http://dx.doi.org/10.22108/srspi https://dorl.net/dor http://ui.ac.ir/en Strategic Research on Social Problems in Iran E-ISSN Vol

(1)

*Corresponding author

Moeinfar, S., Mohseni, R., & Mohsenitabrizi, A. (2021). Investigating the factors affecting political violence with emphasis on ethnic cleavage in west azerbaijan province.Strategic Rssearch on Social Problems in Iran University of Isfahan, 10(1), 119-147.

http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.122501.1532 https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.1.2.2 http://ui.ac.ir/en

Strategic Research on Social Problems in Iran E-ISSN: 2645-7539

Vol. 10, Issue 1, No.32, Spring 2021, pp. 119-147 Received: 13.04.2020 Accepted: 28.02.2021 Research Paper

Investigating the Factors Affecting Political Violence with Emphasis on Ethnic Cleavage in West Azerbaijan Province

Sajjad Moeinfar

PhD Candidate of Sociology, Department of Sociology, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran [email protected]

Rezaali Mohseni *

Associate Professor of Sociology, Department of Sociology, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran [email protected]

Alireza Mohseni Tabrizi

Professor of Sociology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Iran [email protected]

Introduction:

The purpose of the present study is to investigate the factors affecting political violence with emphasis on ethnic cleavage in West Azerbaijan province. Ethnic group relations are often associated with strife and tension in most societies. As long as group relations are normal in a society, there would be no problem for the social system. But when social groups, such as political groups and ethnic cultural interests, are attacked in terms of socio-economic interests, the social system becomes tense and social challenges, such as violence, arise in the society. Political violence means the use of force. It is a kind of inter-ethnic collective relation related to the realm of politics. Violence is a type of power that pursues a specific goal, and that is to define boundaries and prevent the exercise of another power. Aklaef (as cited in Salehi Amiri, 2009) believes that most of the violent ethnic conflicts are of a political nature and result from ethnic disputes over the position of groups in the political structure of such countries, as well as inter-group conflicts over the redistribution of power and the attainment of power. Frederick Barth believes that ethnic distinctions are the product of drawing and protecting borders, not the product of cultural differences that are obvious to the outside observer. Boundaries are always drawn in front of other people and are the basis for separating one group from another. Social boundaries are the opposite of objectified forms of social differences that are manifested in unequal access to resources (material and immaterial) and unequal distribution of social opportunities. Ethnic cleavages are social divisions and conflicts that go back to some manifestations of differences and structural incompatibility in a multi-ethnic society. This cleavage is widened by ethnic groups whose interests are in fundamental conflict with each other. This process leads to the acquisition of self-awareness and special values for individuals belonging to each of these branched ethnic groups. These values systematically shape the collective identity of these conflicting groups and produce a blueprint for social behaviors and actions for members of these groups, thus creating a framework for violence and social conflict.

Materials and Methods:

This research is a quantitative survey study. The main tool used in the data collection stage was a researcher-made questionnaire. The statistical population of the study consisted of citizens between the ages of 18 and 65 years in West Azerbaijan province with about 2116684 people. In the

present study, the multi-stage cluster sampling method was used. For sampling, Cochran sampling formulas were used based on which 384 samples were selected for the study.

After determining the sample size according to the geographical extent of West Azerbaijan province, Khoy (the majority of Turkish-speaking individuals) and Salmas

(2)

Strategic Research on Social Problems in Iran University of Isfahan, Vol. 10, Issue 1, No. 32, Spring 2021

http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.122501.1532 https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.1.2.2 120

(Turkish and Kurdish-speaking) were in the first cluster from the north of the province, Urmia (Turkish and Kurdish- speaking) from the provincial capital, and the cities of Naqadeh (Turkish and Kurdish-speaking) and Mahabad and Piranshahr (the majority of Kurdish-speaking) from the south of the province were selected. Then, based on the method of geographical division in five geographical regions of the cities, two regions were randomly selected. Sampling was done in which their citizens randomly answered the questions of the questionnaire. To test the research hypotheses, Pearson correlation coefficient, analysis of variance, and multiple regression were used simultaneously with SPSS version 24 software. The reliability of the questionnaire was based on Cronbach's alpha (political violence 0.82, ethnic cleavage 0.81, poor observance of civil rights 0.85, discrimination 0.89, ethnic voting pattern 0.80, and weak identity tolerance 0.71). To test the validity of the questionnaire, structural validity and factor analysis techniques were used.

Discussion of Results and Conclusions:

The results of factor analysis on 14 questions of ethnic cleavage led to the extraction of three factors (ethnic denial, ethnic distance, and ethnic demarcation), with a specific value higher than one. Together, these three factors accounted for 53.55% of the variance of the ethnic cleavage.

Also, the average score of political violence was 2.77, which is moderate to low compared to the score range (1 to 5). The average rate of ethnic cleavage in the opinion of the respondents was 2.76, which is moderate to high compared to the score range (1.29 to 4.71).

Analysis of the data from this survey showed that there was a direct and significant relationship between ethnic cleavage and its dimensions (ethnic denial, ethnic distance, and ethnic demarcation), poor observance of citizenship rights, discrimination, ethnic voting pattern, and poor identity tolerance with political violence. Simultaneous regression and path analysis showed that the variables of ethnic cleavage, ethnic voting pattern, weak observance of citizenship rights, discrimination, and the weakness of identity tolerance affected political violence and explained and predicted 28.3% of the variance of political violence.

Keywords: Ethnic Cleavage, Citizenship Weakness, Ethnic Voting Pattern, Identity Tolerance Weakness, Political Violence.

References

Abbasi, R., & Hemmati, R. (2013) A qualitative-comparative analysis of violent political conflict at macro level.

Journal of Applied Sociology, 24 (2), 89-110 (in Persian).

Alipour Gorji, M., & Shabani Kia, S. (2019) ISIL (Islamic State of Iraq and the Levant): Identity violence and the killing of civilians in salafi action. Journal of Transcendent Policy, 7 (24), 303-322 (in Persian).

Ayyubi, H. (1998) Ethnic gaps and violence in political struggles. Journal of Strategic Studies Quarterly, 1 (1), 19-38 (in Persian).

Azimi Etemadi, B. (2015) A study of social gaps and the factors affecting it in Tehran (With emphasis on class gap and cultural gap). Master Thesis in Social Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Shahid Beheshti University, Tehran.

Bangura, Y. (2006) Ethnic inequalities in the public sector: a comparative analysis. Development and Change, 37 (2), 299-328.

Barth, F. (2018) Ethnic groups and borders; social structure of cultural differences. Translated by Mohammad Reza Fadaei. Tehran: Shiraz Publication.

Bashirieh, H. (2007) Political sociology, the role of social forces in political life. Tehran: Ney Publication.

Bourdieu, P. (2001) Theory of action: practical reasons and rational choice. Translated by Morteza Mardiha. Tehran:

Naghsh-o-Negar Publication.

Burton, J. (1990) Conflict: Resolution and prevention. New York: St. Martin's Press.

Cederman, L. E., Wimmer, A., & Min, B. (2010) Why do ethnic groups rebel? new data and analysis. Journal of World Politics, 62 (1), 87-119.

Chokhachizadeh Moghaddam, M. B., & Amini Qeshlaqi, D.

(2010) Grounds behind insecurity in border areas of west azerbaijan province from the viewpoint of military- security geography. Journal of Geopolitics Quarterly, 6 (19), 186-210 (in Persian).

Etefa, T. (2019) Neither malkas nor shambas: oromo and pokomo conflict, 1991-2013. In T. etefa. the origins of ethnic conflict in africa. african histories and modernities. Cham: Palgrave Macmillan.

Fakouhi, N. (1999) Political violence: theories, discussions, shapes and solutions. Tehran: Ghatreh Publication (in Persian).

Fakouhi, N. (2006) National, communitarian and ethnic cultures and the industrial economic market in Iran.

Iranian Journal of Sociology, 7 (1), 126-48 (in Persian).

Fenton, S. (2004) Beyond ethnicity: the global comparative analysis of ethnic conflict. International Journal of Comparative Sociology, 45 (3-4), 179-94.

Galtung, J. (1990) Cultural violence. Journal of Peace Research, 27 (3), 291-305.

Gazian, H. (2001) Sociological study of elections in iran in terms of modern-traditional gap: sample of the june 2, 1997 elections. PhD Thesis, Tarbiat Modares University, Tehran.

Gurr, T. R. (1998) Why men rebel?. Translated by Ali Morshedizad. Tehran: Research Institute of Strategic Studies.

King, P. (1976) Toleration. New York: St. Martin’s Press.

Lamont, M., & Molnár, V. (2002) The study of boundaries in the social science. Annual Review of Sociology, 28 (1), 167-195.

Longxi, Z. (2009) Openness and the dialogue of civilizations- a chinese example. In M. S. Michael, & F. Petito (Eds.) (2009) Civilizational dialogue and world order: culture and religion in international relations. New York:

Palgrave Macmillan. 201-215.

Maghsoodi, M. (2006) Participation of iranian ethnic groups:

case study of presidential elections. Journal of National Studies, 7 (28), 83-108 (in Persian).

Maghsoudi, M. (2001) Ethnic developments in iran: causes and backgrounds. Tehran: Institute of National Studies (in Persian).

Mahmood Oghli, R., & Asghari Niari, Y. (2017) Examine the effective factors on political violence (case study: baloch population of Zahedan). Journal of Strategic Research of Politics, 6 (21), 73-96 (in Persian).

(3)

Investigating the Factors Affecting Political Violence with Emphasis on Ethnic Cleavage Sajjad Moeinfar et al.

http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.122501.1532 https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.1.2.2

121

Mahmoudzadeh Rezaei, S. (2011) Areas of cultural divergence and political violence among sunni people in baluchistan, kurdistan and the turkmen sahara region of Iran. M.Sc. Thesis, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabaei University, Tehran.

Mehri, K., Yazdkhasti, B., & Panahi, M. H. (2014) Meta- analysis of research on the role of factors affecting the convergent mobilization of ethnic groups. Journal of Strategy Quarterly, 73 (23), 93-114.

Mohammadvali, G. (2014) Investigating the situation of ethnic and religious divisions in the western region of the country (kermanshah and kurdistan) and its impact on the national security of the islamic republic of Iran.

M.Sc. Thesis, Faculty of Humanities, Tehran Teacher Training University.

Mohseni, R. A. (2011) Dimensions and analysis of civil rights; education and training solutions for civil rights.

Quarterly Journal of Political Studies, 3 (10), 117-144 (in Persian).

Nash, K. (2006) Contemporary political sociology of globalization, politics, and power. Translated by Mohammad Taghi Delfrooz. Tehran: Kavir Publication.

Norris, P., & Keddie, N. R. (2003) Political sociology: social gaps. Tehran: Kavir Publication.

Oliver, D. & Heater, D. (1994) The foundations of citizenship. UK: Harvester Wheatsheaf.

Panahi, M. H. (2010) Sociology of revolution. Tehran: Sales Publication.

Phelps, E. (2004) White students attitudes towards asian american students at the university of washington: a study of social tolerance and cosmopolitanism. New York: New York University.

Rasoal, C., Eklund, J., & Hansen, E. M. (2011) Toward a conceptualization of ethno cultural empathy. Journal of

Social, Evolutionary, and Cultural Psychology, 5 (1), 1- 13.

Salehi Amiri, S. R. (2009) Ethnic conflict management in Iran. Tehran: Center for Strategic Research, Expediency Discernment Council.

Seifollahi, S. (2009) Introduction to sociology. Tehran:

Jameepajuhanesina Publication.

Smelser, N. J. (2001) Theory of collective behavior. Tehran:

Moaseseye Yaftehhaye Novin.

Management and Planning Organization of West Azerbaijan Province (2017) Statistical yearbook of west azerbaijan province. Urmia.

Taleban M. R. (2010) The effect of relative deprivation on political violence using the boolean analysis (a comparative study of muslim middle eastern countries).

Iranian Journal of Sociology, 11 (4), 1-31 (in Persian).

Tong, R. (2009) Explaining ethnic peace: the importance of institutions. Res Publica-Journal of Undergraduate Research, 14 (1), 11.

Valera, S., Guàrdia, J., & Pol, E. (1998) A study of the symbolic aspects of space using nonquantitative techniques of analysis. Quality and Quantity, 32 (4), 367- 381.

Van Doorn, M. (2014) The nature of tolerance and the social circumstances in which it emerges. Current Sociology Review, 62 (6), 905-927.

Vogt, Manuel (2017) Ethnic stratification and the equilibrium of inequality: ethnic conflict in post-colonial states.

International Organization, 72 (1), 105-137.

Wimmer, A. (2017) Ethnic boundary making: institutions, power, networks. Tehran: Shirazeh Ketab.

Yousefi, A. (2001) Inter-ethnic relations and its impact on the ethnic identity of ethnic groups in iran; a secondary analysis of the data of a national survey. Quarterly Journal of National Studies, 2 (8), 13-42.

.

(4)

Strategic Research on Social Problems in Iran University of Isfahan, Vol. 10, Issue 1, No. 32, Spring 2021

http://dx.doi.org/10.22108/srspi.2021.122501.1532 https://dorl.net/dor/20.1001.1.23221453.1400.10.1.2.2 122

(5)

شهوژپ ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه

لاس مهد

، هرامش یپايپ ( 23

،) هرامش لوا

، راهب 0011 ، صص 001 - 001

خیرات :تفایرد 32 / 0 / 0211 خیرات :شریذپ 01 / 03 / 0211

لماوع یسررب رثؤم

یموق فاکش رب دیکأت اب یسایس تنوشخ رب

)یبرغ ناجیابرذآ ناتسا :یدروم ۀعلاطم(

داجس نیعم رف

یوجشناد،

یرتکد سانش هعماج هورگ

،ی مولع هدکشناد عامتجا

ی هناسر،

تاطابتراو

، زکرم نارهت دحاو ی

، دازآ هاگشناد

ملاسا ی ا،نارهت،

ی نار

[email protected]

یلعاضر ینسحم

، 

رايشناد سانش هعماج هورگ

،ی عامتجا مولع هدکشناد ی

هناسر،

تاطابتراو

، زکرم نارهت دحاو ی

، دازآ هاگشناد

ملاسا ی ا،نارهت،

ی نار

[email protected]

اضریلع ینسحم

یزیربت

داتسا،

هورگ هعماج یسانش

،یعامتجا مولع هدکشناد،

هاگشناد نارهت .ناریا،نارهت،

[email protected]

هدیکچ فده رضاح شهوژپ یسررب ،

لماوع رثؤم رب تنوشخ یسايس اب ديکأت رب فاکش هتب رتتشيب ،یسايس تنوشخ .تسا یبرغ ناجیابرذآ ناتسا رد یموق

،تنوشخ .دراد طابترا تسايس ۀزوح اب هک تسا یموق نيب یعمج طباور رد روز لامعِا یانعم یعون

زا تردق تتسا هتک فدته یتصاخ ار تيقعت

یم دنک و

،نآ صخشم ندرک اهزرم و یريگولج زا لامعِا کی تردق رگید تسا . هب ،رضاح شهوژپ رد هتیرظن زا هدمع روط

و تراتب ، تئلاکآ یاته

هنومن شور هب هک تسا یشیاميپ عون زا یفيصوت ،رضاح شهوژپ .تسا هدش هدافتسا گنوتلاگ هشوخ یريگ

شتسرپ اب و یا تققم تمان

یور هتخاتس

280 نادنورهش زا رفن و کرت

درک نابز یبرغ ناجیابرذآ ناتسا لاس رد

0218 .دش ماجنا نوتمزآ یارتب تضرف

ي ه اته یگتتسبمه یرتض زا شهوژتپ ی

مه هناگدنچ نويسرگر و سنایراو ليلقت ،نوسريپ مرن زا نامز

رازفا SPSS24 شسرپ ییایاپ .دش هدافتسا

تنوتشخ( شاتبنورک یاتفلآ آاتسارب هتمان

یسايس 83 / 1 یموق فاکش ، 80

/ 1 یدنورهش قوقح تیاعر عض ، 82

/ 1 ضيعبت ، 81 / 1 ییر یوتگلا ، یموتق یتهد

81 / 1 یتیوته یارادتم عتض ،

10 / 1 .تفر راک هب یلماع ليلقت کينکت و هزاس ییاور ،ییاور یارب و دش هديجنس ) هداد ليلقت

یاه داتعبا و یموتق فاکش نيب داد ناشن شیاميپ نیا

،)یتيموق یدنبزرم ،یموق لصاف ،یموق تیوه راکنا( نآ ،یدنورهش قوقح تیاعر عض

ییر یوگلا ،ضيعبت و یموق یهد

یتیوته یارادتم عتض

اب

،یسايس تنوشخ دراد دوجو رادانعم و ميقتسم طبار

. مه نويسرگر زا لصاح جیاتن ن ريسم ليلقت و نامز

یوتگلا ،یموتق فاکش یاهريغتم داد ناش

ییر ،یموق یهد یدنورهش قوقح تیاعر عض

،تیاهنرد و ضيعبت ، یتیوه یارادم عض

ريثأتت یسايس تنوشخ رب هتب و دراد

و یتعقاو تروتص

لیدعت ،هتفای 2 / 38 شيپ و نييبت لقتسم یاهريغتم اب یسايس تنوشخ سنایراو زا دصرد یم ینيب

.دوش

هژاو اه ی یدیلک : ییر یوگلا ،یموق فاکش یسايس تنوشخ ،یتیوه یارادم عض ،یدنورهش قوقح تیاعر عض ،یموق یهد

لوؤسم هدنسیون

رف نيعم

، آ

؛ ینسقم

، ر

؛ یزیربت ینسقم

، ( .ع 0211 .)

« هعلاطم( یموق فاکش رب ديکات اب یسايس تنوشخ رب رثوم لماوع یسررب ناجیابرذآ ناتسا : یدروم

یبرغ

») شهوژپ ، ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه ،

01 ( 0 :) 001 - 001 .

This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).

(6)

شهوژپ 030 ،ناریا یعامتجا لئاسم یدربهار یاه لاس

مهد

، راهب 0011

و همدقم هلئسم نایب

،نارتتیا تتعماج هتتعماج

یا یموقدتتنچ تتتسا

و ماوتتقا

،یتتناریا

تشذگرس اه

و و یگژی ینوگانوگ یاه اما ؛دنراد

تیوه یتناریا

اهنآ هراومه یاپرب تاکرتشم یموق

راوتسا هدوب تسا . رد هاتگن

،لوا ترورض نينچ

یکارتشا نیا تسا هک بصع تي یاه یموتق

و تلایامت هباشم نآ راهم دوش و تلعت هتب عاتمتجا یموتق رد

اس ی لعت یگتسباو و هب

عامتجا یلم رارق

؛دريگب رد نیا

،انعم

موق یرادم و تيبصع

،یموق عنام لکش تتیوه یريگ یتلم

هتب

یم رامش دیآ و نیا تعنامم هب روط هدمع اب للاتخا و تتسسگ

طباور رد نيب

یموتق داتجیا تم ی ( دوتش

،یفتسوی

.)0281

ًوتمعم

طباور هورگ اه ی یموق رد رتشيب عماوج اب زيتس و شنتت هارتمه

تسا . ات ینامز هک رد کی

،هعماج طتباور یتهورگ یعتضو رد

یداع رارق

،دراد یلکشم یارب ماظن یعامتجا هب دوجو من ی

؛دیآ

اما رگا هب هورگ اه ی

،یعامتجا هورگ لاثم

اه یتسايس ی و

عفاتنم

یگنهرف

،یموق رظنزا عفانم یعامتجا - یداصتقا ضرعت ،دوتش

ماظن یعامتجا یتم جنتشتم

و دوتش شلاتچ اته رد یعاتمتجا ی

هعماج دیدپ م ی ( دیآ

تس ي ،یتهللا 0288 :

.)083

رد یموتق للتسم

رتصاعم یسايس و یگنهرف ،یعامتجا مهم لئاسم زا یکی ،ناریا یم رامش هب .تتسا هدتش رولبتم یسايس ۀزوح رد رتشيب هک دیآ

هب رما نیا هزادتنا اتت ماوتقا ییايفارغج عیزوت یگنوگچ تلع

یا

یم ریزگان ( دیامن

،یهوکف

.)0282

شلاتچ اته یتشان ،یموتق ی زا

لماوع یفلتخم تسا هک نب ناتي یاته هتعماج ار هتب یدتج روتط

دیدهت م ی نیا .دنک شلاچ اه ینامز هب دوجو م ی دیآ هک یاهداهن

ميظنت ۀدننک طباور ماوقا نيب و دنروخب تسکش

لزتلزتم دنوتش

هک جيتن

،نآ لکش یريگ فاکش اه ی يمع تلتخم ماوتقا نيب

نورد رد هعماج تسا . یکی نیا زا شلاچ اه .تسا تنوشخ

( یهوکف

0218 :

یتم روز لامعِا یعون ار تنوشخ ،)3

؛دتناد

هب هنوگ فدارتتم رگیدتکی اب تردق و تنوشخ ،وا رظنزا هک یا هتک تتسا تردتق زا یعوتن ،تنوشخ هک توافت نیا اب ؛تسا

یم يقعت ار صاخ یفده صخشم ،نآ و دنک

و اتهزرم ندرتک

عِا زا یريگولج .تسا رگید تردق کی لام

ورب پيليف (0

یم تنوشخ یرعت رد )1993

:دسیون

« لرتتنک ره

ار یراتتفر و رازآ ای دنک یگداتسیا یتلایامت لباقم رد هک یعامتجا لتتخم ار یصاخ بوچراچ و یعامتجا ريسم کی ای و دنک ليمقت ( دراد مان تنوشخ ،دنک

،یبویا زا لقن هب 0211

:

.)20

یم شر ناهج طاقن زا یرايسب رد تنوشخ ،هزورما و دتهد

ئلاکآ.تتسا متک نآ دادتعت ،دراوم یخرب رد تتسا دتقتعم3

یريگرد گرزب شخب تنوشخ یاه

یتسايس تتيهام ،یموتق راب

زا ،یموتق نيتب طتباور رد یلاتقتنا صاتخ طیارتش رد هک دراد یتتسايس لاتتمعا هتتب تنوتتشخ نودتتب یموتتق یتتسايس لاتتمعا تنوشخ يمآ یم لیدبت ز ( دوش

،یريما یقلاص 0288

:

.)011

رسلمسا زا یکی2

لماوع مهم یاهراتفر رد تنوشخ

ار زتيمآ

دوجو فاکش یاه ،یبهذتم یداتصتقا و

یموتق یتم ناتيب دتنک

.

هعماج یا هک رد فاکش ،نآ یاه

یعامتجا دوجو

هتتشاد ،دتشاب

هب تروص هوقلاب شروتش نتتسبآ تتسا

. رد ،یتيعتضو نيتنچ

تيلقا یاه یموق - یبهذم و تاقبط

،مورقم هزيگنا یاه یناوارف

یارب تنوشخ ( دنراد

،رسلمسا 0281 : 212 -

.)222

( یداتتمتعا یتتميظع 0210

)

، ناتتیاپ رد فاکتتش ،دوتتخ تتمان

ار یعامتجا تسسگ

و دروخرب یم یعامتجا دناد

هک هتب یتخرب

رهاظم فلاتخا و یب یراتخاتس یبسانت رد

یتيموقدتنچ تعماج

یمرب ددرگ . نیا فاکش اتب یعامتجا هورتگ

ییاته هعتسوت ادتيپ

یم دنک هک ناشعفانم هب

لکش هشیر یا ضراعت رد اتب

رگیدتکی

تسا . نیا دنور هب سک یهاگآدوخ و

شزرا یاه صاخ یارب

دارفا تستنم کتی رته هتب زا

نتیا هورتگ یاته عتشنم هدتش

یم دماجنا . نیا شزرا اه هب تروص ماظن تیوه ،دنم یعمج

نتیا

هورگ یاته ضراتعتم و

دتيلوت یتحرط زا اتهراتفر و تامادتقا

یعاتمتجا یارتب ار

یاتتضعا نتیا هورتتگ اته یتم لکتتش و دتتهد

نیدب

، يترت داجیا یبوچراتچ یاتهدروخرب و تنوتشخ یارتب

ار یعامتجا رسيم

یم .دنک

یکی ،یتينما یراذگرثا آايقم رظنزا یبرغ ناجیابرذآ ناتسا مهم زا لوتط رد ناتتسا نتیا .تتسا روتشک یتينما طانم نیرت

1 Braud

2 Akulaef

3 Smelser

(7)

رب ديکأت اب یسايس تنوشخ رب رثؤم لماوع یسررب یموق فاکش

نيعم داجس …

ناراکمه و رف 032

و هدوتب اوتق عيمجت لقم و یتايلمع یدبم هشيمه ،روشک خیرات تتيمامت و یتلم تينما رب یندشانراکنا یريثأت ،تلع نيمه هب هباتشم طاتنم هتب تبتسن و تتسا هتشاد روشک یضرا ،دوتخ

یگژیو ( دراد یتصاخ یاته

یچاتخوچ ،یقلاتشق یتنيما و مدتقم هداز

ههد تًوقت .)0281

،یتبرغ ناتجیابرذآ ناتتسا رد رتيخا یاته

ندتنادرگزاب نوچمه ۀدتنیامن

ناتبزدرک هتيمورا

رد رود مجنتپ

سلجم یاروش یملاسا دعب زا 02 زور روضح رد در ،ستلجم

تيحلاص ۀدرتسگ

یاهدزمان ناتبزدرک

زا تیاوط دتنمتردق و

ذوفناب رد یاهرهش ود

دننام ،یتيموق هدقن

و ،تاميمصت ،هيمورا

تامادقا ای تاراهظا تاماقم و نًولسم لماوع ،یتلود یتیارجا

و یتراظن و نارومأم یماظتنا و یتينما شيپ زا برجت ،تاباختنا

تاباختنا ريخا یملاسا یاروش سلجم رد

رهش ،هيمورا هب ناونع

لاس رد ناتسا زکرم 0210

رد هتيمورا رهتش یملاسا یاروش و

تشهبیدرا 0211

ميسقت ، تصانم یرادا و یتسايس هتب ناوتنع

یعبنم بايمک هب هدمع روط آاسارب

موق ییارگ دهاوش و رتگید

یم ناشن ششوک دوجو اب دهد رييغت و شخرچ زونه ،دایز یاه

ناتسا ییارجا تیریدم تسايس رد یسوسقم یتبرغ ناجیابرذآ

رد .تتسا هدشن داجیا یموق هورگ ود نيب طباور تیریدم یارب

،ريخا لاسدص لامتحا

عوقو حوطس یتوافتم زا تاعزانم یموق

ناتسا رد یاه یموق و هب

،هدمع روط یزرم

هب ،روشک ناتسا هژیو

،یبرغ ناجیابرذآ هراومه

یکی زا مهم نیرت شلاچ یاته روتشک

هدوب

؛تسا اریز عوتقو انم تاتعز نيتب ،ماوتقا راتثآ و تقاوع

نایز یراب رتب نتیا طاتنم و رتب طتباور و تابتسانم ،یتسايس

یعامتجا و

یگنهرف ماوقا

؛دراد هب نيمه

،تلع تسايس ناراذگ

یتتسايس و یعاتتمتجا روتتشک

رد حوطتتس یلاتتع و یناتتيم دتتیاب

،هراومه کرد یتسرد زا ییارچ زورتب تاتشقانم یموتق

هتتشاد

دنشاب و اب ئارا ییاهراکهار

، سانم نمتض زا ناتيم نتتشادرب

نیا

،تاعزانم یماتگ

یتساسا یارتب ميتکقت یگتتسبمه یتلم

هتنيمز یسررب ،نیاربانب ؛دنرادرب یتسايس تنوتشخ زورتب یاته

شنتت شیازفا زا یريگولج و یموق تباقر يفخت یارب اتب اته

،یموتق هورتگ ود رته رد یتطارفا نارگتشنک تتيلاعف هب هجوت يتمه رب .تسا یرورض لاتبند هتب رتضاح شهوژتپ ،آاتسا ن

تنوتشخ رتب رثؤتم لماوع هک تسا شسرپ نیا هب ییوگخساپ تسا مادک یبرغ ناجیابرذآ ناتسا رد یسايس .

یبرجت ۀنیشیپ ( یزاين یرغصا و یلغوادومقم 0211

ماتن اب یشهوژپ ،)

« یتسررب

:یدروتم علاطم( یسايس تنوشخ رب رثؤم لماوع وتلب تتيعمج

)نادهاز رهش »

رتب راذتگريثأت لتماوع ،شهوژپ نیا رد .دنداد ماجنا

تنوشخ یاهراتفر شیارگ نازيم نادنورهتش نيتب رد یتسايس زيمآ

یموق لئاسم .دش یسررب نادهاز رهش ولب هفیاط–

،هقطنم نیا یا

یتب و ینمااتن یارب یبسانم ییايفارغج رتسب یتم داتجیا یتاتبث

.دتنک

یدننامه هرف یاه نارتقب روتشک ود اتب یبهذتم و یموق ،یگن ۀدز

هتتقطنم نتتیا رد تنوتتشخ شیازتتفا رتتب زتتين ناتتتسکاپ و ناتتتسناغفا یم هتعماج لتماوع راتنک رد داد ناشن جیاتن .دیازفا دتننام ،یتخانتش

یعاتمتجا راتخاتس نوتچمه یرتگید لتماوع ،یبتسن تيمورقم -

موتق متتسيس ،صاخ یگنهرف ،ناتتسا یتعيبط یاتيفارغج ،یرادتم

قاچاق تتیوقت و هتقطنم رد هتناگيب عاتبتا داتیز دادعت ،ردخم داوم

هورگ رد تنوتشخ نازيم رب یجراخ لماوع طسوت یتسیرورت یاه

.تسا راذگريثأت هقطنم نیا ( یلودتتمقم 0212

اتتب یتتشهوژپ رد ،) هدافتتتسا

زا شور

یفيصوت یليلقت–

و لتيلقت تیوناث هتتفای یاته شهوژتپ یاته

نيشيپ یارب ليلقت ريثأت فاکش یاه یموق و یبهذم رب تتينما

یلم یروهمج یملاسا

رد داد ناتشن ناریا نارتیا

زتين نوتچمه

ریاس

،عماوج لکتش یرتيگ و لاتعف ندتش فاکتش یاته یموتق

یتتم دتتناوت هتتنيمز زاتتس زورتتب و روتتهظ

،شکمتتشک یتتب

یتاتتبث و

تنوشخ یاه یسايس دشاب .

( یتتمه و یتسابع شهوژتپ جیاتن 0213

ماتن اتب )

« لتيلقت

یقيبطت - یفيک داضت یتسايس تنوتشخ زتيمآ

رد طتس نلاتک »

یرباربان داد ناشن رد

،تورث یرباربان یمسا و داصتقا ینتبم رب

تارداص

،یژرنا طرش مزً

و یفاک داضت یسايس تنوشخ زيمآ

؛تسين اما دوبن

،یسارکومد هعسوت

یگتفاين یداتصتقا و

تتيفيک

،تيمکاح کی ره

هب

،ییاهنت طرتش مزً

و یفاتک عوتقو یارتب

داضت یسايس تنوشخ زيمآ تسا . ،نيتنچمه تيکرت

ود طرتش

عتتسوت یداتتصتقا و

یتتسارکومد و

یربارباتتن رد

تورتتث و

(8)

مهد

، راهب 0011

،یسارکومد طرش

یفاک داضت یسايس تنوشخ زيمآ تسا . جیاتن

زين هب روط داد ناشن یلک داضت

یتسايس تنوتشخ ،زتيمآ

لماتش

یرباربان رد

،تورث دوبن ،یتسارکومد دوتجو

یربارباتن ،یمتسا

دوبن عسوت یداصتقا و

دوبن تيفيک تيمکاح تسا

.

(ییاتضر ۀدازدوتمقم 0211

رد ) یتشهوژپ یارتب

تخانتتش

یرظن هنيمز یاته رثؤتم رتب لکتش یرتيگ یژتارتتسا تنوتشخ

،یسايس هب هباثم هتعقاو یا هناتسر یا رد تتيعقوم ،یتیارگاو

رد

نايم هزوح یاه مکارت یتيعمج ناناملسم لها

تنس رد يتشاح

یاتتهزرم نارتتیا

ناتتشن ناتتيموب داد

،درتتک وتتلب و نمکرتتت هتتب

باختنا یاه زیامتم زا تسرهف هد تناگ یژتارتتسا یاته

شنتک /

یشنکاو تسد یم دتننز اتت رد هاتگیاج تتمواقم یتگنهرف

هتب

،ناشیا ناکما جورخ زا تيعقوم ییارگاو ار اطعا رد .دتنک نتیا

،نايم هرهب یريگ زا تنوشخ ،یتسايس هتب

ناوتنع اتهنت یتکی زا

باختنا یاه نکمم زا تسرهف هد ناگ

،یتمواقم یارتب

یبايتتسد

هب فده یفلاتئا تلود ای

للاقتسا یبلط طتسوت نتیا هورتگ اته

یراذگزمر یم

دوتش هتک یناتعم

،نآ رتتشيب هتب ماتقتنا و ،عاتفد

دودقم هدش .تسا تنوشخ

،یسايس

،دوخ خرچ یدتیدج ار

رد تيعقوم ییارگاو لکش یم دتهد هتک رد

،نآ عاتفد ،عورتشم

ینعی نتشک یارب هتشک

،ندشن و

،ماقتنا یتنعی نتتشک هتب تتلع

نتشک

،نيشيپ هب هتسويپ روط رارکت

یم دوش .

( نابلاط شهوژپ جیاتن 0211

تواتفتم یوگلا ود داد ناشن )

زا یاهروتشک رد یتسايس تنوتشخ جوم ،یبسن تيمورقم

هدش ناملسم یتهورگ ضيتعبت زا یبيکرت ،لوا :تسا

اتب داتیز

ضيتعبت اهنآ رد هک یعماوج ،یرگید و کدنا یداصتقا یربارب جیاتن رگید زا .تسا هدش يکرت ناباتش عسوت اب دایز یهورگ ،هتنايمرواخ یاهروتشک ناتيم رد هک تسا نیا روکذم شهوژپ قو هتتشادن طاتبترا ،یداتصتقا یربارباتن هب یسايس تنوشخ عو یتسايس تنوتشخ مزً تلع ،یهورگ ضيعبت ،نينچمه .تسا یتسايس تنوشخ اهنآ رد هک ییاهروشک ّيلک ،ینعی ؛تسا هدوب .دنراد یهورگ ضيعبت ،تسا هتشاد دوجو

0افتا ( )2019

، هلاقم رد ماتن اتب یا

« یرتيگرد تق یاته رد یمو

یرتيگرد ؛اقیرفآ لاتس رد وتمکوپ و وتمورا یاته

یاته 0110 -

1 Tsega Etefa

3102 » لماع داد ناشن یساسا

یريگرد نيب وتموروا و ووتکوپ

رد اتنات اتلد زا لاس 0110 هن طاقن یگتفرگبآ اموروا

( اتهاکلام )

و هن عرازم یزرواشک ووکوپ

( آابماش )

، هتکلب تنوتشخ یاته

یسايس دوب . ابیرقت مامت یريگرد یاه هناقلتسم نيتب

وتموروا و

ووکوپ زا نامز یزاسدازآ یسايس

رد لاس 0110 هتب تاتباختنا

یتتلم طبترتتم دوتتب . شيتتپ زا

،نتتیا زتتگره نيتتنچ هتتلمح یاتته

نامزاس هتفای یا نيب ود عماج تسود دوب هدشن ماجنا .

لوسار ( ناراکمه و3

یلدتمه دوتجو اب دنداد ناشن )2011

و یموق یموتمع دوتبمک نوتچمه یددتعتم لتماوع ،یتگنهرف

گنهرف ۀرابرد یمومع برجت و شناد تبرجت دوتبن ،رگید یاه

گنهرف زا یلمع تهابتش کرد رد یناوتاتن و رتگید یاه

و اته

توافت دراد تلاخد تنوشخ رد نارگید و دوخ گنهرف نيب اه

یم یلدمه داجیا عنام هک .دوش

نيم و رمیو ،نمردس (2

)2010

مان اب رگید یشهوژپ رد

« ارچ

هورگ تنوشخ هب یموق یاه تسد

یم دننز

» طتباور یتسررب اتب ،

( یموق تردق هورگ مه )EPR

زا ناتهج رتسارس رد یموق یاه

لاس 0101 ات 3112 هورتگ ناگدنیامن دنداد ناشن یموتق یاته

یا

یم مورقم یتلود تردق زا رتشيب هک هب ،دنوش

هژیو هب رگا یگزاتت

هداد تتتسد زا ار تردتتق

هتتب لاتتتبا ضرتتعم رد رتتتشيب ،دنتتشاب

یم رارق تلود اب تافلاتخا رتتشيب اتهنآ جيتسب تتيفرظ و دنريگ

و تسا یريگرد رطخ تنوشخ یاه

یم شیازفا اهنآ رد زيمآ .دبای

اروگناب رظنزا (0

،)2006

هورگ نايم یرباربان تبتسن هتب اته

متتکقم عتتبنم ،دارتتفا ناتتيم یربارباتتن یاهداتتضت یارتتب یرتتت

تنوشخ و تورتث ،دتمآرد رد یربارباتن هتک یماگنه .تسا راب

توافت رب یسايس تردق و تامدخ هب یسرتسد یتهورگ یاته

ماجنا یارب دارفا جيسب ،دشاب بطنم عوضوم ،یعمج شنک نداد

یم یقلت یمهم .دوش

شهوژپ رورم جراخ و لخاد رد نيشيپ یاه

ناتشن ناریا زا

یم شور دعب زا دهد شهوژپ رتشيب ،یتخانش

هب اه یفيک تروص

نادتهاز رهتش رد دروتم کتی طتقف و هدوتب هیوناث ليلقت ای و هب و تسا هدش ماجنا یشیاميپ تروص رتظنزا زتين شهوژتپ نآ

2 Rasoal

3 Cederman, Wimmer and Min

4 Bangura

(9)

رب ديکأت اب یسايس تنوشخ رب رثؤم لماوع یسررب یموق فاکش

نيعم داجس …

ناراکمه و رف 031

شهوژپ .دوب زکرمتم رهش کی رب یرامآ عماج ماجنا یاه

هدتش

هب زين یعوضوم رظنزا برد هدمع روط

تیوه ۀرا هتب یباتی

طتساو

موق و تيموق هدتمع .تتسا هدتش ماتجنا یتیارگ

لتماوع نیرتت

رتتظنزا یموتتق تاتتعزانم و یتتسايس تنوتتشخ رتتب راذتتگريثأت یدننامه ،یلخاد نارگشهوژپ یاه

،یگنهرف

،یموق اتب یبهذتم

تتيمورقم ،هیاتسمه یاهروشک متتسيس ،یبتسن

موتق ،یرادتم

تاغيلبت هکبتش یسايس یاته

هراوهاتم فاکتش ،یا یموتق یاته

زکرم - یتهورگ ضيتعبت و یربارباتن آاسحا و نوماريپ داتیز

شهوژپ رد .تسا فاکش زين یجراخ یاه

یاته دوتجوم ناتيم

بازحا لتخم هعماج و ذوفن ،تلود رصانع

یجراخ یناهج و

هقطنم توافت ،یا رييغت ،ینابز یاه

راتخاس یدوباتن و یتتيعمج

یوگلا یتسیزمه اور ،یموتق تيعمج مکارت ،یموق

تردتق طتب

هناسر و تاباختنا ،یموق یتسايس تنوشخ رب رثؤم لماوع زا اه

رد .دوب نیا دتنور هتب هتجوت اتب یجراتخ نارگتشهوژپ ،هنيمز

قافتا یاهدادیور تنوتشخ رتظنزا ناهج رسارس رد هداتفا

یاته

تنوشخ رب رثؤم لماوع ،یداژن شیاميپ زا هدافتسا اب ار اه

یاته

ليلقت ،یناهج هدرک هیوناث یاه

نا هب ،ناریا رد اما ؛د نیا

عوضوم

لماوع و طبترم

اب نآ و صخشم راکوزاتس ندرک یراذتگرثا

نآ

،لماوع هکنیا هب هجوت اب .تسا هدشن یدایز هجوت فده

یلصا

نیا

،شهوژپ رد یتسايس تنوتشخ رتب رثؤتم لماوع ییاسانش

،تتسا موتق ود نيتب طتباور رد یبرغ ناجیابرذآ ناتسا یتنتفگ

تسا رد یتسايس تنوتشخ ناتجیابرذآ ناتتسا زورتما طیارتش

یموتق نيب یعمج طباور رد روز لامعِا یانعم هب رتشيب ،یبرغ یتم ادتيپ طاتبترا تتسايس ۀزوتح اتب هک تسا ،نیارباتنب ؛دتنک

هرهب اب دندش نآ رب ناگدنسیون هاگدتید زا یريگ

ناتگبخن یاته

و یموق ود زا یتبرغ ناتجیابرذآ ناتتسا رد نکاتس نادنورهتش

،درک و کرت تيموق ناتتسا رد یسايس تنوشخ رب رثؤم لماوع

فاکش رب ديکأت اب ار یبرغ ناجیابرذآ .دننک یسررب یموق یاه

یرظن ینابم گتتنوتلاگ (0

تنوتتشخ راتتتفر تتتسا یعدتتم )1990

،راتتب از ۀدتتيی

دنا هشی یاه نشخ تسا . نیا دنا هشی اه لاتمعا و تنوتشخ

،راتب

1 Galtung

هب روط دمع یشان ه زا آاتسحا دتیدهت

و ینمااتن و اتب یهاتگن

ئزج ی رت رب تينما یدرف ره کتی زا نادنورهتش هدتش زتکرمتم

؛تسا

،نیاربانب هچره نتیا تتينما ار دتیدهت ،دتنک هتنيمز زاتس

،تنوتتشخ متتعا

زا ميقتتتسم راتخاتتس و هتتب .تتتسا ی

،یو رتتظن

تنوشخ

،یراتخاس یعون

تنوتشخ تتسا

هتک اهراتخاتس اتی

یعامتجا یاهداهن رب

مدرم ليمقت م ی دننک . نیا عون ،تنوتشخ

همدقم و لمکم ای تن جي ميقتسم تنوشخ (

هتب یريگراتک روز

و

تردق یکیزيف ) تتسا . تنوتشخ یراتخاتس

ناتهوی گتنوتلاگ

ليلقت یارب

،تنوشخ هب

تروص لیذ ميسقت یدنب م ی :دوش

لا . تنوشخ ميقتسم : زواجت یماتظن و دربراتک یتب تطنم

؛هقلسا ب . تنوشخ یداصتقا : شیازتفا رتقف و فاکتش یتاتقبط و

تيمورقم زا

عسوت

؛یداصتقا

ج . تنوشخ یسايس : دوبن ناکما یرادروتخرب زا

یدازآ اتی

تکراشم سانم

یسايس و

تنوشخ .د یتیوه

: لماش نارتقب اته ی یتیوته و هتقرف ا ی

(

ینابعش و یجرگ روپيلع ،ايک

0218 :

.)211

آاسارب رظن ی ،گتنوتلاگ رد

تنوتشخ ،یتیوته

ود لتماع

« آاسحا دیدهت

» و

« آاسحا ضيتعبت

» ، ب نیرتتشي شتقن

ار رد

لکش یريگ و شرتسگ نیا عون زا تنوتشخ دراد

و تاتکیرقت

و یلخاد

،یجراخ نآ ار راکوزاس رد یصاخ

دیدشت م ی دنک .

نوترب (3

هب ،)1990

ناونع یرتکفتم تتیوه

،روتقم تشیر

یريگرد اه و تنوشخ صخاش رد ار اه تسج یتیوه یاه

وجو

یم هب .دنک ینامز ،یو رظن هک

تتیوه درتف اتی هورتگ یعاتمتجا

ظاقلزا ینوناتق هتب تيمتسر هتخانتش

یتمن دوتش اتی یاتهداهن

،یعامتجا تیوه

نانآ ار تسپ رت باسح هب یم

دنروآ ای تیوه

نانآ ار تیوه رگید اه

دیدهت یم

،دنک درف هب هاوخ ،تنوشخ رد

دعب یلخاد و هاوخ رد دعب نيب یم هديشک ،یللملا .دوش

راتتفر اب هباشم یاهراتفر زا ار )ارادم( لهاست موهفم گنيک یم کيکفت هنایارگارادم راتهچ ،یعاتمتجا یارادتم یارب و دنک

یم لئاق دعب یارادتم ،ینامزاتس یارادم ،یتديقع یارادم :دوش

2 John Burton

(10)

مهد

، راهب 0011

ربرد ،یتدتيقع یارادم .یراتفر یارادم و یتیوه ارادتم ۀدتنراد

لتماع دتیاقع اتب لاخم یدیاقع غيلبت ای نايب ای دوجو ۀرابرد یبتسن ،یتشیدنارگد هتب رواتب دتننام ،لهاست ،یتگنهرف یتیارگ

یارادتم .تتسا نارگید ۀديقع یدازآ هب رواب و صعت نتشادن یگژیو ۀرابرد ارادم لامعا ،یتیوه ،نارتگید یراتيتخاريغ یاته

هفیاط ،داژن ،سنج ،تيلم دننام یارادتم .تتسا نتید و ناتبز ،

هورگ و دارفا لمقت نازيم ،یتیوه تتیوه اتب اته

تلتخم یاته

یتم ميسقت لیذ عاونا هب و تسا رگیدکی ۀرابرد یارادتم :دوتش

و یتيتسنج یارادتم ،یتيموتق یارادتم ،یتنید یارادتم ،یتيلم ( یلقم یارادم

King, 1976 :40

.)

تسا دقتعم یزگنً

هچره رد طباور ود نايم

،موق تخانش

اهنآ زا رگیدکی نوزفا رت

،دوش لامتحا لکش یريگ ءوس مهافت و

تاروصت هابتشا

ناتيم اتهنآ شهاتک تم ی ارتیز ؛دتبای اتب

دوتجو

گنهرف اه و نابز یاه اهنت ، لتخم تصرف

یارتب یبايتتسد هتب

تقيقح و نديسر هب لص و یگدنز تملاسم ،زيمآ

« تفگ وتگو »

( تسا

Longxi, 2009: 202

.)

زتیوروه مان هب دوخ باتک رد0

« هورگ اه زيتتس رد یموق ی

» ،

یبایزرا تدشرپ ینامز ار تنوشخ م

ی یموتق هورتگ ود هک دنک

هتتب ،عباتتنم نتتتشاد راتتيتخا رد و هزادتتنا ظاتتقل رقت

دتتح رد اتتبی

آايق ییوراتیور .دنتشاب رگیدتکی هب تبسن یریذپ هورتگ

اته ی

ریذتپانزیرگ یناتمز ،یموق لتخم تم

ی زا کتی رته هتک دوتش

هورگ اه تيعضو رد ار دوخ ،یموق ی هنًداعان

ا .دتنک روتصت ی

رد ،آوتتملم و یتتعقاو ،یتتنيع یتتتح و یتتنهذ ریوتتصت نتتیا هزوتتح اتته ،یداتتصتقا ،یتتسايس زا متتعا یتتفلتخم ی ،یعاتتمتجا

هدر لاغتشا و یسايس تردق سک رد ،یماظن و یگنهرف یاته

متتهم تموتتکح هتتب یتتسرتسد رد ،یماتتظن یدتتيلک تاتتجرد و ی

تتتلزنم و نأتتش رد ،یداتتصتقا و یتتتشادهب ،یهاتتفر تاتتناکما بادآ ،یعامتجا شزرا ،کسانم ،موسرو

یتگنهرف یاهداهن و اه

کرد و تفایرد یم ( دوش

،یدوصقم 0281 :

.)21

رد ناهج رصاعم

، لوقم قوقح

،یدنورهش تيباذج

یداتیز

دراد و ققت نآ هب مهم نیرت کلام تيعورشم تتموکح

اته ی

1 Horwitz

کيتارکومد لیدبت

هدش

؛تسا هب هنوگ یا هک یتح تموکح اه ی

کيتارکومدريغ زين

یاعدا مأتت ني و یارتجا قوتقح یدنورهتش

دنراد (

اکذ

،یی 0280 :

.)33

رد عماوج

،کيتارکومدريغ هب

ره هزادنا

هک دادبتسا و یب یتلادع رتريگارف ،دتشاب هتب ناتمه هزادتنا زتين

مهوت لعت هب تيعمج یاه ،یراتبت فرژ رتت ناتکما و شنتکاو

یعمج عافد و عمج زا

« یدوخ

» نوخ و داژن داينب رب رتدنمورين

م ی دوش (

یلسوت و یتاجن ،ینيسح 0282 :

.)23

مورقم یزاس یعامتجا ،تتيلقا دتنويپ یعاتتمتجا يعتضت ار

یم دنک و ماوتقا هتب کتش جوم ،یدنورهتش

هتب ناوتنع یتیورين

هدننکارگمه رد

عماج رصاعم یم دوش . مورقم یزاتس تتيلقا یاته

یموق زا یدنورهش اب

لامعا و نامتفگ ییاه یم ماجنا دوتش رد هتتک

اهنآ

،سنج

،داژن تقبط یعاتمتجا و

گتنهرف هتتب ناوتتنع لتتماوع

راذتگريثأت هتب

رگیدتمه رتم

یم طبت ( دنوش

،ینسقم 0281 :

.)022

( یزاتتين و یملاتتسا 0281

دتتندقتعم ) داتتعبا ،یدنورهتتش

و

یاهورملق هک دراد یتفلتخم

دتیاب اهنآ هب هتجوت یدتج .دوتش

یدنورهش هک

هب دعب قوتقح یارتب ،دراد یگتتسارآ ،یتگنهرف

یعامتجا لقا

تي هتب ،تسا لئاق مارتحا اه شزرا

اته یتگنهرف ی

نیا ليمقت هب ،لاح نيع رد و تسا دنبیاپ هعماج شزرا

اه هتب

مادقا رگید دارفا من

ی نمتضتم ،یدنورهتش یتسايس ورملق .دنک

و تتصرف و دازآ تاباختنا ییاپرب ،یسايس تکراشم ،ییر ح یعاتمتجا دتعب .تتسا یتسايس صانم هب هنادازآ یبايتسد ح و هافر زين یدنورهش مأت

ارتب یعامتجا ني ،نادنورهتش ی

مأتت ني

لقادتتح اتته ار یداتتصتقا هاتتفر و یتتتشادهب و یتتشزومآ ی

یمربرد تيساسح ،یربارب و تلادع داجیا یارب ششوک و دريگ تتينما داتجیا یارتب شتشوک ،یعامتجا تلاکشم و لئاسم هب ،یموتمع تتشادهب و تملاتس ،یزومآداوتس ،هافر و یعامتجا هلمجزا مهم رت نی هفلؤم اه ورهش یعامتجا دعب ی ( تسا یدن

هتب

،یرگسع و یزاين ،یجنگ زا لقن 0212

:

.)81

3رگ شنتک تتسا دقتعم یاته

یتعمج ،یتضارتعا هتلمجزا

تنوشخ

،یسايس جيتن دتشر عیرتس تبتسن تاراتظتنا رتت هتب

تصرف یاه یعقاو

؛تسا هب نيمه

،تلع هورگ ییاه هک دوخ ار

2 Gurr