یناسنا مولعو تایبدا هدکشناد یبعر تایبداو نابز یشزومآ هوگر
نایاپ نایاپ هجرد تفایرد یارب همان دشرا یسانشراک همان
یمجرتم شیارگ یبرع تایبداو نابز هتشر یبرع
:ناونع
باتک ی همجرت
« رصاعملا یبدلأادقنلا تارادم یف
»
جذامنل ةیقیبطت ةسارد(
)ةرصاعم عیمسلادبع نامعنرثا
یلوتم
:رگشهوژپ کلچ روپاشاپ یدهم
:امنهار داتسا یماجرگ داوج رتکد
:رواشم داتسا ینسحم نیسح رتکد
نمهب 1398
1
و ناونع :روآدیدپ مان باتک ی همجرت
« رصاعملا یبدلأادقنلا تارادم یف )ةرصاعم جذامنل ةیقیبطت ةسارد(»
عیمسلادبع نامعنرثا
/یلوتم روپاشاپ یدهم کلچ
:امنهار ناداتسا یماجرگ داوج رتکد
:رواشم ناداتسا ینسحم نیسحرتکد
خیرات :عافد
دادعت :تاحفص 135
.ص
هرامش نایاپ :همان نایاپ هرامش / هورگ مان
همان
:هدیکچ اب دنک یعس دیاب مجرتم نآ یط هک دص قم نابز ینتم رص انع هلیس و هب ادبم نابز ینتم رص انع ینیزگیاج دنیارف زا تس ترابع همجرت اب همجرت نتم هدنناوخ و یلص ا هدنس یون نآ رد هک دروآ مهارف ار یا هنیمز دوخ یزاس نیزگیاج لمع نیا لباقتم ریثات و لماعت هب مه
دنزادرپب باتک ی همجرت همان نایاپ نیا.
« رصاعملا یبدلأادقنلا تارادم یف
» یبدا دقن ی هنیمز رد هک دشاب یم عیمسلادبع نامعنرتکد رثا
رعییش یاه هنومن زا رییصاعم دقن تیهام اب هدنناوخ ییانییشآ یاربو دزادرپ یم یبدادقن نلتلم یاهدرکیور یییسررب هب و هدوب نلتلم ی
.تسا هدرک هدافتسا هدنسیون رظندروم موهفمو مایپ ات دوش بالتنا یلصا نتم اب اه لداعم نیرت بسانم و نیرتکیدزن تسا هدش یعس باتک نیا همجرترد
.دشاب یم یطابترا باتک نیا ی همجرت شور.دوش لقتنم دصقم نابز هب أدبم نابز رد باتک نیا هک اجنآزا زا یلماک تاعلاطا باتک
دوخ ودهد یم بطالم هب ار یبرع ی هعماجرد یبدادقن یلیراتریسو نوگانوگ تایرظن،یبدادقن
یانعم هب یبرع یبدادقن و ماع یانعم هب یبدادقن ی هرابرد شتاعلاطم لصاح باتک نیا هک دنک یم نایب باتک ی همدقم رد مه هدنسیون تسا صاخ
،
یم ناهوژپ شنادو ناققحم مهو ناصصلتم مه اذل دنربب لماک ی هرهب باتکزا دنناوت
.
هژاو :یدیلک یاه رصاعم تایبدا،ناگژاو ،همجرت ،یبدا دقن
یبرع نابز،
2
هژاو همجرت یسانش
ی هژاو ی هشیر همجرت
« همجرت » زا قتشم و یعابر ردصم
« نامُجرَت » و نامجرَت ،نامُجرَت تروص هس هب ار نامجرت یبرع هب یبرع تغل بتک .تسا
هدرک طبض نامُجرُت یم یرهوج .دنا
:دیوگ
« و نامجرَتلا عمجلا
ّمضت نأ کل و نامُجرَت لاقی و مجارتلا ضل ءاتلا
ةّم لوقتف میجلا
نامُجرُت » ،یرهوج(
1378 : 5 / 1928 یم زین یدابآزوریف و ) :دسیون
« .ٍناقُهیر و ٍنارَفعَز و ٍناوُفنُعک ،ُنامُجرُتلا »
،یدابآزوریف(
1415 : 4 / 17 تغل رد یلو ) همان
هک موس حتف و ّمض هب و مکی ّمض و حتف هب .تسا هدش رکذ نآ یارب هجو راهچ یسراف یاه
تلاح راهچ ،یقوراف ماوق( دش دهاوخ لصاح نامُجرُت و نامجرُت ،نامجرَت ،نامُجرَت
1385 : 1 / 297 ،یدنهرس یضیف ؛ 1337
:
1 / 364 ) تغل نادنمشناد یوس زا یفلتخم یاهرظن نامجرت هاگتساخ هراب رد تغل رتشیب ،تسا هدش نایب سانش
و بَّرعُم ار نآ ناسانش
یم یبرع هشیر یاراد ار نآ زین یخرب دنناد
یم شرازگ ریز حرش هب هک :دوش
1 هملک نلاُعفت نزو رب نامجرت . ،یناهفصا بغار( تسا مجر هشیر زا و یبرع یا
1412 : 346 یسک نیتسخن یناهفصا بغار )
.تسا لیاق یبرع ةشیر نآ یارب و تسا هتسناد مجر ةشیر زا ار نامجرت هک تسا 2 بَّرعُم نامجرت .
« انامگرت Targmana-
» زا قتشم دوخ هک تسا ینایرس
« وناموگرت Targumanu-
» و تسا یداکآ
یمارآ نابز رد نآ لعف
« مجرت ای مگرت Targem
» ینعم هب هک تسا
« نداد حیضوت و حرش »
نابز هب تاروت ریسافت .تسا
ار یمارآ
« موجرت Targum »
یم روکشم( تسا هدش قتشم هژاو نیمه زا هک دنناوخ 1357
: 98 .)
3 نامجرت . یمیدق .تسا یسراف نافزرت ای نابزرت بَّرعُم
باتک ،تسا هتسناد نافزرت و نابزرت بَّرعُم ار نامجرت هک یرثا نیرت
نامجرت م( یناجرج فیرش دیسریم نآرقلا 816
ق 9 ،یناجرج( تسا ) 1360
: 1 .)
همجرت یوغل یانعم .دور یم راک هب انعم ود رد همجرت 1
- .نداد حیضوت
2 - لاک لقن .رگید نابز هب ینابز زا یم
یم یموّیَف
ِةَغُل ریغ ٍةَغُلِب ُهنع رَّبَع اَذِإ ِهِرْیَغ َماَلَک َمَجْرَت و ُهَحَضْوَأ و ُهَنَّیَب اَذِإ هَملاک ناَلُف َمَجْرَت و :دسیون
؛ِمِّلَکَتُملا (
ا رینملا حابصمل
ص،یمویف،ریبکلا حرشلا بیرغ یف 35
) یم هتفگ هاگنآ درک همجرت ار دوخ ملاک ینلاف حیضوت و دنک نییبت ار نآ هک دوش
یم هتفگ یتقو درک همجرت ار یرگید ملاکو . دهد . دنک ریبعت هدنیوگ نابز زا ریغ ینابز هب ار نآ هک دوش
3
یم زین روظنم نبا هلقنی یَأ ملاکلا مِجْرَتُی یذلا وه :حتفلا و مضلاب ،نامجرتلا....ناسلل رِّسفُملا :نامَجْرَّتلا و ُنامُجْرُّتلا :دسیون
ىرخُأ ةغل ىلِإ ةغل نم
؛ ( ج،روظنم نبا،برعلا ناسل 1
ص،
13 ).
یم هتفگ یسک هب نامَجْرَت و نامُجْرَت ریسفت ار ینخس هک دوش
یم نخس هک تسا یسک هحتف و همض هب نامجرت و... دنک یم لاقتنا رگید ینابز هب ینابز زا ار ی
.دهد
همجرت ی هنیشیپ
ناهجرد همجرت ی هنیشیپ همجرت ی هنیشیپ هب هدش همجرت راثآ نیلوا .دراد یا هقباس رپ اتبسن
3000 رصم میدق یروطارپما نارود هب و دلایم زا لبق لاس
دودح برغ رد و دراد قلعت 300
راک ،دندروآ رد دوخ هطلس ریز ار ینانوی گنهرف مظعا تمسق نایمور هک یماگنه .م.ق
رد برغ مهدزاود نرق رد .درک ادیپ قنور و تیمها همجرت هلمج زا مکاح طیارش هک دنک یم ادیپ سامت ملاسا اب ایناپسا
زا سپ و دنک یم باجیا ار یعیسو حطس رد همجرت ماجنا نابزود نایم موادم سامت و گنهرف ود نیب دوجوم یاه توافت ادرپ یم ینانوی یفسلف و یملع کیسلاک راثآ یبرع همجرت هب نامجرتم زا یا هدع )روم( برغم یروطارپما طوقس .دنز
رد لیجنا یاه همجرت .دریگ یم دوخ هب ادخ ملاک راشتنا هار رد یسدقم و یبهذم شقن همجرت راک تیحیسم شرتسگ اب رد داهن اج هب رایسب ریثات نامجرتم یدعب یاهلسن رد هک مورج نس هخسن همجرت روتسد و تفرگ تروص هیلوا رایسب نارود لای 384 هب سوساماد نس بناج زا دلایم زا دعب رامش هب هدمع تلاضعم و لئاسم زا مهدفه نرق ات لیجنا همجرت .دمآ لمع
فلتخم یاهنابز نیملکتم نیب مهافت و میهفت و نابز رد اهنآ ریثات و یلم یاهگنهرف هشیدنا شیادیپ اب هلاسم نیا و تفر یم س نیب فیلکیو طسوت یسیلگنا نابز هب لماک لیجنا همجرت نیلوا .درک ادیپ یدیدج داعبا یاهلا
1380 و 1384 هب یدلایم
دمآ لمع .
نیب یمک دودح ات و بدا ناگرزب نیب طابترا تهج هبناج کی یا هلیسو ناونع هب همجرت مهدزون نرق رد هک یلاح رد ناونع هب متسیب نرق ،تفر یم رامش هب ناهج رسارس رد اهنآ ناگدنناوخ و نادنمشناد و هفسلاف
"
همجرت رصع
"
هدش هدیمان
رورض .تسا هک دنک یم باجیارضاح نرق یداصتقا و یراجت یاهتباقر و یملع و یگنهرف ،یعامتجا یاهزاین ،یسایس یاهت
لیکشت .دنوشب همجرت هلماعم نیفرط یاهنابز هب لقالا و ایند هدنز یاهنابز رثکا هب دانسا و اهباتک ،تلااقم ،کرادم هیلک ی ریظن یللملا نیب یعامتجا و یسایس یاهداهن و تاسسوم تاعارتخا رد مولع نوزفازور تایقرت ،هریغ و للم نامزاس و وکسنو
4
ش همه و همه ،اهنآ زا یهاگآ هب فلتخم یاهنابز نیملکتم زاین و دیدج تافاشتکا و أ
ار همجرت ترورض نازیم و ماقم و ن
تسا هدرب لااب (.
یدعاس روپ یفطل
، مظاک
، همجرت شور و لوصا هب یدمآرد
، 76 )
ا رد همجرت ی هنیشیپ ناری
هنیشیپ ی رد همجرت ناریا
راگزور هب نایشنماخه
یم ( دسر –559 321 هدرتسگ تاطابترا و یهاشنهاش نیا یگدرتسگ .)م .ق
ی نیمزرس اب نآ هبیتک .دوب هتخاس هتسیاب یرما ار همجرت رگید یاه
نابز هس هب ًلاومعم نایشنماخه یاه ناتساب یسراف
، یدکا ،
و یملایا یم هتشون هدش
.تسا ( روئت ی اه ی س ،همجرت ی
لعد ی م ی دامعر ی
، ،تمس :نارهت 1378
)
رصع یملع زکارم رد نایناساس
دننام ، هیکولس ، نوفسیت و ، یدنگ روپاش نابز زا یناوارف راثآ نآ رد لوادتم نوگانوگ یاه
نوچمه راگزور تیرکسناس
، ینانوی ، ینیتلا و ، ینایرس یم همجرت یولهپ هب همجرت نیتسخن .دش
طوبرم ار نایناساس نارود ٔ
لوا ورسخ رصع هب ناوریشونا
یم همجرت هب دیاب ،دش همجرت هرود نیا رد هک یراثآ نیرترادمان زا .دنناد ی
هرتنت هچنپ ای
هنمد و هلیلک زا
تیرکسناس هب
یولهپ یسراف للاج ،ییامه (.درک هراشا
رهت .ناریا تایبدا خیرات .نیدلا ،یغورف :نا
1340 ؛
–146 147 )
همجرت یملاسا ندمت زاغآ رد ،نینچمه حیبذ ،افص (.دوب دوجوم یولهپ هب ینانوی یملع و یفسلف بتک زا یددعتم یاه
.للها
،یسودرف :نارهت .ناریا تایبدا خیرات 1366
دلج ؛ 1 ؛ 104 )
رد همجرت راک ناریا
یسرد یاهباتک اب نونفلاراد
ءایحا رثا رب و تفرگ قنور پاچ تعنص
شرتسگ جراخ هب نیلصحم مازعا و
نامز رد یتیبرت هسسؤم نیا سیسأت فده هک اجنآ زا .تفای ازریم سابع
یدازآ و نارکفنشور داهنشیپ هب و ذخا ،ناهاوخ
ندمت یسرد بتک نینچمه .دیدرگ مادقا زین یجراخ نیملعم مادختسا هب اذل ،دوب هدش ناونع نیمز برغم فراعم و مولع و
د یجراخ هنیمز ر
ی مولع ، تایبدا ، خیرات ، یکشزپ هب نیملعم نیمه کمک اب هریغ و یسراف
یدنچ زا سپ .دش هدنادرگرب
هیصوت هب ی
ازریم سابع آ زا .دنتخادرپ زین یبدا راثآ همجرت هب
هب رتشیب نیلصحم هک اجن هسنارف
یم مازعا دندش
یوسنارف نابز
راثآ اهنت هن نآ یگدرتسگ اب و جیار روشک رد یوسنارف ناگدنسیون
نابز رگید یبدا راثآ هکلب لثم ییاپورا یاه
یناملآ ،
یسور ، یناتسهل ، یراجم ، ییایناپسا ،
یلاغترپ هب زین
یسراف نیتسخن .دش هدنادرگرب شیامن
همان یا یسراف هب هسنارف زا هک
همانشیامن ،دش همجرت
« مدرم زیرگ
» رثا ، ریلوم یخیرات باتک ود .تسا
« ریبک رتپ » و
« مهدزاود لراش »
همجرت شرافس نیلوا یا
دوب هک ازریم سابع هب
سدنهم اضر ازریم .داد
« مور یروطارپما طوقس و طاطحنا »
نیمه هب وا رگید شرافس مجرتم
.دوب
گرم زا سپ باتک رشن و همجرت تضهن ازریم سابع
و هاش یلعحتف نارود رد ،
راجاق هاش دمحم راچد
ترتف رد یلو ،دش
5
دهع هاش نیدلارصان و
هاش نیدلارفظم .دیسر دوخ جوا هب
ازریم رهاط دمحم و
هنطلسلا دامتعا ناخ نسحدمحم نیرتراکرپ
همجرت نیرتروهشم زا .دندوب هرود نیا نامجرتم دمحم یاه
ازریم رهاط
« رادگنفت هس
» ،
« وتسیرک تنوم تنک
» ،
« یئول
شنرق و رصع و مهدراهچ »
ار یم .درب مان ناوت
« یرابجا بیبط
» ،
« یسیلگنا مناخ تشذگرس
» ،
« یسیئوس نوسنبور ناتساد »
و
« بملک فتسیرک لاوحا حرش »
همجرت راثآ نیرتهب زا زین هنطلسلادامتعا
هب یم رامش همجرت نیا رثکا هتبلا .دور
زا شیب ،اه
لوق هب ای ،سابتقا ،دنشاب همجرت کی هکنآ ندیارد
زا سپ .دنتسه دیلقت ، مود یناهج گنج
، یسیلگنا نابز یاج
هسنارف نابز
ناونع هب ار مود نابز
هکنیا دوجو اب اّما .تفای نوزفازور شرتسگ و تفرگ یسیلگنا
هزورما مود نابز نیلصحم تیرثکا
هب یناریا یم رامش ورملق رد ،دور
تایبدا زا هک دنتسه یناسک بلغا ام نامجرتم نیرتهب مه زونه هسنارف نابز
هدرک همجرت (.دنا
،باتک سراپ :نارهت .همجرت ینابم و لوصا .هرهاط رتکد ،هدازرافص 1384
؛ 18 )
همجرت فیرعت
دروفتک .یس .ج (J. C. Catford)
هدرک فیرعت نینچ ار همجرت :تسا
.رگید ینابز رد ربارب ِینتم داوم اب نابز کی ِینتم داوم ِینیزگیاج نمور نسبوکای Jakobson(
Roman ، )
:تسا هتفگ یرگید فیرعترد
هزات تیعقاو ای همجرت ی
هطبار ًافرص یبدا ی
.دراد یلبق رثا ای رعش اب ینتمانیب
ادیان نیجوی E. Nida (
:دنک یم فیرعت نینچ ار همجرت زین )
« همجرت ترابع تسا زا ادیپ ندرک نیرتکیدزن لداعم
یعیبط مایپ نابز هدنهد رد نابز
،هدنریگ تسخن
زا ظاحل ییانعم و
مود کبس ظاحل زا
»
کراموینرتیپ P. Newmark (
:دیوگ یم زین )
« همجرت ینف تسا هک کی مایپ یراتشون رد
ینابز ار اب نامه مایپ رد نابز رگید نیزگیاج یم
دنک
»
رتنیو رنرو Werner Winter (
:دیوگ یم )
6
« رگید نابز هب نوماریپ ناهج زا یصاخ لومرف ای و هبرجت کی ینیزگیاج تهج رد تسا یششوک همجرت
»
زا تسترابع همجرت :یواک نتم و یواک نخس هیرظن بوچراچ رد نخس دنیارف تیهام هب هجوت اب همجرت فیرعت نیرتعماج هلیسو هب ادبم نابز ینتم رصانع ینیزگیاج دنیارف لمع نیا اب دنک یعس دیاب مجرتم نآ یط هک دصقم نابز ینتم رصانع
لباقتم ریثات و لماعت هب مه اب همجرت نتم هدنناوخ و یلصا هدنسیون نآ رد هک دروآ مهارف ار یا هنیمز دوخ یزاس نیزگیاج .دنزادرپب
لداعم و همجرت دنیارف یونعم یبای
لاخد نتم کی ییانعم رولبت رد یرایسب لماوع بناج زا لماوع نیا قیقد ییاسانش ینعی ،نتم کی بلطم کرد رد و دنراد ت
هچنآ اب تسا ملکتم رظن دروم هچنآ ینعی .دشاب هتشاد توافت مه اب بطاخم یانعم و ملکتم یانعم تسا نکمم هاگ .بطاخم یم تشادرب بطاخم نک تشادرب نتم کی زا ار یتوافتم یناعم نابطاخم ای دشاب هتشاد قرف ،دنک
نایب رما نیا .دن نیا هدننک
مکاح ینابز یاهدتس و دادرد یرایسب لماوع هک تسا بلطم )ناگژاو و اهروتسد ،اهادص( نابز ماظن یاهرازبا و نوتم هک دنا
نآ زا یکی اهنت .دنتسه اه
یم هصلاخ نآ رد همجرت دنیارف مظعا شخب هک تسا یزیچ ،تقیقح رد یبایانعم لصا ت ادتبا زا مجرتم .دوش
همجرت یاهتنا ا
لداعم نتفای مرگرس هژاو یارب دصقم نابز زا حیحص و بسانم یاه
هلمج و میهافم ،اه هچنانچ ،تیاهن رد .تسا أدبم نتم یاه
لداعم هدنناوخ رب ار یریثأت نامه هدش همجرت نتم ،دنک تقباطم ثیح ره زا أدبم نابز رد دوخ لصا هب تبسن یباختنا یاه
یم یلصا نتم هک دراذگ و دیفم یراک مجرتم و تسا ینتفریذپ همجرت ،تروص نیا رد و تسا هتشاذگ دوخ ةدنناوخ رب
،یدیشر( تسا هدرک هئارا رّثؤم 1375
: 19 .)
ناکما ّدح ات ینتم هب أدبم نابز رد ینتم زا ار ام هک تسا ریسفت و ریبعت ،تفایرد زا یدعُبدنچ تسا یدنور همجرت ،نیاربانب دصقم نابز رد نآ ربارب یم
هژاو یانعم کرد ،راک نیا طرش .دناسر دراد ور شیپ مجرتم هک تسا ینتم کبس و اوتحم ،اه
،نارگید و یبسامهط ؛(
1392 : 153 .)
یم رارق هدنناوخ یایند و هدنسیون یایند نایم رد مجرتم ،همجرت دنیارف ّیط ،عقاو رد یادف ار کی چیه تسین رضاح و دریگ
ریبعت اب هدنسیون .دنک یرگید یم دوخ یایند هب ار مجرتم ًامئاد دوخ میهافم و اه
یم بیهن وا رب ًابّترم زین هدنناوخ اّما ،دشک دنز
7
مایپ هک هک تسا یلداعت هیبش ،دنک ررقرب ود نیا نتم نیب دیاب مجرتم هک یلداعت .دوش لاسرا وا یارب مهف لباق ینابز هب اه
یم رارقرب بانط یور زابدنب ا یسک بوخ مجرتم .دنک
تسا نآ بوخ ةمجرت و دیآرب فیرظ لداعت نیا ةدهع زا هک تس
یداوجروپ( دنک رارقرب لداعتم یزتنس )دصقم نابز( زِت یتنآ و )أدبم نابز( زِت نیب هک للهارصن ،
، 1376 : 24 ـ 17 .)
یم ار همجرت دنیارف ،یّلک ریوصت کی رد :دیشک ریوصت هب ریز لکش هب ناوت
ارف هب قیقد یهاگن اب ،نیاربانب یم همجرت دنی
:تفگ ناوت
« نتم رصانع ةلیسو هب أدبم نابز نتم رصانع ینیزگیاج دنیارف همجرت
هنوگ هب ،تسا دصقم نابز نیزگیاج لمع هک یا
هنیمز دوخ ،یزاس یلصا نتم ةدنسیون نیب لداعتم ریثأت و لماعت یارب ار یا
دزاس مهارف هدش همجرت نتم ةدنناوخ و »
یفطل(
یدعاس روپ
،مظاک ، رد
، همجرت شور و لوصا هب یدمآ 1380
: 70 .)
همجرت عاونا
هاگدید زا همجرت عاونا :دروف تک
1 . لماک همجرت (Full Translation)
صقان همجرت لباقم رد (Partial Translation)
:
.دوش یم همجرت هک تسا ادبم نابز زا یرصانع رادقم و نازیم یدنب میسقت رایعم - کی یمامت لماک همجرت رد .دوش یم همجرت نتم
- .ددرگ یم لقتنم دصقم نتم هب انیع ادبم نابز نتم یاهتمسق یضعب صقان همجرت رد
2 . یلک همجرت (Total Translation)
دودحم همجرت لباقم رد (Restricted Translation)
:
و یسانشژاوکت ،ییارآ جاو ،یسانش جاو دننام ( نابز ینامتخاس حوطس ،یدنب میسقت رایعم .تسا )هریغ
- یمن تروص ینامتخاس حوطس همه رد دصقم نابز ینتم رصانع طسوت ادبم نابز ینتم رصانع ینیزگیاج دودحم همجرت رد
.دریگ
8
- یم ماجنا یدربراک و ییانعم حوطس ات هتفرگ یسانش هراگن زا حوطس هیلک رد ینتم رصانع ینیزگیاج لمع یلک همجرت رد
س چیه رد ادبم نابز رصانع و دریگ .دوش یمن لقتنم دصقم نابز هب یحط
3 . دازآ همجرت (Free Translation)
هتسباو همجرت لباقم رد (Rank-Bound Translation)
:
.دشاب یم )نتم و هداس ریغ هلمج ،هداس هلمج ،ترابع ،هملک( نابز ینامتخاس دحاو یدنب میسقت رایعم - بز ینتم رصانع ینیزگیاج دنیارف ،همجرت نایرج رد رگا بتارم نتفرگ رظن رد نودب و مایپ و اوتحم لک هب هجوت اب ادبم نا
.دوش یم هدیمان دازآ همجرت ،دریگ ماجنا ادبم نابز ینامتخاس یاه دحاو فلتخم - ار ترابع ،هلمج هب ار هلمج ینعی ،دنک لقتنم دصقم نابز هب رییغت نودب ار ادبم نابز فلتخم بتارم دنک یعس مجرتم رگا
لک ،ترابع هب .دوش یم هدیمان هتسباو همجرت یا همجرت نینچ ،دنک همجرت ... و هملک هب ار هم
هاگدید زا همجرت عاونا نسبوکای
1 . ینابز نورد همجرت (Intralingual Translation)
هب نآ نایب و نابز کی رد مایپ ریسفت و کاردا زا تسترابع هک :
.نابز نامه رد یرگید تاملک و تارابع 2 . ینابز نیب همجرت (Interlingual Translation)
نآ زا روظنم و تسا همجرت هدش هتخانش و لوادتم عون نامه هک :
.تسا رگید نابز ینابز یاه هناشن و مئلاع اب نابز کی رد هدش هئارا مایپ نایب 3 . یزمر مئلاع لیدبت و رییغت ای کیتایمیسرتنا همجرت (Intersemiotic Translation)
بع هک : ماظن رییغت زا تسترا
.)همانملیف کی هب نامر کی لیدبت لاثم( رگید ماظن هلیسو هب مایپ هئارا و یلصا یزمر مئلاع
هاگدید زا همجرت عاونا کراموین
9
.دشاب یم یو طسوت مایپ ندش هدیمهف دروم رد تقد و همجرت نتم هدنناوخ ای و یلصا هدنسیون هب یرادافو یدنب میسقت رایعم
1 . رت یمایپ همج (Communicative Translation)
ریثات اب هباشم رتشیب هچ ره ریثات دوخ ناگدنناوخ رب ات دشوک یم :
رصانع تسین لیام ودهد یم رارق بطاخم ار مود هدنناوخ افرص همجرت عون نیا .دراذگب یلصا نتم ناگدنناوخ رب هدراو ا یمایپ همجرت یلک روط هب .دنوش دصقم نابز دراو یجراخ رت یدادرارق و رت میقتسم ،رت نشور ،رت هداس ،رتناسآ لاامتح
.تسا 2 . ییانعم همجرت (Semantic Translation)
هزاجا دصقم نابز یوحن و ییانعم یاهراتخاس هک ییاجنآ ات دنک یم یعس :
نام یم یقاب یلصا گنهرف بوچراج رد ییانعم همجرت .دنک هئارا ار یلصا نتم یتفاب یانعم نیع دهد یم قیرط زا اهنت و د
لصفم ،رتراومهان ،رت هدیچیپ یدودح ات همجرت عون نیا .دهد یم یرای مایپ هب یبایتسد رد ار هدنناوخ یبرجت یانعم و رت
قیقد .تسا رت
رعت ی ف بدا دقن و دقن ی
دقن نعم هب تغل رد ی
« د ندرک ادج ی
ران مت و هرسان زا هرس مهرد و ی
ز هب و دب زا بوخ نداد ی
ن چ ی ز ی زگرب ی ند » .تسا
رد خشت ،بدا حلاطصا ی
ص اعم و نساحم ی
ب بدا رثا بوخ و دب نداد ناشن و نخس ی
.تسا
هب ینعی دقن ،ادخهد فیرعت هب میس ،ینیزگ
هرس ،ینیزگ مرد ندرک ادج ،رانید و مرد ندرک
(.هرسان زا هرس یاه
« /دقن ینعم
ادخهد همان تغل
» . ینیبزاب .بای هژاو رد هدش
14 دادرم 1398 )
،رگید نایب هب ای رثا بیاعم نتفای یانعم هب ًلاومعم دقن ،میدق رد ،اسیمش سوریس رتکد حیضوت هب
« هرسان زا هرس ندرک ادج »
( سوریس ،اسیمش (.تسا هدوب 1385
)ارتیم :نارهت .یبدا دقن .)
ةرابرد زمَربِا یم یبدا دقن
:دسیون
« هقبط ،فیصوت ،فیرعت یبدا دقن .تسا یبدا راثآ یبایزرا و حرش ،یدنب
(»
ناگیاش ،رف
( اضردیمح 1380
)ناتسد :نارهت .یبدا دقن .)
10
:تسا دقتعم گاتناس
« ییاهر و نیرتلااب تیفافش شخب
رنه رد شزرا نیرت -
ِدقن و - ةبرجت ینعی تّیفافش .تسا یزورما
.دنتسه هک یلکش نامه هب ءایشا ةبرجت ،شدوخ تاذ رد ءیش یگدنشخرد و حوضو (»
( نازوس ،گاتناس 1396
.ریسفت هیلع .)
)هدنسیون هفرح :نارهت :یبدا دقن ،نِداک فیرعت ربانب
« تسا یملع ای نف صاصتخا یبدا راثآ شجنس و ریسفت و حرش ،لیلحت و هیزجت ،هسیاقم هب هک
.دراد (»
ناگیاش یبدا دقن ،رف ،
15 )
،یبدا دقن عقاو رد
« .تسا نآ هب رگید یهاگن و یبدا رثا ندناوخ هنوگرگید »
،رِتَپ رتلاو رظن زا
« ،یبدا راثآ دقن رد مدق نیلوا
زیامت دوخ ِتاّیرظن و تارثأت نیا نیب ،دقن ماگنه و دسانشب اقیقد ار دوخ یصخش ِتارثأت و تاساسحا ،دقتنم هک تسا نیا .دوش لئاق
( » ( یلع ،یمیلست 1395
نارتخا .یبدا دقن .) )
نیرز نیسحلادبع فیرعت ِربانب ن ،یبدا راثآ لیلحت رد هار نیرتهب دیاش ،بوک
شور زا هدافتسا اب یطاقتلا یشرگ ِیارآ و اه
هبنج نیرتشیب دناوتب ات دشاب دقن فلتخم یاهدرکیور .دریگب رب رد ار رثا کی یاه
( یلع ،یمیلست(
1395 نارتخا .یبدا دقن .)
) ار یبدا دقن ،مهدزون نرق یبدا دقتنم ،دلنرآ ویتام
« یب یششوک هزومآ نیرتهب ةعاشا و نتخومآ روظنم هب هناضرغ
راکفا و اه
ایند رد » یم یفرعم یم تشادرب نینچ ًاحیولت ،فیرعت نیا زا .دنک
یتیلاعف یبدا دقن هک دوش ،لیلحت ،هعلاطم روظنم هب دنمشور
.تسا یبدا راثآ یبایزرا و ریسفت »
یم للادتسا دلنرآ هدعاق اب ات تسا نآ یپ رد ًاترورض شناد زا هخاش نیا هک دنک
ندرک دنم
ییابیز لوصا ( زلراچ ،رلسرب (.دهد نادقتنم تسد هب یبدا نوتم یبایزرا یارب یرایعم ،هناسانش
1386 هیرظن رب یدمآرد .) ه
ا
شور و )رفولین :نارهت .یبدا دقن یاه راهظا مافراه .دسرب ییانعم هب نآ یسررب اب و دهدب رارق یتیعقوم رد ار رثا کی هک تسا نآ دقن درکراک ،تراب رواب هب
یم هتشر دقن هک دنک شهوژپ ،ینتم ریسفت لماش تسا یملع یا
زا دقن خیرات زین کلو رظنم زا .یرظن ةشیدنا و یخیرات یاه
.زربیرف ،یدورد (.تسا تایبدا ةرابرد یهاگدید شرتسگ و لیمکت ،تیبثت رب لمتشم مهدجه نرق ةمین ات سناسنر زاغآ
« نآ یاهدرکراک و دقن عاونا رب یدمآرد
» . مانلصف باتک دقن ه
« تاطابترا و یناسر علاطا »
.ش ،لوا لاس 3
و 4 ناتسمز و زییاپ(
1393 :) 223 ینیبزاب . رد هدش 29 ریت 1398 . )
مها ی ت اف و ی هد ی بدا دقن ی
11
–1 دقن یبدا اه هتکن کرد ناکما ی
دب ی ع طل و ی ف م مهارف ار راثآ ی
تن رد دنک ی
هج م هدنناوخ ی
هعلاطم زا دناوت ی
بدا راثآ ی
.دربب تذل و هرهب –2 شزرا یعقاو
، بدا راثآ ی م راکشآ ار ی
م صخشم و دنک ی
اعر هک دنک ی
ت لوصا و دعاوق هچ ی
رثا ات هدش ببس ی
دروم
و دوش عقاو لوبق یا
لماوع هچ دوجو ی
رثا ات هدش ببس ی
ب دروم ی انتعا یی گ رارق ی در .
–3 دقن یبدا
، م نآ زا عنام ی
وگ هفازگ هک دوش ی
نا عدم و ی نا غورد ی ن ب راثآ دنناوتب ی
وج هب ار دوخ شزرا ی
ناگدن نابلاط و
.دننک هضرع رنه –4 دقن یبدا
، تقو ی فم ی د مها و شزرا و دوب دهاوخ ی
ت اش زا رود هک دراد ی
هب ی .دشاب ضارغا
–5 دقن یبدا
، ا زا هتشذگ ی
ن اراد و هدنزاس هک ی
مها ی ت هاگ تسا ناوارف ی
عون،دوخ ی
رفآ ی شن رنه ی ن ی ز م بوسحم ی
.دوش
دودح بدا دقن ناکما و ی
دقن بدا ی
، سررب ی لماک و هبناج همه ی
ک بدا رثا ی ا زا .تسا ی
ن رهاظ لکش هب ندرک افتکا ود ی
رثا ی نع ی وغل دقن هب هجوت ی
فاک ی ن ی تس م دقتنم و ی
اب ی د نعم و رهوج باب رد ثحب هب ی
نومضم و ی
ک بدا رثا ی ن ی ز نعم دقن ( دزادرپب ی
و فده و )
رعاش صاخ ضرغ یا
ون ی هدنس .دنک وگ زاب ار
- بدا راثآ شجنس کلام ار قوذ ،مدرم بلغا ی
مه هب و دنا هتسناد ی
ن لد ی ل م رد ًابلاغ هک تسا ی
نا عت رد مدرم یی
ن رتهب ی ن
رعاش یا ون ی هدنس .تسه فلاتخا
- اب دقتنم ی د د اب ی د ملع نادجو و ی
م اب و صخش رظن عون ره زا رود و ی
ناز اه ی قطنم ی ملع و ی داقن و دقن راک هب ی
دزادرپب
اش عون ره زا ار دوخ دقن و ی
هب ی همزلا هک دراد هگن رود ضرغ ی
ا ی ن راثآ ادتبا هک تسا نآ مه راک ی
بدا رد هک ی
تا ناهج
لصا ناونع هب مدرم رثکا دزن رد ی
خ و صلا اب هک نانچ دنا هدش هتخانش لوبق لباق و ی
د .دنوش مولعم
- رت لماک ی ن رت لماک رب هک تسا نآ دقن عون ی
ن رت عماج و تخانش ی
ن د ی اهد نتبم ی .دشاب
12
ی هنیشیپ ناهج رد یبدا دقن
یم یم زاب ینامز هب دقن نیلوا تفگ ناوت نآ رد .دش تواضق و تفایرد مومع طسوت ،مامتا زا سپ یبدا رثا نیلوا هک ددرگ
هنوگ ناونع هب یبدا رناژ زونه نامز هب دقن ةویش نیلوا ،یبرغ یاپورا رد .دوبن حرطم تایبدا زا یا
« یگدنز یسیون همان »
زاب یطسو نورق رد ریهاشم و ناگدنسیون یم
زا هعطق دنچ و نارعاش راثآ رد عارصم ود یکی زج هب نوطلافا زا شیپ .ددرگ
( نانرو ،لاه (.تسا هتشادن دوجو یبدا ةیرظن یانعم هب یعقاو ِیبدا دقن ،یفسلف تلااسر 1379
:نارهت .یبدا دقن هچخیرات .)
ناینب ار وطسرا ،لاح نیا اب )هنزور هیرظن ردپ و دقن راذگ
یم یبدا یزادرپ ان
،دوخ باتک رد هک دوب یسک نیلوا وا .دنم
« ّنف
رعش
» نوناق یماظن نییبت لابند هب ، هدیرفآ تخانش اب نینچمه وا .تخادرپ رعش نونف و رنه فیرعت هب و دوب یبدا دقن رد دنم
یاه
نآ هب یشخبرابتعا و مظن ،یبدا رب لوصا نیا بلغا .درک نیودت یرواد و شجنس یارب ار یدعاوق و لوصا ،اه
و اهدیاب ةیاپ
نآ تیاعر هب فّظوم ار یبدا رثا قلاخ هک دوب ییاهدیابن یم اه
ةوحن و دیلقت ،یرعش نابز و نونف دعاوق نیودت اب وطسرا .درک
یم رابتعا رثا هب هچنآ و نآ ةدیاف ًافرص رعش فده ،وطسرا رظن زا .درک فیرعت ار هسامح و یدژارت ،یدمک رناژ هس ،دشخب
هکلب تسین یقلاخا ییابیز ةزیرغ یاضرا و یدنیاشوخ ،تیاغ رد
ییومنهک (.تسا یتسود ( هلاژ ،روپ
1396 یبدا دقن .) La
critique littéraire )تمس .
عاونا دقن یا اه بتکم ی
داقن ی
دقن رهاظ :ی
اهدقن یی اه تروص و رهاظ لکش هب طوبرم هک ی
ع ین ی ی ک بدا رثا ی .تسا
دننام وغل دقن : ی
، نف دقن ی ز دقن و ی اب یی سانش ی
دقن انعم :یی
اهدقن یی ام نورد و اوتحم اب هک ی
ه بدا رثا ی .دراد طابترا
دننام قلاخا دقن : ی
، رات دقن ی خ ی
، عامتجا دقن ی
سانش ناور دقن و ی
13
باتک یفرعم
"باتک رصاعملا یبدلأادقنلا تارادم یف
"
لاسرد باتک نیا.دشاب یم یلوتم عیمسلادبع نامعنرتکدرثا 2012
هحودرد یدلایم
هکدرامش یمرب ار دیدج یدقن یاهدرکیور،لوا لصفرد هدنسیون.تسا لصف هدزیس لماشو تسا هدیسر پاچ هب ور درکیور،یخیرات درکیور،ینف درکیور،یتخانش نابز درکیور:لماش کیره سپس.دشاب یم ریگارف درکیور و یتخانش نا
یاه هاگدید و دزادرپ یم یبدا یاهریغتم یسررب هب مراهچو موس،مود یاه لصفرد.تسا هدرک حیرشت و نییبت ار اهنآ زا یدقن
"
ناوید تعامج
"
نینچمهو دنک یم هراشا دندرک داجیا لوحت نآرد هورگ نیا هک یلئاسم نیرتمهم هبو دنک یم نایب ار
هب تبسن ناشهاگدید
"
دیپسرعش
"
باتکرد دوجوم یدقن یاه هاگدید همادا ردو دهد یم حیضوت ار
"
لابرغلا
"
حرطم ار
تارظنو دنک یم
"
همیعن لیئاخیم
"
نابز ملع،مجنپ لصفرد.دنک یم نایب بوخ دقتنم یاه یگژیو و رعاشو رعش درومرد ار
نیرت هتسجرب زا رفن راهچ هبو هدرک فیرعت ار یسانش نانیدرف :زادنترابع هک دنک یم هراشا هزوح نیارد نازادرپ هیرظن
هناشن یاهدرکیور عاوناو هدرک نییبت ار نآ موهفمو یسانش هناشن ،مشش لصفرد.یکسماچو دلیفمولب،ریپاس دراودا،روسوسود
،متشه،متفه یاه لصف ردو.دنک یم یسررب ار یبدادقن اب یبدا یسانش هناشن طابترا نینچمهو یسانش ،بیترت هب مهدو مهن
یم یبرع دقن تیعقاو نایب هب،مهدزای لصفرد و هداد حیضوت ار یگنهرفدقنو ینکشراتخاس،ییارگراتخاس،یسانش کبس هنومن و هدرکرکذ ار رصاعم دقن فلتخم یاه هنوگ،رصاعم دقن تعیبط اب رت قیقد ییانشآ یارب مهدزاود لصفرد.دزادرپ من یم لیلحت ار نارعاش راثآزا ییاه نایب ار یدقن یاه هنومن نیا لیلحت و یسررب ی هصلاخو جیاتن،مهدزیس لصفردو.دیا
.دنک یم هک دنچره،هدش همجرت یبرع نابز زا ییاه باتک یبدادقن هنیمز رد یلو تسا هدشن همجرت ناریارد نونکات باتک نیا :مینک یم هراشا اهنآزا ییاه هنومن هب.تسین دایز ناشدادعت - یبدلأادقنلا یف
،ریبکریما تاراشتنا هسسوم،یریمض هعیمل:مجرتم،)فیض یقوش(
1362
-
،باتک هناخ هسسوم،نارهت،رهاب دمحم:مجرتم،)بطقدیس(هجهانمو هلوصا یبدلأادقنلا یف 1389
-
،همشچرس،نارهت،فرشم میرم:مجرتم،)سابعدمحم(یناجرجرهاقلادبع جهنم یف ةیعادبلااداعبلاا 1387
14
-
،)بیاشلا دمحا(یبدلأادقنلا لوصا رهاط میحر طسوت همان نایاپ ناونعب باتکزا یشخب همجرت
-
،دهشم یسودرف هاگشناد،ییاضر همجن،یبرعرصاعم یبدادقناب ییانشآ 1378
یلماک تاعلاطا باتک نیا یلو دنا هدش هتشون یبدادقنزا صاخ هنیمز کیرد یبدادقن هزوحرد هدش همجرت یاه باتک رثکا یخیراتریسو نوگانوگ تایرظن،یبدادقن زا همدقم رد مه هدنسیون دوخ .دهد یم بطاخم هب ار یبرع ی هعماجرد یبدادقن
صاخ یانعم هب یبرع یبدادقن و ماع یانعم هب یبدادقن ی هرابرد شتاعلاطم لصاح باتک نیا هک دنک یم نایب باتک ی .تسا نیا شراگنرد هدنسیون هک تسا نیا دشاب یم باتک نیا زراب ی هصخشم هک رگید مهم ی هتکن لابند ار فده نیا باتک
.دنربب لماک ی هرهب باتکزا دنناوتب ناهوژپ شنادو ناققحم مهو ناصصختم مه هک تسا هدرک :زا دنترابع اهنآ نیرت مهم هک دراد دوجو زین یرگید راثآ هدنسیون نیا زا - ةیقیبطت ةسارد میدقلا یبرعلا ثارتلاو ةیبرغلا تاسارد یف ةیوغللا ةقرافملا
- رعشلا عاقیإ رثنلا ةدیصق،رحلارعشلا،یتیبلارعشلا یف یبرعلا
- ةیبرعلا ةغللادعاوق یف تاقرفتم
- بولسلأاو ةغلابلا ةیئانث
:مود شخب
باتک همجرت
15
همدقم
زاغآ رد هک تسا تسرد ،تسا هدوب ماگمه ام یبرع تایبدا اب زاغآ نامه زا یبدا دقن یا هدودحم رد و ارذگ و رصتخم
صصخت و فیلأت رصع هک یرجه مهراهچ نرق زا و دش هدرتسگ دعب یاه هرود رد و تشاد دوجو لاح ره هب اما دوب گنت رد و ،دنتشاد یا هتسجرب شقن هژیو یهاگیاج هب نآ ندناسر رد ناسانش نابز و دقن ناگرزب و دش رت ینغ و رت عیسو دوب
16
یدامتم یاه هرود لوط دنم هرهب یناجرجلا ،ریثلاا نبا ،یرگسعلا للاه یبأ و هبیتق نبا ،رفعج نبا همادق راثآ زا نارگشهوژپ
یم .دندش اهدرکیور ،تایبدا ی هزوح رد سپ ،دومن یم باجیا طیارش هک دوب یعیبط یرما نآ ندمت و برغ اب طابترا هک اجنآ زا و
یسانش نابز رد هک دش رادیدپ هدراو یدقن یاهکبس و یرگید یاهشور و ینکش راتخاس ،ییارگراتخاس لیبق زا نآ دننام و
یبرع ی هشیر ،هدیسر ام هب طابترا یاه لاناک قیرط زا هک یبدا یاهدرکیور نیا.دش نایامن دننکیم یسررب ار یبدا راثآ هک نم رظن زا و دنراد
« مظن هیرظن »
نآ یناجرج رهاقلادبع گرزب دقتنم هک رفم ی هملک یانبم رب ار
شطابترا و هلمج لخاد رد د
.دروآ یم دیدپ ارنآ لکش و رعش ،تسا هدرک یزیر هیاپ رگید تاملک اب یاه هیرظن هجوت دروم لیلحت و راتخاس تهج زا ،هداهن انب ارنآ لوا تشخ و هدروآ دوجو هب ارنآ یناجرج هک مظن هیرظن نیا شتنا و هتفرگ رارق برغ نع اب یبرغ سابل رد و هتفای را
یوا ور ن نیا رد.تسا هتشگزاب نامدوخ یوس هب یسانش نابز یاهدرکی
یاوتحم و یدقن راشتنا رد ار دوخ دیدج دقن رد قیقحت یاهشور ،نامرصاعم دقن هب نتخادرپ رب هولاع مداد حیجرت باتک دقن تیعضو و دقن یاه هناشن یوجتسج تهج و منک یسررب نامدوخ یبرع یاهروشک رد دوجوم یدقن یصصخت تلاجم برع ،دنکیم یسررب ار اهنآ تاراشتنا نیا هک مدمآ رب ییاه هنومن هئارا ددصرد ،هدشن نشور زونه نآ یامنرود هک نام ی
.تسام یبرع تیعقاو و یبدا یامنرود ی هدنریگرب رد هک میدنمزاین یبرع صلاخ ی هیرظن کی هب نانچمه ام نیاربانب عیمسلادبع نامعن رتکد
سرام ،هحود 2012
اهدرکیور دیدج دقن ی
1 - یتخانشنابز درکیور
2 - یرنه درکیور
3
-
یخیرات درکیور
17
4 - یتخانشناور درکیور
5 - ریگارف درکیور
یتخانشنابز درکیور
Title and Author: Translation of "fi mdarat alnkd ala'dbi alma'asr drasah ttbikiah lnmathj
18
ma'asrah"by na'man abd alsami motavalli / Mehdi Pashapour chalak
Supervisor: Javad Garjami (Ph. D)
Graduation date:
Number of pages: 135 Abstract
Translation is the process of replacing the textual elements of the source language translator shoud try to with the textual elements of the target language in which the
provide a context in wich the original author and reader of translation text together to balance and interact.this the sis is a translation of the book "fi mdarat alnkd ala'dbi alma'asr drasah ttbikiah lnmathj ma'asrah" by na'man abd alsami motavalli
"by the Dr.na'man abd alsami that was in the field of literary criticism and examines different approaches to literary criticism.He has ased various poetic examples to familiarize the reader with the nature of contemporary criticism.
The translation of this book has attempted to select the closest and most appropriate equivalents to the original text in order to convey the message and meaning of the author of the book in the source language to the target language.The method of translation this book is communicational.
Because this book provides complete information on literary criticism in Arab
society,the auther himself states in the preface of the book that this book is the result his studies of literary criticism in general and Arabic literary criticism in special senses so both professional and researchers can benefit from the book.
Keywords:
Literary criticism,Translation,Vocabulary, Contemporary Literature, Arabic Language
19
University of Mohaghegh Ardabili Faculty of Litrature and human scinces
Department of Department of Arabic language translation
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.A. in Arabic language translation
Title:
Translation of "fi mdarat alnkd ala'dbi alma'asr drasah ttbikiah lnmathj ma'asrah"by na'man abd alsami motavalli
By:
Mehdi Pashapour chalak
Supervisor:
Javad Garjami (Ph. D)
Advisor:
Hosein Mohseni (Ph. D)
Winter-2020
