NGHIEN CCfU-TRAO BOI
Tdi nguyen nUdc mat ciia thdnh phd Can Tha co tiem ndng ldn vd Id nguon chu yeu de cdp nude sinh hogt cho ngUdi ddn. Trong thdi gian gdn day, 6 nhiem nUdc mat tU nhieu nguon thdi da trd thdnh vdn de quan tdm cdp thiet cda cong dong. De gin giit vd bdo ve tdi nguyen nude mat cdn phdi thuc thi cdc gidi phdp trong cong tdc qudn ly vd sd diing hieu qud nguon tdi nguyen ndy nhu bdo ve chinh sU sdng cua con ngUdi.
d T H A N H P H O J C A N THOf
I
KS. LLfU TAN TAI
1. Tong quan
Thanh phd' Can Thd (TP. Can Thd) la thanh pho' trung tam d ddng bang sdng Crfu Long (DBSCL), la effa ngd giao lffu chinh cua vung Tay Nam song Hau vdi vung Tff giac Long Xuyen, vung Bac song Tien va vung trgng diem phia Nam. Dan so'Can Thd nam 2008 la
1.171.069 ngffdi vdi tdng dien tich 140.161,6 ba chie'm 3,46% tdng dien tich loan vdng DBSCL (Nien giam tho'ng ke, 2008), dja gidi banh chinh gdm ed 05 quan npi thanh va 04 huyen ngoai thanh gdm 84 phffdng, xa, thi tran.
Can Thd ed ngudn nffde mat phong phu, dffdc cung cap tff he thd'ng sdng ngdi kenh rach chang chit vdi tdng chieu dai khoang 3.405 km.
He thd'ng sdng rach ehinh tai Can Thd gdm cd:
song Hau vdi chieu dai chay qua Can Thd la 55 km, lffu Iffdng nrfdc binh quan tai sdng Can Thd la 14.800mVgiay. He thd'ng cac kenh rach nhd: rach Can Thd dai 16 km do ra song Hau tai be'n Ninh Kieu, rach Binh Thiiy, rach Tra Ndc, rach 6 Mdn, rach Tho't Nd't, kenh Cai San. Day la nhffng kenh rach ldn dan nffde tff song Hau vao cac vung npi ddng va no'i lien vdi kenh rach cua cac tinh lan can TP. Can Thd, ed nffde nggt quanh nam, vffa cd tac dung tydi nffde trong miia can, vffa cd tac dung tieu ting trong mCia lu va cd y nghia ldn ve giao thong.
Dien bie'n chat Iffdng nffde mat kha phffc tap, chiu sff chi pho'i tff dieu kien tff nhien, che' dp khi hau, thiiy van va boat dpng phat trie'n kinh te xa hpi ciia con ngffdi. Trong nhffng nam
TT.Quan trae TN vd MT TP.Cdn Tha
gan day, cac boat dpng trf qua trinh dd thj hda, phat trien cdng nghiep, tham canh tang vu, nuoi trdng thiiy san nang suat cao, da phat sinh Irfdng chat thai ldn trong mdi trrfdng, lam cho chat Irfdng moi trrfdng dac biet moi trrfdng nrfdc mat Clia TP. Can Thd ngay cang suy giam, xu hrfdng nay se cdn gia tang gay anh hrfdng xa'u de'n sffc khoe con ngrfdi, tai nguyen sinh vat va sif phat trien ben vffng.
2. Cac ngudn thai chinh gay 6 nhilm nrfdc mat
2.1. Nguon thdi tU cdc khu do thi:
Lffdng nffde thai sinh boat ciia 1.147.067 ngrfdi dan thanh phd' khoang 120.000 mVngay dem, bat ke la do thi cu hay viing tan do thj deu chrfa cd he thd'ng xff ly nrfdc thai tap rfung, dd trrfc tie'p ra kenh rach xung quanh. Day la
Nhd ddn sd'ng tren rgch Tham Tudng.
NGHIEN Clfu - TRAO BOI
mpt trong nhffng ngudn thai cd ban nha't gay nen tinh trang 6 nhiem moi trffdng nrfdc mat. He thd'ng thoat nrfdc tdn tai chii ye'u d trung tam TP. Can Thd va la he thdng cdng ehung. Tdng chieu dai ed'ng ngam la 35,5 km, mrfdng lp thien 7,22 km binh quan dat 0,4 m/ngrfdi, drfde xay drfng tff lau va qua nhieu thdi ky khae nhau nen chat Iffdng khong ddng deu va xud'ng cap (Dff an thoat nffde va xff ly nffde thai TP. Can Thd, 2001). Hien thanh pho' dang dffa vao dau tff cai tao, thu gom de xff ly.
Nffde thai tff cac khu dan erf, cac cd quan, nha may, benh vien drfde dd trrfc tie^p vao cac mrfdng, rach nhd trong be tho'ng kenh rach npi thi da gay nen srf qua tai ddi vdi kha nang ty lam saeh va ngay eang P nhilm nang ne hdn. Theo Sd Tai nguyen va Moi trrfdng TP. Can Thd (2008), chat Irfdng nrfdc mat ciia he thd'ng kenh rach trong TP. Can Thd dang bi 6 nhilm chat hffu cd, amoniac, nitrit va vi sinh ngay cang tram trgng hdn. Ndng dp COD d kenh rach dao dpng tff 12,5 - 83,8 mg/l, gia tri trung binh 30,7 mg/l vffdt Quy ehua'n ky thuat qude gia ve chat Iffdng nffde mat loai A: 3,07 lan (QCVN 08:2008: <10 mg/l). Gia tri vi sinh (tdng so' coliform): dao dpng tff 56.940 - 17.120.575 MPN/100 ml, dat gia tri trung binh 3.033.792 MPN/100 ml vffdt 2,98 lan so vdi trung binh nam trffde va vffdt 607 lan so vdi Quy chuan ky thuat qude gia ve chat Iffdng nffde mat loai A (QCVN 08:2008: 5.000 MPN/100 ml). Chi sd vi sinh eao nhat 17.120.575 MPN/100 ml xuat hien tai vam Tham Tffdng thupc rach Tham Tffdng va tha'p nhat 56.940 MPN/100 ml xuat hien tai huyen VTnh Thanh.
Viiinii(MPN/100ml) 1.000.000.000
10.000.000
100.000
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Nam
I - • - QCVN < 5000
• Rach Sang Trang
—A— Rach Tham Tirang Rach Cai Khe
—•-- Rach Ba Lang
• Quan 0 Mon
—"^ Huyen Ca Do
• ^ ^ Huyen Thot Not Huyen VTnh Thanh -> TB
Bieu dd 1: Diln bie'n tong so'coliform trong nrfdc mat tai cac kenh rach TP. Can Thrf (Ngudn: Trieh BC Hien trgng mdi trudng TP. Cdn Thif, 2008) Sdng Hau doan qua TP. Can Thd phai tie'p nhan nhieu ngudn thai tff he tho'ng kenh rach npi tbi, nffde nudi thiiy san, nffde thai sinh boat, nrfdc thai eong nghiep,... Ket qua quan trae nrfdc lien tuc bang he may do WQM-HH4 vdi dau dd HORIBA U20-23 d hai ben bd Song Hau vao miia khd va miia lii cung eho tha'y chat Iffdng nffde song Hau ngay eang suy giam va 6 nhilm hdn (Sd Tai nguyen va Moi trffdng TP. Can Thd, 2008). Gia tri thong soDO trong viing do hau bet deu khdng dat so vdi Quy chuan ky thuat qud'c gia ve cha't Iffdng nffde mat loai A1 (QCVN 08:2008 loai Al: DO > 6 mg/l) ngoai trff cae khu vrfc thffdng ngudn Tan Chau. DO trong mCia kho dao dpng tff 2,5 - 5,5 mgOyi (bd Can Thd) va tff 3,5 de'n 7,5 mgOyi (bd VTnh Long). Cdn trong mua IQ DO dao dpng tff 4 de'n 5,5 mgOyi (bd Can Thd) va tff 4,5 den 6,0 mgOyi (bd VTnh Long). Trong loan vung do ed cac khu vyc cd gia iri DO tha'p nhat la khu vyc Chau Ddc - An Giang, edn Tan Lpc - huyen Thdt Nd't, Khu edng nghiep Tra Ndc - Binh Thuy (DO dao dpng iff 2,5 - 3 mgOyi).
TAP CHI KHOA HOC CAN THd 2 7
NGHIEN CLTU-TRAO BOI
80 100 Distance {km
- Series 1
Bieu dd 2: Bieu diln gia tri DO tren song Hau bd Can Thd 2.2. Nguon thdi tii cdc kliu cong nghiep (KCN):
Thanh phd' Can Thd da hinh thanh cae khu va cum cong nghiep nhff Khu cong nghiep (KCN) Tra Ndc 1, KCN Tra Ndc 2, KCN Hffng Phii 1, KCN Hffng Phii 2, Khu tieu thu cdng nghiep Cai Sdn Hang Bang va Trung tam cong nghiep tieu thii cdng nghiep Thd't Nd't. Dinh hffdng tff nam 2006 - 2010 qui hoaeh them 3 KCN tap trung vdi dien tich khoang 1.500 ha, hffdng theo song Hau ve phia Bac tai cae quan 6 Mon va huyen Thd't Not. Dff kien so' Iffdng va qui mo dien tich nhff sau:
-I- Khu Cong nghiep 6 Mon dien tieh 500 ba.
-I- Khu Cong nghiep Thdt Not dien tieh 600 ha.
-I- Khu Cong nghe cao dien tich 400 ha.
Ben canh do, TP. Can Thd se hinh thanh eae cum edng nghiep sau: O Mon (30 ha), Cai Rang (40 ha), Binh Thuy (66 ha), VTnh Thanh (10 ha), Cd Do (10 ha), va huyen Phong Dien (10 ha).
Bang L Tinh hinh phat trien cac khu cong nghiep va tieu thu cong nghiep
STT
1 2 3 4 5
6
Ten khu/
cum cong nghiep
Tra Noc 1 Tra Noc 2 Hyng Phu 1 Hffng Phu 2 Hang Bang Trung lam
CN-TTCN Thdi Ndi
Nam thanh
mp
1995 1999 2000 2000 20012005
Dipn tfch (ha)
135 165 262 212 38,2
150
Cac nganh san xuSt chinh
Che bien, dien iff, may Cdkhi
Cang, kho tang Che tao, cd khi Hang lieu dung Che bien nong san, ihuy san; giay;
may mac,...
Cd hay chrfa co tram xxl ly nrfdc
Chffa xff ly tap trung
i^ fl
>4 ff
-" "-
ChUa CO
Tinh hinh xiirly khf thai
Chffa Chffa Chffa Chffa
Chffa cd
(Nguon: Trieh tCc Bdo cdo Hien trgng moi truang thdnh phd Can Tha, 2008)
NGHIEN cufu-TRAO BOI
Cac KCN deu nam ke'can song Hau - la ngudn cap nrfdc sinh boat, nrfdc phuc vu san xua't - chii ye'u eho ca thanh phd' va eae viing lan can. Theo quy dinh quan ly va bao ve moi trrfdng KCN va cum cdng nghiep eiia Bp Tai nguyen va Moi trrfdng, eae KCN va cum cong nghiep phai ed nha may xff ly nffde thai tap trung, phai tach rieng hoan toan he thdng thoat nffde thai va he tho'ng thoat nffde mffa (Thong tff so'08/2009/TT-BTNMT, 2009) nhffng cac KCN va cum cdng nghiep Clia TP. Can Thd chffa cd be tho'ng xff ly nffde thai tap trung, cac ed sd san xua't kinh doanh phan ldn chffa cd he thd'ng xff ly nffde thai, hay mpt so' cd he thd'ng xff ly nffde thai nhffng khdng dat tieu ehuan, mpt so' doanh nghiep len xa thai thang ra sdng Hau. Chi tinh rieng KCN Tra Ndc 1 va II dffdc coi la KCN boat dpng thanh cong ciia DBSCL, cd tdi 168 dff an san xua't che bie'n Iffdng thffe, thye pha'm, thiiy hai san, xang dau, gas... nhffng chi cd vai ddn vi ed he thd'ng xff ly nffde thai. Phan ldn ngudn nffde thai, chat can ba, phe pham sau khi san xua't deu xa trye tiep xudng cac sdng rach lan can vdi so' Iffdng hdn 10.000 mVngay, lam nffde dffdi eae rach gan dd da chuyen sang mau den. Day la ngudn gay d nhiem ldn ddi vdi mdi trffdng ndi chung va ngudn nffde mat sdng Hau ndi rieng.
Ke^t qua khao sat eua Ts. Biii Thi Nga (2007) eho tha'y: chat Iffdng nffde bi 6 nhiem tram trgng theo mffc dp giam dan tff thiiy vffc tiep nhan va thiiy vyc lan can, ham lffdng chat rdn Id Iffng vffdt tieu ehuan eho phep tff 1,4 - 53 lan; oxy hoa tan ihap hdn tieu chuan 1,1 - 60 lan, chat hffu ed vffdt tieu chuan tff 3,8 - 1.633 lan, nitrit vffdt chuan 1,5 - 8,8 lan, tdng cohform vffdt gidi ban eho phep tff 1,86 - 48 lan.
Theo dng Ky Quang Vinh (Giam dde Trung tam Quan trae Tai nguyen va Moi trffdng TP.Can Thd) ket qua quan trae chat Iffdng nffde mat nam 2008 tai rach Sang TrSng, ngudn o nhiem trffe tie'p tff ngudn nffde thai KCN Tra Ndc, cho tha'y mffc 6 nhiem tap trung rat cao, cac chat hffu cd hda tan trong nffde nhff BOD, d diem eao nha't len tdi 71 mg/l (QCVN 08:2008:
< 4 mg/l), COD la 109,4 mg/l (QCVN 08:2008: < 10 mg/l); cac chat ran Id Iffng cd ndi cQng eao gap 8 lan mffc eho phep.
2.3. Nguon thdi tU chd't thdi rdn:
Hien nay, viee thu gom va xff ly chat thai ran d TP. Can Thd chffa eo qui trinh ky thuat hdp ly va chffa ed bien phap quan ly tdt. Lffdng rac thai dffdc thu gom, van chuyen va xff ly do Cdng ty Cdng trinh Do thi TP. Can Thd dam nhan, ihu gom tap trung d cae quan Ninh Kieu, Binh Thiiy va cac khu dan cff tap trung eiia hai quan Cai Rang va 6 Mon vdi khdi Iffdng hien tai khoang 400 - 420 lan/ngay. Rieng 04 huyen eon lai do hdp tac xa hoae ban quan ly cae ehd td chffe thu gom, phan edn lai thi ngffdi dan ty xa ra mdi trydng nha't la cae khu vrfc ndng thon. Ty le thu gom eiia loan TP. Can Thd ehi khoang 55% (Cong ty Cong trinh Do thi TP. Can Thd, 2008).
Ben eanh do, TP. Can Thd ed tren 30 ed sd y te gdm: da khoa, chuyen khoa, trung tam chuyen nganh, trung tam y te, nha bao sanh khu vyc, cac ed sd chffa ed he thdng xff ly nffde thai va rae thai hay ed he thd'ng xff ly nffde thai va rae thai chffa dat tieu chuan quy dinh dang thai ra mpt Iffdng nffde thai va rac thai kha ldn vao he thdng kenh rach TP. Can Thd. Viee xff ly rac thai bang each dem de'n chdn lap tai bai rae Tan Long - dang lrong qua trinh xay dffng - thupc dia phan tinh Hau Giang nen chi phi rat ldn, nguy ed gay 6 nhiem Ngudi ddn xd rdc thai xudng rgch Cdi Khe. nidi trydng la rat cao.
TAP CHI KHOA HOC CAN THd 2 9
NGHIEN CCrU-TRAO DOI
2.4. Nguon thdi tU sdn xudt nong nghiep:
Thanh phd Can Thd cd dien tich trdng cay Iffdng thffe (chu ye'u la liia) chie'm 87,5% vdi 219.591 ha; san Iffdng dat 1,204 trieu tan/nam tang nhe so vdi nam 2007. Ve chan nudi, chii ye'u la eae hinh thffe chan nudi nhd le va hp gia dinh, mpt so'It hp nuoi trang trai (Sd Ndng nghiep va Phat trien Nong thon TP. Can Thd, 2008). Nhu cau sff dung nffde ngay cang tang do phat trie'n tang vu trong trdng trgt (lua dong xuan, liia he thu), chan nuoi... trong khi chffa kie'm soat dffdc chat che ve so' Iffdng va chat Iffdng nffde eho canh tac nong nghiep, sff dung nffde cdn rat tiiy tien, he thd'ng thiiy ldi chffa dap ffng yeu cau ciia san xua't... Do dd, da dan de'n tinh trang lang phi nffde vao miia, nhffng vao miia kho lai thie'u nffde tram trgng.
Theo dieu tra eua Vien Liia DBSCL, trong 3 vu lua hang nam nong dan bdn phan hda hgc cac loai tff 514 - 613kg/ha. Neu ehi san xua't 2 vu he thu va ddng xuan trong nam, nong dan bdn tff 348 - 435kg/ha. Chi tinh Iffdng phan bdn theo mffc tha'p nha't (348kg/ha) trong 2 vu liia dPng xuanva he thu tff nam 1995 de'n nay, mdi nam rugng ddng viing DBSCL tie'p nhan tff 1,357-1,696 trieu tan phan hda hgc.
Hien nay chffa ed so' lieu thd^ng ke cu the ve nong dffdc nhffng theo cac nha chuyen mon thi moi nam ddng rugng nhan tff 10.000 tan trd len. Da so' nong dan hien sff dung thud'c bao ve thffc vat tiiy tien. Hau qua la cac loai thien dich cd ich bi chet, sau ray khang thud'c, nffde mat bi 6 nhilm. Cff dan sd'ng ven song rach cung dd chat thai sinh boat hang ngay xud'ng song rach cang lam eho chat Iffdng nffde them xau di.
2.5. Nguon thdi tii nuoi thuy sdn:
Trong nhffng nam gan day, dipn tich nuoi thiiy san tren dia ban TP. Can Thd tang kha cao, hipn cd 1.355,7 ha mat nffde nuoi ca tra, tang gan 86,3% so vdi cung ky nam trffde (Chi cue Thiiy san TP. Can Thd, 2008). Phong trao nuoi ca tra tang nhanh, theo kieu tff phat dac biet d cac quan, huyen ed da't bai bdi ven song Hau.
Bang 2. Dien tfch va san Irfdng nuoi thuy san thanh pho'Can Thd
Stt
1 2 3 4 5
Loai hinh
Ca ao Ca tra Ca rupng Tom cang xanh Ldng be (cai)
Tdng
Dipn tfch (ha) Nam 2008
1.355,7 10.688,3 166,2 392 14.358,7
So eungky (%) 86,8 86,3 98,6 44,9 101,8 94,1
San Irfdng (t§'n) Nam 2008
16.276,7 207.771 3.465,2 131,1 2.146,2 229.790,3
So eungky (%) 190,5 134,4 36,6 49,0 96,1 131,2
Nude ao nuoi cd bi 6 nhiem.
(Nguon: Chi cue Thuy sdn TP. Can Tha, 2008) Hien trfdng ngrfdi dan trf dao ao nuoi ca tra dang dien ra he't sffc phrfc tap, cd tren 80% dien tich nudi ca tra chrfa chuyen muc dich sff dung dat. Viee lam nay vi pham qui hoach vung nuoi thiiy san ciia thanh phd va khong theo hrfdng dan ciia cd quan chuyen nganh thiiy san ve dieu kien san xua't, kinh doanh thiiy san da keo theo he qua la moi trrfdng nrfdc d viing nudi ihiiy san ngay cang bj 6 nhiem tram trgng.
Van de dang lo ngai la hau bet cae bp nudi ca tra
khong ed ao lang lgc ti-rfdc khi xa nrfdc thai ra song rach,
khong cd dien tieh chrfa biin dat Idii sen vet ao nudi.
NGHIEN CLTU - TRAO BOI
Nrfdc thai, biin trong ao nuoi thai trrfc tiep ra sdng rach dan den d nhilm moi trrfdng nrfdc nghiem trgng. anh hrfdng den nrfdc sinh hoat va sffe khde eiia ngffdi dan. Trong qua trinh nuoi, nhieu ngffdi da eho ea an cac loai thffc an tffdi tff ehe'; trffe tie'p thai nffde, bun nao vet ao ra song, rach,... khien eho moi trffdng nffde tren Ciic sdng, kinh, rach ngay cang bj 6 nhiem den mffc bao dpng...
Theo ke^t qua khao sat eiia Vo Thj Lang, Ky Quang Vinh va Ngo Thi Thanh Tnic (2009), ndng dp COD trong nffde thay ao ca tra len den 80mg/l.
Lffdng nffde thai nay neu dffdc hda loang trong dieu kien tdt nha't, dieu hda nha't vdi IffU Iffdng song Hau thi van eho ra chat Iffdng nffde cd hdn 1 Omg/1 COD gan nhff vffdt mffc cho phep qui dinh tai ept Al cua QCVN 08:2008/BTNMT (Sd Tai nguyen va Mdi trffdng TP. Can Thd, 2009).
3. Mpt so' giai phap
Viec tim each ban ehe 6 nhiem ngudn nffde mat cho TP. Can Thd la rat cap thie't va ddi hdi phai trie'n khai eang sdm eang tot. Ngoai tang effdng eong tae giao due, nang eao y thffe cpng ddng, hffdng dan va trd cap cho ngffdi dan thffc hipn bao ve chat Iffdng moi trffdng, con phai dffa ra eae quy dinh che tai de xff ly nhffng dd'i tffdng ed tinh gay 6 nhiem nhat la cac cd sd san xua't cd tinh khong chiu xff ly nffde thai trffde khi dd ra song, rach. Mat khac, phai cd quy hoach mpt each ddng bp, hoan ehinh trong khau bo tri.
xay dffng cac khu eong nghiep sao chu dam bao khdng gay ra nhffng hau qua vdi mdi trffdng.
Mudn the phai tang effdng kiem ira, don dd'c viec thye hien cong tac danh gia tac dpng mdi trydng cae dff an, tuan thu cac yeu cau eiia Luat Bao ve mdi trffdng va Luat Tai nguyen nffde.
Hffdng dan ngffdi dan tieh cffc tham gia bao ve, giff gin tai nguyen trong dd dac biet lffu y tai nguyen nffde mat. Ddng thdi, trong chie'n Iffde bao ve moi trffdng tdi nam 2020 can co sff quy hoach, quan ly tdng hdp tren lffu vyc sdng ldn de phan dinh trach nhiem, tao cd sd phdi hdp va xac lap nhffng nguyen tae chia se nffde giffa eae ddi tffdng sff dung khae nhau, trong dd ffu tien hang dau eho cap nffde theo nhu cau sinh boat.
Ngoai cae giai phap tren, trong thffe te^ eho tha'y vai trd ciia cong tae thiiy ldi ed anh hffdng rat to ldn de'n chat Iffdng nffde eua Can Thd. Vi the' can dac biet chii trgng den viec xay dyng va phat huy hieu qua cae he thd'ng va cong trinh thiiy ldi da ed, lam tdt hdn nffa cong tac quy hoach, thffe hien cac dff an trong tffdng lai.
Mud^n the can ehii trgng chat Iffdng cong lae quy hoaeh thiiy ldi eho toan vCing DBSCL ndi ehung va lieu viing Can Thd ndi rieng, dam bao tinh ddng bp, hd trd nhau trong khai thac, sff dung va bao ve ngudn nffde mat phuc vu cho sff nghiep phat trien kinh te' - xa hpi ciia TP. Can Thd.
TAI LIEU THAM KHAO
1. BQL Du an Nang cap D6 thj TP. Can ThcJ, 2001. BC Nghien cufu kh^ thi Du an Thoat nude va Xir ly nadc thai TP. C^nThO.
2. Bui Thi Nga, 2007. BC De tai Oanh gia chat lU(?ng nude mat tai KCN Tra Ndc TP. Can Thd. Tradng DHCT.
3. Chi cue Thuy san TP. C^n Thd, 2008. Bao cao long ket nam 2008.
4. Cdng ty Cdng trinh Dd thi TP.Can Tho, 2008. BC cung cap s6 lieu viet bao cao Hi§n trang Mdi trudng TP. Can Thd nam 2009.
5. Cyc Thd'ng ke TP.CSn Tho, 2008. Nien giam thd'ng ke thanh phd Can Thd.
6. Duong Van Vidn, 2009. O n h i l m nadc 6 Dong bang sdng Cufu Long va g i i i phap han che. Tap chi Bd Tai nguyen va Mdi tradng, so 12(74) thang 6/2009 ISSN 1859 -1477 (trang 25 - 27).
7. Sd Ndng nghi6p va Phat trien Ndng thdn TP. Can Tho, 2008. Bao cao cung ca'p s6 lieu viet bao cao Hien trang Mdi tradng TP. C5n Tho nam 2009.
8. Sd Tai nguyen va Mdi tradng TP. Can Thd. 2008. Bao cao Hi$n tr^ng Mdi tradng thanh phd Can Tho.
9. Sd Tai nguyen va Mdi tradng TP. Can Thd, 2009. Bao cao dien bie'n chat luong mdi trudng thanh phd Can Tho 10 nam (1999-2008).
10. Huynh Thj Minh Hang, N g u y i n Thanh Hung, N g u y i n Van Dung, 2006. Quan ly thong nhat va tdng hdp cac nguon thai gay d n h i l m tren luu vue sdng Ddng Nai.
Tap chi Phat trien KH&CN nam 2006, tap 9: Mdi tradng va Tai nguyen (trang: 5 - 17).
11. Thdng ta so 08/2009ATT-BTNMT ngay 15/07/2009 cua Bd Tai nguyen va Mdi tradng ve viec Quy djnh qucin ly va bao ve mdi trudng khu kinh te, khu cdng ngh& cao, khu cdng nghiep va cum edng nghiep.
12. Vo Thi Lang, Ky Quang Vinh and Ngo Thi Thanh True, 2009. Research Report: Environmental consequences of and pollution control options for Pond: "Tra" fish production in Thotnot District, Cantho City, Vietnam.
Published by the Economy and Environment Program for Southeast Asia (EEPSEA) No.2009-RR3.
TAP CHI KHOA HOC CAN THd 3 1