情報数学 I-A 講義のポイント No.11
復習 No.10
1)広義の実数全体R=R∪ {−∞,+∞}
i)数列{an} ⊂R の上限,下限,上極限,下極限,極限 単調増加列 an ↑ a15a25a35· · ·
単調減少列 an ↓ a1=a2=a3=· · ·
An≡ {am; m=n}と置くと,Anは単調減少の集合列 An↓ A1⊇A2⊇A3⊇ · · ·
an≡supAn= sup
m≥nam (Anの上限) an≡infAn= inf
m≥nam (Anの下限) 定理1 数列{an},{
an}
に対して,
1. an↓ 2. an↑
定義2 数列{an}に対して,
1. lim sup
n→∞ an ≡ inf
n≥1an = inf
n≥1
(
m≥nsupam
)
を数列{an}の上極限(値)と いう。
2. lim inf
n→∞an≡sup
n≥1an= sup
n≥1
(
m≥ninfam )
を数列{an}の下極限(値)という。
3. 数列{an}に対して,上極限と下極限が一致する,すなわち,
lim sup
n→∞ an= lim inf
n→∞an のとき,数列{an}の極限 lim
n→∞an が存在する。
(a) lim
n→∞an=a (∈R) のとき,数列{an}はaに収束する。
(b) lim
n→∞an= { +∞
−∞ のとき,数列{an}は発散する。
4. Rにおいて,
級数
∑∞ n=1
an ≡ lim
m→∞
( m
∑
n=1
an )
補題3 ∀n1, n2に対して,
m≥ninf1am5 sup
m≥n2
am
1
定理4 数列{an}に対して,次が成立する。
1. lim inf
n→∞an 5lim sup
n→∞ an 2. an↑ ⇒ lim
n→∞an = sup
n≥1an
3. an↓ ⇒ lim
n→∞an= inf
n≥1an
4. lim sup
n→∞ an = lim
n→∞
(
m≥nsupam )
5. lim inf
n→∞an= lim
n→∞
(
m≥ninf am
)
講義 (No.11) の内容
X; 集合 (2X,≼)
A≼B def⇔ A⊆B
単調増加の集合列 An ↑ A1⊆A2⊆A3⊆ · · · 単調減少の集合列 An↓ A1⊇A2⊇A3⊇ · · ·
An ≡ {Am; m=n}と置くと,Anは単調減少の集合族の列 An↓ A1⊇ A2⊇ A3⊇ · · ·
An ≡supAn= sup
m≥nAm (Anの上限) An ≡infAn= inf
m≥nAm (Anの下限)
定理5 集合列{An}に対して,次が成り立つ。
1. sup
n≥1An= ∪∞
n=1
An
2. inf
n≥1An=
∩∞ n=1
An
3. An↓ 4. An ↑
定義6 集合列{An}に対して,
1. lim sup
n→∞ An ≡ inf
n≥1An = inf
n≥1
(
m≥nsupAm
)
を集合列{An}の上極限(集 合)という。
2. lim inf
n→∞An≡sup
n≥1An= sup
n≥1
(
m≥ninf Am )
を集合列{An}の下極限(集合)
という。
2
定理7 集合列{An}に対して,次が成り立つ。
1. lim sup
n→∞ An= ∩∞
n=1
∪∞ m=n
Am
2. lim inf
n→∞An=
∪∞ n=1
∩∞ m=n
Am
3. lim inf
n→∞An ⊆lim sup
n→∞ An 4. An↑ ⇒ lim
n→∞An= sup
n≥1an =
∪∞ n=1
An
5. An↓ ⇒ lim
n→∞An= inf
n≥1an =
∩∞ n=1
An
3