا ﻞﯾﻻد ندﺮﮐ اﺪﯿﭘ یاﺮﺑ ار یا
ﻦﯿـﻨﭼ ﯽـﻣ ﮏـﯾﺮﺤﺗ ﯽﺘﻋﺎـﻃا ﻦـﯾا رد .ﺪـﻨﮐ
.ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻪﺑ ﺶھوﮋﭘ لﺪﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ﻒﯾرﺎـﻌﺗ و ﺾـﺤﻣ ﺖـﻋﺎﻃا هرﺎـﺑرد هﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ یاﻮﺘﺤﻣﺮﭘ یﺎھ
ﯽـﻣ هدﺎﻔﺘﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻂﺴﺑ یاﺮﺑ یﺮﯿﺴﻔﺗ شور زا ﺶھوﮋﭘ ﻦﯾا رد ،نآ ﯽﻣﻮﮫﻔﻣ و ﯽﺷزرا و دﻮـﺷ
ﻦﯾا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﮏﯾ رد یوﺎﮐدرﻮﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﯽﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ و ﯽﻌﻗاو ی
ﯽـﻀﻌﺑ رد .ددﺮـﮔ
ﺖﻤﺴﻗ زا فﺎﻔﺷ یاﺮﺑ ﯽﺷراﺰﮔ شور زا ﺶھوﮋﭘ یﺎھ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ یزﺎﺳ .دﻮﺷ
3 ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ . شور زا ﯽﮑﯾ ،ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻢﯿﻤﺼﺗ یﺎھ
رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا هرﺎﯿﻌﻣﺪـﻨﭼ یﺮﯿﮔ
ﺗ ﻢﯿﻤﺼ ﻪﻨﯾﺰﮔ نﺎﯿﻣ زا ﻪﻨﯾﺰﮔ ﮏﯾ بﺎﺨﺘﻧا و یﺮﯿﮔ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻢﯿﻤﺼﺗ دﺪﻌﺘﻣ یﺎھ
ﻪـﮐ ﯽﯾﺎھ
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ هﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ ،ﺪﻨﮐ
) دور
Bodily, 128
( ﺮـﺑ ار هﺪـﯿﭽﯿﭘ ﻞﺋﺎـﺴﻣ ،ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾا .
ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﮫﻧآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ رﺎﺛآ سﺎﺳا ﻞـﺣ ﻪـﺑ ،هدﺮـﮐ ﻞﯾﺪﺒﺗ هدﺎﺳ ﯽﻠﮑﺷ ﻪﺑ ار ﺎﮫﻧآ و ﺪھد
ﻧآ ﯽﻣ ﺎﮫ .دزادﺮﭘ ﻪﻔﻟﻮﻣ ،ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ ﻢـھ ﺎـﺑ ود ﻪﺑ ود ﺎھ
1.Beua 2.Buckley
3.crimes of obedience
ﯽﻣ ﺖﯾﻮﻟوا ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺪﻧﻮﺷ ،ﯽﻨﻣﻮﻣ) ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺖﻗد زا یﺪﻨﺑ
۹۳ ﺎـﻣ ﺖﮫﺟ ﻦﯾﺪﺑ .(
ﺖﯾﻮﻟوا یاﺮﺑ ،ﺶھوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺰﯿﻧ ﻪﻔﻟﻮﻣ یﺪﻨﺑ
.ﻢﯾدﺮﺑ هﺮﮫﺑ شور ﻦﯾا زا ،ﺎھ
ﻦﯾا یﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ :ﺖﺳا هﺪﻤﻋ مﺎﮔ ﺞﻨﭘ مﺰﻠﺘﺴﻣ شور
۱ لﺪﻣ . ﻢﯿﻤﺼﺗ زا فﺪھ و ﻪﻟﺄﺴﻣ ،مﺎﮔ ﻦﯾا رد :یزﺎﺳ زا ﯽـﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠـﺴﻠﺳ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ یﺮـﯿﮔ
ﯽﻣ رد ،ﺪﻨﺘﺴھ طﺎﺒﺗرا رد ﻢھ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ .ﺪﯾآ
۲ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ :ﯽﺤﯿﺟﺮﺗ توﺎﻀﻗ . ﻪﻨﯾﺰﮔ ﻦﯿﺑ ﯽﺟوز ﯽﯾﺎھ
ﺮـھ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ،ﻢﯿﻤـﺼﺗ ﻒـﻠﺘﺨﻣ یﺎھ
ﯽﻣ ترﻮﺻ ﺺﺧﺎﺷ وز تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ .دﺮﯿﮔ
ﺺﺧﺎﺷ درﻮﻣ رد ﻦﯿﻨﭽﻤھ ﯽﺟ مﺎـﺠﻧا ﺰـﯿﻧ ﻢﯿﻤـﺼﺗ یﺎـھ
ﯽﻣ .دﺮﯿﮔ
۳ نزو تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ . ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻢھ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺖﯿﻤھا و نزو :ﯽﺒﺴﻧ یﺎھ
-
ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ یدﺪﻋ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ زا یا ﺲﯾﺮﺗﺎـﻣ نﻮﺘـﺳ ﺮـھ داﺪﻋا عﻮﻤﺠﻣ اﺪﺘﺑا ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ .دﻮﺷ
ﻮﻤﺠﻣ ﺮﺑ نﻮﺘﺳ ﺮﺼﻨﻋ ﺮھ ﺲﭙﺳ ،ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ار ﯽﺟوز تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽـﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ نﻮﺘﺳ نآ داﺪﻋا ع
.دﻮـﺷ
ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ شور ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﮐ یﺪﯾﺪﺟ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ لﺎﻣﺮﻧ تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ،ﺪﯾآ
ﯽﻣ هﺪﯿﻣﺎﻧ هﺪﺷ .دﻮـﺷ
لﺎﻣﺮﻧ تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﺮﻄﺳ ﺮھ داﺪﻋا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺲﭙﺳ ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ هﺪﺷ
نزو ،ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ﻦـﯾا .ﺪﯾآ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ یﺎھﺮﻄﺳ ﺎﺑ ﺮﻇﺎﻨﺘﻣ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽﺒﺴﻧ .ﺪھد
۴ ا . نزو مﺎﻏد ﻪﺒﺗر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻦﯾا :ﯽﺒﺴﻧ یﺎھ
ﻪﻨﯾﺰﮔ یﺪﻨﺑ ﯽـﻣ ترﻮﺻ ﻢﯿﻤﺼﺗ یﺎھ
.دﺮـﯿﮔ
ﺺﺧﺎﺷ نزو ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ،مﺎﮔ ﻦﯾا رد ﺺﺧﺎـﺷ نزو رادﺮـﺑ رد ﻢﯿﻤﺼﺗ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺮھ یاﺮﺑ ﺎھ
بﺮـﺿ ﺎـھ
ﯽﻣ .دﻮﺷ
۵ توﺎﻀﻗ یرﺎﮔزﺎﺳ . ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎھ
ﺖﺒـﺴﻧ ﺮـﮔا ﻪـﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﻪﺑﺮﺠﺗ .دﺮﯿﮔ
یرﺎﮔزﺎﺳ زا ﺮﺘﻤﮐ
۱ / ۰ ﺷﺎﺑ ﺖﺳا لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ یرﺎﮔزﺎﺳ ﺪ ،نﺎﮔﺮﮫﻣ)
۱۶۵ .(
هﺪﯾﺪﭘ ﯽﺳرﺮﺑ رد هﺪﯿﭽﯿﭘ یﺎھ
هﻮﯿـﺷ ﻢﯾﺪـﻨﻣزﺎﯿﻧ ناﺪﺑ ﺎﻣ ﻪﭽﻧآ ،ﺪﻧراد رﺎﮐ و ﺮﺳ نﺎﺴﻧا ﺎﺑ ﻪﮐ یا
رد ﺎـﺗ دزﺎـﺳ ردﺎـﻗ ار ﺎـﻣ ﻪـﮐ ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﯽﺑﻮﭼرﺎﭼ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ ندﺮﮐ ﺮﮑﻓ هﺪﯿﭽﯿﭘ هﻮﯿـﺷ ﻪـﺑ هﺪﯿﭽﯿﭘ ﻞﺋﺎﺴﻣ صﻮﺼﺧ ﻧﺎﯿﺑ هدﺎـﺳ یا
ﻦﯿـﻨﭼ ﯽـﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠـﺴﻠﺳ ﻞـﯿﻠﺤﺗ ﺪـﻨﯾاﺮﻓ .ﻢﯿـﺸﯾﺪ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﺑﻮﭼرﺎﭼ ) ﺪﻨﮐ
Gass, 171
( ﻪﺑ هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺖﯿﻌﺿو ﮏﯾ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷور ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯾا .
ﺶﺨﺑ ﻪﻠﺴﻠﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﮏﯾ رد ءاﺰﺟا ﻦﯾا ﺲﭙﺳ ،هﺪﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ یﺎھ ﯽـﻣ راﺮﻗ ﯽﺒﺗاﺮﻣ
.ﺪـﻧﺮﯿﮔ
ﻪﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﮔ ﺮـﮑﻔﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﺑ نﺪﯿﺸﺨﺑ ﻢﻈﻧ ﺎﺑ ﯽﺒﺗاﺮﻣ
یاﺮـﺑ ﺮﺛﻮـﻣ رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﮏـﯾ ،ﯽـھوﺮ
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا یﺮﯿﮔ ﻢﯿﻤﺼﺗ رد عﺎﻤﺟا ﺖﯿھﺎﻣ ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺪﻨﮐ
دﻮـﺒﮫﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﯽھوﺮﮔ یﺮﯿﮔ
یرﺎﮔزﺎﺳ توﺎﻀﻗ
ﯽﻣ ﺎھ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ .دﻮﺷ ﯽﻣAHP
هﺪـﯿﭽﯿﭘ ﻞﺋﺎـﺴﻣ ناﻮﺗ رد ﻪـﮐ یا
.دﻮﻤﻧ کرد ار ﺪﻧدﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ هﺪﻧﺮﯿﮔﺮﺑ ﯽـﻣ ﮏﻤﮐ ﺎﻣ ﻪﺑAHP
رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺎـﺗ ﺪـﻨﮐ و ﻢﺘـﺴﯿﺳ ﮏـﯾ
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ نآ ﻂﯿﺤﻣ .ﻢﯿﻤﮫﻔﺑ و ﻢﯿﻨﮐ کرد دراد دﻮﺧ رد ار اﺰﺟا ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻪﮐ یا
توﺎﻀﻗAHp
شزرا و ﺎھ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﻢھ ﻪﺑ ﯽﻘﻄﻨﻣ شور ﮏﯾ ﺎﺑ ار ﯽﺼﺨﺷ یﺎھ
ﯽـﻣ ﻦـﯾا .ﺪـﻨﮐ
ﻪﻠﺴﻠﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ،داﺮﻓا ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﺶﻧاد ،رﻮﺼﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻨﯾاﺮﻓ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ،هداد ﻞﮑﺷ ار ﺐﺗاﺮﻣ
،مﺎﮫﻟا زا توﺎﻀﻗ ،ﻖﻄﻨﻣ و ﻪﺑﺮﺠﺗ ﯽـﻣ مﺎـﺠﻧا ار بﻮـﻠﻄﻣ یﺎھ
ﺐـﺟر و رذآ) ﺪـھد ،هداز
۱۰۷ رد .(
توﺎﻀﻗ دﻮﺒﮫﺑ ﺎھ
ﺶﯿﭘ ﺮﻤﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ و راﺮﮑﺗ ﻞﺑﺎﻗAHP
ﻦـﯾا ﺰﯾﺎـﻤﺗ ﻪﺟو ﻦﯾا و ﺖﺳا هﺪﻧور
ﮏﯿﻨﮑﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻢﯿﻤﺼﺗ یﺎھ
.ﺖﺳا یﺮﯿﮔ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﯾﺮﻈﻧ یزﺎﻓ یﺎھ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﯾﺮﻈﻧ ) هداز ﯽﻔﻄﻟ ار یزﺎﻓ یﺎھ
۱۹۶۵ ( نﺎـﻨﯿﻤﻃا مﺪـﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ یاﺮﺑ رﺎﺑ ﻦﯿﻟوا
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﯾﺮﻈﻧ .دﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ مﺎﮫﺑا و ﯽﻘﯿﻗدﺎﻧ زا ﯽﺷﺎﻧ مﺪـﻋ یزﺎـﺴﻟﺪﻣ ﺖـﮫﺟ یراﺰﺑا ،یزﺎﻓ یﺎھ
،یزﺎـﻓ ﻖـﻄﻨﻣ ﻊـﻗاو رد .ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا و ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﺴﻧا ﻦھذ رد هﺪﺷ راﺪﯾﺪﭘ نﺎﻨﯿﻤﻃا ﻢھاﺮﻓ ﯽﯾﺎھ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ رد یﺪﻨﻣ مﺎﻈﻧ سﺎﺳا و ﺎﻨﺒﻣ ﯽﻣ
بﻮـﺧ ﺎـﯾ و هدﻮـﺑ ﻢﮫﺒـﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
هﺪﺸﻧ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﺖﯾﻮﻟوا یاﺮﺑ یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا ﯽﺸھوﮋﭘ رد .ﺪﻧا
رﺎﮐ ﻊﻧاﻮﻣ یﺪﻨﺑ
هﺎﮕﺸﻧاد رد ﯽﻤﯿﺗ .ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ تﺎﺴﺳﻮﻣ و ﺎھ
د ﻻﻮـﻤﻌﻣ ﺎـھ نﺎـﺴﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد یزﺎﻓ ﻪﯾﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﯿﻟد ر
شور رد ﯽﺑﺎﯾزرا تازﺎﯿﺘﻣا ﺺﯿﺼﺨﺗ شور ﯽـﻟو ﺪﻨﺘـﺴھ ﻦﺌﻤﻄﻣﺎـﻧ ﯽـﻌﻄﻗAHP
Fuzzy AHP
ﯽﻣ ،یدﺎﺑآﺪﻌـﺳ و تﺰﻋرﻮﭘ) ﺪھد ﺶھﺎﮐ ار نﺎﻨﯿﻤﻃا مﺪﻋ ﻦﯾا ﺪﻧاﻮﺗ ۹۰
ﻻﻮـﻤﻌﻣ ﻦـﯾا ﺮـﺑ هوﻼـﻋ .(
نﺎﺴﻧا ﯽﺑﺎﯾزرا هژاو و تﺎـﻤﻠﮐ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺎھ
ﯽـﻣ نﺎـﯿﺑ ﻖﯿﻗدﺎـﻧ یﺎـھ شور و دﻮـﺷ
ﺮـﺑ ﯽـﻨﺘﺒﻣ یﺎـھ
ﻧاﻮﺗ ﻦﯾا یزﺎﻓ تﺎﯿﺿﺎﯾر هژاو ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧراد ار ﯽﯾﺎ
لﺪﻣ ار ﺎھ ﻞﯿﻠﺤﺗ و هدﺮﮐ یزﺎﺳ
ﺮـﺑ ﯽـﻨﺘﺒﻣ ﯽﯾﺎـھ
.ﺪھد ﻪﺋارا لﺪﻣ ﻦﯿﻤھ یزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾاﺮﭼ وﺮـﺑور ﻖﯿﻗدﺎـﻧ ﯽﻤﯿھﺎـﻔﻣ ﺎـﺑ (ﺶھوﮋـﭘ ﻦـﯾا عﻮﺿﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا) ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺮﺜﮐا رد ﯽﻣ .ﻢﯿﺘﺴھ یرﻮﺌﺗ زا ناﻮﺗ
هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا ﻒﯿﺻﻮﺗ یاﺮﺑ یزﺎﻓ یﺎھ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎھ
ﺐـﺟر و رذآ) دﺮـﮐ ،هداز
۱۷۴ نﺎﻨﯿﻤﻃا مﺪﻋ و (ﺎﺠﻧﺎﻤھ) ﺖﺳا ﯽﯾﻮﻄﺳرا ﻖﻄﻨﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﻞﯿﻤﮑﺗ یزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ .(
1 .Consistency
) ,
,
(1 2 1 2 1 2
2
1 M l l m m u u
M
)
* ,
* ,
*
( 1 2 1 2 1 2
2
1 M l l m m u u
M 1) 1 , 1, (
1 1 1 1
1 l m u
M (1, 1 ,1)
2 2 2 1
2 l m u
M
ﯽﻣ ﻦﮑﻤﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار عﻮﺿﻮﻣ ﺲﻨﺟ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧﺎﺳر
،نﺎﮔﺮﮫﻣ) ۱۷۸
ﮏـﯾ یزﺎـﻓ ﻖـﻄﻨﻣ اﺮـﯾز ؛(
هزﺎـﺑ رد ار یﻮﻀﻋ ﺮھ ﻖﻠﻌﺗ ﻪﺟرد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷزرا ﻖﻄﻨﻣ ﯽـﻣ ﻒـﯾﺮﻌﺗ داﺪـﻋا زا یا
ﺪـﻨﮐ ذآ) و ر
ﺐﺟر ،هداز ۱۷۵ .(
لﺪﻣ رد ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻢﯿﻤﺼﺗ یﺎھ
رد ﯽﯾﺎـﮫﻧ ﺮﻈﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ضﺮﻓ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﯽﻌﻄﻗ یﺮﯿﮔ
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﯽﻘﯿﻘﺣ دﺪﻋ ﮏﯾ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﮏﯾ درﻮﻣ ﺖـﺳا ﻦـﮑﻤﻣ ﯽـﻌﻗاو ﻂﯾاﺮـﺷ رد ﺎﻣا .ددﺮﮔ
ﺺﺧﺎـﺷ ﺖـﯿﻤھا نﺎـﯿﺑ یاﺮﺑ ﯽﻌﻄﻗ داﺪﻋا زا ناﻮﺘﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ضﺮﻓ ﻦﯾا ﺮﮕﯾد ﺎـﯾ ﺎـھ
ﻪﻨﯾﺰﮔ شزرا ﺺﺧﺎـﺷ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﺎـھ
لﺪـﻣ ﺖـﻟﺎﺣ ﻦـﯾا رد .دﺮـﮐ هدﺎﻔﺘـﺳا نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ یﺎـھ یﺎـھ
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﯽﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ یزﺎﻓ یﺮﯿﮔ ،ﻮﻤھ) ﺪﻨﺷﺎﺑ
۱۸۰ .(
یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ لﺎﺳ رد ۱۹۸۳ م ﮏﯾرﺪﭘ و نرﻮھرﻻ یﺎھ مﺎﻧ ﻪﺑ یﺪﻨﻠھ ﻖﻘﺤﻣ ود ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ یاﺮﺑ ار ﯽﺷور ،١
ﻤﻧ دﺎﮫﻨﺸﯿﭘ یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ هدﺎـﮫﻧ ﺎـﻨﺑ ﯽﻤﺘﯾرﺎـﮕﻟ تاروﺬﺠﻣ ﻞﻗاﺪﺣ شور سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮ
دﺮـﯿﮕﻧ راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ ناﺪﻨﭼ شور ﻦﯾا هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ شور ﻦﯾا ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ .دﻮﺑ هﺪﺷ )
Chang, 652-3
( لﺎﺳ رد . ۱۹۹۶ م ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻞـﯿﻠﺤﺗ شور ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ یﺮﮕﯾد ﯽﺷور
٢یا ) (EA
ﮓﻧﺎﭼ ﻂﺳﻮﺗ ) ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯾارا٣
Chang, 649-55
( درﻮﻣ داﺪﻋا . ﯽـﺜﻠﺜﻣ داﺪـﻋا ،شور ﻦﯾا رد هدﺎﻔﺘﺳا
.ﺪﻨﺘﺴھ یزﺎﻓ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻞـﯿﻠﺤﺗ شور سﺎـﺳا ﺮﺑ یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻒﯾرﺎﻌﺗ و ﻢﯿھﺎﻔﻣ ار یا
ﯽﻣ :دﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ترﻮﺻ ﻦﯾﺪﺑ ناﻮﺗ
ﯽﺜﻠﺜﻣ یزﺎﻓ دﺪﻋ ود
) , , (1 1 1
1 l m u
M
و
) , , (2 2 2
2 l m u
M
یﺎـھﺮﮕﻠﻤﻋ .ﺪـﯾﺮﯿﮕﺑ ﺮﻈﻧ رد ار
نآ ﯽﺿﺎﯾر ) ﻂﺑاور ترﻮﺻ ﻪﺑ
۱ ) ،(
۲ ) و ( ۳ :ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ (
۱ (
۲ (
۳ ( و
1.Laarhoren & Padrycz 2 .Extent analysis method 3 .Chang
1
1 1
1
m
i n
j ij n
j kj
k M M
S
) ( ) ) (
(
1 2 2 1
2 1 2
1 u l m m
l M u
M
hgt
) (
)...
( ) ,...,
(M1 M2 Mk V M1 M2 V M1 Mk
V
otherwise M
M hgt M M V
M M if M
M V
) (
) (
1 ) (
2 1 2
1
2 1 2
1
V S S
k n k iMin x
W'( i) ( i k) 1,2,..., .
k
Ti W c W c W c
x
W'( ) '( 1), '( 2),..., '( )
1' 'i
i w
W w
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور رد ﻪـﺑ راﺪـﻘﻣ ،ﯽـﺟوز تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ یﺎھﺮﻄﺳ زا ﮏﯾ ﺮھ یاﺮﺑ ،یا
) ﻪﻄﺑار ترﻮﺻ ۴
:دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ (
۴ ( ﻪـﺑ .دروآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﻢـھ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﺎھ نآ ﯽﮔرﺰﺑ ﻪﺟرد ﺪﯾﺎﺑ ،قﻮﻓ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ
ﺮـﮔا ﯽﻠﮐ رﻮﻃ
M1
و
M2
ﯽـﮔرﺰﺑ ﻪـﺟرد ،ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﯽـﺜﻠﺜﻣ یزﺎـﻓ دﺪـﻋ ود
M1
ﺮـﺑ
M2
ﺎـﺑ ﻪـﮐ
) (M1 M2 V
) ﻪﻄﺑار سﺎﺳا ﺮﺑ ،دﻮﺷ ﯽﻣ هداد نﺎﺸﻧ ۵
:دﻮﺷ ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ (
۵ (
:ﻢﯾراد ﻦﯿﻨﭽﻤھ
) ﻪﻄﺑار زا ،ﺮﮕﯾد ﯽﺜﻠﺜﻣ یزﺎﻓ دﺪﻋ زا ﯽﺜﻠﺜﻣ یزﺎﻓ دﺪﻋ ﮏﯾ ﯽﮔرﺰﺑ ناﺰﯿﻣ ۶
ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ( :ﺪﯾآ
۶ ( ) ﻪـﻄﺑار سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﯽﺟوز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ رد ﺎھ ﺺﺧﺎﺷ نزو ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ یاﺮﺑ ۷
ﯽـﻣ ﻞـﻤﻋ (
:دﻮﺷ ۷ ( ) ﻪﻄﺑار ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎھ ﺺﺧﺎﺷ نزو رادﺮﺑ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ۸
ﺐﯾاﺮـﺿ رادﺮـﺑ نﺎـﻤھ ﻪﮐ :دﻮﺑ ﺪھاﻮﺧ (
.ﺖﺳا یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ۸ (
) ﻪﻄﺑار ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ۹
ﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ( ) ﻪﻄﺑار زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪ ۸
) ﺪﻧﻮـﺷ ﯽـﻣ هﺰﯿﻟﺎـﻣﺮﻧ ،(
Hsu & Yang,
؛68
،ﯽﻨﻣﻮﻣ ۷ - ۲۴۰ ﺐﺟر و رذآ ؛ ،هداز
۹۳ - ۱۸۸ (.
۹ (
زا ﺖﻠﻋ ود ﻪﺑ ﺶھوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ
ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻞـﯿﻠﺤﺗ شور سﺎﺳا ﺮﺑ یزﺎﻓ یا
:ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ۱ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺖﻗد یاﺮﺑ ﺲﭘ ،دﻮﺑ هﺪﺸﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ تاروﺬﺠﻣ ﻞﻗاﺪﺣ زا ﺶھوﮋﭘ ﻦﯾا رد .
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور سﺎﺳا ﺮﺑ یزﺎﻓ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ مﺰﻠﻣ ؛ﻢﯾدﻮﺑ یا
۲ دﻮﺑ هﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا یزﺎﻓ ﯽﺜﻠﺜﻣ داﺪﻋا زا ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا . و
ﺮـﺑ یزﺎـﻓ ﯽـﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠـﺴﻠﺳ ﻞـﯿﻠﺤﺗ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور سﺎﺳا .ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا شور ﻦﯾا زا ،دراد داﺪﻋا ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﻧاﻮﺨﻤھ یا
۴ شور ﻪﺑ ﯽﻨﻃﺎﺑ ﺖﯾﺎﺿر ﺎﺑ هاﺮﻤھ ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﯾﻻد ﻞﯿﻠﺤﺗ .
FAHP
قﺎﯿﺘـﺷا و ﻞـﻣﺎﮐ ﺖﯾﺎـﺿر ﺎـﺑ و یرﺎﯿـﺷﻮھ ﺖﻟﺎﺣ رد حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺮﻤھ ناوﺮﯿﭘ هدﻮﺑ ها
،نﺎﮔﺮﺒﺧ ءارآ یاﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ .ﺖﺳا ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﯾز ﻞﻣﺎﻋ رﺎﮫﭼ
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﯽﻠﺻا :ﺪﻧﺪﺷ
۱ ﯽـﮔﮋﯾو . ) ﺮـﺒھر یﺎـھ
Thomas, 8-10
;Daftari, 79-82;
،یﺮـﺘﻓد ﻪﯿﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا »
«،
۲۴۱ -
۲۳۸ / ۸ ؛ ،ﯽﻧﺎﺣور ۶۹ ؛ ،ﯽﻧاﺪﻤھ ﷲا ﻞﻀﻓ ۱۱۲
،ﯽﻧﺎﺷﺎﮐ ؛ ۱۴۸
؛(
۲ ﯽﮔﮋﯾو . ،ثرﻮﺳﺎﺑ) ناوﺮﯿﭘ یﺎھ ۸۷
؛
،یﺮﺘﻓد ﯽﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا ﺶﺒـﻨﺟ زﺎﻏآﺮـﺳ و حﺎﺒـﺻ ﻦـﺴﺣ
ﻪـﺸﯾﺪﻧا و ﺦﯾرﺎﺗ رد یراﺰﻧ هﺪـﺳ رد ﯽﻠﯿﻋﺎﻤـﺳا یﺎـھ
،ﻪـﻧﺎﯿﻣ یﺎـھ ۲۳۷
،ﺲﯿﺋﻮـﻟ ؛ ۱۸۸
؛ ،یﺮـﺘﻓد
ﻪﻧﺎﺴﻓا هرﻮﻄﺳا ﺎﯾ ﻦﯿﺷﺎﺸﺣ یﺎھ ﯽﻠﯿﻋﺎﻤﺳا نﺎﯿﺋاﺪﻓ یﺎھ
، ۱۵ - ۱۴
؛(
۳ روﺎـﺑ و تادﺎـﻘﺘﻋا . )ﯽـﻨﯾد یﺎـھ
;Cinoğlu, 2010: 199-209; Kazmi and Tahir, 2011:
578-81;
،ﯽﻨﯾﻮــﺟ ۱۹۳۷
: ۸ - ۸۱ ،ﯽﻧﺎــﺣور ؛ ۱۳۷۰
: ۶۹ ،یﺮــﺘﻓد ؛ ﻪﻧﺎــﺴﻓا
ﺎــﯾ ﻦﯿــﺷﺎﺸﺣ یﺎــھ
هرﻮﻄﺳا ﯽﻠﯿﻋﺎﻤﺳا نﺎﯿﺋاﺪﻓ یﺎھ ،
۱۵ - ۱۴ (؛
۴ ) حﺎﺒـﺻ ﻦـﺴﺣ یﺮـﺒھر صﺎﺧ ﮏﺒﺳ .
;Poonawala, 2008: 197-204; Tourish, 2005:
455-80;
،ﯽﻧﺎﺣور ۱۳۷۰ : ۶۹ ؛
;Daftari, 1998: 79-82;
،ﯽﻨﯾﻮﺟ .ک .ر ۱۹۳۷
: ۸۸ - ۸۱ ﻞـﻀﻓ ؛
،ﯽﻧاﺪﻤھ ﷲا ۱۳۵۶
: ۱۱۲ ،ﯽﻧﺎﺷﺎﮐ ؛ ۱۳۶۶
: ۱۴۸ (.
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا زا ماﺪﮐ ﺮھ ﯽﻣ ار ﯽﻠﺻا یﺎھ
ﺮـﯾز ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻞﮑـﺷ ﺎـﺑ ﻖﺑﺎـﻄﻣ ﺺﺧﺎـﺷ
۱
.دﺮﮐ ﺐﻌﺸﻨﻣ
ﻞﮑﺷ ۱ ﺺﺧﺎﺷ . ﺮﯾز و ﯽﻠﺻا یﺎھ ﺺﺧﺎﺷ
ﻤﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ یﺎھ نﺎﯿﻠﯿﻋﺎ
حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا
۴ - ۱ ﺖﯾﻮﻟوا . نﺎﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﯽﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ یﺪﻨﺑ
ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ ﺺﺧﺎـﺷ ،نﺎـﻧآ ءارآ ﺐﯿﮐﺮﺗ و نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺮﻈﻧ یروآ
شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﯽﻠـﺻا یﺎـھ
FAHP ﯽـﺳﺪﻨھ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺮﻈﻧ ﻖﯿﻔﻠﺗ یاﺮﺑ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻞﺑﺎﻗ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ درﻮﻣ
.ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا سﺎﯿﻘﻣ یﺎھ ﻦـﯾا رد یزﺎـﻓ ﯽـﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠـﺴﻠﺳ ﻞـﯿﻠﺤﺗ ﺪـﻨﯾآﺮﻓ شور رد هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ یزﺎـﻓ
لوﺪﺟ رد ،ﺶھوﮋﭘ ۱
هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .ﺪﻧا
لوﺪﺟ ۱ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ . ﯽﺜﻠﺜﻣ یزﺎﻓ داﺪﻋا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻣﻼﮐ یﺎھ
ﯽﺜﻠﺜﻣ یزﺎﻓ داﺪﻋا ﯽﻣﻼﮐ یﺎھﺮﯿﻐﺘﻣ
) ۱،۱،۱ ( ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻘﯿﻗد ﺖﯿﻤھا
) ۵ / ۱،۱،۵ / ۰ ( ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﺖﯿﻤھا
) ۲،۵ / ۱،۱ ( ﻢﮐ ﺖﯿﻤھا
) ۵ / ۲،۲،۵ / ۱ ( یﻮﻗ ﺖﯿﻤھا ﺮﺗ
) ۳،۵ / ۲،۲ ( یﻮﻗ ﯽﻠﯿﺧ ﺖﯿﻤھا
ﺮﺗ
) ۵ / ۳،۳،۵ / ۲ ( ﻖﻠﻄﻣ و ﻞﻣﺎﮐ ﺖﯿﻤھا
لوﺪﺟ ۲ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽـﻣ ﻪـﻈﺣﻼﻣ ﻪـﮐ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤھ .ﺪھد
،ددﺮـﮔ
ﻢﮫﻣ هدﻮﺑ حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر صﺎﺧ ﮏﺒﺳ ،هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺾﺤﻣ ﺖﻋﺎﻃا ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﺪـﻨﭼﺮھ .ﺖﺳا
ﯽﻤﻧ ﺲﭘ ﺶﻘﻧ ناﻮﺗ ﻪﻨﯿﻣز
هﺪـﯾدﺎﻧ ار هوﺮﮔ ﻦﯾا داﺮﻓا ﯽﻨﯾد و یدﺎﻘﺘﻋا یﺎھ ﻪـﮑﻨﯾا ﺎـﺑ ﯽـﻟو ،ﺖـﻓﺮﮔ
،ﺪـﻤﺤﻣ ﺪـﻨﻧﺎﻣ هوﺮـﮔ ﻦﯾا یﺪﻌﺑ ناﺮﺒھر نارود) حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ زا ﺲﭘ نارود رد رﻮﮐﺬﻣ تادﺎﻘﺘﻋا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ (مﻮﺳ ﻦﺴﺣ و مود ﻦﺴﺣ ﺮﭘ ،حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ ﯽﺠﯾوﺮﺗ یﺎھ
ﮓﻧر یﻮـﻗ و ﺮﺗ هﺪـﺷ ﺮـﺗ
ﭻﯿھ ،دﻮﺑ ﮏﯾ دﻮـﺧ داﺮـﻓا نﺎـﯿﻣ رد خﻮـﺳر و ذﻮـﻔﻧ زا ،یو ﺪـﺣ ﻪـﺑ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ یﺪﻌﺑ ناﺮﺒھر زا
،یﺮﺘﻓد) ﺪﻧﻮﺷ رادرﻮﺧﺮﺑ
» ﻪﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا
« ، ۲۴۱ - ۲۳۸ / ۸ ﯽـﺸﻘﻧ ﯽـﻨﯾد تادﺎﻘﺘﻋا ﺪﻨﭼﺮھ ﻪﮑﻧآ ﻪﺠﯿﺘﻧ .(
ﺖﻋﺎﻃا ﺪﻧور ﻦﯾا رد ﻢﮫﻣ
،ﯽﻨﯾﻮﺟ) ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد یﺮﯾﺬﭘ ۸
- ۸۱ ،ﯽﻧﺎﺣور ؛ ۶۹
،یﺮﺘﻓد ؛ ﻪﻧﺎـﺴﻓا
یﺎـھ
هرﻮﻄﺳا ﺎﯾ ﻦﯿﺷﺎﺸﺣ ﺪﻓ یﺎھ
ﯽﻠﯿﻋﺎﻤﺳا نﺎﯿﺋا ،
۱۵ - ۱۴ ( ﻢﮫﻣ نآ زا ﯽﻟو ، ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺗ
ترﺎﮫﻣ و ﺎھ یﺎـھ
هدﻮﺑ ﺮﮕﯾد ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾا ﺐﯿﮐﺮﺗ هﻮﺤﻧ رد ﺮﺒھر ﻪـﻧﺎﮐﺮﯾز زﺮﻃ ﻪﺑ حﺎﺒﺻ .ﺖﺳا
تادﺎـﻘﺘﻋا ،یا
ﺲﭘ و ﻪﻨﯿﻣز ﯽﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ دﻮﺧ فاﺪھا ﺎﺑ ار داﺮﻓا ﯽﻨﯾد و ﯽﻣﻮﻗ ،یﺮﮑﻓ یﺎھ .دﺮﮐ
لوﺪﺟ ۲ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﺟوز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ . ﯽﻠﺻا یﺎھ
ﺺﺧﺎﺷ یﺎھ ﯽﻠﺻا
ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ
و تادﺎﻘﺘﻋا یﺎھروﺎﺑ ﯽﻨﯾد
صﺎﺧ ﮏﺒﺳ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر حﺎﺒﺻ
یﺎھ ﯽﮔﮋﯾو ناوﺮﯿﭘ
یﺎھ ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺒھر
نزو
ﺖﯾﻮﻟوا ﯽﻨﯾد یﺎھ روﺎﺑ و تادﺎﻘﺘﻋا
Cinoğlu, 199-209;
Kazmi and Tahir:
578-81;-۸ ،ﯽﻨﯾﻮﺟ ۸۱ ،ﯽﻧﺎﺣور ؛ ۱۶۹
؛
،یﺮﺘﻓد ﻪﻧﺎﺴﻓا۱ یﺎھ
۱۵ - ۱۴
۱۱۱۰/۷۴۱۰/۹۳۴۱/۲۵۹۱/۲۲۲۱/۶۸۲/۴۳۸۱/۵۱۳۲/۰۶۷۲/۵۹۳۰/۴۱۴
2 حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ یﺮﺒھر صﺎﺧ ﮏﺒﺳPoonawala,: 197-
204; Tourish,:
455-80; ،ﯽﻧﺎﺣور ۱۳۷۰ : ۶۹
؛ Daftari,:
79-82; :،ﯽﻨﯾﻮﺟ .ک .ر ۸۸ - ۸۱
۰/۷۹۳۱/۰۶۹۱/۳۴۸۱۱۱۱/۷۱۳۲/۲۲۱۲/۷۲۶۱/۵۲۳۲/۰۹۴۲/۶۳۰۰/۴۷۲
1 ناوﺮﯿﭘ یﺎھ ﯽﮔﮋﯾو
،ثرﻮﺳﺎﺑ ۱۳۷۸۷ .ک .ر ؛
،یﺮﺘﻓد حﺎﺒﺻ ﻦﺴﺣ۱
۳۸۲ : ۲۳۷ . ک .ر ؛
ﺲﯿﺋﻮﻟ ۱۸۸ ،یﺮﺘﻓد ؛ ۱
ﻪﻧﺎﺴﻓا ﻦﯿﺷﺎﺸﺣ یﺎھ
۱۵ - ۱۴
۰/۴۱۰/۵۹۵۰/۸۱۸۰/۳۶۶۰/۴۵۰/۵۸۳۱۱۱۰/۸۵۸۱/۱۳۱/۴۴۲۰/۰۸۳
3 ﺮﺒھر یﺎھ ﯽﮔﮋﯾوThomas,: 8-10;
Daftari,: 79-82;
،یﺮﺘﻓد
» ﻪﯿﻠﯿﻋﺎﻤﺳا :
۲۴۱ - ۲۳۸ ،ﯽﻧﺎﺣور ؛ ۶۹
۰/۳۸۵۰/۴۸۳۰/۶۶۰/۳۸۰۰/۴۷۷۰/۶۵۶۰/۶۹۳۰/۸۸۴۱/۱۶۵۱۱۱۰/۰۲۹
4
