Quarterly of Social Studies Research in Iran

(1)

863

Faculty of Social Sciences Institute of Social Studies and Research

Quarterly of Social Studies Research in Iran

Vol. 11, No. 3:863-892, Autumn 2022 Doi

:

10.22059/JISR.2022. 347464.1335

Historical Literacy of Students about Important Historical Issues of Iran*

Mohammad Reza Javdi Yeganeh¹ Zahra sadat Rooholamin²

Received: July 6, 2022 Accepted: September 7, 2022

Abstract

Introduction: Literacy plays an important role in making people active citizens of society. The ability to read and write means that a person can keep abreast of current events, communicate effectively, and understand the problems of the world. In the past, literacy was limited to skills such as reading and writing, but in the modern world there is also political, financial, technical, technological, urban, and historical literacy necessary for successful living in urban societies in today’s world. They are very important. For people to be able to navigate the present, to see the present and the future in the context of the past, they need to be equipped with two kinds of tools:

an understanding of the field of history and a usable framework of the past. Historical literacy as a framework that can be used by the past helps in historical re-education and leads to the development of people’s historical memory by creating a fair balance in the process of historical literacy between society’s expectations of their education and people’s information, skills and awareness as the ultimate goal. Literacy has moved away from its previous limited meaning as a skill to combat ignorance and found new examples, so there is a connection between social action and literacy as a skill for empowerment. (One of the types of literacy that has not received enough attention is historical literacy. With the passage of time and the progress of life,

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* Research Paper, Independent authors.

1. Associate Professor, Department of Sociology, University of Tehran, Tehran, Iran (Corresponding author), [email protected].

2. PhD Candidate in Sociology, Department of Sociology, University of Tehran, Tehran, Iran, [email protected]

(2)

Social Studies and Research in Iran, Vol. 11, No. 3, Autumn 2022

864

literacy no longer means the ability to read a word, but the ability to understand the world. Historical literacy not only involves learning historical events, but also attaches importance to strengthening the ability to argue historical interpretive narratives to be able to develop the scientific literacy of members of society.

Method: In this article, using a quasi-experimental method with a one-group pretest and posttest design, the issue of historical literacy of students in a class about the important historical issues of Iran, including the fall of the Safavid dynasty, the Treaty of Turkmenchai, and the construction of the national South-North railroad, was investigated and analyzed. The studied population of this research is the students of the course on Iranian social history of undergraduate studies at the Faculty of Social Sciences of the University of Tehran.

Finding: The results of the research show that the students’ familiarity with different historical sources and the students’ historical literacy are different in relation to the mentioned important events. One of the results is the difference in students’ views about the Turkmenchai Treaty. In the pretest, most of them thought this treaty was a shameful treaty, but in the posttest, they found a more benevolent attitude towards this treaty.

Conclusion: The study of students’ responses showed that by using panel research to promote students’ historical literacy at the end of the semester, students’ performance in historical empathy and historically fair judgment improved.

Keywords: Historical Literacy, Historical Sociology, Historical Awareness, Development.

References

 Akhan, O., & Çiçek, S. (2021), An Examination of Historical Literacy Perceptions of Social Studies Preservice Teachers in Terms of Various Variables. Higher Education Studies, Vol. 11, No. 2: 166-178.

 Ameli, S. R. (2018), Internet and Virtual Literacy, Tehran: Culture, Art and Communication Research Institute. (In Persian)

 Arendt, H. (1400), Between past and future; Eight exercises in political thought, Translated by: S. Moghadam. Tehran: Scientific civilization. (In Persian)

 Aronowitz, S., & Giroux, H. A. (2003), Education under siege: The conservative, liberal and radical debate over schooling. Routledge.

 Baker, T. L. (2012), How to conduct social research. Translated by: H. Naiebi, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)

 Bebi, E. (2008), Research methods in social sciences, Translated by: R. Fazel, Vol. 1, Tehran: Samt Publications. (In Persian)

 Beddes, K. (2016), What is being said about historical literacy in literacy and social studies journals: a content analysis. Brigham Young University.

 Blakey, N. (2004), Designing Social Researches, Translated by: H. Chavoshian, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)

(3)

865

 Bucholc, M. (2013), On the potential of Norbert Elias’s approach in the social memory research in Central and Eastern Europe. Polish Sociological Review, Vol. 183, No. 3: 317-334.

 Confino, A. (1997). Collective memory and cultural history: Problems of method. The American historical review, Vol. 102, No. 5: 1386-1403.

 Donald, J. (1982), “Language, Literacy, and Schooling,” in The State and Popular Culture, (Milton Keynes: Open University, U203 Popular Culture Unit, 1982), p. 44. For Gramsci’s remarks on language.

 Elias, N., & Dunning, E. (1986). Quest for excitement. Sport and leisure in the civilizing process. Basil Blackwell.

 Elias, N. (1994), “Time: An Essay“. Oxford: Blackwell.

 Farhadi, M., & Kazemi, A. (2012), Social-Economic Development, Ethnicity and Political Participation, Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, Vol. 2, No. 4: 571-597. (In Persian)

 Freire, P., & Masedo, D. (2015), Literacy, Reading the Word and the World, translated by Hossam Hosseinzadeh. Tehran: Rahai Internet Publishing. (In Persian)

 Grever, M., & Adriaansen, R. J. (2019), Historical consciousness: the enigma of different paradigms. Journal of Curriculum Studies, Vol. 51, No. 6: 814-830.

 Halbwax, Morris (1967), The Psychology of Social Classes, Translated by: A.

M. Kardan, Tehran: Institute of Social Studies and Research. (In Persian)

 Hirsch Jr, E. D., Kett, J. F., & Trefil, J. S. (1988). Cultural literacy: What every American needs to know. Vintage.

 Huttensen, S. (2018), Making history: a guide to learning and teaching history in Australian schools, Translated by: Z. Siamian Gorji, Book of History and Geography, No. 160: 19-27. (In Persian)

 Gillate, I., Luna, U., Castrillo, J., & Ibáñez-Etxeberria, A. (2020), Historical Memory in Heritage Education Apps: A Resource for Building Social and Civic Competence. In Handbook of Research on Citizenship and Heritage Education (pp. 286-311). IGI Global.

 Janalizadeh Choubbasti, H., Aliverdinia, A., & Farzbod, M. M. (2016), Sociology of collective memory: a paradigmatic or non-paradigmatic field of study?, Culture Strategy Journal, Vol. 10, No. 40: 37-70. (In Persian)

 Lee, P. (2005). Historical literacy: theory and research. International Journal of Historical Learning. Teaching and Research, Vol. 5, No. 1: 25-40.

 Marks, L. (1957), “The Modern Prince and Other Writings, trans. (New York:

New World Paperbacks, 1957), passim; Selections from the Prison Notebooks, eds.” Q. Hoare and G. Nowell Smith (New York: International Publishers, 1971);

and Letters from Prison (London: Jonathan Cape, 1975).

 Metzger, S. A. (2007), Pedagogy and the historical feature film: Toward historical literacy. Film & History: An interdisciplinary journal of film and television studies, Vol. 37, No. 2: 67-75.

 Mills, C. W. (1991), Sociological Insight: A Critique of American Sociology, Translated by: A. M. Ansari, Tehran: Publishing Company. (In Persian)

 Mitsal, B. (2019), An Introduction to the Sociology of Memory, Translated by:

M. Rasouli, Tehran: Mitsa. (In Persian)

(4)

866

 Ramona, N., & Supriatna, N. (2021), Historical Literacy as Strengthening Character Education. In 6^th International Conference on Education & Social Sciences (ICESS 2021) (pp. 224-231). Atlantis Press.

 Perfetti, C. A., & Georgi, M. C. (1994). Learn and Reason About Historical Uncertainty. Cognitive and instructional processes in history and the social sciences, 257.

 Wang, Q. (2008). On the cultural constitution of collective memory. Memory, Vol. 16, No. 3: 305-317.

 Bulajić, A., Despotović, M., & Lachmann, T. (2019), Understanding functional illiteracy from a policy, adult education, and cognition point of view: Towards a joint referent framework. Zeitschrift für Neuropsychologie.

 Slaughter, R. A. (2004), “Integral Futures, a New Era for Futures Practitioners,”

[Link].

 Rosenzweig, R., & Thelen, D. (1998), The presence of the past: Popular uses of history in American life. Columbia University Press.

 Rüsen, J. (1989). The development of narrative competence in historical learning—An ontogenetic hypothesis concerning moral consciousness. History and Memory, Vol. 1, No. 2: 35-59.

 Scheiber, H. N. (1978). Recapturing a usable past: Knowledge and skills in the high school American history curriculum. The History Teacher, Vol. 12, No. 4:

481-492.

 Seixas, P. (2006), Introduction. In P Seixas (Ed.), Theorizing Historical Consciousness (pp. 3-20). Toronto: University of Toronto Press.

 Shariati, S., & Soroushfar, Z. (2016), Review of the time policies governing the Iranian calendar in the years after the Islamic Revolution, Quarterly Journal of Social Studies and Research in Iran, Vol. 6, No. 1: 67-89. (In Persian)

 Slaughter, R. (2016), The Concept of Foresight, Translated by: H. Pourang, Yas Strategy, No. 9. (In Persian)

 Tajbakhsh, A. (1997), History and Historiography, Shiraz: Navid Shiraz. (In Persian)

 Taylor, A. I., & Young, C. M. (2003). Making history: A guide for the teaching and learning of history in Australian schools. Curriculum Corporation.

 Wertsch, J. V. (2000). Is it possible to teach beliefs, as well as knowledge about history. Knowing, teaching, and learning history: National and international perspectives, 38-50.

 Wineburg, S. S. (1991). Historical problem solving: A study of the cognitive processes used in the evaluation of documentary and pictorial evidence. Journal of educational Psychology, 83(1), 73.

 Wineburg, S. (2000). Historical Thinking and Other Unnatural Acts. Charting the Future of Teaching the Past. Philadelphia 2001, S. 3–27 et passim; Denis Shemilt:

The Caliph’s Coin. The Currency of Narrative Frameworks in History Teaching. Knowing, Teaching, and Learning History. New York, London, 83- 101.

(5)

ۀرود /نایرا در یعامتجا تاقیقحت و تاعلاطم 11

ۀرامش ، 3 زییاپ ، 1401 : 863 - 892

ناریا یخیرات مهم لئاسم ۀرابرد نایوجشناد یخیرات داوس

*

یداوج اضردمحم هناگی

1

حور تاداس ارهز نیملاا

2

:تفایرد خیرات ۱۵

/ ۴ / ۱۴0۱ :شریذپ خیرات

۱6 / 6 / ۱۴0۱

Doi: 10.22059/JISR.2022.347464.1335

هدیکچ

نادنورهش هب دارفا لیدبت رد یمهم شقن داوس دیدج ۀعماج رد نتشون و ندناوخ ییاناوت .دراد یعامتجا لاعف

ار ناهج یلئاسم و دشاب هتشاد رثؤم طابترا ،دشاب ماگمه یراج یاهدادیور اب دناوتب درف هک تسانعم نیا هب .دنک کرد هب هکلب ،تسین هملک کی ندناوخ ییاناوت یانعم هب داوس رگید ،یگدنز تفرشیپ و نامز تشذگ اب

یند کرد ییاناوت یانعم هن یخیرات داوس .تسا

تیوقت هکلب ،درادربرد ار یخیرات یاهدادخر یریگدای اهنت

للادتسا ییاناوت تیاور یریذپ

یم رارق تیولوا رد ار یخیرات یریسفت یاه دارفا یملع داوس دناوتب ات دهد

دیاب ،دننیبب هتشذگ رتسب رد ار هدنیآ و لاح دنناوتب هکنآ یارب دارفا .دهد شرورپ ار هعماج هتشاد تراهم ود

هب خیرات کرد :دنشاب لباق یبوچراچ نتفای و ملع ۀلزنم

،تسا بوچراچ نیا یخیرات داوس .هتشذگ زا هدافتسا

یم یخیرات یزومآزاب کمک هب هعماج تاراظتنا نایم یخیرات شزومآ دنور رد هنلاداع ینزاوت داجیا اب و دیآ

هب ،دارفا یهاگآ و ناوت ،تاعلاطا اب ،نآ شزومآ زا

رجنم دارفا یخیرات ۀظفاح ۀعسوت هب ییاهن فده ۀلزنم

یم ۀرابرد سلاک کی نایوجشناد یخیرات داوس عوضوم ،یلوط لناپ شور زا هدافتسا اب رضاح ۀلاقم رد .دوش

نمکرت ۀماندهع ،هیوفص طوقس لماش ،ناریا یخیرات مهم لئاسم هار سیسأت و یاچ

هب بونج یرسارس نهآ

ش لیلحت و یسررب ،لامش یعامتجا خیرات ینابم سرد نایوجشناد قیقحت نیا یسررب دروم ۀعماج .تسا هد

هتفای .دنتسه نارهت هاگشناد یعامتجا مولع ۀدکشناد یسانشراک ۀرود ناریا نایب قیقحت یاه

ریثأت ۀدننک

کرحم ابرد نایوجشناد یخیرات داوس نینچمه .تسا یخیرات فلتخم عبانم اب نایوجشناد ییانشآ دننام یاه ۀر

هتفای زا یکی .تسا توافتم ،هدشرکذ مهم یاهدادیور ۀماندهع ۀرابرد نایوجشناد هاگدید توافت اه

نمکرت نآ رتشیب .تسا یاچ شیپ رد اه

یم نیگنن ار هماندهع نیا نومزآ سپ رد اما ،دنتسناد

یقلت نومزآ

هنلادمه خساپ یسررب .دنتشاد هماندهع نیا هب یرت یم ناشن نایوجشناد یاه

دهد لناپ تاقیقحت زا هدافتسا اب

،نایوجشناد یخیرات داوس شیازفا یارب تواضق و یخیرات یلدمه رد نایوجشناد درکلمع ،مرت یاهتنا رد

.تفای دوبهب یخیرات هنافصنم هژاو :یدیلک یاه هعماج ،یخیرات داوس

.هعسوت ،یخیرات یهاگآ ،یخیرات یسانش

لقتسم فیلأت ،یشهوژپ ۀلاقم*

۱ هعماج هورگ رایشناد . ،)لوئسم ۀدنسیون( ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،یسانش

[email protected]

2 هعماج یرتکد یوجشناد . ،ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد یسانش

[email protected]

(6)

868 هرود ،ناریا رد یعامتجا تاقیقحت و تاعلاطم 11

هرامش ، 3 زییاپ ، 1401

هلئسم حرط و همدقم گ دودحم یانعم زا داوس قیداصم و هدش جراخ لهج ربارب رد یتراهم یانعم هب دوخ ۀتشذ

تراگوه( تسا هتفای یدیدج ،۱

۱378 : 206 نیا زا ؛) یتراهم هک داوس و یعامتجا شنک نایم ور

هب زاسدنمناوت یم رامش

،یشمارگ( .تسا رارقرب طابترا ،دیآ ۱982

: ۴۴ هریرف ؛

،2

۱39۵ : ۴2 - ۴۱ ؛

،وریژ و زتونرآ ۱387

: ۱ هب ودسام ؛ ،هریرف زا لقن

۱39۵ : 98 ،یلسملاو ؛ ۱98۴

: 8۴ .) ار داوس

یم هناسر ناوت هک تسناد یا

هتسیز ۀبرجت یدوجو و یخیرات تاظحل و هداد لیکشت ار یا

یم قیدصت هتسیز یگنهرف هک دنک

یم دیلوت هدش رنکلاف نایب هب .دنک

یم دیکأت هک 3

هتشذگ درک

( تسا هتشذگن زونه یتح هتشذگ ،هدرمن زگره ۱9۵۱

ریسم مامت رد هک ،هتشذگ نیا )موس ۀنحص :

یم دادتما نیرخآ ات نیشیپ یمن بقع هب اهنت ار ام ،دبای

یم هکلب ،دناشک یتح .دنارب شیپ هب دناوت

یم راظتنا هچنآ فلاخرب هب ار ام هک تسا هدنیآ نیا یرظنم زا ،دور

یم بقع هتشذگ یوس .دنار

هتشر و یخیرات شناد زا رتارف خیرات یاه

هب یدحاو ،یمداکآ رد موسرم مه

و تسا هتسویپ

شخب هس یاه یم هدنیآ و لاح ،هتشذگ ینعی ،نآ ۀناگ .دنشاب هتشاد رثأت و ریثأت رگیدکی رب دنناوت

یم داجیا ار یدیدج مهف نادیم ،دشابن نتشون و ندناوخ طقف یتقو داوس یم هک دنک

رد ناوت

هیرظن رتسب اب زا یمهف و تردق طباور زا یا

.دوش لیلحت یگنهرف و یعامتجا دیلوت و دیلوتز

هرتسگ نینچ زا هک یماگنه یم تبحص یا

یم یعادت داوس زا وکسنوی فیرعت ،مینک نیا رد .دوش

هب رییغت داجیا ییاناوت ،دیدج فیرعت هتسناد کمک

،وکسنوی( تسا هتفرگ رارق یداوساب کلام ،اه

۱۴0۱ اد زا هدافتسا اب دناوتب هک یدرف ینعی ؛) هتخومآ و شن

داجیا دوخ یگدنز رد یرییغت ،شیاه

یم بوسحم داوساب ،دنک نتسناد فرص اریز ؛تسا یلبق فیرعت لمکم فیرعت نیا عقاورد .دوش

تراهم رگا سپ ؛تسین نآ هب لمع یانعم هب عوضوم کی هتخومآ شناد و اه

داجیا ببس ،هدش

یم ،دوش یگدنز رد رادانعم رییغت ناسنا درف نیا تفگ ناوت

.تسا داوساب ی

یم اجنیا رد ،دش هتفگ هک نانچمه رد خیرات تیمها هب هجوت اب .درک رکذ ار داوس عاونا ناوت

ناسنا یگدنز تیعضو هب داوس عاونا زا یکی یخیرات داوس اه

یم رامش هجوت نآ هب رتمک هک دیآ

هدش یم ار یخیرات داوس .تسا ماظن یدنیارف ناوت

راهم زا یصاخ ۀعومجم اب دنم ت

شرگن ،اه اه

یم هعسوت ار یخیرات یهاگآ هک تسناد یموهفم کرد و ،رولیت( دهد

2003 : 28 داوس ۀنماد سپ ؛)

یب و هدرتسگ تارییغت زورما یایند رد یداوس یم ار داوس هکنیا هلمج زا ؛تسا هتفای یا

هب ناوت

1. Hoggart 2. Paolo Freire 3. Faulkner

(7)

یخیرات مهم لئاسم ةرابرد نایوجشناد یخیرات داوس ناریا

869

همانرب ،یتاعلاطا یاهداوس میسقت یمومع داوس و یلیلحت ،یا

یلماع( درک یدنب ،

۱398 : ۵0 - ۵2 .)

هب هتشذگ هب هاگن عقاورد رتولاسا .تسا هدرک رییغت فرص ینتسناد کی ای ملع کی ۀلزنم

دقتعم ۱

و دنراد ریثأت لاح نامز رد ام هجوت و مهف ،کاردا رب ،هتشذگ یاهدرواتسد و تیوه ،خیرات تسا حرط رب دوخ ۀبون هب نیا همانرب ،اه

هدنیآ فادها و اه یم ریثأت نام

راذگ ،رتولاسا( د 200۵

: ۱2 هب .)

یم هعماج کی دارفا ،رگید ترابع هدنیآ یخیرات داوس زا هدافتسا اب دنناوت

لیلد ره هب هک ار یا

یارب و دننک هدافتسا هعسوت و هدنیآ یارب هتشذگ ریسم زا ،تسا دنمشزرا و بولطم ناشیارب میمصت نآ هب ندیسر ۀدنیآ هک اجنآ زا .دنشاب هتشاد یبسانم یریگ

روضح هب طونم هعماج ره

،دراد تیمها رما نیا رد ناناوج داوس نازیم و تیفیک و تسا عامتجا ۀصرع رد ناناوج ۀناهاگآ یسانشراک نایوجشناد یخیرات داوس رد توافت داجیا و فیصوت ،تخانش هب هلاقم نیا رد .تسا هدش هتخادرپ یلوط لناپ شور هب نارهت هاگشناد یعامتجا مولع ۀدکشناد

یپ قیقحت ۀنیش هلاسر ای هلاقم نونکات رد زین یشهوژپ و هدشن رشتنم و پاچ ناریا رد یخیرات داوس ۀرابرد یا

نیا یسررب یرظن هاگدید زا رتشیب ار یخیرات داوس یسیلگنا عبانم رد .تسا هدشن ماجنا هراب

هدرک نیا زا ؛دنا هلاقم همادا رد ور

هب ار یخیرات داوس هک یکدنا یاه رجت تروص

شهوژپ یب

هدرک هدش یفرعم ،دنا :دنا

( ناخآ 202۱ هنومن مجح یسررب هب ) ۱3۴

تمدخ زا شیپ یعامتجا تاعلاطم ناملعم زا رفن

یلیصحت لاس رد هیکرت زیندکآ یتلود هاگشناد تیبرت و میلعت ۀدکشناد رد لیصحت هب لغاش 20۱9 - 2020 یاکولوا هک یخیرات داوس کاردا سایقم لدم زا و هتخادرپ هت 2

هدافتسا ،هدرک هی

هب جیاتن .تسا هدرک تسد

رد رضاح ناملعم یخیرات داوس کرد حطس هک تسا نیا زا یکاح هدمآ

ملیف یاشامت یناوارف و ردام تلایصحت حطس یاهریغتم نینچمه .تسلااب شهوژپ یخیرات یاه

نآ کاردا ،رگید یوس زا .دراد یخیرات داوس کاردا حطس رب یتبثم ریثأت ب هجوت اب اه

ییاهریغتم ه

لابند ،خیرات بتک ۀعلاطم هب لیامت ،ردپ تلایصحت حطس ،تیسنج ،هیاپ حطس دننام ندرک

.تسا هدرکن توافت /رییغت ناملعم یگتسیاش و یخیرات تایرشن ( انومار 202۱ هب یخیرات داوس شقن حیرشت هب دوخ یفیک شهوژپ رد ) یفارگویب کمک

تیصخش تیصخش شرورپ تیوقت رد اه ر ناکدوک

هتخادرپ ارتاموس برغ رد گنایاب ییاتسو ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. Slaughter 2. Uluçay

(8)

یلاتیجید .تسا همه نارود رد سیردت ندش

یم بوسحم دیدج یتداع انورک یریگ ببس هک دوش

یزاب هب ناکدوک دش هکبش و اه

یم ناشن شهوژپ نیا ۀجیتن .دننک ادیپ دایتعا یعامتجا یاه دهد

شناد تیصخش فیعضت ببس یخیرات داوس رد نییاپ ییاناوت زومآ

یم یلاحرد ؛دوش شیازفا هک

تراهم .درک کمک گنایاب رد ناکدوک ندشرتهب تمس هب راتفر یجیردت رییغت هب یخیرات داوس یاه

( سدب 20۱6 یعامتجا تاعلاطم تلاجم یاوتحم لیلحت اب ) راک نیا ماجنا زا فده ،اکیرمآ

د یو .تسا هدرک نایب یخیرات داوس زا یعامتجا تلاجم فیرعت اب ییانشآ ار ۀلجم و

« نلااسگرزب و ناناوجون یزومآداوس »

و

« یعامتجا شزومآ رد قیقحت و هیرظن »

لاس زا ار 20۱0

ات 20۱۵ یم ناشن هعلاطم نیا جیاتن .تسا هدرک یفیک یاوتحم لیلحت یخیرات داوس فیراعت دهد

.تسا توافتم تلاجم نایم ( رگزتم 20۱6 ایآ هک تسا هداد خساپ لاؤس نیا هب دوخ شهوژپ رد ) ملیف

کیتامارد دنلب یاه

یم ات تسا هدرک یسررب ار یخیرات داوس یگتسیاش جنپ وا ؟دننک کمک یخیرات داوس هب دنناوت

ملیف دنادب نآ هب نتخادرپ یارب یخیرات یناتساد یاه

شناد هلمج زا ؛ریخ ای دنتسه بسانم اه

یخیرات تیعقوم ،ییاور لیلحت ،اوتحم -

یلدمه ،نتم کی یگنهرف یخیرات یاه

تریصب و

لاح یم ناشن شهوژپ نیا ۀجیتن .ییارگ یلاحرد دهد

ناخروم رکفت ۀوحن رد بوتکم ملاک هک

.دشابن قداص دروم نیا ناوج لسن یارب تسا نکمم ،تسا بلاغ هتشذگ ۀرابرد لاسگرزب هب ملیف هب اکیرمآ مدرم مومع زین یلکروط ناشن یدایز ۀقلاع یخیرات نومضم اب نویزیولت و اه

یم نهد ( گیاوزنزور .د ۱998

باتک رد )

« یگدنز رد خیرات جیار یاهدربراک :هتشذگ روضح

ییاکیرمآ » تفایرد 8۱ زا دصرد 808

خساپ هام هدزاود رد هک تسا هدرک راهظا ناشناگدنهد

ملیف هتشذگ همانرب ای اه

هدرک اشامت ار یخیرات نومضم اب ینویزیولت یاه هکنیا هب هجوت اب .دنا

نویلیم دننیب اه شناد ه ملیف ریثأت ،دنتسه هسردم نینس رد زومآ ۀوحن رب یراجت یخیرات یاه

.تسا یمهم یشزومآ عوضوم هتشذگ ۀرابرد ناناوج و ناناوجون رکفت و یریگدای نامه یم هدهاشم هک روط ییادتبا لحارم و تساپون رایسب ایند رد یخیرات داوس ۀزوح ،دوش

یم یط ار و عوضوم نیا لیذ نینچمه .دنک

هلاقم ناریا رد موهفم یم و دشن تفای یا

نیا ناوت

یم ناشن قوف تاقیقحت رورم نیا رب نوزفا .تسناد ناریا رد ماگ نیلوا ار هلاقم ۀزوح دهد

شزومآ - هاگشناداسپ هچ هاگشناداشیپ هچ -

هب رد نآ رد .تسا هدوب زاتشیپ عوضوم نیا یریگراک

شهوژپ وس و خیرات هب تیمها نازیم نیرتلااب اه یم هصلاخ شزومآ ۀزوح رد یخیرات دا

هب .دوش

شناد ۀظفاح رد یخیرات یاهدادیور رتشیب یراگدنام ناققحم یلصا ۀغدغد رگید ترابع نازومآ

(9)

871

تسا نایوجشناد و و ملیف هدافتسا دروم رازبا زا یکی یخیرات داوس تیبثت یارب نیاربانب ؛۱

هزوح رد نینچمه .تسامنیس حرطم یشزومآ یاه

رتمک ،هدش عماوج ۀعسوت اب نآ طابترا هب

تروص تاعلاطم اب هلاقم نیا زیامت هجو .تسا هدش هتخادرپ درکیور اب هک تسا نیا رد هتفرگ

هعماج یم هتسیرگن یخیرات داوس شزومآ هب یتخانش عمج کی رد .دوش

شور یدنب زین یتخانش

یم ناشن نیشیپ تاعلاطم هک تسا یرورض حیضوت نیا شور هن دهد

ب یمک یاه ه

قلطم تروص

هتشاد ییاهدرواتسد شور هن و دنا

نیا زا ؛یفیک یاه یم داهنشیپ ور

ود ره زا هزوح نیا رد دوش

.دوش هدافتسا شور

یرظن بوچراچ نیلوا ار یخیرات داوس ( ربیاش راب

۱978 درف کی یگتسیاش ،داوس نیا وا هاگدید زا .درک حرطم )

خم عبانم هب نینچمه و نتم هب ندیشخبانعم رد یقیسوم و اهدامن ،ریواصت دننام خیرات رگید فلت

چیوار دعب ههد کی .تسا مکحتسم هاگدید 2

( ار یرت ۱989

داوس هکنیا رب ینبم ؛درک حرطم )

.هتشذگ یاهدادیور ۀرابرد قیاقح عمجت ینعی ؛دراد هراشا یخیرات شناد حوطس هب یخیرات مه هرف داوس لداعم ار یخیرات داوس شریه ،چیوار اب نامز یم یگن

داوس تسا دقتعم و دناد

مان زا لکشتم و یخیرات تاعلاطا زا یرابنا یخیرات خیرات ،اه

هک تسا یخیرات یاهدادیور و اه

یم ،چیوار( تسناد درف یگنهرف ثاریم زا یشزرااب شخب ار نآ ناوت ۱989

: ۵3 لاس رد .) ۱99۱

داد یشزومآ و یسایس داعبا یخیرات داوس هب سکوریژ و زتیوونورآ نآ .دن

رد ار یخیرات داوس اه

هتفهن نیدامن ییانعم یاهراتخاس و یکیژولوئدیا یاهدرکلمع ،یسایس و یعامتجا طباور یم تفرعم اهنت داوس زا عون نیا .دنناد قوف و یسایس هکلب ،تسین یتخانش

.تسا یشزومآ هداعلا

هعومجم ار داوس هک تسا یسایس لیلد نیا هب هویش زا یا

یم ناشن اه دهد

یم هک ار یطیارش دناوت

هب ات دروآ مهارف داوس اریز ؛تسا یشزومآ نینچمه .دنوش ناوتان ای دنمناوت دنناوتب دارفا نآ کمک

یم تروص یریگدای نآ رد هک تسا یعامتجا طباور لماش هشیمه شناد و تردق هب و دریگ

یم تیعورشم هعماج رب مکاح ،سکوریژ و زتیوونورآ( دشخب

۱99۱ : 227 رد .) و زتیوونورآ رصع

داوس دیلک .درک فیرعت تایعقاو یروآدای زا رتارف یموهفم ار یخیرات داوس گربنیو ،سکوریژ

۱ . هجوت هاگشناد زا شیپ تلایصحت عطاقم رد یعامتجا تاعلاطم و خیرات شزومآ لیلحت هب ناریا رد تاقیقحت یخرب هتبلا

یم نایوجشناد یخیرات داوس هب هلاقم نیا هکنیا هب هجوت اب .دنراد مشچ تاقیقحت نآ هب هراشا زا ،دزادرپ

.تسا هدش یشوپ 2. Ravitch

(10)

یم دای یراکتبا شور هس هب نآ زا وا هک تسا یزیچ یخیرات دنس تابثا ،عبانم نتفای :دنک

هنیمز و )دنس تلاصا(

.یزاس

هب رما نیا تسا یهیدب یخیرات داوس یگتسویپ رب یعون

عبنم نآ ساسارب هک دراد تللاد

نییاپ هنیمز و داوس حطس نیرت یم ناشن ار نیرتلااب یزاس

داوس رد گربنیو رظن زا نیاربانب ؛دهد

هفرح ناخروم دننام دناوتب دیاب درف ،یخیرات شناد رب نوزفا ،یخیرات دنک راک یخیرات عبانم اب یا

یتفرپ( دسرب یخیرات داوس هب ات ،۱

۱99۴ : 262 رد .) ،یخیرات داوس موهفم یلماکت ریس ۀمادا

( نسور ۱993 یم یخیرات یهاگآ لداعم ار یخیرات داوس ) ار نآ و دناد

« هدیچیپ ۀکبش ریسفت زا یا

راظتنا دروم ۀدنیآ و لاح کرد ،هتشذگ »

یم فیصوت موهفم فطع ۀطقن .دنک

یخیرات داوس یزاس

( ندیاه و رولیت ار 2003

صخاش یفرعم اب ) رف داعبا و اه

هدرک نایب یخیرات داوس یع رولیت .دنا

هاگدید ساسارب صخاش ،گربنیو و چیوار یاه

،یموهفم کرد ،یخیرات تفرعم لیبق زا ییاه

تسا هتفرگ رظنرد یخیرات داوس یارب ار یخیرات نابز و یخیرات یهاگآ ،)یخیرات شور( عبانم ( 2003 : ۱ - 6 .) صخاش ۀمادا رد ناراکمه و ندیاه اعبا ،رولیت یزاس

هک دندرک صخشم ار نآ یعرف د

ترابع زا لئاسم و اهدادیور کرد و تیمها ،موادت /رییغت ،دمایپ /تلع ،دهاوش نامز زا دنا

،ندیاه( هتشذگ دارفا ۀرابرد یقلاخا تواضق و هتشذگ رد مدرم هاگدید 2003

: ۱20 .)

( یل هک یفیرعت 200۴

موهفم یخیرات دنور ساسارب ) ماجنا یخیرات داوس یزاس

هدش هئارا

یم یم کمک خیرات ناگدنریگدای هب یخیرات داوس هک تسا نیا رب ینبم ،دهد رد ار اهدادیور ات دنک

کی

« گرزب ریوصت »

نآ هک دننک میظنت یم رداق ار اه

نورب زا دنک هکت یبای

هکت رایسب هتشذگ زا یا

،یل( دنور رتارف 200۴

: 8 یس .) ب یخیرات داوس رد یخیرات یهاگآ تیمها هب سش یناسک یار

یم دزادرپ هتفریذپ ار داوس ۀرابرد هنایارگرثکت هاگدید هک و یدرف کرد ینعی یخیرات یهاگآ .دنا

لکش ببس هک هتشذگ زا یعمج اب یخیرات مهف طباور نینچمه و یگنهرف ،یتخانش لماوع یریگ

یم هدنیآ و لاح یس( دوش

،سش 2006 : ۱۱ یمرد یخیرات داوس موهفم ۀچخیرات رورم اب .) میبای

بحاص .تسا لماکت لاح رد نانچمه موهفم نیا فیرعت ینعی ،هصرع نیا رد دیدج لسن نارظن

( نسنتاه 20۱7 ( سکون و ) 20۱0

هدرک هئارا ار رگیدکی هب کیدزن فیراعت مادکره ) :دنا

هن یخیرات داوس ،نسنتاه هاگدید زا یم لماش ار یخیرات یاهدادخر یریگدای اهنت

هکلب ،دوش

دتسا تیوقت للا

یم رارق تیولوا رد زین ار نابطاخم یریسفت یزرو یخیرات داوس زین سکون .دهد

1. Perfetti

(11)

873

و دانسا زا هدافتسا اب هتشذگ کرد و ریسافت داجیا و هرکاذم ییاناوت شیازفا یانعم هب ار هب تاعونصم .دراد رظنرد دهاوش ۀلزنم

هب یخیرات داوس ،دیدج فیراعت هب هجوت اب هب یانعم

یب ندرپسرطاخ ده

ۀرابرد تاعلاطا ف

هاگن نینچمه .تسا دارفا یگنهرف و یعامتجا ،یسایس ،یرکف ناوت تیوقت هکلب ،تسین هتشذگ یخیرات اهنت ینعی هتشذگ هب هنلاصفنم رییغت رضاح لاح رد ،هدنیآ و لاح هب هجوت هن و نآ ندید

یچ هچ مینادب ،میشاب هتشذگ ریگرد تسا رارق رگا ینعی یخیرات داوس .تسا هدرک هتشذگ زا یز

یارب نآ زا میناوتب و میشاب هتشاد یتسرد یخیرات ۀبرجت ات دنامب یقاب ام ۀظفاح و نهذ رد دیاب هن خیرات دندقتعم یخیرات داوس موهفم طسب رد ناققحم .مینک هدافتسا لیلحت و هیزجت هب اهنت

هب دیاب هکلب ،هتشذگ یانعم هنوگ

ن یگدنز اب ،نآ لیلحت و هیزجت هک دشاب یا .دنک ادیپ طابترا زی

یرظن زا یکی خیرات ملع هتشر نیرت

هب رتمک هتشذگ ناخروم اما ،تسا یناسنا مولع یاه

هتشاد هجوت خیرات ملع یرظن تلصخ عیاقو تبث اهنت رصاعم خروم ۀفیظو رگید یوس زا .دنا

بوچراچ نطب رد ار عیاقو دناوتب دیاب هکلب ،تسین زلیم( دنک لیلحت و هیزجت یرظن یاه

، ۱370 :

۱6۱

« .) هعماج .تسا یخیرات ینابم لماش دوخ زین یعامتجا مولع یخیرات تلصخ ًاتلاصا یسانش

هب .دراد تسا لاح نامز رد خیرات ریرحت ملع یعامتجا مولع ،یزییوس لپ لوق »

:نامه(

۱62 .)

هراوشد نییبت یارب حرطم۱

هب و هدش ا دورف و زارف هب هجوت نینچمه و یرظن بوچراچ ۀلزنم

نی

یط یاهدنیارف رب ینتبم هاگن ،تابسانم هعماج و هدش

یدنیارف یسانش سایلا تربرون2

یم ار3

ناوت

.تشاد ور شیپ هعماج رد سایلا

هب یدنیارف یسانش مه داجیا لابند

۴یمهف یاهدنیارف و اهدنور زا

هعماج قیفلت درکیور لیمکت رد و دوب تدمزارد و یساسا شقن ،نلاک و درخ یسانش

رصحنم هب دوخ ،هنیمز نیا رد سایلا یدیلک میهافم .تشاد یدرف وا .تسا یراتخاس تامازلا و ۵

یم هعماج حرط اب دیشوک هعماج ای یدنیارف یسانش

یزاجم یسانش ،درف نایم یقطنم یدنویپ ،6

،یلیار و تیمسا( دنک داجیا هعماج و گنهرف 2009

: ۱۴0 موهفم روطت ریس نتفرگرظنرد نمض .)

و یخیرات داوس صخاش نیرتهب ،سایلا یدنیارف هاگن اب

زا یعرف و یلصا داعبا دوجو اب یزاس

هصلاخ هک هدش هراشا رولیت یوس لودج رد نآ زا یا

۱ .تسا هدمآ

1.Problematic 2.Process Sociology 3.Norbert Elias 4.Understanding 5.Self

6.Figurational

(12)

لودج 1 هصلاخ . هبنج زا یا یخیرات داوس یلصا یاه

- یموهفم بوچراچ

یخیرات داوس داعبا یعرف داعبا

یخیرات یهاگآ اهدادیور

تیاور اه

امز ن تلع هزیگنا تیمها یقلاخا تواضق

موادت و رییغت یلدمه

۱

عبانم عبانم نتفای

دییأت یبایزرا

یخیرات نابز -

مهم و نیلوا .تسا هتشذگ یاهدادیور زا یهاگآ ،رولیت یخیرات داوس صخاش نیرت

« یهاگآ

یخیرات

2» یم ار نرق للاخ رد هک تسناد یدنیارف لوصحم ناوت کش اه

اب یگنتاگنت ۀطبار و هتفرگ ل

لکش ،یل( دراد یخیرات داوس یریگ 200۴

: 30 .) هیور زا یخیرات یهاگآ و یتقوم نتخاس یارب ییاه

یم هدافتسا یدنیارف رد موادتم رییغت یم هدنیآ هب هتشذگ زا هک دنک

.دور یخیرات ۀظفاح هتشذگ هب3

یم یم هتشذگ رورم هب یخیرات یهاگآ و درگن ات دزادرپ

.دنک لیلحت ار هدنیآ هب ندیشیدنا یگنوگچ

مه و لیخت اب هظفاح اما ،تسا طبترم یخیرات یلد

تیفرظ هب رتشیب یخیرات یهاگآ و یریسفت یاه

یم طوبرم یخیرات تیاور ،ونیفلاک( دوش

۱997 : ۱388 ،گناو ؛ 2008 : 307 سرد ای لاثم هظفاح .)

یلاحرد ؛تسا یقلاخا امتحا لیلحت ،یخیرات یهاگآ هک

تسسگ ،تارییغت یبایزرا و تلا و اه

موادت تلیژ( تسا یعامتجا یاه ،ناراکمه و۴

2020 : 30۱ یخیرات ۀظفاح هب یخیرات یهاگآ هتبلا .)

هب زین یخیرات یهاگآ ،دریگن لکش یخیرات ۀظفاح ات و تسا هتسباو یمن دوجو

،سکاوبلاه( دیآ

1. Empathy

2. Historical consciousness 3. Historical memory 4. Iratxe Gillate

(13)

875

۱3۴6 : ۴3 ج حطس رد مه و یدرف حطس رد مه یخیرات ۀظفاح .) رد هتشذگ ظفح یانعم هب ،یعم

،یتعیرش( تسا هتشذگ رد لاح نامز ظفح ای لاح ۱396

: 7۵ .)

تراهم ،رولیت صخاش نیمود لماش دنیارف نیا ،تسا قیقحت یاه

« عمج و هیزجت ،یروآ

عبنم هب طوبرم لئاسم و )اهرادومن و دانسا ،راثآ( دهاوش زا هدافتسا ،لیلحت »

،رولیت( تسا 2003

:

6 دیقع هب .) .تسا مهم یخیرات یاهدادیور عوقو ۀوحن نییعت یارب یدربراک ملع زا هدافتسا ،وا ۀ

نآ تحص یسررب و یخیرات عبانم نتفای یارب یژولونکت زا یصصخت و یملع ،یدربراک مهف :نامه( تسا یخیرات داوس ۀناشن ۱

.)

:نامه( رولیت ۀتفگ هب 6

« ) هتشذگ نابز اب دروخرب و کرد »

ی کی زیامتم یگژیو ۀدنریگدا

صصخت ریاس دننام ،خیرات اریز ؛تسا یخیرات داوساب هبرصحنم نابز ،اه

.دراد ار دوخ درف

یم خیرات رد نابز هک دشاب هاگآ تیعقاو نیا زا دیاب یخیرات داوس ۀدنریگدای یددعتم یناعم دناوت

دنبساه .دشاب هتشاد ( ۱

۱996 هفب دیاب خیرات ناگدنریگدای درک اعدا بیترت نیمه هب ) هنوگچ دنم

یم لکش ار خیرات ،نابز یم لکش ار نابز خیرات هنوگچ و دهد

یلاحرد نیاربانب ؛دهد تسا مهم هک

یم نابز ،دننک کرد ار نابز خیرات ناگدنریگدای .دشکب ریوصت هب ار خیرات زا ام کرد دناوت

قیقحت شور شور ۀلاقم رضاح امزآ هورگ کی زا اهنت حرط نیا رد .تسا یلوط لناپ حرط هدافتسا یشی

یم هزادنا نآ زا سپ و هلخادم زا شیپ هک دوش یم یریگ

نیرتهب زا یکی لناپ ۀعلاطم .دوش

هویش رد ار هنومن تیعمج ادتبا نآ رد هک تسا نامز لوط رد نیعم دارفا تارییغت شجنس یاه

یم یسررب رگید ینامز عطقم رد ار هنومن نامه سپس و هعلاطم ینامز عطقم کی اقم اب .دننک

ۀسی

خساپ یم اه یگژیو درب یپ ناوت هتفای موادت نامز تشذگ اب اهرظن ۀهجو ای اه

ای هتشاذگ رانک ،دنا

هدش نوگرگد ،لرا( دنا

۱388 : 98 سلاک نایوجشناد یخیرات داوس شور نیا زا هدافتسا اب .)

مین رد نارهت هاگشناد یعامتجا مولع ۀدکشناد یعامتجا خیرات مود لاس

۱۴00 - ۱۴0۱ ۀرابرد

.دش شیامزآ ناریا یخیرات مهم لئاسم لودج

2 یلناپ حرط .

نامز 1 نامز

2 نامز

3

شیامزآ هورگ X1

هلخادم X2

،ساود :عبنم 1399

1. Husbands

(14)

میمصت ۀرابرد یددعتم تاسلج یلوط لناپ ماجنا دنور یحارط یارب رما یادتبا رد یارب یریگ

)داتسا( لوا ۀدنسیون روضح اب دیدج مرت رد سیردت تاعوضوم .دش رازگرب )داتسا رایتسد( مود و

عوضوم هس باختنا کلام

« هیوفص طوقس للع

» ،

« مهافت و داقعنا لیلاد نمکرت ۀمان

یاچ » و

« یقلت

هار تخاس زا نایوجشناد هاشاضر طسوت یرسارس نهآ

» هشقانم ، نآ ندوب زیگنارب تارظن اریز ؛دوب اه

دوجو یخیرات مهم دادیور هس نیا ۀرابرد یتوافتم رایسب یهاگآ اب ییانشآ قیقحت میت فده .دراد

نایاپ رد یخیرات یهاگآ رد توافت و رما یادتبا رد هعلاطم دروم نایوجشناد ۀیلوا یخیرات دعب مرت

کرحم داجیا .تسوجشناد یوس زا توافتم عبانم زا هدافتسا اب تشونراک شراگن دننام ییاه

شیپ سپ و هلخادم ،نومزآ هب یلناپ حرط نیا رد نومزآ

:تسا ریز حرش

شیپ :نومزآ همانشسرپ داقعنا لیلاد ،هیوفص طوقس للع دننام یتلااؤس تیروحم اب یا

مهافت نمکرت ۀمان هار تخاس زا نایوجشناد یقلت و یاچ

دش یحارط هاشاضر طسوت یرسارس نهآ

خیرات یهاگآ نازیم زا علاطا ،شجنس نیا زا فده .دندرک لیمکت ار نآ یلوا مرت نایوجشناد و ی

.دوب نایوجشناد :هلخادم یم هئارا یخیرات نوگانوگ عبانم زا داتسا هک یبلاطم اجنیا رد شراگن نینچمه و درک

تشونراک یم هعجارم یخیرات نوگانوگ عبانم هب نآ یارب دیاب نایوجشناد هک ییاه

ریغتم ،دندرک

.دش هتفرگ رظنرد لقتسم سپ :نومزآ نایم ناحتما تلااؤس نایاپ و مرت

مرت هب هنوگ نایوجشناد هک دوب هدش یحارط یا

یم یخیرات ۀعقاو نآ بیاعم و ایازم ینعی هبناجود لیلحت هب دیاب دش شلات نینچمه .دنتخادرپ

لودج ساسارب 2

.مینک شیامزآ ار سلاک نیا نایوجشناد یخیرات داوس ،

تکرش هزات نایوجشناد سلاک نیا رد ناگدننک اد یعامتجا مولع ۀدکشناد هب دراو

نارهت هاگشن

یسانشراک عطقم رد ۱۴00

- ۱۴0۱ مهم ،ناریا یعامتجا خیرات ینابم سرد .دندوب نیرت

یم کمک نایوجشناد هب و یواکاو ار ناریا خیرات یاهدادیور هب ات دنک

ۀرابرد هژیو تروص

نآ زا یتسرد کرد هب ،دراد دوجو نآ یارب یشوشغم و توافتم تارظن هک یخیرات یاهدادیور نبای تسد نایاپ ات یوفص رصع زاغآ زا ینعی ،دیدج ناریا رب زکرمت ،یسررب نیا ینامز ۀرود .د

لکش لماش هرود نیا .دراد هاشاضر ۀرود گرزب ،دیدج ناریا یریگ

یزوریپ نیرت نیرتراوشد و اه

تسکش شبنج زاغآ ،اه بلاقنا ،اه

هک تسا نیا زین سرد فده .تسا یعامتجا تاحلاصا و اه

ژپ اب نایوجشناد شهو

و تسرد لیلحت دنناوتب و دنوش انشآ عطقم نیا ۀرابرد مهم و یلصا یاه

:دش هتشادرب ماگ جنپ داوس یلوط لناپ نیا ماجنا یارب .دننک هئارا یخیرات ۀرود نیا زا یقیقد

(15)

877

۱ . همانشسرپ مرت یادتبا رد یخیرات یهاگآ نازیم ات تفرگ رارق سلاک نایوجشناد رایتخا رد یا

ور زا نانآ ییادتبا هشقانم و مهم یاهدادی

و ایازم ،هیوفص طوقس للع دننام یخیرات زیگنارب

نمکرت ۀماندهع بیاعم هار سیسأت و یاچ

.دوش هدیجنس هاشاضر طسوت نهآ

2 . لوط رد تاعوضوم اب تشونراک هس دش هتساوخ نایوجشناد زا مرت

» ،

« نمکرت ۀماندهع نتسب موزل لیلاد نآ راضم و دیاوف ،یاچ

» و

« هار تخاس راضم و دیاوف نهآ

هاشاضر ۀرود رد یرسارس »

.دننک هدافتسا یخیرات توافتم عبانم زا ناکما دح ات و دنسیونب

زا فده .دوب داتسا طسوت عوضوم نآ ۀئارا زا شیپ هتفه کی تشونراک ره لیوحت تصرف هب یخیرات یاهدادیور اب نایوجشناد ییانشآ راک نیا دوب فلتخم عبانم کمک

نآ بناج زا هک

.دنوش انشآ یخیرات عبانم و خیرات نابز اب 3 . نایم نومزآ رد نایاپ و مرت

تشونراک عوضوم زا یتلااؤس مرت رییغت نازیم ات دش حرطم اه

.دوش صخشم نانآ یخیرات داوس و یهاگآ ۴ . اجنآ زا تشونراک نایوجشناد ،طوبرم عوضوم اب سلاک زا شیپ زور دنچ هک هب ار دوخ یاه

رایتسد یم لیوحت داتسا حرطم نایوجشناد اب یرتشیب یشلاچ تلااؤس )داتسا( لوا ۀدنسیون ،دنداد

یم تشونراک یراذگرثا نازیم ات درک .دجنسب ار سلاک رد وجشناد تکراشم و لیلحت رب اه

۵ . هب مود ۀدنسیون .دندوب یمود ای لوا مرت نایوجشناد رتشیب سلاک یشزومآ رایتسد ناونع

هوزج یاوتحم اب یا عاجرا یگنوگچ

نآ ات داد رارق نایوجشناد رایتخا رد ار تلااقم رد یهد اه

هب تشونراک ره رد دنناوتب عاجرا یتسرد

تشونراک ره لیوحت زا دعب نینچمه .دننک یهد

نآ یم لاسرا وجشناد هب ددجم و حیحص ار اه عاجرا تاهابتشا ات درک

ار عبانم دوبمک ای یهد

رات رد نینچمه .دننک فرطرب خی

یشزومآ رایتسد ،دوب هدش صخشم سرد حرط رد هک ییاه

یم هئارا ار مزلا تاحیضوت تاعوضوم ۀرابرد عومجمرد .درک

36 یارب مرت لوط رد وجشناد

صخشم تاعوضوم ینعی ،هدش

» ،

« مهافت داقعنا راضم و دیاوف ۀمان

نمکرت یاچ » و

« هار سیسأت راضم و دیاوف لامش هب بونج نهآ

هاشاضر طسوت »

تشونراک

.دندرک لاسرا

هتفای قیقحت یاه یم ثحب نآ ۀرابرد ناریا رد راب نیتسخن یارب هک یعوضوم و موهفم یارب یلناپ حرط راک ،دوش

هتفای ۀرابرد نیاربانب ؛تخادرپ نادب دوخ یاج رد دیاب هک تسا یراوشد رد ،یلناپ حرط نیا یاه

(16)

تبلا ؛درک تقد دیاب هیلوا لناپ کی دح ،دش نایب لااب رد هک یلناپ حرط لحارم تسا هدش شلات ه

هتفای .دوش ارجا :تسا هدمآ ریز حرش هب شخب هس رد شور قطنم ساسارب قیقحت نیا یاه

یخیرات داوس نازیم ۀیلوا نومزآ )فلا مود مرت لیاوا :

۱۴00 سلاک هاگشناد سرد یاه

هب هب انورک یمدیپا لیلد رازگرب یزاجم تروص

مه هب ؛دش هب زین همانشسرپ لیلد نی

یزاجم تروص

همانشسرپ نیا تلااؤس .تفرگ رارق نایوجشناد رایتخا رد نارهت هاگشناد نرلیا ۀناماس قیرط زا و نمکرت ۀماندهع بیاعم و ایازم ،هیوفص طوقس للع لماش هار سیسأت راضم و دیاوف و یاچ

نهآ

ۀقلاع کرد و همانشسرپ زاغآ یارب .دوب هاشاضر نامز رد باتک و ملیف هب نایوجشناد

یخیرات یاه

هدهاشم ۀرابرد لاؤس ود باتک ۀعلاطم و نآ ندیدن ای دازرهش لایرس ندرک

حرطم یخیرات یاه

هدافتسا نآ زا هک یعبنم و یخیرات یواکجنک رصانع نومزآ فده اب یلاؤس نینچمه .دش هدرک

،دندرک تکرش نومزآ نیا رد هک ینایوجشناد دادعت .دش حرط ،دنا 36

.دندوب رفن

لودج 3 مرت یادتبا رد نایوجشناد یخیرات ۀقلاع یلک یامن .

یم هک یعبانم زا یکی ملیف و لایرس ،دنک کمک یخیرات داوس نازیم هب دناوت

یخیرات یاه

بطاخمرپ زا ،یخیرات و هناقشاع ۀنوگ اب دازرهش لایرس .تسا هعومجم نیرت

یگناخ ۀکبش رد اه

.تسا ناریا 66

هدهاشم ار لایرس نیا نایوگخساپ دصرد هدرک

و دنا 3۴ اشامت ار نآ دصرد

هدرکن هاگن نیا زا .تسا خیرات اب بطاخم ندرکانشآ یخیرات لایرس یاهدرکراک زا یکی .دنا 66

هب نایوگخساپ دصرد کی و دندوب هدرک ملاعا ار لایرس یخیرات ۀرود یتسرد

یقاب موس هدنام

گنررپ هب هجوت اب هتبلا ؛دندوب هداد تسردان خساپ داعبا ندوب

،لایرس نیا رد ییانج و هناقشاع

یم هداد ییاطخ نینچ لامتحا هناشن زا یکی دیاش .دش

یخیرات یهاگآ و خیرات هب هقلاع یاه

هلب ریخ

لایرس ۀدهاشم 66

دصرد 3۴

دصرد

حیحص طلغ

لایرس یخیرات ۀرود 66

دصرد 3۴

دصرد

هلب ریخ

یخیرات تاعلاطا بسک ۀقباس ۴

/ 9۱ دصرد 6

/ 8 دصرد

عوضوم کی نتسناد هب هقلاع هژورپ ،هسردم

د یخیرات تاعلاطا بسک لیل 66

دصرد 3۴

دصرد