683
Faculty of Social Sciences Institute of Social Studies and Research
Quarterly of Social Studies Research in Iran
Vol. 11, No. 3:683-701, Autumn 2022 Doi
:
10.22059/JISR.2022.334133.1261Representing the Mythical of Milad Tower Using Roland Barthes Semiotics*
Jamil Ghoreyshi1 Mohammad Reza Tajik2 Received: November 18, 2021 Accepted: June 21, 2022 Abstract
Introduction: Urban symbols and signs are an integral part of analyzing and reading of the morphology and meaning and the different layers of the city, but reading urban signs without taking into account the context and context in which the sign is located and the interaction of this sign with other signs outside and have their own content;
Both residents and citizens who consume the urban symbol, the history of the events that the urban symbol experiences is impossible. The analysis of the semiotics of the Milad Tower is consistent with the study of the events and developments that have taken place in recent years and decades in the country’s politics and administration and manifested in the urban context and in a symbolic format.
Methods: This research uses the semiotic method of Roland Barthes to re-read and reinterpret the Milad Tower in order to understand and recognize these changes and developments. Roland Barthes clarifies the relationship between primary meaning and secondary meaning or myth in two parts. He insists that he makes his mythic signifier ambiguous: The signifier is synonymous with the same form; it is full on one side and empty on the other. The significance of this statement is that the military salute of a young black man is a tangible reality and, more importantly, it belongs to history. The young black man had a special life before he joined the military, and unless myth takes hold of him and turns him into a parasite, he is completely self- sufficient and has meaning. Barthes suggests that the mythological signifier is full of
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ
*Research Paper, Independent authors.
1 Master of Political Science, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran (corresponding author), [email protected]
2 Associate Professor, Department of Political Science, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
Social Studies and Research in Iran, Vol. 11, No. 3, Autumn 2022
684
meaning and points to that historicity, but when the meaning is transformed into a form, it becomes empty.
Finding: If we want to consider the mythology of Milad Tower in terms of meaning and form, and consider the mythological signifier consisting of meaning and form as a cohesive whole, then we consider Milad Tower as a telecommunication tower serving the development of urban communication and telecommunication infrastructures. Let us assume that it is to respond to the communication services of Tehran citizens. This meaning of the tower was the primary goal and also something that was included in the goals of the tower and the intentions of its builders. But this meaning has undergone distortion in the process of taking shape and subsequent myth-making. It has become a commercial, entertainment, and restaurant center, and in some ways a base for consumption and luxury that has become a form. It is this packaging that forms the myth of Milad Tower and shows consumption and luxury in this myth. This meaning and form does not hide or conceal itself in any way, but it is the appearance and interior of consumption that make up the ideological aspect of this myth. As a myth of consumption, Milad Tower, in addition to the ideological dimension of consumption, requires supervision and diligence to advance the project for which it is responsible. The height of this tower is like a nose that watches over the consumption behavior of citizens. Surveillance in the form of eyes and looks and waiting for more consumption and the display of this luxury is always demanded and desired by society and the tower as a whole between all these behaviors. This is a terrible control system in the form of consumption and trying to keep up with the caravan that dominates and monitors society.
Conclusion: The results of this research show that consumption and luxury are the orders that adorn the myth of Milad Tower, and like the omniscient who has the power to control and inject norms from above, consumption has ruled over society and led the people of society to this value, and those who do not follow this rule are held accountable. Urban identity in Tehran is thus shaped by consumption and myth- making around the Milad Tower and by becoming a part of it, which drives many people out of this sense of belonging.
Keywords: Milad Tower, Roland Barthes, myth, consumerism, Saraser Bin, urban identity.
References
Ahmadipour, Z., Khojam Lee, A. W., & Pourjafar, M. R. (2015), Geopolitical analysis of factors influencing the symbolization of the geographical spaces of Tehran (case study: Symbolization of Milad Tower), Geopolitics Quarterly, Vol. 2, No. 13: 25-39. (In Persian)
Alikhah, F. (1379), Modern man in the context of comprehensive surveillance, Book of the Month of Social Sciences. (In Persian)
Barrett, R. (2010), Mythology in the Present Time, Translated by: Y. Abazari, Organon/18. (In Persian)
Barrett, R. (2010), Eiffel Tower, Translated by: Y. Abazari, Organon Magazine, No. 19. (In Persian)
Barthes, R. (1976), Mythologies, Norwich, Pladin.
Social Studies and Research in Iran, Vol. 11, No. 3, Autumn 2022
685
Barthes, R. (1997), The Eiffel Tower and Other Mythologies, Translated to English by Richard Howard, University of California Press; Reprint edition.
Bozovic, M. (1995), Introduction. In: Bentham, Jeremy and Miran Božovič.
The Panopticon and other prison writings. New York: Verso.
Chadwick, A. (2006), Internet Politics: States, Citizens, And Communication Technologies. NewYork: Oxford University Press.
Evers, H. D., & Nordin, R. (2012). The symbolic universe of Cyberjaya, Malaysia. Malaysia (June 1, 2012).
Dreyfus, H., & Rabino, P. (2003), Michel Foucault, Super structuralism and Hermeneutics, Translated by: H. Bashiriyeh. Tehran: Ney. (In Persian)
Foucault, M. (2012), Care and Punishment (The Birth of Prison), Translated by: R. Jahandideh and N. Sarkhosh, Tehran: Ney. (In Persian)
Ghobadi, M. (2018), Investigating the factors affecting the level of consumerism of Renan in Tehran (in terms of consumption of cosmetics), Master's thesis of Al-Zahra University. (In Persian)
Gill, S. (2003). Globalization, Market Civilization and Disciplinary Neo- Liberalism. In Power and Resistance in the New World Order (pp. 123-149).
Palgrave Macmillan, London.
Hosseini, M. R., Alinejad, M., and Pirinejad, M. (2017), Consumerism and sociological factors affecting it among the youth of Tehran, Journal of Contemporary Sociological Research, Vol. 7, No. 13: 37-59. (In Persian)
Khazaei, Y. (2015), The prison construction process (from the constitution to the end of the first Pahlavi), 1st Edition, Tehran: Agah. (In Persian)
Kianpour, A. R. (2017), The interpretation of urban symbols and signs from the perspective of layered semiotics (Case example: Tehran's Freedom Tower), First national conference on semiology in Iranian art. (In Persian)
Meikle, G., & Young, S. (2012). Media convergence: Networked digital media in everyday life. Bloomsbury Publishing.
Moghadam Heydari, Gh. H. (2015), Evaluation of the effect of universal architecture on Foucault's theory of power, Scientific-Research Quarterly of Methodology of Human Sciences, No.89: 173-194. (In Persian)
Mohammad Hassani, E., Toghraei, A., & Mirgholami, M. (2015), Typological analysis of factors affecting the legibility of urban signs (Case study: Valiasr Street (A) Tehran, Vanak Square to Tajrish Square), City Management, Vol. 10, No. 1: 61-74. (In Persian)
Moriarty, M. (1991), Roland Barthes, Cambridge, Polity.
Mousavi, Y., & Ahmadi, T. (2013), The effect of urban commercial advertising on the consumerism of women in Tehran, Socio-Cultural Development Study, Vol. 1, No. 4: 99-123. (In Persian)
Naderi, A., Akbari Golzar, M., & Fazeli, Z. (2018), Collective memory and its effect on the formation of urban identity (case study: Vahdat Islamic neighborhood and Shahrak Gharb), Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, Vol. 8, No. 3: 533-556. (In Persian)
Nourbakhsh, S. N., Jafari, P., Ghafari, F., & Mansoorian, Y. (2017), Demonstration consumption of youth: the future of consumerism, Scientific
Social Studies and Research in Iran, Vol. 11, No. 3, Autumn 2022
686
Research Journal of the Future of Management, Vol. 29, No. 4: 149-172. (In Persian)
Nozer, N., & Azadaramaki, T. (2014), A comparative study of two urban symbols in Tehran; Azadi Tower and Milad Tower (from the perspective of Iranian- Islamic identity), Viet-oriented National Architecture and Urban Planning Conference. (In Persian)
Rabiei, A., & Rafiei, M. (2012), Consumerism: From compulsion to pleasure, a sociological study of consumerism among residents of Tehran, Journal of Sociology, Vol. 17, No. 1-2, 144-166. (In Persian)
Reza Aamili, S. S., & Akhavan, M. (2012), Representation of urban identity elements in travelogues: (Comparative study of Tehran and cities of Tehran Province), Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, Vol. 1, No. 4, 75-100. (In Persian)
Seidman, S. (2008), The conflict of votes in sociology, Translated by H. Jalili, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)
Shia, E., Behzadfar, M., & Namdarian, A. A. (2016), Compilation of the theoretical framework of the urban landscape with the help of the theory of space production and the forces affecting the urban landscape, Scientific-Research Quarterly of Urban Studies, No. 24: 81-94. (In Persian)
Smart, B. (2006), Michel Foucault, translated by Hassan Chavoshian and Leila Javafshani, Tehran: Ame Book Publishing. (In Persian)
Tajik, M. R. (2009), Semiotics; Theory and method, Political Science Journal, Vol. 5, No. 4: 7-39. (In Persian)
Turkashund, A., & Ranjpour, Z. (2016), Redefining an urban sign with a layered semiotics approach, The second international conference on art, architecture and applications. (In Persian)
ۀرود /نایرا در یعامتجا تاقیقحت و تاعلاطم 11
ۀرامش ، 3 زییاپ ، 1401 : 683 - 701
هروطسا ییامنزاب یا
هناشن زا هدافتسا اب دلایم جرب ندوب تراب نلاور یسانش
*
یشیرق لیمج
1
کیجات اضردمحم
2
:تفایرد خیرات 27
/ 8 / 1400 :شریذپ خیرات 31
/ 3 / 1401
Doi: 10.22059/JISR.2022.334133.1261
هدیکچ
هناشن و دامن تخیر شناوخ و لیلحت زا کفنیلا یئزج یرهش یاه
هیلا و انعم و یسانش فلتخم یاه
رارق نآ رد هناشن هک ینتم و تفاب نتفرگرظنرد نودب یرهش یاه هناشن شناوخ اما ،دنتسه رهش و دراد
هناشن ریاس اب هناشن نآ هک یلماعت نورد و نوریب یاه
هک ینادنورهش و نانکاس زا معا .دنراد دوخ نتم
یم فرصم ار یرهش دامن نکممریغ ،تسا هدرک هبرجت ار نآ یرهش دامن هک یعیاقو خیرات و دننک
هناشن لیلحت .تسا هک تسا یتلاوحت و عیاقو یسررب یاتسار رد دلایم جرب یسانش
لاس رد و اه
ههد مکح و تسایس رد هتشذگ یاه بلاق رد و یرهش رتسب رد ار دوخ و هتفرگ لکش روشک ینار
هناشن شور زا هدافتسا اب قیقحت نیا .تسا هداد زورب نیدامن ریسفت و یناوخزاب هب تراب نلاور یسانش
هب دلایم جرب جیاتن .تسا هتخادرپ تلاوحت و رییغت نیا تخانش و مهف روظنم
یم ناشن ،دهد
فرصم لمجت و ییارگ هیارآ ییارگ
یم نییزت ار دلایم جرب ۀروطسا هک دنتسه ییاه دننام و دننک
فرصم ،تسلااب زا ییاهراجنه قیرزت و مکحت تردق یاراد هک ینیبرسارس مکح هعماج رب ار ییارگ
هب ار هعماج دارفا نینچمه .تسا هدرک امرف یمارف شزرا نیا یوس
نیا رد ،دناوخ یم تراظن ریسم
دنک
یمن یوریپ هدعاق نیا زا هک ار یناسک و یم تساوخزاب ،دننک
اب ،نارهت رد یرهش تیوه نیاربانب ؛دنک
هروطسا و فرصم لیدبت و دلایم جرب لوح یزاس
یم لکش نآ زا یئزج هب ندش یدایز شخب هک دریگ
یم نوریب ،قلعت ساسحا نیا زا ار دارفا زا .دنار
هژاو یدیلک یاه :
فرصم ،هروطسا ،تراب نلاور ،دلایم جرب .یرهش تیوه ،نیبرسارس ،ییارگ
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ
لقتسم فیلأت ،یشهوژپ ۀلاقم* 1 .
،)لوئسم ۀدنسیون( ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش هاگشناد ،یسایس مولع دشرا سانشراک [email protected]
2 شناد . ،ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش هاگشناد ،یسایس مولع هورگ رای [email protected]
688 تاقیقحت و تاعلاطم هرود ،ناریا رد یعامتجا
11 هرامش ، 3 زییاپ ، 1401
همدقم ناسنا یعامتجا تایح و یگدنز رتسب رهش هب هک یهاگتسیز ؛تسا اه
یرارقرب یاضف ،نآ کمک
یم هتخاس یعمج یگدنز و یعامتجا تلاماعت ،یلضاف و رازلگ یربکا ،یردان( دوش
1398 :
535 و ریثأت ،هاگدید نیا زا .) .تسین هدیشوپ یسک رب ،وا یگدنز طیحم و ناسنا لباقتم طابترا
یاقترا رد مهم یناعم زا یکی طیحم تیفیک
هب قلعت سح ،یگدنز یاه هک سح نیا .تسا ناکم
لکش رد یمهم لماع هیاپ یریگ
هدافتسا یطابترا یاه داجیا هب تیاهنرد ،تسا طیحم و ناگدننک
طیحم دش دهاوخ رجنم زین تیفیکاب یاه ،روپجنر و دنوشاکرت(
1396 : 2 هب رهش اب طابترا رد .)
تیوه رصانع ۀعلاطم ،ناکم کی ۀباثم نییبت ترورض ،یگنهرف نتم رتسب رد یرهش شخب
موهفم طباور تخانشزاب و رهش یگنهرف تیوه و یرهش تیوه ،یناکم تیوه ،تیوه ۀناسانش
نآ نایم یم حرطم ار اه ،ناوخا و یلماع اضر( دنک
1391 : 76 .)
سوملم رهش میریذپب رگا هدیچیپ و نیرت
قولخم نیرت نیب لباقتم طابترا ،تسا رشب تخاس
ا و
رایسب زین رهش و لاح ؛تسین هدیشوپ یسک رب ،ناسنا یگدنز رب طیحم ریثأت .تسا مهم
نیا هکنآ
ناسنا رتشیب یارب ،یگدنز طیحم اه
گرزب و ینسح دمحم( تسوا تسد ۀتخاس قولخم نیرت
،ناراکمه 1395
: 62 لیکشت یفلتخم رصانع زا رهش ره ،نایم نیا رد .) هب و تسا هدش
ببس
و یگنهرف ،یداصتقا ،یعامتجا یگدنز رد ییایفارغج یاضف ای رصنع ره هک یتوافتم یاهدرکراک مشچ ،دراد نادنورهش ۀریغ یم قلخ ار یتوافتم یاهزادنا
مشچ نیا .دنک ییایفارغج یاهزادنا
هب هب صاخ تروص ببس
تیوه رد هک ینیدامن شزرا مدرم ریاس هب نآ یفرعم و رهش هب یشخب
یدمحا( دنتسه مهم ،دنراد مجوخ ،روپ
،رفعجروپ و یل 1395
: 36 .)
نآ رد تلاماعت هک ییاهاضف رد ناسنا یم قافتا اه
یم ،دتفا هرطاخ دناوت نیا هک دنک یزاس
یگنهرف درکلمع فده اب رتشیب اهاضف -
ًلاومعم و قلخ یرنه یم لیدبت یرهش یاهدامن هب
دنوش
،یکمرادازآ و رذون(
1394 : 1 - 2 دنتسه رهش کی ۀناشن و لبمس ،تیوه اهاضف نیا تقیقحرد .)
مهم هک هصخاش نیرت هعماج زا هعماج کی زیامت هجو یاه
هب رگید یاه یم باسح
یوس زا .دنیآ
ناهج و یژولوئدیا ،دوخ نوماریپ هب مدرم هاگن ۀوحن زا یکاح رگید نآ ینیب
یم بوسحم اه ؛دنوش
.)نامه( دراد دوخ نیدامن یاهاضف اب میقتسم یتبسن رهش تیوه نیاربانب صخاش ساسارب ،یرهش یاهاضف و هینبا تیصخش و تیوه ،اهرهش رد و هتشذگ رد یاه
یم لکش هقطنم ای رهش نآ صاخ صخاش ؛تفرگ
هب و دبلاک و دیاقع ،تنس اب هک ییاه یلکروط
نهرف و شناد اب لد داجیا و تیوقت اب هجیتنرد و دندوب هتسویپ هعماج نآ گ
و یطیحم یگتسب
هروطسا ییامنزاب هناشن زا هدافتسا اب دلایم جرب ندوب یا
...یسانش 689
لکش و ییاناوخ شیازفا بجوم ،نادنورهش ینهذ ریوصت رد یریگیاج یدبلاک تیوه هب یشخب
یم یرهش یاضف ،روپجنر و دنوشاکرت( دندش
1396 : 3 هب هک دنراد یرصانع زین ام یاهرهش .)
یروانف ددم ،تخاس رد نیون یاه
هب صخاش لابند دمحم( دنتسه یرهش رظنم رد دوخ ندرک
،ناراکمه و ینسح 1395
: 62 .)
لاس رد طیحم نیا ،ریخا یاه هب یرهش یاه
مشچ تروص هدرک رییغت یریگ
شرتسگ و دنا
هتفای نآ .دنا باتش تارییغت و هعسوت نیا دنور رد اه هدش هجاوم یددعتم لئاسم اب هدز
ۀعسوت .دنا
جوت نودب اهرهش لکش نادنورهش زاین و تساوخ ،رتسب هب ه
مه .تسا هتفرگ ناوخ
نیا ندوبن
شزرا اب اهانب یگنهرف و ییانعم یاه
- یاهاضف رد عونت دوبن و یناسکی زین و هعماج یعامتجا
نیا .تسا هدش رجنم قلعت سح نتفر نیب زا و رهش رد اهدامن ییاناوخ شهاک هب ،یرهش مهم زا یرهش یاهدامن صانع نیرت
یسایس یاهورین هک دنتسه یرهش ر -
یداصتقا و یعامتجا
یم ییامنزاب ار رهش رب مکاح هب و دننک
یم رییغت زین اهورین نیا تارییغت کمک یاهدامن .دنبای
یگدنیامن و ییامنزاب ییاناوت دیاب رهش یلصا نیا ریغ رد ؛دنشاب هتشاد ار اهورین نیا ندرک
هب ناشدرکراک تروص هب جیردت
امن کمک ؛دش دهاوخ نیزگیاج دیدج دامن تخاس ای رگید یاهد
نامه هرود رد اهرهش هک روط تیوه یارب یتوافتم یاهدامن زا فلتخم یاه
و یفرعم ،یزاس
هدرک هدافتسا دوخ ندنایامن یدمحا( دنا
مجوخ ،روپ ،رفعجروپ و یل
1395 : 36 .)
هورگ ،یسایس ناگبخن نایم تباقر یعامتجا تاقبط و کیژتارتسا یاه
هن و لرتنک یارب اهنت
مهس رد ذوفن رد تباقر نیا هکلب ،تسا یرادا یسارکوروب و نیمز ،هیامرس دننام یعبانم زا ندرب
هناشن لبمس و اه لبمس .تسا یراج زین اه
یم غیلبت و عادبا ،دیدج یاه ار ناشتردق هک دنوش
یم بذج یناسک نآ هک دننک
هدرک داجیا ار اه یاهدامن سپ ؛)نامه( دنا
بادآ و یرهش موسر و
نآ .دنتسه هعماج زا هداس یساکعنا رتشیب ،نآ رد لایس نیب طباور و هعماج زا ینایرع ناوختسا اه
هورگ لیکشت یاه هب نس و سنج ،تیموق ،هقبط دننام نآ عون همه زا هدنهد
یم رامش سروِا( دنیآ
،نیدرون و 2012
: 1 ( تراب نلاور .) 1380
یا جرب ۀلاقم یادتبا رد ) یم لف
:دیوگ
« ،ناساپوم ود یک
یم راهن جرب ناروتسر رد بلغا یم وا .تشادن اذغ هب ییانتعا دنچ ره ؛دروخ
هناگی اجنیا :تفگ
( تراب .منیبب ار جرب متسین روبجم هک تسا سیراپ رد ییاج 1997
یم راهظا ) اب قح دراد
یب لفیا هب یهاگآ اب و ًادمع سیراپ رد یتسیاب هک تسا ناساپومود وت
؛ینیبن ار نآ ات یشاب هج
هنابش زا تعاس ره رد و هشیمه جرب نوچ تسه و دراد دوجو ییاوه و بآ تیعضو ره و زور
.»
هب زین نارهت دلایم جرب ۀرابرد ار هتفگ نیمه ناوتب ضامغا یمک اب دیاش نانچ جرب نیا .درب راک
690 تاقیقحت و تاعلاطم هرود ،ناریا رد یعامتجا
11 هرامش ، 3 زییاپ ، 1401
هطقن ره زا هک تسا گرتس و هدیشک کلف هب رس هریخ نآ هب نارهت زا یا
یم هدهاشم ،یوش دوش
یم هک ییاج اهنت و .تسا جرب دوخ لخاد ،دنام ناما رد نآ ندید زا ناوت
هب دلایم جرب هک ینامز لاس رد یتارباخم جرب کی ۀلزنم
1387 ،تسا کیدزن نامسآ راعش اب
هرهب هب هک یدارفا یایؤر هب ،دش یرادرب دیشخب ققحت ،دندوب نارهت رهش یارب دیدج یدامن لابند
و هناسر تاغیلبت ۀمه رد هک دش لیدبت نارهت رهش یتیوه دامن هب جرب نیا ،نآ زا دعب زین و یا
عیسو ییانعم رد و نارهت تسا رارق هک ییاهدامن هدافتسا ،دهدب ناشن ار ناریا یسایس تیزکرم رت
یم بوسحم نارهت رهش زا یدامن زین مومع نایم رد یتاغیلبت ۀناوتشپ نیا اب و تسا هدش دوش
اب .
لیدبت اب نآ یتارباخم درکراک ،جرب نیا حاتتفا زا ههد کی زا شیب تشذگ یناکم هب ندش
یتسیروت - یم رظن هب نینچمه .تسا هدش هدرپس یشومارف هب ،یحیرفت زا هک یلابقتسا اب دسر
مسارم یم رازگرب نآ رد هک یفلتخم یاه هب ،دوش
یارب نیدامن یتیوه هب تسا هتسناوت یبوخ
و نارهت نلاک نیا نادنورهش یعامتجا تسیز .دوش لیدبت رهش
هب شهوژپ نیا رد یناوخمهان نیا ییامنزاب لابند
قباطت ،اه نتشادن نیا زا یکی ندشرود و اه
یکیژولوئدیا تلاوحت و رییغت شناوخ زین و عامتجا ۀرکیپ زا دلایم جرب ینعی ،یرهش یاهاضف یعامتجا فلتخم یاهورین هک -
یداصتقا و یسایس یم یربهر ار نآ هک
لیدبت اب نینچمه ،دننک
یم فیرعت ار نارهت یرهش تیوه ،)هروطسا( نارهت یرهش دامن هب نآ ندرک یلصا لاؤس .دننک
یم یلکش هچ هب هک تسا نیا هب دلایم جرب رد ار نارهت یرهش تیوه ناوت
دامن و ناملا کی ۀلزنم
؟درک ییامنزاب یرهش
هناشن تراب نلاور یسانش
ۀژاو هناشن یسانش روسوسود نانیدرف ار 1
نابز تاقیقحت نایرج رد 2
و درک لعج دوخ یتخانش
دشاب هتشاد دوجو هک ییاج ره رد هناشن ۀرابرد قیقحت هب و دبای لوحت دیاب ملع نیا دش رکذتم تراب نلاور .دزادرپب )یرشب گنهرف لک ًلامع(
حلاطصا زا هدافتسا اب دوخ ۀمدقم رد 3
ا یعمج یاهراگدومن یم میکرود لیم
هناشن :دیوگ ۀرابرد قیقحت هب دیاب یسانش
« یاهراگدومن
4یعمج
» میسقت رب ار دوخ تاقیقحت داینب نینچمه .دنک مادقا لاد نایم یروسوس ۀناگود یدنب
و5
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Semiotics 2. Fardinan Dososour 3. Roland Barthes
4. Collective Representations 5. Signifier
هروطسا ییامنزاب هناشن زا هدافتسا اب دلایم جرب ندوب یا
...یسانش 691
لولدم ار ود نیا عمج روسوس .تسا هدرک راوتسا1
هناشن یم ام هک ینامز لاثم یارب ؛دیمان2
مییوگ
یم ای میسیون
« گس
» یم جراخ ناهد زا ییاوآ ای عقاورد ، یم ذغاک رب یشقن ای مینک
رد اما ،مینز
نیع یم هراشا ییولامشپ یاپ و تسد راهچ دوجوم ینهذ ریوصت هب لاح ادص نآ روسوس .مینک
یم لولدم ار ینهذ ریوصت نآ و لاد ار شقن ای و دمان
یور و تشپ عقاورد هک ار ود نیا عمج
هکس کی یم هناشن ،دنتسه
یم یراشفاپ نآ رب روسوس هچنآ .دناوخ لد ،دنک
لاد ۀطبار ندوب هاوخب
ۀژاو زا دوجوم نآ ندیمان یارب ام هک درادن دوجو یعیبط ترورض و مکح چیه .تسا لولدم و .مینک هدافتسا گس لد لولدم و لاد نایم ۀطبار تسا هاوخب
( یروتسد ناج . 1993
هدافتسا هداس لاثم نیمه زا )
یم هناشن یوگلا ات دنک نایب بایرید و راوشد ینابز اب هک ار تراب ۀناسانش
.دنک نشور ،تسا هدش
یم بجوم ار لولدم ماقم رد گس ،لاد ماقم رد گس یم تراب .دوش
تللاد نیبم رما نیا ،دیوگ
هیلوا ف نیا رد هک گس ۀناشن نونکا .تسا3
یم دوخ ،تسا هدمآ لصاح نویسلاومر رد گس هب دناوت
هیوناث تللاد رد لاد ماقم ار هیوناث تللاد هبترم رد لولدم ماقم رد گس هجیتنرد و دوش لدب4
یعدم تراب .دراد یراگزاسان رس همه اب هک یرگشاخرپ و یبصع ناسنا نامه ینعی ؛دوش بجوم هب هروطسا هیوناث تللاد حطس رد تسا یم دوجو
هروطسا نیاربانب ؛دیآ
« هناشن ماظن ۀبترم ۀناسانش
مود
5» ۀلاقم رد هک یلکش ای لودج هناگی .تسا
« رضاح ۀنامز رد هروطسا
6» ( 1380 دوجو تراب )
هلحرمود شنک نیمه نیبم ،دراد یم لدب یلولدم لاد هب هیوناث تللاد رد گس ۀناشن ؛تسا یا
دوش
نآ عمج هک ب رگید مود هبترم ۀناشن ینعی اه
هکلب ،تسین ولامشپ یاپ و تسد راهچ ناویح یانعم ه
نیا زا ؛تسا رگشاخرپ و یبصع ناسنا یانعم هب یم دیلوت انبم نیمه رب هروطسا ور
.دوش
هناشن رد هروطسا تراب نلاور یسانش
یم ام ۀنامز رد یزیچ ره ،تراب رظن زا ردوپ ،نیشام ،ایرد( مایپ ۀدنناسر ینعی ،هروطسا هب دناوت
تخر ارچ هک تسا نیا ،داد خساپ نآ هب دیاب هک یشسرپ نیتسخن .دوش لدبم )هاگداد و ییوش
ار یگنهرف رصانع تراب
« هروطسا
7» یم راتفگ یعون هروطسا تفگ دیاب خساپ رد .دمان تسا 8
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Signified 2. Sign 3. Denotation 4. Connotation
5. The Second Order Semiotic System 6. Myth Today In Mythology 7. Myth
8. Speech
692 تاقیقحت و تاعلاطم هرود ،ناریا رد یعامتجا
11 هرامش ، 3 زییاپ ، 1401
،تراب(
1380 : 3 یم ار یمایپ و ) ۀژاو .دناسر
هروطسا مایپ هجیتنرد و راتفگ یانعم هب ینانوی رد
لو تسا شودخم مایپ یعون ار هروطسا دوخ رصع رد ام ی یم زین1
ار یناعم نیا ۀمه تراب .میناد
،یترایروم( دراد رظندم 1991
: 19 یم یمایپ ار هروطسا نینچمه .) دراد هماع یارب ییانعم هک دناد
یم ناگمه .درک نوگژاو دیاب ار انعم نیا هک تسا رظن نیا رب و شزرو جک یتشک هک دنرادنپ
ا ،تسا هکحضم ،شزرو نیا تراب هاگدید زا ام هروطسا جک یتشک .تسین شیب ییاشامت یا
یا
یم ار یمایپ هک تسا هروطسا ۀفیظو و تسا شودخم مایپ نیا اما ،دناسر
ندرکلامرب سانش
و هیلوا مایپ نایم ینیابت نیاربانب ؛تسا مایپ یانعم فشک و هروطسا تسد هب هدشداجیا فیرحت دن دوجو هیوناث مایپ هک درا
؟هنوگچ اما ،دوش فشک دیاب
هروطسا رد تراب تلامأت زاغآ ۀطقن یم هدهاشم یبصع یتلاحاب هک دوب نیا یسانش
درک
همانزور سکع ،اه ملیف ،اه
هب ؛تسا یخیرات هک ار یتیعقاو میلس لقع و اهوش ،اه هنوگ
هضرع یا
یم :تسا یعیبط یزیچ راگنا هک دننک
« هب هکنیا زا نم ،موادم روط
یم طلخ خیرات و تعیبط دندش
مدوب مشخ رد »
،تراب(
1976 ، 11 هرمزور یگدنز روما هب ندناشوپ تهادب ۀماج ،تراب رظن زا .)
یم تسد نآ هب یزاوژروب هک تسا کیژولوئدیا ۀدافتساءوس یعون تراب ۀفیظو نیاربانب ؛دنز
یم وا :تسا نشور هناشن یلیلحت اب دهاوخ
نابز هک ار هروطسا ،هناسانش و یزاوژروب کیژولوئدیا
یتپ هولج یعیبط زا تسا ترابع هروطسا مسیناکم دهد ناشن و دنک دقن تسا یزاوژروب نداد
هروطسا اب یزاوژروب .یخیرات روما یم یزاس
هدیدپ دهاوخ ،دنتسه وا ۀتخاس هک ار یخیرات یاه
هب هنوگ نیدب و دنتسه یعیبط یروما راگنا هک دهد هولج یا ضقانت هلیسو
یاه ار دوخ ۀدیرفآ
هروطسا ۀفیظو .دهد هولج یعیبط یرما یزاوژروب .تسا نایرج نیا زار و زمر فشک سانش
یم هروطسا ریزگان تسد اهنت هروطسا نیا و دزاس
هناشن یراک هب مایپ یعون هکلب ،تسین اه
رامش
یم هولج یعیبط نآ فده هک دیآ هدیدپ نداد
هب یزاوژروب .تسا یخیرات یاه هروطسا کمک
یزاس
مان دوخ زا ییادز
یم2
هروطسا .دنک مان هب و دنک نوگژاو ار نایرج دیاب زین سانش
یراذگ ددجم 3
هدیدپ دهد ناشن و دزادرپب ۀدیرفآ هکلب ،دنشاب ریذپانرییغت هک دنتسین یعیبط یروما یعامتجا یاه
یژولوئدیا تاضقانت و دنتسه یزاوژروب زاب ار ییاوژروب4
یم بات .دننک
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Distorted Message 2. De-Naming 3. Naming
4. Ideological Contradictions
هروطسا ییامنزاب هناشن زا هدافتسا اب دلایم جرب ندوب یا
...یسانش 693
لومرف ب هروطسا یدن نامه ای هیوناث تللاد و هیلوا تللاد نایم تبسن تللاد و موهفم ،لکش شخب ود رد تراب نلاور
یم نشور ار هروطسا هروطسا لاد وا هاگدید زا .دنک
هویش هب ار دوخ یا یم هضرع مهبم یا
.دنک
مه لاد مه و تسانعم کی زا .لکش
فگ نیا یانعم .یهت رگید یوس زا و تسا رپ وس تسا نآ هت
هایس ناوج یماظن ملاس هک مهم و تسا سوسحم یتیعقاو تسوپ
.دراد قلعت خیرات هب نآ زا رت
هایس ناوج هدوب نانچ و نینچ هک تسا هتشاد یصاخ یگدنز ،دوش ماظن دراو هکنآ زا شیپ تسوپ
هدنسبدوخ ًلاماک ،دنکن لیدبت لگنا هب ار نآ و دزادنین گنچ نآ هب هروطسا رگا و تسا و هروطسا لاد یانعم ندوبرپ زا تراب روظنم .تسا رادانعم خیرات نیمه هب یا
هراشا ندوب دنم
لیدبت اب انعم اما ،دراد یم یهت ،لکش هب ندش
هب ای دوش ترابع
و ریقف نآ رد رتتسم خیرات رگید
ترسع یم هدز یم دیکأت نیا رب تراب اما ،دوش یمن بوکرس ار هیلوا یانعم ،لکش هک دنک
دنک ،
یم ریقف ار نآ هکلب یم راضتحا لاح هب و دنک
یمن ار نآ اما ،دزادنا ؛دریمب دیابن هیلوا یانعم .دشک
ناتساد .دنک ناهنپ نآ رد ار دوخ و بسک نآ زا ار دوخ یتایح یورین دیاب هروطسا لکش اریز هایس درف یگدنز زاب یوسنارف تیروتارپما یارب ییاج ات دوش هتشاذگ رانک دیاب تسوپ
تراب .دوش
یم لکش لیلد نیمه هب ؛تسا هروطسا نیبم لکش و انعم نایم کشاب میاق یزاب نیمه ،دسیون
هروطسا هایس ناوج ؛تسین دامن یا ،ینغ هک دراد یروضح وا .تسین هسنارف دامن تسوپ
نیع رد اما ،تسا موصعم و هتخیگنادوخ مار وا روضح لاح
تیروتارپما ناشن و تسا یندش
تسا یوسنارف .
هروطسا ۀیوناث تللاد موهفم و هیلوا تللاد لولدم یگنوگچ هب نونکا تراب یم یا
.دزادرپ
نامه هچرگا هک تسا نیا تراب ۀتفگ زراب ۀتکن لاد نایم تبسن ،تسا هداد ناشن روسوس هک روط
لد ینابز ماظن رد لولدم و لد )موهفم و لکش نایم تبسن( هروطسا رد تبسن نیا ،تسا هاوخب
ن هاوخب شزیگنا و تسی تشپ سپ هک تسا شزیگنا نامه یوسنارف تیروتارپما .تسا دنم
هروطسا موهفم هک تسا نآ رب یو .دراد رارق هروطسا یم قلخ یدیدج ًلاماک خیرات ،یا
و دنک
یم دنویپ ناهج هب لکش نیا هب هروطسا و هسنارف خیرات زا تسا ترابع دیدج خیرات نیا .دروخ
و نآ یرامعتسا تارطاخم یراوشد
هبور نآ اب هک ییاه یم انعم نیمه رد تراب .تسور
:دیوگ
هروطسا موهفم صیصخت دیاب یا
هروطسا ینعی ،دشاب هتفای یماظن ملاس هک یا
ناوج نداد
هایس یم تسوپ هلجم رگا .دراد دربراک یصاخ نابز رد و یهورگ نانچ و نینچ یارب ،دزاس
یا
هایس ناوج سکع یپچ یم رشتنم ار تسوپ
رک ناشن نآ روظنم ًلاامتحا ،د تیروتارپما روضح نداد
694 تاقیقحت و تاعلاطم هرود ،ناریا رد یعامتجا
11 هرامش ، 3 زییاپ ، 1401
هایس زا معا ناوج نایوسنارف ۀناقداص تمدخ و یوسنارف هرخسم هکلب ،دوبن نآ هب دیفس و
ندرک
هروطسا هکلب ،تسین یدبا هروطسا هک تشاد هجوت دیاب .دوب ییانعم نینچ خیرات اه
دنراد فرصم
یم دوجو هب صاخ شزیگنا ببس هب و ،دنیآ
یم رییغت یم مه زا ،دننک هب و دنشاپ
نایم زا لماک روط
یم
،تراب( دنور 1380
: 35 .)
نیماضم تمزلام رگم ،تسین یزیچ نومضم نیا هک تسا نآ رب تللاد شخب رد تراب انعم - مهم .تسا هروطسا دوخ تللاد وا رظن زا .موهفم و لکش نآ شخب نیا رد تراب ۀتفگ نیرت
م نیماضم هروطسا رد هک تسا انع
- ماظن ریاس فلاخرب و دنراکشآ موهفم و لکش هناشن یاه
انعم رگید ترابع هب .تسا هدشن ناهنپ یرگید تشپ رد یکی هناسانش -
،لاد( موهفم ،لکش
یم دیکأت تراب .تسا هدرکن ناهنپ ار )لولدم یمن ناهنپ ار یزیچ هروطسا دنک
درکراک هکلب ،دنک
فیرحت نآ شودخم و ندرک
ا شیپ .تسا ندرک هک دراد هجو ود هروطسا لاد هک دش هتفگ نیا ز
هایس زابرس خیرات( تسا رپ هک تسانعم نامه یکی هک تسا لکش نامه هک یرگید و )تسوپ
هایس زابرس( تسا یهت یم یماظن ملاس هسنارف مچرپ هب تسوپ
فیرحت هچنآ نایم نیا رد .)دهد
یم هایس زابرس :تسانعم ینعی ،هروطسا رپ ۀیوس نامه ،دوش امیا هب و عنم دوخ خیرات زا تسوپ
یم لدب فیرحت اما ،دوش شودخم و ندرک
ناوج اریز ؛تسین ندرکدیدپان یانعم هب ندرک
هایس نیا رد یترایروم .دراد روضح زونه تسوپ یم هراب
:دسیون
« هسنارف یروتارپما نیاربانب
هب ناوج سکع[ یبرجت عقاو رما تحارص رب ار دوخ شزرا ای هدیا ناونع هایس
لیمحت ]تسوپ
یم صیصخت نیمه ...دنک هناشن نداد
هب یا ناج ناونع ثیح زا تراب هک تسا رگید یمایپ هانپ
لباق یقلاخا یم ضارتعا
رظن زا رما نیا زین رگید یثیح زا هتبلا ؛تسا ینابز یدزد هروطسا :دناد
لباق یقلاخا هناشن هب ار یفرع ای هاوخبلد ۀناشن هروطسا :تسا ضارتعا
ا یم لدب یعیبط ی دنک
»
،یترایروم(
1991 : 24 .)
نیا ار هروطسا زا ییاشگزمر و تئارق ۀوحن تراب یم حیضوت هنوگ
یم و دهد یپ یارب :دسیون
نامه ینعی ؛میدرگزاب هروطسا لاد ییورود هب دیاب هروطسا تفایرد یگنوگچ هب ندرب هک روط
نیع رد میتفگ مه لاح
مه و تسانعم ا تئارق رد .لکش
یم هروطس رب ای درک دیکأت انعم رب ناوت
:تفای میهاوخ تسد فلتخم تئارق عون هس هب هجیتنرد .ود ره رب ای لکش 1 . یم یم رپ ار نآ یصاخ موهفم هک درک ضرف یهت یزیچ ار لاد ناوت هایس ناوج نآ رد هک دنک
.تسا یوسنارف تیروتارپما دامن تسوپ
هروطسا ییامنزاب هناشن زا هدافتسا اب دلایم جرب ندوب یا
...یسانش 695
2 . یم هفلؤم هک لکش و انعم نایم ناوت اد یاه
مایپ هب مه هجیتنرد و دش لئاق زیمت ،دنتسه ل یاه
مایپ هب مه و یظفل ای یقیقح هروطسا یاه
تسد یا هروطسا تللاد تروص نیا رد .تفای
یا
یم ییاشگزمر هایس ناوج .دوش
یم یماظن ملاس هک تسوپ ناج هب ،دهد
تیروتارپما هانپ
یم لدب یوسنارف هروطسا صتخم تئارق عون نیا .دوش
ا سانش هب ییاشگزمر اب وا اریز ؛تس
یم لئان فیرحت مهف .دوش
3 . تسد یم رخآ هروطسا لاد ناوت هلوقم ،تسا لکش و انعم زا لکشتم هک ار یا
رظنرد هتسبرد یا
هایس ناوج .درک هدهاشم ریوصت رد ار یوسنارف تیروتارپما هجیتنرد و تفرگ اجنیا رد تسوپ
ناج و دامن رگید روضح سفن هکلب ،تسین هانپ
،تراب( تسا یوسنارف تیروتارپما 1976
: 78 .)
یم ایوپ ار موس تئارق و یلیلحت و اتسیا ار لوا تئارق عون ود تراب یم دیکأت و دناد
رگا دنک
هناشن زا دهاوخب یسک دوخ یخیرات نتم رد ار هروطسا ینعی ،دنک رذگ یژولوئدیا هب یسانش
تئارق عون نیموس دیاب ،دنک تئارق .دروآ لمع هب ار
دلایم جرب تاصخشم لاس رد یتقو 1387
هب جرب نیا زا ،تسا کیدزن نامسآ راعش اب یتارباخم جرب کی ناونع
هرهب هب هک یدارفا یایؤر ،دش یرادرب و دیشخب ققحت ،دندوب نارهت رهش یارب دیدج یدامن لابند
لیدبت نارهت رهش یتیوه دامن هب جرب نیا ،نآ زا دعب سر تاغیلبت ۀمه رد هک دش
هنا زین و یا
عیسو ییانعم رد و نارهت تسا رارق هک ییاهدامن هدافتسا ،دهدب ناشن ار ناریا یسایس تیزکرم رت
نیا .دش لدب نارهت رهش زا یدامن هب زین مومع نایم رد یتاغیلبت ۀناوتشپ نیا اب نینچمه .دش هب هعومجم ب رهش نانکاس نایم ،یحیرفت ۀدرتسگ تاناکما و تامدخ ۀئارا لیلد
تسا بوبحم رایس
تمسق زا هدافتسا هتبلا و جرب ۀعومجم رضاح لاح رد .دراد هنیزه جرب عفترم طاقن رد یلصا یاه
یم لماش زین ار جرب فارطا ۀطوحم زا یعیسو ۀقطنم و تسین جرب ۀزاس لماش اهنت دلایم .دوش
هولاع ناروتسر ،یراجت زکارم ،یتارباخم تاسیسأت رب زکرم ،ییاریذپ تامدخ ،اه
شیامه ،اه
هزوم یم لیکشت ار هعومجم نیا ،زین رگید یحیرفت و یرگشدرگ تامدخ و اه ار جرب نیا و دنهد
مهم زا یکی هب نیرت
ناکم نارهت ناتسا یندید یاه هدرک لیدبت
دنا کی لماش جرب نییاپ نامتخاس.
شخب زین نامتخاس نیا نیریز ۀقبط ود رد .تسا یراجت ۀقبط شش و یبلا فلتخم یاه
ت هتفرگ رارق دلایم جرب ۀعومجم تاسیسأ شریذپ تمسق فکمه ۀقبط رد نینچمه .دنا
ناروتسر ،دیرخ زکارم .دراد رارق ناگدننکدیدزاب هفاک ،اه
شخب هاگشیامن و ایرت نیا فلتخم یاه
696 تاقیقحت و تاعلاطم هرود ،ناریا رد یعامتجا
11 هرامش ، 3 زییاپ ، 1401
یم لیکشت ار نامتخاس دنهد
یم دلایم جرب ۀعومجم یحیرفت تاناکما رگید زا .
،مویرزیل هب ناوت
تنیپ نیمز شش امنیس ،نیلا پیز ،قلعم لپ ،لاب
تفه میگ ،یدعب رهش و امگینا رارف قاتا ،یدعب
.درک هراشا ایزابراک ناکدوک لغاشم نلاس هعومجم نیا رد متسیس اب امنیس یاه
.دنراد دوجو زین ریوصت و ادص ۀتفرشیپ یاه
فورعم م جرب سأر نامتخاس مشش ۀقبط رد ،دلایم جرب هعومجم رد ناروتسر نیرت داد رارق دلای
مان اب ار نآ و
« دلایم جرب نادرگ ناروتسر »
یم گرزب ناروتسر نیا .دنسانش نادرگ ناروتسر نیرت
تیفرظ اب و تسا ناهج 400
ره ،رفن 1 یم لماک رود کی تعاس جرب نادرگ ناروتسر .دخرچ
عافترا رد دلایم 276
مشچ ،یرتم یم ناشن نایرتشم هب نارهت رهش زا یلماک زادنا
هد د رگید یکی.
ناروتسر زا ناروتسر نیا .دراد رارق جرب یلااب نامتخاس مهد ۀقبط رد دلایم جرب سکول یاه
هدرک یحارط هژیو تاناکما اب ار صاخ شیاجنگ اهنت هک دنا
100 جرب ترسنک نلاس .دراد ار رفن
شیامه زکرم زا یشخب زین دلایم نیب یاه
نیا ۀزاس زا جراخ و تسا دلایم جرب یللملا رد جرب
مان ظفاح رلاات مان هب ار دلایم جرب ترسنک نلاس .دراد رارق هعومجم ۀطوحم هدرک یراذگ
و دنا
همانرب یارجا یارب نلاس نیا تاناکما ینتفگ .تسا یزورما و نردم رایسب یقیسوم ترسنک یاه
هناهام دلایم جرب زا یرادهگن تسا 800
ات نویلیم 1
دراد هنیزه ناموت درایلیم
.
هروطسا لیلحت دلایم جرب یسانش
یم لفیا جرب ۀلاقم یادتبا رد تراب نلاور راهن جرب ناروتسر رد بلغا ،ناساپوم ود یک :دیوگ
یم یم وا .تشادن اذغ هب ییانتعا دنچره ،دروخ هک تسا سیراپ رد ییاج هناگی اجنیا ؛تفگ
( تراب .منیبب ار جرب متسین روبجم 1997
اپوم ود اب قح تسا دقتعم ) رد دیاب هک تسا ناس
یب لفیا هب یهاگآ اب و ًادمع سیراپ تعاس ره رد و هشیمه جرب نوچ ؛ینیبن ار نآ ات یشاب هجوت
هنابش زا نیمه ناوتب ،ضامغا یمکاب دیاش .تسه و دراد دوجو ،ییاوه و بآ تیعضو ره و زور
دیشک کلف هب رس نانچ هک دربراک هب زین نارهت دلایم جرب دروم رد ار هتفگ زا هک تسا گرتس و ه
هطقن ره لباق ،یوشب هریخ نآ هب نارهت زا یا هک ییاج اهنت و تسه اجنآ رد و تسا تیؤر
یم .دشاب جرب دوخ لخاد رد ،دنام ناما رد نآ ندید زا ناوت
هروطسا هب ،لکش و انعم بلاق رد میهاوخب رگا هروطسا لاد و میزادرپب دلایم جرب یسانش
ار یا
نعم زا لکشتم هک هعومجم ،تسا لکش و ا
یتارباخم یجرب دلایم جرب ،میریگب رظنرد هتسبرد یا
تخاسریز ۀعسوت تمدخ رد هک تسا هب و یرهش یتارباخم و یطابترا یاه
خساپ لابند هب یهد
هروطسا ییامنزاب هناشن زا هدافتسا اب دلایم جرب ندوب یا
...یسانش 697
هدوب یزیچ نینچمه و هیلوا فده ،جرب زا انعم نیا .تسا ینارهت نادنورهش یطابترا تامدخ ن زین و جرب فادها رد هک تسا هک یفیرحت رد انعم نیا اما ،تسا هتشاد دوجو نآ ناگدنزاس تای
لیدبت دنور رد هروطسا نآ بقاعتم و لکش هب ندش
،یراجت یزکرم هب ،هدرک یط دوخ ییاز
لیدبت لکش هب تیاهنرد و لمجت و فرصم یارب یهاگیاپ یانعم کرد و یناروتسر ،یحیرفت لکش ار دلایم جرب ۀروطسا هعومجم نیا .تسا هدش یم
فرصم و دهد لمجت و ییارگ
ار ییارگ
یم نایب هروطسا نیا رد چیه رد لکش و انعم نیا .دنک
یمن ناهنپ و یفخم ار دوخ یهجو هکلب ،دنک
یم ار هروطسا نیا یکیژولوئدیا هجو هک تسا فرصم دومن نطاب و رهاظ رد .دزاس
بت نارهت یرهش طیحم رد دیدج ۀرود رد یگدنز یارب ییوگلا هب فرصم لید
هدش تسا رد .
لام بلاق ناروتسر ،اهژاساپ ،اه
تسف ،اه چراق هک یدیرخ زکارم ،اهدوف
هدروآرب رس هنوگ و دنا
هب یم رارق مه دید ضرعم رد یشیامن تروص ۀیوس نیا یفلتخم تاقیقحت .تسا هداد خر،دنهد
فرصم یلمجت و ییارگ لاس رد یگدنز ندوب
هداد ناشن ار نارهت رهش رد ریخا یاه هلمج زا ؛دنا
( یدمحا و یوسوم 1392
( یعیفر و یعیبر ،) 1395
یلع ،ینسح ،) یریپ و داژن
( داژن 1397 ،)
( ناراکمه و شخبرون 1397
( یدابق و ) 1398
یفرصم دعب هب هک ) و یگدنز کبس ندش
لمجت هراشا ینارهت نادنورهش نایم رد ییارگ هدرک
.دنا
هولاع ،یفرصم ۀروطسا کی ماقم رد دلایم جرب کیژولوئدیا دعب رب
دنمزاین ،فرصم ندوب
هب مامتها و تراظن هژورپ دربشیپ
یادنلب و تماق .دراد هدهع رب ار نآ ماجنا تیرومأم هک تسا یا
هراظن نادنورهش یفرصم راتفر رب هک تسا ینیبرسارس دننام جرب نیا نیبرسارس .تسا رگ
یکی 1
تراظن اب طبترم تاعلاطم رد یدیلک میهافم زا ب و2
همه هب ندید یانعم ه
3اج حرط زا هک تسا
ماهتنب یرامعم ،کیوداچ( تسا هتفرگ تئشن دمآراک و قیقد رایسب نادنز کی یارب4
2006 : 261 ؛
،گنایو لکیم 2012
یمئاد تراظن مهوت ،تشاد تیمها نیبرسارس رد هچنآ .) هاگدید زا .دوب 5
( کیوژوب 1995
: 15
« ) آ ،دنتسین تراظن تحت هشیمه ناینادنز ن
یم رکف اه یم روصت ای دننک
دننک
دنتسه تراظن تحت
» تراظن تحت ناکما نیاربانب ؛ یم ببس ینامز ره رد ندوب
ینادنز درف دوش
تراظن دنیارف دنیارف نیا رد .دنک ینورد ار ندش
« یم رکف ینادنز درف ره هب هک دنک
تروص
دید زا وا تکرح چیه هکنیا و تسا نابنادنز دید ضرعم رد میقتسم یمن یفخم نابنادنز
دنام »
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــ
1.Panopticon 2. Surveillance 3. All-Seeing Place 4. Bentham
5. Constant Surveillance
698 تاقیقحت و تاعلاطم هرود ،ناریا رد یعامتجا
11 هرامش ، 3 زییاپ ، 1401
:نامه(
16 یم ینورد ،نادنز نهذ رد مظن هجیتنرد ؛) هب ،دوش
نآ جیردت یم رییغت ار اه
و دهد
یم وا زا هک ییاهزیچ اب بسانتم یم یرورپزاب ،دنهاوخ
یم ام لیگ ۀدیقع هب .دنک نیبرسارس میناوت
سوباک تیعضو ار ما هک مینک فیرعت نردم نارود رد یناهنپ ۀنوگ
کی شرتسگ و هعسوت ناک
یم هک دراد ار یلرتنک متسیس یراکتسد یلااک کی دح ات ار درف دناوت
یب ًاتبسن و هدش لزنت حور
،لیگ( دهد 2003
: 135 .)
تراظن هراومه هعماج مه و مشچ بلاق رد ندش
ناشن و رتشیب فرصم یارب راظتنا و یمشچ
یم هبلاطم ار تلامجت نیا نداد ،نایم نیا رد .دنک
هب جرب ار اهراتفر نیا یمامت ینیبرسارس ۀلزنم
یم دصر یم و دنک بقع یارب شلات و فرصم بلاق رد فوخم و یلرتنک متسیس نیا .دهاوخ
هلفاق زا ندنامن مکح هعماج رب هک تسا یا
دلایم جرب .دراد هدهع رب ار نآ رب تراظن و تسامرف
م موزل و نارهت دشر یعیبط دنور نآ ناگدنزاس نابز رد هزاس هب رهش نیا ندشزهج
و نردم یاه
هار شرتسگ یارب هک تسا یتارباخم مسیناکم نیا ،تراب نابز رد .دراد ترورض یطابترا یاه
هولج یعیبط هروطسا اب هک تسا یخیرات یرما نداد
یم یزاس هدیدپ دهاوخ
هک ار یخیرات یاه
هب ؛دنتسه وا ۀتخاس هنوگ
سه یعیبط یروما راگنا هک دهد هولج یا نیدب و دنت
ضقانت هلیسو یاه
فیرعت راکشآ درکراک رد ضقانت نیا .دهد هولج یعیبط یرما ار دوخ ۀدیرفآ هک جرب یارب( هدش
فیرعت یتارباخم جرب بلاق رد عمجت یارب ییوراب بلاق رد هک تسا یناهنپ درکراک و )هدش
فرصم هیبعت نآ شیامن و نارگ تلاوصحم سکول ناگدننک .تسا هدش
تیعقوم تداعس ۀقطنم رد دلایم جرب ییایفارغج و یناکم یناگمه یسرتسد هک دراد رارق دابآ
یم نکممان نآ هب ار شخب یارب یدورو ۀنیزه نینچمه .دنک
تمسق و اه نیا نآ فلتخم یاه
هقبط و اهرشق هب رتدودحم ار یسرتسد یم صاخ یا
یناکم یتیعقوم رد ار یدازآ جرب رگا .دنک
غ لانیمرت هب کیدزن هورگ ۀمه هک مینادب نارهت بر
نآ هب یناتسرهش و ینارهت راشقا و اه
هنیزه چیه و دنراد یسرتسد یمن هتفرگ نآ زا جرب ندید یارب یا
یسرتسد نیا دلایم جرب ،دوش
یرگید زا ار یناگمه نآ یسانشزاب ناکما و هدرک سرتسد زا جراخ ناوتان یاه
ساسحا و اه
نآ رد ار دلایم جرب هب قلعت اه
تسا یرهش تیوه سح زا نوریب نینچمه .تسا هدرک نکممان
هناسر هک هب نآ ییامنزاب اب اه یم یشیامن راثآ و تاغیلبت رد نارهت رهش دامن ناونع
نیا .دننیرفآ
ار جرب نیا رد روضح ناوت یداصتقا و ییایفارغج ظاحل هب هک یدارفا زا یعیسو فیط هروطسا یمن ادیپ عنم دوخ یوراب زا ،دننک یم
میسقت هب و دنک یدنب
و حضاو رایسب یدح رد یرهش یاه
فرصم بلاق رد راکشآ یم ندرک
.دزادرپ
هروطسا ییامنزاب هناشن زا هدافتسا اب دلایم جرب ندوب یا
...یسانش 699
هجیتن و ثحب یریگ
لاس رد )هتفرشیپ و نیون نارهت زا یناشن( دلایم جرب لیدبت نارهت رهش زا یدامن هب ریخا یاه
هناسر رد و هدش اب نیا .تسا هدش هدافتسا یجراخ و یلخاد تاعوبطم و اه
رما رهاظ ییامنز
ناشن ،هیضق نطاب و تسا یعامتجا تلاوحت ۀدنهد
- نیا تسوپ ریز رد هک تسا یسایس
یم ییامنزاب مادم هک ییاهدامن د نایرج ،دنوش
جرب و نیون نارهت کیلبمس درکراک .دنرا
هناسر رد هک تسا یراکشآ درکراک ود ،یتارباخم یم هدافتسا فلتخم تاغیلبت و اه
رد اما ،دندش
ب یم جرب نیا رما نطا هنلاداعان و یفنم تلاوحت زا ییامنزاب دناوت
نآ یوس کی رد هک دشاب یا
هیشاح و نامورحم نآ رگید یوس رد و نادنمتورث و تردق و تلود هک دنراد رارق نانیشن
نآ تموکح یم لرتنک و تیریدم ار اه
.دننک
تنار و یعامتجا یتلادعان لاس رد تردق یاه
قنا زا دعب یاه رد ار یعامتجا یفاکش ،بلا
هب نارهت رهش و ماع ییانعم رد ناریا ۀعماج هدرک هنیداهن ناریا یسایس زکرم ۀلزنم
شخب هک دنا
هورگ زا یمیظع هدنار هیشاح هب ار یعامتجا تاقبط و اه
نآ و دنا ،فرصم ،یرهش تامدخ زا ار اه
هدرک مورحم نآ تخادرپ ناوت و اهلااک لاس رد .دنا
،ریخا یاه و تاضارتعا نوناک زا طسوتم ۀقبط
شروش هدمآ نوریب یعامتجا یاه هیشاح و نامورحم و دنا
و تاضارتعا ،تلاوحت نانیشن
شروش هب ار اه هدروآ دوجو یدرکیور ببس ،یزاجم و یعقاو یاضف رد دارفا نیا لرتنک .دنا
نآ تاکرحت یمامت هک تسا هدش هورگ نیا هب یتینما یم دصر اه
یارب و دوش لرتنک
نآ ،ندرک اه
.دنتسه تراظن تحت مادم
عبانم
یدمحا
( اضردمحم ،رفعجروپ و باهولادبع ،یل مجوخ و ارهز ،روپ 1395
،)
« یکیتیلپوئژ لیلحت
)دلایم جرب یزاسدامن :یدروم ۀعلاطم( نارهت رهش ییایفارغج یاهاضف یزاسدامن رد رثؤم لماوع
» ،
کیتیلپوئژ ۀرامش ،
2 : 35 - 66 .
( یرب ،ترامسا
1385 ،) وکوف لشیم .همآ باتک :نارهت ،یناشفاوج لایل و نایشوواچ نسح ۀمجرت ،
( نلاور ،تراب
1380 ،)
« لفیا جرب
» ،یرذابا فسوی ۀمجرت ، نونغرا ۀلجم
هرامش ، 19 : 31 - 43 .
( نلاور ،تراب
1380 ،)
« رضاح نامز رد هروطسا
» ،یرذابا فسوی ۀمجرت ، نونغرا
ۀرامش ، 18 :
137 - 158 .