Research Paper
Comparative analysis of urban vitality in old and new neighborhoods with the approach of the right to the city: The case study of neighborhoods in Yazd city
Ali Hosseini a, Zohreh Fanni b, Ali Momeni b
a. Department of Human Geography, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
b. Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
A B S T R A C T A R T I C L E I N F O
The right to the city is not only a material concept; citizens and city dwellers must be involved in the production of the city atmosphere; It is one of citizens' rights to enjoy a lively urban atmosphere, dynamic neighborhoods, and neighborhoods worthy of dignity, as well as the efforts of their neighbors. But to achieve this right, the citizen must first observe the rights.To produce a space that reproduces the lively urban space for all citizens. The historical city of Yazd, which has a rich heritage hidden in sustainable values, has rapidly undergone spatial changes under the pressures of modernity. Political decisions in recent years have caused social and economic imbalances in the city of Yazd, which can be clearly seen in the vitality of the neighborhoods of Yazd. After reviewing and analyzing the findings, neighborhoods; Fahadan neighborhood (historical context) has the highest rate of vitality, the Safaieh neighborhood is in the second rank of the wealthy (new) neighborhoods of the city, and in the third rank is the suburban neighborhood of Eskan Kavir (Neighborhoods in transition). The location of the Fahadan neighborhood in the first place is the amount of urban vitality due to the high diversity in the body and those present in the environment. On the other hand, the location of the Eskan Kavir neighborhood in the third place is not a reason for the low vitality of the neighborhood because the incomplete and vulnerable body has reduced the quality of life in the area.Among these three neighborhoods, the Safaieh neighborhood has the best situation in terms of environmental quality, but It is evident that there is a sense of alienation and a lack of social capital among residents as well as alienation from passers-by and passers-by.
Urban Vitality, Right to City, Yazd City,
Eskan Kavir Neighborhood, Fahadan Neighborhood, Safaieh Neighborhood.
25 March 2022 1 June 2022
2 August 2022 29-51
. Corresponding author (Email: z-fanni@sbu.ac.ir)
Copyright © 2022 The Authors. Published by University of Tehran. This is an open access article under the CC BY license (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).
Citation: Hosseini, A, Fanni, Z., & Momeni, A. (2022Comparative analysis of urban vitality in old and new neighborhoods with the approach of the right to the city A case study of neighborhoods in Yazd city. Journal of Geographical Urban Planning Research, 10 (2), 29-51.
http://doi.org/10.22059/JURBANGEO.2022.344362.1707
Extended Abstract Introduction
As a man-made artifact, the city has the same life cycle as humans. Among the contemporary damages of the city, we can mention the decline and withering of urban neighborhoods. The neighborhoods on which the city's dynamism depends to a great extent have turned into dormitories where the presence of citizens has decreased drastically. Solving this challenge that threatens many opportunities in the city and many problems stemming from this damage is the focus of part of the research and projects of the city's specialists. Cities can be considered successful when they can host lively street activities, whereby people with different characteristics can come together with ease in public spaces, at different times, and for different purposes. Vitality, after all, is the symbol of successful urbanism. As it was said, the lack of urban vitality is a global problem, and in Iran, all cities can be considered involved with this problem.
Numerous political, economic, social, cultural, physical, etc. factors are the basis for the lack of vitality of urban neighborhoods, which have similarities and differences between the reasons in different contexts. Political decisions in the past years have caused social and economic imbalance in the city of Yazd, which can be clearly seen in the vitality of the neighborhoods of the city of Yazd. For this reason, in this research, the urban vitality of one of the historical neighborhoods of the city is examined along with two other neighborhoods, one with an informal settlement structure and the other with a strong economic structure in the affluent part of the city. In these neighborhoods, it should be described according to its physical and social structure.
Methodology
The research method in this study is descriptive-analytical with a practical purpose. The statistical population of this research is all the residents of Skan Kavir, Safaiyeh, and Fahadan neighborhoods, and the sample size was obtained using the
Cochran formula of 340, according to the population of these neighborhoods, there are 170 questionnaires in Eskan Kavir neighborhood, 70 questionnaires in Safaiyeh neighborhood and 100 questionnaires in Fahadan neighborhood.
The questionnaire was completed randomly. In order to conduct theoretical studies and provide measures of vitality in urban spaces, the method of collecting information has been to use the library method and the use of existing documents.
Convenience and comfort, safety and security, diversity and attractiveness, leisure and fun, scope and range, interaction and sense of place. To conduct operational studies, field methods, interviews, photography, and questionnaires were used, and data were analyzed by SPSS software, T-tests, regression, and ANOVA.
Results and discussion
The concept of vitality is a mental concept, most of which are manifested in a neighborhood in the form of a series of behaviors, and judging the vitality of a neighborhood is not easily obtained, and sometimes vitality is not found in a neighborhood with a high quality of life, and in a neighborhood with a low quality of life. Vitality is visible. The city of Yazd, one of the ancient cities of the country, has lost its traditional texture in recent years due to the migration process. After examining the studied neighborhoods, the Fahadan neighborhood has the highest level of vitality in the historical context of Yazd, it is in the second rank of Safaiyeh neighborhood among the wealthy neighborhoods of the city, and it is ranked third in the marginal neighborhood of Eskan Kavir. The above ranking is based on a set of indicators and variables, but only paying attention to the numbers in the study of a psychological issue such as vitality makes the conclusion far from reality. It seems that in order to understand the vitality of neighborhoods, in addition to quantitative studies, it is necessary to analyze the mental space. Residents. What separates the concept of vitality from other
concepts that are close to it is the issue of diversity, and the fact that Fahadan neighborhood is in the first place is also due to the high diversity in the body and the people present in the environment.
Conclusion
The view of the right to the city by Henry Le Four can be examined from two perspectives: the right that the citizen has over the city and the right that the city has over the citizen. It is not fair and logical that any action outside of logic, value, norm, and humanity, in general, is done in the city, and in the end, the consequences are placed on the shoulders of the city. The major part of human growth and excellence is owed to the city, so the city also has a right on the shoulders of the citizens. The right to the city is not only a material concept; citizens and city dwellers must be involved in the production and atmosphere of the city; produce and reproduce the space they produced. But one of the rights that citizens enjoy is the right to a lively urban atmosphere, dynamic neighborhoods, worthy of dignity, and course the efforts of the citizens of a neighborhood. But to achieve this right, the citizen must first observe the right; To produce a space that reproduces the lively urban space for all citizens. Producing and increasing the public space that all citizens can benefit from, increasing the collective spirit (not individual and atomized), and establishing
distributive justice in society are among the rights that the city deserves. The sum of these cases makes the society out of the individual state and creates local communities; Where the fate of people is important to each other. Increasing the capacity of society in meeting the needs (commensurate with the values and priorities) leads to the growth and development of the local community. The output of this path is the provision of resources for everyone and intergenerational and intergenerational justice, a stable situation where development is not for a few but for all and not for a few years but forever.
Funding
There is no funding support.
Authors contributed
Authors contributed equally to the conceptualization and writing of the article.
All of the authors approved thecontent of the manuscript and agreed on all aspects of the work Declaration of competing interest None.
Conflict of Interest
Authors declared no conflict of interest.
Acknowledgments
We are grateful to all the scientific consultants of this paper.
هلاقم یشهوژپ
لحت ی ل بطت ی ق ی گدنزرس ی
رهش ی رد تلاحم دق ی م و دج ی د اب ور ی درک رهش هب قح
هعلاطم دروم
:ی تلاحم رهش ی دز
لع ی سح ین ی - شناد ی را فارغج هورگ یا ی ناسنا ی
، فارغج هدکشناد ی
،ا ا ،نارهت ،نارهت هاگشناد ی
نار
هرهز نف
1ی - شناد ی را هورگ فارغج یا و همانرب یزیر رهش ی
، هدکشناد مولع مز ی
،ن هاگشناد هش ی د تشهب ی
،
،نارهت ا ی نار
لع ی ینمؤم - وجشناد ی رتکد ی هورگ فارغج یا و همانرب یزیر رهش ی
، هدکشناد مولع مز ی
،ن هاگشناد هش ی د تشهب ی
،
،نارهت ا ی نار
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
ناگژاو یدیلک :
،رهش هب قح ،یرهش یگدنزرس ،ریوک ناکسا هلحم ،دزی رهش .هیئافص هلحم ،ناداهف هلحم
خیرات تفایرد :
05 / 01 / 1401
خیرات یرگنزاب :
11 / 03 / 1401
خیرات شریذپ :
05 / 05 / 1401
.صص 51 - 29 قح دنتسه یرادروخرب نآ زا نادنورهش هک یقوقح زا یکی
هب یاضف هدنزرس یرهش ،تسا
یارب دنورهش اما .هلحم کی نادنورهش ششوک و شلات هتبلا و تلزنم و ناشروخرد ،ایوپ یتلاحم ار ییاضف ؛دنک تیاعر ار یقوقح دیاب تسخن قح نیا هب ندیسر یاضف نآ دیلوتزاب ،هک دنک دیلوت
رهش .دشاب نادنورهش همه یارب یرهش هدنزرس یخیرات
دزی هک ثاریم زا ینغ هتفهن رد شزرا یاه
یرادیاپ رادروخرب
،تسا هب تعرس تحت هتینردم یاهراشف راچد
تلاوحت ییاضف .تسا هدش
یداصتقا و یعامتجا نزاوت مدع بجوم هتشذگ نایلاس رد یسایس تامیمصت هک هدش دزی رهش رد
یم دزی رهش تلاحم یگدنزرس رد ار هلئسم نیا هب ناوت
لیلحت و یسررب زا سپ .درک هدهاشم حوضو
هتفای مود هبتر رد ،تساراد ار یگدنزرس نازیم نیرتشیب )یخیرات تفاب( ناداهف هلحم ؛تلاحم اه
نیشن دنمتورث تلاحم زا هیئافص هلحم (
س هبتر رد و دراد یاج رهش )دیدج هیشاح هلحم مو
نیشن
ریوک ناکسا (
رد یگدنزرس نازیم تسخن هاگیاج رد ناداهف هلحم یریگرارق .تسا هتفرگرارق )راذگ
ناکسا هلحم یریگرارق رگید یوس زا .تسا طیحم رد نارضاح و دبلاک رد لااب عونت زا یشان یرهش لاک هکارچ تسین هلحم یگدنزرس ندوب نییاپ رب لیلد موس هاگیاج رد ریوک بیسآ و صقان دب
ریذپ
نیرتهب هیئافص هلحم ،هلحم هس نیا نایم رد .تسا هدروآ نییاپ ار هدودحم یگدنز تیفیک هدودحم سح و یعامتجا هیامرس مدع و یگبیرغ هدیدپ اما تساراد طیحم تیفیک ثیح زا ار تیعضو هبیرغ و نانکاس نایم یناکملا هب نارذگهر و نارباع اب یزگ
لباق یسوسحم روط شم
اب هک تسا هدها
یم هتکن نیا هب هجوت .درک دادملق یبولطمان تیعضو رد یگدنزرس ثیح زا ار هدودحم نیا ناوت
رد
همادا هب هئارا اهداهنشیپ رد تهج بثت ی ت و ازفا ی ش طاقن توق و شهاک طاقن فعض و دبت ی ل نآ اه هب
طاقن توق هتخادرپ م ی دوش .
1 لوئسم هدنسیون . Email: z-fanni@sbu.ac.ir
:دانتسا .یلع ،ینمؤم و هرهز ،ینف ؛یلع ،ینیسح (
1401 .) لیلحت یقیبطت یگدنزرس یرهش رد تلاحم میدق و دیدج اب درکیور قح هب رهش هعلاطم
یدروم : تلاحم رهش دزی هلجم . شهوژپ یاه یایفارغج همانرب یزیر یرهش 10 ، ( 2 ،) 51 - 29 .
http://doi.org/10.22059/JURBANGEO.2022.344362.1707
همدقم رهش هب هباثم کی .دراد ناسنا دننامه یتایح ریس رشب تسد هتخاس عونصم بیسآ زا
یم رهش رصاعم یاه و لاوز هب ناوت
یرهش تلاحم یگدرمژپ ییایوپ هک تلاحم .درک هراشا
تسا هتسباو نآ هب یدایز دح ات رهش هاگباوخ هب
هدش لدب ییاه
نآ رد نادنورهش روضح هک هب
تدش شهاک هتفای .تسا تصرف زا یرایسب هک شلاچ نیا عفر دیدهت ار رهش رد دوجوم یاه
یم ه بیسآ نیا زا هتفرگ تأشن تلاضعم زا یرایسب و دنک هژورپ و تاقیقحت زا یشخب روحم دنتس
لئاسم ناصصختم یاه
.تسا رهش یم ینامز اهرهش تیلاعف نابزیم دنناوتب هک دنوش یقلت قفوم دنناوت
ینابایخ یاه بنجرپ
شوجو ،دنشاب هب بجوم دارفا نآ
یگژیو اب یم فلتخم یاه نامز رد ،یمومع یاضف رد هدوسآ لایخ اب دنناوت
یارب و فلتخم یاه مه درگ فلتخم فادها
دنیآ . ،یگدنزرس تیاهنرد
تسا قفوم یزاسرهش کی دامن ، (
Lynch, 1984
) ، اریز نابایخ اه هن اهنت یاهاضف زا رذگ یارب
نآ زا هدافتسا و ندنام یارب هکلب ،یمومع ،اه
همه ییاهزیچ هئارا ،دنراد زاین نادنورهش هک ار
یم دنهد . نیلوا زا یکی
هیرظن ینازادرپ هدیا نینچ زا هک یگدنزرس ،عونت دروم رد ییاه
تلاحم هیرظن ،درک تیامح نابایخ یگدنزرس و زادرپ
ییاکیرمآ - ( زبوکاج نیج ییاداناک 1916
- 2006 دوب ) (
Varo, 2022
) . دروم رد دوخ یلصا باتک رد زبوکاج نیج
"
و گرم
اکیرمآ گرزب یاهرهش یگدنز
"
( 1961 رهش تایح هیام یعامتجا تلاماعت هک درک للادتسا ) بنجرپ
شوجو تسا . هب یاج
هعومجم لوح اهرهش نتخاس رب ،یرظن لوصا زا یا
یگدیچیپ هب تبسن دیاب نازیر همان رهش لخاد رد ناسنا یگدنز یاه
دنشاب ساسح دنهد اقترا ار یداصتقا و یعامتجا طاشن ات
(
Jacobs, 1961
.) سب ًابقاعتم ی
را ی د ناققحم زا ی
رگ
(
Buchanan, 1988; Gahl, 1988; Mass, 1984
)،
ناکم هک دندقتعم اه
ی گدنز هب قفوم ی
خ ی نابا ی تلاماعت و
عامتجا ی نآ اربانب .دنتسه هتسباو اه ی
،ن حارط ی رهش ی هن اهنت ز دروم رد ی
تخاسر اه ی ف ی ز ی ک ی
، لاعف دروم رد هکلب ی
ت و اه
ور ی اهداد ی عامتجا ی لتخم ف ا رد هک تسا ی
ن ناکم م خر اه ی ( دهد
Montgomery, 1998
.) کی یرهش یگدنزرس
تصرف عاونا زا هتساخرب تسا ییاضف تیفیک هبرصحنم یمرگرس و یراجت یاه
یاراد هدایپ رباع مکارتم تیعمج و ،درف
عونت رظنزا یعامتجا (
Mass, 1984
) . هاضف رگا یمومع یا هب
یتسرد تصرف دنوش یحارط ماعت عاونا یارب ار ییاه
لا ت
هاگ یعامتجا هب
یم مهارف هاگ دنروآ
تلاماعت نیا و هب
رهاظ یب تیمها گدنز کی یعامتجا تفاب هک تسا یرهش ی
بنجرپ شوجو یم لیکشت ار ( زبوکاج یحارط هیرظن قبط .دهد
1961 هب مه یرهش یگدنزرس ،) مه و نابایخ هب یسرتسد
دراد زاین نامتخاس مکارت هب (
Moratidis & Portinga, 2020
) . طیحم اب بلغا یگدنزرس نیاربانب مکارتم یرهش یاه
تسا هارمه (
Ye Lee & Liu, 2018
.) هلصاف لااب مکارت اب ینیشنرهش یم شهاک ار اه
هکبش و دهد یعامتجا یاه
گرزب یلک یعامتجا لماعت ،رت و رت
یوق تیامح یم نکمم ار کیدزن طباور زا رت
دزاس (
Moratidis, 2018
.)
یم ار یرهش یگدنزرس نادقف لضعم رهش هب قح هاگدید بلاق رد ناوت
(
Lefebvre, 1968
) نییبت هک حرش نیدب ؛دومن
دنورهش ا یشقن طیحم تخاس رد تلاحم نانکاس و ن راذگریثأت
و یسایس تامیمصت زا هدمآرب یاضف نیا زا اهنت و هتشادن
یداصتقا ریثأت
یم هدش بلس نآ زا ییایوپ و نایرج و هتشاد یهاگباوخ هبنج هک تسا یتلاحم هخرچ نیا یجورخ .دنریذپ
.تسا راثآ شهوژپ یرظن ینابم شراگن یاتسار رد و شهوژپ نیا للاخ رد رخأتم
هزوح نیا رد یسرربدروم
هک تفرگ رارق
یم ریز حرش هب تاعلاطم یجورخ :دشاب
مهم رت ی ن گدنزرس لصا ی
ارب ی بحاص نارظن لخاد ی ب ی رتش عم ی اهرا ی و درخ
دبلاک ی گدنزرس ی دننام هدایپ یرادم اناوخ و یی
، ح ی تا اهاضف ،هنابش ی
ز و عونت ،زبس ی
اب یی سانش ی ا تسا هدوب ی
ن لاح رد ی
دنا هک تسا ی
نادنمش جراخ ی عم هب ی اهرا ی گدنزرس نلاک ی
ظن ی ر وپ یا یی هقطنم داصتقا ا
ی
، باذج ی ناهج ت ی و یرگشدرگ
،
بات روآ ی
، وپ یا یی رهش قطانم ی
، وپ یا یی هلحم و اه هریغ ارب و هتشاد هجوت ی
نآ اقترا اه ی ک یف ی ت حم ی ط اهنت ی ک ی زا
وی گژ ی اه ی گدنزرس ی تسا هدوب ،یدنواهن(
1399 ).
رف یآ دن همانرب ری ز ی ارب ی اهاضف ی مومع ی ور اب ی درک گدنزرس ی رد ی ک وه دنچ رهش یت
ی تاقبط و ی
، تروص رد اهنت ی
م ی دناوت تن هب ی هج ود هک دسرب بولطم شیپ
طرش ساسا ی اهراتخاس هب هجوت : ی
عامتجا نلاک ی
، س ی سا ی گنهرف و ی هجوت و
لاع هب ی ق جرت و ی تاح اضف نارگشنک مامت ی
مومع ی ق رظندم ار رار
دهد ( ،ناراکمه و یبسامهط 1399
).
اتسار نیمه رد
هکبش زاس ی ژولوکا ی ک ا تاموزلم زا ی
داج ی ک پ ی دنو هب ی هن م ی نا اهاضف ی بعت هب و نادنورهش روضح دعتسم ی
ر دی رگ اضف ی
رهش هدنزرس ی
هافم .تسا ی
م ی فرظ دننام ی ت بط لمحت یع
ی
، فرظ ی ت نامزاس هد ی
، اپ و ی راد ی ژولوکا ی ک ی زا هک مهم نیرت
هکبش لوصا اه
ی ژولوکا ی ک حارط .تسا ی
پ ی هدا هار م اه ی دناوت ا هب ی ن هکبش زاس ی ازفا بجوم و هدرک کمک ی
ش گدنزرس ی
رهش ی ددرگ ( نسحم ی درف و ناراکمه ، 1398 ).
ب ی ن گدنزرس ءاقترا ی
رد یاهاضف مومع ی یاهرهش ور اب
ی درک هدناماس ی
رظنم یرهش ی ک یوگلا طخ ًاتبسن ی ش اب ی ب دب .دراد دوجو تبثم ی
ن ترت ی ب پ ی اهداهنش یی حارط نوچ مه ی
حص ی ح فک رد
یزاس ناملبم و یرهش
هدناماس و تمرم ، ی
ا ،اهاضف ی داج یربراک یاه تامدخ ی ا ،عونتم ی داج ناملا یاه یرنه هلمجزا
ور ی اهدرک ی هدناماس ی رهش ی گدنزرس ءاقترا هب هک تسا ی
رد یاهاضف مومع ی م کمک اهرهش ی
دنک ( تواکذ ،ناراکمه و
1399 .) کراپ ثادحا اه
هب ناونع مهم زا یکی صخاش نتفرگ رظن رد دنمزاین یرهش هدنزرس یاهاضف داجیا رازبا نیرت
یاه
؛لاثم یارب تسا یعونتم کراپ
اه ی هطاحا نوکسم قطانم طسوت هدش ی
ح شقن ی تا ی رت ی نانز روضح و دنتسه اراد ار
رتلااب ی اقم رد ار ی هس کراپ اب اه ی هطاحا اس طسوت هدش ی
ر اهدرکلمع ی
ربراک ی مز ی ن وقت ی ت م ی
،دننک ثأت زا و ی ر پ ی اهدنو ی
عامتجا ی اضف یی شان ی لد هب هلحم دحاو زا ی
ل م هرهب کراپ و مدرم روضح ی
دنرب (
Mushkani & Ono, 2021
).
صخاش زین یداصتقا یاه ریثأت
لباق یهجوت یم یرهش یگدنزرس نازیم رب یم لاثم یارب ،دنراذگ
ناوت ریثأت نیمز تمیق
ار یرهش یگدنزرس نازیم رب هجوتدروم
،هک داد رارق نامز
ی ق هک ی تم ازفا ،دور رتارف فطع طاقن زا نکسم ی
ش رمتسم
قی تم نکسم هب جیردت عضت ار رهش هناروآون و طاشن ی
ف دهاوخ درک (
Yu & Cai, 2021
).
گدنزرس ی رهش ی م ار ی ناوت ط رد ی ف هدرتسگ ا ی اهاضف زا ی رهش ی تح و هدرشف ی
هژورپ اه ی نوکسم ی ی
،تفا اهنت
نامز ی عمج مکارت هک ی
ت و اب ی گژ ی اه ی ف ی ز ی ک ی کرت ی ب لاعف ،دوش ی ت اه ی وپ یا ناسنا عونتم و ی
ورت ار ی ج م ی دنک (
Vare et
al., 2022
).
هلاقمرس رد ناریپ زیورپ ))صخشم رهش هب صخشم قح(( ناونع اب یا
دقن اب ادتبا همجرت
یسیلگنا ناونع
The right
to the city
نتسناد بسانم و همجرت نیا نتسناد لماکان و )رهش هب قح( هب همجرت
( )صخشم رهش هب صخشم قح
بجوم ار یلبق ناونع جک
یمهف یم دناد مهم . هیرظن نیرت حرطم
هدش ثحب رد هک تسا نیا هلاقم نیا رد هدنسیون یوس زا
راچد ات درک ادج مه زا ار حطس ود دیاب یروئت نیا زا جک
یمهف :لماش حطس ود رد هیرظن نیا .دوشن یموهفم شاشتغا و
یم هک لوا حطس دیآ دیدپ دیاب هک یقح رب رظان تسا یموهفم صاخ رهش هب صاخ قح ؛دیمان یلیلحت حطس ار نآ ناوت
نآ مه نتخاس نیا رد و نانکاس تسد هب
، هتفر دوجوم عضو یوسارف هب دوخ زین رهش نانکاس
، دوخ یناسنا تیمامت هب
زن ید کیدزن و ک شلات ؛حطس رد اما .دنوش رت
یم ار نآ هک دراد رارق یحلاصا ییاه یقادصم حطس ای راذگ حطس ناوت
هدش یهت رهوج زا میهافم حطس نیا رد .دیمان ح ،رشب قوقح نوچ یا
مهم نآ زا و نانز قوقح ،تکراشم ق توافتم قح ،رت
یداصم و یسرتسد قح ،ندوب نآ ماسقا و یدنورهش قوقح و نآ ق
نآ ریاظن و ر اه
کیدزن یعقاو حوطس هب ا یم رت
دزاس
،ناریپ(
1394 )
نامه روط یم زین ناریا روشک رد و تسا یناهج یلضعم یرهش یگدنزرس نادقف دش هتفگ هک ریگرد ار اهرهش مامت ناوت
ددعتم لماوع .تسناد هلئسم نیا اب
،یداصتقا ،یسایس و یدبلاک ،یگنهرف ،یعامتجا
هریغ هنیمز زاس یگدنزرس نادقف
یاهرهش .دراد دوجو نآ لیلاد نایم یتازیامت و تاهباشت توافتم یاهرتسب رد هک دنتسه یرهش تلاحم روشک یریوک
ار یرهش تلاضعم ،کشخ میلقا رد رارقتسا ببس هب هب
هنوگ یا و رگید
ًاضعب یم هبرجت یرتشیب تدش اب رد هک دننک
عوضوم نیا زین یرهش یگدنزرس صوصخ لباق
ثحب .تسا یسررب و رهش
یخیرات دزی لیلد هب
،تعسو یگچراپکی و
ظفح
تلاصا
،یخیرات هدافتسا زا حلاصم یموب فرصم و نیرتمک
یژرنا رد دیلوت یاهانب یتشخ و یگنهامه لماک
اب میلقا تخس
یریوک هب ناونع نیلوا رهش یخیرات ناریا رد وکسنوی هب تبث .دیسر تبث نیا رهش یخیرات عقاورد تشادساپ نرق
اه هظفاح
یخیرات و یندمت نامدرم تخس شوک ریوک زا وسکی و دیکأت رب تیوه یندمت و یخیرات ناریا زا یوس رگید تسا . رهش
یخیرات دزی هک زا ثاریم ینغ هتفهن رد شزرا یاه یرادیاپ رادروخرب
،تسا هب تعرس تحت یاهراشف هتینردم
راچد تلاوحت
ییاضف هدش تسا ،یمظاک(
1394 رهش رد یداصتقا و یعامتجا نزاوت مدع بجوم هتشذگ نایلاس رد یسایس تامیمصت .)
یم دزی رهش تلاحم یگدنزرس رد ار هلئسم نیا هک هدش دزی ناوت
هب حوضو .درک هدهاشم شهوژپ نیا رد ببس نیمه هب
اب یکی رگید هلحم ود رانک رد رهش یخیرات تلاحم زا یکی یرهش یگدنزرس راتخاس اب رگید و یمسرریغ ناکسا راتخاس
یم یسررب رهش نیشن هفرم شخب رد یوق یداصتقا تلاحم نیا یگدنزرس تیعضو تسخن ات دوش
هب تسد هدمآ رد و
.دوش حیرشت نآ یعامتجا و یدبلاک راتخاس هب هجوت اب تلاحم نیا رد یعامتجا طباور همادا شهوژپ یسررب زا سپ رورض ،یجراخ و یلخاد یاه
ابترا رد هتسویپ یهاگدید ت توافت ،دبلاک ،یرهش یگدنزرس اب ط
یاه
.دش ساسحا یداصتقا دوبهب و ظفح هب فوطعم یرهش یگدنزرس هاگدید زا یشخب
طیحم تسیز تاعلاطم رد هک تسا
نآ هب ررکم یجراخ هراشا
هدش هزاس یلخاد تاعلاطم رد اما .تسا یاه
ناسنا زاس لکش کلام هدنزرس طیحم کی یریگ
یم یفرعم هلحم هب هلحم زا یگدنزرس شجنس .دنوش
زج لاثم یارب هلحم ود یدنب پیت رگا یتح تسا توافتم رگید یا
دشاب رهش یخیرات تلاحم نیااب
لاح اب هاگن رد هلحم ره تسا یرورض هقطنم
دوخ یرهش یسرربدروم
.دریگ رارق شجنس
یم دوش یسررب و حرط یرگید میهافم اب بیکرت رد هچنانچ یرهش یگدنزرس موهفم بسانم یجورخ دناوت
ار یرت رظنزا
دربراک ی و دربشیپ گدنزرس یسررب .دشاب هتشاد یرهش مولع لکش هتسه اب بسانتم یرهش تلاحم ی
راتخاس عون و یریگ
ناکما ،هلحم نآ رد رقتسم یعامتجا هیرظن
یزادرپ ت و لیلح بسانم رت یم مهارف راک جیاتن رد ار .دروآ
نابم ی رظن ی
یگدنز اضف هب هچنآ و تسا ندوب عمج نایم رد درف یگدنز و تایح یم
دشخب و لاعف روضح و مدرم روشرپ
نانآ طاشن و
،ناراکمه و روپ شاداد( تساضف رد 1400
) . لد یگتسب هب
،ناکم هطقن لاصتا و دنویپ ناسنا و ناکم .تسا دنویپ ناسنا و
ناکم رد تلاح و اه تیفیک یاه یفلتخم قافتا یم دتفا هک
،عقاورد لد یگتسب هب یلاع نیرت و مکحم نیرت هجرد نآ هتفگ
یم دوش نیا.
هژاو رد یسراف لداعم هژاو
Attachment
رد یسیلگنا هب راک یم ،داژن یمتاح و نایبیبح( دور 1399
).
ساسا رب اضف هب تبسن تاساسحا یگنهرف طیارش دننام ییاهرتماراپ
ایبرجت ، یم یور فادها و ت دهد
(
Isiklar, 2017
).
لد یگتسب ناکم هب قلعت ؛تسا تلاحم رد یرهش یگدنزرس طورش نیلوا زا یناکم تسا یلماوع زا
یعامتجا تانایرج هک
زاغآ هلحم کی رد ار یم
.دنک ف هدیدپ ،یکیزیف داعبا زا یادج ،اض دعب هک تسا یا
دراد زین یعامتجا (
Akgun, 2014
.) هب
یگژیو ،تروپوپار هتفگ طیحم ییاضف یاه
هتخاس هدش یم یدنبرکیپ ار یعامتجا نامزاس ،یراذگریثأت اب دنک
. طابترا
ناربراک
، تسا راوتسا هعماج رد دارفا شقن و یدتبم دعاوق ساسا رب یعامتجا یاهراتفر و تلاماعت .
شقن نیا هب اه ناونع
هناشن ،اه ناملا اه هب و تباث اضف رد ءایشا و دارفا نیب لماعت ناونع
، همین اتسیا یم رظن هب دنسر
(
Rapoport, 1977
.) رد
ههد یاه ریخا میهافم ورملق و یاضف یمومع و طابترا نیب نآ
،اه هجوت یخرب نافوسلیف یسایس
و اناه نوچمه یعامتجا
1تنرآ سامرباه نگروی و نآ رد هک تسا ییاج یمومع یاضف ود نیا دید زا .تسا هدرک بلج دوخ هب ار 2
تاقلام
نادنورهش اب
رگیدکی هب روظنم ماجنا ثحابم زاب و دازآ ماجنا یم دوش و طابترا یمومع ار هلومرف یم دنک ،یرغصا و رورس(
1400 .) هتفگ هب اج وتب مدرم ات دشاب هدنز دیاب اضف ،زبوک دننک مهارف ار یعامتجا و یدرف یگدنز دننا
. یگژیو ،وا یارب ییاه
هویش عونت دننام همانرب و ییاضف یاه
تیلاعف یزیر هناشن زور فلتخم تاعاس رد اه
تسا ینیشنرهش یاه (
Jacobs,
ییادتبا .)2015
نیرت عون
،اضف زا یاضف نهذ ینورد و
یاضف ینوریب ناهج زاغآ یم اما دوش یم ناوت داعبا یرگید یارب نآ
روصتم دش هک نآ هب ار هس ای راهچ دعب لیدبت یم دنک . هب نایب رگید مهم نآ درکلمع هوحن ،اهرهش رهاظ زا رت .تساه
یطیحم هک یناسنا تلاماعت دیاب ،اهرهش ییایوپ کرد یارب ،نیاربانب بنجرپ
شوجو داجیا اهرهش رد یم
دنک هجوتدروم
دریگ رارق (
Pakoz, 2022
)
یاضف هس یدعب لماش
،لوط ضرع و عافترا تسا . رد یاضف یدعبراهچ زین
نامز هب ناونع دعب مراهچ رد رظن هتفرگ
یم دوش ،ناراکمه و یدوواد(
1399 .) یرنه روفل اضف ار مه هدننکدیلوت و
مه دیلوت هدنوش یم یقلت دنک (
Lefebvre,
)1991
. تیعورشم هعماج دوجو هب رهش رد لداعت داجیا اب یرهش یاهاضف رد یعامتجا لماعت یم
دشخب (
Dempsey,
.)2011
حرط رد ( دنتسه یگنهرف لوصحم یرهش یاهاضف هک تسا راوتسا لصا نیا رب هک یرهش یاه
Fekli, 1993
،)
یم لیدبت یگدنز طیحم هب ار اضف رگیدکی اب لماعت رد دارفا طاشن دنک
رد.
نآ ییاناوت هب دارفا یاقب ،یرهش یاهاضف رد اه
دراد یگتسب دوخ طیحم زا دوخ یاهزاین عفر .
اج و چنیل طسوت اهزاین نیا زبوک
هب ناونع عبانم
"
یگدنزرس
"
فیرعت هدش
تسا . رد تغل همان اه یگدنزرس هب
ناونع
« روشرپ یناور یورین ای یمسج تردق »
فیرعت هدش تسا . موادت ای اقب تیفرظ
یگدنز و دشر تردق و ؛دنمفده ای رادانعم دوجو (
Isiklar, 2017
).
رد ناسنا اهرهش ندش روحم وردوخ اب هیشاح
یاضف
رهش و تفرگ رارق یرهش زورره
،ناراکمه و ینیسح( دش یهت نادنورهش روضح زا 1400
.) ار یگدنزرس ،چنیل هب
ناونع
هجرد یم فیرعت یا درف هک دنک
یم دناوت کیمونوگرا و ینمیا ،هیذغت یاهزاین (
Ergonomie
: تاعلاطا ندرب راکب شناد
دوجوم یملع هرابرد
ناسنا ( و شور یاه یملع دیلوت نینچ یتاعلاطا ) رد یحارط طیحم راک تسا مهم همه زا و ) یاقب رت
( دنک بسک طیحم زا ار دوخ
Lynch, 1987
) موهفم.
« یرهش یگدنزرس »
یم هک ار نآ ناوت
« مدرم زکرمت تدش »
رظن رد
رد زبوکاج نیج طسوت ،تفرگ
« اکیرمآ گرزب یاهرهش یگدنز و گرم »
بلغا و دش هئارا هب
ناونع رد ماخ یژرنا و تردق
یم یفرعم رهش کی ( دوش
Liu, 2019
.) ،یراگزاس ،یرادیاپ ،ییافکدوخ هب یلک موهفم رد یگدنزرس فاطعنا
یریذپ ،
یم طوبرم تینما و تیلوئسم ،یزاسدوخ ،رییغت یارب تیفرظ و نداد خساپ یارب رهش تیفرظ ینعی یرهش یگدنزرس .دوش
اب قابطنا طیارش
( ،ناراکمه و روپ شاداد 1400
.) رظنزا نایار و کیردرف یگدنزرس هب
یانعم یدوجو راشرس زا یژرنا و
،قایتشا نینچمه لاحرس
،ندوب هتسخ
،ندوبن هدوسرف ندوبن و لیلحت نتفرن تسا . رب ساسا ید د هاگ نآ
،اه یگدنزرس ینهذ
،مک هب کیرحت یریذپ و یگتسخ یم دماجنا و مامت ناوت ناسنا ار یارب ماجنا یاهراک یگدنز مهارف یمن دنک . رد لباقم اب
رتشیب ندوب یگدنزرس
،ینهذ یژرنا یفاک یارب تیلاعف اه رد سرتسد دهاوخ دوب و تفرشیپ یبوخ رد فیاظو دارفا هب دوجو
یم دیآ ،ناراکمه و یدوواد(
1399 .) یم ناوت تفگ یگدنزرس یتیفیک
لمتشم رب تیفیک یاه ددعتم و یعونتم دننام
،تلادع
یربارب و تسا...
،تیبولطم.
طاشن و تسیز یریذپ رصانع یساسا رد یگدنزرس فیرعت هک دنتسه
اب صخاش یاه یفلتخم
زا یاضف یرهش یمومع طبترم دنا و ره لماش ود
هبنج یکیزیف و یعامتجا اضف یم دنوش نینچمه.
یگدنزرس هب
ناونع
یکی زا داعبا یدرکلمع رد
یحارط حرطم یرهش ،ناراکمه و یولوم( تسا
1400 .) صخاش تیعضو شجنس یاه
ودب زا یرهش یگدنزرس شیادیپ
فیراعت رد تارییغت زا یشان تارییغت نیا ،تسا هتشاد یتارییغت لاح نامز ات موهفم نیا
1 . Hannah Arendt
2 . Jürgen Habermas
.تسا هدوب یرهش یگدنزرس صخاش صوصخ رد یتایلک شریذپ رب هولاع تسا یرورض
یگدنزرس تیعضو شجنس یاه
رد یتارییغت شهوژپ هدودحم اب بسانتم شهوژپ ره رد موهفم نیا تیهام هب هجوت اب ،یرهش نیا
صخاش .دوش ظاحل اه
رد لودج 1 یدنب صخاش اه
صوصخ نیا رد هئارا
هدش .تسا
لودج 1 . صخاش اه ی شجنس گدنزرس ی تلاحم رهش ی
صخاش رعت
ی شور ف
اه
حم ی ط هتخاس هدش
نامتخاس دق ی م دادعت ی
نامتخاس یاه دق ی م ی رد ی ک هقطنم عرف ی لحت
ی ل ناشوپمه ی
هزادنا می کولب
گنا ی ن تحاسم کولب اه رد ی ک هقطنم عرف ی لک
تحاسم کولب / هرامش کولب
لوط می هداج
گنا ی ن لوط هداج ب ی ن ود عطاقت هداج شور
ژولوپوت ی
عطاقت هداج دادعت یا
عطاقت یاه راهچ هفرط شور
ژولوپوت ی
راتخاس مز ی کرت ن
یب ی زا صخاش پورتنآ ی عون ربراک ی مز ی ن صخاش
پورتنآ ی
هدافتسا لداعتم صخاش
لداعت ارب ی هدافتسا لوا ی ه و وناث ی ه صخاش
لداعتم هدننک
لماعت اضف یی مز ی لک ن لوط هبل پ ی هتسو عاونا فلتخم مز ی ن رد ی ک هقطنم عرف ی رب بسح
ک ی رتمول رب عبرمرتمولیک شور
لماعت ی مز ی ن
تیلاعف یاه ناسنا ی
مکارت عمج ی مکارت ت
عمج ی ت ره هقطنم لک
عمج ی ت / هقطنم عرف ی
نی ور ی دادعت راک
ن ی ور ی راک ( 14 ات 65 لاس ) نی
ور ی راک / لک عمج ی ت
تبسن تحاسم
نوکسم ی تبسن
تحاسم نوکسم ی ی ک حان ی ه عرف ی جارختسا
اضف یی
مکارت طاقن مکارت باذج
طاقن باذج رد ی ک هقطنم عرف ی عومجم
طاقن هقلاعدروم / لک
عمج ی ت
کرت یب ی زا طاقن
باذج صخاش
پورتنآ ی 14 هتسد ارب ی کرت ی ب هطقن هقلاعدروم صخاش
پورتنآ ی
لماعت ناسنا و طیحم تسیز
هکبش لوط هار
لک هداج اه رد ی ک هقطنم عرف ی رب بسح ک ی رتمول رب عبرمرتمولیک هکبش
هار / هقطنم عرف ی
ای هاگتس مکارت ورتم
هطقن یا هاگتسیا یاه ورتم رد ی ک هقطنم عرف ی لک
هاگتسیا یاه ورتم / هقطنم
عرف ی
ای هاگتس سوبوتا مکارت
هطقن یا هاگتسیا یاه سوبوتا رد ی ک هقطنم عرف ی لک
هاگتسیا یاه سوبوتا / هقطنم
عرف ی
هداجلأخ دصرد
تحاسم هار نهآ
، هارگرزب هب ترت ی ب رد رفاب 50 رتم و 30 رتم جارختسا
اضف یی و هیزجت لیلحتو
رفاب
کفت ی ک سم ی اهر ی
روبع ی دصرد
تحاسم سم ی اهر ی روبع ی ی ا رذگور رد ی ک رفاب 20 رتم ی هیزجت
لیلحتو رفاب و جارختسا
اضف یی
لأخ هناخدور دصرد
تحاسم رج ی نا لصا ی رد ی ک رفاب 20 رتم ی هیزجت
لیلحتو رفاب و جارختسا
اضف یی
عبنم : Yue, 2019
هب قح ه زا یباتک ناونع رهش یرن
هل روف هیرظن زادرپ نارحب یپ رد هک تسا یرهش لاس یرهش یاه
1968 هب هسنارف
ربارب رد یعامتجا هبلاطم حرط لابند یرباربان
یرهش یاه هتشون
هدش یارب یساسا قح ود لماش رهش هب قح .تسا
.کلمت و صیصخت قح و تکراشم قح ؛تسا یرهش نانکاس یم یرهش یاضف دیلوت هب هک یمیمصت ره رد دیاب نادنورهش تکراشم قح رد قلعت .دنشاب هتشاد یروحم شقن دماجنا
اسحا ،نآ رد روضح ،رهش رد تکرح اب رهش هب نتفای یم نکمم دوخ یارب بسانم یاضف نتشاد و شمارآ س
دوش
،ناراکمه و یقایتشا(
1400 ، 10 ).
رهش هب قح زا قوقح تظافح ییاپورا روشنم لوا هدام رد اما هدشن هئارا یقیقد فیرعت
یلک فیرعت رهش رد رشب نیا
نینچ موهفم هئارا
هدش هب قلعتم هک تسا یعمج یاضف رهش :تسا همه
یناسک رد هک تسا
یم یگدنز نآ و دنزاس ققحم ار دوخ یکیژولوکا و یعامتجا ،یسایس روما اجنآ ات دنراد قح هک ینانکاس ،دننک
مه نامز
زین رگیدمه هب تبسن فیلاکت یاراد دنتسه
( ،یورسخ و داژن بیبح 1401
، 6 .)
قع هب ی هد هل روف تعنص ی ندش امرس هعسوت و ی
ه روحم ب زا هب رجنم اهرهش ی
ن نتفر یعامتجا هیامرس اج و
ی زگ ین ی شزرا
هرهب یرو ( اضف ی عامتجا ی دامن و ی ن ) هلدابم شزرا اب ا
ی ( اضف ی لباق دیرخ شورف و ) تسا هدش اضف .
هب هباثم لااک ی
هلدابم ا ی ب بجوم ی گناگ ی اضف یی ا ی داج عامتجا طباور رد فاکش ی
، زوت ی ع و تامدخ گدنز
ی هدش نادنورهش هرمزور تسا
( ،یکرتسا و شکراد 1399
، 4 )
زا هاگدید داصتقا یسایس
،اضف یاهرهش گرزب
یاهروشک ناهج
،موس رگنایب هولج یا زا هعومجم یگژیو یاه یضقانتم
دنتسه . نیا اهرهش رد هسیاقم اب رگید قطانم روشک کی زا
تاناکما یرتشیب دنرادروخرب و
شخب مظعا عبانم تورث و
تردق ار رد دوخ عمج هدرک دنا . نیعرد لاح عاونا
،رقف یناماسبان و
یراجنهان ار
زین رد دوخ یم ،ناراکمه و ینیسح( دننارورپ
1399 ).
موهفم قح هب ش
1ره یم مه درگ ار قوقح زا یرایسب ، ًلاومعم هک دروآ
هب روط هب هناگادج نآ
اه یم هتخادرپ و ،دوش
هب ناونع و توافتم یعامتجا لماوع یارب کرتشم تلع کی نیعرد
لاح یم لمع ملاس یگدنز اب طبترم ( دنک
Sorensen
& Sagaris, 2010
) قح موهفم.
هب رهش یرنه رثا هل
روف ( 1968 ییادتبا رد ) ش ربارب قوقح زا ،دوخ لکش نیرت
نادنوره
تصرف و عبانم نتشاد یارب رب هولاع ،ناشرهش رد اه
یم تیامح رهش رییغت یارب یعمج قح ( دنک
Harvey, 2008
).
هل روف یم اعدا هک تسا یعامتجا هزاس کی اضف هک دنک هب
تحارص دیلوت تیفیک هس طسوت یم
دوش : 1 - هویش و اه
/ دوجوم یکیزیف یاهریسم 2
- هفرح شناد راک( اضف زا یا
تاسسؤم تارکوروب و نازیر همانرب ،یمسر
/ )اه 3 - تایبرجت
( اضف اب هرکاذم هتسیز
Butler, 2009
).
هب
،هعماج لوصحم ناونع اضف
هب روط یرباربان ثراو یعیبط یاه
هبرجت هدش د یم هتکید و ،تسا رگید یاهورملق ر هک دنک
،دنک راهم ار نآ یسک هچ هچ
یراک دوش ماجنا اجنآ رد رهاظ هنوگچ اضف و
مه( دوش رظنزا
مه و یکیزیف رظنزا
)یکاردا
(
Butle, 2009
).
یتسیسکرام موهفم نیا هب
ناونع رازبا کی هناچ
ینز رهش داجیا و یعمج هبرجت رب زکرمت اب یعمج
هب ناونع هیامرس لکش ربارب رد یساسا یشلاچ درک لمع یدنورهش یراد
(
Purcell, 2003
)
.
1 . Right to The City (RTTC)
لکش 1 . لدم موهفم ی شهوژپ
زا هدمآرب یرهش یگدنزرس هک درک هراشا هتکن نیا هب دیاب تسخن تسپ
مسینردم و هاگدید یاه رهش هب درکیور نیا صاخ
و تسا هدایپ یزاس اب دنتسه مسینردم ریگرد زونه هک ییاهروشک رد نآ میهافم شلاچ
یاه تسا هارمه نیداینب و یفسلف
هکارچ شیپ هنیمز یاه یراتخاس نیا
هنوگ زا رود یمیهافم نینچ هب یبایتسد و هتشادن دوجو یعماوج نینچ رد میهافم
تساراظتنا .
شاد کی دنمزاین یرهش هدنزرس طیحم کی نت هخرچ
و یموب رب هتساوخ قح هدنزرس طیحم .تسا عامتجا زا
هدنزرس طیحم کی نتشاد یارب اما تسا نادنورهش یمامت شیپ
هنیمز ییاه یم دراوم نیا تیاعر اب هک دراد دوجو کی ناوت
.دومن هبلاطم رهش زا ار رادیاپ هدنزرس طیحم رد
نیا صوصخ یم ناوت یگژیو یاه هلحم رادیاپ ار تیاضر زا تیلک نکسم
،هلحم
،ینمیا
،یسانشابیز تیلباق
یبایتسد و یسرتسد هب
تاناکما و
،تلایهست تلاماعت
،یعامتجا ییایوپ
و
،قنور
یگتخیمآ (
هزوح تیلاعف
،اه باختنا نکسم
،) تملاس تسیز یطیحم و مکارت ( یتیعمج و )ینامتخاس ناونع
دومن .درک هعسوت
رادیاپ هلحم یا نیا رد تسا هک همه مدرم و نینکاس نآ زا همه هورگ
،اه زا قوقح و تاناکما ربارب هدافتسا هدومن و نینچمه
تیلوؤسم تیلاعف
اه و میمصت یریگ ییاه هک رب طیحم یگدنز ناش ریثأت یم
،دراذگ ار دنریذپب ،ناراکمه و ینیسح(
1399 .)
یم رظن هب دیعب رایسب دماجنایب رهش یگدنزرس هب اهتنا رد و دشابن یعمج تامیمصت زا هدمآرب ییاضف هک دسر
.
شور شهوژپ
س شجنس شور زا هتخیمآ یقیقحت شور یگدنزر
یم ار یفیک و یمک یاه هاگدید .دبلط
ًافرص یفیک هجیتن زا ار شهوژپ
هاگدید و هدرک رود قیاقح
ًافرص .درادن ار تسا طابترا رد گنهرف و عامتجا اب رایسب هک یموهفم شجنس ناوت یمک
همانرب مولع و یسانشناور میهافم رب بسانم طلست و ییانشآ دنمزاین یرهش هدنزرس یاضف کی هب ندیسر یارب یزیر
و تسا یعامتجا همانرب
یزیر هب زارود هاگدید نیا اه
ًاتدمع یگدنزرس و هدوب روحم دبلاک .دز دهاوخن مقر ار
شهوژپ نیا رد
هرهب یفاشتکا یلاوتم عون زا یبیکرت شور زا هتفرگ
هدش تسا . شیپ میقتسم هدهاشم شور طسوت یرهش تاقیقحت رد رت
لگ نوچ ینارگشهوژپ تیاو ،1
سیسنارف سوکرام و2
هدافتسا3
هدش ،ناراکمه و ناوخا( تسا 1397
.) قحت شور ی
ق ا رد ی ن
صوت عون زا هعلاطم یف
–ی یلحت ل ی دربراک فده اب ی
.تسا ،ریوک ناکسا تلاحم نانکاس یمامت شهوژپ نیا یرامآ هعماج
هیئافص نارکوک لومرف زا هدافتسا اب هنومن مجح و هدوب ناداهف و 340
هب تسد هدمآ رد تلاحم نیا تیعمج هب هجوت اب هک
ناکسا هلحم ریوک
170
،همانشسرپ رد
هیئافص هلحم 70
ناداهف هلحم رد و همانشسرپ 100
یفداصت لکش هب همانشسرپ
دیدرگ لیمکت .
.دمآ تسد هب ییاوتحم ییاور کمک هب همانشسرپ رابتعا تیلباق ییایاپ
یلک یاهریغتم قیقحت
رب قبط بیرض یافلآ
خابنورک 787 / 0 ( 7 /
α> 0 لباق لوبق و ) هب کیکفت داعبا ( شیاسآ و یتحار 713
/ 0 ،) ( تینما و ینمیا 805
/ 0 و عونت ،)
تیباذج ( 748 / 0 ( حیرفت و تغارف ،) 764
/ 0 ( درب و هنماد ،) 822
/ 0 ( ناکم قلعت سح و لماعت و ) 769
/ 0 ) هبساحم .دش
هیوگ ینورد یگتسبمه نیاربانب یاه
سرربدروم ی .دش دروآرب بولطم همانشسرپ ییایاپ و لااب
ارب ی روئت تاعلاطم ماجنا ی
و هئارا یاهرایعم گدنزرس
ی اهاضف رد ی رهش ی عمج شور روآ
ی شور زا هدافتسا تاعلاطا
هناخباتک ا ی دوجوم کرادم و دانسا زا هدافتسا و دراوم هب هجوت اب هک تسا هدوب
هتفگ هدش صخاش یاه هدافتسادروم یارب
یرهش یگدنزرس شجنس ترابع
دنا :زا
1 . Gehh
2 . Whyte
3 . Marcus & Francis
