Predicting the Occurrence of High-Risk Behaviors based on Behavioral-Psychological Control and Helicopter Parenting in Emerging Adulthood
Fariborz Sedighi Arfaee1, Alireza Rashidi2, Reyhaneh Tabesh3
Recived: 9/3/2021 Accepted: 27/4/2022
Abstract
Purpose: The purpose of this study was to predict the occurrence of high-risk behaviors based on behavioral and psychological control of parents and helicopter parenting in emerging adulthood.
Method: This research was a descriptive-correlational study. The statistical population consisted of all undergraduate students of Kashan University in the academic year of 2019- 2020, of which 375 individuals were selected using the cluster sampling method. To collect data, several scales were used including: the Behavioral Control Scale, Psychological Control Scale, Helicopter Parenting Scale, and the Questionnaire of High-Risk Behaviors. The data were then analyzed using SPSS software in two parts: descriptive and inferential (Pearson correlation coefficient and multiple regression) sections.
Findings: The correlation results showed that high-risk behaviors are significantly correlated with behavioral control, psychological control, and helicopter parenting. The results of regression analysis also showed that among the three factors tested in this study, parental psychological control and behavioral control significantly predict high-risk behaviors in emerging adults. According to the results of this study, to prevent high risk behaviors, it is necessary to increase the awareness of parents and provide appropriate training to improve their skills in the field of raising children.
Keywords: High-risk behaviors, Psychological control, Behavioral control, Helicopter parenting, emerging adulthood
Citation: Sedighi arfaee, F., Rashidi, A., Tabesh, R. (2022). Predicting the Occurrence of High-Risk Behaviors based on Behavioral-Psychological Control and Helicopter Parenting in Emerging Adulthood. Research in Clinical Psychology and Counseling, 11(2), 77-94. doi:
10.22067/tpccp.2022.67725.1005
1. Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Humanities, University of Kashan, Kashan, Iran (Corresponding Author), Email: [email protected]
2. Associate Professor, Department of Counseling, Razi University, Kermanshah, Iran 3. Master student in psychology, Kashan University, Kashan, Iran
Research in Clinical Psychology and Counseling https://tpccp.um.ac.ir
Research Article DOI: 10.22067/tpccp.2022.67725.1005
هلاقم يشهوژپ DOI: 10.22067/tpccp.2022.67725.1005
يسرتسد دازآ
شیپ ینیب زورب یاهراتفر رطخرپ
رب ساسا لرتنک یراتفر و ناور یتخانش نیدلاو
و
یرگدلاو یرتپوکیله
رد گرزب یلاس روهظون
زربیرف يقیدص يعفرا
، 1
اضريلع يديشر
، 2
هناحیر شبات
3
خیرات تفایرد : 19 / 12 / 99 خیرات
شریذپ : 7 / 2 / 1401
هدیکچ فده : شهوژپ رضاح اب فده شيپ ينيب زورب ياهراتفر رطخرپ رب ساسا لرتنک يراتفر و ناور يتخانش نیدلاو و يرگدلاو
يرتپوکيله رد
گرزب يلاس روهظون ماجنا دش .
شور : شور نیا شهوژپ يفيصوت و زا عون يگتسبمه دوب . هعماج ي يرامآ لماش هيلک ي نایوجشناد رد لاح ليصحت عطقم
يسانشراک هاگشناد ناشاک رد لاس يليصحت 99 - 98 دندوب هک زا نیا نايم اب شور هنومن يريگ هشوخ يا دادعت 375 رفن باختنا
دندش . هب روظنم يروآدرگ هداد اه زا همانشسرپ ياه تراظن
،ينیدلاو لرتنک ناور
،يتخانش يرگدلاو يرتپوکيله و همانشسرپ
ياهراتفر رطخرپ هدافتسا دش . هیزجت ليلحتو تاعلاطا هب تسد هدمآ زا يارجا همانشسرپ اه زا قیرط مرن رازفا SPSS-20
رد ود
شخب يفيصوت و يطابنتسا ( بیرض يگتسبمه نوسريپ و نويسرگر هناگدنچ ) ماجنا تفرگ .
هتفای اه : جیاتن نومزآ يگتسبمه ناشن داد هک نايم لرتنک ،يراتفر لرتنک ناور
،يتخانش يرگدلاو يرتپوکيله و ياهراتفر رطخرپ
هطبار تبثم دوجو دراد . مه نينچ جیاتن ليلحت نويسرگر هناگدنچ ناشن داد هک زا نايم لماوع
،قوف لرتنک و يراتفر لرتنک
ناور يتخانش نیدلاو رادانعم هدننک ينيب شيپ
ياهراتفر رطخرپ رد گرزب نلااس روهظون دنتسه . اب هجوت هب جیاتن هب تسد هدمآ زا
نیا
،شهوژپ تهج پ ي گش ي ر ي اهراتفر زا ي رطخرپ عوضوم ، هاگآ نتخاس نیدلاو و هئارا ي شزومآ ياه بسانم شیازفا تهج
تسا يرورض يرورپدنزرف رما رد اهنآ ياه تراهم .
هژاو یاه یدیلک : ياهراتفر
،رطخرپ لرتنک ناور
،يتخانش لرتنک
،يراتفر يرگدلاو
،يرتپوکيله
گرزب يلاس روهظون
1 ،)لوئسم هدنسیون( ،ناریا ،ناشاک ،ناشاک هاگشناد ،يسانشناور هورگ رايشناد.
2 ،ناریا ،هاشنامرک ،يزار هاگشناد ،هرواشم هورگ رايشناد . [email protected]
3 ،ناریا ،ناشاک ،ناشاک هاگشناد ،يسانشناور دشرا يسانشراک يوجشناد . [email protected]
هرواشم و ینیلاب یسانش ناور یاه شهوژپ
https://tpccp.um.ac.ir
همدقم مه نامز اب دشر عیرس يرواّنف و تفرشيپ ياه نوزفازور ،يرشب لحارم يدیدج رد هرتسگ ي لوحت
ناسنا رد لاح روهظ تسا
Mohammadi et al., 2019(
) .
اب هجوت هب هکنیا شقن اه و تيلوئسم ياه نارود
گرزب يلاس هدرتسگ و هديچيپ رت هدش و ناناوجون يارب دورو هب هرود گرزب يلاس دنمزاين يدنمناوت اه و
تراهم ياه هتفرشيپ يا ؛دنتسه
،نیاربانب هب رظن يم دسر رد هرتسگ ي
،لوحت دنمزاين هرود يا رد لصافدح
يناوجون و گرزب يلاس ميتسه ات ناناوجون زا تصرف مزلا هب روظنم بسک يگدامآ يارب دورو هب هرود
گرزب يلاس رادروخرب نوش د
(Sigelman & Rider, 2018)
.
نیرتدیدج
هیرظن يا هک هب يسررب هرود يلوحت
گرزب يلاس يم
،دزادرپ هیرظن يلوحت روهظ گرزب يلاس تنرآ تسا هک لوحت ناسنا ار رد تفاب يگنهرف نآ
دروم هعلاطم رارق يم دهد . تنرآ رد لاس 2000
، هب تهج نييبت تلاوحت يعامتجا و يداصتقا رخاوا نرق
،متسيب هلحرم ي يدیدج زا يگدنز ار يارب هرود يا زا رخاوا يناوجون ات رخاوا ههد ي
،تسيب اب ديکأت رب هزاب
ينس 18 ات 25 لاس و رد بلاق هیرظن ي گرزب يلاس رد لاح روهظ 1
حرطم هدرک تسا . هدرتسگ ندش شقن ياه
گرزب يلاس و يتارييغت زا هلمج ينلاوط ندش نامز
،ليصحت شیازفا نس جاودزا و دلاو ندش و ينلاوط ندش
نامز لاقتنا هب لغش
،رادیاپ موزل حرط نیا هلحرم ي دیدج زا يگدنز رد نيب يناوجون و لیاوا گرزب يلاس ار
نشور يم دزاس . گرزب يلاس روهظون کی ههرب ي ساسح رد يگدنز ناسنا تسا و هب ليلد يتاقافتا هک رد نآ
يم
،دتفا رتشيب زا ریاس هرود ياه يگدنز تیوه درف و هوحن درکلمع وا ار ات نایاپ رمع لکش يم دنهد
Tanner, 2006(
.)
زا يگژیو ياه يلصا نیا هرود
،يدشر تيهام يفاشتکا و ندومزآ و بسک هبرجت ؛تسا
هرود يا تسا هک رد نآ دارفا رب دشر يصخش ناش زکرمت يم
،دننک شقن اه و تيلوئسم ياه دیدج ار
يم دنریذپ و تراهم ياه يعامتجا مزلا ار يارب رب هدهع نتفرگ نآ شقن اه يمارف دنريگ
Hejazi et al., (
)2019
،اذل؛
رگا يیوگلا ،قيقد نشور و همه هبناج رد هنيمز راتفر بسانم و تسرد يارب وا فیرعت و صخشم
هدشن
،دشاب وا دوخ هب شیامزآ شقن ياه نوگانوگ تسد يم دنز و رد يخرب دراوم هب هدیدان نتفرگ دعاوق
يم دزادرپ هک نکمم تسا هب ماجنا ياهراتفر رطخرپ رجنم دوش
Shokri et al., 2015( ).
ياهراتفر
رطخرپ
2
هعومجم يیاهراتفر دنتسه هک تملاس و يتسیزهب
،ينامسج ناور يتخانش و يعامتجا دارفا و هعماج ار رد
ضرعم رطخ رارق يم دهد
Zade Mohammadi et al., 2010(
و)
يکی زا مهم نیرت شلاچ ياه يتشادهب و
يناور يعامتجا تسا هک رتشيب ياهروشک
ناهج هب يعون اب نآ ريگرد دنتسه و تلاکشم هدرتسگ و يدیدش
1. emerging adulthood 2. high risk behaviors
ار رب عماوج ليمحت يم
؛دنیامن ،اذل يسررب نآ اه زا ثيح يیاهدمايپ
هک يارب
،يگدنز يتملاس و دشر يناور
و يعامتجا دارفا
،دراد زئاح تيمها تسا . يخرب زا نیا اهدمايپ ترابع دنا زا تلاکشم ناور يتخانش دننام
يگدرسفا
Goldstein et al., 2007(
، )
هزيگنا ي نيیاپ يليصحت و تفرشيپ يليصحت
،رتمک يريگرد رد مئارج
نوگانوگ و شیارگ رتشيب هب يشکدوخ
Adibnia et al., 2016( ).
شهوژپ
اه ناشن هداد دنا هک شخب هدمع يا
زا ياهراتفر رطخرپ
زا هلمج فرصم
،راگيس
،لکلا داوم ردخم و ياهراتفر يسنج
نمیاان رد نينس لبق زا 18
يگلاس عورش يم دوش
Bergman & Scott, 2001(
.)
يارب لاثم يخرب تاعلاطم ناشن هداد دنا هک شيب زا 90
دصرد زا فرصم ناگدننک داوم
،ردخم فرصم داوم ار زا يناوجون زاغآ يم دننک . عورش
،ماگنهدوز فرصم
،رتشيب موادم و هدافتسا زا داوم كانرطخ رت ار شیازفا يم دهد
Swadi, 2000(
.)
شهوژپ ياه ماجنا هدش رد
ناریا زين رگنايب نآ تسا هک رد لاس ياه ريخا ياهراتفر رطخرپ رد نايم ناناوجون و ناناوج عويش يرتشيب اديپ
هدرک و زور هب زور داعبا هدرتسگ يرت هب دوخ يم دريگ
(Adibnia et al., 2016)
؛
،نیاربانب يیاسانش لماوع
ازرطخ رد نايم ناناوجون و ناناوج و زکرمت رب للع دیدپ يیآ نیا هنوگ ،اهراتفر هب روظنم همانرب يزیر قيقد
تهج يريگشيپ و
لرتنک آ ن اه زا تيمها هژیو يا رادروخرب تسا
.
رب ساسا هیرظن تخانش
،يعامتجا زورب و شرتسگ ياهراتفر رطخرپ نکمم تسا اب كرحم ياه ينوريب
( هب ناونع لاثم
،هداوناخ ،هسردم نلااسمه ) و لماوع ينورد ( دننام يگژیو ياه
،يدرف ،يدمآراکدوخ
،يميظنتدوخ
لرتنک يناجيه ) طبترم دشاب
(Perry et al., 1990)
. هويش ياه يرگدلاو هب ناونع کی لماع
ينوريب لومعم و لباقريغ ،بانتجا طابترا يکیدزن اب دشر يراتفر رد ناکدوک و ناناوجون دراد
Ju et al., (
)2020
. هويش ياه
،يرگدلاو هب
ناونع هويش يا صاخ رد تيبرت يدرف و يعامتجا
،نادنزرف لماش هعومجم يا
زا اهراتفر تسا هک تلاماعت دلاو - دنزرف ار رد لوط هنماد ي هدرتسگ يا زا تيعقوم اه فيصوت يم دنک
Hosseinian et al., 2008(
.)
ينامز هک کبس ياه يرگدلاو زا ظاحل
،تبقارم هطبار و راتخاس بسانمان
،دشاب
رتسب لوحت بسانمان مهارف هدش و هنيمز ار يارب زورب ياهراتفر بيسآ از داجیا يم
؛دنک
،اذل هويش ياه
دمآراکان يرگدلاو يکی زا يلماوع تسا هک يم دناوت طابترا يميقتسم اب زورب ياهراتفر رطخرپ
هتشاد دشاب .
رد هرود ي يلوحت گرزب يلاس
،روهظون هب ليلد مدع تيفافش شقن نیدلاو و نادنزرف رد نیا ،ههرب شيپ ينيب
حطس هنيهب تراظن و لرتنک نیدلاو و عون هطبار دلاو - يدنزرف راوشد تسا
.(Padilla-Walker et al., 2014)
دارفا رد هرود ي گرزب يلاس روهظون رد نيع زاين هب يراتخمدوخ
و ،للاقتسا نانچمه زاين هب تیامح و
تکراشم نیدلاو
؛دنراد ،نیاربانب هب رظن يم دسر هک نیدلاو اب ظفح مارتحا هب للاقتسا و تافاشتکا يتیوه
،ناوجون لمع يتخس ار رد هنيمز ي ينابيتشپ زا نادنزرف دوخ رد نیا ههرب ي ينامز دنراد
Padilla-Walker (
& Nelson, 2012 ).
رد
رظن نتفرگ يراتخمدوخ
و للاقتسا و شرورپ هيحور ي يراکمه رد نادنزرف يم دناوت
رجنم هب داجیا
،تیافک دوخ
،يشزرا كاردا يگتسیاش رتشيب و رد هجيتن تزع سفن رتشيب رد نادنزرف دوش
Sandi et al., 2013(
. )
زا يوس رگید ياهراتفر کشخ و يطارفا لرتنک هدننک ي نیدلاو رد ا نی هرود ي
،يلوحت اب تکراشم رتشيب نادنزرف رد ياهراتفر رطخرپ هارمه تسا و ثعاب يم دوش نآ اه هار ياه يفلتخم ار
يارب شیازفا ناشللاقتسا
زا نیدلاو هب دنريگراک .
هس هبنج زا لرتنک يرگ ياه نیدلاو ترابع تسا زا : لرتنک
يراتفر
، 1
لرتنک ناور يتخانش و2
يرگدلاو يرتپوکيله
(3 Romm et al., 2020 .)
لرتنک يراتفر هب روط صاخ لماش هدافتسا نیدلاو زا نيناوق و تراظن رب كدوک هب روظنم تیریدم و
لرتنک راتفر نآ اه تسا
(Bean et al., 2006)
. لرتنک يراتفر ای تراظن ينیدلاو کی هزاس ي يضرف
ور نا يتخانش تسا هک يارب فيصوت يبيکرت زا ياهراتفر نیدلاو لماش
،يهاگآ ،وگتفگ ينارگن و يريگيپ
راتفر ناشدنزرف
هب راک يم دور
Patock-Peckham et al., 2011( ).
انب
هب فیرعت درگنابايب
Biabangard, (
)2011
تراظن نیدلاو هب نازيم يريگتخس
ياهرايعم هئارا هدش زا يوس نیدلاو هراشا
؛دراد هکنیا نیدلاو
دننادب ناشدنزرف تاقوا دوخ ار هنوگچ و اب هچ يناسک يرپس يم دنک . لرتنک
،يراتفر هب هژیو رد بيکرت اب
تیامح و يمرگ
،نیدلاو اب جیاتن تبثم
،يفطاع يناور و يعامتجا رد هرود يکدوک و يناوجون هارمه تسا
Aunola et al., 2000; Barber et al., 2005; Bean et al., 2006(
و )
يم
دناوت رد شهاک شیارگ هب
ياهراتفر رطخرپ رد نیا نارود راذگريثأت دشاب
(Tilton-Weaver et al., 2013)
. لدرپ
Pordel, 2015(
)
زين
رد يشهوژپ هب يسررب يشخبرثا تراظن نیدلاو رب نازيم يریذپرطخ
ناناوجون تخادرپ و تفایرد هک تراظن
نیدلاو يشقن تظافح هدننک رد ربارب شیارگ هب ياهراتفر رطخرپ دراد . اب نیا
،لاح يدهاوش دوجو دراد هک
هچره ناکدوک گرزب رت يم دنوش و هب نارود يناوج يم
،دنسر ينارود هک نتشاد للاقتسا و يدازآ لمع
يرتشيب راظتنا يم
،دور حطس يلااب لرتنک يراتفر ،نیدلاو ياهراتفر هرطاخم زيمآ و تلاکشم يراتفر رتشيب
ار رد نادنزرف شيپ ينيب يم دننک
Goldstein et al., 2005( ).
نوسلن
و لایداپ - رکاو
Nelson & Padilla-(
Walker, 2013 )
زين
راهظا دنتشاد هک لرتنک يراتفر هب يلکروط يارب گرزب يلاس روهظون لکشم زاس ،تسا
اریز لماش حوطس بسانمان لرتنک و تراظن رب راتفر نادنزرف تسا .
،مور يراب و سیولا
Romm et al., (
)2020
رد شهوژپ دوخ هب يسررب هطبار يرگدلاو و ياهراتفر رطخرپ رد گرزب يلاس روهظون رد دارفا تاقبط
يلااب يداصتقا - يعامتجا دنتخادرپ و دنتفایرد هک لرتنک يراتفر لااب زا يوس
،نیدلاو اب حطس رتلااب ياهراتفر
1. behavioral control 2. psychological control 3. helicopter parenting
رطخرپ رد نیا هرود هارمه تسا . نوسلن
و لایداپ رکاو
Padilla-Walker & Nelson, 2012 (
زين)
رد شهوژپ
دوخ رب يور نایوجشناد
ناشن دنداد هک ينیدلاو هک تارمن يیلااب رد صخاش ياه لرتنک يراتفر بسک
دندرک ياراد ينادنزرف اب نیرتشيب ياهدمايپ يفنم دندوب زا هلمج نازيم نيیاپ يکیدزن دلاو - يدنزرف و نازيم
،يگدرسفا بارطضا
و شناکت يرگ رتلااب .
زا يوس
،رگید لرتنک ناور يتخانش لماش راشف نیدلاو هب ناشدنزرف يارب رکف
،ندرک ساسحا ندرک و
راتفر ندرک هب شور يیاه تسا هک اب
،راکفا تاساسحا
و ياهراتفر نیدلاو راگزاس و گنهامه
؛دشاب
،نیاربانب
لرتنک يراتفر رب لرتنک اهراتفر و تيلاعف ياه نادنزرف ديکأت ،دراد يلاحرد هک لرتنک يناور رب تلاخد رد
يايند ينورد نآ اه
(Barber, 1996)
رد.
لرتنک ناور يتخانش
، نیدلاو اب تلاخد شيب دحزا دشر ناور ي -
يعامتجا ناشدنزرف
ليلحت هدرب و يیاناوت نآ اه ار يارب بسک للاقتسا و بسک تیوه يصخش شهاک
يم دنهد
Azadian Bojnordi et al., 2019( ).
هتفای
ياه تاعلاطم نوگانوگ ناشن يم دهد هک لرتنک
ناور يتخانش اب خساپ ياه فيعض رت هب سرتسا
Abaied & Emond, 2013(
، )
حوطس نيیاپ رت ميظنت يناجيه
Manzeske & Stright, 2009( )
حوطس،
دمآراکان يگتسباو و للاقتسا
Kins et al., 2012(
، )
يگدرسفا و
بارطضا رتشيب و تلاکشم رتشيب رد لحم راک
Desjardins & Leadbeater, 2017(
طبترم)
تسا . مه نينچ
شهوژپ
،يترهاف ول و تنرا
Faherty et al., 2020(
ناشن )
داد هک لرتنک ناور يتخانش نیدلاو اب نازيم رتلااب
تکراشم رد ياهراتفر رطخرپ و حطس نيیاپ رت ا هبدامتع سفن هارمه تسا . جیاتن يشهوژپ رگید هک هب يسررب
هطبار لرتنک ناور يتخانش نیدلاو و تلاکشم يراتفر رد ناناوجون
،هتخادرپ ناشن داد هک لرتنک ناور يتخانش
نیدلاو هب روط تبثم اب فرصمءوس
داوم و ياهراتفر رطخرپ يربیاس طبترم تسا
Romm & Metzger, (
).2018
شهوژپ
كرکدوا و ناراکمه
Oudekerk et al., 2014( )
زين
هب روط ميقتسمريغ
هب ريثأت لرتنک
ناور يتخانش نیدلاو رب ياهراتفر رطخرپ
يسنج رد ناناوجون هراشا دراد .
حلاطصا يرگدلاو يرتپوکيله
هک هب يگزات هب ناونع کی لکش هبرصحنم درف زا لرتنک نیدلاو هب
تيمسر هتخانش هدش
،تسا تصرف ياه دشر يتراهم ار رد نادنزرف رد نينس فلتخم دودحم يم دنک
Padilla-Walker & Nelson, 2012; Romm et al., 2020; Willoughby et al., 2015(
.)
نیدلاو رتپوکيله
رد ره هلحرم و عطقم
،يگدنز زا هرود هسردم ات
،هاگشناد تلايصحت
يليمکت و يتح رد لوط يگدنز هفرح ،يا
لیامت هب تیریدم يگدنز دنزرف دوخ ار دنراد
(Zhao, 2012)
. نیا يرگدلاو هب روط
،صاخ هدنريگربرد
تیامح / يمرگ
،لااب لرتنک لااب و للاقتسا يهد نيیاپ تسا . توافت « يرگدلاو يرتپوکيله »
اب ریاس لاکشا
لرتنک يرگ نیدلاو رد نیا تسا هک
،نیا لکش يصلاخ زا لرتنک ناور يتخانش تسين و سکعنم هدننک يخرب
زا هبنج ياه لرتنک يراتفر هب هارمه حطس يیلااب زا تيميمص و تیامح و نينچمه يزاسدودحم
دیدش
للاقتسا دنزرف تسا هک
ًادبا اب نس وا ناوخمه
تسين
(Padilla-Walker & Nelson, 2012)
اب .
يدوجو هک
هناسر اه بلغا ریوصت نیدلاو وکيله يرتپ ار هب ناونع ردپ و ردام يقشاع هک اب هجوت دایز هب ناشنادنزرف
هتخانش
يم
،دنوش ناشن هداد ،دنا تاعلاطم ماجنا هدش يکاح زا نآ تسا هک يخرب داعبا يرگدلاو يرتپوکيله
هناراگزاسان
هدوب و ياهدمايپ يبولطمان هب هارمه دراد
Padilla-Walker et al., 2021( )
ريثأت .
يرگدلاو
يرتپوکيله
رب تملاس ناور نادنزرف يم دناوت هب لکش حطس رتلااب يگتفيشدوخ
و
،بارطضا
،يگدرسفا
يدمآراکدوخ نيیاپ
و تيقفوم يليصحت رتمک و تراهم ياه يطابترا و هلباقم يا فيعض زورب دنک
Segrin (
et al., 2013
.)
مه نينچ جیاتن يشهوژپ اب ناونع « يسررب لئاسم و تلاکشم طبترم اب يرگدلاو يرتپوکيله
»
،
ناشن داد هک يرگدلاو يرتپوکيله
اب رطخ لاتبا هب يگدرسفا و يگتسباو رتشيب هب نیدلاو هارمه تسا
(Okray,
2016)
. نیرفيش و ناراکمه
(Schiffrin et al., 2014)
زين
رد هعلاطم يا اب فده يسررب تارثا يرگدلاو
يرتپوکيله رب
تملاس ناور
،نایوجشناد دنتفایرد
هک ياهراتفر نیدلاو رتپوکيله اب يگدرسفا رتلااب و شهاک
تیاضر زا يگدنز رد نایوجشناد
هارمه تسا . نیا ،جیاتن ليمکت هدننک هتفای ياه شهوژپ ياه يلبق تسا هک
زا شیازفا هدافتسا زا ياهوراد يزیوجت و ريغ وجت يزی يارب يگدرسفا رد نايم ينایوجشناد
هک نتشاد نیدلاو
يرتپوکيله
ار شرازگ هداد
،دنا ربخ دنداد
(LeMoyne & Buchanan, 2011)
.
يئوک و ناراکمه
Cui et (
al., 2019
)
زين رد هعلاطم يا هب يسررب هطبار يرگدلاو
،يرتپوکيله
يميظنتدوخ
و فرصم لکلا رد نايم
نایوجشناد
دنتخادرپ و ناشن دنداد هک يرگدلاو يرتپوکيله
هب روط ميقتسمريغ
اب فرصمءوس
لکلا طبترم
تسا . کم يلنيگ و سیواد
McGinley & Davis, 2020(
رد )
يشهوژپ اب ناونع هطبار يرگدلاو يرتپوکيله
و فرصمءوس
لکلا رد نيب نایوجشناد
اب شقن لیدعت يگدننک دمآرد هداوناخ دنتفایرد هک يرگدلاو
يرتپوکيله
اب شیازفا نازيم فرصم لکلا رد نايم نایوجشناد دمآردرپ
هارمه تسا .
اب هجوت هب ياهدمايپ هدرتسگ و بيسآ ياز ياهراتفر رطخرپ و تيمها داهن هداوناخ هب ناونع کی لماع
يلصا رد شرورپ نادنزرف ملاس و مه نينچ نادقف هنيشيپ يشهوژپ يفاک رد صوصخ هرود گرزب يلاس روهظون
و شقن ياه ينیدلاو رد نیا ،هرود فده شهوژپ رضاح شيپ ينيب ياهراتفر رطخرپ زا قیرط لرتنک ياه ينیدلاو
( لرتنک ،يراتفر لرتنک ناور يتخانش و يرگدلاو يرتپوکيله )
رد گرزب يلاس روهظون تسا .
شور شهوژپ رضاح کی هعلاطم يفيصوت زا عون يگتسبمه
تسا هک رد نآ شيپ ينيب ياهراتفر رطخرپ رب
ساسا لرتنک يرگ ياه ينیدلاو ( لرتنک ،يراتفر لرتنک ناور يتخانش و يرگدلاو يرتپوکيله )
يسرربدروم
هتفرگرارق تسا . هعماج يرامآ شهوژپ لماش مامت نایوجشناد
لوغشم هب ليصحت رد عطقم يسانشراک
هاگشناد
ناشاک رد لاس يليصحت 99 - 98 دوب . هب روظنم باختنا هورگ ،هنومن زا شور هنومن يريگ هشوخ يا هدافتسا
دش . نیدب تروص هک ادتبا هب روط يفداصت زا نايم هدکشناد ياه هاگشناد
،ناشاک ود هدکشناد مولع يناسنا و
تايبدا و نابز ياه يجراخ باختنا و سپس زا ره هدکشناد 6 سلاک دروم شنیزگ رارق دنتفرگ . دعب زا ذخا
تیاضر زا نایوجشناد
تهج تکرش رد شهوژپ رضاح دادعت 386 همانشسرپ عیزوت دیدرگ هک زا نیا نايم
دادعت 375 همانشسرپ طیارش دورو هب ليلحت يرامآ ار اراد دندوب . همانشسرپ ياه هدافتسادروم
رد ریز حرش
هداد هدش تسا .
همانشسرپ یاهراتفر رطخرپ
:1
نیا همانشسرپ طسوت هداز يدمحم و ناراکمه
Zade Mohammadi et (
al., 2010 )
تهج
شجنس نازيم يریذپرطخ
رد ناناوجون رد داعبا فلتخم يحارط هدش هک ياراد 38 هیوگ
تسا . هرمن يراذگ نآ رب ساسا فيط ترکيل جنپ هنیزگ يا ( زا
ًلاماک مقفاوم ات
ًلاماک مفلاخم ) ماجنا يم دوش
و تارمن رتلااب ناشن هدنهد يریذپرطخ
رتشيب تسا . نازيم يافلآ خابنورک يارب سايقم يلک 94 / 0 شرازگ
هدش تسا . مه
نينچ يیاور هزاس نیا سايقم دروم يبایزرا رارق تفرگ و ليلحت يلماع يفاشتکا اب هفلؤم ياه
يلصا ناشن داد هک نیا همانشسرپ 84 / 64 دصرد سنایراو يریذپرطخ
ار نييبت يم دنک .
همانشسرپ یرگدلاو یرتپوکیله :2
سايقم شيب يريگرد ينیدلاو ای يرگدلاو يرتپوکيله
طسوت نوميل و
ناناچوب
(LeMoyne & Buchanan, 2011)
هتخاس
هدش و ياراد 10 هدام تسا و يارب يبایزرا ياهرواب
ناناوجون رد دروم يگنوگچ يريگرد نیدلاو رد يگدنز
،ناش نیودت هدش تسا . هويش هرمن يهد تلااؤس نیا
همانشسرپ رب ساسا فيط ترکيل 5 هنیزگ يا تسا . رد همانشسرپ يلصا
زا 10 هیوگ
، 7 هیوگ ياراد راب يلماع
؛دندوب اما رد شهوژپ دبهم و گنچدلاوف
Mahbod & Fouladchang, 2018(
)
ره 10 لاؤس ياراد راب يلماع
دندش و يسررب يیاور نآ هب شور ليلحت هفلؤم ياه
،يلصا جیاتن لباق يلوبق ار هب تسد هداد تسا . رد نیا
شهوژپ صخاش ياه يیوکين شزارب لدم لماش
،ياکروذجم
تبسن ياکروذجم هب
هجرد
،يدازآ هشیر مود
دروآرب سنایراو ياطخ
،بیرقت صخاش شزارب
،هدشراجنه صخاش
شزارب
،يقيبطت صخاش شزارب
يشیازفا و صخاش يیوکين شزارب حلاصا
،هدش هب بيترت ربارب 813 / 72
، 80 / 2
، 06 / 0
، 92 / 0
، 95 / 0
، 95 / 0 ،
95 / 0 هب تسد هدمآ هک ناشن هدنهد شزارب بسانم لدم تسا . زا يوس رگید ليلحت يلماع هیوگ ياه نیا
1 questionnaire of high-risk behaviors 2 helicopter parenting scale
سايقم رد شهوژپ رضاح هک رب يور 60 وجشناد ماجنا تفرگ زين هدننکديیأت
راب يلماع همه ي هیوگ ياه
روکذم تسا هک هصلاخ جیاتن نآ زين رد لودج 1 و 2 هئارا هدش تسا .
لودج :1 جیاتن نومزآ وKMO تلتراب
نومزآ KMO ( رزیاک - ریام - نیکلا ) نومزآ
تلتراب
86 / يخ 0
ود df
p
572 / 263 48
001 / 0
نامه روط هک رد لودج قوف هدهاشم يم دوش ( 86 / 0 )KMO=
، مجح هنومن يارب ليلحت يلماع تیافک
يم دنک . رد ماگ يدعب و رب ساسا ليلحت هفلؤم ياه
،يلصا هچنانچ رادقم راب يلماع فرص رظن زا تبثم ای يفنم
ندوب نآ رتلااب زا 03 / ای 4 / 0 ،دشاب نآ هدام رد نومزآ ظفح يم دوش
Sharifi, 2019(
؛ )
،نیاربانب اب هجوت هب
جیاتن راب يلماع هک هصلاخ نآ رد لودج 2 شرازگ هدش
،تسا ره 10 هیوگ ياراد راب يلماع رتلااب زا 4 / 0
دندوب و اذل رد همانشسرپ يیاهن ظفح دندش .
لودج :2 ردق قلطم راب يلماع هیوگ اه
لاؤس راب
یلماع
لوا 70
/ 0
مود 59
/ 0
موس 81
/ 0
مراهچ 46
/ 0
مجنپ 46
/ 0
مشش 56
/ 0
متفه 84
/ 0
متشه 73
/ 0
مهن 62
/ 0
مهد 70
/ 0
اب هجوت هب تيهام يتلااؤس هک رد هعلاطم نوميل و نناچوب
LeMoyne & Buchanan, 2011( )
ياراد
راب يلماع دندشن ( يارب ؛لاثم يريگرد ردپ و ردام رد اهراک و تيلاعف ياه دنزرف / تيمها تواضق و رظن
نیدلاو تبسن هب تارظن و دیاقع دوخ / تبحص و تروشم ندرک اب نیدلاو لبق زا هنوگره ميمصت يريگ )
يم ناوت نينچ تشادرب درک هک زا اجنآ هک کبس ياه يتيبرت نیدلاو و هوحن ي لماعت دلاو - دنزرف رد تفاب ياه
يگنهرف - يعامتجا
،نوگانوگ
توافتم تسا (
Davoodi et al., 2018
)
و شهوژپ اه زين ناشن هداد دنا هک رد
گنهرف يیاپورا و يیاکیرمآ
نیدلاو مک رت هب لرتنک نادنزرف يم دنزادرپ
Ramezani et al., 2018( )
،
نیا
لرتنک نيیاپ رت
ًلاامتحا رجنم يم دوش هک ناشنادنزرف
رد اهراک و ميمصت يريگ ناشیاه هنادازآ رت لمع دننک و
،نیا زا يلماوع تسا هک
ًلاامتحا رجنم هب توافت كاردا ناناوجون زا ياهراتفر يرورپدنزرف
نیدلاو دوش . زا
يوس رگید رد هعماج يناریا و هب يلکروط رد يخرب ياهروشک
هنايمرواخ شقن هداوناخ گنررپ رت تسا و
نیدلاو ات نينس يناوج و يتح سپ زا ،نآ ًاهاگ رد باختنا اه و تاميمصت
ناشدنزرف ليخد دنا و بسک للاقتسا
و يراتخمدوخ
زا تيمها طسوتم ( و هن لااب ) رادروخرب تسا
Madanipour et al., 2011( )
؛
،نیاربانب تلااؤس
فذح هدش رد هعلاطم يلصا نوميل و نناچوب
LeMoyne & Buchanan, 2011(
)
يم دناوت رد هعماج يناریا
ثعاب داجیا تاکاردا دمآراکان زا نیدلاو طسوت نادنزرف دوش و نیا يکی زا يلیلاد تسا هک
ًلاامتحا رجنم
هب راب يلماع نیا تلااؤس رد هنومن ي يناریا هدش تسا .
بیرض يیایاپ نیا همانشسرپ هب
شور يافلآ خابنورک رد نیا شهوژپ 78 / 0 هب تسد دمآ . مزلا هب رکذ
تسا هک نیا بیرض رد شهوژپ نوميل و ناناچوب
LeMoyne & Buchanan, 2011(
)
71 / 0 شرازگ هدش
تسا . دبهم و گنچدلاوف
Mahbod & Fouladchang, 2018(
)
زين رد شهوژپ دوخ يیایاپ هب شور يافلآ
خابنورک ار 75 / 0 هبساحم هدرک دنا .
همانشسرپ شجنس لرتنک یراتفر :1
يارب نیا روظنم زا همانشسرپ تراـظن ينیدـلاو رگنيس و ناراکمه
Singer et al., 2004(
هدافتسا)
هدش تسا . نیا سايقم ياراد 7 هیوگ و هرمن يراذگ نآ رب ساسا فيط ترـکيل
4 هــنیزگ يا تروص يم دريگ . هرمن ي يلک ناشن هدنهد ي نازيم تراظن ينیدلاو تسا و اب شیازفا
،هرمن تراظن
ينیدلاو زين شیازفا يم دبای . رگنيـس و ناراـکمه
(Singer et al., 2004)
رد شهوژپ دوخ يافلآ خاـبنورک
76 / 0 ار يارـب نـیا همانــشسرپ
شرازــگ دــندرک . رد
ناریا زين همانشسرپ رضاح طسوت يدرکوبلآ
و ناراکمه
(
Alboukordi et al., 2015
همجرت)
و يگژیو ياه ناور يجنس نآ يسررب و بیرض يافلآ خابنورک نآ 72 / 0
شرازگ هدش تسا .
همانشسرپ شجنس لرتنک ناور یتخانش :2
طسوت زننوس و ناراکمه
Soenens et al., 2010(
هتخاس)
دش
1. behavioral control scale 2. psychological control scale
و نازيم لرتنک ناور يتخانش نیدلاو ي ار يم دجنس . نیا سايقم لماش 16 هیوگ تسا هک رد کی فيط ترکيل
5 يزايتما ( زا هب تدش مفلاخم ات هب تدش مقفاوم ) ميظنت هدش دنا . نیا سايقم رد ناریا طسوت ناداب ،زوريف
يیابطابط و يجان
Badan Firooz et al., 2017(
يبایراجنه)
هدش و رابتعا نآ اـب هدافتـسا زا بیرـض يافلآ
خابنورک يارب لک سايقم 88 / 0 شرازگ هدش تسا .
هتفای اه رد هعلاطم ي رضاح هب روط يلک 375 رفن زا نایوجشناد
عطقم يسانشراک
هاگشناد ناشاک تکرش دندرک هک
لماش ره ود سنج رکذم و ثنؤم دوب . نيگنايم و فارحنا درادناتسا ينس هورگ نارسپ هب بيترت 45 / 20 و 58 / 2 و
يارب نارتخد 56 / 19 و 12 / 2 هب تسد دمآ . مه نينچ نیرتمک نس تکرش ناگدننک 18 لاس و نیرتشيب نس 24 لاس
دوب . رد لودج 3 ، صخاش ياه رامآ يفيصوت و يگتسبمه نايم ياهريغتم شهوژپ شرازگ هدش تسا .
لودج 3 :
،نيگنايم فارحنا درادناتسا و يگتسبمه ياهريغتم
شهوژپ
ریغتم M
1 SD 2
3 4
1 . لرتنک يراتفر 76
/ 17 99 / 2 1
2 . لرتنک ناور يتخانش 55
/ 52 20 /
*** 7 165 / 0 1
3 . يرگدلاو يرتپوکيله 11
/ 28 28 /
*** 4 178 /
*** 0 178 / 0 1
4 . ياهراتفر رطخرپ 65
/ 130 11 /
** 12 125 /
** 0 133 /
* 0 103 / 0 1
*p≤ 0/05** p ≤ 0/01 *** p ≤ 0/001 نامه هنوگ رد لودج لااب هدهاشم يم ،دوش جیاتن بیرض يگتسبمه
نوسريپ ناشن يم دهد هک نايم همه
ياهريغتم شهوژپ هطبار تبثم دوجو دراد . رد ماگ ،دعب يارب شيپ ينيب زورب ياهراتفر رطخرپ رب ساسا ياهريغتم
شيپ نيب زا نومزآ نويسرگر هناگدنچ هدافتسا دش . لبق زا يارجا ليلحت ،نويسرگر
يسررب هضورفم ياه نیا
ليلحت ناشن داد هک نيب تارمن اهريغتم تلاح لامرن ندوب هناگدنچ دوجو ،تشاد طباور نيب اهريغتم يطخ دوب
و مه يطخ هناگدنچ زين دوجو تشادن . هصلاخ جیاتن ليلحت نويسرگر رد لوادج ریز هدمآ تسا .
لودج 4 : هصلاخ لدم ينويسرگر
لدم
2 R R F
p
1 38
/ 0 14
/ 0 21
/ 4 001
/ 0
نامه روط هک رد لودج لااب هدهاشم يم دوش رادقم رتمک p
زا 05 / 0 تسا و نیا ناشن زا ينعم راد ندوب
لدم نويسرگر تسا . رادقم
2 R
ناشن يم دهد هک ياهريغتم شيپ نيب ( لرتنک
،يراتفر ناور يتخانش و يرگدلاو
يرتپوکيله )
رد عومجم يم دنناوت 14 دصرد زا تارييغت زورب ياهراتفر رطخرپ ار شيپ ينيب دننک .
لودج 5 : جیاتن ليلحت بیارض نويسرگر مه نامز ياهريغتم شهوژپ
هرامآ
نیشیپ یاهریغتم B
β SE t
p
رادقم تباث 74
/ 108 16
/ 6 - 81 / 17 001 / 0
لرتنک يراتفر 39
/ 0 21
/ 0 100 / 0 90 / 1 05 / 0
لرتنک ناور يتخانش 17
/ 0 089
/ 0 108 / 0 04 / 2 04 / 0
يرگدلاو يرتپوکيله 18
/ 0 146
/ 0 068 / 0 28 / 1 20 / 0
بیارض اتب ريغتم ياه شيپ نيب ناشن يم دهد زا نايم نیا ،لماوع لرتنک ناور يتخانش نیدلاو ( 10 /
β=0
،
05 /
p≤0 ) 10 دصرد و لرتنک يراتفر ( 10 /
β=0
، 05 / 0 ) p ≤
زين 10 دصرد زا ياهراتفر رطخرپ ار شيپ ينيب
يم دنک . مه نينچ يرگدلاو يرتپوکيله زا
لماوع شيپ ينيب هدننک رييغت رد ياهراتفر رطخرپ
دوبن .
هجیتن شهوژپ رضاح اب فده شيپ ينيب زورب ياهراتفر رطخرپ رب ساسا لرتنک يراتفر و ناور يتخانش نیدلاو
و يرگدلاو يرتپوکيله
رد گرزب يلاس روهظون ماجنا دش . جیاتن ناشن داد هک هچرگا ره هس هبنج لرتنک يرگ
اب زورب ياهراتفر رطخرپ رد حطس ود
،يريغتم طابترا تبثم دراد اما ماگنه يبایزرا مه نامز نیا هس عون
لرتنک
،يرگ اهنت لرتنک يراتفر و ناور يتخانش نیدلاو شيپ ينيب هدننک ياه مهم رد رييغت ياهراتفر رطخرپ
دندوب . رد صوصخ هنيشيپ ي يشهوژپ رد ،ناریا يشهوژپ هک هب يسررب هطبار لرتنک ياه ينیدلاو و ياهراتفر
رطخرپ نادنزرف رد هرود گرزب يلاس روهظون هتخادرپ هدش ،دشاب تفای دشن و شهوژپ ياه ماجنا هدش هب روط
يلک هب يسررب شقن نیدلاو رد زورب ياهراتفر رطخرپ رد نينس يکدوک و يناوجون هتخادرپ ؛دنا
،اذل
هسیاقم ياه تروص هتفرگ اب شهوژپ ياه نيتلا ماجنا هدش رد نیا صوصخ تروص
تفرگ .
نيلوا هتفای نیا شهوژپ يکاح زا نیا دوب هک نيب لرتنک يراتفر و زورب ياهراتفر رطخرپ هطبار ي تبثم
رادانعم دوجو
،دراد نیدب انعم هک اب شیازفا لرتنک يراتفر
،نیدلاو نازيم ياهراتفر رطخرپ رد هرود
گرزب يلاس روهظون شیازفا يم دبای . نیا هتفای اب شهوژپ ياه ،مور يراب و سیولا
(Romm et al., 2020)
و
