H 0 I N G H ! K H O A H O C C O N G N G H $ S I N H H Q C T C , „ • •" ^ -
NGHIDN CLfU LTNG DUNG HE VI SINH VAT HCPU I C H VA DUNG DICH DIEN HOAT H O A TRONG CHAN NUOI GA TAI T H A I NGUYEN
Nguyen Duy Hoan*
Dai hqc Thii Nguyin
T 6 M TAT
Su dung 2 san pham vi sinh vat him idi EM 1 va EM Bokashi co xuat su tir Nh|t Bin tren gd thjt thuong phim nudi nh^t. cd ket qui biToc MU nhu sau: San phSm EM kich thich tang tmdng va gidm chi phi thiic an vdi gi thjt, kh6i lir^g co fli^ liic k^t thdc thi n g h i ^ cao hon so voi ddi chlJmg 3,31-8,04%, g i ^ tieu tdn diiic an 0,24-0,32 kg / kg tang kh6i lugng. Mfit khac, sin pham EM d3 CO tic dyng cdi thien moi truong, nong dg ciia H2S trong chuong nuoi da gidm 40,52-73^8%, NH3 gidm 80,08-82,86% so vii 16 d6i chiing. Thii n ^ ? m su dung catolil 15 - 20% vd anolit 15-20% cho gd mai, cho kit qua: Nong dg ciia H2S dS gidm 34.13- 37,30%, >fH3 da giam 33,33-33,89% so voi 16 sii dung phumg pbap khii thing thflng fliufmg bang formandchyt 2%. Khd nSng di|i UIUID ciia Catolit va Anolit ^ t hon so vdi formandehyte: S6 lii(;mg Salmonella vd Ecoli ciia nh6m thi nghidm chi bing 49,62% d^n 53,16% so vdl nhdm da sii dung fonnandehyt 2%. Cdc Catolit va Anolit 61 giiip tang ty 1$ no 3.51-4,81%, tj 1§ ga con lo^i 1 tdng 5,36-7.93% so vdi nhdm sir dyng formon 2%.
Tir khoa. Vi sinh v|t c6 ich, catoUl, anolit, moi trudng, ga.
MdeAu
v i n dh 6 nhiem mdi bii^ng bnng ITnh vi,rc chan nuoi d^c bi§t 1^ chin nu6i truydn th6ng Uieo kilu tha rdng vSt nudi nhu ir Vi#t nam li mOt thdch Uii>c Id'n khdng chi ciia ngSnh chSn nuoi ma Id cua todn xa hgi. Cac ca so chSn nudi ir Vi^t nam thu-drng dung vdi bdt vd formandehyt 2% de khi> frung chuong trai vi dCing formon 2-4% dk khir tmng tn>ng ^p, song kha nang di^t khuin cua cdc dung djc ndi tren thip, m^t khac gia tu'ong d6i cao. O l gdp phin g\i\ quylt bdi todn ndy, nhdm nghiSn ci>u da tim hieu vd i>ng dung 2 cdng ngh? m(>\ cCIa cdc nu'oc tien tien dd Id: Sir dgng h$ vi sinh vdt hfhj Ich ( Effective Microorganisms - EM) do Gido su- Teaio Higa thupc bifd'ng Q^i hpc Tdng hgp Ryukyu - Okinawa Nhdt Ban dk xuit. Ca sd' khoa hgc ciia cdng ngh$ EM do la: Tich hgp mOt so vi khuan cd lai trong ding mdt lo^i sSn phim d l tang hi^u qud sdt khuin va kfch thich tang tarcrng doi vol vdt nudi. Ngodi ra, mdt lo^i sdn pham di§t khuin gid ri dd Id dung djch di$n hoat hda do Vi^n sT Bakhir V.N thudc vl^n Hdn Idm f^oa hgc Lien Bang Nga,1995 de xuit cung du'p'c ung dgng trong nghien ci>u ndy. Dung dich di$n hoat hda dira tr&n nguy§n 1;^: Bdn than nirdc muoi Id mOt dung djdi sat triing tot. tuy nhidn nir6c mu6i sau khi ho^t hda bang nguon di^n cd tdc di^ng di^t khuin mgnh g i p hdng ngdn lan so v&\ nude muli thdng thu'drng, hi§u qud sdt khuin cCia dung djch nu^c mu6i sau khi di§n hogt hda ( DHH) da du'p'c chijng minh 6 nhiiu Qu6c gta tren t h i gidri nhi/: My, Anh. Nhgt Ban. AnDd...
N G U Y £ N LIEU vA PHlfaNG PHAP D6\ tippng va vat li^u nghiin clhj
Ddi tuvng thi nghi$m Id gd Idng mdu Kabir thu'ang pham giai dogn tir 0 d i n 77 ngdy tu6i vd gd dd gidng Tam Hodng ti>
tuin 21 den 40 tuin tu6i.Tn>ng ga gidng Tam hodng de ra tir tuan 27 den tuan 40 tudn tudi V$t li$u nghien cuu: EMi, EM Bokashi, dung djch Catolit va dung djch Anolit ndng dd 15-20%.
Phuwng phap bo tri th! nghi|m
Thf ngh/4m sir dyng EM Gd thi nghi$m Kabir thu'ong phim dupe chia Idm 3 Id, mdi Id 300 con; Id 1 Id Doi chi>ng si>
dyng thi>c dn thdng Ihifd'ng; Id 2 la Id du-g-c bd sung EMi vai lidu 100 gam ca chit + 90ml nifdrc sgch+ 10ml dung djch ddng Ignh trpn deu vd'i 10 kg thiJc dn cho an iiSn tuc trong thdi gian thi nghidm; 16 3 Id 16 sir dung EM Bokashi 3% pha vdo nifdc udng h-ong 11 hjan thi nghidm. Theo ddi cdc chi tieu vd si>c song, sinh tru'ang, chuydn hda thOc dn vd lidm lipang mdt so logi khi dpc trong chuong nudi.
Thi nghiem si> dvng dung dich di^n hoat hoa (DHH) cii thi$n moi truimg chudng nu6i: Gd tfd Tam Hoang thi nghi^rn du^c bd tr( lam 3 Id, mdi Id 100 ga Qk giai doan 21- 40 tuan tudi, Id thi nghigml: Sdt khuin chudng trgi, thiit bi ban ddu vd hdng ngay bang dung dich Catolit 15%, ddng thd'i phun dung dich Anolit 20% djnh k j 2 lan/tuan trong vS ngodi chudng nudi. Ld thi nghidm 2: Sdt khuan chudng trgi. thiet bj ban ^ u va hdng ngdy bing dung d|Ch Anolit 15%.
ddng thdi phun dung dich Catolit 20% djnh k j 2 lln/tuln trcing va ngodi chudng nudi. Ld ddi chii-ng: Sdt khuin bang dung djch Fomion 2%. Theo ddi cdc chi tieu: Ndng do cdc logi khi NH3, H2S trong chudng nudi tgi 6 thd'i diim 30, 32, 34. 36. 38 vd 40 tuin tudi. Si> dung thiet bi liy mau Kimoto sdn xuat tgi Nhgt Ban de liy miu. phdn tich miu bing mdy MX21 Casella do Anh sdn xuit. Xdc djnh mii-c dp nhilm Salmonella vd E.Coli trong ddm Idt tgi cdc thdi dllm 30. 32, 34, 36, 38 va 40 hjin tudi.
Thi nghiem sv dung dung dich DHH de khu' triing trimg 4p: Bd trf 3 Id thf nghidm. mdi Id 200 h-i>ng( Igp Igi 3 lln) liy tCf ddn ga thi nghidm, su- dyng cac phu'ang phdp sdt tnling khdc nhau:L6 thf nghidm 1: Phun trO-ng bang Catolit 20%
hvd-c, sau 1 tidng phun bdng Anolit 20%. de khd ty nhien tnj'dc khi du'a vao may Ip. Ld thi nghidm 2: Phun tn>ng bing Anolit 20% hird'c, sau 1 hing phun bdng Catolit 20%. dd khd ty nhien hofdc khi du-a vdo mdy Ip. Ld ddi chLPng; X6ng tning bang dung dich Phomion 2% trong thdi gian 30 phOt. Theo doi cic chi tiiu I p n * cua 3 16
Cdc thi nghidm du-ac tidn hdnh tgi Tru-dng Dgi hpc Ndng lam va Vign Khoa hpc Sy sdng thupc Dgi hpc Thdi nguydn. Si ligu thf nghigm du^yc si> ly thong ke Anova-GLM bdng phin mem Minitab phiSn bdn 14.
Z CONG NGHE SINH HOC TOAN QUOC 2013
K^T QUA VA T H A O LUAN
K i t qua thi nghi$m si> di^ng EM ddi voi ga th[t
Tjf li nudi s6ng cOa din gi thi nghiim: TJ Id nudi sdng din 11 hjan hjoi cua cdc Id nhir sau: Ld 1 (EMi) Id 99.00%, 16 2 (EM Bokashi) 99% vd Id 3 (Ddi chijng ) 98%. Nhi/ vgy ty Ig nudi sdng cua dan ga thf nghigm cua cd 3 Id Id rit cao, cao han so vd'i m6t sd thi nghidm frdn cung ddi tuong Id gd Kabir thuong pham Nguyen Thj Hdi,1999 cd ket qud Id 97%. 2 Id thi nghidm cd t j 1$ nudi sdng cao han Id ddi chi/ng Id 1 %. tuy nhidn su- chdnh lech ndy rat ft vd chu-a cd gid tri v l mdt thdng kd.
lOia nang sinh trvirng cua gi thi nghiem Bdng 1. Sinh truong tich luy ciia ga thi nghifm
Tuin tudi
1ngdy 3 6 9 11 So sdnh
n 51 74 82 81 80
TNI (EM,)
X ±mX 40.76± 0,39 428.97± 4,45 1127.32± 15,10 1863.74± 28,27 2332.62° ±35,71
108.04 CV%
7,00 8,94 12.13 14,83 13,38
50 73 82 76 70
TNII (EM Bokashi)
X ±mX 40,39± 0.32 416.12± 3.98 1102.12± 11.26 1818.21+14,28 2230,63"'± 18,10 103.31
CV%
8.99 8.02 8.94 9,06 12.00
58 66 68 57 60
DC
X ±mX 40,39± 0,32 409.74± 5.04 1084.56± 14,46 1775.87± 28,24 2159',00± 38,49
100,00 cv%
6,00 10,00 11,00 14,62 15,62
Theo hang ngang cdc si^ cd chO cdi khac nhau thi sai khdc cd y nghTa thong kg vdi P < 0,05
Kit qud d Bdng 1 cho thiy; Cd sy khdc nhau vd tdc dp sinh hud'ng cua dan gd thf nghidm giO-a 3 16 ngay sau 3 tuin tudi: Ld thf nghidm 1 khdi lu-yng binh qudn dd cao hen 16 ddi chi/ng Id: 19,18 gam/con, 16 TN2 cao hon Id ddi chirng Id 6.33 gam/con. Den 9 tuan hjdi. sy sai khac giu-a 3 16 cdng rd ret han: Ld doi chiJng thip han Id TNI Id 87.87 gam vd Ihip han Id TN2 Id 42,34 gam/con. Ode bidt khi kit thiic thi nghigm luc 11 tuin tudi Id ddi chi>ng thip han Id TNI Id 173,62 gam/con (sal khac Id rd r§t vdi P < 0,05) vd thip han 16 TNII Id 71.63 gam (sai khdc khong cd y nghTa thdng kd).
Chdnh l$ch ve khoi lirp'ng giira Id TNI vd Id TNII Id 101.99 gam/con (sai khdc khdng cd v'nghTa thdng ke). Nhir vgy ndu dyp'c bd sung EMi vdo thi>c dn vd nude udng khd ndng smh frimng cua ddn gd cao han so vdi khdng dapc bd sung tir 3,31 ddn 8,04 % Nghien CLFU cOa chCing tdi phii hp-p vdi cdng bd ciia Ld Thj Tuydt Minh, 1998; Phgm Van Ty, 2003 Kha nang chuyen hda thuv an cua ga thi nghidm
Bdng 2. Khd nang chuydn hda Uiirc an cua gd TN STT
2 3 4
Chi tidu Tieu thg thi>c dn bq
So sdnh TiSu tdn thOc inlkgP
So sdnh TiSu tOTi ME/kgP
So sdnh Tiflu tdn protein/kgP
So sdnh
B o n vj g/con/ngdy
%
Kg
%
Kcai
%
Gam
%
TNI ( E M i } 86,19 97,63 2,89 90,03 6814,77
95,56 440,58 95,83
TNII (Bokashi) 87,02 98.57 2,97 92.52 6912.38
96,93 448,21 97.49
DC 88,28 100.00 3.21 100.00 7131.33 100.00 459.74 100.00
Kit qud d Bdng 2 cho thiy: Hiu hit cdc chi tieu phan dnh khd nang chuydn hda thCrc an cua gd dypc bd sung EM diu tdt han so vdi gd khdng du'pc bd sung EM. Khd ndng tieu thy thiJc dn ciia dan gd d Id TNI vd TNI! thip han tip 1,43 din 2,37%. 0§c bigt tieu tdn thi>cdn/1 kg tang khdi liflyng cosy chenh Igch dang kd giira 2 Id TN so vdi 16 Ddi chdng; L6 TNI thip han DC 9,97%; Id TNII thip han DC 7,48%. Ddy la sd li^u rat ddng quan tdm vi thire an chidm tdi 70% gia thdnh sSn phim, do SCP dyng EM dd giam chi phi thu-c an tir 7.48 den 9.97 % cung ddng nghTa vdi vigc Idm giam gid thanh sdn phim tip 5,24 den 6.98 %. Tu-ang ty nhu vay heu tdn nang lup'ng trao ddi vd tidu tdn pnatein cho tdng trpng cua 2 Id TN cung thip han so vdi Id DC. cy the Id tidu ton ndng luwng trao doi thip han tir 3,07% din 4,44% , tidu tdn protein thip han ti/2,51%ddn4,17%.
Niu so sdnh giu-a 2 logi chd pham EM, chOng tdi nhdn thay sd dyng EM, cho gd thit Idng^mau phii hp'p han so vdi sir dyng EM Bokashi vi higu qud chuyen hoa thdc an cua EMi tdt han so vdi EM Bokashi. Ket qua nghien cdu cua chung tdi tren ddn gd Kabir tu-ang ty nhu- kdt qud cdng bd cua Nguyin Thi Hai, 1999; Higa T. vd Wididana G., 2001.
Kit qui phin tfch lugng khi d^c trong chuong nuoi: Qua phdn tfch lu'o'ng khi ddc trong chudng nudi cua 3 16 vdo cdc tuin 9,10 vd 11 cua dp't thi nghidm chiing tdi thu du'p'c ket qua d Bang 3.
Bdng 3. Kit qud phin tich ham lu'o'ng khf d$c tai cdc Id thi nghifm, mg/m'
L l n do 1 Ldn do 2 U n d o 3
TNh HiS 0.026 0.029 0.090
(EM, i )
NH]
0,025 0.572 0.654
TNII HiS 0,016 0,018 0 017
(Bokashi]
NH3 0.511 0.498 0,490
H2S 0,102 0,109 0,113
BC NH]
2,614 2,865 3,153
HOt NGH! KHOA HQC CONG NGHE SINH HQC TOAl'
Lindo4 Lln do 5 Lln do 6 Trung binh
So sdnh TiSu chuan cho phep
So sdnh vdi ti6u chuin
0.088 0,091 0.093 0.069 54,48 0.008 grt 8.62 idn
0.584 0,612 0.618 0.594 19,92 0.200 Virgt 2.97 l i n
0.034 0.052 0.052 0,031 26,72 0.008 V u v t 3.87 l l n
0,511 0,526 0.528 0.511 17,14 0,200 V u ^ 2.56 i l n
0.118 0,122 0.130 0.116 100.00 0,008 ViKrt 14.5 l l n
3,069 3,089 3.100
100,00 0.200 Vupt 14,91 lan Kdt qud d Bdng 3 chi ra rdng: Sd dung EM da Idm gidm luong khi dpc nhu H2S, NH3 hong chuong nudi mdt cdch ddng ke: Lu^?ng H2S ddi v ^ Id sd dung Bokashi chi bang 26.72% so vdi Id ddi chdng, ddi vdi Id si> dyng EMi chi bdng 54,48% so vdi Id DC. Tucmg bf nhu vgy khi NH3 chi bang 17.14% ( ddi vdi Id sir dyng Bokashi) vd 19.12 % (ddi vdi Id su dung EMi) so vdi 16 DC. Ndu so sanh vdi tieu chuan cho phep thi t i t ca cdc 16 d i u cd lupng khf ddc cao han tir 2.56 lan den 14.91 lln. Tuy nhidn cac 16 duac su dyng EM luvng khi dOc chi vvqrt 2.56 lan den 8.62 l l n , trong khi dd Id khdng duyc su dung EM luong khf ddc v u ^ tdi 14,50 den 14,91 lan. So sdnh khd ndng khd khi ddc chuong h^i ciia 2 logi EM chiing ta nh|n thiy EM Bokashi cd kha nang khd ddc tdt han so vdi EMi dgc bigt Id kha nang khu H2S. Kit qud cua Chung tdi tuang ty nhu kit qud c6ng bd APNAN, 2008.
K i t qua thi nghidm s v dyng dung djch dien hoat hoa (DHH) cai thif n mdi t r u w i g chuong nudi
Kit qui phin tich hAm lirgmg khi NH3 va H2S: Qua 6 l l n liy miu khdng khi chudng nudi tgi cdc thdi dllm khdc nhau dd phdn tich chiing tdi thu dupe kit qua d Bdng 4.
Bdng 4. Kit qua phan h'ch hdm lu>gng H]S va NHjtrong khdng khf chuong nudi, mg/m^
L d n d o 1 2 3 4 5 6 Trung binh So sdnh % Tidu chuin cho phep Vugt so vdi tiSu chuin (lln)
Hdm l u v n g H2S TN1 0.029 0.032 0,033 0,038 0.056 0.070 0.043 34.13 0,008 5.37
TN2 0,029 0.034 0.035 0.034 0.075 0.077 0.047 37.30 0.008 5.87
SC 0,101 0,112 0.121 0.131 0.146 0.145 0.126 100,00 0.008 15,75
Ham ItFong NHS T N I 0.340 0,404 0,548 0,654 0.715 0,720 0.563 32.23 0.200 2.81
TN2 0.351 0.412 0.496 0.724 0.758 0,812 0.592 33.89 0.200 2.96
TN3 1.610 1.854 1.848 1.637 1,752 1,780 1.747 100.00 0.200 8,73
Kdt qua d Bdng 4 cho thiy: Ddi vdi hdm luyng H2S trong khdng khi chudng nudi ciia 2 Id thf nghigm chi bing 34,13 den 3,30% so vdi Id ddi chdng. trong dd Id thf nghidm 1 thap han Id thi nghigm 2 la 0,004mg/m^ tuang duong 3.17%, tuang ty nhu vgy, hdm lirp'ng NH3 cua hai Id thf nghidm cQng chi bang 32,23 ddn 33,89% so vdi Id ddi chirng. So sdnh ham luyng NH3 ciia 2 16 thf nghidm chiing ta thiy mdc dii Id thi nghigm 1 thap han song mdc d$ chdnh Ignh Id rit ft:
0,029mg/m^ hjong duong 1,66% Nhu vdy sd dung dung djch di^n hda dd sdt khuin chudng hgi. thiet bj dd cd hidu qud han hin so vdi phuang phdp sat taing truyen tiidng bang Fomiandehyt 2% (luang H2S va NH3 da giam khodng 2/3 so vdi ddi chung). Kdt qud nghidn cdu cOa chiing tdi phii hap vdi cdng bd ciia Bgch Mgnh Dieu vd cgng sy, 2004 nghien cdu trdn Dd didu ; cua Loped B nam 2008 nghien cdu tren gd dd. Nhu v$y. mac dii sd dyng dung dich DHH da gidm thidu ddng ke luyng khi H2S va NH3 trong chudng nudi song so vdi tidu chuin cho phep, Itrgng khf NH3 vin vuyt td 2,81 - 2.96 lln vd luyng khi HjS vuyt 5.37 ddn 5,87 lln.
Kit qua phin tich Salmonelia vi Ecoli trong lop dem lot cQa cic 16 thf nghiem Bang 5. Kit qud xet nghi|m mdc d$ nhilm khuan chu&ng nuoi
1 3 4 5 Tmng binh So sdnh. %
T N I 1.2 xlO^
1,4x10*
1,4x10*
1,4x10*
1,2x10*
1.3 xlO*
49.62 TN2 1,3x10*
1.3x10*
1,4x10' 1,2x10' 1,4x10*
1.5 xlO*
1,35x10*
51,53 OC 2,6 xlO*
2.8x10"
2.7x10*
2,5x10*
2.5x10*
2.6x10*
2.62x10*
100.00 T N I 1,2x10*
1,1 xlO*
1,2x10*
1,2x10*
1,3x10*
1,4x10*
1,23x10*
51,89 TN2 1,3x10*
1,3x10°
1,2x10*
1,1 x10°
1,4x10*
1.3x10*
1,26x10"
53,16 DC 2,2x10*
2,3x10*
2,5x10*
2,4x10*
2,3 XlO*
2,5x10*
2,37 xlO*
100.00
Qua 6 lan xet nghigm 2 logi vi khuin phd bien vao cdc tuan tudi 30.32,34,36,38 vd 40 chiing tdi c6 nhdn xet; d cd 316 thi nghiem sd luyng Salmonella vd Ecoli bidn dpng khdng theo quy luat va khdng cd xu hudng tang Idn d nhung hjIn cuoi^, dieu dd cung ddng nghTa vdi vide sd dyng chat sdt tning 2 lan mpt tuin da kim ham sy phdt tridn cua 2 logi vl khuan ndy. Vd khd nang sat khuan ciia cdc dung djch DHH Catolit vd Anolit duac the hidn rd d sd luyng Salmonella vd J Ecoli d 2 Id thi nghi#m deu thip han han so vdl Id ddi chung. Sd luyng Salmonella d Id thi nghidm 1 Id 1.3x10^ tuong ^ duang 4g,62% so vdi ddi chdng. Id thf nghidm 2 Id 1,35x10 tuang duang 51,53% so vdi Id ddi chdng, tuang ty nhif | vdy, sd luyng Ecoli la 1,23x10^ bdng 51.89% so vdi ddi chdng, Id thf nghigm 2 la 1,26x10 t i ^ n g duang 53,16% so vdi ddi Chung. Nhu v§y. cd the khdng dinh rang dung dich DHH cd khd nang sdt khuan tdt han so vdi Formandehyt. si
luyng Salmonella vd E.Coli d cac Id dupi: sat khuan bdng dung dich DHH chi bang khoang 1 nira so vdi 16 duyc sat khuan bdng Formandehyt. Kdt qua nghidn cdu cua chiing 161 phu hyp vdi cdng bd cOa Bakhir V.N, 1995. So sanh 2 cdng thdc sdt khuin the hi§n d Id thi nghidm 1 vd Id thf nghidm 2 chiing ta cd thd nhdn thay : mdc du sd luang Salmonella vd Ecoli cua 16 thf nghidml thdp han so vdl Id thf nghifim 2, song su sai khdc Id rat ttiap, chi td 1.27 den
Ket qud thi nghiem sir d^ng dung djch DHH de khd trimg trimg ap Bdng 6. M$t so chi tieu ap no- cua t n i n g thi nghiem
1 2 3 4 5 6 7
Ch- - Tdng d y t i p Tdng so tn>ng I p TJ 1$ bdng cd phdi Ty 1$ nd/trtmg I p Ty 1$ nd/trtrng cd phdi T } ig ga con logi 1 S6 gd con logi 1 So sanh
S o n vi Dal Qda
% %
% %
Con
%
TNI 3 600 90.83 85.33 93.94 98.24 503 107.93
Ld TNZ 3 600 90.67 84.00 92.64 97,42 491 105,36
QC 3 600 90.50 80,67 89,13 96,28 466 100,00
Ket qiia cOa Bdng 6 cho thiy dung dign hogt hda cd khd ndng sat khuin trtrng dp tdt ban so vdi sdt khuin bang xdng Fonnon 2%. dieu dd duyc the hign: t^ 1$ nd/tn>ng I p cao han 3.33 den 4.66%. t) Id nd/tn>ng c6 phdi cao han td 3.51 ddn 4.81%, t j i g g d c o n logi 1 cao hon tu 1.14 d i n 1,96%. Dgc biet neii so sanh sd luyng gd con logi 1 giua cacldttil nghigm vdi Id ddi chdng, chiing ta cd thi nhdn thay dung djch didn hogt hda cd higu qud rd rdt: Sd luyng gd con logi 1 cOa 2 Id thi nghidm cao han td 5.36 din 7.93% so vdi Id doi chdng. So sdnh 2 phuang thdc sat khuin qua 2 Id thi nghigm cho thiy. Phun tnJng bang Catolit trudc. sau do bing phun Anolit se cho s6 gd con logi 1 cao han 2.57% so vdi Idm nguyc Igi. Ket qud nghien cdu cGa chung tdi phii hpp vdi cdng bd cua Hodng Xudn Lpc vd cdng sy nam 2004.
Bgch Mgnh Dieu vd cdng sy nam 2004.
KCT LUAN
Sd dyng EMi vd EM Bokashi bd sung vdo thdc an vd nude udng cho gd thjt thuang phim giai dogn 0-11 tuan tudi da Idm tdng khd ndng sinh trudng cua gd td 3,31 den 8.04 % , gidm tieu tdn thdc an tir 0.24 ddn 0,32 kg thdc dn/kg tdng khdi luyng. giam 40.52 din 82,86% luyng khf H2S vd NH3 trong chudng nudi. Chd phim EMi cd khd nang kich thfch tang trt/dng tdt han so vdi che pham EM Bokashi. trong khi do chd (^Im EM Bokashi Igi cd kha nang khd khf ddc tdt han so vdi did pham EMi.
Su dyng dung dich dign hogt hda Catolit 15- 20% vd Anolit 15- 20% dd sdt khuan chudng trg1 vd thidt b\ cho chdn nudi ga dd da cd tdc dyng gidm 33,33 ddn 37,30 % khi HjS vd NH3 trong chudng nudi, gidm 46 - 51 % luyng Salmonella vd Ecoli so vdi phun sdt khuin bang Fonnandehyt 2%. Kdt qua nghien cinj budc dau cho thiy su dung dung djch Catolit 15% d l rda dung cy. thiit bj vd phun dinh ky 2 llnAuIn bdng dung djch Anolit 20% cho ket qua sat khuin vd cdi thien li/png khf HzS vd NH3 tdt han so vdi Idm nguyc lai
Sd dyng dung djch didn hogt hda de khd triing trt/ng I p da lam tang ty Id nd/ln>ng cd phdi td 3,51 ddn 4.81%, tang ty Id gd con logi 1 td 1,14 ddn 1,96% so vd< khd tning bdng Formon 2%. Dgc bigt sd luyng gd con logi 1 ciia Id sd dyng dung dich DHH de sdt khuin trdng cao han so vdi ddi chdng tu 5.36% ddn 7,93%.
TAI L I ^ U THAM K H A O
Bakhir V.N (1995) Applying of Anolit and caldit in Poultry. Proceeding of the Intemational Conference on Moscow: 27-19 Qudc Dung (2005) Hanh trinh v& Viet Nam cua mdt loai "nirdc ky di$u- Tap chi chSn nu6i so ft 12-13
Bgch Mgnh Difiu, Nguyin Huy Ljch (2004) L>hg dung dung dich di$n hda Anolit trong phdng benh cho 06 Diiu, Bdo cdo khoa hgc Vi?n chdn nudi Qudc gia,122-123
Nguyen Th! Hdi (1999) Khd ndng sinti tnrdng phdt trien cua gd Kabir, tv$nvan Th^ sJ Nong nghi$p Dai hpc Thai Nguy§n:34-35 Hoang Xudn Ldc, Nguyen Quy Khiem, Nguyin Thj Nga. Dd Thj Syi. PhOng OCrc Tidn (2004) Ket qua dng dung dung djch fflen tioa trong chdn nudi gia cam, Bio cAoktma hgc vi^n chan nuoi Qu6c^a:^0-^2
L6 Thj T u y l t Minh (1998) Nghien cuu sil dyng che pham EMi cho ga thjt giong ISA, Lu$n van Tb^c sTN6ng nghi$p Tniimg Dai hoc Ndng nghi$p H6 NQI. 54-55
Lq>ed B (2008) Applying of Anolit and catolit in Poultry, IVorfd Poultry Science vol 2:54-59
Phgm Vdn Ty (2003) K i t qud phdn tich vd s d dyng mgt sd c h i p t i l m EM do N h | l Bdn sdn xuat, T^p chi Nong nghi§p va Phat trien Ndng thdn s64. 34 -39
Higa T. (2001) Effective Microorganisms, International Conkrence Washington DC. USA:M-15
HigaT; Wididana G. (2001) The concept and theories of EM. Proceeding of the first Inlemationai Conference on Kyusei nature ^rrrang - Washington DC: 88-90
APNAN (2008) Effective Microorganisms appication manual for APNAN countnes, ttie first edition of APNAN-MB-^M
' <j- 9nu •'•?mj\ SX</
APPLYING OF EFFECTIVE MICROORGANISMS { EM ), CATOLIT AND ANOLIT
FOR RAISING CHICKEN •
Nguyen Duy Hoan TTiai nguyen University
SUMMARY
To use 2 Microorganisms products made in J^ian: EM, and EM Bokashi on the raismg t>roiler chicken, we have results underlying:
EM products have growth promoting of the chicken from 3.31 to 8.04%, to reduce of the feed conversion ratio from 0.24 to 0.32 kg/
kg P. Concentration of the HjS m die chickrai house have reduced from 40.52 to 73.28%, the NH3 hom 80 08 to 82.86% to compare with the nonnal method. Experiment applymg catolit 15- 20% and anolit 15-20% for antispticing of the hen-house. We have results:
The concentration of die HjS have reduced from 34.13 to 37.30%, the NHj have reduced from 33.33 to 33.89% in die experimented groups to compare with the group which have usmg fonnandehyt 2%. Antibiotic able of Catolit and Anolit are better than formandehyte: Numberof the Salmonella and Ecoli of the experimental groups equal 49.62% to 53.16% to compare with the group which have using formandchyt 2%.
The Catolit and Anolit have helped increasing hatching percentage from 3.51 to 4.81%, percentage of the first groups of chicks from S.36 to 7.93% to compare with the using by formon 2%.
K^ words: Effective Microorganism, catolit, anolit, environment, chicken.
• Author for con-esspondence . Tel: 0913377255: Email: [email protected]