هدکشناد یعیبط عبانم و یزرواشک
یشزومآ هورگ تتاابن حلاصا و تعارز
نایاپ دشرا یسانشراک هجرد تفایرد یارب همان
هتشر رد شیارگ یزرواشک یسدنهم ی هب و کیتنژ
یهایگ یداژن
لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب نیلا یقلات زا
دنقردنغچ شخبدیما یاه
:رگشهوژپ
یرین یئانث داهرف
:امنهار داتسا
نایلافس دیما رتکد هنازرف میلس رتکد
:رواشم داتسا
یرغصا یلع رتکد رتکد یبجر رذابا
رویرهش 1398
ناونع و :روآدیدپ مان نیلا یقلات زا لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب
دنقردنغچ شخبدیما یاه
/ یرین یئانث داهرف
داتسا نا امنهار : هنازرف میلس رتکد و نایلافس دیما رتکد
داتسا :رواشم نا رتکد
رتکد ،یرغصا یلع یبجر رذابا
خیرات :عافد 30
/ 6 / 1398
حفصدادعت :تا 108
.ص
نایاپ هرامش :همان
اپ هرامش / هورگ مان ی
نا همان
:هدیکچ :فده نیا .دش ارجا دنقردنغچ فلتخم ماقرا یفیک و یمک فلتخم تافص یبایزرا روظنم هب شیامزآ
:قیقحت شور زا هدافتسا اب شیامزآ
20 پیتونژ کولب حرط بلاق رد دنقردنغچ ااب یفدااصت لماک یاه
4
رد رارکت رین هقطنم رد عقاو یصخش هعرزم لاس رد
1397 - 1398 دیدرگ ارجا .
هتفای اه : سنایراو هیزجت جیاتن شیامزآ زا لصاح یاه هداد
داد ناشن ،هعرزم زبس ششوپ دصرد تافص هک
راع تافص و دصرد جنپ لامتحا حطس رد میساتپ و میدس نازیم و هشیر رطق ،گربمد لوط ،گرب لوط ، ام دانق داصرد ، تاییایلقق هاتیلاکلآ بیرض ،هرضم نژورتین نازیم ،بعشنم و لک هشیر دادعت ،گرب یزبس هرمن و هشیر درکلمع ،صلاخ دنق درکلمع ،صلاخان دنق درکلمع -
کی لامتحا حطس رد یدرز دصرد
ینعم توافت یاراد نیگنایم تاسیاقم .دندوب ماقرا نیب رد راد
داد ناشن گرب یاهرتماراپ رظن زا پیتونژ
ااه
هرامش 15 و 20 هیقب زا رترب گرب رع و لوط نیرتشیب اب پیتونژ
اه العتم گربمد لوط نیرتلااب .دندوب
هب پیتونژ اه هرامش 9 و 16 زا هشیر رطق رثکادح و دوب پیتونژ
هرامش 10 هشیر دادعت رظن زا .دمآ تسد هب
لک پیتونژ اه هرامش 11 و 13 ینعم توافت نودب ریااس زا رترب راد
پیتونژ ااه و داندوب پایتونژ هراماش 7
ق یگدوالآ رثکاداح شیامزآ نیا رد .درک دیلوت ار بعشنم هشیر دادعت نیرتشیب 7
/ 13 رد داصرد پایتونژ
هرامش 9 نآ رادقم نیرتمک و دش هدهاشم ود هاب لعتم
پایتونژ هراماش 10 و 12 و میداس نازایم .دواب
رد میساتپ پیتونژ
هرامش 15 یلاح رد ،دوب دوخ نازیم رثکادح رد هک
پیتونژ هراماش 20 نازایم نیرتلاااب
هتیلاکلآ بیرض رظن زا .تشاد ار هرضم نژورتین پیتونژ
هرامش 3 ،داد ااصتخا دوخ هب ار نازیم نیرتلااب
یتروص رد هک تونژ پی هرامش 15 ،صلااخان دانق درکلمع نیرتلااب .دش بجوم ار م دنق دصرد نیرتلااب
زا هشیر و صلاخ پیتونژ
هرامش 12 بایترت هابق دمآ تسد هب 69
/ 10 ، 193 / 8 و 59 / 85 و رااتکه رد نات
هب لعتم تافص نیا ریداقم نیرتمک پیتونژ
هرامش 3 .دوب
هجیتن :یریگ صلاخ دنق دصرد اب هشیر رطق نیب دراکلمع و صلااخان و صلااخ دانق دراکلمع ،صلاخان و
ینعم و تبثم طابترا هشیر و تبثم م دنق و میساتپ نازیم اب میدس نازیم نیب هطبار .تشاد دوجو راد
ینعم ینعم و یفنم یگتسبمه لاصحتسا بیرض و صلاخان و صلاخ دنق دصرد اب و راد نیاننمه ،دواب راد
نژورتین نازیم اب میساتپ نازیم ینعم و تبثم یگتسبمه هرضم
هتیلاکلآ نازیم اب هرضم نژورتین .تشاد راد
ینعم و یفنم یگتسبمه و یافنم یگتاسبمه صلاخان و صلاخ دنق دصرد اب هتیلاکلآ بیرض .داد ناشن راد
ینعم ینعم و یفنم یگتسبمه لاصحتسا بیرض اب زین م دنق دصرد .داد ناشن راد .داد ناشن راد
هژاو دیلک یاه :ی
،دنقردنغچ هرضم نژورتین ،صلاخ دنق ،هشیر درکلمع
1 فده و همدقم-
1-1 - دنقردنغچ هایگ
ق دااانقردنغچ
Beta vulgaris L.
ق ااااتب سناااج هاااب ااالعتم هداونااااخ زا Beta
Chenopodiaceae
.تسا جانفسا هریتق سنج
ق ااتب Beta
کای رد حطاس هدرتاسگ زا یا
و هنارتیدم یایرد و اپورا رسارس رد یلامش کیتن تآ لحاس و ایناتیرب ریازج زا
هایس یایرد
تااسا هااتفرگ همااشچرس دنااس هااناخدور هااناهد و راااف جیاالخ اات ،یدراااکنایبق
2005 .
مهم زا یکی دنقردنغچ هنوگ نیرت
یاه ناهایگ ،تسا یتعنص هاایگ نایا
تاشک رایز حطاس
دودح 1 / 8 ر راتکه نویلیم زا شیاب رد و تسا هدرک لاغشا ناهج حطس رد ا
41 رد رواشک
یم تشک و هتفای شرتسگ ایند رسارس ،نارااکمه و شارق دوش
2006 راظن زا دانقردنغچ .
دوداح تشذگ زا سپ هزورما .تسا ییلااب تیمها یاراد یداصتقا 200
هانخیرات زا لااس
دودح ،دنقردنغچ 40
ایرط زا راشب زاین دروم زراکاس زا دصرد نیماات یاعارز هاایگ نایا
یم ،ناراکمه و رمیرگق ددرگ 2007
طانم رد زراکاس دیلوت یارب مهم یهایگ دنقردنغچ .
نایا رد نااهج رکاش دایلوت مواس کی ات مراهچ کی ًابیرقت هک تسا لدتعم یاوه و بآ اب ،تواکیاردق درایگ یام ترواص طاانم 2006
هب ، یروط لااس رد هاک 2015
یاهروااشک ،
کیرمآ ،هسنارف نااهج رد دانقردنغچ هدننک دیلوت گرزب روشک جنپ هیکرت و هیسور ،ناملآ ،ا
،ویافق دندوب 2015
.
2-1 - هچخیرات و أدبم دنقردنغچ
هاب اایند رد نآ رااک و تشک هقباس هک دیدج ًاتبسن تسا یهایگ دنقردنغچ 200
لااس
یم ،هدانبادخق تاسا هدواب هانارتیدم هزوح دنقردنغچ یلصا أدبم .دسر 1368
؛ ،ردنااسکلا
1971 یم دنقردنغچ هایگ تشکزا لاس نارازه هچرگا . ناوانع هاب نآ تیمها نکیل ،درذگ
لااس رد دنق عبنم و اذغ یدامحمق تاسا هداش هتخاناش رایخا یاه
،نارااکمه و هاپت لگ
1378 . یمیدق ق نیفوطسرا هب طوبرم ،دنقردنغچ زا هدافتسا یارب دهاوش نیرت 385
ات 445 لبق
یم د یم زا نیاتلا ماان اب اجنآ رد هک هدش دراو یزورما یایلاتیا هب هایگ نیا نانوی زا .دشاب
"
"اتب اهدعب و هدش هتخانش
"
"هنیل دومن هدافتسا هایگ نیا سنج یراذگمان یارب مان نیا زا
،ناراکمه و یم سلاا خیشق 1384
هاب ماداقا هاک دواب یاصخش نیالوا دراشآ لراکزنارف .
هنوگ ح صا نقردنغچ یاه
هاجاوخق دراک دنق جارختسا و درکلمع هدزاب شیازفا تهج د ،روپ
1383 . شیوگ رد .تسا دایز رایسب زین ناریا رد دنقردنغچ تشک هقباس زا نارایا یناتاساب یااه
مان هب ردنغچ دانق دیلوت یارب ش ت نیلوا .دوش یم و هدش دای ردنگچ و ورنچ ،ددنچ یاه
لاس هب ناریا رد دنقردنغچ زا 1273
جه کای سیاسات زایتما هک تسا طوبرم یسمش یر
هاجاوخق دایدرگ راذاگاو یاکیژلب تکراش کای هاب گزایرهک رد دنق هناخراک ،روپ
1383 .
ق دانق تعنص سیسات ودب زا دنق ردنغچ دیلوت دروکر نیرتلااب 113
هعاسوت و لابق لااس
لاس رد ،ناریا رد دنقردنغچ تشک 1385
دوداح هلااس راه .دااتفا اافتا 5
نات نوایلیم
هناخراک هب و دیلوت روشک رد دنقردنغچ یم لایوحت دانق یاه
و یبااقون نایهلادابعق ددراگ
،ناراکمه 1386
.
18 ... زا لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب
3-1 - دنقردنغچ دیلوت و تشکریز حطس
یعارز لاس رد دنقردنغچ حطس 96
- 1395 دوداح رواشک رد 141
دروآراب رااتکه رازاه
اب یبرغ ناجیابرذآ ناتسا .تسا هدش 9
/ 27 ار حطس نیرتشیب دصرد هداد اصتخا دوخ هب
ناتسا .تسا ف ،یوضر ناسارخ یاه
ااب بایترت هاب نادامه و نیوزق ،هاشنامرک ، را 8
/ 24 ،
6 / 14 ، 9 ، 6 / 3 و 2 / 3 هبتر روشک لک دنقردنغچ یضارا دصرد دواخ هاب ار مشش ات مود یاه
هداد اصتخا ًاعمج روبزم ناتسا شش .دنا
2 / 83 یم اراد ار روشک دنقردنغچ دصرد .دناشاب
ننمه اب دنقردنغچ تشک ریز حطس نیرتمک نی 185
.تاسا ناجنز ناتسا هب لعتم راتکه
یاعارز لااس رد لیبدرا ناتسا رد دنق ردنغچ تشک ریز حطس 1395
- 96 ، 3000 رااتکه
هک تسا 13
/ 2 هامانرامآق تاسا هداد ااصتخا دواخ هاب ار تشک ریز حطس لک زا دصرد
،یزرواشک داهج ترازو 1396
.
دنقردنغچ دیلوت روشک لک
8 یعراز لاس رد نت نویلیم 96
- 1395 .تاسا هدش دروآرب
اب یبرغ ناجیابرذآ ناتسا 33
نایا ناگداننکدیلوت تاسخن هاگیاج رد روشک دیلوت زا دصرد
ناتسا و تسا هتفرگ رارق لوصحم نادامه و نیوزاق ،هاشنامرک ، راف ،یوضر ناسارخ یاه
اب بیترت هب 9
/ 22 ، 4 / 13 ، 4 / 3 و 9 / 2 د مهس دصرد هابتر دانقردنغچ لواصحم دیلوت ر
یاه
هداد اصتخا دوخ هب ار مشش ات مود ًاعمج روبزم ناتسا شش رد .دنا
9 / 84 لاک زا داصرد
دایلوت ااب لایبدرا ناتسا .تسا هدش دیلوت روشک دنقردنغچ 145000
،نات 8 / 1 زا داصرد
روااشک داهج ترازو همانرامآق .ددرگ یم دیلوت لیبدرا ناتسا رد روشک دنق ردنغچ ،یز
96 -
1395 . طسوتم روط هب روشک دنقردنغچ درکلمع 57376
یم راتکه رد مرگولیک نیرتشیب .دشاب
ااب بایترت هب روشک رد درکلمع رادقم نیرتمک و 72429
و 28098 رااتکه رد مرگوالیک
ناتسا هب لعتم یم ناتاسلگ و ناتسزوخ یاه
دایلوت دراکلمع ،تاشکریز حطاس .داشاب
ناتسا رد دنقردنغچ لیبدرا
48448 یم راتکه رد مرگولیک
و دایلوت ،حطاس دروآراب .داشاب
لوداج رد ناتاسا کیکفت هب دنقردنغچ راتکه رد درکلمع 1
- 1 یااهرادومن و 1
- 1 و 1 - 2
.تسا هدش نایب
لودج 1 - 1 - رد ناتسا کیکفت هب دنقردنغچ راتکه رد درکلمع و دیلوت ،حطس دروآرب
یعارز لاس 95
- 1396
فیدر ناتسا مان
حطس تشک ریز دیلوت نازیم
راتکه رد درکلمع
1 یقرش ناجیابرذآ
325 16250
50000
2 یبرغ ناجیابرذآ
40136 2450794
61062
3 لیبدرا
3000 145344
48448
4 ناهفصا
3018 131575
43597
5 یرایتخب و لاحمراهچ
2182 93051
42645
6 یبونج ناسارخ
869 31300
36018
7 یوضر ناسارخ
26717 1452002
54348
8 یلامش ناسارخ
3370 146800
43561
9 ناجنز
185 5200
28108
10 نانمس
2867 165600
57761
11 سراف
12545 591526
47152
12 نیوزق
2924 111743
38216
13 ناتسدرک
1280 60249
47070
14 نامرک
300 8149
5 / 27162
15 هاشنامرک
13995 877403
62694
16 ناتسرل
7103 426288
60015
17 یزکرم
656 33153
50538
18 نادمه
8426 558502
66283
لک عمج 140821
8079807 57376
ترازو همانرامآق راتکه رد مرگولیک هب درکلمع و نت هب دیلوت ،راتکه هب تشک ریز حطس ،یزرواشک داهج
1396
20 ... زا لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب
لکش 1 - 1 هایگ راتکه رد دیلوت نامدنار لاس زا دنقردنغچ
1350 یلا 1397 ناریا رد
لکش 1 - 2 - ناتسا دنقردنغچ تشک ریز حطس عیزوت لاس رد روشک لک هب تبسن اه
یعارز 95 - 1396 ،یزرواشک داهج ترازو همانرامآق 1396
رادومن 1 - 3 - ناتسا دنقردنغچ دیلوت نازیم عیزوت یعارز لاس رد روشک لک هب تبسن اه
95-1396 ،یزرواشک داهج ترازو همانرامآق
1396
لکش 1 - 4 لاس زا دنقردنغچ هایگ تشک ریز حطس 1350
یلا 1397 ناریا رد
22 ... زا لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب
4-1 - دنقردنغچ یسانشهایگ تاصخشم
ق دییولپید ًاتعیبط ،هلاس ود تسا یهایگ سیراگلو اتب یملع مان اب دنقردنغچ 18
= 2n
و
و هدوب نایجانفسا هریت زا یام دنسپروش یهایگ هداوناخ نیا یاضعا زا رگید یرایسب دننام
هجاوخق دشاب ،روپ
1383 ،پایتونژ و یطیحم طیارش هب هتسب ،دنقردنغچ دشر هرود لوط .
زا 5 ات 9 یم ریغتم هام یم هتخاناش رراید یهاایگ ناوانع هب و دشاب
هاجاوخق دواش ،روپ
1383 . هریخذ مادنا یم هدیمان هشیر دنقردنغچ یا
دودح هتبلا .دوش 90
هشیر ًاتقیقح نآ دصرد
و هدوب 10 یم دواجو هاب هپلریز روحم زا هقوطق یناقوف دصرد ،یناطلاس و یکچواکق دایآ
1375 .تسا هدش لیکشت تمسق راهچ زا و هدوب رادبآ و گرزب ردنغچ یلصا هشیر.
هریخذ هشیر زا تمسق نآ هب فلا گربمد ،تاشادرب نامز رد هک یا
اصتم هدانز یااه ل
یم رس تسا .دنیوگ
نییاپ تمسق هب ب هقطنم ات رس زا رت
گربمد راثآ هک یا هاقوط دراد دواجو هایلوا یااه
یم .دنیوگ نییاپ تمسق هب ج هریخذ هشیر رطق هک ییاج ات هقوط زا رت
هب یا 3 یتناس یم رتم دسر
یم هشیر .دنیوگ
نییاپ تمسق هب د طا مد ًاح طصا اهتنا ات هشیر زا رت
یم .ددرگ
تمسق نیا نیب یاصلاخان تاظلغ و دانق داصرد ،نزو ااحل زا اه
توافت اه لاباق یااه
هظح م کینکت زا رثااتم هک دراد دوجو یا عوان و یامیلقا طیاراش ،یاعراز یااه
پایتونژ
یم ،ناراکمه و یباقون نایهلادبعق دشاب 1384
.
دنقردنغچ ةیلوا عون رد نآ رایع و هدش زکرمتم هشیر رد دنق 6
- 5 رد تاسا هدوب دصرد
یلاح رد هک پیتونژ اه دودح ات ینونک 22
- 20 هجاوخق تسا هدیسر دصرد ،روپ
1377 .
مرف هب و هدش زبس ینیمز نورب یرط هب ،لوا لاس رد .تسا هلاس ود یهایگ دنقردنغچ یم نیوکت تزر گرب دیلوت .دبای
میاجح زاین هشیر لاح نامه رد و هدش ماجنا لوا لاس رد
یم عمجت نآ رد زراکاس و هدش نادانبخی عوراش زا لابق ًلاوامعم هشیر .دبای
ناتاسمز یاه
ات نآ هشیر درکلمع تسا نکمم و دوش یم تشادرب 83
اات دانق درکلمع و نت 15
رد نات
لگ مود لاس رد .دسرب راتکه هناد و اه
یم دیلوت اه وکق دنوش
،ناراکمه و یکچ 1372
.
هراهب لمع مود لاس رد لگ دیلوت همزلا هراهب .تسا یزاس
رد ناتاسمز رد ًلاوامعم یزاس
هنهایگ یتقو ای و لوا لاس نایاپ هابرجت ار رراید یامرس کی رارقتسا زا دعب هلصاف ب اه
یم ماجنا ،دننک یم دیلوت رادلگ ناهایگ یدراوم نینچ رد .دوش
هشیر هک دنوش زراکااس اهنآ
یم یبوچ یدایز رادقم هب و هداد تسد زا ار دوخ هاعرزم رد رادلگ ناهایگ دایز دادعت ،دنوش
یم شهاک ار دنق درکلمع و تشادرب نامدنار ،روپ هچاوخق دهد
1383 .
یم دیفس ای و یرتسکاخ گنر هب هشیر تسوپ نیاب هاشیر طاسوتم نزو .دشاب
400 اات
1000 لتخم لماوع ریثات تحت مرگ هاب یهااگ و تسا ریغتم ،ف
5 زاین رتاشیب و مرگوالیک
یم دواجو هاب هاقوط یور زا یاگربمد ةلیسو هب گرب ره و هتشادن یدایز دشر هقوط .دسر
یم هقوط طسوتم روط هب .دیآ 5
- 4 و یکچواکق داهد یام لیکاشت ار هاایگ رت نزو دصرد
،ناراکمه 1372
.
یم راب رد ار هشیر کشخ نزو مظعا تمسق زراکاس درایگ
داننام یراگید یاهدانق ااما
،هانیمآ یاهدیاسا لایبق زا یافلتخم ینداعم و یالآ داوام زین و زونیفار و زوتکورف ،زکولگ ،ناراکمه و یکچوکق دراد دوجو هشیر رد میساتپ و میدس ،نیئتورپ 1372
.
گرب هدراشف ماهب و گانت چیپرام تروص هب دنقردنغچ رد اه ااشنم هاقوط زاکرم زا یا
یم نیا هب .دریگ گرب یرط
یمیدق یاه گرب و جرااخ رد رت
ناواج یااه راراق لاخاد رد رت
گرب .دراد گرب گرم و ندشریپ اب نامزمه ناوج یاه
ااهنآ یااج و هدرک دشر یمیدق یاه
یم ار گرب زا یمین زا شیب .دریگ یم شزایر دشر لصف یط هتوب ره یاه
ف اتا هاک دابای
گرب لوا لاس رد .تسا یدایز کشخ هدام دنغچ یاه
ًاتباسن گرابمد یاراد و ناهپ دانقر
تاسا تواافتم فالتخم یااهداژن رد هرایت زبس ات نشور زبس زا گرب گنر .دنتسه یدنلب
24 ... زا لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب
میرکق ،هداز 1377 ،ناراکمه و یهللادی ؛ 1377
کای لیکاشت هاایگ ،مود لااس رد ًلاومعم .
یم بعاشنم تعراس هاب هقااس نیا و هداد ار هدنهد لگ هقاس تاباعاشنا ةاجیتن رد .ددراگ
ف یم لیکشت هک یناوار هب تسا نکمم هایگ عافترا ،دوش
2 لگ .دسرب مه رتشیب ای رتم هاب اه
تاجتسد ای و درفنم تروص 2
ات 5 یم رهاظ ییات لگ .دنوش
داقاف و کچوک دنقردنغچ یاه
یاراد ،هدوب گربلگ 5
یم هاتوک یگدام کی و مچرپ لگ .دنشاب
و ناشگرگد هاایگ نایا یاه
خ و دنتسه راگزاساندوخ هناد .تسا ردان رایسب اهنآ رد ینشگدو
و دااب هلیاسو هب هدرگ یاه
یم لاقتنا تارشح هجاوخق دنبای
،روپ 1377 .
لگ دادعت هب هجوت اب دنقردنغچ رد هتاسد ود هاب هداش لیکاشت یاهرذاب ،مه رانک یاه
یم میسقت :دنوش
1 - هناوج دنچ رذب هناوج دادعت : مرژ یتلومق یا
رذب نیا یاه 5
- 2 وب ددع ماگنه رد و هد
هناوج دادعت هب ندش زبس یم دیلوت هتوب ،رذب رد دوجوم یاه
یاراب ًلاوامعم روذاب نیا .دوش
کاخ هژیو هب و دعاسمان طیارش زا هدافتاسا مااگنه اما دنتسه بسانم نیگنس و یسر یاه
هتوب فذح ،روذب نیا یم یروراض ندرک کنت لمع و یفاضا یاه
،هدانبادخق داشاب 1368
؛
ه و یکچوک ،ناراکم
1372 .
2 - هناوج کت رذب طیاراش یاراب و هدوب هناوج کی یاراد اهنت رذب عون نیا : مرژونومق یا
یم بسانم کاخ و اوه و بآ رظن زا دعاسم کی روذب نیا هناد ره زا هکنیا هب هجوت اب .دشاب
هب هناوج یم دوجو میرکق دنراد ندرک کنت هب یرتمک زاین اذل ،دیآ
،هداز 1377 .
غچ یم ار یعارز یاهردن میاسقت هوراگ رااهچ هب اهنآ یرهاظ تایصوصخ یانبم رب ناوت
:درک 1 - گربق یجانفاسا ردانغچ یازاجم عون ود رب لمتشم هورگ نیا :یگرب ردنغچ شیااه
یم زپ و تخپ یقیقح جانفسا ریظن ای هتفرگ رارق هدافتسا دروم دلااس یارب ردانغچ و دوش
ایم و گربمد یارادق ییایرد ملک داننامه ای دلااس هیهت یارب هک رادبآ و تفلک ،دیفس گربن
یم فرصم یزبس ناونع هب ییایرد ملک .تسا دوش
2 - هاشیر یزبس کی ناونع هب هورگ نیا :یغاب ردنغچ تاشک نااسنا فرااصم یاراب یا
یم مادنا یاراد یغاب یاهردنغچ همه .دوش هریخذ یاه
هرک ًابلاغق رادبآ یا دنتسه لکش یا
فاب هک تاسا هدمآ دوجو هب هپل ریز روحم زا ًاتدمع و هدوب زیچان رایسب نآ تخس و یبوچ ت
،یناطلس و یکچوکق 1375
.
3 - هفولع ردنغچ و هاتفرگ راراق هدافتسا دروم ماد یاذغ ناونع هب ًارصحنم هورگ نیا :یا
احن یاانبم رب یتوافتم عاونا هورگ نیا رد .تسا گرزب هقوط و هپلریز روحم اهنآ ةصخشم هو
هدش صخشم گنر و دشر ،یردصق دنا
1386 .
4 - دعاسم طیارش رد هک تسا یهایگ دنقردنغچ :دنقردنغچ 10
- 8 دانق رااتکه رد نت
یم دیلوت اب ربارب هک دنک
–6000
5000 ،یناطلاس و یکچواکق تسا لوناتا راتکه رد رتیل
1375 . یم تاشک نااهج فلتخم طاقن رد رضاح لاح رد هک ییاهردنغچ دنواش
و نزو راظن زا
هداش میسقت حرش نیا هب یلصا پیت دنچ هب دنق دصرد رادقم و هشیر ةزادنا ،هدانبادخق دنا
1368 . هورگ فلا هتیراو :Z
و هدواب ردوز .دنتاسه داایز دانق داصرد یاراد هوراگ نایا یاه
هشیر هاناخراک زا هاک یقطانم یارب اهردنغچ نیا .دنراد یمک ًاتبسن درکلمع و کچوک یاه
رود یم بسانم ،تسا دایز لقن و لمح هنیزه و دنتسه .دنشاب
هورگ ب هتیراو نیا :N
هشیر یاراد اه و دنتاسه یطاسوتم دانق دصرد اب طسوتم ییاه
کاخ یارب بسانم ،یطیحم دعاسم طیارش و زیخلصاح یاه
یم رت .دنشاب
هورگ ج هشیر و دایز درکلمع یاراد هورگ نیا :E
دانق داصرد یالو دنتاسه یگرزب یاه
هتیراو نیا .تسا مک ًاتبسن اهنآ لوصحم ،دشاب ینلاوط و کنخ راهب لصف هک یقطانم رد اه
لاس رد .دننک یم دیلوت یرتشیب پیت نداد یاق ت ااب رایخا یاه
پیت ،دواجوم یااه یااه
هدمآ دواجو هاب طساو دح دیدج نایا .دانا
پیت :ا دانترابع ااه ،EN
وZE
،هدانبادخقNZ
1368 .
2 نابم- ی پ و ی ش ی هن قحت ی ق
1-2 - دنقردنغچ یفیک و یمک تافص
ق نارااکمه و یاقیقح یداباردص 1390
یاسررب رد یافیک و یامک تافاص
پیتونژ ااه
یراجت هک دندرک شرازگ دنقردنغچ پیتونژ
اه
،رتلااب امویب یاراد یرتلااب هشیر درکلمع
.دنتشاد رین هجیتن
هک دش یریگ رکلمع ف تخا
نیب رد هشیر د پیتونژ
اه تافص هب فلتخم
یم طوبرم یفیک و یمک فلتخم .ددرگ
ق ناراکمه و روپزیزع 1395
رد داییولپیرت یاهدایربیه یفیک و یمک تافص یبایزرا رد
دنق ردنغچ هزییاپ تشک یرت یاهدیربیه هک دنداد ناشن
و یامک تافاص ااحل هاب داییولپ
یفیک توافت ینعم یاه یاصلاخان اهدایربیه یاخرب رد هاک دنداد ناشن یراد
تایفیک و اه
،نانآ شیامزآ رد .دوب اهدیربیه ریاس زا رتشیب یرامآ احل هب نییاپ هتوب دادعت ،هتوب دادعت
سا لاباق دراکلمع و دانق درکلمع ،دنق دصرد ،هشیر درکلمع ،هتفر هقاس هب یاه و لااصحت
لاصحتسا بیرض ینعم اهدیربیه نیب رد یرامآ احل هب
نیننمه ،دش راد زا یکااح جیاتن
ف تخا دوجو م
.دوب دیفس دنق درکلمع یارب راد ینع
هعلاطم رد ق ناراکمه و یکیناخ یشخب اضرم غ
1390 و یامک تایصوصخ یخرب یور
یفیک پیتونژ اه یریگ هجیتن دنقردنغچ هدش ح صا دیدج دش
هک فاص ا رکاش دراکلمع ت
ه یصلاخان ،دیفس ا
م دنق ،میدس و تزا ی یانعم توافت
نیاب رد راد پیتونژ
ااه نااشن
.دنداد ق یلاذ و یدارم 1392
یرادیاپ و یراگزاس یسررب رد پیتونژ
اه ااب دانق ردنغچ مرژونم
راظن زا ااه هاتیراو یرادیاپ و طیحم ر پیتونز لباقتم رثا ،یرتماراپان یاه شور زا هدافتسا راهچ رد فلتخم تافص پیتونژ
یراکردانغچ هزوح مهم هقطنم جنپ رد دنق ردنغچ مرزونم
نوتسیب دنق هناخراک ار
م لاس هس تدم رد هاک دندرک شرازگ و هعلاطم درو
پیتونژ ااه هاب
یمک فلتخم تافص احل یانعم ف تاخا یاراد یفیک و
نیاب رد و داندوب راد پیتونژ
ااه
،
پیتونژ نیرترادیاپ دنق رایع تفص رظن زا نیریش پیتونژ
.دیدرگ یفرعم
یسررب رد یاه
ق ناراکمه و نایدمحم 1397
رثا پیتونژ نیاننمه و دانق دراکلمع راب
راد یانعم داصرد کی لامتحا حطس رد تاشیامزآ هیلک رد یفرصم بآ یرو هرهب رد .دواب
یرو هراب ااسا راب ااهنت یح اصا هامانرب یط اه پیتونژ باختنا بآ تیدودحم طیازش .دواش یم رتمک یکشخ هب تمواقم و درکلمع اب یاه پیتونژ هب یهتنم لاومعم بآ فرصم نانآ شیامزآ رد بیترت ندوب توافتم هب هجوت اب
پیتونژ اه هدوالآ و یراایبآ مک طیارش رد
اقم رد یرامیب هب یگ یواق طاابترا نیاننمه و یاگ هدولآ ریغ و یرایبآ مک طیارش اب هسی
نیاب راد یانعم طاابترا ندوابن راگید فرط زا و درکلمع و ایناموزیر هب یرامیب می ع نیب هاب هاک دراک طابنتاسا ناوات یم یرامیب هب هدولآ طیارش رد دنق درکلمع اب یبآ مک می ع یاه همان رب رد دیاب یم دنق ردنغچ نارگداژن یکاشخ هاب لامحت شیازافا تهج یح صا
پیتونژ اه نامزمه روط هب ار ایناموزیر یرامیب هب تمواقم و یکشخ هب لمحت ، دنق ردنغچ
.دنریگب رظن رد یخرب یفیک و یمک یسررب رد پیتونژ
اه طاسوت ایناموزیار یرامیب هب دنق ردنغچ مواقم
ق ناراکمه و نایرلااس 1389
هک داد ناشن یسررب جیاتن کاتنآ و ویاگان ،اتسار ،ریزور ماقزا
نیرترب ،راتکه رد هشیر دیلوت رظن زا بیترت هب پیتونژ
ااه یراامیب نایا هاب تباسن موااقم
نیننمه .دندوب پیتونژ
اه رکاش دایلوت رثکاداح بیترت هب زین اتسار و کیتنآ ،ریزور ،ویاگان
.دنتشاد ار راتکه رد دیفس ق ناراکمه و هنازرف 1394
را یسررب اب یااه یاگزیو و یکیژوالونف لاحارم عواقو طابت
ک و تیمک اب یکیژولوفروم ی
ردانغچ یرذاب یااه هتوب هک دنداد ناشن دنق ردنغچ رذب تیف
هدراک زاغآ ار دوخ یهد لگ ،یرذب یاه هقاس لیکشت زا سپ هتفه شش ات جنپ دودح دنق
28 ... زا لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب
یفنم یگتسبمه .دوش یم لیمکت هایگ دشر زا هلحرم نیا ،هتفه ود تدم رد و نازایم نیب
هاناد دراکلمع ااب یاشیاز داشر هرود و رذب ندیسر ات هتوب لماک یهدلگ زا یتفایرد یامد ااب .داش داهاوخ راجنم رذاب دراکلمع شهاک هب،دش هرود ندش ینلاوط هک دهد یم ناشن داشر هرود یناامزمه لاامتحا ،دنق ردنغچ یرذب یاه هتوب دشر یکیژولونف لحارم یوعت طیارش اب اه هتوب یشیاز لاابند هب ار درکلمع شهاک هک دبای یم شیازفا یطیحم دعاسم ان
.دراد هجیتن هک دش یریگ تااقیقحت تسا یرورض ،هدافتسا دروم رذب درکلمع شیازفا یارب
رذاب دایلوت رد هاعرزم تیریدم و ح صا لیبق زا رذب دیلوت هب هطوبرم لیاسم دروم رد مزلا عون هب تبسن دنق ردنغچ پیتونژ
درایگ تروص .
ناانآ شیاامزآ رد مژوانوم رذاب دایلوت رد
یاسانش تاخیر و یکیژوالوفروم یاه یگزیو رظن زا یردام یاه هیاپ ،دنق ردنغچ دیربیه ف تاخا رگیدکی اب هتوب یروطب ،دنتاشاد
هاک یرداام یاهدالاو
7112*SB36
و
28874*
و رذاب کاشخ نزو ،هخااش کشخ نزو ،یعرف و یلصا هخاش دادعت نیرتشیب یارادSB37
نزو .دوب لک کشخ هجیتن
دش یریگ یاعرف یااه هقااس یور ااه لاگ هک نیا هب هجوت اب
شیازفا ثعاب ،یردام یاه هیاپ نیا رد رتشیب یعرف هقاس دادعت نیاربانب ،دنوش یم لیکشت .تسا هدش رذب درکلمع ق ناراکمه و این جورع لیهس 1391
رب رد ر یااه پایتونژ درکلمع یازجا و درکلمع یس
دنق ردنغچ فلتخم هک دنتفایرد
دانق دراکلمع ،هاشیر دراکلمع دننام یبایزرا دروم تافص
،صلاخان
،صلاخ دنق درکلمع و میاساتپ میداس ، م دنق دصرد ،رکش لاصحتسا بیرض
هرضم نژورتین پیتونژ نیب رد یرامآ احل هب
یگنایم یاراد دنقردنغچ فلتخم یاه ن
یااه
.دندوب یتوافتم راد یانعم تواافت هاشیر درکلمع رد دنق ردنغچ فلتخم یاه پیتونژ نیب
یدراکلمع ف تاخا هاشیر دراکلمع نیراتمک و هشیر درکلمع نیرتشیب نیب .دش هدهاشم لداعم 37 / 56 نیب .دش هدهاشم دصرد پیتونژ
اه صلااخ دانق دراکلمع هاب تبسن فلتخم
رد صلااخ دانق درکلمع نیرتشیب هکیروط هب دش هدهاشم راد ینعم توافت پایتونژ
11 و
رد نآ نیرتمک پیتونژ
5 .دیدرگ هدهاشم
قناراکمه و یحتف 1387
نااشفا هدراگ یاصوصخ و یمومع یریذپ بیکرت یسررب رد
بیکرت یسررب روظنم هب هک دنق ردنغچ دییولپید یاه و یمک تافص یمومع یریذپ
Title and Author:
Study Study of quality and quantity of yield of hybrids sugar beet (Beta vulgaris L.) obtaned through crossing between
advanced lines / Farhad Sanaie Niri
Supervisor:Omid Sofalian/ Salim Farzaneh
(Ph. D) (Ph. D)
Graduation date: (Ph.D)
Number of pages:
Abstract
Research Aim:. This experiment was conducted to evaluate different quantitative and qualitative traits of different sugar beet genotypes.
Method:. The experiment was carried out on 20 genotypes of sugar beet in a randomized complete block design with 4 replications in a private farm located in Nir district in 2018-2019.
Findings: The results of analysis of variance showed that the percentages of green field cover percentage, plant number, leaf length, petiole length, root diameter and sodium and potassium content at 5% probability level and leaf width, total root number and branch traits were significant differences at 1%
probability level among genotypes. Also the nitrogen content, alkalinity coefficient, alkali content, molasses sugar content, gross sugar yield, net sugar yield, root yield and vegetable-yolk score were significant differences at 1%
probability level. Mean comparisons showed that number of plants in genotype with number 17 and leaf parameters were in genotype with number15 and 20 the highest leaf length and width, respectively. The highest petiole length belonged to genotypes 9 and 16 and the maximum root diameter was obtained from genotype 10. In terms of total root number, genotypes with numbers 11 and 13 were significantly higher than other genotypes, and genotype 7 produced the highest number of branched roots. In this experiment, the highest (13.7%) contamination was observed in genotype 9 and the lowest was in genotypes 10 and 12. Sodium and potassium levels were highest in genotype 15, while genotype 20 had the highest amount of harmful nitrogen. In terms of alkalinity coefficient, genotype 3 had the highest rate, whereas genotype 15 had the highest percentage of molasses sugar. The highest gross sugar, pure sugar and root yield were obtained from genotype 12 (10.69, 8.193 and 85.59 ton / ha, respectively) and the lowest values belonged to genotype 3.
Conclusion: There was a significant positive relationship between root diameter and percentage of pure and gross sugars, pure and gross sugar yield and root yield. The relationship between sodium content and potassium and molasses sugar content was positive and significant, with a negative and significant correlation with the percentage of pure and gross sugar and extraction coefficient. Correlated nitrogen showed a significant negative correlation with
30 ... زا لصاح یاهدیربیه درکلمع تیفیک و تیمک یسررب
alkalinity. The alkalinity coefficient showed a negative and significant correlation with the percentage of pure and gross sugars. The percent of molasses sugar was negatively and significantly correlated with extraction coefficient.
Keywords:
Sugar beet, Root yield, Pure sugar, Nitrogen
Faculty of Agriculture and Natural Resources Department of Agronomy and
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.Sc.in Genetic and inbreeding
Study of quality and quantity of yield of hybrids sugar beet (Beta vulgaris L.) obtaned
through crossing between advanced lines
By:
Farhad Sanaie Niri
Supervisor:
Omid Sofalin (Ph. D) Salim Farzaneh(Ph. D)
Advisor:
Ali Asghari (Ph.D) Abazar Rajabi(Ph. D)
September 2019
