https://jhr.ui.ac.ir/?lang=en Journal of Historical Researches
E-ISSN: 2476-3306 Document Type: Research Paper
Vol. 13, Issue 1, No.49, Sprig 2021 Received: 04/01/2022 Accepted: 07/03/2022
Analysis of the Influence of Arabs on Iranian Customs (Case Study: Recreation, Food, and Clothing)
Hatam Mousaei
Ph.D. Candidate in Islamic History, Department of History, Azad University of Shoushtar, Shoushtar, Iran [email protected]
Ghaffar Pourbakhtiar
Assistant Professor of Islamic History, Department of History, Azad University of Shoushtar, Shoushtar, Iran [email protected]
Abdolaziz Movahed
Assistant Professor of Islamic History, Department of History, Azad University of Shoushtar, Shoushtar, Iran [email protected]
1. Abstract
With its rich cultural and civilizational background, Iran has always interacted with cultures that have had a great impact on other lands, cultures, and civilizations. In this regard, Iranian customs and traditions have influenced the culture, traditions, and customs of the Arabs in various ways. Therefore, with a descriptive-analytical approach based on library data and Wilhelm Schmidt’s concept of cultural dissemination, this research sought to find an answer to the question of how the Arabs adapted Iranian customs and came under the influence of Iranian customs and traditions, especially in the fields of entertainment, food, and clothing. The findings of this study showed that the richness of
*Corresponding author
2322-5181/ © 2022 The Authors. Published by University of Isfahan
This is an open access article under the CC-BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/)
http://dx.doi.org/10.22108/jhr.2022.132096.2304
20.1001.1.20086253.1401.14.2.5.3
Journal of Historical Researches, Vol 14, Issue 2, No. 54, Summer 2022
Iranian culture, geographical proximity, court relations, and sometimes war caused the Arabs in general and the caliphs in particular to adapt items, such as entertainment, food, and clothing from Iranian customs and traditions. This cultural spread, which was associated with communication and desire, gradually created new customs and traditions to replace the older ones. In this process, the useful elements of the borrowing culture might be lost and the strengths of the dominant culture might be adapted by the adapting culture, thus correcting its weaknesses.
2. Introduction
After the conquest of Iran, the Arab community confronted a systematic and complex set of governments. However, their temperaments and habits of living in the desert did not agree with the government and court customs. After the conquest of civilized lands, especially Iran, they were influenced by the Iranian kings’ special customs. They passed through the simple lifestyle of Sheikhin's time and turned to the glory of Khosravan court of Iran. The caliphate became so similar to the Iranians both in terms of customs and culture and their court that Iran’s titles, customs, and culture penetrated into their lives.
This encouraged the author to explore the theory of cultural dissemination presented by Wilhelm Schmidt, who was a German anthropologist, through a descriptive-analytical research by using library data based on the first and second categories of sources. The most important question in this study was how the Arabs were influenced by the Iranian people’s customs and traditions, especially in the field of entertainment and if food and clothing were included in this process. The richness of Iranian culture, geographical proximity, trade, court relations, and sometimes war caused this cultural spread to take place willingly and gradually.
3. Materials and Methods
In this research, library, documentary, and field study methods were applied to analyze the influence of Arabs on Iranian customs. To this goal, the researcher used the private unclassified documents obtained from local informants and through interviews with them.
4. Discussion, Results, and Conclusion
In all societies, the spread of cultures has been influenced by two factors, "desire" and
"communication", which are more influenced by each other when cultures are associated with geographical proximity, trade, court relations, war. A culture is more adapted that offers better solutions to problems and better cultural tools.
The findings of this study showed the influences of Iranian culture and traditions on the Arabs and how they adapted these customs and traditions based on the spread of cultures due to geographical proximity. In particular, the direct relationship with trade caused pre-Islamic Arabs to adapt these customs and traditions and get acquainted with Iranian traditions of entertainment, food, and clothing, thus correcting the weaknesses of their culture.
With the spread of Islam, their direct connection with Iranians through the war and the presence of Iranian secretaries in the courts became more and more close.As a result, they distanced themselves from the simple lifestyles of the Rashidun caliphs. This interest in luxuries and aristocracy appeared in the Umayyad era and increased during the Abbasid period, which was contrary to the religious leaders’ social justice and simple biological policies adopted by the Islamic school. This caused the negative effect of cultural dissemination.
The presence of Iranian teachers in the Abbasid era of madness, the friendly relationship between the caliphate and the distinct Iranian class, and the coexistence of the two cultures caused etiquette in the fields of fun and entertainment, food, and clothing, and their related customs to be adapted more than ever.
5. Keywords:
food, clothing, entertainment, Arabs, culture dissemination, Iranians
Journal of Historical Researches, Vol 14, Issue 2, No. 54, Summer 2022
6. References
1. Adamson, Hubble; James People; Greg Bailey; John Betty; Ralph Grillo (2011), Cultural Anthropology, translated by Nematullah Fazeli, Tehran: Arasteh.
2. Azartash, Azarnoosh (2009), Ways of Persian Influence in Pre-Islamic Arabic Culture and Language (along with Persian Words in Pre-Islamic Poetry) Tehran: Toos.
3. Ibn Idris, Muhammad Ibn Ahmad (1390), Al-Sarair Al-Hawi Al-Tahrir Al-Fatawi, 6th edition, vol.
2, Qom: Islamic Publishing Institute.
4. Ibn Athir, Ali Ibn Muhammad (1383), Complete History, vols. 3 and 14, Alami, Tehran.
5. Ibn Hanbal, Ahmad Ibn Muhammad (1416 AH, 1996 AD), Musnad al-Imam, vol. 1, Beirut: Al- Risalah Institute.
6. Ibn Jawzi, Abd al-Rahman ibn Ali (1412 AH), Regular in the History of Nations and Kings, Volumes 6-7-8, Beirut: Dara Al-Kitab Al-Almiyeh.
7. Ibn Khalqan, Ahmad Ibn Muhammad (1256 AH), The Death of the Nobles, Volume 2, Beirut: Dar al-Fikr ..
8. Ibn Khaldun, Abdul Rahman (1393), Introduction to Ibn Khaldun, Volume 1, Tehran: Scientific and Cultural.
9. Ibn Taqtaqi, Mohammad Ibn Ali (1981), Al-Fakhri Fi Adab Al-Saltanieh wa Al-Dawl Islamieh, translated by Mohammad Vali Golpayegani, Tehran: Book Publishing Translation Company.
10. Ibn Munqiz, Osama bin Murshid (1930), Al-Atebar, New York: Princeton.
11. Ibn Nadim, Mohammad Ibn Ishaq (2002), Index, translated by Mohammad Reza Tajaddad, vol. 1, 2nd edition, Tehran: Asatir.
12. Ibn Abd al-Barba, Ahmad ibn Muhammad (1907-1407 AH), Al-Aqd al-Farid, 2nd edition, vol. 3, Beirut: Dar al-Kitab al-Almiyeh.
13. Islamifar, Zahra (1398), Culture and Civilization of Islam, 13th edition, Qom: Maaref.
14. Ismail Shahrkani, Ibrahim (2015), Al-Mufid Fi Sharh Usul al-Fiqh, vol. 1, Qom: Dhu al-Qirbi.
15. Eshpoler, Bertold (2007), History of Iran in the First Islamic Centuries, Vol. 2, translated by Javad Falatouri, Tehran: Cultural Science.
16. Istakhri, Abu Ishaq Ibrahim (1397), countries and schools, translated by Mohammad Ibn Abdullah Testari, Tehran: Mahmoud Afshar.
17. Al-Jahshiari, Mohammad Ibn Abdus (1348), Ministers and Books, translated by Abolfazl Tabatabai, Tehran: Taban.
18. Amin, Ahmad (1337), Fajr al-Islam, translated by Abbas Khalili, Tehran: Iqbal.
19. Inostrantsev, Konstantin (1348), Studies on the Sassanids, translated by Kazem Kazemzadeh, Tehran: Translation and Book Publishing Company.
20. Brian, Pir (2002), The Achaemenid Empire, from Cyrus to Alexander, Volumes 1 and 2, translated by Nahid Foroughian, Tehran: Qatreh.
21. Bayhaqi, Ibrahim ibn Muhammad (1420 AH), Al-Mahasin wa Al-Masawi: Beirut, Dar al-Kitab al- Almiya.
22. Blazeri, Ahmad Ibn Yahya (1397), The Conquest of Countries, translated by Mohammad Tavakol, Tehran: Mahris.
23. Tafazli, Ahmad (2009), Collection of Articles, Tehran: Toos.
24. Jahez, Abu Othman Omar Ibn Bahr (2013), Al-Taj (Religion of Statehood in Iran and Islam), 2nd Edition, translated by Habibollah Nobakht, Tehran: Ashianeh Ketab.
25. Jahez, Abu Othman Amr Ibn Bahr (1403 AH), Commentary on Commerce, research by Hassan Hosseini Abdul Wahab, vol. 2, Beirut: Dar al-Kitab al-Jadeed.
26. Jawaliqi, Abu Mansour Mahoob (1960), Arabic from Al-Ajami Theology, Mohammad Shakir:
Cairo.
27. Javad Ali (1369), Detailed Arab History before Islam, Vol. 8, Babylon: Babylon Library.
28. Choksi, Jamshid Garshop (2002), Conflict and Compromise (Defeated Zoroastrians and Dominant Muslims in the Society of the First Centuries of Islam), translated by Nader Mir Saeedi, Tehran:
Phoenix.
Journal of Historical Researches, Vol 14, Issue 2, No. 54, Summer 2022
29. Even, Philip (1987), Arab History, translated by Abolghasem Payende, 2nd edition, Tehran: Agah.
30. Hosseini, Alireza (2015), "The Role of Iranians in the Development and Expansion of the Arabic Language" Year 5, Issue 1: Quarterly Journal of Political Research in the Islamic World: pp. 27-50.
31. Dori, Najmeh (2007), "Arab Influence on Iranians in Governance Manners" Journal of Iranian Studies, Faculty of Literature and Humanities, Center for Iranian Culture and Languages Research, Year 6, Issue 11: Shahid Bahonar University of Kerman.
32. Even, Philip (1987), Arab History, translated by Abolghasem Payende, 2nd edition, Tehran: Agah.
33. Dehkhoda, Ali Akbar (1989), Dictionary, Volume 7, Tehran: University of Tehran: 71-92.
34. Dinkord (1396), the fifth book, translated by Jaleh Amoozgar and Ahmad Tafzali, Tehran: Moin.
35. Rezaei, Ramadan; Bayat, Ali; Mousavi, Seyed Jamal (2010), "The role of Iranian teachers in the establishment and development of Islamic bureaucracy in the first century AH", Journal of the History of Islamic Civilization, forty-third year, number one: 43-55.
36. Roh Al-Amini, Mahmoud (2003), Around the City of Light in the Basics of Anthropology, Twelfth Edition, Tehran: Attar.
37. Riviere, Claude (2000), An Introduction to Anthropology, translated by Nasser Fakuhi, Tehran:
Ney.
38. Zarrinkoob, Abdolhossein (1365), From Other Things (Collection of Criticism, Notes, Review and Exhibition), Tehran: Javidan.
39. Zarrinkoob, Abdolhossein (1363), History of the Iranian people Struggle with the powers, Tehran:
Amirkabir.
40. Zidan, George (2015), History of Islamic Civilization, translated by Ali Javaher Kalam, vol. 5, Tehran: Amirkabir.
41. Salem, Abdul Aziz (2001), Arab history before Islam, translated by Baqersadrinia, Tehran:
Scientific and cultural.
42. Shariatzadeh, Ali Asghar (1369), Clothing is the most obvious cultural symbol, Journal of Cultural Heritage, first year, first issue: pp. 40-49.
43. Shukri Alusi, Mahmoud (1314 AH) The maturity of the Arabs in the knowledge of the Arabs, vol.
3, Beirut: Rahmaniyeh Press.
44. Sabi, Hilal Ibn Mohsen (1424 AH), The Gift of Commanders in the History of Ministers, Dar Al- Afaq Al-Arabiya: Cairo.
45. Salehi Amiri, Reza (2016), Cultural Concepts and Theories, Tehran: Phoenix.
46. Ziapo, Jalil (1964), Ancient Iranian clothing from ancient times to the end of the empire, Tehran:
Fine arts of the country.
47. Tabari, Mohammad Ibn Jarir (2015) History of Tabari, vol. 3, translated by Abolghasem Payende, Tehran: Asatir.
48. Abbasi, Mahnaz, Hossein Moftakhri, Nematollah Fazeli (2012), The process of Islamization of the socio-cultural model of nutrition in Iran until the end of the fourth century AH, Journal of Islamic History Studies: Tehran.
49. Ansar al-Ma'ali, Kikavous Ibn Iskandar (1352), Qaboosnameh, by Gholam Hossein Yousefi, Tehran: Cultural Science.
50. Gholami Hojqan, Fatemeh; Ahmad Zavieh, Seyed Saeed; Azartash, Azarnoosh (2017), "Study and retrieval of polo based on Timurid manuscripts and manuscripts", Journal of Art Effect: University of Tehran: 63-77.
51. Ferdowsi, Abolghasem (1379), Shahnameh, by Saeed Hamidian, Tehran: Qatreh.
52. Farid, Mohammad Sadegh (2002), Fundamentals of Anthropology, 3rd edition, Tehran: Pashtoon.
53. Faghihi, Ali Asghar (1373), The Empire of Az-Dawla (how the ruler of Az-Dawla Dailami and the study of the situation in Iran during the time of Al-Buwayh), Tehran:
یشهوژپ هلاقم
یریذپریثأت یواکاو و لیلحت ارعا
یناریا موسر و بادآ زا ب
علاطم(
ۀ دروم :ی حیرفت
، )کاشوپ و کاروخ
ییاسوم متاح
ملاسا خیرات یرتکد یوجشناد
، دازآ هاگشناد یملاسا
رتشوش دحاو ،
رتشوش ، ناریا
[email protected] رایتخبروپ رافغ
*
هورگ رایداتسا خیرات
، دازآ هاگشناد یملاسا
رتشوش دحاو ،
رتشوش ، ناریا
[email protected] دحوم زیزعلادبع
هورگ رایداتسا خیرات
، دازآ هاگشناد یملاسا
رتشوش دحاو ،
رتشوش ، ناریا
هدیكچ اب ناریا اب ناریا گنهرف اب هشیمه ،ینغ یندمت و یگنهرف ۀنیشیپ گنهرف اب هشیمه ،ینغ یندمت و یگنهرف ۀنیشیپ اه
نیمزرس رب ییازسب ریثأت و هتشاد لماعت نیمزرس رب ییازسب ریثأت و هتشاد لماعت
گنهرف ،اه گنهرف ،اه و اه و اه ندمت ندمت یاه یاه رگید رگید
هتشاذگ هتشاذگ بادآ اتسار نیمه رد .تسا بادآ اتسار نیمه رد .تسا ننس و
هب یناریا هب یناریا هویش هویش و ننس ،گنهرف رب نوگانوگ یاه و ننس ،گنهرف رب نوگانوگ یاه باررعا بادآ
باررعا بادآ
.ترسا هدورب راذرگریثأت .ترسا هدورب راذرگریثأت
یفیصوت درکیور اب شهوژپ نیا نیاربانب یفیصوت درکیور اب شهوژپ نیا نیاربانب -
حت حت هداد رب ینتبم ،یلیل هداد رب ینتبم ،یلیل
هناخباتک یاه هناخباتک یاه
،تیمرشا رهلیو یگنهرف ۀعاشا موهفم ساسارب و یا ،تیمرشا رهلیو یگنهرف ۀعاشا موهفم ساسارب و یا
رد رد تسا لاؤس نیا هب یخساپ نتفای یپ تسا لاؤس نیا هب یخساپ نتفای یپ هک
هرب یرناریا ننرس و بادآ ریثأت تحت و سابتقا ار یناریا بادآ ،بارعا هنوگچ هرب یرناریا ننرس و بادآ ریثأت تحت و سابتقا ار یناریا بادآ ،بارعا هنوگچ
رد هژریو رد هژریو
هتفای ؟دنتفرگ رارق کاشوپ و کاروخ ،یمرگرس و حیرفت ۀزوح هتفای ؟دنتفرگ رارق کاشوپ و کاروخ ،یمرگرس و حیرفت ۀزوح
وژپ نیا یاه وژپ نیا یاه یم ناشن شه
یم ناشن شه
روارجم ،یرناریا گرنهرف یارنغ درهد روارجم ،یرناریا گرنهرف یارنغ درهد
یم ثعاب گنج یهاگ و یناوید ۀدوارم ،ییایفارغج یم ثعاب گنج یهاگ و یناوید ۀدوارم ،ییایفارغج
هب بارعا دوش هب بارعا دوش
افلخ و ماع روط افلخ و ماع روط هب
هب ،هلمجزا یدراوم صاخ روط ،هلمجزا یدراوم صاخ روط و کاروخ ،حیرفت
و کاروخ ،حیرفت
کاشوپ کاشوپ ار هب ،دوب لیامت و طابترا اب هارمه هک یگنهرف ۀعاشا نیا .دننک سابتقا نایناریا ننس و بادآ زا هب ،دوب لیامت و طابترا اب هارمه هک یگنهرف ۀعاشا نیا .دننک سابتقا نایناریا ننس و بادآ زا
جیردت جیردت یرم ثرعاب یرم ثرعاب
هرک درش هرک درش
دج ننس و بادآ دج ننس و بادآ یی
دد اج اج یی زگ زگ یی ن ن دق ننس و بادآ دق ننس و بادآ یی
مم ی ی رت رت و دوش و دوش نکمم نکمم دوب دوب فم رصانع فم رصانع یی دد گنهرف گنهرف ماو ماو گگ یی هدنر هدنر نن یی زز ب زا ب زا یی ن ن دوررب دوررب گرنهرف و گرنهرف و
سابتقا سابتقا .دنک حلاصا ار دوخ فعض و سابتقا ار بلاغ گنهرف وق ،هدننک .دنک حلاصا ار دوخ فعض و سابتقا ار بلاغ گنهرف وق ،هدننک
هژاو هژاو :یدیلک یاه :یدیلک یاه
.نایناریا ،گنهرف ۀعاشا ،بارعا ،حیرفت ،کاشوپ ،کاروخ .نایناریا ،گنهرف ۀعاشا ،بارعا ،حیرفت ،کاشوپ ،کاروخ
*
*
لوؤسم هدنسیون لوؤسم هدنسیون
2322-5181/ © 2022 The Authors. Published by University of Isfahan
This is an open access article under the CC-BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/)
http://dx.doi.org/10.22108/jhr.2022.132096.2304 20.1001.1.20086253.1401.14.2.5.3
لصف
همان یملع شهوژپ یخیرات یاه )یشهوژپ هلاقم عون(
یروانف و شهوژپ تنواعم ناهفصا هاگشناد
و هاجنپ لاس تشه
لاس ،دیدج هرود ، هدراهچ
هرامش مود یپایپ(
54 ،) ناتسبات 1401 ص ، 74 - 57
خیرات :لوصو 14 / 10 / 1400 :شریذپ خیرات ، 16
/ 12 / 1400
11 - همدقم همدقم برع ۀعماج برع ۀعماج
ا حتف زا سپ ا حتف زا سپ ری
ری نار نار ارب ارب ری ری ک ک رعومجم رعومجم ۀۀ
ماظن ماظن دنم دنم وو یپیپ چ چ یی دد ۀۀ تموکح تموکح ی ی هرجاوم هرک درش هرک درش ورخ ورخ ی ی و و
گدنز داع گدنز داع ی
ی بب یی نابا نابا یدرون یدرون اهنآ اهنآ ترموکح ارب ترموکح ارب ،
، و بادآ و بادآ
افیرررشت افیرررشت
رارربرد رارربرد ی ی دورربن نررفاوم دورربن نررفاوم
؛؛
حتررف زا سررپ اررما حتررف زا سررپ اررما
نیمزرس نیمزرس هب ،ندمتم یاه هب ،ندمتم یاه
بادآ ریثأرت ترحت ،ناریا هژیو بادآ ریثأرت ترحت ،ناریا هژیو
هرب ؛درنتفرگ رارق ناریا ناهاشداپ صاخ هرب ؛درنتفرگ رارق ناریا ناهاشداپ صاخ
زا هرک یرورط زا هرک یرورط
هداس یگدنز کبس هداس یگدنز کبس
دندرک روبع نیخیش راگزور یتسیز دندرک روبع نیخیش راگزور یتسیز
.دندروآ یور ناریا ناورسخ رابرد للاج و هوکش هب و .دندروآ یور ناریا ناورسخ رابرد للاج و هوکش هب و هرچ و گرنهرف و بادآ آارحلزا هرچ تفلاخ هاگتسد هرچ و گرنهرف و بادآ آارحلزا هرچ تفلاخ هاگتسد هرک ییارج ارت تفای تهابش نایناریا هب یناوید آاحلزا هرک ییارج ارت تفای تهابش نایناریا هب یناوید آاحلزا یناگدرنز رد یرناریا گنهرف و بادآ ،باقلا و نیوانع یناگدرنز رد یرناریا گنهرف و بادآ ،باقلا و نیوانع .درک خوسر اهنآ .درک خوسر اهنآ نآ ررب ار هدنسیون رما نیمه نآ ررب ار هدنسیون رما نیمه ارب هرک ترسا هترشاد
ارب هرک ترسا هترشاد
یفیررصوت یررشهوژپ شور یفیررصوت یررشهوژپ شور -
زا هدافتررسا اررب ،یررلیلحت زا هدافتررسا اررب ،یررلیلحت
هداد هداد هناخباتک یاه هناخباتک یاه -
هترسد بارنم رب هکیت اب هترسد بارنم رب هکیت اب
مود و لوا مود و لوا __
شواک ار بارعا یناریا ننس و بادآ سابتقا یگنوگچ شواک ار بارعا یناریا ننس و بادآ سابتقا یگنوگچ ،تیمرشا هلیو یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن رب ینتبم هک دنک ،تیمرشا هلیو یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن رب ینتبم هک دنک مدرم مدرم رهم نیاربانب ؛تسا ،یناملآ سانش رهم نیاربانب ؛تسا ،یناملآ سانش
شرسرپ نیررت شرسرپ نیررت
ا یورارف ا یورارف :زا تسا رابع شهوژپ نی
:زا تسا رابع شهوژپ نی
هرنوگچ هرنوگچ باررعا
باررعا
ثأررت تررحت ثأررت تررحت یی
رر ا مدرررم ننررس و بادآ ا مدرررم ننررس و بادآ رری
رری نار نار هررب هررب رریو رریو هژ هژ رد رد
هزوح هزوح یاه یاه رفت رفت یی ح ح مرگرس و مرگرس و
،ی
،ی راررق کاشوپ و کاروخ راررق کاشوپ و کاروخ
هتفرگ هتفرگ دنا دنا
؟؟
انغ انغ ی ی ا گنهرف ا گنهرف یی
نار نار ی ی
،،
فارغج رواجم فارغج رواجم ری
ری اا یی یی
،،
،دتس و داد
،دتس و داد
دوارم دوارم ۀۀ دد یی ناو ناو ی ی هاگ و هاگ و ی ی ثرعاب گرنج ثرعاب گرنج درش
درش
هب و لیامت اب یگنهرف ۀعاشا نیا هب و لیامت اب یگنهرف ۀعاشا نیا
روص جیردت روص جیردت .دریگ
.دریگ
11 - 22 - قیقحت ۀنیشیپ قیقحت ۀنیشیپ
ۀنیمز رد ۀنیمز رد تتأأ
ثثیی رر ا ننس و گنهرف ا ننس و گنهرف یی
نار نار باررعا ررب ی باررعا ررب ی
و و
و هعاشا ۀوحن و هعاشا ۀوحن
سابتقا سابتقا سارسارب ینادرنچ اقیقحت ،نآ سارسارب ینادرنچ اقیقحت ،نآ
یگنهرف هعاشا ۀیرظن یگنهرف هعاشا ۀیرظن مارجنا
مارجنا نن درش درش ه ه ترسا ترسا ؛ ؛ رد رد ی ی هرمجن هرمجن
((
1886 1886 )) ۀلاقم رد ۀلاقم رد
««
رت رت أأثث یی رر ذرپ ذرپ یی رر ی ی ا زا باررعا ا زا باررعا یی
نار نار ری ری نا نا رد رد
تموکح بادآ تموکح بادآ
راد راد ی ی
»»
هویرش ریثأت هویرش ریثأت
ترموکح یاره ترموکح یاره
یراد یراد
یرسررب ار ناهارش صارخ بادآ و باررعا رب نایناریا یرسررب ار ناهارش صارخ بادآ و باررعا رب نایناریا یررناریا بادآ رررگید ۀعاررشا یگنوررگچ هررب و هدرررک
یررناریا بادآ رررگید ۀعاررشا یگنوررگچ هررب و هدرررک .ترسا هتخادرپن .ترسا هتخادرپن شورنرذآ شارترذآ
شورنرذآ شارترذآ
((
18 188888 )) بارتکرد بارتکرد
««
هار هار اه اه ی ی رسراف ذورفن رسراف ذورفن ی
ی لهارج گرنهرف و ناربز رد لهارج گرنهرف و ناربز رد ی
ی
»»
،،
هژاو هژاو هدررک لرقن تیلهاج رصع رعش رد ار یسراف یاه هدررک لرقن تیلهاج رصع رعش رد ار یسراف یاه
.تسا .تسا
««
نشج نشج یاه یاه سابع لوا ۀرود رد یناریا سابع لوا ۀرود رد یناریا ی
ی » » دنرکاخ دنرکاخ
((
1838 1838 و ) و )
««
ده و جارخ شقن ده و جارخ شقن یی
هه نشج رارمتسا رد نشج رارمتسا رد
اه اه ی ی
اایی ررنار ررنار ی ی تررسخن نورررق رد تررسخن نورررق رد یی
ن ن ملاررسا ملاررسا ی ی » » درریمح یفرررشا درریمح یفرررشا
((
1838 1838 نشج رثا و ناگرهم و زورون دایعا رتشیب ،) نشج رثا و ناگرهم و زورون دایعا رتشیب ،)
یاه یاه
هدرک یسررب بارعا رب ار یناریا هدرک یسررب بارعا رب ار یناریا
ننرس و بادآ هرن درنا ننرس و بادآ هرن درنا
ییارضر ناضمر .رگید ییارضر ناضمر .رگید
وو نارارکمه نارارکمه ((
1883 1883 )) رد رد مم رلاق رلاق ۀۀ
««
بد شقن بد شقن یی نار نار یناریا یناریا ت رد ت رد أأ سس یی س س وکت و وکت و یی ن ن دد یی ناو ناو رلااس رلااس ی ی
ملاررسا ملاررسا ی ی
»»
لکررش رد ار ناررریبد شررقن رتررشیب ، لکررش رد ار ناررریبد شررقن رتررشیب ،
یررریگ یررریگ
هرب هجوت زا و هداد رارق هجوت نوناک یملاسا تموکح هرب هجوت زا و هداد رارق هجوت نوناک یملاسا تموکح هدریزرو ریرد یگنهرف ۀعاشا و یکنوگچ هدریزرو ریرد یگنهرف ۀعاشا و یکنوگچ
زارنهم .درنا زارنهم .درنا
( ناراکمه و یسابع ( ناراکمه و یسابع 1831
1831 ۀرلاقم نترشون ارب ) ۀرلاقم نترشون ارب )
««
درنیارف درنیارف
یملاسا یملاسا یگنهرف یوگلا ندش یگنهرف یوگلا ندش -
ناریا رد هیذغت یعامتجا ناریا رد هیذغت یعامتجا
یررمق یررجه مرارهچ ۀدس نایاپ ات یررمق یررجه مرارهچ ۀدس نایاپ ات
»»
یگنورگچ هرب ، یگنورگچ هرب ،
یملاسا یملاسا هب مدرم یگدنز ۀویش ندش هب مدرم یگدنز ۀویش ندش
هریذغت گنهرف هژیو هریذغت گنهرف هژیو
رد دررط و شریذپ هلمجزا نایناریا لماعت یگنوگچ و رد دررط و شریذپ هلمجزا نایناریا لماعت یگنوگچ و یملاسا دنیارف نیا یملاسا دنیارف نیا
یرم ندش یرم ندش
.درندزادرپ .درندزادرپ
ۀرلاقم ۀرلاقم
««
رسررب رسررب ی ی
لئسم لئسم ۀۀ رسابع رصع رد شزرو رسابع رصع رد شزرو ی
ی ا شرقن و ا شرقن و یی
نار نار ری ری نا نا » » ررثا ررثا
( یلعوبلآ ( یلعوبلآ 1835
1835 رصع رد ار شزرو جیورت یگنوگچ ،) رصع رد ار شزرو جیورت یگنوگچ ،)
.تسا هدرک یسررب نایسابع .تسا هدرک یسررب نایسابع
««
و یبرع قلاخا تینلاقع و یبرع قلاخا تینلاقع
یناورسخ تنس ریثأت یناورسخ تنس ریثأت »
» ( یرباج رثا ( یرباج رثا 1836
1836 یرسررب ارب ،) یرسررب ارب ،)
شزرا ااررریم شزرا ااررریم
، واررفتم گررنهرف دررنچ یررقلاخا یارره ، واررفتم گررنهرف دررنچ یررقلاخا یارره
یم دقن ار یبرع قلاخا تینلاقع یم دقن ار یبرع قلاخا تینلاقع
یم هجیتن و دنک یم هجیتن و دنک
درریگ درریگ
شزرا نیرنچ هک شزرا نیرنچ هک
د یرقلاخا یاره د یرقلاخا یاره یناوررسخ اارریم ر
یناوررسخ اارریم ر
یم تفای یم تفای شزرا نیاربانب ،دندش شزرا نیاربانب ،دندش
یرسررب ار یقلاخا یاه یرسررب ار یقلاخا یاه
دراو هرک یرناریا ننرس و بادآ ۀعارشا هرن ،تسا هدرک دراو هرک یرناریا ننرس و بادآ ۀعارشا هرن ،تسا هدرک .تسا هدش بارعا گنهرف .تسا هدش بارعا گنهرف باتک
باتک
««
گدنز گدنز ی ی عامتجا عامتجا ی ی رد رد
ررسابع تررموکح ررسابع تررموکح یی
نا نا » » ( نررسحا رحاررنم رررثا ( نررسحا رحاررنم رررثا 1888
1888 )) زررین زررین
راررصتخا راررصتخا اکارتررشا اکارتررشا
ا ننررس و بادآ ا ننررس و بادآ یی
ررنار ررنار ی ی و و ار یرربرع
یناریا موسر و بادآ زا بارعا یریذپریثأت یواکاو و لیلحت /
تخبروپ رافغ ی
را ناراکمه و 53/
یم یسررب یم یسررب
ب و دنک ب و دنک .ترسا یفیرصوت بارتک کری رترشی .ترسا یفیرصوت بارتک کری رترشی
هچرگا هچرگا اثآ نیا اثآ نیا ر یراذگرثا ، یراذگرثا ،
گنهرف گنهرف اا یی نار نار ی ی باررعا رب باررعا رب ار
ار
هداد ناشن هداد ناشن
چیه اما ،دنا چیه اما ،دنا
شهوژپ نیا زا مادک شهوژپ نیا زا مادک
و هویرش اره و هویرش اره
دیکأت اب بارعا رب ار یناریا ننس و بادآ یگنوگچ دیکأت اب بارعا رب ار یناریا ننس و بادآ یگنوگچ ررب
یرگنهرف ۀعاررشا مورهفم یرگنهرف ۀعاررشا مورهفم
وو سارربتقا سارربتقا و بادآ زا بارررعا و بادآ زا بارررعا
ا ناهاشداپ موسر ا ناهاشداپ موسر یی
نار نار ی ی
،،
هزوحرد هلمجزا هزوحرد هلمجزا
یاه یاه ررفت ررفت یی ح ح و و
مرگرس مرگرس ی ی
،،
کاشوپ و کاروخ کاشوپ و کاروخ هدرکن یسررب
هدرکن یسررب
.دنا .دنا
11 - 33 - یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن فیرعت و میهافم یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن فیرعت و میهافم
بحاص بحاص ناملآ ۀعاشا نارظن ناملآ ۀعاشا نارظن هب هک
هب هک
««
یربیکرت گنهرف یربیکرت گنهرف »1
»
و و
««
یخیرات گنهرف یخیرات گنهرف »2
فورعم فورعم و ارهداهن درندقتعم ،درنا و ارهداهن درندقتعم ،درنا
تمسق تمسق یرم ار هرعماج کری گرنهرف هرک ییاره یرم ار هرعماج کری گرنهرف هرک ییاره
،دزارس ،دزارس
گنهرف زا هک تسا یبیکرت گنهرف زا هک تسا یبیکرت
وارفتم یاه وارفتم یاه هدرش هرتفرگ
هدرش هرتفرگ
دریاب هرعماج کری ایصوصخ تخانش یارب و تسا دریاب هرعماج کری ایصوصخ تخانش یارب و تسا ارب شر باور هرب هرجوت اب ار هعماج نآ گنهرف خیرات ارب شر باور هرب هرجوت اب ار هعماج نآ گنهرف خیرات ترسج ررگید ماوج ترسج ررگید ماوج
ریزوت یرسررب ارب .دررک ورجو ریزوت یرسررب ارب .دررک ورجو
یم صخشم ...و دتس و داد و رجاهم ،ایفارغج یم صخشم ...و دتس و داد و رجاهم ،ایفارغج
دورش دورش
گنهرف هک گنهرف هک
نوگارنوگ هاگترساخ یاراد اره نوگارنوگ هاگترساخ یاراد اره
نریا رد ،درنا نریا رد ،درنا
دبا نوچ هک تسا نیا رب ضرف هیرظن دبا نوچ هک تسا نیا رب ضرف هیرظن گنهرف اعا
گنهرف اعا
اره اره
روررص گررنهرف دررنچ نرریرطزا هعاررشا ،دررندودحم روررص گررنهرف دررنچ نرریرطزا هعاررشا ،دررندودحم یم یم ،ناراکمه و دنلیه( دریگ ،ناراکمه و دنلیه( دریگ 1887
1887 : : 77 77 .).)
رد رد لک لماع ود ریثأت تحت گنهرف ۀعاشا ، ماوج ۀی لماع ود ریثأت تحت گنهرف ۀعاشا ، ماوج ۀی
««
لرریامت لرریامت » » و و
««
طارربترا طارربترا » » هدوررب هدوررب چیرره مدرررم و تررسا چیرره مدرررم و تررسا
هصیصخ هصیصخ هب ار یا هب ار یا هب نآ رد یرییغت هکنآ نودب و ییاهنت هب نآ رد یرییغت هکنآ نودب و ییاهنت
یرمن ذخأ ،دنروآ دوجو یرمن ذخأ ،دنروآ دوجو
دآ( درننک دآ( درننک ،نورسما
،نورسما 236:1830 236:1830 .).)
نیرمه یانبم رب یناریا بادآ زا بارعا سابتقا نیاربانب نیرمه یانبم رب یناریا بادآ زا بارعا سابتقا نیاربانب یم لیلحت لیامت و طابترا یم لیلحت لیامت و طابترا
گنهرف ریثأت هب .دوش گنهرف ریثأت هب .دوش
ررب اره ررب اره
ۀعارشا ،درشاب هداد خر هترشذگ نارمز رد هرک رگیدکی ۀعارشا ،درشاب هداد خر هترشذگ نارمز رد هرک رگیدکی یم یگنهرف یم یگنهرف
ای دنیوگ ای دنیوگ هرب هرب ۀرعومجم ۀرعومجم
اریثأرت اریثأرت یرگنهرف یرگنهرف
هتفگ هتفگ یم یم دوش دوش هرک هرک رد رد یوراریور یوراریور
گرنهرف گرنهرف ارب ارب ،رگیدرکی ،رگیدرکی
هرررب هرررب رورررص رورررص
یریذرررپریثأت یریذرررپریثأت
وو یراذرررگریثأت یراذرررگریثأت
درررشاب درررشاب
1. Kultur Complex 2. Kultur Historische
،یهوکف(
،یهوکف(
171:1881 171:1881 .).)
هب یگنهرف ۀعاشا هب یگنهرف ۀعاشا
روط روط یلک یلک یرسقت هترسد هرس هرب یرسقت هترسد هرس هرب
یم یم :دوش :دوش 11 - یم خر ینامز : یقتسم ۀعاشا یم خر ینامز : یقتسم ۀعاشا
گنهرف هک دهد گنهرف هک دهد
اه اه
دررننام ،دررنریگ رارررق رگیدررکی رواررجم و ترربارق رد دررننام ،دررنریگ رارررق رگیدررکی رواررجم و ترربارق رد یهاگ و یناوید ۀدوارم ،جاودزا ، راجت یهاگ و یناوید ۀدوارم ،جاودزا ، راجت
؛گنج
؛گنج
22 - ،گرنهرف کری هرک تسا ینامز :یرابجا ۀعاشا ،گرنهرف کری هرک تسا ینامز :یرابجا ۀعاشا دوخ موسر و بادآ و دنک دوخ ی م ار رگید گنهرف دوخ موسر و بادآ و دنک دوخ ی م ار رگید گنهرف
؛دنک لیمحت گنهرف هب زین ار
؛دنک لیمحت گنهرف هب زین ار 88 - هعارشا عورن نیا : یقتسمریغ ۀعاشا هعارشا عورن نیا : یقتسمریغ ۀعاشا
رماوج رد رماوج رد
تفرشیپ تفرشیپ ه ه رایسب رایسب هدرترسگ هدرترسگ یراررقرب یاررب داررفا .ترسا یراررقرب یاررب داررفا .ترسا
و دورخ یگدرنز زیرحم ارب و رگیدکی اب طابترا و دورخ یگدرنز زیرحم ارب و رگیدکی اب طابترا
یاررب یاررب
بسک بسک زا اعلاطا زا اعلاطا رگید
رگید ارقن ارقن ترسد ،ط ترسد ،ط
هرب هرب طاربترا طاربترا ارب ارب
ه ساو ه ساو یم یم
؛دننز
؛دننز ینعی ینعی نریرطزا نریرطزا هرمانزور هرمانزور ،اره ،اره ، لارجم ، لارجم
نفلت نفلت وو ...
...
طاربترا طاربترا راررقرب راررقرب یرم یرم درننک درننک یحلارص(
یحلارص(
،یرریما ،یرریما
1835 1835 : : 44 44 .).)
11 - 33 - 11 - هعاشا ۀیرظن یفنم و تبثم یاهرثا هعاشا ۀیرظن یفنم و تبثم یاهرثا
ترسا نیا یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن تبثم راثآ هلمجزا ترسا نیا یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن تبثم راثآ هلمجزا
هرب هک هرب هک برجوم هعارشا جیردرت برجوم هعارشا جیردرت هویرش ینیزگیارج
هویرش ینیزگیارج
یاره یاره
یمیدق یمیدق هویش اب رت هویش اب رت
یم دیدج یاه یم دیدج یاه
ناسنا ۀمه و دوش ناسنا ۀمه و دوش
زا اه زا اه
یم هدافتسا رگیدکی یاهدرواتسد و اعرتخا یم هدافتسا رگیدکی یاهدرواتسد و اعرتخا
رگا .دننک رگا .دننک
ره ،درسانشب ار دورخ گرنهرف ردرق و فعض یتلم ،درسانشب ار دورخ گرنهرف ردرق و فعض یتلم
یم حلاصا ار دوخ فعض یم حلاصا ار دوخ فعض
گرنهرف تربثم طارقن و دنک گرنهرف تربثم طارقن و دنک
یم ار رگید یم ار رگید
.دریذپ .دریذپ هک تسا نیا هیرظن نیا یفنم راثآ هک تسا نیا هیرظن نیا یفنم راثآ ماو
ماو کی زا نتفرگ کی زا نتفرگ
نیرب زا ثعاب گنهرف نیرب زا ثعاب گنهرف
و دریفم یرگنهرف ررصانع نترفر و دریفم یرگنهرف ررصانع نترفر
ماو گنهرف ماو گنهرف
یم هدنریگ یم هدنریگ
.دوش .دوش
««
زنبرگزتیرف »8
» و و
««
وو یی هل هل اا رش رش مم یی ت
4ت » » هریاپ زا هریاپ زا ناراذرگ ناراذرگ
زا هیلوا گنهرف هک دنتشاد داقتعا ،هعاشا یرکف نایرج زا هیلوا گنهرف هک دنتشاد داقتعا ،هعاشا یرکف نایرج هتفرگ أشن ایسآ نیمزرس هتفرگ أشن ایسآ نیمزرس
، رجارهم دننام یلماوع و ، رجارهم دننام یلماوع و
3. fritz Craebner 4. Wilhelm Schmidt
ه و ایفارغج ،دتس و داد ه و ایفارغج ،دتس و داد
هرب نآ لارقتنا ببرس یراوج هرب نآ لارقتنا ببرس یراوج
نیمزرس نیمزرس هدرش ررگید یاره هدرش ررگید یاره
،دریرف( ترسا ،دریرف( ترسا 117:1881
117:1881 .)
.)
، رجارهم ،ایفارغج ،یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن نادنمشیدنا ، رجارهم ،ایفارغج ،یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن نادنمشیدنا ه ه یگژیو و یراوج یگژیو و یراوج
یم یسررب ار یگنهرف یاه یم یسررب ار یگنهرف یاه
و دننک و دننک
گررنهرف هررک دررنرواب نرریا رررب گررنهرف هررک دررنرواب نرریا رررب
لررهچ ،ارره لررهچ ،ارره
هررکت هررکت زا ییارره زا ییارره
یگژیو یگژیو هاگترساخ یاراد و اره هاگترساخ یاراد و اره
نوگارنوگ خیرارت و نوگارنوگ خیرارت و اا
.درن .درن
گنهرف رد یروآون نوچ گنهرف رد یروآون نوچ
گنهرف کی ،تسا دودحم اه گنهرف کی ،تسا دودحم اه
یرم رارق رگید گنهرف دنچ ۀعاشا و ریثأت تحت یرم رارق رگید گنهرف دنچ ۀعاشا و ریثأت تحت
درریگ درریگ
،دنلیه(
،دنلیه(
1887 1887 : : 77 77 .).)
22 - ثحب ثحب
22 - 11 - شزرو و حیرفت اه
زارین نیمأرت یارب یناسنا ره زارین نیمأرت یارب یناسنا ره
یرساسا و هریلوا یاره یرساسا و هریلوا یاره
هنابش زا یشخب ،دوخ هنابش زا یشخب ،دوخ
یم لوغشم راک هب ار زور یم لوغشم راک هب ار زور
و دورش و دورش
فرص ار رگید یشخب فرص ار رگید یشخب یم یروما
یم یروما
،حیررفت ۀبنج هک دنک ،حیررفت ۀبنج هک دنک
قایترشا ررس زا یمدآ و دراد باذج یمرگرس و یداش قایترشا ررس زا یمدآ و دراد باذج یمرگرس و یداش یررم نآ هررب یررم نآ هررب
هررب ناررسنا تررلاح نرریا رد .دزادرررپ هررب ناررسنا تررلاح نرریا رد .دزادرررپ
لارربند لارربند
یرارکیب اقوا ندنارذگ و اوق دیدجت و شمارآ،یداش یرارکیب اقوا ندنارذگ و اوق دیدجت و شمارآ،یداش هب و هب و یزاب لابند یزاب لابند
شزرو و اه شزرو و اه
نیاربارنب .تسا دیدج یاه نیاربارنب .تسا دیدج یاه
یزارب نیا ۀشیر هک درب یپ دیاب یزارب نیا ۀشیر هک درب یپ دیاب
یمزررس مادرک رد اره یمزررس مادرک رد اره ن
ن
هدرک ادیپ ۀعاشا هنوگچ و هدوب هدرک ادیپ ۀعاشا هنوگچ و هدوب
نارهج ییانشآ اب .تسا نارهج ییانشآ اب .تسا
ندررمت اررب ملاررسا ندررمت اررب ملاررسا
هررب رزررب یارره هررب رزررب یارره
،ناررریا صوررصخ ،ناررریا صوررصخ
شزرو شزرو رکادیپ هعاشا ناناملسم ۀعماج هب داش یاه رکادیپ هعاشا ناناملسم ۀعماج هب داش یاه .د
22 - 11 - 11 - ناگوچ
یگنیرید زاب نارریا رد ناگوچ ی زا
ودرح 600 .م ق .
رد هک تسا شنماخه نامز
ی نا ناریناریا ۀرقلاعدروم یزارب
هدوب و رد رصع ناساس ی نا
، شخب ی زارب گرنهرف زا ی
اره ی
ا رری ن هدوررب هرود
تررسا ( ررملاغ ی ناررقجوه ،ناراررکمه و
1836 : 64 ) و و اهنآ اررب ی رازرگرب ررتهب ناورق نآ ندرش
ین ی
هب و ضو روص
بارتک لأرت ی ف هدررک درندوب
، هرلمجزا
د ر تسرهفلا« » زا باتک ی هب ناونع یریآ« ن نارگوچ یزارب » مارن م هدرب
ی دوش نبا(
یدن
، 137:1881 .)
ناترساد یرسودرف ناترساد یرسودرف و
ناگوچ ۀقلاع
یزاب س ی شوا سارفا و ی با ار ب ی نا م ی دنک :
هرررررمه ف نارررررگوچ هرررررب ار نارررررکدوک
ترررررسر
ب رررررری ارا ی وررررررگ ی م هررررررب و رررررری
ناد تررررررسرف
،یسودرف(
77:1873 )
ناگوچ یزاب هکنیا لیلد هب گدامآ
ی برسا و راورس
ن ه اب ار ی
زا اد و تش رد ود نیا نیا
زارب ی مزر نرشم
م ی دندرک یماظن نشم نیمه ، ثرعاب ناگوچ یزاب یرگ
ۀقلاع یرم نآ هرب ناهاشداپ رتشیب ود هرک ینارمز .درش
راررق ه رواجم رد گنهرف یقترسم ۀعارشا ،درنراد
گنهرف یرم روص اه درریگ
،یرریما یحلارص(
1835 :
44 .) بارعا شیپ زا ملاسا هب لیلد ه یراورج و
داد و
دتس اب ریا
،ناینا اب یزاب ناگوچ انشآ
،دندوب ارما سرپ ا ز
ا ملاس اهنآ زاب ی ار ناگوچ هب
لماک روص ا زا
ی نار ری نا
ار نآ و دنتخومآ
« ناجلوص »1
مان ی درند ،یلاعملاررصنع(
36:1852 -
37 و هرقلاع نارریا هرب ناناملسم دورو اب .)
ررصع رد هرچرگا ،درش رترشیب ناگوچ هب اهنآ شیارگ ارما ،دورب هرجوت روخرد شزرو نیا نایوما رد
ررصع
ررسابع ی نا دوررخ جوا هررب ررسر
ی د ررربط(
ی
، 1834 ، 438 ؛
تح ی
، 1866 : 428 .) نوچ سابع ی نا ت تحت أث ی ر گرنهرف
ای نار ی
،دنتشاد رارق هرب هرود نریا رد باررعا شیاررگ
ناوید رد نایناریا روضح زا رثأتم و رتشیب ناگوچ یزاب اره
درعب درش ثعاب و دوب اهنآ زسوت ناگوچ یزاب جیورت و یکی هب نآ زا زا
احیرفت بررع فاررشا و اررما ،ارفلخ
،یبوقعی( دیآرد 1883
: 22 .) یزاب زا ناگوچ هکنآ اب ییاه
رف اقوا یارب ناگرزب هک دوب ذل ،تغا
و حیرفت و ندرب
یرم نآ هب یمرگرس لرصا رد یزارب نریا ارما ،درنتخادرپ
فده ،زکرمت ار داررفا ۀزراربم ردرق و یگنهامه ،یریگ
یم تیوقت نریا رازبا و شناد ،ناگوچ یزاب ۀعاشا اب .درک
، یدرن نربا( درش لقتنم زین یزاب 1881
: 55 .) رمه رد ی ن
وما اتسار ری نا اررب ی گارف ری ر ی ا ری ن زارب ی رد هرکم
، ری ک
1. Suljan
یناریا موسر و بادآ زا بارعا یریذپریثأت یواکاو و لیلحت /
تخبروپ رافغ ی
را ناراکمه و 61/
ا هاگشاب ی داج دندرک ارسو هک ی ل جنر رش و سارت ترشاد
دوعررسم(
ی
، 1881
، 236
؛ ،نررسحا رحاررنم 1888
: 813 .)
درکراک هلمجزا نریا بررع مارکح نیب رد یزاب نیا یاه
گنج رد یزوریپ ای حتف زا ینامداش یارب هک دوب هب
یزاب
یم ناگوچ و دنتخادرپ
ایادره صارخ دارفا هب یزاب ماگنه
یم تعلخ و :ریثا نبا( دندیشخب
1888 : 6054 .)
ۀررعماج یعاررمتجا راتخاررس و ییارریفارغج زیارررش یم ثعاب برع
رعش ۀرابرد رتشیب اهنآ یمرگرس هک دش
یموق لئاسم و
هلیبق یا و ینیمزررس تربارق ارما ؛درشاب
نریا ارب ملاسا زا شیپ اهنآ دش ثعاب یراجت ادوارم طارربترا و ناررریا حتررف زا دررعب ،دنوررش انررشآ یمرگررس و یزارب هرب ارهنآ ۀرقلاع و قورش ،ناریناریا اب یقتسم یافیا اب نایسابع ۀرود رد ،دش رتشیب ناگوچ یمرگرس
،تفلاخ یرادا هاگتسد رد یناریا نارازگراک شقن ادتبا
دعب و تفرگ رارق برع یارما و فارشا هجوت روخرد درعب نیاربارنب ؛درنروآ یور یزاب نیا هب زین ماع مدرم مرگرررس ی رفت و ی ررح ی رربنج زا نآ ۀ
ماررظن ی ب نآ ی رتررش
تفرگ رارق هجوت روخرد .
22 - 11 - 22 - جنرطش
زا جنر ش لیاسو
رد یمرگرس اررسمرح
،دورب اره
نیا زا یزاب دنه هب ناریا و زا نایناریا هب بارعا لرقتنم
ردص رد بارعا هچرگا .دش نآ ارب ملارسا
انرشآ هدرش
؛دندوب اما یزاب زا جنر ش بوبحم یاه
نایرسابع درش
،
هب یروط هک نوراه ،دیرشرلا نیرلوا
هرفیلخ یا دورب هرک
جنر ش یزاب درک ( دوعرسم ی
، 1874 : 236 نیاربارنب .)
رد ی تفا زاب ی جنر ش دنه ی غت و یی ر بادآ ساسارب نآ
ا مدرم ی
،نار نتبم ی مه رب ی ن عاشا لصا ۀ
گنهرف ی ،تسا
ه مدرم هک ی
چ صخ ی هص یا هرب ار ارهنت یی هرکنآ نودرب و
غت رریی ر ی ررمن ذررخأ ،دررنروآ دوررجو هررب نآ رد ی
دررننک
(
،نوررسمادآ 1830
: 237 جنر ررش .) زا
یمرگرررس یارره
،دوررب اررفلخ هررب
دررضتعم هررک یروررط دوررخ
یررکی زا
جنر ش نازاب رهام دوب .
،نینچمه هلمجزا
جنر ش نازاب رهام
نآ
،راگزور یلوعلا دوب هک یاررب یزارب جنر رش
باتک تشون ( نبا ، یدرن 1881 : .)221 ارفیلأت نریا
یم ناشن ناریم نارمز نآ ۀرعماج رد جنر ش یزاب دهد
و زارین سارسارب ناگدنرسیون و ترشاد رادرفرط مدرم
،دندوب هتشون شیوخ ۀعماج رورض وا
ات دم اه رد
ماقم تسخن جنر ش دورب ارت هرکنیا یزار رد رورضح
ل کوتم وا ار بولغم دررک و یتاقبارسم ناریم
جنر رش
نازاب رازگرب یم درش هرک رد نآ داررفا رهارم زا مارمت
نیمزرس یاه
یملارسا هرب
نریا اقبارسم یرم
درندمآ
(
،یکم 1888
، 164
؛ ،ییاورن 1881 : 17 ) ۀریرظن نربط .
ناررسنا ۀررمه ،یررگنهرف ۀعاررشا و اعادرربا زا ارره
یم هدافتسا رگیدمه یاهدرواتسد ،یرنیملاا حور( درننک
1882 : 110 نیاربانب .) رمه زا رهام دارفا تکرش
ۀ دلارب
ملاسا ی ا رد ی ن اقباسم هررهب نمض ،
ررحبت زا یدرنم
یزارب نریا ،ررگید نازارب جنر ش هرب داررفا نیرمه ار
نیمزرس یم لاقتنا رگید یاه .دنداد
دنچره ارهقف جنر رش ار
ماررح یرم ،دنترسناد ارما
ۀرارربرد نآ تخررس یررریگ یررمن .دررندرک یعفاررش یزاررب
جنر ش ار حابم یرم ترسناد و
رد ارفخ جنر رش یزارب
یم درک ( نبا ،سیردا 1830 : 215
؛ ،لیعامسا 1835
ش :
15 .) گرنهرف یرتقو ،یرگنهرف ۀعاشا فیرعت نبط اره
یورایور یم رارق رگیدمه
ره ،درنریگ درنریذپریثأت
و
راذگریثأت ه ،یهوکف(
1881 : 171 دورو اب نیاربانب .)
یمن هتفریذپ یبادآ ،ناریا هب ناناملسم نیریآ ارب هرک دش
نآ هرب طاریتحا اب نایناریا ای تشادن یناوخمه یملاسا یم ادیپ شیارگ .درندرک
عارشا مارگنه ۀ
ری ک زارب ی ری ا
مرگرس ی اج رد
،یی هب تسا نکمم زا صقارن رورص
هدافتسا نآ دننک
ارج رد ترسا نرکمم و یی
أرشنم هرب
درربت مارررتحا ی
ل دوررش ( ر رری و ی
،ر 1873 : 68 نیارباررنب .)
ۀقلاع و یسابع تموکح رد یناریا ناریبد روضح اهنآ
هب جیورت بادآ و ننس دوخ و طابترا یقترسم باررعا
ناملسم اب یزاب باذج و یرکف
،یناریا ثعاب دش نیا
یزاب هب ۀناخ افلخ و ارما هنخر تریمها نانچنآ و دنک
هررک درررک ادرریپ ،نورارره
ی ررک ی ادرره زا یا یی ارررب هررک ی
ناملراررش ی دوررب جنر ررش ،داتررسرف ،یدوعررسم(
1874 :
157 - 158 یاهب شزرا .) نازینک
هتسباو هب نیا دوب هرک
جنر ش یزاب ندرک اهنآ رد هرچ یدرح نیاربارنب ؛ترسا
نیتسخن ۀقباسم
روهشم جنر رش لارس رد
204 رد .ق.ه
،ناررسارخ نارریم
یفوکلاررنبرباج و
بارریرز نارر قلا رد
روضح نومأم ماجنا رحانم( دش ،نرسحا
1888 : 817 .)
نامز رد نوراه
دیشرلا تریمها جنر رش یزارب ردرقنآ
هرب نآ زا هرک تشاد هدافترسا یعارمتجا زیارمت ناورنع
یم جنر ش و دندرک بورصنم تلود رد دنمراک ار نازاب
یرم صخرشم یررقم اهنآ یارب و درندرک
،یدوعرسم(
1874 : 270 یزاب هب رصع نیا رد .) هرب جنر ش
ناورنع
باتک و هجوت شناد کی فیلأرت یزاب نیا ۀرابرد ییاه
،یومح وقای( دندرک 1847
: 258 هب و ) ،نارمز رورم
نآ فرصو رد ارعرش و دش برع ایبدا دراو جنر ش ،یلباررغث( دندورررس رعررش 1374
:م 848 - 848 ،یررکم ؛
1888 : 65 هب .) هلیبق یوخ لیلد هبش یا
،ناتسبرع ۀریزج
یمرگرس مدرم یاررب و دنترشادن ینادنچ ینوردنا یاه
هرب دورخ تغارف اقوا ندرکرپ باذرج یزارب تمرس
رره نیارباررنب .دررندرک ادرریپ شیارررگ جنر ررش
یراوررج
و ییایفارغج دمآ و تفر
یاه هرک درش ثرعاب یراجت
ارما .دنورش انشآ جنر ش یزاب اب ملاسا زا شیپ بارعا و نارریا ناهارشداپ راربرد ریثأرت ترحت ،نارریا حتف اب س یمرگر ینوردنا یاه
شرترسگ ارب و دنتفرگ رارق اهنآ
یرترشیب یناوید طابترا نایسابع تموکح نوچ ،ملاسا جوا هرب باررعا نیرب رد رصع نیا رد جنر ش ،دنتشاد .دیسر ییافوکش
22 - 11 - 33 - سات سات
پی ش ین ۀ رات ی خ ی هارشداپ نارمز هرب سارت ی
وررسخ
شونا ی ناور یم .دسر سارسارب ری
ک ترشون ۀ ورلهپ ی هرب مان
« گرنرتچ کرمان »1
جنر رش(
هرمان ) ، « ا ری ن زارب ی ار
رهمگرزب رد
زاب هب خساپ ی
جنر رش باد
لرش (2
هارشداپ
ناودنه ) ارب ی شونا ی ناور م ی سرف دت و عادبا رم ی درنک و
مان نآ ار هب شدرا راختفا ی
ر نارکباب ، نب ری نا راذگ لرسلس ۀ
نارررررساس ،ی
ن« ررررری دراو رررررش ی ر رررررم ی راذرررررگ د
»
(
:176
،2010 Daryaee
مان .) یبرع - یسراف نیا یزارب
( هدرن ریش )
، یدنویپ اب عرتخم هنارسفا یا ریرشدرا نربا
کرررباب دراد (
،یدوعرررسم 1874
: 813 نادنمرررشیدنا .)
نریا رب یگنهرف ۀعاشا ۀیرظن درنرواب
گرنهرف هرک ،اره
لهچ هکت گرنهرف اعادبا زا ییاه نوگارنوگ یاره
درنا
،دنلیه(
1887 : 77 رهمگرزب ،ساسا نیمه رب نیاربانب ؛)
زا رثأتم یدنه جنر ش .درک عادبا ار سات اه
نبط نبط دهاوش دهاوش اتساب اتساب ن سارت ،یسانش سارت ،یسانش نیترسخن
نیترسخن ۀرنومن
ۀرنومن
زاب زاب ی هرک ترسا یررکف یاره هرک ترسا یررکف یاره یزارب نریا زا یتاحفرص
یزارب نریا زا یتاحفرص
طوبرم طوبرم هب هب ۀمین ۀمین ۀرازه ۀرازه موس موس شیرپ شیرپ زا زا ترسا دلایرم ترسا دلایرم زا و
زا و
بورنج بورنج قررش
قررش نارریا نارریا ادریپ ادریپ تررسا هدرش تررسا هدرش هدوررن(
هدوررن(
ی ی و و
،ناراکمه
،ناراکمه 164:183
164:18344 .).)
راثآ نورق ۀنایم ه ملاسا دیکأت
رب نریا هرک درنراد
ۀشیر یناریا سات ،ترسا
رمه رد ی ن وما اترسار ری
نا رد
هکم ی ک هاگشاب ار ا ی داج دندرک ارسو هرک ی
ل ،جنر رش
دوعررسم( تررشاد ساررت و درررن ی
، 1881 : 236 رحاررنم ؛
،نسحا 1888 : 813 .) رد یرناریا نارازگراک روضح اما
نریا ادتبا ،دش ثعاب یسابع تفلاخ یناوید لایکشت و درننک ساربتقا بررع یارما و افلخ ار یفارشا یزاب هب سپس یمرگررس نریا هرب ه مدرم ۀماع نامز رورم
نیلوا ،صاوخ نیب رد اما .دندروآ یور باذج هرفیلخ
نوراه هب هک دوب دیشرلا نیا
یزاب لاع یناریا هق
درش دنم
و نآ ار ماررجنا
،رررگید یاررفلخ نارریم رد .داد نیررما
و
شریزو
،لضف اب رگیدمه سات
یزاب یرم ،درندرک ارهنآ
کی راب طرش دنتسب سکرره هرک ،دزاربب
دریاب ترشگنا
1. chatrang nemak 2. Dabshlm