University of Tehran Press 2023, 14(1), 145-160
Home Page: https://japr.ut.ac.ir Online ISSN: 2676-4504
Comparing the Efficacy of Emotionally Focused Couple Therapy and Cognitive-Behavioral Couple Therapy in Reducing Post-Traumatic Stress
in Women Affected by Infidelity
Maryam Asvadi 1 , Abolfazl Bakhshipour 2* , Bi Bi Zohreh Razavizadeh Tabadkan 3
1. Ph.D. Candidate, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran.
2. Corresponding Author, Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran. Email: [email protected]
3. Assistant Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran.
ARTICLE INFO ABSTRACT
Article type:
Reseach Article
People affected by infidelity show symptoms similar to post-traumatic stress disorder. This study sought to compare the efficacy of emotion-oriented couple therapy (EFCT) and cognitive-behavioral couple therapy (CBCT) in treating post- traumatic stress disorder (PTSD) in women affected by infidelity. This study was quasi-experimental, with a pre- and post-test design, and a control group. The statistical population included (n = 69) infidelity-affected women referred to the apple clinic in Mashhad during the first quarter of 2020. Using the available procedure, 45 infidelity-injured subjects were selected and distributed into three groups: CBCT, EFCT, and control (15 cases in each group). The Impact of Event Scale (IES) was administered to all three groups before, after, and two months after intervention. The obtained data were analyzed using SPSS-20 statistical software and statistical techniques for analysis of variance of duplicate data. In comparison to the control group, the CBCT and EFCT demonstrated a significant reduction in PTSD scores. Cognitive couple therapy was more effective than emotion-focused couple therapy (P <0.05); Thus, both types of couple therapy can be used to ameliorate the condition of women affected by breach of contract. The CBCT was more effective at treating PTSD than EFCT.
Article History:
Received: 3 Aug 2021 Revised: 9 Nov 2021 Accepted: 20 Nov 2021 Published Online: 22 Apr 2023
Keywords:
Couple Therapy, Cognitive-Behavioral, Emotion-Oriented, Infidelity, Stress.
Cite this article: Asvadi, M., Bakhshipour, A., & Razavi Tabdeghan, B. B. Z. (2023). Comparing the Efficacy of Emotionally Focused Couple Therapy and Cognitive-Behavioral Couple Therapy in Reducing Post-Traumatic Stress in Women Affected by Infidelity. Journal of Applied Psychological Research, 14(1), 145-160. doi: 10.22059/JAPR.2023.328175.643932
© The Author(s).
University of Tehran Press
Publisher:
DOI: http://doi.org/10.22059/JAPR.2023.328175.643932
تاراشتنا نارهت هاگشناد 145-160
(, 1 ) ,14 1402
:هیرشن تیاس https://japr.ut.ac.ir
يكينورتكلا اپاش :
4504 - 2676
اقم ی س ۀ شخبرثا ی جوز نامرد ی ه ی ناج رادم جوز و نامرد ی تخانش ی - راتفر ی سرتسا رب
پ س سآ ی ب ی سآ نانز ی
ب د ی هد نکشدهع زا ی
يدوسا میرم وبا ،1
ا روپ يشخب لضفل
2
يوضر هرهز يب يب ،*
هداز دابت ک
3نا
1 . یرتکد یوجشناد هورگ ،
ناور ،یسانش هدکشناد مولع ناسنا ، ی ،درونجب دحاو د
هاگشنا ملاسا دازآ ی ، درونجب ، ناریا .
2 . ،لوئسم هدنسیون رایداتسا
، هورگ ناور سانش ی ، ناد دکش ه مولع ناسنا ، ی ملاسا دازآ هاگشناد ،درونجب دحاو ی
، ،درونجب .ناریا :همانایار
Ba
3 . ا ایداتس ر ، هورگ ناور سانش ی ، هدکشناد مولع ناسنا ،ی ملاسا دازآ هاگشناد ،درونجب دحاو ی
، ،درونجب ریا .نا
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ
خیرات :هلاقم ياه
رات ی خ رد ی تفا : 11 / 05 / 1400
رات ی خ يرگنزاب : 18 / 08 / 1400
رات ی خ ذپ ی شر : 29 / 08 / 1400
رات ی خ راشتنا : 01 / 02 / 1402 ای
ن م اط هعل قم فده اب ای س ۀ شخبرثا ی جوز نامرد ی ه ی ناج رادددم جوز و ناددمرد ی ت انددش ی - راددتفر ی رتددسا رددب
سپ سآ یب ی سآ نانز ی ب دی هد نکشدهع زا ی ا . ددفرگ تروص ددی
ن ددعلاطم ۀ ن ی هم امزآ ی ددش ی پ رددح اددب ی ش نوددمزآ -
سپ م زا . فرگ تروص نومزآ ی
نا عماج ۀ رامآ ی سآ نانز ی ب دی هد زا ی نا هعجارم ب هدننک ه لک ین ی ک س ی ب ددقاو
رد ( دهشم رهش 69
زاب رد )رفن ۀ نامز ی هس هام ۀ لاس لوا 1399 دادعت 45 ندومزآ ی باختنا رتسدرد شور هب
جوز هورگ هس رد و نامرد
ی ت انش ی - راتفر ی
، جوز نامرد ی نتبم ی ه رب ی ناج اج لرتنک و ی
زگ ی ن هورددگ ردده( دندش
15 دم زا دعب هام ود و دعب و لبق هورگ هس ره .)رفن هل ا
اب رپ مانشس ۀ تسا سپ ر سآ یب ی ( زرا )IES
ی با ی .دندددش
هداد شور اب اه اه ی رامآ ی لانآ ی ز راو ی سنا هداد اه ی رارکت ی مرن رد رامآ رازفا ی
SPSS-20
زجت ی ه لحت و ی ل .دش
ی هتفا اه م داد ناشن ی ناز سپ رتسا ددسآ
یب ی کرددش هورگ رد ناگدننک ادده
ی جوز ناددمرد ی ت انددش ی - راددتفر ی و
جوز نامرد ی ه ی ناج دم را پ لحارم رد س پ و نومزآ ی گ ی ر ی ددسا هتددشاد راداددنعم شهاددک لرددتنک هورگ هب بسن
( 05 /
>0 وز .)P
ج مرد نا ی ت انش ی جوز هب بسن نامرد
ی ه ی ناج رادددم ددشخبرثا ی ب ی رتددش ی ( داد ناددشن 05
/
>0 ؛)P
اربانب ی ن م ی ناوت تن ی هج جوز ودره فرگ نامرد
ی م ار ی ناوت عضو دوبهب رد ی
ددسآ ناددنز ی ب دی هد زا هع ددشد نک ی
فتسا دروم شخبرثا .داد رارق هدا ی
ت انش نامرد شور ی
- راتفر ی
، سپ رتددسا رددب ددسآ
یب ی ددب ی ش زا وز ج ناددمرد ی
ه ی ناج رادم
.دوب :اههژاودیلک
، رتسا ی
، نا جوز نامرد ی
، ت انش ی - راتفر ی
،
ه ی ناج رادم .
دانتسا : دوسا ی
، شخب ،.م ی وضر و ،.ا ,روپ ی هداز ( .ز .ب .ب ،ناکدابت 1402
قم .) ای س ۀ شخبرثا ی وز ج ناددمرد ی ه ی ناج رادددم جوز و ناددمرد ی ت انددش ی - راددتفر ی سپ رتددسا رددب ددسآ
یب ی ناددنز
آ س ی ب دی هد نکشدهع زا ی لصف . شهوژپ همان اه ی دربراک ی ت انشناور ی
، 14 ( 1 ،) 160 - 145 . doi: 10.22059/JAPR.2023.328175.643932
.ناگدنسیون©
:رشان
نارهت هاگشناد تاراشتنا
DOI:http://doi.org/10.22059/JAPR.2023.328175.643932
همدقم ند رد یا ی پ ی چ ی د ۀ برض ،زورما ۀ
ناور ی شخب ی زا ارش ی ط شم لک لاصا ًاضعب و نیرفآ ذپان
ی ر یگدنز مه ۀ ناسنا اه هدش برض . سا ۀ
ناور
1 ی بیسآ ریثأت حت یریذپ
یاه ز ی تس ی ناور و یت انش 2
یم هعومجم هب دناوت یا
زا هناشن دبت صخشم یاه ی
ل ا هک دوش ت للا
رتسا سپ بیسآ
3 ی ن دراد ما
؛ ت ا یللا ناشن هتسد هس اب هک ۀ
لصا ی هب خساپ رد ی
ک ثداح ۀ آ یس ب ناور یاز ی لکش یم دریگ : برجت ۀ
ثداح ثداوح ددجم ۀ
بیسآ از
، بانتجا کرحم زا امه یاه
ی دن برض اب ۀ ناور ی ازفا و ی ش گنارب ی گتخ ی اب ههجاوم رد بارطضا و
ی دا ی اهرا ی برض ۀ ناور ی ( ،ناراکمه و سبروف 2020
).
زا یهاگآ ینکشدهع و جاودزا زا جرا ۀطبار ج زا4
ت هلم بیسآ براج سا ییاز
قافتا دارفا یگدنز رد سا نکمم هک بی
دتف ( رش تاداس یف
ناراکمه و ی ،
1400 یلع .) لوبقم ینکشدهع یعامتجا رظن زا هکنیا مغر
سین
، یناوارف عویش
گنهرف یمامت رد ناریا رد .دراد اه
هب لد ی ل شم رامآ ،عوضوم نیا یگنهرف حبق درادن دوجو نآ زا یصخ
( ،ناراکمه و ناسما 1400
یم ناشن ناشنارسمه نای هب نانز هک یشنکاو .) هنلاعفنم بلغا ،دنهد
هب . سا نادرم زا رت رظن
یم نیمه دسر ا
یمها بجوم رم
ناور یم نانز رد عوضوم نیا یت انش .دوش
بلغا سمه نای یاشفا زا دعب نانز یمئلاع ناشنار
هباشم سپ رتسا بیسآ
ناشن ی یم
( دنهد ،اشاپ و یکشو یناجنا ،ییاقآ 1400
.) سپ رتسا للات ا بیسآ
ی زا سا ترابع
ۀعقاو کی زا دعب هک یمئلاع هب
ش تد رتسا آ از یم راکش ( دوش ،ناراکمه و ینارویش 1395
.) ای ن ت ا للا هبرصحنم مئلاع اب درف
دننام ی روآدا ی شگزاب و
غ ی دارار ی شلات و وباک ،محازم راکفا بلاق رد هرحا ییاه
ارب ی زا بانتجا ی
روآدا ی ا ی ن ور ی داد
یم صخشم ( دوش
نمجنا اور ن کشزپ ی رما ی اک
5، 2013 .)
سپ رتسا للات ا هعومجم اب هارمه بلغا یبیسآ
یا مش تاساسحا زا یگدرسفا ،6
کوش ،7
8
باو للات ا و 9
نانز رد
نای یم هدهاشم هدید دوش
( ،ناراکمه و ار 2019
.) کاندرد تاساسحا دوجو اب ی
هک نانز نیا یم هبرجت
نک دن
، آ زا ی رب ن
اه
لیام نانچمه گدنز هب دنا
ی دو رسمه اب
یگدنز هب دنهد همادا نیمه هب .
م شلات هج ی
نیب زا ار کاندرد تاساسحا نیا دننک
( دنربب ،اشاپ و یکشو یناجنا ،ییاقآ 1400
یشان یاهدمایپ و دو یفنم تاناجیه یریدم یارب هلحرم نیا رد .) ا
رتسا ز
سپ سآ ناور هب یبی یم ادیپ زاین رگنامرد
سپ رتسا .دننک یتاعوضوم هلمج زا یبیسآ
طباور هب و دراد یدایز یاهدمایپ هک سا
بیسآ یگداونا یدج یاه
م ی دنز ( هرق ،ییازریم دیس و یغاد 1399
.) لدم و اه هیرظن مز نیا رد یددعتم تلا ادم و اه نی
دوجو ه
.دراد نایم زا نامرد یاه فلتخم هب ئرج یم ناوت فگ نامرد یاه یت انش - یراتفر 10
زا مج هل بوبحم نیرت شور یاه ینامرد
هک سا هب لد ی ل صاصت ا دو هب ار تاقیقحت زا یدایز مجح ینامرد شور نیا اب نارگنامرد بلغا ییانشآ ،ندوبدمآراک ،یگداس
هداد ( سا ،زپمتسا 2020 .) نامرد ت انش ی - راتفر ی ونف زا لکشتم ن
ت انش ی راتفر و ی ده و سا ف
آ
،ن پ ی اد ندرک هار لح ییاه
بر ا ی لئاسم یم نامرد نیا . سا جارم هویش لاصا رد دناوت
ینامردراتفر اسا اریز ؛دشاب رثؤم جارم یراتفر و یشزادرپ یاه
راکفا هک سا نیا یت انش غ
ی قابطنار ی لع راتفر غ ی ر قابطنا شور دیاب دارفا و سا ی ی ار ندرکرکف دیدج یاه
دا گب ی دنر نیا .
رب شور یناور شزومآ
اس یم دیکأت یگنا فیلکت شقن رب و سا راوتسا راد نامرد ،دنک
وج ار هب مس لاعف و ندوب
یلوئسم یم قوس یریذپ زا رییغت یارب و دهد
هرهب یراتفر و یت انش یاهدربهار
م ی ( درب ،یلیساو 2020 .) اب ری ا نایلاس یح
ینامرد فادها هب هجوت ،
همانرب اه یددعتم ی اسارب
یت انش نامرد -
هدش ارجا و یحارح یراتفر ( سا
،زپمتسا 2020 هک اجنآ زا .)
بیسآ نیجوز هژیو لئاسم اب نای زا هدید
یم ریگرد یا وش
رد هج رد ،دن زین هورگ نیا نام
لکتورپ هژیو طسوت یا
وسنوم ن و
( ناراکمه 2011
) ۀمانرب مان اب هک سا هدش یحارح جوز
ینامرد 11
یت انش - یراتفر وی ژ ۀ ۀبرجت سپ نیجوز رد یبیسآ 12
هت انش
1. trouma
2. Psychological and biologic vulnarability 3. post-traumatic stress disorder
4. infedility
5. American Psychiatric Association 6. anger
7. depression 8. shock 9. sleep disorder
10. cognitive behvioural therapy 11. couple therapy
12. cognitive–behavioral conjoint therapy for PTSD
بیکرت زا ،همانرب نیا رد . سا هدش شور
اه نونف و رظن ی ه اه ی ر اتف ت انش و یر هرهب بیسآ زا سپ یجوز تلاکشم نامرد یارب ی
یم هتفرگ .دوش
اسارب د لدم نیا نیب ،ینامر
سپ رتسا نیب یراگزاسان و یبیسآ
هدیچیپ و لباقتم ۀطبار یجوز .دراد دوجو یا
یم یفنم فحاوع یوقت و تلاکشم دیدشت بجوم رتسا نیا یم شیازفا ار یراگزاسان تدش و دوش
.دهد ب ر اسا لدم نیا ،
صقن ت بجوم هک دنتسه هطبار ییانبریز تلاکشم یراتفر بانتجا و یحابترا یاه یم هداونا طیحم رد رتسا دیدش
زا و دنوش
طوبرم راکفا یاوتحم ،یت انش رظن سپ رتسا دوبهب سناش ۀثداح هب
یم شهاک ار یبیسآ دنهد
( ،یناقهد و یناقهد 2021
.)
طباور دوبهب سپ نامرد و یمیمص
مه فده ،یبیسآ جوز نامز
یت انش ینامرد -
ب نیجوز رد یراتفر سا ینکشدهع ۀبرجت زا دع
( نییو و یسوح ،یناچوق ،داز
2020 .) اسارب یریگوس لاصا ،فده نیا 1
تراهم و ار تاسلج یلصا یاوتحم یحابترا یاه
یم لیکشت دهد
و مه راکفا نامز
یم یوقت بثم شور .دوش
هناشن انش و ضراعت لح یاه یریگوس ۀیلوا یاه
یاه یفنم
یم هداد شزومآ .دوش
هلحرم شزومآ ،درکیور نیا رد هب
یم تروص هلحرم انش و اهراتفر ییاسانش لماش مود ۀلحرم .دریگ
یاه
یبانتجا 2
کرش هب . سا یحابترا تلاکشم رب نآ رثا و ننک
گد هداد شزومآ نا
یم هلئسم لح زا یحابترا تلاکشم دنیارف رد دوش
.دننک هدافتسا
دعب ۀلحرم رد ن هب نیجوز ،
کیدز یم قیوشت رگیدکی هب ندش جوز یکیدزن یارب .دنوش
تایبرجت و یحابترا یاهرواب اه
یم یسررب بیسآ اب طبترم م رب .دنراد کراشم تلاکشم یرادهگن رد راکفا نیا اریز ؛دوش
اس زکرمت بیسآ لئ
یم تروص و دریگ
لکشم یاهرواب و دیدشت بجوم هک زاس
یحابترا تلاکشم یرادهگن
یم یسررب دروم دوش
یم رارق ییاسانش و اب همادا رد .دریگ
ثحب درومرد ییاناوت یم هداد شزومآ نیجوز هب یحابترا بثم داعبا و اه .دنورب شیپ یمیمص و ششخب هج رد هک دوش
اهنرد ی اب م د رور اهدرواتس یم نایاپ تاسلج ،ینامرد ی ( دبای
هرق رم ،ولزوگ اطع و یلصاحدا
، د 1397 .)
سپ رتسا شاد رظن رد دیاب یگتسبلد رد هک سا قیمع یناجیه لکشم کی ینکشدهع زا دعب یبیسآ
نیب3
جوز ی ن للات ا
یم داجیا هج نیمه هب .دنک رب زکرمتم نامرد
ه ی
4ناج هب اونع یگتسبلد ۀیرظن رب ینتبم هک یدرکیور ن حارح
ی هدش سا
یم هنیمز نیا رد دناوت
رکیور .دوش قاو دیفم ینامرد شور نیا .دراد دربراک یددعتم تلاکشم یارب ناجیه رب زکرمتم د
هب لد ی ل
هداد ناشن بثم یشخبرثا ییوشانز فلتخم تلاکشم رد یناجیه لئاسم لح رب زکرمت سا
( ،رگآ و یلسیب 2019
.) زا یکی رد
بیسآ ۀژیو درکیور نیا ،تاعلاطم یور نیا رد . سا هدش یحارح ینکشدهع زا دعب
درک ه رب زکرمتم نامرد ی
ناج یعون ینکشدهع ،
سا یگتسبلد م ز ای للات ا .
م ز لع یاه
گتسبلد
5 ی یم هجوتم رسمه هک سا نیا یمن دوش
دناوت هب رح ف امتعا لباقم ای دنک د
.ددنبب لد وا هب قاورد
یم یگتسبلد رد یگتفشآ بجوم ینکشدهع .دوش
هطبار رد ار یمیمص ،یگتسبلد رد بیسآ نیا دودحم
یم شور ،هیلوا لحارم رد . سا هدش یحارح هلحرم هن رد نامرد نیا .دنک بیسآ شهاک یاه
ه رچ و تلاماعت رب فگ یاه
وگو
حارم . سا رظندم ل
تارییغت ینایم
یم رارق فده دروم تاناجیه و طابترا رد یم داجیا دنویپ ،دریگ
ۀلحرم و دوش ینایاپ
اهدرواتسد یبثت ینامرد ی
یم ( دوش قلا ،یناما ،یدمحم و هانپ
1398 طسوت شور نیا .) نوسناج
( 2005 ) بیسآ شهاک فده اب
رد ج زا یریگشیپ ه بیسآ شهاک و ینکشدهع ددجم رارکت
. سا هدش یحارح نای زا دعب یاه
نونکات سپ رتسا رب درکیور ود نیا یشخبرثا ۀنیمز رد یتاعلاطم سا هتفرگ تروص یبیسآ
. حیضوت رد هک نانچمه
نامرد یاه یت انش - و یراتفر ه
ی ناج رادم سر هج رد یتوافتم نونف زا شور ودره ،هدمآ دی
م فده کی هب ن دوبهب هک هباش
هدافتسا سا نیجوز ۀطبار یم
دننک و کیروئت یانبم زا . شور
اه ی هدافتسا یتوافتم یم
دننک ار شور ودره یشخبرثا ،تاعلاطم و
دییأت هدرک دنا جوز زین درفنم تاعلاطم ی رب رد . یت انش ینامرد
- راتفر ی ( ،یدیجم 1399 جوز و ) مرد نا ( ناجیه ی ،یناقهد و یناقهد
2021 هب ) شور ناونع رد بسانم یاه
سپ رتسا دوبهب یفرعم یبیسآ
ش هد .دنا تاعلاطم نامرد یشخبرثا هک دنراد دوجو ی
ه ی ناج رادم یت انش نامرد اب ار -
هدرک هسیاقم یراتفر هورگ رد هعلاطم نیا هکنیا رب هولاع دنچره .دنا
یاه ج یتوافتم یتیعم
تروص
علاطم اب زین یرامآ ۀعماج و هعلاطم دروم یاهریغتم رظن زا ، سا هتفرگ عوضوم .دراد توافت نیشیپ تا
مهم رت هکنیا صوص رد
.درادن دوجو یقفاوت ،ینامرد شور ود نیا یشخبرثا توافت ناما
ی ( 1391 ) جوز دنداد ناشن ینامرد
ت انش ی - راتفر ی زا شخبرثا رظن ی
1. bias 2. avoidance 3. attachment
4. emotion focused therapy 5. attachment injuries
جوز هب بسن ییوشانز یاضر رب ینامرد
ه ی ناج رادم شخبرثا رت ره . سا هدوب ۀعلاطم رد دنچ
ناراکمه و کلاومیت
( 2018 )
هسیاقم یسررب یا
شخبرثا جوز ی ینامرد ه ی ناج رادم یت انش نامرد و -
زا هورگ ود داد ناشن ریگارف بارطضا رب یراتفر
ن رظ
فت یشخبرثا لباقم رد .دنرادن رادانعم توا
ناراکمه و ناگرزاب (
1398 ) جوز هک دندیسر هجیتن نیا هب ینامرد
ه ی ناج رادم هب بسن
جوز یت انش ینامرد -
ۀعلاطم رد .دراد قفش رب یرتشیب یشخبرثا یراتفر یو و یسوح ،یناچوق
نی داز ( 2020 ) نامرد دش صخشم
جوز هب بسن یقیفلت ینامرد
ه ی ناج رادم سپ ۀبرجت رب ان یبیسآ
نانز رد ینکشدهع زا یش رترثؤم
. سا هدوب
دهشم هب ناونع و یبهذم ماوج رد . سا هدش هت انش یبهذم رهش کی هنارلااسدرم
یپ رد ینیگنس بقاوع نانز یارب قلاح ،
ماوج نیا رد اریز ؛دراد ی
نادرم نا
زا یعامتجا رظن ذپ
ی هتفر هدش رت ؛ سا نانز نای زا هب
روح ی هک ین یعرش رظن زا بوقع ز
ز یقوقح رایسب نکشدهع نان گنس
ی ن رت نای دو نارسمه هب هک سا ینادرم زا م
ی دننک . هب رهش نیا رد مدرم بلغا یفرح زا
یم یگدنز یتنس ۀویش .دننک
یتنس یاهرهش رد
ًلاومعم انز ن ریپ هب ه زا یو بانتجا قلاح زا و دنراد لیامت اهراجن م
ی دننک نیمه .
بجوم رما م
ی دوش ینانز هک نکشدهع هبرجت ار ی هدرک
دنا یلع ، رسمه اب یگدنز ۀمادا هب روبجم ،دنراد هک یکاندرد تاساسحا مغر
یم قلاح زا نام نانز نیا رد یگنهرف ناوم .دنشاب دو ظن زا سا نکمم یتح و دوش
ر قم نز یعامتجا نیمه .دوش هت انش رص
سپ للات ا رب شخبرثا تلا ادم یسررب یمها ،عوضوم بیسآ
یم رتراکشآ ار نانز رد ی دنک
؛ راشف یگنهرف فاب نیا رد نانز اریز
زی دا یم هبرجت ار ی تلاکشم اب هلباقم یارب یفاک یعامتجا و ینوناق یاهرازبا بلغا و دننک
گداونا یمه .دنرادن دو ی ن
ببس رما
یم وش د بی ش پزا ی ش کمک هب زاین و دننک رتسا و یگدنامرد اسحا ناور یاه
م یت انش هعلاطم .دنشاب هتشاد رثؤ
هک یا
ب ار ینامرد شور ود نیا یشخبرثا سپ رتسا ر
بیسآ نانز هورگ رد یبیسآ .دشن فای دشاب هدرک یسررب نای زا هدید
ا یفرح ز
،یشخبرثا نازیم دودحم
ی اه ، اچ شل اه و حجرا ی اه سپ رتسا نامرد ۀزوح رد ینامرد شور ود نیا ی دارفا نایم رد یبیسآ
بیسآ . سا صخشمان ینکشدهع زا هدید
مهم ۀلئسم هکنیا رت
همانرب اه ینامرد ی هدافتسا
هدش بلغا ناریا رد
بیسآ رب ینتبم
سا هدشن یحارح ینکشدهع ؛
فده اب هعلاطم نیا نیاربانب اقم
ی س ۀ شخبرثا ی جوز ه ینامرد ی
ناج رادم و جوز ینامرد ت انش ی -
راتفر ی سپ رتسا رب بیسآ
نانز رد ی بیسآ
هدید کشدهع زا ین
هیضرف نیاربانب ؛ فرگ تروص : سا ریز رش هب قیقحت یاه
ز جو ه ینامرد ی ناج رادم سپ رتسا رب بیسآ
نانز رد ی بیسآ
ینکشدهع زا هدید . سا شخبرثا
جوز ینامرد ت انش ی - راتفر ی رب سا سپ رت یسآ
ب نانز رد ی بیسآ
ینکشدهع زا هدید . سا شخبرثا
شخبرثا ی جوز ه ینامرد ی
ناج دم را و جوز ینامرد ت انش ی - راتفر ی سپ رتسا رب بیسآ
نانز رد ی بیسآ
ینکشدهع زا هدید
. سا توافتم
شور عماج ۀ رامآ ي
، ارجا شور و هنومن ي
شهوژپ
ای ن قحت ی ق ظن زا و سا یدربراک فده رظن زا ر
ا یروآدرگ شور تاعلاح
نی هم امزآ ی ش ی اب رح پی ش نومزآ - سپ نومزآ یپ– گ ی ر ی
( 30 ک هورگ و )هزور . فرگ تروص لرتن
رسمه ینکشدهع ۀبرجت زا دعب هک سا ینانز یمامت لماش رضاح ۀعلاطم یرامآ ۀعماج
هس ینامز ۀزاب رد لاس لوا ۀهام
1399 دهشم رهش رد بیس ۀرواشم زکرم هب
هعجارم درک ها ن د ( 69 رفن .) مجح هنومن اسارب
هباشم تاعلاطم 15
ینیزگیاج .دش دروآرب هورگ ره رد رفن هنومن
اه رد هورگ یاه یفداصت شور زا هدافتسا اب لرتنک و هل ادم
هنومن . فرگ تروص و فده رب ینتبم شور هب یریگ
اسارب هک فرگ تروص ینانز نایم زا هعلاطم زا جور و دورو یاهرایعم
هب لد ی ل رسمه ینکشدهع ۀبرجت :زا دوب ترابع دورو یاهرایعم .دندوب هدرک هعجارم هرواشم زکرم هب ناش
ینکشدهع ( رسمه
یفحاع
)یسنج و رد
،ری ا هام شش
ناور یرامیب هب لاتبا مدع ،ییوشانز ۀطبار زا جرا لاعف ۀطبار دوبن ،نمزم ینامسج ای یت انش
ۀبرجت مدع ،لکیس لقادح تلایصحت رتسا
از ی دش رو دننام دی سدزا ای یگتسکش
هب لیامت ،ری ا هام شش رد نایفارحا نداد
و یراکمه رتسدرد
جور یاهرایعم .هام هس تدم هب ندوب لماش
رد بیغ ،یگسئای ،هتشذگ لاس کی رد قلاح هب مادقا
،هسلج کی زا شیب ۀرواشم تاسلج
مانشسرپ
،ربتعمان ای شودخم ۀ
رورابان
،ی دوجو یدش تافلات ا د
کیزیف نوش و نیب رد ی
،نیجوز تعا ی دا ناور رب رثؤم یاهوراد فرصم و لکلا ای ردخم داوم هب یم
دش .
شهوژپ ياهرازبا هداد یروآدرگ یارب اه
ۀمانشسرپ رب هولاع عمج
ی ت انش ی ( ،تلایصحت ،نادنزرف دادعت ،رسمه نای تدم ،جاودزا تدم ،نس
زا )لغش سپ رتسا ایقم هدافتسا یبیسآ
دش .
قم ی سا سرتسا سپ
سآ یب
1ي ( )IES
رد ا ی ن ا زا هعلاطم ی
ن قم ی ا یارب زرا ی با ی رتسا سپ سآ ی ب ی هدافتسا دش ا . ی ن قم ی ا طسوت ووروه ی
،زت وی رنل و راولآ ی س ( 1979 )
حارح ی هدش و لماش 15 لاؤس سا . رد تلااؤس
، زگ ی هن اه ی هب ه ی چ
،هجو هب
،تردن هاگ و ی اغ بل هب ًا ترت ی ب 0 ، 1 ، 3 و 5 م ی گ ی دنر .
زاب ۀ تارمن ب ی ن 0 - 75 سا ا . ی ن ز همانشسرپ ی
قمر ی ا ادن و در کت هفلؤم ا ی هب تارمن اسارب امورت رثا تدش . سا سد
هدمآ
هب ترت ی ب زی ر زرا ی با ی م ی دوش ثأت نودب : ی
ر 0 - 8
، لامتحا ثأت ی ر 9 - 25 ، ثأت ی ر حضاو 26 - 43 و ثأت ی ر دش ی د 44 - 75 .
،رمرک ب ی ل و اف ی
لا
( 2003 ) اور یی ا رابتعا و ی
ن ار رازبا أت یی د درک دن آ . ن ه م ا ی ناز افلآ ی نورک خاب ار 96 / 0 هب شور .دندروآ سد لحت
ی ل لماع ی
کت هفلؤم ا ی ندوب ا ی ن قم ی ا ار أت یی د رک د . دبع ی
، دارم ی و ربکا ی نا ( 1388 ) اپ یا یی زا ار ح ر ی ق رض ی ب افلآ ی نورک خاب سررب ی و
لداعم 92 / 0 ار ارب ی همانشسرپ
شرازگ هدرک دنا . اور یی تحم و یا ا ی ن قم ی ا طسوت جنپ صصختم
أت یی د رد . سا هدش علاطم
ۀ
رضاح رض ی ب اپ یا یی همانشسرپ رح زا
ی ق بساحم ۀ رض ی ب افلآ ی نورک خاب 89 / 0 هب .دمآ سد
شهوژپ يارجا ۀویش مانشسرپ لیمکت ماگنه رد ه
یارب ققحم ،اه
هنومن باصندح لیمکت زا دعب .دوب رضاح لحم رد یلامتحا تلااؤس هب ییوگخساپ اه
جوز ۀل ادم هورگ هس رد هداس یفداصت شور هب یت انش ینامرد
- راتفر ی ( 15 رفن جوز ،) ینامرد ه ی ناج رادم ( 15 رفن هورگ و ) لرتنک
( 15 رفن ت انش ۀل ادم هورگ ودره یاوتحم .دنتفرگ رارق ) ی
- جوز و یراتفر ینامرد
ه ی ناج رادم دییأت یارب هل ادم یارجا زا لبق
ناور صصختم جنپ طسوت نش
.دش یسررب یسا
اوتحم ییاور بسن 2
هشولا ص اش اب 3
یفاک بیرض زا هک یدراوم و دش هبساحم
.دندش فذح تاسلج زا ،دندوبن رادرو رب . سا هدمآ هناگادج هورگ ره یارب تاسلج رش همادا رد
رگ هو ت انش ی - راتفر ی : کرش ناگدننک هورگ رد جوز نامرد ی ت انش ی - راتفر ی رد هسلج هدزاود تدم هب روضح هرواشم زکرم
ی دنتفا جوز تاسلج رات اس . نامرد
ی ت انش ی - راتفر ی سپ رتسا نامرد اسارب سآ
یب ی وی ژ ۀ جوز ی ن ی نا دی هد ( ف و نوسنام در
،نم
2012 ) ارح یح هک دش دنچ رد هعلاطم نی
ًلابق هب ناریا زا جرا و ناریا رد هدش هتفرگ راک
( سا ،ناراکمه و نمبیل 2020
؛
باب ،یجئاوحلا شو
ون ی س ،یتردق و 1397
هتفه تاسلج .) تدم هب هسلج ره و راب ود یا
60 - 90 قد ی هق ا لوح هب جن یمامت .دیما
ج .دش رازگرب نیجوز روضح اب تاسل
لودج 1 هصلا . جوز تاسلج رات اس زا یا امرد
یت انش ین راتفر–
ی
هلخادم هسلج
عوضوم اوتحم
جوز نامرد ی
ت انش ی - راتفر لوا ی
و مود قطنم درومرد شزومآ
نامرد ی
، درومرد بحص
سآ ی ب ی نا ضراعت و طابترا
و دش رارقرب کرش ناگدننک امآ هد .دندش فادها و تاسلج شور اه ی ضوت رظن دروم ی
ح دش هداد .
صوص رد برجت ۀ سپ سآ زا ی ب ی نا ص بح سررب نآ تارثا و ی
اهدربهار درومرد و دش ی
هست ی ل
فگ وگو . فرگ تروص
لماعت جوز ی ن سررب ی و نما رب ی طابترا رد کأت ی د دش . هارمه اب دم شزومآ ی ر ی ضراعت
، اهراتفر ی
سآ ی ب از دش صخشم دن .
شقن بانتجا رادهگن رد ی حابترا تلاکشم ی
سررب ی و تراهم اه ی حابترا ی دش هداد شزومآ ابرد .
ۀر
شوگ شوگ و نداد ضوت ندرک ی ح دش هداد .
1. Impact of Event Scale (IES) 2. Content Validity Ratio 3. Lawshe
